Book Title: Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti Ahmedabad
View full book text
________________
પ૭૨
आचारागसत्र भोगामिलापी लोकः संसारी जीवः इत्यर्थम् एतदर्थमेव-कर्मवन्धमोहमरणनरकार्थमेव प्रवर्तते इति शेषः।
अयं भावः-भोगाभिलापी लोकः शरीरादिपरिपोषणार्थं परिवन्दनमाननपूजनाथै जातिमरणमोचनाथै दुःखप्रतिघाताथै चाग्निशस्त्रसमारम्भं करोति, तत्फलं खलु कर्मवन्ध-मोह-मरण-नरकरूपमेव लभते, तस्मादग्निशस्त्रसमारम्भस्य तदेव फलं वोध्यमिति । ___ 'लोकः पुनः पुनः कर्मबन्धाद्यर्थमेव प्रवर्तते ' इति यदुक्तं, तत् कथं ज्ञायते ? इति जिज्ञासायामाह-'यदिमम् .' इत्यादि ।
यद्यस्माद् , विरूपरूपैः नानाविधैः शस्त्रैः पूर्वोक्तप्रकारः अग्निकर्मजीव वार-चार इसी की इच्छा करते है । अथवा भोगो का अभिलाषी संसारी जीव ईस कर्मबंध, मोह मरण और नरक के लिए ही प्रवृत्त होते है।
तात्पर्य यह है-भोगों का अभिलाषी लोक शरीर आदि का पोषण करने के लिए, वंदना, मानना और पूजा के लिए जन्म-मरण से मुक्त होने के लिए और दुःख का प्रतीकार करने के लिए अग्निशस्त्र का समारंभ करता है और फलस्वरूप कर्मबंध, मोह, मरण और नरक रूप फल पाता है । अत एव अग्निशस्त्र के समारंभ का फल वही बंध आदि समझना चाहिए।
'लोक बार-बार कर्मबंध आदि के लिए ही प्रवृत्ति करता है' यह जो कहा है सो कैसे ज्ञात हुआ ऐसी जिज्ञासा होने पर कहते है
क्यों कि वह नाना प्रकार के पूर्वोक्तशस्त्रो से अग्नि की विराधना करने वाला અજ્ઞાની છવ વારંવાર તેની ઈચ્છા કરે છે. અથવા-ભેગોને અભિલાષી સંસારી જીવ આ કર્મબંધ, મોહ, મરણ અને નરક માટેજ પ્રવૃત્ત થાય છે.
તાત્પર્ય એ છે-ભેગેના અભિલાષી માણસે શરીર આદિનું પિષણ કરવા માટે વંદના, માનના અને પૂજને માટે, જન્મમરણથી મુક્ત થવા માટે અને દુઃખને પ્રતિકાર કરવા માટે અનિશ અને સમારંભ કરે છે અને ફલસ્વરૂપ કર્મબંધ, મોહ, મરણ અને નરકરૂપ ફલને પ્રાપ્ત કરે છે. એટલા માટે અગ્નિશસના સમારંભનું કુલ તે બંધ આદિ સમજવાં જોઈએ.
લેક વારં-વાર કર્મબંધ વગેરે માટેજ પ્રવૃત્તિ કરે છે. એવું જે કહ્યું તે કેવી રીતે જવામાં આવ્યું? આ પ્રમાણે જીજ્ઞાસા થવાથી કહે છે –
કેમકે તે માને પ્રકાશ્મા પકત થી અગ્નિની વિરાધને કરવાવાળા માવળ