________________
( ૫ )
ભાજપ્રબંધ ભાષાંતર.
વિચાયું કે— અહા ! આ રાજાનુ કેવુ ગાંડપણ ! શીખવેલા વાકયાવડે કાંઈ આ કાર્ય ની સિદ્ધિ થવાની નથી. તા વાર વાર મને આ પાપટની જેમ શું શીખવે છે ? જે શીખીને વિદ્વાન થાય તે કાર્ય કરનાર થઈ શકતા નથી. કહ્યું છે કે—“જે ગુરૂની વિદ્યાથી વિદ્વાન થયા હાય, પિતાના ધનથી ધનવાન થયા હોય, અને સહાયકારકની સૂરતાથી શૂરવીર થયા હોય તે કયાં સુધી આનંદ પામશે ?” ત્યાં ગયા પછી શી ખબર પડે કે કેવા અવસર આવશે ? જેવા અવસર હોય તેવુજ વચન ખેલવુ ઉચિત છે. કહ્યું છે કે—“ સમયે મેલેલુ વચન, સમયે વાપરેલુ શસ્ત્ર અને સમયે પડેલી વૃષ્ટિ એ અલ્પ હોય તે પણ કેટિગણું ફળ આપનાર્ થાય છે. ” આ પ્રમાણે તે વિચાર કરતા હતા તેવામાં ફરીથી રાજાએ તેને પાછા વાળ્યા. ત્યારે ખેથી તે મેલ્યા કે—“ આ મારી પીઠે બાંધેલી બસ્તી ( મસક ) તમારી સન્મુખ છે, તે સાંભળે છે. જે કાંઈ કહેવુ હેાય તે તેને કહેા. ” એમ બેાલી તે ડામર અશ્વપર આરૂઢ થઇને ચાલતા થયા.
તે સાંભળી રાજા લજ્જા પામ્યા અને ક્રોધયુક્ત થયા; તેથી તેણે આ ડામર દૂત અહીંથી ચાલી ત્યાં આવે છે, તેને આવે કે તરતજ મારા કહેવાથી મારી નાંખવા. ” એ પ્રમાણે ભેાજરાજાપર લેખ લખી તત્કાળ એક ઘડીમાં એક ચેાજન ચાલનારી હાથણી ઉપર બેસાડી એક પેાતાના સેવકને ખીજે રસ્તે થઇને ધારાનગરી મોકલ્યા. તે બીજે દિવસે જ ધારાનગરીમાં પહેોંચ્યા. તરતજ તે સભામાં ગયેા. ત્યાં સભાના અલંકાર રૂપ અને પ્રતાપવડે જેણે રાજાઆના સમૂહનુ આક્રમણ કર્યું' છે એવા ભાજરાજાને તેણે પ્રણામ કર્યાં. તે વખત તે ભેાજરાજાના મસ્તક ઉપર મોટું વિકસ્વર મેદ્ય જેવું મનેહુર છત્ર ધારણ કરેલું હતું, ચાર વારાંગનાએ તેને લીલાપૂર્વક ચાર સુદર્ ચામરો વીંઝતી હતી, પંચગી મયૂરપિચ્છના વીંઝણાથી તે વીંઝાતા હતા, ત્રણ કલગીવાળા મુગઢવડે તે શાભતા હતા, સૂર્ય મંડળની કાંતિને પણ જીતનાર કુંડળાવડે તે અલંકૃત હતા, તેના વિશાળ વક્ષ:સ્થળમાં માટા મુક્તાફળની માળાએ શાલતી હતી, તેની આંગળીઓ પી પલ્લવા દેદીપ્યમાન મુદ્રિકાનાં રત્નાવડે પુષ્પવાળાં જણાતાં હતાં, રત્નના આજીમધમાંથી નીકળતી કાંતિવડે તેનું ભુજાળ રગિત દેખાતુ હતું, પુરૂષ પ્રમાણ ઊંચા માણિક્યના સિંહાસન ઉપર તે બેઠા હતા, કિટ પ્રમાણ ઉંચા પાદપીઠ ઉપર તેણે પેાતાના પગ રાખ્યા હતા અને શરદ્ ઋતુના સૂર્ય ની જેમ તેજને લીધે તેની સન્મુખ જોઇ શકાતું નહેતું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org