Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 16

આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' સંયત, ૫.વિરાધિત સંયતાસંયત, ૬.અસંજ્ઞી, ૭.તાપસ, ૮.કાંદપિંક, ૯.ચરકપરિવ્રાજક, ૧૦.કિલ્બિષિક, ૧૧.તિર્યંચો, ૧૨.આજીવિકો, ૧૩.આભિયોગિકો, ૧૪.શ્રદ્ધાભ્રષ્ટ વેશધારકો, આ ચૌદ જો દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થાય તો કોનો ક્યાં ઉપપાદ કહ્યો છે ? ગૌતમ ! અસંયત ભવ્યદ્રવ્યદેવ જઘન્યથી ભવનપતિમાં, ઉત્કૃષ્ટથી ઉપરિમ રૈવેયકમાં ઉપજે. અવિરાહિત સંયમી જઘન્યથી સૌધર્મકલ્પ, ઉત્કૃષ્ટથી સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાન ઉપજે. વિરાધિત સંયમી જઘન્યથી ભવનપતિમાં, ઉત્કૃષ્ટથી સૌધર્મકલ્પ ઉપજે. અવિરાધિત દેશવિરત જઘન્યથી સૌધર્મકલ્પ, ઉત્કૃષ્ટથી અમ્રુત કલ્પ ઉપજે. વિરાધિત સંયમી જઘન્ય થી ભવનપતિમાં ઉત્કૃષ્ટથી જ્યોતિષ્કમાં ઉપજે. અસંજ્ઞી જઘન્યથી ભવનપતિમાં ઉત્કૃષ્ટથી વાણવ્યંતરમાં ઉપજે. બાકીના સર્વે જઘન્યથી ભવનપતિમાં અને ઉત્કૃષ્ટથી આ પ્રમાણે - તાપસો જ્યોતિષ્કોમાં, કાંદપિંકો સૌધર્મ કલ્પમાં, ચરક પરિવ્રાજકો બ્રહ્મલોક કલ્પમાં, કિલ્બિષિકો લાંતક કલ્પ, તિર્યંચો સહસાર કલ્પ, આજીવિકો અય્યતા કલ્પ, આભિયોગિકો અશ્રુત કલ્પ, દર્શનભ્રષ્ટ વેષધારીઓ ઉપરના રૈવેયકમાં ઉત્પન્ન થાય. સૂત્ર-૩૩ ભગવન્! અસંજ્ઞીનું આયુ કેટલા ભેદે છે? ગૌતમ ! અસંજ્ઞીનું આયુ ચાર ભેદે છે - નૈરયિક, તિર્યંચ, મનુષ્ય, દેવ-અસંજ્ઞીઆયુ. ભગવદ્ ! અસંજ્ઞી જીવ નૈરયિકનું આયુ કરે કે તિર્યંચ નું આયુ કરે, મનુષ્ય નું આયુ કરે, દેવનું આયુ કરે ? હા, ગૌતમ ! નૈરયિકાદિ ચારેનું આયુ પણ કરે. નૈરયિક આયુ કરતો અસંજ્ઞી જીવ જઘન્યથી 10,000 વર્ષનું અને ઉત્કૃષ્ટ પલ્યોપમના અસંખ્યય ભાગ આયુ કરે. તિર્યંચોનું આયુ કરતો જઘન્ય અંતમુહર્તનું અને ઉત્કૃષ્ટ પલ્યોપમના અસંખ્યાત ભાગ આયુ કરે. મનુષ્યાય પણ એ જ પ્રમાણે છે. દેવાયુ નૈરયિકવત્ જાણવું. ભગવદ્ ! નૈરયિક અસંજ્ઞી, તિર્યંચ અસંજ્ઞી, મનુષ્ય અસંજ્ઞી, દેવ અસંજ્ઞી આયુમાં કયુ કોનાથી અલ્પ, બહુ, તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે? ગૌતમ ! દેવ અસંજ્ઞી આયુ સૌથી થોડું છે, તેનાથી મનુષ્ય અસંજ્ઞી આયુ અસંખ્યય ગુણ છે, તેનાથી તિર્યંચનું અસંખ્યાત ગુણ, તેનાથી નૈરયિક અસંજ્ઞી આયુ અસંખ્યયગુણ છે. હે ભગવન્ ! એમ જ છે, એમજ છે. યાવત્ વિહરે છે. શતક-૧, ઉદ્દેશા-૨નો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ પૂર્ણ શતક-૧, ઉદ્દેશો-૩ “કાંક્ષા પ્રદોષ' સૂત્ર-૩૪ ભગવન ! શું જીવોનું કાંક્ષા મોહનીય કર્મ જીવ કૃતુ છે ? હા, ગૌતમ ! તે જીવ કૃતુ છે. ભગવદ્ ! શું તે દેશથી દેશકૃત્ છે ? દેશથી સર્વકૃત્ છે ? સર્વથી દેશકૃત્ છે ? કે સર્વથી સર્વકૃત્ છે ? ગૌતમ ! તે દેશથી દેશકૃત, દેશથી સર્વકૃતુ કે સર્વથી દેશકૃત નથી, પણ સર્વથી સર્વકૃત્ છે. ભગવદ્ ! નૈરયિકોનું કાંક્ષા મોહનીયકર્મ જીવ કૃત છે? હા, તે જીવ કૃત છે. યાવત્ સર્વથી સર્વકૃત છે. એ રીતે વૈમાનિક સુધી કહેવું. સૂરા-૩૫, 36 35. ભગવદ્ ! જીવોએ કાંક્ષા મોહનીય કર્મ ઉપાર્જન કર્યું છે ? હા, કર્યુ છે. ભગવન્! તે શું દેશથી દેશે કર્યુ ? ઇત્યાદિ પૂર્વોક્ત અભિલાપથી વૈમાનિક પર્યન્ત કહેવું. એ પ્રમાણે ‘કરે છે' આ દંડક વૈમાનિક સુધી કહેવો. એ પ્રમાણે કરશે? દંડક વૈમાનિક સુધી 24 દંડકમાં કહેવું. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતીઆગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 16