________________
મુનિજીવનની બાળપોથી-૬
વિકાસ ત્યાં જ અટકી જતા નથી. સમ્યગ્દર્શનમાં અપ્રમત્તપણું પ્રાપ્ત થતાં ચારિત્રમેહનીય કનેા ક્ષયેાપશમ થઈ ને શ્રાવકપણું યાવત્ સર્વાંવિરતિપણું પ્રાપ્ત થાય છે. એમાં પણ જો અપ્રમત્ત રહેવામાં આવે તે ક્રમશઃ ક્ષપકશ્રેણી કેવળજ્ઞાન અને મેક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. કહ્યું છે કે “સમ્યક્ત્વ પામ્યા બાદ મેાહનીયકની ખેથી નવ પલ્પાપમ સુધીની સ્થિતિના ક્ષય થાય ત્યારે દેશશિવરિતપણું મળે અને ત્યાર બાદ સંખ્યાતા સાગરોપમની સ્થિતિને ક્ષય થતા જાય તે ક્રમશઃ સવિરતિચારિત્ર, ઉપશમશ્રેણી અને ક્ષયશ્રેણીની પ્રાપ્તિ થાય છે. એક આત્મા એક જ ભવમાં સમ્યક્ત્વથી લગાવીને મેક્ષ સુધીનું બધું જ પામી શકે છે, પરંતુ એક જ ભવમાં તે આત્મા ઉપશમશ્રેણી અને ક્ષપકશ્રેણી પામી શકતા નથી. [મતાંતરે તે તે પણ પામી શકે છે.]
સવાલ : મફ્તેવા માતાને ભવચારિત્રથી કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. પણ દ્રવ્યચારિત્ર પણ કાં હતુ ?
૨૧૫
અતિમ ભવમાં માત્ર તેમને તે પૂર્વ ભવેામાં
જવાબ : આવા પ્રસંગાને અપવાદમાં ગણવા. સ્થાવરપણામાંથી આવીને તરત જ મેક્ષ પામ્યાની આ વાતને શાસ્ત્રમાં આશ્ચર્ય ભૂત ગણાવી છે. જોકે દશ આશ્ચર્યમાં આ આશ્ચયનું. વિધાન આવતુ નથી તે પણ તેને ઉપલક્ષણથી સમજી લેવાનુ` છે. આ ઉપરથી નક્કી થયું કે સામાન્ય રીતે તે દ્રવ્યચારિત્રની પણ ખૂબ જ જરૂર છે. અને તે દ્રવ્યચારિત્ર
