________________ भरह 1415 - अभिधानराजेन्द्रः - भाग 5 भरह तणाणं मणोण य एतो इहतराए चेव कंततराए चेव० जाववण्णेणं पण्णत्ते / तत्थ जे ते लोहितगा तणा य मणी य तेसि णं अयमेयारूचे वण्णावासे पण्णले / से जहाणामए ससकरुहिरेति वा उरभरुहिरेति वा णररुहिरेति या वराहरुहिरेति वा महिसरुहिरेति वा बालिंदगोमएतिवा बालदिवागरेति वा संझब्भरागेति वा गुंजद्वराएति वा जातिहिंगुलुएति वा सिलप्पवालेति या पवालंकुरेति वा लोहितक्खमणीति वा लक्खारसएति वा किमिरागेइ या रतकंबलेइ वा चीणपित्तरासीइ वा जासुयणकुसुमेइ वा किंसुअकुसुमेइ वा पालि-याकुसुमेइ वा रत्तप्पलेति वा रत्ता सोगेति वा रत्तकणयारेतिवा रतबंधुजीवेइ वा, भवे एयारूवे सिया? नो इणद्वेसमठे। तेसिणं लोहियगाणं तणाण य मणीण य एतो इइतराए चेव जाव वण्णेणं पण्णत्ते। तत्थणं जे तेहालिदगा तणा य मणी य, तेसिणं अयमेयारूवे वण्णावासे पण्णत्ते, से जहा णाम ए-चंपए वा चंपयछल्लीइ वा चंपयभेएइ वा हालिद्दाति वा हालिद्दभएति वा हालिद्दगुलियाति वा हरियालेति वा हरियालभेए ति वा हरियालगुलियाति वा चिउरेति वा चिउरंगरागेति वा वरकणएति वा वरकणगनिघसेति वा सुवण्णसिप्पिएति वा वरपुरिसवसणेति वा सलइकुसुमेति वा चंपककुसुमइ वा कुहुंडियाकुसुमेति वा कोरंटकदामेइ वा तडउडा कुसुमेति वा घोंसाडियाकुसुमेति वा सुवण्णजूहियाकुसुमेति वा सुहरिन्नयाकुसुमेइ वा कोरिंटवरमलदामेति वा बीयगकुसुमेति वा पीयासोएति वा पीयकणवीरति वा पीयबंधुजीएति वा, भवे एया-रूवे सिया? नो इण8 समझे। ते णं हालिद्दा तणा य मणी य एतो इठ्ठयरा चेव जाव वण्णेणं पण्णत्ता। तत्थणजे ते सुकिल्लगा तणाय मणीय, तेसिणं अयमेयारूवे वण्णावासे पण्णत्ते / से जहाना-मए-अंकेति वा संखेति वा चंदेति वा कुंदेति या कुसुमे ति वा दय-रएति वा दहिधणेइ वा खीरेइ वा खीरपूरेइ वा हंसावलीति वा कोंचावलीति वा हारावलीति वा बलायाऽवलीति वा चंदावलीति वा सारदियबलाहएति वा धंधधोयरुप्पपट्टेइ वा सालिपिहरासीति वा कुंदपुप्फरासीति वा कुमुयरासीति वा सुक्कछिवाडीति वा पेहुणमिजाति वा विसेतिवा मिणालियाति वा गयदंतेति वालवंगदलेति वा पोंडरीयदलेतिवा सिंदुवारमल्लदामेति वा सेतासोएति वा सेयकणदीरेति वा सेयबंधुजीएइवा, भवे एयारूवे सिया? णो इणट्टे समढे। तीसे पं सुकिल्लाणं तणाणं मणीण य एतो इट्ठराए चेव० जाव वण्णेणं पण्णत्ते। तेसिंण भंते ! तणाण य मणीण य केरिसए गंधे पण्णत्ते? से जहाणामएकोट्टपुडाण वा पत्तपुडाण वा चोयपुडाण वा तगरपुडाण वा एलापुडाण वा किरिमेरिपुडाण वा चंदणपुडाण वा कुंकुमपुडाण वा उसीरपुडाण वा चंपगपुडाण वा मरुयगपुडाण वा दमणगपुडाण वा जातिपुडाण वा जूहियापुडाण वा मल्लियापुडाण वा णोमालियपुडाण वा वासतियपुडाण वा केयतिपुडाण वा कप्पूरपुडाण वा अणुवायंसि उभिज्जमाणाण य णिभिज्जमाणाण य कोट्टेज्जमाणाण वा रूविज्जमाणाण वा उक्किरिज्जमाणाण वा विकिरिज्जमाणाण वा परिभुज्जमाणाण वा भंडाओ वा भंड साहरिज्जमाणाणं ओराला मणुण्णा घाणभणणिवुतिकरा सव्वतो समंता गंधा अभिणिस्सवंति, भवे एयारूवे सिया? णो इणढे समढ़े। तेसि ण तणाण य मणीण य एत्तो उ इट्ठतराए चेव० जाव मणामतराए चेव गंधे पण्णत्ते / तेसिणं भते! तणाण य मणीण य केरिसए फासे पण्णत्ते? से जहाणामए आइणेति वा रूएति वा वरेति वा णवणातेति वा हंसगब्भतूलीति वा सिरीसकुसुमणिचएति वा बालकुमुदपत्तरा सीति वा, भवे एतारूवे सिया?णो इणव सम8।तेसिणं तणाण य मणीण य एतो इतराए चेव० जाव फासेण पण्णत्ते // तेसि णं भंते ! तणाण य मणीण य पुव्वावरदाहिणउत्तरागतेहिं वाएहिं मंदाय मंदायं एइयाणं वेइयाणं कंपियाणं खोभियाणं चालियाणं फंदियाणं घट्टियाणं उदीरियाण केरिसए सद्दे पण्णत्ते? से जहा णाम एसिवियाए वा संदमाणीयाए वा रहवरस्स या सछत्तरस सज्झयस्स सघंटयरस सतोरणवरस्स सणंदिघोसस्स सखिखिणिहेमजालपरंतपरिक्खित्तस्स हेमवयखेत्तचित्तविचित्ततिणिसकणगनिज्जुत्तदारुयागस्स सुपिणिद्धारकमंडलधुरागस्स कालायससुकयणेमिजतकम्मस्स आइण्णवरतुरगसुसंपउत्तस्स कुसलणरछयसारहिसुसंपरिगहितस्स सरसतवबत्तीसतोरणपरिमंडितस्स सकंकड़वडिंसगस्स सचावसरपहरणावरणहरियस्स जोहजुद्धस्स रायंगणंसि वा अंतेपुरंसि वा रम्मसि वा मणिकोट्टिमतलंसि अभिक्खणं अभिक्खणं अभिघट्टिज्जमाणस्स वा णियट्टिज्जमाणस्स वा परूढवरतुरंगरस चंडवेगाइट्ठस्स ओराला मणुण्णा कण्णमणणिव्युतिकरा सव्वतो समंता सद्दा अभिणिस्सर्वति, भवे एतारूवे सिया? णो इगठे समझे। से जहाणामए-वेयालियाए वीणाए उत्तरमंदामुच्छिताए अंके सुपइट्ठियाए वंदणसारकाणपडिपट्टियाए कुसलणरणारिसंपग्गहिताए पदोसपच्चसकालसमयसि मंदं मदं एइयाए वेइयाए खोभियाए उदीरियाए ओराला मणुण्णा कण्णमणणिव्वुतिकरा सव्वतो समंता सद्दा अभिणिस्सवति, भवे एयारूवे सिया? णो इण8 समढ़े। से जहाणामएकिण्णराण वा किंपुरिसाण वा महोरगाण वा गंधव्वाण वा भद्दसालवणगयाण वा नंदणवणगयाण वा सोमणसवणगयाण वा पंडगवणगयाण वा हिमवंतमलय मंदरगिरिगुहासमण्णागयाण वा एणतोसहिताणं संमुहागयाणं समुपविट्ठाणं संनिविट्ठाणं पमुदियपक्कीलियाणं गीयरतिगंधव्वहरिसियमणाणं गज्जं पज्ज कत्थंगेय पयविद्धं पायविद्धं उक्खित्तयं पक्त्तय मंदाय रोचियावसाणं सत्तसरसमण्णागयं अट्ठारससुसंपउत्तं छद्दोसविप्पमुक्कं एकारसगुणालंकारं अट्ठगुणोववेयं गुंजंतवंसकुहरोवगूढ रत्तं तित्थाणकरणसुद्धं मधुरं समं सुललियं सकुहरगुंजंतवंसतंतीसुसंपउत्तं तालसुसंपउत्तं तालसमं रयसुसपउत्तं गहसुसंपउत्तं मणोहरं मउयरिभियपयसंचार सुरभि सुणति वरचारुरूवं दिव्वं नट्ट सज्ज गेयं पगीयाणं, भवे एयारूवे सिया? हंतागोयमा ! एवभूए सिया॥ (सूत्र- 126) तस्सणवणसंडस्स तत्थतत्थ देसे तहिं तहिं बहवे खुड्डा खुड्डियाओ वावीओ पुक्खरिणीओ गुंजालिया