________________
૧૧૪
મુનિજીવનની બાળપોથીઆ પાંચ સિવાય વાચનાચાર્યની પણ એક પદવી હોય છે. વાચનાચાર્ય ગુરુની આજ્ઞા મુજબ વાચના આપવી વગેરે સર્વ કાર્યો કરે છે. આચાર્ય વગેરે પાંચ પદને–પર્યાયમાં નાના હોય તે પણ–પર્યાયથી મેટા સાધુઓએ તેમને વંદન કરવું જોઈએ. જ્યારે વાચનાચાર્યને તે પર્યાયમાં જે નાના હોય તેઓ જ વંદન કરે. આમાં વાચના અને પ્રાયશ્ચિત્ત લેતી વખતે પર્યાયમાં મોટા સાધુઓએ પદસ્થાને વંદન કરવાનું હોય છે. તે સિવાય તે પદ રત્નાધિકને (પર્યાયમાં મોટાઓને) વંદન કરે તેવી વિશેષ વિધિ છે. હાલમાં પરસ્પરની આ વંદનવિધિ વડીલેની આજ્ઞાથી બંધ છે. સાધ્વીજીને પદવીઓ
સાધ્વીજીઓને મહત્તરા અને પ્રવર્તિની એમ બે પદવીઓ આપી શકાય. પ્રવર્તિનીને “અભિષેકા” પણ કહેવાય છે. જેની પાસે ગચ્છને સઘળાય ભાર ઉઠાવવાની પુણ્યશક્તિ હોય, સારણાદિ કરવામાં જે નિષ્ણાત હોય અને ગીતાર્થ હોય તેવી વિશિષ્ટ પુણ્યવાળી સાધ્વીજી મહત્તરાપદની ગ્યતા ધરાવે છે. અને જે સાધ્વી દક્ષા પર્યાય અને વયપર્યાયથી વૃદ્ધ હોય એટલે કે જે ચિરદીક્ષિત હોય અને પ્રૌઢ ઉંમરવાળી હોય તથા જે ગીતાર્થ હોય, સર્વાનુષ્ઠાનકુશળ હોય અને ગંભીર વગેરે હોય તે સાધ્વી પ્રવતિની પદને છે. પ્રવર્તિની સાધ્વી મહત્તરા સાધ્વીની આજ્ઞામાં રહીને સમગ્ર સાધ્વગણને તપ-સંયમ અને સ્વાધ્યાયમાં પ્રવર્તાવનારી હોય છે.
