________________
૧૪૮
મુનિજીવનની બાળપોથી -૬ છે એમ કહેવું તે બરાબર નથી. પરંતુ અવિવેકને ત્યાગ કરીને લેવાતી દીક્ષા તે જ સાચી દીક્ષા છે, પછી તે દીક્ષિત થનારે આત્મા કુટુંબવાળ હોય યા એકલદોકલ હેય. દશવૈકાલિક સૂત્રમાં જે કહ્યું છે તે વ્યવહારનયની અપેક્ષાએ જાણવું. તે ગાથામાં “હું” શબ્દ છે તેને અર્થ “જ નહિ કરતાં “પણ” કરે. એટલે હવે એ અર્થ થશે કે ભેગો છેડીને દીક્ષા લેનારાની જેમ કુટુંબ આદિન ભેગ વિનાને પણ ત્યાગી છે – જે તે અવિવેકને ત્યાગી હોય તે. હા, એટલું ચોકકસ છે કે અવિવેકને ત્યાગ કરનાર બનવાથી તેના દ્વારા વિશિષ્ટ શાસન પ્રભાવના થાય. દીક્ષા લેવા માટેની યોગ્ય સ્થળો
સમવસરણ, જિનચૈત્ય, શેરડીનું વન, પિપળા વગેરે વૃક્ષેની વાડી, પડઘાવાળી કે પ્રદક્ષિણાવર્ત જળવાળાં સ્થાનો દીક્ષા લેવા માટે યંગ્ય છે. દીક્ષા માટેનાં અગ્ય સ્થાને
ભાંગેલાં કે સળગેલાં સ્થાને, સ્મશાન, શૂન્યગૃહે. ખરાબ સ્થાને કે જ્યાં અંગારા, કચરે કે વિષ્ટા વગેરે પડેલાં હોય તેવાં સ્થાને દીક્ષા લેવા માટે અયોગ્ય છે. દીક્ષા માટે કાળ
ચૌદશ, પૂનમ, આઠમ, નેમ, થ, છઠ અને બારસ આ તિથિ સિવાયની તિથિઓ દીક્ષા માટેની યેગ્ય તિથિઓ ગણાય. ઉપરોક્ત વર્ષે તિથિમાં પણ જે વિશિષ્ટ વેગે પ્રાપ્ત થતા હોય તે આ વર્જ્ય તિથિઓમાં પણ દીક્ષા