________________
કાળની ગતિ.
જ્ઞાન માર્ગવાળા કહે છે કે બંધન આત્માના અજ્ઞાનથી થયું છે માટે આત્માના જ્ઞાનથી તે ગુટશે.
વળી મહાત્મા ગાંધીજી, સરડા જેલમાંથી આશ્રમ ઉપર મોકલાવેલા એક પત્રમાં લખે છે કે આ ક્ષણિક દેહે શાશ્વત ધર્મને સાક્ષાત્કાર સંપૂર્ણ રીતે થે શકય નથી. તેની દ્રષ્ટીમાં પણ આ ક્ષણિક દેહે કાળ નરમ લાગતું નથી.
જગતની રચના જાણવાની ઈચ્છા વારંવાર માણસના મનમાં થયા કરે છે. જગત કેવી રીતે ઉત્પન્ન થયું છે, કેવી રીતે ચાલે છે અને ભવિષ્યમાં તેનું શું થશે, એ બાબતે ઉપર વિદ્વાન પુરૂએ વિચાર કર્યા છે, કરે છે અને કરશે.
છતાં બધાને સત્ય મળી ગયું છે એમ કહી શકાય નહીં તેમ કેઈને નથી મળ્યું એમ પણ કહી શકાય નહીં.
પ્રકૃતિને લઈને આ પૃથવીના ઘણા માણસના મનમાં જીવનની શરૂઆતમાં કેટલીક પેટી માન્યતાઓ દાખલ થઈ જાય છે. તેમાં એક બેટી માન્યતા કાળના સંબંધમાં છે.
