________________
( ૮ )
ભાજપ્રબંધ ભાષાંતર.
સ્થાન મળ્યું નહીં. એટલે તે સરસ્વતી દેવીની આરાધના કરવા માટે કાશ્મીર દેશમાં ગયા. ત્યાં દેવા ભક્તિથી અને શક્તિથી પ્રસન્ન થાય છે એમ જાણી દ્રવ્ય ન હેાવાથી ભક્તિ કરવામાં પેાતાનું અસામ માની દેવી પ્રસન્ન થાય ત્યાં સુધી અન્ન-જળના ત્યાગ કરી તેના દેવાલયમાં જઇને બેઠા. એકવીશ ઉપવાસે તેની તપશક્તિથી સરસ્વતી ઢવીએ પ્રસન્ન થઇ તેને કહ્યું કે—“હે વત્સ ! ઉઠે. આજથી તારૂ કહેલુ વચન સર્વ શીઘ્રપણે સિદ્ધ થશે. ” એમ વરદાન આપી દેવી અદૃશ્ય થઈ. પછી તે ભાટ ત્યાંથી ઉઠી પારણું કરી દેવીના વરદાનની પરીક્ષા કરવા માટે તે દેશના જૈસિંહ રાજાની સભામાં ગયા. ત્યાં અનેક છંદ, દાહા, ચાપાક વિગેરે ખેલ્યા, તેપણ તે રાજા તુમાન થયા નહીં, ત્યારે તે માટે સ્વરે આ શ્લેક એલ્યા—
कल्पद्रुमो न जानाति, न ददाति बृहस्पतिः ।
परं श्री भोजभूपालो, जानाति च ददाति च ॥ १ ॥ કલ્પવૃક્ષ આપે છે પણ તેને જ્ઞાન નથી, અને બૃહસ્પતિમાં જ્ઞાન છે પણ તે આપી શકતા નથી; પરંતુ શ્રી ભેાજરાજા તો જાણે છે અને આપે પણ છે. ’’
આ અવસરે યુવાવસ્થા પામેલી રાજપુત્રી સાભાગ્યસુ દરી રાજાના ઉત્સંગમાં બેઠેલી હતી, અને છત્રીશ રાજવંશી કુમારે તે સભામાં તેણીને વરવાની ઈચ્છાથી આવીને બેઠેલા હતા. તેમાંથી તેણીને કોઈપણ વર પેાતાને અનુરૂપ જણાયા નહીં. તેણીએ આ ભાટના શ્લાક સાંભળી પિતાને કહ્યું કે— આ ભવમાં મારા ભાર ભેાજરાજાજ હા, નહીં તેા હું જાજ્વલ્યમાન અગ્નિમાં પ્રવેશ કરીશ.” તે સાંભળી તત્કાળ રાજાએ તે ભાટને સારી રીતે પહેરામણી આપી, અને તેને આગળ કરીને સૈન્યસહિત રાજા કન્યાને લઇ માલવદેશ તરફ ચાલ્યા.
""
પેલા ભાટે દેખાડેલા માર્ગે ચાલતાં કેટલેક દિવસે રાજસમૂહમાં અગ્રેસરી તે જેસિ’હુ રાજા માલવ દેશમાં આવી પહોંચ્યા. ભેાજરાજા પણ તેના સમાચાર જાણી તેની સન્મુખ આવ્યા. પછી ધારાનગરીની બહાર ઉદ્યાનમાં તેણે સવને ઉતારો આપ્યા, પછી શુભ લગ્નને દિવસે આનંદ અને ઉત્સવપૂર્વક સેાભાગ્યસુંદરીને પરણી સત્કાર કરવાપૂ ક જૈત્રસિંહુ રાજાને વિદાય કર્યાં અને કલંક રહિત પૂર્ણિમાના ચંદ્ર જેવા ઉજ્વળ યરાવાળા શ્રી ભેાજરાજાએ પેાતાની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org