________________
જામિ- -ામિ- હૃત્રિમ-વસાવટી कासार - सीसानुं पतरूं
દ્વિતીય વગ
ઉદાહરણુગાથા कासिज्जदेशलुण्टनका हाराऽऽनीयमान कनकानि । कासारम् इव बुधानाम् अकृत्रिमं ददासि चालुक्य ! ॥ १५८ ॥
૧૨૧
काहार — काऽऽहार- पाणी वगेरेने भरनारो नोकर-कहार
कासिज्ज - काकस्थल नामनो देश
હું ચાલુકય ! કાકસ્થળ નામના દેશને લૂટી લઈને કહાર દ્વારા આણવામાં આવતી સેાનાની લગડીએને સીસાનાં પતરાંની પેઠે તુ અકૃત્રિમભાવે પંડિતાને આપે છે.
काय दी
જ્ઞાનજ્જી
काहिल — गोवाळ - गोवाळियो
कार्यदी काणी परिहासे, काहिलो च गोपाले । પૂર્ત-સહન-ધનુપુ ાયાવહિય—જાવટ્ઠાડું ॥૨૨॥
--રસાસુ-ઢાંસી
હ્રાચ——ધૂર્ત-ધુતારો
कालिय- असहनशील-सहनशक्ति वगरनो
कालवड --- कालपृष्ठ-धनुष
कालवट्ठ
સંસ્કૃતના જાળપૃષ્ઠ શબ્દ ધનુષના અમાં રૂઢ હેાય તેા તેના ઊપરથી જાવક શબ્દ નીપજી શકે છે અને અના પણ કશે। વાંધે રહેતા નથી. એ રીતે જોતાં અહી જણાવેલા જાહવર્ક શબ્દ વ્યુત્પન્ન જ છે પણ દેશી નથી પરતુ સંસ્કૃતમાં જાવૃષ્ટ શબ્દ ધનુષના અથમાં રૂઢ ન હાય તા તા આ વિદ શબ્દ દેશ્ય જ છે.
અનેક દેશીસ ગ્રડામાં વિના વિવાદે નાંધાયેલા આ વિટ્ટુ શબ્દ અમે' જોયેલા છે અને તેથી જ અહી' તેની દેશી તરીકેની નાંધ લેવામાં આવેલી છે.
Jain Education International
ઉદાહરણગાથા—
त्यज हृतं मम मनः कालय ! का काहिलेहि काणद्धी १ । कार्यदीइ अपि मदनः कावलियो हन्ति कालवण ॥ १५९ ॥
હે ઠગ ! હુરેલા-ચારેલા-મારા મનને છેડી દે, ગાવાળિયાઓ સાથે અર્થાત્ ગોવાળિયાની જાત સાથે વળી શે। પરિહાસ ? અસહનશીલ કામદેવ, હાંસીના ધનુષથી પણ હણે છે.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org