________________
મુનિજીવનની બાળપોથી
૧૩૯ ફાયદાકારક છે. ગીતાર્થ ગુરુ જ્યારે એ વાત બરાબર જાણતા હોય છે કે પોતાને શિષ્ય થયેલે આત્મા અનાદિકાળથી ભવભ્રમણ કરતે અનેક પ્રકારના કુસંસ્કારોથી ઘેરાયેલ, વિચિત્ર ટેને અને જીવનપદ્ધતિને આ ભવમાં જ ભેગ બનતે, પંચમ આરાના ખૂબ નબળા દેશકાળમાં જીવતે, છેવટ્ટા સંઘયણનાં અત્યંત નબળા શારીરિક બાંધાવાળો અને આસપાસના વિષમ વાતાવરણને કારણે પ્રાયઃ નબળા મને બળવાળ હોઈ તે પિતાને શિષ્ય થયેલ છે. ત્યારે શાસ્ત્રોમાં જણાવેલ ખૂબ કઠોર ચારિત્રધર્મને તેની ઉપર એકદમ ઠેકી બેસાડવાથી કદાચ તે ચારિત્રધર્મ ઊભગી જાય.
આવા ખૂબ સ્પષ્ટ ખ્યાલને કારણે શાસ્ત્રનીતિના ગીતાર્થ ગુરુએ અનુવર્તક બનવું જ પડે. એટલે કે શિષ્યના જીવનની સામાન્ય કક્ષાની નબળી કડીઓ બાબતમાં તડાફડી બેલાવવાને બદલે કામચલાઉ રીતે અનુકૂળ બનીને તેની તે તે નબળી કડીઓને દૂર કરવાને ઉપાય ખૂબ ચાલાકીભરી રીતેથી અજમાવવું પડે. ' અરે ભાઈ! જે ઘોડો પોતે જ ચાલવામાં કુશળ હોય તેની ઉપર સવાર થવામાં શી હોશિયારી છે? ખરેખર તે તેફાની ઘેડા ઉપર સવાર થઈ તેને કાબૂમાં લઈને દોડાવ એમાં જ કળા છે.
જે ગુરુ મીઠું મીઠું બેલીને અનેકને દીક્ષા આપી દે છે અને પછી તેમના દોષને દૂર કરવા માટે અનુવર્તક બનીને સફળતા મેળવતા નથી બલકે, તેવા અવિનીત અને પ્રમાદી
