Book Title: Gyandhara
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre
View full book text
________________
જ સો ટ
અનુયાયીઓ ભુ મહાવીર સે
છે અને રહેશે તેમાં લેશમાત્ર શંકાને સ્થાન નથી. જેનું બીજું ઉદાહરણ ઘાટકોપર - મુંબઈમાં ઉવસગ્ગહરં પાર્શ્વનાથના દેરાસર ઉપર આપત્તિ આવી ત્યારે બિલકુલ અહિંસક રીતે ચારેય ફિરકાના આચાર્ય ભગવંતો અને અગ્રણીઓ એક થઈ અને તેમાંથી સહી સલામત બહાર આવવાનો દાખલો આ જ વર્ષનો છે. જે જૈનોની એકતાનો સમર્થક છે. પરંતુ આ પ્રશ્ન ધારીએ તેટલો સહેલો અને સરળ નથી પરંતુ અઘરો પણ નથી. ગણિ - ગણધરોએ ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં કહ્યું છે કે
___कम्मुणा बम्भणो होई, कम्मुणा होई खतिओ
વસા મુળ દો, સુદ્રો દવ મુખT || મારા પ્રભુ મહાવીર જ્યારે કર્મને સર્વોપરી માને છે તો તેના અનુયાયીઓ તો કર્મને સર્વોપરિ માનવાના છે જ પરંતુ કાળક્રમે કાળ, ભાવ, દ્રવ્ય અને ક્ષેત્ર પ્રમાણે વ્યવહારનયને આગળ કરીને મુખ્ય ફિરકા એટલે કે શ્વેતાંબર અને દિગમ્બર અને તેમાં શ્વેતાંબરના પાછા બે સંપ્રદાય - સ્થાનકવાસી અને દેરાવાસી. તેમાં સ્થાનકવાસીમાં બે પેટા સંપ્રદાય એટલે કે સ્થાનકવાસી અને તેરાપંથી. આ બધાના પેટાસંપ્રદાય, ગચ્છ અને વાડાઓ છે પરંતુ આ બધાની રચના વ્યાવહારિક રીતે સમાજમાં સુસંસ્કૃત સંચાલન અને સિદ્ધાંતોને આધારે છે પરંતુ તેનું લક્ષ્ય અને પથ તો એક જ છે.
પ્રભુ મહાવીરે કહ્યું છે કે અનેક ભેદે સિદ્ધા, જેમ પર્વતની ટોચ એક જ હોય પરંતુ ત્યાં પહોંચવાના રસ્તા અનેક હોય તેમ જ અમારાં બધાનું લક્ષ્ય એક જ છે પરંતુ તે લક્ષ્ય સુધી પહોંચવાના કર્મ નિર્જરાના પ્રકાર અલગ અલગ છે. તેનો અર્થ રખેને એમ ન કરવો કે અમારામાં એકતા નથી. અમારો ધર્મ આત્મલક્ષી છે. આત્માને શુદ્ધ ચૈતન્ય સ્વરૂપે માણવો છે, તે જ સત્ય છે, સર્વજ્ઞ છે, નિરંજન નિરાકાર છે. કદાચ તેને કોઈ નિશ્ચયનયથી માને, કોઈ વ્યવહારનયથી અનુભૂતિ કરે પરંતુ લક્ષ્ય આત્માને ઓળખવાનું
જ છે.
હવે આ જૈન સંઘ એટલે કે સાધુ - સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકા બધા જ છમસ્ત છે અને આ કાળમાં નિશ્ચયનયથી પ્રભુ મહાવીરના સિદ્ધાંતોનું કદાચ અજ્ઞાતપણે ઉલ્લંઘન થતું હશે, જે કદાચ શક્ય હશે અને સ્વીકાર્ય હશે
જ્ઞાનધારા
(૨૫
જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર-૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
