________________
શીશબ્દસંગ્રહ
અમિમાજિદે, એ બાબત નીચેની ગાથા ને પેલી છે दिवसं थुई कयमुखो जूर्यते अधस्तात् तव वचः देवर ! અરમામિ સદુ કાર્જિ
. [ ] ઉક્ત ગાથામાં માનસિક “ઉત્ત' શબ્દને પ્રયાગ કરેલ છે અને તે, એ પત્તો શબ્દ દ્વારા અહીં તwત્કૃત્તિના આશયને વ્યક્ત કરે છે. આ ગાથામાં આવેલા પત્તો ને અર્થ “
ઘ ર-ઘટ કરવામાં આવે તે તે અર્થ આ ગાથામાં સંગત થઈ શકતું નથી. ગાથાને સળંગ. અર્થ નીચે પ્રમાણે છે:
[“હે દેર ! કેપને લીધે જેનું મુખ બીડાઈ ગયેલું છે એવી તારી વહુ, આ દિવસ નીચે રહી પૂરે છે માટે તું પત્તો એટલે આજથી માંડીને અમારી સાથે પરિહાસ ન કરતા.”].
ઉદાહરણગાથા– एमाणमदनबाणोत्थिते ज्वरे तस्याः तव एक्काए । पत्तोप्पं एलाणं पक्कंगरसोऽपि नाभिमतः ॥१०९॥
તારા ઊપર નેહપરાયણ એવી તેણીને મદનને પ્રવેશ થતાં મદનનાં બાણ વાગ્યાં અને તેથી જ્વર આવી ગયું, ત્યારથી માંડીને (તેણીની સ્વજન એવી) કુશલ સખીઓને (તેણીની ચિંતાને લીધે) ચંદનને રસ પણ ગમતું નથી.
આ સ્થળે નીચેના ત્રણ શબ્દ, વ્યાકરણસાધિત હોવાને કારણે નધેલા નથી. દત્ત – સુવાનોમ - હમણું-આજકાલ [ટારા૧૩૪]
૬ – ઈચ-એટલું [૮૫૨૧૭] પક્ષ એટલે સાર-લેઢાની બનાવટો બનાવનાર-લૂહાર [૮૧૧૬૬]
एक्केक्कम अन्योन्ये, एक्कनडो तथा च कथके ।
सा एमिणिया यस्याः सूत्रेण प्रमीयते अङ्गम् ॥१४५॥ एक्केक्कम-एकक -अन्योन्य-एकएक - एमिणिया-ए प्रमाणे मपायेली स्त्री-सुतरथी - एकबीजार्नु-परस्पर
स्त्रीना शरीरनु माप भरी पछी ते एकनड-कथक-नृत्य अथवा नटनी
सुतरने दिशाओमां फेंकी देवातुं. आ प्रवृत्ति साथे कथा करनार
रीते स्त्रीना शरीरनु माप लेवानो रिवाज, कोई अमुक देश मां अमुक प्रकारनी विधि करती वखते प्रचलित होवो जोइए.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org