________________
૫૪
મુનિજીવનની બાળથી-૬ ગમે તેટલે કઠેર હોય પરંતુ વિવેક નહિ હેવાથી તે ત્યાગ આદેય કહી શકાય નહિ. વળી વસ્ત્ર અને પાત્રને ત્યાગ કરી દેનારા તેઓ પોતાને સર્વથા અપરિગ્રહી ભલે કહેવડાવતા હોય પરંતુ પાણી માટે કમંડલુ, ચિહ્ન તરીકે મોરપીંછ, તાપણું માટે ઘાસ, નગ્નતાને ઢાંકવા કૂડાળું વળીને ફરતા ભક્તો, નગ્નતાના કારણે ભસતા કૂતરાઓથી રક્ષા પામવા પળાતા કૂતરાઓ વગેરે કેટલા બધા પરિગ્રહ તેમને પણ ઊભા થઈ જાય છે!
વળી તેમને ત્યાં ગોચરીના બેંતાલીસ દોષની વિચારણા ન હોવાથી અને બ્રાહ્મણની જેમ આહારપાણી અંગેના દોષ સ્વીકારાયા હોવાથી અને ઘંટીના લેટને, કૂવાના પાણીને, કુમારિકા વડે જ બનાવેલે આહાર વાપરવાની વ્યવસ્થાના કારણે તેઓ જીવહિંસાને ઘણે મેટો દોષ સેવતા હોય છે.
આ ભેદ ઉપરથી સમજાશે કે વસ્ત્ર, પાત્ર અને આહાર અંગેની આપણું વ્યવસ્થા કેટલી બધી વ્યાવહારિક, વૈજ્ઞાનિક અને તાવિક છે. અસ્તુ.
બેંતાલીસ દોષથી નિર્દોષ ગોચરી લાવ્યા પછી પણ ગોચરી વાપરતી વખતના જે સંયેજના વગેરે પાંચ દેશે છે તે લાગી ન જાય તેની ખૂબ કાળજી રાખવી જોઈએ; નહિ તે નિર્દોષ ગોચરી પામવા માટે કરેલી ઘણી બધી મહેનત એળે જાય. હાઈકોર્ટમાં જીતેલે પણ જે સુપ્રીમમાં હારી જાય તે તે હારેલે જ કહેવાય.