Book Title: Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti Ahmedabad
View full book text
________________
-
-
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य० १ उ. ३ मू० ४ अप्कायश्रद्धोपदेशः ४९९
टीकाअत्र लोकशब्देन प्रकरणक्शादप्कायलोक एवं गृह्यते, तमकाय-लोकं, 'च'-शब्देनान्याश्वाप्कायाश्रितान, आज्ञया-तीर्थङ्करवचनेन, अभिसमेत्य= आभिमुख्येन सम्यक् ज्ञात्वा 'अष्कायादयो जीवाः सन्ती-त्येवमवबुध्येत्यर्थः, अकुतोभयम् नास्ति कुतश्चित्केनापि प्रकारेण प्राणिनां भयं यस्मात्सोऽकुतोभयः= संयमस्तम् अनुपालयेत् इत्यन्वयः । सर्वथा जीवाभिरक्षणरूपसंयमानुपालने सावधानतया यत्नः कार्य इत्यर्थः ।
यद्वाऽकुतोभयोऽप्कायलोको, यतोऽसौ न कुतश्चिदन्यस्माद्भयमिच्छति, स्वकीयमरणादिभयात् सर्वः प्राणिगणः खिन्नो भवति । 'सव्वे जीवा वि
टीकार्थ--मूल सूत्र में दिये हुए 'लोक' शब्द से, प्रकरण के कारण यहां अप्काय-लोक ही समझना चाहिए । 'च' शब्द से अपकाय के आश्रय रहे हुए अन्य जीवों का ग्रहण करना चाहिए । इस प्रकार अप्काय और अप्काय के आश्रित रहनेवाले अन्य जीवो को तिर्थङ्कर भगवान् की आज्ञा से सम्यक् प्रकार जानकर अर्थात् 'अकाय आदि जीव है' ऐसा समझ कर संयम का पालन करना चाहिए । 'अकुतोमय' अर्थात् जिस से किसी भी प्राणि को किसी प्रकार का भय न हो ऐसा संयम । सर्वथा जीवरक्षारूप संयम के पालने में सावधान होकर यत्न करना चाहिए ।
अथवा---'अकुतोभय' का अर्थ है-अप्कायलोक, क्यों कि वह दूसरे से भय की इच्छा नहीं करता । सभी प्रागो अपनी मृत्यु आदि के भय से खिन्न होते है।
अथ-भूतसूत्रमा मायेसा 'लोक' श७४थी ४२एनछारो मायલોકજ સમજવું જોઈએ “ શબ્દથી અષ્કાયના આશ્રયે રહેલા અન્ય જીનું ગ્રહણ કરવું જોઈએ. એ પ્રમાણે અપ્લાય અને અષ્કાયના આશ્રિત રહેવાવાળા અન્ય જીને તીર્થકર ભગવાનની આજ્ઞાથી, સમ્યફ પ્રકારે જાણ કરીને અર્થાત્ “અપ્લાય આદિ
१. छ.' मे प्रमाणे समलने सयभनु पासन ४२ नये. "अकुतोभय" मर्यात જેના વડે કોઈપણ પ્રાણીને કોઈ પ્રકારને ભય ન હોય એવે સયમ, સર્વથા જવું. રક્ષારૂપ સંયમના પાલનમાં સાવધાન થઈને યત્ન કરી જોઈએ.
अथवा 'अकुतोभय'नो अर्थ छ-मयa४, ४१२ ते मीतना त२५थी ભયની ઈરછા કરતા નથી; સર્વ પ્રાણી પિતાના મૃત્યુ આદિના ભયથી ખિન્ન-દુઃખી થાય છે.
