________________
મુનિજીવનની બાળપોથી-૬ કહેવાય છે અને તે કાર્ય કરવાની ગુરુની રજા મળી ગયા બાદ જ્યારે તે કાર્ય કરવાને પ્રસંગ આવી જાય ત્યારે ફરીથી ગુરુને પૂછવા જવું તે પ્રતિપુચ્છા સામાચારી કહેવાય.
દા. ત. વહેલી સવારે વિહાર કરવાની રજા પૂર્વની સાંજે ગુરુ પાસેથી મળી ગયા પછી પણ વહેલી સવારે વિહાર કરવાના સમયે ફરીથી ગુરુને પૂછવુ તે “પ્રતિપૃચ્છા સામાચારી કહેવાય. આનાથી જે વચલા સમયમાં ગુરુના વિચારમાં કઈ પરિવર્તન આવ્યું હોય અથવા કેઈસૂચના આપવાની જણાઈ હોય તો તે બધી વાત પ્રતિપૃછા કરનાર શિષ્યને જાણવા મળી શકે છે. (૮-૯) છંદના અને નિમંત્રણા સામાચારી
આહારાદિ લાવ્યા પછી સાધુઓને વિનંતી કરવી કે, હું અમુક અમુક આહારાદિ લાવ્યો છું. જે તેમાંથી તમને કઈ વસ્તુને ખપ હોય તે તે તમારી ઈચ્છા પ્રમાણે સ્વીકારે” એમ જે કહેવું તે છંદના સામાચારી કહેવાય.
અહીં ખ્યાલ રાખવે કે આવી છંદના ગોચરી લઈને આવેલા દરેક સાધુને કરવાને અધિકાર નથી. પરંતુ જે મહાત્માને લાભાંતરાય કર્મને જોરદાર કૃપક્ષમ હોય અથવા જે મહાત્માને વિકૃષ્ટ (અઠ્ઠમ આદિ) તપ કરવાના કારણે ગુર્વાજ્ઞાથી માંડલીની બહાર ભેજન કરવાની રજા મળી હોય તે જ મહાત્માઓ પોતાની લાવેલી ગોચરીને લાભ આપવા માટે અન્ય સાધુઓને છંદના કરી શકે. આ છંદના પણ ગુરુની સંમતિપૂર્વકની કરવાની છે. છંદના
