________________
૭૦
મુનિજીવનની બાળપોથી-૬ બેસવું. ગુરુના મધુર શબ્દો સાંભળતાં વચ્ચે વચ્ચે “આપે ખૂબ સરસ સમજાવ્યું”, તેમ બોલવા વડે તથા “સાંભળવામાં ખૂબ મજા આવે છે. તેવી મુખની મુદ્રા કરવા વડે વાચનાચાર્યને વાચના આપવામાં ઉત્સાહિત કરવા. આમ થતાં વાચનાચાર્ય શાસ્ત્રોનાં ઊંડાં રહસ્યને સરળ કરી દઈને સમજાવવા માટે ખરેખર ઉત્સાહિત થઈ જતા હોય છે. અને તેથી શિષ્યને પણ સૂત્રેનાં રહસ્ય સમજવા મળતાં સંયમ અને સ્વાધ્યાય પ્રત્યે અપૂર્વ શ્રદ્ધા અને ઉલ્લાસ પ્રગટ થાય છે. કહ્યું છે કે ગુરુને સંતોષ આપવાથી, ગુરુની ભક્તિ કરવાથી, ગુરુ પાસેથી જે વાચના પ્રાપ્ત થાય છે તેના દ્વારા સૂત્રાર્થને પાર પામી જવાય છે.
વાચના પૂર્ણ થયા પછી કાયિકી (માતરું વગેરેની બાધા) ટાળીને ગુરુની વિશ્રામણ (સેવા) કરવી. અને પછી તે વાચનાચાર્ય પર્યાયમાં પોતાનાથી નાના હોય તે પણ તેમને વંદન કરવું.
પ્રશ્ન : જે રત્નાધિક નથી તેને વંદન થાય ખરું ?
ઉ. : જે પર્યાયમાં નાના છે તેવા વાચનાચાર્ય પણ જ્ઞાનથી તે મોટા જ છે. માટે આ અપેક્ષાથી તે રત્નાધિક જ કહેવાય. આથી તેમને વંદન કરવામાં કોઈ દોષ નથી.
શાસ્ત્રવિધિ તે છે કે જે પર્યાયમાં નાના હોય છતાં જે તે વાચનાચાર્ય (જ્ઞાનદાતા) હોય અથવા જે તે પ્રાયશ્ચિત્તદાતા હોય તે તે બન્ને વખતે પર્યાયમાં મોટા તેવા સાધુએ તે પર્યાયમાં નાના સાધુને વંદન કરવાનું. તે સિવાયના
