________________
૧૬૮
મુનિજીવનની બાળપોથી-૬ તે “વંદિત્તા” સૂત્ર પછીના વિસિ પ્રતિક્રમણની અપેક્ષાઓ બે, એક અને એક લેગસ્સના કાર્યોત્સર્ગ સ્વરૂપ છે. [૬] ભાવી રેગમુક્તિ માટે પિષક પદાર્થનું સેવન તે પચ્ચકખાણ કરવું એ છે.
હવે મૂળ વાત ઉપર આવીએ. “આવશ્યકને અર્થ જ એ છે કે સાધુ-સાધ્વી-અને-શ્રાવક-શ્રાવિકાએ તે તે શાસ્ત્રોક્ત કાળે અવશ્ય કરવા જેવી આરાધના. બીજુ કાંઈક એછું પણ થાય તેય આ ચારેય વર્ગોએ ઉભયતંક છ આવશ્યક તે કરવાં જ જોઈએ.
છ આવશ્યકમાં વધુ વિસ્તાર અને મહત્ત્વ “પ્રતિક્રમણ નામના ચોથા આવશ્યકને અંગે છે માટે વ્યવહારમાં ઉભયટેકની આવશ્યક ક્રિયાને ‘પ્રતિક્રમણ (રાઈ, દેવસી... વગેરે) કહેવામાં આવે છે. સાંજના પ્રતિકમણને અનુલક્ષીને પ્રતિકમણુવિધિનું રહસ્ય ભૂમિકા
સાંજના ષડાવશ્યક અંગેનાં સૂત્રે નીચે પ્રમાણે છે. સૌ પ્રથમ દેવવંદન કરવું જોઈએ કેમ કે તીર્થકર દેવને આપણી ઉપર અસીમ ઉપકાર છે. તેમની સ્તવના તે વડાવશ્યકની ક્રિયાના આરંભમાં મંગલ સ્વરૂપ છે. પહેલું આવશ્યક
હવે ગુરુ પાસે કરવા માટેના પ્રતિક્રમણ અંગેની આજ્ઞા મેળવવા માટે “દેવસિય પ્રડિક્રમણે ઠાંઉ?” એ પ્રમાણે