Book Title: Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti Ahmedabad
View full book text
________________
ફ્
आचाराङ्गसूत्रे
व्यवसायमात्रस्य सर्वदैव भावादुदयावलिकामविष्टानां कर्मणां सर्वदैव क्षपणात् । यथाप्रवृत्तिकरणं भव्यस्याभव्यस्य च भवति । वक्ष्यमाणमपूर्वकरणमनिवृत्तिकरणं च भव्यस्यैव भवति, न त्वभव्यस्य ।
मिथ्यात्ववशादनन्तान् पुद्गलपरावर्त्तान् अनन्तदुःखान्यनुभूय कथमपि तादृशभवस्थितिपरिपाकवशाद् गिरिणदीप्रवहदुद्वर्त्तितापवर्त्तित पापाणवर्चुलावस्थावदनाभोगनिर्वर्त्तितेन यथामवृत्तिकरणेन विशुद्धपरिणाम विशेषरूपेणायुष्यकर्म वर्गयित्वा ज्ञानावरणीयादिकर्माणि सर्वाण्यपि पल्योपमासंख्येयभागन्यूनैकरूप करण यथाप्रवृत्तिकरण कहलाता है । कर्मक्षय का कारणभूत अध्यवसाय सदैव वना रहता है, क्यों कि उदयावलिका में आए हुए कर्मों का सदा क्षय होता रहता है ।
यथाप्रवृत्तिकरण भव्य जीव को भी होता है और अभव्य जीव को भी होता है, किन्तु आगे कहे जाने वाले अपूर्वकरण और अनिवृत्तिकरण भव्य जीव को ही होते हैं; अभव्य जीव को नहीं ।
मिथ्यात्व के वश होकर अनन्त पुद्गलपरावर्तनों तक अनन्त दुःखों को भोगने के पश्चात् किसी भी तरह उस प्रकार की भवस्थिति का परिपाक होने से पहाड़ी नदी के प्रवाह में बहने वाला; लुढक (गुडक )ने वाला, घिसने वाला पाषाण जैसे गोलमटोल बन जाता है, उसी प्रकार अनजान में ही यथाप्रवृत्तिकरणरूप विशुद्ध परिणाम के कारण आयुकर्म को छोडकर ज्ञानावरणीय आदि सात कर्म पल्योपम के असंख्यातवे भाग कम
यथाप्रवृत्तिरूप करण ते 'यथाप्रवृत्तिकरण' अडेवाय छे. उर्भक्षयना अरशुलूत अध्यवसाय હમેશાં ખની રહે છે, કેમકે-ઉદયાવલિકામાં આવેલાં કર્મોના હમેશાં ક્ષય થયા કરે છે. यथाप्रवृत्तिकरण भव्य भवने पशु थाय छे, भने मलव्य भवने या थाय छे, परन्तु આગળ કહેવામાં આવશે તે અપૂર્વકરણ અને અનિવૃત્તિકરણ ભવ્ય જીવાને જ થાય છે, અલબ્ધ જીવાને થતાં નથી.
મિથ્યાત્વને વશ થઈ તે અનન્ત પુદ્ગલપરાવર્ત્તના સુધી અનન્ત દુ:ખાને ભાગવ્યા પછી કાઈ પણ પ્રકારે આ પ્રકારની ભવસ્થિતિના પરિપાક થવાથી પ્રહાડી નદીના પ્રવાહમાં વહેવાવાળા ગમડવાવાળા, ઘસાતા જતા પથ્થર જેવી રીતે ગેાળ–મટોળ ખની જાય છે, એ પ્રમાણે અજાણતાં પણ યથાપ્રવૃત્તિકરણુરૂપ વિશુદ્ધ પરિણામના કારણે આયુકતે ત્યજીને ખીજા જ્ઞાનાવરણીય આદિ સાત કેમ પડ્યેાપમના અસંખ્યાતમા ભાગ–આછાં