________________ परकिरिया 518 - अभिधानराजेन्द्रः - भाग 5 परकिरिया वा भगंदलं वा अन्नयरेण वा तिक्खेण सत्थजाएणं आछिंदित्ता वा विसोहित्ता वा अन्नयरेण वा आलेवणजाएणं अभिगेज्ज वा, मंखेज्ज वा, अभिगंतं वा मंखतं वा साइज्जइ // 36 / / चउरो वि सुत्तालापगे वोत्तुं इमे पंचमसुत्तारित्ता आलावगा। तेल्लण वा गतार्थम्। सूत्रम् वा अंसियं वा भगंदलं वा अण्णयरेण वा तिक्खेण वा सत्थजाएण अच्छिदेज्ज वा, विच्छिदेज वा, अच्छिंदंतं वा विच्छिदंतं वा साइज्जइ // 32 // जे भिक्खू अप्पणो कार्यसि गंडं वा पलियं वा अरियं वा अंसिथं वा भगंदलं वा अण्णयरेण वा तिक्खेण सत्थ-जाएण अच्छिदेज वा विच्छिदेज वा, पूर्व वा सोणियं वा नीह-रेज वा, विसोहेज वा, नीहरंतं वा विसोहंतं वा साइजइ॥३३॥ गच्छतीति गंडतं गंडमाला, जंच अण्णं सुपादगं तं गंड, अरती तंजण पञ्चति, अंसी अरिसाऽऽदी य अहीणेणासाए वणेसु वा भवंति। पलिगा सियलिया, भगंदर अप्पण्णप्पत्तो अधिट्ठाणे क्षतं किमिय-जालसंपण्णं भवति / बहुसत्थसंभवे अण्णतरेण तिक्खं सहिणधारम, जातमिति प्रकारप्रदर्शनार्थ / एकसिं ईषद्वा आच्छिदणं, बहुवार सुटु वा छिंदणं विच्छिदणं। गाहागंडं च अरइयंसिं, विगलं व भगंदलं व कायंसि / सत्थेणऽण्णतरेणं, जो तं अच्छिदए भिक्खू // 67 / / गतार्था / पुष्वसुत्तं सव्वं उचारेऊण इमे अइरित्ता आलावगा। पुव्वं वा पक्कं सोणिय पुव्वं भणति। रुचिर सभावत्थं सोणिय भण्णति। णीहरति णाम णिग्गलति, अवरोसावयवा फडणविसो-हणं भण्णति। सूत्रम्जे भिक्खू अप्पणो कायंसि गंडं वा पलियं वा अरियं वा अंसियं वा भगंदलं वा अण्णयरेण वा तिक्खेण सत्थजाएणं अञ्छिदित्ता वा पूयं वा सोणियं वाणीहरित्ता वा विसोहित्ता वा सीओदगवियडेण वा उसिणोदगवियडेण वा उच्छोलेज वा, पधोवेज वा, उच्छोलंतं वा पधोवंतं वा साइजइ॥३४॥ जे भिक्खू दो वि पुटवसुत्तअलावगे भणिउ इमे तइयसुत्तआलावगा। सीओदगवियर्ड गतार्थम्। जे भिक्खू अप्पणो कार्यसि गंडं वा पलियं वा अंसियं वा भगंदलं वा अन्नयरेण वा तिक्खेण सत्थजाएणं छिंदित्ता वा.जाव विसोहित्ता वा धूवणजाएण धूएज वा, पधूवेज वा, धूवंतं वा पधूवंतं वा साइजइ॥३७॥ जे भिक्खू अप्पणो कायंसि गंड वा जो अच्छिदित्ता पूअं वा सोणिय वा णीहरिता विसोधित्ता सीतोदगं.जाव पहोवित्ता अण्णतरेण वा आलेवणजाएण, जाव विलिंपित्ता तेल्लेण जावमंखित्ता अण्णतरेण, जाव धूवंतं वा सातिजति छटुं सुत्तं / एतेसिं इमा संगहणिगाहाजीणेज्ज पूयरुधिरं, उच्छोले सीतवीयडउसिणेणं। लेवेण व आलिंपति, मंखे धूवे व आणादी // 6 // णीणेज पूयातीतो उच्छोलति, ततो आलिपति, ततो मखेति, ततो धूवेति। एवं जो करेति सो आणादिदोसे पावति, आयविराहणासु थाती भवति, संजमे आउकायादिविराहणा। एवं ता जिणकप्पे, गच्छवासीण विणिक्कारणे एवं चेव। जतो भण्णतिणिक्कारणा ण कप्पति, गंडादीएस छेय धुवणादी। आसज्ज कारणं पुण, सो चेव गमो हवति तत्थ / / 66 // पुव्वद्ध कंठ, कारणे पुण आसज्ज एसेव कमो सत्थादिण। अछिंदति, जइ ण पण्णप्पइ, तो पूयादिणीहारेति / एवं अप्पणप्पते उत्तरोत्तरपयकरणं णच्चप्पइयं गाहा-अव्वोगाहा। सूत्राणि जे भिक्खू अप्पणो पालुकिमियं वा कुच्छिकिमियं वा अप्पणो अंगुलीए निवेसिय णिवेसियणीहरइ,णीहरंतं वा साइजइ॥३८|| पालु अपानं, तम्मि किमिया समुच्छंति, कुक्खीए किमिया कुक्खिकिमिया, ते पज्जमा भवंति. ते जति सण्णं वोसिरउ पाणब्भंतरे थेक्केज्जतो ते पालुकिमिए अंगुलिए णिवेसिय प्रवेश्य, अप्पणो णीहरति, परित्यज्यतीत्यर्थः / इमा णिज्जुत्तीगंडादिएसु किमिए, पालुकिमिए व कुच्छिकिमिए वा। जो भिक्खू णीहरती, सो पावति आणमादीणि / / 7 / / गंडादिएसुवणेसु पालओ वा कुच्छिकिमिए वा जो भिक्खूणीहरति सो अणाऽऽदिदोसे पावति। णीहरणकप्पोवदरिसणत्थं भण्णतिणिक्कारणे सकारणे, अवधी विधि कट्ठमादिगा अविधी। अंगुलमादीउ विधी, कारणे अविधी तु सुत्तं तु // 71 / / जे भिक्खू अप्पणो कार्यसि गंडं वा पलियं वा अरियं वा अंसियं व भगंदलं वा अण्णयरेण वा तिक्खेण सत्थजाएण अञ्छिदित्ता वा विञ्छिदित्ता वा पूर्व वा सोणियं वा णीहरेज वा, विसोहेज वा, अन्नयरेण वा आलेवणजाएण आलिंपेज्ज वा, विलिंपेज वा, आलिंपतं वा विलिंपतं वा साइजइ॥३५॥ जे भिक्खू तिण्ह वि सुत्ताणालावए वोत्तुं चउत्थसुत्ताइरित्ता इमे आलावगा। बहु आलेवसंभवे अण्णतरं गहणं आलिप्पतेऽनेनेत्यालेपः।। जातग्रहण प्रकारप्रदर्शनार्थ / सो आलावो तिविधोवेदनाप्रशमकारी, / पाककारी. वणाऽऽदिणीहरणकारी। सूत्रम्जे भिक्खू अप्पणो कायंसि गंडं वा पलियं वा अरियं वा असियं