________________
( ૧૦૮ )
ભાજપ્રબંધ ભાષાંતર.
બીજી એક લાખ ધન આપ્યું. પ્રાત:કાળે રાજાએ ચારને ધન આપ્યુ જાણી મુખ્યમંત્રીએ રાજાને કહ્યું કે—“હે દેવ ! હણવા લાયક ચારને આપ જે વિત્ત આપેા છે! એ રાજનીતિ નથી. ’ રાજાએ જવામ આપ્યા કે—પુરૂષે કળા મેળવવામાં જ યત્ન કરવા, કારણ કે કળાને કાંઈપણ અપ્રાપ્ય-દુર્લભ નથી. કળાના પ્રક`થી જ ચડે મહાદેવનું અમૂલ્ય મસ્તક પ્રાપ્ત કર્યું છે.” અર્થાત્ મેં જે દ્રવ્ય આપ્યુ છે તે કળા મેળવીનેજ આપ્યુ છે. ત્યારપછી ધર્માધિકારીએ ધર્મ પત્રમાં લખ્યુ કેચાર મારવા લાયક છતાં પણ તેનામાં કળા જોઇને બાજરાજાએ તેને જેટલું ધન હાર્યા હતા તેટલું ધન તથા ઉપર એક લાખધન તેની આજીવિકા માટે આપ્યું. ”
એકદા પંકમાં સુતેલી પટ્ટરાણીની છાતી ઉપર ચંદ્રનું અજવાળું ( ચાંદરણુ' ) પડેલું જોઇ રાજા અર્ધ શ્લાક ખેલ્યા કે હું સુભ્ર ! ગવાક્ષને માર્ગે આવવાથી જેની દ્રિકા વીખરાઇ ગઇ છે એવા
આ ચ તારા વક્ષસ્થળપર કેવા રોાભે છે ?” તે સાંભળી કોશમાં પ્રથમથી પેઠેલા કેઇ ચાર ઉત્તરાધ મેલ્યા કે સ્તનના સંગ કરવાની ઇચ્છાથી જેણે 'ચેથી ઝંધાપાત કર્યાં છે એવા તે ચંદ્ર દૂરથી પડવાને લીધે જાણે ખંડ ખંડ થઇ ગયા હોય તેવા શોભે છે. ”
ܕܕ
પ્રાત:કાળે તે ચારને મારવા લઇ જવામાં આવ્યેા. તે વખતે તે રાજા પ્રત્યે આવા અર્થ વાળા ક્લાક ખેલ્યા—ભટ્ટી નાશ પામ્યા,ભારવિ પણ નાશ પામ્યા, ભિક્ષુ નારા પામ્યા, ભીમસેન પણ નાશ પામ્યા, હું ભિક્ષુ ... અને તમે ભૂપતિ છે, માટે કહું છું કે હે રાજન ! ભકારવાળા નામનો પ`ક્તિમાં હાલ યમરાજના પ્રવેશ થયા જણાય છે. ” તે સાંભળી પ્રસન્ન થયેલા રાજાએ તેને લક્ષ ધનનુ દાન કરીને છોડી દીધા-મુક્ત કરાવ્યા ( છેડાવી દીધા. )
એકદા રાત્રે ધારાનગરીમાં રાજા ફરતા હતા, તેવામાં એક ચારને ધીમે ધીમે ચાલતા જો રાજા પાતે પણ તેની પાછળ ગુપ્ત રીતે ધીમે ધીમે ચાલ્યા. તે ચાર કોઇ બ્રાહ્મણના ઘરમાં ધનની આશાથી પેડા. રાજા પણ ત્યાંજ બહાર કોઇ ઠેકાણે છુપાઇને ઉભે રહ્યો. તેટલામાં બ્રાહ્મણની સ્ત્રી જાગી ગઇ. તેણીએ પૃથ્વીપર પલાલની ( શ્વાસની ) પથારીમાં સુતેલા પોતાના પતિને કહ્યું કે—“હે નાથ ! મને આ વજ્રના કકડા આપા, અથવા આ બાળકને તમારી પાસે રાખા; કેમકે અહીં તે ( હું સુતી છું ત્યાં) આત્ર ઉઘાડું પૃથ્વીતળ જ છે, અને પલાલના સમૂહ બધા તમારી પાસે છે. '' ! પ્રમાણે તે ઃપતીની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org