________________
૧૪૪
દેશીશબ્દસ ગ્રહ
હે મહેન ! મષના થાપાવાળાં કપડાવાળી મને જૂનાં સૂપડાં વગેરે ઉપકરણાની પેઠે તજી દઈને તે અકરે-બકરા જેવા જડ, તેણીને માટે રાત્રે ખેતરમાં જાગવાને માને જાય છે.
छोन्भो पिशुने, दासे छोइओ, अप्रिये छोन्भत्थं ।
छोन्भ - पिशुन - खळ माणस
જોડ્ય—ાસ-ચાર
} —ાપ્રિય-મળવમતું
છોન્મ પહેલાના દેશોજોગોમાં એ ઘુલઃ આવા પાઠ છે. આ પાઠ જોઈને કેટલાક ફેશી સંગ્રહારો વહ શબ્દના અર્થ કરતાં ઠગાયા છે, કુહ શબ્દ લુજી માત્ત અથ માં છે અને લોજ ના અમાં પણ છે. ઠંગાયેલા એ રેસીપ્રદ્દારોપ ઉક્ત બે અથ માંથી અહી' લોજ અને લીંધે અને પેાતાના કેશેામાં નાંધ્યુ કે છોો ઇહો. આમ નાંધ્યા પછી તેઓએ વર્લ્ડ ની વ્યાખ્યા કરતાં જણાવ્યું કે ઘરુ એટલે પિયા-જ્ઞોજ અને ઉદાહરણ પણ એ અને બંધબેસે એવુ આપ્યું. પરંતુ અમે તે સારામાં સારા દેશોકેાશાનું પર્યાલાચન કર્યુ છે અને એમ ખરાખર તપાસ કર્યા પછી જ હોમ ! અથ વિશન-વ માળલ-જીજ્જો એમ નેાંધ્યું છે અને ઉદાહરણ પણ એ અને ઘટે એવુ આપ્યુ છે.
छोन्मत्थ
छुमत्थ
આમાં કેણુ ખરૂં છેઅને કાણુ ખાટુ છે ? એ તે તે જ જાણે જેઓ બહુદશી હાય અર્થાત્ આવા વિવાદવાળા સ્થળેામાં મહુદશીને
પ્રમાણુરૂપ સમજવા.
ઉદાહરણગાથા
तस्याः कटिभववस्त्रं उत्तरीयं कृत्वा मम दर्शयन् । શિ પિત્ત અટ્ટ અપ'ને છોા ! હોમ ! હોલ્મર્ત્ય ર૪]
તેણીના કટિવને ઉત્તરીયરૂપે કરીને મને દેખાડતા હૈ ! ચાકર ! હું ખળ ! તુ હવે શુ નિંદનીય-અણુગમતુ -કરીશ.
१ 'भण' शब्द 'गाळ' अर्थने तथा 'निंदा' अर्थने सूचवे छे. तेना संवाद माटे जुभो पाइअसद्दमहण्णव' मां 'अण' शब्द.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org