________________
મુનિજીવનની ખાળપોથી-૬
શિષ્યાને વારવાર ધમકાવતા રહીને તે શિષ્યાને આ ધ્યાનની હાળીમાં હામી નાખે છે તે ગુરુએને જિનશાસનના શત્રુએ કહ્યા છે. વળી એમ પણ કહ્યું છે કે આ લેાક કે પરલેાકના સંબંધમાં શિષ્યા જે કાંઈ અઘટત આચરણ કરે અને તેવું આચરણ જોઈને અન્ય જૈન-અજૈન લેાકેા જિનશાસનની જે હીલના કરે તેનું બધું પાપ તે ગુરુના માથે જાય, કે જે ગુરુ તાફાની ઘેાડા જેવા શિષ્યા ઉપર સવાર થવાની કલા શીખ્યા નથી. ઘેાડા પણ બે પ્રકારના હૈાય છે. કેટલાક લગામ ઢીલી મૂકવાથી દેાડનારા અને કેટલાક લગામ ખેંચવાથી દોડનારા, ગુરુરૂપી શિક્ષકમાં એ પરખશક્તિ અવશ્ય હાવી જોઈએ કે કયા ઘેાડા કયા પ્રકારના સ્વભાવને પામેલે છે. જો ઢીલું મૂકવાની જગ્યાએ વધુ તણાઈ જાય તે તેનું પરિણામ શિષ્યની દુર્ગતિ થવા સિવાય બીજું કાંઈ જ ન આવે.
એટલે જો ગુરુ અનુવકપણાના ગુણ ખરેખર આત્મસાત્ કરી લે અને જે પાણીએ શિષ્યના મગ ચડે તે પાણીએ મગ ચડાવતા રહે તેા ઉદ્ધૃત એવા શિષ્યાનું પણ અવશ્ય હિત થાય, એટલું જ નહિ પણ એવા આરાધક શિષ્યને જોઈને અન્ય લોકો અનુમેાદના કરે તેથી તેમનું પણ સહુનું હિત થાય. એટલું જ નહિ પર ંતુ આવાં બે-બે હિત કરવામાં નિમિત્ત થયેલા ગુરુનું પણ હિત થઈ જાય.
જો ગુરુ શિષ્યના અનુવક અને અને યાગ્ય સમયે શિષ્યને સારણા-વારણા વગેરે પણ કરે અને છતાં જો શિષ્ય પેાતાની વિચિત્ર વણુકાને ત્યાગ ન જ કરે તે। પછી ગુરુને કોઈ દોષ લાગતા નથી.
૧૪૦