________________
૧૫૨
મુનિજીવનની બાળપોથી-૬
વગેરેને પામ્યા પછી તેની રક્ષા કરવા માટે અને રક્ષા કરવા છતાં તેના નાશ થઈ જતાં ચિત્તમાં જે અતિતીવ્ર સ‘ફ્લેશ ઉત્પન્ન થાય છે તે ગૃહસ્થ જીવનમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં હાય છે. જે તે વસ્તુઓની કારમી મમતાને કારણે જ ગૃહસ્થાને આવા તીવ્ર સ'ફ્લેશેા પેદા થતા હોય છે. મુનિઓને આવી કોઈ મમતા હાતી નથી તેથી આવા સફ્લેશા પેદા થતા નથી માટે જ સર્વાંદા સફ્લેશહિત એવા મુનિએનું જીવન દુઃખમય છે જ નહિ. ગૃહસ્થાના જીવનમાં ઇષ્ટ વસ્તુએની પ્રાપ્તિની જે પુન્યાઈ દેખાય છે તે માટે ભાગે પાપાનુબંધી પુણ્યસ્વરૂપ જોવા મળે છે કેમ કે તેવી પુન્યાઈમાં જ ચિત્તની કારમી કિલષ્ટ અવસ્થા સભવે છે. આવી પાપાનુબંધી પુન્યાઈ ને કદી સારી માનવામાં આવી નથી કેમ કે તેના ભાગવટામાં કારમુ આત ધ્યાન છે અને વિપાકમાં દુર્ગતિની પરપરાએ છે.
એ વાત સાચી છે કે ચિત્તની શુભ પરિણતિ પ્રાપ્ત કરવા માટે અનુકૂળ સાધના પ્રાપ્ત થવાં જોઈ એ, પરંતુ સાચા મુનિએને જ્યારે તેવી કઈ અપેક્ષા જ નથી કે, “મને ઠંડુ' પાણી, ગરમ રસોઈ, રૂની તળાઈ પ્રાપ્ત થાય,” ત્યારે તેવી વસ્તુઓ મુનિને પ્રાપ્ત ન થાય તે તેમાં દુઃખી થઈ જવાની કોઈ શકયતા જ નથી. જેને ખૂજલી ઊપડે તેને ખણવા માટેના સાધનની જરૂર પડે અને તે ન મળે તે તે દુ:ખી થાય. વળી ખણે તાયે દુઃખી થાય. ખણતાં જે સુખ મળે તે તેા સુખાભાસ હોય છે.