________________
.
ન રોકે તે તે માયશ્ચિત્ત આવે.
મુનિજીવનની બાળપથી ૬
૧૦૧ જાય તે તેમને ચતુર્ગુરુ પ્રાયશ્ચિત્ત આવે. જે ગીતાર્થ આચાર્યને ન રેકે તે તેને માસગુરૂપ્રાયશ્ચિત્ત આવે. અને જે અગીતાર્થ ન રેકે તે તેને માસલઘુપ્રાયશ્ચિત્ત આવે. અને તે બંનેએ રોકવા છતાં આચાર્ય ન રેકાય તે આચાર્યને પ્રત્યેકના બદલામાં ચતુર્ગ પ્રાયશ્ચિત્ત આવે. ઉપરાંત આચાયંને જિનાજ્ઞાભંગ વગેરે દોષ લાગે તે જુદા.
જો અન્ય સાધુએથી સમસ્ત ગ૭ને જઘન્ય કક્ષાએ પણ નિર્વાહ થઈ શકતું હોય તે આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, પ્રવર્તક, સ્થવિર અને ગણાવચ્છેદક એ પાંચેય ગોચરી લેવા ન જાય. પણ જે ગચ્છનો જઘન્ય નિર્વાહ પણ ન થઈ શકે તેમ હોય તે ખુદ આચાર્ય પણ ગેચરી લેવા જઈ શકે.
આચાર્યપદ પામેલા સુગ્ય આચાર્ય ભગવંત જૈનસંઘના યુગક્ષેમ માટે અત્યંત જાગ્રત રહે અને તેની સાથે
ગ્ય સાધુઓને આગમેક્ત વિધિથી હંમેશ વ્યાખ્યાન આપે. જે સાધુઓ આવશ્યક સૂત્રોથી માંડીને સૂયગડાંગ સૂત્ર સુધીનું અધ્યયન કરી ચૂક્યા હોય તે સાધુઓને શાસ્ત્ર પરિભાષામાં કલ્પિક” અથવા “પાત્ર કહ્યા છે.
આટલું અધ્યયન કરનારા મુનિઓ નિશ્ચિતપણે તાર્કિક અને સૂક્ષમબુદ્ધિવાળા બની ચૂક્યા હોય. એટલે તેવા મુનિએને જ આચાર્ય વાચના, વ્યાખ્યાન આપે. પણ જે છેદગ્રન્થનું વ્યાખ્યાન આપવાનું હોય તે તે સાંભળનાર મુનિ શ્રત અને ચારિત્રધર્મ પ્રત્યે અત્યંત આદરવાળે, પાપભીરુ અને ઉત્સર્ગ અપવાદના વિષયમાં ઊંડી સમજવાળે (પરિણત)