Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI rAmavijaya gaNi gaNi viracita JpaMnyAsa zrI zA rogaprajJA -:saMpAdaka:AcArya zrI rAjazekhara sUrIlvarajI mahArAja
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tapAgacchAdhipati parama guru bhaTTAraka zrI vijayasenasUrIzvara prasAdIkRta ane paMnyAsa zrI zubhavijaya gaNi viracita senApraVi paMnyAsa zrI maNivijayajI gaNInA ziSyAgraNI pa.pU. AcAryadeva zrI vijayakumudasUrIzvarajI mahArAja kRta gurjara bhASAparyAyAtmaka sAra saMgraha :saMpAdaka: 5.pU. AcAryadeva zrImaddhi premasUrIzvarajI ma.nA paTTAlaMkAra pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya hIrasUrIzvarajI ma.nA ziSyaratna pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya lalitazekharasUrIzvarajI ma.nA vinaya pUjya AcAryadeva zrI rAjazekharasUrIzvarajI mahArAja : prakAzaka: zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha jhavera roDa, muluMDa (pazcima) muMbaI 40 080. :sahaprakAzaka: lIca jaina saMgha kimata: 75 rUpiyA vi.saM. 2050. vIra saM. 2520 I.sa. 1994 nakala 1000
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya noMdha jaina zAsananA jyotirdhara 5.pU. AcAryadeva zrImadvijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI maMsAnA paTTAlekAra prAMtamUrti suvizAlagacchAdhipati pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya -mahodaya sUrIzvarajInI AjJAthI 5.pU. AcAryadeva zrImadvijaya lalitazekharasUrIzvarajI asA. Adi pUchyo muMbaI-muluMDamAM vi.saM. 2048nA cAturmAsa mATe padhAryA. pUjyazrInI nizrAmAM cAturmAsa daramiyAna zatruMjaya tapa Adi sAmudAyika ArAdhanAo thaI. pUjyazrInI preraNAthI vividha sAmudAyika ArAdhanA daramiyAna temaja ArAdhanAnI pUrNAhUti prasaMge temaja ArAdhanAnI pUrve attaravAraNA, pAraNA, prabhAvanA AdimAM bhAgyazALI zrAvaka zrAvikAoe ati ullAsapUrvaka tapasvI mahAnubhAvonI bhakti karI, eTaluM ja nahi paraMtu jainetara ane janme siMdhI parivAre paNa temAM sahabhAgI thavAnuM sadbhAgya prApta karyuM. vadhumAM pUjyazrInI preraNAthI sarvasAdhAraNa phaMDanuM Ayojana zrI saMdhe amalI karyuM. jemAM 11,111 nI eka evI lagabhaga 125 thI vadhu tithio noMdhAI. AvA dhArmika ullAsamAM potAnA ziSyaratna zrImadvijaya rAjazekharasUrIzvarajI ma.sA.nI 'senaprazna' nAmaka gujarAtI bhASAMtaranuM puna: prakAzana thAya to sAruM evI bhAvanAne pUjyazrIe zrI saMghanA TrasTaborDanA AgevAno samakSa vyakta karIne tenA puna: prakAzana mATe prerita karyA. pUjyazrInI preraNA jhIlIne AgevAnoe zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha samakSa jJAnakhAtAnI rakamamAMthI A graMthanA puna:prakAzana mATe jarUrI cokkasa rakama phALavavA prastAva rAkhyo. je zrI muluMDa zve.mU.pU. saMghanI sAmAnya sabhAe sarvAnumate maMjura karyo. AthI 5.pU. AcAryadeva zrI rAjazekharasUri ma. sAhebe A graMthanA gujarAtI bhASAMtaranuM saMpAdana karavAnA zubhakAryano AraMbha karyo. tenA phaLasvarUpe ame Aje A graMtha caturvidha saMgha samakSa mUkI zakyA chIe. A graMtha pUrve prakAzita thayo hato. vartamAnamAM eTalo sulabha nathI. AvA graMthanA puna: prakAzanano lAbha amArA zrI saMghane maLyo te badala amArA aMtaramAM AnaMdanI anubhUti thaI rahI che. A puna: prakAzana aMge ame nIce jaNAvela mahAnubhAvonA atyaMta AbhArI chIe. 2
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) pUrva prakAzaka bhAgyazALI zrI mAstara nyAlacaMda ThAkarazI (lIca)no AbhAra, jemaNe vi. saMvata 1996mAM A suMdara bhASAMtarita graMthanuM prakAzana karyuM. (2) zrI lIMca jaina saMgha jemaNe puna: prakAzana mATe anumatI ApI temano AbhAra. pUrvanA prakAzakanI smRti mATe amoe prathama pejamAM sahaprakAzaka tarIke laca jaina saMghanuM nAma joDayuM che. (3) sAdharmika baMdhu zrI hasamukhabhAI bI. zAha (hAlAra rAsaMgapuravALA hAla muluMDa) jemaNe presanI badhI javAbadArI AtmIyatAthI nibhAvI temano AbhAra. (4) jayaMta prinTarInA mAlika zrI choTubhAI jemaNe samayasara A kAma pUrNa karavAmAM suMdara sahakAra Apyo te badala temano AbhAra. amane AzA che ke A graMtha mumukSu vAcaka mahAnubhAvone upayogI thaze. paramakarANAnidhi bhagavAna zrI mahAvIra svAmIe samagra mAnava jAtane anekAMta dvArA dareka praznanI dareka bAbata sAcI rIte samajavAnI eka amUlya STinuM asarakAraka sAdhana dAkhavyuM che. suSavAcaka mahAnubhAvo pote anekAMta vAda AtmasAta karI vivekabuddhinA upayogathI 'senaprazno' mAMthI ane e ja rIte koIpaNa dhArmika graMthamAMthI Atmonnati mATe sAcI samajapUrvakanI preraNA prApta karI zakaze. zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha uparokta bhAvanAthI prAya: durlabha A graMtha ApanA karakamala sudhI pahoMcADavAmAM nimittarUpa banavA badala saMbaMdhita sarva koIno atyaMta AbhArI che. TokarazI dAmajI zAha pramukha ramaNIkalAla jhaverabhAI zAha maganalAla ratanazI zAha mAnada maMtrIo zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha jhaveraroDa, muluMDa (pazcima) muMbaI-40 080. (saMvata 2049 I.sa. ogasTa 1983)
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdakIya tapAgacchAdhipati 5.pU. AcArya zrI vijayasenasUrIzvarajI mahArAjane aneka upAdhyAyo, paMnyAso, gaNivaro ane zrAvaka saMghoe prazno puchAvyA hatA. pUjyazrIe Agamo, pUrvAcArya viracita graMtho, yuktio, anubhava ane AcaraNA vagere anusAra e praznonA uttaro ApyA hatA. e prazno ane uttarono akabara bAdazAha pratibodhaka pa.pU. AcArya zrI hIrasUrIzvarajI mahArAjanA ziSya paMnyAsa zrI zubhavijyajI gaNivare saMskRta bhASAmAM saMgraha karyo. A saMgraha eTale ja senaprazna graMtha. A graMthanuM 'prazna ratnAkara' evuM nAma che. paNa vartamAnamAM A graMtha senaprazna tarIke prasiddha banelo che. AnuM gujarAtI bhASAMtara pUrve vi.saM. 2096mAM prakAzita thayuM hatuM. A tenuM puna:prakAzana che. pUrvanA prakAzana karatAM A prakAzana suMdara bane e mATe ghaNI cIvaTa rAkhI che. pUrvanA prakAzana karatAM A prakAzanamAM nIce mujaba vizeSatAo che. : (1) pUrvanA prakAzanamAM TAIpo vadhAre paDatA moTA hatA, tenA badale AmAM madhyama sAIjhanA TAIpo levAmAM AvyA che. (2) 874mAM praznottaramAM gAthAno anuvAda rahI gayo hato. meM teno anuvAda karIne AmAM mUkyo che. (3) ghaNAM sthaLe vyAkaraNanI daSTie hrasva-dIrgha, anusvAra vagerenA sudhArA karyA che. (4) aneka sthaLe junI bhASAnA zabdaprayoganA sthAne Adhunika bhASAnA zabdaprayogo karyA che. jemake - (1) 741 mA praznottaramAM "DoLo" zabdano prayoga thayo che. DoLo eTale dohalo. vartamAnamAM dohalA arthamAM DoLo zabda pracalita nathI. ethI meM tyAM dohalo zabda mUkyo che. (2) 825 mA praznottaramAM untupANI evo zabda prayoga mUkyo che. unha zabda bahuja juno che. tenA sthAne meM garama zabda mUkyo che. (3) 31 mA praznottaramAM cada zabdano prayoga che. tenA sthAne AmAM cauda evo zabda prayoga karyo che. Ama aneka sthaLe zAbdika pheraphAra ryo che. paNa anuvAdamAM jarAya pheraphAra karyo nathI. AthI bhASAMtarakAranA *
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ anupayoga AdithI anuvAdanA ke bIjA koI paNa lakhANamAM pheraphAra hoya to tenI javAbadArI mArI nathI. (5) pUrvanA prakAzanamAM ullAsa naMbara, praznakAra naMbara, ullAsa praznottara naMbara ane saLaMgapraznottara naMbara ema cAra naMbaro ApelA che. kyAMka to prazrakAranA saLaMga naMbara sahita pAMca naMbaro ApelA che. A prakAzanamAM TuMkAvIne ullAsa naMbara ane saLaMga praznottara naMbara ema be ja naMbara ApelA che. AmAM dareka ullAsanA praznottara naMbara paNa ApavA jarUrI hatA. kAraNa ke AnI mudrita saMskRta pratamAM saLaMga praznottara naMbara nathI ApyA, tuM dareka ullAsanA praznottara naMbara ApelA che. ethI pratanA praznottara naMbara uparathI A pustakamAM praznottara naMbara zodhavAmAM athavA A pustakanA naMbara uparathI pratanA naMbara zodhavAmAM thoDI takalIpha paDe. anupayogathI A kSati thaI gaI che. Ama chatAM naMbara jaladI zodhI zakAya eno upAya A pramANe che:- prata pramANe cothA ullAsano dazamo praznottara A pustakamAM jovo che to, trIjA ullAsanA aMtima saLaMga naMbara 46mAM 10 umeratAM 456 thAya. AthI A graMthamAM 456 naMbara e pratamAM cothA ullAsano 10mo naMbara che. pustakanA 456 naMbara uparathI pratanA naMbara jovA hoya to trIjA ullAsa sudhInA saLaMga naMbara 46 ne 456 mAMthI bAda karatAM daza Ave. AthI pratamAM cothA ullAsano dazamo naMbara e A pustakano 456mo naMbara che. A graMthanA saMpAdanamAM pa.pU. gurudeva zrI (pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya lalitazekhara su.ma.sA.) praka saMzodhanamAM sahAyabhUta banyA che. te badala huM temano RNI chuM. A graMthanuM saMpAdana suMdara bane e mATe muni zrI dharmazakhara vijayajIe karelI mahenata paNa cirasmaraNIya raheze. sau koI A graMthanA vAMcana-ciMtana-manana AdithI potAnI muktine nikaTa banAve e ja parama zubhecchA.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5.pU.A. zrI senasUrijI mahArAjanuM saMkSipta jIvanakavana janma-dIkSA: mAravADamAM jesala pahADanI pAse AvelA nADalAI gAmamAM karmA zAha nAme osavAla jaina rahetA hatA. temanI patnI, koDama devIe vi.saM. 1604 hA. su. 15nA roja eka bALakane janma Apyo. A bALaka garbhamAM hato tyAre mAtAe svapnamAM siMhane joyo hato. AthI tenuM nAma jayasiMha rAkhyuM. kamazAhe saM. 1611mAM patnInI saMmati meLavI zrI vijayadAnasari pAse dIkSA lIdhI. dIkSAmAM kamalavijya nAma rAkhIne vijyazrIhIrasUrijInA ziSya karavAmAM AvyA. vi.saM. 1613 jeTha suda 11nA roja sUratamAM mAtA koDamadevI ane putra jayasiMha e baMnene zrI vijayadAnasUrie dIkSA ApI. putra jayasiMhakumArane AcArya zrI vijayahIrasUrinA ziSya banAvI tenuM nAma jayavimala rAkhavAmAM AvyuM. zrIvijaya dAnasUrie jayavimalamunine pATaNa AcArya zrI hIrasUri ma.nI pAse mokalyA. jayavimala muni gurane samarpita banIne jJAna meLavavAmAM magna banyA. padayAti: AcArya zrIdAnasari ma. saM. 1621 vai. su. 12nA roja pATaNa pAsenA vaDalI gAmamAM svargastha thayA. zrI saMghe AcArya zrI hIrasUri ma.ne gacchanAyaka banAvyA. AcArya zrI hIrasUri mahArAjAe muni jayavimalane saM. 1626 phA. su. 10 khaMbhAtamAM paMnyAsa banAvyA. tathA saM. 1628 phA. su. 7 amadAvAdanA ahamadaparAmAM upAdhyAya pada ApIne turata ja AcArya pada ApIne temanuM nAma AcArya zrIvijyasena sUri rAkhyuM. tyAra bAda saM. 1630 poSa suda 4nA roja AcArya zrI vijayasenasUri ma.ne bhaTTAraka pada ApI potAnI pATe gacchanAyaka tarIke sthApana karyA. AcArya zrI hIrasUri ma. saM. 1639 mahA mAsamAM gaMdhArathI phattehapura sikI tarapha vihAra karyo. rastAmAM A. zrI senasUri ma.ne maLIne gaccha rakSA mATe yogya vyavasthA batAvI. vAdamAM vijya: kharatara gacchavALAoe saM. 1942nA comAsAmAM pATaNamAM moTI sabhAmAM A. zrI senasUri ma.ne zAstrArtha mATe bolAvyA. maho. zrI dharmasAgara gaNInA pravacana parIkSA' graMtha mATe A zAstrArtha yojAyo hato. 14 divasa sudhI A zAstrArtha cAlyo. aMte A. zrI senasUri ma. A zAstrArthamAM vijaya meLavyo. AcArya zrIsenasUrijIe saM. 1643 phA. su. 11nA roja amadAvAdamAM
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ IDaranA zeTha sthirapAlanA nava varSanA putra vAsaNane dIkSA ApI. potAno ziSya banAvIne tenuM nAma vidyA vijaya rAkhyuM. A. zrI senasUrijI saM. 1644 khaMbhAtathI vihAra karI sirohI padhAryA. tyAM phattehapura sikrIthI padhArela potAnA gurudeva A. zrI hIrasUrijIne vaMdana akabara bAdazAhane dharmopadeza: saM. 1648mAM A. zrI hIrasUrijI ane A. zrI senasUrijI baMnee sAthe rAdhanapuramAM comAsuM karyuM. A samaye lAhorathI bAdazAha akabare pharamAna lakhI mokalyuM ke "Apane zatruMjayano pahADa bheTa ApavAmAM Ave che ane jenono zatruMjayano kara mApha karavAmAM Ave che." "have tame tamArA paTTadhara A. zrI senasUrijIne lAhora moklo." avadhAna prayoga: A. zrI senasUrijIe gurunI AjJAthI saM. 1949mAM rAdhanapurathI lAhora tarapha vihAra karyo. anukrame lodhiyANA padhAryA. lodhiyANAthI lAhora 6 gAu thAya. lodhiyANAmAM zekha abulaphajalano bhAI zekha jI A. zrI senasUrijIne maLyo. paM. zrI naMdavijaya gaNivare lodhiyANAmAM saunI sAme ATha avadhAna karyA. zekhaphijI te joIne khuza thayo. teNe bAdazAha pAse jaIne A avadhAnanI vAta jaNAvI. saM. 1649 ce. su. 11nA roja A. zrI senasUrijI lAhora padhAryA. bAdazAhe temane A. zrI hIrasUrijInA samAcAra pUchayo. AcAryazrIe tene gura taraphathI dharmalAbha kahIne sArA samAcAra jaNAvyA. bAdazAhane avadhAna jovAnI IcchA thaI. AthI paM. naMdavijaya gaNivare rAjasabhAmAM aneka rAjAo, umarAvo, brAhmaNo ane paMDito vagere mAnavamedanI samakSa ATha avadhAna karI batAvyA. AthI bAdazAhe khuza thaIne temane khuzaphahanuM biruda ApyuM. praznonA khulAsA: bAdazAha akabaranI sabhAnA paMDito muMjhAyA. temane ema thayuM ke jaina sevaDAo tyAgI ane vidvAna hoya che. je Ave che te bAdazAha upara prabhAva pADe che. AthI bAdazAha jaino tarapha vadhune vadhu kheMcAto jAya che. to have ApaNe teno upAya karavo joIe. jethI jainono prabhAva osaravA mAMDe. eka paMDite bAdazAhane jaNAvyuM ke nAmadAra! A paMDito ghaNI bAbatamAM amArAthI judA paDe che. 1. jaino Izvarane mAnatA nathI. 2. sUryane mAnatA nathI. 3. gAyane pUjatA nathI. 4 gaMgAne pavitra mAnatA nathI vagere vagere.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ A. vijyasenasUrie bAdazAhanA pUchavAthI badhA praznonA eka pachI eka zAMtabhAve ane gaMbhIratAthI khulAsA ApyA:(1) jeno sata, cita ane AnaMda svarUpa zvarane mAne che. nirAkAra ke sAkAra niraMjana Izvarane mAne che. jene jaino arihaMta ke siddha tarIke oLakhAve che. jainonAM maMdiro che, tIrtho che vagere vagere. vratadhArI sAdhuo athavA gRhastho sUrya Athame tyArathI sUrya na uge tyAM sudhI anAja - pANI letA nathI. (3) jaino gAyanA gaLAmAM baMdhana thAya tyArathI te baMdhana na chUTe tyAM sudhI anAja-pANI letA nathI. (4) jaino janmAbhiSekamAM khuda tIrthakarone ane kalyANaka utsavamAM vividha abhiSekomAM jinapratimAone gaMgAnA pANI ane gAyanA dUdha vaDe abhiSeka kare che. AthI samajAze ke vidvAna paMDitoe jaino mATe je je zaMkAo karI che te pAyA vinAnI nirAdhAra che. A. vijayasenasUrivare bAdazAhI rAjasabhAmAM A. zrI hemacaMdrasUrie racelA "yogazAstra'nA eka zloka "namo durvAdarAgAdi"nA 700 artha karI batAvyA. te pachI A. vijayasenasUrie bAdazAha akabara ane zekha abulaphajalanA kahevAthI paM. bhAnucaMdragaNine mahopAdhyAyanI padavI ApI. A padavInA utsavamAM zekha abulaphajale 600 rU.nuM dAna karyuM. jaina saMghe paNa vividha dAvo karyA. savAIhIra: bAdazAha akabare A. vijayasenasUrine jagadgara AcArya vihIrasUrinA yogya paTTadhara che ema samajI "savAI pIra'nuM biruda ApyuM. bAdazAha akabare A. vijayasenasUrinA upadezathI AcAryazrIne cha muddAo upara pharamAna lakhI ApyuM. temAM 1. gAya, baLada, bheMsa, pADAne mAravA nahIM. 2. marelAnuM dhana levuM nahIM. 3. gulAma tarIke pakaDavA nahIM vagere vagere pratijJA karI. AcAryazrIe saM. 1648, saM. 1650, saM. 1651mAM lAhoramAM traNa cAturmAsa vitAvyA. saM. 165ramAM temane evA samAcAra maLyA ke gurudeva A. vijaya hIrasUrinuM svAstha bagaDyuM che.A samAcAra temaNe bAdazAhane jaNAvyA. temanI saMmati meLavI AcAryazrIe tyAMthI vihAra karyo.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruviraha: A tarapha A. zrI hIrasUrijI ma. sa. 1651nuM comAsuM unAmAM karyuM. cAturmAsamAM temanuM svAstha bagaDayuM. tethI saMghe temane vihAra na karavA dIdho ane saM. 165ranuM comAsuM paNa unAmAM karAvyuM. A comAsAmAM temanI tabiyata vadhAre narama banI. AthI potAnA kALadharmano samaya jANI teozrIe anazana svIkAryuM. saM. 1652 bhA. su. 11nA roja kALadharma pAmyA. potAnA gurudevanI tabiyata vadhAre narama banI che e samAcAra jANIne A. zrI senasUrijI ma. comAsAmAM paNa vihAra cAlu rAkhIne ugra vihAra karatAM bhA. , su. 13nA roja pATaNa padhAryA. tyAM gura mahArAjanA kALadharmanA samAcAra maLyA. temane sakhata AghAta lAgyo. saMghe temane svastha karyA. have A. zrI senasUrijI gacchanAyaka thayA. jaina graMthakAro A. zrI hIrasUri ma.ne ane A. zrI senasUri ma.ne zrI sudharmAsvAmI ane zrI jaMbUsvAmInI joDInI upamA Ape che. kemake temanA zAsanamAM jJAna-darzana-cAritranI sarvatomukhI vRddhi thaI hatI ane zramaNa saMghanI unnati thaI hatI. A. zrI senasUrijI ma. munizrI vidyAvijayane saM. 1656 ma.su. panA roja amadAvAdanA sikaMdaraparAmAM paMnyAsa padavI ane 1656 hai. su. 4 khaMbhAtamAM upAdhyAya pada ApIne turata AcAryapada ApyuM, ane nAma vijyadevasUri rAkhyuM. prabhAva: A. zrIsenasUrijI mahArAje aneka sAdhuone paMnyAsa vagere padavIo ApI hatI. temanA parivAramAM 1 A. zrI vijyadevasUri, 8 upAdhyAyo, 150 paMnyAso ane 200 sAdhu-sAdhvIo hatA. teozrIe aneka pratiSThAo karI hatI. teozrInA upadezathI aneka sthaLe maMdironA jIrNoddhAra thayA hatA. teozrInI nizrAmAM cha'rI pALatA aneka saMgho nIkaLyA hatA. teozrIe aneka rAjAone ane zreSThIone bodha pamADyo hato. teozrIe saMkhyAbaMdha puruSa-strIone dIkSA ApI hatI. teozrI zramaNa saMghamAM zrIgautamasvAmInA avatAra samA gaNAtA hatA. AvA mahAna zAsana prabhAvaka AcArya zrI vijayasenasUrimahArAjA 67 varSanI umare saM. 167ra je. va. 11 nA roja sUryodaya veLAe khaMbhAtanA mahammadaparAmAM samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA. teozrInI pATe AcArya vijya devasUrijI mahArAja birAjamAna thayA.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jamAnAmAM ApaNI rakSaka rtavya dizA (pahelI AvRtimAMthI) Arya saMskRtine TakAvI rAkhavA mATe, AryasaMskRtinI ane pUrvAparanA pavitra saMskAranI vArasadAra AryaprajAne jagatamAM TakAvI rAkhavA mATe, Arya saMskArone vaLagI rahelI, Arya saMskArone Adarza mAnatI ane jIvanamAM sAkSAt jIvatI bhAratIya Arya lohIvALI prajAno bhAratavarSa sAtheno saMbaMdha kAyama TakAvI rAkhavA mATe, ane te sarvanA atimahattvanA kendrabhUta jainazAsana, tenA tattvo, teno pUrvAparano vahIvaTa, ane tenA mukhya mukhya pratiko TakAvI rAkhavA mATe, muni mahArAjAoe paNa darzanazuddhinA kartavyanI daSTithI hAlanA jamAnAmAM have pachI kaI jAtanA upadezo ApavA tarapha valaNa dharAvavuM joIe? ane Arya prajAnuM tadanukULa mAnasa ghaDavA mATe kayA prayatnone sammata thavuM joIe? te viSe atyanta TuMkANamAM nirdeza karI A upodyAta saMpUrNa karIzuM. 1. dharma: 1. potapotAnA dharmane vaLagI rahevuM:- dareke potapotAnA cAlu dharmamAM sthira rahevuM. dharma parivartana karavuM ke karAvavuM nahIM. vizvadharma pariSada, sarvadharma pariSada, saMpradAyonI ekatA vigere pravRttine Teko na Apavo. paraMtu te te dharmavALAonI samagra pratinidhibhUta je je mukhya saMsthA hoya tenI sAthenI ekasapI saMdhithI jALavI rAkhavI. temAM prathama Aryadharmo ane pachI anArya dharmovALAo sAthe, sarva AryadharmonI nItine anusarIne temAMnI maryAdA pramANe ekasaMpI jALavavA goThavANa karavI. zrIsaMghanI pUrvAparanI nIti ane maryAdAo dhyAnamAM laI tenA siddhAMta anusAra ja tAtkAlIna saMjogomAM vartavuM. 2. dharmonI kriyAmAM rata:-dareka dharmavALAo potapotAnI dhArmika mAnyatAmAM rahIne potapotAnA dharmanI kriyA karaze to ja te te dharmo TakI zakaze. kriyA-AcAra choDaze to prajAnA jIvanamAM bIjA bhaLatAja AcAro-vartano dAkhala thaI jaze ne potAnA mULa dharmono potAmAMthI lopa thaI jaze. koIpaNa bhAvanAne jIvavAno AdhAra prajAnA rojanA jIvanamAM vaNAyelI tenI kriyA upara che. 3. dharmanA cAlu parvo-ane AcAra:- dharmanAM cAlu parvo ane AcAro vigere hoya, te mULa paddhati pramANe cAlu rAkhavA, navA umeravA nahIM. jayaMtI mAtrano tyAga thavo joIe. - 10
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. navA mata-paMtha na pADavA:- navA navA paMtha jamAvavA nahIM. ane jamAvavAnuM vAtAvaraNa koI utpanna kare, to khubIthI utpanna na thavA devuM. game te mULa vargamAM rahIne tenI maryAdAne anusarIne bhale potAne game te bIjA koIpaNa mULa varganI kriyA bIjAnI TIkA karyA vagara kare. tenI sAme vAMdho levAno na hoya. jene jIvanamAM dharma joIto hoya teNe potAne jenA upara zraddhA hoya, tenIja kiyA to karavI ja jAIe. 5. jainadharmanAM aMga TakAvavAnA mukhya pratiko-karemi bhaMte sUtra, paMcagInI mAnyatA, zatruMjaya tIrtha, covIzaya tIrthakarone pUjya deva mAnavAnI bhAvanA, pAMca pratikramaNa, paryuSaNa parva, saMvatsarI parva, kSamApanAnI patrikAo, kalpasUtra, sAMvatsarika jAhera pratikramaNa, AyaMbIlanI oLI, ayAtrika tIrthayAtrAnA saMgha kADhavA, kAyamI bacAva mATe Agamo lakhAvavA, navA pratimA ane maMdiro bharAvavA, te tarapha pUjyabuddhi, sAdhu-sAdhvI varga tarapha pUjyatA, kalyANaka bhUmionI vAstavika rakSA, sAmAyika vigere kriyAonI cAlu pravRtti, dhArmika sAta kSetronI rakSA ane upadeza, sAdharmika vAtsalyonAM jamaNa, dezI copaDAnI sAMgopAMga paddhati, saMghanA pUrvAparanA baMdhAraNa, sakaLa saMghanA eka AcArya pratinidhi, prAcIna zAstro gokhIne moDhe karIne bhaNavA, cAlatI AvatI paraMparA pramANeja tenA artha samajavA, membarone badale kAryavAhako nImIne kAma karavAnI paddhati TakAvI rAkhavI, guruo mAraphata khAsa dharmopadeza sAMbhaLavo, mukhyapaNe upAzrayamAM ja vyAkhyAna cAlu rAkhavA, saMyamI-kriyApAtro ane tapasvIonI bhakti, zrAvakomAM anukappatAnI bhAvanAno abhAva, caturvidha saMghanI apUrva saMsthA tarapha saMpUrNa vaphAdArI, jJAtionI pavitratA ane paraMparAnA vahIvaTono TakAva, ane tenA tarapha vaphAdArI, jJAnabhaMDAro upara tarta svataMtra "zrI caturvidha saMghano ja kabaje, kamITIo ane TrasTIone badale kAryavAhakonI nimaNuMkathI tIrthono vahIvaTa karavo vigere. 6. nukazAnakAraka pratiko pragati, unnati, AgaLa vadhavuM vigere vicAro, Adhunika keLavaNI, jaina zailIne nahi anusaratA game tevA sAhitya tarapha prema DhaLavo, yAtrAne badale Tura-musApharInI bhAvanA, AryaprajAnA pUjya puruSone badale sIvIlAIjha netAone mAna ApavuM, dhArmika kriyAne bahAne avihita pravRttio karavI, jayaMtI vigere navAM parvo, ezozIyezana, konpharansa, maMDaLo vigere navI saMsthAo, bahumatavAda, patrakono khAsa vahIvaTa, parvonI ArAdhanAmAM aMtarAya pADanArI jAdIjudI pravRttio, paraMparAthI cAlyA AvatA kauTuMbika, 11
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmudAyika, ane jAhera dhArmika rIta rIvAjono tyAga karI navAnavAno amala karavo, Agamo chapAvavA, gItArtha sivAyanA muni mahArAjAomAM chApA vAMcavA ane chapAvavAnI pravRti, prAcIna zodhakhoLane nAme ke zilpa ane kaLAne nAme ja prAcIna vastuo zodhavI, sAdhu-sAdhvInI nIMdA ane temane sudhAravA sAdhu thayA vinA bahAra paDavuM, kalyANaka bhUmionA vahIvaTo kamITIne soMpavA, sAmAyikAdine badale dhyAna dharavAnI pravRtti, nagaramaMdiramAM javAnI ALase gharamAM pratimAjInI sagavaDa rAkhavI, phoTA ane apratiSThita pratimAonA darzanathI saMtoSa mAnavo, sAta kSetro sivAya bIjA kAmomAM temaja manamAM Ave tevAM khAtAo ubhA karavA tathA temAM nANAM dharmabuddhithI ApavA, saMsthAonA phaMDamAM paisA ApavAmAM ja sAdharmika vAtsalya mAnI levuM, kriyAnA virodha tarIka jJAnano pracAra, najIvA kAraNe saMghonA vaMza vArasAnA AgevAnone rada karavAnA vicAro ane pravRttio, saMghanA baMdhAraNanA sUkSmatattvono svIkAra na karavo, ane bahumatInA dhoraNe baMdhAraNa amalamAM lAvavA, nAnI moTI navI navI sAmudAyika maMDaLAdi saMsthAo sthAnika gAmaDAomAM paNa sthApavI, sAtakSetranA viparIta artha, dravya, kSetra, kALa, bhAvanA viparIta artha, alaga alaga saMghADAnA alaga alaga pratinidhionI ye pratinidhino abhAva, gokhavAnI paddhati sAme TIkA ane virodhI pracAra, gokhaNapaTTI zabdamAM nindAno dhvani che. yuropIya zailI ane draSTine tathA tenI tulanAne mukhya rAkhIne prAcIna zAstronA artha vicAravA, AjanI khoTe raste doranArI zodhakhoLane uttejana ane tenA upara aMdhazraddhA, koI paNa nAnA moTA kAmamAM samiti-kamITI nimavAnI hAnikAraka Teva, game tenAM bhASaNo sAMbhaLavA, upAzrayamAM game tene bhASaNa karavA devuM, muni mahArAjAoe jAhera bhASaNa ApavAnI pravRttine poSavI, dharma karatAM Adhunika vijJAnane caDIyAtuM mAnavuM, ane vadhu hAnikAraka mAnavAne badale hitakAraka mAnavuM, lAuDaspIkarAdino upayoga, bhaktine badale sevAnA nAme dhaMdhAdArI paddhatine uttejana, zrAvakone dhArmika ane dharmAdA khAtAmAM nokarI rAkhavA ane zrAvakoe rahevuM, daherAomAM pUjArI tarIke pagAradAra zrAvako, Azrita khAtAo ane pho upara vadhato jato zrAvakonI AjIvikAno AdhAra, anAthAzramo bAlAzramo, sIdAtAo mATe sthAyi phaMDo ubhA karavA, caturvidha saMghanI saMsthAnuM astitva che ke nahi? te viSe ucharatI prajAnI upekSA vadhe tevA prayAso, jJAtio toDavAnA prayAso, ane toDanAra kAyadAne TekA, roTI beTI vyavahAramAM seLabheLapaNuM, jJAtinA mULa baMdhAraNa pheravI kamITInI rUpamAM laI jaI bahumata upara baMdhAraNo 12
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ racavA, jJAtinA hAlanI paddhatinA saMmelano, jJAtionAM baMdhAraNo toDavA mATe prathama bhaLatA baMdhAraNa upara caDAvI daI mULa baMdhAraNa toDI jJAtio ja toDI nAkhavAnA raste caDI javuM, jJAtio sAme kesa mAMDavA, temAM bakheDA thAya tevA prasaMgo ubhA karavA, jJAtinA niyamo, hukamo, TharAvone amAnya gaNavA, potAnI jJAti sivAya bIje kanyA vyavahAra karavA lalacAvuM, jJAna bhaMDArone sArvajanika jAhera lAIbrerI tarIkenuM rUpa dhIme dhIme le tevA svarUpamAM mUkavA, sakaLa saMghanA jJAnabhaMDAro hovA chatAM khAsa TrasTI tarIke rakSaNa karatA amuka gAmanA ja mAnavA, ane game tema karavAnI tenI sattA mAnIne paraMparAnI rIta sivAya bIjI rIte (saMghanI maryAdA bahAranI rIte) teno upayoga thavA devo, prajAno buddhibheda karanArI pharatI ke sthAyi lAIbrerIone Teko, navA pratimA, navA maMdiro, navA dIkSito, paraMparA anusAra navA graMthonI racanA, vigere sAme virodha, nAza karanArI AjanI parivartananI bhAvanAne Teko, jamAnAne nAme cAlatI koIpaNa vAtane Teko: AmAMnA keTalAka sIdhI rIte nukazAnakAraka che. tyAre keTalAka bahArathI lAbhakAraka jANAya che, chatAM mULasthitithI eka be pagathiyA utArIne bhaLate ja mArge laI jaI AgaLa nukazAnanA rAjamArga upara caDAvI devAnA prAthamika prayAsa rUpe hovAthI pariNAme nukazAnakAraka che, tethI ame nukazAnakAraka pratikonI TIpamAM evA keTalAka muddAo paNa sAmela rAkhyA che. munio, tyAgIo, sAdhuo saMto, bAvAo, bAhmaNo, phakIro tarapha te te vargamAMnA sudhArakonA abhAvano, ane Arya saMskRtinA rItarIvAjo, mAnya devo, sAmAjika sthiti vigere upara sIdhI ke ADakatarI TIkA karanArA sAhityano, paNa A nukazAnakAraka pratikomAM samAveza thAya che. te sarvathI jema bane tema dUra bhAgavuM game tevA lAbhothI lalacAvuM nahIM. kemake-tethI pariNAme ahita thAya, e paNa eka jAtanuM asatya che. 2. artha 1. dhaMdhA-dareke potapotAnA paraMparAnA mULa dhaMdhAne vaLagI rahevuM joIe. 2. arthazAstranA siddhAMto - kolejamAM cAlatA arthazAstranA siddhAMtono amala A dezanI AkhI prajAne mULadhanathI bekAra banAve che. chatAM keTaluMka bAhya dhana ne dhaMdhA dekhAya che, te kSaNika hoI bhramaNAmAM nAMkhe che. kemake te paradezIoe dhaMdhA mATe potAnuM dhana ahIM rokeluM che.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. kharA siddhAMtonI zodha - AryaprajAnA khetI, vepAra, vigere dhaMdhAomAM hajAro varSathI guMthAyelA artha zAstranA sAdhaka ane sarva prajAne hitakara ajaba siddhAMtonI pAke pAye zodha karI amala karavo joIe. 4. A dezamAM pAke pAye bekArI utpanna thavAnA pratiko - beMko, rokaDAno vyavahAra, udhAra vyavahAranI ghaTatI jatI paddhati, rAjyone saMsthAna ke sTeITa gaNavA keTalAka jakAtI tattvo, vighoTInI paddhati, gharonA AjanA lekho, paradezI mAlanI vaparAza, paradezI kaLAone uttejana, dezI milonA mAlano vaparAza, kongresa sAthe saMbaMdha dharAvatA carakhAsaMgha vigere saMsthAo mAraphata vecAtA zuddha gaNAtA mAlano vaparAza, yAMtrika dhaMdhAonI keLavaNI, yAMtrika dhaMdhAono vikAsa, yAMtrika khetI, dUdhALA Dhorane bacAvavA, ane bIjAne na bacAvavA ke tene mATe taTastha rahevuM, AjanI pazuucheranI saMsthAo ke keTala kempanI saMsthAone uttejanA, pAMjarApoLono virodha, kheDUta ane pazupAlana karanArI prajAne bhaNavA mATe pharaja pADI teone cAlu dhaMdhAthI cUkavavAnI goThavaNano pracAra, vakIlAta, DaoNkTarI, IjanerI, egrIklacara, vigere dhaMdhAnuM zikSaNa ApanArI saMsthAomAM ApaNI daravarSe vadhu bharatI thavI, sahakArI maMDaLIono pracAra veTha tarapha virodha, kaMpanI sIsTamanA dhaMdhA, prathamanI, ane vardhAskImanI hAlanI keLavaNI, vyaktigata zAkha ane dhaMdhAone anuttejana, dareka dhaMdhA mATe paravAnA paddhati, mukhya prajAne badale bahAranA yAhudI, yuropIya, vigere lAkone dhaMdhAnI sagavaDo karI ApavI, hAlanA pradarzano, vigere AryaprajAmAM haju vadhu ne vadhu bekArI phelAvavAnA mukhya manthako che. - phelAtI bekArIne mAtra DhAMkavAnA [aTakAvavAnA nahIM ja] upAyo - borDiMgo, anAthAzramo, bALAzramo, sastA bhADAnI cAlIo, davAkhAnAo, cerITebala Do vigerene badale kurUDhio, kurIvAjo, aMdhazraddhA, ajJAna, sthiti custatA, dharmaguruo, vigere bekArInI utpattinA kAraNo na chatAM, tene gaNavA-gaNAvavA, paTelone badale talATIone sIdhA yA ADakatarA gAmaDAnA pramukho banAvavA, prAcIna grAmya paMcAyatone badale navI grAmya paMcAyato vigere, dhaMdhAmAM utthalapAnthalo-eka dhaMdhAmAMthI bIjAmAM, bIjAmAMthI trIjAmAM praveza, mahenata sAthenA dhaMdhA chuTI javA, yogya khAnapAnanI sagavaDono abhAva thato javo, ane ciMtA vadhatI javI, zaherI ane asvAbhAvika jIvana thavA, tethI thatI jatI zArIrika nabaLAIno Topalo vyAyAmazALAonA abhAva upara nAMkhavo, kharcALa vyAyAmazALAo 14
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara AkhI prajAnA zArIrika vikAsano AdhAra rAkhatA thavuM. yuropanI gorI prajAonA Arthika hito tathA paradezI vyApArIonA Arthika hito temaja khuda IMglADanA ane tenI prajAnA Arthika hItonA pracAramAM ApaNI prajAnA hito mAnIne bhoLA thaIne sahakAra Apavo, have pachInA teonA svArthI mATe goThavAtI evAja prakAranI AjanI prajAkIya ane rAjakIya sattAonA nAma nIce cAlatI koMgresa vigerenI pravRttiomAM rasa levo, A dezamAMnA gorI prajAnA vyApaka vasavATanA mArgoni uttajena ApavAnI dRSTithI IDiyA phiksa mAraphata ghaDAyelA kAyadAone dezI rAjyonI ane brITIza rAjyonI korTo, vakIlo, amaladAro vigere mAraphata ApavAmAM Avato majabuta Teko, ke je keTalAka dhImedhIme A dezanI hiMdu zabdanI vyAkhyAmAM samAtI bhAratIya AryaprajAnA jIvananA aneka aMgomAM ane hitanAM mArgomAM praveza karI viddhabhUta banI zakyA hoya che, ane banaze. dezI rAjAo sAmeno keTaloka khoTo pracAra, laghumatI ane yuropIya prajAnA spezyala hakako viSenA, ane mULa eka saMpI toDI hiMdu musalamAnanI AjanI kRtrima ekasaMpInA prayAso, saMpUrNa ke saMsthAnika svarAjyanI sthApanAnA prayAso, prathamanI ke vardhAskImanI keLavaNI bekArI utpanna karanAra che ane bekArIthI utpanna thayela che, tene Teko, "hiMduoe majIda AgaLa vAjAM na vagADavA, ane musalamAnoe govadhanA saMbaMdhamAM hiMduonI lAgaNIne mAna ApavuM " e jAtanI mahAjananI ekasaMpInI saMdhimAM svataMtratAne nAme pADavAmAM AvatA gAbaDAonI hilacAlane sArI mAnavI, hiMduonI sattA ane maryAdAo toDavA musalamAnone ADe dharavA dhaMdhAnA tathA sAmAjika kAyadAone Teko, vigere. ApaNI bekArI TALavAnA kharA upAyo -bekArI phelAvanArA ane phelAtI bekArIne khoTI rIte DhAMkavAnA mArgo na hovA, tene uttejana na ApavuM, e ja ApaNI bekArI occhI thavAnA upAya che. nAnAmoTA yaMtronI madadathI khIlatA dhaMdhA ane hunnara udyogo vadhu bekArI lAvaze. paradezagamana AryaprajAno A deza sAtheno vasavATano hakka nAbuda karaze. vighoTInI padhdhati rAjaya saMsthAne utpannamAM bhAgIdArane badale mAlika banAve che. "kheDe tenI jamInamAM e kAmacalAu siddhAMta paradezI kheDutone ahIMnI jamIna apAvavA mATe thaze. sahakArI maMDaLIo ane leNAdeNAnA AjanA kAyadA paradezI mUDI khetImAM rokI, dezI vepArIone niMdI te dhaMdhAmAMthI chUTA karavA mATe jaNAya che. 15
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. kAma 1. saMyama dharma, pUrvanA mahApuruSo, pUrvajo, dharmaguruo, AryabhAvanAvALA mA-bApo, prAcIna saMskRti tarapha prema, jIvananI sAdAI, AryasaMskRtine anusaratA dareka prakAranA rItarIvAjo, AryakuTuMbanI lajjA, zarama, maryAdAo pALavI vigere tarapha prajAno Adara TakAvI rAkhavo joIe. 2. paheraveza, ghara, zahera, gAmaDAM vigerenI racanAmAM sAdAI ane Arya rItabhAta ane zilpanA niyamo vigere TakI rahevA joIe. 3. pUrvakALathI cAlyA AvatA lagnAdi vyavahAro ane tenA utsavo cAlyA AvatA rItarIvAja pramANe ja cAlu rahevA joIe. 4. purohito, goro, dharmasaMsthAo vigerenA je saMbaMdho ane levaDadevaDa, kara vigere hoya te cAlu rahevA devA joIe. toDavA nahI, ne navI rIta dAkhala thavA na devI. amaladAronI jALa ochI karI, prajAno Arthika zoSaNano bhAra occho karI, veTha, vigere cAlu rahe, temAM eTaluM nukazAna nathI. amaladAronA pagAra pUrA pADavA, ane veTha banneya bojA upaDI na zake. veTha zabdamAM sahakAra, sahAnubhUti, sevA ane madadano bhAva che, chatAM tene hAlamAM khoTA rUpamAM goThavI niMdavAmAM Avyo che. 5. jaina lagnavidhi, ochA kharcanA lagna, sIvila mereja, lagna karAra, AMtarajAtIya-AMtararASTrIya lagna, mukta vihAra vigere tattvone siddhAnta tarIke uttejana ApavA jevuM cheja nahIM. 6. AjanA-eka patnItva, vidhavA punarlagna, chuTAcheDA, strIonI Arthika svataMtratA, strIonA vArasA hakaka, lalita kaLAonI khIlavaNI, strIkeLavaNI, saMtatiniyamana, strIonA hakako, bALalagnaniSedha, vRddhavivAha aTakAyata, bALasaMrakSaNa, maraNapAchaLa raDavuM kuTavAno niSedha, Adhunika akSarajJAna yojanA ane dAru niSedhanI hIlacAla e vigere vicAro tarapha prajA na dorAya, teno khyAla rAkhavo joIe. ane tenA vAstavika doSo ane tethI pariNAme ApaNI prajAno nAza sAbita karI Apavo joIe. paraMtu cAlatA rIvAjo ane vyavahAro skI rahe temAM kevI rIte hita che? te samajAvavuM joIe. 7. haoNTelo, nATaka-sInemA, jugArakhAnA, pAnasopArI, ane bIDInI dukAno, cAnI hoTelo, zarabata vigere pINAnI dukAno, Adhunika yAMtrika vAhano, dezI vilAyatI dArUo-soDA-lekhana-AIsakrIma-sIgAra-bIskITo-DabalaroTI-DabbAnA zAka ne dUdho, IlekTrIka sAdhano, Adhunika kapaDA, kapaDAnI Adhunika zilAI, AjanA vezanA mukhya pratika rUpa mAthe AgaLa paDatA vALa rAkhavA, tenA Adhunika vividha saMskAro, jAhera khabarIyA davAo, khurazI Tebala, velo, jarUra vinA 16
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAgaNI uzkeranArA pustako, vyavahAramAM prAMtika mAtRbhASA sivAyanI hIMdI vigere bhASA, Adhunika khela tamAsA, khorAkamAM viTAmInanI ja daSTi, vigereno upayoga prajA na kare tevo upadeza cAlu rahevo joIe. 8. sudhA, pIpAsA, mojazokha, ramatagamata, vigerenI, tathA zRMgAra, hAsya, karaNa, adbhuta, bhayAnaka, bibhatsa, vIra, raudra, zAMta, e nava rasonI lAgaNIone vagara jarUrIAte temaja jarUrIAta uparAMta ane akALe uzkeraNI maLe tevA koIpaNe tatvothI prajAne dUra rahevA upadeza ApI zakAya, kemake e bAbata sAvaceta rahevAmAM nahI Ave, to prajAnI zaktimAM hAla thAya che, ane lAMbe kALe prajAno nAza thAya che. kemake te anartha daMDa che. paraMtu yogya vakhate, jarUrIyAta pUratI ja ane kharI jarUrIAta hoya tyAre ja, lAgaNI uzkerAya to ja prajAjIvanane vikAsa maLe che. lAgaNI uzkeranAra navalo vAMcavA, nATaka-sInemA jovA, mazAlAvALA khorAka khAvA, vigereno niSedha AlA mATe che. 9. lajjA, zarama, maryAdA, dAkSiNyatA, udAratA, azudra svabhAva, paropakAravRtti, dharmasevA, dharmAnusArI dezasevA, tadanusArI jJAtisevA, tadanusArI kuTuMbasevA, tadanusArI vyaktigata jIvana, tadanusArI pratiSThita jIvanamAM TakI rahevA, prajAne upadezadvArA mArga batAvavA joIe. kemake-saMskRtinI rakSAmAM dharmanI rakSA che. dharma rakSAmAM prajAnI ane deza vigerenI rakSA che. ane dezarakSAmAM bIjI avAMtara ratao 10. kuTuMbanI Abara, nANA prakaraNIya zAkha-AMTa, nAta-jAtamAM kuTuMbano mobho, dharma, saMskAra, sthAvara - jaMgama milkato, dhanasaMpatti, ghara vigere je vArasAthI maLyA hoya, te na vAparatAM dareka Arya vyakitae TrasTI tarIke tenuM saMpUrNa rakSaNa karI, uttarottara vArasAmAM surakSita rIte jAya, ane AgaLa paNa surakSita rahe, tene mATe saMpUrNa khabaradArI rAkhI AgaLa laMbAvavA. ane temAMnuM pote je je vizeSa upArjana karyuM hoya, temAMthI amuka sthAyi aMza vArasAmAM jAya tema karavuM. saMtAnone zikSaNa paNa vAraso saMbhALavAnuM ane saMbhALI zake tevuM ApavuM, sivAyanA svopArjita vadhArAmAMthI potAnA jIvana vikAsa mATe bIjAonA jIvana vikAsamAM mahattvanA dhArmika sAta kSetromAM upayoga karIne svapara lyANa sAdhI zakAya che. mATe e tatva tarapha AryasaMtAnonuM lakSya rahevuM joIe. 11. AhAra-khAna-pAna-bhajya bhojya vigere cIjono upayoga ane tyAga jaina bhakyAbhaDhya vyavasthAnI dRSTithI prajAne zIkhavavo joIe. vITAmInanA tattvonA khyAlathIna zIkhavA devo joIe. prANijanya padArthothI moTe bhAge banatA yunAnI ke paradezI auSadho prajA 17
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ na vApare to sArUM tevo upadeza Apavo e kartavya che. brahmacaryanA phAyadA samajAvavA karatAM tenI pratijJAo levaDAvavI vadhAre uttama che, keTalIkavAra phAyadA samajAvavA jatAM tenuM vivecana karavuM paDe, te brahmacaryanI bAbatamAM yogya nathI. 12. yAtrika dhaMdhAonA pracArathI, prathamanA dhaMdhAmAM ja Akho divasa prajAne yogya vyAyAma maLato hato, te maLato baMdha paDato jAya che, bekArIne aMge pauSTika khAnapAna ane nizcita jIvana ghaTatA jAya che, tyAre kArakhAnAomAM vadhu paDato vyAyAma ane guMgaLAmaNa bharelA jIvanane lIdhe lAkho varSathI saMgaThita thayeluM prajAnA moTA bhAganuM Arogya nadInA pUranI mAphaka vahI jaI divase ne divase hInakoTi upara pahoMcI rahyuM che. tene AjanA akhADAo ane vyAyAma zALAo TakAvI zake tema che ja nahI. ulaTA te nAza pAmatA prajAnA Arogya tarapha prajAnuM dhyAna javA na detAM prajAne bhUlAvAmAM pADI AzAmAM ne AzAmAM gaphalatamAM rAkhe che. ane amuka saMkhyAne ja lAbha ApI zake che. A bekAra deza tenA kharcana pUro pahoMcI vaLI zake tema nathI. vyAyAmanA videzI sAdhanonA vakarAnI akhADA paNa eka nAnI chatAM dhIme dhIme vikAsa pAmatI ejansI che. prajAnI svAbhAvika sthitimAM akhADA ane vyAyAmazALAo poSaka thAya, tyAre atyAre nukazAnakAraka thAya che, ane te AkhI prajAnA nAza pAmatA Arogyane sAMdhavAno sarvagrAhI ukela paNa nathI. A tattva mArmikaja mANaso samajI zakaze. mATe jema bane tema prajAnuM svAbhAvika jIvana ne tuTe, te khyAlamAM rAkhavAnuM che. ane teTalA ArogyathI saMtoSa mAnavo. nahIMtara kaDI levA jatAM pATaNa khovAno vAro Avaze. mATe temAM prajA na dorAya, ane "vyAyAmanA akhADAmAM na javAthI ekaMdara nukazAna" mAnavAnI bhramaNA dUra karavA jevI che. AjanA akhADAo ane vyAyAma zALAonI madada vinA jAtamahenatanA kAmathI jo prajA vyAyAma meLave, to tenI sAme vAMdho levA jevuM nathI. 4. mokSa 1. tattvajJAnI, paramatapasvI, kriyApAtra, vyAkhyAnI, zAstrajJa, lokaza, vividha vidyAvAridhi, AcArazILa, vidhinA khapI, saMskRtiza, saMskRtinA rakSaka: vigere judI judI zakti dharAvatA munimahAtmAo-bALa, madhyama ane budha pAtrone mokSamArganI abhimukha rAkhI zake, tevA dareka saMghADAomAM hovA ITa che. 2. upAzrayanA bhUSaNabhUta pratikramaNa ane vyAkhyAnamAM, maMdiranA bhUSaNabhUta mahApUjAo ane utsavomAM, jainazAsananA bhUSaNabhUta varaghoDAo ane ughApanAo . 18
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ vigeremAM, ane jaina dharmanI ArAdhanAnA bhUSaNabhUtaparyuSaNAparva tathA AyaMbilanI oLIo vigeremAM jema bane tema vadhAre jIvo lAbha le, tevA dareka prakAro zAstramaryAdA ane saMghamaryAdAne anusaratA tatkAlIna sAdhano anusAra AkarSaka banAvavA joIe. tenA dareka aMgo baLavattara AkarSaka ane vyavasthita banAvavA prathamathI ja evA prayAso cAlu rahevA joIe ke jethI karIne upara jaNAvelA bhUSaNo dareka vakhate vadhAremAM vadhAre sArI rIte zobhI uThe. Aga lAge tyAre kuvo khodavA na besAya. khoTI kRtrima, ane amuka vakhata pUratI kAmacalAu dekhAva thAya, tevo vega na ApatAM cAlatI sthiti sthAyi TakI rahe, tevI vyavasthA karavI. 3. sAmAyika, pratikramaNa, posaha, brahmacarya vrata, pUjAo, pratiSThAo, aMjana zalAkAo, mahApUjAo, upadhAna vahana, taponuSThAno, gura sAmaiyA, sAdharmika vAtsalyo, vividha dharmArAdhakonI bhakti karanArA bhojana prasaMgo, kimatI prabhAvanAo, vigerethI zAsananuM vAtsalya cAlu rahe, temAM ja dareka potAnA dhanano sarvottama upayoga mATe, ane tene mATe sArI rakamo kADhe, tevI sAcI ane hitakAraka samaja ApavAnA sAthe sAthe prayAso thavA ja joIe. 4. pUrvarSi praNIta zAstronA yogyatAnusAra padma-pAThana arthaciMtana ane tatvavicAraNA bharyA saMvAdo-tattvavAdo praznottara vigere niraMtara cAlu rahevA joIe. 5. AtmA, AtmAnuM nityatva, karma vazyatA, tene karmothI mokSa, tenA upAyo, vigere vize evA sacoTa anubhavo ane AbhAsa prajAmAM utpanna karavA joIe ke-bhava nainya ane samyakatvanA zama saMvegAdi lakSaNo sarasa rIte potAnAmAM keLavavA prajA taiyAra rahe. Adhunika vijJAna tarapha tenuM mana jarA paNa na lalacAya, ulaTuM dharma ane AtmakalyANakara tattvo tarapha sahaja siddha valaNa rahyAja kare, evA hastAmalakavatu anubhava karAvI devA joIe. cittamAM eka mokSanI ja abhilASA ramatI thavI joIe. e ja jIvanano Adarza, te ja siddhi, te ja sarvasva, ane te ja pragati samajAI javI joIe 6. hAlanI keLavaNI, hAlanuM vijJAna, hAlanI prAcIna zodhakhoLa, hAlanA keTaleka aMze khoTA ItihAsa bhUgoLa, hAlanuM arthazAstra, nyAyazAstra vigere mokSamArgathI avaLe laI janArA tattvo prajAne tuccha ahitakara lAge, tevI rIte vAstavika satya che, te samajAvavuM joIe. 7. sarvadharma samabhAva ane sarvanA tattva samajavAnI vAto, tevA pustako, tevA upadezo prajA na sAMbhaLe, na vAMce te IcchavA jevuM che. kemake temAM pariNAme kazo vAstavika sAra nathI. hAlanI sAhitya saMsthAo. karatI lAyabrerI. TAunaholanA bhASaNo vigerene uttejana ApavuM eTale Arya prajAnI buddhine 19
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ DahoLanArA sAdhano ubhA karavA, e artha thAya che. prajAno budhdhibheda paNa prajAnA nAzanuM moTuM kAraNa thAya che. 5. prakIrNa 1. sIvIlAIjhanI saMskRti-eTale hAlano jamAnAvAda. je navo utpanna karavAmAM Avela che. te kudaratI nathI. jo tene jagatamAM vyApaka karavo hoya, to Arya saMskRti TakI zake ja nahIM! Arya saMskRtie TakavuM hoya, to siddhAnta tarIke jamAnAvAdane Teko ApI zakAya nahIM. 2. aitihAsika zodhakhoLa-AjanI aitihAsika zodha khoLa ane purAtattva ApaNane avaLe mArge doranAra che, tenI sAthe ApaNA zAstranA satyo toLI jovAnI jarUra nathI. paraMtu ApaNA satya vidhAnone madada maLe tevI aitihAsika zodhakhoLo ane prAcIna avazeSonI zodhakhoLa svataMtrapaNe karavI joIe. yuropIyanoe zodhelI aitihAsika zodhone sAcI mAnI tenI sAthe ApaNA zAstro ghaTAvIzuM to te lagabhaga khoTA mAlUma paDavAnA. ApaNA zAstronI binAo upara daDha zraddhA rAkhI tenI sAthe saMvAdaka zodha khoLo zodhI tenI sAthe ghaTAvIzuM, to ApaNA zAstro kharA lAgaze, ane zAstro upara daDha zraddhA TakI raheze. buddhibheda thavAnA kAraNano A sUkSma mAnasika prakAra che. ApaNe eka lakhANa lakhIne sAmAne sudhAravA ApIye, te game sudhAro kare, chatAM moTe bhAge ApaNI goThavaNamAM te AvI jAya che. ane temanA lakhANamAM ApaNe game teTalA pheraphAra karIye, to paNa ApaNe moTe bhAge tenI goThavANamAM AvI jaIe chIe. evA keTalAka dastAvejI lakhANo thAya che. tevI bArIka goThavaNa A purAtattvanI AjanI goThavAyelI zodhakhoLamAM che. enI e vAta evI khubIthI mUkAya, ke temAMthI anukULa ke viparIta jevI asara upajAvavI hoya, tevI upajAvI zakAya che. 3. jIvadayA-ApaNI jIvadayA sarva prANIone bacAvavAnI che, manuSyone paNa. paraMtu manuSya prANI buddhizALI hovAthI potAnI jAte potAno bacAva karI zake che. vaLI, samAja vyavasthA, kuTuMba vyavasthA, rAjya vyavasthA, vigere. manuSya jAtie manuSyonA bacAva mATe goThavela che. mAtra muMgA prANIonuM koI paNa belI na hovAthI tene mATe ApaNe aneka prakAre dayA paLAvIe chIe. - dhaMdhAmAM upayogamAM AvatA gAya baLada vigere pALelA prANIo jana samAjanA dhaMdhAnuM aMga hovAthI loko tenuM rakSaNa kare che. eTale e paNa bojo ApaNe mAthe na rAkhatAM mAtra lulA laMgaDA pUratI pAMjarApoLo mAraphata jIvadayAno prazna ukelIye chIe. 20
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAre Aje yAMtrika vAhano thatAM ane lokomAM bekArI phlAmAM pAMjarApoLanA kharcane na pahoMcI vaLavAnA keTalAka dAkhalA banatAM tene IrAdApUrvaka "kasAI khAnAnI upamA ApI, khetaro rAkhI, ghAsa ugADI, dUdha vecI nibhAva karavo" vigerethI dhaMdhAdArIne raste caDAvI daI tenI dayAmayatA pheravI nAMkhavAnA prayAsa thAya che. pazu ucchera prajAe dhaMdhAnI daSTithI karavo joIe. nahIM ke dayAnI STithI. ane nabaLAnI rakSA dayAnI daSTithI thavI joIe. pAMjarApoLo kharcane na pahoMcI zaktI hoya to teno mULa roga yAtrika dhaMdhA che. pAMjarApoLone dUdhALA Dhora uccheranI dhaMdhAdArI pazu zALAo banAvavA mATe tene sArvajanika banAvarAvI hAthamAM rAkhavAnI goThavaNa karavAmAM AvI che. dayAnuM sAcu jharaNuM raMdhAvAno bhaya utpanna thayo che. temaja mahAjananI asarathI AkhA dezamAM jIvadayA judA judA svarUpamAM paLatI hatI, ane Aje paLe che. AkhA dezanA hiMdu rAjAono moTo bhAga mahinA mahinA sudhI lagabhaga paryuSaNA jevA parvonI AsapAsa jIvadayA paLAve che. eTalI mahAjananI [prajAnI] asara che. arthAt mahAjananI asara ADe jIvadayAnI bAbatamAM rAjyanA kAyadAo AvI zaktA nathI. kemake-prajAne mAna ApavAnI rAjyasaMsthAnI pharaja che. tyAre muMbaI-jIvadayA maMDaLI ane tene anusaratI saMsthAo : (1) samasta mahAjananI paravAnagI vinA jIvadayAnI bAbatamAM rAjyanA hiMsA poSaka kAyadA ADe Ave, to AvavA devAnuM garbhita rIte kabulI le che. (2) laMDanamAM sthapAyelI hyumInITI loja nAmanI saMsthAnI peTA zAkhA jevI e saMsthA che. (3) teNe ApaNI pAMjarApoLo upara TIkA karanAro TharAva karyo che. (4) mAnavadayAne uttejana ApavAnI nIti svIkArIne bIjA prANIonI dayA pALavAno siddhAMta garbhita rIte DhIlo ryo che. (5) manuSyonI sagavaDa mATe kutarA, rakhaDatAM gadheDAM-gAyo ke bIjA Dhoro pakSIo-vAMdarA-haraNa-roja-mAkaDa-cAMcaDa-macchara tIDa-kAtarA vigere jaMtuono nAza karavAnA TharAvone anukULa vAtAvaraNa phelAI rahyuM che, tevA AjanA jamAnAnA Adarzane lagatA rAjyanA kAyadAnI deza upara thatI asara e maMDaLI aTakAvI zakatI nathI. ane tenAthI vizvAsamAM rahIne mahAjana paNa kAMI karI zake nahIM. (6) khetIvADI kaoNlejamAM ane khAsa ugADavAmAM AvelA tAlIma vargomAM khetIne nukazAna karanArA gaNAtA tIDa, kAtarA, uMdara, vigerene mArI 21
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAMkhavAnI yuktio ane zikSaNa moTA pAyA upara apAI rahyA che. ane te saMsthA sArvajanika ke sarakArI hoya che. eTale temAM ApaNo jIvadayAnA khAsa himAyatI jenono avAja ja khAsa na Ave. ApaNane ane ApaNI ahiMsAne avyavahAru gaNIne hasI kADhe che eTale patyuM, savAla javAba ja na rahe. te kema hasI kADhavAmAM AvI? tenA kharAM kAraNo have bahAra AvatA jAya che. (8) ApaNA jaina bhAIo AvI saMsthAnA kAryavAhako hoya che. paraMtu teone paNa te kAmamAM sArvajanika siddhAntane anusarIne jIvadhyAnI doravaNI karavAnI hoya che, eTale ulaTA teo to tema karavAne baMdhAI jAya che. sArvajanika AjanA AdarzanI jIvadayA ane jaina AdarzanI jIvadayA e benI vaccethI pasaMdagI karavAnI hoya, tyAre jaina AdarzanI dayAne temaNe potAnI hAlanI pharajanI rUe bAjue mUvI paDe ja che. jo ke eTaluM teonuM ajJAna che. (9) vaLI Aje ApaNA jaina bhAIo tenA kAryavAhako che, tenuM mukhya kAraNa to e che ke-zarUAtamAM evI jIvadayAnI saMsthAnI pratiSThA mATe ema thavuM jarUrI hatuM. teno sTApha to navA vicAranI ahiMsAnA vicAranoja moTe bhAge hoya che. (10) jema jema vakhata jaze, tema tema tenI jIvadayAnA mULa Adarzo bahAra AvatA jAya che, ne jaze, tema tema temAM ane jaina AdarzanI jIvadayAmAM AkAza pAtALanuM aMtara dekhAze. ane vAstavika ahiMsAthI te saMsthAo eTalI dUra mAluma paDaze ke pachI sAcA daSTAne hiMsAmaya lAgyA vinA nahI rahe. (11) mAtra ApaNI ahiMsAne palaTo ApavA mATe, ahiMsAnI vyAkhyA badalavA mATe, ahiMsAnuM sukAna jainonA hAthamAMthI zeravI levA mATe, e saMsthAnuM astitva thayuM hoya, ema jANI zakAya tema (12) dUdhALA pazuonA ucchera mATe te saMsthA prayAso kare che. temAM dhiMdhAnuM tatva che, paNa jIvadayAnuM tattva gauNa che, yA nathI. paradezI DerI kaMpanIo moTA pAyA upara thavAnI che, tenI e prAthamika bhUmikA racI Ape che, ane A dezanA rabArI, bharavADo, gavaLI vigerenA hAthamAMthI pazudhana choDAvI levAnuM che, tenI paNa e saMsthA taiyArI karI Ape che. ema karIne te pazu ucchera karavAnI 22
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) himAyata karatAM chatAM, lAkho varSanI cAlI AvatI pazu uccheraka ane te bAbatamAM niSagAta komonA lAkho mANasonI hiMsA notarI le che. AjanA keTala kempo, paza uccheranI saMsthAo, paradezI paddhatinI DerIo, AjanA dUdhanI tapAsaNI khAtAnuM paNa chevaTe pariNAma e ja che. dUdhALAne ja bacAvavAnI hilacAlamAM, khetI ane vAhana vyavahAra mATe garbhita rIte mazInono svIkAra che. vadhatI jatI bekArI ane viSama jIvana saMjogone lIdhe mAnavonI ApaghAta vigerethI hiMsAno saMbhava utpanna thayo che, tevA prasaMgomAM mAnavone bacAvanAra sarakArI amaladAro ke jAhera sajanone cAMda ApavAnA meLAvaDA karI mAnavadayA karavAno yaza e saMsthA laI zakaze. paraMtu mAnava hiMsA thavAnA bekArI vigere saMjogonI garbhita rIte e saMsthAo baradAsa karI gaNAya ja. jo ke nAmadAra vAyasaroha sAheba dvArA amerikana bAInA maLelA DolaramAMthI InAma apAtuM hovAthI, A dezanA Adarzane badale e dezanA AdarzanI ahiMsA te saMsthA mAraphate mukhyapaNe sacavAya, e paNa dekhItuM ja che. (14), paramAtmA mahAvIradevanA janma divasane jIvadayAno dina rAkhavAmAM potAnI saMsthA tarapha jainonI sahAnubhUtI kheMcavAnI yojanA mAtra che. ane jIvadayAne nAme paramAtmA mahAvIra devanI vadhu jAherAta karIne e divasa pablIkano banAvI teno pablIka upayoga karavA mATe che. eTale paramAtmA mahAvIra ane tenuM zAsana pablIkanuM banAvavAno e mArga che, arthAt jeno svataMtrapaNe tenI vyavasthA kare che, temAM pablIkane Dakhala karavAno mArga karI ApavAmAM Ave che. sudhArA vadhArAne nAme "pablIka teno ane tenI milkatano" pachI game te upayoga karI zake. ema kahIne mULa saMsthAne bagADavAno mArga mokaLo karavAmAM Avyo che. zAsananA khAsa TrasTI jainonA hAthamAMthI jaina dharmanI milkato ane sattAo seravI levAnI e eka jAtanI peravI che. (15) yuni. te divase katalakhAnA baMdha rAkhe teno saMtoSa AjanA jIvadayA premIo anubhave, teno bIjo artha e thAya che, ke-myu. nA katalakhAnA 364 divasa cAle, temAM pablIkano sAtha che, kemake-mu. pablIka saMsthAo gaNAvI che, ane temAM jaino paNa-matadAra ane pratinidhio have thatA jovAya che. evI saMsthAo hiMdamAM A yu. pahelAM jAheranI na hatI, eTale chupA cAlatA kasAIkhAnAomAM pablIka hiMduono ane jainono sahakAra nahoto. paraMtu Aje 364 divasanI 23
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ hiMsAmAM sahakAra thAya che. eka divasa dayA paLe che. tenI khuzI ApaNI pAse manAvIne bAkInA divasomAM ApaNo sahakAra jIvadayA maMDaLI ApaNI pAsethI myu. ne apAve che. (16) dudhALA Dhoroneja bacAvavAnA tAra karAvIne bIjAonI hiMsA karavAnuM ApaNI pAse ja sarakAra AgaLa e saMsthAe kabUla karAvarAvyuM che. (17) Aje e saMsthA zALA kolejomAM ahiMsA viSe vidyArthIo pAse nibaMdho lakhAvIne dayAnuM jJAna pracAratI hovAnuM ApaNane kahe che. paraMtu e nibaMdhomAM prAya: karIne ApaNI dayAnI sIdhI ke garbhita TIkA hoya che. paraMtu khetInI myu. nI janasukhAkArI vigerene nAme keTalI badhI hiMsA pracAra pAme, tevI yojanAo ghaDAI rahI che, khetI, pazu ucchera, vyApAra, hunnara, udyoga, kaLA, vigere paradezIonA hAthamAM jaI rahyA che, ane jAya che. tene mATe moTI moTI yojanAo ghaDAI rahI che, jene lIdhe lAkho karoDo hiMdu dhaMdhArthIonI bekArI utpanna thavAnI taiyArI thaI rahI che. ane temAM je moTI mAnava hiMsA paDI che, tenA nibaMdha koI lakhAvatuM nathI, ne koI lakhatuM ye nathI. te vAta parokSa hiMsAnI bAjue mukIe, to paNa pratyakSa hiMsA paNa ghaNI vadhI che. ulaTA dezanetAo tevI vAtone Teko Ape che, tyAre temanI salAha pramANe e jIvadayAnI saMsthAo cAle che. (18) koMgresanI ahiMsAnI vAtomAM ahiMsAnI tarapheNamAM zabdo sivAya kAMIpaNa pariNAma AvyuM nathI. ulaTI ahiMsA viSe janasamAjamAM gerasamaja ubhI karIne sAcI ahiMsAne guMgaLAvavA prayAsa thayo che. sArAMza ke-hiMsA vadhI che; paNa ghaTI nathI. mAtra amuka vakhata pUratI ja e hilacAla hatI. temAM koI sthAyi suMdara tattva nathI, e jaNAtuM Ave che. (19) A sivAya paNa bIjA aneka evA kAraNo goThavAyA che, ke e saMsthAothI jIvadayA karatAM jIva hiMsAno pariNAme lAMbe kALe vadhAre saMbhava lAge che. jo ke sUkSma abhyAsa vinA e samajI zakAya tema nathI. sababa ke-AvI saMsthAone Teko ApatAM pahelAM pUrvAparano khUba vicAra karIne, jIvadayAnA zubha ane zuddha hetuo sIdhA ane paraMparAe je rIte sacavAya te rIte hiMsASTakAdi zAstrono pUrvApara 24
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAra karIne jIvadayAno upadeza Apavo joIe. nahIMtara lAbhane badale hAni paNa thavAno saMbhava gaNAya. 4. strI keLavaNI -AjanI strI keLavaNI ane tenI saMsthAo ApaNI strIomAM je kharA saMskAra che, te kamasara yojanA pUrvaka toDavAmAM upayogamAM AvI rahyAnuM jaNAI Avela che, ane strIone binajarUrI, ApaNI Arya bALAone binajarUrI, Aje ApaNI jarUrIAtane binajarUrI, saMskAro pADavAmAM Ave che. ApaNA gharomAM Arya saMskAra ane khAnadAnIno TakAva e ja saMpUrNa strIkeLavaNI ane bALa keLavaNInuM sAdhana che. kharI rIte evA lakhANo, pustako, chApAMo, carcAo, vAtacIta, ApaNA sArA kuTuMbomAM ane dharma sthAnomAM thavA ja na devA joIe, evI vAto thavA devI, e paNa eka jAtano ApaNA mata meLavavAno pracAra che. AjanI strI-unnati strIonI mAnasika avanati kare che. 5. keTalIka hIlacAlo viSe sAcI samaja 1. dharmasevAmAM dezasevA vigere sevAo samAya che. dezasevAmAM prajAsevA vigere samoya che, prajAsevAmAM jJAti vigerenI sevA samAya che. jJAtisevAmAM kuTuMba vigerenI, kuTuMba sevAmAM gharanI, ane gharanI sevAmAM kuTuMbanI vyaktionI ane potAnI vyaktinI sevAmAM darekanI sevA samAya che. koI paNanI sevA te te vyApaka tatvanI avirodhi rIte sevA karI zakAya. virodhi rIte na karI zakAya. badhI sevAonI vyavasthA ane upadeza dharma Ape che. eTale dharmathI viruddha hoya, te rIte koI paNa sevA na karI zakAya. dezanI sevA karavAnuM paNa dharma ja zikhave che. mATe dharmane hAnikara thAya, tevI deza sevA vigere sevAo na kahI zakAya. 2. AjanA rASTravAdamAM-kharI dezasevA, dharmasevA, prajAsevA ke evI koI paNa sevA che ja nahI. mATe ja keTalAka samaju mahAnubhAvo tenAthI dUra rahe che, nahIM ke nabaLAI ke deza sevAnI lAgaNIno abhAva samajavAnA che. paNa tema karavAmAM mahApApa samajIne tevI pravRttiothI dUra rahevAmAM AveluM che. jo ke dharma deza ke prajAnI kharI sevA karavAnuM kartavya dareke bAvavuM joIe. 3. AjanI dezonnati eTale "gorI prajAonI A dezamAM briti" e artha samajavAno che. * 4. e ja pramANe AjanI prajA unnatimAM paNa gorI prajAnI unnati goThavAI che. ane te kAryamAM AjanA AgevAno ane dezanetAo prayAsa karI 25
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahyA che. e ja pramANe-Arthika, sAmAjIka, rAjakIya, zArIrika vigere Adhunika unnationA e pramANe ja artha samajavAnA che. 5. svarAjyano artha saMsthAnika svarAjya che, eTale ke gorI prajAonA vasavATa mATenuM svataMtra-koInI paNa daramyAnagIrI vinAnuM-sthAna te saMsthAnika svarAjya. jethI bhAratIya Arya prajAnA A deza sAthenA vatana hakkane ghaNuM nukazAna thAya tema che. A dezamAM saMsthAnika svarAjya eTale gorI prajAnI vasAhata banavuM. 6. triraMgI vAvaTo - duniyAnI dareka prajAnA A dezamAM vatana hakka bula karAvavAnI hilacAlanuM pratIka che. paraMtu bhAratIya Arya prajAne vatana hakka bIje badhe maLavA joIe ne ? badheya kadAca vatana hakka maLe. eTale A AkhI prajA dezo dezamAM U~cAI jAya. eTale tenuM saMgaThana tUTI ja paDe. eTale eka prajA tarIkenI tenI AjanI ekatA nAbuda thAya, ane A deza sAtheno saMbaMdha chuTatAM tenI saMskRtino paNa nAza thAya. mATe gAmamAM ardhI maLe to Akho levA bahAra na nIkaLavAno, ane dezamAM ardho maLe to Akho levA paradeza na javAno, upadeza pariNAme Arya prajAne hitAvaha che. 7. hiMdu avibhakta kuTuMba TakAvavuM. 8. dareka vyaktie nitya dhArmika kRtyomAM apramAdI rahevuM., 9. jJAti, mahAjana, saMgha vigerenA kAmamAM yathAzakti AgaLa paDato bhAga levo ane phALo Apavo. teonI pratiSThA TakAvavA yathAzakti madada ane bhoga ApavA. 10. ArogyanA dareka niyama jALavavA. paNa akhADAmAM javuM nahIM, tene uttejana na ApavuM, bIjI rIte vyAyAma levo, vyAyAma zALAnA paDadA pAchaLa prajAnA poSaka khAnapAna, ane nizciMta jIvanano nAza na thAya, te mATe sAvaceta rahevuM. 11. AhAramAM be traNa peDhI sudhI dALabhAta, mAla mazAlA khAvA maLe, tenA karatAM hajAro peDhI sudhI roTalo ne mIThuM ne jADA kapaDAM maLe, te vadhAre IcchavA yogya che. 12. bhojako, goro, bAroTo, mahAtmAo, sevako, kheDuto vigere ucca komothI 26
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ judA na pADI devAya, tenI sAvacetI rAkhavI. 13. kheDuta ne vepArI - brAhmaNo bhikSuko che. kArIgaro vasavAyA che. zUdra komo majuro che. rAjAo cokIyAto che. eTale-vepArI ane kheDuta e be ja dAnezvarI ane utpAdaka tathA javAbadAra prajA che, te AryaprajAno prANa che. te benI vacce bheda pADanArA prayAsone aTakAvavA prayAso thAya, te prajAnA prANa bacAvavA tulya che, kemake lAkho varSono saMbaMdha cAlyo Ave che, te tuTayA pachI kayAMya sAMdho maLaze nahI. 14. soLa saMskAra-je jJAtimAM, samAjamAM, ke vargamAM pUrva parathI je pramANe cAlatAM hoya, te pramANe cAlu rAkhavA, temAM sudhArA vadhArAnI jarUra nathI. 15. zrAvako-janmatAMnI sAthe have suvAvaDakhAnAonA paricayathI mAMDIne, nasethI uchera meLavIne, bAlamaMdiromAM thaIne, nizALamAM dAkhala thatAM ja bhaNIne taiyAra thayA bAda paNa Adhunika lAIbrerIo, pustako, dezanetAonA bhASaNo, kolejomAM prophesaronA bhASaNo, zaherI jIvano, chApAomAMnI jAherAto, nATako, sInemAo, ane hoTelo, citro ane musApharIo, paradezI saMskRti poSakadhaMdhA, mitro ane klabo, paradezI mitro ane klabo, patramitrapariSa vigere Adhunika sAdhanonA paricayathI divase divase vadhune vadhu vicArathI ane AcArathI paradezI TAIpanA namunA banatA jAya che; jeTalo e aMdhakArano teomAM praveza thAya che, teTaloja zrAvakatvano vArasAthI maLelo prakAza osarato jAya che. mAnavapaNuM, temAM AryapaNuM, temAM sabhya prajAjanapaNuM, saMskArI prajAjanapaNu; sadguhasthapaNuM, mArgAnusaritA, zrAddhapaNuM, ane pachI zrAvakapaNuM, temAMye pariNata zrAvakapaNuM, ATalI uccahada zrAvakapaNAnI che. tene badale Arya saMskArano prakAza jIvanamAMthI uDato jAya, pachI mAnavapaNuM paNa nahIM jokhamAya tenI zI khAtarI? AzritapaNuM vadhatuM jAya, to mAnavapaNuM paNa jokhamAya. mATe AvA saMjogomAM haju bahuja Accho aMdhakAra praveza pAmato Ave che, temAMthI bacI jaIne, zrAvaka zrAvakapaNuM bacAvI zake, tevA mArgo ane prayAso thavA joIe. saMghanA ke nAtajAtanA ke sArvajanika prakAranA phaMDa upara zrAvaka nabhavAno vicAra sarakhoye na kare, potAnA nAtajAtanI pavitratA jALavIne AkhI 26
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ duniyAmAM koIpaNathI svataMtra zaktithI dhaMdho karIne khAya, jema bane tema ucca dhaMdhA pasaMda kare, te na maLe to utaratA kramano dhaMdho karIne paNa Azrita, anukampsa ke dayApAtra na bane, game tevo keLavAyo hoya chatAM bhikSuka jevuM ane mAMgaNa tenuM mana na thavuM joIe. tenuM mana dhanaprAptimAM ane aMgata kharcamAM lobhI-karakasarIyuM, ane dhananA sadupayogamAM dAtAra-dAnavRttivALuM hovuM joIe. kema ApuM? kema bhaluM karuM? tenuM mana sadA jAgrata AjanI dunIyAne pI gayeluM, ane svadharma karmaniSTha rAkhavuM jAIe. zrAvako mULathI je dhaMdhA karatA hoya, te choDAvavA nahIM. mULathI khetInA dhaMdhA karatA hoya, to paNa te choDAvavA ne navA lokone temAM dAkhala thavA devA nahIM. jema bane tema cAlu dhaMdho cAlu rahe, tene mATe sAvaceta rahevuM. dhArmika saMsthAomAM AgevAna tarIke AryasaMskRtinA pakSapAtI gRhasthone goThavI devA joIe. zrAvikAo-AjanA strIsvAtaMtryane lagatA kAyadAono Azraya levAno manathI to vicAra na rAkhe, paraMtu "tevA Aryatva ane prajAtva vidhvaMsaka kAyadAo na hoya, to sArUM" ema manathI Icche. ane potAnA Adarza cAritrathI ane uMDI samajazaktithI bIjIone paNa te jALamAMthI bacAve. zrAvikAne chAjatA vicAra ane AcArano dRDha Agraha rAkhe te khAtara sukhadu:khanI paravA na kare. du:khane phulanI mALA samaje. haju vadhu kasoTI upara potAnA Arya strItvane caDAve, ne temAM kaMcananI mAphaka vadhu camakI uThe. mahenata majurInA gharakAmathI kaMTALavuM nahIM. kuTuMbaniSTha rahevAmAM deza sevA ane sarva sevA che. patine deva mAnavAmAM dunyavI sarva nIti rIti samAyelI che. te vAkyamAM AryasrInA dunyavI sarva Adarzo kendrita karavAmAM AvyA che. devaguru dharmanuM zaraNa sarva du:khomAM dilAso che, ane parama zAMtino e ja mArga che, e bhUlavuM nahIM. Arya saMskAravALuM eka gharaja seMkaDo kaoNlejono saravALo che. tenI rakSA karavI. AjanI baoNrDIMgo, haoNTelo, nizALo teno nAza notarI Ape che. 28
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjya sAdhvIjI mahArAjA-mAnasika unnati bhogavatI Arya strI jAtino e jagatamAM apUrva namuno che. te pada jaLavAI rahe ane zrAvikAvarga zrAvikA banI rahe, paradezano ane paraprajAnA parasaMskArano cepa zrAvikA vargamAM pravezavA na pAme, tenI khuba khabaradArI rAkhe, ane te khAtara potAnA jIvanane vadhu kiyAmaya, vadhu samajadAra rAkhe. Arya saMskRtinI bhavyatAnuM vigatavAra jJAna, pAlana, ane samajavAnI zakti keLave. potAnuM bAhya jIvana AjanI uccharatI zrAvaka bALAone TIkA karavA jevuM na lAge, tevuM rAkhe. kemake sAdhvIjIonA AMtara jIvana to pavitra ja hoya ja che. paraMtu strIsvabhAva sulabha koI koi vyaktimAM koI koI bAbatamAM kyAMka kyAMka paraspara vaimanasya vigere tattvo hoya, te paNa occhA thAya, te have pachInA vakhata mATe jarUrI che. kemake, Aryatva ane AryasaMskRti upara eka jAtano moTo hallo cAlyo Ave che. evA samayamAM dareke khuba jAgrata rahI, potapotAnA kartavyamAM eTalA badhA niSTha rahevAnI jarUra che ke, e jherI tatva koIpaNa ThekANethI pesavA na pAme. tene mATe dareke saMpUrNa bhoga ApavAnI ane sAvaceta rahevAnI jarUra che, jema bane tema kaSAyo (kodha mAna mAyA lobha) ane nokaSAyo (hasavuM, rovuM, khuzI, AnaMda, nAkhuzI, gamagInI, kaMTALo, bIkaNapaNuM, ane durgacchAvRtti vedakAma vAsanA) ne alpa paNa sthAna na ApavAmAM ApaNI vizeSa vizuddhi che. ane jema jema vizeSa vizuddhi dIvo saLagaze, tema tema aMdhakAra nAza pAmaze. haju ApaNI AMtaravizuddhinuM mApa AjanA paradezIone nathI AvyuM gocarI vigere prasaMgoe vidvAnuM ane cAritrapAtra tathA kuzaLa sAdhvIjI mahArAjAoe AjanI nizALomAM bhaNatI zrAvaka bALAonA paricayamAM AvavuM, tene upAzraya AvavAnA AkarSaNabhUta banavuM, ane zrAvaka kuTuMbomAM jaina dharmanA saMskAra TakAvavAnA pAyA na DagI uThe tenI sAvacetInA pagalAM avazya bharavA. muni mahArAjAo-cAlu vyavahAra kiyAmAM barAbara niSThA, nitya kriyAo, parvanI kriyAo vigeremAM rasapUrvaka jAheramAM bhAga levo ane ekAMtamAM paNa rasa pUrvaka dareka kriyAo karavI, zAstrajJAna uDA rahasyo prApta thAya tevI rIte saMgIna ane pariNata thAya tevI rIte karavuM yogodvahana vigere paripATI cAlu rAkhavI, teno Adara ane jAte pAlana karavuM. vacana pAlana, vakhatasara kAma karavAmAM ane cokkasa kArya vibhAgomAM makkamatA, apUrva zAMti, alpa bhASitva, sacoTa vyAkhyAna zakti, priya bhAyitva, khare avasare satya khAtara 29
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ apriya bhASitva, sadAjAgrata bhAva, anAlisTa, aMtaranyArA chatAM maLatAvaDApaNuM, brahmacaryanI rakSA mATe ArogyanA niyamo jALavavA, ArogyanA niyamono mukhya AdhAra yogya AhAra upara che. ane AhAra pANIno upayoga, jaina AcAra vicAra ane muni jIvanane anusarIne barAbara kaDakapaNe paLAya tevI rIte, ane Arogya sAdhaka thAya tevI rIte karavo, madhyAhana ane sAthe AhArakALamAM alpa aMtara rahetuM hovAthI, sAyaMAhAramAM banatA sudhI ATAnI banAvaTo occhI levAnuM rAkhavuM athavA na rAkhavuM, munimahArAjAomAM paNa hAla je. dAMtanA rogo, masA, AMkhanA rogo, svapnadoSa, phikAza, pILAza, cazamAnI jarUriAta, kSaya vigere kavacita kvacit jovAmAM Ave che, te paNa tethI rahevA pAmaze nahIM. mAta-nikA-harani raLi upani "AhAra, ArAma ane brahmacarya e traNa zarIra mahelane TakavAnA mukhya thAMbhalA che, athavA mukhya prANa che," ema kahIe to cAle. temAM paNa dvanda samAsamAM pUrva padamAM AhAra zabda mUkelo hovAthI "nidrA ane brahmacaryano AdhAra paNa AhAra upara ja che." ema Arogya zAstrakAranuM sUcana jaNAya che. AhAra pota potAnA zarIranI prakRti anusAra sama haze, to brahmacarya eka sahelAmAM sahelI vastu thaze. ane tethI jarUra pUratI ja alpa ane sukhapratibodhA nidrA ApoApa thai jAya che. atyazana, adhyazana, viSamAzana, alpAzana, anazana, ATalA tatvo AhAranI viSamatA janya doSo utpanna kare che. samApana sarva rogonA nAzanuM ane ArogyanuM amogha kAraNa che. brahmacarya, tapazcaryA, vihAra, gurakaLavAsa ane rojanI vakhatovakhatanI kriyAmAM samyagu vyAyAma, ATalA tatvo zarIrane tathA AtmAne divya banAvavAne pUratAM che. parva divasoe caitya paripaTI vigerenA niyamothI jagajAhera jaina maMdira saMsthAnuM jAheramAM bahumAna karavAthI bAlAjIvo temAM dorAya che, gurabhakti, samudAyaniSThA, ugravihAra vigere sAdhu jIvananA prANa che. potAnA muni jIvanamAM "gaNi-paMnyAsa, pravartaka, upAdhyAya, AcArya vigere padavI prApta thAya, to sAru" ema icchavuM, evI mahattvAkAMkSA rAkhavI, evI suMdara jIvananI taiyArI karavI, evI padavI prApta thAya, to potAne bhAgyazALI mAnavA, anA puNya rAzio hoya tyAre e padavI prApta thAya che. e padavIone lAyaka 30
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ thavA jIvana ghaDAya, tevI jAtanI taiyArIo karavI. paraMtu te sarva zAstrokta-saMgha, gaccha, ane zAsananI maryAdAne anusarIne padavIo meLavavA mathavuM joie. bIjI rIte levA na ja mathavuM. padavIo maLyA bAda parama namratA-jANe te padavI nathI ja, evI rIte vartana rAkhavAthI padavIo ora zobhe e svAbhAvika che. vyavahAramAM paNa AvA moTA padanuM bahumAna ane bhakita jana samAjamAM jaLavAi rahe, ane tenA pratye samucita AcAra vyavahAra janasamAja jALavato rahe, tene mATe yogya prayAso cAlu rahevA joIe. jaina zAsananI ujaLAmaNa tAjI ne tAjI rahe e mATe-bALajIvone AkarSaka thAya tevA sAmaiyA, varaghoDA, ughApana, maMdira tathA pratimA nirmANa, pratiSThAo, moTI pUjAo, snAtro, utsavo, yAtrA saMgho, sAdharmika vAtsalyanA jamaNo, upadhAna kiyAo vigere kAryo cAlu rahevA joIe ane temAM zAsana taraphanI bhaktithI munimahArAjAo yathAyogya sahakAra rasapUrvaka Ape, te ISTa che. sarva vyavahArakriyA cAlu rAkhavA sAthe AtmanirIkSaNa ane uttarottara vadhato jato svavikAsa dhyAnamAM rAkhe ja javo joIe. dIkSA lIdhI turata AkhI jaMdagIno sAmAnya kAryakrama nizcita karI levo joIe. paThana, pAThana, vihAra, zAstrajJAna, yogohana, padavI prApti, ane zAsanasevAnAM kAryo, AtmaciMtana, zAnti vigere kAryomAM amuka amuka varSo sudhI kAma karavuM ema sAmAnyata: nizcita karyuM hoya to ThIka. rojanA kAryakramamAM rojanI kriyAo, abhyAsa, gurubhakti, samudAyanuM vaiyAvRtya, zAsana sevAnA kAryamAM sahakAra, darzanazuddhi-jJAnazuddhi-cAritrazuddhi mATe jAgatI, vyAkhyAna, vigerene lagato dainika kAryakrama paNa cAlu saMjoga anusAra goThavI rAkhelo hoya to ThIka. parva tithionA-tapazcaryA, viziSTa kriyA, adhika caitya darzana, sakaLa saMgha sAthe karavAnA anuSThAnomAM sahakAra vigerene udezIne alaga kAryakramo goThavAyelA hovA joIe. munijIvanamAM jarUrI upakaraNa banAvI levAnI kaLA ane jJAna, zIkhI lIdhelA hoya to ThIka. vihAra, vaiyAvRtya, upAdhi jAte upADI levI, vigere kaSTa sAdhya pravRttionA Arogya, sevAbhAvanA svAzrayitva ane pariNAme nirjarA rUpa hetuo samajIne te karavAthI AnaMdadAyaka lAgaze. ane temAM vadhu vadhu AgaLa vadhavAnuM mana
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahyA karaze. AkhI jIMdagImAM bIjuM kAMI paNa karavAnuM na hovAthI A ja sAdhanA nizcita dhoraNathI, zAMta manathI, ekAgratA pUrvaka kema thAya? tenI ja goThavaNa sahelAithI karI zakAya tevI che. padasyozrI AcArya bhagavaMto, zrI upAdhyAyo, pravartako, paMnyAsa mahArAjAo, gaNi mahArAjAo, vigere padastha puraSo rAjyataMtra karatAM paNa vadhAre sUkSma tattvovALuM ane AMTI ghUMTIthI bharapUra zAsana rUpa rAjyataMtranA mukhyamAM mukhya amaladAro jevA hovA, jaina zAsana mAraphata AkhA jagatanA dhArmika jIvana tattvanA mahAnuM rakSaka, vyavasthApaka, saMcAlaka, ane preraka varga che. vyavasthita goThavAyelI zrI saMghanI AMtara sthiti upara barAbara kAbu meLavavA sAthe, zrI zAsananA hitane mATe eka adanA muni tarIkenI sarva pharajomAM saMtoSakAraka rIte siddha thaI cUkavA uparAMta bAhya saMjogo tarapha najara rAkhI potAnI darzana zuddhi karavAmAM tatpara rahI zake. tIrtho, maMdiro, AgamonI rakSA ane pratiSThAmAM vadhAro thAya tevA prayAso karI zake. zrI saMghanI pratiSThA ane sakaLa jagatumAM mAnabuddhi utpanna karI zake, vadharAvI zake. Itara dharmovALA sAtheno maryAdita saMbaMdha keLavI zake. koinI viruddha pracAra kArya na kare, paNa darekano sahakAra ucita maryAdAmAM jALavI rAkhe. paraMtu koIpaNanI taraphathI AkSeponI pahela thAya, to jarUrIAta vicArIne yogya prasaMga hoya, to tenA sacoTa pratikAra kare. zAsana upara AvI paDatI koi paNa Aphata sAme saMpUrNa bacAva karI zakavAnI tamAma sAmagrI zAsanamAM goThavI rAkhe. zAsananA kAryamAM game tevA matabheda vacce paNa aTuTa ekatA keLavavAmAM pAchI pAnI na ja kare. rAjyasattA je sthaLe je jAtanI hoya, te te sthaLanI rAjyanI sattAo sAthe virodha na keLave, paraMtu sahakAra keLave, ane upadeza zakti, tapobaLa, prabhAva, kAryakuzaLatA vigerenI madadathI zAsananA hitanAM kAryo karAvI levA, ane ahitanA prasaMgo dUra karAvI levA, gAme gAmanA sthAnika saMgho ane temAMnI dhArmika-maMdira, upAzraya vigere saMsthAonI vyavasthA ane baMdhAraNo cAlu che, tevA vyavasthita karI ApavA. navA karavAnI jarUra che ja nahIM. tenA upara vihAranA kAme muni mahArAjAonI dekharekha rahe, ane darekanI eka vAkyatAthI temAM pragati karAve, tevI goThavaNa karavI 32
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ joIe, kalyANaka ane tIrtha sthAnone koI paNa kAyadAnI cuMgAlamAM AvI jaI nukazAna na thAya, tene mATe koI paNa bhoge prayAso karavA. (gAmaDAo navA bAMdhavA ane khetInI sudhAraNA mATe nAnA khetaranA moTA khetara karavAnA kAyadAmAM vacce AvatA devasthAno kADhI nAkhavAnuM kAyadAmAM dhoraNa karyAnuM khyAlamAM AvyuM che. te vakhate kalyANaka sthAnonuM zuM?). duniyAmAM cAlatI dareka hIlacAlo upara teonI najara rahevI joIe. ane dharmaghAtaka, puNyazoSaka, pApa pracAraka vALA kyAMthI uThe che? te jANIne teno buddhipUrvaka evo pratikAra goThavavo joIe ke je chevaTe jaina zAsanane dajhADI zake nahIM. mtano e abhedya pavitra killo jyAM sudhI surakSita haze, tyAM sudhI jagatamAM game teTalI avaLI savaLI uthala pAthalo thAya, paraMtu pariNAme e badhuM zAMta thatAM * zrI jaina zAsana haMmezanA niyama pramANe potAnuM vizva rakSaka kArya zarU rAkhe ja javAnuM che. paraMtu tene koI saLagatI AganI jALa na aDI jAya, tenI saMpUrNa khabaradArI rAkhyA vinA e AzA saMpUrNa saphaLa na thAya, e svAbhAvika che. uparathI lAbhanA jaNAtAM chatAM keTalAka evA tatvo hoya che ke, je ghusI gayA pachI kADhavA muzkela paDe che, ane pAchaLathI jherI kIDAnI mAphaka vadhIne sArAM tattvone ya dhakko lagADe che. keTalIka racanAo ja evI hoya che ke, bahArathI racanAtmaka jaNAya, chatAM pariNAme khaMDanAtmaka hoya che. A badhA vicitra koyaDAo sUkSma vicArathI padastha mahAtmAo vicArI zake, ane zrI saMghane dorI zake. zrI sakaLa caturvidha saMgha parasparanA adhikAra pramANe ane pUrvAparanA baMdhAraNa pramANe zrI sakaLa saMghanuM saMgaThana rahevuM joIe. daherA, upAzraya, tIrtho, vigere milkato caturvidha saMghanI gaNAvI joIe ane tenA mukhya utpAdako pUrvanA ane hAlanA muni mahArAjAo che. tethI sarva munio ane ekaMdara sakaLa saMghanA mukhya pratinidhi tenA mukhya saMcAlaka ane pratinidhi gaNAvA joIe. sthAnika zrAvakothI je vastu sAravI na zakAya, te caturvidha saMghane soMpavI joIe. banatA sudhI che ke eka saMdhe bIjA saMghonI sattAmAM mAthuM mAravuM nahIM joIe. temaja
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ dareka saMghe pote potAnI javAbadArI upADavI joie. temaja sarvane lAgu paDatI sUcanAo ke pharajo bajAvavAnI sUcanAo paNa yogya kendra mAraphata ja lAvI joIe. game te saMsthA navI ubhI thaine potAnA pracArako pheravIne manaphAvato pracAra kare, te aTakavuM joie. tathA bIjI koI paNa saMsthA ke sattAne soMpI zakAya nahIM. temaja rAjya saMsthAne vacce hAtha ghAlavAno nyAyane dhoraNe adhikAra nathI, te spaSTa karavuM joie. zrI saMghanA sarva sAmAnya kAryomAM AgevAna AcAryo ane gRhasthone anusaravAnI zistanuM pAlana thAya, to ja zAsanamAM ekavAkyatA rahI zake. dareka sabhyane A pharaja barAbara samajAvavI joIe. zistanuM pAlana na kare, te game tevo moTo mANasa hoya, chatAM zrI saMghe tenI paravA na karavI joie. dareka sthAnika saMghonI maryAdAmAM AvelA zrAvakanI vastivALA gAmaDA, dharmasthAno, tIrtho, muni mahArAjAo ke sAdhvIjI mahArAjAo ke zrAvaka-zrAvikAonI dhArmika pratiSThA, mAnamaratabo barAbara sacavAvA joie. ane dareka zAsananI milkatonuM dareka rIte rakSaNa karavuM joie. svAzrayIpaNe bIjAnI madada vinA rakSaNa karI zakAya, tevI dareka saMghe ane vyaktie zakti keLavavI joie. pUrvAparano te rIvAja jALavavAthI badhA uparanI eka sAmaTI AphtamAMthI sau rakSaNa karI zake. R vaLI, likhita zAstronA gupta bhaMDAro karAvavA joie. athavA zrAvakonA gharamAM tevA likhita zAstro rakhAvavA joie. jethI bhaviSyamAM koIne koinA gharamAMthI maLI Ave. uparAMta, zrI saMghe munimahAtmAonI saMgIna taiyArI pAchaLa saMgIna sAdhanovALI yojanA yojavAnI jarUra che. kemake e varga taiyAra haze, to ja buddhipUrvaka prajAnuM ane zAsananuM rakSaNa karI zakaze. Aje e vargane taiyAra karavAne pUrA sAdhanono upayoga thato nathI. bhUtakALamAM zrAvakonA dhanano ghaNo mukhya bhAga e varganA abhyAsa ane mAna pratiSThA khAtara kharcAto hato. Aje to zrAvakonA dhArmika abhyAsa mATe moTI moTI rakamo kADhavAmAM Ave che, te paNa aMgrejI keLavaNI lenArAone aMgrejI keLavaNI levA mATe madadamAM apAyAnA dAkhalA maLaze, ane bahu to kaoNlejamAM ardha mAgadhI bhASA bhaNatA vidyArthI-je varga pAchaLathI pUjya Agamo upara cuMthaNA cuMthavAno che, ane 34
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMparA pramANe cAlyA AvatA pana, pAna, arthanI AmnAya, bhakti, kama vigerene naSTa karI, juThI aitihAsika gaveSaNAone nAme prastAvanAo ane lekho mAraphata Agamo uparathI uccharatI bhAvi prajAnI zraddhA calita karI azraddhA utpanna karanAra che--teone madada ApavA kharcAya che. A eka kevI vicitra khubI goThavAyelI che? kharI rIte muni mahAtmAone duniyA ane sakaLa zAstronuM sAMgopAMga jJAna maLe, tevI goThavaNa zrI saMghe karavI joie. Ano artha e nathI ke, "zrAvakone dhArmika jJAna vinAnA buDathala rAkhavA" paraMtu munimahAtmAo samartha haze, to teonA jJAnano pravAha avazya zrAvakone maLaze. ane yogya mArge doravaNI paNa maLaze, kuvAmAM haze to havADAmAM Avaze. joke jarUra pUratuM zrAvakone mATe kharcavAmAM paNa vAMdho nathI, te paNa iSTa che. paraMparAnI AmnAya anusAra dharma prabhAvanA kare tevA amuka saMkhyAmAM zrAvako vidvAno thAya, tenI sAme kone vAMdho hoya? paraMtu, amuka rakamamAMthI amuka saMkhyAmAM zrAvaka bALako amuka hada sudhInuM madhyama jJAna meLavI zake. kemake-badhI saMkhyA ucca jJAna to na ja meLavI zake. tyAre teTalI ja rakamamAM thoDI saMkhyA uMDA jJAnanA khajAnA sudhI pahoMcI zake. zAsanane jarUra paDe, tyAre badhAya madhyama jJAnavALA khare vakhate madada na ApI zake, paraMtu ekAda be viziSTa vyakti hoya, to ja te khare vakhate saMghane mArgadarzaka thaI zake che. ziktano nitta nara tArAjA "eka caMdra aMdhakArano nAza karI zake che, paraMtu seMkaDo tArAo paNa aMdhakArano nAza karI zakatA nathI. mATe ja viziSTa vyaktio utpanna karavI joIe. paramAtmA mahAvIradeva ekaja thayA, paraMtu zuM te vakhate bIjA seMkaDo vidvAno nahIM hoya? haze ja. paraMtu ajJAna aMdhakArano jeTalI prabaLatAthI temaNe nAza karyo, teTalo koNa karI zakyuM? sArAMza ke-ApaNA zrI saMghanI pUrvAparathI A ja nIti cAlI Ave che, ke ApaNI pAse jeTalA sAdhano hoya, teTalAthI prakhara muni mahAtmAo utpanna karavA, ane tema karatAM sAdhano vadhe to madhyama, ne jadhanya utpanna karavA. ane tethI vadhe to pachI zrAvako mATe upayoga karavAne harakata nathI. paraMtu 35
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ kharI guMcavaNa vakhate prakhara muni mahArAjAo jeTalA zAsanane mATe bhoga ApI buddhi pUrvaka doravANI karI zake, te rIte bIjA pAsethI AzA rAkhavI vadhAre paDatI che. ane zAsana rakSaNa thayuM ke temAM dunyavI sarva rakSaNo paNa samAyelA ja che. eTale zrAvakonuM paNa kharuM hita temAM ja che. dhana-dhAnyanI saMpattinI cAvI paNa e ja che. zrAvako vyavahAramAM AgaLa paDatA thAya ne dharmanA bhakta TakI rahe tevA ja taiyAra thavA joIe. mATe muni mahAtmAone taiyAra karavA mATe jagatmAM je je sAdhano bIjA mATe vaparAtA hoya, te sarva karatA khAsa viziSTa prakAranA sAdhanonI yojanAo zrI saMdhe karavI ja joIe. e ja sarvanuM zaraNa che. dareka jamAnAmAM deva ane dharmanI oLakhANa paNa ene ja AdhIna che. ane dravya, kSetra, kALa ane bhAvanA saMjogomAM mArga kADhavAnuM paNa enuM ja kAma che. bIjAnuM nathI. najIkanA bhaviSyamAM evA saMjogo goThavAi rahyA che, ke jemAMthI zAsanano yogya mArge bacAva karavAnI ghaNAja mahattvanI paristhiti ubhI thAya tevA saMjogo lAge che. to sArA kuTuMbanA yuvakoe ane kizoroe "zAsanasevAmAM jagatanI, prANImAtranI ane potAnA AtmAnI sevA che, dezanI, kuTuMbanI, ane jJAtinI sevA che, Arya saMskRti ane Arya prajAnI sevA che," ema samajIne svecchAthI munivargamAM bharatI thaI munivarganI jagamAM zobhA utpanna karavI joIe. athavA kaTokaTInA samayamAM zAsana nAvane bhara darIyAmAMthI pasAra karAvIne kRtakRtya thavuM joie. Aje munimahAtmAo ane sAdhvIjIo mATe abhyAsanA kazA saMgIna sAdhano che ja nahIM. koI koI ThekANe pAThazALAomAM ekAda paMDitanI goThavaNa hoya che. paraMtu A paddhati zrI saMghanA hitanI nathI, AvI paddhatithI muni mahAtmAo pAThazALAonA nizALIyAo banI jaze. paraMtu jagatanI sarva saMsthAo karatAM "munio takta svataMtra che." e bhAva uDI jaze. ApaNe munimahAtmA tarIkanuM uddhAraka khamIra guMgaLAvIne nizALIyA ke suprITenDenTa banAvavA nathI icchatA, paNa svataMtra ane nirapekSa, tyAgI, tapasvI, jJAnI, prabhAvaka, mahAtmAo tarIke TakAvI rAkhavA icchIe chIe. munione zAstrAzAyukta gurvASA sivAya kazuM baMdhana ja A jagatanuM hoI zake nahI, ne che paNa nahI. 36
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMtu, kharI rIte evI goThavaNa karavI joIe-ke-je muni mahArAja je viSayamAM taiyAra thai zake tema hoya, tenA sAMgopAMga saMgIna sAdhano ane adhyApako temanI pAse teo jyAM hoya, tyAM goThavI ApavA joIe, ke-jethI eka eka munirAja te te eka eka viSayamAM pAraMgata thai zake. dAkhalA tarIke koi dharmazAstramAM, koI karmagraMthamAM, koi nyAyamAM, koi vyAkaraNamAM, koi zilpamAM, koI jyotiSamAM, koi vaidyakamAM, koi saMgItamAM, koi pratimA nirmANanA zAstramAM, koI pratiSThA-zAMtisnAtrAdimAM, koi maMtrazakti, vyAkhyAna-kaLA, upadezauli, zAstranirmANa, pratibodhazakti, kAyadA, baMdhAraNa, saMgha vyavasthA, sthAnika saMghomAM vyavasthA, AcAra, kriyAo, gaNitAnuyoga, vidhionA hetuo, saMghanI milkato, dravyAnuyoga, kathAnuyoga, satya itihAsa, prAcIna satya saMzodhana, vigere vividha viSayomAM jenI je zakti hoya, temAM AgaLa vadhAravA saMpUrNa sAdhano temanI pAse ja pahoMcADavA joIe, jethI thoDA kharce eka eka viSayamAM sArA niSNAta munirAje taiyAra thai zake. ane teo zAsananuM tamAma cAlu kAma saMbhALI zake. A vyavasthA vinA thato kharca saMgIna parINAma nipajAvI zakato nathI, nipajAvI zakaze nahIM. A ApaNI prAcIna zaili paNa che. A uparAMta-zrI saMghe eka evo varga taiyAra karavo joie ke-jema malavAdI mahArAja bhoMyarAmAM bhaNIne taiyAra thayA ane pachI vallabhIpuramAM bauddhavAdIne harAvIne uttara gujarAta ane saurASTramAMthI kADhI mUkAyelA che. mU. jainone pAchA lAvI zakyA hatA. tevI rIte sarvadharmapariSad ane vizvadharmapariSadanA ghoMghATo baMdha paDe, teonA prayAsonA pariNAmo na chUTake je AvavAnA hoya te AvI jAya, tyAra pachI paNa nIce pramANe taiyAra thayelA muni mahAtmAo jaina dharmano pratApa jagatamAM phlAvI zake, tevA taiyAra karavA joie, ane teno kama nIce pramANe: 1. nAnI ummaranA bALa ane kuLavAna zrAvaka putrone vairAgyavAsita karI dIkSita banAvavA joIe, ane te mATe sArA sArA kuTuMboe potAnA putro saupavA joIe. sevAbhAvanAvALA aicchika rIte samarpita thavA joIe. 2. teone evA zAMta ane ekAMta vAtAvaraNamAM rAkhavA joie, ke jethI teo upara duniyAnA jherI vAtAvaraNanI asara na thAya. 3. temanA khAnapAna ane jALavaNInI evI goThavaNa thavI joIe ke teone yoga to na thAya, paraMtu zarIra evA sudaDha ane zAMta ThaMDA vIryathI guMthAI jAya, ke teo lagabhaga UdhvaritA yogI jevA banI jAya. (yogya prayAsathI banI zake che.) 37
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ teonI tathAprakAra dainika yojanAo ane muni ddArA sagavaDo ApavAnI evI suMdara yojanA hoya, ke teono vikAsa ja thato rahe, koi paNa jAtanI truTI temane na jaNAya. je joie te temanI pAse vagara vilaMbe hAjara thavuM joie. paraMtu eTaluM kharuM ke-te sarva muni jIvananA dhoraNe ja hovuM joIe. 5. teone evA ayona rAkhavA joie ke teonuM akhaMDa brahmacarya jIMdagI bhara nabhI zake ane vairAgyavAsanAno dIpaka sadA prajvalita rahe. kadI kSati thavAno saMbhava ubho na thAya. zAsanabhakti ane Arya saMskRti taraphanuM valaNa TheTha sudhI jAgatuM rahe, tevI goThavaNo paNa karavI joie. 6. evI eka nAnI paNa saMgIna saMkhyAne dararoja mukhya makAnanA traNa vibhAgamAMthI ke traNa jAtanA Adarza puruSonA paricayamAMthI pasAra thavA devI joie. eTale ke-samyagdarzana vibhAga, sabhyajJAna vibhAga ane samyak cAritra vibhAgamAMthI. pahelA vibhAgamAM zAsanane harakata kare tevuM duniyAmAM zuM zuM banI rahyuM che? teno saMgIna ane vyavasthita sAco anubhava maLyA kare, ane tene mATe zA zA pratikAro che? ane hoI zake? tenI samaja paDatI rahyA kare. pariNAme e AkhI saMkhyAmAMthI koi koi vyaktio, zAsana khAtara mahAn, kAmo karI zake tevA dhuraMdhara taiyAra thAya, bAkInA madhyama ane jaghanya rahe. bIjA vibhAgamAM Aje je je zAstro jANavA jevA che, ane jagamAM je je jANavA jevuM che, te darekanuM talasparzI jJAna te AkhI saMkhyAne maLavuM joIe. temAM koi utkRSTa vidvAna thaze, koi madhyama ane koi jaghanya thaze. TuMkA varSomAM sarva zAstronuM jJAna kevI rIte karAvI zakAya? e mukhya prazna che, paraMtu sAdhanothI sarva kAryo sAdhya thai zake che. dA. ta. te te viSayanA prakhara vidvAno pAse te te viSayanA talasparzI ane sAMgopAMga samaja Ape, tevA TuMkA paNa muddAsara (sUtrAtmaka) nibaMdho taiyAra karAvavA joie. ane te nibaMdho mArata darekane te te viSayanI rUparekhAnuM jJAna maLI ja jAya, jarUra jaNAya to saMgIna rIte mukhapATha karAvIne paNa te jJAna ApavuM joie. pachI temAMnA je je viSayomAM jenI zakti hoya, te rItasara te te viSayanA granthono abhyAsa vistArathI kare. ema dareka prAcIna zAstronA viSayo, Adhunika vijJAnane lagatA zAstronA viSayo vigere AjanI ane prAcIna duniyAnuM je je jANavA jevuM hoya, te darekanuM jJAna 38
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApavAnA saMpUrNa sAdhano goThavavA joIe. vighAnuM koI paNa kSetra A sarvajJaputra muniothI ajJAta na rahevuM joIe. jethI bhaviSyamAM duniyAmAM koIpaNa vidyArthI teo aMjAya nahIM. A jAtanA nibaMdho taiyAra karavAne ane bhaNAvavAne te te viSayanA prakhara vidvAno jyAre jyAre jarUra hoya tyAre tyAre rokI lai, teono upayoga pUro thaye teone chuTA karI devA joIe. tathA, jagatamAM te te viSayanA je je prakhara vidvAno hoya, tene bolAvIne temano ane temanA jJAnano paricaya paNa karAvavo joIe. A vibhAgamAM taiyArI mATe moTA kharcanI AvazyakatA rahe. nAmadAra gAyakavADa sarakAra sayAjIrAva mahArAjAne sarakAra taraphanA nibaMdho mAraphata zikSake A rIte taiyAra karyA hatA. trIja vibhAgamAM pasAra thatI vakhate teo aMgata cAritra, AtmabhAvanA, AtmadhyAna, AcAra, kiyAo, vidhionuM jAte pAlana kare. tapayogodvahana, dhyAna, vigerene lagatI tAlima meLavI zake, ane te sAthe saMyamI, zAMta, ane pavitra jIvananI jaina zAstro anusAra ucca tAlIma meLavI zake, tevI tamAma prakAranI vyavasthA jee. bhUlanI zikSA ke ThapakA na ApatAM zAstramAM sUcavyA pramANe prAyazcittonuM dhoraNa goThavI laIne te pramANe vartAva karAvavo joIe. temAMthI paNa koI utkRSTa mahAtmA maLI Avaze. ane bAkInA madhyama ane jadhanya maLI Ave, evA pAtravibhAga paDI jaze. Ama traNeya vibhAgamAM pasAra thavAthI traNeyane lAyakanI mana vacana kAyAnI tAlima maLe, tyAre ja te samyagradarzana jJAna ke cAritra gaNAya. je, eka ke be hoya, ane be ke ekanI upekSA hoya, to jaina daSTithI te mithyA gaNAya che. traNeyano meLa goThavavAthI ja samyaguratnatrayIno prayAsa yogya che. 7. te uparAMta te vakhatanA jJAnI, tyAgI, zAsana prabhAvaka, je je munio ke gRhastho zAsanamAM hoya temano paNa prasaMge prasaMge paricaya karAvavo joIe. A AkhI pravRtti eka evI vyavasthita ane prathamathI ja susaMgaThita rIte goThavANa pUrvaka calAvavI joIe, ke jethI dhAreluM pariNAma AvI ja zake, kyAMya avyavasthAne sthAna na hovuM joIe. Aje sInemAnI eka eka philma utAravAmAM karoDono kharca karavAmAM Ave che, ane paddhatisara kAma karI dhAryA pramANe pariNAmo lAvI zakAya che. to AvA paramArthamAM kema prayAsa na karavA? ane pariNAma na lAvavuM? munionA A maMDaLane vihAra-kama, kaSTa sahana, sthAnika kAryakra zakti, saMghanI milkato, vigerenI paNa sajajaDa mAhitI ane tAlIma ApavI joIe. temaja gItArthatAnI parIkSA karI zrI G
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMghanA vahIvaTanI AMTIghuMTInuM paNa samartha hoya, tene jJAna ApavuM joie. 8. hITalara jema potAnA navA dharma paMthamAM dAkhala karelAone TekarI uparathI haDaselIne tathA bIjA kaSTo ApIne ghaDe che. ane lokomAM camatkAra utpanna kare tevA upasarga ane kaSTa sahana karavAnI tAlima Ape che. tema nahIM, paNa yogya sarva tAlima ApavI joie. bhaviSyanA poMDIcarInA pracArako, khrIstI pracArako, thIosophIsTa pracArako, hITalaranA paMthanA mANaso, ' tathA judA judA hiMdu, bauddha, musalamAna, vigere dharma paMthomAM dAkhala thayelA paradezI pracArako, eka vakhata game tevo ghoMghATa macAve, paraMtu traNa ratnamAM paloTAyelA A sAcA brahmacArI tejasvI mahAtmAo bahAra Ave ke tenA tapobaLa, cAritrabaLa, jJAnabaLa, kuzaLatA ane kuneha, tejasvitA ane pavitratAthI gat aMjAine pAchuM ThekANe AvyA vinA rahe ja nahIM. evI saMgIna taiyArI karoDonA kharce ekAntamAM zAMta citte karavI joie. daherA upAzrayamAM jarUrI saMpUrNa kharca sivAyano cerITebala saMsthAomAM thato kharca aTakAvIne tathA bIjo umero karIne lAkho karoDonA kharce evI vyavasthA karavI joie, ke teonA AtmAmAM ratnatrayInI tAlimanA dhodhanA dhodha dAkhala karI zakAya, ane te evI rIte ke "te temane pI jAya ane ojasarUpe pariNamIne jagatmAM divya prakAza phelAvI zake. dhana jevI najIvI vastuthI jagamAM divya teja pragaTAvI zakAtuM hoya, to tene mATe zA mATe prayAso na karavA ? koika to phaLa avazya maLaze ja. koine koi mahApAtra nIkaLI Avaze, chevaTe te muni maMDaLamAMthI, nahIM to temanA ziSya praziSyAdikamAMthI malI Ave kharA. ane to ja bhaviSyamAM chAyA pADI zakAze. nahIMtara muzkelIo ghero ghAlatI Ave che, temAM lAkho mANaso bIjA dharmomAM kheMcI levAnI yuktio goThavAi rahI che, ane te vakhate junA dharmoM jora na karI zake, tevI rIte tenA upara kAyadAthI kabajo goThavAto jAya che. e badhuM je thavuM hoya, te bhale thAya, tenI paravA na karatAM Avo eka varga taiyAra karyo hoya to pAchuM badhuM ThekANe AvI zake, paraMtu temAM pramAda karyo hoya, to zAsananA AgevAnone kadAca pastAvuMye paDe. 9. pUrvAcArye maMtro vigerenI AmnAyo jaNatA hatA ane teno prabhAva paDato hato te vastu pAchI zrI saMghamAM zarU karavI joie. yuropanA keTalAka vidvAno te tarapha have vaLyA che. vacalA kALamAM ApaNI e zakti kaMika bahAra AvI zakI nathI. te sateja karavAnI jarUra che, zrI dharmaghoSasUri ane zrI zAMticaMdropAdhyAya vigere pAse evA sAdhano hovAnA sAcA pUrAvA ApaNane maLe che, to lAkhone bhoge e zAkhAno paNa uddhAra karavAnI jarUra che, bIjAo game teTalI sAdhanA kare, paraMtu jaina sAdhanAne koi 40
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahoMce tema nathI. kAraNa ke ucca sAdhanA mATe ucca cAritrabaLa joIe, ane te jaina muniomAM khAsa saMbhave che. temaja jaina maMtro ane jaina devonI tAkAta vadhAre prabaLa hoya che, kemake te devo paNa pavitra ane zuddha jIvanavALA hoya che. mATe ddhivALA ane vadhAre lAgavaga pahoMcADe tevA hoya che. ane te jaina munione siddha thAya tevA bIjAne na thAya, e svAbhAvika che. mATe bIjAnI hariphAImAM ApaNo ja vijaya thAya tevuM e sAdhana ApaNI pAse che. teno lAkhone bhoge, ane seMkaDonI AkhI jaMdagInI sevAne bhoge, buddhipUrvakanI vyavasthAnA baLathI, lAbha ApaNe prApta karI levo joIe. jyAre jyAre kaSTa ke muzkelI AvI paDe, tyAre tyAre dareka vakhate sabaLa rAjyasattA ApaNane madada karI zake tevI hoya ja, ema mAnI levAnuM nathI, pArakI Aza sadA nirAzA, ApaNe ApaNA chevaTanA rakSaka sAdhanothI svataMtrapaNe ja sannadhdha rahevuM joIe. . AjanA vijJAnanA camatkArika prayogo Aje mtane acaMbAmAM nAkhe che ane AMjI nAkhe che, tenI sAme ApaNI pAse kAMipaNa sAdhana nahIM hoya, ane apaMga jevA rahIzuM to zAsananI rakSA kema karI zakIzuM? AjanuM vijJAna game tevuM paNa sthUla tattvo upara khaDuM che, tyAre maMtra vyavasthA vadhAre rakSaka ane vadhAre saMgIna tathA alpakharcALa che. ane te bIjA badhA karatAM ApaNane keTalAka sAdhano vArasAmAM evA maLyA che, te uparathI vadhAre saraLatAthI susAdhya thAya tema che. mATe AnI pAchaLa nANAMnI, vyavasthA-zaktinI, ane sAdhakapaNe jIMdagIo ApanArAonI jarUra che. AvuM sAdhana ApaNA hAthamAM AvyA pachI vijJAnane jeTaluM kudavuM hoya, teTaluM bhale kude, jeTalA camatkAra batAvavA hoya teTalA bhale batAve, paraMtu satyamArga dharmadhvaMsaka tattvothI nirbhaya che. zAsana taMtramAM A sAdhana vyavasthita nahIM hoya, tyAM sudhI teno prabhAva paDavAmAM khAmI rahyA karaze, ema mAruM aMta:karaNathI mAnavuM che. "tyAgI sAdhune AvuM na zobhe! evo pracAra karAvIne ApaNane bhaDakAvIne e bhUlAvI dIdhuM che. tenI ghaNI AmnAyo paraMparAthI maLatI aTakI gaI che. ane bIjI tarapha yurope vijJAna khIlavI maMtravAda jevA ja camatkAro jagatane batAvIne AMjI nAkhela che. ApaNe temAM teone pahoMcI zakIe tema lAgatuM nathI. ane teo ApaNane maMtra zaktimAM pahoMcI zake tema nathI. kemake-e sAdhana haju ApaNane sahaja sAdhya che, ane ApaNane svataMtra che. pachI to pramAda ja ApaNane nabaLA rAkhI zake. 41
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNe koinI sAthe hariphAi karavI nathI. paraMtu jagatanA mahAnuM kalyANa mArga upara AvI paDatI AphatamAMthI bacAvIne jagatanI sevA ja karavAnI Aje ghaNA kahe che ke "jaina dharma mAtra jainono ja nathI. tIrthakaroe AkhA jagatanA kalyANa mATe upadezyo che. mATe sarvano che. jeno ekalA ja teno IjAro laIne beThA che, te kema sAMkhAya?" A zabdothI jaino sAme paracuraNa prajAne uzkeravAnI koIe yukti karI lAge che. ema karIne jainonA hAthamAM jaina dharmanI je je miksa ane vastuo hoya, tenA upara kabajo meLavavAne sAmAnya prajAne Ama uzkerI lAge che. paraMtu je mANasa ema kahe che, ke "jaina dharma AkhA jagatanA tamAma prANIo mATe che" e vAta taddana kharI che. ane jaino paNa jaina dharmanuM rakSaNa AkhA jagatanA tamAma prANIo mATe ja kare che. paraMtu na dharma eka evI gahana vastu che, ke teno vahIvaTa, tenA TakAvanA mArgo tenA sAdhano, yogya upayoga vigere pUrva paraMparAthI jainoja jANI zake che. ane tenA gItArtha AcAryonI doravaNI ja temAM upayogI thAya tema che. bIjAnI e tAkAtaja nathI. mATe, caturvidha jaina saMgha jaina dharmanA TrasTI tarIke tenI upara potAno kabaje rAkhe che, jethI karIne tene bhaviSyamAM paNa nukazAna na pahoMce, tevI khabaradArI rAkhI jagatu khAtara ja e milkata kAyamane mATe bacAvI surakSita rAkhe che. mATe sarva jainonA ja hAthamAM rahe te nyAyasara ja che. bIjAe temAM mAthuM mAravAnI jarUra nathI. ane mAthuM mAre, to jagatane nukazAna thAya; mATe gatanA bhalA mATe tenuM mAthuM mAranArane hareka bhoge dUra rAkhavA je kAMI prayAso karavAmAM Ave, te jarUrI ane nyAyasaranA ja che. mATe bIjAne ghusavAnI ke ghusADavA devAnI jarUra nathI ja. zaheramAM cAlatuM vIjaLInA dIvA karavAnuM kArakhAnuM AkhA zaherane mATe hovA chatAM, moTAmAM moTI rakamano cArja bharanArane paNa te kArakhAnAmAM pesavA devAmAM nathI Avato. mAtra temAM niyukta thayelA adhikArIo, amaladAro, ane kArIgaronA hAthamAM te sarva saMcAonuM yaMtraNa hoya che. je game tene pesavA de to mahAna anartha thai jAya. tevI ja rIte rUpiyAnI thelI lai jatA hoIe, tyAre rastAmAM stuti karanArA ke niMdA karanArA maLe, tethI phlAIne ke gabharAIne ApaNe thelI soMpI detA nathI. paraMtu jIvane jokhame paNa bacAvIne zeThane ghera pahoMcADIe - 42
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ chIe. te pramANe zAsananA sarva tattvonuM rakSaNa karavAnuM che, kemake te ApaNI thelI che. eTale kadAca rUpiyAnI thelI koi lai jAya, to jAna bacAvIe, paraMtu sarvakalyANakara zAsananA pAkA TrasTI hovAthI jAnane ane sarvasvane bhoge paNa tenA eke eka sutatvano bacAva karavAnI ApaNI pharaja che. Ama samajIne bIjAoe "jaina dharma jagatanA hitane mATe che mATe tenI milkato upara hAtha nAMkhavAnI jarUra nathI. jagatanI e milkatanuM jaino camatkArIka rIte sarvasvane bhoge jevuM rakSaNa karaze tevuM bIjAthI thavuM saMbhavita nathI. mATe tenA hAthamAM rahevA devAmAM jagatanI salAmatI che. ajJAna prajAne uzkerI nmonI milkato paDAvI levAnI koI svArthInI AvI yuktithI cetatA rahevA jevuM che. A ane AvI che je polIsIthI pUrvanA mahAna AcAryoe zAsananuM rakSaNa karI ApaNane vArasAmAM je je tattvo ApelA che, te sarva tattvo sUkSma vicAra zakti ane uDA abhyAsathI thoDAkoe paNa jANI lai, tenA mATe tatpara rahevuM joIe. jema vijayahIrasUrIzvarajI vijayasenasUrIzvarajI ane vijayadevasUrIzvarajI e tripuTIe potAnI pharaja bajAvI hatI, te ja pramANe pharaja bajAvanArA nIkaLI Ave, ane teone A lakhANamAMthI kAMI paNa yogya preraNA maLe, to prayAsa saphaLa mAnI viramuM chuM. A kartavya dizAmAM batAvavAmAM AvelA mArgonA saMkSipta sUcanoja atre karavAmAM AvelA che. te dareka upara eka eka nibaMdha thai zake tema che, ane khAsa abhyAsIo ekaeka muddo laIne vidyArthI tarIke abhyAsa karaze to ja darekanI saMgati samajAze, mATe na samajAya teoe samajavA prayAsa karavA vijJami che. ApaNI sarva avAntara pravRttione gauNa banAvI dareke zrI jaina zAsanane potAnA jIvananA sarva prasaMgomAM kendrita karavuM joIe, Aje tenI vicitra upekSA ane nAnI pravRttiomAM jarUrIyAta karatAM manavacana kAyAnA vadhAre paDatA rokANathI ghaNuM Azcarya thAya che. paraMtu zrI jainazAsanamAM evAM tattvo guMthAyelAM che ke je prasaMge prasaMge bahAra AvI jaI zAsanane jAgatuM ane jayavaMtuM banAve che, ne banAvaze. chatAM saunA prayAsanI apekSA to sarvakALe rahe ja che. je jayatu zAsanama saMvata 1996nA aSADha sevaka vadi 5-mahesANA prabhudAsa becaradAsa pArekha.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ A 1 ra 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 praznAnuMkrama viSaya ujamaNAnA dravyano vicAra jinapratimAnuM mAna kevaDuM hoya ? pukharavaradI ane siddhANaM buddhANaMno kayA AvazyakamAM samAveza thAya ? gaNadharanI dezanAno vicAra anuttaradevanI gatino vicAra ATha navakAranA kAussaggano vicAra koTIzilAnuM svarUpa sajjhAyanA Adezano vicAra icchAmo aNusiTru kalpavRkSanuM svarUpa kAcA phaLanI sacittatA vigere koNa kahe? asajjhAya. viSe zuddha prarUpaka viSe agItArtha viSe mAsakalpano vicAra ekAkSi nAliyeranI pUjAmAM mithyAtva lAge ke nahi ? mithyASTinI nirjarAno vicAra utsUtra prarUpakano vicAra lokapALa devanA kAryamAM dizAno vicAra marudevA adhyayana kevI rIte vibhAvyuM? zrAvako khAmaNAne badale navakAra kahe te viSe devo acitta padArtha vikurtI zake ke nahi ? piMDa vizuddhi prakaraNa koNe banAvyuM? jaMbUddIpanI nadInI saMkhyA vrata-posahanI AloyaNA zI rIte apAya ? mAgadhAditIrtha kyAM che? 44 pRSTha che ja jI jI 3 4 4 4 4 4 5 5 5 6 6 . 8 8 1
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 11 1ra 12 40. 13 rogonI kula saMkhyA keTalI che? sAmAyika adhyayananuM upadhAna kema nahIM? : pratyekabuddha dezanA Ape ke nahi? ' samavasaraNanA dvArapALanuM svarUpa " caudapUrvInI devagatino vicAra, : sAgAra ArasANano vidhi - caityanA nirvAha mATe navIna ghara-kSetrAdi banAvAya ke nahi? upadhAnamAM aMtarAyamAM tapano vicAra : devalokanI bhUmino vicAra rAtri bhojananI caubhaMgI ane doSo devalokamAM pUrvabhavanuM nAma zAthI? AkasaMdhimAM kAlano vyatyaya deva AyuSyano baMdha kyAre kare? bhavyAbhavya nigoda hoya? devInI saMkhyAno vicAra jinakalpinA bhavAdino vicAra uttara vaikriya mAna kayA aMgulathI? sAdhune zrutadevatAne namaskAra karavo ucita gaNAya ke nahi? devavaMdana vidhino pATha nigodano nirlepa kALa hoya? prAyazcittanI gAthAno vicAra. jinezvaranA zarIranA varNano vicAra zrAvakapaDimAno viccheda kyAre thayo? carama jinano tIrthakALa yugapradhAna kyAre thaze? bhUmi koNe kahyuM ke nahi? sAmAnya kevaLIo kone vaMdana kare ? varSIdAnanI vinaMti lokAMtikanA parivArano vicAra sthavirAvaLanI chellI gAthAno vicAra siddhAMtonA pAThamAM susthatA 14 14 14 15 15 15 15 6 45
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 6. 69 70 71 72 73 74 75 36 77 78 9 80 81 82 83 84 85 86 87 sukAeluM lasaNa sacitta ke acitta ? nigodanA AyuSyano vicAra vAzI-vidaLanA doSanuM pramANa vaitADhya parvatamAM saMghavicAra zrAvaka paDimAmAM brahmacaryanuM pAlana asurAdi devanuM gamana kyAM sudhI thAya? varSavicAra cAraNa zramaNanA rAtrigamanano vicAra siddhazilA upara kayA jIvo hoya ? chaThThA Are gaMgAnuM pramANa jaMbudrIpanI nadInI saMkhyA rAtribhojanamAM doSa daMDakanI gaNanA naMdIsUtra yogavALo devavaMdana karAvI zake ? bhagavAn huM padano artha posahamAM dezAvagAzika paccakkhANa kema na thAya ? nigodanA anantamA bhAge siddha thavAno vicAra sAmAyika pratijJAmAM anumodana virjita che. datti pratyAkhyAnano uccAra gAMgeya bhaMgasaMkhyA ane lAkhamo bheda jANavAnI rIti devavaMdanamAM namunthuNaM sthavirAvalImAM pAThabheda odhAnuM paDilehaNa pahelAM upadhAnane bAra varSa thaI gayAnI vigata sthApanAcArya jhoLInuM paDilehala kyAre ? upadhAna bAda mALAropaNa kyAre ? rAjyAbhiSeka pachI cakrIne putra thavAnuM pramANa eka samaye cAra tIrthaMkarono mokSa rAtribhojananI caubhaMgI athANAno vicAra nArImAM paramAdhAmInI vedanA kyAM sudhI hoya ? 46 18 18 19 19 20 20 20 21 21 21 21 21 21 21 22 22 22 23 23 23 23 24 24 24 ===== 26 26
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 thI91 4 3 4 4 96 97 98 9 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 matAntara prazno iMdronA bhavono vicAra vyAkaraNanA prazno rAtA-dhoLA sainyavano vicAra derAsaramAM kapALanuM tilaka karatAM paDado karavo ke nahi ? vAMdaNA vakhate muhapatti mAM rAkhavI. kAMjInA jaLano vicAra atIta anAgata kALano vicAra cUrNinA kartA koNa? ane kyAre banI? nizItha cUrNinuM prAmANikapaNuM vyavahAra cUlikA koNe racI? tithivicAra karmAdAnano vicAra devInA bhoganuM sthAna Urdhvarathika zabdano zabdArtha AjaMjavI zabdano artha tIrthaMkaranA bhavonI gaNanA kyAMthI karAya? svapna vicAra sthUlabhadranA AhArano vicAra AsAliyAnuM uraparisarpapaNuM ane zarIramAna aMgulathI gaNAya? jinabiMba sAme kriyA karAya ? parapakSIomAM cAritrano vicAra niryuktinA kartA koNa? trAyazriMzat ane sAmAyika devonA vimAnano vicAra jaghanyathI garbhaja manuSyano vicAra cakInA ratnomAM jIvono vicAra saMbhinna zabdano artha nArakInA avadhijJAna saMbaMdhI yojana vicAra aMte zarIra vigere vosirAvyAnuM phaLa 47 26 27 27 27 28 28 28 28 cha cha cha cha o * * " 8 8 8 8 8 *** 33 33 34 34
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 sUryabha vimAnanA bhamarAdino vicAra dravyaliMgInI zuddhino vicAra mAMsa ane vidaLamAM kyA jIvo upaje? aDhIdvIpa bahAra paccakkhANano vicAra zayyA ane saMthArAno taphAvata pUrvasAyarI zabdano artha jinezvaronA avadhijJAnano vicAra comAsA bAda be mAsa vastra nahi vahoravAnuM pramANa jAtismaraNathI pAchalA keTalA bhavo jaNAya ? cauvihAra upavAsIne sAMjanAM paMcANanA vicAra digAcArya zabdano artha kRmihara ajamo sacitta ke acitta ? pAMcama ane AThamanA divase kai stuti kahevAya ? devadRSya vastra rahevAnA kALano vicAra sItA konI putrI? vyavahArarAzivALA jIvonI oLakhANa gharaderAsaramAM jinapratimA keTalA aMgulanI rakhAya ? sopArInA kakaDA vigere nahi levAno vicAra pAMca vyavahAramAM hAla keTalA vyavahAro pravarte che? iriyAvahiyA karI sAmAyika levAno vicAra. meghagarjaravanI utpattino vicAra. caudapUrvIo keTalA bhavo jANe? bIjaruha ane saMmUrttima vanaspatino samAveza zAmAM thAya? saudharmAdi devadevIo jyAM gayA hoya tyAMthI keTaluM dekhe? aSTa mahAsiddhi paikI vicAra. dahIMno ghoLa vigai ke niviyAtuM ? cakrInA caMdanane pIsanArI dAsIno vicAra bhagavatIjInA AlAvAno vicAra Avazyaka mULa sUtranA kartA koNa ? jinapratimA hoThe lAla raMga karavAno vicAra 48 ph 34 35 36 36 36 36 36 37 37 37 38 38 38 39 38 39 40 40 40 4 4 4 4 ju
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151 152 153 154 43 155 43 156 ja 157 158 45 AMgImAM lAhi na vAparavAno vicAra kalakoTI vicAra bAdara paryAptA vAyukAyano vicAra vimAna ane narakAvAsAdi sAta dizAmAMthI kaI dizAmAM che? divALIlpamAM zrAvaka saMkhyAthI sAdhu saMkhyA ghaNI batAvI tenuM tAtparya zuM che? 250 abhiSekathI kalazanI gaNanA citrasArathinuM moTAbhAIpaNuM kalpasAmAcArI padanI sArthakatA agItArthanA vihArano vicAra vastronI AMgIno vicAra mAtarIyuM puMjIne vArapavuM. kALaveLAe niryuktibhA vigere nahi gaNavAnuM pramANa. mahAnizItha sUtranA ullAno vicAra posaha lIdhA pachI sajhAyano vicAra posaha devavaMdanano pATha aMganI paDilehaNanA Adezano vicAra mAtAne nAnA bALakanA saMghaTTAmAM sAmAyikAdino 45 1pa9 160 45 161 5 162 163 46 164 165 166 167 47 vicAra 47 168 169 10 171 172 173 mALA vyavicAra zAtara gharavicAra saMkhaDImAM bhikSAvicAra paradAravirati pATha vicAra sUtragaNana vidhi vicAra 11mI patimAmAM javapaDiyuM bolavuM AcAryAdikanI saMkhyAnI yuktisaMgatatA kevaLinA paTTadharano vicAra eka bhavamAM eka jIvane putrasaMkhyA 49 TV 174 175 176
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 49 pa0 pa1 bai para. 85 53. 53 53 pa3 54 54 1] 17 AvaLa-bAvaLanA dAtaNano vicAra 178 yathAladikanA kALano vicAra 178 guranuM sUpa karAvavAnuM pramANa ane maMtra 180 gurupagalA pAse kiyAdikano vicAra 181 puSkalI zrAvakanI IriyAvahiyAno vicAra 182 devanirmANanA mArgano vicAra 183 manuSyaloka bahAra siMhAdinA AhArano vicAra 184 acittabhojanAdikamAM jIvotpattino vicAra alepa vastuno vicAra 186 sAdhu sivAya Agama bhaNavAno niSedha 187 tivihAra-vihAramAM kaccha vastuno vicAra 188 lokAntika devo ekAvanArI che? 189 causakrikari sahassano artha 190 snAnapUnamAM dhvajadi aSTamaMgalano vicAra 191 janmAbhiSeka vakhate devazarIranuM mAna 192 comAsAmAM 5 gAu caitya-guruvaMdana mATe gamanavicAra pANInA AgAramAM annatthaNAbhoga AgArano vicAra 194 upadhAnamAM kriyA koNa karAvI zake? 195 samavasaraNa sivAya caturmukha dezanAno niSedha. 196 lezyA vicAra 17 kSullaka bhava vicAra 198 saMmUrNima manuSya virahakALa kSullaka bhavamAM AvalikA keTalI? 20 vIrajinanI AyuSyagaNanAno vicAra 201 ANAhArI vastuno vicAra 202 toDelAM pAMdaDAM acitta kyAre thAya? 203-204 mAdikamAM upajatA jIvono vicAra 205 rAtrie cAre AhAramAM jIvotpattino vicAra 206 posahamAM vilepana karavuM kalpe ke nahi? . 50 54 193 55. 55 papa 55 papa papa 55 56 pa6 pa7 pa7 pa7
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 208 209 210 211 212 213thI 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 devabhavamAM pahelA bhavanA zrutajJAnano vicAra ? siddhIzIlA uparanA yojanamApano vicAra devalokanA pustakanI lipino vicAra dIkSAno vicAra pAtrAno vicAra zayyAtarapiMDanI AloyaNA kone apAya? zayyAtarano vicAra pAMsarU dUdhano vicAra bhAdaravA zuda 5nA upavAsano vicAra pRthvikAyikAdi jIvanA mApano vicAra tiryaMcanA vaikriyazarIrano vicAra sAtakSetranA dravyanA upayogano vicAra devane parabhavamAM upajavAnuM jJAna pratyAkhyAna vicAra niyANAthI srIratna thAya ke nahi ? cakInI dezaviratino vicAra gaNadharanI sAmAcArIno vicAra jinakalpI te bhavamAM mokSe na jAya udAyI ane supArzvanA jIvanI gatino vicAra AyaMbilamAM kalpyAlyano vicAra bhrasnagrahano vicAra daza kSetromAM Azcaryano vicAra phaTakaDI, hiMgaloka ane saindhava acitta kyAre thAya? merumAM vikalendriyajIvano vicAra devalokanA kamaLano vicAra vyavahArijIvanI mokSaprAptinA kALano vicAra devalokamAM mithyAtvIono kevo AcAra hoya ? sarasvatI devInA brahmacaryano vicAra. sadoSabhojisAdhunA cAritrano vicAra yonisaMkaradoSano vicAra 51 = = = = ? ? ? ? ? 0 0 0 0 0 61 61 61 61 62 dara 62 62 kara 6ra 62 6ra 63 63 63 63
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAlika yogamAM rAtrie aNAhArI vastu na levAya 239 240 devonI kuLakoTInI saMgatatA svayaM lIdhelI dIkSAnuM phaLa 241 242 manuSyane AloyaNA vinA zuddhi na thAya 243 vidizA ane dizAno AkAza pradeza pharaze nahi 24 thI 246 niviyAtAno vicAra 247 248 249 250 251 52 253 dazArNabhadra nimitta hastimukhanI vipurvaNAno vicAra 254 sUvAvaDInA sUtakano vicAra pUjA divaseja bhaNAvAya 255 256 257 258 259 pratikramaNamAM vaMdittusUtranA Adezano vicAra pratikramaNamAM chIMka nivAravAno vicAra asajjhAyamAM AloyaNanA tapano vicAra pharI dIkSitane AloyaNa ApavAno vicAra traNa saMkrAntimAM dharmakAryano vicAra maMdiramAM pUja mUkavAno vicAra sajjhAyamAM khamAsamaNano vicAra ArAdhanA prakaraNa banAvyAno vicAra 260 261 262 263 264 abhavyane nigodamAM jJAnAdinI sattAno vicAra 265 266 267 268 269 200 271 devapUjAmAM mastakasnAnano vicAra padmAvatIdevI dharaNendranI patnI che? vIrajinanA 23mA bhavano vicAra jinezvaronI garbhasthitinuM mAna vIrajinanA aMgulano vicAra sAdhu-zrAvakanA kAjAno adhikAra janmathI napuMsakane samakitAdinI prApta thAya ? pAsasthAdine avaMdanano vicAra jinabiMbavaMdanAno vicAra paMdare kaMmabhUmimAM saMvatsarAdinA nAmano vicAra apratiSThita jina biMbanI AzAtanAno vicAra bArabolanA mArgAnusArizabdano artha yogamAM pATaNanA lADavAno vicAra para 63 64 64 64 65 66 66 66 66 67 67 67 68 68 68 68 68 68 69 69 77 8 8 8 8 8 5 69 69 71 71
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 thI 278 vyAkaraNanA prazno 279 abhakSmabhakSaNa samakitAdino nAza kare ke nahi? 280 samavasaraNamAM devadevIo sAkSAta joi zakAya? - 281 manuSyayoni peThe tiryaMca yonimAM jIvo upaje? 282 devalokamAM vanaspati jaLa ane haDatAlano vicAra 283 thI 285 vyAkaraNanA prazno 286 taMdalIyA macchano garbha kALa 287 paryAptAnI sAthe aparyAptAnI hiMsAno vicAra 288 eka paryAptAnI sAthe aMsakhya aparyAptAno vicAra 289 vyAkaraNano prazna ra90 vAsudeva-prativAsudevane gaMgA utaravAno vicAra 291 ardhapudgala parAvartananA kALano vicAra 292 devadravyanI vRddhino vicAra 293 arihaMtonA varNano vicAra 294 mana:paryavajJAnano vicAra 295 bhavanapati bhavanano vicAra 296 lokamAM aMdhakAra thavAno vicAra 297 upadhAnamAM kAjAno vicAra 298 yogamAM sakjhAyano vicAra 299 RSabhadevasvAmInA prathama samakti ane siddhino vicAra 300 cauvihAra upavAsIne sAMjanA paccakakhANano vicAra . 301 tirthakaranA bhavonI gaNatarI padasyakArya ane caMdanavicAra 303 AgADha tapa visaryo hoya, teno vicAra 304 yugalikanA AyuSyanA prakAra, mIMDhaLa viMdhyA pachI acitta kyAre thAya? paraMpara saMghaTTAnuM svarUpa 307 eka samayamAM keTalA siddha thAya? te vicAra eka putrane keTalA pitA hoya? te vicAra vigaInA pratyAkhyAnano vicAra 310 satata sAmAyikAdimAM keTalA Adeza maMgAya? 311 sAMje paDilehaNamAM tivihAravALAne pANahAra apAya? 53 302 305 306 308
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 madhAdikanA saMghaTTAmAM AhArAdi nahi vahoravAno vicAra 313 sughoSA ghaMTAnuM mAna keTaluM? 314 upadhAnamAM paDelA divasono vicAra 315 upadhAnamAM AlocanAno vicAra 316 mahAvidehamAM viharamAna jinasattAno vicAra 317 iMdriyonA viSayanA daSTAntano vicAra 318 upadhAnamAM kAjano vicAra 319 upadhAnamAM vAcanAno vicAra 320 jinamaMdiramAM pratyAkhyAna paLAya ke nahi? 321 cAlu upadhAne vizasthAnaka tapa karAya? 322 zrAvikAone suadevayAnI stuti bolavAno vicAra 323 tIthakaranI sAthe dIkSA grahaNa karanArAono vicAra 324 lokAnika devonA nikAyo 325 cArahitane kevalajJAna 326 kAdi jaLa vicAra 327 vidaLano vicAra 328 sUkvANIno vicAra 329 posAtI zrAvikAo gahelI na karI zake 330 zrAvikAone Arati-maMgaladIvAno vicAra sAmAyikamAM paDilehaNanA Adezano vicAra pAnanA kakaDA acitta thAya? 333 devadravya-zAna dravyano vicAra 334 abhavyane tItharanA dAnano abhAva 335 abhavyane zajyanA sparzanano vicAra izAna InanA kopathI balicaMcA kevI thaI? 337 sudhamAM svAmIjI vakhate navamA pUrvanI kalpAdhyAyananI vAcanA 338-339 cauda niyama gata vicAra 30 vivAhanA ke posAtinA jamaNamAM gocarI javuM kalyuM? 341 rAtrie banAvela vastu sAdhu le ke nahi? pAkSika pratikmANamAM saMsAradAnAdika kahevAno vicAra 343 sUrya-candra vimAnane rAhue AvaravAno vicAra 3ja rayakAdimAM jinanI dADhAno abhAva. 345 sIone sarvArthasiddha vimAne javAnuM pramANa 54 S S S S 2 2 2 2 2 SS S S S 8 8 8 8 9 9 9 S S S SS S S $ $ $ $ 331 332 336
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 vyavahAra rAzinuM anAdipaNuM 'iMdra ane cakripaNuM keTalI vakhata maLe? brahma devaloka upara samakitI devo vadhAre hoya ? pUjA karatAM prathama tilaka kyAM karAya ? / namo tityassa zabdano artha / pAsasthAne gaNa hovAno vicAra. zrAvaka traNa navakAre paccakkhANa pAre svapakSI-parapakSI vicAra auSadha ane bheSajamAM taphAvata bhavyapaNuM jANavAnI rIta upadhAna pUrvaka sUtra bhaNavAnuM pramANa cAra parvo kayA? upadhAna vinA navakAra gaNavA kalpe? vIrajinanuM tIrtha keTalo kALa cAlaze? nArakIo pUrvabhavanI bAbato zAthI jANe? muMDakevaLInuM svarUpa yugaliyAno vicAra sacittanA tyAgIne kAraNe rAtrie pANI pIvAya? 364-365 iriyAvahiyAno vicAra 366 ADa paDavAno vicAra 367 sItA konI putrI? kevA raMganI muhapatti rakhAya ? 368 369 / pAraNAno dUdhapAka vaikriya hato ke nahi ? 300 triphlAthI anAja acitta thAya? iriyAvahiyAno vicAra 371 372 ! AvazyakanI sAtheja dazavaikAlikanA yoga karavA sujhe ? yogamAM samuddeza-anujJAno vicAra 373 374 375 376 pratiSThita pratimAnAM locano pharI karI zakAya ? samavasaraNanA yojana kayA aMgulathI ? pAraNA vakhate zelaDInA rasanA ghaDAno vicAra upadhAnamAM sAta khamAsamaNano vicAra ke paNavIsoyaNa gAthAno vicAra 307 378 55 6 6 H OM OM OM OM 92 4 94 94 95 96 97 98 98 98 99 9 4 4 4 4 100 100 10 100 100 101 101 102 102
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 103 103 103 103 104 105 105 108 108 188 108 [378 yugaliyAnA mRta zarIrano vicAra [380 aMtakRta zabdano artha 381 cakavAla sAmAcArIno zabdArtha 382 cyavana kalyANakamAM indra Ave ke nahi? 383 cAraNa zramaNa svapnanuM phaLa kahe? 384 traNe RtumAM pakvAnnanAM kALano vicAra 385 yoganI kriyAno vicAra 386 vimAnAdhipati devanA samaktino vicAra 387 samavasaraNanAM kulono vicAra 388 vikasendriya jIvo marI manuSya thaI zuM pAmI zake? 389 sAdhvIne cArANalabdhino abhAva sa80 pAMcanircanyomAMthI AhAraka zarIra koNa kare? 391 pAMcamA ArAmAM pakSI vigerenuM AyuSya 8ra-383 pAkSikAdi khAmaNA ane tapa keTalA divasa sudhI karAya? 34 caMdranA prakAzamAM dIvA vigerenI ujoino vicAra 395 triphaLAnuM pANI vAparavAmAM graMthapramANa 396 vijayazeTha ane vijayAzeThANInuM svarUpa 397 vyAkhyAnamAM sakjhAyanA Adezano vicAra 398 gaNivaro posaha uccarAvavA rokAya? 399 jIvonA mokSakALano vicAra 40 cha Avazyakano vicAra 401 Avazyaka mULa sUtronA kartA koNa? 402 zadhyAtara vicAra 403 chUTA zrAvakane sthApanAcArya paDilehavAno vicAra 404 navadIkSita aticArAdi sUtro kahI zake ke nahi? 405 ananta catuSkano vicAra 406 siddha anaMta catuTIno vicAra 47 pannAhAra zabdanI vyAkhyA. 408 sagara cakInA putronI mAtAno vicAra cauda pUrve avaLA savaLA gaNavAno vicAra 410 cauda niyamamAM dravya vicAra 108 108 110 110 110 110 110 111 111 112 112 113 113 113 114 114 408 114 115 115 56
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 loko jinakalpIne nagna dekhe ? vacchanAgAdi davA mATe abhakSya na gaNAya. aDhIdvIpa viSe samayamAM keTalA jino abhiSeka thAya ? mAgayAditIrthamAM cakInA aThThamanI saMkhyA phera cakrIpaNuM pAmavAno vicAra marAtA jIvane choDAvavAmAM kayuM dAna gaNAya? upadhAna kalyANaka tithinA tapano vicAra nAradonI gatino vicAra siMdhu dezamAM bhagavAn vicaryA bAbata aMdhakAramAM AhAra vAparavAno doSa brAhmI-sundarInA vivAhano vicAra tejolezyAnA pudgalo sacitta ke acitta? samakitI-dezaviratine 12mA devalokano vicAra samaktinI prApti pachI deza - sarva viratinI prAptino vicAra dahiM-cokhAnuM mizraNa niviyAtuM thAya ? mahAgiri-suhasti nAmane Arya zabda joDavAnuM kAraNa rmAdAna lAgavA na lAgavAno vicAra upavAsIne sAMjanA paccakkhANano vidhi prativAsudevanI mAtA traNa svapno jue tenuM pramANa svayaMbuddha-pratyekabuddhanA nagnapaNAno vicAra sUtranA ekapadanuM pramANa keTaluM thAya ? supArzvanAtha bhagavaMtanI phaNAno vicAra janmanA 9 mAsa 7aa divasano vicAra vaLInA parisahanI saMkhyA anuttara vimAnamAM gayela jIvanA bhavanI saMkhyA viSNukumAra be thayA teno vicAra zrI-hI vigere devIo kai nikAyanI che? sAta mAMDalino vicAra phrAlikAcArya keTalA thayA? teno vicAra kAlika yogamAM sAdhvIone vAMdaNAno vicAra 57 T 116 116 116 116 116 117 117 117 117 118 118 118 118 118 118 119 119 119 120 120 120 121 121 121 122 122 122 123 123 124
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 jara 43 124 125 125 125 45 125 126 47 48 126 126 127 127 450 51 128 452 128 53 128 54 128 455 dahiM abhakSya kyAre thAya? gharasI pratyAkhyAnavALo dAtaNa na kare. yoganI kriyA aMdha sAdhu karAvI zake? saMmUIima manuSya virahakALa vicAra bhAgI javAnA bhayathI vrata na lenArano vicAra karaMbo levAno kALa upadhAnamAM AlocanAno vicAra navakAravALI vigerenI sthApanAno vicAra aneka vakhata indrapaNuM vigere pAmavAno vicAra jIvana ane AkAzanA pradezano vicAra pramatta ane apramatta guNaThANAnA antarmuhUrtano vicAra cauda svapna vicAra sphaTikAdi pRthvInA sacittapaNAno vicAra navanAradanA samayano vicAra be vakhata cauda svapnano vicAra AloyaNAmAM dravya vAparavAno vicAra zrAvake muhapattithI gurunA paga puMjavAno vicAra upadhAna mALAno vicAra upadhAna vAcanAno vicAra boLa athANAno vicAra iriyAvahino vicAra zarIranuM mApa kayA aMgulathI thAya? muhapattinA bolanuM kAraNa zrAvakane prAsuka cokhAnuM dhovaNa vigere pIvuM dhe ke nahi? kRSNa-vAsudeve 18 hajAra sAdhune vAMghAno vicAra adhikamAsamAM kalyANa tapano vicAra uccanIcAdi kulano artha samudAnI bhikSA zabdano artha posAtInA kALaveLAnA devavaMdanano vicAra 128 56 129 57 129 58 129 130 130. 459 460. 461 462 463 130 130 131 464 131 465 132 466 467. 132 132 132 132 468 469 58
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 470 : 471 133 472 473 474 475 133 133 133 133 134 134 134 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 mAMDalInA sAta AyaMbilano vicAra AdinAthajinanA 98 putronA AyuSyanA apavartanano vicAra sAdhu zrAvakane ghare besIne gocarI le ke nahi? posaha uccaravAno vicAra kevI navakAravALI sthApI pratikramaNa karAya? pratikamaNamAM sAtamAMthI be caityavadana kayA gaNAvyA? 229 chaThThanA niyamano vicAra asakjhAyamAM vIzasthAnaka tapano vicAra vIrajanma divase loko sukhaDI lAve te upara vAsakSepa naMkhAya ke nahi? bAramAdevaloke tathA reveyakamAM kayA mithyAtvI upaje? tAlI tApasa samakti pAmyo, tenA akSaro sarva indro samakitI hovAno vicAra upadhAnamAM paMcamI tapano vicAra nakSatra-tArA vimAnanA vAhaka devono vicAra dhyAnano arUpipaNAno vicAra samakitI devo eka samayamAM keTalA eve? chUTo chUTo karelo cha& AloyaNamAM gaNAya ke nahi? kibiSiyA vimAna Adino vicAra samudrakalazono vicAra meramekhalAno vicAra paDimAdhArI sAdhune kSobha pAmavAnuM kAraNa pAkhaMDione samavasaraNamAM besavAno vicAra zItodA nadIne samudramAM pesavAno vicAra Ayariya uvajajhAyasUtrano vicAra tithino vicAra airAvaNavigere devo vAhana bane, te vicAra pArzvajinanI kRpAthI banela dharaNendrano vicAra 134 134 135 135. 135 135 135 486 135. 136 487 488 489 136 136 490 136 491 136 492 136 43 137 494 137 495 erAla, 137. 137 pa9
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 497 8 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 parapa mallinAtha bhagavaMtanI parmadAnuM svarUpa kaDavuM tuMbaDuM vahorAvyuM tenuM bhava svarUpa adhika mAsamAM kalyANaka tapano vicAra vasamAM abhyAta doSanuM svarUpa AryamahAgiri-Aryasuhastino dIkSA vicAra vIrajinanI janmakuMDalI vicAra kSullaka AyuSa kone hoya ? zreNikAdine mAMsabhojana na hovAno vicAra koNika-rAvaNanA tIrthaMkarapaNAno vicAra caitramAsano kAussagga bhUlI javAthI zuM zuM na karAya ? caitra-Aso mAsanI asajjhAya lalitAMgadevanI patnI nirnAmikA kyo jIva thayo? 72 svapnonAM nAmo kayA graMthamAM che? acyutaindre janmAbhiSeka prathama karyo, teno vicAra jinakalpI te bhavamAM mokSe kema jatA nathI ? upadhAnamAMthI nikaLavAmAM tapano vicAra pADimAvAhi zrAvikAono RRtu saMbaMdhi vicAra mULa napusaMkane sarvavirati ane mokSano abhAva pakvAnta kAlamAnano vicAra yogamAM kalpya-akalpyano vicAra deva mATeja karAvelA AbhUSaNo gRhasthathI vecAya nahi posAtIone pustakapUjAdi dravyastavano niSedha saMDAsaga zabdano artha mallijinanI vIzapATa sudhI siddha thayelAno vicAra sacittanA niyamamAM dravya saMkhyAno vicAra khAi khodatAM bhavanomAM pANI paDayAno vicAra gaNadharanI dezanAno vicAra vIrajinanA sAlavRkSano vicAra padastha vadaMna vicAra 60 137 138 138 138 138 139 139 139 139 140 140 140 140 140 141 141 141 141 141 142 142 142 143 143 144 144 145 145 145
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 526 527 528 529 530 531 : 532 533 : 534 535 536 537 538 : 539 : 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 : zrAvaka paradeza jAya, tyAre kai stuti pratikramaNamAM bole? upadhAnamAM tapanI gaNatarIno vicAra cha tithi ArAdhanAno vicAra S samavasaraNa vinA dezanAmAM 12 parSadAnI vyavasthA zrAvakathI rAtrie tivihAramAM sacitta jala pIvAya? devo 500 dhanuSyanI pratimAnuM pUjana kevI rIte kare ? adhikamAsamAM sUryamaMDalanI vyavasthA kSaye pUrvA tithino vicAra jogavaM uvahANavaM vizeSaNo sAdhune zI rIte ? secanaka hastie guptakhAi kevI rIte jANI ? droNanuM mApa keTaluM? ane zI rIte thAya? paDakhe anivArya asajajhAya chatAM kalpavAcanA baMdha na rahe varSAkAlamAM lIlakula kyAre nirjIva thAya ? navakArazI pratyAkhyAna sUryodaya pachI be ghaDIe thAya rAi pratikramaNamAM sajjhAya pahelAM cAra khamAsamaNano khulAso dravyaliMgInuM dravya zemAM vaparAya ? devoe ApelA AbhUSaNAdikano vicAra posahamA vasati pramArjanano Adeza viharamAna jinonAM nAmo kyA graMthamAM che? devo pRthvItalane pharase nahi, tenuM pramANa hAlamAM jAtismaraNa-avadhijJAna vicAra caudame guNaThANe cha saMghayaNanI sattAno vicAra asAyamAM tapano vicAra sUtakavALA ghare gocarIno vicAra chaThThabhattie zabdanI vibhakti vicAra + vIzasthAnaka tapamAM devavaMdanano vicAra rAyapaseNIyano samaNazabdano artha navakAra AnupUrvi vicAra 61 145 145 145 145 145 146 147 147 148 148 148 148 149 149 149 149 150 150 150 150 150 150 151 151 151 151 151 151
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 152 15ra 15ra 153 1 153 153 153 153 - 153 154 , 154 152 554 upadhAnamAMthI nikaLavAno vicAra papapa upadhAnamAM vAcanAno vicAra papa6 upadhAnamAMthI nikaLavAno vicAra papa7 pratikamaNa vidhi kayA sUtramAM che? papa8 sUrya grahaNanI asakjhAyano vicAra papa9-560 sattarabhedI pUjAmAM thALImAM klaza tathA dIvo mUkAya ke nahi? pa61 tiryaMca saMbaMdhi asakjhAyano vicAra 562 brAhmI suMdarInA vivAhano vicAra 563 motI sacitta ke acita? ane kaI kAyamAM gaNAya? pa64 zAmba-pradyumna zikhara vicAra 565 kSetrapALanI mUrtipUjAno vicAra 566 teramA nakSatre janmano vicAra 567 posaha pAryA pachI strIbhogano vicAra 568 covihAra pratyAkhyAnano strIbhogathI bhaMga thAya ke nahi? 569 dezAvakAzika vidhi pa70 dhuvano tAro erAvatakSetramAM che ke nahi? 571 graho ane tArA maMDalo pa72 dIvALImAM sukhaDI vigere banAve te viSe cuMbanamAM cauvihAra tivihAra bhAgeke? pa74 AThamI paDiyAmAM pUjAno vicAra pa75 citrAvAlagacchanuM nAma svarUpa pa76 aphakhuyAyAra pATha bolavAno Adeza pa77. sthUlabhadra vezyAghare comAsu rahyA te viSe pa78 jarAne dUra karanAra zaMkhezvarapAnAthano adhikAra zAstrIya che ke nahi? pa79 kRSNano 18 hajAra sAdhune vAMdavAno vicAra pa80 neminAthajinanI sAdhvInI saMkhyAno vicAra pa81 jIvonI IlikA ane daDAgatino vicAra 154 " 154 155 : 155 : 155 155 155 155 pa73 156 156 156 156 157 157
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 60 : ; : yogamAM bAkI raheluM anuSThAna sAMje karavuM kalpe ? devapUjA pANInA kogaLA karyA sivAya paNa thaI zake. sAdhune keDe kaMdoro bAMdhavAnuM pramANa koNikane sujAta kahyo che, tenuM svarUpa jItakalpa gAthAnA cothA pAdano artha asajjhAyamAM siddhAMta na bhaNAya kAmemi zabdano artha utkaTa utsUtrabhASI zabdanI samajaNa posaha pAravAnI kriyAmAM ADa paDe to? pa sAthe skaMdakumAranI dIkSAno vicAra dhAraNI rANInA putrano vicAra posahamAM AbhUSaNano vicAra laMbuttara doSa zrAvakone lAge ke nahi ? pratiSThAmAM sAdhue vAsakSepa nAMkhavAno pATha mithyASTine sakAma nirjarA hoya ke nahIM ? keTalA sAmAyika lAgalAgaTa thai zake? pradezI rAjA Aryano pautra che te vicAra zalAkA puruSo mAMsAhArI hoyaja nahi te vicAra rAtri bhojananI caupadI mahAbala dIkSA lai siddha thayA tenA aMtarano vicAra buddhibodhita siddhonI saMkhyA ane upadezano vicAra sAmAyikamAM iriyAvahino vicAra nArakI napuMsaka vedI che, tene puruSacinha hoya ke nahi ? paramAdhAmikRta vedanA cothI narakImAM hoya? dravyaliMgInuM pustaka susAdhue grahaNa karavAno vicAra prathamajina sAthe dIkSA lenArAonA sAmAyika uccAraNano vicAra trikoTI zabdano artha gihavai ane sAgAri zabdano artha 63 157 158 158 158 158 159 159 159 160 160 160 160 160 160 160 161 161 161 161 161 162 162 162 163 162 163 164 164
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 164 611 612 164 165 165 165 616 165 165 165 165 166 166 166 166 610 kirANAvalI pATha vicAra bhavanapati Adine padavIno cUnAdhikatA vicAra mAnuSottara giri tarapha jatI nadIonuM jaLa mAM paDe? 613614 aSTottarI snAtramAM keTalA zrAvako ubhA rahe? ane zrAvikAo gAvA AvI zake? ke nahi? 615 bAravratanI caupadI sajajhAya vakhate bolAya ke nahi? lIlotarInI bAdhAvALA kulavAsita jaLa pI zake? 617 comAsInI aThThAi kyAM sudhI gaNavI? 618 caitra-AsomAsanI aDhAImAM pUnama gaNAya ke nahi? . 619 cuDelanI indriyamAM matAMtara 620 tivihAra ANasANano vidhi 621 sUkSma nigodamAM phera jIva jAya teno vicAra 622 chUTo zrAvaka nikaLatAM nisihI na kahe te vicAra 623 jinamaMdirathI nIkaLatAM zrAvako AvarUhi kahe nahi 624 aNimAdi labdhio kaI labdhimAM samAya? 625 gaNadharamAM je moTA hoya te dezanA Ape prabhavasvAmIe kyAre dIkSA lIdhI? 627 AkAza pradeza ane paramANu sUkSma koNa? 628 viSNakumAre vikula zarIrano vicAra 629 bhagavAna huM padano artha 630 maMdiramAM mULa nAyakanI dRSTino vicAra jinamaMdira bhamatInI derI keTalI karavI? 632 jaghanyathI prabhu pAse koDa devo hoya, te vicAra 633 samavasaraNamAM keTalA devo samAya? 634 navakArasahita 40 logassa kAusagnano vicAra 635 gRhastha samakSa sAdhue paga pUjavA ke nahIM? vizasthAnakatapamAM gaNaNuM kyAre gaNavuM? 637. motI sacitta ke acitta? 638 janma maraNa sUtakano vicAra 631 166 166 167. 167. 167 168 168 168 169 169, 169 169 169 10 170
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 639 sAMgarI vagerenA vidaLano vicAra 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 659 bIjA re agninI vicAraNA ane nItipravartaka koNa thaze? 660 661 662 663 664 urdhvalokanA eka bhAgamAM vikelendriya hovAno vicAra pannavaNAsUtramAM ahvAzabda adhika che ke nahi ? nALIyera ane tenA bIjamAM keTalA jIvo hoya? sIMgoDAmAM keTalA jIvo hoya? AvaLamAM keTalA jIvo hoya? kevaDA zarIravALA mokSe jai zake? pRthvIkAyikAdi jIvazarIronA mApa chaDhe Are manuSyanuM zarIra ane AyuSyavicAra prathamanA traNa ArAmAM batAvela AhAravicAra posaha kyAre levo kalpe graha rAzi badale tyAre tapa pUjAdika kare teno vicAra mAghasnAna jinapUjAdika kare teno vicAra niraMtara karAtA tapamAM rohiNI Adi tapa vicAra gaNaNuM devavaMdana bhulI javAyuM hoya to bIje divase karAya? 655 656 657-658 tIrthaMkaradezanA strIo-devIo ubhI rahI pAMcamI paDimAthI kachoTo na vaLAya, teno vicAra samavasaraNamAM cAmaro koNa vIMjhe? sAMbhaLe teno pATha vicAra pAchalI rAtrie zrAvako sAdhu pAse jai pratikramaNa kare teno pATha posaha uccaravAno mULa vidhi mULasUtronA nAmono vicAra samavasaraNamAM gaNadharone pradakSiNA judI apAya ke nahi? guruvaMdanabhASyanI 38-39 gAthA mujaba vidhi sAcavavo pratimAnA netra kholavAnA aMjanamAM madha nakhAya ke nahi ? 65 171 171 172 172 172 172 172 173 173 174 174 175 175 175 175 176 176 176 176 177 177 177 177 177 178
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 665 178 178 667 178 178 668 669 180 180 671 181 672 181 673 181 181 182 674 675 676 677 182 183 678 comAsAmAM khAMDa kyAM sudhI abhakSa gaNAya? pratikamaNamAM dIvAdikanI ujaIno vicAra kharataranA posAtI saMbaMdhI praznamAM Avazyaka cUrNi vicAra abhavyane azraddhA-adhyavasAya vicitratA vigere vicAra mokSa mATe kriyA kare te kriyAvAdI gaNAya tenuM svarUpa traNa loka vyApi skaMdhono vicAra sAmAyikamAM IriyAvahino vicAra jinezvarI gRhasthapaNAmAM sAdhu vigerene praNAma kare? ke nahi? dikakumArIone kumArI kahevAnuM kAraNa prativAsudevane keTalA ane kayA kayA ratno hoya? kilbiSiyAnuM raheThANa kyAM che? bAvaLaAdimAM vidaLatAno abhAva upAsakadazAMgAdimAM AcAranA aticAra kema na kahyA? vidaLamAM gorasa zabda karI kaI kaI cIja levI? boLa athANuM zI rIte bane che? ane teno tyAga zAthI thAya che? paphakhImAM sAdhuo tapAcAra vigerenA aticAro bole ke nahi?. zrAvakone caravaLo rAkhavAmAM graMthapramANa Arati maMgaladIvAno pATha kayA graMthamAM che? hIMgaLoka acitta thayo hoya to kema na levAya? , jyAM jala che tyAM vanaspati che A niyama cokkasa che ke nahi? upadhAna na karavAmAM anaMta saMsAripANAno vicAra posAtIne ekAsaNuM karavAmAM graMtha pramANa udiTha zabdano artha posaha vicAra posAtI citarelI pratimA vAsakSepathIpUjI zake ke nahi? 183 678 183 680 183 681 682 683 684 183 183 184 184 184 185 685 686 687 688 689 185. 185 185 66
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 900 301 302 703 704 705 706 307 708 79 310 711 712 313 714 jAtismaraNavALo keTalA bhavo jANI zake? kayA kevaLIo samudghAta kare ? nArakI ane nigoda e baMneyamAM kone adhika du:kha hoya ? ciraMtana ane navIna nigodane vadhatuM ochuM du:kha hoya ke nahi ? jIvone anAdikALathI nigodamAM rahevAnuM kAraNa nigodanA jIvane vyavahAra rAzimAM AvavAnuM kAraNa sUryAbhadevanA vaikriyavimAna bhUminuM svarUpa saMdisAhu zabdano artha tIrthaMkaranA zarIranA raMgo tAttvika che ke nahi ? mahAvidehAdimAM tIrthaMkaranA zarIro kevA raMgavALA hoya ? paTTavidyAnuM svarUpa ane saMgha zabdano artha devo mULa zarIre ahIM Ave ke nahi ? mithyAtvanA sthAnakomAM agIArasano upavAsa kema gaNAvyo? rAjAbhiyoga Adi cha AgAro vrata uccarAvavAmAM bolavA ke nahi ? narakagAmI AcAryonI saMkhyA kayA graMthamAM batAvI che? AtmatattvanA ATha bhedomAM ajIva AtmA kevI rIte ghaTe? glAna sAdhu mATe cAra pAMca yojana javAno vicAra nidrA samaye pAnabIDA vigerenA tyAganuM zuM kAraNa ? devIno bhoga deva mULa zarIre kare ke uttara zarIre ? AjanI banelI kaDAvigai vAparavAmAM keTalI vigai gaNAya? deva mULa zarIre vastra dhAraNa kare ke nahi ? bhojana sivAya prabhAtanuM pratikramaNa vigere karAya tithi ArAdhanAno vicAra pUjAmAM sthiratA karavI hoya, to IriyAvahiyA karavI zrAvako pratikramaNamAM sthApanAcAryane keTalI vakhata khAme ? 65 gh 185 186 187 187 187 187 187 188 188 188 188 188 188 189 189 189 190 190 190 190 190 190 190 191 191
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 715 191 716 192 192 192 717. 718 719 720 192 192 193 193 721 722 723 724 725 193 193 194 184 zrAvako muhapatti rAkhe che, tenA graMthanA pramANo matAntarIya sAdhune matyaeNa vaMdAmi kahevuM ke nahi? vratanA posahamAM pahele divase zuM tapa karAvAya? mULAnAM pAMdaDAM pratyeka che ke nahi? usUtrabhASI mithyAdaSTi hoya ke nahi? marelAnI saMvaccharImAM samakitIo jamavA jaI zake ke nahi? sAdhu sAdhvI kSetranA dravyano vyaya kayAM karavo? tuM mizrAdaSTi che" AvuM vacana kahI zakAya ke nahi? devadravya zrAvake vyAje nahi rAkhavAno vicAra usUtrabhASI aSTottarI bhaNAve to javAya ke nahi? upadhAnamAM covihAra upAvAsIe sAMje paccakakhANa karavuM. chaThThabhaktanuM svarUpa vIrabhagavaMta pachI keTalA duSkALa paDayA? bharatacakI karatAM kRSNane adhika putro kema kahyA? darzana ane samakitanA taphAvatano vicAya? gamanI zarUAta ane samAptino vicAra azoA kevaLInuM svarUpa pratyeka buddha dharmopadeza Ape ke nahi? gRhastha racelI sakjhAya kriyAmAM bolAya ke nahi? parapakSikRta navIna stuti Adi kiyAmAM kalpe ke nahi? kALa veLA vigeremAM causaraNapayo gaNAya ke nahi? avadhijJAnI ane mana:paryavajJAnI keTalA bhavo kare? abhavyajIva pAdapopagamana ANasaNa kare? zrAvaka agara sI tIrthaMkaranuM vArSika dAna le ke? nahiM? baladevAdi cAra tIrthakara thavAnA che, te jIvonI oLakhANa. tIrthakara ane sAmAnya kevaLIne baLanA viSamapaNAnuM kAraNa 194 727 728 729 730 731 732 733 734 735 194 194 195 195 196 196 196 196 736 737 738 739 740 196 197 197 197 198 68
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 741 198 742 198 743 744 745 199 199 199 199 199 746 747. 199 2) meghakumAranI mAtAnA dohalAmAM akALa kevI rIte che? dharmane mATe niyamita kSetra uparAMta javAya ke nahi? posAtI zrAvako keTalI bhUmi sudhI vicarI zake? - jinapratimAjIne kasturInA lepathI pUjI zakAya ke nahi? savAre pratikamaNamAM sAdhuo kema Adeza ApatA nathI? gotradevInI pUjAmAM mithyAtva lAge ke nahi? aMcaLagacchavALAe pratiSThita karelI jinabiMbanI pUjA thAya ke nahi? lokapALadevo keTalI nikAyamAM che? mRtadevI ane kSetradevInAkAussagna karavAnuM graMtha pramANa pUjA vakhate mukhakoza uttarAyaNathI bAMdhavI ke nahi? utkRSTa caityavaMdanamAM stutio vadhatI kahevAnuM pramANa paphakhImAM jJAnAdi stuti zrAvikAo kahe ke nahi? vIsalaprIya nANAnuM svarUpa zrAvikA derAsaramAM pakhALa-pUjA karI zake ke nahi? samavasaraNamAM bali lAve, te rAMdhelo hoya ke nahi? zrAvakone causarANa payagno kema bhaNAvAya che? mUrtakarmano jIva sAthe saMbaMdha kevI rIte ghaTe? thalacara vigerenuM AyuSya ane garbhasthiti keTalI hoya? jeTalA sacitta niyamamAM rAkhyA hoya tethI vadhAre kalpe ke nahi? baMdhujIvaka zabdano artha canDarudrAcArya ziSyanA khabhe beThA hatA ke nahi? boraDI ke bAvaLamAM keTalA jIvo hoya? pRthakatva zabdano artha jinanI mAtA jinanA janma pachI bALaka prasave ke 20 748 749 750 751 752 753 754 755 756 7pa7 758 759 201 201 201 201 201 20 202 202 202 760 761 762 763 203 203 764 203 nahi? 765 766 jinamaMdirane arpaNa karela gharamAM bhADe rahevAya ke nahi? mALA vakhate dhyeya upadhAnanA nAma levAya ke nahi? 203 203 69
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 767 768 769 70 371 372 073 774 375 776 377 378 308 780 781 782 783 78.4 785 786 787 788 789 780 391 792 793 784 cakrino senApati keTalo pAcho haThIne guphAdhAra khole ? sarva cakravartIone ratnonuM pramANa sarakhuM hoya ke nahi ? kharatara aMcilakane dharmapreraNA tathA traNa vakhata sAmAyika uccarAvAya ke nahi ? kharataro pratikramaNamAM vaMdittu stavanAdi kahe, te khape ke nahi ? acittajalanA saMkhArAnI zI vyavasthA karAya ? nadI utarI sAdhue saMvatsarI khAmaNA karavA javAya ke nahi ? devalokamAM vanakhaMDAdi ane mAchalA kevA svarUpanA hoya? upadhAna pUrNa thayA pachI dinavRddhi thAya. dezAvagAsikano vidhi upadhAnamAM pAlI palaTAya ke nahi ? ArAdhanA prakaraNanA kartA koNa? maMdiramAM ghaMTa kyAre vagADavo ? vAMdaNAmAM ughADA mukhe bolavAmAM IriyAvahiyA kema nahi ? pratikramaNa vakhate kezara ane telanI uchAmaNI thAya, te zemAM vaparAya ? posAtIne yAcaka Adine dAna ApavuM kalpe ke nahi ? comAsA bAda bemAsa vastra na vahorAya sAdhuthI vastrane thIgaDuM devAya ke nahi ? chIMka thavAthI phera muhapatti paDilehAya ke nahi ? sItendra nAma sAcuM ke nahi ? AratI utAravI, naivedyAdi mUkavuM kayA graMthamAM batAvyuM che? tIrthaMkara devane sAdhu ane zrAvaka kaI rIte vAMde ? ApaNI pratimA digaMbara maMdiramAM vRMdAya ke nahi ? upadhAna divasanA nyUnAdhikapaNAno vicAra tIrthamAM je mAnyuM hoya, teja mUkAya ke bIjuM? zAsanazabdano artha devo ratnAdikanI vRSTi keTalI kare ? saMgama govALiyAne samakita hatuM ke nahi ? mithyAtvIonA dAkSiNya dayAlutAdinI prazaMsA karAya ke nahi ? 70 204 204 204 204 204 205 205 205 205 206 206 206 206 206 206 206 207 207 207 207 207 207 207 208 208 208 29 209
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 796 387 788 199 80 801 802 803 804 805 806 602 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 aMjanazalAkAmAM sAdhune dravyapUjA karavI paDe tenuM kema ? zrI neminAthanI gaNadhara saMkhyAmAM matAntara sarva vAsudevanA zarIranuM baLa sarakhuM hoya ke nahi ? dIvAlInuM gaNaNuM gaNavAnuM kAraNa ? 16 pahoranI dezanA kayA divasathI zarU thaI zrAvakane nivimAM niviyAtuM kalpe ke nahi ? rAtrie khAnArane bIje divase posaha upavAsa thAya ke nahi? sAdhune upadhi pustaka vigere parigrahamAM gaNAya ke nahi ? sthApanA keTalo kALa rAkhI zakAya? dIkSA mATe lIlotarI tajI hoya, tene dIkSAmAM kalpe ke nahi? thoDA cokhA nAMkhavAthI dUdha/dahIM niviyAtuM thAya ke nahi ? muktimAM saMkaDAmaNa thatI nathI. temAM kyuM ghyAnta che? patita kaMDarIke dIkSA pALI hatI. tenuM phaLa tene maLaze ke nahi? brahmadatta rUpo vikurve te dekhatA hoya ke AMdhaLA ? navamo vAsudeva dvArikAmAM thAya ke koI bIje sthaLe ? abhimAnathI pUjA bhaNAvanArane kevuM phaLa maLe ? balAtkArathI zIlabhaMga thatAM satIpaNuM jAya ke nahi ? kamala prabhAcArye tIrthaMkara nAma karma viphaLa kema banAvyuM? navakAra ane zatruMjyanA smaraNamAM adhika lAbha zemAM ? mahAvIra prabhue khIlA kADhatAM bUma kema pADI ? avantisukumAra prathamanI zayyAmAM upanyA ke bIjImAM ? kulakoTI kevI rIte kahevAya ? dravyaliMgInuM dravya jIvadayAmAM kAma lAge ke nahi ? kulavAlakamuni bhavya ke abhavya ? zrAvaka thayela mAchImAra vigerene pUjA karatAM lAbha thAya ke nahi ? ziSyanuM pApa gurune lAge ke nahi ? maraNa pAmatAM sarvajIvo siddhazilAne pharase ke nahi ? timisA guphA koNike ughADI hatI ke nahi ? 31 209 210 210 210 210 210 211 211 211 211 211 211 212 212 212 212 212 213 213 213 213 213 214 214 214 214 214 214
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 823 824 215 215 215 825 826 827 828 829 830 831 832 833 215 215 216 216 216 216 216 217 217 217 217 834 835 836 837 838 hAthe kula cuMTI prabhupUjA kare, ema kyAM batAvyuM che? aMbaDa zrAvaka pANI gaLIne pIto hato ke nahi? AyaMbila nidhimAM zrAvakane prAsuka ane uSNa pANI kalpe? ke nahi? rohiNIno tapa maLatI tithimAM karAya ke nahi? traNa koDa sAdhu sAthe rAma siddha thayA teno khulAso zAlibhadrane deva je vastu ApatA te audArika hatI vaikiya kula vigere karamAya ke nahi? sAdhvIne namaskAra karatAM zrAvako kayA zabdo bole? keTalA paramANue trasareNu thAya? sUkSma sthAvara jIvo gamana karI zake ke nahi? tAlitApasa samakita kyAM pAmyo? naMdiNa muni devaloke gayA ke mokSamAM? zrAvakane posahamAM eka gAmathI bIje gAme javAya uThThANakIyano artha zo thAya? Asane beThA paDikkamaNuM karI zakAya ke nahi? rogAdikamAM paNa zrAvake lAvelo AhAra sAdhune na kalpa jJAti bahAra karelanA gharethI AhAra vahorAya ke nahi? ajAputra saMbaMdhI saMzayano uttara zrAvako devadravya vyAje rAkhe ke nahi? zrAvako derAsaranA nokara pAse kAma karAve nahi zAna-jIvadayA dravya derAsaranA kAryamAM vaparAya ke nahi? eka pahora divasa caDhayA pachI posaha laI zakAya ke nahi? jinakalpIone keTalA prAyazcitto hoya? yugaliyAnAM kalpavRkSo vanaspati rUpa che ke nahi? yugapradhAna vigerenI je saMkhyA batAvI, te mAnya che ke nahi? gItArtha mizrita vihArano artha satyaki vidyAdhara zuM kaheto hato? uSNa pANI pInArA rAtrinuM zuM paccakakhANa kare? 217 217 839 840 841 842 843 218 218 218 218 219 219 219 220 221 84 85 846 847 848 221 222 849 850 222
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 851 222 852 853 854 222 222 222 855 856 857 858 859 860 861 862 223 223 224 224 224 224 225 - 225 225 863 maccho samakita Adi pAmIne turata aNasaNa kare ke nahi? upazama zreNi eka bhavamAM be vakhata karavAno saMbhava ardha pula parAvarta kALanI samajaNa yugapradhAna AcArya Adi AkhA bharata kSetramAM thaze ke kema? sAyika samakita ane cAritra kayA guNaThANe hoya? vedanIya karmanI traNa samayanI sthiti kevI rIte hoya? koNika saudharma-amarejano mitra kevI rIte hato? AsAlio jIva beIndriya ke paMcendriya che? jyotiSka devonI rAjadhAnI ane utpAtasthAna kyAM che? mahAvidehanA zrAvako ubhayakAla pratikramaNa kare ke nahi? madhya ATha jIvapradezone karma lAge ke nahi? samaye samaye ananI hAni zI vastune AzrayIne che? Adi jina samaye je logassa hato, te ja hAla che ke nahi? divasanI chellI be ghaDIe AhAra kare tene aticAra lAge? kaseliyAnuM jaLa tivihAravALAne kalpe ke nahi? pakavAnnano kALa kayA graMthamAM batAvela che? sthUlabhadranuM nAma kyAM sudhI raheze? tenuM pramANa nava rasavigaIonI AcAraNA che ke nahi? pustakArUDha thayA pahelAM pustako hatAM ke nahi? sulasAe batrIza putrone ekI sAthe janma Apyo te satya che? DoLIyu tela tathA temAM taLAela vastu vigaI gaNAya ke nahi? zrAvikA ubhA ubhA eka navakArano kAussagna karI eka stuti bole che te vidhi kayA graMthamAM che? anAnupUrti gaNavAmAM je lAbha batAvyo te kayA graMthamAM kahela che? 86 , 225 865 225 225 225 226 868869 80 226 226 871 226 226 872 873 227
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 874 875 876 662 878 879 880 881 882 883 8.4 885 cre 887 888 889 890 891 892 893 894 895 tIrthaMkara kevaLI samudghAta kare ke nahi ? be traNa vigere pUrvadharo pUrvadharakALamAM hayAta hoya ke nahi? vyAkhyAnamAM kevaLa zrAvakone AcArAMga Adi sUtro saMbhaLAvAya che, te kAraNika vidhAna che ke nahi ? Adi jina sAthe 10 hajAra munivaroe aNasaNa karyuM, te kyAre siddha thayA? 227 227 227 tapasyAthI nikAcita karmano kSaya thAya ke nahi ? vIra bhagavaMte kyA bhavamAM tIrthaMkara nAmakarma nikAcita karyuM? covihAra posahathI cothI paDimA ArAdhe ke tivihArathI? sAmAyika IriyAvahiyA karIne karavuM te kyAM lakhyuM che? 74 228 brahmacaryanuM mahAn phaLa batAvyuM, te jAvajIva brahmacaryanuM che? navakArazI paccakkhANa karyA sivAya pAchaLathI porisI vigere karI zakAya ? ke nahi ? pakSI comAsI vigerenA AlocanA tapo kyAM sudhI karAya ? zrI hIrasUrIzvarajI maMdirane keTalAka caitya kahe che, tene zo uttara Apavo ? pakSI vakhate chaThTha karI vIra chaThTha tapamAM gaNI zakAya ke nahi ? 229 229 229 vIra chaThThanA pAraNe zuM paccakkhANa karAya ? antarahIponI vedikAne bAraNA hoya ke nahi ? laukika mithyAtva bhAre gaNAya ? ke lokottara ? kevaLajJAnI sAdhvI chAstha sAdhuone vaMdana kare ke nahi? 229 pratimAnA nAma ane laMdana bhUMsI nAMkhyA hoya to phera karI zakAya ke nahi ? 229 E cothI Adi paDimAM vAhake 14-15 no poSaha covihAra chaH karAya ke nahi ? dahiM vigere gorasa solamahore abhakSya thAya ke nahiM? mAMsamAM kayA kayA jIvo upaje? ane nigodano artha zo? zuddha samakitadhArI mahAvidehamAM manuSyapaNe upaje ke nahi? 228 228 228 228 228 230 230 230 231 231 231 232 232
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 897 898 233 233 233 899 00 233 01 234 902 903 234 234 O 234 - 235 05 06 navakAranA padonI oLImAM keTalA upavAsa karAya? ane gaNaNuM gaNAya? sAdhu baporano kAjo dI paraThave ke nahi? bharatInA samayamAM jagatI pAse jaLa vadhe ke nahi? anuSThAnamAM vijaLInI ujjaI paDe to, aticAra lAge ke nahi? asakjhAyamAM upadezamAlA vigere grantho gaNI zakAya ke nahi? pratikramaNamAM abhukio keTalA sAdhune pAmavo? ane zI rIte? yugaliyA kSetranA tiryaMco zeno AhAra kare? paphakhImAM zAMti avazaya kahevAya ke nahi? cha8 bhaktamAM pAraNe atarapAraNe ekAsaNa kema karatA nathI? DhAkelA sthApanAcArya pAse yiA karAya ke nahi? divasanA posAtI rAtri posaha uccare, to kayA Adeza mAMgavA joIe? .. zeSakALamAM zrAvakAdine sAMbhaLatAM kalpasUtra sAdhune bhaNAvAya ke nahi? zrI hIrasUrIzvarajI mahArAja keTalAmI pATe thayA che? bAvIza tIrthakaranA vArAmAM keTalA paDikkamaNa hoya? upadhAna tathA chUTA ekAsaNamAM lIluM zAka kahyuM ke nahi? sAmAyika-posaha pAratAM keTalI gAthA kahevI joIe? dAna, zIla, tapa ane bhAvanAmAM bAre vrato samAya ke nahi? saMsAramAM thayela leNuM deNuM ApyA sivAya jIvana mokSa thAya ke nahi? cakvata keTalA kALe mokSe jAya? methI AyaMbilamAM kalpe ke nahi? vArSikatapa kevI rIte ane kyAre pUrNa thAya? paDimAvAhI zrAvaka yAtrAdi vahANathI karI zake ke nahi? ' 235. 07 235 908 cou 910 235 236 236 236 911 912 236 813 236 914 915 236 237 237 916 917. 237 7pa
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 AThamI vigere parimAmAM AraMbha karAya ke nahi ? digdata ane dezAvagAzika A be vrato kema kahyA teno zAstrIya khulAso ane yukti gaDu me dukha pamAo A gAthA uccarI sUI rahyA hoya ane jAgI javAthI saMsArI kArya karyuM, to phera te gAthA uccaravI paDe ke nahi ? kAcA cIbhaDA kAkaDI vigere bIyA kADhI nAkhyA pachI be ghaDIe acitta thAya ke nahi ? AgaLa pAchaLa pUjA karI hoya, to te trikAla pUjA kahevAya ke nahi ? rAtrie maMdiramAM gIta-gAna karAya ke nahi ? janma-maraNabhUtakamAM prabhupUjA kyAre karI zake? pUjAnA avasare kapALe cAMdalo karAya ke nahi ? zrAvake banAvela stuti-stotro maMDaLImAM kahevAya ke nahi ? duvihAramAM liMbunA paTavALo ajamo vaparAya ke nahi? daze kSetromAM chae aThThAIyo zAzvata hoya ke nahi ? khasakhasano DoDavo bahubIja gaNAya ke nahi ? koI navakArazInuM paccakkhANa sAMje pAre, to adhika phaLa maLe ke nahi ? posAtI zrAvaka caityavaMdanamAM uvasaggahara stotra kahI zake ke nahi ? navakArazI paccakkhANanI be ghaDI kyAMthI gaNAya? vaitADhya pAse 72 bIlo kyA ThekANe che? siMdhava haraDe pIpara drAkSa vigere dUrathI Avela prAsuka thAya ke nahi ? pAraNe atarapAraNe ekAsaNuM karI chaThTha kareto be cotha bhakta gaNAya ke nahi ? AThamI paDimAvahaka zrAvaka bIjAone bhojana pIrasI zake ke nahi ? pUjA mATe mALI pAsethI kula letAM je napho karyo, te kayuM dravya gaNAya? 76 237 238 239 239 240 240 240 240 240 240 241 241 241 241 242 242 242 242 242 243
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 ka kaMThe phU 953 954 955 956 957 pAsasthAnA dravyathI maMdira kAMIka sudharAvyuM hoya to vaMdanIka rahe ke nahi ? lIlotarInA tyAgIne te divasano kerIpAka kalpe ke nahi ? dUdha chAsasAthe meLavyuM te kaI vigaI gaNAya ? cakravartInA nidhAno bhUmi upara cAle? ke aMdara cAle? cakravartIno sainika bAra yojananA paDAvane keTalA divase ullaMghe? melamAM, nhAyelA pANImAM tathA parasevAthI bhIMjAela vasa pIMDabhUta karela hoya, temAM saMmUrchima manuSya upaje ke nahi ? puSkarArdhadvIpanA manuSyo keTale cheTethI sUrya dekhI zake? chUTA upavAsathI karela cha vIratapamAM gaNAya ke nahi ? kamaLamAMthI nIkaLatA jIvo kamaLanA hoya ke tenI nizrAnA hoya ? posaha sAmAyikamAM carcAvAdanI huMDIo vaMcAya ke nahIM? yoga-upadhAna karyA vinA sUtra bhaNe to ananta saMsArI thAya ke nahIM ? mithyAtvInA dAnarucipaNuM vigere guNo anumodavA lAyaka che ke nahIM? traNa caitya sivAya bIjA caityo vaMdanIka che, teno khulAso caraka parivrAjaka tApasa vigerene sakAma nirjarA hoya ke nahi? svapara pakSIne ane mithyAtvIne paccakkhANa karAvAya te mArgAnusArI gaNAya ke nahi ? niyamamAM sacitta ane vigaI dravyamAM gaNAya ke nahi? gurunI derI dAhabhUmI sivAya mAnya che ke nahi ? vyavahAra nizcaya samaktinuM svarUpa gautama paDaghA tapamAM pAtrAmAM nANuM mUkAya ke nahi? ane te kayuM dravya gaNAya? caudaze comAsI pratikramaNa AcaryuM temAM pratikramaNa ghaTyA teno zuM khulAso che? 77 243 243 243 243 244 244 245 245 245 245 246 246 247 248 250 251 251 251 252 52
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 964 969 10 971 972 973 974 975 76 977 978 978 980 A be gAthA chuTA pAnAmAM dekhAya che so hAthathI dUra javAya to gamaNAgamaNe AlovAya che zuddha bhAve sacitta choDanArane te te yonimAM du:kha veThavA paDatA nathI posAtIne trikAla devavaMdana karavAnuM kayA granthamAM lakhyuM che? prAcInakALamAM sAdhuo yoga vahIne sUtro bhaNatA hatA ke nahi ? sAtakSetromAM kyA be kSetro umeravAthI 9 kSetro thAya ? vyavahAra rAzimAM Avelo jIva phera sUkSmanigodamAM jAya ke nahi ? posAtI zrAvaka sAdhune vahorAvI zake ke nahi ? kriyAvAdI zukla pAkSika kahevAya, tene keTalo saMsAra bAkI hoya ? pAkhaMDInA kriyAvAdI 180 bhedo mithyAtvI hoya ke samakitI ? kevaLa dUdhanI banelI kSIra bIje divase sAdhuothI levAya ke nahi ? mIThuM bhakSya che ke abhakSya ? kerInA goTalA mizrita chAza ane sAkara-khAMDa mizrita chAza vigere eka dravya gaNAya ke judA dravya gaNAya ? kevo posaha upadhAnanI AloyaNAmAM vALI zakAya? upadhAnanI vAcanA savAre lahevI bhulANI hoya to kyAre levAya ? jinezvaramAtA kyA krame svapno dekhe? AloyaNasvAdhyAya IriyAvahi karI karAya bAravratI zrAvaka niyamo saMkSepe ke nahi ? guru pagalA konA karAya? ane kayA kesarathI pUjAya? vastupAla tejapAla vIsA poravADa hatA ke dazA poravADa ? AThamI vigere parimAmAM AraMbhatyAganuM svarUpa pramattaguNaThANe sAdhune pAMcapramAda kevI rIte saMbhave ? avaMgaduvAra zabdano artha. 78 253 253 253 253 254 255 255 255 55 255 256 256 256 256 256 257 257 257 257 258 258 258 258
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 981 259 259 982 983 259 984 985 259 259 986 260 987 260 988 989 ra60 0 parapakSInI prArthanAthI upadezamALAnI gAthA jaI apAya ke nahi? pratiSThita pratimA ane sthApanAcArya vigere parapakSIne ApI zakAya ke nahi? aNasaNI zrAvakane rAtrie jarUra paDaye uSNajaLa pAI zakAya ke nahi? puSpanALanA dAMDAmAM keTalA jIvo hoya? bhojana karyuM hoya to vAMdaNA devA paDe che, tenuM zuM kAraNa? bhagavAnae vigere cAra khamAsaNa kyiAbaddha che ke nahi? ane pATanA AcAryanuM juduM khamAsamaNa devAya ke nahi? prathama divase covihAra eka be upavAsa karI bIje tathA trIjA divase cha8 akrama paccakakhI zakAya ke nahi? kevaLI samudyAta karyA pachI keTalo kALa saMsAramAM rahe? bhavanapatidevonA bhavano kyAM che? - tivihAra upavAsa tathA bIjA paccakakhANa kevI rIte pArI zakAya? posAtI zrAvaka sAMjanI paDilehaNAno kA kyAre le? mIThuM tathA haraDe vigere dUrathI Avela hoya to prAsaka thaI zake ke nahi? paDimAdhArIzrAvake lAvelo AhAra munine vahorAve to kalpe ke nahi? zrAvako AnupUrvie ane anAnupUrvie navakAra gaNI zake ke nahi? guru bhakti mATe puMjaNIye vAyaro naMkhAya temAM lAbha thAya ke toTo? rAtrie sarva annapANImAM trasajIvo upajI prabhAte nAza pAme, te sAcuM ke nahi? vaDAkalpane divase posahamAM vadhAre lAbha ke pUjAmAM? saMvaccharI divase sopArIsahita nANAnI prabhAvanA apAya ke nahi? 91 261 ra61 93 261 4 262 85 262 262 * 87 262 263. 998
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 999 263 263 1m 101 12 263 263 13 263 264 15 16 265 266 107 108 108 pakhI comAsI saMvaccharInA kAussagna karavAnuM prayojana zuM? prabhumUrti sahita gurumUrti pAse devavaMdana karAya ke nahi? comAsI aTTAo kyArathI bese? vIsasthAnaka vigeremAM asakjhAyanA divaso gaNAya? zrI AnaMdavimalasUrIzvarajIe karela tapa AyaMbilathI karAya ke nahi? besaNAvALAne ulaTI thAya, to bIjI vakhata vaparAya ke nahi? zrI hIrasUrIzvarajIe prasAdI karela bAra bolo rAsalIpa jaMbudvIpamAM che ke lavaNa samudramAM? sAMje paccakakhANamuhapatti khamAsamaNa daIne paDilehAya ke nahi? zAkha pradyuna sAthe keTalA munivaro siddhi pada pAmyA? 1 koDa 60 lAkha kalazano meLa kevI rIte thAya? vAsudeva baLadevanI mAtA svapno jIve, tenA nAmo caudapUrvI kArtikazeThano jIva pahele devaloke gayo tenuM zuM kAraNa? bapore paDilehaNa vakhate tivihAra karyo hoya, te sAMje karyuM paccakakhANa kare? trikALa pUjA karanAra prabhAte nirmAlyavastu dUra karI vAsakSepathI pUjA kare ke emane ema kare? zrAvakone pUjA karatAM pahelAM dAtaNa karavuM joIe ke nahi? gurumaMdiranuM hIravihAra evuM nAma kema pADayuM che? sugi yugio A gAthAnI vyAkhyA. vinitA nagarI aTApadathI keTalA yojana dUra che? graMthanI prazasi. 267 267 267 267 1010 1011 1012 ra67 1013 268 1014 268 105 1016 268 268 1017 270 271
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayAnukama praznonA mukhya prakAro ane tenA anukama AMka aThThAi saMbaMdhI 928-101 ANasaNa saMbaMdhI 120-620-737 AgAhArI saMbaMdhI 201 ane darzanI saMbaMdhI 794949 abhavya saMbaMdhI 334-33pa-668 asajhAya saMbaMdhI 12-162-537-73pa-80AgamanA pATha saMbaMdhI 20-33-4-56-72-79-105-106-118-125-148 149-1papa-157-158-163-166-171-17-186-189-263-350-3pa6 378-380-381401-406-431-433-467-468-493-510-534-54 papa2-578-586-589-608-60-610-642-660-677-681-687-697: 04-760-763-790-836-848-863-873-07-958-980-981-1016 ADa paDavA saMbaMdhI 366590 AloyANa tapa saMbaMdhI 258-392-393-477-486-456-548-880 Azcarya saMbaMdhI 230 itihAsanA prazno saMbaMdhI 2-7-61-8-100-101-114-135-149-296 367-396-01-08-419-426-436-439-54-505-522-585-592 598-599-727-741-753 77pa-822-840-857-863-86--869008 99-833-957-977-1017 ujai lAge te saMbaMdhI 394-666-898 upazama zreNI saMbaMdhI 85ra upadhAna saMbaMdhI 28-34-81-82-83-194-297-314-315-319-3ra1-377 417-47-58-459-482-512-527-554-555-556-685-725-766 774-776-789-948-972 ujamaNA saMbaMdhI 1 kharatarAdi saMbaMdhI 769-770
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNadharAdi dezanA saMbaMdhI 4-29-225-337-732 gaNita saMbaMdhI 2-143-200-208-218-249-251-313-375-536 guNaThANA saMbaMdhI 451-547-855-979 guruderI saMbaMdhI 179-180-356-881-954-976-1015 gocarI saMbaMdhI 170-340-341-472-968 cakravarti saMbaMdhI 84-117-147-224-347-408-414-415-728-767-768 808914 941942 cAritra saMbaMdhI 113-227 cauda niyama saMbaMdhI 338-339-410-953-90-975 cauda svapna saMbaMdhI 108-405-429-452-455-509-873-1010 jinezvara-jinapratimAdi saMbaMdhI 2-32-48-50-53-54-85-107-112-127 134-137-150-151-156-160-195-200-227-250-267-269-293 299-301-316-359-361-376-382-413-432-502-520-529-544 595-602-630-631-664-672-691-698-699-731-739-740-787 788-799-877-893-938-950-1009 jinakalpI saMbaMdhI 42-226-411-511 jyotiSa, tithi, varSa Adi saMbaMdhI 64-102-260-268-357-417 466-494-499-528-532-533-566-570-571-617-618-712 jJAna saMbaMdhI 128-129-142-144-207-294-325-535-546 690-736-876 tapasyA saMbaMdhI 476-636-653-702-726-826-882-892-896-904 915916-935-945-987-1802-103-104. tiryaMca saMbaMdhI 183-198-219-281-286-391-535-758-851902. triphalApANI saMbaMdhI 395. tIrtha saMbaMdhI 26-564-789-813 dAna saMbaMdhI 334-416. dIkSA saMbaMdhI 210-241-323-501-804. devadevI devaloka saMbaMdhI 5-19-31--35-37-39-41-43-44-55-63 82
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92-104-115-121-182-188-101-207-209-221-229-233-235 236-240-248-253-200-282-283-295-313-327-344-345-347 348-386-433-43pa-479-483-487-495-496-437-459-510-55 611-63ra-673-675-696-701-708-710-748-749-773785792 815-859-889-1011. devadravyAdi saMbaMdhI 168-220-292-333517-71-723-765-780 841-843-856. devavaMdana vidhi saMbaMdhI 45-08-165-551-469-626-640-641-649 654-7pa1-789-961- 1 0. dravyAnuyoga saMbaMdhI 10-17-22-24-27-50-59-66-67-68-70-74 77-88-98-110-111-116-117-119-136-141143-152-176-177 197-199-198-223-232-234-238-243-264-265-287-288-291 307-308-317-346-3pa4-3papa-388-39-40pa-418- 4-450-462 471-484-485-488-489-492-498-53-508-514-522-524-538 pa42-553-581-612-621-628-627-641-643-644-645-646-647, 669-670-684-75-707-718-729-7pa7-762-806-807-814-816 821-828-829-831-832-853-856-858-861-862-884-898-813 943-94-946-966-984996-106. nArakI saMbaMdhI 119-360-604-60pa-692. nigoda saMbaMdhI 40-46-58-692-693694-695-890-964. paDilehaNa saMbaMdhI 80-82-2pa-318-543. paraMpara saMghaThThA saMbaMdhI 306. pakavAnnano kALa saMbaMdhI 866. parISaha saMbaMdhI 434. pAsatyA saMbaMdhI 351-366-541-606-719-724-817-818. pUjA saMbaMdhI 190-247-255-261-349-387-531-565-papa9-560-565 583-613-614-681-713-74-747-750-776-786-810-819-823 922-923 925937-1013-1014.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ paccakkhANa saMbaMdhI 76-124-130-185-187-193-217-222-228 244-245-246-30-303-311-320-352-388-428-539-568-573 879-883-830-932-952-990-1012-. posaha saMbaMdhI 25-73-164-206-329-398-473-518-593-650 660-667-686-688-689-717-743-781-835-844-06-931947 965-971991-997-. pratikramaNa saMbaMdhI 3-6-8-9-21-96-133-257-342-40-447-474 540-557-576-634-659-662-711-714-730-733-734-745 837903-909926957-986999-107. prAyazcitta saMbaMdhI 47-242-259-845. pUrvadhara saMbaMdhI 875. pUrva saMbaMdhI 409. bAra bola saMbaMdhI 270-1805. matAntara saMbaMdhI 89-90-91-153-619-96 mithyAtva saMbaMdhI 885. yugalika saMbaMdhI 304-362-379. yugapradhAna saMbaMdhI 847-854. yoga anuSThAna saMbaMdhI 38-71-271-298-372-373-385-440-443 470-516-582-239-962. rAtribhojana saMbaMdhI 36-69-86-229-420-864-996. labdhi saMbaMdhI 145-389-624. lezyA saMbaMdhI 196-422. vacana zuddhi saMbaMdhI 722. vAsudevAdi saMbaMdhI 290-465-579-674-797-809. vidyAdhara saMbaMdhI 849. vigaI saMbaMdhI 868-871-940. vyAkaraNa saMbaMdhI 93-272-273-274-275-276-277-278-284-285 289-550-588-. zayyAtara saMbaMdhI 169-213-214-215-402 84
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka vrata saMbaMdhI 103-161-363-424-427-442-445-569-615 616--703-743-756-759-774-801-811-860-878-910-912919 920948-982-983985 zrAvaka parimA saMbaMdhI 173-513-655-888-894917918-936-978 993 zrAvikA saMbaMdhI 135-322-329-330-367-412-562-614-752-754 764-870-872 zrAvaka AcAra saMbaMdhI 16-25-47-62-95-181-368-384-403-457 464-504-515-526-530-567-572-594-622-623-651-652-681 715-738-742-746-800-803-824-225-830-842-850-865-876 891-927-960-998 sacitta-acitta-bhakSyAbhakSya saMbaMdhI 11-52-58-60-8794-07-123-131 138-177-184-202-203-204-205-216-231-305-312-326-328 332-300-412-441-446-453-521-563-599-637-665-576-679 683-718-889-921-929834-969-992 samavasaraNa saMbaMdhI 30-491-497-633-656-657-658-661-755 sakAma-akAma nirjarA saMbaMdhI 951 saMgha saMbaMdhI 61-0 samudraghAta saMbaMdhI 874988 samakita saMbaMdhI 480-481-720-793-833 sAdhu sAdhvI saMbaMdhI 13-14-15-18-51-58-65-109-122-125-128 130-139-159-174-175-178-192-211-212-302-353-369 383-389-390-404-430-438-472-478-490-500-506-525-575 577-584-590-601-635-680-706-716-761-772-782-783-195 802-812-820-827-834-838-839-848-875-877-881-886-897 901-974982-895-1008 sAmAyika saMbaMdhI 75-140-167-310-331-364-365-461-463 597-603-607-671-895-911 sUtaka saMbaMdhI 254-549-638-924 85
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 / / prathamohAsa : maGgalAcaraNam praNipatya paraM jyotiH prazAntadoSaM satAM sadA dhyeyam / pratyutta-vyUha-mine bhojAbho-prArampa tattadbahuzrutAvali saGghavinirmita-vicitrapRcchAnAm / zrI-vinayasenasUti-prakSAvitAnyuttarALi mA I2 // aopAka-prALa-taTTIjA-guruparaMparAvInAm sva-matyA''tmasmRtaye saMgRhyante yathAvagamam // 3 // tribhirvizeSakam artha: jenAM doSo taddana zAMta thayA che, ane je haMmeza saMtone dhyAna karavA yogya che, vighnono nAza karanAra che, ane lokAlokanuM svarUpa AC PL prakAze che, evI parama jyotirUpa zrI tIrthaMkara devone praNipAta karIne eTale ke mana vacana kAyAe bhramaskAra karIne, aMgo, uThyAMgo, prakaraNo, ane teonI TIkAo tathA guruparaMparAnA matane anusarIne zrI vijayasenasUrIzvarajI mahArAjAe bahuzruta munimahArAjAoe ane zrI saMghoe pUchelA vividha praznonA uttarI ApavAnI kRpA karI hatI. te praznottarono huM potAnA smaraNa mATe mArI buddhi anusAra saMgraha karuM chuM. (1-2-3) mahopAdhyAya zrI vimalaharSa gaNikRta praznonA uttaro - prazna: jJAnapaMcamInA ujamaNAnuM dravya jJAna dravya kahevAya? ke maMDapamAM padharAvela jinezvaradevonI sAme mUkAela hovAthI devadravya kahevAya? uttara :-- ujamaNAnA jJAnanAM badhAM upakaraNo jJAna dravya che, ane te jJAna bhaMDAramAM mUkavA ane bIjA je hoya te devadravya kahevAya, ema jaNAya che. [darzana ane cAritranAM upakaraNa sivAyanAM] // 1-1 |i H prathama aMka ullAsano ane bIjo aMka saLaMga praznano jANavo. [sana prazna-1...]
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra prazna: banAvavAmAM AvatI jinapratimAnuM moTAmAM moTuM ane taddana nAnuM pramANa kevuM hoya ? je moTAmAM moTuM pAMcaso dhanuSyanuM hoya, ane nAnAmAM nAnuM aMguThA jevaDuM hoya, to potapotAnA zarIra pramANe covIze ya jinanI karAvIne bharata mahArAjAe aSTApada parvata upara bharAvelI pratimAomAM mahAvIra prabhunI mUrti utsedhAMgule sAta hAtha pramANavALI chatAM, bharata mahArAjanA aMguThA jeTalI paNa kema thAya ? kemake-utsedhAMgulanI gaNatarIe cAra dhanuSa ane 16 aMgule bharata mahArAjanuM eka AtmAMgula thAya che. uttara :-- bharata mahArAjAe mahAvIra bhagavaMtanI mUrti temanA zarIra pramANe bharAvela che, tethI te bharatanA eka Atmagula pramANe thatI nathI, to paNa temAM koI doSa Avato nathI. kemake-mUrtinA pramANamAM bharata mahArAjAnA aMgulano adhikAra nathI ane tenuM prAyikapaNuM che. 1-2 // prazna: pukhara-vara-dIvare ane siddhANaM buddhANaMno kayA AvazyakamAM samAveza thAya? uttara :~ banneyano kAussagga AvazyakamAM samAveza thAya che, ema Avazyaka bRhavRttinA anusAre jaNAya che. 1-3 prazna: bAra parSadAnI pAse tIrthaMkaradeva cAra rUpe eka yojana bhUmimAM phelAtI dezanAe dharma upadeza kare che, ane dharmadezanA pUrI thayA bAda svAmI devachandAmAM padhAre che, tyAra bAda gaNadhara mahArAjA dezanA Ape che. te cAra rUpe? ke eka rUpe ? ane yojanagAminI dezanAe ? ke-sahaja svare ? jo eka rUpe hoya, to bAre parSadA mAMhomAMhe saMkocAi jAya ? ke jema prathama beThelI hatI, tema ja besI rahe che? uttara :-- tIrthaMkara mahArAjAnI dezanA pachI bIjI porisImAM gaNadhara mahArAjA svAbhAvika ane ekarUpe dezanA Ape che ema jaNAya che. cAra rUpe tathA yojanagAminI vANIe dharmadezanA to tIrthaMkaradevanA atizaya tarIke zAstramAM kahela che, gaNadhara mahArAjAnA atizaya tarIke kahela nathI. ane bAra parmadAnA saMkoca bAbatamAM te avasare je ucita icchA mujabanI pravRtti thatI hoya, tema jANI levuM. kemake-e bAbatanI cokkasa hakIkata zAstromAM jovAmAM AvatI nathI. 51-4 //
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna: vijayAdi anuttara vimAnavAsI devo nArakI, tiryaMca ane bhavanapati devomAM jAya ke nahi? uttara:-anattara vimAna vAsI devo anantarapANe ke paraMparAe nArakI. tiryaca. bhavanapati, vyantara ke jyotiSkamAM utpanna thatA nathI evA zabdo prajJApanA sUtranA paMdaramA padanI TIkAmAM che. 1-pA prazna: aticAranI ATha gAthA na AvaDatI hoya, te kAussagnamAM ATha navakAra gaNe che. paraMtu ATha gAthAnA ane cAra navakAranA zvAsocchavAsa 32 thAya, ane ATha navakAranA to 64 thAya, tenuM kema? uttara-jene ATha gAthA na AvaDe, tenI pAse ATha navakArano kAussagna karAvAya che, temAM zvAsocchavAsanuM pramANa gaNAtuM nathI. gAthAne sthAne navakAra gaNAvAya che. 1-6 mahopAdhyAya zrI munivijayagaNikRta praznonA uttaro. prazna: vAsudevo koTizIlA upADe che, te zAzvatI ke azAzvatI che? ane te kyAM che? tathA te koTizilAne sarva vAsudevo AkhI upADe? ke teno koIpaNa bhAga upADe che? te koDa manuSyothI upaDI zake, mATe koTizilA, evuM nAma e ja arthane barAbara anusarIne che? ke bIjA hetuthI che? uttara:-koTizilA azAzvatI jaNAya che, kemake- zAstramAM gaMgA, siMdhu, vaitAya vagere zAzvata padArthomAM tenI gaNatarI devAmAM AvatI nathI. ane te koTizilA magadha dezamAM dazArNa parvatanI pAse che. sarva vAsudevo AkhI upADe che. "teno koI paNa eka bhAga upADe che" ema nahi. paraMtu pahelo vAsudeva chatra sthAna sudhI, ane cheDyo bhUmithI cAra AMgula UMcI upADe che. athavA mahA mahenate DhIMcaNa sudhI upADe che. sAmAnyathI koDa manuSyo upADI zake tevI che tethI ane sAttinAtha vigere cha jinezvaronA koDo munivaro tenA upara siddhipada pAmyA che, tethI koTizilA kahevAya che. evA akSaro tIrthakalpa vigeremAM che. 1-7nA zna: sAMjanA pratikamaNamAM sakjhAya karatI vakhate AdimAM ane aMtamAM navakAra kahevAya che, tema bIje ThekANe sakjhAyomAM Adi ane aMtamAM navakAra kahevo ke nahiM?
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 bolAya che, & evA AkAra uttara:-jyAM be Adezo eTale ke "sajhAya saMdisAha" ane "sajhAya kara" ema mAgavAmAM Ave tyAM Adi ane aMtamAM saMpUrNa namaskAra kahevAya ane jyAM ekaja Adeza eTale ke sajhAya karuM ema Adeza mAgavAmAM Ave tyAM AdimAM ekaja navakAra kahevAya che. vaLI sAMjanA pratikamaNamAM sakjhAya pachI Akho navakAra gaNavAnuM sAmAcArI vigeremAM dekhAtuM nathI, paNa paraMparAe to saMpUrNa navakAra kahevAya che. tethI maMgalarUpa hovAthI temAM doSa nathI. / 108 zna: pAkSika khAmaNA thaI rahyA bAda "icchAmo aNusa"i evA akSaro je bolAya che, te gItArtha munivare kahevA? ke sarva sAdhuoe kahevA? uttara:-%Ano gagudghi evA akSaro "tamAma sAdhuoe kahevA" ema sAmAcArImAM kahyuM che. . 1-9 prazna: matAda vagere kalpavRkSo vanaspativizeSa che? ke vAdaLA vagerenI jema visasApariNAmI che? uttara:-jIvAbhigama sUtranI TIkA vigere graMthone anusAre ane mattAda vigere kalpavRkSo tevA prakAranI kSetra vigere sAmagrIthI utpanna thayela svabhAve karIne bane che. mATe viaisA pariNAmavALA che. ane RSidattA vigere kathAnaka graMthomAM kalpavRkSanuM bIja vAvavAnuM dekhADela hovAthI vanaspati vizeSa paNa hoya, tema samajAya che. te 1-10 a: cIbhaDuM vigere bIjavALI vastu agnie pakavyA vinA kevala rAino saMskAra devAmAM Ave, to acitta thAya? ke nahi? uttara:-kAcAM cIbhaDAM pramukha sabIja athavA nibaja phaLa prabaLa agni ane mIThAnA saMskAra vinA acitta thatA nathI. . 1-11 prazna: sAmAcArImAM navamA dvAramAM kAlarahaNanI vidhimAM ziktitti evo zabda Ave che, teno vyutpatti bhAvArtha kahevA kRpA karazo. uttara:- nalinA zivalI titi ni triA: sana trito-kAnta, tamina, vortha ? "bilADA vigeree udara vigerene anyasthAnamAM gaLyo hoya, ane sATha hAthanI sAdhuonI vasati che, temAM te bilADA vigeree AvI vamana karyuM hoya, to asakjhAya thAya nahi." ema Avazyaka TIkA Adi graMthomAM kahyuM che. te 1-12
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ suratanA zrAvakoe upAdhyAya zrI kalyANavijayagaNidvArA karAvela praznonA uttaro. ma: koI eka pAsatyA vigere mUlakarma vigeremAM duSTa kriyAkArI hoya, paNa zuddha prarUpaka hoya. ane bIjo tapasyA vigere bahu kiyAvALo hoya. paNa utsutra prarUpaka hoya. A bemAM koNa bahusaMsArI ane koNa alpasaMsArI? uttara:-A bemAM koNa bahula-saMsArI? ane koNa alpasaMsArI? te nirNaya ApaNAthI karI zakAya nahi. kemake- tevA prakAranA zAstranA akSaro dekhAtA nathI. temaja jIvono pariNAma vicitra hoya che. teno sarvathA nirNaya to sarvajJa bhagavAna karI zake. paraMtu, vyavahArane anusarIne usUtraprarUpaka bahula saMsArI hoya, ema saMbhave che. te 1-13 prazna: agItArtha sAdhune svataMtrapaNe vicaravAmAM anantasaMsAripaNuM ja thAya? ke nahi? uttara:-agItArtha sAdhune svataMtrapaNe vicAravAmAM anantasaMsArapaNuM prAya: karIne thAya. "cokkasa ja thAya" ema kahevAya nahi. kAraNa ke karmapariNati vicitra hoya che. 1-14 prazna: sAdhuone mAsikalpa vigere vidhi niyata cokkasa che? ke nahi? uttara:- sAdhuone mAsakalpAdi vihAramAM ekAntikapaNuM nathI, kemake- kAraNa na hoya, to mAsakalpAdi vidhie vihAra kare, ane kAraNa hoya, to bahu kAla sudhI paNa eka sthAnake rahI zake. kemake paMca samiA tiguttA, ujjuttA saMjame tave crnne| vAsasayapi vasaMtA, muNiNo ArAhagA bhnniyaa||1|| artha-pAMca samiti, traNa gupti, saMjama, tapa ane cAritramAM udyamI munivaro eka sthAnake so varSa sudhI vasyA hoya, to paNa ArAdhaka kahyA che. A pAThathI eka ThekANe vadhAre vakhata rahI zake. 1-15aa zna: eka AMkhavALA nALiyera vigerenI sAMsArika phaLanI IcchAthI pUjA karavAmAM mithyAtva lAge? ke nahi?
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara:- A lokanA lAbha mATe dakSiNAvarta zaMkha vigerenI peThe ekAli nALiyera vigerenI pUjA karavAmAM mithyAtva lAge, tevuM amArA jANavAmAM nathI. te 1-16 prazna: samaSTi sivAyanA jIvone nijI jarA paNa na thAya? ke thoDI ghaNI thAya? uttara:-samakitI sivAyanA jIvone nirjarA jarA paNa na thAya, ema to kahI zakAya nahi. kemake - aNukaMpa'kAmanijjara bAlatave daann-vinny-vinbhNge| saMjoga-vippaoge vsnnuusv-iddddhi-skkaare||1|| Avazyaka niryuktinI A gALAmAM karelI akAma nirjarA mibAdaSTine samakita prAptinA kAraNa tarIke jaNAvI che. ane keTalAka caraka, parivAja vigere saMnyAsIone potAnI IcchApUrvaka brahmacaryanuM pAlana, adattAdAnano tyAga vigere niyamothI pAMcamA brahmadevaloka sudhI upajavAnuM kaheluM hovAthI teone sakAma nirjarAno paNa saMbhava dekhAya che. 1-17 prazna: usUtra prarUpaNA karavA chatAM mahAvratanuM pAlana, tapazcaryA vigere kiyA kare, teo haLavAzmIM thAya ke nahi? uttara:-usUtraprarUpaka nihnava vigere mahAvratanI ugrakriyA sahita hoya, to utkRSTathI navamA reveyaka sudhI upaje che, tethI mahAvratanI kriyA dvArA meLavela zubha phaLa teone bhale hoya, paNa teone haLavA kamIMpaNuM thAya ke bhAre kIpaNuM thAya? te to sarvajJa bhagavAna jANe. / 1-18 upAdhyAya zrI meghavijaya gaNikata praznonA uttaro prazna: bhagavatI sUtramAM "lokapALa devo pUrva, pazcima, uttara ane dakSiNa dizAmAM rahe che" ema batAvyuM che. chatAM teone dakSiNa dizAmAM ja thatAM grahonI zreNi, vidgo, ativarSAda, loDhA vigere khANonI hAlata vigere kAryo, ajANamAM hotAM nathI" ema batAvyuM che, to phakta dakSiNa dizA ja pakaDI che, paNa bIjI dizAo kahI nathI, tenuM zuM kAraNa che?
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara:-bhagavatI sUtramAM "cAre lokapAla devone dakSiNa dizAmAM thatAM je pRthaka pRthaka kAryo ajJAta hotAM nathI" ema batAvyuM che. te dakSiNa dizA meruparvatanI apekSAe jANavI. paNa saudharmendra vimAnanI apekSAe levI nahi. I1-19aa prazna: kalpariNAvelI graMthamAM "marUdevA adhyayananI vibhAvanA karatAM mahAvIra bhagavaMta siddhi padane pAmyA" ema kahyuM che. to te marUdevA adhyayana kaI rItie vibhAvyuM? te rUDI rIte jaNAvavA kRpA karazo? uttara:- kalpasUtranI avaNimAM "marUdevA adhyayanane vibhAvatA eTale prarUpaNA karatAM ja siddha thayA" ema kahyuM che. bIjI vibhAvanAnI rIti batAvI nathI. * 1-20 prama: pAkSika khAmaNAnA avasare dareka zrAvako manamAM namaskAramaMtra gaNe ke nahi? uttara:- sAdhuo hoya to pAkSika khAmaNAmAM zrAvako namaskAra maMtra manamAM gaNe nahi, paNa sAdhuo khAmaNAsUtra kahe te sAMbhaLe. sAdhuo na hoya to zrAvako pakikhasUtrane sthAnake vaMdittasUtra kahe, ane khAmaNAnA sthAnake namaskArasUtra kahe, tema paraMparA cAlI AvI che. je 1-21 upAdhyAya zrI somavijayagaNikRta praznonA uttaro prazna: vaidhirUpane banAvatA devo vigere je ekeMdriyathI mAMDIne paMcadiya sudhInuM javarUpe vaikiya zarIra banAve che, tyAre temAM potAnA Atmapradeza nAMkhe che, tevI rIte thAMbhalA vigere acetana padArtha vikaryuM to temAM potAnA Atmapradezo nAMkhe ke nahi? uttara:-devo thAMbhalA vigere acetana padArtha banAvatAM temAM potAnA Atmapradeza saMkramAve nahi, ema jaNAya che. kemake- jIvAMbhigamasUtramAM cothI patipattimAM deva gatinA adhikAre kahyuM che ke "he bhagavAna! sIdharma, izAna devalokanA devo ekarUpanI vikuvaNA karavA samartha che? ke bahu rUponI vikuvaNA karavA samartha che?" ItyAdika sUtramAM batAvyuM che ke "davo potAnA Atmapradezoe sahita ekendriya vigere eka, aneka rUpo paNa banAvI
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zake che. ane Atmapradeza vinAnA prAsAda, ghaTa, paTa vigere bhinnarUpa paNa banAvI zake che. te 1-22 zna: piDavizuddhinA kartA jinavalabhagaNi kharataragacchIya che? ke anyagacchIya che? uttara:-jinavalabhagaNinuM kharataragacchIyapaNuM saMbhavatuM nathI. kemake- temaNe karela pauSadhavidhi prakaraNamAM "upavAsa karavAnI zaktinA abhAve, zrAvakone jamavA-ekAsaNA vigere karavAnuM kaheluM che. temaja kalyANaka stotramAM zrI vIrabhagavAnanA pAMca kalyANako jaNAvyA che. tethI jinavalabhagaNinI sAmAcArI bhinna che, ane kharataronI sAmAcArI bhinna che. 1-23 prazna: jaMbudvIpamAM nadIonI kula saMkhyA cauda lAkha chappana hajAranI jaMbudvIpa pannattimAM kahI che, temAM dareka 28 hajAranA parivAravALI aMtara nadIo gaNI nahi. tenuM zuM kAraNa che? uttara:-bUdvIpa saMgrahaNI vigere graMthomAM jema kurukSetranI 84 hajAra nadIonI gaNatarI nathI, tema AmAM paNa aMtarnadIonA parivAranI gaNatarI karI nathI. temAM pUrvAcAryonI avivekSA ja kAraNa saMbhave che. 1-24 : bAravratadhArI posAtIone ane saLaMga cAra, ATha ke dasa lAgalagATa pauSadha karanArAone je AloyaNa prAyazcitta apAya, te upadhAna AloyaNanA anusAra apAya ke koI bIjI rItIe apAya? uttara:-bAravratadhArI posAtI vigerene loyaNa prAyazcitta sAmAnyathI jIvaghAta vigeremAM je apAya che, te mujaba apAya che. paNa upadhAna AloyaNanA anusAra apAtuM nathI. / 1-25 prazna: bharatakSetranA mAgadha vigere tIrtho jaMbUdvIpanI gatInI pahelAM che? ke lavaNasamudramAM che? uttara-bharatakSetra saMbaMdhI mAgadha vigere tIrtho jagatI thakI AgaLa lavaNasamudramAM che, ema jaNAya che. kemake jaMbudvIpa samAsamAM bharatakSetranA varNananA adhikAramAM prAgadha, varadAma, prabhAsa, tIrthadvAra" ItyAdi kahyuM che. te 1-26o.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9 prazna : paNakoDi aDasaTThI lakkhA navanavai sahassa paMcasayA / culasI ahiyA rogA, chaTThe taha sattame nre|| 1 // A gAthA kyA graMthamAM che? ane pahelI vigere nArakImAM keTalA rogo hoya ? uttara :-- AvA pAThavAlI A gAthA koi graMthamAM jovAmAM AvI hoya, ema smaraNamAM nathI. paNa AvA bhAvArthavALI gAthA upadeza ratnAkaramAM che. te nIce mujaba: rogANaM koDIo, havaMti paMceva lakkha aDasaTThI / navanavai sahassAI, paMcasayA tahaya culasIiM // 1 // pAMcakroDa aDasaThalAkha navANuM hajAra pAMcaso ne corAzI rogo che. A rogo apratiSThAna narakAvAsamAM nitya hoya che, ane bIje paNa yathAyogya saMbhave che. tethI manuSyabhavamAM ATalA badhA je rogo vinAzanA kAraNabhUta che, te manuSyabhava pAmIne dharma ja sArabhUta vastu che, ema mAnI sarva zaktie temAM AdaravALA thavuM. 51-27 // : : bIjAo pUche che ke zrAvakone sAmAyika adhyayana vigerenA upadhAno kyA? teno uttara zo Apavo? uttara :-- mahAnizItha vigere zAstromAM caityavaMdana sUtronA upadhAna vahevA kahyA che, paNa sAmAyika adhyayana vigerenA kahyA nathI. ane je vaLI upadhAna vinA paNa sAmAyika vigerenuM bhaNavuM thAya che, te jInavyavahAra tathA saMpradAya pramANane AzrayIne che. kemake- vicArAmRta saMgraha graMthamAM zrAvaka pratikramaNarUpa chaThThA dvAramAM kahyuM che ke- "zrAvako navakAramaMtra vigere keTalAka sUtrone bAda karI, bAkI je sAmAyikasUtrathI mAMDI SaTjavanikAyasUtra sudhI bhaNe che te, ane vinA upadhAne navakAra maMtra vigere bhaNe che te, jInavyavahAra tathA saMpradAya pramANathI bhaNe che. 1-28 // praznaH jinezvaradevonA AMtarAmAM sAdhuono viccheda thayo hoya, tyAre pratyekabuddha vigere kevalI hoya ke nahi? je hoya, to bIjAone dharmopadeza kare ke nahi ? uttara :-- pravacanasAroddhAranI TIkAmAM- "tIrthano uccheda thayo hoya, tyAre pratyeka buddha vigerene kevalajJAnanI prApti thAya, ema spaSTa kahyuM che. paraMtu [sana prazna-2...]
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 bIjAone dharmopadezano niSedha karanArA akSaro jovAnuM smaraNamAM nathI. 2-29 prazna: vRddhazatruMjya mAhAtmamAM samavasaraNanA trIjA killAnA bAramAM dhArapAlane AzrayIne kahyuM ke- "dareka kille dareka bAraNe zreSThazRMgAra dhAraNa karIne rahelA tumbaru vigere devo daMDadhArI pratihAro hoya che. zrI zAMtinAtha caritramAM kahyuM che ke- "rUpAnA killAnA bAraNAomAM dareka dhAramAM manuSyanA mAthAnI mALAvALo ane khavAMgI-jA ane mukuTa zobhita tuMbaru deva rahela che." hemacaMdrasUrIzvarajIe banAvela vIracaritramAM kahyuM che ke "anya killAmAM dareka bAraNe manuSyanA zIranI mALAvALo khavAMgI ane jaTA tathA mukuTa karI zobhita tuMbarUdeva dvArapAla hoya che." zuLamAM levAnI vAta e stotramAM kahyuM che ke "trIjA killAmAM bahAra dvArapAla devo tuMbaru khavAMgI, kapAlI, jaTAmukuTadhArI pUrva vigere dizAomAM hoya che, ane tuMbarUdeva paDihArI che." A prakAre matAnaro dekhAya che, tethI navIna banAvAtA samosaraNamAM kyA nAmavALA ane kevA zastravALA paDihAro karavA? uttara:-navA racAvAtA samosaraNamAM samosaraNa stotra anusAra paDihAronA rUpo banAvavA ane dareka bAraNe rIpa svIzunA e pada upalakSaNamAM samajavAthI be paDihAranA rUpe sarakhA zastravALA hoya che, ema samajAya che. I1-30aaaa. a: "cauda pUvIo jadhanyathI paNa chaThThA devalokamAM upaje che" evA akSaro kayA siddhAntamAM che? te spaSTapaNe dekhADavA kRpA karazo. uttara:-"cauda pUvao chaThThA devaloka sudhI upaje che" tevA akSaro bhagavatInI TIkAmAM mahAbalanA adhikAramAM che. temaja, jinabhadragaNikSamAzramanI bRhatsaMgahANI vigere graMthomAM spaSTa kahela che. vaLI, mahAbala caudapUrva pAMcamA devalokamAM upajyA evuM je lakhyuM che, te to "pUrvonI vismaraNa dazAne lIdhe banyuM che." ema traSimaMDalanI TIkAmAM kahyuM che. siddhAntamAM to koIpaNa ThekANe akSaro joyAnuM smaraNamAM nathI../131 prazna: sAgArika aNasaNa eka, be, traNa vigere divasonuM karavuM hoya, to ra6 je ja pago e gAthAthI uccarAvAya? ke koI bIjI rIte?
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 je A gAthAthI uccarAvAya, to "AhAra, upadhi, vigereno tyAga maraNabAda thAya." ema A gAthAno bhAvArtha che. to te rIti batAvavA kapA karazo. uttara:-anAmof ItyAdika AgAroe karI jeNe AhAra vigerenuM paccakakhANa kareluM hoya, tene A gAthAthI aNasaNa karAvAya che, ema jANavAmAM che. paraMtu eklI e gAthAthI ja karAvAtuM nathI. AnI savistara hakIkta zrAddhavidhi TIkAmAM rAtrinA kRtyanA adhikAramAM che. 1-32aa pra: derAsara vigerenA kharcane mATe ghara, kSetra, vADI, vigere je cAlu sthitimAM hoya te derAsara vigerenI nizrAe arpaNa karI devAmAM Ave, te vyAjabI manAya. paNa navIna kSetra vigere tenI nizrAe banAvavAmAM Ave, te kevI rIte vyAjabI gaNAya?" ema keTalAka prazna pUche che, mATe teno uttara ApavA je koI graMthamAM tevI bAbata kahelI hoya, to te jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-cAlu kSetra, ghara, vADI vigere derAsara vigerene arpaNa karAya che, tema kAraNa hoya to navIna kSetra, ghara, vADI vigere banAvavA paDe, temAM dravya, kSetra, kAla, bhAvanI vicAraNAe anucita lAgatuM nathI. jema junA pASANa, IMTa vigerenA abhAve IMTo vigere navAM banAvAya che, tema AmAM paNa samajavuM kemake-zrI zatruMjya mAhAtmamAM kahyuM che ke "bharata cakravartIe vAddhakirana pAse aneka taLAva ane vanazreNioe vibhUSita zrI AdIzvara bhagavAnano mahAna prAsAda karAvyo," ane te ja graMthamAM-te te nadIo ane kuMDo IMdrAdika devoe karAvyA," evo spaSTa ullekha maLe che.ar1-33AA prazna: zrAvikA mULavidhie upadhAna karatI hoya, to tenA asvAdhyAyanA (aMtarAyanA) traNa divasa saMbaMdhI tapa tathA paNuM gaNatarImAM Ave ke nahi? pahelAM to-" tapa gaNatarImAM Ave nahi" ema sAMbhaLela che, tethI prazna pUchayo che. uttara:-"asvAdhyAya-aMtarAya saMbaMdhI traNa divasano tapa tathA paNuM nakAmuM jatuM nathI," ema vRddhavAda cAlyo Ave che. mATe soLame divase vAcanA apAya che. vAcanA bAda traNa posaha karAvAya che. temAM paNAnI yiA karAvAtI nathI. 1-34
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna: saudharma vigere devalokomAM dareka pAthaDe [prata] tamAma vimAnonA AdhArabhUta eka bhUmi hoya ke nahi? uttara:-"tamAma vimAnonA AdhArabhUta eka bhUmi hotI nathI," ema samajAya che. kemake-bhagavatIjI vigere sUtromAM pRthvInA praznamAM ratnaprabhA pRthvIthI --- laI siddhazilA sudhI AThaja pRthvIo batAvI che, adhika kahI nathI. 1-35 prazna: ThANAMga sUtranA pAMcamA adhyayananA bIjA uddezAmAM hoyaf jnanA e padanI TIkAmAM livA gRhIta tivA mun A bhAMgAmAM rAtribhojanapaNuM rAtavAsI padArtha vAparavAthI ghaTe? ke koI bIjI rIte ghaTe? uttara:-rAtribhojananI caubhaMgImAM vivAhIta-livAmuvam A bhAMgAnuM rAtribhojanapaNuM rAtavAsI padArtha vAparavAthI che. kemake, dazavaikAlikanI TIkAmAM zrI haribhadrasUrie ane paphabI sUtranI TIkAmAM sannidhi paribhoganA adhikAramAM e pramANe kahyuM che.ll1-36 prazna: manuSya athavA pazu devalokamAM upaje, tene prAya: karIne pUrvabhavanA nAmathI oLakhAvavAmAM Ave che, tenuM zuM kAraNa? devalokamAM devonAM zAzvatAM nAma nathI hotAM? uttara:-devalokamAM janmelAone pUrvabhavanA nAmothI dekhADavAmAM ahIMnA lokone saraLatAthI samajAvI zakAya che. nahiMtara, devalokamAM paNa vimAna-Asana vigerenAM zAzvata nAmo saMbhave che ja. 1-37nA zna: yogavidhinA chellA bhAgamAM lakhyuM che ke-"prabhAtikAla vairAtrikakAlanA sthAnamAM sthapAya che." to A sthApana AkasaMdhi vigere kAraNo hoya, to sthapAya ke bIjAM kAraNo hoya tyAre? uttara:-vairAtrikAlanA sthAnamAM prabhAtika kAla je sthapAya che, te AkasaMdhi vigere kAraNo hoya, ane gurumahArAjA AjJA pharamAve, to tema karavuM sujhe che. yogavidhi vigere graMthamAM te pramANe ja batAvyuM che.r1-38 prazna: "potAnA AyuSyanA cha mAsa bAkI rahe tyAre AvatA bhavanuM AyuSya devoe ane nArakoe paNa bAMdhavuM joIe, chatAM te vakhate AyuSya bAMdhyuM na hoya, ne chamAsane tyAM sudhI ghaTADatA jAya ke-chevaTa sarva jaghanya AyuSya baMdha kAla (je aMtarmuhUrtano hoya te) tathA zeSakAla
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 (aMtarmuhUrtano) bAkI rahe, te vakhate bAMdhe, tethI ocho kAla AyuSyabaMdhamAM hoya nahi," ema ThANAMga sUtranA chaThThA adhyayananI TIkAmAM chevaTamAM kahyuM che. paraMtu saMyati re-nArasaMhatirinA chamAsA deva, nArakI, asaMkhyAta AyuSyavALA tiryaMca ane manuSyo potAnA AyuSyanA cha mAsa bAkI rahe tyAre AyuSya bAMdhe temanI sAthe ThAgAMgaTIkAnuM uparanuM vacana kevI rIte baMdha besatuM Avaze? uttara:-saMpati telanA A vacana prAyika che. tethI keTalAka deva-nArakIo potAnA bhavano aMtarmuhUrta kAla bAkI rahe tyAre AvatA bhavanuM AyuSya bAMdhe che te matAntara hovAthI visaMvAda Avato nathI.in1-39 prazna: pannavANA sUtranA trIjA padamAM bhavasiddhi kAramAM batAvyuM che ke "abhavyo karatAM bhavyajIvo anantaguNA che." kemake-eka bhavya nigodamAM jIvanI je saMkhyA hoya, tenA anantamA bhAge siddhanA jIvo hoya, ane vya-jIvarAtti-nikolAhaleyA no-"lokamAM bhavya jIvarAzinA nigodo asaMkhyAtA hoya." A vacanamAM nigodanuM bhavya evuM vizeSaNa ApyuM che. tethI lokamAM kevaLa bhavya jIvonI bharelI nigodo hoya, to-kevaLa abhavya jIvonI bharelI nigoda paNa lomAM hoya ke nahi? uttara:-nigodanuM bhavya evuM je vizeSaNa ApyuM che, te bhavya jIvonI pradhAnatA batAvavA mATe che. tethI te ja nigodamAM abhavya jIvono paNa samAveza thaI jAya che. paraMtu lokamAM bhavya tathA abhavya jIvonI judI judI nigodo kahelI nathI. 1-40 prazna: "IzAna-saudharma-jyotiSacaka-vyattaranikAya-asura-kumAra Adi dareka nikAyamAM devo karatAM devIo batrIzagaNI ane batrIzarUpa adhika che," ema pannavaNAmAM mahAdaMDakamAM kahyuM che. bIje ThekANe to tiguNa tivavAdamAM traNagaNI traNarUpa adhika kahI che. tethI A baMne bAbatano meLa kevI rIte thAya? vaLI pannavaNAsUtramAM sanaskumAra Adi devo karatAM devIonuM adhikapaNuM batAvyuM nathI. uttara - jJAna vigere devalokamAM devonI apekSAe je devIo batrIzaguNI batrIzarUpa adhika kahI che, te IzAna vigere devalokanA devone bhogya
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 devIonI apekSAe jANavuM. tethI temAM adhika paNa devIo saMbhave che. ane te devIo sanat-kumAra vigere devonI apekSAe batrIzaguNI batrIrUpa adhika che. mATe patravaNAsUtra tathA timuLA tirUva-mahimA e banneno bhAvArtha judo paDato nathI. 1-41 // prazna: jinakalpIo ekAvatArI hoya, evI cAlatI vAta satya che ke asatya? tathA-teo vasrarahita chatAM nagna dekhAya nahi, evo pATha koI graMthamAM hoya to dekhADavA kRpA karazo. uttara :-- jinakalpIo ekAvatArI hoya evo praghoSa tathA vasrarahita chatAM namrapaNuM na dekhAya tevo pATha koI graMthamAM dekhyo hoya, tema smaraNamAM Hell. 119-82 || prazna: uttara vaikriya zarIranuM mApa lAkha yojanathI kAMika adhika kahyuM che. paraMtu te yojano karanAranA AtmAMgula pramANe ke utsedhAMgula pramANe ke pramANAMgula pramANe samajavA ? uttara :-- uttaravaikriya zarIra utsedhAMgule athavA AtmAMgule athavA pramANAMgule potAnI zakita anusAre thAya, temAM koI paNa jAtano Agraha nathI. 51-43 // prazna : Avazyaka hAribhadrIyavRttimAM pahelA zlokamAM zrI haribhadrasUrIzvarajIe zrutadevatAne namaskAra karela che, te zuM sAdhune ucita gaNAya ? ahIM "zrutarUpa devatAne namaskAra karyo che ema kahI zakAze nahi, kemake pratikramaNagarbhahetumAM zrutadevatAne devIrUpe jaNAvelI che. uttara :-- jJAnarUpe zrutajJAna mokSanuM kAraNa che, tethI zrutajJAnanI adhiSThAtrI devInuM paNa Theka ThekANe smaraNa vigere karI teNIne paNa karmakSayanuM kAraNa tarIke batAvela che. mATe zrutajJAnane prApta karAvavAmAM upakArI hovAthI pUrvAcAryoe Acarelo zrutadevIno namaskAra AcaraNA pramANarUpa che. 1-44 // prazna: je devavaMdana vidhi ApaNe pAMca zakrastavoe karIe chIe, te vidhi koI graMthamAM che? ke paraMparAgata che? ane pravacana sAroddhAra vigere graMthamAM hakIkata judI maLe che, tenuM kema ? uttara:--pAMca zastavoe karI karAtI keTalIka devavaMdananI kriyA yogazAsra TIkA tathA saMghAcAra TIkA Adi graMthone anusAre karAya che, ane keTalIka paraMparAthI karAya che. mATe pravacana sAroddhAra vigere graMthomAM
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 keTalIka bhinnatA che, to paNa te vidhi suvihita puraSoe Acarela hovAthI koI jAtano tarka-vitarka karavAnI jarUra nathI. kemake-"gaNadhara mahArAjAonI sAmAcArImAM paNa yiAbheda hoya," tema zAstra pharamAve che. 1-45 prazna: "eka nigodamAM samaye samaye anantA jIvo pese che; ane pUrve peThelA anannA nIlyA kare che." AvI rIte anantA jIvo samaye samaye gamanAgamana karyA kare, to te nigoda keTalA kAla sudhI TakI zake? uttara:- pannavANA TIkA vigeremAM pratyutpanna eTale pahelAM utpanna thayela vanaspati jIvono nirlepakALa-eTale khAlI thaI javuM niSedhyuM che, to saMpUrNa nigodanuM rahevAnuM kALapramANa kevI rIte kahI zakAya? arthAta kahI zakAya nahi. 1-46 prazna: "tibbArapatra vAda-ItyAdika gAthAnA anusAra taparUpa prAyazcitta-AloyaNa apAya che, paraMtu A gAthAo kayA graMthamAM che? uttara:-tibbAra-ItyAdika gAthAo koI graMthamAM dekhI hoya, tema sAMbharatuM nathI. paraMtu chUTA pAnAomAM to che ja, ane paraMparAthI Avela che. 1-47 prazna: vara-vana-zAM-A gAthAmAM jinezvaronA pAMca vargo kahelA che, paraMtu vartamAna jinezvarono sonA sarakho varNa koI ThekANe stotra vigeremAM lakhelo che. tethI teonuM paMcavarNapaNuM kevI rIte saMgata thAya? uttara:-vana-A gAthAmAM batAvelA tIrthakaronA pAMca vaNa barAbara ja che. ane stotra vigeremAM vartamAna jinezvarono suvarNavarNa lakhyo che te hAla vicaratA jinezvaronI apekSAe lakhyo haze, ema samajAya che. kAraNake-chUTA pAnAomAM tathA viharamAnajina ekaviMzatisthAnaka graMthamAM sImaMdhara vigere vize jinezvarono ekaja suvarNavarNa lakhelo dekhAya che. 1-48 prazna: "jinavalabhasUrikRta prAkRtaAlAvArUpa dIvALI kalpamAM paDAvo saviDIyo gukjhijisaM. zrAvaka paDikArUpa dharma viccheda pAmaze ema lakhela che," evI vAta thAya che, to tyAMnA pustaka bhaMDAramAMnA dIvALIkalpamAM A pATha che ke nahi? uttara:-jinavallabhasUrikRta AlAvArUpa dIvALIkalpa amoe dekhyo nathI. paNa jinaprabhasUrikRta AlAvArUpa dIvALIkalpa to ahIM che; ane temAM upara lakhelo pATha che. 1-49
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna: utsarpiNI kALanA chellA tIrthaMkaranuM tIrtha keTalA kALa sudhI cAlaze? uttara:-utsarpiNIkALamAM chellA tIrthaMkara mahArAjanuM tIrtha "bhadeva svAmIno je kevaLIkALa kahyo che, teTalA kALa sudhI cAlaze. "ema bhagavatIsUtranA vIzamA zatakanA AThamA uththAmAM kahyuM che. 1-50 prazna: siddhAntamAM "2004 yugapradhAno thaze," ema kahyuM che, to te yugapradhAna mahArAja hAla kyAM che? uttara:-hAla yugapradhAna che, te jANavAmAM nathI ane dekhAtA paNa nathI. tethI trIjA udayanA prAraMbhathI thaze, ema jaNAya che.1-51 prazna: jeNe anantakAyanuM paccakhANa karyuM hoya, tene bhUmikoLuM lIluM ke taDake sUkavyA vinA sUkAI gayeluM kahyuM? ke zrAddha-vidhimAM batAvela saMskAravALA AjanI peThe na kalpe? kemake-te velaDInA pAMdaDAja bhUmithI uce dekhAya che, ane phaLo to bhUmimAM hoya che. uttara:-bhumikoLuM DI prakAre sUkAi gayuM hoya, to anantakAyanA paccakhANavALAne auSadhAdi kArANe kalpe ema vyavahAra dekhAya che. paraMtu te koLuM taDake sUkavyA vinA saMpUrNa zuSka na thAya, te vAta barAbara to tenA svarUpanA jANakAro jANe.1-52 prazna: kevaLI mahArAjAo samavasaraNamAM tIrthana, tIrthakarane ane gaNadhara mahArAjane namaskAra karIne kevaLIparSadAmAM bese che, ema AvazyakasUtranI TIkA vigeremAM ane junA caritromAM kahyuM che. vaMdAru-vRttimAM to batAvyuM che ke- gautamagaNadhara samosaraNamAM jinezvara mahArAja samIpe vaMdana karavA gayA, ane te vakhate zAla vigere kevaLIparSadA tarapha cAlyA, tethI gautamasvAmIjIe teone kahyuM ke, "bho mahAnubhAvo! tamo bhagavAnane kema vaMdana karatA nathI?" te vakhate bhagavAna vIra svAmIe kahyuM ke-"he gautama! tuM kevaLIonI AzAtanA na kara." A prakAre be jAtanA lakhANo che, tethI te vize pUchanArane kayo pakSa kahevo? uttara:-"tIrthakara mahArAjAne traNa pradakSiNA karIne ane tIrthane namaskAra karIne kevaLI mahArAjAo potAnI parSadAmAM jAya," tevA bhAvArthavALA akSaro Avazayaka TIkA vigeremAM che. paraMtu vaMdAravRttimAM to zAla vigere kevaLI mahArAjAo sIdhA ja potAnI parSadAmAM gayA" ema jaNAvyuM
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. te caritAnuvAda che. tethI te pravartaka-nivartaka khAsa gaNAto nathI, eTale ke vidhivAda kahevAto nathI. 1-53 . prA: keTalAka graMthomAM vaSIdAna pahelAM lokAntika devo AvIne tIrthaMkara mahArAjAone dIkSAkALanuM sUcana kare che. ane jJAtAdharmakathA sUtramAM to paheluM saMvarcyurI dAna, ane pachI lokAntika devonI vijJapti batAvI che. to A bAbatamAM zuM vizeSa che? te jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-tIrthakaro lokAntika devonI vijJapti bAda sAMvatsarika dAna Ape, athavA sAMvatsarikadAna prathama zarU thAya, ane lokAntika devo pachI vijJapti kare. ema banne prakAranA akSaro hAribhadrIya AvazyakanI TIkAmAM mahAvIra prabhunA dAnanA adhikAramAM che. A 1-54 II prazna: zAtAdharma kathAmAM kahela pa pa rahi sAmAna -sAhiM tyAdita paviA dareka darekane "cAra hajAra sAmAnika devono parivAra che, te tamAma lokAntikane hoya? ke vimAnanA adhipatine hoya?" vaLI sAmAnya rIte dekhAya che ke-lokAnika devo bhagavAnane bodha kare che, tenA svAmIo bodha kare tema dekhAtuM nathI. temaja temanA parivArabhUtadevonI bhavasthiti teonI peThe hoya? ke taphAvatavALI hoya? uttara:-zAtAdharma kathAmAM batAvela sAmAnikadeva vigereno parivAra 700 Adi dareka lokAnika devono saMbhave che, paNa spaSTa zAstra akSaro jovAmAM na AvatA hovAthI vimAnanA adhipatino saMbhavato nathI. temaja-lokAntikanA parivArabhUta devonI bhavasthiti judI kahI nathI. mATe teonI mAphaka saMbhave che. tatva to kevalI mahArAjA jANe. te 1-55 . prazna: kalpasUtramAM sthavirAvaLIne cheDe vii narmANA iA gAthA che. te pustakArUDha thayuM te vakhatanI che? ke tenAthI pUrva kAlanI che? je pustakAkALanI hoya to devarSi gaNinI kati hovAthI potAne pote namaskAra kare, te anucita gaNAya. ane je anyanI kRti hoya, to sthavirAvaLInI tamAma gAthAo bIjAoe banAvelI kema na hoya? A prakAre zaMkA che. ane jo pUrvakALanI hoya, to pAchaLa thanArA virone temAM namaskAra karelo che, te kema ucita gaNAya? sina prazna-3]
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara-A gAthA devarSi gaNi kSamAzramaNanA ziSya banAvI hoya, ke pachI thayelA koI sthavira bhagavate banAvI hoya, ema saMbhave che. A pramANe sarva gAthA bIjAonI banAvelI hoya, tema saMbhAvanA karavAnI jarUra nathI. kemake-koi asaMbaddhatA ubhI thatI nathI. mATe prazamaratinI peThe "sthitanI ja gati' ciMtavavI. kemake temAM paNa che keTalIka gAthAoe karI umAsvAti mahArAjAne namaskAra karelo dekhAya che, tethI teTalI ja gAthA koI bIjAnI karelI jAgavI. paNa "saMpUrNa graMtha bIjAe kyo" tema manAya nahi. prazamaratinA kartA zrI umAsvAti vAcaka che, te suvidita che.ll1-56 . prazna: "chellA dazapUrvadhara siddhAntonA pAThamAM susthatA kare" tevo praghoSa cAlyo Ave che, tevA akSaro koI graMthamAM che ke nahi? jo che to bhagavatIsUtramAM devardhigaNIe banAvela, nadisUtranI bhalAmaNa kevI rIte ghaTe? A bAbata keTalAka prazno kare che, mATe uttaranI kRpA karazo. uttara:- "chellA dazapUrvadhara siddhAMta pAThomAM susthatA-baMdhabesatApaNuM kare che." Avo vRddhapuruSono pravAda varte che. te saMbaMdhI akSaro to dazavaikAlika hAribhadrIya TIkAmAM ane vicArAmRta saMgrahamAM che. tethI bhagavatI sUtramAM devardhigaNinA naMdisUtranI bhalAmaNa karI che. te bAbatamAM jANavuM ke chellA dazapUrvadhare to siddhAMta pAkomAM saMbaMdhanuM parAvartana vigere susthatA karelI che, paNa sUtrano saMkSepa to devardhigaNikSamA zramaNajIe karelo che, ema saMbhave che. vizeSa vAta to tatvajJAnI jANe. 1-57 II (zrInaMdi sUtranA kartA to zrIdevardhigaNikSamAzramaNa karatAM judAja devavAcaka nAmanA AcArya mahArAja saMbhave che.) prazna: sukAI gayeluM lasaNa sacitta manAya ke acitta? je acita manAtuM hoya to, tevA prakAranA kAraNa prasaMge tenuM osaDa RSivargamAM karAya ke nahi? uttara:-sukAeluM lasaNa acitta saMbhave che, tethI tevA kAraNe RSivani osaDa karavAmAM ekAnta niSedha nathI ema jANavuM. 1-58 . prazna: sUtmanigoda jIvonuM sAmAnyapaNe 256 AvalIkAnuM AyuSya kahyuM che, te-sUkSma paryAptAnuM hoya ke aparyAptAnuM hoya? je paryAptAnuM kahezo, to
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 aparyAptAnuM tethI nyUna saMbhavaze ane te vAta ayukata che. kemake-zAstramAM 256 AvatIkAthI jUna, AyuSya koinuM kahyuM nathI, ane jo aparyAptAnuM kahezo, to tenA karatAM paryAmAnuM vadhAre AyuSya hoya ke nahi? uttara:-jIvAbhigama-pannavaNA vigeremAM sUkSmanigoda paryAptA ane aparyAptAnuM jaghanya ane utkRSTa AyuSya aMtarmuhUrta kahyuM che. tyAM sukabhavagrahaNarUpa vizeSaNa ApyuM ja nathI. ane tenI TIkAmAM sUkSmaparyApta jIvanA aMtarmuhUrta karatAM aparyAptAnuM aMtarmuhUrta nAnuM batAvyuM che, ane karmagraMthanI TIkA vigeremAM bhulakabhavarahaNa eTale ke "sarva karatAM nAnuM jIvatara" ema kahela hovAthI A prakAre nakkI karI zakAya ke-sUkSmanigoda aparyAptAnuM sarva jaghanya jIvatara 256 AvalIkAnuM hoya, ane utkRSTathI to teonuMja 256 AvalIkAthI kAMIka adhika hoya ane paryAptA sUkSma nigodajIvonuM to jaghanyathI paNa ane utkRSTathI paNa atyaMta adhika ja hoya. A rIte vicAra karatAM paryApta-aparyApta sthitinuM pratipAdana karanAra sUtrapaNa baMdha besatuM thAya che. te 1-59 prazna: vAzI-vidala, poLI vigere vaparAya nahi, A bAbatanA akSaro graMthamAM hoya, to te bIjAone batAvAya mATe te pATha batAvavA kRpA karazo. uttara:-bRhatkalpasUtranA pAMcamA udezAnI TIkAmAM cheDe kahyuM che ke-"vAzI poLI vigeremAM lALIyA jIva upaje che, tethI te vAzI-poLI vigere vAparavAthI sAdhuone saMyama virAdhanA thAya," te lALa jIvamaya na hoya, to saMyama virAdhanA saMbhave nahi. mATe te lALa jIvamayI jaNAvI che. ane te jIvo beiMdriyo hoya che." ema vRddhasaMpradAya cAlyo Ave che. A sUtramAM Adi zabda thakI vidala vigere paNa levAya che. tethI vidalomAM paNa jIvonI utpatti thAya, te nakkI che. 1-60 prazna: vaitADhaya parvata upara vidyAdharanI mekhalAmAM hamaNAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA saMbhave ke nahi? uttara:-vaitADhayanI mekhalAmAM sAdhu vigere cAra hoya ema saMbhave. kemake-A bAbatamAM koI bAdhaka vacana nathI. 1-61 / prazna: saMthAvadi A vaMditu-sUtranI gAthAnI TIkA vigeremAM lakhyuM che
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke- "AvazyakanI TIkA vigeremAM trAvakanI pAMcamI pratimAnA adhikAramAM liva TAvI, na tu , "dIvase ja brahmacArI hoya, paNa rAtrie na hoya." A pATha AvazyakanI TIkA vigeremAM khoLIe chIe, chatAM dekhAto nathI. uttara-triya kAraDe- divase brahmacArI hoya ane rAtrie parimANa kareluM hoya. Avo pATha Avazayaka TIkAmAM che. 1-62 . prazna: bhagavatI sUtramAM asurAdikanA adhikAramAM nahi punA gayA mittika "naMdIzvaradvIpa gayA che ane jaze," ema kahyuM che, temAM zo abhiprAya che? kemake-asaMkhyAtame lIdhe teonuM avasthAna che, ane bhUlIpamAM AvavAnuM kahyuM che. uttara:-A vacana niyamabhUta saMbhave che ke, "asukumArAdi devo tIrthakara mahArAjAnA kalyANakanA utsava nimitte naMdIzvara dIpa sudhIja jAya, AgaLa na jAya." paraMtu ahIM AvatAM jatAM te te najIkanAM dvIpamAM teonuM gamanAgamana saMbhave che, paNa tenI AmAM vivakSA karI nathI.in1-63 zna: he he migi 1 ItyAdika caMdravarSa-caMdravarSa-abhivardhita vigere pAMca varSano eka yuga thAya. te yuganuM hamaNAM karyuM varSa cAlI rahyuM che te jANI zakAya? uttara:-hamaNAM trIjuM abhivardhita varSa cAlatuM jaNAya che. te nIce pramANe-kalpasUtra vigeremAM zrI mahAvIra prabhunuM nirvANa bIjA caMdravarSamAM kahyuM che. varSa zrAvaNa vadI 1 thI zarU thAya. kemake -jyotiSa karaMka pannAmAM kahyuM che ke yuganI Adi zrAvaNa vadI 1 bAlava karaNa ane abhIcinakSatramAM prathama samaye thAya."mATe tamAma yugono AdibhUta mAsa zrAvaNa ja saMbhave che, tethI tenA avayavabhUta saMvatsaranuM paNa AdipaNuM zrAvaNathI thAya, te ghaTe che. tethI vIra nirvANa saMvata saMbaMdhI trAvaNa mAsathI AraMbha gaNavAmAM cAra saMvatsaroe yuga samApta thAya. te vAra pachI pAMca pAMca varSoe eka yuga thAya, tevI gaNatarIthI 426 yugo vyatIta thayA ane vikama saMvata 1664 vyatIta thayA. te pachI paNa be caMdrasaMvatsaro gayA. A pramANe gata zrAvaNa mAsathI trIje abhivardhita saMvatsara pravartamAna che. vicAra karatAM A vAta barAbara lAge che. paraMtu "yuganA madhyamAM poSa mAsa ja vadhe" ema kahyuM che, to A varasamAM ASADha
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 mAsa kema vadhyo che? to jANavuM ke- laukika TIpaNAnA anusAra vadhyo che. kemake temAM mAsanI vRddhi aniyamita che. mATe zaMkA karavA jevI nathI. A praznanuM kharuM svarUpa to sarvajJa mahArAjA jANe. 1-64 prazna: yogazAstranI TIkAmAM vasurAjanA adhikAramAM cAraNazramaNonuM gamanAgamana rAtrie lakhyuM che, tethI cAraNa zramaNo rAtrie AkAzamAM jA-Ava uttara-cAraNa zramaNo AkAzamAM rAtrie gamanAgamana kare che, pArzvanAtha caritramAM paNa te pramANe che.1-6pA prazna: siddhazilA upara siddha sivAyanA jIvo hoya ke nahi? je hoya, to te kyA? uttara:--siddhazilA upara siddha sivAya ekendriya jIvo hoya che. 1-66 prazna: gaMgAnadI chaThe Are rathamArga pramANa thaze ke nahi? uttara:- "gaMgA nadI ratha mArga jeTalI TUMkI thaze. ane bIjI 14 hajAra nadIo bhUmi ghaNI ja uga thavAthI zoSAI jaze." ema jaMbUdvIpapannattinI TIkAmAM kahyuM che. 1-67 prazna: jaMbadvIpamAM caudalAkha chappana hajAra nadIonI gaNatarI batAvI che, paraMtu mahAvidehanI vijayonI bhedanArI cha nadIo tathA dareka vaitADhaya maLe unmajJA ane nimanA nAmanI nadIo che, te saMkhyAmAM kema gaNI nathI? uttara:- AmAM pUrvAcAryonI vivakSA ja pramANa che. bUdvIpasaMgrahaNIkAre to sattara lAkhathI adhika nadIonI saMkhyA jaMbudvIpamAM batAvI che. 1-685 prazna: masta livAnA. "sUrya asta thaye chate pANI rudhira tulya gaNAya, . ane anAja mAMsatulya gaNAya." ema A zlokamAM kahyuM che, te vAta jinAgamamAM koI ThekANe che ke nahi? uttaraH A vAta purANamAM kahI che, ApaNI nathI. jinAgamamAM to rAtribhojanano doSa AthI paNa vadhAre kahyo che. / 1-69I prazna: covIza daMDakamAM bhavanapatinA daza daMDaka gaNyA, ane bIjI vyantara vigerenA eka eka daMDaka gayA, tenuM zuM kAraNa?
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 uttara :-- AmAM sUtrakAranI vivakSA ja kAraNa che. // 1-30 // prazna: kevaLa naMdIsUtranA yoga karyA hoya, te sAdhu devavaMdananI kriyA karAve, to te sujhe ke nahi ? - uttara :-- yogohananI kriyAmAM kevaLa naMdIsUtranA yogavALo devavaMdana karAve, to kalpe che. paNa upadhAnanI kriyAmAM kalpI zake nahi. // 1-71 // prazna: devasiya parikramaNAmAM devavaMdana pachI cAra khamAsamaNA devAya che, temAM bhagavAnlR padamAM bhagavAn zabdano zo artha? keTalAko 'tIrthaMkara" evo artha kare che. bIjAo dharmAcArya artha kare che. tyAre koika "devavaMdana pachI cAra khamAsamaNAthI guru mahArAjAne vAMde" ema pratikramaNa garbhahetu graMthamAM kahyA pramANe "guru ja vRMdAya che. jenI pAse pratikramaNa vigere kriyA karAya, te guru manAya." ema bole che. nAmAM kyo pakSa nyAyayukta che? uttara :-- pahele khamAsamaNe tIrthaMkara ane dharmAcAryane saMbodhIne vaMdana karAya 9.119-9211 praznaH prazna: ahorAtri posaha karanAra zrAvaka bIjA divase prabhAtanA pratikramaNamAM besaNuM vigere paccakkhANa kare che, te pramANe dezAvagAsikanuM paccakkhANa kema na karI zake? jo ema kaho ke- "tene sAvaghavyApAranuM paccakkhANa hovAthI dezAvagAsikanuM paccakkhANa na karI zake" to sAmAyikamAM rahelo manuSya kare che, te kevI rIte karI zake? uttara :-- A bAbatamAM cAlI AvatI avicchinna vRddha puruSonI paraMparA ja pramANa che. paNa koi graMthanA akSarono Teko jovAmAM nathI. 511-73 // 1: jar3aA ya hoi pucchA, jiNANa maggaMmi uttaraM taiA // ikkassa nigoassa ya, aNaMtabhAgo a siddhigao // 1 // praznaH "jyAre puchavAmAM Ave tyAre, jinamArgamAM uttara devAmAM Ave che ke eka nigodano anaMtamo bhAga siddha thayo che. A vacana bAdara nigodanI apekSAe samajavuM? ke ke sUkSmanigodanI apekSAe samajavuM?sUkSmanigodanI apekSAe paNa sAMvyAvahArika sUkSmanigodanI apekSA laie, to vyavahAra rAzimAM AvelA paNa keTalAka jIvo koI kALe paNa muktimAM javAnA nathI. tethI moTI asaMgati thAya che, te kevI
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 rIte dUra thAya ? uttara :-- "eka nigodano anantamo bhAga siddha thayo che." A vacana sAmAnyathI - che. paNa sUkSma athavA bAdara nigodanI vaheMcaNanI dRSTithI nathI. paraMtu banneya prakAre koi virodha Avato nathI. kemake- vyavahAra rAzimAM AvelA badhA jIvo mokSamAM jAya, tevo niyama nathI. tethI tamoe upajAvelI asaMgatine avakAza nathI. // 1-74 // prazna : dvividha trividha ityAdi pAThano uccAra karI, sAmAyika karatA zrAvakane pApavyApAranuM karavuM karAvavuM baMdha thAya, paraMtu anumodana baMdha thatuM nathI. to sAmAyikamAM rahelo zrAvaka mana vacana kAyAnA yogo paikI koipaNa yoge pApavyApArane anumode, to sAmAyika bhAMge ke nahi? uttara :-- sAmAyikavALo zrAvaka mana vacana kAyAe karI pApa vyApArane anumodI rahyo hoya, to paNa sAmAyikano bhaMga thato nathI. kemake- teNe anumodananuM paccakkhANa karyuM nathI, tema chatAM paNa je anumodana na kare to mahAna lAbha meLave che. // 1-75 // prazna: cha mAsanA yoga vigeremAM dattinuM paccakkhANa karAvAya che, temAM-- sapALamoyaLa paMcattima Avita padmavAr ema kahevuM? ke sapALamoyaLa paMcattiJa jAtanuM padmavAk ema kahevuM? - uttara :-- sapALa moyaLa paMcattina padmavalrApha AvA prakAre paccakkhANa guru paraMparAe uccArAtuM jaNAya che. paNa bIjI rItie nahi. // 1-76 // prazna: gAMgeyabhAMgAnI cAreya gatinI apekSAe sarva saMkhyA ane A rItie teono "A lAkhamo bheda che" te baMneya bAbato jaNAvavA kRpA karazo. uttara :-- naraka gatimAM sarve pravezanakomAM asAMyogika sAta bhAMgAne, ane ratnaprabhA vigeremAM dvika vigere saMbaMdhI bhAMgAoe karI dvipravezanaka vigeremAM kiAdisaMyogone gaNIne anukrame Avela bhAMgAne eka karI tamAma saravALo karavo, paraMtu dareka pravezanaprati bhinna bhinna saravALo Ave che. pravezanaka bhaMga saMbaMdha to saMbhavato nathI, ema jaNAya che. ane A pramANe bIjI traNe gatine AzrayIne paNa je saMbhave te jANavuM. bIjuM, A viSayanuM bhagavatIsUtramAM ke-TIkAmAM karaNa batAvyuM nathI. tethI "A lAkhamo bhAMgo' tema spaSTa lakhI zakAtuM nathI. // 1-77 //
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 prazna:-gane viMti no ItyAdi bhASyanI gAthAnI avamUrNimAM traNa gAthA che, teno artha jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-"savaMdanamAM eka namucurNa ane be namutyurNa sukhethI samajI zakAya che" ema manamAM dhArIne "namulyANaM traNa" vigerene pratipAdana karanAra traNa gAthA avasUrimAM kahI che. teno A artha che - IriyAvahiyA pahelAM athavA praNidhAnane aMte zakastava kahetAM athavA bIjA caityavaMdanane aMte namutyurNa kahetAM traNa namutyurNa thAya che. ahIM ekvAra devavaMdana saMbaMdhI be namutyAM traNeya pakSamAM joDavAnA prasiddha hovAthI, gAthAmAM saMgrahIta kya nathI. have, ekavAra devavaMdanamAM be namutthaNa kahevAya ane pahelAM tathA pachavADe kahevAya, ema cAra namutyurNa thAya che, athavA devavaMdanamAM traNa ane pahelAM athavA pachavADe eka namutthaNe ema cAra namutyu thAya che. 1-785 prazna: zrI vajasenanA ziSya caMdrasUri vigerene sthavirAvalImAM kema kahyA nathI? bIjA ziSyone to kahyA che, te ApaNI paDhAvalImAM nathI, tenuM zuM kAraNa? ane tenI paraMparA kevI rIte maLe? uttara:-jyAre mAtharI ane vallabhI ema be vAcanA thaI, tyAre sthavirAvalIno paNa pATha bheda thayo hoya ema saMbhave. tethI koika vAcanAmAM vasenasUrinA ziSya caMdrasUri vigere kahyA haze, ane koIkamAM kahyA nahi hoya. to paNa paraMparA tuTatI nathI, kemake- ApaNI paDhAvalInA anukrame, pUrvAcAryoe potAnA graMthomAM te te AcAyanAM nAmo lakhelAM che. ane te pUrvAcAryo bahuzruta hovAthI pUrvApara graMthone vicAryA sivAya lakhe nahi. 1-79i mahopAdhyAya zrI bhAnucajagaNinA paznottaro. prazna: sAMjanI paDilehaNamAM chelle odho paDilehe che, ane prabhAtamAM pahelo paDilehe che, tenuM zuM kAraNa? uttara-oghaniryukti ane yatidinacaryA vigeremAM tema karavA kaheluM che, te ja kAraNa che. te 1-80
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 prazna: je zrAvakane paheluM upadhAna ryA bAra varasa thaI gayA, ane bIjuM upadhAna karyA kAMika nyUna hoya, to te zrAvaka paheluM upadhAna pharI * vahana kare? ke-bIjuM paNa pharI vahe? uttara:-je mananI samAdhi rahe, to bane pharI vahana kare, tema na hoya, to jenA bAra varasa thai gayA hoya te pharI vahana kare.r1-81 za: prabhAta samaye sthApanAcAryanI jhoLI, sthApanAcAryanI pahelAM paDilehavI. ane sAMje pachI paDilehavI, tenuM kAraNa zuM? uttara:-sthApanAcAryanI jhoLI prabhAte ke sAMje pahelI ke pachI paDilehavAmAM zAstramAM kAMi niyama nathI.. 1-82 | prazna: cAra upadhAna vahevA bAda mALAropaNa keTalA kALamAM karI levuM joIe? uttara:-mukhya rItie pahelA upadhAnamAM praveza ryo hoya, tyAMthI bAra varSa oLaMgI jAya, to cAre upadhAna jAya che, tethI bAra varSa pahelAM mALAropaNa karI levuM. 1983 prazna: cavatIne rAjyAbhiSeka thayA bAda putra thAya ke nahi? uttara:-"rAjyAbhiSeka thayA bAda cakvatIne putra thAya che," ema trI ajItanAthaprabhunA caritra vigeremAM kahyuM che. 1-84 che prazna: eka samayamAM keTalA tIrthakara mokSe jAya? uttara:-utkRSTathI eka samayamAM cAra tIrthaka siddhipadane pAme che, ema siddhapaMcAzikA vigeremAM kahyuM che. 1985 upAdhyAya zrI vivekaharSagaNinA praznottaro. a: rAtribhojananA paccakakhANIne anna vigeremAM rAtrisiddha-tivANurahi"rAtrie banela ane divase khAdheluM vigere" caubhaMgImAM traNa bhAMga varjita che. te pramANe sukhaDI pramukha paphavAnnamAM varjita kharAM ke nahi? je "varjita che" ema kaho, to paphavAtramAM tevo vyavahAra haju sudhI nathI, tenuM zuM kAraNa? ane "varjita nathI" ema kaho, to AraMbha to sarakho hovAthI annAdimAM varSa che, ane pakvAnnamAM kema varjita nathI? "pANInI lIlAza paDvAnnamAM nathI. mATe dUSaNa nathI. pakvAtra eka mAsa vigere sina praza-4]
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALa sudhI abhakSya thatuM nathI." ema kaho to rAtriAsI karaMbhA vigere "jo rAtrie banAvyA hoya, to akabdha che" evo vyavahAra kema rAkho cho?tethI anna ane pakvAnna rAtrie banelAM hoya, temAM eka-varSa ane bIjuM-avarSa Avo bheda hRdayane zaMkAkuLa banAve che. uttara:-rasiddha-triApura phatyAdri AvI caubhaMgI zAstramAM koI ThekANe joI nathI. tethI rAtribhojananA paccakakhANavALAne te kevI rIte chAMDavA lAyaka hoya, ane pavitranuM dRSTAMta paNa kevI rIte ghaTe? te pote svayaM vicArI levuM. paNa rAtrie rAMdhavAmAM mahAna AraMbha thAya che. tethI zrAvakoe svazakti pramANe te varjavuM. paNa rAtribhojananA paccakhANanA bhaMganA bhayathI nahi. vaLI sAdhune AzrayIne vilApRhIta-tribhu vigere caubhaMgI kahI che, paNa te zrAvakane AzrayIne nathI. te paNa samajI levuM. 1-8dA prazna: saMdhAnamAM (athANAM vigeremAM)nAMkhela lIlA liMbu vigerenI lIlAza kema dUra thAya ? uttara:- kSAramAM nAMkhela lIlA liMbu vigereno varNa rasa gaMdha vigere pharI jAya che, tethI traNa taDakA khavarAvyA sivAya paNa lIlApaNAno abhAva thAya che, ema vRddhavyavahAra che. ll1-87 . : pAcaritramAM lakSmaNa cothI naraka pRthvImAM gayA, ane paramAdhAmInI vedanA chellA dazamA parvamAM- je zijDamAgo ItyAdika gAthAmAM batAvI, te vAta. ti pamA yAvi... "traNa narakamAM paramadhAminI vedanA paNa che" evA saMgahAgInA pATha sAthe kevI rIte baMdha besatI Ave? uttara-ti pamAniyari. AvuM saMgrahaNInuM vacana prAyika samajavuM tethI koI ayukatatA jaNAtI nathI. ll1-88 . prazna: pAcaritramAM"mAtAno rathayAtrAno abhigraha pUrNa na thavAthI du:khitacitte nIkaLI gaela ane tApasanA AzramamAM rahela janmajayarAjAnI putrI madanAvalIno anurAgI thayela" vigere tamAma caritra harizacakInuM kahyuM che ane uttarAdhyayananI TIkA tathA zrAddhavidhi vigeremAM te caritra mahApAnuM kahyuM che. tethI A banneyanI saMgati kema thAya.? vicAra
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 karatAM to "teNe karAvela prAsAdanA darzanathI rAvaNane hariNacakInuM samIpapaNuM saMgata thAya che." paNa bIjA pakSamAM ghaNA graMthonI saMmati maLe che. tethI ghaNI zaMkA utpanna thAya che. mATe tenuM kema? uttara:-A bAbatamAM matAMtara jaNAya che.ar1-89 prasana: pAMDava caritramAM kRSNano janma Aso suda AThame kahyo che, ane neminAtha caritramAM tathA lokoktimAM zrAvaNa vada AThama batAvI che, mATe be vAtano meLa kema maLe? uttara:-AmAM paNa matAMtara jANavuM.1-9OIL prazna: pAMDavacaritramAM jarAsaMdhanA senAnI hiraNyanAbhane bhIme mAya che, ane hemacaMdrIyanemicaritramAM anAdhRSTi senAnIe tene mAryo che, te vAta kema male? uttara:- AmAM paNa matAntara jANavuM. 1-91 II prazna: "vartamAna tamAma beMko ekAvatArI che" ema pravAha cAle che, ane padmacaritramAM sItA iMdranA A bhavathI judA traNa bhavo kahyA che, tenuM zuM kAraNa? uttara:-"vartamAna tamAma IMDho ekAvatArI che ja" evA akSaro ame joyA nathI.1-92 . prazna: pAMDavacaritramAM solamA sarganA 18mA zlokamAM chejestha: tArA triya A padamAM tAzA A zabdamAM Apa pratyaya kema karyo che.? kemake Ta pratyayathI te rUpa baneluM che, mATe i pratyaya karavo joIe. uttara:-8 pratyayathI banelane rU pratyayaja Ave. paraMtu ahIM tAdRza e zabda vinA che. tethI bhAgari AcAryanA mate bApu AvavAthI rUpa banyuM che. mATe koI doSa nathI.. 1-93 . sa: dhoLA ane rAtA saidhavanA acittapaNAmAM bheda kema rakhAya che.? uttara:-zrAddhavidhimAM kahyuM che ke "jo rAtA tathA dhoLA saidhavanuM eka utpattisthAna hoya, to banneyanuM sacittapaNuM samAnaja gaNAya. paraMtu-AcaraNAe dhoLA saidhavamAM acittapaNAno vyavahAra che, rAtAmAM nathI. temaja rAtA
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ur: derAsaramAM jinezvaranI samakSa kapALamAM tilaka karatAM paDado ADo karavo ke nahi ? uttara :-- "paDadA vinA tilaka na karAya" tevA akSaro joyA nathI. // 1-95 // ys: : pratikramaNamAM vAMdaNAnA avasare zrAvakoe muhapatti zuddhabhUmimAM mUkI vAMdaNA devA? ke kaTAsaNA upara mUkIne devA? 28 dhoLAnuM ekaja utpatti sthAna hoya, tevo niyama jANyo nathI. kemake-rAtAne najIkanI khANamAM upajavAno saMbhava che. 1-94aa uttara :-- pratikramaNamAM zrAvako muhapatti zuddhabhUmimAM mUke athavA caravaLA upara mUke, bIje nahi, ema vidhi che. 1-96 // prazna: : kAMjInuM jaLa abhakSya che, mATe upavAsIne kevI rIte kalpe ? - uttara :-- jenuM bIjuM nAma AranAla che, te kAMjIjala. temAM je dararoja unuM osAmaNa naMkhAtuM hoya, to abhakSya thatuM nathI. tethI upavAsI sAdhune zuddha uSNa jala na maLatuM hoya, to sUtramAM batAvela hovAthI kalpe che. paNa rAi vigerenA saMskAravALuM hoya, to na kalpe. A pramANe osAmaNa paNa sUtrokta hovAthI klpa che. tenuM AhArapaNuM to thatuM nathI. kemake-tevo abhiprAya nathI.1-97A prazna: tenaMtAtI addhA aLAyanA anaMtamuLA.. A gAthAe karI "atItakAla karatAM bhaviSyakALa anaMtaguNo che." ane bhagavatI sUtramAM "gayelA kAla karatAM Avato kAla samaya adhika vhela che." te kevI rIte ? uttara :~ bhagavatITIkAmAM bAramA zatakanA bIjA uddezAmAM jyantInA praznamAM batAvyuM che ke- "huM jyunnI! atIta ane anAgata A banneya kAla tulya che" A vacane banneyanuM tulyapaNuM chatAM,navatattvamAM "atIta kAla karatAM bhaviSya kAla ananta guNo che" ema kahela che. te matAntara che ema samajAya che. sUtramAM bhaviSyakALanuM samayAdhikapaNuM kahyuM, te vartamAna samayanI apekSAe kahela che. tenI apekSA na karIe, to te banneya kALa tulya che. have AmAM tulyapaNAnI yukti ane anAgatanI anantaguNapaNAnI yukti te te graMthothIja jANI levI. 51-98
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 prazna: nizIthacUrNi, AvazyakacUrNi ane paryuSaNAkalpacUrNa kyAre banI? koNe banAvI? ane te AcAryo keTaluM zrutajJAna dharAvatA hatA ? uttara :-- A cUrNiomAM nizIthasUrNinA kartA jinadAsa mahattara che, ema tenA chellA bhAgamAM kahyuM che. bIjI cUrNionA kartAnuM nAma levAmAM AvatuM nathI. temaja kathA kALe banAvI? te paNa jANavAmAM AvyuM nathI. // 1-99 // prazna: nizIthasUrNi vigerenA prAmANikapaNAmAM 'nikSobhA nirkyupA' ityAdika samavAyAMgaTIkAno eka dezaja zaraNa che? ke bIjuM kAMi che? = uttara:-- nizIthacUrNa vigerenuM prAmANikapaNuM to ni:zaMkapaNe siddha che, kemake-ghaNA graMthomAM sAkSI che. 1-100 // prazna : vyavahAracUlikAnA kartA koNa che? uttara :-- vyavahAracUlikA koNe banAvI" te jANavAmAM nathI. 51-101 // prazna: mi nA siddI sA, pamALamiyAS vIramALIr AgAmanoLavasthA-micchanna-viAhaLa nave!? // 'sUryodaya vakhate je tithi vartatI hoya, tene Akho divasa mAnavI, je tema karavAmAM na Ave, to AjJAbhaMga, anavasthA, mithyAtva ane virAdhanA e doSo prApta thAya" A vRddhasAmAcArInI gAthA (mUla niyama) che. ane kSaye pUrvI tithi: hAryAM, vRddho hAryA tathotta|| 'parva (tithi)no kSaya Ave tyAre, je pUrva (sAmAnya tithi) hoya, tene (parvatithi) karavI ane (parva tithinI) vRddhi hoya, to (pahelI choDI) bIjI (parva tithi) karavI. A umAsvAtivAcakajInuM vacana (ApavAdika niyama) che. A baMneya bAbatone je na mAnatA hoya, tene balAtkAra karIne paNa manAvavAmAM koi anya yukti che? ke nahi ? uttara :-- A baMneya prAmANika bAbatone manAvavAmAM zrAddhavidhi graMtha ane suvihita puruSonI satata cAlI AvatI paraMparA pramANabhUta tarIke jANavAmAM che. temaja "sUryodaya samaye je alpa paNa tithi hoya, te saMpUrNa jANI, te divase pALavI, paNa sUryodaya vakhate na hoya ane pachI ghaNI hoya, te mAnavI nahi," ema pArAzarasmRti vigeremAM paNa kahyuM che. 1-102
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 prazna: bhagavatIjImAM zrAvakone paMdara karmAdAnano niSedha batAvyo che, to tenuM sevana kalpe ? ke nahi ? uttara :--zrAvakone paMdara karmAdAnano niSedha mULa niyama che, paNa apavAdapade to jenI choDI zakvAnI zakti na hoya, to te zakaTAla vigerenI peThe te kare paNa che. 1-103 // upAdhyAya zrI vijayarAjagaNinA praznottaro prazna: saMbhoga karavAne icchatA zukra vigere devo devIo sAthe maithuna-kIDA devalokanA vimAnamAM kare ? ke bahAra kare ? uttara :-- "zaka vigere devo devalokamAM potapotAnI sudharmasabhAmAM devIo sAthe kAmabhoga karatA nathI. kemake-temAM rahelA mANavaka staMbhanA dAbaDAmAM rahela zrI jinezvaronI dADhAonI AzAtanA thAya," A abhiprAya bhagavatI dazamAzatakanA pAMcamA uddezAmAM che, te sUcaka hovAthI siddhAyatanane choDI bIje sthAnake kAmabhoga kare che, ema saMbhave che. // 1-104 // prazna: uttarAdhyayananA prathama adhyayanamAM Zthi zabda rUDha che? ke yaugika che? uttara:-dhvathi zabda anvarthavyutpatti-rahita hovAthI haimavyAkaraNanA mate rUDha che. ane nAma ca dhAtupta dhAtu thakI nAma bane che." AvA zAkaTAyananA mate sarvanAma madhye paDela hovAthI yaugika paNa che. ane teno artha bhikSuka hovAnuM jaNAya che. // 1-105 // prazna: drumapatraka adhyayanamAM AnaMnavImAva zabda che, teno artha jaNAvavA kRpA karazo. uttara :-- AjaMjavIbhAva zabdano artha "satatapaNe thavuM" evo artha siddhAnta viSamapadaparyAya pustakamAM che. liMgAnuzAsana vivaraNamAM to saMsAranA paryAya tarIke jovAmAM Avyo che. // 1-106 // upAdhyAya zrI dharmavijayagaNinA praznottaro prazna: tIrthaMkara devonA pUrvabhavanI saMkhyA pahelavahelAM samakita pAmyA tyArathI gaNavI? ke pAchaLanA samakita mAtranI apekSAe gaNavI ? jo "prathama
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 samakitathI gaNavI" ema kaho, to RSabhadevanA 13 bhava kevI rIte ghaTe? kemake yugAdidevane dhanAsArthavAhanA bhavathI pahelAM prathama samakitano lAbha thayo che, te pachI anantakALa gayo che. ema na hota, to eka samayamAM utkRSTa avagAhanAvALA 108 siddha thAya, temAM bhagavAnane gaNyA na hota. kemake -naMdisUtranI TIkAmAM utkRSTadvAramAM kahyuM che ke, jeone samakita thakI paDyA ananto kALa thayo hoya, tevA siddha thAya, to eka samaye 108 thAya; saMkhyAno kALa paDayAne thayo hoya, te daza daza eka samayamAM siddha thAya. ane jeo samakita thakI paDyA na hoya, te cAra siddha thAya.ku simAMto kAno, davAo hoi tesi atttthsyN| appaDivaDie cauro, dasarga dasagaM ca sesaannN||1|| jeone samati thakI paDayAne anantakALa thayo hoya, teo samayamAM 108 siddha thAya, ane je samakti thakI paDyA ja na hoya, te cAra siddha thAya ane bAkInA 10-10 siddha thAya." je bIjo pakSa ho, to-rASabhadeva svAmI tathA bIjA tIrthakarone paNa batAvela ja bhavanI saMkhyA kyAMthI thAya? kemake-vacagALAmAM paNa samakitanuM vamana ane prApti thayela che. uttara:-samattapaddhamattamAM nodhavyo vAsa Avazyaka niryuktinA A vacanane anusAre vIrabhagavAnanI tathA temanI saduza hovAthI bIjA tIrthakaronI paNa bhavagaNatarI prathama samakitanI prAptinI apekSAe jaNAya che. paraMtu aSabhadevanI siddhine AzrayIne je vivAda khaDo karyo che, te-nirUpakama AyuSyavALA bAhubaLIne paNa cha lAkha pUrva AyuSya saMkocANuM che, tenI peThe eka samayamAM utkRSTa avagAhanAvALA 108 siddha thAya, temAM bhagavAnane gaNyA, te AzcaryamAM samAtuM hovAthI dUra thAya che. mATe badhuM barAbara che.r1-10NA prazna: tIrthakaronI mAtA cauda svapnamAnAM dazamA svapnAmAM pA sarovara jue che, te paDyothI sUcita evA padma sarovarane dekhe, ke anyadvIpamAM koI ThekANe tevA nAmavALuM sarovara hoya, tene dekhe? uttara:-"padhdhoe karI oLakhAtuM pama sarovara" evI vyAkhyA karI che. mATe te jue. anyadvIpomAM te nAmanuM sarovara nathI.ir1-108 prazna: sthUlabhadrasvAmIe koyAnA gharanA AhAra pANI lIdhA hatA, evo janapravAda cAle che, paraMtu te janapravAdanuM kAraNa zayyAtarapiMDa kema
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ na gaNAya? uttara:- AgamavyavahAri gurudevanI AjJAthI sthUlabhadrasvAmInuM koyAnA gharamAM rahevuM jema anucita nathI, tema thayAtarapiMDa lIdho, te paNa anucita na gaNAya, kemake te AgamavyavahArI puruSo atizayajJAnI hovAthI traNeya kAlamAM hitakArI hoya te sarvanI vicArIne ja AjJA Ape che. 1-109 prazna: pannavaNAnA pahelA padamAM prazna che ke-uraparisarpa-sthalacara-paceMdriyatiryaMca kayA kahevAya? uttara Ape che ke tenA cAra prakAra kahelA che. te A pramANe-sarpa, ajagara, AsAliA ane mahoraga ItyAdi. AmAM AsAliyAnuM uraparisarpapaNuM jaNAvyuM, ane te pachInA sUtramAM ja te AsAliyAnuM svarUpa pUchayuM, tenA uttaramAM-te AsAliyAnuM zarIra, jaghanyathI aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTathI bAra yojana batAvyuM, te kevI rIte ghaTe? kemake tenAja ekavIsamA avagAhanA padamAM saMmUrchAima ura:parisarpanuM utkRSTathI 2 thI 9 yojana sudhInuM zarIra batAvyuM che, ane upasaMhAramAM paNa kahyuM che ke A prakAre audhika ane garbhaja paryAmA ura:parisarpanuM 1000 yojana zarIra ane saMmUrchAimanuM yojanapRthakva zarIra che, ItyAdi. uttara: avagAhanA padamAM ura:parisarpanuM utkRSTathI yojana pUtha zarIra batAvyuM che, te prAyika jaNAya che, tethI cakavartInA sainyano vinAza Ave che, tyAre koika vakhate utpanna thanAra te AsAliyAnuM zarIra bAra yojananuM juduM kahetAM virodha Avato nathI. athavA yoganavRtva padamAM pRthakatva zabda jAtivAcI che, tethI ekavacana chatAM bahuvacana gaNIne be Adi pRthakatva jANavA. tethI koI asaMgati thaze nahi. ema amArI saMbhAvanA che. tattva to sarvajJa mahArAjA jANe A prakAre sUtramAM eka vacana chatAM bahu pRthakatva grahaNa karavAnI vyAkhyA saMgrahaNIvRttikAre paNa karelI che. 1-11nA prazna: te bAra yojanA kyA aMgulanA mApanA levA? uttara-te yojano AtmAgulanA mApe jANavA. kemake--bhinna bhinna kALamAM thanAra cakavatI vigerenA sainyanA paDAvamA yojanA ane AsAliyAnA dehamAnanA yojano sarakhI rIte baMdha besatA thAya. 1-1115
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 mazna: sthApanAcArya pAse jema pratikramaNa vigere kriyAo karAya che, tema jinabiMba pAse tamAma kriyA karavI kalpe? ke kAMI taphAvata che? uttara:- kAMI taphAvata jANyo nathI. paraMtu te kriyAonuM karavuM te avasara-ghaTatuM ja hovuM joIe.ir1-11rA prazna: jeo parapakSIo eTale anyagacchIya hoya, temAM caritra hoya ke nahi? uttara:-anyagacchIya sAdhuone bhagavAnanI AjJAviruddha karavApaNuM hovAthI bhAvacaritrano abhAva che. paraMtu nizcaya svarUpa to kevaligama che.r1-113 prazna: niryuktinA kartA pUrvadhara hoya ke anya hoya? uttara:-niyukti karanArA cauda pUrvadharo hoya che, ema jaNAya che.r1-114 prazna: trAyasiMgadevo ane sAmAnikadevo IMkanA vimAnamAM rahe che? ke judA vimAnamAM rahe che? uttara:-tAvatA 3 va6 sAmANigA sayata vibhAga ririko vesu tihu toti "pUjya samAna trAyasiMza devonA kAnimaya vimAno ane iMdratulya rUpa, AyuSa, vigere guNavALA sAmAnika devonA takAntaratnamaya vimAno, dakSiNa dizAmAM rahelA saudharma, sanakumAra ane bahAdevalokamAM dareka darekanA hoya che" ema devendra-narakendra saMghanI TIkAmAM kahyuM che. tethI te baMneyanAM vimAno IMdra vimAnathI judAM hoya che.II1-11panA prazna: jAnyathI-20 AMkaDe garbhaja manuSyo kahyA che, temAM eka paNa AMkaDAno vadhAro thAya ke nahi? uttara:-cothA karma graMthamAM gadAya suluma vata-ItyAdi gAthAnI vyAkhyAmAM je 28 AMkaDA lakhyA che, te pramANe jadhanyathI garbhaja manuSya hoya che, temAM ekapaNa AMkaDo adhika thAya nahi, ema tAtparya che.ar1-11dA prama: cakavartInA caka vigere sAta ratno eka jIvamaya hoya? ke asaMkhyAta jIvamaya hoya? ane te jIvonI Agati kahI, te eka jIvane AzrayIne? ke aneka jIvone AzrayIne hoya? sina prazna-5.]
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 uttara:-cakavartInAM sAta ratnomAM asaMkhyAta jIva hoya. kemake dekhAtA pRthvInA eka AMkaDAmAM paNa asaMkhyAta jIvo hoya che, temaja teonI Agati paNa asaMkhyAta jIvone AzrayIne hoya, ema saMbhave che. [1-11NA prazna: mitranonakti jAti- ItyAdimAM saMbhinnano artha pUrNa thAya? ke kAMika jUna thAya? uttara:-mukhyapaNe saMbhitrano artha kAMIka nyUna evo thAya che, paraMtu koIka ThekANe pUrNavAcI batAvyo che. temAM kAMIka nyUnanI vivakSA karI nathI. mATe tyAM paNa kAMIka nyUna arthamAM ja jANavo.1-118 prazna: nArInuM avadhijJAna eka yojanAnuM hoya che, te yojanA kayA aMgulathI levo? uttara:-devonI peThe nArakIne paNa avadhijJAnaviSayaka yojana pramANAMgulathI banelo levo. 1-119 prazna: sAdhupaNAmAM-aMte zarIra vigere vosirAvyAnuM paccakakhANa karyuM hoya, marI, gayA bAda mahAvratonA niyamanI peThe te jAya? ke rahe? uttara:-mahAvratonA paccakakhANanI mAphaka te niyama raheto nathI, paraMtu pUrva zarIra vosirAvyuM hovAthI maryA bAda avirati-kiyA to lAgatI nathI./1-12nA prazna: rAyapANImAM sUryAbhanA vimAnamAM aneka pakSIo tathA bhamarA vigere jIvo kahyA che, ane sthAnapadamAM teno niSedha karelo che, mATe AmAM kharuM svarUpa zuM che? uttara:-rAyapasaNImAM sUryAbhavimAnamAM bhamarA Adi kahelA che, te pRthvInI banelI tevI AkRti svarUpa jANavA, paNa trasa jIvo nahi, ane sthAnapadamAM to niSedha karela che, te trasa jIvano karyo che. paNa pRthvI pariNAmarUpano nahi.in1-121. prazna: dravyaliMgI potAnI meLe pApathI DarI mahAvratonI kyiA pALavA maMDI jAya, to ArAdhaka thAya? ke nahi? uttara:- dravyaliMgI je gura vigere sAmagrInA abhAve potAnI meLe samajI mahAvatI thai vicare, to ArAdhaka thAya. paNa chatI sAmagrIe AloyaNa vigere karI mahAvrata uccare nahi, to ArAdhaka thAya nahi. I1-12rA
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 prazna: mAMsa vigeremAM ane chAzanA saMyoge kaThoLamAM jIvo upajavAnuM kahyuM. te jIvo beiMdrIya upaje ke anya upaje ? uttara :-- "mAMsa vigeremAM te yoni rUpa nigoda jIvo upaje" ema yogazAsra TIkA vigeremAM kahyuM che, ane nigodajIvo ekendriya saMbhave che. upadezamAlA TIkA vigeremAM "saMmUrNimapaMcendriya jIvo paNa upaje" ema kahyuM che. tathA "vidalamAM chAza vigerenA yoge trasa jIvo upaje,' ema zrAddha pratikramaNanI TIkAmAM kahyuM che. tethI te jIvo beindriya saMbhave che. kemake-AmAM dahiM paNa lIdhuM che. 1-123 prazna: aDhIdvIpanI bahAra koika ThekANe rAtrija hoya, ane koi ThekANe divasa ja hoya, tyAM kAlapaccakkhANa tathA rAtribhojana paccakkhANa hoya ke nahi ? uttara :-- manuSyalokanI bahAra navakArazI vigere paccakkhANa tathA rAtribhojana paccakkhANa ahIMnAM kALanuM rUDuM jJAna dharAvato hoya, to tene hoi zake. jo tevuM jJAna na hoya to, saMketa paccakkhANa kare. // 1-124 // prazna: zayyA ane saMthArAmAM kAMi taphAvata kharo ke nahI ? * uttara :-- saMpUrNa zarIra pramANa hoya te zayyA kahevAya, ane aDhI hAtha pramANa hoya, te saMthAro kahevAya. athavA zayyA te ja saMthAro. A vyutpattithI AcArAMgaTIkA anusAre e be eka ja paNa kahevAya. // 1-125 // prazna: pusipnAvarI navaMtI A vAkyamAM pUrva sAyarIno zo artha ? uttara :-- "navIna Avela sAdhu vigere prathama yantI pAse vasatinI mAMgaNI kare, kemake-vasati ApanAra tarIke te prasiddha che, mATe pUrva zayyAtarI kahevAya," ema bhagavatI TIkAnA anusAre jANavuM. // 1-126 // prazna: jinezvaronAM avadhijJAna sarakhAM hoya, ke vadhatAM-ochA hoya ? uttara :-- je jinezvara jyAMthI AvI upajyA hoya, temane te sthAna saMbaMdhI avadhijJAna hoya, athavA vadhatuM paNa hoya che, mATe sarvane sarakhuM hotuM nathI.1-127gA prazna: comAsuM puruM thayA pachI be mAsanI aMdara sAdhuone vasa vahoravA kalpe ke nahi?
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara:-"vaSakALamAM jyAM comAsuM rahyA, te pUruM thayA chatAM, tyAM ane pAMca gAu sudhInA saMvinnakSetramAM kAraNa vinA be mAsamAM sAdhuone vasa vahoravuM kalpa nahi," ema nizIthacUrNinA 10 mA uththAmAM kahyuM che. 1-128 : jAtismaraNa jJAnathI saMkhyAtabhava jaNAya? ke asaMkhyAta bhava jaNAya? uttara:-"jAtismaraNa paNa gatasaMkhyAtabhavanA bodhasvarUpa matijJAnano bhedaja che," ema karmacaMthanI TIkA ane AcArAMganI TIkAnA anusAre saMkhyAta bhava jANI zake, ema jaNAya che. 1-1295 prazna: covihAra upavAsa karyo hoya, teNe sAMje pratikramaNa vakhate guru pAse te ja paccakakhANa karavuM? ke nahi? potAnA manathI kare to cAle? ke nahiM? te pramANe cha8 paccakakhANIne bIje divase te pramANe? ke bIjI rItie karavuM? uttara:- savAre covihAra upavAsanuM paccakakhANa karanAre sAMje manathI smaraNa karavuM, paNa pharI karavuM nahi, te ja prakAre chaThThavALA mATe samajavuM..1-13vA zna: digAcArya zabdano zo artha? uttara:-"samayane pichANI sacitta, acitta ane mizra vastunI rajA Ape, te digAcArya" ema yogazAstra TIkAmAM prAthavivRijya e zlokanI vyAkhyAmAM artha kahyo che. 1-131 prazna: kamihara nAmano ajamo sacitta che? ke acita? uttara:-kumihira nAmanA ajamAno vRddhapuruSo acitta tarIke vyavahAra kare che. 1-13ra a: paMcamI ane aSTamIe zrI nemika e stuti tathA saMsAlAvA stuti kahevIja jetha" evo nizcaya che? ke neminAtha ane mahAvIranI bIjI stutio paNa kahevAya? uttara:-"pAMcama AThame zramika ane saMsAlAvA stuti sivAya bIjI - stuti na kahevAya" evo niyama jANyo nathI, paNa AvaDatI hoya to ghaNuM karIne te be kahe..1-133
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37. zna: jinezvaronA khabhe saMyama letI vakhate iMdra devadUSya vastra mUke che, te keTalo vakhate rahe? te jaNAvavA kRpA karazojI. uttara:-devene khabhe mUkela devadUSya vastra keTalo kALa rahe e viSe satizata sthAnakane anusAra vIra bhagavaMtane kAMika adhika varSa sudhI ane bIjA jinezvarone jAvajIvasudhI rahe, tema jANuM che. jaMbUdvIpa pannattine anusAra to "4Sabhadeva svAmIne vIrabhagavaMta peThe rahyuM" ema batAvyuM che. 1-134 prazna: keTalAko sItAne rAvaNanI putrI kahe che, ane mULa nakSatramAM janmI kahe che, te satya che? uttara:-vasudevahiMDImAM sItAne rAvaNanI putrI kahI che paNa mULa nakSatramAM janmI che ema spaSTapaNe lakhela jANavAmAM nathI. 1-135 prazna: vyavahAra rAzivALA jIvo kayA kahevAya? nigodamAMthI bahAra nIkaLela hoya, te mAnavA? ke sukSmanigodamAMthI nIkaLelA hoya te mAnavA? ke pAMce sUkSmamAMthI bahAra nIkaLyA hoya te mAnavA? uttara:-pannavaNAnI TakAmA "nigoda thakI nIkaLelA hoya, te vahevArIyA" AvuM sAmAnya vacana che. sAmAnya vacana karatAM vizeSa vacana sabala hoya che, paNa pAMce sUkama mAtranuM "nigoda" evuM nAma nathI, paNa vanaspatimAM nigoda evuM nAma che, ane praghoSa paNa tema cAlyo Ave che. sUtramAM paNa temaja dekhAya che. mATe sUma nigodamAMthI je jIvo bahAra nIkaLe, te ja vahevArIyA kahevAya che ema sAMbhaLela che. paraMparAe paNa bahuzruta puruSo A pramANe ja mAnatA AvyA che, kemake yogazAstra TIkAmAM paNa A pramANe ja kahyuM che-ke "tamAma jIvo be prakAre che, eka vyavahArI ane bIjA avyavahArI. temAM sUkSmanigodoja avyavahArI che, ane bIjA vyavahArI che." 1-136 ||iti sakalasUri purandara paramaguru gacchAdhirAjabhaTTAraka zrI vijayasenasUri prasAdIkRta praznottara saMgrahe bhaTTAraka zrI vijayahIrasUriziSya paNDita zubhavijayagaNiviracite prathamollAsa: sampUrNaH che. pramoTTANe mUrva-bhASA-para-sArasaMha samApa: II
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 ||Jatha dvitIyoTTAnna:| maGgalam zrInAbheyaM jinaM natvA, sttvaa'bhiissttaarth-saadhkm| vidhIyate mayA''modAdullAsaH prathametaraH // 1 // prANIonA manoratho pUranArA prathama tIrthaMkara zrI RSabhadeva svAmIne namaskAra karI, senapraznano bIjo ullAsa AnaMda pUrvaka racuM chuM. paMDita zrI Ananda vijayagaNikRta praznottaro. prazna : "jinapratimA eka AMgaLathI 11 AMgaLa sudhInI ghara derAsaramAM pUjI zakAya che," tevo pATha mArI pAse che, A bAbatanA je vizeSa pATha hoya, te jaNAvavA kRpA karazo. kemake navIna pratimA bharAvavAvALA zraddhALu zrAvako pUche che, ke-"ghara derAsaramAM keTalA AMgaLanI pratimA pUjI zakAya ?" = uttara :-- gharaderAsaramAM eka AMgaLathI laI 11 AMgaLa sudhInI pratimA pUjI zakAya che, ane tethI vadhAre AMgaLavALI pratimA to nagara derAsaramAM pUjAya che. AmAM vizeSa e che ke-"ghara derAsaramAM ane nagara derAsaramAM ekI AMgaLavALI pratimA pUjI zakAya, paNa bekI AMgaLavALI nahi."ema Thakkura pherae banAvela vAstusAra graMtha vigeremAM batAvela che. II2-137gA prazna: sopArInA kakaDA athavA sopArIno bhuko sAdhuone kaselaka vigerenI mAphaka lai zakAya ? ke nahi ? uttara :-- kevaLa sopArInA kakaDA tathA bhuko vahoravA lye nahi, evI gacchapravRtti che.2-138|| prazna: Agama, zruta, AjJA, dhAraNA ane jInavyavahAra A pAMca prakAranA vyavahAramAM hAla keTalA vyavahAro varte che? uttara :-- Agama vyavahAra hamaNAM nathI ja, zrutavyavahAra paNa hAla saMpUrNa nathI, paNa keTaloka pravarte che, mATe hAla zruta vigere cAra vyavahAro che, ema to kahI zakAya che ja. temAM paNa prAyazcitto ghaNuM karIne jIta vyavahArathI apAya che.|2-139||
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 pakSa: sAmAyikanA adhikAramAM pahelAM IriyAvahiyA paDikamavA, te zAstrAnusArI che? ke pachI karavA te zAstrAnusArI che? uttara:-sAmAyikamAM mahAnizItha sUtra, hAribhakIya dazavaikAlika TIkA vigerenA anusAre ane yukti pramANe tathA vihita puraSonI paraMparAne anusAra pahelAM iriyAvahiyA paDikkamI sAmAyika levuM te yuktiyukta bhAse che. je ke-Avazyaka cUrNimAM pachI phariyAdagAra paDikSama "pachI paNa IriyAvahiyA paDikame" ema batAvyuM che. paNa te to sAdhu samIpe sAmAyika ucca bAda caityavaMdana karavAnuM paNa kaheluM che. tethI "te IriyAvahiyA sAmAyikanA che" ema zI rIte nizcaya karI zakAya? te carNimAM kahelI sAmAyikanI samAcArI barAbara samajAtI nathI. joke yogazAstra TIkA, dinakRtya TIkA vigeremAM pachI "iriyAvahiyA kare" ema batAvyuM che, paNa te to badhe ThekANe cUrNinA pATha uddharIne kaheluM che, mATe te cUrNimUlaka che, tethI sAmAyikanA IriyAvahiyAno nirNaya tenAthI kevI rIte karAya?ra-140 prazna: gajeravano zabda pANIthI utpanna thAya che? ke vAyuthI utpanna thAya che? ke koI bIjAthI? - uttara:-ThANAMga TIkAmAM Theka ThekANe nitari zabdonA meghagarjita evo artha karela hovAthI ane vAdaLI jaLamaya hovAthI garava jalathI utpanna thAya che, ema saMbhave che. vAyusamutya zabdo rniti "vAyuthI utpanna thayelo zabda garava" evuM zAstramAM kaheluM dekhAtuM nathI. 2-141 / prazna: hAusa khave, sAda yA pa chinA naya NaM aNAisesI, viyANai esa chumttho||1|| "asaMkhyAtabhavane kahe, athavA-para je pUche te kahe, tethI bIje manuSya "A atizaya vinAnA chadmastha che" ema jANI zake nahi." A gAthA gaNadharone AzrayI kahelI che? ke-sAmAnya codavaone AzrayIne kahI che? temaja avadhijJAnI saMkhyAtA asaMkhyAtA bhavane dekhe che, evI rIte mana:paryava jJAnI paNa dekhe che, ane kevalajJAnI nakkI anantabhAva dekhe che, jAtismaraNazAnI to niyamathI saMkhyAtAbhavane dekhe ema AcArAMga TIkAmAM kahela che. tevI rIte caudapUva keTalAbhavo dekhe? ane caudapUrvI asaMkhyAtA bhavo jANe che, evo praghoSa cAle che,
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ te satya che? ke asatya? uttarasaMDAra 3 bave A gAthA gaNadharone AzrayIne Avazyaka sUtramAM kahI che. A anusAre bIjA paNa saMpUrNa caudapUvao asaMkhyAta bhava jANe, ema kahI zakAya che. kemake-zrutajJAnanuM tulyapaNuM che, ane tethI tevo praghoSa paNa satya che, ema saMbhave che.ra-14rA prazna: aDhAra prakAranI bhAvadizAmAM bIjarUDa ane saMpUrNima vanaspati A be bhedo vanaspatinA kayA bhedamAM samAya? uttara; -AcArAMganiryukti vigeremAM aDhAra prakAranI bhAvadizA batAvI che, temAM mukhyapaNe e arabIja vigere cAra vanaspatibheda kahyA che, te anyanuM sUcaka hovAthI dazavaikAlika vigeremAM batAvela bIjarUha ane saMmachiMmavanaspati e be bhedono temAM samAveza thaI gayelo jANavo. have arabIja vigeremAMthI zemAM samAya che? A bAbatanuM spaSTIkaraNa zAstramAM kareluM dekhAtuM nathI. ra-143 prazna: saudharma-izAna-devI AThamA devaloke gaI hoya to, ane pahelA devalono deva 12mA devaloke gayo hoya to, ane bhavanapati deva pahelA devaloke gayo hoya to, ane pahelA devalokano deva trIjI nAraka pRthvImAM gayo hoya to, avadhijJAne karI cAre bAjunuM keTaluM kSetra dekhe? uttara:-deva vigerenuM avadhijJAna AnugAmika che, tethI je jyAM utpanna thayo hoya, tyAM jeTaluM dekhato hoya, teTaluM bIje gayo hoya tyAM paNa dekhe che, ema jaNAya che. ra-1jA prazna: ATha mahAsiddhi paikI mahatvasiddhi eTale meru karatAM paNa mahAna zarIra banAvavAnI zakti tathA prAptisiddhi eTale bhUmi upara rahyA chatAM AMgaLInA Terave meru parvatanA agra bhAga vigerene sparzavAnI zakti" ema yogazAstra TIkAmAM viSNu matAna A zlokanA vyAkhyAnamAM kahyuM che. paraMtu vaikiya zarIra utkRSTathI utsadhAMgula pramANathI eka lAkha yojanAnuM batAvyuM che. tethI meru karatAM moTA zarIranuM banAvavuM tathA AMgaLInA agrabhAge karI meru parvatanI Tocane pharasavAnuM zI rIte ghaTI zake?
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara:-je ke muleda aMte-"zarIra utsadhAMgula banAvAya" ema kahyuM che. to paNa te vAta prAyika (acokkasa) saMbhave che. tethI koI prakAranI asaMgati thatI nathI. nahiMtara to, bhUmi upara rahIne meru parvatanI mecane AMgaLInA agrabhAgathI aDakavAno asaMbhava thAya bIjA. je ekAntathI zarIranuM mAna jodhAMgalathI levAtuM hoya, to pannavaNA vigere sUtramAM kahela bAra yojana pramANavALo AsAlio jIva mahAvideha tra vigerenA cakvatIonA pramANAMgulathI bArayojananA lazkaranA paDAvano nAza karanAro kema bane? athavA "pahelA devaloke gayelA ane lAkhayojana vaikiyazarIravALA camare eka pagaluM pawvara vedikAmAM mUkyuM. ane bIjuM * pagaluM sudharmAsabhAmAM mUkyuM." ItyAdika vAta bhagavatIjI vigeremAM kahI che, kevI rIte saMbhave?ra-14pA prazna: dahIMnA valoNAno ghoLa vo gALyo hoya, to vigaI gaNAya ke niviyAto gaNAya? uttara:-valoNAno ghoLa vase gALyo hoya; athavA mIThuM nAkhyuM hoya, to niviyAto gaNAya. ane tevo na hoya, to vigaI kahevAya. ra-146 prazna: cavatInI caMdana ghasanArI dAsI hoya? ke strI hoya? tathA bhagavatIsUtranA 19 mA zatakamAM trIjA udezAmAM naDonAlamA puddhaviyaM "lAkhanA goLA samAna pRthvIkAya" evuM vAkya kaheluM che. ane AcArAMgaTIkAmAM pahelA adhyayananA bIjA udezAmAM vedanAhAramAM gAmanava-ne ri-pRthvI-nonavee-viMtivAna viMdhyAt lIlA AMbaLA pramANa sacitta pRthvIkAyano goLo ekavIsa vakhata pIse (topaNa acitta thAya nahi.) ema kaheluM che. A bemAM bheda che? ke nahi? uttara: bhagavatIjImAM mahAbalanA adhikAramAM ahevANApelo "ATha pIsanArI" ItyAdika kahyuM che, mATe te mujaba dAsI jANavI. tathA lIluM AmaLuM ane jatugalaka A beno eka ja artha saMbhave che.ra-14A MA: kevalI gaM bhaMte assiM samayaMsi jesu AgAsapaesesu hatthaM vA pAyaM nA hittA riti A AlAvo bhagavatIjImAM che, ane AcArAMga TIkAmAM bIjA adhyayananA prathama udyasAmAM bhagavatIjI karatAM pAThabhedavALo che, tethI te paNa AlAvo kevI rIte saMgata thAya? seina prazna-6]
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara:-AcArAMga TIkAmAM-3 = kahIne AlAvo lakhyo che, paNa "bhagavatImAM kahyuM che." ema kahIne lakhyo nathI. tethI anya graMthano te AlAvo hoya tema saMbhave che. athavA AcArAMga TIkAkAranA vakhatamAM bhagavatIjInI pratomAM Avo pATha temaNe joyo hoya, tema saMbhave che.ra-148 zna: Avazyaka antabhUta je covIsatya eTale ke logassa che; tenI racanA gaNadhara mahArAja pachInA kAlamAM thayela bhadrabAha svAmIe karI, ema AcArAMganI TIkAmAM bIjA adhyayananI zarUAtamAM kahyuM che, to zuM A logassa ja bhadrabAhu svAmIjIe banAvyo ke tamAma AvazayakasUtro temaNe banAvyA? athavA gaNadhara mahArAje prathama banAvyA? A bAbatamAM zuM tattva che? uttara:-"aMgapraviTa AcArAMga vigere aMgo gaNadharadeve banAvyA, ane anaMgapraviSTa Avazyaka vigere sUtro aMganA eka dezane nimitta karIne sthavira bhagavaMtoe banAvyA," ema vicArAmatasaMgraha tathA AvazyakaTIkA vigerene anusAre jaNAya che. tethI bhadrabAhasvAmIjIe logassanI tathA bIjA AvazyakonI racanA niryukti rUpe karI che, Avo bhAvArtha AcArAMgaTIkAmAM te ja adhikAramAM che, te jANI levuM.Ara-14lA prazna: jinapratimAnI bhrakuTIe kAlo raMga karavAmAM Ave che, tema hoThe lAla raMga karAya? ke nahi? uttara:- zAzvata pratimAnuM avalaMbana karIne bhrakuTIe kALo varNa karAya, tema hoThe rAto varNa karavAmAM virodha nathI. ra-15vA prazna: jinapratimAnI AMgImAM lAhi vaparAya che, te yukta che? ke nahi? uttara:- jo ke lAhinA saMskAramAM kAMIka apavitrapaNuM saMbhaLAya che, topaNa graMthomAM tenA niSedhanA akSaro jovAmAM AvyA nathI. tethI A kALe ThekaThekANe tevI pravRtti jovAmAM AvatI hovAthI; ane ghaNAone pUjAmAM aMtarAyano prasaMga Ave, tethI sarvathA niSedha karavo zakya nathI. ra-15nA prazna: AcArAMga prathama adhyayananA chaThThA udezAmAM kulakoDi saya-sahassA, battisa saga aTTha nava ya pnnviisaa| egidibiteiNdiycuridiahriakaayaannN||1|| "ekendriyonI 32lAkha, beIdriyanI 7 lAkha, indriyanI 8 lAkha, cauridriyanI 9 lAkha ane vanaspatinI 25 lAkha kulakoTI kahI che."
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 A gAthAmAM pRthvI vigere cAranI kulakoTI 32 lAkha ane vanaspatikAyanI 25 lAkha jaNAvI che; saMgrahaNIsUtramAM viSNu paMratu vAra-sa-ti-satta-gaivIsA yA "pAMce ekendriyamAM anukrame 12-7-3-7-28 lAkha kulakoTI che." AmAM pRthvI vigere cAranI 29 lAkha batAvI che, to AcArAMganI TIkAmAM pRthvI vigerenI judI judI kulakoTI keTalI kahI che? te sArI rIte samajAvavA kRpA karazo. uttara:- AcArAMgaTIkAmAM pRthvI vigere cAranI kuLakoTI kahI che, temAM judA vibhAgo karelA batAvelA nathI.iAra-15rA prazna: saMvaparasTa vAyaragatta vAyuve- "asaMkhyAtA prataratulya bAdara paryAptA vAyukAya jIvo che," ema mahAdaMDakamAM kahyuM che, ane AcArAMganI niryuktimAM to je bAyarapajjattA, payarassa asaMkhabhAgamettA u. sesA tinnivi rAsI, vIsuM logA asaMkhejA // 1 // "je bAdara paryApta che, te prataranA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA che, bAkInI traNe rAzio dareka dareka asaMkhyAta loka pramANa jeTalI che." Ama kahyuM che, to pahelAmAM "asaMkhyAta pratara samAna" ane bIjAmAM "pratarano asaMkhyAtamo bhAga" batAvyo, to AmAM kharuM zuM? uttara:- A bAbatamAM mahAdaMDaka stavamAM batAvyuM che, te pannavAgAsUtra vigeremAM che. tethI AcArAMganiryukti sAthe matabheda saMbhave che.ra-153 prazna: naraka pRthvIomAM ane devalokomAM ATha dizAmAM, athavA cAra dizAmAM, paMktimAM rahelA narakAvAso ane vimAnono vicAra che. temAM nAma, sthApanA, dravya, kSetra, tApa, prajJApaka ane bhAva, e sAta dizA Avazyaka vigeremAM kahI che, temAMnI kaI dizA gaNAya? ane devaloka vigeremAM A sAta dizAnI madhyavarti dizA koi anya hoya? ke nahi? te hetupUrvaka jaNAvavA kRpA karazo. * uttara:-paMktimAM rahelA narakAvAsa ane vimAnonA adhikAramAM nAmAdi sAta dizAomAMthI tyAM kSetradipha che, ema jaNAya che.ra-154 prazna: dIvALI kalpamAM ane du:1mAkALasaMgha stotramAM zrAvakonI saMkhyAthI sAdhuonI saMkhyA ati ghaNI batAvI che, temAM zuM tAtparya che?
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara:-dIvALI kalpa ane duSamAkALa stotramAM zrAvaka vigerenI saMkhyA utkRSTa bhAMge batAvI hoya ema saMbhave che, ane AcArya vigerenI saMkhyA to jadhanya madhyama ane utkRSTa A traNeya bhAMge paNa che. mATe asaMgatinI zaMkA lAvavI nahi. temaja AcAryanI saMkhyA bAbatamAM to mahAnizItha ane pravacana sAroddhAra TIkA e banneyane maLatI saMkhyA kahI che. ra-15pA prazna: pacIsa yojana UMcA bAra yojana pahoLA ane eka yojananA nALavALA eka koDa sATha lAkha klazoe karI jinezvarano abhiSeka karAya che, ema batAvyuM che. to A eka karoDa ane sATha lAkhanI saMkhyAnI gaNatarI kevI rIte karavI? te jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-acuta iMdra vigere dara IMdronA dara ane manuSya lokanA 13ra sUrya-caMdranA 132 ema 14 iMdranA, tathA uttara ane dakSiNa dizAonI asura kumAranI IMdrANInA 10, ane nAgakumAra vigere navanuM ThekaThekANe eka AlAve svarUpa kahyuM che, mATe jAtinI apekSAe uttara-dakSiNanA adhipationI bAra IMdrANInA 12, e prakAre-vyantarendranI cAra IMdrANInA 4, temaja jyotiSka adhipatinI cAra iMdrANInA 4, pahelA be devalokanA IMdranI sola IMdrANInA 16, A pramANe kula iMdrANInA 46 thAya, tathA sAmAnika devano 1 trAyasiMza devano 1 lokapAlonA 4 aMgarakSaka devono 1 pArSadadevono 1 senAdhipati devono 1 ane prakIrNa eTale chuTA chuTA devono 1 ema kula 10 thayA. tamAmano saravALo karIe tyAre 250 thAya. have kanakamaya vigere ATha jAtinA klazo dareka ATha ATha hajAra che, eTale 6400 klazA thayA. eTale 250ne cosaTha hajAra guNIe tyAre eka karoDa sATha lAkhanI saMkhyA klazonI thaI. A hakIkata chuTA pAnAomAM lakhelI jovAmAM Ave che. ra-156 prazna: rAyapaNIyasUtramAM tA vasisa che ke pADa-varyAsa viSe nA sAhI hatyA A pAThamAM ne manavayaMsa e padano zo artha che? uttara:-aneka prakAre gatamAM bhAI gaNAya che, tethI mitrane paNa bhAI kahevAya. citrasArathi pradezI rAjAthI ummare moTo che, tethI ye bhAtRmitra eTale moTobhAi kahevAya che. ra-15NA
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 prazna: kalpasUtra sAmAcArImAM 51mA sUtramAM nivasatti vA visitta yA A be pado adhika jevA dekhAya che? ke nahi? uttara-battapAchaDisAvitta A vAkya che, tethI "koI sAdhue sAmAnyathI ANazANa karyuM hoya, ane koIe pAdapopagama ANazaNa kyuM hoya, tevA sAdhu manathI bhikSAnI pravRtti Icche," Avo artha saMgata che, tethI te anusAra koI sAmAnyathI karela ANazaNI sAdhune te vizeSaNo saMbhava pramANe ghaTe che, paNa pAdapopagamavALAne ghaTatA nathI. mATe te be pado nakAmA nathI.iAra-158. ma: vyavahAra sUtranA chaThThA udezAmAM- gAma-nagara vigeremAM comAsAmAM athavA chuTAkALe agItArtha sAdhuo ghaNA hoya, to paNa teothI gItArtha sAdhu sivAya rahI zakAya nahi, ema chatAM gItArtha vinA rahe, to prAyazcitta, AjJAbhaMga vigere doSo kahelA che. A vidhi hamaNAMno che? ke prAcIna che? uttara:- sarvakALamAM A vidhi che, ema cokkasa che. hamaNAM to nizItha sUtrajJAnI gItArtha vinA paNa vihAra karAya che, te dravya, kSetra vigereno prabhAva che. ra-159. : jinapratimAne vastronI AMgI karavI, te zAstromAM jovAmAM Ave che, to ApaNA gacchamAM kema karAtI nathI? keTalAko kare che, teno ApaNe niSedha karavo? ke mAnya rAkhavuM? uttara:-jinapratimAnI vastronI AMgI graMthomAM dekhAya che, paraMtu zreSThamukuTa vigere peThe pradhAnavastroe karI aMgaracanA vigere ucita rIte karAya, to vyAjabI che, paNa mastaka upara vastra mUkavuM, vigere vyAjabI lAgatuM nathI.iAra-16trA prazna: sAdhuoe ane posAtIoe pAtranI peThe mAtarIyuM divasamAM be vakhata paDilehavuM ke vAparavAnA avasare puMjIne vAparavuM? uttara:-sAdhuoe ane posAtIoe mukhya vidhie mAtarIyuM be vakhata paDilehI rAkhavuM joIe, ane vAparavA vakhate phera puMjIne vAparavuM.ra-161 prazna kALa vakhate prakaraNagraMtho ane niryukitanI gAthAo sAdhuo gaNI V zake ke nahi? temaja zrAvakothI paNa saMgrahaNI vigerenI gAthAo
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ kALa veLAye gaNAya ke nahi? uttara:-kALa vakhate AcArapradIpa vigere graMthomAM tamAma niryukti-bhASya vigere gAthAonuM paThana pAThana niSedhyuM che.ra-16rA paNa: yogavidhimAM mahAnizItha sUtranA adhyayananA je udezAo batAvyA che, temAMthI hAla koi uo oLakhI zakAya ke nahi? uttara:- yogavidhAnamAM batAvelA mahAnizIthanA uddezAnI hAla oLakhANa paDatI nathI. kemake tenI prato viguNa (asta vyasta) che, ane tenA upara TIkA na hovAthI barAbara jANI zakAtuM nathI.ra-163 prazna: pauSadha lIdhA pahelAM sajhAya tathA devavaMdana karyuM hoya, ane pachI posaha lIdho hoya, athavA upadhAnamAM praveza karyo hoya, to pharIne sajajhAya, devavaMdana vigere karavuM joIe? ke nahi? uttara:-pahelAM devavaMdana vigere karyuM hoya, to posaha lIdhA pachI karavAnI jarUra nathI, tethIja sare che ema vRddha puruSonuM kahevuM che. (sakjhAya hAla pachIja karAya che.) ra-164 prazna: posAtIo traNeya saMdhyAe vistAra pUrvaka devavaMdana kare che, tene mATeno pATha kyAM che? madhyAhnakALamAM devavaMdananI sAmAcArI to pauSadhavidhi prakaraNa vigeremAM dekhAya che. uttara:-o ke posAtI zrAvakone madhyAkALeja devavaMdana karavAnuM sAmAcArI vigere graMthomAM jovAmAM Ave che, to paNa paDikkamao gihiNovi hu, sagavelA paMcavela iyrss| pUAsu tisaMjAsu a, hoi tivelA jahanneNaM // 1 // pratikramaNa karanAra gRhasthane paNa sAta vakhata Itarane pAMca vakhata ane traNa saMdhyAmAM pUjA karanArane jaghanyathI traNa vakhata caityavaMdana hoya che. AvA akSaro hovAthI trikAlapUjA saMbaMdhIpaNe ane paraMparAthI AvelA hovAthI traNeya kALa devavaMdana yukta ja che.ra-16pA prazna: dinacaryA vigere graMthomAM saMgahida saMhitAvari Avo Adeza paDilehaNamAM savAra sAMja mAgavAnuM jovAmAM Ave che, ApaNe tevo Adeza mAgatA nathI, tenuM zuM kAraNa?
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara:-tevo Adeza mAgavAnuM dinacaryA vigeremAM che, paNa devasUrikRta dinacaryAmAM tevo Adeza mAgavAnuM batAvyuM nathI, mATe anyagacchIya dinacaryAmAMthI Avelo saMbhave che. je 2-166 / prazna: cha mAsa uparanA bALakanI mAtA, te bALakano saMghaTTo hoya, to sAmAyika posaha ke pratikramaNa karI zake? ke nahi? uttara:-cha mAsathI moTuM dhAvaNuM bALaka jo aDeluM hoya, to tenI mAtA sAmAyika, pratikamaNa vigere kare, te mukhya vRttie yuktiyukta lAgatuM nathI. 2-167 prazna: mALA saMbaMdhI sonuM rUpuM ke sUtara vigere dravya, te devadravya gaNAya? ke jJAnadravya gaNAya? ke sAdhAraNa dravya gaNAya? uttara:-te sarva devadravya gaNAya. A prakAre saMpradAya che. 2-168 prazna: koi paNa gAma vigeremAM zrAvakonA ghara sAMkaDA hoya, tethI zrAvakanI koTaDImAM sAdhu rahyAM hoya, to sajajAtaraghara gAmanA adhipatinuM ke dezAdhipatinuM thAya? ke nahi? uttara:-"jenI nizrAe gharamAM rahevuM thayuM hoya, tenuM ghara sajAtara thAya." ema bRhatkalpa vigeremAM kahyuM che. "moTA kAraNe to sajAtaranuM paNa levuM kalpa," ema AjJA karelI che. 2-169 prazna: vivAha ke sAdharmika vAtsalyanA jamaNavAramAM sAdhuo vahorI zake ke nahi? ane keTalA manuSyo ekaThA maLI jamatA hoya to jamaNavAra kahevAya? uttara:-saMkhaDI zabda odanapAka ane ghaNA manuSyono jamaNavAra e be artha bRhatkalpa TIkA vigeremAM karyA che, tethI "vivAhanuM jamaNa te saMkhaDI" ane "sAdharmikanuM jamaNa te saMkhaDI nahi," ema kahI zakAya nahi, tethI banneyamAM kAraNa vinA sAdhuothI vahoravA javAya nahi. trIsa athavA cAlIsathI mAMDIne manuSyanuM jamaNa te saMkhaDI gaNAya, ema saMbhave che. ra-17
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 prazna: vaMdittu sUtramAM zrAvikA nibhraM paravAnAmA-viDyo A pATha kahe, ke paraputa-AmaLa-vio A pATha bole? -- uttara :-- zrAvaka zrAvikAone vaMdittusUtrano pATha to sarakhoja jaNAya che, kemake-tenI TIkAmAM batAvyuM che ke-strIne parapuruSa vavo, te upalakSaNathI jANavuM. // 2-171 // prazna: "kALagrahaNa vigere vidhi pUrvaka uttarAdhyayanasUtra vigere gaNavA joie," ityAdika vidhi na sacavAtI hovAthI sAdhuo osannA gaNAya? ke nahi ? ema koI pUche, to zo uttara Apavo? uttara :-- "vasatinuM zodhana vigere vidhi sAcavIne uttarAdhyayana vigereno pATha paNa thAya." ema suvihita puruSonI AcaraNA sAmAcArImAM ja batAvI che, tethI sAdhuo osannA kema kahevAya? evo uttara Apavo. // 2-172 // prazna: agIyAramI parimAmAM zrAvaka sAmAyikamAM nAva niyama vA evo pATha ke nAvaDima tha evo pATha uccare ? temaja-pAMcamI vigere paDimA vakhate AThama vigere tIthimAM rAtrie kAussagga kare che, tema 11mI parimAmAM kAussagga kare ? ke nahIM? uttara :-- 11mI paDimAmAM zrAvake nAva krima evo pATha sAmAyikamAM uccaravo, ane kAussagga paNa karavo joie. // 2-173 // prazna: AcAryonI, upAdhyAyonI, adhama AcAryonI, sAdhu-sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAonI je saMkhyA du:pasahasUri sudhInI dIvAlIkalpa vigeremAM kahI che, te kaI vivakSAe kahI che? kemake-"pAMcamA ArAnA divaso thoDA che, ane saMkhyA moTI kahI che" ema loko pUche che, teno zo uttara Apavo? uttara :-- A bharatakSetramAM pAMcamA ArAno kALa alpa che, chatAM bhUmi ghaNI che, tethI bahu kSetramAM sAdhu vigereno saMbhava hovAthI dIvALIkalpa vigeremAM kahelI yugapradhAna vigerenI saMkhyAnI pUrti ghaTe che, paraMtu te pUrti ApaNe jANelA sAdhu vigerethI thAya nahi, ema jANavuM. // 2-174 //
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 prazna : kevali bhagavaMtane paTTadharo hoya ? ke nahi ? uttara :-- paTTadharo hovAnuM cokhkhuM pragaTapaNe jaNAya che, kemake pariziSTa parvamAM cothA sargane cheDe kahyuM che ke "nirvANa samaya prApta thayo, tyAre saMpUrNa so varSavALA sudharmA svAmIe jaMbUsvAmIne gaNanA adhipati banAvyA, jaMbUsvAmIe paNa tIvra tapa tapatAM kevalajJAna pAmI bhavya prANIone bodha pamADayo. vIrabhagavAnanA mokSanA divasathI cosaTha varSa gayA, tyAre jaMbUsvAmI kAtyAyana gotrIya prabhava svAmIne potAnA sthAne sthApI karmakSaya karI mokSe gayA," A vacanane anusAre paTTadharo hoya. 52-175 // prazna: he bhagavAna! eka jIvane eka bhavamAM keTalA jIvo putrapaNe thAya ? he gautama ? jaghanyathI-eka, be athavA traNa ane utkRSTathI lAkha pRthatve putrapaNe prApta thAya che. " ema bhagavatIsUtranA zataka bIjAnA pAMcamA uddezAmAM che. AmAM eka bhavagrahaNa e zabdano artha zo thAya che? uttara :-- eka samayamAM satha-sahastra-puttuM A vAkyamAM pRthakta zabda che, teno artha bahu thAya che. je tema na hoya, to tenI TIkAmAM-'eka saMyogamAM paNa mAchalAM vigerenI utpatti ane nipajavuM lAkha pRthanuM kyuM, ane manuSyonI utpatti teTalIja batAvI che, to AkhA bhavanI to vAtaja zI karavI? tethI vivasa-muhurtta-vadhutte ityAdikanI peThe jAtivAcaka hovAthI eka vacanamAM samajavo. 52-176 // prazna : AuLa (AvaLa)nA dAtaNamAM keTalAko bahu doSa kahe che, te satya che? ke nahi? temaja AvalanA dAtaNamAM boraDI ane bAvalanA dAtaNa karatAM jIvo alpa che? bahu che? ke tulya che? uttara :-- pannavaNAnA pahelA padamAM gucchAdhikAramAM AvalanA mUla-kaMda -baMdha-chAla-zAkhA-ane pravAla e darekamAM asaMkhyAta jIva kahyAM che, te anusAre boraDI ane bAvaLamAM paNa cha sthAnakomAM asaMkhyAta jIvo saMbhave che, paNa nyUna ke adhika saMbhavatA nathI. // 2-177 // " praznaH landikano pAMcano gaNa hoya, paraMtu tenA kalpano keTalo kALa hoya ? parihAra vizuddhitapanI peThe 18 mAsano kALa hoya ke nyUnAdhika hoya ? uttara :-- yathAlandika tapanA kALapramANamAM to parihAra vizuddhika sAdhunI bhalAmaNanu [sena prazna-7...]
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 vAkya paMcakalpacUrNa vigeremAM bevAmAM Ave che, tethI aDhAra mAsa saMbhave che. // 2-178 // paMDitazrI ravisAgara gaNikRta praznottaro prazna: guru saMbaMdhI zubha (derI) karAvavAnA akSaro kyA graMthamAM che? uttara :-- gurumahArAjanI derI karAvavA bAbatanA pATho ghaNA graMthomAM che, te nIce mujaba jANavA. nivvANaM cir3agAgir3a, jiNassa ikkhAga-sesayANaM ca / sakAthuma jiNahare, jAyaga teNAhi aggiti // 66 // thUbhasya bhAuANaM, cauvIsaM ceva jiNahare kAsI / sabhyaniyALa pahimA, vaLa-1mALeddei nimaEAddA A be gAthA AvazyakaniryuktimAM dvitIya vavarikAne cheDe che. temaja-"bharatamahArAjAe bho ane bhagavAnane uddezIne siMhaniSadyA nAmanuM jinamaMdira vArSakiratna pAse eka yojana lAMbuM ane traNa gAu UMcuM karAvyuM ane potapotAnA pramANavALI covIsa jinanI pratimA jIvAbhigamasUtramAM batAvela parivAra yukta banAvI, temaja, so-bhAionI (RSabhadeva bhagavAna sAthe) pratimAo ane potAnI pratimA ema 100 bhUbho karAvyA. koi paNa AzAtanA na kare, te mATe loDhAnA yaMtrapuruSo ane dvArapAlo banAvyA." ityAdika hAribhadrIya AvazyakanI TIkAmAM nivvALa e gAthAnA vyAkhyAnamAM che, tathA so zUbho bhAIonA karAvyA ityAdi dhUmasaya bhAJALa-A gAthAnA vyAkhyAnamAM che, temaja Avazyaka cUrNimAM- "bhAinI tyAMja paDimA karAve che, ane potAnI paNa DimA sevA karatI karAve che, ane so bho (eka tIrthaMkarano ane 99 bhAionA ema so bhUbho) karAve che, ane tenI AzAtanA koi na kare, mATe loDhAnA manuSyo yaMtramaya sthApyA." A prakAre pUrvota gAthAnA vyAkhyAnamAM che. tathA jaMbUThThIpa pannattimAM kahyuM che ke-"te vAra pachI zakrendra devarAjAe ghaNA bhavanapati vigere devone kahyuM ke-"he devAnupriya! tamo jaladI sarva ratnamaya bahuja moTA thaMbhone banAvo. eka bhagavaMtanI citA upara eka gaNadharanI citA upara ane eka bIjA munionI citA upara banAvo, tethI teoe zUbho banAvyA" ityAdi temaja
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 hemacaMdrasUrikRta AdIzvara caritramAM paNa upara pramANe lakhela che. temaja zrAvaka pratikramaNasUtra TIkAmAM saMcAllR e gAthAnA vyAkhyAnamAM paNa kahyuM che ke-"laukika tathA lokottara devaguru viSayaka cAra prakAranA mithyAtvanA adhikAramAM-lokottara devagata mithyAtva to anyadarzanIe grahaNa karela jinapratimAnuM pUjana vigere karavuM, ane saprabhAvI zAMtinAtha-pArzvanAtha vigerenI paDimAnI A lokane arthe yAtrA vigere mAnatA karavI, te che. ane lokottara guru viSayaka mithyAtva to-lokottara veSamAM pAsasthA vigere rahyA hoya, temane gurubuddhie vaMdana vigere karavuM, ane guruderI vigerenI A lokanA artha mATe yAtrA mAnavI vigere karavuM, te lokottara guruviSayaka mithyAtva che." A prakAre bIjA graMthomAM paNa zUbha karAvavAnA pATha che. temaja mathurAnagarImAM zrI jaMbUsvAmI-prabhavasvAmI vigere AcAryonA 527 zUbho che. tathA somasuMdarasUri, sumatisAdhusUri vigerenA bhUbho hAlakALanA ghaNA munivaroe dekhelA che. mATe A viSayamAM kAMI paNa zaMkA karavI nahi.2-1979 // praznaH gurupagalA pAse pratikramaNa vigere kriyA karavI sujhe ? ke nahi ? uttara :-- phakata devavaMdana kriyA vinA bIjI paDikkamaNa vigere kriyA karavI kalpe che, pAdukA puSpa vigerethI pUjAya che, mATe pratikramaNa vigere karavuM kema sUjhe? ema zaMkA lAvavI nahi. kemake puSpAdithI pUjelI jinapratimA samakSa paNa karAtI paDikkamaNa vigere kriyAo karavI sUjhe .112-92011 prazna:- zaMkhazrAvakanA ghare puSkalI zrAvake posahazAlAmAM jaI iriyAvahIyA paDikkamI, te zA mATe paDikkamI? - uttara :-- te karelI iriyAvahiyAno hetu bhagavatIsUtramAM kahyo nathI, mATe teno nirNaya kevI rIte karI zakAya? vaLI A ritAnuvAda che, paNa vidhivAda nathI, tethI A vidhi badhAe Acaravo nahi.2-181 I prazna : devalokathI ahIM AvatA devono nIkaLavAno je mArga nakkI batAvyo
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ para che, te mArgathI Ave? ke bIjA mArgathI? uttara:- joke devo aciMtya zaktivALA hovAthI badhA rastAothI ahIM AvI zake che, to paNa siddhAntamAM "prAya karIne nirmANamArgathI devonuM AvavuM thAya che" tema kahela che.ra-182 vRddhapaDita kamalavijayagaNita praznottaro. prazna: manuSyalokanI bahAra rahelA siMha vigere mAMsAhArI hoya? ke-yugalikakSetranA siMha vigerenI mAphaka pRthvIla vigere khAnArA hoya? uttara:-manuSyaloka bahAranA siMha vigere samudrAdikanA mAchalAMonI peThe prAya: karI mAMsabhojI hoya, ema saMbhave che, paNa bhogabhUminA siMha vigerenI peThe pRthvI-vanaspati bhojI hotA nathI. kemake jema bhogabhUminA vAgha vigerene alpakaSAya hoya che, ane pRthvI vanaspatikAya vigereno viziSTa rasa pariNAma hoya che, tema bIjA kSetrono nathI e AvI saMbhAvanAnuM kAraNa che. A viSayanA vizeSa asaro joyAnuM smaraNamAM nathI.ra-183 vRddha paNDita kanakavijaya gaNita praznottaro prazna: acitta bhojana vigere cAramAM rAtrie trasa tathA sthAvarajIvo upaje che? ke nahIM? uttara: togA nIvA, tahAM saMpAmA jA nisibhatte vaho dilo, savvadaMsIhiM svvhaa|| "te yoni vALA jIvono tathA uDIne paDatA jIvono rAtribhojanamAM vadha sarvajJoe sarva prakAre joyo che... A zrAddhadina kRtyanA vacanathI, ane akkhai tihuaNanAho, doso saMsatti hoi raaiie| bhatte taggaMdharasA, rasesu rasiA jiA huNti|| tribhuvananAtha rAtrimAM saMsakti doSa kahe che. bhojanamAM tevA rasagaMdhavALA jIvo ane rasomAM rasapariNAmI jIvo hoya che."
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa3 A chUTaka pAnAnI gAthA che. te anusAra sthAvara jIvonI utpatti saMbhave che, paNa rAtrinA saMbaMdhathI trasa jIvonI utpatti na hoya ema saMbhave che.ra-184 prazna; apakRta vastunI aMdara moNa vagaranA roTalI,khAkharA ane phala vigere gaNAya? ke nahi? uttara:- ghaNA graMthomAM alepa zabda karI vAla, caNA vigere batAvyA che, ane bRhatkalpa bhASyaTIkAmAM to "moNa vinAnI roTalI, khAkharA, sAthavo vigere alepamAM kalpa" ema batAvyuM che. ra-185II prazna: zraddhAvALAone Agama bhaNavAno niSedha kayA kayA AgamamAM tathA prakaraNomAM kahyo che? uttara:-samavAyAMga sUtramAM sAdhuone Agama bhaNavAno adhikAra che. kemake temAM AcArAMga sUtra vigereno uddezakAla vigere kahyuM che, te sAdhuone ja ghaTe che. temajativris pariyAassa u, aayaarpkppnaammjjhynnN| cauvarisassa ya sammaM, sUagaDaM nAma aNgNti|| "traNa varSanA paryAyavALAne nizItha adhyayana, cAra varSa paryAyavALAne samavAyAMga-sUyagaDAMga bhANAvAya che." isAdika sAta gAthA paMcavajImAM kahI che, ane AmAM paNa AcArAMganI yogyatAne AzrayIne sAdhuone ja dIkSAparyAyanA varSo cokkasapaNe kahyA che. A artha vyavahAra graMthamAM paNa che. A pramANe sUyagaDAMga sUtramAM je savApAtaMtA e akSaro che. mATe sAdhuoja Agama bhaNavAnA adhikArI che, paNa zrAvako nathI. ra-186 II praH zrAvakone tivihAra duvihAra paccakakhANamAM pANI ane svAdima bhakya che? ke nahi? uttara:-zrAvakone tivihAra duvihAramAM pANI ane sopArI vigere bhakya che. paraMtu ATalo taphAvata che ke-jeNe savAranuM tivihAra porasI vigere paccakakhANa karyuM hoya, tene ekAsaNA vigerenA vakhate beTho hoya tyAM sudhI svAdima kalpa, paNa uThI gayA pachI na kalpa. acita pANI to badhAmAM kalpa che, ane duvihAramAM to banneya bhaThyapaNe saMbhave che. sAMje tivihAra
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ pay paccakakhANamAM pANInA AgArano uccAra nathI. tethI sacitta pANI paNa kalpe che. sara-187 zna: lokanika devo ekAvatArI che? ke nahi? uttara:-ekAvatArI ja hoya, evo ekAnta jANelo nathI. 2-188n prazna: vaDavivAhajiA gAthAno artha batAvavA kRpA karazo? uttara:-"cosaTha hajAra hAthIo" e artha che. te kevA svarUpavALA che? ATha dAMtoe karI sahita je hoya te sArudanavALA kahevAya. evA ATha mastako cosaTha guNA karelA che. ATha dAMta sahita ATha mastako jeonAte tuSiSTintarita kahevAya. ahIM madhyamapadalopI samAsa jANavo. AThane cosaThe guNIe tyAre 512 thAya. teTalA dareka hAthIne mastaka che, temaja eka eka dAMtamAM ATha ATha vAvaDI che. -189 zna: havA vinevana ni A traNa gAthAmAM dhvaja ane aSTamaMgalo dekhAtA nathI. hamaNAM to pUjA avasare karAya che, tenuM zuM kAraNa? uttara:-A traNa gAthAmAM dhajA ane aSTamaMgalonuM upalakSaNathI grahaNa karavuM, kemake ApaNI avicchinna paraMparAthI Avelo snAtravidhi nirmala na hoya, ema saMbhave che. 2-19ou. prazna: arihaMta mahArAjAonA janmAbhiSekamAM devonAM zarIro keTalA UMcAM hoya? uttara:-janmAbhiSekamAM devonAM zarIro abhiSeka karatAM jinezvaranA kALanA manuSyanA zarIra jevaDA hoya ema saMbhave che. 2-191 N: kalpasUtramAM comAsAmAM vosa no vikAsayA nuM parivAra "pAMca gAu bhikSAcanA mATe jaI AvavuM kalpa" ema pATha che. te anusAra caitya ane guruvaMdana mATe jai AvavuM kalpe? ke nahi? uttara:-milAvariyApu e pada anyanuM sUcaka che. tethI caitya ane guruvaMdana mATe jaI AvavuM kalyuM che. kemake Avazyaka hAribhadrIya TIkAmAM kikiyAnidave zaradakALamAM nadI utaravA pUrvaka guruvaMdana Adi kareluM dekhAya che. paraMtu pravRtti nathI. 2-192 prazna: tamAma paccakakhANomAM gaDhaDAmone A AgAra kahelo che. paraMtu pAsa nevena vA ityAdikamAM kema na kahyo?
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 uttara:- vA-A paccakakhANamAM te AgAra kahevAto nathI. tenuM kAraNa zAstramAM joyAnuM sAMbharatuM nathI. vaDAvazyakasUtramAM paNa te AgAra vinAja pANalsano pATha dekhAya che..2-193AA prazna: mahAnizIthanA yoga vahyA vagaranA sAdhu pAse zrAvikA upadhAnanI kriyA zarIranI asakjhAyamAM karI zake? ke nahi? uttara:-aMtarAya chatAM paNa zrAvikAne mahAnizIthanA yogavALA pAseja upadhAna kSiA karavI paDe, bIjA pAse na thAya.II 2-194o. prazna: tIrthaMkaradevonuM caturmukhapaNuM samavasaraNa sivAyanI dezanAmAM hoya? ke nahi? uttara:-TrAnazatratonA A zlokanI TIkAnA anusAra samavasaraNamAM dezanA avasare tIrthakara devonuM cAra mukhapaNuM saMbhave che. te sivAya cAra mukhe dezanA hotI nathI.) 2-195 prazna: tiryaMca ane manuSyone lesthAnI sthiti aMtarmuhUrtanI hoya che, yugaliyAone paNa lesthAsthitikAla e ja prakAre hoya? ke bhinna hoya? uttara:-yugaliAone paNa sAmAnya tiryaMca manuSyanI peThe lesthAsthiti kAla aMtarmuhUrtano hoya, ema pannavaNAstranI TIkA vigeremAM kahela che. 2-196aaaa prazna: jema sUkSma nigodanA sullaka bhavo kahevAya che, tema bAdara nigodanA kSullaka bhavo kahevAya nahi? uttara:-sUkSma nigodanI peThe bAdara nigodanA paNa kSullaka bhavo saMbhave che.ll 2-1971 prazna: saMgrahaNIsUtramAM manuSyadvAramAM be muhu vArA re caDevIsa viraha tono-garbhaja manuSyano 12 muhUrta ane saMmUrNima manuSyano 24 muhUrtano utkRSTathI virahakAla hoya che." ema che, to garbhaja manuSyo sadA hovA chatAM saMmUrNima manuSyano virahakAla kema saMbhave? uttara:-garbhaja manuSyo niraMtara hoya, chatAM paNa saMmUrNima manuSyono 24 muhUrtano virahakAla koI avasare saMbhave che. kemake-pahelAM utpanna thayelAno
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtarmuhUrtamAla pUro thaye chate, navA utpanna na thAya tevo koI kALa AvI jAya che. te vakhate eka paNa hoya nahi, mATe ghaTe che, ema nIvara mA cAmAM kahyuM che. 2-1985 prazna: zullabhavanA vicAramAM 256 AvalIkAoe, ane 3773 aMzoe, eka kSullaka batAvyo che. ane eka AvalIkAnA 3773 aMzo batAvyA. to A be ThekANe batAvela 3773 aMzonuM kALamAna keTaluM jANavuM? uttara:-AvatIkAe mApela mulakabhavanA vicAramAM zvAsocchavAsa ane muhUrtAdikamAM lakabhavo ane AvalikAonI saMkhyA karavAne IzkelI che, ane 3773 zvAsocchavAse eka muhUrta thAya che, tethI gaNatarInI sulabhatAne mATe 3773no bhAjaka rAzi kalpI kADhayo che, have te baMya ThekANAnA aMzonuM kALamAna juduM che. AvalIkAnA 3773 aMzonuM kALamAna asaMkhyAtA samaya che, ane yuddhakabhavanA 3773 aMzonuM kALamAna 256 AvalIkA che. kemake-256 AvatIkAe eka zuddhakabhava thAya che. 2-1995 prazna: vIrabhagavaMtanuM 72 varSanuM AyuSya kaheluM che, te janmadivasathI? ke garbhanI utpattithI? kemake teno vicAra karatAM meLa khAto nathI, mATe kevI rIte che? uttara:-janmotarI (= janmakuMDalI) vigerenI apekSAe to janmathI che, paNa paramArthathI to garbhanI utpattithI gaNAya che. batAvela 72nA AMkamAM to nyUna athavA adhika mAsa divasonI vivakSA karI nathI, tethI visaMvAda Avato nathI. ra-20OA prazna: aNAhArI vastuomAM liMbaDA vigerene gaNAvyA che. to lIluM hovA chatAM te aNAhArImAM levuM ? ke nahiM? uttara:-aNAhArImAM lIlA liMbaDA vigere paNa kahyuM che.ra-2015 prazna: vaDa, AkaDA, paMcAMguLanA (moTA) pAMdaDAMo toDelAM hoya ke potAnI mele kharI paDelAM hoya, te muhUrta pachI acitta thAya? ke nahi?
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 uttara:-viMdani mitkAryAmi nAthabaM nava-viSyana-"DITIha karamAi jAya, tyAre te pAMdaDAM javarahita jANavAM." A vacanathI toDelAM hoya, ke svayaM paDI gayAM hoya, te pAMdaDAM acitta thAya che, paraMtu kALaniyama batAvyo nathI. 2-202 prazna: mane madu maMgi, navani vaDaWS/ uppajaMti asaMkhA, tavvaNNA tattha jNtunno||1|| "madirA, madha, mAMsa ane mAkhaNamAM asaMkhyAtA jIvo te varNavALA upaje che," A cAramAM je jIvo upaje te keTalI iMdriyavALA hoya? uttara:-madirA, madha ane mAkhaNamAM beIdriya jIvo upaje, ane mAMsamAM bAdaranigoda rUpa ekendriyo ane beijiyo upaje, ane manuSya mAMsamAM to bAdaranigoda ekendriyo ane beIndriyo ane saMmUrchAima paMcendriya manuSya upaje che, ema zAstravacana mujaba saMbhave che. 2-203 prazna: mAMsanA adhikAramAM yogazAstramAM kahyuM che ke mAMsamAM tarataja saMmUrNima ananta jIvo upaje che, to te ananta jIvo kayA? uttara:- nigodajIvo anantA upaje ema yogazAstramAM kaheluM che. 2-204 prazna: saMsanIya-saMpAd MAnA nizi monanaM. rAtre jIva samUhanA saMsargavALuM bhojana karanArA mUDho rAkSaso thakI adhika kema na gaNAya? A zlokathI keTalAko cAre AhArone sarakhA jIva saMsargavALA kahe che, paraMtu AmAM koi pheraphAra hoya? ke nahi? uttara:-jIvonuM upajavuM cAre AhAromAM paNa sarakhuM hotuM nathI. ra-20pA prazna: pauSadha uccaravAnA pAThamAM phelago e pada AhArapauSadhamAM ja bolAya che, paNa zarIrasatkAra vigeremAM bolAtuM nathI, tethI potAnA zarIranuM vaiyAvacca, vilepana Adi pote karavuM, ke bIjA pAse karAvavuM kalpa? - ke nahi? uttara:-posAtIone kAraNa sivAya vilepana vigere pote karavuM ke bIjA pAse karAvavuM kalpa nahi, jo koI bIjo bhaktithI kare, to kahyuM paNa che. ra-206AA sina prazna-8]
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 prazna: devone avadhi vigere jJAna hovAthI pUrva bhavamAM bhaNela athavA nahi bhaNela cauda pUrva vigere zruta saMbhave ? ke nahi? uttara :-- devone avadhijJAna Adi hovAthI prAye karI agIyAra aMganuM jJAna sAMbhare che. bAkInuM smaraNa hotuM nathI. kemake-mahAmASyamAM tathA TIkAmAM kahyuM che ke cohasapuvvI maNuo, devatte taM na saMbharai sarvva / desaMmi hoi bhayaNA, saTThANabhave u bhayaNA u // 1 // "ahIM koika caudapUrvI sAdhu kALadharma pAmIne devaloka gayA, tyAM tene pUrva bhavamAM bhaNela zruta badhuM sAMbharatuM nathI, paNa ekadeza-eTale ke agIyAra aMganuM jJAna sAMbhare che." ema papUrNinuM kahevuM che. koTyAcAryanuM vyAkhyAna to deza-sUtrano artha athavA deza-mAtra sUtra vigere saMbhAre che." e pramANe che. A vyAkhyAna pUrvagata sUtranI apekSAe saMbhave che nahiMtara to gRhapasUtranI sAthe virodha thaI jAya. 11 aMgomAM paNa bhajanA che, eTale sAMbhare paNa kharA, ane na paNa sAMbhare, cAlu bhavamAM paNa bhajanA che, kemake-koikane mithyAtva vigerenI prApti thaI jAya to zrutajJAna te ja bhavamAM paDI jAya che, ane koikane tevuM kAraNa na hoya to paDatA nathI. A prakAre vizeSAvazyakanI maladhArI zrI hemacaMdrasUrinI karelI TIkAmAM che.2-207A 9 prazna : siddhazilA uparanuM yojana, pramANAMgulanA mApathI ? ke koI bIjAthI gaNAya? uttara:-- te yojana utsedha aMgulathI mapAya che, paNa pramANa aMgulathI nahiM, ema jANavuM 2-208 // prazna : devalokanA pustakamAM kevI lipi che? ane te pustakanuM zuM nAma che? uttara :-- te pustakonI lipi tyAMnA vyavahArane AzrayIne saMbhave che, ane tenuM nAma koI ThekANe paNa dekhyuM nathI. ra-20A prazna: koI navA sAdhunI dIkSA zrIhIravijya sUrIzvarajI pAse thaI, ane acittaraja uDDAvaNIno kAussagga karAvavo bhUlI gayA, to phera dIkSA ApIne Avazyaka vigerenA oga karAvavA ane vaDI dIkSA ApavI kalpe ? ke nahi ? nahi ?
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa9 uttara:-gacchanAyaka pAsenI dIkSA vakhate te kAussagga bhUlI javAyo hoya, to phera gacchanAyaka pAse dIkSA kyA vinA yoganI kriyA ane vaDI dIkSA karavI sujhe nahi.ra-21nA prazna: vahorelA pAtrA karI lepyA hoya, to comAsAmAM vAparavA kalpe? ke nahi? uttara:-prathama vahorelA pharI lepelA pAtrA comAsAmAM vAparavA kahyuM che. ra-211 prazna: zayyAtaranA gharano AhAra lIdho hoya, tene AyaMbilanuM prAyazcitta apAya che, to te AhAra vAparavAvALAne paNa apAya? ke nahi? uttara:-graMthamAM zayyAtara piMDa bhoge sAmAnyathI AyaMbila kahyuM che, paraMtu hamaNAM to paraMparAe tenA grAhakane AyaMbila apAya che. ra-212AA prazna: vasatimAlika devaloka thai gayo hoya, to koNa zayyAtara gaNAya? uttara:-vasatino mAlika thaine je sAcave, te zayyAtara thAya. ra-213 prazna: upAzrayamAM jeNe vaLIo thAMbhalA, caMdaravA, mUkyA hoya, te zayyAtara gaNAya? ke bhUmino mAlika zayyAtara gaNAya? uttara:-zAstra mujaba badhA zayAra gaNAya, paNa hAla to zrAvakoe jeTalAM zayyAtara karavAnAM nAma lakhyA hoya, te karAya che.pAra-214 prazna: koIe upAzraya nimitte dhana khara, tene cAra putro hoya, te svargavAsa pAmyo, ane putro judA paDayA, to te badhA zayAtara thAya? ke temAMthI eka adhyAtara thAya? uttara:-jeTalA tenA mAlika hoya, te badhA zayyAtara thAya. ra-215A prazna: "pAMsaru" eTale tAMbAnA vAsaNamAM nAMkheluM dudha khAvAmAM doSa che? ke nahi? uttara:-lokamAM doSa saMbhaLAya che, paNa ApaNA graMtha anusAra nathI. ghara-216 prazna: chaThTha karavAnI zakti na hoya, to pAMcamano upavAsa pAMcame karAya? ke saMvaccharInI cothamAM karAya? uttara:-zaktinA abhAvamAM paryuSaNAnI cothe upavAsa karavAthI sare che. kemake-zrIhIravijaya sUrIzvare prasAdI karela prazna samuccaya graMthamAM te ja pramANe kahela che. Ara-21chA
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 prazna: "jema mANA vigere mApoe koika puruSa sarva dhAnya mApe, tema asadbhAva kalpanAnI prarUpaNAe karI loka jevaDA mApe karIne koi adhanya utkRSTa avagAhanAvaLA pRthvIkAya jIvone je mApe, to pRthvIkAya jIvo asaMkhyAtA lokane pUre che." ema AcArAMganA pahelA zrutaskaMdhamAM pahelA adhyayananA bIjA uddezAnI TIkAmAM kahyuM che. to cAra sthAvaronuM zarIra aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga jeTaluM kahyuM che, mATe-te pRthvIkAya jIvo asaMkhya lokane kevI rItie pUrI zake? uttara :-- prastha eTale mANA vigerenA chAtamAM sAmAnya vAta kahI che. paNa dareka AkAza pradeze eka pRthvIkAya jIvane sthApavAnI kalpanAe lokarUpa pAlo bharavAmAM Ave, to asaMkhyAta lokne bharI de, ema saMbhave che. je ema nahi laIe, to patravaNA TIkA vigere bIjA graMtho sAthe virodha Ave, ema jANavuM. 52-218 // prazna: tiryaMco vaiyi zarIra banAve, te mUla zarIra sAthe saMbaMdhavALuM hoya ? ke asaMbaMdhavALuM hoya ? uttara :-- saMbaMdhavALuM hoya, ane asaMbaMdhavALuM paNa hoya che. ra-219A prazna: jJAnadravya devakAryamAM kAma lAge ke nahi? je devakAryamAM upayoga thato hoya, to devapUjAmAM upayoga thAya ? ke prAsAda vigeremAM thAya ? uttara : devadravya phakta devanA kAryamAM vaparAya. ane jJAnadravya jJAnamAM tathA devakAryamAM vaparAya. ane sAdhAraNa dravya sAteya kSetramAM kAma Ave ema jaina siddhAMta che. AvuM upadeza samatikAmAM chellA bhAgamAM kahyuM che. mATe te anusAre jJAnadravya jJAnamAM, ane devapUjAmAM tathA derAsaranA kArya vigeremAM upayogI thAya che. 2-22nA prazna: saudharma vigere devo "manuSya ane tiryaMcamAM-ame amuka sthaLe upajIzuM" ema jANe ? ke nahi ? uttara:--tevA prakAranuM jJAna hoya to koika jANe ane tevuM jJAna na hoya to na jANe. 52-221 prazna: prabhAte pratikramaNamAM tapaciMtAmaNinA kAussagamAM" upavAsa vigere amuka tapa huM karIza" ema ciMtavIne kAussaga pAre. pachavADe koikanA AgrahathI
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 61 ciMtavela tapa thakI ochuM tapa kare, to tene paccakkhANano bhaMga thAya ke nahi ? uttara :-- tene paccakkhANano bhaMga lAge nahi. 2-222aa prazna: niyANuM bAMdhyuM hoya to sIratna thAya? ke bAMdhyAM vinA paNa thAya? uttara :-- sIratna baMneya prakAre thAya. kemake A bAbate vizeSa kahyuM nathI.2-223 prazna: dezaviratithI cakrIpada pamAya ke nahi? temaja cakravartIne gRhasthaNAmAM dezavirati hoya ? ke nahi ? uttara :--dezaviratithI cakrIpada maLe ke nahi? tevo nizcaya jANyo nathI, temaja cakravatIone mahAparigraha hovAthI dezaviratinI prApti na thAya.ra-224A prazna: gaNadharonI judI judI vAcanA che, chatAM teone sAMbhogikapaNuM hoya ? ke nahi ? ane sAmAcArI vigeremAM bheda hoya ? ke nahi ? (eka mAMDalIe AhAra karavo vigere bAbatomAM ekapaNuM te saMbhoga kahevAya.) - uttara :-- gaNadhara mahArAjAone mAMhomAMhe vAcanAno bheda hovAthI sAmAcArIno paNa kAMika bheda saMbhave che, ane te bheda hovAthI kAMika asAMbhogikapaNuM paNa saMbhave che. 52-225 prazna: jinalpIo te ja bhavamAM mokSe jAya? ke nahi? je na jatA hoya? to tenuM kAraNa zuM? uttara :-- jinakalpIo te ja bhavamAM mokSe jatA nathI. kemake - na kariMti AgamaM te, itthIvajjo u veda ikkataro / puvvapaDivannao puNa, hoja saveo aveo vA // 1 // apUrva adhyayana karatA nathI, pUrva bhaNela zrutane to bhUlI na javAya mATe ekAgramane rUDI prakAre saMbhAryA kare che. ane teone jinakalpanA svIkAra vakhate srI vedane varjIne bemAMthI eka veda-puruSaveda athavA asaMkilaSTa napuMsaka veda hoya, ane jeNe pahelAM svIkAra karyo hoya, te to vedavALo hoya athavA veda vinAno hoya, jinalpIne te ja bhavamAM kevalajJAnano niSedha che, tethI upazama zreNImAM veda dabAI javAthI tene avedipaNuM hoya te vAta bRhatkalpa TIkAmAM kahelI che ke
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ uvasamaseDhIe khalu, vede uvasAmimi u avedo| na u khavie tajamme, kevlpddisehbhaavaao||1|| upazama zreNImAM veda zAMta thayo tethI jinakalpI avedI hoya che. paNa vedano kSaya tene na thAya. kema-te janmamAM kevalajJAnano niSedha che. ane bIjA kALamAM savedI hoya che. te 2-226 / ma: bhAvI bIjA ane trIjA tIrthaMkara thanAra udAyI ane supArzvanA jIvane AMtaruM thoDuM hovAthI vaimAnika devanI gati saMbhavatI nathI, ane tevA mahAnubhAvone narakzati thaI hoya tema manAtuM nathI ane bhavanapati vigeremAM gayA hoya tema paNa na manAtha, kAraNa ke bhavanapati vigerethI Avela tIrthakara thAya nahi, tethI A bAbatamAM zuM samajavuM? uttara:-udAyI ane supArzvano jIva kai gatimAM gayA? te zAstramAM sAMbhaLavAmAM AvyuM nathI, mATe te svarUpa to sarvajJa bhagavAna jANe. ra-22DyA para: AMbaLA, piparImULa, kerA, jIrAmizrita vastu, pIpara ane haraDe A vastuo AyaMbilamAM kahyuM ke nahi? uttaraH A vastuo gRhasthone AyaMbilamAM kahyuM nahi, sAdhuone to jIrAvALA pApaDa vigere kalpa paNa che, ema pravRtti che.Ara-228 prazna: jema A bharatakSetramAM vIra bhagavaMtanA janma nakSatre bhasmaraNa Avela che, tema bIjA kSetromAM tIrthakaranA janmanakSatramAM te Avyo che ke nahi? temaja ahIM bahu kumato che, tema bIje che? ke nahi? uttara-dazeya kSetromAM bhagavAnanA avana vigere kalyANako eka ja nakSatramAM thAya che ema AgamamAM kahela che, mATe bhasmarAhanuM saMkramaNa sarva ThekANe sarakhuM ja che.ra-22lA prazna: A dazeya Aryo bharatakSetramAM che? ke dazeya kSetromAM che? uttara-dazeya kSetromAM daza daza Azraya hoya che, temAM keTalAka e ja hoya che, ane keTalAka judA hoya che.para-23trA , prazna: kaDI hiMgaloka ane saidhava sacitta hoya? ke acitta hoya? uttara:-kaDI ane saidhava dUra dezathI Avela hovAthI acitta ja hoya,
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane hiMgaloka to dUrathI Avela ane amIpUramAM banela phAsu che. paraMtu AcaraNAthI to saMskAra karelo hoya te ja grahaNa karAya che.ra-231 - paMDita hArSigaNita praznottaro prazna: meruparvatamAM vizlendriya jIvono sadbhAva che? ke nahi? uttara:- if it! vediyA nittApanA kANA pannA? gama! uDDhaloe, tadekadesabhAe: "he bhagavanI paryApta, aparyApta beindriya jIvonAM sthAno kyAM kahelAM che?" he gautama! UrdhvalokamAM tenA eka deza bhAgamAM." A prakAre pannavaNA sUtrAmAM che. tadukadezabhAga eTale " meruparvatanI vAvaDI vigeremAM" ItyAdi, A prakAre iMdriya vigerenA sUtro paNa jANI levA. A pAkane anusarIne meru parvatamAM beIkiya vigere hoya ema saMbhave che. ra-23rA prazna: saudharma vigere devalokamAM vAvaDInA kamalo vanaspatirUpa hoya? ke kAMi bIjA rUpe hoya? uttara:-rAdi ja! vAvAsAyA vagaranA TAi pannA? goamA! uDDhaloe kappesu vimANesu vimANAvaliAsu vimANapatthaDesu-De bhagavAna! paryAptabAdara vanaspati jIvanAM sthAnako kyAM kahyAM che? he gautama! UdgalomAM, kalpamAM, vimAnomAM, vimAnanI zreNIomAM ane vimAnanA pAthaDAomAM kahyAM che. A vacana anusAra devalokamAM vanaspati che. tethI vAvaDInA keTalAka kamalonuM vanaspatipaNuM hoya to ja te vAta saMbhave che. Ara-233 prazna: je bhavyajIvo vyavahArI banyA teone mokSanI prAptimAM kALaniyama che? ke nahi? uttara:-bhavya jIvone vyavahArI thayA pachI vibhAvanA graMthane anusAra vadhAremAM vadhAre ananta pudagalaparAvarta kAla bhamyA pachI mokSanI prApti dekhAya che. ra-234 prazna: devalokamAM mithyAtvI deva-devIno kevo AcAra hoya? uttara-me samakitI devone siddhAyatanamAM jinezvaranI pUjA vigere pravRtti
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64* hoya che tema, mithyAtvI deva-devIne te ja vimAnomAM rahela nAga vigerenI paDimAnI pUjA karavI vigere AcAra saMbhave che. ra-23pA prazna: sarasvatI devI brahmacArI che ke nahi? uttara:- zetra samAsanI TIkA ane bhagavatIsUtrane anusAra sarasvatI devI vyAranA IMdra gItaratinI agamahiSI che ema jaNAya che, tethI te brahmacArI kahevAtI nathI. ra-236 a: vinA kAraNe paNa sadoSa bhojana karanArane jaghanyathI paNa cAritra hoya? ke nahi? uttara:-"je kAMI paNa doSita bhojana zrAvikAe ApavA IcchayuM hoya, te ekathI bIje ema hajAra ghare pahoMcyuM hoya, te sAdhu le, to duSpakSane seve che." ItyAdika sUyagaDAMgasUtra vigerenA vacana pramANathI mukhyatAe vinA kAraNe sadoSa bhojIne cAritra hoya nahi. paraMtu sazuka, nizuka pariNAma bhede karIne tathA gaMbhIra ane agaMbhIra kAraNapaNuM ane vinA kAraNapaNuM hovAthI keTalAkone kathaMcit hoya paNa, ane na the hoya, A ja kAraNathI pAsaththA vigereno deza ane sarva bhede ghaNo adhikAra siddhAntamAM kahela che.pAra-23LA prazna: je yonimAM manuSya upaje che, temAM beIdriya vigere upaje che tethI yonizaMkara doSa hoya ke nahi? uttara:-manuSya ane beIkiya vigerenI eka yoni chatAM paNa pota-potAnI jAtimAM yoninA ekapaNAno vyavahAra che, paNa bhinna jAtimAM nathI. mATe ja chANA vigeremAM upajelA ghaNA beIkiyAdi kulone potAnI jAtinI apekSAe eka yonipaNuM che, ane bhinna jAtivALAone paNa potAnI jAtinI apekSAe eka yoni che, tethI zaMkaradoSa Avato nathI.ra-238 zna: yogolDanamAM rAtrie aNAhArI vastu levI kalpe ke nahi? uttara:-yogavALAne rAtrie saMgho na hovAthI koI paNa levuM kahyuM nahi. saMghATTo rAtrie mUkI dIdhela hoya. ane savAre pagAnI kriyA pachI levAya che. ra-23lA prazna: devone ghaNI kuLakoTI batAvI che. temAM kevA jIvo hoya?
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 65 uttara-jema manuSyomAM IvAyu kulo vigerenuM aniyatapaNuM hovAthI samAna rUpapaNuM chatAM paNa kuLakoTI saMbhave che, tema devomAM paNa che, tethI kAMi asaMgati nathI. ra-24trA prazna: sAmagrI vinA koI potAnI meLe cAritra le ane pALe to tene kevuM la thAya? uttara:-zAsAnI maryAdA mujaba svayaMbuddha ane pratyeka buddha sivAya bIjAne potAnI meLe dIkSA levI kalpa nahi, paNa sAmagrInA abhAve koi vairAgyathI svayaM dIkSA le, ane pALe, to nirjarA vigere phala saMbhave che. ra-241 prazna: tiryaMcone guru pAse AloyaNa lIdhA vinA zuddhi thAya che, tema manuSyone kema na thAya? uttara:-tevA prakAranI sAmagrInA abhAve tiryaMcane zuddhi thAya che, paNa manuSyane to prAya: sAmagrInI hayAtI che, mATe AloyaNa lIdhA vinA zuddhi thatI nathI. mATe ja gura Adi saMyoga hovA chatAM, tevA parINAmavALA koIka kAraNathI AloyaNa na laI zakyA hoya to paNa zuddha thAya che, ane chate joge je letA nathI, tenI zuddhi thatI nathI. kemake AloyaNa levAnA tene pariNAma nathI. ra-24rA prazna: vidizAmAM rahela AkAza pradezone dizAmAM rahela AkAza pradezo pharaze? ke nahi?? je pharasatA hoya, to eka AkAza pradezane ATha pradezanI pharasanA thai jAya, ane zAramAM cha pradezanI sparzanA kahelI che, te doSa Ave ane je na pharasatA hoya to te benI vacce zuM hoya? te yuktipUrvaka samajAvavA kRpA karazo? uttara dizAnA AkAza pradezane vidizAnA AkAza pradeza sAthe sarva prakAre saMbaMdha hoto nathI, dizAnA AkAza pradezoe karIne ja teno cheDo hoya che. A artha be traNa vigere paMktimAM goThavelI sarakhA khuNAvALI corasa lAkaDIo ke IMToe karI sukhethI samajI zakAya che. ra-24SA sina prazna-9]
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 paMDita nagarliMgaNikRta praznottaro prazna: ghauM vagerenA loTanI capaTI nAMkhavAthI ukALeluM dUdha niviyAtuM thAya? ke nahiM. ? uttara :-- ghauM vigereno loTa nAMkhyA pachI eka rasa thai anyavarNAdika pAme, to te dUdha niviyAtuM thAya che. 52-244aa prazna: niviyAtA dUdhathI baneluM dahIM niviyAnuM kahevAya ? ke nahi ? uttara :-- niviyAtA dUdhathI baneluM dahIM niviyAtuM thAya. 52-24pA = prazna: mAkhaNa tAvatI vakhate ja ghImAM loTanI capaTI nAMkhI hoya, to te dhI niviyAtuM gaNAya ke nahi ? uttara :-- te ghI niviyAtuM thatuM nathI. kemake-- DAhI thatutune "dUdha ane dahIM cokhA vigeremAM cAra aMgula sudhI upara hoya to niviyAtuM thAya." ema bhASyanuM vacana che. ra-246|| prazna : zrAvaka devapUjA mATe snAna kare, te vakhata mastaka dhovuM joIe? ke kAMsakIe vALa oLI le to cAle? uttara :~ devapUjAne karavA IcchatA zrAvake sAmagrI hoya to sarva aMge snAna karavuM. ane na hoya to kaMTha sudhI snAna karI kAMsakIe mastakanA vALa oLI le to cAle che, " ema AcAra pradIpamAM kahyuM che. 52-24aa prazna: padmAvatI devI dharaNendranI patnI che? ke aparigRhItA devI che? uttara :-- padmAvatI. dharaNendranI agrapaTTarANI che. paNa aparigRhItA devI nathI. 52-248II prazna: vIra bhagavaMta 22mA bhavamAM rAjA thayela che, 23mA bhavamAM cakrI thayA. to cakravartio deva nAraka thakI AvelA jIvo thAya? ke bIjethI Avela paNa thAya? uttara :-- AvazyakasUtra ane vIracaritra vigerenA anusAre vIrabhagavaMtano jIva siMhabhavathI nArakI thayA, ane tyAMthI nIkaLIne tiryaMca manuSya vigere
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ s bhavo bhamIne cakavartI thayA che. rAjAno bhava to stotramAMja dekhAya che. bIje dekhyo nathI. tethI Adi zabdanuM grahaNa hovAthI devAdi bhava paNa saMbhave che. ra-24lA prazna: jinezvaronI garbhasthitinA vicAramAM 'DuvaDari A gAthAnA adhikAramAM sAtamA jinezvaranA 8 mAsa 19 divasa te kevI rIte ghaTe? kemakete gAthAmAM cha jinezvarone ATha mAsa vigere kahyuM che ane A pramANe to sAta jinezvaronA levAya che.? uttara:-te gALAmAM sAtamA sthAnamAM zeSajinanuM grahaNa kareluM che. tethI mAsI ana"A padamAM cha jinezvaranA ATha mAsa ane bAkInA jinezvaronA nava mAsa kahelA che, tethI sAtamA jinezvaranA 9 mAsa 21 divasa garbha sthiti che ema [samati sthAnaka graMthamAM kahyuM che. ducauttha navama bArasa terasa pannarasa sesa ganmaThiI mAsA aDa nava- bIjA-cothA-navamA-bAramA-teramA ane paMdaramAM A cha jinezvarone, ATha mAsa ane zeSa zabda karI bAkI rahelA aDhAra jinezvarone navamAsa ane uparanA divaso che. ra-25 yar: vIrabhagavaMtanuM AtmAMgula, usedhAMgulathI bamaNuM kevI rIte thAya? kemake-sarva jinezvaro potAnA aMgule 120 aMgula mAna kahyA che, ane pramANa aMgalanA pacAsIA ekvIsa bhAga jeTaluM vIranuM dehamAna che, tethI ulledha aMgule 168 aMgalanuM dehamAna thAya che. paNa 120 ne bamaNA karIe tyAre to 240 aMgula thaI jAya. tethI sADAtraNa hAtha dehamAnamAM to virodhI banI jAya che.? . . . uttara:-vIsAyaMgu tu A gAthAnI TIkAmAM traNa mato che. temAM anuyogadAra cUrNinA abhiprAyathI to, vIrabhagavaMta AtmAgula 84 aMgula pramANa che. 84 ne bamaNA karatAM 168 ulledha aMgula thAya che, tethI kAMi paNa ayukta vAta nathI. A saMbaMdhI vistRta hakIkata saMgrahaNI TIkAmAM che. ra-25nA : m: sAdhuoe upAzrayano kAje lIdhA pachI tarata ja zrAvako paDilehaNa kare, to zrAvakone pharI vasatipramArjana karavuM ke nahi? uttara-sAdhuoe vasatino kAje lIdhA pachI zrAvako paDilehaNa kare to
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. kAjAno uddhAra karavo joIe. II2-2525 prazna: dazArNabhadranA adhikAramAM hAthInA mukha vigerenI vipurvaNA IMdre pote karI ke airAvaNa deve karI ? uttara :-- "hAthInA mukha vigerenI vikurvaNA airAvaNa deve karI" ema AvazyakacUrNi vigeremAM che, ane Avazyaka TIkA vigeremAM to, te badhuM IMdre pote banAvyuM ema che. 52-253aa prazna: sUvAvaDavALI kaDavAmatavALA gRhasthanI strI eka mAsa sudhI koi paNa cIjane aDakatI nathI, ane rAMdhavAnI kriyA karatI nathI, ane ApaNA samUhamAM to daza divasa ja sAcave che? tenuM kema ? uttara :-- daza divasa sUvAvaDI bairI saMghaTTA vagere na kare, tema lokarIti che. temAM paNa deza vizeSe kAMika pheraphAra paNa che. 52-2545 paMDitazrI viSNu RSi gaNikRta praznottaro prazna: sattarabhedI pUjA divase bhaNAvavI sujhe? ke rAtrie paNa sujhe? uttara :-- divase ja pUjA bhaNAvAya; paNa rAtrimAM nahi. tIrtha vigere sthaLe kadAcit rAtrie pUjA karavI paDe to, te kAraNika jANavI. 52-2555 prazna: pakSI pratikramaNanI muhapatti paDilehyA bAda vaMdittA sUtrano Adeza posAti sivAyanA zrAvakane Apavo sujhe ? ke nahi ? uttara :-- mukhya vRttie posAtIne Adeza apAya che, ema vRddhapuruSonuM vacana che, paraMtu temAM ekAMtapaNuM jANyuM nathI.2-256|| prazna: pakSI pratikramaNamAM chIMka kyAM sudhI nivArAya ? uttara :-- caityavaMdanathI mAMDI moTIzAMti sudhI chIMka nivAravI" ema paraMparA che ||2-257nA prazna : upadhAnanI AloyaNamAM athavA bIjI AloyaNamAM AsomAsanI asajjhAyamAM karela tapasyAvALAone traNa divasa gaNatarImAM na Ave? ke bAra divasa gaNatarImAM na Ave?
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69 uttara:-sAtama AThama ane nauma A traNa divasa gaNatarImAM Ave nahi. ra-258 prazna: pharI dIkSita thayelAne AloyaNa paMnyAse ApavI ghe? ke nahi? uttaraH-yogyatA hoya, to guraAzA pUrvaka ApavI kahyuM che.ra-259 prazna: siMha Adi traNa saMkAnimAM, temaja adhika mAsamAM, kayAM dharmakAryo karI zakAya? ane kayAM na karI zakAya? uttara:-dIkSA, pratiSThA vigere dhArmika kAryo na karI zakAya, ane bIjA karavA kahyuM. ra-260nA ma: jinamaMdiramAM je pUja mUkAya che, te kyA sUtramAM athavA prakaraNamAM batAvela che? temaja kumatio ema kahe che ke mukelI pUja te deva-nirmAlya thAya che, tenAthI kula vigere lAvI prabhune kevI rIte caDhAvI zakAya? uttara-pUja mUkavI te paraMparAgata che, temaja te nirmAlya kahevAtI nathI. kemake- boliI turtha rima liti jayasthA "bhogathI vinAza pAmela hoya te nirmAlya thAya, ema gItA kahe che" A pramANe zrAddhavidhi TIkAmAM kahyuM che. ra-265 prazna: dararoja cAra vakhata sakjhAya karavI kahI che, temAM koImAM be khamAsamaNa apAya; ane koImAM eka apAya; tenuM zuM kAraNa? uttara-vRddhapuruSonI AzA te ja hetu che. ara-ra6rA prazna: ArAdhanA prakaraNa kayA graMthanA anusAra somaprabha sUrijIe banAvyuM che? uttara:-ArAdhanapatAkA ane causaraNa vigere graMthonA AdhAre banAvela che.Ara-263 prazna: anAdi nigodamAM bhavya jIvane jJAna darzana ane cAritranI sattA hoya che, tema abhavyane hoya? ke nahi? uttara:-abhavyane sattA hoya, paraMtu abhavyapaNuM hovAthI sAmagrI maLI hoya chatAM paNa prakaTa thatI nathI, ane bhavya jIvane sAmagrIe prakaTa thAya che. vAra-26.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 prazna : jaeNnmathIja napuMsaka tiryaMca ane manuSyane samakitanI prApti thAya? ke nahi ? uttara :-- "janmathI napuMsaka tiryaMca ane manuSya samakita ane dezavirati pAmI zake che," ema Avazyaka vigeremAM kahyuM che. 52-265 paMDitazrI ratnacandra gaNikRta praznottaro prazna: jeNe pratiSThita kareluM jinabiMba ApaNAthI vaMdAya che, to temane vaMdanA kema karAtI nathI? uttara:- pAtattvo olazo gussIna saMttao ahAivo| duga duga ti du NegavihA, avaMdaNijjA jiNamayaMmi // "be prakArano pAsaththo, be prakAre osanno, traNa prakAre kuzIliyo, be prakAre saMsatto ane aneka prakArano thathAcho, jinazAsanamAM avaMdanIka che." ityAdika Agama vacana che. tethI vaMdAtA nathI, ane jinabiMbo to, anya darzanIoe grahaNa karyA sivAyanA vaMdanIka che. 52-266 prazna: abhiniveza mithyAtvIe pratiSThita kareluM jinabiMba vaMdanIkapaNAne pAme che, tenuM bIja zuM? - uttara :-- ApaNA pUrvAcAryoe te biMbanI vaMdanA pUjA vigere niSedhyuM nathI te ja bIja che, vaLI zAstramAM nivonuM abhiniveza mithyAdaSTipaNuM kaheluM che. digaMbarane mUkIne hamaNAMnA matione to nihava evo vyavahAra karI zakAto nathI. kemake-guru vigerenI AjJA tema ja che. 52-267 prazna: paMdareya karma bhUmimAM saMvatsara-ayana-mAsa ane tithionAM nAmo ahIMnA ra jevAM hoya? ke bhinna hoya ? temaja varSA Adi RtumAM pherephAra hoya ke nahi ? uttara : varSa-ayana vagerenAM nAmo ahIM che, tevAM ja bIjuM kSetromAM paNa hoya che, ane varSAdika snubhAva paNa ahIM jevo hoya che, ema jaNAya che. // 2-268 // prazna: pratiSThA vinAnA jinabiMbanI pUjA karavAthI athavA paga vigere karI AzAtanA karavAthI lAbha athavA hAni thAya? ke nahi? jo pUjAthI lAbha thAya tema kaho, to pratiSThAnuM zuM prayojana?
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 71 = uttara :-- pratiSThArahita jinabiMbone vAMdavAno vyavahAra nathI mATe lAbha kyAMthI paNa AzAtanA karavAmAM to hAni thAya che ja. kAraNa ke temAM tIrthaMkarano AkAra dekhAya che. 2-26aa thAya? prazna: bAra bolanA paTamAM ane hIrapraznamAM mAnusArI A pada kahela che, teno zo artha? "durAgrahano tyAga karavAthI je tattvabodha thAya, te mArgAnusAritA " ema vRMdAvRttimAM batAvyuM che. te artha levo ? " ke koI bIjo? uttara :-- abhayadAna vagere dharma kAryomAM jene kadAgraha nathI tenuM dharmaya mArgAnusArI che. jene kadAgraha che te mArgAnusArI nathI ema jANela che. temaja-- maggo AgamanII, ahavA saMviggabahujaNAinnaM / ubhayAnusAriNI jA, sA maggaNusAriNI kiriyA // "AgamanIti mArga che, athavA ghaNA saMvigna puruSoe je Acarela che, te mArga che, mATe ubhayane anusaratI kriyA mArgAnusArI che." ema zrI devendrasUrikRta dharmaratna prakaraNanI gAthA che. tenuM savistara varNana tenI TIkAmAM che. 2-27nA prazna: AvazyakasUtra uttarAdhyayana sUtra vigerenA yogamAM pATaNanA maga, ghauMnA lADavA, keTalAka vahore che, ane keTalAka letA nathI, tenuM zuM kAraNa? uttara :-- vahoratA nathI ema vRddhaparaMparA che. ra-2715 prazna: haima vyAkaraNamAM anAvazvamAthAya: ?-rUM A sUtramAM-samAhAra haMsamAsa hovAthI strIliMga karyuM che te kevI rIte thAya? kemake-te samAsamAM napuMsaka liMga thaI jAya, tethI Ike hasvaH A sUtrathI svapaNuM pAmavuM joie. uttara:-- sUtratyAGevana hasvatva-sUtrapaNuM hovAthI ja svapaNuM na thayuM ema jANavuM. 2-272 // prazna: tasthitavaccenoAsyAn 2-4 A sUtramAM anta zabdanuM grahaNa kema ryuM? kemake- chaThThI vibhaktie dekhADeluM kArya te tenA aMtane thai zake che.
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 uttara:-- anevaLa : sarvasya 7-4 A paribhASAe sarvano paNa Adeza - thaI jAta, te dUra karavA mATe anta zabda grahaNa karavo paDayo che, vaLI-A sUtranA nyAsamAM kaheluM che ke-- nanu dadhyasthisakthyakSNo'n syAditi kriyatAM kimantagrahaNena ? satyam -- zaMkA kare che ke-Si, asthi, sasthi, ane akSi zabdone ane thAya, eTaluM ja sUtra karo, zA mATe anta zabda mUko cho? samAdhAna Ape che ke tamAruM kahevuM sAcuM che, paNa anta zabda na mUkIe to ananta: paLyA: pratyayaH 1-1 A sUtrathI atnI pratyaya saMjJA thaI jAya ane jo tema thaI jAya, to anosva 2-1 A sUtrathI akAra lopAya to, nakAranuM vyaMjanAdipaNuM hovAthI, nAmasiddh dhyAne 1-1 A sUtrathI padasaMjJA thaI jatAM, vaghnA zabdamAM yuvRtIyaH A sUtrathI dhakArano dakAra thaI jAta, tethI anta zabda grahaNa ryo che, tethI pratyayasaMjJA na thai. II2-273aa prazna: samAsanA adhikAramAM karmadhAraya samAsanuM prayojana bhAsamAna thatuM nathI, kemake-tenuM tatpuruSa samAsathI juduM lakSaNa nathI? uttara :-- paDatI cAsau gaujI khAvI, AmAM- karmadhAraya samAsa hovAthI kuMvat karmacAve-3-2 A sUtrathI puMvadbhAva thayo, ane tatpuruSa samAsapaNuM hovAthI gostatpuruSAdri 7-3- A sUtrathI ad samAsAnta thayo, ane TA t hovAthI e pratyaya Avela che, mATe A ekamAM be samAsanI jarUrIyAta najare paDe che, temaja karmadhArayanuM juduM lakSaNa paNa che, tethI koi jAtanI zaMkA rAkhavI nahi. 52-274aa prazna: tRtvamRna netRtva kSahodRo zAstro purvA-1-4-A sUtramAM "prazAstro"nI jgyAe prazAntu : ema kema na thayuM? uttara:--prazAduLA : prazAstraH A prakAre karavAthI cheDe dIrgha RR thavAthI to kuka 2-4 A sUtranI prApti na thAya. mATe A prakAranuM vAkya kyuM, te TurnA niSedha mATe che. 52-275aa
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 prazna: ma pa zAliviyA 4 ra-1 A sUtranI haima ladhuvRttimAM A sUtre batAvela che ane pAramAM pada para chatAM bAra gat thAya ema je kahyuM teno zo bhAvArtha che? ane kyA daSTAntamAM te kAma Ave che? uttara:- A sUtranA nirdezanI apekSAe para paranI madhye gharanA kAryamAM vidyAra sata thAya che, paNa khAvAnA kAryamAM pavAra mAta thato nathI. temAM prakAranA kAryamAM pAkAra gat thAya che te batAve che - jemaka-inaya, A prayogamAM thai rUpa ga ga 0 2.1 A sUtrathI pavAnA kartavyamAM narArA 2-3 A je chAvara karavAnuM sUtra che te mata banI jAya che, tethI pahelo ja thayo, ane kAra karyuM te zAntano abhAva hovAthI kArapaNuM na thayuM. have kAranA kartavyamAM prakAra asat thato nathI te batAve che:- jemake gamiti , A prayogamAM ravatti 2-3 A sUtre karI prakAranA kartavyamAM 35 su 2-3 A sUtrathI vihita je hakArapaNuM, te masa thatuM nathI, tethI kAra siddha thayo. pAra-276 prazna: banAsatune badale - AvuM sUtra kema na banAvyuM? uttarasUtrapAThamAM nAkhyAthI vAva vigere pUrva sUtro che, ane vaLo vigere parasUtro che, tethI paraMtu AvuM sUtra banAvyAthI e thayuM ke kArya karavAmAM nAkhyo - vigere para sUtro jANavA, ane raghuvo ja vigere pUrva sUtra jANavA, ane tenuM phaLa uparanA praznottaramAM batAvI gayA chIe. ri-27SNA prazna: liMgAnuzAsana vigere sUtramAM ni yoti AmAM punaH lakhavuM ucita che? kevuM lakhavuM ucita che? uttaraH-tI muna cakkane 1-3 e sUtrathI anusvAra ane anunAsika A banne paNa thAya che.ra-278 prama: madirApAna ane mAMsabhakSaNa vigere, samakitano nAza karanAra thAya? ke nahi? uttara:-samakitanA vinAza karanAra thAya che, tema ekAnta jANyo nathI. ra-27lA sina prazna-10]
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna: samavasaraNamAM rahelA deva devIone manuSyo dekhI zake? ke nahi? uttara:- jinezvaranA samosaraNamAM deva devIo manuSyone Tigocara thAya che. ||ra-28nA prazna: manuSyayonimAM beIdriya jIva vigere utpanna thAya che, tiryaMcayonimAM paNa tema ja che? ke kAMi vizeSa che? uttara-tiryaMcane AzrayIne zAstramAM kAMI paNa taphAvata joyo nathI. ra-281 . prazna: devalokamAM jala ane vanaspati che, te pRthvI pariNAma rUpa che? ke jala ane vanaspati rUpa che? je jaLa ane vanaspati rUpa che, to tenI utpatti zAthI? temaja sukAI jAya tyAre kacarA rUpa thayelAnI ane nirmAlya banI gayelAnI tyAM zuM vyavasthA thAya? te AgamanA pATha pUrvaka batAvavA kRpA karazo? ane kalpavRkSo pRthvI pariNAma rUpa che? ke vanaspati rUpa che? uttara:-pANI ane vRkSo devalokamAM banne prakAranA hoya che, ane teonuM upajavuM to padmadrahomAM jema thAya che, tema pota potAnA sthAnathI thAya che, tema ja nirmAlyapaNAne pAmelAM sukAM pAMdaDAM vigerenuM jaladI ja visasApariNAmathI athavA devonA prabhAvathI vikharAI javuM thAya che, tethI kacarAno Dhaga thato nathI. A bAbatano pATha jIvAbhigama ane jaMbUdvIpa pannatti vigeremAM bhogabhUminA varNananA adhikAramAM che. ane devalokanuM paNa bhogabhUmipaNuM che. jemAM temAM kacarA vigereno abhAva che, tema devalokamAM paNa abhAva che. ema tatvArtha vigeremAM kahyuM che, ane lpavRkSo vanaspati rUpa che. kemake-vasudeva hIDimAM ravidattAnA adhikAramAM mArgamAM verAyelA bIjathI tenI utpatti batAvI che. Ara-28rA ' prazana: jIvAbhigamamAM vijayadevanA adhikAramAM haDatAla, hiMgula vigere padArtho batAvyA che. te padArtho kArya paDaye vaparAI jAya, to tenu upajavuM zAthI thAya? uttara:-devalokamAM haDatAla vigere vaparAI jAya, to tenI visasA pariNAmathI utpatti thAya che. ra-283 prazna: 3pa9 vinA sutvA pratyayano ya Adeza thAya ke nahi? uttara:- vyaya pUrva chatAM pAtu thakI para halvA pratyayano ya Adeza
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 75 thAya che, na hoya to thato nathI. pUrvapada ane uttarapadano vyavahAra to tivavanyastatpuruSaH 3-1 ItyAdika sUtrothI samAsa thaye chate ja thAya che. 52-284aa prazna: agnanAbhamAntAyA save vA 1-3 A sUtramAM Itaretara dvandva samAsa karavAmAM Ave to strIliMganuM dvivacana thavuM joIe, ane samAhAra ndramAM to napuMsaka liMga thAya ane eka vacana thAya, mATe banneya prakAranA samAsamAM te sUtra kevI rIte saMgata thAya? uttara :-- paMcama avayavanA yogathI samudAya paNa upacArathI paMcama gaNAya, ane A prakAre annastha avayavanA yogathI samudAya paNa antastra kahevAya, te banneya zabdano karmadhAraya samAsa karavAthI badhuM saMgata thAya che, athavA sUtrapaNuM hovAthIja Itaretara dvandva samAsa karIe to paNa ekavacana thaI zake che. 52-285 // prazna: moTA macchanI bhamaramAM upajela naMdulIyA macchanuM garbhamAM rahevuM aMtarmuhUrta hoya che, ane tenuM AukhuM paNa aMtarmuhUrtanuM hoya che, to te kevI rIte maLatuM Ave? uttara :-- taMdulIyA macchanuM garbhamAM rahevuM tathA AukhuM A banneno ekaja kAla thAya che. paraMtu garbhanuM aMtarmuhUrta nAnuM hovAthI kAMI paNa virodha nathI. kemake navasamayathI mAMDIne be ghaDInA kAla sudhI aMtarmuhUrta gaNAya che. tenA asaMkhyAtA bheda che. mATe garbhanuM aMtarmuhUrta nAnuM levuM. 2-286 // prazna : juvAra vigerenA ekadANAnA AraMbhamAM ane bhakSaNamAM eka ja jIvanI hiMsA thAya? ke paryAmA eka jIvanI nizrAe rahela asaMkhyAtA aparyAmAnI paNa hiMsA thAya? tathA teono Azraya bhAMgI jAya te rUpa upadrava thAya? ke teonI paNa hiMsA thAya? te hetu pUrvaka samajAvavA kRpA karazo. uttara :-- juvAra vigere ghaNAnA AraMbhamAM ane bhakSaNamAM jema paryAmAnI hiMsA thAya che, tema tenI nizrAe rahela apamAnI paNa hiMsA saMbhave che. paNa AzrayabhaMga janma kevala upadrava saMbhavato nathI, paraMtu teno niyama to kevaligamya che. 52-287aa
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 prazna: pratyeno patnatto tattva asaMA apakhannA-"jyAM eka paryApto jIva che, tyAM tenI nizrAe asaMkhyAtA aparyAmA jIvo che." A vAkya ekendriyathI laI paMcendriya paryAmA sudhIne lAgu paDe che? ke phakta ekendriya paryAmAneja lAgu paDe che? - uttara :-- A niyama phkta ekendriya paryAmAneja lAgu paDe che, paNa beIMdriya vigerene lAgu paDato nathI. kemake pannavaNA sUtramAM ekendriyanA sUtramAMja te niyama kahyo che. 52-288 // prazna: yat oniH vitta mA~- A vAkyamAM cat zabdane kaI vibhakti che? ane tArupUta A vAkyamAM tat zabdane kaI vibhakti che? ane A yat sat zabdo avyaya che ke nahi ? uttara: --cat zabda kriyAvizeSaNa karIe to tene bIjI vibhakti che. ane mAtra vAkyArthavAcI rAkhIe, to prathamA vibhakti paNa saMbhave che, ane tat zabdane pUrva parAmarzipaNuM hovAthI prathamA vibhakti thAya, ane anya vyAkhyAe saptamI vibhakti paNa thAya, temaja yaMt tat zabdo avyaya che, ane anavyaya paNa che, tethI badhuM ghaTe che. 52-289 // prazna: prativAsudeva athavA vAsudeva pUrva taraphano khaMDa tathA pazcima taraphano khaMDa sAdhavA jatAM dharmaratnano tene abhAva hovAthI gaMgA ane siMdhu zI rIte utarI zake? tathA saMprati rAjA vigerenuM traNa khaMDanuM adhipatipaNuM kahevAya che,te vAstavika che? ke upacarita che? } uttara :-- vAsudeva ane prativAsudevane devAdinI sahAya hovAthI badhuM saMbhave 9.112-20011 paMDita jayavijaya gaNikRta praznottaro. prazna: smRtomuddhajJamittapi A gAthAmAM samakita pAmelA jIvono ardha pudgala parAvarta kAla kahyo che, te sUkSma ane bAdara dravya kSetra kAla ane bhAva pudgala parAvarta ATha prakAre thAya che, temAMthI kyA pudgala parAvartano levo ? uttara:--te sUkSma kSetra pudgalaparAvarta kAla saMbhave che. kemake pravacana sAroddhAranA 160 mA dvAranI TIkAmAM, pudgala parAvartanA svarUpamAM kahyuM che ke
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ -"bAdaranI prarUpaNA karyAthI sUkSma sukhethI ziSyo jANI zake che." mATe bAdara pudagala parAvartanI prarUpaNA karAya che. paraMtu koI paNa bAdara pudagala parAvarta koI paNa ThekANe siddhAmAM prayojanavALo dekhAto nathI. temaja cAre sUkSma pudgalaparAvartamAMthI kSetrapudagalaparAvarta jIvAbhigamamAM bahulatAe grahaNa karela che. kSetra thakI mAgaNI karavAmAM tenuM grahaNa kareluM che. te sUtra batAve che:je sAisapajjavasie micchadiTThI se jahanneNaM aMtomuhattaM, ukkoseNaM arNataM kAlaM, aNaMtA osappiNIo kAlao, khettao avaDDhe poggalapariaTTha desUNamityAdi je sAdi saparyavasita mibAdaSTi che, te jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI anaMto kAla, anaMtI avasarpiNI kAlathI che, ane kSetrathI ardha pudgala parAvarta deze karI uNa che." tethI- bIje ThekANe paNa jyAM vizeSa nirdeza karyo nathI, tyAM kSetra pudagalaparAvarta grahaNa karAya che. A 2-2013 pakSa: devadravyanA adhikAramAM "zrAvakothI devadravyanI vRddhi kema karAya? kemake pavaravaMto zikhavalve mAMtasaMtoi oi -"jinadravyane bhakSaNa karanAra anaMta saMsArI thAya che." A pramANe jANatAM chatAM, bIjAne devadravya dhIratA, teonI saMsAravRddhimAM kAraNa bane che, viSa koIne paNa vikAra ryA vinA rahetuM nathI, paNa badhAone hAnikartA thAya che. anya graMthamAM AloyaNanA adhikAramAM devadravyabhakSaka udara vigerene paNa Apatti batAvI che, mATe devadravyanI zI rItie vRddhi karavI? uttara:-mukhyavRttie devadravyanA vinAzamAM ja zrAvakone doSa thAya che, paNa kALa pramANe ucita vyAja ApavA pUrvaka levAmAM Ave to mahAna doSa nathI, ane adhika vyAja ApavAmAM to doSano abhAva jaNAya che, paNa zrAvakone tenuM sarvathA varjane kareluM che, te niHzakapaNuM na thAya tene mATe che. vaLI jinazAsanamAM sAdhune paNa, devadravyanA vinAzamAM durlabhabodhipaNuM ane rakSaNanA upadezanI upekSA karavAmAM Ave to bhavabhramaNa batAvela che. mATe sujJa zrAvakone paNa teno vyApAra na karavo, te yuktiyukta che. kemake koI vakhata paNa pramAda vigerethI teno upabhoga thavo na joIe. paNa sArA sthAnamAM mUkavuM. dararoja saMbhALa karavI,
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAnidhAnanI peThe sAcavI rAkhavAmAM, koI paNa doSa lAgato nathI, paraMtu tIrthaMkara nAmakarmanA baMdhanuM kAraNa thAya, tethI lAbha thAya che. jainetarane to tevuM jJAna nahi hovAthI, nizUkatA vigereno asaMbhava che tethI, dAgInA upara vyAje ApavAmAM doSa nathI, tema hAla vyavahAra cAle che. udara vigerene to bhakSaNa karavAmAM doSaja che. ra-29rA prazna: sivitA marihaMtAA gAthAmAM arihaMta mahArAja vigerene zretAdi varNano Aropa karelo che, te zA nimitte che? uttara:-arihaMta bhagavaMto pAMca varNavALA, ane siddho varNa vinAnA zAstromAM spaSTa kahyA che, ane AcAryAdika kevala pItavarNAdikavALA hotA nathI, paNa pUrvAcAryoe ema kahayuM che ke "zvetavarNa vigere eka eka varNanA Aropa karavA pUrvaka, emanuM dhyAna karavAmAM Ave, to siddhidAyaka thAya che." ane te AcArya bhagavaMto to dravya kSetra kAla bhAvathI sAmagrI mujaba vicitra kriyAmAM pravarte che, mATe kaI ayukta nathI. ra-29a prazna: jumati mana:paryavajJAna manuSyotramAM rahelA saMkSijIvonA manamAtra viSayaka che, ema kalpasUtranI avacUrNi vigeremAM kahyuM. ane pannavANA TIkAmAM have vAtRtIyadIpasipukAntarvatti tyAtivA "aDhI dvIpa ane be samudramAM vartamAna saMksijIvonA mananA paryAyone jANe che." A vyAkhyAthI vartamAna ja saMksijIvonA mananA paryAyone jANe ema kare che. tethI pannavaNA TIkAmAM ema paNa kahyuM ke-"mana:paryAyajJAnI bhUtakALano paNa, palyopamano asaMkhyAtamo bhAga jANe che, te kevI rIte ghaTe? uttara -uparanI paMktimAM je vyakti pada , te manuSyakSetranI bahAra vartanArA saMzI jIvonA mananA jJAnano niSedha karavAmAM tatpara che, paNa phakta vartamAna saMjJI jIvonA manodravyanuM jJAna kare e niyamamAM tatpara nathI, tethI avadhijJAnInI peThe mana:paryavajJAnI paNa palyopamano asaMkhyAtamo bhAga, bhUta ane bhAvIno jANe che, temAM kAMI paNa virodha nathI. I 2-29jA prazna: asurakumAra vigere bhavanapationAM bhavano kaI rItie rahelAM che? pannavaNA sUtramAM to kahyuM ke "he bhagavAna! dakSiNanA asurakumAra vigere devo kyAM vase che? he gautama! jaMbudvIpamAM A ratnaprabhA
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmanI pRthvI 1800 yojana jADI che, tenA madhyanA 17800 yojana che, temAM 34000 vigere bhavano che, temAM asurakumAra vigere devo vase che," A pramANe ja, bIjA nava bhavanapatinA AlAvAno uttara apAyo che, tethI te badhAnAM bhavanonuM judApaNuM kevI rIte che? uttara:-bhavanapationA niyamita sthAnanA akSaro anya zAstromAM dekhAtA nathI, pannavaNAmAM to sAmAnyathI kahyAM che. ra-2lpA prazna: ThAgAMga sUtramAM "cAra kAraNoe lokamAM udyota thAya che, tathA aMdhakAra thAya che." ema kahela che, temAM prathama arihaMtanuM nivaNa thAya tyAre lokamAM aMdhakAra thAya che, tevI rIte bIjA dharma, pUrvo ane agninA vinAzathI thAya, A traNa kAraNothI je aMdhakAra thAya te sarakho thAya che, ke kAMI taphAvatavALo thAya che? uttara:-lakAnubhAvathI ja arihaMta mahArAja vigere cArano nAza thaye chate je dravya aMdhakAra thAya, te sarakho che. paNa agnine choDIne bAkInA arihaMta, dharma ane pUrve A traNanA ucchedamAM bhAva aMdhakAra adhika thAya che, ema taphAvata ThANAMga TIkAthI jaNAya che. ra-296 prazna: upadhAna vahana karanArAomAMthI keTalAkoe vidhi pUrvaka paDilehaNa karI kAje lIdho, pachIthI koIka AvI paDilehaNa kare ane kAjo na lIe, to teno divasa paDe ke nahi? uttara-bIjo upadhAnavAhI pachIthI paDilehaNA kare, upadhi vigerene paleve, ane kAjAno uddhAra na kare, to teno divasa vadhe che. ra-297 prajha "dareka kAlagrahaNanI prathama eka eka sakjhAya paThavIne, kAlanuM anuSThAna karAya che, te vAra pachI porisIno kAla pahoMcato hoya, to bAkInI sajjAyo ane kAlamAMDalA (pATalI) karAya che, paNa kAla na pahoMcato hoya, to cothA pahoranI aMdara karAya che," ema sAmAcArImAM kahela che, chatAM keTalAka gItArtho sAdhuone bhojana karyA pahelAM ja anuSThAna karAvI le che, ane teo kahe che ke "paramagura zrI vijayahIrasUrIzvarajI mahArAja tema karAvatA hatA, tethI amo karAvIe chIe." to avaziSTa kSiA bhojana pahelAM karAvAya? ke pachI? uttara: be kAlagrahaNo AvyA hoya, to eka kAlane pakimyA pachI bAkI rahela kAla pramANe sakjhAya paThAvIne, AhAra vigere karavuM kahyuM che,
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ anyathA nahi. te vAra pachI bAkI rahela kriyA sAMje kare che, e pramANe amArA saMvADAnI pravRtti che. ra-298 paMDita dhanavijaya gaNikRta praznottara prazna: siddha paMcAsikAmAM "samakita vayA jene anaMto kAla thayo hoya, tevA eka samayamAM ekso ATha siddha thAya che," ema kahyuM che, to aSabhadevasvAmI vigere 108 mahApuruSo anantAkalathI samakita vamelA mAnavA ke koI bIjA prakAranA mAnavA? "anantAkAlathI vaselA mAnavA" ema kaho to RSabhadeva svAminuM samakita ananakAla pahelAM thayeluM mAnavuM? ke koI bIjA prakAranuM mAnavuM? "o anantakAla pahelAM thayeluM mAnavuM" kaho to bhagavAnanA 13 bhavo kevI rIte kahevAya? kemake 13 bhava pahelAM paNa samakitanI prApti thaI hatI. have je bIjo pakSa svIkAro to, siddhapaMcAsikA vigere graMtho sAthe baMdha besatuM kevI rIte Ave? je AzcaryamAM samAveza karo, to te Azcarya utkRSTa avagAhanAe karI che, ke tIrthaMkarapaNAe karI che? ke saMkhyAtakAla patitapaNuM vigere karI che? ke traNe karIne che? te spaSTa jaNAvavA kRpA karazo. uttara-anantakAlathI samakita vamelA 108 puruSo eka samayamAM siddha thAya che, ema siddhapaMcAsikA vigere graMthomAM che, to bAhubalIjInA cha lAkha pUrvanA AyuSanA apavartananI peThe zrISabhadevanI paNa siddhi AzcaryapaNAe mAnI siddha karavI, e prakAre teonA adhikAramAM je je vAta asaMbhavita hoya, te te tamAma vAta, AzcaryamAM samAvI devI. ra-299 prazna: zrAvake pahelAM covihAra upavAsanuM paccakakhANa karyuM hoya, ane sAMje pratikramaNa vakhate sAmAyika laI paccakhANa muhapatti paDilehI pharI levuM joIe? ke pahelAM karyuM hoya tenAthI cAle? uttara: pahelAM covihAra upavAsanuM paccakakhANa karela hoya, te ja cAlI zake che, tethI sAMje pratikramaNamAM paccaphakhANa levAnA samaye tenuM smaraNa karI levuM kemeM vovIrA 3pavAsa karela che" pharI levAnI jarUra nathI. ra-3chA
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 81 prazna: tIrthaMkara devonA tera vigere bhavo, prathama samakitanI prAptinI apekSAe che? ke prasiddha bhavanI apekSAe che? ke koI bIjA prakAre che? uttara:-- Avazyaka sUtra vigerenA abhiprAye karI, tIrthaMkaronA bhavo prathama samaktinI prAptithI gaNAya che, bIjI koI paNa apekSAthI gaNAtA nathI. // 2-301 // prazna: paMDitapadanI naMdInI kriyA sivAya paMDita banela padasthapAse nyUna adhika paryAyavALA ` sAmAnya sAdhuone; ane naMdInI kriyA jenI thaI che, evA laghupaMDitone, kayA kayA kriyAnAM kAryo karavA sUjhe? uttara :-- paMDitapadanI naMdInI kriyA karelI na hoya, tevA yuddhapaMDita pAse dareka divasa saMbaMdhI karavA lAyaka kriyAnAM kAryo karavA sUjhe. paNa ziSyanI vaDI dIkSA, AcAryapratiSThA ane jinabiMbapratiSThA vigere kAryo karavA sUjhe nahi. kemake-te kAryo maMtranI apekSAvALA che, ema paraMparA che, hamaNAM to keTalAka vRddhagaNio laghupaMDita padasthane vaMdanAdika karatA nathI, te pravRttino pravAha paDI gayela hovAthI, nivAravo azakya banela che. paraMtu zAstra mujaba to, laghupaMDitanI pAse vRddha gaNIoe paNa vaMdanAdika kArya karavuM anucita nathI. 2-302aa prazna pAkSika upavAsa, rohiNI ane jJAnapaMcamI vigere tapo bahu vakhatathI karAtA hoya, temAM kadAcit vismaraNathI athavA mahAkAraNa AvI paDavAthI, te divase upavAsa na banI zakyo hoya, to te tapa mUlathI jAya? ke te tapanuM pramANa pUruM thAya tyAre paDelA divasono tapa pAchaLathI karI ApavAthI sare ? uttara :-- "vismaraNa vigere kAraNothI, tapanA divase upavAsa na karavAmAM Ave, to turata bIjA dIvase daMDanimitte upavAsa karI Apavo, ane te tapanuM pramANa pUruM thAya tyAre, pachavADe paDela divasanuM tapa vadhAre kavuM." evo pATha zrAddhavidhimAM che, ane mahA kAraNe to, tapa na banI zake, te mahattarArenaMmAM samAi jAya che. 2-303aa prazna: tamAma yugaliyAnA kSetromAM garbhamAM rahela, tathA garbhathI nIkaLI janma pAmela, vigere bhedavALA yugaliyAonuM AyuSya jaghanya madhyama ane utkRSTa ema traNa bhedavALuM hoya ? ke utkRSTa bhedavALuM ja hoya? [sana prazna-11]
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 uttara :-- yugalikonuM utkRSTa AyuSya sthAna mujaba traNa palyopama vigere pratIta che. ane dhanya AyuSya kSullaka bhava jeTaluM jANavuM. kemake traNa palyopamanA AyuSyavALo koI yugalika jIva, apavartana karaNe karI AyuSyane ghaTADI kSullaka bhava jeTaluM karI mUke che. te bAbatanA akSaro AcArAMganI TIkA vigeremAM arthathI che, paraMtu tenuM apavartana aparyAmA avasthAmAM ja hoya che. pachIthI hotuM nathI, kemake teonuM AyuSya nirupamI che, ane madhyama AyuSya to yugalinI srInA garbhamAM nava lAkha garbhaja jIvo utpanna thAya che. temAMthI phakta be jIvoja nipaje che, bAkInA jIvo to potAnA AyuSyanuM apavartana karIne garbhamAMja maraNa pAmI jAya che. te vakhate kSullaka bhava karatAM adhika samayanA AyuSyavALA te jIvo saMbhave che, tethI madhyama paNa hoya che. 2-304aa prazna: mIMDhaLa viMdhyA pachI aMtarmuhUrte nirjIva thAya ? ke sajIva ja rahe? uttara :-- aMtarmuhUrta pachI viMdhelA mIMDhaLano vRddha puruSo acittapaNe vyavahAra kare che. 2-305aa prazna: strI ane sacittano saMTTo niraMtara ane paraMpara varjavAno che, temAM paraMpara saMghaTTo keTalI saMkhyA sudhI gaNavo? uttara:-- te banneno paraMpara saMghaTTo vacamAM eka ane bethI thAya, te varlDavo; ane traNa vigerethI thAya, te saMghaTTo gaNAto nathI. 2-306 // prazna: * pravacana sAroddhAra vigere graMthomAM "eka samayamAM daza tIrthaMkaro utpanna thAya che", ema kahyuM, ane siddhapaMcAsikA vigeremAM "eka samaye cAra tIrthaMkaro siddha thAya che" ema kahyuM, to eka samayamAM daza tIrthaMkaro janme, teonI siddhino saMbhava eka samayamAM ja che, to eka samayamAM cAra siddhipadane vare, te kema saMgata thAya ? uttara :-- tAtIthA samaye -A vAkyamAM samaya zabde karI tadna nAno kAla levo ke skUla levo ? te spaSTapaNe jaNAtuM nathI, paNa eka samayamAM cAra siddha thAya, tyAM to je samaya zabda lIdho che, te sUkSma samaya lIdho che, mATe koI vAdavivAda nathI. 2-307aa prazna: bhagavatI sUtramAM "eka putrane navaso pitA hoya" ema kahyuM, te kevI rIte saMbhave ?
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 uttara :~ bAra muhUrta sudhI vIrya vinAza pAmatuM nathI, tethI teTalA kAlamAM navaso baLada vigeree bhogavelI gAya vigerene, je garbha utpanna thAya che, te teTalAno putra gaNAya che, mATe saMbhave che. 2-308 // prazna zraddhAlu puruSa cha vigaI vAparI rahyo hoya, tene vigaInuM paccakkhANa karAvAya ? ke nahi ? uttara :-- cha vigaI vAparanAra zraddhAlune vigaInuM paccakkhANa karAvI zakAya che. kemake zrAddhavidhi graMthamAM abhakSya vigaI madha-mAMsa vigereno tene tyAga hoya che, mATe tene AzrayIne, vigaI paccakkhANa ApI zakAya tema kahyuM che. 2-30 // prazna: prathama sAmAyika letAM jeTalA Adezo maMgAya, teTalAja Adezo bIjI vakhata lAga lAgaDha letAM mAMgavA joIe ? ke nyUna? je "ochA mAMgavA joIe." ema kaho, to sAmAyikanI peThe divasano posaha lIdho, ane sAMje rAtriposahanuM mana thatAM rAtriposaha letAM, savAre posahamAM jeTalA Adeza mAMgyA hatA teTalAja maMgAya ke nyUna maMgAya ? uttara :--sAmAyikamAMja bIjuM sAmAyika letAM ddhemi maMte uccaryA bAda besaNe ThAuM e Adeza maMgAya che, ane divasa posahamAMja rAtrino posaha letAM bahuvela karazuM, A Adeza sudhI badhA maMgAya che. paDilehaNanA Adezo to prathama lIdhela hovAthI pharI maMgAtA nathI. ||2-310nA prazna: sAdhue athavA sacitta tyAgI zrAvake prabhAtamAM navakArazI vigere paccakkhANa karyuM hoya, ane sAMjanI paDilehaNamAM tivihAra paccakkhANa karyuM, to pratikramaNa samaye tene pANahAra paccakkhANa karAvAya? ke covihAra paccakkhANa karAvAya? uttara :-- jaNe sAMjanI paDilehaNamAM tivihAra paccakkhANa karyuM hoya, tene pANahAra paccakakhANa karAvAya che, ane jeNe te vakhate tivihAra na karyo hoya, tene divasacarima covihAra karAvAya che. ra-311|| prazna: madha vigere sacitta che? ke acitta? ane teno saMgho hoya ke vAsI roTalI vigereno saMghaTTo hoya to sAdhuoe AhAra vigere vahorAya ke nahi ? uttara :-- acitta pANImAM porA vigereno saMbhava thaI jAya, to paNa sacitta
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahevAya nahi, tema madha vigeremAM rasathI utpanna thanAra jIvano saMbhava hoya, chatAM sacitta kahevAtuM nathI. paNa tenA saMghaTTAmAM, ke vAsInA saMghaTTAmAM, sAdhuone AhAra vigere vahoravuM kalpa nahi, kemake temAM saMbhavatA jIvone bAdhAno saMbhava thaI jAya, mATe te prasaMga varjita hoIne choDI devo. ra-31ra. prazna: aMtarvAo vigere graMthomAM sughoSA ghaMTAnuM pramANa eka yojanAnuM batAvyuM, ane chUTaka pAnAomAM vArasoyaNa viduta-"nAma yogana po" vigere batAvyuM che, to moTA graMthomAM tenuM mAna keTaluM che? te jaNAvazo. uttara:-jabUdvIpa pannatti vigere graMthomAM sughoSa ghaMTanuM mAna eka yojana kaheluM che. 2-313 prazna: upadhAnamAM muhapatti vinA so hAtha upara javAyuM hoya, vAparatAM eThuM mUkayuM hoya, rAtrie aMDila javAyuM hoya, vigere karyuM hoya, to divasavRddhi thAya te sarakhIja thAya? ke pheraphAravALI thAya? ane te pahelA divaso upadhAna tapamAM ja pharIthI karI ApavA paDe? ke kAraNa hoya to upadhAnamAMthI nikalyA pachI kare? uttara:-upadhAnavidhimAM muhapatti bhUlIne so hAtha javAyuM hoya, ke eThuM mUkayuM hoya, ke rAtrie caMDila gayA hoya, e vigeremAM "divasavRddhi sarakhI ja thAya." ema kahyuM che, ane temaja karAvAya che. tathA te vRddhinA divaso prAya: karIne upadhAnamAM ja karAvAyA che, mahAna kAraNa hoya to ekAMtapaNuM nathI. ra-314 paka upadhAnanI AloyaNanA posaha upavAsathI apAya ke nivi, ekAsaNa vigerethI apAya ane te pauSadha divasanA apAya? ke ahorAtrinA apAya? uttara:-upadhAnanI AloyaNanA posaha upavAsathI apAya, ane ahorAtrinA ja apAya che. ra-31panA bI: khatapanA mahAvideha kSetranI cAra vijyomAM viharamAna cAra jinezvarI birAjI rahyA che, te sivAyanI bIjI vijayomAM vartamAnakAle anya jinezvarone janma, kumArAvasthA vigere saMbhave? ke nahi? ane viharamAna pade karI vartamAnajino kahevA? ke samavasarANamAM birAjelA ja kahevA? ane saMpUrNa mahAvideha kSetra koI kALe kevaliparyAyavALA jinezvarathI rahita
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya? ke sAmAnya tIrthakaranI sattA vinAnuM hoya? ke nahi? uttara:- vartamAnakALe viharamAna jinezvaro sivAyanI vijayomAM tIrthakaronA janma, kumAra avasthA vigereno asaMbhava jANelo nathI. temaja viharamAna zabdathI keliparyAyavALA jinezvarI levAya che, tathA saMpUrNa mahAvideha koI vakhata paNa keliparyAyavALA jinothI rahita hotuM nathI, ane sAmAnya tIrthaMkaranI sattA vinAnuM hotuM nathI. ra-31dA prazna: sparza vigere traNa IMdriyo nava yojana dUrathI potAnA viSayane grahaNa kare che, te traNeyanA cakSu IMdriya ane zravaNa IMdriyanI peThe sva-viSaya grahaNa karavAmAM kayAM dAMto batAvyAM che? uttara:-nava yojana dUra varSAda varasyo hoya. te jalanA pugalo tyAMthI AvI zarIrane sparze che, ane teTalA dUra pradezathI mATInA pudgalo AvI rasanA ane nAsikAe lAgI, gaMdha ane rasanuM jJAna karAve che, vigere daSTAMto puSpamAlA TIkA vigerethI jANavA. ra-31 prazna: zrAvakoe posaha tathA upadhAna vigeremAM sAMjanI paDilehaNamAM "paDilehaNA paDilehAvojI" A Adeza mAgyA pachI kAje lIdho, tyAra bAda upadhi muhapatti paDilehavAnA Adeza mAMgI upadhinuM paDilehaNa karyuM to te paDilehaNa bAda kAjo levo joIe? ke nahi? uttaraH-pahelAM kAje lIdho hoya, chatAM upadhi paDilehyA bAda levo joIe. ra-318 mar: chakIyAnA upadhAnamAM praveza karyo hoya, te divase ja mAlAropaNa thayuM hoya, to tenI pahelI vAcanA ApIne mAlA paherAvAya? ke mAlAropaNa pachI tapa pUrNa thaye pahelI vAcanA apAya? uttara:-chakIyAnA upadhAnanA pahelA divase paNuM karI pahelI vAcanA ApIne, samudezAdi kriyA karAvIne, mAlAropaNa thAya che. ra-31lA w: jinamaMdiramAM paccakakhANa pAravuM kalpa? ke nahi? uttara:- paccakakhANa pAravuM sujhe che, evo saMpradAya che. ra-32nA pa: upadhAna tapa cAlI rahyuM hoya, temAM vIzasthAnaka vigere tapa karavuM A mAlavo A Adi mAMgI ?
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ sujhe? ke nahi? uttara:-prAya: karIne upadhAnamAM te tapa karavuM sujhe nahi. ra-3ra1 prazna: sAdhvI ane zrAvikAothI devasika pratikamaNamAM sua-devayA bhagavatI stuti kahevAya che, te anusAra sAdhvInA abhAvamAM zrAvikAothI, pakukhI sUtranA ThekANe bolAtA vaMditu sUtranA cheDe te stuti bolAya che, te kahevAya? ke nahi? uttara:-sAdhvIo ane zrAvikAothI A prakAre stuti kahevAya che, temAM sAmAcArIja pramANa che. ra-322A vRddha paMDita zrI zubhaviSe gaNikRta praznottaro. prazna: tIrthakara sAthe jeo dIkSA grahaNa kare, te tIrthaMkaranI peThe pAkko uccAra vigere kare? ke bIjI rIte kare? uttara:-tIrthakara sAthe dIkSA lenArAo pote dakSa hovAthI, te te kSetrakAlanA anusAra tapasyA grahaNa kare che, paNa tIrthakaranI peThe pAThano uccAra karatA nathI, paNa pahelA tIrthaMkaranI sAthe dIkSA lenArA tIrthaMkaranI peThe pAno uccAra kare che, ema jaNAya che. ra-323 prazna: saMgrahaNI aMtarvAo vigeremAM lokAntika devonA nava nikAyo batAvyA, ane uttama caritramAM daza batAvyA, to temAM sAcuM zuM? uttara:-bahu graMthomAM nava nikA kahyA che, tethI je uttama caritramAM daza batAvyA hoya, to matAMtara jANavuM. 2-324 prazna: cakSurahitane kevalajJAna upaje? ke nahi? uttara:-cakSuvikalane kevalajJAna upaje che. 2-325 prazna: kuMkAjala, sIkarI java ane pADalajala duvihAramAM kahyuM che tenuM svarUpa zuM? uttara:-kAjala ane sIkarI jala dezavizeSamAM prasiddha haze, ane pADalajala to pADalIvRkSanA puSpanuM pANI che. 2-3ra6AA
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ paw guvAraphaLI, caNA vigere ane [methI vigerenI bhAjI kAcA gorasa sAthe levAthI vidala thAya? ke nahi? uttara:-kAcAM dahIM, chAza vigere sAthe vAparavAthI tenAthI vidala bane che. ra-3rA ja: lIlI bhAjI vigere taDake mUkyA sivAya keTalA divase sUkavaNI gaNAya? uttara:-sUryanA tApamAM mUkavAthI traNa divase sUkavaNI thAya, ane sUryanA tApa vinA to jyAre potAnI meLe sukAI jAya, tyAre thAya. AmAM divasanI saMkhyAnuM niyatApaNuM nathI. ra-328. kakSa: zraddhALu zrAvikAo posaha lIdhA bAda gahelI karI zake? ke nahi? uttara:-dravyastavapaNuM hovAthI gahelIo karI zake nahi. ra-329 prazna: zrAvikAo devapUjAmAM snAtra bhaNAvyA pachI Arati, maMgaladIvo vigere kArya kare? ke nahi? uttara:-Arati maMgaladIvo utAravAnI pravRtti hAla dekhAtI nathI, paNa zAstramAM niSedha dekhyo nathI, tethI koIka dezavizeSamAM te karatA paNa haze. ra-33nA prazna: vyAkhyAna avasare sAmAyika laine zrAvikA Adeza mAMgavA pUrvaka paDilehaNA kare? ke nahi? uttara:-sAmAyikamAM paDilehaNAnA AdezanuM mAMgavuM te yuktiyukta che. ra-331 prazna: pAnanA aneka kakaDA karI hAthe masaLI nAkhIne eka pahora mAtra rAkhI mUkyA hoya, to sacitta gaNAya? ke acitta gaNAya? uttara:-pAnanA tevA prakAranA kakaDAno paNa acittapaNe vyavahAra nathI. 2-33rA paMDita devavijayagaNikRta praznottaro. pakSa: koIka zrAvaka potAnA dravyathI jinapratimA bharAve, ane koIka potAnA dravyathI pustaka lakhAve, to pratimA karanArane devadravya ane pustaka lekhakane zAnadravya lAge? ke nahi? uttara:-anukame te banneyane paNa te banneya lAgatA nathI, te baMneyane vaparAza karatAM devadravya ane jJAnadravya lAgatA nathI.) ema saMbhave che. 2-333
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 paMDita kahAnajI gaNikRta praznottaro. prazna: tIrthaMkara mahArAjAnuM dAna abhavya jIvo pAme ? ke nahi ? uttara :-- abhavya jIvo pAme nahi, ema vRddhavAda che, paNa graMthamAM akSaro joyAnuM yAda nathI. 52-3345 prazna: "abhavya jIvo zatruMjya tIrtha sparze nahi," tevA akSaro kayA graMthamAM che? uttara :-- amavyA: vApino nIvA nAmuM pazyanti parvatam| labhate cApi rAjyAdi, nedaM tIrthaM hi labhyate // 1 // pApI abhavI A tIrthane najare dekhe nahi, kadAca rAjya vigerene pAme, paNa A tIrthane pAmI zake nahi, ema zatruMjyamAhAtmyamAM che. 2-335 prazna: IzAna IMdranA krodhathI balicaMcA rAjadhAnI bhAThAnA aMgAranA kaNIyA sarakhI thaI gaI, te sAcuM? ke sAkSAt aMgArabhUta thaI gaI, te sAcuM ? - uttara :-- mUta zabda upamA vAcI hovAthI, devatAI prabhAvathI aliyaMcA rAjadhAnI aMgArAdi sarakhI thaI gaI, ema saMbhave che. 2-336 // paMDita kanakakuzala gaNikRta praznottaro. prazna : bhadrabAhu svAmIjIe navamA pUrvathI uddhareluM kalpasUtra paryuSaNAnA pAMca divasamAM vaMcAtuM haju sudhI cAlyuM Ave che, paNa sudharmA gaNadhara vigere AcAryonA samaye pazusaNamAM karyuM zAstra vaMcAtuM hatuM ? uttara :-- sudharmA svAmI Adi mahApuruSo pazusaNamAM navamA pUrvamAM raheluM A ja adhyayana yathAsthita vyAkhyAna karatA hatA, ema saMbhave che. 52-337NA prazna gAya, bheMsa, bakarI vigerenA ghInI peThe, khArUM ane mIThuM pANI ane gAya bheMsa vigerenI chAza eka dravya gaNAya? ke judA judA dravya gaNAya? zrAddhavidhimAM to A prakAre kahyuM che ke 'juduM nAma hoya, ane svAda judo hoya, to juduM dravya gaNAya.' paNa chAza vigeremAM
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 svAda judo hoya che, paNa nAma juduM hotuM nathI, tethI AmAM kaI rItie dravyasaMkhyA gaNavI? uttara:-gAya vigerenuM ghI, khAruM-mIThuM pANI ane gAya, bheMsa vigerenI chAza, te eka dravya gaNAya. kemake-3mamitratve sati mitradravyatve rAhu-nAma ane svAda, A banne judA hoya to juduM dravya gaNAya, to AmAM nAma juduM nathI, mATe te eka dravya gaNAya. ra-338 prazna: lApasImAM ghI ane goLa rUpa be vigaI gaNAya? ke eka kaDA vigaI gaNAya? uttara:-yogavidhine anusAre lApasI be prakAranI hoya che, eka vigaI rUpa, ane bIjI niviyAtA rUpa. temAM vigaI rUpa lApasImAM goLa ane ghI ema be vigaI gaNAya che. ra-339 prazna: vivAha vigerenA jamaNavAramAM sAdhuone vahoravuM kahyuM? ke nahi? tema posAtinA jamaNavAramAM vahoravuM kalpe? ke nahi? uttara:-vivAhanA jamaNavAranI peThe je ghare posAtIno paNa jamaNavAra hoya, tyAM vahoravuM kalyuM nahi. ra-34nA prazna: -rAtrie rAMdhelI poLI vigere rAtribhojananA tyAgI keTalAka zrAvakone khAvI kalpe nahi. temaja sAdhuone te vAparavI na dhe? ke kalpa uttara:-zrAvako rAtrie baneluM anna vigere vAparatA nathI tenuM kAraNa bahu jIva-virAdhanAno saMbhava che, tathA rAtrinA prathama ane bIjA pahoramAM rAMdhela polI-kaThoLa vigeremAM bIje divase vAsipaNAnI zaMkAno saMbhava che, tethI vAparatA nathI. paNa "rAtrie rAMdhela vAparavAthI rAtribhojana niyamano bhaMga thAya" e mAnyatAthI nahi. sAdhuo to vAsInI saMbhAvanA thatI hoya, to lIe nahi, nahiMtara to avasara pramANe grahaNa kare. kemake-teo to gRhastha potAnA mATe banAveluM hoya, te piMDa levAvALA hoya che, tethI virAdhanAno saMbhava nathI. ra-341 cina prazna-12]
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMDita darzanasAgara gaNita praznottaro. pasa: paphakhI pratikramaNanA chellA bhAgamAM sakjhAya saMdisAhuM ane sajhAya karuM ema Adeza mAMgIne sajajhAya na kahetAM, te sthAne navakAra, vigrahara ane saMsAradAvAnI stuti bolAya che, tenuM zuM kAraNa? uttara:- Avazyaka cUrNinA abhiprAye pakhI pratikramaNane che. "stutistotra rUpa sajhAya karavI" kahI che, tethI paraMparAthI stutistotra vigere kahevAya che. 2-342 prazna: sUrya vimAna ati nIcuM hovAthI, rAhu vimAna, sUrya vimAnane kevI rIte AvarI zake? ane caMdravimAna ati UMcuM hovAthI rAhuvimAna caMdravimAnane kevI rIte AvarI zake? uttara:-tattvArtha bhASya TIkAnA anusAra caMdravimAnathI rAhunuM vimAna upara rahela che, ane te aniyamita pharatuM hovAthI kadAcit sUryavimAnanI nIce daza yojana sudhI pharyA kare che, mATe caMdra-sUryane AvaravAmAM kAMI paNa zaMkA rahetI nathI. 2-343 paMDita vivekasAgara gaNikRta praznottaraze. prazna: navaraveyaka ane pAMca anuttara vimAnamAM jinadADhA che? ke nahi? jo che to zAzvatI che? ke azAzvatI che? uttara-zaiveyaka vigeremAM sudharmAdi sabhA nahi hovAthI jinadADhAo hotI nathI. 2-3jA a: strIo kAladharma pAmI sarvArthasiddha vimAne jAya? ke nahi? uttara:- vijayacaMda kevalicaritramAM devapUjAnA adhikAramAM strIonA sarvArthasiddha vimAne javAnA akSaro che, ane pRthvIcaMdra caritramAM "pRthvIcaMdranI pUrvabhavanI strIo sarvArthasiddha jaIne manuSyapaNuM pAmI siddha thaI" ema kahyuM che, temaja kanakabAlA sarvArtha siddha vimAnamAM gaI tevA akSaro aSTaprakArI pUjAnA graMthamAM pradIpa-pUjAnA adhikAramAM che, ane vAsupUjya caritramAM to, anuttara vimAne javAnA spaSTa akSaro che, ane strIo anuttara vimAnanuM AyuSya bAMdhe che, te vAta pannavaNA sUtramAM trevIsamA karmaprakRti nAmanA padanI TIkAmAM kahela che. 2-35
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 91 zrI hIravijayasUriziSya paMDita rAmavijaya gaNikRta praznottaro. prazna: siti gattimA ,i 64 saMvavadAra-nIvAsimannAo jaMti aNAivaNassairAsIo tattiA tammi // 1 // A gAthA anusAra jeTalA siddha thAya, teTalA jIvo anAdinigodamAMthI vyavahAra rAzimAM Ave che. A prakAre anAdi saMsArane AzrayIne vicAra karatAM, jeTalA siddha thayA, teTalAja sadA vyavahArI jIvo anAdinigodathI bahAra Avela che, adhika nahi. paraMtu vAlsa nioyamsa anaMta-mALo siddhi-yo. A gAthAne anusarIne, sUkSma ane bAdara e bemAMthI, eka nigodano anantamo bhAga siddha thayo che, temaja vyavahArI jIvo paNa eka nigodanA anantamA bhAge hovA ghaTI zake che, ema jaNAya che. kemake-sarva jIvonA be prakAra che, eka vyavahArI, ane bIjo avyavahArI, temAM sUkSmanigodaja avyavahArI che, ane bIjA vyavahArI che. A pramANe bAdaranigoda vigeremAM siddha karatAM anantAnantaguNA jIvo che, tethI siddha jIvo karatAM vyavahArI jIvo adhika che? ke tulya che? te jaNAtuM nathI, mATe te batAvavA kRpA karazo. uttara :-- siddhanA jIvo ekanigodanA jIvo karatAM anantamA bhAganA kahyA che, ane nigodo sUkSma ane bAdara ema be prakAre che. jeTalA jIvo siddhipadane pAme che, teTalA jIvo sUkSmanigodathI nIkaLI vyavahAra rAzi jIvomAM Ave che, mATe siddhanA jIvonuM ane vyavahAra rAzinA jIvonuM tulyapaNuM kyAMthI thAya ? ane te te graMtho anusAra vyavahAra rAzinuM anAdipaNuM bhAsamAna thatuM hovAthI, siti gattiyA A gAthAno artha paNa vyavahAra rAzinA anAdipaNA anusAra ja bhAvavo joIe. 52-346 // prazna: saMsAramAM pharato eka jIva keTalI vakhata IMdrapaNuM, cakvartipaNuM vigere pAmI zake? ane A bAbata yA zAstramAM kahI che? uttara :-- ATalI vakhata pAmI zake, tevo niyama zAstramAM jovAmAM Avela nathI. be vakhata pAmI zake tevA akSaro to, sAkSAt bhagavatI sUtra vigeremAM dekhAya che, paraMtu prAya: karI bahu vakhata na pAme, ema saMbhavita lAge che. 2-347gA
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 prazna: brahmA devalokathI upara sad-STi devo vadhAre che? ke mithyAdaSTi vadhAre che? uttara :-- yuktie vicAra karatAM brahmadevalokathI uparanA devalokamAM, mithyAdaSTi devo karatAM, samyagdaSTi devo vadhAre saMbhave che. 2-348 // prazna: zrAddhavidhi TIkAmAM prabhupratimAne sRSTinA krame nave aMge tilaka karavAnuM kahyuM che, temAM paheluM DAbA page karAya ? ke jamaNA page? uttara :-- pUjA avasare jinapratimAne karAtAM tilako jamaNA pagathI mAMDIne aMgaracanA mujaba karavA. 52-349lA // itizrI sakalasUri - purandara - paramaguru- gacchAdhirAja bhaTTAraka zrI - vijayasenasUri-prasAdIkRta praznottara - saMgrahe zrI hIravijayasUriziSya - paNDita - zubhavijayagaNiviracite dvitIya ullAsaH sampUrNaH //
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ | tha tRtIya uThThAta: || zrI-pArzva praNipatya zrIzaMkhapurezvaraM jinaM bhktyaa| nAkhyo tRtIyA guma-vinaya-vina III zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jinezvarane bhakti pUrvaka namaskAra karI zrI zubhavijaya paMDita trIjA ullAsanI zarUAta kare che. A graMthanA saMgahakAra paNDita zubhavijaya-gaNinA praznottaro prazna: prabhAte vyAkhyAnanA prAraMbhamAM jinezvaradevo namo vityA bole che, temAM tIrtha zabdano zo artha thAya? uttara:- Avazyaka hAribhadrIya TIkA vigere anusAra, tIrtha zabda karI, bAra aMgarUpa zruta jJAna kahevAya che. 3-350 prazna: pAsatyA vigere pAse dIkSita thayela munine gaNa hoya? ke nahi? uttara:-tene gaNa hoya che. kemake-mahAnizIthanA trIjA adhyayanane cheDe kahyuM che ke- sattaguruparaMparapuTIne, vitiguruparaMparabulanne sAta, ATha guruparaMparA kuzIla ane eka, be, traNa guruparaMparA kusIla." AmAM be vikalpa kahelA hovAthI A pramANe jaNAya che ke je eka, be, traNa guruparaMparA sudhI kuzIla hoya, temAM sAdhusAmAcArI, sarva prakAre vinAza thayelI hotI nathI, tethI jo koI kiyA uddhAra kare, to anya sAMbhogika vigere pAse cAritra upasapa grahaNa karIneja, kriyA uddhAra karI zake che, bIjA prakAre nahi. vaLI bRhatkalpa trIjA khaMDamAM kahyuM che ke koIke nidbhava pAse dIkSA lIdhI, ane tene choDIne susAdhu pAse Avyo, tene prAyazcitta te che ke samagR mArga aMgIkAra kare, ane tyAMthI vrataparyAya gaNAya; pharI tene vaDI dIkSA karavI paDatI nathI. 3-351 zna: chUTA zrAvako traNa navakAre navakArazI vigere paccakakhANa pAre che, tenA akSaro kayAM che?
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 uttara:-mokaLA zrAvako traNa navakAre paccakhANa pAre che, te avicchinna paraMparA che, paraMtu teno pATha koI paNa ThekANe joyAnuM yAda nathI. 3-35ra / prazna: svapakSI koNa ane parapakSI koNa? uttara:-"niha/phatti- "nidbhava, pAsatyA vigere sAdhuveSane dhAraNa karanAra svapakSI kahevAya, ane uparanA vAkayamAM Adi zabda grahaNa karela che, tethI caraka-parivrAjaka vigere parapakSI kahevAya che." ema bRhatkalpanA pahelA khaMDamAM che. 3-353 prama: auSadha ane bheSajamAM kAMI taphAvata che? ke nahi? uttara:-suMTha vigere eka jAtinuM hoya, te auSadha kahevAya che, ane aneka jAtinuM je goLI, cUrNa vigere bane che, te bheSaja kahevAya che. paMcasUtranI bRhadravRtti anusAra evo bheda jANavAmAM che. 3-354 prazna: koI kahe ke huM bhavya chuM? ke abhavya? te zI rIte jaNAya?" uttara:-"je potAnA hRdayamAM bhavya, abhavyanI zaMkAvALo thAya, te niyamathI bhavya hoya che. kemake-abhavya jIvane tevI zaMkA thatI nathI." ema-AcArAMganA avantI adhyayananA pAMcamA udesAnI TIkAmAM kahyuM che. 3-35pA prazna: AcArya vigerenI pratimA tathA derInI pratiSThAnA akSaro kayA graMthamAM uttara:- AcAryanI mUrti ane derInI sthApanA maMtra nIce mujaba che. 8 namo AyariANaM bhagavaMtANaM nANINaM paMca-vihAyArasuTThiyANaM, iha bhagavaMto AyariyA avayaraMtu, sAhu-sAhuNI-sAvaya-sAviA-kayaM pUaM paDicchaMtu, savvasiddhiM rihaMtu svAhIM- A maMtre karI traNa vakhata vAsakSepa karavo. upAdhyAyanI mUrti ane sUpano maMtra- namo vAyAmAM bhAviMtA bArasaMga-paDhaga-pADhagANaM suaharANaM sajjhAyajjhANAsattANaM, iha uvajjhAyA mAvaMto gavavatu, sAduM-sAduLa-sAvA-sAviyA-varSa pUrma DijhaMtu, sabdha-siddhi hisaMtu- A maMtre traNa vakhata vAsakSepa nAMkhavo. sAdhu sAdhvInI mUrti ane sUpano maMtra- no tabelAI mAvaMtAIi paMcamahavvayadharANaM paMcasamiANaM tiguttANaM tava-niyama-nANa-daMsaNa-juttANaM
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 mukkhasAhagANaM, sAhuNo bhagavaMto iha avayaraMtu, bhagavaio sAhuNIA iha avayaraMtu, sAhusAhuNIsAvayasAviAkayaM pUaM paDicchaMtu, savvasiddhiM phiraMtu svIkA- A maMtre traNa vakhata vAsakSepa karavo. A pramANe vardhamAna sUrikRta AcAra dinakara graMthamAM che. mATe ItyAdika graMthane anusAra AcArya vigerenI mUrti tathA derInI pratiSThAnA akSaro jANavA. 3-35dA - zrAvako cAra parva tithimAM cothabhakta vigere kare che, te cAra parvo kayA gaNAya? -caudaza, AThama, amAvAsyA ane pUnama A cAra parvatithio che, ema yogazAstra TIkAmAM vAvya ratuthari e zlokanA vyAkhyAnamAM kahyuM che, te ja pramANe pravacana sArobAramAM paNa kahyuM che, ane zrAddhavidhimAM tathA pratikamaNa sUtranI TIkAmAM kahyuM ke- "AThama, caudaza, pUrNimA ane amAvAsyA A parvatithio che, te eka mAsamAM cha hoya che, ane pakhavADIyAmAM traNa hoya che. temaja bIja, pAMcama, AThama, agIArasa ane caudaza A pAMca tithio gautama gaNadhara mahArAjAe kahelI che. bIja-be prakAranA dhamarAdhana mATe, pAMcama-jJAnanimitte, AThama-ATha karmanA kSaya mATe, agIArasa-11 aMganI ArAdhanA mATe, ane caudaza- cauda pUrvanI ArAdhanA mATe che. A pAMca tithio jyAre pUnama ane amAvAsyA sAthe gaNIe, tyAre dareka pakhavADIyAmAM utkRSTathI cha pavI thAya che." temaja bhagavatI TIkAmAM umika zabda karI amAvAsyA kahI che. vipAka sUtra TIkAmAM paNa temaja che. vaLI baLa, vIrya, puraSakAra ne parAkrama chatAM AThama, caudaza, jJAnapaMcamI, pajusaNa ane comAsInA divasamAM je upavAsa cha8, aThThama na kare, tene prAyazcitta Ave." ema ogAgIzamA paMcAzakanI TIkA vigere aneka graMthamAM paMcamIne gaNAvI che, ane paMcamI parvataraka mahAnizIthamAM paNa kahI che. ahIM koI zaMkA kare che ke je Ama che, to traNa, cAra, pAMca ane cha tithio tapasyA, zIla vigere pALI ArAdhavI joIe. uttara Ape che ke-je saMpUrNa zakti hoya, to tamAma ArAdhavI ane chevaTe yathAzakti-eka paNa ArAdhana karanArane koI doSa nathI. tathA-chabda
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 tihInuM mAmi aa tiI anga vAsare. A gAthA zrAddhadinakRta sUtramAM che, ane tenuM vyAkhyAna karyuM che ke "8-14-15-A traNa tithio ajavAlI tathA aMdhArI maLI cha tithio thAya che. ityAdika graMthane anusAre, ane avicchinna paraMparAe karI, tamAma pUrNimA ane amAvAsyA parvapaNe ArAdhavIja joIe. vaLI sUyagyAMga sUtranA bIjA zrutaskaMdhamAM lepazrAvakanA adhikAramAM kahyuM che ke- cADasamuddi puLamAsiLIsu paDaNaM AnI vyAkhyA-"caudaza, AThama, prasiddha che, ane uTThi eTale mahA kalyANaka saMbaMdhIpaNe puNya tithi tarIke prasiddhi pAmelI-traNa caumAsI pUrNimA." A pavarAdhana batAvyuM, te jema kArtika zeThe so vakhata pAMcamI zrAvaka paDimA ArAdhI, tenA sarikho A caritAnuvAda che, paNa vidhivAda nathI. je koI eka jaNa Acare, te caritAnuvAda che, ane badhA Acare te vidhivAda che. vidhivAda hoya, te badhAe mAnavo joIe. ||3-357nA prazna: zrAvakone upadhAna tapa karyA vinA navakAra vigere sUtro bhaNavA kalpe ? ke nahi ? uttara :-- jema sAdhuone yogavahana karyA sivAya AgamasUtronuM vAMcana paThana vigere klpatuM nathI, tema zrAvakone paNa upadhAna karyA sivAya navakAramaMtra vigerenuM bhaNavuM, gaNavuM kalpe nahi. mahAnizItha sUtramAM kahyuM che ke-- se bhayavaM ! sudukkaraM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa viNaovahANaM pannattaM, esA niyaMtaNA kahaM bAlehiM kijjai ? goyamA ! je NaM keNai na icchejA evaM niyaMtaNaM, aviNaovahANeNaM paMcamaMgalasuanANamahijar3a ajjhAver3a vA, ajjhAvayamANassa vA aNunaM payAi, se NaM na bhavejA piadhamme, na havejA daDhadhamme, na havejA bhattijue, hIlijA sutaM, hIlijjA atyaM, hIlijjA suttatthobhae, hIlijjA guruM, je NaM hIlijA suttaM - jAva hIlijA guruM, seNaM AsAyejA atItANAgayavaTTamANe titthayare, AsAejA Ayaria - uvajjhAya - sAhuNo, je NaM AsAejA suanANamarihaMtasiddha- sAhU tassa NaM anaMtasaMsArasAgaramAhiDemANassa tAsu tAsu saMvuDa - viyaDAsu cUlasIi lakkha- parisaMkaDAsu sIosiNa- missajoNisu sujhaM niyaMtaNA iti //
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ he bhagavAna! paMcamaMgalamahAbhuta skaMdhanuM vinayapadhAna atyaMta duSkara batAvyuM. A tapanI sevAmAM rokAvuM bAlajIvothI kema bane? he gautama! je koI A niyaMtraNAne na Icche ane paMcamaMgala mahAgrutaskaMdhasUtrane upadhAna karyA sivAya bhaNe, bhaNAve, bhaNAvanAranuM anumodana kare, te priyadhamI na hoya, daDhadhamI na hoya, ane bhaktimAna na bane, ane sUtranI hIlanA kare, arthanI halanA kare, ane sUtra artha ubhayanI hIlanA kare, ane gurunI halanA karanAro bane, je sUtranI ane yAva-gurunI hIlanA karanAra hoya, te atIta, anAgata ane vartamAna tIrthakaronI AzAtanA karanAra thAya, ane AcArya upAdhyAya ane sAdhuonI AzAtanA karanAro thAya. je zrutajJAna, arihaMta siddha ane sAdhuonI AzAtanA karanAro thAya te anaMta saMsAra samudramAM rajhaLe, ane saMvRta vivRta corAzI lAkha saMkhyAvALI zIta uga ane mizra yonimAM lAMbo kALa niyaMtraNA bhogave." paraMtu upadhAna ryA pahelAM jeNe navakAramaMtra vigere sUtro bhaNI lIdhA hoya, teNe paNa avasara maLyuM vilaMba karyA sivAya vidhipUrvaka avazya upadhAna vahana karI levA. hamaNAM to dravya, kSetra, kAla vigerenI apekSAe lAbhAlAbha vicArIne upadhAna ryA sivAya navakAramaMtra vigerenuM paThana-pAThana karAtuM dekhAya che, te AcaraNAthI che, AcaraNAnuM lakSaNa kalpabhAmAM ane upadezapadamAM batAvyuM che ke"koI mahAnubhava gItArtha puraze je AcaryuM hoya, tene bIjA gItAe sAvadya na hovAthI, niSedhyuM na hoya, paNa ghaNAoe anumodhuM hoya, te AcaraNA kahevAya. A AcaraNA jinAjJA samAna ja che." ema bhASAdika sUtramAM kahyuM che. mahAkavinaM, anya vayiti makhvA/ Ayari tu gatti vayamo suva mannati "saraLa mahAnubhAve je anavadya AcaryuM, ane gItArtha puruSoe nivAryuM na hoya, te AcaraNA paNa AjJA che. e vacanathI madhyastha puruSo tene bahu mAnya kare che." ema jANavuM. 3-358 prazna: zrI vIrabhagavAnanuM tIrtha keTalA kALa sudhI cAlaze? uttara:-bhagavatI sUtranA vazamA zatakanA AThamA udesAne anusAra ekavIsa hajAra varSo sudhI cAlaze. vaLI- titya maM! tiryaM? nitya nityaM? sina prazna-13]
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 goyamA! arahA tAva niyamA titthaMkare, titthaM puNa cAuvaNNAiNNo smnnsNgho| taMjahA-samaNA, samaNIo, sAvagA, sAviAo a tti bhgvtyaam| " bhagavAna! tIrtha te tIrtha che? ke tIrthakara te tIrtha che? he gautama! arihaMta to cokkasa tIrthane karavAvALA che, ane tIrtha to sAdhu sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpa caturvidha saMgha che," ema bhagavatI sUtramAM kahyuM che, ane suparaMtuM varSa, mayaM mavathI 6 vere mALAmAM , ja ropha mahuri rAmopho "bhagavaMte A kSetramAM du:pasahasUri sudhI cAritramArga cAlaze" ema kahyuM che, tethI AjJAne dhAraNa karavAvALAoe A hamaNAMnuM che, tevo DoLATa na karavo." A prakAre upadezapadanuM vacana che. 3-35lA prazna: nArakIo pUrva bhavamAM karelA dukyo jAtismaraNa jJAnathI jANe? ke avadhijJAnathI jANe? uttara:-aneka prakAranA pApo karIne jIvo nArakamAM jAya che, teo bhava nimitte thayela jAtismaraNa jJAnathI pUrva bhavamAM karela pApe potAnI meLe jANe che, avadhijJAnathI kAMI jANatA nathI, kemake avadhijJAna teone utkRSTathI eka yojanAnuM hoya che. ema bhavabhAvanA sUtranI TIkAmAM kahyuM che. 3-360 prazna: muMkevalInuM svarUpa zuM? uttara:-paMcasaMgaha TIkAmAM batAvyuM che ke saMvino manirvalAlAnisamAM tu yA mAtmA saMpravRttioDaNI, salA sAna mukhtavatI "je samakita pAmI, saMsAranuM nirguNapaNuM dekhI, tenA upara kheda dhAraNa kare che, ane tethI saMsAramAMthI nikaLI dIkSA aMgIkAra karI phakta potAnA AtmAne tAravA Icche, ane te ja pramANe sadA ceSTA kare, te muMkevalI thAya che. 3-361 prazna: je kALamAM athavA kALAntaramAM jeTalA yugaliyA hoya, te teTalA ja rahe? ke ochAvattA thAya che? uttara:-je kALamAM jeTalA yugaliyA hoya, te kAlamAM to, teTalAja rahe che, ane kALAntaramAM bharata, airavata kSetramAM yugaliyA ochAvattA thAya che. devakuru vigeremAM to, kadAcita saMharaNano saMbhava chatAM paNa, koI paNa kAraNathI phera tyAM lAvI mUkavAnuM paNa bane che, tethI temAM jUna
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 99 ke adhikapaNuM nathI. 3-36rA. * sacittanA tyAgIne kAraNa paDaye rAtrimAM pANI pIvAnI jarUra paDe, to acitta pANI pIve? ke sacina pIve? uttara:-sacittanA tyAgavALAne kAraNa paDaye rAtrie pANI pIvuM paDe, to unuM pANI ja pIve. 3-363 , yw: paDilehyA vinAnA sthApanAcArya pAse, ane phakta colapaTTAnuM paDilehaNa karyuM che, tevA gItArtha guru pAse, kAnA saMbaMdhInA IriyAvahiyA karavA hoya to kalpe? ke nahi? uttara:-gItArtha guru pAse tamAma kviAnA IriyAvahiyA karavA kalpe che. 3-364 - prAbhagavatI sUtramAM batAvela trividha trividha paccakakhANavALA paDimAdhara zrAvake paDilehelA sthApanAcArya pAse sAdhuone IriyAvahIyA vigere anuSThAna karavuM sUjhe? ke phakta IriyAvahiyAja karavA sUjhe? uttara:-paDimAdharanA sthApanA pAse sAdhune phakta IriyAvahiyA karavI sUjha, bIjuM nahi. 3-365 prazna: guru pAse upadhAna vigere kriyA karanAra zrAvaka sthApanAnI vacce ane guranI vacce, paMcendriyanI ADa paDatI hoya, to AgaLa khase? ke nahi? uttara:-ADa paDatI hoya to bacAvavA AgaLa khasI zake che. 3-36dA prazna: sItA janakarAjAnI putrI che? ke rAvaNanI putrI che? uttara: ghaNA graMthomAM janakarAjanI putrI batAvI che, ane vasudeva hIDimAM rAvaNanI putrI batAvI che. 3-36LA prazna: pahelA ane chellA tIrthaMkaranA zrAvakone judA judA raMgavALI muhapatti rAkhavI kahyuM? ke nahi? uttara:-pahelA ane chellA tIrthaMkaranA zrAvakone dhoLI muhapatti kahyuM che, ane madhyama jinanA zrAvakone pAMce ya raMgavALI paNa kahyuM che. 3-368 de dIzita thayelA paMdaraso tApasone gautamasvAmIjIe labdhi thakI dUdhapAke pAraNuM karAvyuM te dUdhapAka vaikriya hato? ke nahi?
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 uttara:-te vaikti na hato, paraMtu akSINa mahAnasa labie karI badhAne pahoMce teTalo dUdhapAka thaI gayo hato. 3-36lA prazna: ahIM keTalAka bhUkaDiA kahe che ke-"Apane triphalA vigere ulTa dravyanuM cUraNa nAMkhavAthI, pANI prAsuka thaI jAya che, tema amAre paNa ukTa dravyanuM cUraNa nAMkhavAthI, anAja vigere acitta thaI jAya che." Ano bAdhaka uttara zo Apavo? uttara:-bhUkaDiyAnI zaMkAno uttara Apavo ke-triphalA nAMkhavAthI pANImAM varNa vigere pharI jAya che, temaja je dhAnya, phala vigeremAM utkaTa cUrNa nAMkhavAthI, varNa vigere pharI jatA hoya; to acitta thAya, paNa tema banatuM nathI, mATe kevI rIte te prAsuka thAya? 3-37LA prazna: IriyAvahiyA dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI kevI rIte parikramavA paDe? uttara:-dravyathI-sacita vigereno sparza thAya to, zetrathI so hAtha dUra gayA hoya to, IriyAvahiyA karavA paDe che, AvA akSaro Avazyaka TIkA ane takalpasUtra TIkA vigeremAM che, tathA kAla ane bhAvathI IriyAvahiyA karavAmAM vyakta akSaro zAstramAM dekhavAmAM AvyA nathI. 3-371 : Avazyaka sUtranA yoga sAthe ja dazavaikAlika sUtranA yoga vahevA sUjhe? ke nahi? uttara:- Avazyaka yoganI AloyaNa karI pachI lAgalagaTa dazavaikAlika yogano praveza dhe che. 3-37rA zna: zrutaskaMdha vigerenA samudesa, anuzA vigeremAM jayAre samudesano divasa paDI jAya, tyAre te divasa pharI karAvIne anuzAnaMdi karavI? ke saMbaddha hovAthI anujJAnaMdi karAvIne trIje divase paDelo divasa karAvAya? uttara:-samudesanI kriyA zuddha thaI gaI hoya, divasa paDI gayo hoya, to saMbaddhapANAe anuNAnaMdi karIne pachI paDelo divasa karAvAya che, paNa je samuzanI kriyA saMbaMdhI divasa paDI gayo hoya, to trIje divase anuzAnaMdi karAvAya. A3-373 -: pratiSThita jinapratimAnA nAma ane lAMchano vecavAvALAoe ghasI nAkhyA hoya to pharI lAMchana vigere karavuM kalpe? ke nahi?
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 uttaraH-pratiSThita jinapaDimAnA phera nAma lAMchana vigere karavuM kahyuM nahi. kadAca jarUrI kAryane aMge karavuM paDatuM hoya, to te karyA bAda pratiSThita vAsakSepa vigerethI zuddhi thAya che, ema pUjyapAda zrIviSAharasUrIzvarajI mahArAjanI zikhAmaNa che. 3-374 : vAra joyA che. A gAthA anusAra grISabhAdika tIrthakaronA samosaraNanuM pramANa usedha aMgulathI banela yojanoe karI kahevAya che? ke bIjI rIte? uttara:-A gAthAe utsadha aMgulanA banela yojanathI, samosaraNanuM mAna batAvyuM te matAMtara che, ane "A gAthAnI paraMparA jaNAtI nathI" ema samosaraNanI avacarimAM kahyuM che. 3-37pA prazna: rASabhadeva svAmIne zreyAMsakumAre ghaNA zelaDInA rasanA ghaDAoe karI pAraNuM karAvyuM? ke rasanA eka ghaDAe pAraNuM karAvyuM? te pATha pUrvaka jaNAvavA kRpA karazo? uttara:-SimaMDala vRttimAM 7me pAne batAvyuM che ke- "niravagha AhAra mAnIne harSathI romAMcavALA banela zreyAMsakumAra tAjA zeraDI rasanA bharelA ghaDAo upADI bhagavAna pAse gayo. ane amarakavie banAvela padmAnaMda kAvyanA teramA sargamAM kahela che ke- te vakhate koIe tAjA zeraDInA rasanA bharelA ghaDAo zreyAMsakumAranA gRhadvAramAM bheTa tarIke mUkyA. jAtismaraNa jJAnavALo te kumAra A rasa bhikSAnA doSo vinAno ane kakha che ema mAnIne bhagavAna pAse jaI kahevA lAgyo ke-"he bhagavAna! A bhikSA grahaNa karo!" prabhue paNa be hAtha bhegA karIne te hAtha rUpI pAtra AgaLa dharyuM, temAM zreyAMsakumAra te ghaDAono rasa nAMkhavA lAgyo." ane hemacandrasUriskRta aSabhadeva caritramAM batAvyuM che ke A avasare zreyAMsakumArane koIe zeraDInA tAjA rasathI bharelA ghaDAo harSathI bheTa dhathI, tethI nidaoNSa bhikSAdAnano bhAra te kumAra bhagavAnane kahevA lAgyo ke "he bhagavAnI yogya evo A rasa Apa grahaNa karo." prabhue paNa be hAtha bhegA karIne te hAtha rUpI pAtra dhAraNa karyuM. temAM te ghaDAo zreyAMsakumAra upADI upADIne ThalavavA lAgyo!" tathA antarvAcyamAM ane vasudeva hIMDI prathama khaMDamAM paNa AvuM ja lakhe che, tethI ghaNA graMthonA pramANathI zeraDI rasanA ghaNA ghaDAothI prabhune
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 pAraNuM thayuM. ane Avazyaka mUrNimAM-'tAhe sayaM ceva hogalsa rasaSaDAM mahAya mAvasuddhAM paDikAsudeLa vALeLa DimeslAmitti'- te avasare zreyAMsa kumAra pote IkSurasano ghaDo upADIne bhAvazuddha, tathA pratigrAhaka zuddha, ane trikaraNa zuddha, evA dAne karI bhagavAnane paDilAbhIza ema batAvela che. temaja Avazyaka niryukti, tenI hAribhadrIya TIkA, tathA bAra hajArI TIkA, vardhamAnasUrikRta RSabhadeva caritra ane kalpakiraNAvalI vigere graMtho anusAra "eka iMtu rasanA ghaDAe karI bhagavAnane pAraNuM thayuM" ema jaNAya che. mATe rasaghaDA saMbaMdhI eka, anekano nirNaya to sarvajJa bhagavAna jANe. 53-376nA "9 prazna: trIjA vigere upadhAnomAM sAta khamAsamaNA devarAvAya che, te vidhi kyA pAnAmAM che? uttara :-- trIjA vigere upadhAnamAM sAta khamAsamaNA ApavAnuM vidhAna vidhipAnAmAM dekhAtuM nathI. to paNa paramaguru zrI vijyahIra sUrIzvarajI mahArAjAno hukma che ke-"AgaLa mAlAropaNa vakhate trIjA vigere upadhAnono samuddeza ane anujJA karI devAya che, tethI teono uddesa paNa karavo joIye." tethI sAta khamAsamaNa devarAvavA joie. // 3-377 // : LavIsa noyana ItyAdi gAthA kayA aMtarvocyomAM che? ane kevI rIte baMdha besatI karavI ? uttara :-- A gAthA ghaNA aMtarvAthyanA pustakomAM jovAmAM AvatI nathI, kalpakiraNAvalI vRttimAM jevAmAM Ave che. gaNatarInI ghaTanA mAtra IMdre racelA lazonA pramANanI apekSAe karI zakAtI nathI, paraMtu, IMdra, sAmAnikadeva, vimAna adhipati, ane chUTA devoe karelA tathA karAvelAthI, te saMbhave paNa che. vaLI triSaSTi RSabhadeva caritramAM to-"potAnA svAmIno hukama bajAvatA Abhiyogika devo, anya kuMbhothI te kuMbhone bharavA lAgyA. bhagavAnanA snAtra mahocchavamAM IMdranA vAraMvAra khAlI thayela ghaDAone, jema cakravartInA nidhAnazo thadevo bhare, tema bharavA lAgyA, ane te vAraMvAra khAlI thatA tathA bharAtA pharatA kuMbho, araghaTTanI ghaDIo mAphaka zobhavA lAgyA, A prakAre amruta IMdre kroDo kuMbhoe karI IcchA mujaba bhagavAnanuM snAtra kyuM, paNa Azcarya che ke-te snAtre potAnA AtmAne pavitra karyAM! A pATha anusAre keTalAka lazo snAtramAM
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 upayogI che, paNa sthApI rakhAya che, ane keTalAka zobhA mATe hoya che. tenI apekSAe te gaNatarI ghaTI zake. paNa A gAthAnuM prAmANika sthaLa jANavAmAM na hovAthI A badhuM sarvajJa mahArAjA jANe 3-378 prazna: yugaliyAnA mRta zarIro devatAo samudramAM pheMkI de? ke potAnI meLe vinAza pAme? uttara:-triSaSTi rASabhadeva caritramAM kahyuM che ke "marelA yugaliyAnA zarIro moTA pakSIo mALAnA kAjhamAphaka upADIne samudramAM pheMkI de." A vacanathI moTA pakSIo samudramAM pheMkI de che. yugalIA sivAyanA kSetromAM paNa ema saMbhave che. kemake-svabhAvathI maraNa pAmelA jaMgalanA pazuonA zarIronA avayavo jevAmAM AvatA nathI. tema yugaliyAne paNa che, tethI A saMbhAvanA thAya che. 3-37lA prazna: mantavRt zabdano zo artha che? uttara:-"jJAnAvaraNa vigere karmono vinAza karI siddhimAM gayA" Avo artha, Avazyaka hAribhadrIya TIkAmAM maheMtA A gAthAnA vyAkhyAnamAM che. 3-38nA : raviva vavAta sAmAvA-A vAkyamAM cakavAlano zo artha thAya? uttara:-cakavAla-nityakyiA, te viSayaka sAmAcArI, te cakavAla sAmAcArI kahevAya, ane te daza prakAranI che, tethI dazavidha cakavAla sAmAcArI kahevAya che. paMcavastu TIkAmAM "cavAla eTale jarUrI kArya" evo artha karyo che. ane pravacana sAroddhAranA 100mA dvAranI TIkAmAM "cakanI peThe dareka pade bhamatI evI daza prakAranI sAmAcArI" evo artha karyo che. 3-381 * tIrthakara bhagavaMtanA janmAdi kalyANakomAM IMdrane AvavAnuM zAstromAM spaSTa che, tema avana kalyANakamAM lakhyuM dekhAtuM nathI, to te kevI rIte che? uttara:-jema cAra kalyANakomAM surendranuM AvavuM thAya che, tema avana kalyANamAM paNa IMdranuM AvavuM ane suvarNavRSTi supArzvanAtha caritramAM batAvela che: "A avasare sarva IMko Asana cAlavAthI, avadhijJAne karI jinezvarano garbhAvatAra mahocchava jANIne, Asana thakI uThI, prabhusanmukha sAta ATha pagalA
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 jaI, bhUmimAM aDADelA che mukuTo jeoe evA banI zakasta karI vaMde che, ane "jinezvaranAM pAMca lyANakomAM Ikoe avazya javuM joIe" ema nizcaya karIne sarve cAlI nIkaLe che, ane jinapitA supatinA ghare IMdranA hukamathI dhanapati vigere yakSo maNi, ratna ane suvarNa dravyano samUha mUke che, ane ghaNA prakAranI manoza bhoga sAmagrInI vastuo tathA zreSTha vastro ane jhagajhagATa karatAM vividha AbharANo nAMkhe che." ane zAMtinAtha caritramAM paNa kahyuM che ke-garbhanA prabhAvathI roga zAnta thaI gayo te vAta ghaTe che. kemake-garbhavAsa divase Ikoe AvI harSathI vizvasena ane acirA mAtA sAthe bhagavAnane viMdana karyuM che. 3-38rA y: svapnapAhakonI peThe cAraNa tramaNa daSi vigere svapnaphalane kahe? ke nahi? uttara:-cAraNa zramaNa RSio paNa svapna pAThakanI peThe svapnaphala kahe che, teno pATha- "nsika 3mi vinA to raviya vileLasuti MvaDio taNanbhe, to sA cauddasa niyai suminne||35|| etthaMtaraMmi nANI, cAraNasamaNo samAgao ttth| vihiNA puTTho raNNA, sumiNANaM phalaM kahai evN||" "vacalI chaThThI veyakamAMthI AvIne naMdiNadeva tenA garbhamAM avataryo, tethI teNe cauda svapno joyAM. A avasare tyAM cArAgaDhamagajJAnI AvyA. vidhipUrvaka rAjAe svapnanuM phala pUchyuM, tethI svapnaphala A prakAre kahe che." 3-383 pakSa: "sukhaDI vigere pavitra ziyALAmAM 30 divasa, unALAmAM 20 divasa, ane comAsAmAM 15 divasa sudhI, sAdhuone levuM kalpe che." tema-A batAvela kAlamAM banelI sevanA, pANI ane khADe karI, 29 ke 19 ke 14 divase lADavA bAMdhela hoya, te lADavA banyA tyArathI 30 vigere divaso sudhI vahoravA ghe? ke nahi? uttara:-pANI ane khAMDathI varNa, rasa, gaMdha vigere pharI jAya che, tethI yathoktakAla sudhI sAdhuone vahoravA kahyuM, ema saMbhave che, paraMtu A bAbatanA vizeSa akSaro smaraNamAM nathI. 3-38aaaa
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 prazna je sAdhue je yogo karelA na hoya, tenAthI te yogonI pesAravAnI kriyA ke nikAlavAnI kriyA karAvI zakAya ke nahi ? uttara :-- mukhya vRttie-jeNe je yogo vahana karyA hoya, teNe ja te ja yogonI praveza - nivezanI kriyA karAvAya che. paraMtu tema na hoya to nanti, anuyoga dvAranA yogavAhI tamAma yogomAM pesADavA ke nikAlavAnI kriyA karAvI zake che. kemake praveza nivezanI kriyAne yogakriyA sAthe saMbaMdha nathI, evI paraMparA paNa che. paraMtu teNe yoganI sarva kriyA karAvavI lye nahi. 3-385 * prazna: cAra devanikAyomAM vimAnanA adhipati devo samyakdaSTa ja hoya? ke mithyAdiSTa hoya? uttara :-- vimAnanA adhipatipaNe je deva upaje, te samyakdaSTa ja hoya che, koI paNa kALe mithyAdaSTi hoto nathI. A prakAranI anAdikAlanI jagat-vyavasthA che, kemake-vimAnanA adhipatipaNe utpanna thayela deva- i me puvvaM karaNijjaM ? kiM me pacchA karaNijjaM ? kiM me puvvaM seyaM ? kiM me pacchA seyaM ? kiM me puvvaMpi pacchAvi hiyAe suhAe khemAe nissesA AnumittAN mavisar? "mAre pahelAM zuM karavA lAyaka che? ane pachI zuM karavA lAyaka che? mAre paheluM zuM kalyANakArI che? ane pachI zuM kalyANakArI che? mAre pahelAM paNa ane pachI paNa hitane mATe, kSemane mATe, kalyANane mATe, ane sadA sAthe rahevAne mATe zuM thaze?" A prakAre rAyapaseNIyamAM batAvela zubha adhyavasAyavALo thaI vicAra kare che, tethI samakitI ja hoya che. kemake-samakita vinA Avo adhyavasAya hoya nahi. "A prakAra rAyapaseNIyamAM sUryAbhadeva saMbaMdhI hovAthI caritAnuvAda che, tethI tamAma anya vimAnanA adhipatione kevI rIte A prakAra lAgu pADo cho ?" AvI zaMkA karavI nahi. kemake-anya graMthomAM bIjo prakAra batAvela nathI. mATe sUbha sivAya bIjA vimAnanA adhipatipaNe utpanna thanArane paNa te prakAra kahevo ucita che. mATeja-vijyadevanA adhikAramAM te ja adhikAra vijya rAjyAnImAM utpanna thayo ke turata vijyadevano AgamamAM batAvyo che. vaLI vimAna adhipati devonuM mithyAdaSTipaNuM svIkArIe to, siddhAyatanamAM rahelI jinapaDimA mithyAdaSTie grahaNa karelI thaI jAya, tethI pratimAnuM bhAvagrAmapaNuM batAvyuM che, te nAza thaI jAya. [sana prazna-14]
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 kemake-samadaSTie grahaNa karelI jinapratimA bhAvagrAma paNe siddhAMtamAM batAvI che, paNa mithyAtvIoe grahaNa karelI nahi. kemake-hatkalpa niryuktimAM mA samAviA parimA, cA ja khAvAno ri- "je samakitae grahaNa karelI jinapratimA che, te bhAvagrAma kahevAya che, bIjI kahevAtI nathI. "vaLI bIjAo vimAnanA adhipati devone mibAdaSTi kahe che, to prazna pUchIe ke- "te devo tIrthakaranI AzAtanA varSe che? ke nahi? jo "varje che," ema kaho, to teonuM mizrAdaSTipaNuM dUra bhAgI gayuM. kemake-"AzAtanAnuM varjana samakitIne hoya che." A vacanathI samakitI Thare che. aho kevA 5 sIe vivinoditi nimavo achAtAjuM samuM jJAnaM vacanaM ra vanaMti "aho devono kevo AcAra che? ke jinabhavanamAM apsarAo sAthe viSayarUpa viSe karI mohita chatAM, hAsya ane kIDAo varje che." Avo AzAtanAno parihAra siddhAMtamAM kahelo dekhAya che, bIje dekhAto nathI. A AcAra mithyASTine svapna paNa saMbhave nahi, paraMtu samakitIne saMbhave che, mATe ja AzAtanAne varjanArA devono varNavAda arihaMtanA varNavAdanI peThe sulabhabodhinuM paNa kAraNa thAya che. ThANAMgamAM paNa kahyuM che, ke paMDi jIvA sulahabohitAe kammaM pakareMti,- arahaMtANaM vaNNaM vayamANe, jAva vividhaadvavamA revA vaor vayamALe pAMca bAbatoe karI jIvo sulabha bodhipaNuM meLave che, temAM devono varNavAda kahelo che. tevAmAM vadhaor vayamA-devono varNavAda eTale AcAranI prazaMsA sulabhabodhipaNAnuM kAraNa thAya che. vaLI keTalAko zaMkA kare che, ke "mithyASTi chatAM sthAnanA mAhAtmathI AzAtanA varjatA haze." te paNa khoTuM che, kemake-mithyASTio AzAtanA vajIne sulabhabodhipaNAnuM kAraNa bAMdhI zakatA nathI, ulaTA samakitaviruddha ja hoya che. have bIjo pakSa kaho ke-"AzAtanA varjatA nathI." to te pakSa upekSA karavA lAyaka che. kemake-AgamamAM siddhAyatananI AzAtanAno parihAra ja batAvela che. varSa kevA kevA vaMzanA aLagA - "ghaNA deva devIone vaMdanIka pUjanIka che." ema batAvyuM che. te AzAtanA varjatA hoya to ja ghaTe. vaLI siddhAyatana to dUra raho, paNa potAnI sudharmA sabhAmAM mANavaka cetyastaMbhomAM arihaMta mahArAjanI dADhAvALA DAbalAo rahe che. tethI tyAM paNa devo maithunapravRtti vigerethI AzAtanAo karatA nathI, tethI siddha thAya che ke devone sulabhabodhinuM
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 kAraNabhUta AzAtanAnuM varjana, samakita vinA ghaTatuM nathI. mATe vimAnanA adhipati devo samakitavatta hoya che. vaLI, bIjAo kalpanA kare che ke-"vimAnano adhipati deva mizrAdaSTi chatAM jinapratimAne pUje che, te devalokanI maryAdA che tethI pUje che." to adhipati devanI anuvRttithI temAM rahela bIjA mibAvI devo paNa pUjA karatA hovA joIe. ema kema kalpanA karatA nathI? samakitI devo to "A pUjA mokSane mATe thaze" e buddhie pUjA kare che, je badhA devo pUjA karatA hoya, to-sUtramAM sahiM tevA ahiM tevI ya maLane sarva deva devIone arcanIma evI pATharacanA hota. paNa tema nathI, paNa nakuLe tevA i -"bahu deva-devIone arcanIya che" evo pATha che. tethI nakkI thAya che ke je samakitaSTi devo che, te ja jinapratimAne pUje che, ane namutyumAM sUtrathI Ave che, ema buddhimAnoe vicArI levuM. vaLI keTalAka vikalpa kare che ke-parva u; tevANuprimANe aMtevAsI tIsara nAma aNagAre chaThaMchadreNa jAva sakkassa deviMdassa devaraNNo sAmANiyA devA mahildiyAII "A prakAre ApanA ziSya tIkhaka ANagAra chaThThachaThTha tape karI sAmAnika deva thayA ItyAdi yAvatu zakaIMdranA sAmAnika devo kevA mahardhika hoya?" A prakAre bhagavatI trIja zatakanA pahelA udezAmAM zakaInA sAmAnika devonI utpatti potapotAnA vimAnamAM kahI, ane vimAnanuM adhipatipaNuM batAvyuM. tethI sarva sAmAnika devo vimAnanA adhipati kahyA, tethI temAM rahela saMgamaka deva paNa vimAna adhipati ja thaI jaze, ane te to abhavya hovAthI jarUra mithyAdaSTi ja che. tethI sarva vimAnanA adhipatio samakitI ja hoya, ema kema kahI zakAya?" Ama je bole che te paNa rUDuM nathI. kemake pravacanano abhiprAya teoe jANyo nathI. kemake sayaMsi vimAsika A pAThanA baLe karI vimAnanuM adhipatipaNuM sAmAnika devonuM karI zakaze nahi. kemake tevo pATha to vimAnanuM adhipatipaNuM na hoya tevA sthale paNa dekhAya che. jemake-jJAtAdharma kathAmAM kAlIdevInI kAlAvataMsaka vimAnamAM utpatti batAvI che. ane sUraprabhAdevInI sUraprabha vimAnamAM kahI che. bhAvatu pAAdevInI saudharma kalpamAM pAvataMsaka vimAnamAM kahI che, ane zAna devalokamAM kRSNAvataMsaka vimAnamAM kuNagAdevInI kahI che. ane siddhAMtamAM devIone bhavana ane vimAno kahyA nathI. aparigRhItA devIone ja kahyA che. have bhAvArtha !
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 e thayo ke-jema devIone judAM vimAna hotAM nathI, paraMtu mUla vimAna saMbaMdhIno eka bhAga, je potAnI utpattine yogya hoya che tene vimAnapaNe jaNAvyo. tevI rIte sAmAnika devone paNa zAkavimAna saMbaMdhIno tenI prabhutAe karI niyamita karelo eka bhAga tenA vimAnapaNe kahevAya. temAM dUSaNa AvatuM nathI. vaLI jinezvaranA janmamahotsava vigeremAM zakaIMdranuM siMhAsana ane tenI agramahiSIonAM siMhAsana jema mUkAya che, tema teone lAyaka sAmAnika devonAM siMhAsano paNa maMDAya che. te uparanI bAbatane vyakta kare che. vaLI,jo te sAmAnikadevo zakavimAnamAM vasavAvALA na hoya, to teonA siMhAsane zakavimAnamAM je mAMDavAmAM Ave che, te kema bane? A paNa potAnI buddhie vicArI levuM. tethI sayaMsi vimALaMsi Avo pATha joIne te bAbata muMjhAvuM nahi. mATe vimAnanA adhipati devo samakitI hoya che, A bAbata Agama pramANathI siddha thayelI che, ane AgamanI yuktithI paNa siddha thAya che, tethI te pramANa karavI ja. vaLI paMca vastumAM kahyuM che ke:- tevI rIte vyAkhyAna karavuM ke-jema jema teno bodha thAya. Agama saMbaMdhI bAbata Agame karI puSTa karavI, ane yukti-gamya hoya, te yuktithI jaNAvavI. vaLI, vizeSa samajavAnuM e che ke-caMdravimAnamAM caMdra utpanna thAya che, ane tenA sAmAnika devo, AtmarakSaka devo vigere paNa temAM utpanna thAya che. A vAta caMdapannattinA aDhAramA pAhuDAnI TIkAnA cheDAnA bhAgamAM che. mATe saMgamaka deva judA vimAnano adhipati nathI, ema nirNaya thaI zake che. mATe vimAnanA adhipati devo samakitIja che, te vyavasthita thAya che. II3-386aa prazna: samavasaraNamAM puSpo vaikriya hoya ? ke audArika hoya ? uttara :-- samavasaraNamAM phulo pAtharavAmAM Ave, te vaikriya hoya che, ane jala, sthala thakI upajelA audArika paNa hoya che, ema samavAyAMga sUtranI TIkA vigeremAM kahyuM che, te jANavuM. // 3-387 // prazna: pAMca vigaIno tyAga hoya tene goLa bheLaveluM curamuM be ghaDI pachI kalpe ke nahi ? uttara :-- pAMca vigaInA tyAgIne goLa bheLaveluM curamuM te Akho divasa kalpe nahi.3-388||
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 prazna: viklendriya jIvo marI manuSya thaIne mokSe jAya?ke nahi? uttara:-potAnA bhAvathI avI viklendriya jIvo manuSya thaI mokSe jAya nahi, paNa "sarvavirati pAmI zake ema saMgrahaNITIkA vigeremAM kahyuM che. 3-389 prazna: sAdhunI peThe sAdhvIne cAraNa zramaNalabdhi hoya? ke nahi? uttara:-cAraNalabdhi sAdhvIne na hoya, kemake-labdhistotramAM ane dazAzrutaskaMdhamAM strIone te labdhino niSedha kahyo che. 3-39trA # pAMca niyomAMnA sAdhu AhAraka zarIra koNa banAvI zake? uttara:-"kaSAyakuzIla nircatho AhAraka zarIra karI zake" ema bhagavatI TIkAmAM pacIsamA zatakamAM tathA paMcanircathI prakaraNanI avacUrNimAM kahyuM che. 3-39nA prazna: pAMcamA ArAmAM pakSIonuM AyuSya keTaluM hoya? uttara:-aNumAra sAna javAharA varasaDA mA gomahisuTTakharAI paNaMsa sANAi dmrmsaa||42|| iccAi tiricchANavi pAyaM savvAraesa saaricchN| manuSyanA AyuSya jeTaluM hAthI vigerenuM AyuSya hoya che, ghoDA vigerenuM cothA bhAganuM hoya, bakarI vigerene AThamo bhAga hoya. gAya, bheMsa, uMTa, gadheDA vigerene pAMcamo bhAga hoya, ane kutarA vigerene dazamo bhAga hoya. ItyAdika tiryaMcone paNa prAye tamAma ArAmAM sarakhApaNuM che."ema vIraMjya sehara nAmanA zetrasamAsanI TIkAmAM ane kAlasaptatimAM paNa teja prakAre kahyuM che. mATe pAMcamA ArAmAM paNa pakSIonuM AyuSya manuSya AdinI apekSAe hIna saMbhave che. paraMtu, koI ThekANe nAma pUrvaka cotho bhAga vigereno nizcaya batAvyo nathI. 3-39rA prazna: paphakhI caumAsika ane saMvatsarInA khAmaNA ane tapa pachIthI keTalA divasa sudhI karavA kahyuM? uttara:-khAmaNA ane tapo paphakhInA bIja sudhI, caumAsInA pAMcama sudhI, ane saMvaccharInA dazama sudhI, paraMparAthI karavA che. vaLI pakakhI vigerenI pahelAM paNa zakti mujaba tenA tapo kAraNa pathe karI levA - hoya, to karI zakAya che. ema paNa mAnyatA svIkAravI. 3-33
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 praja: caMdranA prakAzamAM dIvA vigerenI ujoI lAge ke nahi? uttara:-zarIra upara caMdramAno prakAza paDato hoya, to dIvA vigerenI ujjaI lAgatI nathI, paNa na paDato hoya, to lAge che, ema paraMparA che. temaja kharatarakRta saMdeha dolAvalI graMthamAM paNa temaja kahyuM che. 3-394 agni: zrAvakone triphlAnA pANIno vaparAza kayA graMthamAM kahyo che? uttara:-nizItha bhAgamAM suvarIne ma pa A gAthAnI cUrNimAM tuvarInA prativaya "tuvaraphalo eTale haraDe vigere" ItyAdika kahela hovAthI triphalAmizrita pANI prAsuka eTale ke nirjIva hoya che. 3-39pA prazna: "Ajanma brahmacArI vizeTha ane vijayA zeThANIne bhakitapUrvaka bhojana vigere karAvavAmAM Ave, to corAzI hajAra sAdhuone pakilAbhavA jeTaluM puNya thAya che."AvA akSaro kyA graMthamAM che.? ane te kyA tIrthaMkaranA vArAmAM thayA? te spaSTa jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-A saMbaMdha pravAhathI cAlyo Avato sAMbhaLyo che, paNa bIjI prakAre to A pramANe che-"vasantapura nagaramAM zivakara zeTha zrI dharmadAsasUrIzvara pAse harSapUrvaka kahe che ke-mAre eka lAkha sAdharmika bhAIone bhojana karAvavAno manoratha che. paraMtu, zuM kare che teTaluM dhana mArI pAse nathI. "gurumahArAje tene kahyuM ke-"tuM bharUcamAM munisuvrata svAmIjIne vaMdana karavA jA. tyAM jinadAsa nAmano zrAvaka ane suhAgadevI nAmanI tenI strI zrAvikA che te bannenuM vastra, bhojana, alaMkAra vigerethI vAtsalya karavAmAM Ave, to lAkha sAdharmika bhAIonI bhakti karyA jeTaluM puNya thaze." A sAMbhaLI zivaMkara zeThe tema kahyuM, eTale ke suhAgadevI sahita jinadAsanI bhakti karI. pachIthI cauTAmAM jaI pUchavA lAgyo ke "puNyazAlI jinadAsa zrAvaka kharekhara zrAvaka che? ke kapaTI zrAvaka che?" lokoe tene kahyuM ke "he bhAI ! teno vRtAMta tuM sAMbhaLa:- jinadAsa jyAre sAta varasanI ummaranA hatA tyAre zIlopadeza mAlAnuM vyAkhyAna teNe guru pAse sAMbhaLyuM hatuM. tethI vairAgyaraMgathI ekAMtara eTale "eka divasa brahmacarya pALavuM ane bIjo divasa chuTo" ema jIMdagInuM brahmacarya teNe aMgIkAra karyuM ane suhAgadevIe paNa sAdhvI pAse ekAntara brahmacarya vrata lIdhuM hatuM. bhavitavyatAnA yoge A banneyanuM sagapaNa thayuM, ane vivAha thayo. tethI jinadAsane je divasa mokaLo che, te divase suhAgadevIne
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 brahmacarya vrata che, ane suhAgadevIne je divasa mokaLo che, te divase jinadAsane vrata che. tethI te banneya jaNAe guru pAse jAvajajIva brahmacarya vrata lIdhuM" A hakIkata sAMbhaLI zivaMkara zeTha Azvarya pAmI anumodana karavA lAgyA." A bAbata upadeza taraMgiNI tathA upadeza rasAlagaMthamAM kahI che. tene anusAra jinadAsane pakilAbhavAmAM lAkha sAdharmikanI bhakti karyA jeTaluM puNya thAya che." ema pATha che. 3-396 prazna prabhAte gItArtha mahArAjA svAdhyAya kare, te sAMbhaLavA zrAvako Ave, te sajajhAya karuM evo Adeza mAge? ke sajajhAya sAMbhaLuM? evo Adeza mAge? uttara:-prabhAte svAdhyAya sAMbhaLavA Avela zrAvako svAdhyAya karuM? evo Adeza mAge, evI vRddhaparaMparA che. 3-397aa pa: gaNivaro pAse zrAvaka, zrAvikA posaha uccaravAno Adeza mAge, to teo Adeza ApavA rokAya? ke nahi? uttara:-upadhAna vigere vizeSa kyiA vinA gaNivaro Adeza ApavA rokAyA nahi. zrAvaka, zrAvikAo sAmAnya sAdhu pAse Adeza mAgIne posahanI - kriyA karI zake che, ema vRddhaparaMparA che 3-398 II prazna: kevaLI bhagavatIe je jIvonuM je kALamAM mokSagamana joyuM che, te jIvo te ja kalamAM mokSe jAya? ke nahi? keTalAko kahe che ke-"puNya ane pApa karatA jIvonI kALasthitinI hAni ane vRddhi thAya che, te barAbara che? uttara:-kevaLIoe je kALamAM je jIvonuM moNe javuM joyuM che, te jIvo te ja kale mokSe jAya che. kemake- kevaLI bhagavaMte te jIvonI tamAma sAmagrI paNa sAthe joyelI hoya che, tethI AmAM koI paNa jAtanI zaMkA karavI nahi. 3-399 / 2: sAMjanA pratikramaNamAM cha Avazyaka adhyayano kyA gaNAya? uttara: saMpUrNa navara, ji banne sAmA thI mAMDI sakhA yoriji sudhI sAmAyika adhyayana che. nonasa 3othI mAMDI siddha siddhi mA liig sudhI covisatyo adhyayana che. vAMdarA apAya, te trIjuM vaMdanaka adhyayana che. cattara maM7i, chAji Di4i go je sine,
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 chAniriyAvadimAge cha ihimapAnA sikkAo ItyAdika . cothuM paDikkamaNuM adhyayana che, chAji ni , tarasa karI, annatthausasioNa0, savvaloo arihaMta ceiANaM0, pukkharavaradI0, siddhANaM buddhANaM0, veAvaJcagarANaM0, icchAmi khamAsamaNo anmuTThiomi anbhiMtara devasiaM khAmeuM0 icchAmi khamAsamaNo piaM ca me jaMbhe yAles pAMcamuM kAussagna adhyayana che. 3 ramujArahi jilami ItyAdika sarva paccakakhANa sUtro chaThuM paccakakhANa adhyayana che. A pramANe pratikamaNamAM cha Avazyaka sUtro paraMparAthI jANavA. 3-400 prazna: che Avazyaka adhyayananA mUlasUtro gaNadhara mahArAje racelAM che? ke koI bIjAe racelAM che? uttara: cha Avazyaka sUtro gaNadhara mahArAjAe racelAM saMbhave che. kemake vRMdAvRttimAM sikkA guptA nI "traNa gAthAo gaNadhara mahArAjAe racelI che," tema kahyuM che. temaja paphabIsUtramAM no siM umAsamA nA sarva AlAvAonA sAmAnya karI eka dekhAya che. Avazyaka sUtra che te mUla sUtra che, ane mUla sUtro te Agama che, tethI gaNadhara mahArAjAe banAvela che ema siddha thAya che. temaja sakala siddhAMta graMthonI TIppaNImAM paDAvarathamUnarALa sudharmAbhivRttAni ema lakhyuM che. tathA sUtromAM sAmAphiyanArA pAsAMgANuM gAjara sAmAyika vigere agyAra aMgo bhaNe che" ItyAdika kahyuM che. tethI gaNadharakRta jANavA..3-40nA prama: zaheramAM rahelA vRddha ane laghu gItAthae parAmAM zayyAtaraghara karyuM hoya, to parAmAM rahela gItArthoe zayyAtaranA gharathI AhAra vigere vahoravuM kalpe? ke nahi? tathA parAmAM rahela gItAthae nagaranuM ghara zayyAtara karyuM hoya, to nagaranA gItAthae te ghare AhArAdi levuM kalpe? ke nahi? temaja traNa gAunI aMdara vRddha gItAthoe zayyAtara ghara karyuM hoya? te ghara badhAoe varjavuM joIe? ke nahi? uttara:-nagaranA gItAe parAmAM zayyAtara ghara karyuM hoya, te ghare nagara tathA parAnA gItAe AhAra vigere levAya nahi. ane parAmAM rahela
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 gItArthoe nagaranuM ghara zayyAtara karyuM hoya te ghare nagara tathA parAnA gItAthae AhAra vigere levAya nahi. paNa paraspara te ghara jaNAvavuM joIe. temaja vRddha gItArtha para kareluM zayyAtara traNa gAu sudhI mukhya vRttie sarva sAdhuoe varjavuM joIe. paNa hAlamAM te vidhi sAcavAto nathI, to paNa jANavAmAM Ave to sAcavavo, ema paraMparA vaLI, jayAM rAtriyAso rahI te sthAnathI je veLAe vihAra karyo hoya, te veLAthI bIjA divasanI teTalI veLA thaI gayA bAda te zayyAtara gaNAto nathI. ema Avazyaka TIpAramAM kahyuM che, te jANavuM. 3-40rA pasa; sAmAyika, posaha vinAno zrAvaka sthApanAcAryane paDilehatAM, paDilehaNA - paDilohAvo ! evo Adeza mAMgI paDilehe? ke nahi? uttara:-mokaLo zrAvaka paDilehaNAno pahelo Adeza mAgI, muhapati paDilehI, dhotIyuM badalI, sthApanAcAryanuM paDilehaNa kare che. paNa sAmAyika, posaha sivAra paDilehANA paDilehAvojI e Adeza mAge nahi, ema paraMparA che. A3-403 prazna; gurue nAnI dIkSA ApyA bAda, ane vaDI dIkSA thayA pahelAM yogavahana V kyAM hoya, tevo sAdhu paDikAmaNa mAMDalImAM aticAra vigere sUtro na kahI zake? ke nahi? uttara:-vaDI dIkSA thayA pahelAM sAdhune mAMDalImAM aticAra vigere sUtro kahevA karbhe nahi, ema paraMparA che.3-44 # tamAma tIrthakaronI mAtAo mukhamAM pesatAM caude svapna dekhe? ke keTalAka dekhe? uttara: tamAma tIrthakaronI mAtAo mukhamAM pesatAM caude svapnAne dekhe che ema samaphata rahasyanI TIkAmAM vasanto muhAvu A vAkyathI kahyuM che. hemacaMdrasarakata vIracaritramAM paNa temaja kahayuM che. temaja hAribhadrIya TIkAmAM "devAnaMdAe pesatAM ane nIkaLatAM svapno joyAM ane trizalAe pesatAM joyA" ema kahyuM che. tathA acirAmAtA cauda svapnone mukhamAM pesatAM jue che." ema vezamaratna zAMtinAtha caritramAM kahyuM che. tethI caude svapnA mukhamAM pesatAM jue che. 3-405 sina pa-15] / dekhe?
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 prazna : siddhone jJAna darzana cAritra ane vIrya anantu kahyuM che, te kevI rIte ghaTe? kema ke teone bhinna bhinna ekekano sadbhAva che, mATe te bAbata spaSTa prasAdita karazo? uttara :-- jJAna vigerene AvaraNa karanAra anantA karma pudgalono kSaya thavAthI te jJAna vigerenuM anantapaNuM barAbara che ja. kemake jJAna vigere bhAvo che. prANa rahita jIva paNa teothI jIve che. mATe niraMtara sarva jIvonuM jIvapaNuM jJAnAdithI che. ane jJAnAvaraNano kSaya thavAthI, anantu jJAna siddhane hoya che. darzanAvaraNIya kSayathI anantu darzana, ane mohanA kSayathI zuddha sAyika samyaktva ane cAritra prApta thAya che. vedanIya ane aMtarAyakarmano kSaya thavAthI anantu sukha, anantu vIrya prApta thAya che, ane AyuSyanA kSayathI akSayasthiti anantI pAme che, nAma ane gotranA kSayathI anantu amUrtapaNuM ane anantI avagAhanA prApta thAya che. ema spaSTapaNe darekanuM anantapaNuM kahela che. 3-406 // Jul : uvavAI sUtramAM pannAre A padanI vyAkhyAmAM "sAdhuo paryuSita vAla, caNA vagere vApare che." ema kahyuM che, to temAM paryuSita zabdano zo artha karavo? uttara :-- savAre rAMdhela vAla, caNA vigere kaThoLa madhyAhna vigere vakhate ThaMDA nIrasa ane nAza pAmelA banI jAya tene vaSita kahevAya che. kalpabhASyamAM kahyuM ke niAvacaLAmAs, aMte aMta va hod vAvan- A TIkAmAM vAvan eTale "vinAza pAmelA" ema kahyuM che. tethI aMtAhAra vigeremAM sarva ThekANe potAno kadAgraha choDI rUDI rIte artha karavo joIye. // 3-407 // prazna: sagara cakravartInA sATha hajAra putrone judI judI mAtA hatI ? ke eka mAtA hatI ? uttara:-- ajitanAtha caritramAM kahyuM che ke-"cosaTha hajAra strIoe sahita cakravartI ritasAgaramAM khuMcelo devanI peThe ramavA lAgyo; tene aMteurIonA bhoga thakI thayela glAni jema pazcimanA pavanathI musApharone mArgajanya kheda dUra thAya, tema srIratnanA bhogathI dUra thaI jAya che. A pramANe niraMtara vaiSayika sukha bhogavatAM tene jaltu vigere sATha hajAra putro
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 thayA. "A lakhANathI 60 hajAra putro bhinna bhinna mAtAvALA jaNAya che. ane bhojacaritramAM kahyuM che ke "sagara cakavartIe siMharSi kevalIne pUchayuM ke "he bhagavAna! mAre putra thaze?" tyAre kahyuM ke-"ekI sAthe 60 hajAra putro thaze." tyAre cakavatIe pUchayuM ke kevI rIte?" munie kahyuM ke "samudAyakarmanA vazathI thaze. Aja rAtrie adhiSThAyaka deva eka AMbAnuM phaLa tamane Apaze, te phaLa thoDuM thoDuM 60 hajAra strIone ApavuM, tethI tamAmane putro thaze." cakvatIne temaja karavAnuM hatuM. paNa rAjyanA lobhathI ezlI paTTANI ja te phala khAI gaI. tethI jalodara jevuM teNInuM peTa thayuM. pUrNamAsa thayA, tyAre prasava thayo, to maMkoDA jevaDA putro janamyA. teone ghImAM jhaboLelA rUnA polathI vadhAryA. temAM pahelo jahanunAmA thayo." A lakhANathI sATheya hajAranI eka mAtA che. ane 60 hajAra eka peTamAM samAI gayA, te devazaktithI banyuM tema jaNAya che. 3-408 praznacauda pUvIo be ghaDImAM avaLA ane savaLA cauda pUrvo gaNI le che, te smaraNamAtrathI gaNe che? ke-vANI thakI gaNe che? uttara-cauda pUrvIo be ghaDImAM cauda pUrvone tAla ane hoThapuTanA saMyogathI thatA zabdoe karI gaNe che te vAta pariziSTa parvamAM kahela che: mahAprANe hi niSpanne kArye kasmiMzcidAgate / sarvapUrvANi gaNyante sUtrArthAbhyAM muhUrtatA "mahAprANadhyAna pUruM thAya tyAre koI kArya AvI jAya, to eka mahatamAM sUtra ane arthe karI cauda pUrve gaNI zakAya che." A labdhi paNa keTalAka caudapUvIne hoya che, paNa badhAne hotI nathI, te paNa jANI levuM. 3-49 prazna: sacita pANI, lADavA vigere, sacina ane vikRtimAM gaNAya? ke dravyamAM gaNAya? uttara:-zrAddhavidhimAM "sacitta ane vikRti vajIne, je mukhamAM naMkhAya che, te dravyamAM gaNAya che." Ama kahela hovAthI prAsuka pANI, garamapANI, cokhAnuM dhovANa vigere acitta hovAthI dravyamAM tenI gaNatarI karAya che. temaja eka ja dravyamAM paNa polI, kSobhita polI, lahasUi, sAtapaDI, gaDadA vigeremAM bhinna nAmo ane bhinna raso hovAthI, te badhA judA judA dravyo gaNAya che. aprAsuka pANI ane lADavAdika to sacitta
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 ane vikRti maLe gaNAya che. hAlamAM keTalAko to dravyanI aMdara paNa gaNatarI karatA dekhAya che. vaLI, rasano svAda nahi hovAthI rUpA vigere dhAtunI saLI mukhamAM nAkhavAmAM AvI jAya, to dravyamAM gaNAtI nathI. 3-410 : loko jinakalpI munine nagna dekhe? ke nahi? uttara loko tene nagna dekhe che. kemake zAstramAM "lajAne jivanAra hoya, te jinakalpa aMgIkAra kare,"ema kahyuM che. 3-411 prazna: auSadhanI rasasAmagrImAM vacchanAga vigere nAMkhela hoya te abhakSya thAya? ke nahi? uttara:-auSadha vigeremAM vacchanAga, bhaMgiposta, ahirena vigere nAMkhela hoya, te davA nimitte grahaNa karAya, to abhakSya nathI, paNa kAmadevane nimitte grahaNa kare, to abhakSya che. [3-412 prazna: aDhI dviIpamAM eka samayamAM jaghanya ane utkRSTathI keTalA tIrthakarono janmAbhiSeka thAya? ane keTalA ArAmAM janmAbhiSeka thAya? uttara:-aDhI dvIpamAM jaghanyathI eka samayamAM pAMca meru upara daza tIrthakarono Indro janmAbhiSeka kare che. ane utkRSTathI 20 tIrthakarono abhiSeka kare che. tathA te janmAbhiSeka jadhanyathI cAra ArAmAM thAya che, ane utkRSTathI pAMca ArAmAM thAya che, ema jaNAya che. te 3-413 . prazna: cakvatIo mAgadha tIrtha vigeremAM keTalA aThama kare che? uttara: (1) mAgadhastupa (2) varadAmasUpa (3) prabhAsa sUpa (4) vaitADhaya-devasAdhana (5) timisrAva-sAdhana (6) nAmivinamidevasAdhana (7) siMdhudevIsAdhana (8) cullahimavatuM sAdhana (9) gaMgAdevIsAdhana (10) navanidhAnanuM prakaTa thavAmAM ane (11) ayodhyA nagarInA pravezamAM-cakavatIo anukrame 11 akramo kare che, ema jaMbudvIpapannati sUtramAM che. ane tIrthakara cakravatIo akrama karatA nathI, ema paNa zAMtinAtha caritramAM che, te jANavuM. 3-414 A: cakipaNuM pAmyA pachI phera cakipaNe keTalA kALe pamAya? uttara:-jAnyathI adhika sAgaropama kALe pamAya, ane utkRSTathI ananA
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 kALe phera cakravartipaNe pAmI zakAya. ema bhagavatI sUtra 11mA zatakamAM * che. 3-415 II prazna: koIka puruSa marAtA paMcendriya jIvane mUkAve, te abhayadAna kahevAya? ke anukaMpAdAna kahevAya? uttara:-te abhayadAna kahevAya che. kemake "zrI zAMtinAtha bhagavaMtanA jIve pUrva bhavamAM pArevo mUkAvyo, te abhayadAna" ema puSpamAlAnI TIkAmAM kahyuM che. te 3-416 . upadhAna vahevAvALAne tapanA divasamAM kalyANaka tithi Ave, to te tape karI sare? ke nahi? uttara:-bAMdhelA tapa hovAthI, te tape karI sare che, ema jaNAya che. nahiMtara to, caudaza vigeremAM ekAsaNI karIne AgaLanI kalyANaka tithi ArAdhAya che. te 3-417 | prazna: sarva nArado mokSamAM jAya? ke devalokamAM paNa jAya? uttara:-nArado molamAM ane devalokamAM jAya che, ema RSimaMDala TIkAmAM kahyuM che. vaLI te prathama mithyAtvI hoya che, pachI samakitI bane. ema paNa temAM ja kahyuM che. ane teonAM nAmo bhIma - mahAbhIma - 26 - mahArudra - kAla - mahAkAla - caturmukha - navamukha ane unmukha che. 3-418. prazna: "zrI vIrabhagavAna siMdhudezamAM gayA te vakhate 150 sAdhuoe aNasaNa chyuM," evo pATha kyA graMthamAM che? te jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-nizItha cUrNimAM te akSaro che. temaja saMbhaLAya che ke "vala, mana:paryava, avadhi ane zrutajJAnIo taLAva, kuvA vigerenuM kadAca acitta thaI gayeluM pANI jANatA hoya, chatAM anavasthAdoSa nivAravAne mATe vApare nahi." tevIja rIte vardhamAna svAmIe zevAla vinAno trasa vigere jIvothI rahita nirmaLa jaLavALo ane jemAMthI tamAma jaLanA jIvo AvI gayelA hovAthI acitta thayelA pANIno dharo jevA chatAM, khubaja tarasyA thayelA potAnA ziSyone te jaLa pIvAnI AjJA karI nahi. ane acitta talanuM bhareluM eka gADuM devuM, chatAM anavasyA nivAravAne
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 mATe vAparavAnI AjJA karI nahi. ane sAdhusAdhvI vigeree zrutajJAna pramANe vyavahAra pALavo," ema zrutajJAna pramANa tarIke jaNAvyuM." ema AcArAMga sUtranA prathama adhyayananA trIjA udesAnI TIkAmAM che. 3-41 prazna: aMdhAre AhAra vAparavAmAM doSa lAge? ke nahi? uttara:- oghaniryuktimAM batAvyuM che ke: veva LiyA -losA je reva saMva ji. ne reva saMvaDade, te to saMdhayAmi zA "je doSo rAtribhojananA batAvyA che, teja doSo sAMkaDA pAtrAmAM vAparavAthI thAya che, ane je doSo sAMkaDA moDhAvALA pAtrAmAM vAparavAthI thAya che, te ja doSo aMdhAre vAparavAthI thAya che." A kathanathI aMdhAre vAparavAthI rAtribhojana doSa lAge che, ema jaNAya che. e -420 pawbrAhmI ane suMdarI paraNelI hatI? ke nahi? keTalAka kahe che ke "bhArate suMdarI sAthe vivAha karyo hato, ane bAhubalIe brAhmI sAthe karyo hato." to bAhubalI kAussaga dhyAne rahyA, tyAre varSane aMte brAhmI suMdarIe AvIne "bhAI ! gajathakI utaro" ema kema kahyuM? uttara:-"bharata ane bAhubalIe viparItapaNAe lagna karyuM hatuM" evA akSaro Avazyaka malayagiri TIkAmAM che, paNa teoe "bhAI ! gajathakI utaro" evuM je kaheluM, te pUrvanA bhAIpaNAnA saMbaMdhathI banne ekaThI hovAthI kahyuM. mATe vyAjabI che. 3-421 // chata: tejalezyAnA pulo sacitta che? ke acitta che? uttaraH-labdhi pudagalarUpa hoya nahi, paNa zaktirUpa hoya che, paraMtu jIve tejalezyAnA pagalo potAnA jIvapradezo sahita mukhathI kADhelA che, mATe jIvaprayogathI nIkaLelA hovAthI sacitta jaNAya che. B 3-422 . prazna: dezavirati ane samakitI bArame devaloke jAya? ke nahi? uttara:-te banneya paNa utkRSTathI bAramA devaloke jAya che, tevA akSara pannavaNA sUtra ane tenI TIkAmAM che. 3-4raDA prazna: samakita pAmyA pachI jIva keTalA kALe dezavirati athavA sarvavirati pAme? uttara:-"samakti pAmyA pachI 2 thI 9 palyopama sudhInI karmonI sthiti ghaTe, tyAre dezavirati pAme che, ane saMkhyAtA sAgaropama jeTalI karmanI hovAthI sacita jAti mukhathI kArelA : dezavirati ane
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 sthiti ghaTe, tyAre sarvavarita pAmI zake che," ema pravacana sAroddhAranI TIkAmAM kahyuM che. // 3-424 // prazna : gRhasthoe dahiM, cokhA vigere sAthe ekameka kyuM hoya, to te divase bIjA pahore niviyAtuM thAya? ke nahi? temaja dUdha paNa rAMdhelA kurIyA vigere sAthe ekameka karyuM hoya; to te niviyAtuM thAya? ke nahi ? uttara :-- kurIyA sAthe ekameka kareluM dahiM karaMbArUpa thaI jAya che, te be ghaDI pachI niviSAtuM thAya che. ane je dUdha athavA hiM suddha hi vastute-A gAthA anusAra kurAdi mizra karAya che te, bhASyanI avasUrinA vacanathI vAsI thaIne niviyAtuM thAya che. // 3-425 // prazna: mahAgiri ane suhasti svAmInA nAmanI pahelAM kyA kAraNathI Arya zabda joDAyo che? uttara :-- sthUlabhadrasvAmIe be ziSya karyA, eka Arya mahAgirijI ane bIjA Arya suhastijI. tau phri yArnayA vAttvAlapi mAnneva pANito hatyApipalI khAtI, mahAbhiti-muhastinau zA "te banneyane yakSA AryAe bAlapaNAthI paNa mAtAnI jema pALyA, tethI temanA nAma pahelAM Arya zabda joDAya che, Arya mahAgiri ane Arya suhasti svAmIjI kahevAya che." ema pariziSTa parvamAM kahyuM che. 53-426 // prazna jeNe paMdara karmAdAnanuM paccakkhANa karyuM hoya; te anAja, nAliera vigere phaLa, gaLI, haDatALa, ane pazuono vepAra kare, to tene niyamano bhaMga thAya ? ke nahi? tathA saddAlaputra vigere zrAvakone karmAdAnano saMbhava che? ke niSedha che? uttara :-- dhAnya vigerenuM je pramANa rAkhyuM hoya, tenA uparAMta je vepAra kare, to bhaMga thAya che. nahiMtara thato nathI. temaja saphAlaputra vigere zrAvakonuM parimitapaNuM hovAthI aMgArA vigere karma kare che, chatAM tenI karmAdAna saMjJA nathI ema vRddhapuruSanuM vacana che. // 3-427 // paMca upavAsI zrAvaka sAMje sAmAyika uccarI muhapatti paDilehI paccakkhANa kare ke 'bIjI rIte kare ? je muhapatti paDilehI karatA hoya, to
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 vAMdA devAno niSedha karo cho, te zAthI? uttara :-- sAmAcArI vigere graMthomAM-"bhojana kyuM hoya, to vAMdaNAM dIdhA pachI paccakkhANa karavuM, evA akSaro che. paNa upavAsanA divase vAMdaNAM dIdhA pachI paccakkhANa karavuM, tevo vidhi nathI, paraMtu muhapatti to paDilehavI joIe. kemaka-tenA vinA paccakkhANa karavuM kalpe nahi, evI sAmAcArI che. temaja upadhAnamAM paNa temaja karAya che. 53-4285 prazna: prativAsudevanI mAtA keTalA svapna dekhe ? uttara:-- te traNa svapnA dekhe che, ajItasiMhasUri kRta zAMtinAtha caritranA chaThThA prastAvamAM kahyuM, che ke-pratyadvacaLiAM zrIzcAtyevAmuttamapazminAm| mAvA svapna pazyantyAM hi matA "prativAsudevanI mAtA traNa svapna juve, ane bIjA uttama janmavALAnI mAtA eka eka svapna A caudamAMthI jue." teja prakAre, samatizata sthAnaka graMthamAM paNa che. vaLI te gaja, kuMbha ane vRSabha e traNane jIve che, te paraMparAthI jANavuM. // 3-429 // prazna: : svayaMbuddha ane pratyekabuddha nagna hoya ? ke nahIM ? uttara :-- svayaMbuddhane pAtrA vigere bAra prakArano upadhi hoya che, te A pramANe che:- pAtrA pAtrAnuM baMdhana, nIceno guccho paMjaNI -paDalA-rajANa-guccho A sAta pAtranAM upakaraNo ane traNa kapaDA, ogho, muhapatti ema bAra thayA, ane pratyeka-buddhane to jaghanyathI odho ane muhapatti ema be prakArano hoya, ane utkRSTathI pAtrAnAM sAta upakaraNo, ogho ane muhapatti ema navaprakArano hoya che, ema pakSIsUtranI moTI TIkAmAM kahyuM che. A kathana mujaba svayaMbuddha ane pratyekabuddha colapaTTo nahi hovAthI, kapaDo chatAM paNa nagnaja jaNAya che. // 3-430 // * prazna: AcArAMga sUtranA aDhAra hajAra paDhe che, temAM eka padanuM pramANa keTaluM hoya? - uttara :-- paheluM AcArAMga aDhAra hajAra padavALuM, tethI bamaNA bamaNA pramANavALA bAkInA aMgo che. A prakAre agIAre aMgonI kulapada saMkhyA traNa karoDa aDasaTha lAkha ane cheMtAlIza hajAra che. temAM eka padanuM pramANa
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 510886840 ATalA zloko ane aThAvIza akSaro hoya che, ema anuyogavAranI TIkAmAM che. te 3-431 | prazna: supArzvanAtha bhagavaMtane eka pAMca ane navaphaNA karAya che, tenuM zuM kAraNa? uttara:-AraMvanavasiluM nAsikA tiri ! nA mile piccha, rAmavi mista jethI eka, pAMca ane navaphaNAvANI dareka judI judI nAgazathA garbhamAM bhagavAna AvyuM chate mAtA svapnamAM dekhe che." tethI eka pAMca ane nava phaNA karAya che. ane pUrvAcAryo pAMcakaNA racavAmAM A paNa kAraNa batAve che ke-"bhagavAna chamastha avasthAmAM kAussagga dhyAne rahyA tyAre, saMvartaka pakSIne nivAravAne mATe vaMdana karavA Avela dharaNendra pAMca AMgulIvALo hAtha vimuvIne mastaka upara dhAraNa karyo hato, tethI pAMca phaNA karAya che." A bAbatamAM vasudeva hIMDIno bIjo khaMDa jevo. ane thAvalInA prathama khaMDamAM paNa kahyuM che ke "samosaraNamAM zakra vaDe supArzvanAthanA mastako navaphaNA-ranAbharaNoe karI traNa prakAre vidurvAya che.A pachar navaya supAso, pAso phaNa tinnisagaigAra kamA / phaNisijjAsu viNAo, vimarI nanne . "supArzvanAthane eka pAMca ane navaphaNA, pArzvanAthane traNa, sAta ane agIAra phaNA, svapnamAM phaNInI zayA dekhavAthI, ane phaNIndranI bhaktithI, karAya che, bIje karAtI nathI." A vacana hovAthI supArzvanAtha ane pArzvanAthane kANAkRti karAya che, te jANavuM. A 3-432 pabhagavaMtano janma navac mAtA vaghupavipuof gadyanA tivALA. A sUtramAM-nava mAsa sADAsAta divase kahyo, paNa navamAsa ane sAta rAtri ja thAya che, kemake jenI madhya rAtrimAM utpatti che, teno janma paNa madhya rAtre ja thAya, to kevI rIte sADAsAta rAtri thAya? uttara:-bhagavaMtanA janmamAM 9 mAsa ane 7 rAtri ja thAya che, paraMtu - siddhAMtanI zailI mujaba tevo pATha che, ema jaNAya che. 3-433 prazna: kevaLIone keTalA parisato hoya? , sina prazna-16]
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 uttara:--kevaLIone sudhA tuSA, zIta, uSNa, daMza, caryA zakhyA vadha roga, taNasparza ane mala ema 11 parisato hoya che" ema bhagavatI AThamuM zataka navamA udezAmAM kahyuM che. 3-434 paNa: anuttara vimAnamAM gayela jIva keTalA bhavo kare? uttara:- vijayAdika cAra vimAnamAM utkRSTathI be vakhata Ave, ane sarvArthasiddhamAM eka vakhata Ave ema jIvAbhigama TIkAmAM kahyuM, ane vinayavivuM vimA ema tattvArtha cothA adhyAyamAM kahyuM, ane sarvArthasiddha vimAnathI Avelo jIva anantara bhavamAM siddha thAya che ja. vijayAdika cAramAM gayelo jIva manuSyamAM ja Ave, ane jaghanyathI eka athavA be bhava kare, ane utkRSTathI 24 bhava kare, temAM- narabhava ATha, devabhava ATha, ane pharI narabhava ATha pachIthI siddha thAya che ja, vijyAdikamAM be vakhata upajyo hoya, tenI niyamathI anantara bhavamAM siddhi thAya che ja, ema praghoSa che. ane pannavANAmAM batAvyuM che ke vijyAdika cAramAM gayela jIva saMkhyAtA bhava kare che. te 3-435 . prA: viSakumAra eka thayA che? ke be thayA che? uttara-vAsupUjya svAmInA tIrthamAM namucie karelo upadrava dUra karanAra prathama viNakumAra thayA, ane bIjA zAntinAtha bhagavAnanA tIrthamAM thayA, ema uttarAdhyayana sUtranI cauda hajArI TIkAmAM kahyuM che, te jANavuM. 3-436 prama: zrI, hI vigere cha devIo, covIza jinanI yakSiNIo, 56 dikamArIo, sarasvatI, mRtadevI ane zAsanadevI A sarvemAMthI koNa bhavanapatinikAyanI che? ane koNa vyantaranikAyanI che? te pATha sahita spaSTapaNe jaNAvavA kRpA karazojI. uttara:-zrI, zrI vigere cha devIo bhavanapatinikAyamAMnI che ema bRhabhetra vicAranI malayagiri kRta TIkAmAM che. tathA covIza jinayakSiNIo vyantaranikAmAMnIja che ema saMbhave che. kemake saMgahANImAM kahyuM che ke- aMtara pura vidyA vinA pUma tadA nava ItyAdi, "vaLI, vyaMtara ATha prakAre che, pizAca bhUta tathA jala' vigere; ane chappana-dikakumArIo to, Avazyaka cUrNimAM teonA Rddhi varNananA adhikAramAM vahU vAsaMto
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 hiM tevI ja sji sagis- "ghaNA vANamaMtara deva tathA devIothI parivarelI che." ItyAdika kathana mujaba vyansara nikAyanI jaNAya che. zAsanadevI to jinezvaranI yakSiNIja che, bIjI koI nathI. tathA sarasvatadivI ane mRtadevI to eka che, be nAmo to paryAyavAcI che, ema jaNAya che. paraMtu koI ThekANe paNa tenA AyuSyanuM mAna ane kaI nikAyanI che? te jovAmAM AvatuM nathI. 3-437aa Y: sutte atthe bhoyaNakAle Avassae a sjjhaai| saMthAraevi a tahA satteyA huMti maMDaliA // 1 // sUtra, artha, bhojana, kAla, Avazyaka, svAdhyAya ane saMthArA A sAta maMDalI che. teono upayoga kayAM kyAM karavo? uttara:-prabhAte svAdhyAya karavo te sUtramaMDalI, vyAkhyAna karavuM ane arthaporisI karavI te artha maMDalI, bhojanamaMDalI prasiddha che, kAlapaNuM te kAlamaMDalI, ubhayakAla pratikramaNa te Avazyaka maMDalI, sakjhAyanuM paThAvavuM te svAdhyAya maMDalI ane saMthArA vidhinu bhaNAvavuM te saMthArA maMDalI kahevAya che. vaLI, trIjA pahore paDilehaNanA Adeza mAMgavAnI maMDalI che, te to praznottara samuccaya hIraznanA kathanathI Avazyaka maMDalImAM samAI jAya che, ema jANavuM 3-438aaaa paza: vIranirvANathI 15ra varSe nI jhapaur, nigamori avia sarIraM cattaM, naya bhaNiamahammasaMjuttaM // 1 // turamiNi nagarInA dattanI sAthe jIvanuM paNa jokhama karIne kAlikAcArye zarIranI mUcha tajI, paNa adharmajanaka vacana bolyA nahi." A gAthAmAM batAvela kAlikAcArya te prathama thayA, ane vIrathI 335 varSe tamAkuthonA A pramANe RSimaMDala sUtra mujaba prathamaanuyoganA kartA bIjA thayA, ane vIrathI 13,varSe gabhiAne uccheda karanAra trIjA thayA, ane vIrathI pa84 varSe ArtharakSitasUri zakaIne pUchelA nigodanA vicAranA vyAkhyAtA, zakaI jenuM kAlikAcArya nAma pADayuM te cothA thayA, ane vIrathI 93 varSe pAMcamathI cothamAM saMvarcyurI lAvanAra prAkRta dIvAlIkapa, saMskRta kAlikAcArya-kathA, zrAddhavidhivinizvaya - zrAddhavidhi, vicArAmRta-saMvAha, bharatezvarabAhubalIvRtti vigere graMthone anusAre pAMcamA kAlikAcArya thayA. A prakAre pAMca kAlikAcArya thayA.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 te satya che? ke asatya? uttara: -tamoe jaNAvela pAMca kAlikAcAryo satya hoya ema bhAsamAna thAya che. paraMtu teno nirNaya to, te graMtho joyA bAda ja jaNAvavAmAM Avaze. 3-43lA pachao: kAlikayoganI kriyAmAM sAdhvIone zrAvake vAMdaNA devarAvyA hoya, to 1 sujhe? ke nahi? uttara:-kAlikyoganI kriyAmAM kAraNa prasaMge sAdhvIone zrAvaka vAMdaNA devarAve, to sujhe che, ema vRddha puruSo kahe che. 3-javA prazna: dahIM soLa pahora pachI abhakSya thAya? ke bAra pahora pachI? te vyakta jaNAvavA kRpA karazo? uttara:-gAmoravRtti, dila puSitone dhyatipAtId, vayitAne ca varjayet // 1 // iti yogazAstratRtIyaprakAze AnI lezamAtra vyAkhyA batAve che. A zAsanamAM A maryAdA che ke keTalAka padArtho hetuthI siddha thaI zake che, ane keTalAka jUnAgamathI siddha thAya che. je hetugamya padArtho hoya, te pravacanavedIoe hetuthI pratipAdana karavA, paNa je Agamagama hoya temAM hetu ane sugamyamAM AgamamA karI batAvanAra jinAjJAno virAdhaka bane che. mATe kAcA gorasa saMyoge kaThoLa vigeremAM je jIvonuM upajavuM thAya che, te hetuviSayaka padArtha nathI, paNa Agamagamyaja padArtha che, te batAve che. kAcA gorasanA saMyogavALuM kaThoLa, rAtrivAsI bhAta, be divasanuM dahIM ane kohAI gayeluM bhojana temAM je jIvo utpanna thAya che, te kevalI bhagavaMte dekhelA che. mATe kAcA gorasa sAthe kaThoLa vigere bhojanano tyAga karavo. kemake tevuM bhojana karavAthI jIvahiMsA doSa thAya che." dritayAtIta A padano zo artha? be divasa thaI jAya, to abhakSya thAya. divasa zabda lIdhela che, tethI rAtrinuM grahaNa thaI jAya che ja. jema 30 divase eka mAsa,paMdara divase pakhavADIyuM thAya temAM rAtri AvI jAya, tema ahIM paNa samajavuM. tethI be rAtri pasAra thAya tyAre te bAra vigere pahora pachI, dahIM abhakSya che. paNa jyAre pahele divase prabhAte meLavyuM hoya to, sola pahora pachI paNa abhakSya thAya che. paraMtu sola pahorano
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 niyama nathI, ema saMbhave che. kemake pahelA divasanI sAMje meLavela dahIM 12 pahora pachI paNa abhakSya thAya che. te 3-41 / prazna: jeNe gharasI-paccakakhANa kyuM che evo zrAvaka anya ghare jaI bhojana kare, te dAMtaNa karIne kare? ke nahi? uttara:-gharasI paccakakhANavALo zrAvaka anya ghare jaI paccakakhANa pALI tyAM dAtaNa karyA sivAya paNa bhojana kare, te barAbara che, ema vRddho kahe che. te 3-42 / praH kAlika ane utkAlika yoganI kriyA cakSue rahita sAdhu pAse karavI kahyuM? ke nahi? uttara:-koI paNa kAraNathI cakSu cAlI gaI hoya, tevA aMdha sAdhu pAse kAlagrahaNavALA ke kAlagrahaNa vinAnA yogonI kiyA prAyaH karI zakAya nahi, ema jANyuM che 3-43 II . . bArasa muhutta ganbhe, iyare cauvIsa viraha ukkoso| garbhaja manuSyano utkRSTa 12 muhUrta virahakAla che. ane saMmUrNimAno utkRSTa 24 muhUrta virahakAla che. to saMmUchima manuSyano utkRSTo 24 muhUrtano virahakAla keTalA kALe Ave? uttara:-A jagatamAM manuSyo saMmUrNima ane garbhaja ema be prakAre che. temAM saMmarNima manuSyo kadAcita hotAja nathI. jaghanyathI eka samayanuM ane utkRSTathI 24 muhUrtanuM tenuM AMtara sUtramAM batAveluM che. upajelAne to jaghanyathI ane utkRSTathI aMtarmuharta sudhI jIvavAnuM hovAthI te pachI nirlepakALano saMbhava che, jyAre hoya, tyAre jadhanyathI eka, be, athavA traNa hoya ane utkRSTathI asaMkhyAtA hoya, ane garbhaja to saMkhyAtA hoya ema anayogadvAranI TIkAmAM kahyuM che. trasapaNe upaje, te satata jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI AvalikAnA asaMkhyAtamAM bhAga sudhI upajyA kare. te pachI jarUra aMtara paDe che. vaLI, sAmAnya trasa jIvanI moghamapaNAnI vAta dUra rahI, paNa spaSTa vAta che ke beIdriyo te IMdriyo, cauridriyo, tirthaka paMcendriyo, saMmUrNima manuSyo, apratiSThAna narakAvAsAne choDI tamAma nArakIo, anuttaradevane varjI tamAma devo niraMtara upajatAM jaghanyathI eka samaya upaje ane utkRSTathI AvalikAnA
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 asaMkhyAtamA bhAga jeTalA kALa sudhI upaje. A prakAre paMcasaMgraha TIkA 45mA pAne che. A akSaro mujaba utkaTathI AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA kALa sudhI saMmUrNima manuSya upajyA pachI, koI kALe 24 muhUrtano tadana upaje nahi tevo virahakALa Ave ema saMbhave che. 53- jA. pakSa: koIka eka jaNe cAritra, brahmacarya vigere vrata grahaNa karyuM ane bIjAe "bhAMgI jaze" e bhayathI lIdhuM nahi. A bemAMthI koNa laghukama ane koNa bhAre kamI kahevAya ? A vAta pATha pUrvaka jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-jeNe vrata letI vakhate zubha pariNAme karI bodhilAbha, devalokanuM AyuSya vigere zubha karma bAMdhI lIdhuM te gItamasvAmIjIe pratibodhela hAlikanI peThe tene lAbha thaI gayo. have kadAca karmanA vazathI te vrata bhAMgI nAMkhyuM hoya, chatAM nindA, gaha karI naMdiNanI peThe zuddha paNa thaI zake che. mATe te apekSAe te laghukarmI che. ane jeNe bhaMganA bhayathI lIdhuM ja nahi, te bhAre karyAM che. kemake letI vakhate thavAvALo lAbha tene maLI zakato nathI. bIjA prakAre to... vayabhaMge gurudoso, thevassavi pAlaNA guNakarI u| gurulAghavaM ca neaM, dhammami ao u AgArA // 1 // tamaMgamAM mahAna doSa thAya, thoDuM paNa vatanuM pALavuM phAyadAkAraka che. ane dharmamAM guralaghupaNuM eTale ke dravya, kSetra, kAla, bhAvathI je ucita hoya, te vicAravuM, A mATe ja vratomAM AgAro mUkyA che." ema pratyAkhyAna paMcAzakamAM kahyuM. che 3-pA prazna: dahIM sAthe zItala odana ekaThA karI karaMbo karela hoya, te trIje A divase sAdhuone ghe? ke nahi? uttara:-dahIM ane chAza sAthe bIjA divase athavA trIjA divase banAvela 55 karabo trIjo divasa sudhI sAdhuone vahoravo dhe che, ema paraMparA : . che. 3-46 pro: upadhAnavAlAne paNAnI kriyA pUrNa thaI gayA bAda, muhapattinuM paDilehaNa - kyAM vinA AloyANA levI vigere kahyuM? ke nahi? + ,.
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 uttara :-- upadhAna vahenArAo paveNAnI kriyA pUrNa thayA bAda muhapattinuM paDilehaNa karyA vinA paNa AloyaNa letA ane khAmaNAM karatA paramaguru zrI vijyahIrasUrIzvara mahArAjA pAse jovAmAM AvyA che, ane hamaNAM paNa temaja karAya che. // 3-447 // prazna: zrAvaka vigere navakAravALI vigerenI sthApanA sAdhupeThe be navakAre kare? ke traNa navakAre kare ? uttara :-- zrAvaka vigerethI navakAravALI vigere traNa navakAre sthApI zakAya che, ema avicchinna paraMparA che. paNa uThAvavA vakhate to zrAvake ke sAdhue ekaja navakAre uThAvI levI. // 3-448 // prazna: : jIvone IMdrapaNAnI prApti eka vakhata thAya ? ke aneka vakhata thAya ? uttara :-- IMdrapaNuM ane cakripaNuM jIva aneka vakhata prApta kare che. deviMdacakkavaTTittaNAI muttUrNaM titthayarabhAvaM / aNagArabhAviAvi a, sesA ya aNaMtasA pattA // 1 // "IMdrapaNuM, cakravartipaNuM, tIrthaMkarapaNuM ane bhAvita aNagArapaNuM A cAra bAbatane choDI bAkInA bhAvo jIvoe anaMtI vakhata pAmelA che." A gAthA paccakkhANa payajJAmAM che. devendrapaNuM ane cakravartipaNuM aneka vakhata pamAya, paNa anantI vakhata pamAtuM nathI e bhAvArtha che. temajadeviNdckkvttttittnnaaii rajjAI uttamA bhogA / pattA anaMtakhutto, na ya'haM tattiM gao tehiM // 1 // "devendrapaNuM, cakravartipaNuM, rAjya ane uttama bhogo anaMtavAra huM pAmyo paNa tethI tuma thayo nahi." A gAthA maraNasamAdhipayannAmAM ane mahApratyAkhyAna payajJAmAM che. AmAM ananta zabda vAparelo che, te aneka vakhata evA arthavALo che, ema jANavuM. A pAThathI bhavya jIvone IMdrapaNuM aneka vakhata pamAya che. 53-449 // prazna: jIvanA pradezathI AkAzapradeza sarakho che? ke hIna che? ke adhika che? - uttara :-- jIvanA eka pradezanuM ane AkAzanA eka pradezanuM ekanA be bhAga na thAya tevuM svarUpa hovAthI tulyapaNuM che, ema mAnavuM. ||3-45gA
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 prazna: koI munirAjane aMtarmuhUrtanA pramANavALuM chaThuM ane sAtamuM guNasthAnaka utkRSTathI deze karI dhUna pUrvakoDa varSo sudhI rahe che. temAM chaThThA ane sAtamA guNasthAnakanuM aMtarmuhUrta samAna hoya? ke jUna adhika hoya? uttara:-chaThThA guNasthAnakanuM aMtarmuhUrta moTuM hoya, ane sAtamAnuM nAnuM hoya ema bhagavatI sUtranA trIjA zatakamAM kahyuM che. ane temAMja matAMtare karI je chaThuM ane sAtamuM guNasthAnaka paNa dareka nyUna pUrva koDa varSo pramANa kahela che te paNa jANavuM. (A matamAM sAmAnya karI pramattapaNuM ane apramattapaNuM levuM apramattapaNAmAM kevaLipaNAno paNa kALa gaNAI jAya, tethI pUrvakoDa varSano kALa apramattane paNa ghaTI rahe) 3-45nA paw: "tIrthaMkaranI mAtA cauda svapnone spaSTa dekhe, ane cakavartInI mAtA aspaSTa dekhe, AvA akSaro koI graMthamAM che? ke praghoSa che? uttara:-cakavartInI mAtA jhAMkhA dekhe che, tevo pATha vAsupUjya caritramAM che. caturdazApyamUna svapnAn, yA pazyet kinycidsphuttaan| sA prabho pramadA sUte, nandanaM cakravartinam // 1 // "je caude svapno paNa aspaSTa dekhe, te strI he rAjan ! cakavatIrUpa putrane janma Ape che." 3-45ra . prazna: sphaTika vigere pRthvI sacita che? ke acita che? uttara:-sphaTikAdi pRthvI sacita che. nida- mALiyA -vihu = sphaTika, maNi, ratna ane paravALA te pRthvIkAya jIva che ane bahAra nIkaLyA bAda ratno acitta hoya che. avaUM- Maa - ja -kutti-saha-sitva-ghavAtsa-rattA thA vinisuvarNa, ratna, maNi, motI, zaMkha, zilApravAla ane raktaratno acitta che ema anuyogaddAra sUtranA chellA bhAgamAM kahyuM che. 3-453 prazna: navanArado kyA vArAmAM thayA? te pATha pUrvaka jaNAvavA mahera karazojI. uttara:-nave nArado vAsudevanA samAna kALamAM thayela saMbhave che. kemake te te caritromAM vAsudevanA vArAmAM nAradonuM gamana - Agamana vigere saMbhaLAya che. 3-454
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 prazna: zAntinAtha bhagavAnanI mAtAe be vakhata cauda svapna dekhyA ke eka vakhata ? uttara:--zatruMjya mAhAtmyamAM AThamA parvamAM kahyuM che ke:dviHsvpndrshnaadrhcckrijnm sunizcayA / ratnAmaiva sA gama, dhamA zumalohA 186 II - "be vAra svapna dekhavAthI arihaMta ane cakInA janmano jene nizcaya thayela che, evI te mAtA ratnagarbhA pRthvI peThe garbhane zubha dohalAvALI thaI dhAraNa karavA lAgI." A prakAre bIjA graMthamAM paNa che. tethI acirAmAtAe be vAra svapnAM joyAM hatAM. // 3-455 // prazna: 4: tapa karavAnI azaktivALA zrAvake AloyaNamAM dravya vAparavAnuM lIdhuM, to te dravya derAsaramAM vaparAya? ke bIje ThekANe vaparAya? ane kharacavAnuM dravya pramANa keTaluM apAya ? uttara :-- AloyaNamAM tapa karavAnI zakti na hoya, to zrAvakane saMpatti mujaba dravya kharcavAMnuM batAvAya, paNa ATaluM ja kharcavuM" evo niyama hoya nahi. ane te dravya jIvadayA, jinamaMdira ane jJAnabhaMDAra vigeremAM avasara mujaba kharca karavuM joIe. // 3-456 // prazna: zrAvaka vAMdaNAM detAM muhapattie karI gurucaraNane pUMje, to AzAtanA lAge ? ke nahi ? uttara :-- muhapattie gurupage pUMje temAM AzAtanA thAya tevuM jANyuM nathI. paNa ulaTuM gurucaraNanuM pUMjavuM, te vyAjabI che. jema ziSya gurucaraNane rajoharaNe karI pUje che, tema A paNa jANavuM. // 3-457 // prazna: chakIyuM upadhAna vahana karyAM bAda cha mahinAnI aMdara mALA paheravI joIe ? ke cha mAsa pachI paNa paherAya ? uttara :-- chakIyA pachI cha mAsamAMja mALA paheravI joIe evo ekAMta jANyo nathI, paNa jema velAsara paherAya tema karavuM te zreSTha che. 53-458 // prazna: upadhAnanI vAcanA tapa pUrNa thAya tyAre tapanA divasamAMja apAya ? ke bIjA divase paNa apAya ? [sana prazna-17...]
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 uttara:-- tapa pUruM thaye vAcanA apAya che, paNa te tapanA divasamAMja ApavI - evo ekAMta jANyo nathI. 53-459nA prazna: mIThAmAM nAMkhelA kerAM vigerene taDake mUkI pachI tela vigeremAM nAMkhyA hoya to saMdhAna boLa thAya ke nahi? - uttara :-- kSAramAM nAkhelAM kerAM vigerene traNa divasa tApamAM sUkavIne pachI tela vigeremAM nAMkhavAmAM AvyA hoya, to saMdhAna eTale boLa na thAya ema paramaguru zrI vijyahIrasUrIzvarajI mahArAjA pAse sAMbhaLyuM nathI ane graMthamAM AvA prakAranA akSaro paNa dekhyA nathI. paNa ulaTuM saMbhave che ke-kSAramAM nAMkhela kerAM vigeremAM raheluM jala traNa divasa taDake nAMkhatAM je sUkAya nahi, to saMdhAna thAya che, eTale-abhakSya hoya che. 3-46nA prazna: pacchA phariyAvadyiAt A pATha mujaba zrAvakone sAmAyika uccaryA bAda IriyAvahI paDikkamavAnu dekhAya che. teno artha jaNAvavA prasAdI karazo. uttara:Ano tamAma vistAra Avazyaka cUrNimAM che. bIjA graMtho to tene anusarIne che. ane Avazyaka cUrNimAM pachI IriyAvahI sAmAyika saMbaMdhI kahI nathI. kemake- bar3a ceDyAd asthi je caityo che, ItyAdika pATha tyAM kahela che, tethI caitya saMbaMdhI A IriyAvahiyA jaNAya che ane IriyAvahiyA karavA muhapatti paDilehavI vigere tamAma bIjo vidhi to paraMparAthI jaNAya che. tethI IriyAvahiyA karIne ja sAmAyika uccaravuM. ||3-461|| prazna: sarIramusseha aMguleNa tatti. A vacanathI ekAMte karI utsedha aMgUle zarIranuM mApa karAya ? uttara :-- utsedha aMgule zarIranuM mApa karavuM kahyuM che, to paNa te vacana prAyika saMbhave che, tethI koI prakArano vAMdho Avato nathI; je ekAMte zarIramAna utsedha - aMgUle karAtuM hoya, to pannavaNA upAMga vigeremAM kahela bAra yojana zarIravALo AsAliyo jIva mahAvideha vigerenA cakravartIonA sainyano vinAza karanAra kema banI zake ? athavA "lAkha yojananuM banAvela vaikriya zarIra karI camaraIndre eka paga padmavaravedikAmAM mUkyo ane eka paga saudharma sabhAmAM mUkyo" ItyAdika bhagavatIsUtramAM kahela bAbata kevI rIte saMbhavI zake ? mATe te vacana prAyika jANavuM. // 3-462 //
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 praNA: muhapattinA paDilehaNamAM suraja sahi "sUtra artha tattva karI sachuM" vigere bhAvanA karI che, te sthApanAcAryanA paDilehaNamAM karAya ? ke nahi? uttara:-pravacana sArobAra TIkA-ane pratikramaNa hetugarbha vigere granthomAM muhapatti ane dehanA paDilehaNamAM 50 bolanI bhAvanA kahI che, paNa sthApanAcArya paDilehaNanI kahI nathI, to paNa muhapatti paDilehaNanA traNa kAraNo kahyA che, jemakejivi paDilehaNAe heU jiyarakkhaNaM jiNANA y| tahavi imaM maNamakkaDanijaMtaNatthaM muNI biMti // 1 // "joke paDilehaNAno hetu jIvonuM rakSaNa ane jinezvaranI AjJAnuM pAlana kahela che, to paNa manarUpa mAMkaDAne rokavAne mATe A pacAsa bola bolavAnuM jJAnIo kahe che." A kAraNo sthApanAcArya vigeremAM paNa jaNAya che, mATe sthApanAcAryanI muhapatti vigaremAM paNa bola karavA joIe ema jaNAya che. 3-463 ? , praja: zrAvakone upavAsamAM cokhAnuM dhovANa ane rAkhoDIthI banela acitta pANI pIvuM kalpe? ke nahi? uttaraH-upavAsamAM zrAvakone prAsuka pANI ane uSNajala ema. be pANI pIvA kalpe che, cokhAnuM dhovaNa ane rakSAjala prAsuka hoya che, paNa te zrAvakone kalpa nahi 3464 ma: kuNa vAsudeve 18 hajAra sAdhune vAMdaNAM dIdhAM, te labdhie dIdhAM? ke emane ema? je labdhie dIdhAM kaho, to vIza sAlavIe dIdhAM, te labdhie dIdhAM? ke kema? , uttara:-kRSNa vAsudeve hajAra vigere parivAravALA thAvastrAputra vigere agresara munirAjene vAMdarAM dIdhAM, temAM temano parivAra samAI gayo ja, tethI mane karIne to aDhAra hajAra sAdhuone vAMdaNAM ApelAM ja hatAM. je A prakAre na mAnIe, to 18 hajArane vAMcavAmAM kAla pahoMce nahi kemake-te vakhate atyAra karatAM kAMI divasa moTo na hato. temaja kuSaNa vAsudevane paNa vaMdana devAnI labdhi paNa hoya, tema jANuM nathI. mATe vIra sAlavIne 18 hajArane vAMdavAmAM kAMI paNa zaMkA karavAnI
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 jarUra nathI, ema vicArI levuM. 53-465aa \ prazna: be caitra mahinA hoya, to kalyANaka tithino tapa pahelAmAM karAya ? ke bIjAmAM? uttara:-- caitra mAsano klyANaka tapa prathama caitra vadathI bIjA caitra zuda sudhI tAtapAda zrI vihIrasUrIzvarajI mahArAja karAvatA ema jANavAmAM che, tethI te ja pramANe karavo. nahiMtara to bhAdaravAnI vRddhimAM mAsakSamaNa vigere tapo kyAM karAya ? / / 3-466 // - prazna: -nIpatttimattArUM gaDaDa A pAThamAM loMkAo nIca zabde karI sarve nIcakulo evo artha bole che, to Ano satya artha zo che? uttara :-- gItAni : rakinAni "vumbhAniRddhimatyutAni nIca kulo eTale daridrakulo ane uccakulo eTale RddhimAna kulo. AvI vyAkhyA dazavaikAlika TIkA vigeremAM karelI che, tethI nIcalo eTale daridralo jANavA, paNa niMdanIyalo nahi jANavA, tethIja dazavaikAlikamAM paNa paDivuvuAM na vise niSedha karela-"niMdanIya kulamAM AhAra pANI mATe pese nahi," ItyAdika batAvyuM che, te ghaTI zake che. 53-46nA prazna: samudAnI bhikSA kahI che, teno zo artha ? ttamAyama uttara: tannAvara-dhanAvAyA kulaM caret sA samudAnI mikSoaMte-dhananI apekSAe uttama ane adhama kulamAM bhikSA mATe phare, te samudAnI bhikSA kahevAya che, ema dazavaikAlika piMDeSaNA adhyayananI TIkA vigeremAM kahyuM che. 3-468 - prazna: posAtIe pahora athavA doDha pahora divasa caDe tyAre derAsara jaI deva vAMdI lIdhA hoya, tene kAlaveLA vakhate pharI devavaMdana karavuM paDe? ke nahi ? uttara :--jeNe akALe deva vAMghA, tene kAlaveLAe pharI vAMdavA joIe. kemake kAlaveLAnuM kArya kAlaveLAeja karavuM joIe. paraMparAe paNa temana dekhAya che. 3-469 paMDitazrI devavijaya gaNikRta praznottaro. YA: : ziSyane dazavaikAlikanA yoga pUrNa thayA hoya,ane vaDIdIkSA thaI na
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 133 hoya, to mAMDavInAM sAta AyaMbilo karAvI zakAya? ke nahI? uttara:--dazavaikAlikanA yoga thaI gayA hoya, to paNa vaDI dIkSA thayA sivAya mAMDalInAM AyaMbilo karAvI zakAya nahi. yogavidhimAM paNa temaja kahela che. A 3-470 che. prazna: grISabhadeva bhagavAna sAthe molamAM gayelA 4 lAkha pUrvanA AyuSyavALA 98 putronA AyuSyanuM apavartana kevI rIte thayuM? uttara: bAhubalinI peThe je te 98 putronuM AyuSya 84 lAkha pUrva pramANa koI graMthamAM kahyuM hoya, to teonA AyuSyanuM apavartana harivaMzakulamAM upajavuM, yugaliyAnA AyuSyanuM apavartana vigere thayuM te mujaba AzcaryamAM samAI jAya che, tethI koI doSa nathI. 3-4715 prazna: sAdhu zrAvakane ghera jaI besIne gocarI vahore? ke nahi? uttara:-kAraNa vinA sAdhu gRhasthane ghera besIne AhAra-pANI vahore nahi; kemake dazavaikAlika chaThThA adhyayanamAMtihmnnnnyraagss, nisijjA tassa kppi| jarAe abhibhUyassa, gilANassa tvssinno||. . . "khUba ja vRddha thaI gayela glAna ane tapasvI A traNamAMthI koIne gocarI letAM besavuM hoya, to kalpe" ema kahyuM che. 3-47rA :ja posahanA divase zrAvaka pratikramaNa karI deva vAMdhIne pachI posaha uccare, A to kahyuM? ke nahi? uttara:-posaha savAre kAlaveLAe uccarI, pachI pratikramaNa karI, deva vAMde, ema vidhi che. kAlAsikama vigere kAraNothI to deva vAMdIne posaha - laI zake che. je 3-473 . prazna: paravALA vigerenI navakAravALI sthApIne pratikramaNa karavuM ghe? ke nahi? uttara:-sutaranI nizcala maNakAvALI navakAravALI sthApIne paraMparAthI kiyA karatI dekhAya che. 3-474 . puna: sAdhune divasamAM sAta vakhata caityavaMdana karavA kahyA che, temAM be caityavaMdana pratikramaNamAM batAvyA, te kayA kayA sthAne karAya che?
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 uttara:-prabhAtika pratikramaNamAM chApo mathuddhi kahyA bAda, je devavaMdana kAya che te eka caityavaMdana, ane sAMjanA pratikamaNamAM devasI pratikramaNa ThAvyA pahelAM je devavaMdana karAya che te bIjuM caityavaMdana, ema saMghAcAra vRttimAM batAvyuM che. 3-475 / prazna: vIra bhagavAne karelA 229 chaThTha karavAno koIe niyama lIdho hoya, pachI zakti na pahoMcatI hoya, to ekAMtare upavAsoe karI te pUrNa karI zakAya? ke nahi? uttara:- je 229 chaThTha karavA uccaya hoya, to chaThThaja karI pUrNa karavA joIe. 3-476 prazna: Aso ane caitra mahinAnI asakjhAyamAM upavAsa karAya, te vIsasthAnaka tapamAM gaNI zakAya? ke nahi? uttara:- Aso ane caitra mahinAnI asakjhAyamAM sAtama, AThama, ane nomane divasa karelo upavAsa vIsasthAnaka tapamAM gaNI zakAya nahi. I 3-477 : vIra bhagavAnanA janmamAM sukhaDI vigere pakavAna laI loko Ave che, tenA upara sAdhuoe vAsakSepa nAMkhavo ? ke nahi? uttara -vIrajanmamAM golapApaDI vigere upara vAsakSepa nAMkhavAnI paraMparA suvihita sAdhuonI nathI. te 3-478 " paSThita zrIvinayakuzala gaNikRta praznottara : jana-vyArA-saMboLo nA "carakaparivrAjaka brahmadevaloka sudhI jAya che." to bAramA devalokamAM ane raiveyakamAM kayA mithyAtvIo upaje? uttara: bAramA devaloke gozAlAmatanA AjIvikA mithyASTio jAya che. ane reveyakamAM sAdhuveSane dhAraNa karanAra nikUvo vigere mibAdaSTio upaje che, ema uvavAIsUtra vigeremAM kahyuM che. 3-479 zna: tAlitApase sAdhuo dekhyA, ane samakita pAmyo, A prakArano praghoSa cAle che, te kayA zAstramAM che? uttara:-zrIjinezvara sUrikRta kathAkozamAM A praghoSa che. 3-480
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 : sarvakAle dareke dareka Iko samakitIja hoya? ke koI kALe mithyASTi paNa hoya? uttara-dareke dareka cho sarvadA samakitI ja saMbhave che, paNa mizrAdaSTi hotA nathI. kAraNake-nirvANa lyANaka vigeremAM nirAke punaH "AnaMdarahita ane AMsue karI pUrNa netravALA-" ItyAdika bhaktisUcaka teonA vizeSaNo sUtramAM jovAmAM Ave che. 3-481 : paMcamI tapa uccaryuM hoya, tene chakIyA upadhAnamAM chaThe divase pAMcama AvI hoya, to te divase pAMcamano upavAsa karI sAtamA divase AyaMbila kare, to cAle? ke chaTha karavo joIe? uttara:-chakIyA upadhAnamAM sAtame divase avazya upavAsa karavo paDe che, tethI pAMcame pAMcamano upavAsa ane chaThThane divase chakIyAno chello upavAsa. A be maLI chaThTha tapa karavo. zakti na hoya, teNe chakIyAmAM pesatAM pahelAM barAbara divasa tapAsI pesavuM joIe. 3-482aa prazna: je nakSatronA be, traNa vigere tArAo che, te tArAomAM darekanA vimAnavAhaka devo hoya? ke eka tArAmAM hoya? uttara:-keTalAka nakSatromAM je ke ghaNA tArAo kahyA che, to paNa je je nakSatranA mULa vimAna che, tene upADanAra cAra hajAra devo che, ane tArArUpa vimAnamAM to darekane be hajAra devo vimAna upADanAra hoya che, ema saMgrahANI TIkA vigere anusAra saMbhave che. 3-483 prazna: dhyAna rUpI hoya? ke arUpI hoya? uttara:- dhyAna arUpI hoya che, kemake te AtmapariNAma rUpe che. 3-484 prazna: samakitI devo eka samayamAM keTalA ave? uttara:-samakitI devo Agama anusAra utkRSTathI eka samayamAM saMkhyAtA ja ave, ema saMbhave che. kemake te devo avI manuSyamAM ja upaje ema kahyuM che. ane manuSya saMkhyAtA ja che. 3-485 prazna: prathama divase eka upavAsa karyo ane bIje divase bIje karyo A pramANe karelo cha8 AlocanAmAM gaNAya? ke nahi? temaja pahora pachI paccakakhelo upavAsa AloyaNamAM gaNAya? ke nahi? uttara - joke ekI sAthe karelo chaThTha ane kAlalAmAM karelo upavAsa bahu ladAyI thAya che. to paNa kakaDe kakaDe karela chaThTha tapa vigere, ane
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 moDo uccarelo upavAsa tapa, sarvathA AloyaNamAM gaNI zakAya nahi, evo ekAMta amoe jANyo nathI. 3-486 // praznaH saudharma devalokamAM kilbiSiyAnA vimAno 32 lAkhamAM AvI jAya? ke nahi ? ane te devone samakti hoya? ke nahi ? ane temAM nipratimA hoya ? ke nahi ? uttara:--saudharma devalokamAM 32 lAkha vimAno che, ane kalbiSiyAnA vimAno to tenI nIce che, ema saMgrahaNI TIkA vigeremAM kahyuM che. temaja teone samakita hoya, ke pratimApUjA hoya, tevA akSaro zAstramAM joyAnuM smaraNamAM nathI. // 3-4875 prazna: lavaNasamudramAM moTA kalazonA ane nAnA kalazonA mukho sarvathA pANInI nIce che? ke hajAra ona upara che? uttara:--lazonA mukho pANInI nIce bhUmisAthe joDAyelA che, ema pravacana sAroddhAra TIkA ane kSetrasamAsa TIkA anusAra jaNAya che. 53-4885 prazna: merunI mekhalAnuM svarUpa kevA AkAre che? uttara: mekhalA ahIM batAvelI AkRtie merunI aMdara che, paNa bahAra nathI. // 3-489 // prazna: paDhimA vahana karanAra sAdhu kSobha pAme nahi to avadhijJAna vigere pAme che, je kSobha pAme to tene unmAda, roga vigere thaI jAya che, paraMtu, te kSobha kema pAme? kema ke svayaM pote pUrvadhara hoya, tethI pahelAM upayoga Apelo hoya, tathA pUrvadharanI AjJAe paDimA svIkArI hoya che. uttaraH-- jema paDimA svIkAranAra pote pUrvadhara hoya, tema ApanAra paNa pUrvadhara hoya che, chatAM banneya chadmastha hoya che, tethI te samaye zrutano upayoga na paNa hoya, mATe kema kSobha pAme ? te zaMkA rahetI nathI. // 3-490 // prazna: 363 pAkhaMDIo samavasaraNanI bahAra bese ? ke aMdara bese ? uttara :-- pAkhaMDIo prAya: karI bahAraja hoya che. koIka samavasaraNanI aMdara kadAcit Ave, temAM pUchavA jevuM zuM che? // 3-491 // prazna: adho grAmamAM janArI zItodA nadI samudramAM zI rIte praveza kare? uttara :--zItodA nadI yantadvAra nIce thaI, hajAro bejana bhUminI aMdara
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 jaI lavaNa samudramAM pese che, ema laghu-bRhotra samAsa ane vicAra samati TIkA vigeremAM kahyuM che. 3-4rA pa Avi kaTTA ItyAdi trANa gAthA keTalAka pratikamaNamAM kahetA nathI, ane kahe che ke "yogazAstra TIkAmAM haalso dlA te A gAthAmAM zrAvakoneja hevI kahI che. sAdhuone nahi." mATe A bAbata kema che? uttara:-yogazAstra TIkAnA junAM cha pustako joyA, temAM dareka pratamAM Dar vala to A gAthAno pATha so pada sAthe saMyukta dekhAya che, temAM asatA eTale zaTha nahi e pramANe vyAkhyA hovAthI, A traNa gAthA bolavAnuM sAdhu ane zrAvako mATe sarakhI jarUrIAtavALuM kartavya jaNAya che, to paNa bhAvadevasUrikRta sAmAcArInI avasUrimAM kahyuM ke "A traNa gAthAo koIkanA matathI sAdhuo kahetA nathI." tethI te matAMtara che. 3-493aaaa. prazna: sarva saMkAniomAM maLatI tithi keTalI ghaDInI hoya to sujhe? uttara -jAnyathI sarva saMkAnimAM be ghaDIthI vadhAre tithi maLatI hoya, to sUjhe che, paNa ochI sujhatI nathI ema paraMparA che. paI 3-494 prazna: airAvaNa vigere devo sarvakAla hAthI, ghoDA, ke baLadanI AkRtivALA hoya? ke deva AkRtivALA hoya? athavA vAhana banavAnA avasare hAthI vigerenuM svarUpa dhAraNa kare? teonI devAMganAnuM svarUpa paNa kevuM hoya? uttara:-airAvaNa vigere devo vAhana banavAnA avasare hAthI vigere rUpa dhAraNa kare che. bIje vakhate to deva rUpe hoya che ane teonI sIo to sadA devI rUpe ja hoya che, ema jANela che. 3-49pA prasa; pArzvanAtha bhagavaMtanI kRpAthI sarpano jIva navakAramaMtra sAMbhaLI mULa dharaNenna thayo? ke sAmAnika deva thayo? ane upasarga vakhate Avyo hato, te mULa dharaNendra Avyo hato? ke koI bIja Avyo hato? uttara:-A badhA praznamAM graMthanA akSaro mujaba mULadharaNena jANela nathI. 3-496 : zrI malinAtha jinezvaranI dezanA vigeremAM sarva jinezvaranI peThe bAra sina prazna-18]
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 parmadAnI racanA thAya ? ke judI rIte thAya ? uttara:-- zrI mallinAtha bhagavAnanA samavasaraNamAM bAre parSadAnI racanA sarva jinezvaronI peThe thAya che, paraMtu vaiyAvacca kArya sAdhvIo kare che. 3-497 // prazna: sImantrAr rASTra somapattId nasa nuMnA dAu nAgasirIe, uvajjio'NaMtasaMsAro // 1 // bAyara "atIta kALamAM caMpAnagarImAM somanI strI nAgazrIe jene kaDavuM tuMbaDuM vahorAvIne anaMta saMsAra upArjana karyo." A pramANe RSimaMDala sUtramAM che, ane zAtA sUtramAM "kuziSya zatakanI peThe saMsAra upArjana karyo?' ema kahela che, ane draupadI adhyayanamAM to-"va - puDhavikAi - yattAisu aNega vrutto-" khara bAdara pRthvIkAya vigerepaNAmAM lAkho vAra khuMcyo A pramANe kahyuM che, tethI draupadI ane kuziSyane saMkhyAto ? asaMkhyAto ? ke ananta saMsAra thayo? jo ananta thayo ema kaho, to te nigoda vinA saMbhave nahi, tethI akSaro mujaba spaSTa uttara ApavA kRpA karazo. saya sahassa - - - - uttara :-- draupadI ane kuziSyane anaMtasaMsAra thayo, ema jaNAya che, ane draupadI adhikAramAM vAparavuvItyAvi-kahyuM che, te upalakSaNa vAkya jANavuM. // 3-498 // prazna: adhika mAsamAM kalyANaka tapa-pahelAmAM karavuM? ke bIjAmAM karavuM? keTalAka para pakSIo kahe che ke-"pahelA zrAvaNa kRSNapakSamAM ane bIjA zrAvaNa suda pakSamAM karAya, te sAcuM che? ke juThuM? uttara :-- adhika mAsa Ave tyAre vadhelA mAsane choDIne kalyANaka tapa karavuM, te yuktisara che. 53-499 // prazna: jema AhAramAM so hAtha uparathI dAtA lAve, to te AhAra abhyAta doSavALo bane che, tema vastra vigeremAM te doSa gaNavo ke nahi ? Ju prazna: pavvAvino muddathI annAr navala-linna-nAmANI pavvAvaNAniseho, tao paraM sAhuNIvagge // 1 // - uttara :-- "Ax tuorsa hatyasAto ghare 3 titri taddi" "utkRSTathI so hAtha cheTethI gharamAM lAve te AcIrNa che" A pramANenI piMDavizuddhi vigerenI gAthA mujaba vasa eSaNAmAM paNa jANavuM. je AhAra saMbaMdhI doSo che, te ja doSo vastra saMbaMdhI che // 3-500 //
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 Ano yathalA ItyAdika gAthA kayA graMthamAM che ? chUTaka pAnAmAM jevAmAM to che, te samIcIna che? ke nahi? uttara:- sthUlabhadra svAmIe be ziSyane dIkSA ApI, ekanuM Arya mahAgiri ane bIjAnuM Aryasuhasti nAma pADayuM te bannene yazA AryAe mAtAnI jema bAlakapaNAthI sAcavyA hatA, tethI Arya zabda temanA nAmanI pahelAM joDAya che. A pramANe pariziSTa parvamAM kahela che. pAviko suhathI- ItyAdika gAthA to koI graMthamAM nathI. 3-501 prazna: chUTA pAnAmAM vIra bhagavAnanI janmotarI che ke "yatra suda 13 bhomavAre uttarA phAlvanI nakSatramAM siddhiyogamAM rAtrinI 15 ghaDIe makara lagnamAM siddhArtha rAjAne ghare putra janamyo. A janmotarI skaMdapurANamAMthI udbharelI che,"ema lakhyuM che, to te ja janmotarI jANavI? ke bIjI? uttara:-aMdapurANanA nAme chUTaka pAnAmAM A janmotarI levAmAM Ave che, paNa bIjA koI graMthamAM levAmAM AvI nathI. 3-50rA prazna: 256 AvalikA pramANa AyuSya sUkSma bAdara baneya nigodanuM che, ke ekalI sUkSma nigodanuM ja che? uttara:-sUkSma nigodanuM sulakabhava grahaNarUpa ja aMtarmuhUrtanuM AyuSya hoya che, ane bAdara nigodanuM to kSullakabhava grahaNa rUpa ane kAMIka nyUna aMtarmuhUrta rUpa hoya che. sAmAnya karIne to banneyanuM aMtarmuhUrta kahevAya ' che. 53-503aaaa prA: zreNika ane kRSNa vAsudevane mAMsa bhojana hatuM ke nahi? uttara-zuddha samakitavALAo mAMsAdi bhojana karatA hoya, te vAta pratye karI ayukta ja lAge che, to paNa "samakitIo mAMsAdi abhakSya padArtha na ja vApare" tevo niyama to tevA akSaro joyA vinA kahI zakAya nahi. 3-504 prazna: koNika ane rAvaNa tIrthaMkara thaze, evuM kayA graMthamAM kahyuM che? ane kayA kSetramAM? ane keTalAme bhave thaze? uttaraH- rAvaNano jIva rAvaNanA bhavathI mAMDIne 14 mA bhavamAM tIrthakara thaze, ema triSaSTi padmacaritramAM kahyuM che, kayA kSetramAM thaze? te graMthamAM
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 jevAmAM AvatuM nathI, ane koNika tIrthaMkara thaze tevA akSaro koI graMthamAM levAmAM AvelA smaraNamAM nathI. 53-3-505 prA: caitra mAsamAM karavAno kAussagga karavAnuM bhUlI javAyuM hoya, te sAdhu jema pote yogavahana karI zake nahi, tema bIjAne yoganA paveNA vigere kriyA karAvI zake? ke nahi? temaja kAla levAnuM . dAMDIdharapaNuM tathA dizAvaloka karI zake? ke nahi? uttara:-- kAussagga na ryo hoya, tene potAne yogasaMbaMdhI kriyA karavI ke karAvavI kalpe nahi. // 3-506 // prazna: caitra ane Aso mAsanI, tathA comAsInI asAya, pAMcama ane caudazanA be pahora pachI lAge che, te be pahora tithibhoganI apekSAthI levA ? ke sUryodayathI levA ? uttara :----caitra ane Aso mAsamAM pAMcama tithinA aDadhA bhAgathI asvAdhyAya thAya, paNa sUryodayathI nahi, temaja-comAsI asAya paNa caudaza tithinA aDadhA bhAgathI lAge, ema vRddhasaMpradAya che. // 3-5075 prazna: zrI RSabhadeva svAmIno jIva pAchalA pAMcamA bhavamAM lalitAMga deva hato, tene svayaMprabhA nAmanI je devI hatI, te avIne nirnAmikA thaI? ke koI bIjI thaI? - uttara :-- pAchalA pAMcamA bhavamAM RSabhadevano jIva lalitAMga deva thayo tenI svayaMprabhA devI cyavI gaI, tenA sthAne anya jIva nirnAmikA devI thayo, ema Avazyaka malayagiri TIkA vigere anusAra jaNAya che. mATe AmAM zaMkAne sthAna nathI. // 3-508 // prazna: kalpasUtramAM 42 svapno ane trIsa mahAsvapno sarva maLI 72 svapna ItyAdi kahela che, to te 72nAM nAmo koI paNa graMthamAM che? ke nahi? uttara:-- 72 svapnonAM nAmo graMthamAM jovAmAM AvyAM hovAnuM sAMbharatuM nathI. // 3-509 // prazna: meru parvata upara vIrajinanA janmAbhiSeka vakhate saudharma IMdrane saMzaya upajyo che. to pahelAM acyutaIMdra snAtrAbhiSeka kare, te kevI rIte yukta gaNAya?
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 uttara:-vIra janmAbhiSeka vakhate upalo saMzaya dUra thayA pachI saudharma IMdranI AzAe amRta IMdra abhiSeka kare che, te ayukta nathI. vIracaritra vigeremAM te pramANe ja kaheluM jovAmAM Ave che. 3-510 prazna: jinakalpI te bhavamAM mote kema jatA nathI ? karmanI bahulatA kAraNa che? ke koI bIjuM kAraNa che ? ane tene sapaka upazama zreNImAMthI koI zreNI hoya? ke nahi? uttara:-teno tevo kalpa hovAthI te bhavamAM jinakalpI mokSe jatA nathI. ane upazama zreNI to koIka pAme che, paNa zapaka zreNI pAmatA nathI, ema paMcavastu gaMthamAM kahyuM che. 3-511 prazna: upadhAnamAMthI nIkaLavuM hoya, to chellA divase tapa karavuM joIe? ke ekAsaNAthI paNa utarI zakAya? uttara:-ekAsaNA vigerethI paNa utaravuM kalpa che, paNa "yoganI peThe tapa chelle divase karavo joIe." tevo niyama nathI. 3-51rA prazna: parimA vahana karanAra zrAvikAo tu saMbaMdhI asajajhAya thaI hoya, te to parva divase posaha ane rAtrinA kAussaggo kevI rIte kare ? te jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-asajajhAyamAM paDimAvAhaka zrAvikAo maunathI posaha ane kAussagga kare che, ema vRddhavAda che. 3-513 prazna: jIvAbhigama sUtra vigeremAM napuMsakane cAritra kaheluM che, te samakitI ke dezavirati ke sarvavirati hoya ? temaja siddhanA 15 bheda kahyA, temAM mULa napuMsapaNe mokSa pAme ? ke kutrima napuMsakapaNe pAme? te pATha sahita batAvavA kRpA karazo? uttara:- jAti napuMsaka samakita ane dezavirati sudhI svIkArI zake che, paNa AgaLa caDhI zakato nathI, tethI mokSa sudhInI prApti paNa kRtrima napuMsakone hoya che. 3-514 prazna: vigaI pakavAnonuM ja kAlamAna hoya? ke tamAma pakavAnonuM hoya? uttara:--niviyAtA ane aniviyAtA tamAma pakavAnonuM kAlamAna tu AzrayIne je kahela che te hoya che ema vRddha puruSo kahe che. te 3-515.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 prazna: yogamAM kalpya ane akalpya vibhAga paccakkhANa bhASyanI avasUrNimAM dattuthI mAMDI chAza sudhIno lakhyo che, temAM chAza lakhI, te hiMge vadhArelI levI ? ke vadhAryA vinAnI levI ? jo hiMge vadhArelI ho, to nahi vaghArelI chAza peja che, to A prakAre hIMganA vaghAra vinAnI pUraNa paTIraDI vigere pe? ke nahi ? temaja lahiMgaDu, paleva, vAraka vaDI vigere bhagavatI yogamAM camarA uddezA sudhI, ane AcArAMga yogamAM sAta sAtIyAmAM ane uttarAdhyayananA yogamAM zpatI nathI, to tethI bIjA sthAnakomAM yogamAM te gholavaDA vigere kSe? ke nahi? temaja AyaMbilanI kaTakANaka ane kaTakANikA yoganI aMdara kalpe? ke nahi ? - uttara :-- graMthamAM kahelA akSara mujaba hIMge vadhArelI chAza ane pIraDI vigere yogamAM kalpe nahi. bIjuM to klpa che, paraMtu hamaNAM to vRddhavAda mujaba chAza kalpe che, ane pUraNapaTIraDI vigere to AyaMbilane yogya hoya to ja yogamAM kalpe che, temaja lahiMgaDuM, paleva vigere bhagavatI camarA uddezanI anujJA vigere traNa sthAna vinA anya sarva yogamAM kalpe che, ane vagAraka vaDI vigere to hAlanA vRddhavAda mujaba AyaMbila yogya hoya te ja kalpe che, bIjI nahi. temaja kaTakANaka vigere paNa AyaMbila yogya hoya te kalpe che. 53-516 // prazna: : koI gRhasthe ghara derAsaramAM arihaMta mahArAjanAM AbhUSaNo karAvyA, kAlAntare te gRhastha gharakAma AvI paDavAthI te vAparI nAMkhe, to kalpe ? ke nahi ? uttara:-- jo devane mATe ja karAvela AbhUSaNo hoya to vAparI zakAya nahi, paraMtu sAmAnyathI karAvyA hoya, to vAparavA 5e che, A bAbatamAM potAno je abhiprAya karAvavA vakhate hoya, te ja pramANa che // 3-5175 prazna: posAtI zrAvakone kapUra vigerethI kalpasUtra vigerenI pUjA tathA posAtI zrAvikAone gahuMlI ane luMchaNAdika karavuM 2e ? ke nahi ? uttara :-- posAtI zrAvakone kapUra vigerethI pustakapUjA dravyastava hovAthI spe nahi, guruparaMparAe paNa amoe tevuM ja dekhyuM che. AvI rIte posAtI zrAvikAone gahelI ane luMchaNAdika paNa kalpe nahi, ema jANavuM. // 3-518 //
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 prazna: zrI lAtAsUtramAM AThamA adhyayanamAM adInazatrurAjAne mallIkuMvarInA svarUpanA bodhanA adhikAramAM- tad na se mattutine yumAre tassa cittaLastra saDAtAM chiMdravaMti- "tavAra pachI mAditra kumAra te citArAnA saMDAsAne chedAve che." A sUtramAM saMdaza zabdano zo artha ? ane tenuM zuM chedana ryuM? TIkAmAM vyAkhyA karelI jaNAtI nathI, ane Avazyaka TIkA upadezamAlA doDhI TIkA ane zrAddhavidhi vigere graMthomAM mRgAvatInA saMbaMdhamAM saMdazaka zabdaja lakhelo che, paraMtu te zabdano zo artha ? te batAvela nathI, mATe artha jaNAvavA kRpA karazo ? uttara :-- saMdezaka zabdano artha aMguTho ane pAsenI pradezinI aMgulI te be ekaThA thAya, teno agra bhAga kahevAya che. kemake vizeSAvazyaka TIkAmAM citArAnA saMbaMdhamAM niraparAdhI citArAno aMguTho ane pradezinI aMgulIno agra bhAga zatAnika rAjAe chedAvyo, ema kahela che. 53-519 // prazna: zAtAsUtranA maThThI adhyayanamAM khAva vIsatimAo sijhunAo jIvaMta bhUmI, tuvAsa-pariJAp tamAsI-"yAvat-vIza puruSa juga sudhI jugAMtakara bhUmi che, ane be varSanA paryAya thaye chate koI mokSamAM gayuM te paryAyAMtakara bhUmi che. A sUtramAM "mijinathI mAMDI temanA tIrthamAM vIza puruSa sudhI sAdhuo siddha thayA, te pachI AgaLa siddhigamanano viccheda thayo." ema TIkAmAM kahyuM che. to paTTadhara sAdhuone kevalajJAnano abhAva thayo? ke sarva sAdhuone abhAva thayo ? je tamAmane kevalajJAna pAmavAno viccheda thayo ema kaho, to pannavaNA TIkA vigeremAM prathama padamAM siddhanA paMdara bhedanI aMdara atIrtha siddhanA adhikAramAM sAta AMtarAomAM tIrthano viccheda chatAM paNa siddhigamana batAvyuM che, te kema batAvyuM? ane je, tIrthanA vicchedamAM paNa mokSe javAya, to tIrtha chatAM kema na javAya? jo AmAM paTTadharoja levAya, to be varasano paryAya thayo, tyAre sAdhuja siddha thayA ema mAnavuM paDaze. A prakAre bIjA tIrthaMkaronuM zAsana chatAM kevalajJAnano viccheda thAya ? ke nahi? = uttara :-- mallijina tIrthamAM vIzamA paTTadhara pachI sarva sAdhu vagerene siddhi gamanano niSedha jANavo. paNa suvidhinAtha vigere tIrthaMkaronA AMtarAmAM tIrthano viccheda chatAM, siddhigamana kema kahyuM ? evI zaMkA karavI nahi.
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 temAM tIrthano viccheda chatAM paNa muktimArgano viccheda nathI. kemake-jAtismaraNa vigarethI tenI prApti thAya che. ane naMdiTIkA vigeremAM temaja batAvela jemAM tIrtha chatAM paNa siddhigamanano viccheda che, te to vizeSe karI saMharaNa thavAthI jANavo, temaja sarva tIrthakaronuM zAsana chatAM kevalajJAnano viccheda thAya? ke nahi ? ema je pUchyuM. temAM jANavuM ke ekAnta nathI. 3-500 prazna: je zrAvake sacitta vAparavAnuM parimANa karyuM hoya, teNe lIlotarImAM vanaspatinI saMkhyAmAM cIbhaDAnI jAti rAkhI hoya, have teNe eka sacitta cIbhaDuM khAdhuM, ane te jAtanuM bIjuM cIbhaDuM kAMIka khAdhuM, to tene sacitta eka gaNAya? ke be gaNAya? jema parabamAM pANI pIdhA chatAM eka sacitta gaNAya che, tema AmAM eka sacitta gaNAya? ke be sacitta gaNAya? uttara:-A bAbatamAM paccakhANa letI vakhate je dhAraNA rAkhI hoya te pramANe gaNAya. 3-paranA prazna: jyAre sagaracakInA putroe aTApada uparanA prAsAdanI rakSA mATe khAI khodI, ane gaMgA ANI te vakhate nAgakumAronA bhavanomAM mATI ane pANI paDayuM, A hakIkatamAM nAgakumAro kayA jANavA? kemake nAgakumAranA bhavano ratnaprabhAmAM pramANa aMgulathI banela-eka hajAra yojananI nIce che, tethI AvaDI moTI bhUmI kevI rIte khodI zakAya? jo daMDaratnanA prabhAvathI kadAcita khodI, ema mAnIe, topaNa hajAra yojananI nIce 5 lAkha yojanano sImA nAmano nArakAvAso naralokanI nIce Avyo, temAM nAgarakumAranA bhavanono asaMbhava che, mATe te nAgakumAro kyA? ane uttarAdhyayana TIkAmAM nAgakumAro ane teono adhipati javalanaprabha kahyo che, tenuM vizeSa svarUpa zAstra vigeremAM joIne jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-pannavaNA sUtra vigere mujaba-vIsa vaDA ItyAdika gAthAmAM kahelA bhavanapatinA bhavano hajAra yojananI nIce che. paNa vasudevapIMDI vigere graMtho mujaba aniyata pramANavALA kAyamAna AkAravALA teonA maMDapo ane prAsAdo hajAra yojana pahelAM paNa jaNAya che. jema ratnaprabhAnI
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 upara bhavanapationI ane vyantonI rAjadhAnIo ane prAsAdo che, tema A paNa che. 3-522 prazna: jyeSTha gaNadhara ke koI bIjA gaNadhara tIrtha sthApyuM te divaseja tIrthaMkaranuM vyAkhyAna pUruM thayA bAda vyAkhyAna kare ? ke sarva kAla bhagavAnanA vyAkhyAna pachI eka muhUrta vyAkhyAna kare? uttara-vaDA athavA koI paNa bIjA gaNadhara mahArAjA sarva kAlamAM bIjI porisIe vyAkhyAna kare che, tevA akSaro Avazyaka TIkA vigeremAM che. ethI tIrthasthApananA divase ja eka muhUrta sudhI vyAkhyAna kare, ema nathI, paNa sarvadA kare che. 3-523aaaa prazna: zrI vardhamAna svAmIne pahelA samosaraNamAM sAlavRkSa upara hatuM? ke sarva kAla paNa sAthe cAlyuM hatuM? uttara:-"jyAM bhagavAna ubhA rahe, ane jyAM bhagavAna bese, tyAM deva azoka vRkSa vikarSe che," ema samavAyAMga vigere sUtrano abhiprAya che, tethI tenA upara rahenAra sAlavRkSanI paNa te ja prakAre saMbhAvanA thAya che, paNa sAthe cAle ke prathama samosaraNamAMja kare tema kahyuM nathI. 3-54 pakSa: nAnA paMnyAsone paryAyathI moTA gaNIo sAmaNA na kare, e rIte to dekhAya che, paNa bhojanamaMDalIno Adeza, pratikamaNa maMDalIno Adeza ane pratikramaNamAM gamaNAgamaNe AlovavAno Adeza mAMgavo joIe? ke nahi ? ane nAnA paMnyAso pAse vRddha gaNIone pratikamaNAdika karavuM kahyuM? ke nahi? uttara:- gaNIone nAnA paMnyAsonI pAse sAmaNAdika sarva zAstrAnusAra karavuM kalpanIya che, ema jaNAya che. paNa hAlamAM vyavahAra mujaba to khAmANAdika karatA nathI. maMDalInA Adeza keTalAka mAge che, ane keTalAka nathI mAgatA. tethI A bAbatamAM Agraha karavo nahi. 3-525 paDita zrIratnaharSa gaNita praznottaro praNa: bIje gAma gayelo zrAvaka zrutadevI ane bhuvanadevImAMthI kayo kAussagna uttara-paphakhI, comAsI, ane saMvarcyurI vinA anya divase anya sthAne sina prazna-19]
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 gayelA zrAvakathI suvidhA maLavAre A stutija kahevAya, paNa bIjI nahi. 3-526o prazna: 8 purimuke eka upavAsa ItyAdi gaNatarIe gaNeluM tapa trIjA ane pAMcamA upadhAnamAM gaNAya? ke nahi? uttara:-(1)paMcamaMgala mahAgrutaskaMdha (2) pratikramaNa zrutaskaMdha (3) zaka vAdhyayana-(4)catyastava adhyayana (5)nAmastava adhyayana (6)zrutastavana adhyayana A cha upadhAno che, temAM cothA ane chaThThA upadhAna vinA bIjA cAra upadhAno mULavidhie ane bIjI vidhie vahana karAya che, temAM bIjI vidhimAM ATha parimuDha eka upavAsa vigere gaNanA hoya che. paNa mULavidhimAM hotI nathI. kemake te karavAmAM kAMI prayojana nathI, tathA cothuM ane chaThuM to mULavidhie vahevAya che, tethI temAM te gaNanAnuM prayojana nathI. 3-parA paSThita zrIpadmAnanda gaNikRta praznottara pa: chaThThuM tillIna mAM i tihI majhA vAre ItyAdika vAkya kayA AgamamAM che ? te nAma jaNAvavA kRpA karazo. kemake ahIM aMcalIyA rAjA samakSa A prakAre bole che, ke junA jainagraMthomAM cAra parvo sivAya bIja, ekAdazI vigere tithionuM ArAdhana kahyuM nathI." uttara:-cha vihIna ma0i A gAthA zrAddha dinakRtya sUtramAM che ane tenuM vyAkhyAna 8-14-15 A banne pakhavADIyAnI 6 tithio ArAdhya che ane bIja, ekAdazI, vigereno pATha zrAddhavidhi graMtha sivAya bIje nathI, ane jJAnapaMcamI ArAdhavI mahAnizIthamAM kahI che. 3-528. prazna: tIrthakara bhagavaMtone samosaraNa na thayuM hoya, to caturmukhapaNuM paNa na hoya, tyAre dezanA vakhate bAra parSadAnI vyavasthA kevI rIte hoya? uttara:-samosaraNanA abhAvamAM paNa bAra parSadAnI vyavasthA samosaraNa mujaba ja hoya, ema jaNAya che. 3-529 : tivihAra paccakakhANavALA zrAvako rAtrimAM sacitta pANI pIve che, te koI graMthamAM kahyuM che ? ke paraMparAthI Avela che? ane divase sacitta jala kalpe nahi, ane rAtrie teone kahyuM, temAM zuM yukti che?
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 uttara :-- divasa saMbaMdhI tivihAra paccakkhANamAM tapha tivipavavAne maLati ga vALane cha AvA- "tema tivihAra paccakkhANamAM pANI saMbaMdhI cha AgAro hoya che." A vacanathI divase pALalsanA AgAro levAya che, tethI acitta jala ja kalpe ane rAtrinA tivihAra paccakkhANamAM pANasanA AgAro nathI, tethI citta jala paNa kahyuM che. 3-530 // prazna: pAMcaso dhanuSyanI pratimAnuM pUjana devo kevI rIte kare? zuM tevaDuM zarIra banAvIne kare? ke UMce ucchaLIne kare? rAyapaseNIyamAM sUryAbhadeve moTuM zarIra banAvyuM. " ema kahela nathI, ane ucchaLIne pUjA karavI, te zobhatI nathI, mATe jevuM hoya tevuM jaNAvavA kRpA karazo. - uttara :-- pratimA anusAra zarIra banAvIne devo pUjA kare che, paraMtu tevA akSaro graMthamAM jovAmAM AvatA nathI, tenuM kAraNa khAsa akSaro kahevAja joIe tevuM jaNAtuM nathI ema saMbhave che. 53-531 // prazna: divase divase sUrya mAMDaluM badale che, to adhika mAsamAM kevI rIte kare ? maMDalo to dareka ayanamAM niyataja hoya che, ane kSetra pramANa paNa niyataja che. temAM keTalAka kahe che ke-"hAni pAmatA divasone pUravA mATe mAsavRddhi che" paNa hIyamAna divasa pUravA mATe vRddhi pAmatA divaso che, temaja masATe mATe sulavA A mApe karI zrAvaNanA chellA divase cAra aMgulanI vRddhi jevAmAM Ave che, to bIjA zrAvaNanA chellA divase cAra aMgulanI vRddhi thAya ? ke ATha aMgulanI vRddhi thAya ? je cAra aMgulanI thAya, to zuM 60 divasa sudhI vAraMvAra tyAMja sUrya bhamyA kare che? jethI aMgulamAna teTaluM ja rahyuM ? mATe temAM maMDale baMdha besatuM thAya tevI rIte uttara ApavA kRpA karazo. uttara:--sUryanA 30 mAsa thAya, tyAre caMdramAsa 29 thAya che. te vakhate 31mo mAsa abhivardhita kahevAya che, tethI karIne sUryamaMDalonuM niyatapaNuM chatAM, paNa adhikamAsamAM porisIvigerenA mAnamAM kAMipaNa doSa Avato nathI. vizeSa jANavA Icchue maMDalaprakaraNa joI levuM. 53-532 prazna: AThama vigere tithinI vRddhimAM pahelI choDIne bIjI tithinuM ArAdhana karAya che, te divase to paccakkhANanA avasare AThama ghaDI athavA
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 be ghaDI hoya che. kemake-pachI to noma vigere besI jAya che. tethI saMpUrNanI virAdhanA thAya che. kemake- te pUrva dinamAM hoya che. have je paccakkhANanI veLAe jovAya, to pUrva dinamAM banne ThekANe paNa che-paccakkhANanA vakhate che, ane AkhA divasamAM paNa che. mATe sAruM ArAdhana thAya. uttara :-- hAthe pUrvA tithi: AvA, vRddho aa tathottA = "kSayamAM pUrvalI-eTale pahelAnI parvatathI karavI, ane vRddhimAM uttarA eTale bIjI parvatathI karavI." A pramANe umAsvAtivAcakajInuM vacana che. to te vacana pramANathI (laukika TippaNAmAM ) vRddhitithi Ave, tyAre bIjI tithi (parvatithi hovAthI, laukika TippaNAmAM) alpa hoya chatAM mAnya karavI. // 3-533 // prazna: uttarAdhyayana sUtranI cauda hajArI TIkAmAM 131mA pAne khoLanuM phALava A be vizeSaNo ziSyanA kahyA che, to eka sAdhune ane bIjuM zrAvakane zI rIte lagADAya che? uttara :-- mana, vacana, kAyAno vyApAra te yoga klevAya ane upadhAna eTale tapavizeSa che, te baMneya vizeSaNo sAdhuonAja kahyA che. zrAvakone to je upadhAna vahana karAvAya che, te mahAnizItha sUtranA akSarothI karAvAya che. // 3-534 // prazna: secanaka hastIe gupta khAI kevI rIte jANI ? uttara :--gupta khAI secanaka hAthIe vibhaMgazAne karI jANI. ema haimavIra caritramAM kahyuM che. // 3-535 // prazna: droNanuM mAna keTaluM ? uttara: " -- cAra kuDavoe eka prastha thAya; cAra prasthoe eka ADhaka thAya, cAra ADhakoe eka droNa thAya. A bAbatamAM nAmamAlA TIkAmAM "kuDava eTale be pasalI" ema vyAkhyA karI che. mATe te anusAre je thAya, te droNanuM mAna jANavuM. paraMtu "ATalA maNapramANa droNa" ema koI ThekANe spaSTa thayuM hoya tema sAMbharatuM nathI. // 3-536 // prazna: kalpasUtra vaMcAtuM hoya tyAre paDakhe asajjhAya thaI hoya, ane te
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 dUra karI zakAya tevI na hoya, to vAMcavuM 5e ? ke nahi ? uttara :-- asajjhAya chatAM paNa avazya karavA lAyaka hovAthI kalpasUtra vAcana kalpe che. // 3-537 // prazna: varSAkAle lIla phuga keTalA divase nirjIva thAya ? uttara :-- varNAdika pharI jAya eTale lIla phuga nirjIva thAya. paraMtu divasamAna jANyuM nathI. // 3-538 // prazna : keTalAka kahe che ke-"navakArazInA paccakkhANamAM sUryano udaya thAya, te vakhate bhojana karavuM kalpa che" yogazAstramAM to addo muGevasAne 4 A zlokathI be ghaDI aMdara bhojana karavuM 5e nahi, be ghaDInI zarUAta paNa prabhAte hAthanI rekhA dekhAya tyAMthI thAya? ke sUryodayathI thAya? - uttara :-- navakArazI paccakkhANamAM sUryodayathI mAMDI be ghaDInI aMdara jamavuM kalpe nahi, kemake paccakkhANano bhaMga thAya che. "35N sUre namuhrAsahi padmavAmi" ItyAdi sUtranA vyAkhyAnamAM ane yogazAstranI TIkA vigeremAM temaja kahyuM che. // 3-539 // prazna : pratikramaNa hetugarbha graMthamAM rAIya pratikramaNanI vidhimAM rAtrinA prAyazcittano kAussagga, te pachI caityavaMdana, pachI sajjhAya A prakAra pachI pratikramaNanI AdimAM cAra khamAsamaNA kahyA che, ane ema karAtuM nathI. tenuM zuM kAraNa che? uttara :-- yatidinacaryA vigeremAM sajjhAya pachI cAra khamAsamaNa kahyA che ane zrAddha dinakRtya TIkA ane maMdAruvRtti vigeremAM to sajjhAya pachI pratikramaNa ThAvavAnuM kahyuM che. tethI sajjhAya pahelAM khamAsamaNA devAya ema jaNAya che. A vidhi paraMparAe bahulatAe karAya che. samAcArI vizeSe karIne banne prakAre paNa virodha nathI ja. // 3-540 // prazna: vyaliMgInuM dravya derAsaramAM, pratimAmAM jIvadayAmAM ke jJAnabhaMDAramAM kyAM kyAM vaparAya? uttara :-- dravyaliMgInuM dravya derAsaramAM ane pratimAmAM vAparavuM yogya nathI. paNa jIvadayAmAM ane jJAnakozamAM upayogI thAya, ema jANela che. // 3-541 //
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 prazna: cakravartI ane pAMDava vigerene devoe AbhUSaNAdika ApyuM che. te zuM potAnA bhaMDAranuM hoya ? ke pote utpanna kareluM hoya ? je potAnA bhaMDAranuM hoya to, khIlI vigerenAM pheraphAra dekhAya che, te kevI rIte thAya? kemake zAzvata vastuo pharI jAya nahi; je pote utpanna kareluM hoya, to A amArI sAra vastu che, ema vijJapti karI che, te kevI rIte kahI haze? uttara :-- cakravatI vigerene devo AbhUSaNAdika Ape che. te audArika pudgalothI banAvIne apAya che. athavA koIkanuM purAtana kAlanuM paNa dvArikAnagarI peThe saMbhave che. // 3-542 // prazna posAtI zrAvako sAMje kAje lIdhA pachI upadhi muhapattino Adeza mAMge che, ane prabhAte to pahelAMja mAMge che. tathA posahazAlA pramArjana-vasatipramArjanano Adeza paNa sAMje ja mAMge che, tenuM zuM kAraNa ? uttara :-- A bAbatanuM kAraNa prAye karI tevI sAmAcArI che te che. 3-543 // prazna: vIza viharamAna jinezvaronAM ane temanA mAtA-pitAnAM nAmo kyA graMthamAM che? - uttara :-- vIze viharamAna jinanAM tathA temanA mAtA-pitAnAM nAmo chuTaka pAnAmAM ane stotra vigeremAM che, te jANavuM. // 3-544 // prazna: devo bhUmithI cAra aMgula cheTe rahe che, tethI sparzatA nathI" ema kahevAya che, te kyAM lakhyuM che? uttara :-- devo pRthvItalane koI ThekANe paNa pharasatA nathI, ema saMgrahaNI vigere TIkAno abhiprAya che. // 3-545 // prazna: hAlamAM bharatakSetramAM manuSyo ane tiryaMcone jAtismaraNa che? ke nahi? je nathI to, kyAre viccheda thayuM? temaja avadhijJAna hAlamAM hoya ? ke nahi ? uttara :-- vartamAna kAlamAM jAtismaraNano ane avadhijJAnano viccheda zAstramAM kahyo nathI. // 3-546 // prazna: teramA guNaThANe ane caudamA guNaThANe chellA be samaya varjIna cha
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151 saMghathaNanI sattA zA kAraNathI rahetI haze? kemake- mokSagamana to prathama saMghayaNathI thAya che? uttara:-je ke mokSa prApti to pahelA saMghANathI thAya che, to paNa tenI pachInAM saMghayaNonI mAtra sattA rahe, temAM vAMdho zo? 3-547 paDiMtazrI vidyAvijaya gaNikRta praznottaro prazna: caitra ane Aso mAsanI asakjhAyamAM je tapa karyuM hoya, te tapa rohiNI vigere taponI AloyaNamAM vALI zakAya? ke nahi? uttara:-asakjhAyamAM sAtama, AThama ane name kareluM tapa AloyaNamAM gaNI zakAya nahi, paNa te divasomAM rohiNI vigere AvyuM hoya, to te tapa cAlatA saMbaddha tapamAM kAma lAge che, paNa sarva ThekANe kAma lAge nahi. 3-5485 praznaH sUtavALA ghare sAdhuthI AhAra vahoravA javAya? ke nahi? uttara:-je dezamAM sUtakavALA ghare jeTalA divasa sudhI brAhmaNa vigere bhikSA mATe na jAya, te dezamAM sAdhuoe teTalA divasa sudhI AhAra mATe na javuM ema vRddha puruSono vyavahAra che. A 3-549 prazna: chatti, mamatte vaddina zoblinapurise save--A sUtramAM chatti A zabdane kaI vibhakti che? uttara:-chamatti-A padane prathamA vibhakti che, ema jaNAya che. 3-55vA prazna: vIzasthAnaka vigere tapomAM muhapatti vinA devavaMdana karavuM kalpe? ke nahi? uttara:-mukhya rItie muhapatti sivAya devavaMdana karavuM kalyuM nahi. 3-5515 prazna: rAyapANImAM minu nAma pAvana pavitti-A sUtramAM sAta zabdano zo artha che? uttara:-bhilugA pApazramaNo vase che. AmAM samar zabdano artha pAkhaMDI vizeSa jaNAya che. 3-5parA khA: keTalAka zrAvako pahelAM navakAra stotranI avacarimAM rahelI pAMca padonI AnupUrvI gaNatA hatA, teone koIka upAdhyAyo ane paMnyAsoe
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 niSedha kya, ane kahyuM ke "sarva ThekANe A gaNAya nahi, paraMtu karaNa paDe to maMtrAdikanI peThe gaNAya che. kemake-khaMDita namaskAra gaNavAmAM dUSaNa che." A bAbatamAM amAre to paramaguranuM vacana pramANa che. mATe uttara Apazo. uttara:-navakAranI AnupUrva-pAMca padanI athavA navapadanI paNa gaNAya che, ema-zrAddhavidhi vigere graMthomAM kahela che, mATe AmAM kAMI vicAra karavo nahi. ane mahAnizIthanA trIjA adhyayanamAM- athavA jahuttaviNaovahANeNaM paMcamaMgalamahAsuakkhaMdhamahijittA NaM pukhvANupuvvIe pacchANupuvvIe aNANupubvIe saravaMjaNa jAva paricioM kAuNaM- . "he bhagavAna! batAvyA mujaba vinaya ane upadhAne karI te paMcamaMgaLa mahAgruta kampa-navakAramaMtra bhaNIne pUrvanupUrvIe-padyAnupUrvIe ane anAnupUvIe-svara ane vyaMjana-yAvatu paricita karIne" ema kahyuM che. yogazAstranA AThamA prakAza vigeremAM "eka akSare karIne paNa smaraNa karavuM." ema batAvyuM che. mATe AmAM kAMi paNa vicAra karavo nahi. 3-553 paNDitathI kAntarSi gaNikRta praznottaro. prazna: upadhAnamAM pravezelA zrAvaka zrAvikAne kalpasUtra vAcananA pAMca divasamAM nIkaLavuM ? ke nahi? uttara:-moTA kAraNa sivAya te pAMca divasamAM upadhAnamAMthI nikaLAya nahi, jo kAraNe nikaLI javuM paDe, to AraMbhano tyAga rAkhe. 3-554 prazna: pAraNAnA divase upadhAna vAcanA karavI dhe? ke nahi? uttara:-pAraNAne divase paNa vAcanA dhe che, ema jANeluM che. 3-555 prazna: pAraNAnA divasa pachI anAra nIkaLavuM ghe? ke nahi? uttara:-nIkaLavuM kalyuM nahi. [A uttara sAdhune AzrayIne saMbhave che 3-55dA : ApaNo saMpUrNa pratikamaNano vidhi kayA mUlasUtramAM che? uttara: Avazyaka TIkA ane Avazyaka carNi vigeremAM keTaloka vidhi che, ane keTaloka to sAmAcArI vigeremAM che. 3-5pakA
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153 prazna: sUryagrahaNanI asajjAya kyAMthI mAMDI kyAM sudhI hoya? temaja yogavALA sAdhuone keTalA paveNA na sUjhe? uttara :-- jyAMthI sUryagrahaNa thAya, tyAMthI mAMDI eka ahorAtri sudhI asajjhAya che, te mujaba eka paveNuM azuddha bane, ema jaNAya che. 53-558 // prazna: sattarabhedI pUjAmAM dareka pUjAe thAlImAM kalaza upADAya? ke nahi ? uttara :-- "thAlImAM dareka pUjAe laza mUvo" evo niyama jANyo nathI, paNa je vastunI pUjA hoya, te vastu thAlImAM mUkAya che, tevI pravRtti dekhAya che. // 3-559 // prazna: vIzasthAnaka pUjAmAM caudamI pUjA bhaNAvI rahyA pachI; thALamAM dIvo mUkI bAkInI pUjA UbhA UbhA bhagAvavI ? ke dIvAno adhikAra nathI? uttara :-- paMdaramI pUjAthI thAlImAM dIvo mUkavo ja joIe, tevo niyama jANyo nathI. 53-560 prazna : tiryaMcanuM lIluM hADakuM paDela hoya, tenI asajjhAya keTalA pahora sudhI hoya? uttaraH-- :-- tiryaMcanA lIlA hADakAnI traNa pahoranI paNa upara jyAM sudhI lIluM hoya, tyAM sudhI asajjhAya thAya che, ema jaNAya che. 53-561 // paNDitazrI janAnanda gaNikRta praznottara. prazna: brAhmI, suMdarI bALa brahmacAriNI hatI ? ke vivAha karyo hato? uttara :-- brAhmI ane suMdarIno vivAha thayo hato. // 3-562 // paNDitazrI kuMvaravijaya gaNikRta praznottara. prazna : motI sacitta ? ke acitta? ane pRthvIkAyadala ? ke apkAyadala ? uttara :-- motI acitta che, ane pRthvIkAyadala rUpa hoya che. 3-563 // paNDitazrI cAritrodaya gaNikRta praznottaro. prazna: zAmba ane pradyumna sAdhu sADAATha kroDa sAdhuo sAthe siddhAcala upara siddhivaryA che, ane tenA nAmanA be zikhara giranArajI upara [sana prazna-20...]
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 dekhAya che. to te bannenuM ekapaNuM thaI jAya che, mATe Ano nirNaya jaNAvavA kRpA karazo? uttara:-sADA ATha karoDa sAthe zAMba, ane pradyuna siddhAcala upara moze gayA che, je revatAcala upara tenA nAmanA be zikhara dekhAya che, te nAmo to tyAM temaNe jaI kAussagna dhyAna vigere kyuM hoya tethI ja paDelA hoya. I 3-564 prazna: jinAlayamAM kSetrapAlanI pratimAne mAnavAmAM pUjavAmAM ane siMdUra caDhAvavAmAM samaktine dUSaNa lAge? ke nahi? uttara:-kSetranI rakSA karanAra hovAthI kSetrapAlanI mUrtine siMdUtela caDhAvavAmAM dUSaNa lAgatuM nathI. paraMtu mAnatA karavAmAM samakitane dUSaNa lAge che. 13-56pA. ma: kalpasUtramAM vahayu hatyA A pAThamAM vIra bhagavAnano janma uttarA phAlganImAM kahyo, te kevI rIte saMbhave? kemake-je nakSatramAM [garbhamAM utpanna thAya, tethI teramA nakSatre janma thAya che. uttara:-je nakSatramAM [garbhamAM] utpanna thAya; tethI temAM nakSatramAM janma thAya evo niyama jAgyo nathI. 3-566 ma: posaha pAryA pachI strI bhogave, to posahane dUSaNa lAge ke nahi? uttaraH-posahane dUSaNa lAgatuM nathI, paraMtu parvatathinI virAdhanA kare che. |3-56 prazna: jAvajIva sudhI rAtrinuM covihAra paccakakhANa karanAro hoya, tene strI bhogavavAmAM teno bhaMga thAya ke nahi? uttara:-"strI bhogavavAmAM hoThe cuMbana karavAmAM Ave, to covihArano bhaMga thAya che, anyathA thato nathI," ema zrAddhavidhinuM vacana che. 3-568 prazna: posahane ThekANe dezAvakAzita karyuM hoya, to tenI vidhi zo? temaja dezAvakAzikamAM pUjA, snAtra, vigere ane sAmAyika karavA kalpe? ke nahi? uttara:-resAvArisa voka paramo padavevarAja ItyAdika dezAvakAsika uccaravAno vidhi che, ane je dharma anuSThAna ciMtavela hoya, te mujaba pUjA, snAtra vigere ane sAmAyika karAya che, temAM kAMI ekAMta nathI. te 3-569
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 prazna: jema A bhAratamAM merunI dizAe dhuvano tAro che, tema mahAvideha ane airAvatakSetramAM che? ke nahi? uttara:-bharatanI peThe anya kSetramAM dhuvo saMbhave che, paraMtu tene jaNAvanArA - akSaro jovAnuM sAMbhaLatuM nathI. 3-570 prazna: 88 grahonA ane sarva tArAonA maMDalo keTalA che? uttara:-jema sUrya ane caMdranA maMDalano vicAra zAstramAM jovAmAM Ave che, tema te sivAya bIjA grahono jovAmAM Avato nathI. temaja tArAnA maMDalo avasthita ja che, paNa sUrya, caMdranI peThe aniyamita nathI. 53-571 prazna: dIvALI vigere pavamAM sukhaDI vigere banAvavAmAM mithyAtva lAge? ke AraMbha thAya? uttara-AraMbha lAge che, ema jANela che, paNa mithyAtva lAge, tema jAyuM nathI. 3-572 prazna: zrAddhavidhimAM cAra AhAranA adhikAramAM kahyuM che ke "strInA saMbhogamAM covIhAra bhAMgato nathI, bAla vigerenA hoTha vigerenA cuMbanamAM bhAMge che, te paNa duvihAramAM kalpe che-" AmAM prathama sthAnamAM mukhano saMgama chatAM e pada kahyuM nathI, to pRcchA karatA zrAvakonI pAse mukhanA saMgamAM covihAra tivihArano bhaMga thAya tema kahevuM? ke bhaMga na thAya tema kahevuM? uttara:-vAnAtinA A padamAM Adi zabdathI strInA paNa mukha saMbaMdhamAM covihAra, tivihAra bhAMge che, ema jaNAya che. 3-573 prazna: AThamI paDimAnA tapamAM pote AraMbha kare nahi, ema che. to sacitta puSpa vigerethI prabhupUjA kare? ke nahi? uttara -AThamI paDiyAmAM sacita kulo vigerethI pUjA na kare. 3-574 prazna: nahi zuddha karelI paTTAvalImAM citrAvAlagacchIya devabhadra upAdhyAya che, ane zodhelImAM trigathvIya ema lakhela che, tenuM zuM kAraNa? uttara:-munisuMdarasUrIzvarajInI gurnAvalImAM caitragacchIyA ema kahela che, mATe
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 zodhelImAM te zabda jaNAvyo, paNa koI ThekANe citrAvAlagacchIyA ema paNa dekhAya che, paraMtu te zabda to catragacchanuM bIjuM nAma hoya, ema saMbhave che. 3-57pA ama: aThThAIjesumAM gavaraphuvArA pATha bolavo ke garakAvAra bolavo? uttara:-avanavuyAyI e pAThanuM ArthapaNuM hovAthI tAtapAda zrI vijayahIra sUrIzvarajIe bolavo kahyo che, mATe te ja bolavo. 3-576 a: sthUlabhadra svAmI sAdhupaNAmAM vezyAne ghera rahyA, te vAta simbansamAM che? ke nathI? jo siddhAMtamAM kahela hoya, to te siddhAMtanuM nAma jaNAvazo? uttara:-naMdisUtramAM pariNAmikI buddhimAM sthUlabhadra ane kArmikIbuddhimAM to vezyA ane sArathi udAharaNa tarIke kahyA che. A arthanA pratipAdanamAM sthUlabhadra svAmInuM sAdhupaNAmAM paNa vezyAnA gharamAM avasthAna kahela che. A 3-577 prazna: hema nemicaritramAM kRSNa ane jarAsaMdhanA yuddhanA adhikAramAM jarAne dUra karanAra zaMkhezvara pArzvanAthano adhikAra kema kahyo nathI? ane te adhikAra zAstrIya che? ke nahi? uttara:-te adhikAra tIrthakalpa vigeremAM che, mATe zAstrIya ja che. te 3-578 prazna: neminAtha caritramAM kahyuM ke "kuSagavAsudeve sarva sAdhuone dvAdazAvata viMdana karyuM, paNa "aDhAra hajAra sAdhune" ema kahyuM nathI. mATe te ukti laukika che? ke zAstrIya che? je zAstranI kaho to kevI rIte ghaTe? kemake-pathiA ta tu, te vaMdana padasthAne hoya-sarve to padastho hoya nahi, jo sarve padasyo hoya, to teo kayA padamAM rahelA samajavA? uttara:-jema nemicaritramAM kahyuM, tema Avazyaka TIkA vigeremAM "sarvana" kahela che. sarva zabda karI aDhAra hajAranI saMkhyA AvI ja jAya che, mATe AmAM zaMkA karavI rahetI nathI. vaLI sarve pada vivakSita sarva vAcI che, tethI padasyone ja vaMdana ApyAnuM saMbhave che, ane padasthomAM paNa jeo guraonI najIkamAM hoya teo kevI rIte vaMdana karAve?
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 157 A prakAranA vicArathI badhuM baMdha besatuM ja thaI jAya che. 3-579 prA: kalpasUtramAM neminAtha bhagavAnane 40 hajAra sAdhvIono parivAra kahyo, nemicaritramAM to "kanakavatI rohiNI ane devakI vinA tamAma strIoe paNa bhagavAna pAse dIkSA lIdhI." vasudeva hIDimAM paNa "vasudevanI 72 hajAra strIo bhagavAna pAse dIkSA laI molamAM gaI kuga vigerenI hajAro strIoe zrIneminAthabhagavata pAse dIkSA lIdhI che. A badhI saMkhyA gaNatAM 40 hajAra saMkhyA kevI rIte ghaTe? temaja sarva tIrthakaronI sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikAnI saMkhyA kalpasUtramAM kahI che, temAM saMdeha AvI paDe che. uttara:-tIrthaMkara mahArAjA pAse jeo samakita pAmI dezavirati, sarvavirati vigere pAmyA hoya, teoneja tIrthaMkaranA parivAramAM gaNavA. bIjA gaNAtA nathI. mATe zaMkAne sthAna rahetuM nathI. 3-580 . paSThitazrI kIrtivijaya gaNikRta paznottaro. pakSa: keTalAka jIvo IlikAgatie bhavAntaramAM jAya che, ane keTalAka daDAnI gatie jAya che, tenuM kAraNa zuM? uttara-o dezathI mAraNAMtika samughAtamAM mare che, teo upajavAne sthAne IyaLanI gatie pahoMce che. kimake-temAM keTalAka pradezo utpatti sthAne prathama pahoMcelA hoya che. mATe te deza samudraghAtavALA kahevAya che.] ane jyAre sarvathI mArANAnika samudyAta karI [pAcho vaLIne marI]. upajavAne sthAne jAya che, tyAre daDAnI gatinI jema sarva pradezothI] jAya che, mATe sarva samudyAtavALA bane che, ema bhagavatIsUtramAM kaheluM che. zi. 136.] 3-581 # be sakjhAya paThAvIne guru pAse banneya kAlanuM anuSThAna karI, be pATalI karI laI, vairAtrikakAla paDikko hoya, tene aMDila vigere mATe bahAra javuM hoya, ane pahelo pahora pUro thayo hoya, to bAkInI kyiA sAMje karavI kahyuM? ke nahi? uttara:-prabhAtamAM sarva kriyA karI levAnI azakti hoya, to be sakjhAya paThAvIne be kAlanI kyiA kare, ane te vAra pachI eka pATalI karIne eka sajhAya paThave, te pachI bIjuM kAlamAMDaluM karIne vairAtrikakAla paDikkame,
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 pachIthI bAkI raheluM anuSThAna sAMje karavuM kahyuM che, anyathA nahi, ema yogavidhimAM kahela che3-582A. prazna: yogazAsanA trIjA prakAzanI TIkAmAM ji: puSpaniSato A zlokanA vyAkhyAnamAM pahelAM pANInA kogaLA vigere karI pachI pUjA karIne pachI paccakakhANa levuM kahela che, te zI rIte? uttara:-yogazAstramAM pavitra thavAno prakAra lokamAM prasiddha che, teno anuvAda ryo che. paraMtu e vidheyapaNe batAvela nathI. mATe paccakakhANavALAne pANInA kogaLA karyA sivAya devapUjA karavI kalpe che. tethI koI virodha Ubho thato nathI. 3-583 HR: sAmAiapuvvamicchAmi ThAmi kaaussggmiccaaii| suttaM bhaNiya plNbiabhuakupprdhriaprihrnno||1|| bRhata pratikamaNa hetugarbhanI A gAthAne AzrayIne koI matavAdIo pUche che, ke "tamo keDe doro bAMdho cho, te kayA zAstramAM kahela che?" uttara:- Avazyaka TIkA ane dharmaratna prakaraNa TIkA vigeremAM "AryarakSita sUrIzvarajIe potAnA pitAne keDe doro baMdhAvyo" ema kahyuM che, mATe te AcaraNAe hamaNAM paNa baMdhAya che, ema vRddhavAda che. 3-584 prazna: uvavAImAM koNikanA varNanamAM mAsunA e sUtranI TIkAmAM koNikane mAtA-pitAnA vinItapaNAe karI suputra kahyo che, te kema ghaTe? uttara:koNika mAtA-pitAnA sArA vinayavALo hato, paNa teNe vacamAM zreNika mahArAjA tarapha virUpa AcaraNa kareluM, te niyANAnA vaNathI ja kareluM hatuM. nahiMtara to, pitAnA maraNanA zokathI rAjagRhI choDI daIne caMpAmAM zuM karavA vase? mATe suputrapaNuM ghaTe che. 3-585 H: davve khIradumAI, jiNabhavaNAisu hoi khitmi| puNNatihipabhii kAle, hotthuvaogA u bhaavenn||1|| A jIta kalpanI chellI gAthAnA cothA pAdano artha zo che? uttara:-A gAthAnA traNa pAda barAbara che, paNa cothuM pAda "suhovA bAve 3 AvuM che. mATe te cothA pAda anusAre artha sugamaja che. "dravyathI sIravRkSo vigere, kSetrathI jinabhavana vigere, kAlathI pUrNa tithi
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 159 vigere, ane bhAvathI zubha upayoga vigere zuddhi dIkSA vigeremAM jevI..3-586 prazna: AsomAsanA asakjhAyanA divasomAM je siddhAntanI pAMca gAthA bhaNI zakto hoya, tene te gAthAo bhANavI ghe? ke nahi? uttara:-asajhAyanA divasomAM siddhAMtanI ekAdi gAthA paNa gokhavI kalpa nahi.3-587 prazna: Avazyaka bRhata TIkA ane sUpaDAMgasUtra TIkAmAM kAle prasuptasya janArdanasya, meghAndhakArAsa ca shrvriissu| mithyA na nAgari vinege, te pratyaya ke prathama puiArA A zlokanA traNa pAdanA prathama akSaroe karI hAni e kriyApada che, te kevI rIte siddha thAya? uttara:-te kAvyamAM zAmi e kriyApada prAkRta bhASAe siddha thAya che. 3-588 prazna: zrI vijayadAna sUrIzvarajIe banAvela sAta bolamAM utkaTa usUtra bhASInuM dharmakatya anumodavA lAyaka nathI ema kahyuM che, temAM uTa usUtra bhASI e zabda karI ahIM zuM kahevAya che? uttara:-utkaTa ane anukTa zabdanA artha bAbatamAM kacapacapaNuM dUra karavA mATe ja bAra bolamAM bIje bola lakhelo che, mATe te mujaba sarva jANavuM..3-589 prazna: posaha pAryo hoya, ane sAmAyika pAravA mATe muhapatti paDilehavAI rahI hoya, te vakhate paMcendriyanI ADa paDe, to posaha pAravAnI kiyA pharI karavI? ke nahi? uttaraH-posaha pAravAnI kriyA karI karI posaha pAravo joIe. 3-59Oaa prazna: gii voi ItyAdi gAthAnI upadeza mAlAnI TIkAmAM kahyuM ke, chaMdakumAra pAMcasonA parivAravALo saMsArathI nIkalyo." ane rASimaMDalamAM to pAyA eTale 499 kahyA che. to te kevI rIte che? uttara:-upadezamAlA TIkAmAM dikSAnA adhikAramAM pAMcasono parivAra kahelo che, ane RSimaMDalamAM to mokSanA adhikAramAM 499 kahyA che. mATe kAMI virodha nathI. 3-591II
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 prazna: zAtAdharmakathAnA prathama adhyayanamAM zreNika rAjAnI dhAraNadivIne ekaja putra meghakumAra kahyo che, ane anuttarovavAI sUtramAM to lalikumAra vigere sAta putro kahyA che, to te zI rIte ghaTe? uttara:-zreNika rAjAnI sAta putravALI te dhAraNI rANI bIjI hovI joIe, athavA te ekaja dhArANI devIne jAlikumAra vigere sAta putro meSakumAranI dIkSA thayA bAda janmyA hoya, ema saMbhave che. 3-592aa prazna: 3khulA - zarIranA bhUSaNo mUkI dIdhela- ItyAdi pATha mujaba posahamAM zrAvakone AbhUSaNo choDI devAnuM batAvyuM che, hamaNAM to AbhUSaNo rAkhe che. te kevI rIte ghaTe? uttara -utsarga mArge karI je sarvathI poSaha aMgIkAra kare, to AbhUSaNo choDI ja devA yukta che, kemake zobhA, lobha vigere doSonuM kAraNa bane nahi. sAmAyikamAM te banneno niSedha che. je dezathI posaha kare, to AbhUSaNo paNa hoya che. 3-593aaaa prazna: laMguttaradoSa zrAvakone lAge? ke nahi? uttara:-zrAvakone kAussagnanA 18 doSomAM lakhyuttara doSano niSedha karelo nathI. to paNa avicchinna paraMparAthI ane ucitapaNAthI laMbuttaradoSanuM nivAravuM dekhAtuM nathI. 3-54 prazna: pratiSThAnA adhikAramAM sAdhuoe vAsakSepa nAMkhavo, evo pATha kayA graMthamAM che? je hoya to pratikAnI peThe dararoja vAsakSepa pUjA sAdhuo kema karatA nathI? uttara-pIstAlIsa AgAmomAMthI Avazyaka brahata TIkAmAM gaNadhara padanI pratikAnA adhikAramAM sAdhuone vAsakSepa nAMkhavAnA akSaro batAvyA che. dareka divase vAsakSepanI pUjA sAdhuone karavAnA akSaro koIpaNa ThekANe batAvyA nathI. mATe tenuM vidhAna kayAMthI hoya?i3-595A prama: kiyAvAdI ane akiyAvAdI miAISTione sakAma nirjarA hoya ke nahi? je hoya? to graMthano pATha batAvavA kRpA karazo. uttara:-teone sakAma nirjarA paNa hoya che ema lAge che. kemake akAma nirjarAvALAno utkRSTathI vyaMtara devomAM upapAta kahela che. ane caraparivAkono brahma devaloka sudhI kahela che. ema uvavAI sUtramAM kahyuM che. te anusAra sakAma nijara hoya e tatva che. A3-596
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161 ka: sAmAyikamAM rahela zrAvakane pAryA sivAya lAgalagATa keTalA sAmAyika karavA kalpe? uttara:-ATalA sAmAyika lAgalagaTa karAya, evA akSaro zAstramAM joyAnuM sAMbharatuM nathI. jo mana ThekANe hoya to, IcchA mujaba sAmAyiko kare. paNa bIjA Adi sAmAyikamAM sakjhAyanA AdezanuM mAMgavuM saMbhavatuM nathI ema vRddhonuM kathana che. paraMtu eka sAmAyika pachI bIjuM karatAM zarIraciMtA vigereno upayoga karIne ja uccaravuM. 3-597 (atyAre traNa lAgalAgaTa karavAnI prathA che.) prazna: taf of mAsa nA holyA - rAyapasaNInA A pAThamAM pradezI rAjAne AryanA putrano putra kahela che, ane zrAddhavidhi TIkAmAM Aryakano putra kema kahela che? uttara:-patrano putra paNa atyA vahAlo hovAthI lokomAM putrapaNe kahevAya. tethI dezI rAjAmAM paNa namUzabdano putrapaNe vyavahAra karelo saMbhave che. 3-598 prazna: zalAkApuruSo gRhasthapaNAmAM mAMsabhojana kare? ke nahi? uttara:-tIrthakarone sarvathA mAMsAhAra hoyaja nahi, bIjAone paNa prAye karI hoto nathI, ema jaNAya che. II 3-599o prazna: vinA moTA avAja mano, nija nizimona parata ratno jIva haNai je bhava channavaI, teha pApa ekasaraso savi" ItyAdika rAtribhojananI caupadImAM bahu kahyuM che, te zuM mAnya che? ke amAnya? uttara:-kevali bhagavaMte niSedhela hovAthI, ane aneka jIvanA ghAtanuM kAraNa hovAthI, rAtribhojana varjita ja che. paNa caupadImAM kahyuM che, te laukika che, te paNa rAtribhojananA anarthane sUcavanAra hovAthI, kathaMcita mAnyaja che.li3-6OA prazna: zrIvimalanAthanA prapautra zrIdharmaghoSa sthavira pAse dIkSA laI mahAbalakumAra pAMcamA devalokamAM jaI, daza sAgaropamanuM AyuSya pALIne avI, ane manuSya thaI, zrI vIrabhagavaMta pAse dIkSA laI siddha thayela che. ema bhagavatI zataka agIyAramo udesAmAM kahyuM che. jo tema thAya, to sina prazna-21]
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 kalpasUtra vigeremAM zrI vimalanAtha ane vIrabhagavaMtanuM moTuM aMtara dekhAya che, te kevI rIte ghaTe? uttara :-bhagavatI TIkAmAM bIjA vyAkhyAnamAM "prapautranA ziSyasaMtAnamAM dIkSA lIdhI, ema kahela che, tethI kalpasUtramAM kahela kALane AzrayI kAMI pANa viruddha thatuM nathI.3-601 .. prazna: nandI TIkAmAM sthittopAI. A gAthAnA vicAramAM yuddha - buddha dvAramAM sarva thoDA svayaMbaddha siddho che, tenA karatAM pratyekabuddhasiddho saMkhyAtaguNA che, teothI paNa buddhibodhita siddho saMkhyAtaguNA kahelA che. te kema ghaTe? kemake-buddhi bodhitone kevala zrAvako pAse vyAkhyAnano niSedha dazavaikAlika TIkA vigeremAM kahela che. uttara:-buddhi zabda karI tIrthaMkarIo ane sAmAnya sAdhvIo kahevAya che, temAM tIrthakarInA upadezamAM to vicAra karavAno nathI ja, ane sAmAnya sAdhvIone to joke kevala zrAvako pAse upadezano niSedha che, topaNa zrAvikA mizrita zrAvakone ane kAraNe ekalA zrAvakone upadezano saMbhava paNa che. mATe koI aghaTatI vAta nathI. 3-602 / prazna: 3M sAma miM Damira nAmAnomAM vaMdittu sUrimAI sajjhAyAvassayaM kunnii||1|| A zrAddhadinakRtyanI 131mI gAthAno artha zo che? uttara:-A gAthAno artha TIkAmAM suprasiddha ja che, paraMtu sUtranA pATha mAtrathI sAmAyika pachI IriyApratikamaNano pratibhAsa thAya che, temAM savistara Avazyaka cUrNinA akSaro anusaravA, jethI saMzaya dUra thaI jaze. kemake-AvA pAThonuM mULa cUrNi che, ema jaNAya che. 3-603 prazna: sUyagaDAMga sUtra prathama zrutaskaMdhanA cothA adhyayananI TIkAmAM nArakIone chinnati zirone hU AvuM vizeSaNa lagADela che, to nArakIo to napusaMka che, teone puraSacihna kyAMthI hoya? ke je paramAdhAmI che? uttara:-nArakIo napusaMkadI che, to paNa puruSacihnanuM hovuM viruddha nathI. kemake-puSpamAlA TIkA vigeremAM napuMsakanA lakSaNomAM kahyuM ke hallAhAvo saravaUAgo 8i mAM maDavA ya vALA-mahilA svabhAva, svara ane varNano bheda, moTuM puruSacihna ane mRduvANI. ItyAdika napuMsakanAM lakSaNo che. 3-604
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 163 A : haimapadmacaritramAM "rAmakevalInA vacanathI cothInarakamAM rahelA rAvaNa ane zaMbUka sAthe yuddha karatA, ane paramAdhAmIe pIDelA evA lakSmaNane dekhI, sItAIndra tyAM jaI, kAMIka du:khane nivAravA lAgyo." ema kahela che. temAM cothI narakamAM sItAIndranuM javuM, ane paramAdhAmInI pIDA kevI rIte ghaTe? kemake- sahasAraMtiyA nAyanephrena gati tattvamu tisu paramAmiaAviSTa "sahasAradevaloka sudhInA devo snehe karI trIjI pRthvI sudhI nArakamAM jAya che. traNa naraka pRthvImAM paramAdhAmIe karelI pIDA hoya, A prakAre paMcasaMgraha ane saMgrahaNInAM vacano che. - uttara:-- tivrupanamAmitrajyAvi saMgahaNInuM A vacana prAyika che. mATe cothI naraka pRthvImAM rAvaNa vigerene paramAdhAmInI karelI vedanA saMbhave che, tethI virodha nathI, ane paMcasaMgrahanA sahasAratiya pATha bAbata jANavuM ke-ahIM paMcasaMgrahanuM pustaka hAthamAM AvyuM nathI, mATe uttara lakhAela nathI, jyAre te hAtha Avaze, tyAre jaNAvIzuM. // 3-605 // prazna: dravyaliMgInA dravyathI banela caitya, avidhi caitya che, ema Agama vacana che. paNa pustakAdi kSetromAM te dravyanuM vAparavuM yukta che? ke ayukta ? je yukta che, to caityamAM kema ayukta che? ane teNe arpaNa kareluM pustaka susAdhuo kema grahaNa kare che? temaja keTalAka ciraMtana AcAryoe zithila mArga dUra karIne potAnI pAse rahela motIone pASANathI vATI kema nAMkhyA? je te dravya pustakAdimAM kalpatuM hota, to zuM karavA motIone vATI nAMkhI pheMkI de? uttara :-- caityane AzrayIne vidhi, avidhino vicAra zAstromAM batAvela che, paNa pustakane AzrayIne batAvela nathI. mATe te banneya kSetronuM sarakhApaNuM nathI. tethIja paraMparAe paNa tenuM pustaka grahaNa karAtuM AvyuM che. AmAM kAMI paNa ayukta nathI. ane je keTalAka ciraMtana AcAryoe suvihita mArga svIkAratI vakhate motIno cUro karI pheMkI dIdhA che, te ugravairAgyapaNAthI pheMkI dIdhA che, mATe kAMIpaNa geravyAjabIpaNuM nathI. // 3-606 // prazna: RSabhadeva svAmI sAthe cAra hajAra rAjAoe dIkSA lIdhI, teone sAmAyikano uccAra koNe karAvyo?
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 uttara:-te cAra hajAre ke prabhu peThe dIkSA lIdhI, ema aSabhadeva caritra vigeremAM che. 3-607aa prazna: vaMdAravRttimAM lije ! paNa A chaMdanA vyAkhyAnamAM "trikoTi parizuddhapaNAe prasiddha" AmAM trikoTi zabdano zo artha? uttara:-sUtra artha ane tadubhaya rUpa trikoTi athavA kapa, cheda ane tApa lakSaNa parIkSA te trikoTi saMbhave che.3-608. prazna: vaMdanaka niryuttimAM sarvilA ItyAdika gAthAmAM bhAva sAgara A be zabdono nAnI TIkAmAM artha kya nathI; to bahaTIkAmAM artha karyo che? ke nahi? uttara:-bahavRttimAM artha karela nathI, paNa bhagavatI satranA solAmA zatakanA bIja udezAnI TIkAmAM gRhapatino artha mAMDalika rAjA ane sAgArika zabdano sAmAnya gRhastha artha karelo che. 3-609 uttara:- kirANAvalImAM dazamA svapnanA adhikAramAM virdi avi evo pATha che. Avazayaka TIkAmAM to judo che. kirANAvalImAM te pATha kyAMthI lakhyo haze? te jaNAvavA kRpA karazojI. uttara:- Avazyaka bRhadavRttimAM paNa vivAraMvata A prakAre che. teno artha vibudhapaMkaje eTale khIlelA kamaLavALuM pA sarovara che. temaja kirANAvalimAM je pATha che te kalpacUrNithI athavA koIka aMtarvAathI lakhela haze, ema saMbhave che. 3610 paNDitazrI dhanaharSa gaNikata praznottaro. prazna: saudharmadevanI padavInI apekSAe zAna devanI padavI adhika che, tema bhavanapati, jyotiSa ane vyaMtaromAM mAMhomAMhe kaI padavI mUna ane kaI adhika che? uttara-vyantara, jyotiSa ane bhavanapatione uttarottara bahulapaNAthI maharbikapaNuM che. mATe padavInI adhikatA paNa temaja che. 3-611 prazna: gaMgAnadInuM pANI lavaNa samudramAM paDe che, tema mAnuSottara parvata sanmukha jatI nadIonuM jala kyAM paDe che?
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 uttara:-mAnuSottara sanmukha jatI nadInuM pANI puSkaravAra samudramAM visAmo le che, ema ThANAMga vigerenI TIkAmAM batAvyuM che. 3-612 : aSTottarI snAtra bhaNAvatI vakhate jaghanyathI ane utkRSTathI keTalA zrAvako pavitra thaI ubhA rahI zake? uttara:-jAnyathI ATha ane utkRSTathI IcchA mujaba. 3-613 prazna: jinAlaya vigeremAM aSTottarI snAtra bhaNAtuM hoya, tyAre zrAvikAo jevA, gAvA ane darzana mATe Ave? ke nahi? uttara:-gAvA vigere mATe zrAvikAo Ave che, kemake-aSTottarI vidhimAM tema lakhela che. 3614 prazna: koI zrAvakane bAra vata saMbaMdhI cIpadI vigere jeDakaLA karIne ApI hoya, tenI aMdara prathamavata vigere adhikAravizeSamAM upadhi muhapatti paDilehyA bAda sakjhAya karatI vakhate koIne paNa bolavAne ghe? ke nahi? uttara:-paDilehaNa-svAdhyAyanA samaye pAMca gAthA vigere bolavAne kahyuM che. 3-615aa. dha: caMpA vigerenA kulathI vAsita kareluM pANI sakala lIlotarInA paccakakhANavALA zrAvakane pIvuM kalpe? ke nahi? uttara-paccakhANavALAne te pANI pIvuM kahyuM che. 3-616o. prazna:caumAsInI aThThAI caudaza sudhI gaNavI ke punama sudhI gaNavI? uttara: caumAsInI aphAI hamaNAM caudaza sudhI gaNAya che. ane pUnama to parva tithi tarIke ArAdhavI ja joIe..3-617 praH caitra-Aso mAsanI aThThAImAM pUnama gaNAya ke nahi? uttara-te banneya aThThAImAM pUnama gaNAya che. 3-618 ya: a cUDalo yutha kadi miTTA illI maMkuNa juA khuDahI jUA ya gaddahiyA // 1 // ArAdhana patAkAnI gAthAmAM cuDelIne teIdriyamAM kahI che, ane jIva vicAramAM mAphavA pade karI cuDela artha beIMdriyanI gAthAmAM karAya
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 che. mATe A banneyamAM pramANa zuM? uttara :-- cuDelanA nahi. // 3-619 || viSayamAM matAMtara jANavuM. ane matAMtaramAM muMjhAvuM prazna: rogI puruSane traNa prakAranA AhAranA tyAga rUpa aNasaNa karAvAya che, te uccarAvavAno zo vidhi che? uttara :-- pahelA amuka vakhata sudhI karela tivihAra, covihAra paccakkhANavALA puruSane sAgArika aNasaNa khaDu me dukhta pamAo A gAthAnA uccArapUrvaka karAvAya che. // 3-620 // prazna: sUkSma nigodathI nIkaLelo jIva pharI temAM jAya ? ke nahi ? uttara :-- sUkSma nigodathI nIkaLela jIva pharI paNa sUkSma nigodamAM jaI zake che. // 3-621 // prazna: upAzrayamAM pesato chuTo zrAvaka nisihI ane nIkaLato AvasahI kahe? ke nahi ? uttara :-- sAmAyika vigere vrata vinAno zrAvaka pesatAM nisihI kahe, paNa nIkaLatAM AvasahI kahe nahi. // 3-622 // prazna: jinamaMdiramAMthI nIkaLatA sAdhuo ane zrAvakoe AvasahI kahevI? ke nahi ? uttara :-- sAdhuoe AvassahI kahevI, paNa zrAvakothI kahevAya nahi. // 3-623 // prazna: aNimA vigere ATha mahA siddhio kaI labdhimAM samAya che? ane mahAvratI ke dezavirati ke mithyAdaSTione saMbhave ? ke nahi ? uttara :-- aNimA vagere siddhio vaikriya labdhimAM aMtargata che ane te mithyAtvIo ane samakitIone saMbhave che. 3-624 // prazna: vIrabhagavaMta dezanA ApI, devachaMdAmAM padhAre, tyAre 11 gaNadharomAM gautamagaNadhara ja moTA hovAthI dezanA Ape? ke paTTadhArI hovAthI sudharmAsvAmI dezanA Ape ? ke koI bIjA gaNadharadeva Ape ? uttara :--dIkSAe moTA hovAthI gautamasvAmI hAjara hoya, to te ja dezanA Ape, ane hAjara na hoya, to hAjaramAMthI je moTA hoya, te Ape che. 53-625 //
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167 prasa: jaMbusvAmI ane prabhavasvAmIe sAthe dIkSA sIdhI; jaMbUsvAmInuM 80 varSanuM sarva AyuSya che, ane prabhavasvAmInuM 85 varSanuM che. sAthe dIkSA vakhate 30 varSanA prabhava svAmI hatA, to jaMbusvAmI vidyamAna chatAMja prabhavasvAmInuM svargavAsIpaNuM prApta thAya che, mATe A bAbata, paTTAvalImAM lakhela hakIkata sAthe kevI rIte maLe ? uttara :-- jaMbusvAmInI dIkSA thayA pachI keTalAka varSoe prabhavasvAmIe dIkSA lIdhI hatI, ema saMbhave che. tethI koI virodha Avato nathI. te bAbata pariziSTa parvamAM kahI che. pAMcamA gaNadhara bhagavAnane paNa e prakAre vinaMti karI, tethI parivAra sahita jaMbUsvAmIne dIkSAvidhipUrvaka ApI;" have koI divase pitAne pUchIne prabhava paNa Avyo. teNe paNa jaMbusvAmInA ziSya tarIke dIkSA lIdhI. // 3-626 // prazna: AkAzano pradeza ane pudgalano paramANu A bemAMthI sUkSma koNa che? uttara :-- te banneyano vibhAga thato na hovAthI, pradezanI apekSAe banne tulya che. paNa avagAhanAnI apekSAe to eka AkAza pradezamAM anantA paramANu avagAhI zake che. te vizeSa jANavo. // 3-627 // prazna: : pravacana sAroddhAranI TIkA vigeremAM IMdriyonA viSayanuM pramANa AtmAMgule karI kahyuM che, cakSunA utkRSTa viSayamAM jeNe lAkha yojananuM zarIra banAvela che, te viSNukumAranuM chAMta mUkyuM che. te AvI rIte- "cakSu IMdriya kAMIka adhika lAkha yojana dUrathI rUpane dekhI zake che. viSNukumAra vigere potAnA paga pAse rahela khADAdikamAM rahela DhephA vigere joI zake che, tethI lAkha yojanathI kAMI adhikapaNuM batAvyuM che ema navatattvanI avasUrNimAM che. mATe cakSuIMdriyanA viSayamAM viSNukumAranuM dRSTAMta batAvela hovAthI, viSNukumAre vizrvaluM zarIra AtmAMgulanA mApathI banela hoya tema saMbhava che. nahiMtara to, dAMta baMdhabesatuM bane nahi. Ama chatAM hIrapraznamAM cothAprakAzane aMte "viSNukumAre banAvela zarIra utsedha aMgulanA mApathI che" ema kahyuM, te kevI rIte ghaTe ? uttara :-- viSNakumAre vikvela kAMIka adhika lAkha yojananuM zarIra camarendra vigerenI peThe pramANa aMgulathI paNa banyuM hoya, tema saMbhave che. mATe AmAM kAMI vAdavivAda nathI. ane je hIrapraznamAM tene utsedha aMgulanA
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 mApavAnuM kahyuM temAM kAMIka vidheya che. 3-6285 ba: pratikramaNamAM khamAsamaNa ApIne bhagavAna ha, AcAryoM ItyAdika cAra khamAsamaNamAM paheluM je bhagavAnAM pada che temAM bhagavatu zabdano artha zo thAya? koIka kahe che ke-"sudharmA svAmI thAya" ane koIka"maMDalInA svAmI gItArtha munivara thAya" ema kahe che. ane koIka "tIrthakara artha thAya" ema bole che. ane pratikamaNa tagarbha graMthanA bAlabodhamAM jyAre kAraNe hintarli vAlaH ema lakhyuM che, ane ladhupratikamANa gahitamAM bhagavatu zabdanA cAra artha batAvyA che, mATe zo artha thAya? uttara:-paraMparAe bhagavatu zabdano artha dharmAcArya saMbhaLAya che, ane je pratikamANa hetu garbhanA bALabodhamAM "cAra khamAsamaNe arihaMtAdika vAMda" ema kahyuM che, te bAlabodha kono karela che? te jaNAvavuM te joyA bAda jaNAze. 3-629 prazna: derAsaramAM mUlanAyakanI daSTi dvArazAkhanA keTalAmA bhAge lAvavI joIe? ane viveka vilAsa vigeremAM zuM batAvyuM che? uttara:-viveka vilAsamAM dvArazAkhASTabhirbhAgairadhaH pakSAt vidhIyate / muktvASTamaM vibhAgaM ca, yo bhAgaH saptamaH punaH // 1 // tasyApi saptame bhAge, gajAMzastatra saMbhavet / prAsAda-pratimAvRSTirniyojyA tatra zilpibhiH // 2 // "dhArazAkhAnA nIcethI upara sudhI ATha bhAga karavA. temAM sahuthI uparano AThamo bhAga choDI devo, ane vaLI sAtamA bhAganA ATha bhAga karavA, temAM nIcethI teno sAtamo bhAga Ave temAM gajAMza saMbhave, mATe temAM zilpIoe pratimAnI daSTi rAkhavI. dhArazAkhAnA karelA ATha bhAgomAMthI je sAtamo bhAga che, tenA ATha bhAga karavA. temAM nIcenA che ane uparano eka choDI daI sAtamA bhAgamAM pratimAnI daSTi rakhAya che te jANI levuM. . 3-630 che paNa: jinamaMdiramAM bhamatInI derIo 23 karavI ke 24? "mULa nAyaka sAthe covIsa thAya mATe 23 ja karavI" ema koI kahe che. tethI AmAM pramANa zuM?
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 169 uttara:-- mULanAyakanA derAthI judI 24 derIo karAya che, ema ahIMnA sUtradhAro kahe che. 53-631 // prazna: cAra nikAyanA devonI eka eka koTI eTale cAra kroDa devo jaghanyathI tIrthaMkara prabhu pAse hoya? ke tamAmanA maLI eka kroDa devo hoya ? te jaNAvavA kRpA karazo. koI kahe che ke-cAra koDanA akSaro vItarAgastava TIkAmAM che." te sAcuM che? ke nahi ? uttara :-- cAre nikAyanA maLI eka kroDa devo hoya che, ema jaNAya che. kemake nAmamAlA vigeremAM tema kahela che. ane jemAM "dareka nikAyanA eka eka kroDa devo hoya" ema kahela hoya, te vItarAga stavanI TIkA kaI? ane koNe banAvela che? te jaNAvavuM tethI jaNAze. // 3-632 // prazna : jinezvaranA samosaraNamAM saMkhyAtA devo mAya ? ke asaMkhyAtA mAya ? uttara : yogazAstra TIkAmAM kahyuM ke "samosaraNamAM asaMkhyAtA suranara vigere mAI jAya che" mATe temAM kAMI ayogya nathI. ane je nAmamAlA vigeremAM koI ThekANe koTAkoTi saMkhyA batAvI che, temAM vizeSanI vivakSA karI nathI, ema jaNAya che. // 3-633 // poptos prazna: saMvaccharI pratikramaNamAM "40 logassano kAussagga karI upara eka navakArano kAussagga karavo." ema koI kahe che. ane koI kahe che ke " chello navakArano kAussagga na karavo." AmAM pramANa zuM? uttara :-- saMvaccharI pratikramaNamAM navakAra sahita 40 logassano kAussagga karavAnuM pratikramaNa hetu garbha graMthamAM kahyuM che ane paraMparAe paNa temaja karAya che. 3-634 // prazna: vicaratA sAdhuo vaDe gRhasthanI hAjarImAM roharaNe karI paga pUMjavAmAM Ave, to mArjanA asaMyama doSa batAvela che, temAM zo hetu che? uttara:apariNata loko upahAsa vigere kare, te hetu jANavo. // 3-635 // prazna: je arihaMta Adi vIzapadanuM ArAdhana kare che, temAM te padanuM gamaNuM upavAsanA divase ja karAya ? ke traNa divasa sudhImAM karAya? uttara :-- je cotha bhakte vIsasthAnaka tapa ArAdhana kare che, te be judA [sana prazna-22]
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 judA cotha-bhakto karato hoya, to traNeya divasamAM paNa padanuM gaNaNuM karI zake, paNa lAgalagaTa kare, to saMbhava pramANe kare, ema jANavuM. 3-636 * A jagatamAM keTalAka jIvo pahelAM aneka prakAranI yoni vALA banI pote karela karmane AdhIna banelA hovAthI, basa ane sthAvaranA sacitta ane acitta zarIromAM pRthvIkAyapaNAe utpanna thAya che. jema "mastakamAM maNi pedA thAya, hAthIdAMtamAM motIo pedA thAya, viklendriya sIpo vigeremAM paNa motIo thAya, ane pArakara vigere bhUmimAM lavaNapANe upaje che." A pATha sUyagaDAMga sUtranI dIpikAmAM che. Ama kahIne kharataro motIne sacitta kahe che. ane hIrapraznamAM motI acitta kahela che, to te kevI rIte che? uttara:-sUyagaDAMga sUtranI dIpikA vigeremAM "motI joke sacittapaNe upaje" ema kahela che, topaNa anuyogadvAra vigeremAM acitta motI kahyA che. tethI upajavAnA sthAne motI sacitta hoya, ane tyAMthI bahAra nIkaLelA acitta hoya che. ema bahu suto kahe che. jeo sarvadA motInuM sacitapaNuM kahetA hoya, teone motInA cuDalAvALI zrAvikAonA hAthe AhArAdikanuM vahoravuM vigere vajI devuM paDaze. 3-637 ma: "gAya- kAniphUar" ItyAdi. AmAM sUtaka zabda dareka sAthe joDAya che, tethI jatasatA janma pachI daza divasa sudhI, ane mRtasUtaka-maraNa pachI 10 divasa sudhI hoya che. temAM je vaya che, te be prakAre che. laukika ane lokottara. temAM laukika be prakAre che. Izvara ane pAvatakathika. temAM Izvara maraNa vigerenuM te batAve che. lokamAM sUtakanA daza divasa vaya che, te Izvara che. ane yAvatruthika eTale varuDa chIpA, cAmaDIA, DoMba vigere- aspRzya jAtiono sparza varjavo, A pramANe yavahAra TIkAmAM che." ema kahIne kharataro sukanuM ghara 10 divasa sudhI varje che. ane hIrapraznamAM to kahyuM che ke "daza divasano pratibaMdha jAmyo nathI." to A bAbata kema che? uttara-vyavahAranI TIkAmAM je daza divasanuM varjana che, te dezavizeSane AzrayIne che, tethI je dezamAM sUtakasaMbaMdhI je maryAdA hoya, teTalA divasa varjavA, tethI praznottara saMgha sAthe koI virodha Avaze nahi. 3-638
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 prazna: pravacana sAroddhAranA trIjA zatakanI 33 mI gAthAnA saMgatiyAmi appattine A padanA vyAkhyAnamAM ANaMdasUrijIe kahela che ke :-"sAMgarI vigere na nAMkhyA hoya, tevo dahIMno ghoLa vigere lye che, je sAMgarI vigere nAMkhyA hoya, to vidaladoSano saMbhava hovAthI ghoLa vigere kalpe nahi." A vacananA baLathI kharataro sAMgarIphaLa ane bAvaLanA paIDAne paNa vidalapaNe mAne che. AnaMdasUri to vaDagacchIya saMbhaLAya che, mATe tenuM vacana kevI rIte ApaNane pramANa na hoya ? uttara :-- AnaMdasUrino karelo graMtha to haju sudhI jovAmAM Avyo nathI, te jovAmAM Ave, to te saMbaMdhI vicAra karavo vyAjabI gaNAya. nahiMtara to na gaNAya. // 3-639 // prazna: pannavaNAnA bIjA padamAM bAdara agninA adhikAramAM vAyAva Dukhya pandhanuM mahAvidetu A padanA vyAkhyAnamAM 'vyAghAta-eTale atisnigdhakAla athavA ati lukho kAla hoya tyAre agnino viccheda thAya che, tethI jyAre pAMca bharata ane airAvatamAM suSama-suSamA ane suSama-duSamA varte che, tyAre atisnigdhakAla che, ane du:Sama duSamAmAM ati lukho kAla che, temAM agnino viccheda che."ema kahyuM che. A thanamAM pahelA ane trIjA Are bAdara agnino niSedha kahyo, bIjA Are nahi. tethI bIjA Are agni hoya ? ke nahi ? vaLI, suSama-du:SamAmAM agnino niSedha kahyo ane azista pAna ItyAdika karI agnino saMbhava kahyo, te kevI rIte ghaTe ? vaLI, utsarpiNIno bIjo Aro keTaloka jAya; tyAre bAdara agni upajaze, ane keTaloka jAze, tyAre nIti zarU thaze, te nItino pravartaka koNa thaze? 66 uttara:-- pannavaNAnA pATha anusAra pahelA, bIjA ane trIjA ArAmAM kALanuM atisnigdhapaNuM kahyuM che, tethI zaMkA thI rahe? arthAt na ja rahevI joIe. trIjA ArAmAM atisnigdhapaNuM kahyuM che, chatAM tene cheDe agninuM utthAna thAya" ItyAdi kzana to alpanI avivakSA hovAthI dUSaNa karanAra nathI. "utsarpiNInA bIjA ArAnI zarUAtamAM puSkarAvarta vigere pAMca megho varSavAthI bAdara vanaspati pragaTa thavAthI, bIlathI bahAra nIkaLela
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 manuSyoe mAMsAdi varjhanarUpa nIti AdarI. ane gAmaDA vigerenI racanA, Adi zabdathI agni vigereno saMbhava thatAM pAkAdika karavAnuM bIjA ArAne cheDe jAtismaraNa-vALA pahelA vimalavAhana kulakarathI pravartye" ema haima vIra caritramAM kahela che. II3-640 // prazna: pannavaNAnA bIjA padamAM beIMdriya vigare paryApta ane aparyAptAnA sthAnanA praznanA adhikAramAM 34nor tava vesakhAte A padamAM-"UrdhvalokamAM tenA eka deza bhAgamAM eTale meruparvata vigerenI vAvaDIomAM zaMkha vigere beIMdriyAdi jIvo kahelA che, ane egiMdia paMciMdiya uDDhe a ahe a tirialoe a / vigaliMdia jIvA puNa, tirialoe muNeavvA // 1 // A gAthAmAM "tirdhvalokamAM vileMdriya jIvo jANavA" ema kahyuM te kevI rIte che? 99 uttara:-- bhiliya viMyi. A gAthAmAM je titilokamAM ja beIMdriyajIvonuM pratipAdana karyuM, te bahulatAne AzrayIne jANavuM. // 3-641 // prazna: prathamapadamAM AsAlikanA adhikAramAM saMtomukuttadvAJA A pATha dekhAya che, ane TIkAmAM addhA e padanuM vyAkhyAna levAmAM AvatuM nathI, tethI sUtramAM te pada adhika che? ke TIkAmAM nyUna che? uttara:--sUtramAM annA pada che, TIkAmAM tenuM vyAkhyAna karyuM nathI, te to sugama hovAthI karela nathI, ema jANavuM. 3-642 5, praznaH prazna: lIlA nALIeramAM athavA sUkA nALIeramAM keTalA jIva hoya? temaja tenA bIyAmAM saMkhyAtA jIva hoya? ke asaMkhyAtA hoya? ke anaMtA jIvo hoya ? kemake keTalAko bIyAmAM anantA jIvo hoya, ema pratipAdana kare che, mATe kharuM zuM che? uttara :--bI sahita nALIeramAM eka ja jIva hoya che. 3-643aa prazna: lIlA tathA sUkA sIMgoDAmAM keTalA jIvo hoya ? uttara :-- lIlA athavA sUkA sIMgoDAmAM be jIva kahela che. 53-644nA prazna: AvaLa vanaspatimAM saMkhyAtA jIvo? asaMkhyAtA jIvo? ke anaMta jIvo hoya ? ane tenuM svarUpa kayA graMthamAM kaheluM che?
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173 uttara :-- AvaLanA mULa vigeremAM asaMkhyAta jIvo hoya che. ane pAMdaDA vigeremAM eka eka jIva hoya che. ema pannavaNA sUtra vigeremAM kahyuM che. 53-645mA prazna : utsedha aMgulathI banela traNa hAthathI mAMDI cha hAthavALA jIvone te ja bhavamAM mokSa thAya ? ke nahi ? uttara :-- utsedha aMgulathI banela be hAthathI mAMDI sAdhika pAMcaso dhanuSya sudhI zarIra dhAraNa karavAvALA jIvo muktimAM jaI zake che. 53-646aa prazna: saddAmanApamALe, putvIjAp ti ne nIvA te pArevamittA, taMbUddIne na mAyaMti ? // egaMmi udagabiMdumi, je jIvA jiNavarehiM pannattA / te jar3a sarasavamittA, jaMbUddIve na mAyaMti // 2 // "lIlA AmaLA pramANa pRthvIkAyanA kakaDAmAM je jIvo hoya che, tene pArevA jevaDA zarIravALA mAA hoya; ane tenAthI jaMbUTTIpa bharavAmAM Ave, to te jIvo jaMbUThThIpamAM mAya nahi. // 1 // eka pANInA biMdumAM jeTalA jIvo jinezvaroe kahela che, te jIvone sarasava jevaDA zarIravALA kalpIne te jIvothI jaMbUddIpa bharavAmAM Ave, to jaMbudrIpamAM te badhA mAI zake nahi." // 2 // A be gAthA pratikramaNa sUtra TIkA ane pravacana sAroddhAra TIkA vigeremAM jema jovAmAM Ave che, tema teukAya vigere ekendriya jIvonuM pratipAdana karanArI gAthAo prAya: karI graMthamAM levAmAM AvatI nathI. tenuM zuM kAraNa? temaja "baraMTInA cokhA (kurIyA) pramANa teukAyamAM je jIvo che, teone mastakanI likhapramANa dehavALA kpI, tenAthI jaMbUddIpa bharavA mAMDe, to temAM samAI zake nahi. ane mAtra lIMbaDAnuM pAna pharakAve teTalAja vAyukAyamAM jeTalA jIvo che, teono khasakhasa jevaDo deha kalpIne bharavA mAMDIe to jaMbudvIpamAM mAya nahi.' A artha pramANa che? ke nahi ? vaLI, A artha pratipAdana karanAra jevI tevI be gAthA chUTA pAnAmAM che.
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 baraTItaMdulamittA, teujIvA jiNehi pnnttaa| matthayalikkhapamANA, jaMbuddIve na maaryti||1|| je lIvapattapharisA, vAUjIvA jiNehiM pnnttaa| te jai khasakhasamittA, jaMbuddave na mAyati // 2 // vaLI, je pRthvIkAya vigere jIvanuM pramANa pratipAdana karanArI gAthAmAM pArevA vigere batAvyA che, te judA judA tIrthakarnA kALamAM judA judA pramANavALo deha dhAraNa karavAvALA hoya che, tethI kyA kALanA pArevA grahaNa karavA? uttara:-teukAya vigerenA zarIranuM mApa pratipAdana karanArI be gAthA jeke moTA graMthomAM jovAmAM AvatI nathI, to paNa sUtra sAthe maLatI ja che. kemake teno artha sUtrane anusarato che. temaja jIvamAna pratipAdana karanAra pArevA vigerenuM mAna avasthitakALavALA mahAvidehamAM je hoya che, te grahaNa karavuM ema jaNAya che. bhoLAjIvone bodha karavA mATe A upadeza che. mATe temAM kAMI paNa doSa nathI.3-647 | prazna: nAmamAlAmAM "cha are manuSyo 16 varSanA AyuSyavALA ane eka hAtha UMcA dehavALA thaze." ema kahyuM che. ane laghakSetra mAsamAM to "pAMcamA sarIkhA chaThThA ArAmAM be hAtha UMcA ane 20 varasanA AyuSyavALA manuSyo thaze." ema kahyuM. te zI rIte baMdha besatuM thAya? uttara:-nAmamAlAmAM manuSyanuM je mAna batAvyuM te chaThThA ArAnA chellA bhAganuM jANavuM ane laghukSetra mAsamAM je kahyuM te cha ArAnA pahelA divasane AzrayIne jANavuM 3-648 prazna: laghukSetra mAsamAM "prathamanA traNa ArAomAM manuSyone anukrame 3-2-ane 1 divase tuvarano kaNa, bora ane AMbaLA pramANa AhAra hoya che." ema kahyuM che. to te tuvarano dANo vigere Are Are judA judA mAnavALA hoya che. tethI kayA ArAnA te grahaNa karavA? uttara:-pahelA, bIjA ane trIjA ArAmAM jevaDA thAya te levA. te pramANe AhAra hoya ema jANavuM. 3-649 [ A kALanA jIvone samajAvavAnA udezathI e mApa Apela hoya to A kALanA mApanA tuvera vigere levA ThIka lAge che. A bAbata prAcIna gAthAomAM vivecana levAmAM
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 AveluM che.] : majjhaNNAo parao jAva divasassa aMtomuttaM tAva pippai0 "madhyAhanathI laI divasanA chellA aMtarmuhUrta sudhI posaha levAya, ema sAmAcArImAM che. tethI trIjA pahoranI pahelAM ane madhyAhanathI AgaLa rAtriposaha levA kahyuM? ke nahi? uttara:-madhyAhana pachI rAtriposaha levA kahyuM che, paNa hAlamAM pravRtti mujaba paDilehaNathI pahelAM uccarAvAto nathI. paraMtu paDilehaNa bAda karAvAya che. 3650 che. prazna-zani vigere grahonI rAzi parAvartanano A divasa che, ema jANIne jeo jinezvaranI pUjA, AyaMbila vigere kare, teonuM samakita malIna thAya? ke nahi? uttara-zani vigere grahonI rAzi phare te divase vizeSa tapa, pUjA vigere kare, teonuM samakita malina thAya tema jANela nathI.3-651 prazna je divasathI mAMDIne zivapaMthIo mAghasnAna kare, te divasathI mAMDI keTalAka zrAvako paNa potAnA ghare unuM pANI vigerethI snAna karIne jinamaMdiramAM jaI, jinapUjA kare ane te mAsanA chellA divase jinezvaranI bhaktine mATe rAtrigo ane lADavA vigere pakvAna kare che, tene mAghasnAna kahevAya che. "te karavAmAM mithyAtva lAge," ema kahIne keTalAka niSedha kare che. te pramANa che? ke nahi? uttara:-mAgha mahinAmAM snAna, pUjA, cheDe rAtringo ane lADavA vigerenuM karavuM, evuM jeo kare che, te vyAjabI lAgatuM nathI. prasaMgadoSa vigere thaI jAya, mATe te bhayathI te anAcI che. 365ra . pa: mohanIyakarma toDavA 28 amo niraMtara karavA zarU karyo, tenI vaccamAM uccarela paMcamI, rohiNI vigere divasa Ave, to tenI tapazcaryA akamomAM samAI jAya? ke judo upavAsa karavo joIe? uttara:-mohanIya karmanA niraMtara akamo karavA zarU karyA, ane vaccagALe paMcamI, rohiNI vigereno tapa jeTalo karavo bAkI rahyo hoya te zakti chatAM pachI karI Apavo, ane zakti na hoya, to temAM paNa AvI jAya che. 3-653
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 gAma: padanuM gaNaNuM athavA ekavAranuM devavaMdana bhUlI javAya, to bIje divase pAraNuM karavA agAu te karI le, to sujhe? ke nahi ? uttara :-- prathama divase vismaraNathI rahI gayela padanuM gaNaNuM athavA eka vakhatanuM devavaMdana bIjA divase pAraNA pahelAM tapano chello divasa hoya vigere mahAn kAraNa sivAya karavuM pUM nahi. paraMtu thatuM jovAmAM Ave che. II 3-6545 prazna: pAMcamI zrAvaka parimAmAM kachoTo vALavAno niSedha che, te bAbata koI kahe che ke-"rAtrie cAre dizAnA kAussaggamAM kachoTo vALavo nahi. bIjA tamAma avasare kachoTo vALavo ja." to AmAM zuM tattva che? uttara :-- pAMcamI paDimAthI avanujI "abakacchavALo zrAvaka rahe" Ama graMthamAM jovAmAM AvyuM che. "kAussagga vakhateja kachoTo vALavo nahi" ema je bole che, tene pUchavuM ke-evA akSaro kayA graMthamAM che? // 3-655 // prazna: samavasaraNa stotramAM "yakSo cAmaro vIMjha," ema kahyuM che. karakaliakaNayadaMDA sohammIsANa suravarA tAva / DhAliMti cAmarAi ubhao pAsesu udghaTThiA // 1 // zIlabhAvanA sUtra TIkAnI A batAvela gAthAmAM to "saudharma Indra ane IzAnaIndra cAmaro DhAle che, ema kahyuM. to A bemAMthI pramANa zuM? uttara :--zIyabhAvanA graMtha ahIM maLI zakyo nathI.||3-656|| prazna : tIrthaMkaradevanuM vyAkhyAna zrAvikAo UbhI UbhI sAMbhaLe, tevo pATha kyAM che? uttara : AcArAMga TIkAmAM "srIo UbhA UbhA sAMbhaLe," tema kahela 9.113-44911 JyR: : zrAvikA peThe devIo paNa UbhA vyAkhyAna sAMbhaLe? ke beThA beThA sAMbhaLe ? uttara :-- devIo UbhA UbhA sAMbhaLe." tema AvazyakasUtranI TIkAmAM kahela che.||3-658||
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 177 prA: pAchalI rAtrie zrAvako sAdhupAse jaI paDikkamaNuM karatA jovAmAM Ave che, teno pATha kayA graMthamAM che? uttara:-sAmAcArI graMthamAM tema posaha karavA mATe pAchalI rAtrie sAdhu pAse AvavuM lakheluM jovAmAM Ave che te mujaba pratikramaNa mATe Ave, te yuktivALuM jaNAya che. 3-659 praznakoIka-be ghaDI vigere bAkI rAtri rahI hoya, te vakhate posaha uccare che. ane koIka paDilehaNa karyA bAda kare che, te bemAM zAstrokta vidhi kayo? uttara:-pAchalI rAtre posahakALamAM posaha ucaravo, te mULa vidhi che. ane te kAlanuM ullaMghana karavuM te apavAdavidhAna che.-660 praH "Avazyaka-oghaniryukti, piMDaniryukti, uttarAdhyayana, ane daza vaikAlika A cAra mULa graMthonuM sadA smaraNa karuM chuM.' kulamaMDanasUrijIe karela pAkRta siddhAMtastavanI A gAthA che. temAM mUla graMtho uparyukta batAvyA. ane hIrapraznamAM kAMIka pheraphAra dekhAya che, to A bAbata kevI rIte che? uttara:-mAvasara monimnatti ? vinitti 2 sattAva rUA. dasakAliaM 4 caurovi mUlagaMthe saremi syaa||1|| A gAthAmAM ghaniryuktino niryuktipaNAe Avazyaka niryuktimAM samAveza karela hovAthI, tenI judI vivakSA karI nathI. ane piMDaniryuktinI piDavANaadhyayanathI judI gaNatarI karI che. ane hIra praznamAM to oghaniryuktinI chUTaka pAnAnA lakhANa mujaba teno bhinna viSaya hovAthI judI gaNatarI karI che. ane piMDaniryukitanI judI gaNatarI karI nathI. mATe badhuM yuddha che. 3-661II prazna: "traNa pradakSiNA karavA pUvaka mahAvIradeva ane gaNadharone namaskAra karIne IzAnadizAmAM yogyatA anusAra zreNika mahArAja bese che." A zIlabhAvanA sUtra gAthAnA bhAvArtha anusAra jema mahAvIra bhagavaMtane traNa pradakSiNA ApavI, tema gaNadharone paNa pradakSiNA judI ApavI? ke nahi? uttara:-tIrthakara bhagavAnane traNa pradakSiNA karatAM sAthe ja gaNadharone paNa sina prazna-23]
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 AvI jAya che, ema jaNAya che. // 3-662 // prazna: keTalAka vRddhaposALiA ema kahe che ke kRAibhuminuso vigere A be gAthAmAM batAvela be vidhi mArga vigerenA kAraNe zraddhALu kare nahi. te yogya che? ke ayogya che? uttara :-- guruvaMdana bhASyanI A 38mI ane 39mI gAthA pramANe mArga vigere kAraNa chatAM paNa, te be vidhi sAcavavI yuktaja che. // 3-663 // prazna : pratiSThAmAM pratimAnA netra kholavAnA aMjanamAM madha naMkhAya ? ke nahi? uttara :-- hAlamAM pratimAnA aMjanamAM madhu zabde karI sAkara kahevAya che. mATe te ja naMkhAya che. 3-664 // paNDita zrI jayavatta RSi gaNikRta praznottaro. prazna: comAsAmAM vijyAdazamI sudhI khAMDa vahoravI kema kalpe nahi ? utta: paraMparAe tyAM sudhI khAMDa levAno niSedha karelo che. 3-665 / prazna: pratikramaNamAM vijaLI ane dIvA vigereno prakAza zarIra upara paDe, to agnikAyanI virAdhanA manAya che, te tapAe karelA graMthamAM che? ke koI bIjA graMthamAM che? uttara :-- Avazyakaniryukti kAussagga adhyayanamAM agaNIu chiMdijja va, bohia khobhAya dIhaDakko vA / AgArehiM abhaggo, ussaggo evamAhiM || A gAthAmAM agaNitti-eTale jyAre dIvA vigereno prakAza pharase, tyAre oDhavAne mATe kAMbaLI vigere levI paDe, topaNa kAussaggano bhaMga thato nathI, ema batAvela che. // 3-666 // paNDita zrI bhaktisAgara gaNikRta praznottaro. prazna : kharatara gacchavALA kahe che ke-"amArA posAtIo rAtrinA cothA pahoramAM uThIne posahamAM sAmAyika kare che, ane teno pATha pratikramaNa sUtra cUrNimAM che, tethI, tamArA AcAryoM posAtIne sAmAyika kema karAvatA nathI ?"
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 , uttara:-rAtri posahamAM pAchalI rAtrie sAmAyika karavA AzrayIne je cUrNinA akSaro che, tenuM vizeSa sAmAcArI tarIke samarthana karavuM joIe. paNa temAM dUSaNa ApavuM joIe nahi. kemake-te cUrNi ziSTapuruSe banAvelI che. te akSaro jevAthI sAmAyika karAvavAnI pharaja amArA upara AvI paDatI nathI. kemake-tamAma vizeSa sAmAcArIo avazya karI badhAoe karavI ja joIe tevA zAstranA akSaro jovAmAM AvatA nathI. ane vaLI kharatara pakSavALAone carNinuM A eka vAkya pakaDavuM, te vyAjabI bhAsatuM nathI. kemake-cUrNimAM rahelI tamAma samAcArI teo karatA nathI. ane je teo cUrNine pramANaja mAnatA hoya, to temAM rahelI tamAma sAmAcArI paNa teo kema karatA nathI? A viSayamAM bahu kahevA yogya che. 3-667 prazna: abhavyone sarvathA mokSanI zraddhA nahi hovAthI, devaloka vigere paralokanI zraddhA hoya? ke nahi? vaLI jIvAdikatattva zraddhAnane AzrayIne aMgAramardaka AcArya jevA tamAma abhavyo hoya? ke nahi? vaLI sarvakALamAM adhyavasAyanuM sarakhApaNuM hoya? ke nyUnAdhikapaNuM hoya? jo sarvene adhyavasAyanuM sarakhApaNuM hoya to teonuM anansI vakhata graMthidezamAM AvavuM kahyuM che, te kema saMbhave? kemake adhyavasAya karyA vinA graMthidezamAM avAya nahi. vaLI pratikramaNa sUtra TIkAmAM "abhavyone bhinna daza pUvo' kahyA che te kema saMbhave? kemake-pravacana sAroddhAramAM abhavyane pUrvalabdhino niSedha kahyo che, ane AgamavyavahArImAM paNa teonI gaNanA kema saMbhave? uttara:-tamAma abhavyone muktinuM zraddhAna nathI ja, paNa devalokAdikanI zraddhA keTalAkone hoya che. kemake-vizeSaAvazyaka TIkA vigeremAM tevuM kahyuM che. temaja, abhavyone adhyavasAyanI vicitratA hoyaja, kemake-zula, kRSaNa vigere vezyAvALA teo navamA seveyaka vigere ane sAtamI nArakI vigeremAM jAya che. mATe adhyavasAyanuM sarakhApaNuM ghaTatuM nathI. kAryanA bhede kAraNanA bhedano svIkAra nyAyasiddha che. sarvaabhavyo aMgArakaAcArya sarakhAja hoya, ema paNa zAstramAM jovAmAM AvyuM nathI. temaja abhavyone [valabdhine AzrayIne pUrvA idhAravIti lavatuvaMzapUrvavidraH A prakAranuM Avazyaka bRhadravRttinuM vacana hovAthI, saMpUrNa dazapUrvadhara vigere pUrvalabdhivALA hoya ema nizcaya karI zakAya che, paNa bIjA nahi. mATe ja abhavyone
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 apUrNa dazapUrvenuM jJAna chatAM paNa anyazAstromAM pUrvadharalabdhino niSedha kahelo che te vyAjabI ja che. temaja teonA AgamavyavahAripaNAmAM paNa kAMI vAMdho Avato nathI. bhavyoja AgamavyavahArI hoya tevA akSaro zAstramAM jovAmAM AvatA nathI..I 3-668 prazna: "mokSane mATe je kriyA kare che, te kyiAvAdI kahevAya che" ema ghoSa cAle che, te satya che? ke asatya? je satya kahezo. to mokSane mATe jIvahiMsA karanAra tarakIthI mAMDI phIraMgI sudhInA mizrAdaSTionuM kiyAvAdipaNuM thaI jaze. te to keTalAka ApanA zrAvakone ane ahIMnA ThIyAne ane kharatarone hRdayamAM bhAsatuM nathI. ulaTuM kaMThIyA Ama kahe che ke "tamArA je je gItArtho ahIM Ave che, teo kiyA karanAra sarva mizrAdaSTione kiyAvAdI kahe che. te kharAba zraddhAna che." ane TUMTiyAo samakitI ane samakitanI abhimukha jeo hoya tene yiAvAdI kahe che, bIjAone kahetA nathI, mATe kema che? uttara:-"mokSane mATe je kriyA kare te yiAvAdI" ema je praghoSa che, te satyaja jaNAya che. mokSane mATe koIpaNa jIva hiMsA vigere karato nathI. kemaketurakIonA muisalamAnonA] mULa zAstroe jIvane mAravAno niSedha karela che. ane yAlikone paNa svagadikane mATe ja yajJa karavAnuM batAvyuM che. temaja "samakitIo ja ane samakitanI sanmukha thayelAo ja yiAvAdI kahevAya." tevA akSaro zAstramAM nathI. ulaTuM bhagavatI TIkAmAM A prakAre kahyuM che ke-"A sarve paNa hoya che." joke bIje ThekANe mithyASTio kahyA che. to paNa ahIM samakitIo grahaNa karavA. kemake-sArI rIte astitvavAdIo hoya, teone ja ahIM grahaNa karelA che. bhagavatIsUtra vizeSa bAbata sUcavI rahyuM che, mATe temAM kliAvAdI pade karI samakitIo grahaNa karelA che. ane bIje to mibAdaSTio paNa lIdhA che. mATe te banne kiyAvAdI che, e tattva che. 3-669 - : pannavaNA trIjA padanI TIkAmAM "kSatra anusAra citavatAM traNalone sparza karanAra pudagalo sarvathI thoDA hoya che" ema kahyuM che, te kayA pudgalo? ane kevI rIte traNa loka vyApI thAya che? uttara:- sacitta ane acitta ema be prakAre mahAtkaMdho che, temAM kevalisamuddhAta vakhate sakala lokamAM phelAI gayelo anantAnanta pudagalamaya mahAtkaMdha
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 jIvAdhiSThita hovAthI, sacitta kahevAya che. ane tethI bIjo pudgalamaya che. visasApariNAmathI banelo ane saMpUrNa lokamAM phelAyelo te acittamahAdha kahevAya che. A prakAre aneka mahArsko saMpUrNalokamAM pasaranArA kevaLIoe dekhyA che, te jANavA. je A viSaya jANavAnI ghaNIja AkAMkSA hoya, to vizeSAvazyaka TIkAnI pIThikAmAM dravyavargagAno adhikAra jevo. // 3-670 // paNDitazrI zubhakuzala gaNikRta praznottara. prazna: hAlamAM tapAgacchanA zrAvako IriyAvahiyA karavA pUrvaka sAmAyika muhapatti paDilehe che, te viSe kyA zAsramAM kahyuM che? uttara :--mahAnizIthamAM ane hAribhadrIyadazavaikAlika TIkAmAM spaSTapaNe kahyuM che ke-caityavaMdana vigere tamAma kriyAo IriyAvahiyA paDikamIne ja karavI. temAM sAmAyika muhapattinI kriyA paNa AvIja jAya che. tethI te paNa IriyAvahiyA karavA pUrvaka karavI te tattva che. // 3-671 // paNDitazrI premavijya gaNikRta praznottaro. prazna: jinezvaro gRhasthapaNAmAM kevalIne athavA sAdhune praNAma kare ? ke nahi ? uttara :-- A bAbatamAM niSedha jANela nathI. // 3-672 // 1 prazna: 56 dikumArIo kumArI kema kahevAya che.? - uttara :-- jema sarve bhavanapatidevo krIDApriya hoya che, tethI teo kumAra kahevAya che, tema dikumArIo paNa bhavanapatidevI hovAthI kumArI kahevAya 9.113-89311 paNDitazrI munivimalagaNikRta praznottaro prazna : prativAsudevane keTalA? ane kyA kyA ratno hoya ? uttara :-- prativAsudevane ratnanI saMkhyA ane kayA kayA ratno hoya, evo niyama zAstramAM joyo nathI. tethI cakra vigere ratno saMbhava mujaba haze, ema jaNAya che. // 3-674 //
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 prazna: kilbiliyA devo pahelA, bIjA, trIjA, ane chaThThA devalokanI nIce rahe che, ema kahyuM che. temAM apazabda karI nIceno pADo samajavo? ke tethI paNa nIceno bhAga samajavo? vaLI batrIza lAkha vimAna vigeremAM sAdhAraNa devIonI peThe teonA paNa keTalAka vimAno che? ane vimAnanA eka bhAgamAM athavA vimAnanI bahAra rahe che? teono vimAnanA madhyamAM vasavATa anucita che. kemake teo cAMDAla jatinA che ane vimAnanA apAMtarAlabhAgamAM bhUmi nahi hovAthI, bahAra paNa teono vasavATa kema ghaTI zake? mATe teonuM raheThANa, graMthano pATha batAvavA pUrvaka jaNAvazo. uttara:- kilbipiyAno vasavATa be devaloka vagerenI nIce kahyo che, temAM adha: zabda nIcenA sthAnano vAcaka che, paNa pahelA pAthaDAno vAcaka nathI ghaTato; kemake trIjA ane chaThThA devaloka saMbaMdhI kilbiliyAone pahelA pAthaDAmAM rahelI traNa ane tera sAgaropamanI sthitino asaMbhava che, temaja teonI vimAnanI saMkhyA zAstramAM jovAmAM AvatI nathI. vaLI batrIsa lAkha vigeremAM teonA vimAnanI gaNatarI saMbhavI zakatI nathI. kemake-teono vasavATa devalokanI nIce batAvyo che. tattva to sarvajJa mahArAja jANe..3-675 prazna: ini 3 vaninga A gAthAno zabdapramANe artha karIe, to bAvaLa vigerenuM vidaLapaNuM dUra thaI zakatuM nathI, ulaTuM sthApana thAya che. kemake bAvaLa vigere sneharahita che. tethI teonuM vidaLapaNuM na thAya tema A gAthAno bhAvArtha jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-bedaLano saMbhava chatAM dALa karavAmAM AvatAM pIlyAM chatAM jemAM sneha-tela na hoya, te dhAnyAdikane pUrvAcAryo vidaLa kahe che. dvidalamAM utpanna thayuM hoya, chatAM paNa jo snehavALuM hoya to te vidaLa kahevAtuM nathI, A prastuta gAthAno bhAvArtha spaSTa ja che. tethI bAvaLa vigerenA kiMjamAM sneha-tela hovAthI teone vidaLatAno abhAva che. 3-676 prazna: upAsakadazAMgamAM ane yogazAstramAM zrAvakone pAMca AcAranA aticAro kema kahyA nahi?
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 uttara :-- upAsakadazAMga ane yogazAstramAM samakitamUlabAravrato ja kahevAnI - zarUAta karI che, tethI te vratonA aticAro kahyA che. // 3-677 // prazna: maLolanavRtta ditta A vAkyamAM gorasa zabde karI zuM zuM levuM? - uttara :-- gorasa zabde karI dUdha, dahIM ane chAza e traNeya vAnA paraMparAe levAya che. yogazAstraTIkAmAM gorasa zabdanI vyAkhyA karI nathI. // 3-678 // prazna: saMdhAna eTale athANuM, yogazAstranA abhiprAye "temAM jIvo paDI jAya tyAre teno tyAga karavo." ema batAvyuM. pravacanasAroddhAramAM to, saMsakta vizeSaNa tene lagADela nathI. to temAM zo abhiprAya che? kaI rItie ryuM hoya to saMdhAna thAya ane kaI rItie na thAya ? uttara :-- saMdhAna athANuM nahi vAparavAnuM kAraNa to jIvo paDI gayA hoya te ja che. pravacana sAroddhAra graMthamAM saMsakta pada arthApattinyAye samajI zakAya che ja. ane pANI vigerethI thayela lIlApaNuM hoya to saMdhAna thAya che. ema vRddhavyavahAra che, te jANavo. // 3-679 // praznaH pakSI pratikramaNamAM zrAvako tapAcAra vigerenA aticAro bole che, te sAdhuo sAMbhaLe che, to kevaLa sAdhuo pratikramaNa kare, to te aticAro bole? ke nahi ? hamaNAM to koI kahetA nathI. uttara :-- kevaLa sAdhuo pratikramaNa karatA hoya, tyAre tapAcAra vigerenAM aticAronuM sthAna Ave, te vakhate pote kahevA, ane tevI pravRtti paNa jovAmAM AvI che. // 3-6805 prazna zrAvakone caravaLo rAkhavAnuM tarvAsane A padathI jaNAya che. A sivAya koI cUrNi vigeremAM spaSTa kahela hoya to te akSaro jaNAvavA kRpA karavI. uttara :--sAhULa sAsAo vALa nizii vA mAMti, adda kare to te vAhima vALa asthi. "sAdhuo pAse kare to rajoharaNa athavA daMDAsaNa mAMgI le. ane ghare sAmAyika kare to tenuM rajoharaNa hoya che." ItyAdika AvazyakacUrNi vigeremAM rajoharaNanA akSaro che. zrAvakone rajoharaNa, caravalo ja hoya che. 3-681 // prazna: jIvAbhigama vigere sUtromAM Arati, maMgaLadIvAno pATha hoya to, jaNAvavA
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 kRpA karazo. uttara :-- jIvAbhigamAdika sUtromAM Arati, maMgaLa dIvAno sAkSAt pATha jovAmAM Avato nathI, ghaNA prakaraNomAM to che. paNa temAM paMcAMgI svIkAranArane koI harakata nathI. ema tAtparya che.||3-6825 prazna: khANamAMthI nikaLelo hiMgaloka goyaLava tu jaMtu A vAkyathI vahANa mAraphata so ojana Avyo hoya, to acitta thAya che. to kRtrima acittapaNAmAM to kAMIpaNa zaMkA rahe nahi. chatAM teno sacitta vyavahAra karavAmAM Ave che. tenuM zuM kAraNa? - uttara :-- khANamAMthI nikaLelo hiMgaloka so yojana vigere dUrathI Avelo hovAthI, ane kRtrima to svata: banelo hovAthI e banne acitta jaNAya che. paNa anAcIrNa hovAthI grahaNa karAto nathI. hAlamAM saMskArita karelo hoya to levAya, ema sAdhuvyavahAra che. 3-683 // paNDitazrI devavijya gaNikRta praznottaro prazna: satya nAM tattva vaLa "jyAM jala che tyAM vanaspati che." A niyama avadhAraNavALo che? ke bIjA prakAre paNa che.? te vanaspatimAM paNa pratyeka hoya? ke sAdhAraNa hoya? ke ubhaya hoya? temaja anya khatta vigere vacanathI zrAvakane ghaDA agara goLA vigeremAMthI pANI vAparatAM vanaspatikAyanI virAdhanA lAge ? ke nahi ? uttara :-- A niyama cokkasa che ema jaNAya che. kemake dazavaikAlika piMDaSaNAadhyayanamAM sAdhu nivivittApna ItyAdi gAthAnI TIkAmAM te niyama avadhAraNa sahita batAvela che. temaja te vanaspati bAdara anaMtakAya ane pratyekarUpa jaNAya che. ghaDA vigeranuM pANI vAparavAthI vanaspatinI virAdhanA thAya che. paraMtu tenA paccakkhANano bhaMga thato nathI, kemake paccakkhANa vyavahArI vanaspatine AzrayIne hoya che.||3-684|| prazna: mahAnizIthamAM namaskAramrutaskaMdhanA pAThamAM upadhAna na karanArane virAdhanAnuM phaLa anaMta saMsAramAM rakhaDapaTI batAvela che; tene AzrayIne koI pUche to zuM prarUpaNA karavI? uttara :~ upadhAna nahi karavAmAM ja anantasaMsAripaNuM mahAnizIthamAM batAvyuM, te utsarganayane AzrayIne che. tethI je jIva nAstika thaIne upadhAna karavAmAM nirapekSa thAya, tene te la jANavuM, bIjAne nahi. // 3-685 //
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 ane posAtI ekAsaNuM kare temAM bhojana kare che, to te bhojana karavAno pATha kayA graMthamAM che? uttara:-posAtIne bhojana karavAno pATha paMcAsaNUrNimAM ane zrAddhapratikamaNacarNi vigeremAM spaSTa che. 3-686 prazna: vAdyakRmisaLasu chaf vipuof I A sUyagaDAMgasUtranA vAkyanI TIkAmAM uTika zabda karI kalyANatithio kahI che, ane paumAsI zabda karI traNa comAsInI pUnamo kahI che ane rAyapasaNIyaTIkAmAM to upiTaka zabda karI amAvAsyA ane parNamAsI zabda karI tamAma pUnamo kahI che. to Avo arthabheda kema che? uttara:-sUyagaDAMgaTIkA ane rAyapaNIyaTIkAnuM vyAkhyAna caritAnuvAda batAvavA puratuM che. mATe te vastunuM sAdhaka agara bAdhaka thatuM nathI. paNa bhagavatITIkA ane yogazAsaTIkA vigeremAM to cAra5rthInA adhikAramAM udiTha zabda karI sAmAnyathI pUrNimA ane amAvasyA kahelI che. tethI AmAM zrAvakone te banneya jANavI..3-687 ma: siddhAMtamAM vipucha pola pamAne A pAThanI TIkAmAM "saMpUrNa ahorAtri" evI vyAkhyA karelI che. tethI phakta divasano ja posaha karavAno pATha kyAM che? uttara:-uttarAdhyayana sUtranA pAMcamA adhyayanamAM mAre sArA saMpAchuM A gAthAnI TIkA anusAra saMpUrNa posahanuM karavuM prAyika jANavuM 3-688 prazna: posAtIzrAvaka paTTamAM tathA pATIAmAM citarelI pratimAnI vAsakSepe pUjA karI zake? ke nahi? uttara:-posAtI kAraNa sivAya paTTAdikanI pUjA na karI zake, ema jANavuM. 3-689 prazna: karmagraMthanI TIkAmAM "jAtismaraNa paNa atIta saMkhyAtA bhava jANavArUpa mati jJAnano ja bheda che" ema kahyuM. ane puvvabhavA so picchai, ikkaM do tinni jAva navarga vaa| uvari tassa avisao, sahAvao jaaisrnnss|| te jAti smaraNavALo pUrvabhavo eka, be, traNa, yAvat nava bhavone sina prazna-24]
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 jANe che. tenAthI adhika jevAno svabhAvathI viSaya nathI." A prakAranI A gAthAmAM nava ja bhavo kahyA che, mATe te kevI rIte che? uttara:-AcArAMgaTIkA anusAra jAtismaraNavALo atIta saMkhyAtA bhavone jANe ema jaNAya che. karmagraMthanI TIkAmAM paNa te ja abhiprAya che. pubramavA to picha A gAthA to chUTA pAnAmAM che. paNa tevA koI graMthanI nathI. tethI te gAthA nirNayakArI hoya nahi. 3-69o. prazna: mANase, una siva nA te niyamasamugghAyA, sesa samugghAya bhynnijjaa||1|| cha mAsanuM AyuSya bAkI rahe tyAre jeone kevaLajJAna upaje, teo samudughAta kare ja che. ane bIjAone bhajanA hoya che." Ama divALIkalpamAM che. ane yaH SaNmAsAdhikAyuSko. labhate kevalodagarma karotyasau samudghAta-manye kurvanti vA nvaa||1|| "chamAsathI adhika AyuSyavALA kevalajJAna pAme, to samudyAtA kare ane bIjAo kare, ke na kare" A pramANe guNasthAnakamArohamAM che. ane yasya punaH kevalinaH, karma bhvtyaayusso'tirikttrm|| . sa samudghAtaM bhagavAnupagacchati ttsmiikrtum||1|| "vaLI je kevaLIne AyuSyathI adhika karma hoya tene sarakhuM karavA mATe te bhagavAna samudyAtane pAme che." A pramANe prazamaratimAM che. A traNamAM kayA kevalI samughAta kare ja? ane kayA na kare? uttara-pannavaNATIkA, pravacanasAroddhATIkA ane prazamarati vigeremAM sAmAnyathI samuddhAtanuM svarUpa kahyuM che. temAM kAMI paNa taphAvata nathI. ane guNasthAnakamArohamAM to mAMsadhiyuSya ItyAdi taphAvata paNa dekhAya AmAM matabheda saMbhave che. tattvato kevaLI mahArAja jANe. dIvALIkalpakArano mata to guNasthAnakamArohaTIkAkAre pote pratipAdana karelAnA samarthana mATe dIvALI kalpanI gAthA sAmAnya karI batAvI che, tethI guNasthAnakamArohaTIkAkArane anusarato ja che. mAMhomAMhe te
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187 bannenuM maLatApaNuM to chammAsAkSette A padamAM prAkRtazailIe SaNmAsa AyuSazabdamAMthI saptamIvibhakitanA ekavacanano lopa karavAthI ziSyate-viziSyate'dhivite kRti roSa H A vyutpatti karI tethI zeSa zabda, adhikavAcI banAvyo, tethI "kAMIka adhika chamAsa AyuSa" evo artha karavAthI jANavuM, athavA chamAsa zabdathI adhikazabdano lopa thayelo mAnyo, tethI jANavuM. // 3-691 // prazna nArakI karatAM nigodanA jIvane adhika du:kha hoya? ke nigoda karatAM nArakIne adhika du:kha hoya? uttara :----nizcayathI nArakI karatAM nigodanA jIvane janma maraNa vigere ane eka zarIramAM anaMtA jIvonuM rahevuM vigere rUpa adhika du:kha che, paraMtu teo mUrchita avasthAdikavALA che, tethI atidu:saha nathI. vyavahArathI to nigoda karatAM nArakIone paramAdhAmikoe karela vedanA vigere svarUpa moTuM du:kha che. ema vRddhonuM kathana che. // 3-692 // prazna : lAMbA kALanA ane alpakALanA nigodajIvone sarakhuM du:kha hoya? ke nyUnAdhika hoya ? uttara :-- teone vyavahArathI to sarakhuM manAya che. nizcayathI to kevaLigamya che. // 3-693 // prazna: anAdi nigodanA jIvo kayA kAraNothI bahu karma bAMdhIne nigodamAM paDayA rahe che? uttara :-- pravAhanI apekSAe anAdikarmanA saMbaMdhe tyAM rahe che. 53-6945 - prazna: keTalAka nigodajIvo laghukamI thaIne vyavahAra rAzimAM Ave che. teone laghukIpaNuM thavAmAM zuM kAraNa hoya ? - uttara :-- teone laghukIpaNAmAM tathAbhavyatvano paripAka vigere kAraNa che. // 3-695 // prazna: zrIrAyapaseNIyamAM sUryAbhadevanA zIghragamananAmanA vaikriyavimAnanuM aMdaranI bhUmikAnuM je varNana temAM pAMcavarNanA ratnonuM je varNana che temAM pAMcavarNavALAM azoka-kaNavIra-baMdhujIva vRkSo lIdhelAM che, ane TIkAmAM prasiddha che, ema vyAkhyA karI che, te vRkSo karyAM? ane teone zuM pAMcavarNovALAM puSpo hoya?
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 uttara:-azoka vigere vRkSone jIvAbhigamaTIkA vigeremAM pAMca vaNavALAM batAvyAM che, paNa phulone pAMcavarNavALAM batAvyAM nathI, tethI vRkSo anusAra phulo paNa jANavAM. . 3-696 II prazna: sajajhAya saMdisAvuM, upAdhi saMdisAvuM, ItyAdika AdezamAM saMdisAvuM zabdano zo artha? uttara:- saMdisAvuM zabdano artha A pramANe che:- kanaiyoni-mAyAni, arthAta "sajajhAya karavAno ane upadhi paDilehaNa karavAno Adeza mAguM chuM. . 3-697 | prazna: vartamAna covIza tIrthakaronA pa3mAma vAlapunA . rAtA vagere raMgo zuM zarIromAM dekhAya che? ke dhyAna vigere mATe tevI kalpanA karela che? uttara:-A gAthAmAM batAvela raMgo tIrthakaronA zarIromAM hoya che, ema jANavuM 3-698 prazna: bharata airavata sivAyanA tIrthakarone kevA raMgo hoya? uttara:-pAMca raMgomAMthI koIpaNa raMga hoya ema jANavuM. AmAM paNa zarIramAM tevo varNa hoya, te ja hetu che. A 3-699 II prazna: zrIvajasvAmI paTavidyAe karI saMghane sukALavALA dezamAM laI gayA te caturvidha saMgha jANavo ke sAdhu-sAdhvI samudAya jANavo? ane paTTavidyAnuM svarUpa zuM? uttara:-pariziSTaparva vigeremAM kahela vajasvAmInA saMbaMdha anusAre caturvidha saMgha manAya che. paNa sAdhu-sAdhvI rUpa manAto nathI. ane cakavartInA ratnanI peThe. vidyAe karI je vistAravALo paTTa thaI jAya, te paTTavidyA jANavI. 13-7cho prazna: devo potAnA mULa zarIra koI vakhata ahIM Ave? ke nahi ? uttara-saMgama devanI hakIkata vigere anusAra koI vakhata devo mULa zarIra ahIM Ave che, ema jaNAya che. 3-701 II prazna: vaMdittanI saMja-GI. A gAthAnI TIkAmAM 79 mithyAtvanAM sthAnakomAM 66mA sthAne sarvanApu vA tAkUpavAsatinI "sarva agIyArasomAM upavAsa
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 189 karavAmAM" ema kahyuM, to upavAsa karavAmAM mithyAvasthAna kema hoya? uttara-niyamita tapanA divasa caudaza, AThama jJAnapaMcamImAM upavAsa na kare, ane sarva agIArase upavAsa kare to mithyAtvasthAna thAya che ema jaNAya che. / 3-702 II praja: anyagacchonA samakita dezavirati uccarAvavAnA vidhipatromAM samakitanA AlAvAnA chellA bhAge rAjAbhiyoga vigere cha AgAronI peThe bAravratonA AlAvAmAM paNa te cha AgAro lakhela che, teono bAravrata vigeremAM uccAra karavo vyAjabI che? ke nahi? uttara:- Avazyaka niryukti ane upAsakadazAMga vigeremAM zrAvakone samakita uccarAvavAmAM cha AgAro bolavA kahyA che; paNa bAra vratanA uccAramAM nathI, tethI samakita uccarAvavAmAM ja rAjAbhiyoga vigere cha AgAronuM bolavuM yuktiyukta bhAse che. meM 3-773 .. prazna: zrIvIrajinanA zAsanamAM keTalA AcAryo narakagAmI kahyA che? ane tevA akSaro kayA graMthamAM che? te savistara jaNAvavA kRpA karazojI. uttara:-zrIvIranA tIrthamAM ATalI saMkhyAvALA AcAryo naragAmI che, evuM graMthamAM joyAnuM sAMbharatuM nathI. paNatiiaannaagykaale keI hohiMti goamA sUrI jesiM nAmaggahaNe, niyameNa hoi pacchittaM // 1 // "he gotama! atIta anAgata kAlamAM keTalAka sUrio thaze ke, jeonuM nAma letAM paNa prAyazcitta levuM paDe, Ama gacchAcArapayannAmAM kahela che. 3-304 prazna: AtmAnA dravya AtmA, kaSAya AtmA vigere AThabhedo che, temAM jIva, ajIvano AtmA te dravyAtmA kahevAya, A vivaraNamAM ajIvomAM AtmAno aMza kaI yuktie mAnyo che? uttara:-mati = sAtatyena chati tAr tAna paryAyAna ti mAtma "atati eTale satatapaNe te te paryAyone pAme, te AtmA kahevAya" AvI vyutpattithI ajIva pudgalAdikamAM paNa dravya AtmAno vyapadeza kya che. 3-705 /
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 paNDitazrI vaTapallIya padmavijaya gaNikRta praznottaro. prazna: sAmAcArImAM "cAra pAMca yojana javAne ane AvavAne kahyuM che," ema kahyuM che, te javuM AvavuM be thaIne jANavA? ke javAne AzrayIne jANavA? uttara:-comAsAmAM glAnane mATe auSadha lAvavuM vigere kAraNoe sAdhu cAra pAMca yojana jAya che, ane te kAma karIne cAra-pAMca yojana pAchA Ave che, paraMtu daradInA auSadha vagere kAryo pUrNa thayA pachI kSaNa mAtra paNa tyAM rahe nahi. temaja bhikSAcaryAmAM pAMca gAu kahyA che, te to javuM-AvavuM ema banneyathI jANavA. . 3-306 praza: (1)nidrAsamaye mukhamAMthI pAnanuM bIDuM kADhI nAkhavuM, (2) kapALethI tilaka bhUMsI nAMkhavuM (3) DokamAMthI phulamALA kADhI nAMkhavI, (4) ane parghakathI strIno tyAga karavo, tema karavAnAM kAraNo zA che? uttara:-(1)tAMbulano tyAga na kare, to mukha durgadhI thaI jAya. (2)tilakano tyAga na kare to AyuSyanI hAni thAya. (3)kulamALAno tyAga na kare to sarpano bhaya thAya. (4)ane strIno tyAga na kare to baLanI hAni thAya. A cAra kAraNo che. I. 3-707 // prazna: deva mULa zarIre devIne bhogave? ke uttara vaikriya zarIre bhogave ? uttara:-bane prakAre bhoga kare che, evA akSaro bhagavatI, pannavANA, jIvAbhigama, rAyapAseNIya vigere graMthomAM che. je 3-708 che prazna: AjanI banelI kaDA vigaI vApare, to temAM keTalI vigaI gaNAya? uttara:-eka kaDA vigaI lAge che. . 379 ! prazna: devo mULa zarIra nagna rahe? ke vastra dhAraNa kare? uttara:-mULazarIramAM vastra dhAraNa karavAno niSedha jANela nathI. 3-710 paNa: dAtaNa ane prabhAtabhojana karIne kSAmaNApratikamaNa vigere karavuM kalpe? ke nahi? uttara:- kAraNe dAtaNa ane prabhAta bhojana karIne velAsara khAmaNApratikramaNa vigere karavuM sUjhe che. / 3-711 /
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191 paNDitazrI meghavijaya gaNikRta praznottaro. : laukikaTIpaNAmAM agIyArasa be AvI hoya, to trIhIravijayasUrIzvarajIno nirvANamahimA posaha ane upavAsa vigere kRtyo pahelImAM karavA? ke bIjImAM karavA? uttara:-pUjyapAdazrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAjano nirvANa mahimA -posaha - upavAsa vigere kAryo audayikI eTale udayavALI agIyArasamAM karavA.(A uttaramAM pUjyapAda senasUrIzvarajI mahArAjAe laukikaTIpaNAnI bIjI agIArasane zAstra ane paraMparA pramANe audayikI TharAvI. pahelIno udaya chatAM paNa udaya vinAnI jaNAvI. eTale parva tithi na jaNAvI. eTale paraMparAthI laukika TIpaNAnI be agIyArasamAM je bIjI agIyArasa te parvatithi che. ane pahelI agIyArasa te aparva tithirUpa che.) II 3-712 // prazna: sattarabhedI pUjA vigeremAM derAsaramAM jaI namaskArarUpa caityavaMdana karIne besAya che, tyAre IriyAvahiyA paDikamIne besAya ke emane ema besAya ? uttara:- be ghaDI vigerenI sthiratA karavAnI saMbhAvanA hoya to, iriyAvahiyA paDikkamAya che, anyathA to jevo avasara hoya tema karAya. [3-713 prazna: kevaLa sthApanAcArya pAse pratikramaNa karanAra zrAvako zAmaNAnA avasare keTalIvAra kSAmaNA kare? uttara: sthApanAcArya pAse pratikramaNa karanAra zrAvako ekavAra abhuThio - khAme che. / 3-714 prazna: dareka zrAvakoe muhapatti rAkhavAnA akSaro kayA graMthamAM che? uttara:- sanmamavarSo, vanavidhiviputtiravaharaje pariciMtiaaiyAre, jahakkama gurupuro viyddhe||1|| . have samyaka prakAre aMga jeNe namAveluM che, evo ane hAthamAM jeNe vidhipUrvaka muhapatti ane rajoharaNa dhAraNa karelA che, evo zrAvaka ciMtavelA aticAro anukrame gurunI pAse prakTa kare" A gAthA yogazAstranA trIjA prakAzanI TIkAmAM zrAvakapratikamANanA
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 adhikAramAM che, A pramANathI dareka zrAvakane paNa muhapatti vigere grahaNa karavuM joIye. ane anuyogaddAra vigeremAM paNa spaSTa ja akSaro che. // 3-715 // prazna: matAntarIya sAdhu maLe athavA te prathama namaskAra kare to keTalAka ApaNA sAdhuo mathaeNavaMdAmi bole che, ane keTalAka bolatA nathI, temA je rIte hoya te jaNAvavA prasAdI karavI. uttara :-- AgaLathIjamatAMtarIya sAdhuoe ApaNane namaskAra ryo hoya, to avasara mujaba karavuM. // 3-716 | prazna: zrAvako bAravratanA posaha zarU kare, tyAre prAraMbhanA divase AyaMbila karAvAya ? ke ekAzana karAvAya ? ane bhojanamAM lIluM zAka vigere kalpe ? ke nahi? uttara :-- zrAvakone bAra vratonA posahamAM yathAzakti tapa karavuM. ane lIluM zAka vigere to kAraNa vinA kalpe nahi. // 3-717 // paNDita zrI zrutasAgaragaNikRta praznottaro prazna: mULAnA pAMdaDAmAM anantakAyapaNuM che? ke pratyekapaNuM che? uttara :-- mULAno kAMdoja anantakAya che, tenA pAMdaDA vigere anantakAya nathI. // 3-718 II prazna: utsUtrabhASIo samakitI hoya ke? mithyAdaSTi hoya ? uttara :~ - usUtrabhASIo mithyAdaSTi hoya; temAM koi paNa vAdavivAda nathI. sUtroktasyaikasyApyarocanAdakSarasya bhavati naro mithyAdRSTiH "sUtranA eka akSaranI paNa aruci kare, to mANasa mithyAdaSTi bane che." A pATha che // 3-719 // prazna : devagata thayelAnA vArSika divase mAnelA dhye karI koI saMvaccharI vigere parvonA posAtIone jamADe; temAM samakitIone javuM ucita che? ke nahi ? uttara :-- maraNa pAmelAnuM vArSika kRtya kAMI juduM karIne je posAtIone jamADe to temAM javuM samakitIone ucita ja che. anyathA to ucita lAgatuM nathI. hAlamAM moTA zaheromAM pravRtti paNa tevI ja che. 3-720 //
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 prazna sAta kSetramAM mUkela sAdhu-sAdhvI kSetra dravyano vyaya zrAvakoe sAdhu-sAdhvI bAbatanA kyA ThekANe karavo joIe ? uttara :-- sAta kSetramAM mUkela sAdhu-sAdhvI kSetradravyano kharca sAdhu-sAdhvIne ApadAmAMthI bacAvavAmAM, tathA auSadha karAvavAmAM, tathA mArgamAM sahAya karavI vigere bAbatomAM zrAvakoe karavo joIe. // 3-721 // prazna: jema "kANAne kANo kahevo" e kaThina vacana che, tema mithyAvRSTine tuM "mithyAdaSTi che " ema kaThina na kahevuM joIe ema keTalAka kahe che, tenuM zuM? uttara :-- mithyAdaSTine mithyASTi kahevo ke na kahevo te vAta samaya AzrayI jANavI. 3-722 // prazna : devadravyanI vRddhi mATe zrAvakothI te dravya vyAje rakhAya? ke nahi? ane rAkhanArAone te dUSaNarUpa thAya? ke bhUSaNarUpa thAya? uttara :-- zrAvakoe devadravya vyAje rAkhavuM yogya nathI. kemake-ni:zUkapaNuM thaI jAya, mATe vyApAra vageremAM vyAje rAkhI vAparavuM nahi. "jo alpapaNa devadravyano bhoga thai jAya to saMkAzazrAvakanI peThe bhaviSyakAlamAM atyaMta duSTavipAka Ape che" ema graMthamAM jovAmAM Ave che. 53-723 // prazna: utsUtrabhASIvaDe bhaNAvAtA aSTottarIsnAtramAM sagAvahAlAnA kAraNa sivAya javAmAM samakitIone dUSaNa lAge ? ke nahi ? uttara :-- aSTottarIsnAtra vigeremAM javAmAM samakitIne dUSaNa lAgavAnuM jANyuM 21.113-928 11 paNDita zrI kanakavijaya gaNikRta praznottara prazna : moTI vidhie upadhAna vahenArAe covihAra upavAsa ryo hoya, to sAMje paccakkhANa vakhate guru samakSa paccakkhANa karavuM joIe? ke nahi ? uttara :~ prabhAte covihAra upavAsa * hoya, tene, sAMje sAMjanI upadhAnanI kriyA vakhate pharI paccakkhANa karavuM joIe. upadhAna na hoya, to sAMje tenuM smaraNa karavuM paDe che. paNa pharI paccakkhANa levuM paDe, te jANavAmAM nathI. 3-725 // [sena prazna:-25...]
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 zrI vijayasenasUrinA paNDitakanakavijaya gaNikRta praznottaro prazna: cha vigere paccakakhANamAM be bhakta adhika kahevAya che, tenuM zuM kAraNa? uttara:- sAmAnyathI lokamAM saMtapuruSane be vakhata jamavAnuM prasiddha che, mATe be upavAsa karanArane cAra bhojano baMdha thayA ane pAraNe ane uttarapAraNe ekAzana karyuM hoya, tenA be bhojana baMdha thayA eTale cha bhojano chAMDayA gaNAya che. 3-7radA prazna: zrIvIrabhagavaMta pachI keTalA duSkALo paDayA? kemake keTalAka kahe che ke "be duSkALa paDela che, ane pariziSTaparvamAM to ghaNA duSkALa paDayAnuM batAvela che. mATe satya zuM che? prazna: zrIvIrabhagavaMta pachInA kALe ghaNA duSkALa paDela che,paNa bAravarSanA duSkALa sAkSAt zAstramAM traNa batAvyA che. temAM pariziSTaparvamAM be batAvyA ane eka naMdI TIkAmAM batAvela che. jeo"be duSkALa kahe che' te kyAM zAstramAM batAvela che ? tenuM nAma jaNAvavuM. pachI te saMbaMdhI uttara apAze. 3-027 prazna: kRSagavAsudevane sADAtraNa koDa putrapautra batAvela che, ane taratacakIne savA koDa batAvela che, temAM kALa to patanazIla che, to kRSaNane adhikapaNuM kema ghaTe? uttaraH- dvArakAnagarImAM sADAtraNakoDa kumAro kahyA che, ane teo aneka yAdavonA putro che, paNa eklA kRSaNanA putro nathI. ane bharatane potAnA savAkoDaputro kahyA che. mATe kAMI paNa nahi ghaTatI vAta nathI. 3-728 paSThitazrI dayA vigaNi ane guNavijaya gaNikata praznottare : darzana ane samakitamAM zo taphAvata che? jethI baMneyanA aticAro batAvyA? paramArthathI to keTalAka mAMhomAMhe sarakhA jaNAya che, tethI te baMneyano spaSTa bheda je hoya, te batAvavA kRpA karazo. uttara:-"darzana ane samakitanI vastugatie abheda chatAM paNa karthacita. ni:zaMkitapaNAnA abhAve ja samakitano aticAra kahevAya che ane zaMkA
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 vigereno sadbhAva darzana aticAra kahevAya" A pramANe pravacanasAroddhAranA chaThThAlAramAM spaSTa hakIkata che. 3-729 sima vAra vi. A kAussagganiryuktinI jamI gAthAno artha hAribhadrIyaTIkAmAM batAvelo che. temAM eka eka pratikamaNamAM traNa gamAM pratipAdana karelA che. to te gamA pAMceya pratikramaNomAM jyAM jyAM samApta thatA hoya, te spaSTa jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-devasiya vigere pAMceya pratikamaNomAM zarUAta pachI je prathama karemi bhaMte ItyAdikanuM uccAraNa thAya, te pahelA gamAno prAraMbha thayo. te vAra pachI pratikramaNa sUtranA kahevA vakhate je karemi bhaMte! uccAravAmAM Ave, te bIjA gamAno prAraMbha thayo. tenA uccAra pahelAM pahelA gamAnI samApti thaI. temaja trIjI vakhata je karemi bhaMte! kahevAmAM Ave, te trIjA gamAno prAraMbha thayo. tenI pahelAM to bIjA gamAnI samApti thaI. have trIjA gamAnI samApti pratikramaNa pUruM thAya, tyAre thAya che. ema Avazyaka bRhaTIkA anusAra jaNAya che. [pakhImAM-1 paphakhIsUtra pahelAM. pachI-raje pakakhI vaMditta ke pakabIbhramaNa sUtra bolatAM pahelAM ane 3je pachI bAra logassano kAussagna pahelAM. karemi bhaMtethI traNeya gamonI zarUAta thAya che.] 3-730 : azoccAkelIo tIrthamAM hoya? ke tIrthanA vicchedamAM hoya? je tIrthanA vicchedamAM hoya, to pAkSika sUtranI TIkAmAM tIrtha na pravartatuM hoya, te vakhate aMtagaDa kevaLIo thaIne mahAnubhAvo mokSa pAme che, ane bhagavatIjImAM navamA zatakamAM azoccAvalIne AzrayIne kahyuM che ke "tavitAvIsa saMvivAviyANa hA A sUtramAM eka prazna ane eka udAharaNa choDI temanA saMbaMdhI zrAvaka athavA zrAvikAne vadhAre dharmopadeza ApatA nathI. A abhiprAyathI tIrthamAM ja hoya, ane bIjuM azoccAkevalI siddhanA paMdarabhedomAMthI kayA bhedamAM samAya che? A savistara hakIkata jaNAvavA kRpA karazojI. uttara:-azogrAvaLIo bhagavatITIkA anusAra tIrthamAM ja hoya che, atIrthamAM hotA nathI. paphabIsUtranI TIkAmAMto atIrthasiddhanA adhikAramAM kayA nathI. temaja tIrthasiddha vigere bhedomAM ayodhdha kevaLI saMbhava pramANe samAya che.3-731
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 prazna: AcArAMgasUtranA lokasAra adhyayananA pAMcamA uddezAnA pahelA sUtramAM hatopanAvArthe kAvya A sUtranI TIkAmAM dharmane AzrayIne caubhaMgI kahelI che. temAM pratyekabuddho to ubhayano abhAva hovAthI cothA bhaMgamAM kahyA,to A prakAre tamAma pratyeka buddho dharmopadeza Ape nahi ema kare che. te kevI rIte ghaTe? kemake traSimaMDalasUtramAM patteabuddhasAhU, namimo je bhAsiuM sivaM pttaa| paNayAlIsaM isibhAsiyAI ajjhynnpvraaii||1|| " ame pratyekabuddha sAdhuone namaskAra karIe chIe ke jeo 45 RSibhASita adhyayanonuM pravacana karIne mokSamAM pahoMcelA che." A gALAmAM pratyekabuddhone adhyayanonuM pravacana karavAnuM jaNAvyuM che. mATe AmAM tattva zuM che? uttara-AcArAMgaTIkAanusAra pratyekabuddho upadeza ApatA nathI, ema nirNaya che. ane aSimaMDalamAM to teone adhyayanaracavArUpa dharmopadeza batAvela che. mATe kAMIpaNa aghaTita nathI. 3-732 . : svapakSI athavA parapakSI zrAvakoe karelI (= racelI) sa%Aya kiyAnI aMdara maMDalImAM ApaNA zrAvakone kalpe? ke nahi? uttara:-gRhastha racelI sakjhAya sAdhuone ane zrAvakone kriyAnI aMdara kAma lAgI zake nahi. 3-733 prazna: parapakSI vezadhArIe karelA Adhunika stuti stotro sajhAya vigere svapakSI sAdhuone kliAnI aMdara maMDalImAM kahevAya, to kalpe? ke nahi? uttara:- Adhunika parapakSIe karelA stuti, stotra sajhAya vigere kriyAmAM kahevA kyuM nahi. 3-734 prazna: sAdhuone ane zrAvakone kAlaveLAe ane asakjhAyanA divasomAM causaraNa payagno gaNavo kalpe? ke nahi? uttara:-kAlaveLAe ane asakjhAyanA divasomAM paNa causaraNa payano gaNavo kalpe che. 3-735 prazna: avadhijJAnIo ane mana:paryavajJAnIo keTalA bhavo kare? uttara:-bhagavatIsUtra AThamAzatakanA bIjA ussAmAM kahyuM che ke AbhiNibohiyanANissa NaM bhaMte! aMtaraM kAlao kevaJciraM hoi? goyamA!
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1973 ukkoseNaM gomA! jahaneNaM aMtomuhuttaM, anaMtakAlaM avaDDhapoggalapariaTTaM ca desUNaM / suanANi - ohinANi - maNapajjavanANINaM evaM ceva, kevalanANissa natthi aMtaraM jAva "he bhagavAn ! Abhinibodhika jJAnIne kAlathI keTaluM aMtara hoya ? he gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI anaMto kAla yAvat dezona ardhapudgalaparAvartanakAla Abhinibodhika jJAnIne hoya che. e pramANe zrutajJAnI avadhijJAnI ane mana:paryavajJAnInuM jANavuM, ane kevalajJAnIne AMtaruM nathI.'' A pAThathI avadhijJAnIo ane mana:paryavajJAnIo anantA bhava kare, tema jaNAya che. // 3-736 // paNDitazrI guNavijaya gaNikRta praznottaro. prazna: abhavya pAdapopagamana nAmanuM aNasaNa kare ? ke nahi ? uttara :-- jema abhavya dravyakriyAthI navamAtraiveyakanA AyuSyabaMdhane yogya uttama sAmAcArIvALuM cAritra pALe che, tema pAdapopagamana aNasaNane paNa kare che, mATe teno tene asaMbhava nathI. // 3-7375 prazna: tIrthaMkara mahArAjAo vArSika dAnavakhate uttama prakAranI dAna levA AvavAnI udghoSaNA karAve tyAre te dAna zrAvaka ane strI grahaNa kare che? ke nahi ? uttara :-- tIrthaMkara dAna avasare zAtAdharma kthA vigeremAM sanAtha, anAtha, musAphara, kArpeTika vigere yAcakono dAnagrahaNano adhikAra jovAmAM Avela che. paNa vyavahArIAono dekhAto nathI. tethI koI zrAvaka paNa yAcaka thaIne grahaNa karato hoya, to bhale grahaNa karo. paNa strIno to prAya: tyAM adhikAra dekhAto nathI. 3-738 // prazna: (1) baladeva (2) karNa (3) dvaipAyana ane (4) zaMkha AvatI covIzImAM tIrthaMkaro thaze, teo (1) navamAbaladeva (2) kuMtinoputra (3) dvArakAne bALanAra ane (4) vIrabhagavAnano prathama zrAvaka A cAra thaze ? ke koI bIjA thaze? uttara :-- "vIrabhagavAnanA prathama zaMkhazrAvaka sivAya bIjA zaMkhano jIva tIrthaMkara
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 thaze" ema ThANAMga TIkAmAM batAvela che, ane pAyana dvArA bALanAra ke koI bIje che? te nirNaya kevaliMga che, ane kuNano baMdhu baladeva Avazyaka niyukita vigeremAM "AvatI covIzImAM kupaganA tIrthamAM siddhipada pAmaze" ema batAvela che, tethI baladeva koI bIjo jANavo. ane karNane ThekANe zAstramAM kRSaNanAma lakhela che. te paNa koI bIjo jANavo. A kAraNathI anyazAstro sAthe visaMvAda AvavAno vicAra karI pravacana sAroddhAra TIkAkAre be traNa ja bhAvI tIrthakara jIvonuM spaSTapaNe vivaraNa karyuM che, bIjAonuM kyuM nathI, 3-739 paNDita zrIcaMdravijaya gaNita praznottaro. : tIrthakara kevaLIno ane sAmAnya kevaLIno vIryantarAya karmano kSaya sarakhoja / thayo hoya che. to sAmarthamAM nyUna adhikapaNuM kema dekhAya che? uttara:-tIrthakara kevaLIne ane sAmAnya kevaLIone vayantirAya karmanA kSayathI Atma vIrya sarakhuM kyAM paNa nAmakarmanA bhedathI rUpa, zarIra, lakSaNa ane bAhya sAmagrIno bheda hoya che, tethI baLamAM bheda che. A ja kAraNathI sAmAnya kevaLIonA zarIrathI tIrthaMkaradevanuM zarIra anantabaLavALuM hoya che. AmAM junA tolAno dRSTAMta vicAravo 3-740 prazna: zAtAsUtraprathamaadhyayanamAM "meghakumAranI mAtAne akALe meghano dohalo utpanna thayo" ema kahyuM che, te kevI rIte ghaTe? kemake te vakhate varSAkALa che, mATe akALa kema kahyo? uttara:- meghakamAranI mAtAne zAtAsUtramAM batAvela pAMcavarNa vigere vALA meghano dehalo utpanna thayelo che, je devothI sAdhya che, mATe varSAkALa chatAM paNa AvA svarUpavALA varasAdano to akALa che. 3-741 ma: koIka zrAvake "sa yojanA upara javuM nahI" evuM paccakakhANa karyuM hoya, ane tene dharmane mATe adhika javuM hoya, to kle ? ke nahi? je jAya to kaI vidhie jAya? uttara:-paccakakhANa karatI vakhate viveka karavo joIe. paraMtu mukhya vRttie temAM saMsAranA AraMbhanuM paccakakhANa hoya che, dharmajyanuM hotuM nathI. paNa je sAmAnyathI paccakakhANa lIdhuM hoya ane dharmane mATe javuM paDe, to niyamitakSetra upara jyaNAe jAya ane tyAM gayA pachI koIpaNa sAMsArika kArya karavuM nahi. 3-7ro.
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 199 prazna: posAtI zrAvako keTalI bhUmi sudhI jaI zake? uttara: posAtI zrAvako IryAsamiti vigerenuM pAlana karI dharmane mATe icchAmujaba sudhI jaI zake che, AmAM bhUminA pramANano niyama nathI. 3-743 paSThitazrI amaracandra gaNikRta praznottaro. prazna: jinapratimAjIne caMdananI peThe kastUrIno lepa karAya? ke nahi? uttara:-pratimAjIne kastUrIno lepa na karavAnA akSaro graMthamAM nathI. paNa ulaTA sAmAnyathI kastUrInA lepa karavAnA akSaro zrAddhavidhi vigeremAM che. ane pUjAmAM caMdana vigerenA ghoLamAM hAlamAM paNa kastUrI vaparAtI jevAmAM Ave che. 3-7jA prazna: sAMjanA pratikamaNanI peThe savAranA pratikamaNamAM zrAvakone sAdhuthI Adeza apAto nathI, tenuM zuM kAraNa? uttara:-"prabhAtanuM pratikramaNa UMcA sAde na karavuM" evI AgamanI maryAdA che; je Adeza ApavAmAM Ave, to sUtra saMbhaLAvavA mATe zrAvaka UMcA sAde bhaNAve, to sUtramaryAdAno bhaMga thaI jAya, mATe prabhAte Adeza apAto nathI. II 3-745 : zrAvakone gotradevInI pUjAmAM mithyAtva lAge? ke nahi? uttara:-jenuM tevA prakAranuM vairya hoya, teNe gotradevInI pUjA mahArAjA kumArapAlanI peThe karavI ja nahi. ane zairya na hoya to kadAcita tenI pUjAmAM paNa uccarela samakitano bhaMga thato nathI. kemake-devAbhiyogarUpa-chIMDI uccaratI vakhate mokaLI rAkhavAmAM AvI hoya che. te 3-746 prazna: AMcalikoe pratiSThita karelA pratimAjI pUjAya? ke nahi? uttara:-AMcalikoe pratiSThita karelI pratimAjI paNa bAra bolanA paTTane anusAra guruvacanathI pUjya ja che. ane "sarvanI anujJA ane sarvano niSedha pravacanamAM nathI" A vacana A bAbatamAM lakSyamAM rAkhavuM. 3-747. prazna: cAreya lokapALa devo keTalI nikAyamAM che? uttara-vaimAnika ane bhavanapati e be nikAyamAM cAreya lokapALa devono sadbhAva saMgrahaNITIkA vigeremAM kahela che. 3-748
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 prazna: mRtadevI ane kSetradevInA kAussaggo karavAnuM kyA graMthamAM batAvelA che? uttara:-AvazyakacUrNi ane paMcavastuTIkA vigere Agama ane prakaraNomAM kahelA che. 3-749 paza: zrAvakone pUjA vakhate AThapaDo mukhakoza bAMdhavo kahyo che, te kaI rItie baMdhAya? je pUjA karanArane dhotIyuM ane khesa hoya, to khesano mukhakoza bAMdhI zakAto nathI, jo trIjuM vastra hoya, to tenAthI mukha koza karavo banI zake. mATe trIjA vastro baMdhAya? ke uttarAyaNano ja baMdhAya? uttara:-pUjA vakhate mukhakozana baMdha uttarAyaNe karI zrAvakoe karavo, paNa trIjA vacce karIne nahi. kemake-zrAddhavidhimAM pUjA vakhate zrAvakone be ja vastra-dhotIyuM ane uttarAyaNa rAkhavAnA kahyA che, ane zrAvikAne kaMcukI sahita traNa kahyA che. adhika kahyA nathI, mATe uttarAyaNa paNa pUjAne yogya thAya tevuM rAkhavuM, tethI kAMi azakyatA raheze nahi. I 3-750 paSThitazrI satyasaubhAgyagaNikRta praznottaro prazna: utkRSTa caityavaMdanamAM stutio akSaroe karI moTI kahevAya, paNa nAnI na kahevAya A rUDhi satya che? ke asatya che? uttara:-utkRSTa caiityavaMdanamAM akSaroe moTI ja stutio kahevI, e paraMparA che. tethI rUDhi satyaja jaNAya che. ane paraMparAnuM mULa to gamo, vardhamAnAya na mAyAmA tAo a thuIo egasilogAdivaDdatiAo pavanaulI vA taba vA vateja tiksi Dir "ane te stutio eka zloka vigerethI vadhatI, athavA padaakSaroe karI vadhatI, athavA vadhatA evA svare karI traNa stutio kahIne "Avo AvazyakacUrNino pATha jovAthI saMbhave che. 3-751 zna: paphakhImAM bhuvanadevInA smaraNanA kAussagna pachI nALiputAnAM stuti zrAvikAo paNa bole? ke nahi? uttara:-paphakhI pratikramaNamAM jJAnAdi stuti zrAvikAothI ane sAdhvIothI paNa kahevAya che. 3-752
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 paSThitazrI jIvavijaya gaNikRta praznottaro prazna: pAlaNapuranA maMdiramAM dararoja 50 vIsalapiyanANAno bhoga kahelo che, to te nANuM kayA nAmavALuM kahevAya che? uttara:-vIsaladeva rAjAe pADeluM nANuM, te vIsalaprIya nAmanuM te kAlanuM koI nANuM vizeSa saMbhave che. te hAlamAM prasiddha nathI. paraMtu "chatrIzamuDA moe karI vIsalaprIya nANuM 62 lAkha vIsa hajAra ane AThaso thAya" e pramANa kahela che. 3-753 prazna: zrAvikA derAsarajImAM ane ghara derAsaramAM pratimAnI pakhALa kare? ke nahi? tathA yauvana avasthAmAM devapUjA kare? ke nahi? uttara:-zrAvikA nagaraderAsara agara gharaderAsaramAM pakhALa karI zake che. temaja yuvAna avasthAmAM pUjA paNa karI zake che, jema jJAtA dharmakathAmAM draupadIe pakhALapUrvaka pUjA karI hatI tema jANavuM. 3-754 paNDitazrI jasasAgara kRta praznottaro prazna: zrI tIrthakaranA samavasaraNamAM bali lAve che, te rAMdhelo hoya, ke rAMdhyA vinAno hoya ? gacchamAM to "rAMdhyA vinAno bali" ema kahevAya che, ane malayagiri Avazyaka TIkAmAM to rAMdhelo bali batAve che. uttara:-zrItIrthaMkaradevanA samavasaraNamAM bali rAMdhelo hoya ema jaNAya che. A 2-75po - praja: zrAvakone causaraNapayagno kema bhaNAvAya che ? kemake sAdhuone to yoga sivAya bhaNAvAto nathI, ane zrAvakone to yoga vinA paNa bhAgAvAya che, temAM zuM zAstra balavAna che ? ke gacchasAmAcArI balavAna uttara:- causaraNa vigere cArapayannA Avazyaka sUtra peThe bahu upayogI hovAthI, upadhAna yogavahana karyA sivAya paNa paraMparAe bhaNAvAtA hoya, ema jaNAya che, mATe AmAM paraMparA ja pramANa che. 3-756 prazna: mUrta karmono amUrta jIva sAthe vaaiyapiMDanyAye karI saMbaMdha kevI rIte ghaTe? sina prazna-26.]
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 uttara:-arUpIo sAthe rUpI padArthano saMbaMdha saMbhave che ja. jema AkAza sAthe paramANuono, athavA pakSIono saMbaMdha che. ane agniloDhAnA nyAye to judI ja jAtanI vyavasthA sUcavavAmAM AvI che. paNa be rUpI padArthomAM je eka prakArano saMbaMdha thAya che, tevA saMbaMdhanI sUcanA nathI. mATe koIpaNa aNaghaTatuM nathI. 3-757 prazna: mAchalAM ane kAcabA vigere jalacara jIvonuM ane baLada, pADA vigere sthalacara jIvonuM, popaTa, menA vigere khecara tiryaMca jIvonuM AyuSya tathA garbha sthiti keTalI hoya? uttara - jalacara, sthalacara ane khecaronuM AyuSya pramANa mamamumanavamA ItyAdika saMgrahaNI gAthAmAMthI jANavuM ane buma samAyA ItyAdika vijayakSetrasamAsanI gAthAmAMthI jANavuM. teonI garbha sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI ATha varSa bhagavatI vigere sUtromAM batAvI che. 3-758 prazna: cauda niyamomAM prabhAte paccakhANa samaye be traNa sacitto chUTA rAkhyA hoya, te divase pUrA thai gayA, have rAtrimAM sacittanuM kArya paDayuM hoya to, bIjA sacihno vAparavA karbhe ? ke nahi? uttara:-rAtri divasanA paccakakhANa vakhate jeTalA sacitto chuTA rAkhyA hoya, teTalA ja divasamAM pUrA thaI gayA hoya to rAtrie adhika kalpa nahi, ane je sAMja sudhIja teTalA chUTA rAkhyA hoya, to rAtrie adhikapaNa kalpe che. 3-759 prazna: baMdhujIvaka zabdano zo zo artha samajavo? vioi e vRkSanuM phula che, ke kAMI bIjuM che? uttara:-baMdhujIvaka zabda karI zAstramAM baMdhujIvaka puSpa kahela che. ane lokamAM to baporio vRkSa kahevAya che. 3-760 prazna: caMdrAcArya ziSyane khabhe besI cAlela hatA, A satya che? ke asatya che? uttara:-uttarAdhyayanaTIkA vigere bahu graMtho anusAra "caMdrAcArye ziSyane kahyuM: tuM AgaLa cAla. tethI ziSya cAlyo, ane pote pAchaLa cAlyA." ane koi graMthamAM kahyuM che ke- "ziSyanA khabhe hAtha rAkhIne cAlyA" i3-761
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 203 ar boraDI ane bAvaLamAM asaMkhyAtA jIvo hoya? ke eka jIva hoya? uttara:-pannavANAnA pahelA padanA gucchAdhikAramAM "Avala ane boraDInA mULa-kaMda-thaDa-chAla-zAkhA ane pravAlamAM darekamAM asaMkhya jIvo kahyA che, te anusAra boraDI ane bAvalamAM paNa chaeya sthAnakomAM asaMkhya jIvo saMbhave che, paNa jUna-adhika jIvo saMbhavatA nathI. 3-76rA prazna: harAmavAvALone sahakuhu e vAkyamAM pRthakva zabda karI keTalI saMkhyA levI? uttara:-ahIM pRtharva zabda bahu vAcaka che. je ema na mAnIe, to TIkAmAM eka saMyogamAM paNa lAkha pRthakatvanI utpatti ane nipajavuM mAchalAonuM kahyuM che, ane manuSyanI utpatti kahI che, to AkhA bhavanI to zI vAta karavI ? tethI jema livarakuhApu e padamAM bahuvavAcI che, tema ahIM paNa bahutva arthavALoja levo ema jANavuM. * 3-763 paNDita harSacandra gaNikRta praznottaro. prazna: jinezvaranI mAtA jinendrane janma ApyA bAda bIjA putrane prasava ke nahi? uttara:-AmAM ekAMta jANyo nathI. kemake temanA vigerenA nAnA bhAIo rathanemi vigere prasiddha che. te 3-764 para: koI mANase potAnuM ghara paNa jinAlayane arpaNa karela hoya temAM koI paNa zrAvaka bhADuM ApIne rahI zake? ke nahi? uttara:- jeke bhADuM ApIne te gharamAM rahevAmAM doSa lAgato nathI, to paNa tevA prakAranA kAraNa vinA bhADuM ApIne paNa temAM rahevuM vyAjabI bhAsatuM nathI. kemake-devadravyanA bhoga vigeremAM ni:zakatAno prasaMga thaI jAya 3-765aa. praznakoI zrAvaka cAra upadhAna karIne mALA pahere,te vakhate samudeza anujJA karAya che temAM bAkInA be upadhAnanA nAma levAya? ke nahi? uttara:-chayeya upadhAnanA nAmo mALA vakhate thatI samuccha anujJAnI kriyAmAM levAya che. bAkI rahela be upadhAnano udeza AgaLa kALamAM karavAmAM Ave, temAM zeSa nathI ema saMpradAya che. 3-766
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 pakSa: cakIno suNasenApati timisA guphAnAM bAraNAM ughADatI vakhate keTalI bhUmi pAcho haThIne khole? uttara:-senAnI bAraNAnI pUjA karIne prahAra devA mATe sAta ATha pagalA pAcho haThe che, paNa "kapATa kholavAnA samaye senAnIno abhyaratna bAra yojana pAcho haThe che" Avo je proSa cAle che, te anAgamika che. kemake Avathayaka TIpanamAM senAnI sAta ATha pagalA haThe ema kahela che. 13-767 prazna: tamAma cakravartione potAnAM ratno tulya pramANavALAM hoya ke nahi? uttara:-keTalAkanA mate sarvacakavatIone keTalAka kANiI vigere ratno pramANaaMgulathI banela mApavALAM hoya-ane keTalAMka ratno to tatkAlIna puraSa vigerenA pramANane ucita mAnavALAM hoya che, ane bIjA keTalAkanA mate to tamAma ratno paNa te te kAlane ucita pramANavALAM hoya che. ema be bAbato che. 3-768. a: kharatara, aMcala vigerene pratikramaNa karavAnI preraNA karAya che, ane traNa vakhata sAmAyika daMDaka uccarAvAya che, te vyAjabI che? ke nahi? uttara: teone udIraNA karavI vyAjabI nathI. paNa je potAnI meLe pratikramaNa kare, ane posaha vigere daMDaka traNavAra uccare, to dravya, kSetra, kAla, bhAva anusAra anula vigere guNono saMbhava dekhAto hoya to uccarAvAya che, kemake zAstramAM "sarvanI anuzA ane sarvano niSedha pravacanamAM nathI" ema kahela che. te 3-769aaaa : kharataro maMDalImAM besI pratikramaNa kare che, teNe kaheluM vaMditta sUtra ApaNA zrAvakone ane teNe kahela stavana vigere sAdhuone kalpe? ke nahi ? temaja upavAsa vigeremAM jeo kaseliyAnuM pANI vApare che, teone upavAsa vigerenuM paccakhANa apAya? ke nahi? uttara-davya, kSetra, kALa ane bhAva anusAra ucita hoya te karavuM 770aa. zna: prAsaka eTale nirjIva pANIno saMkhAro kAcA pANImAM naMkhAya? ke jo rakhAya? uttara-prAsuka pANIno saMkhAro ekAMta karI sacitta pANImAM na naMkhAya,
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 205 tevA akSaro zAstramAM jovAmAM AvyA nathI. tethI jema jyaNA thAya, tema karavuM joIe. paNa jema tema saMkhAro nAkhI devAya nahi.3-771 4: sAdhu nadI utarIne saMvaccharI sAmaNA karavA jAya? ke nahi? uttara:-nadI utarIne sAdhuone sAmaNA karavA javAnI pravRtti jANI nathI. 3-772 prazna: rAyapAseNImAM devalokanA svarUpamAM vanakhaMDa-vRkSa-la ane phulo vigere kahyAM che, te badhAM pRthvIpariNAmarUpa che ? ke khuda vanaspati svarUpa che? temaja puSkarANI vigere vAvaDImAM mAchaklAM kahyAM che, te jIvapariNAmarUpa che? ke AkAramAtra che? uttara:-"devalokomAM vanakhaMDa vRkSa vigere che" ema kahyuM che, te vanaspatirUpa che athavA pRthvIpariNAmarUpa che. jo ke tyAM ratnarUpa pRthvI che topaNa evI komaLa che ke vanaspatine ugavAmAM koI bAdhA AvatI nathI. temaja vAvaDIomAM je mAchalAM vigere batAvyA che, te AkAramAtra saMbhave che, kemake devalokanI vAvaDImAM mAchalAM vigere jalacara jIvono niSedha sUcavanArI gAthAo jovAmAM Ave che. 3-773 prazna upadhAna tapa pUruM thaI gayuM hoya to, zeSa rahelA paveNAmAM dinavRddhi thAya ke nahi? uttara:-upadhAnanA bAkI rahela paNAomAM divasa vadhavAnA prasaMgo Ave, to divasavRddhi thAya che. 3-774 prama: Akho divasa dezAvakAzita karAya che tene uccaravAno ane pAravAno vidhi jaNAvavo, temaja temAM sAmAyika levuM ane pAraDuM sUjhe? ke nahi? tathA dezAvagAzika sAthe sAmAyika uccarAya? ke nahi? uttara:- dazAvakAzikano vidhi phelAvasi3vamogaparimo parAja ItyAdika jovAmAM Ave che, paraMtu pAravAno vidhi jAgyo nathI. temaja temAM sAmAyika levuM, pAravuM sUjhe che ane tenI sAthe sAmAyika levuM paNa sUjhe che. 3-775aa. prazana: upadhAnamAM pALI palaTAya ke nahi? uttara: upadhAnamAM upavAsa vigere tapa karAvavAno vAro hoya, chatAM tevA prakAranA kAraNathI nidhi karAvI zakAya che, eTale pALI palaTI zakAya che..3-776
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 paSThita zrI dharmavijaya gaNikRta praznottaro prazna: ArAdhanA prakaraNa rANakapuranI pratiSThA karAvanAra zrI somasuMdarasUrIzvare racela che? ke zrI somaprabhasUrIzvare banAvela che? uttara:-ArAdhanAsUtra 47mI pATe thayela zrI somaprabhasUrIzvare banAvela che. 3-777 prazna: jinezvaradevane namaskAra karyA pahelAM ghaMTa vagADAya ? ke pachI? uttara:-"anyadravyothI pUjA karyA pachI turata nAdapUjArUpa ghaMTa vagADAya" che ema pUjA karanAra vRddhazrAvakonI paraMparA cAlI AvI che. tethI pUjAmAM kula vigere dravyapUjA karI rahyA pachI turata ghaMTa to vagADAya che. ane phakta caityavaMdana karavA zrAvaka AvyA hoya to sAthIA vigere dravyapUjA karI rahyA pachI turata ghaMTa vagADAya che, ema jaNAya che. bIjI rIte ghaMTa vagADavAnuM thAya che, te to haSavizane sUcavanAra lokapravAhamAM paDeluM che. paNa paraMparAne anusaratuM nathI 3-778 paSThita zrI vidyAvijaya gaNikRta praznottara ma: ughADe mukhe bolavAmAM IriyAvahiyA karavA paDe che, to vAMdaNAM detAM je bolAya che, temAM kema iriyAvahiyA karAtA nathI? uttara-vAMdaNAM ApatI vakhate vidhi sAcavavA mATe ughADe mukhe bolyA chatAM paNa pramAdano abhAva hovAthI IriyAvahiyA karAtA nathI, te samajI levuM. 3-779 prazna: upAzrayamAM saMvaccharI vigere pratikramaNa vakhate je kezara, tela vigere ApavAnuM kabUla karavAmAM Ave che, te devadravyamAM laI javAya ? ke sAdhAraNa dravyamAM laI javAya? uttara:-pratijJA mujaba devadravyamAM athavA sAdhAraNa dravyamAM laI javAya che, te jANavuM..I 3-780 prazna: posahamAM zrAvakane yAcaka vigerene dAna ApavuM kahyuM? ke nahi? uttara:-mukhya rItie posahamAM yAcaka vigerene dAna ApavuM kalpa nahi. paNa koi kArANa vizeSa hoya, te vakhate "tevA prakAranI jinazAsananI unnati thaze, tema jANIne kadAcita Ape to, niSedha jANyo nathI. 3-781 prazna: comAsuM pUruM thayA pachI turata be mAsa sudhI kapaDAM vigere vahoravA kalpa nahi, tevA akSaro kayA graMthamAM che?
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 uttara:-"vaSakAlamAM je kSetramAM comAsuM rahyA, te pUrNa thavA chatAM paNa, te kSetramAM ane bIjA paNa saMvigna kSetramAM pAMca gAu sudhInI bhUmimAM kAraNa sivAya be mAsa sudhI vasa vigere vahoravuM kalpe nahi" A hakIkata vistArathI nizItha satranA dazamA udhezAnI carNimAM che. temAMthI nirNaya karavo. ane A pATha mujaba sAdhuone comAsA pachI paNa be mAsa sudhI vasa vigere vahoravA kalpe nahi. 3-782aa prazna: sAdhu vasAne thIgaDuM dIe? ke nahi? uttara:- je sAdhu vasane eka thIgaDuM de ane devAnI anumodanA kare tene doSo thAya ane je sAdhu kArANe traNa thIgaDA upara cothuM thIgaDuM de tene prAyazcitta Ave' A pramANe lakhANa nizItha sUtranA pahelA udezAmAM che. to A pATha mujaba sAdhune vothIgaDuM devuM kahyuM nahi. 3-783 prazna: pratikramaNamuhapatti paDilehatA hoya te vakhate paMcendriya jIvanI chIMka thaI hoya to, muhapatti pharI paDilehavI? ke nahi? uttara:-paMcendriyanI chIMka thAya to paNa muhapatti pharI paDilehavI paDatI nathI, A bAbata vizeSa akSaro jovAmAM AvyA nathI, tethI ema jaNAya che. 3-784 paSThita zrI dhIrakuzala gaNikRta praznottaro prazna: sItAno jIva bArame devaloka sItendra thayo, te nAma satya che ? ke nahi? uttara:-amRta nAma ja satya che. 3-785 w: Arati utAravI naivedya vigerenuM mUkavuM A vidhi kayA purAtana graMthamAM che? uttara:-pravacanasAroddhAranI TIkA ane zrAddhavidhi vigere graMthomAM pUjA avasare Arati utAravI ane naivedya vigere mUkavuM vigere vidhi batAvela che. 3-786 prazna: samavasaraNamAM rahela tIrthaMkara mahArAjane sAdhuo ane zrAvako kaI rIte vAMde che? uttara:-"samavasaraNamAM rahela tIthakara devane vAMdI sAdhuo ane zrAvako yogya sthAne bese che ema AvazyakahAribhadrIyaTIkAmAM lakhela che, paraMtu vaMdananI rIti koI ThekANe paNa lakhela nathI. saMbhave che ke-hAla vaMdananI rIti che, te ja hovI joIe 3-787nA : digaMbara vigerenA maMdiramAM ApaNA AcAryoe pratiSThita karelI pratimA
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 208 che, te vaMdAya? ke nahi? uttara:-te pratimA ekAMtamAM koI na hoya, te vakhate vaMdAya che. paNa samudAyamAM vaMdana karanAre dravya, kSetra, kAlAdino vicAra karIne digaMbara vigerenA matane puSTi na thAya, tema karavuM 3-788 pa: aThAvIsuM ane pAMtarInuM mUlavidhie vahana karatAM keTalA divasa lAge? temaja te be upadhAnathI keTalA divasa ochA hoya, ne nIkaLI zakAya? uttara:-mULavidhie-te be upadhAna karavAmAM divasonuM nyUnapaNuM ke adhikapaNuM jAyuM nathI. temaja te be upadhAnamAMthI mahAna kAraNa AvI paDayuM na hoya to tapa pUro thaI gayA pachI nIkaLI jatA jovAmAM Ave che, paraMtu divasanI saMkhyA jANavAmAM nathI. 3-789 kha: tIrthamAM je nALiyera dravya mAnyuM hoya, teja mUkAya ke ? bIjuM paNa mUkAya? uttara:-zaMkhezvara vigere tIrthamAM mULa vidhie je dravya ja mAnyuM hoya, te ja mUAya che, kAraNe to jema devuM na rahe, tema karavuM. 3-70aa prazna: "nIta samihira rAsaf viDir para: "A AyaMgAthAmAM zAsana zabda karI gAma jANavuM ? ke koI bIjo padArtha jANavo? temaja A bAbata kayA mULa graMthamAM che ? te rUDI rIte prasAdI karazo. uttara:-anekArthasUtra TIkAmAM zAsana zabdanA pAMca artho batAvyA che. temAM eka artha rAjAe ApavA yogya bhUmi evo karyo che. gAma che. te rAjAe ApavA lAyaka bhUmino eka bhAga che. tethI zAsana zabda karI ahIM gAma artha kahevAya che. tene maLato artha dAnakula zabdArthamAM batAvela che, temaja A savistara artha hAribhadrIya AvazyakaTIkA vigeremAM kahyo che. 3-78nA paDiMta zrI somavimalagaNita praznottaro praja: tIrthakaranA janma pachI devo keTalA pramANavALI ratnAdikanI vRSTi kare che? uttara:-3ne gara korigAgAri je velo savathof battIsaMhiraNNakoDIo battIsaM suvaNNakoDIo battIsaM naMdAsaNAI battIsaM bhadAsaNAI bhagavato titthakarassa jammaNa-bhavarNami sAharai. bhadeva arihaMta kozalika jaggA thAvata rahe che, te vAra pachI
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 vaizramaNa deva zakanA hukamathI batrIza koDa hiraNya, batrIza koDa suvarNa batrIza naMdAsaNa ane batrIza bhadrAsano tIrthakara bhagavAnanA janmabhavanamAM mUke che." A pATha Avazyaka brahavRttimAM che. "kuMDala ane vastrayugala ozIke mUkIne Ikoe zrIdAma ane naMdAme karI vyAkha evo sonAno daDo caMdaravAmAM banAvyo, ane batrIzakoDa rana, suvarNa ane rUpAnI vRSTi karIne Abhiyoga devo pAse bADha ughoSaNA karAvI," A pramANe kalpariNAvalImAM che. tethI samajAya che ke "dave batrIzakoDa pramANa vRSTi karI hatI."3-792 gaNi zrI hemasAgarakRta praznottaro prazna: saMgama govALIAe jyAre sAdhune khIra vahorAvI tyAre tene samakita hatuM ke nahi? ane samakita vinA tevA prakAranA bahoLA sukhanI prApti kevI rIte thai? uttara:-tene tevA prakAranI sukhanI prApti to bhadrikapariNAma vizeSanA mAhAtmathI thaI che, ema jANavuM. 3-793 YA: dakkhinna dayAluttaM, piyabhAsittAi vivihgunnnivhN| sivamaggakAraNaM jaM, tamahaM aNumoae savvaM // 1 // selA navA parA pramANa maviArA A ArAdhanApatAkAnI traNa gAthA anusAra mibASTionuM dAkSiNya ane dayALupaNuM vagere prazaMsavA lAyaka che? ke nahi? uttara:- A ArAdhanApatAkAnI traNa gAthAmAM sAdhu, dezavirati ane samakitI ke je jinazAsana saMbaMdhio che tenA sivAya bIjAonA dAkSiNya, dayALupaNuM vigere guNonI prazaMsA karelI che. temAM kAMi ayukta jaNAtuM nathI. kemake A guNo jinezvaroe darekane meLavavAnA ja kahelA che.. 3-794 prazna: sAdhuone bhAvapUjA karavI kahI che, paNa pratiSThAmAM aMjanazalAkA karavAmAM dravyapUjA thAya che, tenuM kema? uttara:- sAdhuone bAhulyatAthI bhAvapUjA batAvI che. ane zrAvakone dravyapUjA kahI che. paraMtu AmAM ekAntapaNuM jANyuM nathI. kemake-ThANAMgasUtramAM pura nA pUgAveH AmAM caubhaMgI che. Ano artha karatAM sAdhuone ekAMta dravyapUjAno niSedha jANyo nathI. kemake-aMgarAge karI yatipationI sina m27-]
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 pUjA karAya che, te paNa dravya pUjA kahevAya che. (tyAgI sAdhupaNAne lIdhe dravyapUjAnAM upakaraNo temanI pAse na hoya, ane mahAvratano AcAra pALavAno hovAthI, dravyapUjA na karI zake, paraMtu teTalAthI kAraNa vize dravyapUjAno niSedha thato nathI. A tAtparya haze?) 3-795aa prazna: ekaviMzatisthAnakamAM neminAtha bhagavAnane agIAra gaNadharo kahyA che, ane kalpasUtramAM 18 kahyA, te kevI rIte? uttara:- 11 gaNadharo ekaviMzaThANa temaja saptatizatahANa, pravacanasAroddhAra, Avazyaka vigere graMthomAM kahelA che. kalpasUtramAM 18 kahyA che. A pramANe bheda paDe che, te matAMtara jANavuM. 3-7965 prazna: naveya vAsudevonuM zarIrabaLa sarakhuM hoya? ke jUna adhika hoya? uttara-avasarpiNI kALanA prabhAve teonuM zarIrabaLa nyUnAdhika paNa hoya che, kemake pahelA vAsudeve koTIzIlA chatra sudhI UMcI upADI ane navamA vAsudeve bhUmithI phakta cAra AMgula sudhI upADI che. 3-797nA prazna: kArtika amAvAsyAnI rAtrimAM zrI mahAvIra-sarvajJAya namaH A pada gaNAya che. te zA mATe che? ane kayA divase jJAna thayuM? uttara:-mahAvIrabhagavate sarvajJapaNAe dezanA ApI che, mATe zrI mahAvIra-sarvajJA nama: gaNAya che. ane madhya rAtre (rAtri pachI) mukti gayA che, tethI zrI mahAvIra pAtAya nama: A gaNAya che.3-7985 prazna: nirvANa vakhate bhagavAne 16 pahora dezanA ApI, te kayA divasathI mAMDI kayA divasamAM pUrI thaI? uttara:-caudazanA divasathI mAMDI amAvAsyAnI pAchalI rAtrinI be ghaDI bAkI rahI tyAre pUrNa thaI saMbhave che. kemake-"amAvAsyAmAM ra9 muhUe nivaNa thayuM" ema kahela che, tethI 16 pahora to tenA pahelAM thaI javA joie. 3-799 | zrI ravardhana gaNikRta praznottaro. : zrAvakane nIvInA paccakakhANamAM sAdhunI peThe niviyAtuM kalpe? ke nahi? uttara:- sAdhuone ane zrAvakone mukhya rItIe niviyAtuM kahyuM nahi. kAraNa hoya to dhe che. AvA akSaro zAstramAM che, ane zrAvaka koIka
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 vakhata nIvInuM paccakakhANa kare che, tethI tene kalpe nahi. satata tapamAM to kAraNapaNuM hovAthI kahyuM che, ekAMta niSedha jANela nathI. sAdhuone to parvatithi vigeremAM vAraMvAra paccakakhANa karAtuM hovAthI kalpa che.3-80 R: "kAle posaha karIzuM" evI icchAvALAne ane "upavAsa karIzuM" evI icchAvALAne rAtrie sukhaDI khAvI kalpe? ke nahi? uttaraH-posaha ane upavAsanI icchAvALAne rAtrie sukhaDI khAvI kahyuM nahi, jene sarvathA tenA vinA cAlatuM na hoya, te rAtrinA pahelA be pahora sudhI kadAcit sukhaDI khAi jAya, to AgaLa karavAnA posahano ane upavAsano bhaMga thato nathI. je pAchalA be pahoramAM khAya to posaha-upavAsano bhaMga thAya che. 3-801 prazna: pustaka, upakaraNa vigere parigrahamAM gaNAya? ke nahi? uttara:-o mUcha rAkhe to parigraha ja gaNAya. na rAkhe to na gaNAya. e tattva che. 3-802 prazna: sthApanA keTalo kALa rahe? uttara:-zAstramAM sthApanA be prakAre kahI che. 1 ivara. 2 yAvaskathika. temAM jyAM sudhI upayoga hoya tyAM sudhI rakhAya, te Izvara gaNAya. ane jyAM sudhI teno nAza na thAya tyAM sudhI rahe, te yAvatruthika kahevAya che. 3-803 prazna: jeNe dIkSA levA mATe lIlotarIno tyAga karyo hoya, tene dIkSA lIdhA pachI ghe? ke nahi? uttara:-ne paccakakhANa letI vakhate "dIkSA lIdhA bAda kalpe" ema rAkhyuM hoya, to lIlotarI kalpe che. nahiMtara to kalpe nahiA 3-804 prazna: bahu dUdhamAM athavA dahIMmAM thoDA cokhA nAMkhe te dUdha athavA dahIM niviyAtuM thAya? ke nahi? uttara:-99hatve ahiMnne drAkSaghANI ane alpacokhA A bhASyanI gAthA mujaba alpa cokhA nAMkhyA hoya to paNa te dUdha athavA dahIM niviyAtuM thAya che. ema jaNAya che. 3-805 zrI premavijya gaNita praznottaro prazna: niraMtara ghaNA jIvo muktimAM jAya che, paraMtu muktimAM saMkaDAza nathI,
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 ane saMsAra khAlI thato nathI. temAM saMta kayuM che? uttara:-jema bhUminI mATI varasAdanA pANIthI ghasaDAtI samudramAM niraMtara jAya che, to paNa samudra pUrAI jato nathI ane bhUmimAM khADo paDato nathI. tevI rIte muktimAM A dRSTAMta jANavuM. 3-806 prazna: kaMDarIka eka hajAra varSa sudhI cAritra pALIne bhagna pariNAmathI cAritra choDI eka divasa viSayasukha bhogavI narake gayo, tene cAritra pALyAnuM phaLa AgaLa udaya Avaze? ke nahi? uttara:-tenA phaLa vipAkamAM niyama nathI. ane AnI vizeSa hakIkata jovAmAM AvI nathI.3-807 prazna: cakSu vinAno brahmadaracakI rAtrie eka lAkha bANuM hajAra rUpe vidurve che, te rUpo cahna vinAnA hoya? ke svAbhAvika hoya? uttara -je rUpo vipharve che, te prAye karI cakSu vinAnA hoya che. 3-808 prazna: navamA vAsudeva dvArikAmAM thAya? ke anya koI nagaramAM thAya? uttara:-avasarpiNImAM navamo vAsudeva dvArakAnagarImAM thAya che, ema zAstra anusAra jaNAya che ane vRddhapuruSonuM kathana paNa temaja cAlyuM Ave che. 3-89 prazna: zrAvaka abhimAnathI ke bIjAe bhaNAvela pUjAnI spardhA thakI sattarabhedI pUjA bhaNAve, tene zuM phaLa thAya? uttara:-mukhyavRttie to abhimAna vigere doSo dUra karIne kevaLa "vItarAganI bhakti thAya" te buddhithI pUjA bhaNAvavI joie. chatAM koI abhimAna vigerethI pUjA bhaNAve to tene tevuM phaLa na maLe. 3-810 zna: koI satIne saMkaDAmaNamAM AvI javAthI zIlanuM khaMDana thai jAya, to tenuM satIpaNuM jAya ke rahe? uttara:balAtkAre zIlakhaMDana karavAmAM satIne dravyathI satIpaNuM jAya che, paNa bhAvathI satIpaNuM jatuM nathI, ema keTalAka mAne che. tyAre bIjAmahApuraSo to kahe che ke dravyathI satIpaNAnuM ullaMghana thayuM che, chatAM paNa dravyathI paNa satIpaNuM jatuM nathI, ema dazavaikAlikaTIkA tathA cUrNimAM batAvela
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213 maithunanI caubhaMgI anusAra jaNAya che. 3-811 prazna: kamalaprabha AcArya tIrthaMkara nAma karma bAMdhyuM hatuM. chatAM kayA doSathI - viphaLa banAvyuM? uttara:-akasmAta strIno saMgho thaI gayo, te vakhate liMgIoe prazna karyo, tenA uttaramAM cothA avratanA prazastapaNAnuM nirUpaNa thaI gayuM. tethI te pramAde karI tIrthakara nAma karma viphaLa karI nAMkhyuM, ema prasiddhi che. 3-812aa prazna: navakAramaMtra ane zatruMjyanuM nAma A be gaNavAmAM Ave to te baneyamAM adhika lAbha zemAM che? uttara:-je gaNavAmAM cittano ullAsa adhika thAya, tene te gaNavAmAM adhika lAbha thAya che. paraMtu te banneyanA mahimAno pAra nathI.3-813 paka bhagavAna mahAvIra prabhue kAnamAMthI khIlA kheMcI kADhayA, te vakhate moTI cIsa kema pADI? kemake-prabhu to anannabaLI che? uttara:-anannabaLavALApaNuM bhagavAnane kSAyika vIni AzrayIneja hoya che, ema akhiyavAnA nivarilA A pAThanA vyAkhyAnamAM batAvela che. tethI prabaLa pIDAe karI bhagavAne chaghasthapaNAmAM cIsa pADI dIdhI. temAM kAMipaNa ayuktapaNuM nathI.i3-814. paDitazrI nAkarSigaNi ziSya harSavijaya gaNita praznottaro prazna: cha mAsa upara devazayA khAlI rahetI nathI, to avantIsukumAra nalinI gulma vimAnamAM batrIza varSoe kevI rIte upajI zakyA? uttara:-avantI sukumArane upajavAmAM vimAna to te ja kahyuM che, paNa zavyA prathama hatI te ja kahI nathI, tethI kAMIpaNa virodha Avato nathI. 3-815aa : eka kulanA vidyamAna keTalA puruSoe karI kulakoTI kahevAya? ane temAM uttama madhyama ane jaghanya bheTavALA keTalA puraSa hoya? uttara-eka kulanA 108 purUSo vidyamAna hoya, te kalakoTI kahevAya, ema prasiddhi che. temAM uttama madhyama ane jaghanya bhedo jANyA nathI. temaja tenA vyakta akSaro zAstramAM joyA nathI.i3-816
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214. pakSa: gAya vigere jIvane choDAvavAne mATe dravyaliMgInuM dravya kAma AvI zake? ke nahi? uttara:-jJAna vigere saMbaMdhI te dravya na hoya, to kAma AvI zake che. niSedha jANavAmAM nathI. 3-817 prazna: vizAlA nagarImAM zrImunisuvratasvAmInA sUpane paDAvanAra je kulavAlaka muni te bhavya che? ke abhavya? uttara:- A covIzImAM 7 abhavyo kahyA che, tethI kulavAlaka bhavya saMbhave che. paraMtu vyavahArathI bhArekama lAge che. nizcayathI to kevaLI bhagavaMta jANe.. 3-469-818ll ma: yavana, mAchImAra vigere zrAvako banyA hoya, teone tIrthaMkaranI pratimA pUjavAmAM lAbha thAya? ke nahi? uttara:-jo zarIra ane vastra vigerenuM pavitrapaNuM hoya to, pratimApUjanamAM niSedha jANelo nathI, paraMtu teone pUjana karavAmAM lAbha ja thAya, ema jANela che. 3-819 khama: ziSya barAbara cAritra pALe nahi, to tenuM dUSaNa gurune lAge? ke nahi? uttara:- jo guru mohathI ziSyane nivAre nahi, to gurune te pApa lAge che, ane je pApathI rokavA mahenata karatA hoya to gurane pApa lAgatuM nathI. 3-820aaaa prazna: sarvasaMsArIjIvo maraNa pAmI paralokamAM jatAM siddhazilAne pharase? ke nahi ? uttara-paralokajatAM sarvajIvo siddhazilAne pharase, tevuM jANuM nathI. kemake-zAstramAM be prakAranI paraloka saMbaMdhI gati kahI che. eka Rju, ane bIjI vaka. temAM zu eTale saragati ane vika eTale vAMkagati karI che. 3-821 : cakIne timisA guphAnuM bAraNuM ughADatAM agnijvALA nIkaLe ke nahi? je na nIkaLe to koNikane kema nIkaLI hatI? uttara:-bUDhIpapannatti vigere zAstramAM kahyuM che ke-cakavatano senApati puruSa bAraNAM ughADe che, jvAlA nIkaLatI nathI." ane "koNika to bAraNuM
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 215 ughADI zakyo nathI, to agnijvAlA kyAMthI nIkaLe? te koNikane to nimisAgakAnA adhiSThAyaka deve daMDarane karI haNI nAkhyo. sainya pAchuM vaLI gayuM. evA akSaro Avazyaka bAvIsa hajArImAM che. ane bArahArI TIkAmAM to javAlA nIkaLavAnuM paNa kahela che. paraMtu te bAra hajArI kumatinI banAvelI che tethI, pramANa gaNI zakAya nahi. AvazayakaDhIppanamAM to batAvyuM ke "agnijavAlAnuM nIkaLavuM, ghoDAnuM pAchA pagale vaLavuM. ema vAta koNikanI cAlI rahI che, te siddhAMtaviraddha jANavI. 3-822 zrI mANikyavijaya gaNita praznottaro. : zrAvaka potAnA hAthe kula cuMTIne pUjA kare, ema kayA graMthamAM lakhyuM uttara:-zAMtinAtha caritramAM maMgaLalaza vADIthI pote lo grahaNa karIne pUjA kare che, evA akSaro jovAmAM Ave che. 3-823 prazna: aMbai zrAvakane koIe ApyuM na hoya, tevA pANInuM paccakkhANa che, paNa koie Apela pANI pIve, te gaLIne pIve? ke emane ema pIve? uttara:-uvavAI upAMga anusAra aMbaDa pANI gaLIne pIto hato.i3-824 - zrI saubhAgyaharSa gaNikRta praznottaro. : zrAvakone AyaMbilamAM ane nivimAM garama pANI ane prAsuka pANI kalpe?ke nahi? uttara:-zrAvakone te banneya pANI kahyuM che. 3-825 praH rohigItAno upavAsa ane paMcamI vigereno upavAsa maLatI tithimAM karAya? ke nahi? uttara:- kAraNa chatAM maLatI tithimAM karAya che, ane karAvAya che. kAraNa vinA to udayaprApta tithimAM ja thAya ema jANavuM..3-826 - zrIdAmarSi gaNita praznottaro. prazna: pAritramAM "rAma ekAkI ja siddha thayA" ema kahyuM. ane zatruMjaya
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 mAhAtma vigeremAM to "traNa koDa sAdhuo sAthe mukti gayA" ema kahyuM che. to te banneya bhinna jANavA? ke eka jANavA? uttara:-banneya ThekANe kahela rAma to eka ja che, paraMtu padmacaritramAM pradhAnapaNAthI rAmanuM ja kathana che. ane zatrujya mAhAtmamAM to parivAra sahita rAmanuM kathana che. mATe AmAM graMthakArano je abhiprAya hoya te ja pramANa che.-82A . prazna: zAlibhadrane mATe gobhadradeva alaMkAra vigere vastu lAvatA. te vastu vaikriya hatI? ke audArika hatI? uttara:-alaMkAra vigere vastuo audArika hatI, ema jaNAya che. 3-828 prazna: vaikiya kalpavRkSanAM kula mALA vigere nirmAlya ane gaMdha vinAnAM thAya? ke nahi? uttara:-vaikriya kalpavRkSanAM puSpa vigere vizarArutAne pAme eTale ke vIMkhAI jAya. paNa gaMdha vinAnAM thAya nahi. IT3-8295 prazna: sAdhvIne vAMdavAmAM zrAvako aNunAda mAvati pasa3mo che. AvA A zabdo bole? ke bIjA bole? uttara:-zrAvako sAdhvIne namaskAra karavAmAM tevA zabdo bole che.3-830 prazna: kelA paramANuoe trasareNu thAya? uttara:-anaMtasUma paramANuoe eka vyavahAra paramANa thAya che, ane ATha vyavahAra paramANuoe eka utazmaNa glakSiNakA thAya che, ane te AThe karI eka RkSaNazyakSiNakA thAya che, ane te AThe karI eka UrdhvareNa thAya che, ane te AThe karI eka trasaraNa thAya che. A badhAno bhAvArtha e Avyo ke 4096 vyavahAra paramANuoe eka trasaraNa thAya..3-831. prazna: sUkSma pRthvIkAya vigere pAMca sthAvara jIvo che, temAM kayo jIva agni, thAMbhalo, vigere bhedIne gamana karI zake che? uttara:-agni ane thAMbhalA vigere vastune koI mANasa calAve eTale heraphera kare, te vakhate te pAMce ya sUkSma jIvo agni, thAMbhalA vigerenA je sUkSma chidro che, tenAthI hatA tyAMnA tyAM ja rahe che, paNa agni ane
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 217 thAMbhalA vigerethI teone caLAvAtA nathI, kemake sthAvara jIvo che, ane atri ane thAMbhalA vigeremAM potAno praveza saMbhavato nathI. 3-83ra.. prajada tAmalitApasa samakita kyAM pAmyo? uttara-bhagavatIsUtra mujaba to "izAnainna thaIne pachI samakti pAmyo." ane praghoSa to saMbhaLAya che ke "tAmalibhavanA cheDe samakti pAmo."3-833 prazna: zreNika mahArAjAnA putra naMdiNa devalokyAM gayA? ke mokSe gayA? uttara -vIracaritra vigere AzrayIne "devaloka gayA" ema jaNAya che, ane mahAnizIthamAM to temane "carama zarIrI kahyA che.3-834 paSThita zrI jJAnasAgara gaNita praznottaro prazna: zrAvake eka gAmathI bIjA gAmamAM AvI posaha laIne pharI te gAmamAM javAya? ke nahi? uttara:- jo posahavidhi sAcavIne jAya to niSedha karelo jAmyo nathI. 3-83pa prazna: saMthAra viya no zo artha thAya? tathA pasApaviya A padano paNa zo artha thAya? te spaSTa samajAvazo. uttara:-saMthAla kukiya eTale saMthArAmAM avidhie karI uThThANa eTale urtana-paDakhuM badalavuM viya eTale karyuM, ane pasAraviya eTale avidhie karI hAtha vigere pasAryA hoya, A artha jANavo.. 3-836 prazna: kAsaNA upara beThA beThA pratikramaNa karavuM sujhe? ke nahi? uttara-Asana upara beThA beThA pratikramaNa karavuM sujhe nahi, paNa vaMdittasUtra vigere kahevAnA avasare besI zakAya che.3-837 zrI bhANavijaya gaNi tathA sUriziSya zrI jIvavijayagaNikRta praznottaro. kha: sAdhuone roga thayo hoya, te vakhate koI AhArapANI lAvI denAra na hoya, to sAdhvI AhAra lAvI Ape? ke zrAvaka vigere lAvI 'ni jazna-28]
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 Ape? uttara:-tevA kAraNamAM sAdhvIe lAvelo AhAra sAdhuo arNikAputra AcAryanI peThe grahaNa kare che, paNa zrAvaka Adie lAvI Apela AhAra to grahaNa karatA ja nathI..I 3-838 prazna: koIne jJAtie bahAra karela hoya, tenA ghare AhAra vigere kAraNa sivAya levA kalpe? ke nahi? uttara: lokaviruddha mahA apavAdathI jo jJAtie bahAra mUkyo hoya, to tene ghera kAraNa sivAya AhAra vigere vahoravuM kyuM nahi. 3-839 prazna: zrI caMdraprabha caritramAM "ajAputre agninI khAImAM jhaMpApata karyo." ema kahyuM, te zuM? temaja durjayarAjA tyAM gayo. te bhavana kahevAya? ke pAtALagRha kahevAya? tyAMthI hAthI apaharaNa karIne gayo, tyAM nArakIo dekhADI, pachI devoe bahAra mUkyo, ane sarvAga suMdarI pAse gayo, te sthAna bhavanapatinikAthamAM che? ke vyantaranikAmAM che? temaja durjaya rAjA kyA bhavanamAM che? ane sarvAMgasuMdarI tenAthI nIce kyAM che? temaja aSTApada gayo, tyAM IMdra vastro arpaNa karyA, te vaikiya che? ke audArika che? uttara:-ajAputre agninI khAImAM paDatuM melyuM ane phaLa devatAI prabhAve karI prApta karyuM, temaja durjanya rAjAnuM vasavATanuM sthAna bhUminA vivaramAM manuSyanI rAjadhAnImAM che, temaja sarvAMgasuMdarI vyantarI che, tenuM raheThANa vyantaranikAmAM che. hAthI apaharaNa karIne laI gayo vigere te vyantarInuM kareluM jANavuM. temaja aSTApada upara vastro arpaNa karyA, te audArika jANavAM. 3-840 prazna: zrAvako devadravya vyAje grahaNa kare? ke nahi? uttara:-mahAna kAraNa sivAya devadravya vyAje le nahi. 3-841 prazna: derAsaranA nokara pAse potAnuM kArya karAvAya? ke nahi? uttara:-derAsaranA sAcavanArathI derAsaranA nokara pAse potAnuM kArya karAvAya nahi. 3-842
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 219 prazna. jJAnadravya ane jIvadayA dravya-derAsaranA kAryamAM vaparAya ke nahi ? uttara :-- jJAnadravya derAsaranA kAryamAM kAma lAge, tevA akSaro upadezacaMtAmaNimAM che, ane jIvadayA dravya to mahAna kAraNa sivAya derAsaramAM vAparI zakAya nahi. // 3-843 // praznana eka pahora divasa caDhayA pachI posaha laI zakAya ? ke nahi ? uttara :-- "pahora divasa caDhI gayA pachI posaha levo sujhe nahi" ema paraMparA che. 3-844 // zrI suravimala gaNikRta praznottaro prazna: jinakalpIone zuM prAyazcitta Ave? uttara:--paMceva saMpnayA hatu, nAyasumeLa hivA binavoLa tesi pAyatti, avamaM vittassAmi|| // jJAtaputra vardhamAna svAmie pAMca ja saMyato kahelA che, teonuM prAyazcita anukrame dekhADIza. sAmAiyasaMjayANaM, pacchittA chedamUlarahiA / therANa jiNANaM puNa, tavamaMtaM chavvihaM hoi ||2 // sthaviralpamAM sAmAyika saMyatone cheda ane mUla rahita ATha prAyazcitta hoya che, ane jinakalpamAM sAmAyika saMyatone tapa sudhInuM cha prakAranuM prAyazcitta hoya che. cheovaTThAvaNio, pAyacchittA havaMti savvevi / therANa jiNANaM puNa, mUlaMtaM aTThahA hoI // 3 // sthaviralpamAM chedopasthApana cAritrane daze prAyazcitto hoya che, ane jinalpamAM chedosthApanIyane mUla prAyazcitta sudhInA ATha prAyazcitta hoya che. parihAravizuddhio, mUlaMtA aTTha hoMti pacchittA / therANa jiNANaM puNa, chavviha cheyAdivajjaM vA // 4 // parihAra vizuddhimAM vartanAra sthavirone mUla sudhI ATha prAyazcitto hoya che, ane jinakalpIone chedAdi varjIne cha prAyazcitta hoya che.
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 AloyaNA vivego ya, taiyaM tu na viji| suhume a saMparAye, ahakkhAe taheva a||5|| sUkSmasaMparAya ane yathAkhyAta saMyamIone AloyANa ane viveka e be prAyazcitta hoya che. trIjuM hotuM nathI. tethI prastuta bAbatamAM zuM kahyuM te kahe che. bausa-paDisevayA khala.ittari cheyA ya saMjayA donni-| jA titthaNusajantI, asthi hu teNaMtaM pacchittaM // 6 // nircayanI vicAraNAmAM bakuza ane pratisevanA kuzIla e be nirNayo, ane saMyatanI vicAraNAmAMivarasAmAyika vALA ane chedopasthApana eTale vaDI dIkSAvALA e be saMyamo jyAM sudhI tIrtha che, tyAM sudhI pravartaze. tethI jaNAya che ke hamaNAM paNa prAyazcita prApta thAya che. A pATha vyavahAra TIkAmAM che, tethI te mujaba jaNAya che ke-jinakalpIone mUla sudhInA ATha prAyazcitto hoya che. 3-845 prazna: yugaliyAnA kSetramAM kalpavRkSo che, te vanaspatirUpa che? ke pRthvIpariNAmarUpa uttara:-te vanaspatirUpa che. 3-846 sakala-sUri-purandara-paramagurugacchAdhirAja-bhaTTAraka-zrI-vijaya-senasUrIzvarajIe prasAdi karela ane zrI vijayahIrasUrIzvaraziSya paM. zubhavijayagaNivare saMgraha karela senapraznamAM trIjo ullAsa pUrNa thayo.
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 caturthollAsaH natvA zrI varjumAnAya, varSamAna-zuma-trive prArabhyate mayA turyollAsaH shraavkpRcchkH||1|| zubha lakSmIne vadhAranAra zrI vardhamAna svAmIne namaskAra karI,zrAvakanA praznovALo cotho ullAsa huM zarU karuM chuM. zrI jesalamera saMghanA praznottaro prazna: nA dukhasaddo tUrI, Dhohiti gugaLaphALa AyariyA ajjasuhummappabhiI, caurahiyA dunni a sahassA // "Arya sudharmA svAmIthI mAMDI du:pasahasUri sudhI 2004 yugapradhAna AcAryo thaze." ityAdika gAthAothI yugapradhAna AcArya upAdhyAya ane sAdhu vigerenI saMkhyA dIvALI kalpamAM batAvI che, te te ja pramANe cokksa karelI che? ke bIjA prakAre che? temaja dIvALI kalpanA kartA suvihita che? ke nahi ? uttara :-- yugapradhAna vigerenI je saMkhyA kahI che, te paNa ApaNe mAnya che, kemake-bIjA ghaNA dIvALI kalpomAM, ane bhaTTAraka zrI dharmaghoSa sUrIzvare racela dUsamagaMDikA vigere graMthomAM uparyukta saMkhyA ja jevAmAM Ave che. temaja dIvALI kalpanA kartA ApaNe mAnya che. // 4-847 // prazna: gIyo ya vihAro, vIo nIasthamItio maLio hto tavihAro, nANunnAo bina-hiMDAzA A gAthAthI je agItArtha gItArtha sAthe vihAra kare, te gItArtha nizrita kahevAya ? ke gItArthanI nizrAe agItArtha eklo vihAra kare, te gItArtha nizrita kahevAya ? te spaSTa jaNAvavA kRpA karazo. uttara :--gItArthanI sAthe agItArtha sAdhu vihAra kare, te gItArtha nizrita vihAra kahela che, ane je gItArthanI nizrAe agItArthapaNuM chatAM AjJAthI judo vihAra kare, te paNa gItArtha nizrita vihAra kahevAya che. kemake-A gAthAnA be pATha che. eka:vIo nIarthamIsio Sio,ane bIjo:-nIo nIarthanIzio mALio-che. te banneya pAThonuM vyAkhyAna pravacana sAroddhAramAM karela che, te jANavuM. // 4-848 //
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 prazna: satyakI vidyAdhare bhagavAna zrI vardhamAna svAmIjI pAse kahyuM ke-"jeTaluM mithyAtva vartI rahyuM che, te badhuM samudramAM DubAvI dauM." A vArtA praznoSe cAlI rahela che? ke koI graMthamAM tevA akSaro che? uttara :-- pradghoSathI A vArtA saMbhaLAya che, paNa graMthamAM akSaro joyA nathI. // 4-849 // prazna : koI zrAvaka ekAsaNA besaNA vinA prAsuka pANI pIve che, ane pANasanA AgAro uccare che. tene rAtrimAM duvihAra, tivihAra karavo kalpe ? ke covihAra karavo joIe? uttara :-- teNe rAtrie covihAra paccakkhANa karavuM joIe tevI paraMparA 9.118-24011 prazna: samudramAM rahela maccha jAtismaraNa jJAna pAmIne samakita ane dezavirata pAme che, te pAmIne turata aNasaNa kare? ke samakita, dezaviratine ArAdhe ? uttara :-- koIka macchu te kAlamAM aNasaNa kare che, ane koIka kAlAntare aNasaNa kare che, ema jaNAya che. nizcayathI to akSaro joyA nathI. 54-851 // prazna: koIka mahAnubhAva upazama zreNi eka vakhata kare, te nizcaye karI te ja bhavamAM upazama zreNI bIjI vakhata kare? ke nahi ? uttara :-- te ja bhavamAM bIjI vakhata kare ja, evo niyama jANyo nathI, paNa eka bhavamAM upazama zreNI utkRSTathI kare, to be vakhata kare che, ema jANela che. 4-852 // prazna: samakita pAmIne je ardhapudgala parAvarta sthitivALo jIva saMsAramAM rahe, te ardhapudgala parAvarta kALa aDadhA lokanA AkAza pradezane anukrame janma maraNa karI pharase tyAre thAya ? ke bIjI rIte thAya ? uttara:-- sUkSma kSetra pudgala parAvarta karanArane jeTalo kAla thAya, te pudgala parAvarta levo, tenA aDadhA bhAge jeTalo kAla thAya teTalA kAla sudhI vadhAremAM vadhAre jIva samakita pAmyA pachI saMsAramAM rahe che, Avo bhAva jANavAmAM che, paraMtu aDadhA lokAkAzanA pradezone anukrame maraNa karIne pharase, tyAre thAya evo bhAva jANela nathI. // 4-853 // prazna: zrI dharmaghoSasUrikRta du:SamA saMghastotra, dIvALIkalpa, gurvyavalIparyAya
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223 ane kAlasatati vigere graMthomAM yugapradhAnonI saMkhyA 204 kahI che, temaja yugapradhAna samAna AcArya, uttama guNadhAraka AcArya, ane madhyama guNadhAraka AcArya, upAdhyAya, sAdhu sAdhvI zrAvaka ane zrAvikAonI paNa saMkhyA kahI che, te saMkhyA ApaNe jANIe chIe, te bhUmi mAtramAM saMbhave? ke saMpUrNa bharatakSetramAM saMbhave? temaja sudharmA svAmIthI mAMDI chellA du:5sahasUri sudhI yugapradhAnonI saMkhyA te paTTaparaMparAe thaze? ke bIjA prakAre thaze? uttara:-yugapradhAna vigerenI saMkhyA kahI che, te sakla bharatakSetramAM thaze, ema zAstra anusAra jaNAya che, temaja paTTaparaMparAe yugapradhAnonI saMkhyA thAya, tevA akSaro jovAmAM Avela nathI. 4-854. prazna: paMDitavArSi gaNita prakaraNamAM rahIne hAthamAM hAjara ra vA vahi A gAthAmAM "sAyika samakita ane sAyika cAritra bAramA guNaThANAthI laI caudamA guNaThANA sudhI hoya che," ema kahyuM, ane paMcanithI ane karmagraMthamAM "sAyika samakita ane kSAyika cAritra 11mAM guNaThANAthI caudamA guNaThANA sudhI hoya" ema batAvela che, te kevI rIte ghaTe? kemake-kSapakazreNivALo jIva dazamAthI bArame guNaThANe jAya che, tyAre 11 mA guNaThANAmAM kSAyika samakita ane kSAyika cAritrano asaMbhava che. uttara:-pacInircathI ane karmacaMthamAM agIyArame guNaThANe kSAyika samakita kahela che, paraMtu sAyika cAritra kahyuM nathI, temaja sAyika samakitano dhANI upazama zreNI upara caDhe, tyAre 11mAM guNaThANe sAyika samakita che, ane sAyika cAritra to agIyAramAM guNaThANe che ja nahi, te jANavuM. 4-85pA. prazna: teramA guNaThANe sAtavedanIya karmanI sthiti koI ThekANe be samayanI kahI che, te kema ghaTe? kemake-bhagavatI vigere graMthomAM traNa samayanI sthiti kahI che. uttara:-"sAtA vedanIyakarma teramA guNaThANe pahelA samaye baMdhAya ane bIjA samaye vedAya ane trIjA samaye kharI jAya, ema bhagavatI, ThANAMgasUtra vigeremAM kahyuM che, paNa nirNa samaye avasthAnano abhAva hovAthI be samayanI sthiti ghaTe che, ema jANavuM. 4-856o.
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 prazna: koNika rAjA zakaiMkano pUrva saMgatika che, ane camarendrano pravrajyA saMgatika che, ema kahela che, te kevI rIte maLatuM Ave? uttara:-"koNika rAjAno jIva saudharma IMdrano kArtikazeThanA bhavamAM gRhasthapaNAmAM mitra hato, tethI pUrva saMgatika eTale pUrvano mitra kahela che, ane camarendrano pUrAgatApasanA bhAvamAM koNikano jIva tApasapaNe mitra hato, tethI pravajyAsaMgatika eTale tApasadIkSAmAM mitra kahela che," ema bhagavatIsUtranA sAtamA zatakanA navamA uddezAnI TIkAmAM che te jANavuM. I4-857nA prazna: AsAlio jIva cakravarti sainyanA paDAvanI bhUmi nIce upaje che, te beiMdriya hoya? ke paMcendriya hoya? jo saMmUrNima paMcendriya mAnIe, to tenuM dehamAna vicAratAM ghaTatuM nathI. kemake-uraparisarpanuM dehamAna utsadha aMgulathI banela 2 yojanathI 9 yojananuM kahela che. mATe maLatuM AvatuM nathI. uttara:-jIvasamAsa prakaraNa TIkAmAM AsAliyo beiMdriya kahela che, ane jIvAbhigama ane pannavaNA sUtranI TIkAmAM to saMmUrNima paMcendriya kahela che. A bAbatano nirNaya kevaLI mahArAjA jANe, paNa zarIra mAnanI bAbatamAM to rImudamaMgune tahIM-"unsedha" aMgulathI zarIramApa jANavuM. A niyama prAyika hovAthI AsAlIAnuM zarIramAna pramANa aMgulathI saMbhave che. kemake mahAvidehamAM cakInA sainyano paDAva bAra yojanano pramANa aMgulathI kahela che. 4-858 prazna: svayaMbhUramaNa samudranI upara je jyotiSka devo che, teonI rAjadhAnI ane utpAta sthAna kaye ThekANe che? uttara:-svayaMbhUramaNa samudra upara rahela jyotiSIdevonI rAjadhAnI svayaMbhUramaNa samudramAM che' ema jIvAbhigamasUtramAM kahela che, ane "utpAtasthAna potAnA vimAnamAM che" ema pannavaNA vigeremAM che. 4-859 zna: mahAvidehamAM je dezavirati zrAvako che, te ubhayakAla pratikramaNa kare? ke sAdhu peThe kAraNa upaje to kare? uttara:-resiva sa vibhAga-A gAthA ane te Tukuma naM. A saptati sthAnakanA pAThathI jo sAdhuone mahAvidehamAM parikramaNa batAvyA
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 225 che, to zrAvakane to jarUra ja karavA joIe. kemake-zrAvakone to gRhasthAvAsamAM kAraNo sadA hoya che, tethI te pApa AlocavA jarUra karavA paDe.4-860 zna: gAyanA AMcala AkAre ATha jIvapradezo batAvyA che, teone karmavargaNA lAge? ke nahi? uttara:-jIvonA madhya pradezone karmavargaNA coMTatI nathI, ema zAnadIpikAmAM spRzyante karmaNA te'pi, pradezA Atmano ydi| tadA jIvo jgtysminnjiivtvmvaapnuyaat||1|| je AtmAnA te pradezone paNa karma sparze to jIva A gatamAM ajIvapaNAne pAmI jAya"-ema kahela che. 4-861 prazna: samaye samaye anansI hAni kahevAya che, te zuM vastune AzrayI che? uttara:-avasarpiNI kAlamAM varNa, rasa, gaMdha sparza vigere paryAyonI anantI hAni thAya che, ema jaMbudvIpa pannattinI TIkAmAM che. 4-862 prazna: AdinAtha bhagavAnanA vArAmAM je logassa kahevAto hato, te logassa ja mahAvIra bhagavAnanA vArAmAM kahevAya che? ke bIje kahevAya che? uttara:-prathama tIrthaMkaranA vArAmAM je logassa kahevAto hato te ja arthathI mahAvIra tIrthamAM paNa kahevAya che, paraMtu sUtrapATha sarakho hoya, te niyama nathI, ema paraMparAnI samajaNa che, ane yukti paNa temaja dekhAya che. 4-863 paNa: je koI rAtribhojananA paccakakhANavALA divasanI be ghaDI bAkI rahI hoya, temAM bhojana kare, to rAtribhojana paccakakhANano tene bhaMga thAya? ke nahi? uttara-zeSa be ghaDImAM bhojana karanArAone rAtribhojanano aticAra lAge che, paNa bhaMga to thato nathI. 4-864o. prazna: kaliyAnuM pANI tivihAra paccakakhANavALAne pIvuM spe ke nahi ? uttara:-tivihAra paccakakhANavALAone te pANI kahyuM che, paNa ApaNI AcaraNA nathI. 4-865 prazna: pakavAna levAno kALa kyA graMthamAM kahyo che? sina prazna-29...]
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 uttara:-padyAna levAno kALa zrAddhavidhi graMthamAM kahela che. 4-866 prazna: "sthUlabhadramunivaranuM nAma corAzI covIzI sudhI raheze" te kayA graMthamAM kahyuM che? uttara:-"corAzI covIzIo sudhI nAma raheze" te vAta temanA caritra vigere graMthomAM che. 4-867 para: nava vize virala 2 ra mAhA A kalpasUtranA akSaro mujaba nava rasavigaIo bala vadhAravA mATe dararoja niSedha karelI che, paraMtu te levAnI AcaraNA che? ke nahi? uttara:-je abhakSya vigaIo che, tenAM nAmo A sUtramAM pAThanA saMbaMdhathI batAvyAM che, teonI AcaraNA che ja nahi, ema jANI levuM. 4-868 prazna: grIkalpasUtrane zrI mahAvIra bhagavaMta pachI 980 varSe devardhigaNi samAtramANe lIpipaNe pustakArUDha karyuM tenAthI pahelAM bIjuM kAMI paNa pustaka hatuM? ke nahi? uttara:-sarva paNa siddhAnta devardhigaNi kSamAzramaNa mahArAjAe 980 varSe pustakArUDha ryA, te pahelAM ghaNAM anya pustako hatAM. 4-869o. prazna: sulasAe batrIza putrone eka sAthe janma Apyo, te sAcuM che? ke nahi? uttara:-"batrIza putrone ekI sAthe janma Apyo" te vAta sAcI che, tevA akSaro paNa vIracaritra vigeremAM che..4-870 -: jene kaDAvigaInuM paccakakhANa hoya; teone DoLIA telamAM taLela pakvAnna vigere kahyuM? ke nahi? uttara:- DoLIka tela vigaI nathI, tethI temAM taLAelI vastu paNa vigaI thatI nathI.in4-871 A: zrAvikA derAsaramAM caityavaMdana karIne UbhA UbhA ja eka navakArano kAussagga karIne eka stuti bole che, te vidhi kyAM che? uttara:-A vidhi bhASyanI avasUrimAM caityavaMdananA adhikAramAM kahela che, paraMtu A vidhi karavAnI pravRtti hamaNAM zrAvikAomAM dekhAya che..4-872
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 227. prazna: chAsika-vIsa-ve tiblekhar fchA pAdo. navakAra aNaNupuvvIguNaNe ya tayaM khnnddhennN||1|| tIvra chamAsi tapa tathA vArSika tape karI je pApa kSaya pAme,. te pApa navakAra anAnupUrvIe gaNavAthI aDadhA saNamAM cAlyuM jAya che." A gAthA kayA graMthamAM che? uttara:- A gAthA zrI jinakIrtisUrie racela anAnupUrvI gaNavAnuM svarUpa jagAvanAra namaskAra stavamAM che..4-873 prazna: tIrthakaro kevalisamughAta kare? ke nahi? uttaraH-gAgasthAnakamAroha graMtha anusAra tIrthakara bhagavaMto kevalisamudyAta kare che, kemake teone avazya cha mAsathI adhika AyuSya hoya tyAre kevalajJAna upaje che. guNasthAnakamAroha graMthamAM kahyuM che ke je manuSya cha mAsathI adhika AyuSya bAkI hoya tyAre kevalajJAnane pAme che te (avazya) samuddaghAta kare che, bIjAo samudyAta kare ke na paNa kare" ane pannavaNA vigere graMtho mujaba-"je kevalIne AyuSya karatAM vedanIyAdi kamoM adhika hoya, te kare che, bIjA karatA nathI."4-874 prazna: jema cauda pUrvadharo athavA daza ane nava pUrvadharonAM lakhANa graMthomAM jovAmAM Ave che, tema be pUrvadhara athavA traNa, cAra, pAMca pUrvadhAro hoya? ke nahi? uttara:-jItakalpasUtra TIkA vigeremAM "AcAraprakalpathI mAMDI ATha pUrvadharo sudhI sutavyavahArI kahela che," tethI eka, be vigere pUna dhAraNa karanArA paNa hoya che, ema jaNAya che..4-875 * koIka kahe che ke-"zrAvakane grahaNazikSA kahI che, temAM utkRSTathI cha jIvanikAya adhyayana sudhI sUtra ane artha bhaNI zake, tathA piMDeSAgA adhyayanano artha sAMbhaLI zake. hamaNAM to aMga, upAMga vigere sUtronA artho saMbhaLAvAya che, te kaye ThekANe kahyuM che? uttara:-vyAkhyAna vigeremAM mukhya vRttie sAdhuone udezIne saMbhaLAvAtA aMga, upAMga sUtrArtho sAdhuonI pAchaLa beThelA zrAvako vigere paNa sAMbhaLe che, tethI kAMI zaMkA karavI nahi. ane je kevaLa zrAvakone siddhAMtonuM zravaNa karAvAya che, te to kAraNika jANavuM. 4-876 che
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 prazna: RSabhadeva bhagavAna sAthe daza hajAra munivaroe aNasaNa karyuM hatuM, te keTalA kAle siddha thayA ? prazna: bhagavAna sAthe aNasaNa karelA dazahajAra munivaro "abhijIta nakSatramAM siddhipada varyA hatA" evA akSaro vasudevahIMDI vigeremAM che. 54-8775 prazna: no vepha vaLava-joDI, avA her3a Laya-niLa-bhavanI tassa na tattia puNNaM, jattia baMbhavvae dharie // 1 // "brahmacarya vrata dhAraNa karavAthI jeTaluM puNya thAya, teTaluM puNya koI kroDa sonaiyAnuM dAna kare athavA sonAnuM jinamaMdira karAve to paNa tene thAya nahi." AmAM batAvela brahmacarya divasa saMbaMdhI jANavuM? ke jAvajajIva sudhInuM jANavuM? uttara:-- mukhya vRttie jAvajIva sudhInuM jANavuM, ane adhyavasAya vizeSa karI divasa vigere saMbaMdhI paNa jANavuM.54-878 // prazna: jeNe navakArazInuM pratyAkhyAna kAlavelAe karyuM na hoya, tene pachI porisIvigere paccakkhANa karavA hoya to sUjhe? ke nahi ? uttara :-- "navakArazInA paccakkhANa sivAya porisIvigere paccakkhANo karavA kalpe nahi," tema zrAddhavidhi vigere graMthomAM kahela che, te jANavuM. 54-879 // prazna: pakSI, comAsI vigerenA tapo keTalA kALa sudhImAM karI zakAya ? uttara :-- zakti mujaba te tapo jaladI ja pUrA thAya, tema karavuM joIe. kAlaniyama graMthamAM jANyo nathI. (paraMparAe kyAM sudhImAM karI levAya ? te vAta prazna 374 mAM batAvI che.)||4-8805 prazna: jesalameramAM ane medinIrvaMgamAM upAzrayanI aMdara zrI hIravijyasUrijInI pratimAnA mastaka upara vIrabhagavAnanI mUrti che, tethI keTalAka te upAzrayane caitya kahe che, teno uttara zo apAya? uttara :-- jema zrAvakonA ghare jinapratimA hoya che, chatAM te caitya kahevAtA nathI, tema A upAzrayanuM paNa samajavuM.54-881|| prazna: pakSmI vakhate chaThThu karIne vIrabhagavAnanA chaThThanA tapamAM gaNI levAmAM Ave, ane pakSIno tapa svAdhyAya vigere karavAthI pUro kare, to te chaThThu vIrachaThTha tapamAM gaNAya ? ke nahi?
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 229 uttara:-alpa zaktivALA jo tevI rIte chaThTha karI vIrachaThTha tapamAM gaNI le, to gaNI zake che, paNa pakhInuM tapa upavAsa vigerethI jaladI pUruM karavuM joIe..4-882A prazna: vIrachaThTha tapanA pAraNe besaNuM karavuM joIe? ke yathAzakti paccakakhANa karavuM? uttara:-jevI zakti hoya, tevuM paccakhANa karAya che.4-883 prazna: aMta hiponI vedikAmAM bAraNAM che? ke nahi? uttara:-jagatIne bAraNAM che, ema kahyuM che. aMtakIpamAM to jagatIne sthAne vedikA che, mATe vedikAmAM paNa bAraNAM saMbhave che..4-884 prazna: cAra prakAranA mithyAtvamAM lokottara mithyAtva bhAre che? ke laukika mithyAtva bhAre che? pahelAM to "lokottara karatAM laukika mithyAtva mahAna che" ema sAMbhaLyuM hatuM. hAlamAM "laukika karatAM lokottara mithyAtva mahAna che" ema saMbhaLAya che, tethI spaSTa jaNAvavA kRpA karazo? uttaraH-pratikramaNa sUtra TIkA vigere graMthomAM-"laukika mithyAtva be prakAre hoya. eka laukika devasaMbaMdhI ane bIjuM laukika gurusaMbaMdhI. temaja lokottara paNa be prakAre hoya che-eka lokottara deva saMbaMdhI ane bIjuM lokottara gura saMbaMdhI." A cAra mithyAtvamAM A moTuM ane A nAnuM evA akSaro graMthamAM joyA nathI, tethI dravya, kSetra, kAla, ane bhAva mujaba nAnuM moTuM kahI zakAya.I4-88pA : sAdhvI kevaLajJAna upajyA pachI chadmastha sAdhuone vaMde? ke nahi? uttara:-kevaLajJAnavALA sAdhvIjI chadmastha sAdhuone vaMdana kare nahi. kemake kevaLajJAna uparyuM che," tevuM prasiddha thayuM hoya, to paNa kevaLajJAnI chadmasthone vAMda, tevuM zAstramAM jovAmAM AvyuM nathI. temaja kevaLajJAnI sAdhvIone chadmastha sAdhu vAMde, te paNa saMbhavatuM nathI, kemake-puruSa strIne vaMdana kare, to laukika mArgamAM anucita dekhAya. paNa paramArthathI to kevaLajJAnI savana vAMdavA yogya che. 4-886 prazna: pratiSThita jinapratimAnAM nAma ane laMchano vecavAvALAe bhuMsI nAMkhyA hoya, tevI pratimAo zrAvakoe dravyavyaya karI vecAtI lIdhI hoya;
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 pachIthI nAmanA avasare "A pratimA amuka jinezvaranI che, ema kema kahI zakAya? mATe laMchana vigere phera karAvavAno vidhi hoya, to jaNAvavA kRpA karazo ? uttara :~ pratiSThita jinapratimAnuM nAma, laMchana vigere prAya: pharI karI zakAya nahi, paNa phera pratiSThA karAvanArane ajJAta vigere kAraNo hovAthI nAma, laMchana vigere khAsa jarUrI kArya hoya to, te phera karI pratiSThita vAsakSepa vigerethI zuddhi karAvI levI joIe, ema jaNAya che. 4-887 // prazna: parimAtapa karanAra zrAvaka athavA zrAvikA cothI paDimAthI cAra pI posahu kare che, te vakhate pakSI ane pUnamano chaThTha karavo paDe che, temAM pakSIne divase posaha ane upavAsa karIne pUrNimAmAM posaha karI ekAsaNuM kare to sujhe ? ke nahi ? uttara :--pratimAdhara zrAvaka athavA zrAvikA cothI paDimAthI mAMDI cAra pavI posaha kare, temAM mukhya rItie caudaza pUnamanA posaha sahita covihAra chaThTha karavo joIe, paNa kadAca sarvathA zakti na hoya, to "pUnamane divase AyaMbila athavA nivi karAya." evA akSaro sAmAcArI graMthamAM che, paraMtu ekAsaNa karavAnuM zAstramAM dekhyuM nathI. // 4-888 prazna : kAMjIvaDA vigere zAka tathA dahIM vigere gorasa eka rAtri oLaMgI bIjI rAtrimAM abhakSya thAya ? ke soLa pahora pachI abhakSya thAya? uttara:--yogazAstra TIkA vigere graMthomAM sthadvitayAtItA-A vacanathI "be divasa pachI dahIM vigere gorasa kalpe nahi." evA akSaro che, teno artha to paraMparAe A prakAre kahevAya che-"be rAtri oLaMgI gayA pachI to kalpe nahi." paNa "soLa pahora pachI na pe," evA akSaro zAstramAM joyA nathI. kAMjIvaDA vigere zAkonuM paNa rAI vigere utkaTa dravyathI mizritapaNuM hovAthI vRddhaparaMparAe eTaluM ja kAlamAna kahevAya che. paNa atiprasaMga thaI jAya, tethI adhika kAlamAna kahevAtuM nathI. A bAbatamAM bIjA prakAranA akSaro jANyA nathI. 54-889 prazna: mAMsamAM nigodajIvo upajavAnuM kahelu che. tathA AmA apakkA a. vipaccamANAsu maMsa-pesIsu / uppajjaMti anaMtA, tavvaNNA tattha jaMtuNo // 1 //
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 231 A gAthAnA vyAkhyAnamAM yogazAstranA trIjA prakAzamAM kahyuM che ke "nigoda zabda karI zarIra kahevAya che, tethI mAMsamAM zarIravALA anA jIvo upaje che." to te zarIro kayA? mAMsaja zarIrapaNAe pariName te kahevAya? ke tarUpa asaMkhyAtA zarIra upaje, te kahevAya? ane te anantA jIvone AbAdhA thAya? ke nahi? uttara:-mAMsamAM rasathI aneka beIdriya jIvonI utpatti saMbhave che, temaja gAma = pavara/ A gAthAmAM nigoda jIvonI utpatti batAvI che. temAM nigoda zabdano artha sUkSma jIvo e paraMparA pramANe pracalita che, paraMtu "sAdhAraNa vanaspati peThe ananta jIvonA AzrayabhUta eka zarIra te nigoda" evo artha pracalita nathI. kemake-pratikamANasUtra TIkAmAM mAMsanI aMdara tevA ja varNavALA aneka jIvo upajavAnuM kahyuM che, paraMtu anaMtA ke asaMkhyAtA kahyA nathI, tethI jyAM anannA ke asaMkhyAtA kahyA hoya, tyAM ananta ane asaMkhyAta zabdano artha bahu artha jANavo, evI paraMparA che. ane te zarIro mAMsapudgalapaNe ane anya pudgalapANe mizrita utpanna thatA saMbhave che. jema chAza, cokhAnuM osAmaNa vigeremAM beIdriya jIvo upajavAnuM kahyuM che; tenI peThe mAMsanA jIvone paNa pIDA upaje che, ema saMbhave che, paraMtu eka zarIramAM rahelA ananta jIvonI peThe na upaje, tevuM jANyuM nathI.4-890 prazna: zuddha samakitadhArI zrAvaka maraNa pAmI turata mahAvideha kSetramAM manuSyapaNe upaje? ke nahi? uttara:-maraNa sudhI aticAra vinAnI samakitanI ArAdhanA hoya, to vaimAnikadevomAMja zrAvaka jAya che ema jANavuM, niraticAra ArAdhanA na hoya, to yathAsaMbhava bIje paNa upaje che, tethI zrAvaka mahAvidehomAM paNa manuSyapaNe upaje che./4-891 prazna: tapasyAthI nikAcita karmano kSaya thAya? ke nahi?. uttara:-nikAcitakano paNa tapasyAthI kSaya thAya che, ema uttarAdhyayanasUtraTIkA vigeremAM kahyuM che..4-892A. prazna: vIrabhagavaMte kayA bhavamAM tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM? uttara-pacIsamA naMdana SinA bhavamAM lAkhavaSenuM cAritra pANI ane vIjasthAnaka
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 tapanI ArAdhanA karI, tIrthakara nAmagotrakarma nikAcita kye.4-83 prazna: zrAvaka athavA zrAvikA cothI posaha parimA vahe, tene sAmAcArIgaMtha - mujaba covIhAra posaha karavo helo che, tathA samavAyAMgaTIkA anusAra, tivihAra saMbhave che. tethI tivihAra posaha karIne cothI paDimA vahana kare? ke nahi? uttara:-pravacanasAroddhAra vigere graMthomAM zrAvakane cothI paDiyAmAM cArapavInA divase saMpUrNa cAra prakArano posaha karavo kahela che, A pATha mujaba ATha pahorano posaha ane covihAra upavAsa karavo joIe. paraMtu sAmAcArI anusAra ATaluM vizeSa jaNAya che ke, pakakhI vakhate chaThTha karavAnI jenI zakti na hoya, teNe pUnamamAM ane amAsamAM tivihAra upavAsa karavo, tevI zakti paNa na hoya teNe AyaMbila karavuM. je AyaMbila karavAnI paNa zakti na hoya, to nivipaNa karavI. temAM pahelo upavAsa to zAstramujaba covihAro ja karavo ema jaNAya che. ane samavAyAMgavRtti anusAra tivihAra upavAsa karavo, te spaSTapaNe jaNAtuM nathI. I4-894 prazna: kayA zAstramAM "zrAvakane sAmAyika karatAM IriyAvahiyA paDikakamIne muhapattinuM paDilehaNa karavuM ema kahyuM che? te jaNAvavA kRpA karazo. uttara:-riyAdamAmakhkhaDitatA na vidi , revaMtapAsAyAvasAruM vaDa-IriyAvahiyA paDikakamyA sivAya caityavaMdana, svAdhyAya ane Avazyaka vigere kAMI paNa karavuM kalpe nahi." Avo mahAnizIthasUtrano pATha che. tethI IriyAvahiyA pariphakamIne muhapatti paDilehI sAmAyika uccarAya che. temaja AvazayakarNimAM "Dhakara zrAvaka prabhAtakAlamAM gharathI nIkaLI zarIra ciMtA karIne upAzrayamAM jaIne turata IriyAvahiyA parikrame che." ema batAvyuM che. te sAmAyika, pratikamaNa karavAnI veLA che. mATe IriyAvahiyA karI sAmAyika levA muhapatti paDilehavAya che, te jANavuM4-895 prazna: navakAranA padonI oLImAM keTalA upavAsa karAya? ane temAM navakAranA padonuM gaNaNuM kevI rIte gaNAya? uttara:-navakAranA navapado che, temAM prathamathI sAtapadomAM dareka padanA jeTalA akSaro che, teTalA upavAsa lAgalagaTa karAya che, ane AThamAM, navamA padanA 17 akSaro che, temAM je zakti hoya to, 17 upavAsa lAgalAgaTa
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 karavA. zakti na hoya to pahelAM ATha ane pachI nava upavAsa karavA. tathA gaNaNAmAM hAlanI pravRtti pramANe jotAM eka sarakhApaNuM jovAmAM AvatuM nathI. kemake-koI gagANuM gaNe che. ane koIka gaNatuM ye nathI. je gaNe che, te pahelA sAtapadanI oLImAM je padano tapa kare che, te padane gagANuM gANe che. AThamA ane navamA padanuM tapa ekI sAthe kare, to te banneya padonuM paNa gaNaNuM sAthe gaNe che. je judo tapa kare, to banneya padonuM gaNaNuM juduM juduM gaNe che. dareka pade eka lAkha gaNaNuM gaNavuM joIe. ane AThamA ane navamA padamAM sAthe tapa karela hoya to gaNaNuM lAkha gaNavuM ane jo tapa karyo hoya, to dareka pade lAkha lAkha gaNavuM temaja koIka jyAre A tapa kare che, te vakhate te padanuM gaLaNuM be hajAra gaNe che, tethI jevI jenI zakti hoya, te teTaluM gaNaNuM gaNe che..4-896 sAdhu madhyAhna kAlano kAjo uddharIne paraTha? ke nahi? uttara:-comAsAmAM madhyAhanano kAjo laI paraThave che, evI paraMparA pUjyapAda zrI vijayahIrasUrIzvara mahArAjA pAse cAlatI joI che. 4-897 prazna: lavANasamudramAM jagatI pAse mAkhInI pAMkha pramANa jala kahela che, tyAM sarva kAlamAM teTaluM ja pANI rahe? ke bharatImAM nyUnAdhika thAya? uttara:-mAMkhInI pAMkha pramANa jala jyAM batAvyuM che, tyAM teTaluM rahe che. paNa bharatInA samayamAM nyUnAdhika thAya, tema jANyuM nathI.4-898). 9 comAsAmAM pratikamaNa vigeremAM vijaLInI ujeI paDe, to aticAra lAge? ke nahi? uttara:-pUjyapAda zrI vijayadAnasUrIzvarajI tathA pU. zrI vihIrasUrIzvarajI pAse roSakALamAM ane comAsAmAM pratikramaNa, yoganuM anuSThAna vigere kSiAmAM vijaLInI uI paDe, to aticAra lAge che, kiyA aticAravALI bane che, kAlagrahaNa bhAMge che, ema sAMbhaLela che.4-899 praNa: Aso mAsanI asakjhAyamAM traNa divasa upadezamAlA vigere graMtho gaNI zakAtA nathI, tema traNa comAsInI asakjhAyamAM te na gaNI zakAya? ke gaNI zakAya? sina prazna-30]
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 uttara :-- jema Aso mAsanI asajjhAyamAM traNa divasa upadhAnamAM kAma AvatA nathI, tema traNa comAsImAM tema nathI. comAsInI asajjhAyamAM upadezamAlA vigere graMtho gaNI zakAya che. // 4-900 prazna: padastha munirAja na hoya, to sthApanAcArya pAse pratikramaNa karAya che, temAM zAmaNA kevI rIte karavA? uttara :-- sthApanAcArya pAse karavAmAM AvatA pratikramaNamAM prathama sthApanAcAryane albudghio khAmavo. moTA sAdhu hoya, teone anukrame-be, cAra, ane chane abhruTio khAmavo. ane je sAdhu na hoya, to zrAvake phkta sthApanAcAryane ja abhruTThio khAmavo. // 4-901 // prazna : yugaliyAkSetranA tiryaMco kalpavRkSano AhAra kare ? ke bIjo kare? uttara :-- gAya vigere kalpavRkSano AhAra kare che, tema bIjA dhAnya, ghAsa vigereno paNa AhAra kare che, ema saMbhave che. 4-902 // mulatAnanA zrIsaMghanA praznottaro prazna: pakSI pratikramaNamAM paraMparAe badhA avakSe karI zAMti kahe che. vaLI keTalAka to anya divasamAM paNa kahe che, to te kevI rIte che? 4 - uttara :-- pakSI pratikramaNamAM paraMparAe avazya zAMti kahevAya che. bIjA divasamAM kahevA AzrayIne niyama jANyo nathI. // 4-903 // prazna: koIka pAraNe atarapAraNe ekAsaNuM karyA sivAya sUre kaLase amattadvaM sUre uge abhattakanuM paccakkhANa kare che, tyAre rIti to "pAraNA atarapAraNAmAM ekAsaNuM karI cothabhakta paccakkhANa karavuM joIe" tevI dekhAya che, paNa chaThTha bhaktamAM tevI rIta dekhAtI nathI. tethI pAraNA atarapAraNAmAM ekAsaNuM karyA sivAya paNa chaThThabhatta kare che, temAM zuM kAraNa che? uttara :-- jyAre ekAsaNuM karI upavAsa kare, tyAre cothabhaktanuM paccakkhANa le che, tevI avicchinna paraMparA dekhAya che. chaThTha vigere paccakkhANamAM to pAraNe atarapAraNe ekAzana kare ke na kare to paNa chaThTha bhakta-amabhakta paccakkhANa kare che, tevI paNa avicchinna paraMparA dekhAya che, temaja
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 pAraNe attarapAraNe ekAsaNuM karyA sivAya paNa raDarathama cha tta gaImAM kahevAya che, tevA akSaro kalpasUtrasAmAcArImAM che, te jANavuM..4-904 prazna: kharataro pUche che ke "tamo DhakelA sthApanAcArya pAse kyiA karo cho ' te kevI rIte sujhe? uttara:-navakAravALI vigere Izvara sthApanAmAM daSTi rAkhavI joIe, tethI tene nahi DhAMkavI, te vyAjabI che. paNa akSapramukha yAvankathika sthApanAmAM daSTi paNa rAkhavAno niyama jAmyo nathI. tethI AcchAdita karyA hoya, to paNa kriyA karavI sUjhe che..4-90pA zrI devagiri saMghanA praznottaro. prazna: je zrAvako divasano posaha karIne pachI sAMje bhAvavRddhi thavAthI rAtriposaha le, to teo posaha, sAmAyika uccaryAbAda sajhAya karuM? bahuvela upAdhi paDilehuM? A prakAre Adezo mAMge? ke sajhAya karuM? A eka Adeze cAlI zake? uttara:-sajhAya karuM? A Adeza mAMgavAthI cAlI zake che, bahuvelano Adeza mAMgavAno niyama to jAgyo nathI, kemake te prabhAte mAgI lIdhela che, ema jANavuM.4-06 prakazeSakAlamAM sAdhuo, zrAvaka-zrAvikAonA sAMbhaLatAM kalpasUtra bhaNe-bhaNAve? ke ekAMtamAM bhaNe bhaNAve? uttara:- sAdhuo potAnI IcchAe kalpasUtrane bhaNe bhaNAve che, A avasare koIka zrAvaka vigere vaMdana karavA Ave, "te vakhate dhIme dhIme bhaNe bhaNAve," tevA akSaro jovAmAM AvyA nathI, paraMtu zrAvaka vigerene ussI paThana pAThana pajusaNa sivAya kalpa nahi, tema jANavAmAM che..4-907 para keTalAka kahe che ke "zrI mahAvIra prabhunA ziSya sudharmAgaNadhara mahArAjAthI mAMDI paraMparAmAM kalikAlamAM yugapradhAna samAna zrI hIrasUrIzvarajI mahArAjA 63 mI pATe che." ane keTalAka kahe che ke 61 mI pATe che." ane upAdhyAyadharmasAgaragaNita paDhAvalImAM to "pa8mI pATe" lakhela che. A traNa kathanamAM kayuM kathana pramANa che?
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 uttara:-zrI sudharmAravAthIthI mAMDI paraMparAe zrI hIrasUrIzvarajI mahArAja aThThAvanamI pATe che, ema jANavuM.4-908 ma: bAvIza tIrthakaronA vArAmAM sAravAra pADavAmAM kAraNa chatAM pAMca pratikamaNamAMthI kayuM pratimaNa hoya? uttara:- bApa A vacana paphabI vigerene AvIne jANavuM. paNa ubhayakAla pratikramaNa to sarvane hoya che, ema jANavuM (A prazra zrAvaka mATeno lAge che, tethI "zrAvakane ubhayakAla pratikramaNa che." ema AgaLa prazna 860 mAM kahI gayA che.) 4-09 prazna: upadhAnanA ekAsaNamAM ane chUTA posahanA ekAsaNamAM lIluM zAka vAparavuM kahyuM? ke nahi? uttara - banne prakAranA ekAsaNAmAM lIlA zAka vAparavAnI pravRtti hAla nathI. 4-910 prazna: zrAvakoe posaha pAravAmAM ane sAmAyika pAravAmAM kaI ane keTalI gAthA kahevAya che? uttara:-posaha pAravAmAM sarva vo 1 ane thanA sanALA , 2 A be gAthA hevI, ane sAmAyika pAratAM to sAmAvayayto. 1 chaumattho mUDhamaNo 2 sAmAiyaposahasaMThiassa. 3 // trAga gAthA kahevI. ema zAstramAM sAmAyika pAravAnA adhikAramAM kahela che. paraMtu hamaNAM samAyelagutta ? sAmAnya 3 - 2 A be gAthA kahevAtI jovAmAM Ave che. 4-811 prazna: dAna, zIla, tapa ane bhAvamAM bAravrato Ave? ke nahi? uttara:-sarvavato jIvadayA mATe che, prANAtipAta viramaNa vrata to abhayadAnarUpa che. tethI bAre vrato dAnadharmamAM AvI jAya che. temaja sarvavrato paccakakhANarUpa che. ane paccakakhANa te tapa che, tethI tapa dharmamAM paNa Ave che. paheluM vrata dAnamAM, cothuM vrata zIlamAM, A prakAre bAravrato dAnAdika cAreya prakAramAM samAI jAya che..4-912 prazna: anAdikAlathI jIva saMsAramAM rahela che, tethI tene anya jIvo sAthe leNuM ane deNuM thAya che, te ApyA sivAya chuTAya? ke nahi?
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 237 uttara:-AmAM ekAnapaNuM nathI. je tapa ane svAdhyAya vigerethI karmanI nirjarI thaI gaI hoya, to te cUkAvyA vinA chUTI zake che, eTale molamAM pahoMcI zake che. ane karmanirjarA na karI hoya, to te leNuM deNuM ApavuM paDe che, pachI chUTI zake che.u4-913 . prazna: cakvata keTalA kALe molamAM jAya? uttara:-jaghanyathI te bhavamAM ja mukta thAya ane utkRSTathI to kicitu. nyUna ardhapudagala parAvarta kAle paNa mokSamAM jAya che..4-914 prazna: methI AyaMbilamAM kalpe? ke nahi? uttara:-niSedha nathI, eTale na dhe, tema jAyuM nathI. kemake-methI vidala che, vidala to kahyuM che..4-915 para vArSika tapa keTalA kALe pUrNa thAya? uttara:-A AloyaNA tapa 180 upavAsano, eka varSamAM pUrNa thAya che, ane te tapa upavAsa AyaMbila ane ekAsaNAnI rIte karAya che. paNa ekAntara upavAsa karavA na joIe. vaLI tithinI hAni-vRddhimAM upavAsa tathA ekAsaNuM karavuM paNa AyaMbila Ave nahi, tethI parva divasamAM upavAsa ja Ave tethI 120 upavAsa thAya che. temaja 120 AyaMbila thAya, tenA 60 upavAsa thAya che. A rIte 180 upavAsoe vArSika tapa pUrNa thAya che. ekAsaNA to adhika che, tethI besaNA kare, to paNa tapa pUrNa thAya che.4-916 prazna: paDimA tapa vahana karanAra zrAvaka yAtrAdi karavA vahANamAM besIne jaI zake? ke nahi? uttara:-vahANamAM besIne parimA dhArIne yAtrAdika mATe javAya nahi, paNa ghoDA vigere upara besIne to jaI zakAya che.4-917nA prazna: AThamI vigere paDimA vahana karatA hoya, temAM AraMbha karAya? ke nahi? uttara-AThamI parimAmAM ATha mAsa sudhI kayAe AraMbha karAya nahi, A pramANe navamI parimAmAM nava mAsa sudhI na karAya, ane dazamI parimAmAM daza mAsa sudhI potAnA mATe banAvela AhAra-pANI vigere vastu kyuM nahi. parane mATe banAvela hoya, te dhe che..4-918.
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 zrI vasosaMghanA praznottaro. ma: zrAvako pakhInA divasamAM aticAra kahe che. temAM chaThuM digata ane dazamuM dezAvagAzikavrata kahyuM, te bIjAo svIkAratA nathI. "be vrato kema kahyA? eka kahevuM joIe." tyAre ApaNA zrAvakoe uttara Apyo ke:-"bhAIo! chaThaMvata rAvajIvanuM hoya che, ane dazamuM vrata divasa saMbaMdhI hoya che." A pramANeno uttara paNa mAnatA nathI. mATe temAM zI yukti che.? uttara:-AvazyakasUtramAM zrAvakavratanA adhikAramAM dezAvagAzikano AlAvo che, te A pramANe-lisidhyamiksavilAparibApAsa viramAra desAvagAsi, desAvagAsiassa samaNovAsaeNaM ime paMca aiArA jANiyavvA, na samAyariyavvA / taM jahA-ANavaNappaoge 1 pesavaNa-ppaoge 2 sAbuvA 3 vApuvA 4 vahimA-putra-mA divratamAM grahaNa karelA dizAparimANanuM dareka divase parimANa karavuM, te dezAvagAzika vrata che. dezAvagAzikavratanA zrAvake A pAMca aticAra jANavA. paNa AcaravA nahi. te A pramANe:-1Anayanaprayoga. 2 pesavANaprayoga. 3 zabdAnupAta. 4 rUpAnupAta. 5 bAharapudagala prakSepa. A AlAvA mujaba chaThThA digatanuM saMkSeparUpa dezAvagAzika spaSTapaNe jaNAya che. temaja yogazAstra vigere aneka graMthomAM cha8AvatanA saMkSepa rUpa dezAvanAzika kahela che. temaja uvAsagadazAMgamAM ANaMda zrAvakanA toccAranA adhikAramAM sAmAyika vigere cAravratanA AlAvAno vistAra kahyo nathI. tethI keTalAko aMgIkAra karatA nathI. te teonuM ajJAna ja che. kemake vatoccAramAM AvA prakAre pATha che ahaNNaM bhaMte ! devANuppiANaM aMtie paMcANuvvaiaM satta sikkhAvaiaM duvAlasavihaM sAvaya-dhamma pddivjjissaami| ahAhaM devANuppiA! mA paDibaMdhaM krehi| "he bhagavAna! huM ApanI pAse pAMca aNuvrato ane sAta zikSAvrato rUpa bAra prakArano zrAvaka dharma aMgIkAra karuM?" (? karIza.) "uttara Apyo ke "yathAsukhe devANapriya! tuM pratibaMdha na kara." have vrata uccaryA pachI A prakAre pATha che
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 239 tae NaM ANaMde gAhAvaI samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie paMcANuvvai satta-sikkhA-vai duvAlasavihaM sAvaya-dhamma paDivajjai, paDivajjittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai nmsi| "te vAra pachI ANaMda gAthApati zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhu pAse pAMca ANavata, sAtazikSAvrata rUpa bAra prakAre trAvaka dharma aMgIkAra kare che. aMgIkAra karIne zramaNa bhagavAna mahAvIrane vAda che, namaskAra kare che." A be AlAvAmAM bAravrata ucca teno svIkAra, je dezAvakAzika vrata na hoya, to kevI rIte ghaTe? ane je te vrata na hoya, to tenA pAMca aticAra kema batAvyA? tethI ANaMda zrAvake pAchaLanA cAravato vistArathI uccaryA nathI, je dareka divase vAraMvAra uccarAya che, paNa saMkSepathI te uccarelA ja che, ema jANavuMn4-919 praja, je duw pano . A gAthA zrAvake sUtI vakhate uccarI hoya, pachI nidrA uDI jatAM sAMsArika kArya karyuM, ane sUI jAya, te vakhate pharIthI gAthA uccaravI joIe? ke nahi? uttara:-zrAvaka sUtI vakhate evuM paccakakhANa karIne suve, ke "jo rAtrimAM maraNa thAya, to AhAra vigere tamAma vastu vosirAvuM chuM" pachI koI kadAca nidrA uDI javAthI sAMsArika kArya karI le, to paccakakhANano bhaMga thato nathI. 4-920 praH kAcAM kAkaDI, kerI vigere lIlAM phaLomAMthI bIja kADhI nAMkhavAmAM AvyA hoya, to te be ghaDI pachI acitta thAya? ke nahi? temaja tivihAra ane duvihAra ekAsaNAmAM te phaLo kalpe? ke nahi? uttara:-kAcAM lIlAM phaLomAMthI bIja kADhI nAMkhyA chatAM paNa be ghaDI pachI acitta thatA nathI, kemake-temAM kaTAhano jIva prathama mAphaka rahe che, temaja te phaLo tivihAra ekAsaNAmAM kalpe nahi, ane duvihAra ekAsaNAmAM paNa sacittanA tyAgIne kahyuM nahi. pAkAM phaLo bIjarahita, karyA hoya, to be ghaDI pachI acitta thAya che, te tivihAra ekAsaNAmAM kalpa che. 4-921
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 prazna: traNa kALaveLAe pUjA karavAmAM Ave, te trikALa pUjA kahevAya? ke AgaLapAchaLanA vakhatamAM traNa vakhata karI hoya, to paNa te trikALa pUja kahevAya? uttara:-traNa kALaveLAe pUjA karAya, te trikALapUjA kahevAya che, ane kAraNa hoya to AgaLapAchaLanA vakhatamAM paNa traNa vakhata karI hoya, te paNa trikALapUjA kahevAya che. 4922. prazna: derAsaramAM rAtrie gIta-gAnAdi karavAmAM Ave to devadravyanI upaja thAya che, nahiMtara to thatI nathI. to te karavuM? ke nahi? uttara:-zAsavidhi mujaba to mULavidhie gIta-gAna vigere rAtrie karavuM sujhatuM nathI, paraMtu devadravyanI upajanA kAraNe rAtrimAM paNa gIta-gAnAdi bhAvanA karavAmAM lAbha jaNAya che.4-9ra3 phatehapuranA zrIsaMghanA praznottaro. para: janmasUtakamAM ane maraNa sUtakamAM prabhupratimAnI pUjA thAya? ke nahi? . uttara:-janma maraNa sUtakamAM paNa snAna karyA pachI pratimAnI pUjAno niSedha jANyo nathI, eTale pUjA na thAya, tema jANyuM nathI. 4-924 prazna: devapUjA avasare tilaka eTale cAMdalo karAya? ke nahi? uttara:-ApaNA gacchamAM devapUjA vakhate cAMdalo karavAno niSedha jANyo nathI.4925A prazna: zrAvake karelA stuti-stotro maMDalImAM kahevA kahyuM? ke nahi? uttara:-kalpa che. (A prazra AcArya bhagavaMtoe je zrAvakonI stuti-stotranI racanA pramANa karI kriyAmAM bolavAnI chuTa ApI hoya; tevA stuti-stotro maMDalImAM kahI zakAya che, e bAbata sUcavato lAge che.) 4926 prazna: duvihAramAM liMbunA paTa vinAno khAro ajamo ane madhura ajamo vAparavo ghe? ke nahi? uttara:-duvihAramAM liMbunA paTa vinAno khAro athavA madhura ajamo vAparavo dhe che..4927nA
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ 241 rAjApuranA zrIsaMghano praznottara. prazna: caitramAsa vigerenI cha aThThAIo dazeya kSetromAM zAzvata hoya? ke nahi? ane temAM devo mahocchava kare ? ke nahi ? uttara :--caitramAsa vigerenI cha aThThAIo zrAddhavidhi vigere graMtho anusAra dazeya kSetromAM zAzvatI jaNAya che. temAM naMdIzvaradvIpa vigeremAM jaI vaimAnika vigere devo tIrthayAtrAdika mahocchava karatA saMbhave che. 4-928 // AgarAnA zrIsaMghanA praznottaro prazna: khasakhasanA DoDAmAM ghaNA dANAo che, tethI te bahubIjamAM gaNAya ? ke nahi ? uttara :-- khasakhasano DoDo bahubIja kahevAya che, kemake-eka DoDAmAM bahukaNo hoya che.||4-929|| prazna -: navakArazInuM paccakkhANa karyuM, koI kAma AvI paDavAthI avasare pALI zakAyuM nahi, pachI TheTha sAMje pAryuM, paraMtu teTalA kALa sudhI te zrAvaka upayogavALo rahyo che, tene navakArazI paccakkhANanA phaLa karatAM adhika phaLa maLe ? ke nahi ? uttara :-- navakArazI paccakkhANanuM jadhanyakALamAna be ghaDInuM kahela che, te paccakkhANa letI vakhate muThThasI paccakkhANa paNa sAthe lIdheluM hoya che ke, "jyAre muThThI vALI navakAra gaNuM tyAre paccakkhANa pUrNa thAya" tethI be ghaDI pachI teTalA kALa sudhI upayogavALo rahe che, ane navakAra gaNI pAre nahi, tyAM sudhInI veLA paccakkhANamAM gaNAya che. tethI jaghanya be ghaDIe navakArazI muThThasI paccakkhANa pAravAvALA karatAM, A zrAvakane adhikapuNya thAya, ema zAstra mujaba jaNAya che. // 4-930nA ujjayinInA zrIsaMghanA praznottaro. prazna; koI posAtI zrAvaka guru pAse arthe porisInA caityavaMdanamAM uvasaggaharaM stotra kahI zake? ke nahi ? uttara : posAtI zrAvaka arthaporisInA caityavaMdanamAM uvamsaggaharaMstotrane kahI [sana prazna-31]
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 zake che, niSedha jANyo nathI. ane vRddhaparaMparAe pravRtti paNa dekhAya che..4-931. prazna: zuddha kALaveLAmAM navakArazI paccakakhANa karyuM hoya, tyAMthI be ghaDI gaNAya? ke sUryodayathI be ghaDI gaNAya? te spaSTa pratipAdana karazo. uttara:-zuddha kALaveLAmAM navakArazInuM paccakakhANa karyuM hoya, tyAMthI mAMDI be ghaDI gaNAya che. sivAre daza paDilehaNA pUrNa karatAM sUryodaya thavo joIe, tevI rIte pahelAM pratikamaNanI zarUAta karI hoya, temAM chaThuM Avazyaka paccakhANa che, te vakhate paccakakhANa levAya, te zuddhakALa veLA kahevAya, ema jaNAya che, paNa paMcAzaka vigere graMthomAM paNa sUre namudi A pAThanA vyAkhyAna anusAra sUryodayathI be ghaDIe navakArazI paccakakhANa thAya che.]i4-932II prazna: vaitADhya parvata samIpe 72 bIlo kahyA che, te kyAM che? uttara:-vaitADhayanI nizrAe gaMgA, sidhunA 72 bIlo che, te dakSiNa ardha bhAratamAM ane uttara ardhabhAratamAM teonA banne kinAre nava nava bIlo che..4-933 kAmanagaranA zrI saMghanA praznottaro. prazna: siMdhava, haraDe, drAkSa ane pIpara vigere lAbhapura (lAhora)thI Avela hoya, te sacitta che? ke acitta che? uttara:-so yojana uparathI AvelA siMdhava vigere prAsuka thaI jAya che, bIjA prAsuka thatA nathI. 4-934 prazna: pAraNe ane atarapAraNe ekAsaNuM karIne cha8 kare, to tene be cothabhakta kya gaNAya? ke nahi? uttara:-tene be cothabhakta gaNAtA nathI. 4-935 prazna: AThamI paDimAnuM vahana karI rahela hoya te zrAvaka bIjAne bhojana pIrasI zake? ke nahi? uttara-chakAya jIvanI virAdhanA na thAya, tema jo AThamI pratimAvALo bIjAne bhojana pIrase, to niSedha jAmyo nathI. II4-936
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 243 vaTTapalInA zrI saMghanA praznottaro. zna: 10 dokaDAnA mALI pAsethI puSpo laI prabhupratimAne caDAvyA, mALIne * so doDAnA mUlyamAM anAja vastro vigere ApyuM. te ApavAmAM daza dokaDAno napho kya, te daza ThekaDA devadravya gaNAya? ke mALInuM dravya gaNAya? uttara-so dokaDAnA puSpo lai caDhAvyA, tenA badale dhAnya, vastra vigere mALIne ApyuM. temAM karakasara karI jeTalA dokaDA napho thAya, te devadravya gaNAya che. paNa mALInuM dravya gaNAtuM nathI. kemake-lokamAM so dokaDAnA kulo caDhAvyAno jazavAda gavAya che, tethI jUna caDhAvavAmAM doSa lAge che. tethI je napho malyo hoya, te devadravyamAM nAMkhI de, to doSa lAgato nathI. 4-937 prazna: prathama baMdhAveluM jinamaMdira kadAcita kAMIka paDI gayuM hoya, teTaluM dravya liMgInA dravyathI navuM banAvyuM hoya, to te maMdiramAM rahelI jinapratimAne vaMdana karAya ke nahi? uttara:-temAM rahelI jinapratimAne vaMdana karAya che, ema jaNAya che. 4-938 prazna: lIlI vanaspatinA paccakakhANavALAne te divasano banelo kerIpAka vigere * dhe? ke nahi? uttara:-paraMparAe te divasano banela kerI pAka vigere kahyuM che, tevI pravRtti dekhAya che. 4-939 prazna: AjanuM dUdha, chAza sAthe meLavI dIdhuM hoya, te kaI vigaImAM gaNAya? uttara-AjanuM chAza sAthe meLavela dUdha dahIM vigaImAM gaNAya che. 4-40 pATaNanA zrIsaMghanA praznottaro. prazna: cakravatInA nava nidhAno tenI pAchaLa pAchaLa pharyA kare che, te bhUminI upara cAle che? ke bhUminI aMdara ryA kare che? uttaraH--jabUdvIpa pannati ane Avazyaka carNi vigeremAM nA mahAnidio cattAri seNAo na pavisaMti- . "nava mahAnidhio ane cAra senAo pesatA nathI."AvA prakAranA
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 akSaro che, te mujaba nava nidhAna bhUmi upara cAle che, ane pravacana sAroddhAranI TIkA vigere mujaba to cakavatInI sAthe bhUminI aMdara thaI tene nagare pahoMce che. ema be mata che. tattva to kevaLI mahArAjA jANe. 4-941 prazna: cakravatInA sainyano paDAva bAra yojanAno hoya che, cakavartI to dareka divase eka yojana bhUmi cAle che, to bAra yojananA chelle bhAge je sainika utaryo hoya te paNa bIje divase eka yojana cAle, to bAra yojanamAM tene keTalA divasa thAya? uttara:-jabUdvIpa pannattimAM "yojana yojanA visAmo karIne cakavatI bhUmi kApe che temaja tenuM sainya bAra yojanamAM utare che," ema aneka graMthomAM kahyuM che, tethI pUrvApara vicAra karIne je yojanAnuM AMtare cAlavAmAM batAvyuM che, te sainyanA agra bhAganI apekSAe saMbhave che. temaja cakvatI sainyanI AdimAM ke madhyamAM ke aMtamAM utare, tevA akSaro zAstramAM jovAmAM AvyA nathI, paNa hAlanA rAjAo madhyamAM utaratA dekhAya che, tethI te kALe je ucita haze, te mujaba utaratA haze, to paNa cakavatIne sainyane cheDe utarelA paNa sainiko devatAI prabhAve karI sukhethI mArga oLaMgatA haze. temAM kAMI paNa zaMkA karavA jevI nathI. kemake devatAI zakti aciMtya che. 4-94rA prazna: zarIrathI ukheDelA melamAM, ane je pANIe nahAyA hoIe temAM, ane parasevAthI bhIMjAyela vastro saMkocI eka piMDa banAvI dIdhA hoya, temAM saMmUrNima paMcendriya jIvo upaje? ke nahi? uttara: pannavaNA sUtramAM sanvesu veva aphavALAM vA nimaNusA sNmucchNtiathavA "sarva azuci sthAnamAM saMmUrNima manuSyo upaje che." A cauda sthAnakanA AlAvAnI TIkAmAM kahyuM ke- "A cauda sivAya manuSyanA saMgathI bIjA azucisthAna banyA hoya, temAMye saMmUrhima manuSyo upajatA batAvyA che." mATe A pramANe tamArA lakhelA sthAne paNa saMmUrNima manuSyo upaje, ema saMbhave che. 40943
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 245 amadAvAdanA zrI saMghanA praznottaro. prazna: paLa-sava-tta-tItA caDatIsa sahakka navA phaLa-vIsA| juvAra-TI vaDjhanA, puSlenaggoLa pi Mti zA "puSkarArdhadvIpamAM rahelA manuSyo pUrva ane pazcima tarapha 21 lAkha 34 hajAra pAMcaso sADatrIza yojana cheTethI sUryane dekhe che"-A gAthAno bhAvArtha kema saMgata thaI zake?kemake-cakSu Indriyano teTalo viSaya nathI. uttara :-- ekalAkha yojana adhika sudhI cakSu Indriyano viSaya kahela che te aprakAzya vastune AzrayIne che, eTale je vastu pote prakAza karI zakatI nathI, tene AzrayIne che, paNa je vastu pote prakAzaka che tene AzrayIne to cakSu IMdriyano viSaya adhika paNa saMbhave che, tethI AmAM kAMI paNa asaMgati nathI. 54-944 // prazna: pahele divase covIhAra upavAsa karyo hoya, ane bIje divase tivihAra upavAsa karyAM hoya, A prakAre banela chaThThuM vIra bhagavAnanA chaThTha tapamAM gaNI zakAya ? ke nahi ? judA judA be upavAse karI banela chaThTha vIra chaThTha tapamAM gaNI zakAya nahi. kemake 229 chaThThomAM paccakkhANa letI vakhate chaThThanuM paccakkhANa ekI sAthe le to gaNAya che. paNa AloyaNamAM te chaThTha vALavo hoya, to kAma lAge che. 54-945 // uttara H -- prazna: bhagavatI sUtranA agIyAramA uddezAmAM kamalano vicAra che, temAMthI samaye samaye eka jIva nIkaLe, to jIvone nIkaLavAmAM ananto kAla thaI jAya, to te nIkaLanArA jIvo kamalanA gaNavA? ke kamalanI nizrAe rahelA gaNavA? uttara :-- 31mamALo anaMto maLiyo-"ugatI vanaspatI anantakAya kahela che"-A vacanathI te kamalanA jIvo saMbhave che. 4-946 // prazna: poSaha, sAmAyikamAM carcAvAdanI huMDIo (eTale savAso- doDhaso vigere jevI stavanaDhALo) vaMcAya ? ke nahi ? uttara:-- te manamAM vaMcAya, paNa bADha svare karI na vaMcAya. kemake-temAM siddhAMtanA AlAvA Ave che. 54-947 //
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 prazna: yogavahana karyA sivAya sAdhu siddhAMta bhANe, ane upadhAna vahana karyA sivAya zrAvaka navakAra gaNe, to anaMta saMsArI kahevAya? ke nahi? uttara:-azraddhAe je yoga ane upadhAna kare nahi, te sAdhu ane zrAvaka sUtra bhaNe ane navakAra vigere sUtro gaNe, to anantasaMsArIpaNuM thAya, ema kahevAya che. 4-948 zrIstaMbhatIrthanA zrI saMghanA praznottaro. prazna: zrIhIravijaya sUrIzvare prasAdIkarela bAra bolapaTamAM anumodanA bola che, temAM "dAnarucipaNuM svAbhAvikavinItapaNuM, alpakalAyipaNuM paropakArIpaNuM bhavyapANuM ItyAdika je je mArgAnusArI sAdhAraNa gaNo mithyAtvInA hoya, ke parapakSIonA hoya, te anumodana karavA yogya lakhyA che, tene AzrayIne keTalAka navIna puro viparIta artha karatA saMbhaLAya che. teo kahe che ke "jeone asaH Agraha nathI, teonA ja A guNo anumodavA lAyaka che, paraMtu jene koI pANa vacanano asa6 Agraha che, tenA A guNo anumodavA lAyaka nathI." mATe A bAbatano rUDo nirNaya ApavA kRpA karazo. uttara:-"bIjAone asad Agraha na hoya to tenA mArganusAri sAdhAraNa guNo anumodavA lAyaka che, bIjAnA nahi." ema jeo bole che, te asatya ja che. kemake-jeone mithyAtva hoya, teone koIka asa6 Agraha avazya hoya ja, nahiMtara to samakita kahevAya, zAstramAM mithyAtvarUpa asadgaha chatAM paNa mArgAnusArI guNo anumodavAlAyaka kahyA che. jethI ArAdhanA patAkAmAM kahela che, ke - jiNajammAiUsavakaraNaM taha maharisINa paarnne| jiNasAsaNaMmi bhattIpamuhaM devANa aNumanne // 308 // tiriANa desaviraI, pajjaMtArAhaNaM ca anumoe sammadaMsaNabhaM, aNumanne naaryaannNpi|| 309 // sesANaM jIvANaM, dANaruittaM shaavvinniyttN| taha payaNukasAyattaM, parovagAritta-bhavvattaM // 310 //
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ 247 dakkhinna-dayAlutaM, piabhAsittAi- vivihaguNanivaha zivamahApat , saM aNu bakarAra?? isa parakaya-sukayANaM, bahUNamaNumoaNA kayA evN| sAniyA-nivAra, rAja sArA ahavA sacia vIarAya-vayaNANusAri jaM sukrdd| kAlattaevi tivihaM, aNumoemo tayaM sarva // 1 // artha- jinezvaronA janmAdi utsavoM karavA, tathA mahARSionA pAraNAmAM divya prakaTAvavA, ane jinazAsananI bhakti karavI vigere devonAM je kAryo che. tenI huM anumodanA karuM chuM. 308 tiyonI dezavirati tathA cheDmI ArAdhanAne anumoduM chuM. nArakIone paNa samaktino lAbha thAya, tenI anumodanA karuM chuM. 39 ane bAkInA jIvonuM dAnarucipaNuM svAbhAvika vinItapaNuM kayAyanuM pAtaLApaNuM paropakArIpaNuM bhavyapaNuM dAyipaNuM dayAlupaNuM. priyabhASipaNuM vigere vividha guNono samUha ke je mokSamArganuM kAraNa chene sarvanI mArI anumodanA che. 31-311 A prakAre parajIvoe karela ghaNA sakatonI anumodanA karI, have mArA sukAnA samUhanuM saMgaraMgamAM AvIne smaraNa karuM chuM31rA ane causarANamAM paNa kahela che ke "athavA vItarAgavacanane anusaratuM je sarva sukta che, te trikAlanA bhede traNa prakAre che, te sarvanI anumodanA karIe chIe. nA - A pAThothI spaSTa thAya che ke paranA mArganusArI guNo paNa anumodanIya che. chatAM jeo kahe che ke "mithyAtvIno ane para pakSIono dayApramukha guNa anumodanIya nathI" teonI mati sIdhI kema kahevAya?i4-99o. pam: zrI hIravijaya sUrIzvare prakTa karela bAra bolanA paTTamAM avaMdanIka traNa caitya sivAya bIja cetyo vaMdavA pUjavA yogya kahelA che, keTalAka A bAbatamAM niSedha karatA hoya, tevuM saMbhaLAya che, to te kevI rIte che? uttara:-kevaLa avakapratikti paitya 1, vyaliMgInA dravyathI banela sainma 2,
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 digaMbara maMdira 3, A traNa sivAya bIjA sarva derAsaro vAMdavA pUjavA lAyaka jANavA. have upara traNa caityano niSedha karyo che, te rItyo paNa sAdhu bhagavaMtanA vAsakSepathI vaMdana pUjana karavA lAyaka bane che." ema nahi mAnIe, to parapaNIe karelA graMtho paNa amAnya karaze. temaja bhavya pAsatyAdike dIkSita karelA sAdhuo ane kevalio avaMdanIka karI jaze. tema thavAthI baMdhabesatApaNuM raheze nahi, kemake-parapakSIoe karelA stotra vigere graMtho ApaNA pUjya pUrvAcAryoe aMgIkAra karyA che. ane pAsatyAdikathI dIkSita thayelA sAdhuo zAstramAM vaMdanIkapaNe kahelA che. mATe A bAbata potAnI meLe vicArI levI. 4-850 : caraka, parivrAjaka, sAmalI tApasa vigere mibASTio tapazcaryA vigere ajJAna kaSTa karI rahyA hoya, teonI sakAmanirjarA hoya? ke akAmanirjarI hoya? keTalAka kahe che ke "taone akAma nirjara ja hoya" mATe A bAbata pATha pUrvaka khulAso karavA kRpA karazo. uttara:-je-caraka, parivrAjaka, mithyATio "amAre karmano kSaya thAo." evI buddhithI tapazcaryA vigere ajJAna kaSTa kare che, teone tatvArthabhAkhya TIkA, samayasAra TIkA ane yogazAstra TIkA vigere graMtho anusAra sakAma nirjarA saMbhave che, kemake-yogazAstra cothA prakAzanI TIkAmAM sakAma nirjarAno hetu bAhya, atyaMtara be prakArano tapa kahyo che, temAM cha prakArano bAhya tapa che. bAhya dravyanI apekSA hovAthI parane pratyakSa hovAthI katIthIo ane gRhasthothI karAto hovAthI bAhya tapa kahevAya che. temaja "lokamAM prasiddha hovAthI ane kutithIothI potAnI icchAthI sevAto hovAthI, bAhya tapa kahevAya." ema uttarAdhyananA 30mA adhyayananI rajha hArI TIkAmAM kahela che. A pramANe cha prakAre bAhya tapanuM AcaraNa kutithIone che tema kahyuM. paraMtu teonI nirjarA samakitInI sakAma nirjarAnI apekSAe thoDI hoya che, te vAta bhagavatInA AThamA zatakanA dazamA udezAmAM phelA A sUtramAM kahI che ke, "bAla tapasvI mokSamArgane thoDA aMze ArAdhe che, kemake te raDA bodha vinAno che, paNa kSiA karavAmAM tatpara che, te kiyAe thoDA karmonA aMzonI nirjarA thatI hovAthI mokSanI prApti thatI nathI, ane bhAvanI ukTatAthI vakalacIri vigerenI peThe thAya paNa che. kahyuM che ke
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 249 AsaMbaro a seaMbaro a buddho ya ahava anno vaa| samabhAvabhAviappA, lahei mukkhaM na sNdeho||1|| * digaMbara ke zvetAMbara, buddha ke koI anya rAgadveSano tyAga karI samabhAvathI vAsita thayela hoya, to mokSa pAme che, temAM saMdeha nathI." have je "teone akAma nirja hoya". ema mAnavAmAM Ave, to bhagatIsUtra prathama zatakanA pahelA udezAmAM ane vivAda sUtramAM kahyuM che ke, "he bhagavan! asaMgata, avirati, pApakarma hayuM nathI jeNe tevo jIva ahIMdhI AvIne paralokamAM deva thAya? ke nahi? bhagavAna uttara Ape che ke-"che. gItamAM koIka deva thAya, ane koIka na thAya." pharIthI gautama svAmI pUche che ke- "he bhagavanuM tenuM zuM kAraNa? koIka thAya, ane koIka nahi." bhagavAne kahyuM ke, "he gItamAM je A jIvo IcchA vinA tuSAe karI, bhUkhe karI, brahmacarya sevavAe karI, ane IcchA vinA TADha, taDako, DAMga, macchara, asnAna, parasevo, mela, kAdava, dAha vigeree karI alpakALa athavA bahukALa potAnA AtmAne kaSTa sahana karAve che, ane sahana karAvIne maraNa samaye maraNa pAmIne koI paNa vANavyaMtaromAM devapaNe upaje che, ane je tevo nathI, te upajato nathI." ema je batAvyuM che, te kevI rIte ghaTe? kemake-saMgrahaNI vigeremAM rAI-hilA poLo nA caraka, parivrAjaka brA devaloka sudhI upaje che," A vacanathI pAMcamA devaloka sudhI teonuM upajavuM kahela che, mATe virodha AvI paDe che, temaja-hAribhakIyaTIkAmAM paNa guDalA nizA vAnave A gAthAmAM aAma nirjaze ane bAlApa be bhedo judA gaNAvyA, te phokaTara thai jAya kemake eka bheda akAma nijIrAno kahe eTale bAla tapa temAM AvI jAta, temAM samAI jAta, paNa be bheda judA gaNAvyA che. temaja cauhi ThANehiM jIvA devAuttae kammaM pakareMti, taMjahA-sarAgasaMjameNaM 1 saMjamAsaMjameNaM 2 bAlatavokammeNaM 3 akAmanijarAe 4- // sUtranI TIkAno leza bhAga ahIM ApIe chIe-"jIvo cAra sthAne karI devanA AyuSyanono baMdha kare che. temAM paheluM sarAga saMyama, eTale kaSAya sahita cAritra kemake-vItarAgane to AyuSyano baMdha hoto nathI. bIjuM sabhAsaMgama sina -32]
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 eTale dezasaMzma, trIjuM bALatapa eTale mithyASTinI tapazcaryA, cothuM akAma nirjarA eTale potAnI IcchA vinA je bhUkha tarasa vagere kaSTonuM sahana karavuM paDe te. A cAra kAraNothI jIvo devagatinuM AyuSya bAMdhe che," ema ThANAMga sUtranA cothA sthAnamAM kahela che. temaja-sAmaniAvapAttuthAkho praSAtharo. A zlokmAM "puNya thakI" ema je kahela che, te puNya puNyaprakRtirUpa nathI, paNa puNyano artha lAghavatA che, tethI thAvarapaNuM vigere pamAya che, paNa "tAmalI tApasa vigerene to IMdrapaNA vigerenI prApti thaI" ema zAstramAM kahyuM che. tethI te prApti to sakAma nirjarAthI thAya che. kemake-nArtha bhASyanA navamA adhyAyanI TIkAmAM kahyuM ke- "sakAma nirjAthI devomAM IMdra, sAmAnika deva vigere sthAno pAme che." mATe caraka, parivAka, tAmalI tApasa vigerene sakAma nirjarA hatI, ema siddha thAya che. zaMkA kare che kensAma minAM-A padamAM "sAdhuoneja sakAma nidhi hoya." ema mAnI laIe, to zrAvako ane samakitI vigerenI zI gati thAya? uttaraApe che ke-minAM A pada sAmAnyathI kahela che, tethI zrAvaka vigere paNa temAM AvI jAya che. teone paNa taratamapaNAe bAra devaloka vigere ApanArI sakAmanirjA hoya che, ema jaNAya che. zrAvakAdi A padamAM Adi zabda hovAthI bAla tapasvIone paNa sakAmaniA hoya. kevI rIte hoya? sAMbhaLo- sanmArga ApavAmAM athavA sala karmano kSaya karavAmAM je asamartha che, te bAla kahevAya, te prakArano je tapa, te bAlatapa kahevAya, te agnimAM praveza karavo, khADAmAM paDatuM melavuM ke parvata uparathI paDavuM vigere kAyaklezarUpa che, ane kAyakleza te pAvittto saMnIkhavA ya A Agama vacanathI bAhya tapa che, ane te sakAma nirjarAno hetu che. 54-951 // prazna: samyagdaSTio, mithyASTio ane parapakSIone tapAgacchanA AcArya mahArAjAo vigere paccakkhANa karAve che, te mArgAnusArI gaNAya? ke nahi ?
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 uttara :~ te tamAma paccakkhANa mArgAnusArI che, ema jANavAmAM che. paraMtu paccakkhANa karanAra je paccakkhANanI vidhi jANato na hoya, to tene vidhi batAvIne karAvavuM joIe. ATaluM vizeSa jANavuM. 54-952 // suratabaMdaranA zrIsaMghanA praznottaro prazna: cauda niyamanuM smaraNa karatI vakhate sacitta ane vigaI dravya saMkhyAmAM gaNI zakAya ? ke nahi ? uttara :-- cauda niyamanuM smaraNa karatI vakhate vicAraNAmAM je ke-zAstramujaba sacitta ane vikRti dravyamAM gaNAya nahi ema jaNAya che. topaNa Adhunika pravRttithI dravyamAM gaNAya che, ema jovAmAM Ave che ane Ama karavAmAM vizeSe saMvara paNa thAya che.||4-953 // prazna: guruono mUlastUpa eTale jyAM agnidAha karyo hoya, te upara banAvelI derI jema mAnya che, te pramANe bIje ThekANe banAvelI hoya, to te paNa mAnavA lAyaka kharI ? ke nahi ? uttara H-- -jema mUladerI mAnya che, tema bIje ThekANe rahelI paNa mAnya che. temAM kAMI paNa zaMkA karavI nahi. // 4-954 // prazna : deva, guru ane dharmane mAnavA rUpa samakita vyAvahArika samakita kahevAya ? ke nizcaya samakita kahevAya ? uttara :-- nIvAr-nava-yatve, no nAd taphsa hod sammattI mAveja sAMto, gayALamALevi sammattAzA "je jIvAdika nava padArthone jANe che, tene samakita prApta thAya che. ane nahi jANanAro bhAve karI sahtato hoya, to tene paNa samakita prApta thAya che." A pramANe navatattvagraMthamAM che. zama-saMveza-nirdelA-hanummA-'stittva-rakSaLa:/ lakSI pazvami: sabhya, samyavastvamittute zA "zama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane AstikatA rUpa pAMca lakSaNoe karI je oLakhAya che, te samyak-uttama samakita kahevAya che." A prakAre yogazAstranA bIjA prakAzamAM che.
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 darzana-mohanIya-karmopazamAdi-samuttho'rhadukta-tatvazraddhAna-rUpaH zubha Atma-pariNAmaH samyaktvam darzanamohanIya karmanA upazama vigerethI upajela je arihaMta mahArAjAe kahela navatattvanA zraddhAna svarUpa AtmapariNAma te samakita kahevAya che." ema vaMdAravRtti graMthamAM kahyuM che. A graMtho pramANe jIvAdikanuM zraddhAna=upazamAdikathI utpanna thayela zraddhAsvarUpa AtmapariNAma. te nizcaya samakti che. ane yA deve devatAbuddhimurau ca gurutaamtiH| dharme ca dharmadhIH zuddhA, smyktvmidmucyte||1|| jino devaH kRpA dharmo guravo yatra saadhvH| davamAM devapaNAnI buddhi ane guramAM gurabuddhi ane dharmamAM dharmabuddhi zuddha hoya, e samyakatva kahevAya che, jemAM (= je zrAvakapaNAmAM) jinezvara deva che, jIva upara dayA dharma che, ane gura, nircantha sAdhuo che." A pramANe deva, gu, dharmanuM mAnavuM thAya, te vyavahAra samakita che. kemake-kahela che kenicchyo sammattaM, nANAimayaM suhaM ca prinnaam| iyaraM puNa tuha samae, bhaNi smmttheutti||1|| "jJAnAdimaya zubha pariNAma nizcayathI samakita che; ane bIjA prakAro ApanA zAsanamAM samakitanA kAraNa kahela che." in4-955 dIvabaMdaranA zrI saMghanA praznottaraze. : gautamapaDaghA tapamAM pAtrAmAM paheluM nANuM mUkAya che. te nANuM jJAnanA kAmamAM Ave? ke bIjA kAmamAM paNa vaparAya? ane te tapa kyA graMthamAM kahela che? uttara:-gautamapaDagho tapa AcAradinakara graMthamAM kahela che. paraMtu temAM nANuM mUkavAnuM kahela nathI, jo koI ThekANe paNa prasiddhithI nANuM mUkAya, to te jJAnadravya thatuM nathI. paraMtu te dravya sAdhuone bhaNAvavAmAM athavA vaidyavigerenA kAmamAM vaparAya che. 4-956 prazna: kAlikAcArya mahArAjAe paphabInA divasamAM comAsI pratikramaNa AcaryuM, temAM pratikamaNo ghaTe che, tenuM kema?
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 253 uttara:--pratikramaNo ochA thAya, ke vadhatA thAya, temAM kAMi vizeSatA nathI. kemake-pUrvAcAryonI AcaraNA ja ahIM pramANabhUta che. kalpasUtranuM zrAvakone saMbhaLAvavAnuM jema pUrvAcAryonI AcaraNAthIja thAya che, tema ahIM paNa samajavuM. // 4-9575 prazna: qhaDyA hoddI puSkA, nibALa mami OMttare taDyA pharalsa nigoyamsa a, anaMtamAoga siddhi-AzA Ittama-nA-paMputtara-tAyattIsA ya puSva-dhara rUMvA vati-ALa-hA-viviya-sAmaLa-mu-revavA mArI A be gAthAo kayA mUla graMthamAM che? uttara:--te be gAthA chUTA pAnAomAM levAmAM Ave che.||4-958|| prazna : posahamAM ane sAmAyikamAM so hAthathI bahAra javAnuM thAya, to IriyAvahiyA paDikamIne gamaNAgamaNe AlovAya? ke nahi ? uttara :-- "posahamAM so hAthathI bahAra javAyuM hoya to IriyAvahiyA paDikamI gamaNAgamaNe AlovavA paDe che." ema sAmAcArImAM kahela che. paNa sAmAyikamAM to so hAthathI bahAra javAnuM kahela nathI. // 4-959 prazna: naM na caD sacitte, samAM mAvega yuddhahivameLa nahu tesu tesu joNisuM, pAvai dukhAiM tikkhAI // 1 // "zuddha hRdayathI sArA bhAve karI je je sacitta vastu khAvAno tyAga kare che, te jIvone te te yoniomAM jaI tIvra du:kho veThavA paDatA nathI" A gAthA kayA graMthamAM che? uttara :-- A gAthA chUTA pAnAmAM jovAmAM Ave che. 54-960 prazna: zrAvakone posahamAM trikAla devavaMdana karavuM paDe che, te kayA graMthamAM kahyuM che? uttara :-- bhavyapuruSa jinezvaronuM caityavaMdana traNa saMdhyAe kare che. ema pravacana-sAroddhAranI TIkAmAM kahela che. temaja- anna mir3e nAvagnIvaM tti-hAnima aviLa anuttAvane-cittaLa viz vaMlaiyA- "AjathI mAMDI dareka divase traNeya kAlamAM jAvajajIva sudhI utAvaLa vinA ekAgra manavALA thaIne caityo vAMdavA."-A mahAnizIthanA trIjA adhyayanamAM
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 trikALa caityavaMdana karavA te jaghanyathI zrAvakano AcAra kahela che. ane navakAreNa jahannA, ciivaMdaNa majjha dNdd-thuiijualaa| paNadaMDathuicaukkaga-thayapaNihANehiM ukkosaa||1|| namaskAra karI jaghanya caityavaMdana thAya, ane daMDaka ane stutiyugale madhyama thAya, ane pAMca namutyuSya, stuti cAra, stava ane praNidhAne karI utkRSTa thAya che." bhASyanI A gAthAmAM chelle vAviluM utkRSTa caityavaMdana che, te grahaNa karavuM. te IriyAvahiyA karavA pUrvaka karAya che. paNa jaghanya ane madhyama mATe te pramANe nathI. A prakAre dararoja trikAla caityavaMdana karavAno zrAvakano jaghanya AcAra che. ane te AcAra posAtIoe avazya karavo ja joIe. nahiMtara, zrAvakone posaha vigere karavAthI utkRSTa AcAranuM ArAdhana kyAMthI thAya? kemake-koIpaNa ThekANe roja karavAmAM Avato avirodhi jaghanya AcAra choDIne utkRSTa AcAranI ArAdhanA thAya, tevuM joyuM paNa nathI; ane sAMbhaLyuM paNa nathI. jo jaghanya AcAra pALavAmAM na Ave, to utkRSTa AcAranI prApti thavI durlabha thAya che. A kAraNathI ja zrAvakanA aNuvratAdika viziSTa AcAronI ArAdhanA karavAnI IcchAvALo zrAvaka, bhagavate kahela tattvAdikanI zraddhA vigere jaghanya AcAronuM ullaMghana karyA sivAya ja aNuvrata vigere viziSTa AcArano ArAdhaka thaI zake che. nahiMtara to, ArAdhaka thaI zakato nathI. tethI pravacana sAroddhAranI TIkA ane mahAnizItha vigere graMtho, ane paraMparA mujaba posAtIone trikAla caityavaMdana karavAnuM yuktiyukta che. nahiMtara to utkRSTa AcAranI ArAdhanA ghaTI zake nahi, e jANavuM. 4-961 prazna: pahelAM sAdhuo yoga karIne bAre aMge bhaNatA hatA? ke emane ema bhaNatA hatA? uttaraH-pahelAM yogo vahana karIne bAra aMge sAdhuo bhaNatA hatA. kadAcita koI yogavahana karyA sivAya paNa dvAdazAMgI bhaNyA" evuM zAstramAM jovAmAM Ave che, paraMtu te carcAno viSaya nathI. kemake te Agama vyavahArI hatA-Agama vyavahArI je prakAre lAbha jANe, te pramANe kare che. I4-962
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 prazna: gaNivijA payatrAmAM navA kSetro kahela che, te zI rIte che? uttara:-sAtakSetro to-pratimA, caitya, jJAna ane sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA, - A prasiddha che. pratiSThA ane tIrthayAtrA A be kSetro temAM umeravAthI nava kSetro thAya che. 4-963aaaa prazna: vyavahAra rAzimAM Avelo jIva pharIthI sUkSmanigodamAM jAya? ke nahi? uttara:-sUkSmanigodamAM te pharIthI jaI zake che, paraMtu te jIva vyavahArI ja gaNAya che. 4-964 pra: posAtI zrAvaka sAdhuone AhAra-pANI vigere ApI zake? ke nahi? uttara:-gharanA manuSyone pUchIne posahamAM rahela zrAvaka sAdhuone AhArAdi ApI zake che, evA akSaro che. 4-96pA navInanagaranA zrI saMghanA praznottaro. prazna: je jIva aMtarmuhUrta kAla paNa samyakatvane sparze che, te ardhapagala parAvartanI sthitivALo kahevAya che, ane kiyAvAdI eka pudgala parAvarta sthitivALo nizcaye zukla pAkSika saMbhaLAya che, te kevI rIte che? uttara:-"samakitI ane mizrAdaSTi e banneya kiyAvAdI bhavya ane zukla pAkSika jANavA, te nakkI eka pudgala parAvartamAM siddhipadane pAme che." A prakAranA akSaro dazAzrutaskaMdhanI cUrNimAM che. paNa samakitI ane mizrAdaSTinuM [mAM anugata thaI zake tevuM kriyApAditva rUpa eka sAmAnya lakSaNa jANavuM. kemake-mAladhArI hemacaMdrasUrikRta puSpamAlAnI TIkAmAM saMto muttapitta0i A gAthAnA vyAkhyAna mujaba "pugala parAvarta saMsAra bAkI rahe, tyAre zukla pAkSika kahevAya." ema jaNAya che. vizeSa svarUpa temanA graMthothI jANI levuM. zrAvaka prajJapti sUtra TIkAmAM "samakitI ane mizrAdaSTine dezauNa adhapugala parAvarta saMsAra bAkI rahe, tyAre zuphala pAkSika kahevAya che, ane jene tenA karatAM adhika saMsAra hoya, te kupaga pAkSika kahevAya che." ema kahela che. paraMtu te matAntara saMbhave che. 4-966o. prazna: 363 pAkhaMDIomAM 10 bhedo kiyAvAdInA che, te samakitIo hoya? ke mithyASTio hoya?
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 uttara :-- 180 bhedavALA kriyAvAdIo mithyAdaSTio hoya, ema jANavuM. // 4-967 // prazna: kevaLa dUdhanI rAMdhelI kSIra bIje divase sAdhuone vahoravI kalpe ? ke nahi ? uttara :-- kevaLa dUdhathI banAvelI kSIra ane bIjI paNa kSIra vAsI thayela hoya, te sAdhuone paraMparApramANathI levI lye nahi, ane karaMbo to navI chAza vigerenA saMskArane lAyaka hovAthI kalpe che. 54-968 // sIsAMganA zrIsaMghano praznottara. prazna: mIThuM bhakSya ? ke abhakSya che? uttara:-- 22 abhakSyanA nAmomAM sAkSAt mIThAnuM nAma dekhAtuM nathI, tethI sarvathA "abhakSya che" ema kahI zakAya nahi. paraMtu "jeo vivekI che, teo bhojana avasare prAsuka mIThuM eTale balavana vApare che, paNa sacitta mIThuM vAparatA nathI." AvA akSaro zAstramAM che. 54-9695 mahemadAvAdanA zrI saMghanA praznottaro. prazna: kerInA goTalAnA rasa mizrita chAza ane sAkara khAMDa vigere mIThA rasa mizrita chAza athavA uSNa ane ThaMDuM pANI athavA varasAdanuM ane kuvAnuM pANI eka dravya gaNAya ? ke judA judA dravya gaNAya? uttara :-- khATI, madhurI chAza vigere eka dravya gaNAya che. 4-970 prazna: prabhAte upavAsa karI sAMje rAtriposaha kare, tathA AyaMbila karI rAtri divasano posaha kare, te upadhAnanI AloyaNamAM gaNI zakAya ? ke nahi ? uttara :-- upavAsa karIne prabhAte ja jeNe divasa rAtrino saMpUrNa posaha karyo hoya, te upadhAnanI AloyaNamAM gaNI zakAya che. bIje posaha gaNI zakAto nathI. 54-971 // bhramaH : upadhAnanI vAcanA savAre levAnI bhUlI gayA hoya, to sAMje kriyA karyA pachI levAya? ke bIje divase levAya? je bIje divase levAya, to te divasa kai vAcanAmAM gaNAya ? uttara :-- prabhAte vAcanA levAnuM bhUlI gayA hoya, to sAMje kriyA karI rahyA
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 257 pachI levAya, ane sAMje paNa bhUlI gayA hoya to bIje divase paNAnI kriyA karyA pahelAM laI zakAya che, ane te divasa AvatI-AgalI vAcanAmAM gaNAya che. I4-972 . prazna: sarva tIrthakaronI mAtAo ka5tramAM kahelA kama pramANe cauda svapnA jue? ke anAnupUrvIe eTale bInakame paNa dekhe? uttara-prAye karI jinezvaranI mAtAo kalpasUtra kathita kama pramANe dekhe che, ane keTalAka tIrthakaranI mAtAo eka svapnane bIna ame paNa dekhe che. jema alabhadevanI mAtAe pahelo baLada dekhyo. ane vIra bhagavAnanI mAtAe prathama siMha dekhyo hato, ema jANavuM. 4-973 sAcoranA zrI saMghanA praznottaro paww AloyaNAmAM Avela svAdhyAya, IriyAvahiyA paDikkamIne karavo sUjhe? ke nahi? uttara:-AloyaNano svAdhyAya IriyAvahiyA karIne karavo sujhe che" ema zAstramAM akSaro che. kadAcita IriyAvahiyA bhUlI javAya to paNa vidhi pUrvaka karavAno udyama karavo. 4-974 prazna: bAra vratadhArI zrAvaka cauda niyamo dararoja yAda karIne le? ke nahi? ane saMkSepe? ke nahi? uttara:-bAra vratadhArI zrAvaka cauda niyamo dararoja saMbhAre, ane saMkSepe. je smaraNa na rahetuM hoya, to paNa smaraNa rahe, tema udyama karavo joIe. 4-975 prazna: AcArya upAdhyAya ane paMnyAsonA pagalA derAsaramAM padharAvelA hoya che, tenI jinapUjA mATenA caMdana, kesara ane lo vigerethI pUjA karI zakAya? ke nahi? uttara:- mukhya vidhie upAdhyAya ane paMnyAsonA pagalA karavAnI rIta paraMparAe jANela nathI, paNa svargavAsI thayela AcAryanA pagalA karavAnI rIta che. tethI jinapaja mATe lAvela caMdana vigerethI temanA pagalAnI pUjA thAya nahi. kemake-te devadravya che. ane je caMdana vigere sAdhAraNa dravyanuM sina prazna-33]
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 hoya, to tenAthI prabhupratimAnI pUjA karyA pachI pagalAnI pUjA karavI joIe. paraMtu pahelAM pagalAnI ane pachI prabhupratimAnI, te dravyathI pUjA karavAmAM Ave, to prabhunI AzAtanA thAya che. mATe temana karavuM. // 4-976 // prazna: vastupAla, tejapAla pahelAM dazA sAMbhaLyA hatA, paNa junA prabaMdhane AzrayIne paM. padmasAgara gaNie vIzA kahelA che, te kevI rIte che? uttara :-- tenA pitA AsarAje saMdhavI AbhunI vidhavA putrI kumAradevI sAthe "teNInI kukSimAM putraratnanI utpatti thaze" ema hemaprabhasUrIzvaranA vacanathI jANI, saMbaMdha karyo, pachIthI cAra putro ane sAta putrIo thaI, ema vastupAla, tejapAla prabaMdha graMthamAM lakhyuM che, temaja paraMparAe paNa A pramANe ja kahevAya che. temaja paM. padmasAgara gaNie banAvela prabaMdhamAM paNa AsarAjane vIso poravADa kahela nathI, paraMtu sAmAnyathI poravADa kahela che, vaLI pahelAM te vIso poravADa hato, tethI vIso poravADa kahevAya te paNa yukta che. 4-977 // prazna: AThamI ane navamI zrAvaka paDimAmAM AraMbhano tyAga ane dazamI paDimAmAM sAvagha AhAranuM varjhana karAya ? ke nahi? uttara :-- AThamI paDimAmAM ATha mAsa sudhI potAnA zarIrathI AraMbhano tyAga karavAmAM Ave che, ane navamI paDimAmAM nava mAsa sudhI paranI pAse paNa AraMbha karAvAto nathI, ane dazamI paDimAmAM to potAnA mATe banela AhAra, pANI vigereno paNa tyAga karavAmAM Ave che, parane mATe banela AhAra pANI vigere grahaNa karAya che. 54-978 // prazna: pramatta guNaThANe rahela sAdhuone mAM viSayalAyA A gAthAmAM batAvela pAMca prakArano pramAda kevI rIte saMbhave ? uttara :-- pramatta guNaThANe rahela sAdhuone pAMca prakArano pramAda, madirA sA abhakSya hovAthI kalpe nahi, tethI saMbhava mujaba hoya che. 4-979 // prazna: avaLualuvAre A padano artha jaNAvavA kRpA karazojI. uttara :-- avaLualuvAre "mADo vigerethI bAraNA baMdha karyA vinAnA zrAvako hoya che." kemake-samakitanI prApti thaI hovAthI koIpaNa pAkhaMDIthI bItA
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 259 nathI. ane sArA mArga pakaDela hovAthI sadA ughADe mAthe rahe che, e bhAva che. ema vRddha puraSoe A padanI vyAkhyA karI che. ane bIjAo to kahe che ke "jeoe udAratAthI bhikSukane pesavAne mATe bAraNAM baMdha karyA nathI" Avo artha bhagavatI sUtra pAMcamA udezAnI TIkAmAM kahela che. 4-980 prazna: koIka parapalI prArthanA kare, ke "upadezamAlA graMthanI gAthAmAM joI Apo to" to tene mATe upadezamAlAnI gAthA jovAmAM dUSaNa lAge? ke nahi? uttara:-jo te parapakSI sarala svabhAve prArthanA kare, to tene mATe upadeza mAlAnI gAthA jevAmAM sarvathA dUSaNa lAge, tema jANavAmAM nathI. n4-981 prazna: parapakSIone pratimA, sthApanAcArya vigere pratiyA karIne ApI zakAya? ke nahi? uttara:-o tenAthI tenI AzAtanA na thAya, to pratiSThA karIne arpaNa karavAmAM koI paNa harakata nathI. 4-982aa prazna: zrAvake aNasaNa karyuM hoya, tene tivihAranuM paccakhANa karAvIne rAtrimAM uSNa pANI pAvAthI aNasaNane dUSaNa lAge? ke nahi? uttara:-tevA kAraNe aNasaNa dUSita thAya nahIM. 4983 bhinnamAlanA zrIsaMghanA praznottaro prazna: khIleluM puSpa ane tenA nALamAM tathA dAMDAmAM jIvo saMkhyAta hoya? ke asaMkhya hoya? uttara:-"keTalAMka phalomAM saMkhyAta jIvo hoya, ane keTalAkamAM asaMkhya hoya, ane keTalAkamAM ananta paNa jIvo hoya" ema pannavaNA sUtra vigeremAM kahela che. paNa jAInAM puSpomAM to saMkhyAta ja kahyA che. 4-984 : sAmAyika, posaha, vigeremAM upavAsa karyo hoya, to sAMjanI paDilehaNamAM muhapati paDilehI paccakhANa karAvAya che, ane ekAsaNuM vigere karyuM hoya, to vAMdaNAM devaDAvIne paccakakhANa karAvAya che. tenuM zuM kAraNa? uttara:-sAmAcArI vigere graMthomAM "bhojana karyuM hoya, to vAMdaNAM devaDAvI
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 paccakakhANa karAvavuM" evA akSaro che. ane upavAsamAM vAMdaNAMno adhikAra nathI. paNa muhapati to paDilehavI joIe. kemake te vinA paccakakhANa zuddha thatuM nathI." ema sAmAcArI che. temaja upadhAnamAM paNa te pramANe ja karAvAya che. 498pA prazna: pratikamaNamAM deva vAMdIne bhagavAna huM vigere cAra khamAsaNA devAya che, te yiAsaMbaddha che? ke nahi? temaja pATanA AcAryanuM juduM khamAsamaNuM devuM? ke nahi? uttara:-te cAre khamAsamaNAM kliAsaMbaddha che. temAM sarve tIrthakaro paNa vaMdAI jAya che, paNa jeo vizeSathI gurune tathA paTTAcAryane vAMda che, te ucita sAcavavA mATe che. 4-986 prazna: pahele divase covihAra upavAsa karI bIjA divase bhAvanA thatAM pahelA divasano upavAsa bheLavI, cha8 aThThama vigere paccakakhANa karI zake? ke nahi? uttara-pahele divase eka upavAsa karyo hoya tema bIje divase eka upavAsanuM paccakakhANa laI zake, paNa chaThThanuM paccakakhANa laI zake nahi, jo bIje divase chaThTha vigere paccakakhANa le, to AgaLa tarata trIjo upavAsa vigere karavAM paDe, AvI sAmAcArI che. 498DA bibhItakanA zrI saMghanA praznottaro prazna: kevaLI samudyAta karyA pachI keTalA vakhata sudhI saMsAramAM rahe? uttara:-"samuddhAta karyA pachI kevalI aMtarmuhUrta saMsAramAM rahe che, ane pITha, phalaka vigerene pAchA ApI; zelezIkaraNanI zarUAta kare che." AvA akSaro vizeSAvazyaka sUtramAM che. vaLI temAM "cha mAsa rahe" tema koIka kahetA hoya, tene dUSita TharAvyuM che. tethI aMtarmuhUrta AyuSya bAkI rahe, te vakhate ja kevaLI samuddaghAta karavAnI zarUAta kare che. bIjA nahi, ema jANavuM. 4-988 : bhavanapati devonAM bhavano kayAM che.? uttaraH-2nakhabhAnA upara nIcenA eka eka hajAra yojana choDIne vacagALAmAM sava ThekANe bhavano che, ema jaNAya che. kemake-anuyoga hAra sUtranI
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 261 TIkAmAM "narakAvAsanI bAjumAM bhavanapatinA bhavano" kahelA che, te jANavuM. // 4-989 jAloranA zrI saMghanA praznottaro prazna : tivihAra upavAsanuM paccakkhANa ane bIjA paccakkhANa kevI rIte pArI zakAya? te jaNAvavA mahera karazo ? uttara:--pavAsa lIdhuM tivihAra, namuralI, porisI, purimuddhAvi lIdhuM pALahAra, padmavALa sila, pAtiyaM, sohima, tibiM, virkiMga, mAhima, baM = nArAhima~, tasma micchA mi kullaDa. A prakAre upavAsa pAravAnI rIta vRddhaparaMparAe jANavI. hamaNAM keTalAka zrAvako-pavAma kIdhuM tevihAra namukkArasi, purimuDDhAdika kIdho cauvihAra, paccakkhANa phAsiaM pAliaM sohiaM tIriaM kiTTiaM ArAhiaM jaM ca nArAhiaM tassa micchAmi sunnatuM. A prakAre paNa pALe che. temaja namullAsa, porisi, purimuDDhAdika kIdhuM cauvvihAra ekAsaNaM, biAsaNaM kI dhuM tivijJAra, carNavihAra padmavALa chAsiyaM, patinaM.... vigere pAThe karI bIjA paccakkhANa pAravAnI rIta paraMparAe cAlI Ave che, te jANavI. 54-990 // prazna: zrAvako posahamAM sAMjanA paDilehaNano kAjo kyAre le? uttara :-- zrAvako posahamAM sAMjanI paDilehaNAnA be Adezo mAMgIne Asana ane caravaLo paDilehIne, ane je ekAsaNuM hoya, to dhotIyuM paNa badalIne paDilehaNA paDilehAvo A Adeza mAMge che, te pachI kAje le che. ema zrAddhavidhi vigere graMthomAM kahela che. pachI upadhi paDilehIne kAjo kADhIne parave che, evI paraMparA che. 54-991 // praznaH zrAddhavidhi graMtha mujaba jalamArgathI so yojanathI ane sthalamArgathI sATha yojanathI Avela haraDe vigere vastuo prAsuka thAya che, tevI rIte amadAvAdamAM thayela sacitta vastuo nAlIyera vigere ugrasena (mathurA) nagara vigere ThekANe gaI hoya, te prAsuka thAya ? ke nahi ? uttara :--zrAddhavidhi graMtha mujaba jalamArgathI 100 yojana ane sthalamArge 60 yojanathI AvelI sarva vastuo prAsuka thaI jAya che, paraMtu je
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcArya hoya, te grahaNa karAya che, paNa bIjI nahi, temaja mIThuM agie pakAveluM hoya, te ja AcArga che. temaja amadAvAdathI urasena nagara vigeremAM gayelI vastuo prAsuka thaI zake che, paraMtu anAcIrNa che. 4-992aa pAlInA zrI saMghanA praznottaro prazna: paDiyAdhara zrAvake ANelo AhAra sAdhuo grahaNa karI zake? ke nahi? uttara:-paDimAdhara zrAvaka potAne mATe lAvelo AhAra jo sAdhuone vahorAve, to levo kalpe che. 4-993 prazna: zrAvako navakAramaMtra anAnupUrvIe gaNI zake? ke nahi? uttara:-zrAvakone AnupUrvI ane anAnupUrvIe navakAra gaNavAno adhikAra zAstra anusAra jaNAya che. I4-94 mAlapuranA zrI saMghanA praznottaro ya: puMjaNIe karI vAyaro nAMkhavAmAM lAbha che? ke alAbha? uttara:-mukhya vRttie puMjaNIe karI vAyaro nAMkhavo jANyo nathI, paraMtu gurnAdikane mAMkhIyo uDADavA vAyaro nAMkhavAmAM lAbha che, paNa toTo nathI. kemake guru upara besatI mAkhIo uDADavAmAM gurubhakti ja che. 4-995 prazna: "rAtrimAM tamAma anna-pANImAM tarUpa sUkSma jIvo upaje che, ane - prabhAte nAza pAme che," te vAta satya che? ke asatya? uttara:- "samagra annapANImAM rAtrie sUkSma jIvo upaje, ane savAre nAza pAmI jAya." A vAta zAstramAM koI paNa ThekANe lakhelI jANavAmAM nathI. 4-996 UgIyAranA zrI saMghanA praznottaro prazna: vaDAkalpane divase posaha karavAmAM lAbha che? ke pUjA karavAmAM? uttara:-mukhya vRttie posaha karavAmAM mahAna lAbha che. paraMtu kAraNe vizeSa hoya, to jevo avasara hoya te pramANe karavAmAM lAbha ja che. kemake jainazAsanamAM ekAntavAda nathI. 4-997
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 263 prazna: vaccharInA divase sopArI sahita nANAnI prabhAvanA apAya ? ke nahi ? uttara :~ saMvaccharI dine sopArI sahita ke rahita prabhAvanA ApI zakAya che, pachI to je gAmamAM je rIte hoya, te mujaba vartavuM. I4-998 // medinIbaMganA zrI saMghanA praznottaro. prazna: pakSImAM 12 logassa, comAsImAM 20 ane saMvaccharI pratikramaNamAM 40 logassano kAussagga karAya che, tenuM zuM kAraNa? uttara: --pakSI vigeremAM je kAussagga karAya che, te pratikramaNa karanArAone je aticAranI zuddhi thaI na hoya, te aticAranI zuddhi mATe karAya che, ane dararojanA pratikramaNamAM kAussagganI saMkhyAnA niyamamAM to AjJA pramANa che. 54-999 // prazna: vIrabhagavAna sahita hIrasUrIzvara mahArAjanI pratimA pAse je devavaMdana karAya, te vAsakSepa karIne karAya ? ke emane ema karAya ? uttara :-- gurupratimA pAse deva vAMdavA kalpe nahi, ane jo tIrthaMkaranI pratimA paTTa vigeremAM AlekhelI hoya, to vAsakSepa nAMkhIneja tenI pAse deva vAMdavA sUjhe che. 4-1000 // prazna: traNe comAsInI aThThAIo kyAMthI bese che? - uttara :-- sAtamathI bese che, paraMtu pUnamano divasa to patithi hovAthI paLAya 9.118-900911 arsa: vIsa sthAnaka tapa, aSTakarma sUdanatapa, ane AyaMbila vardhamAna tapamAM asAyanA traNa divasa gaNAya ? ke nahi ? uttara :~ vIsasthAnaka tapa ane karmasUdana tapamAM asAyanA traNa divasa eTale caitra Aso mAsa saMbaMdhI 7-8-9 gaNatarImAM Ave nahi. AyaMbila vardhamAna tapamAM te traNa divasa gaNatarImAM Ave che, ema paraMparA che. 54-1002 // prazna: ANaMdavimalasUrIzvara mahArAjAe karela ATha karmano tapa je upavAsathI
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 karavAnI zakti na hoya, to AyaMbile thaI zake? ke nahi ? uttaraH-- jo sarvathA upavAsanI zakti na hoya, to AyaMbile paNa thaI zake che. 4-1003 // prazna: biAsaNuM karanArane ulaTI thaI hoya, to bIjI vakhata jamavuM kalpe ? ke nahi ? uttara :-- besaNuM karavA besavAnA ja Asane ulaTI thaI hoya, ane mukhazuddhi karI hoya, to bIjI vakhata jamavuM kalpe che, anyathA kalpatuM nathI. 54-1004 // prazna: zrI vihIrasUrIzvara mahArAjAe prasAdita karela bAra bolanA paTTamAM kayA bAra bolo che te spaSTa jaNAvavA kRpA karazo. = uttara :-- saMvata 1646 varSe poza vadI 13 zukvAre zrI pATaNanagaramAM samasta sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA yogya zrI vijayahIrasUrijIe lakhAya che-"zrI vijayadAnasUri prasAdIkRta sAta bolanA artha AzrI visaMvAda TAlavAni kAnTiM te sAta bolanuM artha vivarIniM likhII chII, tathA bIjApaNi keTalAeka bola likhiI chaI, yathA parapakSIniM kurNi kissuM kaThina vacana na kahivuM. // 1 // tathA "parapakSIkRta dharmakArya sarvathA anumoda yogya nahI" Ima kurNi na kahevuM, je mArTi dAnaracapaNuM, dAkhiNApaNuM, dayAlupaNuM, priyabhASIpaNuM, ItyAdika je je mArgAnusArI dharmakArya te jinazAsana thakI anerA samasta jIva sambandhiA zAsrani anusAri anumodavA yogya jaNAI chaI, to jaina parapakSI sambandhI mArgAnusArI dharmakartavya anumodavA yogya hui, e vAtanuM syuM kahivuM? rA tathA, gacchanAyakaniM pUchyA vinA kisI zAsra sambandhinI navI prarUpaNA kurNi na karavI. Iaa tathA digambara sambadhiA caitya 1 vala zrAddha pratiSThita caitya 2 dravya ligIniM dravyaI niSpanna caitya 3 e triNa caitya vinA bIjAM saghalAMI caitya vAMdavA pUjavA yogya jANavA. e vAtanI zaMkA na karavI. // 4 // tathA svapakSInA gharanIM viSaU pUrvota triNanI avandenIka pratimA
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 265 huI te sAdhuni vAsapi vAMdavA pUjavA yogya thaI. itpA tathA sAdhunI pratiSThA zAstri chaI. 6aaaa tathA sAdharmika vAtsalya karatAM svajanAdika sambandha bhaNI kadAcita parapakSIni jimavA teDaI tU te mATi sAhamivatsala phoka na thai. INA tathA zAstrokta dezavisaMvAdI nidbhava sAta, sarva visaMvAdInihava eka, e TAlI bIjA kuNani niddhava na kahivuM. 58 tathA parapakSI saMghAti carcAni udIraNA kurNi na karavI, parapakSI koI udIraNA karAI tu zAstranaI anusAra uttara devo, paNi kleza vAdhaI tima na karavuM. tyAra tathA zrI vijayadAnasUri bahujana samakSi jalazaraNa kIdhuM je usUtrakandamuddAla santha te tathA te mahilu asaMmata artha bIjA koI zAstramAMhi ApyuM huI tu, te artha tihAM apramANa jANavuM. 10nA tathA svapakSIya sArthani ayogi parapakSIya sAthi yAtrA karyA, mArTi yAtrA phoka na thAi. 11 tathA pUrvAcAryani vAraI je parapakSI kata stutistotrAdika kahavAtAM, te kahetAM kuNi nA na karavI. 1rA e bolathI koI anyathA prarUpaI tehanaMI guruno tathA saMghano Thabako sahI mAtra matAni- zrI vijayasenasUrimata, upAdhyAyavimalaharSagaNimata, upAdhyAya dharmasAgaragaNita, upAdhyAya zrI zAnticandragaNimata, upAdhyAya zrI kalyANavijaya gaNita, upAdhyAya zrI somavijayagaNita, paMnyAsa sahajasAgara gaNita, paMDita kAnharSigaNimAM A dvAdazajalpa paTTakamAM AvA prakAre bAra bolo che. 4-1005 II prazna: rAkSasadvIpa jaMbudvIpamAM che? ke lavaNa samudramAM che? ane te pramANa aMgulanA mApavALo che? ke ulledha aMgulanA mApavALo che? sina prazna-34.] uttara:-"devo du:khe karI jItI zake evo rAkSasadvIpa tamAma dizAmAM sAtaso
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 yojana vistAravALo ane sarva dIpomAM ziromaNi che, te lavANa samudramAM che. pRthvInA nAbhinA bhAgamAM jema sumeru parvata che, tema te dviIpanI vaccovacca trikUTa nAmano parvata che. jemAM ghaNI&ddhi che, te nava yojana UMco, pacAsa yojana vistAravALo che, te parvatanI upara hamaNAMja meM sonAno gaDha, gharo ane toraNovALI laMkA nAmanI nagarI karAvI che, te nagarIthI cha yojana bhUmi olaMdhIne prAcInakAlanI ane zuddha sphaTikanA killAvALI ane aneka prakAranA ratnamaya gharovALI savAso yojana pramANanI mArI pAtAlalaMkA nAmanI zreSTha nagarI che. je ati durgama che. A be nagarIo grahaNa karIne he! putra! tuM teno rAjA thA. tIrthakara devanuM tuM darzana karI Avyo, tenuM phla Aje ja tane prApta thAo." A prakAre rAkSasapatie kahIne nava mANekoe banAvelo moTo hAra tene Apyo, ane rAkSasavidyA ApI, bhagavAnane namaskAra karI te vakhate ja ghanavAhana rAkSasakrIpamAM AvIne laMkA ane pAtAlalaMkAno rAjA thayo. rAkSasadvIpanA rAjyathI ane rAkSasI vidyAthI tyArathI teno vaMza paNa rAkSasavaMza kahevAyo." Ama ajItanAtha caritramAM che. te mujaba rAkSasadvIpa lavaNa samudramAM che, ane te pramANa aMgulanA mApavALo che, ema jANavuM. 4-106 DuMgarapuranA zrI saMghanA praznottaro. prazna: sAMje pratikamaNamAM sAmAyika uccarIne turata traNa navakAra gaNI vaMdana paccakakhANanI muhapatti paDilehavAmAM Ave che, te khamAsamaNuM daIne paDilehAya? ke khamAsamaNa vinA paDilehAya? temaja zo Adeza mAMgIne paDilehavI? uttara: sAmAyika uccarIne besaNe saMdisAvuM vigere cAra khamAsamaNAM ApIne traNa navakAra gaNIne khamAsamaNa ApavuM, ane IcchAkAreNa saMdisaha bhagavana muhapatti paDilehuM? Avo Adeza mAMgI muhapatti paDilehavI, pachI be vAMdaNAM devA, ane paccakhANa karavuM. 4-10aa . prazna: zAMba ane pradyumnanI sAthe ATha koDa munio siddhipadane pAmyA
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 267. prazna: zAMba ane pradyumnanI sAthe ATha koDa munio siddhipadane pAmyA ema zatruMjya stotramAM kahyuM che, ane keTalAka to "sADAtraNa koDa siddhi vaya" ema kahe che, mATe A bAbata nirNaya karavA prasAda karazo? uttara:- zatruMjaya mAhAtma anusAra "zAMba pradyumna sAthe sADAtraNa koDa siddhipada pAmyA" ema jaNAya che. 4-108 pa: snAtranI vidhimAM "paMcavarNanA 8064 kalazoe prabhuno abhiSeka kare." ema kahela che, ane aMtardhAmamAM 1 koDa ane 60 lAkha kalazo kahela che, te zI rIte maLatuM Ave? uttara:-aMtaryAmAM eka koDa sATha lAkha klazA kahyA che, te saMkhyA sthAyI rAkhavAnI saMbhave che, temAMthI pANI bharIne snAtra karavAne mATe to, kahelA ATha hajAra cosaTha kalazo che, ema saMbhave che, tethI bane lakhANa paNa baMdha besatA che. 4-10aaaa prazna: vAsudevanI mAtA sAta ane baladevanI mAtA cAra svapnAM jue che, teonI nAma kayA kayA che? uttara:- siMha-sUrya-kuMbha-samudra-lakSmI-ratnarAzi-agni A sAta vAsudevanI mAtA dekhe che, ane hAthI-paghasarovara-candra ane vRSabha A cAra svapno baladevanI mAtA dekhe che, te paraMparAe jANavA. 4-1010nA udepuranA zrI saMghanA praznottaro. prazna cauda pUrvadharo jaghanyathI lAMtaka devaloka sudhI jAya che, kArtika zeThano jIva to caudapUva hato, chatAM saudharma devalokamAM gayo tenuM zuM kAraNa? uttara:-kArtika zenA jIvane pahelA devaloka javAmAM pUrvonuM vismaraNa thayuM hatuM, te hetu saMbhave che. 4-101nA prazna: koIke prabhAte navakArazI paccakakhANa lIdhuM hoya, ane baporanI paDilehaNa vakhate tivihAra paccakakhANa le, to te sAMje karyuM paccakakhANa le? uttara:- ekAzana vigere paccakhANavALo ane paDilehaNa vakhate tivihAra
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 paccakakhANa karavAvALo sAMje pANahAra paccakakhANa kare, paNa jeNe paDilehaNa vakhate tivihAra karyo nathI, te to sAMje covihAra paccakakhANa kare, ema paraMparA che. 4-101rA K: trikAlapUjA karavAmAM prabhAte sarva snAna karIne mALA vigere nirmAlya vastu dUra karI vAsapUjA thAya? ke bIjI rIte thAya? uttara:-prabhAte puSpamALA vigere nirmAlya vastu dUra karyA vinA zrAvako vAsapUjA karatA dekhAya che, ane sarva zarIra snAna karavAmAM ekAntapaNuM nathI. hAtha, paga dhoIne zuddhipUrvaka vAsapUjA karavI sujhe che. 4-1013 prazna: zrAvako dAtaNa karIne devapUjA kare? ke emane ema kare? uttara:- jiH puSistotre A yogazAstra vigerenA vacanathI mukhya vRttie dAMtaNa karIne devapUjA kare, paNa posaha, upavAsa vigere tapa karavAnI IcchAvALA to dAtaNa karyA sivAya paNa devapUjA kare. kemake-paccakhANanuM bahu phala che, ema jaNAya che. 4-1014 prazna: vihAre binasani vihAra zabda jinamaMdiravAcI che, A vacanathI zrI hIraguru mahArAjAnuM pratimA maMdiranuM nAma hIravihAra kema ApyuM? uttara:-vihAra eTale bauddha vigerenA Azraya, ema praznavyAkaraNanA pahelA AvyavahAranI TIkAmAM kahAM che, ane vihA lividA DA- vihAra eTale vicitrakrIDA, A prakAre praznavyAkaraNanA cothA AvyavahAranI TIkAmAM kahela che, tethI A mujaba zrI hIraguruM pratimAprAsAdanuM nAma zrI hIravihAra Apela che. 4-101pA prazna: hig - dillu , nA je saM; aNuvaMzaTI rAgeNa va doseNa va, taM niMde taM ca grihaami||1|| A gAthAnI vyAkhyA batAvavA kRpA karazo. uttara:-A gALAmAM sAdhu e vizeSya pada kahela nathI, chatAM atithi saMvibhAgano adhikAra hovAthI adhyAhAra karI levuM. tethI "sAdhuo vize" evo artha thaze. kevA sAdhuo viSe? to kahe che, kesuti eTale sArI prakAre hitakArI evA jJAnadarzanacAritravALAomAM temaja kuhipu-eTale
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 269 roge karI athavA tapasyAe karI glAna thaelA athavA upadhirahita thayelA, tevA viSe, temaja asvayaMteSu-eTale svachaMde karI udyamI nahiM, paNa guruAjJAe karI vicaranArA che teomAM, je meM anukaMpA karI hoya, eTale anna, pAna, vasra vigerenuM dAna ApavAthI bhakti karI hoya, ahIM anukaMpA zabde karI bhakti levI. kemake- AIi-anupAt Acho aNu pio mahAmAyo. A vacanathI anukaMpAno artha bhakti thAya che. kevI rIte bhakti karI hoya ? to kahe che ke rAmena-eTale "A mArA sagAvahAlA che, ke mitra che," vigere prakAranA premathI karI hoya, paNa "mahA guNavALA che" te buddhithI nahi. temaja lobheLa-eTale sAdhunindAe, jema ke-"A sAdhuo dhana-dhAnya vinAnA che, jJAtijananA tyAgavALA che, kSudhApIDita che, sarvathA bIjI koI gati vinAnA che, "mATe poSavA joIe" A prakAre nindA pUrvaka anukaMpA, te paNa nindAja che. kemake azubha dIrghaAyuSyanuM kAraNa bane che, ema AgamamAM che. tahArUvaM mAhaNaM vA vA samaNaM saMjayaviraya - pasihaya-paccakkhAya - pAvakammaM hIlittA niMdittA khiMsittA garihittA avamannittA amaNunneNaM apIikArageNaM asaNa- pANa- khAima - sAimeNaM paDilAbhittA asuhadIhAuattAe kammaM volpha- "tevA prakAranA zramaNa athavA mAhaNa jeNe pApakarmanuM paccakkhANa karela che, tethI saMyata, virata evA sAdhune hIlanA karIne, niMdA karIne, khIMsA karIne, gaha karIne ane apamAna karIne, amanojJa, aprItikArI, azana, pAna, khAdima, ane svAdime karI paDilAbhIne jIva azubha dIrghAyuSyanuM karma bAMdhe che." tethI nindApUrvaka anukaMpA te nindA che, teNe karI bhakti karI hoya. athavA- sukhI du:khI pAsathyAdikanI bhakti karI hoya, kevI rIte ? to kahe che ke-"A pAsasthA kAcuM pANI pIe che, sacitta puSpala khAya che, aNesaNIya AhAra le che, A je doSo tenAmAM che, te dekhavAthI IrSyAe karI," athavA asaMyata eTale cha jIvanikAyanA vadha.karanAra kuliMgiomAM dveSe karI, je meM dAna dIdhuM hoya; tene
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 niMdu , gahuM chuM, temAM rAga eTale eka deza ke gAma ke gotramAM upajyAM hoya te vigerethI prIti, tathA 'Sa eTale jinapravacananuM zatrupaNuM dekhavAthI upajelI je aprIti. zaMkA kare che ke- pravacana pratyenIka vigerene dAna ApavAnuM kyAMthI hoya? je te saMbaMdhI doSa ahIM lIdho? uttara Ape che ke tenA bhakta rAjA vigerenA bhayathI tevAone ApavuM paDayuM hoya, tevA dAnanI niMdA ane gahaNA kare che, paNa ucitatA mujaba dIna vigerene ApavAmAM Ave, te paNa anukaMpAdAna kahevAya che. kRpaNe'nAthadaridre vyasanaprApte ca rogshokhte| yaddIyate kRpArtha - manukampA tad bhaved dA nm||1|| "kRpaNa, anAtha, daridra, Apattine pAmela, roga-zothI pIDitane karuNAe karI apAya, te anukaMpAdAna che." samartha zarIravALo paNa daridrI hoya, ane prArthanA karI rahyo hoya, tene paNa apAtuM dAna anukaMpAdAna gaNAya che. te anukaMpAdAna nindA-gahanei lAyaka nathI. kemake tIrthaMkara devoe paNa vArSika dAna vakhate te dekhADela che, ane te vAta kahI che ke "mokSaphaLa ApanAra dAnamAM pAtra apAtranI vicAraNA karAya che, paNa dayAdAna to sarvajJoe koI ThekANe paNa niSedhyuM nathI." temaja-je prathama upakAra karI gayo hoya; tene apAya, te dAna na kahevAya, paNa prathama ApI gaela hoya te prAya: pAchuM apAya che. ane dInane je apAya, te to yAcanA karI rahela che, tenuM mUlyaja apAya che. strIne apAya, te to rAganuM bhAjana che, tethI apAya che, ema kema na kahevAya? arthAta kahevAya. ane pAtramAM je phalavistAra priya che tethI apAya te zuM vRddhinI IcchAvALuM nathI? arthAtu che. paraMtu dAna to te che ke je ni:spRhapaNAthI phINajanane pAmIne apAya che. A pramANe gAthAno artha jANavo. 4-1016 prazna: vinItA nagarIthI aSTApada keTalA yojanA che? uttara:-vinItA nagarIthI bAra yojana aSTApada che, ema praghoSa sAMbhaLyo che. 4-1017nA
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 271 granthakAranI prazasti pUjyapAda zrI ANaMdavimala sUrIzvarajInI pATe cagaccha rUpI AkAzamAM sUrya samAna zrImAna viSpadAnasUrIzvarajI mahArAja vijayavaMta thayA. teonI pATa rUpI pUrvAciLamAM ugatA sUrya samAna pragaTa tejasvI ane rAjAone pratibodha karavAmAM nipuNa zrImAna zrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAjA jyavaMtA varyA. je mahApuruSanA vANI vilAsathI bAra subAomAM rAjarSi samAna bambaranA vaMzamAM janmela akabara bAdazAha jIvone abhayadAna ApanAra thayo, ane aditIya kRpA rUpI sudhAnA samudra jevA te sUrIzvarajInI vANIthI bAdazAhe pragaTa karelI jIvadayAnI te jAherAta sAMbhaLI brahmA, zaMkara, viSaNa, kAtika, yama ane I Adi devo, haMsa, baSada, garaDa, mora, pADo ane hAthI vigere potAnA vAhananI rakSA thavAthI bahuja prIti pAmyA. te vakhate pUchavA lAgyA ke- tuM koNa che? kahe che ke-"huM pApa chuM." pharIthI pUche che ke-"tuM dubaLuM kema thaI gayuM che?" uttara Ape che, ke-"mAre mArI mAtA sAthe viyoga thayo che." pharIthI pUche che ke-"koNa tArI mAtA che? ane viyoga kema thayo? uttara Ape che ke- "mArI nAmanI mArI mAtA che ane tene zrI hIrasUrijInA vacanathI akabara bAdazAhe yamarAjAne ghera mokalI dIdhI che." pharI pUche che ke-"have tuM kyAM rahIza?" uttara Ape che ke "jyAM viSahIra sUrijInuM vacana mAnya nahi thAya, tyAM rahIza"je mahApuruSe bAdazAhane mAMsabhojana choDanAra, nirvAsinuM dravya levAnuM baMdha karanAra, manuSyanA du:kha haranAra ane karone mApha karanAra banAvyo, te divya puraSa zrI hIrasUrIzvarajIne mAro namaskAra thAo. AvA paropakArI sUrIzvarajIne akabara bAdazAhe sabhA bharIne parama prItithI je jagaddaranuM biruda arpaNa karyuM te sUryamaMDala peThe sarva pRthvImaMDalamAM paNa phelAI gayuM. zrI pAsuMdara paMDitano bAdazAha pAse je pustaka bhaMDAra hato, te nispRhI ziromaNi sUrIzvarajIne arpaNa karyo , giranAra vigere tIrthono kara levAto hato, te sUrijIe bAdazAha pAse mApha karAvyo ane samudra sudhInuM AkhuM jhUta paNa kara vinAnuM karI devarAvyuM sadA malina karanAra A kalikAlamAM paNa je sUrIzvarajIne DAgha paNa na lAgyo, paNa ulaTuM A kalikAlane potAnA yaza rUpI sudhAe karI dhavala banAvyo. bAdazAha sAhukArono nAyaka hovAthI zatruono nAza karanAra hato
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 ane sUrIzvarajI sadA sajjana puraSo upara upakAra karavAthI sAdhu jananA netA hatA. Ama eka parApakartA ane bIjA paropakartA hatA, tethI be dizA avaLI hatI, chatAM te be eka thaI, e A vakhatanI duniyAmAM Azcaryano viSaya banyo che. saMthakAra kahe che ke "aho! zrIhIrasUrIzvarajInuM mAhAtma! AthI adhika zuM varNana karI zakAya? paNa TuMkAmAM muktajIvone motIone paNa te zobhAkAraka hatA. jeo sakala sUrivargamAM viziSTa cAritraguNoe karI ziromaNi hatA. teonA caraNakiMkara bhavijape A praznottara graMthano saMgraha karela che. zrI siddhAMta-prakaraNa-TIkA-bhAga vigere anusAra kAMIka ane keTaluMka paraMparAe karI, ane keTaluMka saMbhAvanAe karI, pUjyapAda zrI vijayasenasUrIzvarajIe praznonA uttaro ApyA che, te A graMthamAM guMba che. temAM siddhAMta viruddha pratibhrAMtie karI je kAMI racAI gayuM hoya, te kuvAmAM tatpara kavi puruSoe potAnI buddhithI zodhI levuM jyAM sudhI A pRthvI taLamAM jainazAsana rUpI meru jayavaMta che, tyAM sudhI A graMtha Tako ane vidvAna puraSone vAMcavA kAma lAgo. A graMtha bhaTTAraka zrI vijayahIrasUrIzvaranA ziSya tarkabhASA vArtika 1 kAvya kazyalatA makaranda 2 svAdavAda bhASAsUtra 3 tenI TIkA 4 kAvya kalpalatA 5 vagere graMtho banAvanAra paM. zubhavijayagaNie saMgRhIta karelo che. / iti bhUrisUrikoTIrahIra -sakalamahImaNDalAkhaNDalapAtasAha -zrI akabarapratibodhavidhAnadhIra -tatpradattajagadagurubirudadharaNa - dhIra -sattvavAn prativarSa SaNmAsAvadhisamastajantujAtAbhayadAna -pradAnadAnazauNDIra . -zrIzatruJjayojjayantakAdikatIrthakaramuktiyukti pravIra (zreSTha ityanekArthanAmamAlAyAM) jIjIAkhyadaNDAdi viSamabhUmibhaJjanasIra kalikAlatrikAlavitsamAnAmAnamahima -tapA - gacchAdhirAja -bhaTTArakapurandara bhaTTArakazrI zrI "hIravijayasUrIzvarapaTTAlakArahAra bhaTTArakazrI vinayana [pAchalAlata - praznottara - saMgha tatpaTTapUrvazikharizikharasahasrakiraNAyamAnAcAryazrIvijayadevasUrINAmanuziSTyA
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 273 mahArakazrIhIravijayasUrIndraziSya - 1 tarkabhASAvArtika -kAvyakalpalatA - makaranda 2 - syAdvAdabhASAsUtra 3 - tadavatti 4 - kAvyakalpalatAvRttyAdi 5 granthaniSpAdakapaNDitazubhavijayagaNisaMgRhIte praznottaratnAkarAparanAmni zrAvakakRtapraznAkhyazcaturthollAsaH smpuurnnH|| A senapanna granthano gujarAtI bhASA paryAya anuyogAcArya 5. zrI maNivinyajI gaNivaranA ziSyAgraNI AcAryazrI vizvakumudasUrie mahesANA nagare vikrama saMvata 1995nA mahA suda pAMcame saMpUrNa karyo samAto sena-sAra-saMgraho pranthaH. siddhAMtamahodadhi AcAryadeva zrImadvijaya premasUrIzvarajI mahArAjanA paTTAlaMkAra paramagItArtha AcAryadeva zrImadvijaya hIrasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna paramapUjya AcAryadeva zrImadvija lalitazekharasUri mahArAjanA ziSyaratna paramapUjya AcAdava zrImadvijaya rAjazekharasUri vaDe saMpAdita A graMthanuM muMbaI-muluMDanA zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMghe vi.saM. 2049mAM puna: prakAzana karyuM.
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 zrI ajitanAtha caritra 2 anuyoga dvAra cUrNi 3 anuyoga dvAra TIkA 4 anekArtha sUtra vRtti 5 antarvocya 6 AcAra dinakara 7 AcAra prakalpa 8 AcAra pradIpa 9 AcArAMga TIkA 10 AcArAMga niryukti 11 ArAdhanA patAkA 12 ArAdhanA sUtra 13 Avazyaka cUrNi 14 Avazyaka TIppaNa 15 Avazyaka niryukti 16 Avazyaka bAra hajArI 17 Avazyaka bRhad vRtti 18 Avazyaka malayagiri TIkA sAkSIbhUta graMthonAM nAmo 19 Avazyaka vIra caritrAdi 20 Avazyaka vRtti 21 Avazyaka hArIbhadrIya 22 uttama caritra 23 uttarAdhyayana vRtti 24 uttarAdhyayana 14 hajArI TIkA 25 upadeza taraMgiNI 26 upadeza pada 27 upadezamAlA TIkA 28 upadeza ratnAkara 274 pariziSTa 29 upadeza rasAla 30 upadeza samatikA 31 upAsaka dAMga 32 umAsvAti vAcaka praghoSa 33 uvavAI sUtra 34 RSabhadeva caritra haima 35 RSabhadeva caritra (vardhamAna sUrikRta) 36 RSidattA kathAdi 37 RSimaMDala vRtti 38 odha niryukti 39 kathAnaka koza (jinezvarasUri) 40 kathAvaLI prathamakhaMDa 41 karmagraMtha vRtti 42 kalpa kiraNAvalI TIkA 43 kalpa cUrNi 44 kalpa vRtti 45 kalpa sthavirAvalI 46 kalpa sUtra 47 kalpa sUtra avasUri 48 kalyANaka stotra TIkA 49 kAla samati TIkA 50 kAlikAcArya kathA (saMskRta) 51 gacchAcAra payagno 52 guNasthAnaka mAroha 53 gurvAvalI (munisuMdara sUrikRta) 54 causaraNa payanno 55 candraprabha caritra 56 candra prajJapti TIkA
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 cotho karmagraMtha 58 chuTA pAnA 59 jaMbUddIpa prajJapti 60 jaMbUddIpa samAsa 61 jaMbudrIpa saMgrahaNI 62 jyotiSa daMDaka 63 jIta kalpa TIkA 64 jIta vyavahAra 65 jIrNa caritrAdi 66 jIva samAsa vRtti 67 jIvAbhigama vRtti 68 zAtAdharma kathA 69 ThANAMga sUtra 70 tattvArtha bhASya vRtti 71 tattvArtha sUtra 72 tIrtha kalpa 73 dazavaikAlika cUlikA 74 dazavaikAlika cUrNi 75 dazavaikAlika bRhadvrutti 76 dazAzrutaskaMdha 77 dvAdaza jalpa 78 dhAsamati 79 dinanRtya vRtti 80 dinacaryAM 275 81 dIpAlikA kalpa (dharmaghoSa sUrikRta) 82 dIvAli kalpa 83 dIvAli kalpa (jinapati sUri) 84 dIvAli kalpa(prAkRta) 85 duSamAkALa saMgha stotra 86 dUdhamagaMDikA (bhaTTAraka dharmaghoSa sUrita) 87 devendra narakendra sUtra vRtti 88 doghaTTI TIkA 89 dharmaratnaprakaraNavRtti (devendra sUriSkRta) 90 nandi adhyayana TIkAsUtra 91 nandisUtra 92 nandi sUtra TIkA 93 nava tattva prakaraNa 94 nava tattva mahAcUrNi 95 namaskAra stava (jinakIrti sUriSkRta) 96 nAmamALA 97 nizItha cUrNi 98 nizItha bhASya 99 nizItha sUtra 180 nemi caritrAdi haimIya 101 pakSI sUtra bRhad vRtti 102 paMca nigraMthI 103 paMca nigraMthI avasUri 104 paMca vastu TIkA 105 paMca saMgraha 106 paMcasUtrI bRhad vRtti 107 paMcAzaka TIkA 108 paMcAzaka cUrNi 109 paTTAvalI (dharmasAgarI) 110 padma caritra 111 padma caritra haimIya 112 padmAnaMda kAvya 113 pariziSTa parva 114 pratikramaNa garbha hetu 115 pratikramaNa garbha hetu (bALabodha) 116 pratyAkhyAna payajJo 117 pravacana sArobAra vRtti 118 prazamarati
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 praznottara graMtha 120 praznottara samuccaya 121 prajJApanA vRtti 122 pAMDava caritra 123 pArAzara smRti Adi 124 pArzvanAtha caritrAdi 125 pAkSika sUtra TIkA 126 piMDa vizuddhi 127 piMDa niyukti 128 piMDa vizuddhi 129 puSpamALA vRtti 130 pRthvI candra caritra 131 pauSadha vidhi prakaraNa 132 bRhatkalpa bhASya 133 bRhatkalpa vRtti 134 bRhatkSatra samAsa TIkA 135 bhagavatI TIkA 136 bharahesara bAhubalI TIkA 137 bhava bhAvanA vRtti 138 bhASya gAthA avacUrNi 139 bhoja caritra 140 maMDala prakaraNa 141 maraNa samAdhi payanno 142 mahA nizItha 143 mahA paccakkhANa payanno 144 mahAbhASya 145 yati dina caryA 146 yoga vidhi 147 yogazAstra vRtti 148 rAyapaseNIya TIkA 149 laghu kSetra samAsa vRtti 276 150 labdhi stotra 151 liMgAnuzAsana vivaraNa 152 vaMdana niryukti 153 vaMdAru vRtti 154 vasudeva hiMDi 155 vyavahAra vRtti 156 vyavahAra sUtra TIkA 157 vAsupUjya caritra 158 vicAra samatikA TIkA 159 vicArAmRta saMgraha 160 vijayacandra kevali caritra 161 vItarAga stava TIkA 162 vipAka TIkA 163 viraMjanya kSetre samAsa TIkA 164 viveka vilAsa 165 vizeSAvazyaka TIkA 166 viharamAna jina ekaviMzati sthAnaka 167 vIra caritra haima 168 vRddha zatruMjaya mAhAtmya 169 vezmaratna zAMtinAtha cAritra 170 zAkaTAyana mata 171 zAntinAtha caritra 172 zAntinAtha caritra (ajItasiMha kRta) 173 zrAddha dina mRtya 174 zrAddha pratikramaNa sUtra cUrNi 175 zrAddha pratikramaNa sUtra vRtti 176 zrAddha vidhi TIkA 177 zrAddha vidhi vinizcaya 178 zIla bhAvanA sUtra TIkA 179 saMgrahaNI 180 saMgrahaNI (jInabhadragaNikSamAzramaNa)
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 saMghAcAra vRtti 182 saMdeha dolAvalI 183 saptati zata sthAna 184 samaya sAra sUtra vRtti 185 samyaktva rahasya TIkA 186 samavasaraNa avasUri 187 samavasaraNa stotra 188 samavAyAMga sUtra 189 stotra 277 190 sAmAcArI 191 sAmAcArI avacUrNi (bhAvadevasUri kRta) 192 siddha paMcAzikAdi 193 siddhAnta viSama pada paryAya 194 supArzvanAtha caritra 195 sUyagaDAMga dIpikA 196 sUyagaDAMga sUtra 197 hIra prazna 198 haima vyAkaraNa
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ jayaMta prinTarI, muMbai-2. phona: 2052982 - 2050193