________________
પ્રથમ વર્ગ
अवश्करस-सरको-दारु
માળિી –નાની હોરી-માર જવા –ળમાંથી દરે-યુદ્ધભૂમિ- | अलमंजुल-आळसु माथी पकडेलु
अलमंजुल
શં રહ્યાા સંગ્રહકારો આને બદલે મારા શબ્દ નોંધ છે તે તે તમે કેમ નથી બતાવ્યું ?
સમા–અઢમંg૪ શબ્દ, ખાસ કઈ જુદે શબ્દ નથી પરંતુ મંગુઢ શબ્દને સ્વાર્થિક કા પ્રત્યય લગાડીએ તે તેનું મgય એવું બીજું રૂપ બને છે અને મેનુમાં મૂલ પ્રકૃતિ
જ છે એથી અમંગુરુચ ને પૃથક નોંધવાની જરૂર નથી. વળી, સ્વાર્થિક પ્રત્યય તો લબાડ જ જોઈએ એ નિયમ નથી, કોઈ કઈ ઠેકાણે છંદની પૂર્તિ માટે કવિઓ તેને પ્રયોગ કરે છે ખરા. આ બધું જોતાં અમે અહીં પાંચ અક્ષરોવાળા શબ્દોની સાથે અ૪મંગુત્ર એ મૂળ શબ્દને જ નેધલે છે. અઢમગુર્જકને નોંધ્યું હેત તો તેથી મૂળ પ્રકૃતિને નિર્ણય ન થઈ શકત અને છ અક્ષરવાળે જ એ શબ્દ મૂળપ્રકૃતિરૂપ છે એવો ભાસ થાત.
ઉદાહરણગાથાअवयढिया भटैः घल्लिय अवयासिणिं नट्यमानाः । भुजमदअवक्करसफलं अरयः अलमंजुला तव लभन्ते ।। (४५)
ભટો દ્વારા રણસંગ્રામમાંથી હરાયેલા-પકડાયેલા અને તેથી નાકમાં નાથ ઘાલીને નચાવાતા એવા તારા આળસુ શત્રુએ ભુજાના મદને લીધે મદ્યરસપાનના ફળને-છાકટાપણાને–પામે છે. અર્થાત બાન પકડેલા શત્રુઓ. આમથીતેમ ઉછાળા મારે છે અને તેથી તેઓ પીધેલ જેવા લાગે છે.
अवडाहियं उत्क्रुष्टे, प्रपातनिहते अवडक्किओ तथा च ।
रोगे अंगवड्ढणं, अयतंचियं उपचिते चैव ॥४७॥ અerf– –શાપિતરા ફેવો ! अंगवड्ढण-अंगवर्षम-रोग भवक्किय-कूवा वगेरेमां पडीने થતંરિચ–અતિતશ્ચિત-પતિ-gहणायेल
भरावदार-मांसल-उपसेलु
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
