________________
મુનિજીવનની માળપેાથી-૬
શકે તે માંડલીભાજી સાધુ કહેવાય.
(૨) એકલભોજી: ચેાગવાળા, સ્વભાવથી અથવા શરીરના કારણે માંડલીમાં સાથે બેસવાને અયેાગ્ય, સ્વલબ્ધિવાળા, પ્રાથૂણુંક, કાચી દીક્ષાવાળા, નવદીક્ષિત, કૃષિત ચારિત્રી (જ્યાં સુધી પ્રાયશ્ચિત્ત પૂર્ણ ન કરે ત્યાં સુધી), ખાળ, વૃદ્ધ વગેરે એકલભાજી સાધુ કહેવાય.
૫૩
,,
જે એકલલાજી ભિક્ષા વહેારવા ગયા હેાય તે ભિક્ષા લાવ્યા પછી ગુરુને કહે કે, હું ભગવંત! ખાળ, વૃદ્ધ ગ્વાન, તપસ્વી વગેરેને આહાર આદિ આપ આપે. ત્યાર પછી ગુરુ ખીજાઓને નિમંત્રણ કરે અથવા ગુરુઆજ્ઞાથી તે એકલભાજી નિયંત્રણ કરે. જો કોઈ ન લે તેપણ નિમંત્રણ કરવાથી એકલèાજીને નિજ રાનેા લાભ મળે જ.
અસમર્થ એવા વૃદ્ધ, ગ્લાન, નવદીક્ષિત તથા પ્રાભ્રૂણ ક ગુરુ, અસહિષ્ણુ, રાજપુત્રાદિ વગેરેના અનુગ્રહ માટે તથા જે સાધુને લાભાન્તરાયના તીવ્ર ઉદય હાય તેના અનુગ્રહ માટે માંડલીબદ્ધ ભેાજનની વ્યવસ્થા છે.
જે દિગંબરમતી મૂર્છાને પરિગ્રહ ન કહેતાં વસ્ત્ર કે પાત્રને રાખવા માત્રને જ પરિગ્રહ જણાવે છે, તેમની પાસે ગ્લાન, પ્રાથૂક વગેરેને વપરાવવાની કોઈ વ્યવસ્થા નથી. ગમે તેવી માંદગી વગેરેમાં પણ ભિક્ષા માટે દરેકને જવું જ પડે અને ઊભા રહીને હાથમાં વાપરવું જ પડે.
આપણી દૃષ્ટિએ માત્ર ત્યાગ એ ધર્મ નથી’, પરંતુ
‘વિવેકપૂર્વકના ત્યાગ' એ ધર્મ છે. દિગબરમતીના ત્યાગ
