Book Title: Paumchariyam Part 02
Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004025/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sirinAilavaMsadiNayararAhusUripasIseNa puvvahareNa vimalAyariyeNa viraiyaM sakkayachAyAsamalaMkiyaM paumacAriyaM (padmacaritram) : chAyAkAra-saMzodhaka-saMpAdakazca : muni pArzvaratnavijayaH dvitIya vibhAgaH : prakAzaka: A. OMkArasUrI ArAdhanA bhavana, , gopIpurA, surata Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A. OMkArasUri jJAnamaMdira graMthAvalI - 66 sirinAilavaMsadiNayararAhusUripasIseNa puvvahareNa vimalAyariyeNa viraiyaM sakkayachAyAsamalaMkiyaM paumacariyaM (padmacaritram) dvitIya vibhAgaH pUrva sampAdakaH DaoN. harmana jekobI saMzodhakaH punaHsampAdakazca munipuNyavijayaH chAyAkAra-saMzodhaka-saMpAdakazca muni pArzvaratnavijayaH :prakAzaka: A. OMkArasUrI ArAdhanA bhavana A. OMkArasUri jJAnamaMdira, gopIpurA, surata For Personal & Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha kA nAma : paumacariyaM (saMskRta chAyA saha) bhAga 2 AvRtti prakAzaka : prathama saM. 2068 A. OMkArasUrI ArAdhanA bhavana gopIpurA, surata 300 rUpaye 500 mUlya : prata : prAptisthAna : * AcArya zrIOMkArasUrijJAnamaMdira AcArya zrIOMkArasUri ArAdhanAbhavana, subhASacoka, gopIpurA, surata phona : 9824152727 * AcArya zrIOMkArasUri gurumaMdira vAvapathakanI vADI, dazAporavADa sosAyaTI, pAlaDI cAra rastA, amadAvAda-380 007 phona : 079-26586293 E-mail : omkarsuri@rediffmail.com / mehta_sevantilal@yahoo.co.in * vijayabhadra ceriTebala TrasTa pArzvabhaktinagara, nezanala hAIve naM. 14, bhIlaDIyAjI, ji. banAsakAMThA-385535 phona : 02744-233129, 234129 * sarasvatI pustaka bhaMDAra hAthIkhAnA, ratanapola, amadAvAda-380 001 AkhyAnaka maNikoza' saMskata chAyA ke sAtha 4 bhAga meM AgAmI dino meM prakAzita hoMgA / / mudraka : kirITa grAphIksa 416, vRndAvana zopIMga senTara, ratanapoLa, amadAvAda-1, dUrabhASa : 9898490091 For Personal & Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha samarpaNa...) siddhAMtadivAkara, gItArthamUrdhanya pa.pU. vartamAna gacchAdhipati A.bha.zrI jayaghoSasUrIzvarajI ma.sA.nA karakamalamAM samarpita... For Personal & Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya __ pU.A.bha.zrI araviMdasUrI ma.sA., pU.A.bha.zrI yazovijayasUri ma.sA. AdinI preraNA-mArgadarzanapUrvaka A graMthamALAmAM anekavidha graMtharatno pragaTa thaI rahyA che. __'paumacariyaM' graMthanA 4 bhAganA prakAzana mATe pU.A.bha.zrI municandrasUri ma.sA.o pa.pU.munirAjazrI pArzvaratnavijayajI ma.sA.ne preraNA ane mArgadarzana ApyuM ane amArI graMthamALAmAM A mahAkAya graMtha pragaTa karavA bhalAmaNa karI a pramANe A graMtha amArI saMsthA dvArA prakaTa karatA amo AnaMda anubhavIo chIo. __ prastuta graMtha pragaTa karavA mATe pU. munirAja zrIpArzvaratnavijayajI ma.sA. temaja sAdhvIzrI mahAyazAzrIjIo A graMthamAM prupha saMzodhanAdi kAryomAM zrutabhaktithI prerAI bhAre jahemata uThAvI che. tenI amo bhUrI bhUrI anumodanA karIo chIo. A sAhityano svAdhyAya karI sahu AtmakalyANane vare o ja abhilASA. li. prakAzaka For Personal & Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paumacariyaM bhAga-2 graMtha prakAzanano saMpUrNa lAbha rAMdera roDa jaina saMgha aDAjaNa pATiyA sUrate jJAnadravyamAMthI lIdho che. anumodanA For Personal & Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA 'paumacariya' prAkRtabhASAno anUTho graMtha che. pauma = padma eTale rAma. A rAmacaritra che. sauthI junuM jainarAmAyaNa A che. A graMtharnu sahu pahelA saMpAdana jarmana vidvAna harmana jekobIe karelu. I.sa. 1914mAM bhAvanagaranI AtmAnaMda sabhAe AnuM prakAzana karelu. punaH saMpAdana Agama prabhAkara munizrI puNyavijaya ma.e kayeM. zAMtilAla vorAnA hiMdI anuvAda sAthe prAkRta graMtha pariSada dvArA I.sa. 1962 ane 1968mAM be bhAgamA prakAzita thayu. A.bha. naracandrasUri ma.sA.nA prayAsathI uparokta graMtha- punarmudraNa A ja saMsthAe I.sa. 2005mAM karyu che. prAkRta graMtha pariSada prakAzita bhAga-1mAM v. M. Kulkarni likhita Introduction mAM ane Dr. K. R. Chandra e emanA Ph.D. mATenA mahAnibaMdha A Critical Study of Paumacariyam (rIsarca InsTITayUTa opha prAkRta jainolojI enDa ahiMsA vaizAlI mujhapharapura bihAra dvArA prakAzita)mA 'paumacariyaM' vize vigate potAnI rIte carcA karI che. ame keTalIka vAta mULa graMtha ane A be graMthonA AdhAre ahIM karIe chIe. ___ graMthakArano samaya ane zAkhA sAmAnya rIte moTAbhAganA graMthakAro potAnA kula viSe, guruparaMparA viSe ane racanA saMvata viSe kazeM lakhatA nathI hotA. sadbhAgye pUrvadhara graMthakAra zrI vimalasUrijIe AvI badhI vigato asaMdigdha rIte ApI che. chatAM kamanasIbe Adhunika vidvAnoe emanA samaya viSe ane teozrI zvetAMbara zAkhAnA digaMbara zAkhAnA ke yApanIya zAkhAnA hovA viSe bhinna bhinna mato pragaTa karyA che. graMthakAre ApelI vigato A pramANe che. "paMceva ya vAsasayA dusamAe tIsavarisasaMjuttA / vIre siddhimuvagae tao nibaddhaM imaM cariyaM // 118-103 // rAhu nAmAyario sasamayaparasamayagahiyasahabhAvo / vijao ya tassa sIso nAilakulavaMsanaMdiyaro // 118-117 / / For Personal & Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIseNa tassa raiyaM, rAhavacariyaM tu sUrivimaleNa / soUNaM puvvagae nArAyaNa-'sIricariyAI // 118-118 // suttANusArasarasaM raiyaM gAhAhi pAyaDaphuDatthaM / vimaleNa paumacariyaM saMkheveNa nisAmeha // 1-31 // " aMte : "ii nAilavaMsadiNayararAhusUripasIseNa mahappeNa puvvahareNa / vimalAyarieNa viraiyaM sammattaM paumacariyaM // 118 // " 'paumacariyaM'no ullekha A.udyotanasUrijIe I.sa. 778mAM racelA kuvalayamALA graMthamAM (peja 3:11 27-29) karyo che. keTalAka vidvAnoneM mAnavaM che ke I.sa. 677mAM racAyelaM 'padmacarita' prastuta 'paumacariya'no ja vistAra che. eTale paumacariyaM vikramanA sAtamA saikA pahelAthI ja jANItuM banyuM che e nizcita che. graMthakAre ApelI mAhitI pramANe nAIlavaMzamAM sUryasamAna AcArya 'rAhusUri' svasamaya ane parasamayanA vizeSajJa hatA. temanA ziSya nAIlavaMzane AnaMda karAvanAra 'vijaya' thayA. temanA ziSya pUrvadhara A. vimalasUrie 'pUrva'mAM rahelA nArAyaNa (vAsudeva) ane baLadevanA caritra sAMbhaLIne vIraprabhunA nirvANane 530 varSa pasAra thayA tyAre saMkSepamAM 'paumacariya' racyuM che.. udyotanasUrie karelA ullekha 'buhayaNasahassadaiyaM harivaMsuppattikArayaM par3hamaM / ' mujaba vimalasUrie harivaMsanuM varNana karatuM koI kAvya racyu hoya tema jaNAya che. jo ke atyAre te maLatuM nathI. graMthakAra zvetAMbara zAkhAnA ja hovAnA aneka spaSTa pramANo graMthamAM upalabdha thAya che. koi koi bAbato digaMbara saMmata paNa AmAM jovA male che enuM kAraNa evaM paNa hoya ke koie saMpradAyavyAmohathI graMthamAM pheraphAra karyo hoya. Aq anumAna karavAnuM kAraNa e che ke paumacariya 20:95mAM pUrvamudrita saMskaraNamAM A pramANe pATha che. aTThArasa tera aTTha ya sayANi sesesu paJcadhaNuvIsaM / paDihAyanto kamaso usseho kulakarANa imo // 20-95 // jesalameranI prAcIna tADapatrIya pratano pATha paumacariyaM bhAga-2 pariziSTa 7 'pAThAntarANi' pR. 84mAM A pramANe che. nava aTTha satta saDDhA chacchacca dhaNU addhachaTThA ya / paMca sayA paNuvIsA usseho kulakarANa imo // pUrvasaMskaraNanA pATha mujaba kulakaronI UMcAI kramazaH 1800 1300 800 dhanuSya pachI kramazaH 25-25 dhanuSa ghaTADavI evo artha abhipreta che. Avo sudhAro kAgaLanI pratomA digaMbaragraMtha tiloyapannatti 421:495 pramANe 1. keTalAka vidvAnoe 'siri'no artha baLadeva karavAnA badale 'zrI' ko che. 2. eka pratanA pATha pramANe 520 varSa ane paM.kalyANavijayajI gaNinA- mate 'tisayavarisasaMjuttA' pATha hovo joIe. e pramANe gaNatAM I.sa. 274 paumacariyaMno racanA saMvata Ave. muni mauryaratnavijayajInA anumAna mujaba jo dUsamAe tivarisasaMjuttA pATha hoya to vI.ni.saM. 503mAM racanA thaI evo artha thAya. For Personal & Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhAryo che tevU spaSTa jaNAya che. jyAre jesalameranI tADapatrIya pratano pATha prAcIna ane svIkAravA yogya hovA chatAM e prata maLI tyAre graMtha- mudraNa zarU thayuM hovAthI enA pATho 7mA pariziSTamAM apAyA che. je pratanA pATha mujaba kulakaronI kramazaH UMcAI 900 800 700 650 600 550 525 dhanuSya hovAnuM jaNAya che. ane A pramANa Avazyaka niyukti gAthA 156 pramANenuM che. AthI spaSTa samajAya che ke pAchaLathI kAgaLanI prato upara pratilekhana karatI vakhate digaMbara saMpradAyanA abhinivezathI koIke manasvI pheraphAro karyA che. A kAraNe prastuta graMthamAM keTalIka vAto digaMbarasaMpradAyAnusArI jovA maLe che. zrI kulakarNI ane caMdrae noMdhelI keTalIka vigato 1. paumaca. 2:28-29mAM bha. mahAvIraprabhunA lagnano ullekha nathI. 2. paumaca. 2:22 mAM bha. mahAvIranA devAnaMdAnI kukSImAM cyavananI vAta nathI. (jo ke graMthakAra atisaMkSepamA varNana karatA hoya tyAre amuka ghaTanAno ullekha choDI de eno artha emane e mAnya nathI evo karI na zakAya. jemake trizaSThi 10mA parvamAM devanaMdAnI kukSImAM cyavanano ullekha karanAra ka.sa. hemacandrasUri ma.sA.e yogazAstranI TIkAmAM devAnaMdAno ullekha nathI karyo.) 3. AvI rIte kulakaranI saMkhyA 14 (3 : 50-56) samAdhimaraNarnu cothA zikSApadamAM sthAna (14 : 115) vagere keTalIka bAbato vidvAnoe noMdhI che. kulakarNI ane caMdrae paumacariyaMmA mAtra zvetAMbara saMpradAyane ja svIkArya thaI zake evI bAbatonI noMdha ApI che. keTalIka A pramANe che. 1. jiNavaramuhAo attho jo puvvi niggao bahuviyappo / so gaNaharehiM dhariuM saMkhevamiNo ya uvaTTho // 1 : 10 // paumacariyaMnI zarUAtamAM ja jinezvaranA mukhathI nikaLelo artha gaNadharoe dhAraNa karI upadeza ApyAnuM jaNAve che. digaMbaramata mujaba bhagavAna dezanAmAM koI zabda bolatA nathI. mAtra divyadhvani ja pragaTato hoya che. paM.zrI kalyANavijayajInA mate A muddo graMthakAranA zvetAMbara hovA mATe agatyano che. 2. 2: 26mAM merUkaMpananI vAta che. 3. 2 : 36, 37mAM mahAvIraprabhu Thera Thera dezanA ApatAM vipulagiri pahoMcyA. 4. 3 : 62, 21 : 12-14 marUdevA mAtA ane padmAvatI mAtAne AvelA 14 svapna. (padmacaritamAM di. raviSeNAcArye 16 svapna batAvyA che.) 14 svapna mATenI gAthA gayavasaha... akSarazaH kalpasUtra ane jJAtAdharmakathA joDe maLatI Ave che. 1. Nava dhaNusayA ya paDhamo aTTha ya sattaddha-sattamAraM ca / chacceva addhachaTThA paMcasayA paNNavIsaM tu // 156 // 2. jo ke kahevAtA vidvAno kyAreka sAva vAhiyAta dalIlo karatA hoya che. jemake paumaca.mAM sthAvaranA pAMca prakAro batAvyA che mATe A graMtha digaMbara che evaM paMDita premI jaNAve che. (juo kulakarNInI Introduction peja 19) For Personal & Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. 6. 7. 8. 9. 10. 2. 3. judA judA vidvAnonA abhiprAyonI carcA karyA pachI zrIkulakarNI evA tAraNa upara Ave che ke graMthakAra A.vimalasUri zvetAMbara saMpradAyanA hatA. A nirNaya upara AvavA mATe teo mukhya traNa muddAo A pramANe jaNAve che. 1. 1. 2. 9 3. 83:12 kaikayInuM mokSagamana. (digaMbaro strIonI mukti mAnatA nathI. ) 75 : 35-36 bAra devalokanuM varNana. (di. 16 devaloka mAne che.) 17 : 42 'dharmalAbha' zabdano prayoga. (di. 'dharmavRddhi' zabda prayoga kare che.) 2 : 82 vIsasthAnaka varNana jJAtAdharmakathA 8 : 69ne maLatuM che. 4 : 58, 5 : 168 cakravartInI 64000 rANIo (di.mAM 96000 batAvI che.) 2. 3. 2 : 50 samavasaraNanA 3 gaDhanuM varNana. (di.mAM mATInA gaDha sAthe 4 gaDha hoya che. tiloyapannatti 4 : 733) graMthakArazrIe Apelo racanA saMvata amAnya karI keTalAka vidvAnoe judI mAnyatA rajU karI che. harmana jekobInA mate vIranirvANa saMvata nahIM paNa vikramasaMvata 530mAM racanA thaI haze . nAIlakulavaMzane nAIlIzAkhA athavA nAgendragaccha tarIke oLakhavAmAM Ave che. naMdisUtramAM zvetAMbarAcArya bhUtadinnanuM vizeSaNa 'nAilakulavaMzanaMdikara' apAyuM che. A ja vizeSaNa A. vimalasUrie (118 : 117mA) potAnA guru mATe prayojyuM che. paumacariyaMmAM cArathI pAMca vakhata 'seyaMbara' zabdaprayoga sahaja rIte thayo che. DaoN. ke. eca. dhruvanA mate I.sa. 678 thI 778 vacce racanA thaI che. (jainayuga vo.- 1 bhAga - 2 vi.saM. 1981 peja 68-69) paM. paramAnaMda jaina zAstrInA mate A. vimalasUri kuMdakuMdAcArya pachI thayA che. ( anekAMta ki. 10-11 I.sa. 1942) 4. paM. kalyANavijayajInA mate I.sa. 274 (Do. kulakarNI uparanA patramAM, juo DaoN. kulakarNinI prastAvanA) graMthakAre asaMdigdha zabdomAM jaNAvela racanA saMvatane na mAnavA mATe vidvAno keTalAka kAraNo Ape che. te AvA che. 1. - paumacariyaMnI bhASA mahArASTrI prAkRta che. zvetAMbara saMpradAyanuM moTAbhAganuM prakaraNAdi sAhitya mahArASTrIya prAkRtamAM maLe che. digaMbaronuM sAhitya mahArASTrI prAkRtamAM maLatuM nathI. mukhyatayA di. sAhitya zaurasenImAM maLe che.) zaka, suraMga, yavana, dinAra jevA zabdono upayoga paumacariyaMmAM Ave che te zabdono prayoga bhAratamAM moDethI zarU thayo che. grahonA nAma grIka asaravALA che. keTalAka chaMdo arvAcIna graMthamAM ja jovA maLe tevA ahIM che. For Personal & Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 jo ke vidvAnoe A kAraNone vajUda vagaranA jaNAvI AnA uttaro paNa ApyA che. 1. 'yavana' zabdano ullekha mahAbhArata 12-207-43 mAM ane pANinI aSTAdhyAyI ane azokanA zilAlekhamAM paNa che. 'suraMga' zabda arthazAstramA paNa prayukta che. 2. grIka zabdono paricaya I.pUrve pAMca-cha sadImAM paNa hovAnA purAvA che. vagere. samagratayA joIe to graMthakAro potAnI guruparaMparA racanA saMvata viSe bhAgye ja ullekha karatA hoya che. kyAreka racanA saMvata Apyo hoya to paNa e zaka saMvata ke vikramasaMvata gaNavo evA prazno thAya che. jyAre ahIM to prabhavIranA kSagamanathI 530 varSa gaye chate racanA karyAnaM lakhyaM che tyAre ene amAnya karavAna koI vyAjabI kAraNa jaNAtuM nathI. vartamAnakALamAM saMskRta, adhyayana jeTaluM vyApaka banyuM che eTaluM prAkRta bhASAonuM banyuM nathI. saMskRta chAyA saMskRta adhyayana mATe vipula pramANamAM sAdhanagraMtho racAyA che. racAya che. kamanasIbe prAkRta adhyayana mATe pramANamA orcha sAhitya maLe che.. abhyAsIoe paNa prAkRta bhASAnA adhyayana mATe vizeSa prayatna karavo jarUrI che ema lAge che. jyAre ApaNAM badhA AgamagraMtho ane aneka prakaraNAdi graMtho ardhamAgadhI vagere prAkRta bhASAomAM racAyA che tyAre sAdhu-sAdhvIjIoe e mATe vizeSa lakSya Apaq jarUrI che. AvA viziSTa abhyAsIonI alpatAne kAraNe ghaNAM prAkRta bhASAonA amUlya graMthono abhyAsa ghaTato rahyo che. A saMjogomAM AvA prAkRta graMthonI saMskRta chAyA banAvavAno prayoga zarU thayo. tAjetaramA A. dhanezvarasUrikRta surasuMdarI cariyaMnI saMskRta chAyA sAdhvI zrI mahAyazAzrIe ane saMvegaraMgasALAnI muni muktizramaNavijayajIe karI che. bhUtakALamAM paNa supAsanAhacariyaM vagerenI saMskRta chAyAo pragaTa thaI che. prastuta paumacariyaMnI paNa saMskRta chAyA A graMthano vadhu abhyAsa thAya e lakSyathI karavAmAM AvI che. abhyAsIo mULa paumacariyaM graMthane ja vAMcavA prayatna kare ane saMskRta chAyAne kliSTa sthaLo samajavA mATe upayogamAM le tevI apekSA che. munizrI pArzvaratnavijayajIe A graMtharatnanI saMskRtachAyA ghaNA utsAhathI banAvI ne abhyAsIo upara upakAra ko che. AkhyAnakamaNikozanI prAkatakathAonI saMskatachAyA paNa teo banAvI rahyA che. prAkRtasAhityane lokabhogya banAvavAno A prayatna saphaLa rahe eja AzA AzIrvAda.. pU.A.bha.zrI aravindasUrIzvarajI ma.sA.nA AjJAvartinI sva.sA.zrI satyarekhAzrIjInA ziSyA viduSI sAdhvIzrI mahAyazAzrIjIe graMthanA AdithI aMta sudhInA prupho joyA che ane saMskRta chAyAmAM jarurI parimArjana vagere karyu che. khUba khUba AzIrvAda. pU. A. vijayabhadrasurIzvarajInA ziSyaratna pU. munirAjazrI jinacaMdravijayajI ma.sA.nA vineya A. vijayamunicaMdrasUri For Personal & Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama viSaya 17. haNuyasaMbhavavihANo nAma sattarasamo uddesao aJjanAyAH paridevanam - aJjanAgarbhapUrvabhavacaritamaJjanApUrvabhavacaritam - - aJjanAyAH putraprasUtiH aJjanAyAH mAtulamIlanam - 18. pavaNaMjayaJjaNAsundarIsamAgamavihANo nAma aTThArasamo uddesao pavanaJjayena aJjanAyA gaveSaNApavanaJjayasya vilapanam 19. rAvaNarajjavihANo nAma egUNavIsamo - rAvaNasya varuNena saha saGgrAmaH - 20. titthayarAibhavANukittaNo nAma vIsaimo uddesao 190-199 192 193 194 197 197 tIrthakarANAmantarANi paJcamaSaSThArakayoH svarUpam - kulakarANAM tIrthakarANAM cotsedhA kulakarANAM tIrthakarANAM cAyUMSi granthAnukramaH [dvitIya vibhAga ] pRSTha naM. krama viSaya 200-204 : tIrthakarAH teSAM ca dvicaramapUrvajanmanagarya:tIrthakarANAM dvicaramAH pUrvabhavA : tIrthakarANAM dvicaramapUrvajanmagurava:tIrthakarANAmupAntyadevabhavAHtIrthakarANAM rAjyaddhiH dehavarNAzca 209-226 209 210 210 211 213 palyopamasAgaropamotsarpiNyAdikAlasvarUpam - 214 215 216 217 217 200 201 205 - 208 205 jinAnantare dvAdazacakravarttinaH tatpUrvabhavAdi casanatkumAracakricaritam puNya-pApa-phalam - vAsudevAH tatsambaddhAni sthAnakAni ca vividhAni - baladevAH tatsambaddhAni vividhAni sthAnakAni ca prativAsudevAstatsambaddhAni vividhAni sthAnakAni ca 21. suvvayavajjabAhukittidharamAhappavaNNaNo ekkavIsaimo uddesao harivaMzotpattiHmunisuvratajinacaritam - janakarAjotpattiHdazaratharAjotpattiH munivaradarzanam - saMsArasvarUpaM bandhamokSasvarUpaM ca vajrabAhudIkSA kIrtidharaH dazaratha: 23. bihIsaNavayaNavihANo nAma tevIsamo uddesao pRSTha naM. For Personal & Private Use Only 218 218 222 223 224 225 22. sulakosalamAhappajutto dasarahauppattibhihANo nAma bAvIsa mo uddesao vividhAni tapAMsi - hiraNyagarbhaH siMhikA - naghuSau - sodAsa: mAMsabhakSaNavipAkaH 227-234 227 228 229 229 230 231 232 233 235- 243 236 238 239 240 241 243 244-245 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 254 krama viSaya pRSTha naM. | krama viSaya pRSTha naM. 24. kegaivarasaMpAyaNo nAma 33. vajjayaNNauvakkhANo nAma cauvIsaimo uddesao 246-249 tettIsaimo uddesao 305-314 25. caubhAivihANo nAma vajrakarNarAjakathA 307 paJcavIsaimo uddesao 250-251 | 34. vAlikhillauvakkhANaM nAma 26. sIyA-bhAmaNDalauppattivihANo cautIsaimo uddesao 316-320 nAma chavvIsaimo uddesao 252-259 | 35. kavilovakkhANaM nAma bhAmaNDalapUrvabhavacaritam - 252 paJcatIsaimo uddesao 321-327 mAMsaviratyupadezaH, mAMsabhakSaNe narakavedanA varNanaM ca 36. vaNamAlAnAmaM chattIsaimaM pavvaM 328-330 mAMsaviratiphalam | 37. aiviriyanikkhamaNaM nAma sItA 259 sattatIsaimaM pavvaM 331-336 27. mecchaparAjayakittaNo nAma sattAvIsaimo 38. jiyapaumAvakkhANaM nAma uddesao 260-263 rAmasya anAryaiH saha yuddham 260 aTThatIsaimaM pavvaM 337-341 28. rAmalakkhaNadhaNurayaNalAbhavihANo | 39. desabhUsaNa-kulabhUsaNavakkhANaM nAma aTThAvIsaimo uddesao 264-274 nAma egUNacattAlaM pavvaM 342-352 29. dasarahavairAgasavvabhUyasaraNAgamo 40. rAmagiriuvakkhANaM nAma ___nAma egUNatIsaimo uddesao 275-278 cattAlaM pavvaM 353-354 30. bhAmaNDalasaMgamavihANo nAma 41. jaDAgIpakkhiuvakkhANaM nAma tIsaimo uddesao 279-286 egacattAlaM pavvaM 355-360 bhAmaNDalapUrvabhavaH - 280 | 42. daNDagAraNNanivAsavihANaM nAma candragati-bhAmaNDalapUrvabhavasambdhaH - 283 bAyAlIsaimaM pavvaM 361-363 31. dasarahapavvajjAnicchayavihANo nAma ekkatIsaimo uddesao 43. sambukkavahaNaM nAma teyAlIsaimaM 287-296 dazarathapUrvabhava:287 364-367 hemantavarNanam - | 44. sIyAharaNe rAmavippalAvavihANaM bharatasya rAjyaM rAmasya ca vanavAsa: nAma cauttAlIsaM pavvaM / 368-372 32. dasarahapavvajjArAmaniggamaNabharaharajjavihANo | 45. sIyAvippaogadAhapavvaM paNayAlaM 373-376 nAma battIsaimo uddesao 297-305 dazarathapravrajyA mAyApAyAraviuvvaNaM nAma vividhavrataniyamajinapUjAdAnAdInAM phalam- 301 chAyAlIsaM pavvaM 377-384 pavvaM 291 46 For Personal & Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paumacariyanI jaina mahArASTrIbhASA vize kaMIka... le. zAMtilAla cha. upAdhyAya jainoe-zvetAMbaroe-je prAcIna caritro, kathAo, stotro vigere lakhyAM che te badhAMnI bhASAne jaina mahArASTrI evI saMjJA apAya che. hAlamAM upalabdha evAM je nATako che temAM je mahArASTrI bhASA Ave che te bhASAmAM ane zvetAMbaroe upayoga karelI bhASAmAM jarA jarA taphAvata che eTale ja vidvAnoe tene "jaina mahArASTrI' kahI che. A bhASA upara jaina ardhamAgadhI bhASAno paNa prabhAva ghaNA ja pramANamAM paDyo che. jaina mahArASTrImAM lakhAelAM ghaNAM pustako maLI Ave che ane te badhAM prAcIna che. dA.ta., payajJA, niryuktio, upadezamAlA vigere taduparAMta ghaNAM bhASyo, cUrNio, saMgrahaNIo vigere jANItAM che. paMDita haragoviMdadAse anumAna karyuM che ke jaina mahArASTrI kramazaH parivartana pAmIne madhyayuganI 'vyaMjanalopabahulA" evI mahArASTrImAM rUpAntarita thaI. (juo temano prAkRta zabda mahArNava bhAga-4, pR. 32) jaina mahArASTrI bhASAnAM amuka lakSaNo ahiM ApavAmAM Ave che. ka nI jagyAe "ga'' luptavyaMjanonI jagyAe "ya' jahA ane jAva nI sthAne koIvAra ahA ane Ava. samAsanA uttara padanI pUrvamAM "" tRtIyA ekavacanano koIvAra "sA" pratyaya. soccA, kiccA vigere tyA pratyayanAM rUpo. kaDa, saMvuDa vigere "ta" pratyayanAM rUpo. A uparathI nATakonI mahArASTrImAM ane paumacariyanI jaina mahArASTrImAM jarA jarA taphAvata mAlUma paDe che. taduparAMta jaina ardhamAgadhIno paNa prabhAva jaina mahArASTrI upara paDyo hato te paNa jaNAya che. DaoN. harmana yAkobIe paumacariyanI bhASA viSe thoDuMka temanA eka (AgaLa ullekhAelA) lekhamAM lakhyuM che ke "prAkRtagraMthomAM nAmanAM rUpo, dhAtuonAM judAM judAM rUpo vigereno aMdara aMdara je goTALo thaI jAya che te ahiM bahu ja moTA pramANamAM jaNAya che. dA.ta., saptamI bahuvacana tRtIyAnA bahuvacanamAM vaparAyeluM che; tum pratyayavALAM ane tyA pratyayavALAM rUpono paNa goTALo najare caDhe che. vaLI keTalAMka nAmanAM rUpone pratyayo paNa lagADavAmAM AvyA nathI. A uparathI emaNe lakhyuM che ke 'paumacariya' evI jUnI prAkRtabhASAmAM lakhAyuM che ke jenA upara vyAkaraNanA saMpUrNa saMskAro paDyA hatA nahi." For Personal & Private Use Only www.jainhelibrary.org Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 A lekhake saMgraha karelA amuka ja dAkhalAo ahiM ApavAmAM Ave che. (1) saptamI bahuvacana tRtIyA bahuvacana mATe. ugamahAphaNImaNI pajjaliyaM, bhuyaGgapAsesu bandhaNaM, (2) (3) (4) (5) (6) (7) phalihAsu saMpauttaM, sarasarasivAvIvappiNasahasu, gaesu pellijjai, nANesu tIsu sahio, kIlaNasaesu kIlanto, bhayAsulaggA, AuhakiraNesu dippanto, juvaIsu avaraddhaM, saptamI bahuvacana caturthI bahuvacana mATe. suesu dAUNa chaThThI bahuvacana tRtIyA bahuvacana mATe. bhariyaM ciya dantakIDANaM; vandINa ghuTuM tyA pratyayanAM rUpo mATe tum pratyayanAM rUpo. dharia, AruM, mojuM, muLisuM, vajju, ratu, mutti vigere. tum pratyayanAM rUpo mATe tyA pratyayanAM rUpo. vaLiA, tIrapha, jADaLa samAjattA, parivevijhA, vintiLa, harijhA, rukvijhA, ketULa, pannULa tRtIyAnAM rUpo saptamI mATe. sengAdi suhanisaLA, Avatti (Apaddhi:) pratyaya vinAnAM rUpo. vIra vinIkharayamana, sakSayaparama, sampelpejImALA, anne vi ne bahara agara taddhamAdaLuM, vigere. prAkRta vyAkaraNakAroe prAkRta zabdonA traNa bhAgo pADyA che jevA ke tatsam, tadbhava, dezya. hemacaMdrAcArye 8mA adhyAyanA 4 thA pAdamAM je Adezo ApelA che te badhA amuka prAkRta dhAtvAdezo niyamAnusAra ke paddhatisara goThavelA nathI. temaNe game tema chUTAchavAyA ApyA che. A AdezomAMnA ghaNA dezI dhAtuo che ane bIjAo 8 mA adhyAyanA 1 ane rajA pAdanA niyamo lagADIne banAvI zakAya che. sara jyorja grIarasane temanA prAkRta dhAtvAdezonA mananIya lekhamAM prAkRta dhAtuonA cAra bhAga pADyA che. 1 je saMskRtanA jevA ja che. dA.ta. calU. 2. je bhASAzAstranA niyamAnusAra siddha thaI zake che. dA.ta., pIDmAMthI pIla. A varganA AvA dhAtuo Adeza kahI zakAya ja nahi, kAraNa ke saMskRta dhAtu mATe ahiM koI Itara dhAtu nathI, phakta tenuM bIjuM svarUpa ja che. (juo temano "prAkRtAtvAdeza"no lekha. ezIATika sosAyaTI, baMgAla. vo. 8 naM. 2, 1924). 3 je saMskRta dhAtuo sAthe koIpaNa niyamAnusAra sarakhAvI zakAya nahi agara saMskRtamAMthI siddha karI zakAya ja nahi. jevA ke cat no ke Adeza callU AvA ja zabdo kharekharA Adezo kahI zakAya. AmAMnA ghaNA dezya zabdo che ema teo jaNAve che. 4 je dhAtuo saMskRtamAMthI banAvI zakAya che paNa jenA arthamAM pheraphAra thaI gayo che ane tethI ja jene prAkRtanA vyAkaraNazAstrIoe te prAkRta dhAtuone bIjA ja saMskRta dhAtuo sAthe sarakhAvyA che ke jeno artha tene lagato hoya. A paNa Adezo che. DaoN. vaidyano mata evo che ke 'je dhAtuo u52thI saMskRtano saMbaMdha tAravI zakAto hoya tene Adeza kahevA joIe nahi. paNa je koI jAtano For Personal & Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 saMbaMdha batAvI na zake temane ja Adeza tarIke varNavavA joIe. (juo DaoN. pI. ela. vaidyanuM saMpAdana kareluM prAkRta vyAkaraNa. noTsa pR. 28) ahiA paumariyamAM vaparAyelAM amuka dhAtvAdezo ApI te badhA hemacaMdrAcArya siddhahemanA 8mA adhyAyanA 4thA pAdamAM noMdhyA che te batAvyuM che. amuka je nAnA nAnA pheraphAro che te paNa batAvyuM che. vaLI paumariyamAM vaparAelA je dhAtvAdezo temaNe noMdhyA nathI te paNa batAvyA che. vaLI paumariyamAM je dezI zabdo vaparAelA che temAMthI amuka cuMTI kADhI ahiM lakhyA che. A lakhavAno uddeza e ja che ke tatkAlIna ane tanyUrvIya prAkRta sAhitya keTaluM vipula hatuM e A uparathI jaNAya che. paumariyamAM siddhahemanA 8mA | paumacariyamAM siddhahemanA 8mA | paumacariyamAM siddhahemanA 8mAM AvelA adhyAyamAM AvelA adhyAyamAM AvelA adhyAyamAM dhAtvAdezo noMdhAyelA dhAtvAdezo | dhAtvAdezo noMdhAyelA dhAtvAdezo | dhAtvAdezo noMdhAyelA dhAtvAdezo jiNa paloTTa 2) puccha accha aggha abhiDa (sam) allia allia (sam) ADhappa 215 1 ) 164 39 (triva) 139 jema pulaya peccha hA (DAya) Dajjha Najja 241 217 210 16 (kAma) 246 252 86 183 pella phiTTa 181 181 143 177 98 254 Arola olakkha bukka bujjha tippa tIra kIra bhaNNa 217 249 102 181 (gogavavuM). 205 65 244 29 kuNa 171 bhisa khamma 116 203 161 216 141 bhamADa bhinda mala geha ghatta ghumma 143 thuvva 242. 126 117 ghula 117 dAva duguMcha 117 192 232 (madhya) 217 maha mila mujjha muNa ghola ghekha (fdhaM also) ghetta caDa dUma 256 210 206 riya dhADa dhuNa nicchUDha niya 241 258 212 183 (mi) 218 185 rumbha cica 181 reha 1m ciTTha nimmava vala 29 19 papa chajja vAsa 115 16 10 91 182 143 che 124 chiva nilukka nillUra nivvaDa nIhara vira visUra 179 106 132 27 (vihoDa) vihaDa veDha jampa pajjhara 173 221 136 7 (gALa) 75 nAna (nA) pamhusa palhattha vona (vone ru) sakka 162 (vona;) 23) 2) For Personal & Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 paumacaricamAM AvelA dhAtvA dezo siddhahemanA 8mA paumariyamAM adhyAyamAM AvelA noMdhAyelA dhAtvAdezo | dhAtvAdezo. siddhahemanA 8mA paumacariyamAM adhyAyamAM AvelA noMdhAyelA dhAtvAdezo | dhAtvAdezo siddhahemanA 8mAM adhyAyamAM noMdhAyelA dhAtvAdezo 243 2 (saMyaDu) 74 14 saMdha (saMdheDuM) (, mara) sAha sijjha suvva hakkhu hamma hava 244 60 bodha (mA + mun ?) hemacaMdrAcAryanoMdhyo nathI. (pAIasadamahaNavo). sAmarza rezI. " " ] " " 217 60 241 happa sumara huva 60 paumariyamAM vaparAyela dezI zabdomAMthI cuMTI kADhelA amuka zabdo. pasaya aNorapAra AbhiTTa kaDilla caccika caDakka talliccha parihattha papha (zI ?) hemacaMdrAcArya "pati'mAMthI Ape che masata pAiasamahaSNavo "bhramara'mAMthI Ape che. majjhayAra vappiNa virika vinaya hemacaMdrAcArye 'vanitA' mAMthI Ape che. savaDaMmuha savaDahutta halabola tattilla timigili tirI (rezI ?) pAiasadamahaSNavomAM | 'kirITa'mAMthI ApyuM che. dhAhAvitha paumacariyanA nIce ApelA dhAtvAdezo ane zabdo hemacaMdrAcArye ApelA apabhraMzanA zlokomAM paNa jaDe che. siddhahemanA apabhraMza zloko. | paumacariya. siddhahemanA apabhraMza zloko. paumacariya. phoDa moDa 340 350 445 358 pheDa ra (vi) sukha (suvi) caDakka Ayaru navari 406 357 341 gheppa 423 335 383 abhiDa (zrI AtmArAmajI zatAbdI graMthamAM prakAzita lekha "mahAkavi vimalasUri ane temanuM raceluM mahAkAvya paumacariya'mAMthI) Jain Education Intematonal For Personal & Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 17. aMjaNANivvAsaNa-haNuyauppattiahiyAro // kettiyamette vi gae, kAle gabbhappayAsayA bahave jAyA vivihavisesA, mahindataNayAe dehammi // 1 // pINannayA ya thaNayA, sAmalavayaNA kaDI ya vitthiNNA |gbbhbhrbhaarkntaa, gaI ya mandaM samuvvahai // 2 // eehi lakkhaNehiM, muNiyA pavaNaMjayassa jaNaNIe / bhaNiyA ya jAyagabbhA, pAve ! kante pautthammi // 3 // kAUNa sirapaNAma, kahei pavaNaMjayAgamaM savvaM / muddA ya paccayatthaM, taha vi ya na pasajjaI sAsU // 4 // bhaNai tao kittimaI, jo na vi nAmaM pi geNhaI tujhaM / so kiha dUrapavAsaM, gantUNa puNo niyattei ? // 5 // dhiddhi ! tti duTThasIle !, niyayakulaM nimmalaM kayaM maliNaM / logammi garahaNijjaM, erisakammaM jaNantIe // 6 // evaM bahuppayAraM, uvalambheUNa tattha kittimaI / ANavai kammakAraM, nehi imaM piyaharaM sigdhaM // 7 // laddhAeseNa tao, samayaM sahiyAe aJjaNA turiyaM / jANammi samArUDhA, mahindanayarAmuhaM nIyA // 8 // saMpattA ya khaNeNaM, pAvo mottUNa puravarAsanne / khAmeUNa niyatto, tAva ya atthaMgao sUro // 9 // jAe tamandhayAre, bAlA parideviUNa ADhattA / hAhakkAramuharavA, dasa vi disAo paloyantI // 10 // bhaNai ya vasantamAle !, pAvaM aidAruNaM purAciNNaM / jeNesa ayasapaDaho puhaitale tADio majhaM // 11 // 17. aJjanAnirvAsano hanumadutpattiradhikAraH kecinmAtre 'pi gate kAle garbhaprakAzakA bahavaH / jAtA vividhavizeSA mahendratanayAyA dehe // 1 // pInontau ca stanau zyAmalavadanau kaTI ca vistIrNA / garbhabharabhArAkrAntA gatiM ca mandaM samudvahati // 2 // etai lakSaNe AtA pavanaJjayasya jananyA / bhaNitA ca jAtagarbhA pAve ! kAnte pravasite // 3 // kRtvA ziraH praNAmaM kathayati pavanaJjayAgamaM sarvam / mudrA ca pratyayArthaM tathApi ca na prasaJjati zvazruH // 4 // bhaNati tataH kIrtimatI yo nApi nAmApi gRhNAti tava / sa kathaM dUrapravAsaM gatvA puna nivartate ? // 5 // dhigdhigiti duSTazIle ! nijakulaM nirmalaM kRtaM malinam / loke garhaNIyametAdRzakarma janayantyA // 6 // evaM bahuprakAramupAlambhya tatra kIrtimatI / AjJApayati karmakAraM nayemAM pitRgRhaM zIghram // 7 // labdhAdezena tataH samakaM sakhyA'JjanA tvaritam / yAnaM samAruDhA mahendranagarAbhimukhaM nItA // 8 // saMprAptA ca kSaNena pApastyaktvA puravarAsanne / kSamitvA nivRttastAvaccAstaMgataH sUryaH // 9 // jAte tamo'ndhakAre bAlA paridevayitumArabdhA / hAhAkAramukharavA dazApidizaH pralokayantI // 10 // bhaNati ca vasantamAle ! pApamatidAruNaM pUrAcIrNam / yeneSo 'yazaH paTaha: pRthivItale tADito mama // 11 // 1-2. keumii-mu0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMjaNAnivvAsaNahaNuyauppattiahiyAro - 17/1-24 ekkaM ciya jAva na vI, dukkhaM volei jaNiyapiyavirahaM / tAva ya uvaTThiyaM me, bIyaM avavAyasaMbandhaM // 12 // kiM majjha payAvaiNA, imaM sarIraM aladdhasuhasAyaM / bahudukkhasannihANaM, jANanteNeva nimmaviyaM ? // 13 // bhaNai ya vasantamAlA, bAle ! kiM vilavieNa raNNammi ? / puvvakayaM nimmAyaM, aNuhaviyavvaM avimaNAe // 14 // kayapallavovahANe, vasantamAlAe viraie sayaNe / suvai khaNaladdhaniddA, paDiyA cintAsamuddammi // 15 // sUruggamammi to sA, sahIe samayaM kulociyaM nayaraM / pavisantI dINamuhI, paDiruddhA dAravAleNaM // 16 // paDipucchiyAe sidvaM, vasantamAlAe dAravAlassa / pavaNaMjayamAIyaM, savvaM ciya aJjaNAgamaNaM // 17 // aha so vi dAravAlo, silAkavADo tti nAma gantUNaM / taM ceva vayaNanihasaM, mahindarAyassa sAhei // 18 // jaM dAravAlaeNaM, siTTaM duhiyAgamaM saavavAyaM / taM soUNa mahindo, ahomuho lajjio jAo // 19 // ruTTho pasannakittI, mahindaputto tao bhAi evaM | dhADeha pAvakammA, bAlA kuladUsaNI esA // 20 // nAmeNa mahucchAho, sAmanto bhAi eva na ya juttaM / duhiyANa hoha saraNaM, mAyA - vittaM mahiliyANaM // 21 // accantaniDDurA sA, keja( ?kitti ) maI loyadhammakayabhAvA / niddosA esa pahU !, bAlA niddhADiyA tIe // 22 // bhAi ya mahindarAyA, puvi pi mae suyaM jahA esA / pavaNaMjayassa vesA, teNa ya gabbhassa saMdeho // 23 // mA hohii avavAo, majjhaM pi imAe saMkileseNaM / bhaNio ya dAravAlo, dhADeha lahuM puravarAo // 24 // ekameva yAvannApi duHkhaM atikrAmati janitapriyaviraham / tAvaccopasthitaM me dvitIyamapavAdasambandham // 12 // kiM mama prajApatinedaM zarIramalabdhasukhazAtam / bahuduHkhasannidhAnaM jAnataiva nirmApitam ? // 13 // bhaNati ca vasantamAlA bAle ! kiM vilApitenAraNye ? / pUrvakRtaM nirmAtamanubhavitavyamavimanasA // 14 // kRtapallavopadhAne vasantamAlayA viracite zayane / svapiti kSaNalabdhanidrA patitA cintAsamudre // 15 // sUryodgate tadA sA sakhyA samaM kulocitaM nagaram / pravizantI dInamukhI pratiruddhA dvArapAlena // 16 // pratipRcchitayA ziSTaM vasantamAlayA dvArapAlasya / pavanaJjayAdikaM sarvamevAJjanAgamanam // 17 // atha so'pi dvArapAlaH zilAkapATa iti nAma gatvA / tadeva vacananikasaM mahendrarAjJaH kathayati // 18 // yaddvArapAlena ziSTaM duhitrAgamaM sApavAdam / tacchrutvA mahendro'dhomukho lajjito jAtaH // 19 // ruSTaH prasannakIrti mahendraputrastato bhavatyevam / nissAryatAM pApakarmA bAlA kuladuSaNyeSA // 20 // nAmnA madhutsAhaH sAmanto bhaNatyevaM na ca yuktam / duHkhitAnAM bhavataH zaraNaM mAtA - pitarau mahilAnAm // 21 // atyantaniSThurA sA kIrtimatI lokadharmakRtabhAvA / nirdoSA eSA prabho ! bAlA niSkAzitA tayA // 22 // bhaNati ca mahendrarAjA pUrvamapi mayA zrutaM yathaiSA / pavanaJjayasya dveSyA tena ca garbhasya saMdehaH // 23 // mA bhaviSyatyapavAdo mamApyanayA saMklezena / bhaNitazca dvArapAlo nissAraya laghu puravarAt // 24 // I 1. pAvakammaM bAlaM - pratya0 / For Personal & Private Use Only 191 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 to dAvAlaeNaM, laddhAraseNa aJjaNA turiyaM / niddhADiyA purAo sahIe samayaM paraviesaM // 25 // sukumAlahattha-pAyA, kharapatthara - visamakaNTailleNaM / pantheNa vaccamANI, aigaruyaparissamAvannA // 26 // jaM jaM sayaNassa gharaM, vaccai AvAsayassa kajjeNaM / taM vArenti narA, narindasaMpesiyA savvaM // 27 // evaM dhADijjantI, savveNa jaNeNa niraNukampeNaM / ghorADaviM paviTThA, purisANa vi jA bhayaM dei // 28 // nANAvihagiripaurA, nANAvihapAyavehi saMchannA / mahaI aNorapArA, nANAvihasAvayAiNNA // 29 // vAyA-''yavaparisannA, taNhAe chuhAe pIDiyasarIrA / eguddesammi ThiyA, karei paridevaNaM bAlA // 30 // aJjanAyAH paridevanam - 2 hA kaTTaM ciya pahayA, vihiNA haM vivihadukkhakArINaM / aNaheuvairieNaM, kaM zaraNaM vo pavajjAmi ? // 31 // bhattAravirahiyANaM, hoi piyA Alao mahiliyANaM / maha puNe puNNehi viNA, so vi hu vairIsamo jAo // 32 // tAva cciya hiyaiTThA, mAUNa piUNa bandhavANaM ca / jAva na dhADei paI, mahilA niyayassa gehassa // 33 // tAva sirI sohaggaM, tAva ya garuyAu honti mhilaao| jAva ya paI mahagghaM, siNehapakkhaM samuvvahai // 34 // mAyA piyA ya bhAyA, vacchallaM tArisaM kareUNaM / avarAhavirahiyAe, kaha majjha paNAsiyaM savvaM ? // 35 // na ya majjha sAsuyAe, na ceva piyareNamUDhabhAveNaM / ayasassa mUladaliyaM, dosassa parikkhaNaM na kayaM // 36 // evaM bahuppayAraM, 'rovantI aJjaNA nivAreuM / bhaNai ya vasantamAlA, sAmiNi! vayaNaM nisAmehi // 37 // tadA dvArapAlena labdhAdezenAJjanA tvaritam / nissAritA purAtsakhyA samakaM paravidezam // 25 // sukumAlahastapAdA kharaprastaraviSamakaNTakAkIrNena / pathA gacchantyatigurukaparizramApannA // 26 // yaM yaM svajanasya gRhaM gacchati AvAsasya kAryeNa / taM taM vArayanti narA narendrasaMpreSitAH sarvam // 27 // evaM nissAryamANA sarveNa janena niranukampena / ghorATavIM praviSTA puruSANAmapi yA bhayaM dadAti // 28 // nAnAvidhagiri-pracurA nAnAvidhapAdapaiH saMcchannA / mahadvistIrNA nAnAvidhazvApadAkIrNA // 29 // vAtA''tapapariSaNNA tRSNayA kSudhayA pIDitazarIrA / ekoddeze sthitA karoti paridevanaM bAlA // 30 // aJjanAyAH paridevanam - paumacariyaM hA kaSTameva prahatA vidhinA'haM vividhaduHkhakAriNA / ahetuvairiNA kaM zaraNaM vA prapadye // 31 // bharttAravirahitAnAM bhavati pitA''layo mahilAnAm / mama punaH puNyairvinA so'pihu vairIsamo jAtaH // 32 // tAvadeva hRdayeSTA mAtuH pitu bandhivAnAM ca / yAvanna nissArayati pati mahilAM nijakasya gRhAt // 33 // tAvatzrIH saubhAgyaM tAvacca gurukA bhavanti mahilAH / aparAdhavirahitAyAH kathaM mama praNAzitaM sarvam ? // 35 // na ca mama zvasrA na caiva pitrA mUDhabhAvena / ayazaso mUlaM dalitaM doSasya parIkSaNaM na kRtam // 36 // evaM bahuprakAraM rudantImaJjanAM nivArya / bhaNati ca vasantamAlA svAmini ! vacanaM nizAmaya ||37|| 1. pavannA- pratya0 / 2. mahilaM niyayAu gehAo - pratya0 / 3. rovanti aJjaNaM- pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMjaNAnivvAsaNahaNuyauppattiahiyAro - 17/25-49 avaloiUNa bAle !, peccha guhA sundarA samAsanne / eyaM vaccAmuLe lahuM, etthaM puNa sAvayA ghorA // 38 // gabbhassa mA vipattI, hohI bhaNiuM vasantamAlAe / hatthAvalambiyakarA, nIyA ya guhAmuhaM turiyA // 39 // diTTho ya tattha samaNo, silAyale samayale suhaniviTTho / cAraNaladdhAisao, jogArUDho vigayamoho // 40 // karayalakayaJjalIo, muNivasahaM vandiUNa bhAveNaM / tattheva niviTThAo, doNNi vi bhayavajjiyaGgIo // 41 // tAva ya jhANuvaoge, saMpuNNe sAhavo vi juvaIo / dAUNa dhammalAhaM, pucchai dese kahiM tumhe ? // 42 // to paNa sAhU, vasantamAlA kahei saMbandhaM / esA mahindadhUyA, nAmeNaM aJjaNA ceva // 43 // pavaNaMyassa mahilA, loe gabbhAvavAyakayadosA / bandhavajaNeNa cattA, ettha paviTThA araNNammi // 44 // hra kajjeNa imA, vesA kantassa sAsuyAe ya ? / aNuhavai mahAdukkhaM, kassa va kammassa udaeNaM ? // 45 // ko vA ya mandapuNNo, jIvo eyAe gabbhasaMbhUo ? / jassa kaeNa mahAyasa ! jIvassa vi saMsayaM pattA // 46 // tat so amiyagaI, kahei savvaM tinANasaMpanno / kammaM parabhavajaNiyaM, phuDa - viyaDatthaM jahAvattaM // 47 // aJjanAgarbhapUrvabhavacaritam iha jambuddIvavare, piyanandI nAma mandirapurammi / tassa jayA varamahilA, putto se hoi damayanto // 48 // aha annayA kayAI, damayanto patthio varujjANaM / purajaNakayaparivAro, kIlai raisAgarogADho // 49 // avalokya bAle ! pazya guhA sundarA samAsanne / evaM gacchAvo laghumatra punaH zvApadA ghorAH ||38|| garbhasya mA vipatti rbhaved bhaNitvA vasantamAlayA / hastAvalambikarA nItA ca guhAmukhaM tvaritA // 39 // dRSTazca tatra zramaNaH zilAtale samatale sukhaniviSTaH / cAraNalabdhAtizayo yogArUDho vigatamohaH ||40|| karatalakRtAJjalI munivRSabhaM vanditvA bhAvena / tatraiva niviSTe dvayapi bhayavarjitAGgI // 41 // tAvacca dhyAnopayoge saMpUrNe sAdhurapi yuvatyoH / datvA dharmalAbhaM pRcchati deze kutra yuvAm ? // 42 // tataH praNamya sAdhuM vasantamAlA kathayati sambandham / eSA mahendraduhitA nAmnA'Jjanaiva // 43 // pavanaJjayasya mahilA loke garbhApavAdakRtadoSA / bandhavajanena tyaktAtra praviSTA'raNye // 44 // kena vA kAryeNemA dveSyA kAntasya zvazrvazca ? / anubhavati mahAduHkhaM kasya vA karmaNaudayena ? // 45 // ko vA ca mandapuNyo jIva etasyA garbhasaMbhUtaH ? / yasya kRtena mahAyaza! jIvasyApi saMzayaM prAptA // 46 // tataH so'mitagatiH kathayati sarvaM trijJAnasaMpannaH / karma parabhavajanitaM sphuTavikaTArthaM yathAvRttam // 47 // aJjanAgarbha pUrvabhava caritram - iha jambUdvIpavare priyanandI nAma mandirapure / tasya jayA varamahilA putrastasya bhavati damayantaH // 48 // athAnyadA kadAciddamayantaH prasthito varodyAnam / purajanakRtaparivAraH krIDati ratisAgarAvagADhaH // 49 // 1. vaccAmi - pratya0 / 2. sAhuM pratya0 / pauma bhA-2 / 1 For Personal & Private Use Only 193 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 ramiUNa tao suiraM, pecchai sAhuM tahiM guNasamiddhaM / gantUNa tANa pAse, dhammaM soUNa paDibuddho // 50 // dAUNa bhAvasuddhaM, sattaguNaM phAsuyaM muNivarANaM / saMjama-tava-niyamarao, kAlagao suravaro jAo // 51 // divvA 'maladehadharo, surasokkhaM bhuJjiUNa cirakAlaM / cavio ya ihA''yAo, jambuddIve varapurammi // 52 // harivAhaNassa putto, jAo gabbhe piyaGgulacchIe / nAmeNa sIhacando, savvakalApArao suhao // 53 // jiNadhammabhAviyamaNo, kAlaM kAUNa varavimANammi / siri-kitti-lacchinilao, devo jAo mahiDDIo // 54 // tatto vi devasokkhaM, bhottUNa cuo iheva veyaDDhe / kaNaoyarIe gabbhe, sukaNThaputto samuppanno // 55 // aha sIhavAhaNo so, aruNapuraM bhuJjiUNa cirakAlaM / lacchIharassa pAse, nikkhanto vimalajiNatitthe // 56 // kAUNa tavamuyAraM, ArAhiya saMjamaM tavabaleNaM / jAo lantayakappe, devo divveNa rUveNaM // 57 // taM amarapavarasokkhaM, bhottUNa cuo mahindataNayAe / gabbhammi samAvanno, iha jIvo puvvakammehiM // 58 // eso te parikahio, imassa gabbhassa saMbhavo bhadde ! / tuha sAmiNIe heDaM, suNehi ghaNavirahadukkhassa // 59 // aJjanApUrvabhavacaritam - esA Asi parabhave, bAlA kaNaoyarI mahAdevI / lacchitti nAma taiyA, tIe savattI tahiM bIyA // 60 // sammattabhAviyamaI, sA lacchI ThAviUNa jiNapaDimA / accei payayamaNasA, thuNai ya thuGgamaGgalasatehiM // 61 // to niyayasavattIe, gADhaM kaNaoyarIe ruTThAe / ghettUNa siddhapaDimA ThaviyA gharabAhiruddese // 62 // 2 rantvA tataH suciraM pazyati sAdhustatra guNasamRddham / gatvA teSAM pArzve dharmaM zrutvA pratibuddhaH // 50 // datvA bhAvazuddhaM sattvaguNaM prAsukaM munivarANAm / saMyama - tapo niyamarataH kAlagataH suravaro jAta // 51 // divyA'maladehadharaH surasukhaM bhuktvA cirakAlam / cyutazcehAgato jambudvIpe varapure // 52 // harivAhanasya putro jAto garbhe priyaGgulakSmyAH / nAmnA siMhacandraH sakalakalApAragaH subhagaH // 53 // jinadharmabhAvitamanAH kAlaM kRtvA varavimAne / zrIkIrtilakSmInilayo devo jAto mahaddhikaH // 54 // tato'pi devasukhaM bhuktvA cyuta ihaiva vaitADhye / kanakodaryAH garbhe sukaNThaputraH samutpannaH // 55 // atha siMhavAhanaH so'ruNapuraM bhuktvA cirakAlam / lakSmIdharasya pArzve niSkrAnto vimalajinatIrthe // 56 // kRtvA tapa udAramArAdhitasaMyamaM tapobalena / jAto lAntakakalpe devo divyena rUpeNa // 57 // tadamarapravarasukhaM bhuktvA cyuto mahendratanayAyAH / garbhe samApanna iha jIva: pUrvakarmabhiH // 58 // eSa te parikathita tasya garbhasya saMbhavo bhadre ! / tava svAminyAH hetuM zruNu ghanavirahaduHkhasya // 59 // aJjanA pUrvabhava caritram - paumacariyaM eSA''sItpUrvabhave bAlA kanakodarI mahAdevI / lakSmIriti nAma tadA tasyAH sapatnI tatra dvitIyA // 60 // samyaktvabhAvitamatiH sA lakSmIH sthApayitvA jinapratimAm / arcayati praNatamanasA stauti ca stutimaGgalazataiH // 61 // tadA nijasvapatnyA gADhaM kanakodaryA ruSTyA / gRhItvA siddhapratimA sthApitA gRhabAhyeoddeze // 62 // For Personal & Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 aMjaNAnivvAsaNahaNuyauppattiahiyAro-17/50-75 / nAmeNa saMjamasirI, taiyA ajjA kaeNa bhikkhAe / nayarammi paribhamantI, pecchai gharabAhire paDimA // 6 // muNiyaparamatthasArA, ajjA kaNaoyariM bhaNai etto / bhadde ! suNAhi vayaNaM, jaMtujjha hiyaM ca patthaM ca // 64 // naraya-tiriesu jIvo, hiNDanto niyayapAvapaDibaddho / dukkhehi mANusattaM, pAvai kammAvaseseNaM // 65 // taM ceva tume ladbha, mANusajammaM kulaM ciya visiTuM / hoUNa erisaguNA, mA kuNasu duguJchiyaM kammaM // 66 // jo jiNa-gurupaDikuTTho, puriso mahilA va hoi jiyaloe / so hiNDai saMsAre, dukkhasahassAi pAvento // 67 // soUNa ajjiyAe, vayaNaM kaNaoyarI supaDibuddhA / ThAvei ceiyahare, jiNavarapaDimA payatteNaM // 68 // jAyA gihidhammarayA, kAlagatA tattha saMjamaguNeNaM / devI hoUNa cuyA, uppannA aJjaNA esA // 69 // jaM bAhirammi paDimA, ThaviyA eyAe rAga-doseNaM / taM esa mahAdukkhaM, aNuhUyaM rAyadhUyAe // 70 // geNhasu jiNavaradhamma, bAle ! saMsAradukkhanAsayaraM / mA puNaravi ghorayare, bhamihisi bhavasAgare ghore // 71 // jo tujjha esa gabbho, hohI putto guNAhio loe / so vijjAharaiDDiM, sammattaguNaM ca pAvihii // 72 // thovadivasesu bAle !, daieNa samaM samAgamo tujhaM / hohI nissaMdehaM, bhayamuvveyaM vivajjehi // 73 // bhAveNa vandio so, samaNo dAUNa tANa AsIsaM / uppaiya nahayaleNaM, niyayaTThANaM gao dhIro // 74 // paliyaGkaguhAvAse, toe uvagaraNa-bhoyaNAIyaM / savvaM vasantamAlA, karei vijjAniogeNaM // 5 // nAmnA saMyamazrIstadA''ryA kRtena bhikSAyAH / nagare paribhramantI pazyati gRhabahiH pratimA // 63 / / jJAtaparamArthasArA''ryA kanakodara bhaNatItaH / bhadre ! zruNu vacanaM yattava hitaM ca pathyaM ca // 64|| naraka-tiryakSu jIvo hiNDamAnonijapApapratibaddhaH / duHkhai rmAnuSyatvaM prApnoti karmAvazeSeNa // 65 // tadeva tvayA labdhaM manuSyajanma kulameva viziSTam / bhUtvetAdRzaguNA mA kuruSva jugupsitaM karma // 66 // yo jina-gurupratikRSTaH puruSo mahilA va bhavati jIvaloke / sa hiNDate saMsAre duHkha sahasrANi prApnuvan // 67 // zrutvA''ryAyA vacanaM kanakodarI supratibuddhA / sthApayati caityagRhe jinavarapratimA prayatnena / / 68|| jAtA gRhidharmaratA kAlagatA tatra vA saMyamaguNena / devI bhUtvA cyutotpannA'JjanaiSA // 69 // yadvarhiH pratimA sthApitA'nayA rAgadveSeNa / tadetanmahAduHkhamanubhUtaM rAjaputryA // 70 // gRhANa jinavaradharma bAle ! saMsAraduHkhanAzakaram / mA punarapi ghoratare bhramiSyasi bhavasAgare ghore // 71 // yastavaiSa garbhobhaviSyati putro guNAdhiko loke / sa vidyAdharaddhiM samyaktvaguNaM ca prApsyati // 72 // stokadivasai rbAle ! dayitena samaM samAgamastava / bhaviSyati nissaMdehaM bhayamudvegaM vivarjaya // 73 // bhAvena vanditaH sa zramaNo datvA tayorAzISam / utpatya nabhastalena nijasthAnaM gato dhIraH // 74 / / paryaMkaguhAvAse tasyA upakaraNabhojanAdikam / sarvaM vasantamAlA karoti vidyAniyogena // 75 / / 1. raajduhitraa| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paumacariyaM evaM kameNa sUro, atthAo sayalakiraNaparivAro / utthariUNa pavatto, bahalatamo kajjalasavaNNo // 76 // tAva cciya saMpatto, sIho daDhadADhakesarAruNio / pajjaliyanayaNajuyalo, lalantajIho kayanto vva // 77 // taM pecchiUNa sIhaM, doNNi vi bhyvihlpunnnnvynno| accantamasaraNAo, dasa vi disAo paloyanti // 78 // daTuM vasantamAlA, tihatthamettaTThiyaM gayavarAriM / pAsesu aJjaNAe, kurali vva nahaGgaNe bhamai // 79 // hAhA ! hayA si muddhe !, puvvaM dohaggavirahadukkheNaM / bandhavajaNeNa cattA, puNaravi sIheNa paDiruddhA // 80 // esA mahindataNayA, pavaNaMjayagehiNI guhAmajjhe / sIheNa khajjamANI, rakkhasu vaNadevae ! turiyaM // 81 // daTTaNa guhAvAsI, maNicUlo nAma tattha gandhavvo / kAUNa saraharUvaM, dhADei guhAu paJcamuhaM // 82 // sIhabhayammi vavagae, saMpaDie jIviyavvae bAlA / sayaNijjammi nisaNNA, vasantamAlAe Dyammi ||83tth| tAva cciya gandhavvo, bhaNio devIe cittamAlAe / sAmiya ! gAyasu gIyaM, eyANaM sajjhasAvaharaM // 44 // to gAiuM pavatto, gandhavvo maNaharaM saha piyAe / varavINAgahiyakaro, jiNavarathuimaGgalasaNAhaM // 85 // soUNa gIyasaI, mahindataNayA vasantamAlA ya / vavagayabhayAu doNNi vi, acchanti tahiM guhAvAse // 86 // jAe pabhAyasamae, nANAvihajalaya-thalayakusumehiM / muNisuvvayassa calaNe, accenti visuddhabhAvAo // 87 // acchanti tattha doNNi vi, jiNapUyA-vandaNujjayamaIo / gandhavvo cciya tAo rakkhai niyayaM payatteNaM // 48 // evaM krameNa sUryo 'staH sakalakiraNaparivAraH / avastRtya pravRtto bahalatamaH kajjalavarNaH // 76|| tAvadeva saMprAptaH siMho dRDhadaMSTrAkesarAruNitaH / prajvalitanayanayugalo lalajjIhyaH kRtAnta iva // 77 // taM dRSTvA siMha dvayapi bhayavihvalapUrNavadane / atyantamazaraNe dazApi dizaH pralokete // 78 // dRSTvA vasantamAlA trirhastamAtrasthitaM gajavarArim / pArzve aJjanAyAH pakSINIva nabhoM'gaNe bhramati // 79 // hA hA ! hatA'si mugdhe ! pUrvadaurbhAgyavirahaduHkhena / bAndhavajanena tyaktA punarapi siMhena pratiruddhA // 80 // eSA mahendratanayA pavanaJjayagRhiNI guhAmadhye / siMhena bhakSyamANA rakSa vanadevate ! tvaritam / / 81 // dRSTvA guhAvAsI maNicUDo nAma tatra gAndharvaH / kRtvA zarabharupaM nissArayati guhAyAH paJcamukham // 82 // siMhabhaye vyagate saMprApte jIvitavye bAlA / zayanIye niSaNNA vasantamAlayA racite // 83 // tAvadeva gAndharvo bhaNito devyA citramAlyA / svAmin / gAya gItametayoH sAdhvasApaharam // 84 // tadA gAtuM pravRtto gAndharvo manoharaM saha priyayA / varavINAgRhItakaro jinavarastutimaGgalasanAtham // 5 // zrutvA gItazabdaM mahendratanayA vasantamAlA ca / vyagatabhaye dvayapyAsAte guhAvAse // 86 // jAte prabhAtasamaye nAnAvidhajalajasthalajakusumaiH / munisuvratasya caraNAvarcayato vizuddhabhAvAt // 87 // AsAte tatra dvayapi jinapUjAvandanodyatamatI / gAndharva eva te rakSati nityaM prayatnena // 88 // 1. kNpNtsriiraao-prty| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197 aMjaNAnivvAsaNahaNuyauppattiahiyAro-17/76-99 aJjanAyAH putraprasUtiHaha aJjaNA kayAI, vasantamAlAe viie sayaNe / varadArayaM pasUyA, puvvadisA ceva divasayaraM // 89 // tassa pabhAveNa guhA, varataruvarakusuma-pallavasaNAhA / jAyA koilamuhalA, mahuyarajhaMkAragIyaravA // 10 // ghettUNa bAlayaM sA, ucchaGge aJjaNA ruyai muddhA / kiM vaccha ! karemi tuhaM, etthAraNNe apuNNA haM? // 11 // esa piyA te puttaya ! ahavA mAyAmahassa ya gharammi / jai tujjha jammasamao, honto vi tao mahANando // 12 // tujjha pasAeNa ahaM, puttaya ! jIvAmi natthi saMdeho / paisayaNavippamukkA, jUhapaNaTThA maI ceva // 13 // bhaNai ya vasantamAlA, sAmiNi chaDDehi paribhavaM savvaM / na ya hoi aliyavayaNaM, jaM puvvaM muNivarAiTuM // 14 // aJjanAyAH mAtulamIlanam - eyaM tANa palAvaM, suNiUNa nahaGgaNAu oiNNo / sayalaparivArasahio, tAva ya vijjAharo sahasA // 15 // pecchai guhApaviTTho, juvaIo doNNi ruuvkliyaao|pucchi kiyAluyamaNo, katto si ihA''gayA tubbhe ? // 16 // bhaNai ya vasantamAlA, supurisa ! esA mahindanivadhUyA / nAmeNa aJjaNA vi hu, mahilA pavaNaMjayabhaDassa // 17 // so annayA kayAI, kAUNa imAe gabbhasaMbhUI / calio sAmisayAsaM, na ya keNai tattha pariNAo // 18 // diTThA ya sAsuyAe, gurubhArA esa mUDhahiyayAe / kAUNa duTThasIlA, piubhavaNaM pesiyA sigdhaM // 19 // aJjanAyAH putraprasUtiH - athAJjanA kadAcidvasantamAlayA viracite zayane / varadArakaM prasUtA pUrvadigiva divAkaram // 89 // tasya prabhAvena guhA varataruvarakusumapallavasanAthA / jAtA kokilamukharA madhukarajhaMkAragItaravA // 10 // gRhItvA bAlakaM sotsaGge aJjanA roditi mugdhA / kiM vatsa! karomi tavAtrAraNye 'puNyAham // 11 // eSa pitA te putra ! athavA mAtAmahasya ca gRhe / yadi tava janmasamayo'bhavadapi tato mahAnandaH // 12 // tava prasAdenAhaM putra ! jIvAmi nAsti saMdehaH / patisvajanavipramuktA yuthaprabhraSTA mRgIva // 13 // bhaNati ca vasantamAlA svAmini muJca paribhavaM sarvam / na ca bhavatyalikavacanaM yatpUrvaM munivarAdiSTam // 94 // aJjanAyAH mAtulamIlanam - evaM tayoH pralApaM zrutvA nabho'ganAdavatIrNaH / sakalaparivArasahitastAvacca vidyAdharaH sahasA // 15 // pazyati guhApraviSTo yuvatI dve rupakalite / pRcchati kRpAlumanAH kuta ihAgate yuvAm / / 16 / / bhaNati ca vasantamAlA satpuruSa ! eSA mahendranRpaduhitA / nAmnA'JjanA'pi hu mahilA pavanaJjayabhaTasya // 97 / / so'nyadA kadAcitkRtvA'syAM garbhasambhUtiH / calitaH svAmIsakAzaM na ca kenacittatra parijJAtaH // 18 // dRSTA ca zvazrvA gurubhAraiSA mUDhahRdayayA / kRtvA duSTazIlA pitRbhavanaM preSitA zIghram // 99 // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 paumacariyaM teNa vi ya mahindeNaM, nicchUDhA tivvadosabhIeNaM / samayaM mae paviTThA, esA raNNaM mahAghoraM // 100 // esA dosavimukkA, rayaNIe ajja pacchime jAme / varadArayaM pasUyA, paliyaGkaguhAe majjhammi // 101 // eyaM ciya parikahie, jaMpai vijjAharo suNasu bhadde ! / nAmeNa cittabhANU, majjha piyA kuruvaraddIve // 102 // paDisujjautti ahayaM, sundaramAlAe kucchisNbhuuo| varahiyasundarIe, bhAyA ya mahindabhajjAe // 103 // maha esa bhaiNidhUyA, bAlA cirakAladiTThapamhaTThA / sAbhinnANehi puNo, muNiyA sayaNANurAeNaM // 104 // nAUNa mAulaM sA ruvai vaNe tattha aJjaNA kaluNaM / ghaNadukkhaveDhiyaGgI, vasantamAlAesamasahiyA // 105 // vAreUNa ruyantI, bhaNio paDisujjaeNa gaNiyaNNU / nakkhatta-karaNa-jogaM, kahehi eyassa bAlassa // 106 // so bhaNai ajja diyaho, vibhAvasu bahulaaTThamI ya cettassa / samaNo cciya nakkhattaM, bambhA uNa bhaNNae jogo // 107 // mesammi ravI tuGgo, vaTTai mayare sasI ya samaThANe / Aro vasabhe gamaNo, kulirammi ya bhaggavo tuGgo // 108 // gurusaNi moNe tuGgA, buho ya kaNNaMmi vaTTae ucco / sAhenti rAyariddhi, imassa bAlassa jogattaM // 109 // supurisa ! subho muhatto, udao mINassa Asi tavvelaM / savve gahA'NukUlA, viddhiTThANesu vaTTanti // 110 // evaM mahAnimittaM, bhaNiyaM bala-bhoga-rajja-sAmiddhI / bhottUNa esa bAlo, siddhisuhaM ceva pAvihiI // 111 // nakkhattapADhayaM pi ya, saMpUeUNa tattha paDisUro / to bhaNai bhAiNejjI, haNuruhanayaraM pagacchAmo // 112 // tenA'pi ca mahendreNa niSkASitA tIvradoSabhItena / samakaM mayA praviSTaiSA'raNyaM mahAghoram // 100 // eSA doSavimuktA rajanyAmadya pazcime yAme / varadArakaM prasUtA paryaMkaguhAyA madhye // 101 // evameva parikathite jalpati vidyAdharaH zruNu bhadre ! / nAmnA citrabhAnurmamapitA kuruvaradvIpe // 102 / / pratisUryaka ityahaM sundaramAlAyAH kukSi saMbhUtaH / varahRdayasundaryA bhrAtA ca mahendrabhAryAyAH // 103 // mamaiSA bhaginIduhitA bAlA cirakAladRSTavismRtA / sAbhijJAnaiH punarjJAtA svajanAnurAgeNa // 10 // jJAtvA mAtulaM sA roditi vane tatrAJjanAkaruNam / ghanaduHkhaveSTitAGgI vasantamAlAyAH samasahitA // 105 // vArayitvA rudantI bhaNitaH pratisUryeNa gaNitajJaH / nakSatra-karaNa-yogaM kathayatasya bAlasya // 106 / / sa bhaNatyadya divaso vibhAvasu bahulASTamI ca caitrasya / zravaNa eva nakSatraM brahma puna bhaNyate yogaH // 107 // meSe ravirutuGgo vartate makare zazI ca samasthAne / Aro vRSabhe gamanaH kulire ca bhArgavastuGgaH // 108 / guruzanI mIna uttuGgA, budhazca kanyAyAM vartata ucca: / kathayanti rAjaddhimetasya bAlasya yogyatAm // 109 // satpuruSa ! zubhomuhUMta udayo mInasyAsIttatkAlam / sarve grahA anukUlA vRddhisthAneSu vartante // 110 // evaM mahAnimittaM bhaNitaM bala-bhoga-rAjya samRddhim / bhuktavaiSa bAlaH siddhisukhameva prApsyati // 111 // nakSatrapAThakamapi ca saM pUjayitvA tatra pratisUryaH / tadA bhaNati bhAgineyIM hanuruhanagaraM pragacchAmaH // 112 / / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMjaNAnivvAsaNahaNuyauppattiahiyAro - 17/100-123 to niggayA guhAo, ThANanivAsiM suraM khamAveDaM / vaccai nahaGgaNeNaM, varakaNayavimANamArUDhA // 113 // ucchaGgavaTThiyataNU, bAlo daTThUNa khiGkhiNIjAlaM / mINo vva samucchalio, paDio giriNo silApaTTe // 114 // suyaM paDiyaM yantI bhaNai aJjaNA kaluNaM / dAUNa nihI majjhaM, acchINi puNo avahiyANi // 115 // tosA mahindataNayA, samayaM paDisujjaeNa avaiNNA 1 hAhAkAramuharavA, pecchiya silAyale bAlaM // 116 // niruvahayaGgovaGgo, gahio bAlAe paramatuTThAe / paDisujjaeNa vi tao, pasaMsio harisiyamaNeNaM // 117 // jANavimANArUDhA, samayaM putteNa aJjaNA turiyaM / bahutUramaGgalehiM, pavesiyA haNuruhaM naraM // 118 // jammU mahato, tassa kao kheyarehi tuTThehiM / devehi devaloe, najjai inde samuppanne // 119 // bAlattaNammi jeNaM, selo AcuNNio ya paDieNaM / teNaM ciya siriselo, nAmaM paDisujjaeNa kayaM // 120 // haNuruhanayarammi jahA, sakkAro pAvio ahamahanto / haNuo tti teNa nAmaM, bIyaM ThaviyaM guruyaNeNaM // 121 // savvajaNANandayaro, tammi pure surakumArasamarUvo / acchai parikIlanto, suheNa jaNaNIe hiyaiTTho // 122 // eva narA suNiUNa mahantaM, puvvakayaM bahudukkhavivAyaM / saMjamasuTThiyaujjuyabhAvA, hoha sayA vimale jiNadhamme // 123 // // iya paumacarie haNuyasaMbhavavihANo nAma sattarasamo uddesao samatto // tato nirgatA guhAtsthAnanivAsinaM suraM kSamayitvA / gacchati nabho'GganenaH varakanakavimAnamAruDhA // 113 // utsaGgAvasthitatanuH rbAlo dRSTvA kiMkiNIjAlam / mIna iva samucchalitaH patito gireH zilApaTTe // 114 // dRSTvA ca sutaM patitaM rudantI bhaNatyaJjanA karuNam / datvA nidhiM mamA'kSiNi punarevahitAni // 115 // tataH sA mahendratanayA samakaM pratisUryeNAvatIrNA / hAhAkAramukharavA pazyati ca zilAtale bAlam // 116 // nirupahatAGgopAGgo gRhIto bAlayA paramatuSTayA / pratisUryeNApi tataH prazaMsito harSitamanena // 117 // yAnavimAnAruDhA samakaM putreNAJjanA tvaritam / bahutUryamaGgalaiH pravezitA hanuruhaM nagaram // 118 // janmotsavo mahAMstasya kRtaH khecaraistuSTaiH / devai rdevaloke jJAyata indre samutpanne // 119 // bAlatve yena zaila AcUrNitazca patitena / tenaiva zrIzailo nAma pratisUryeNa kRtam // 120 // hanuruhanagare yathA satkAraH prApito'timahAn / hanumAniti tena nAma dvitIyaM sthApitaM gurujanena // 121 // sarvajanAnandakarastasminpure surakumArasamarupaH / Aste parikrIDan sukhena jananyA hRdayeSTaH // 122 // evaM narA zrutvA mahatpUrvakRtaM bahuduHkhavipAkam / saMyamasusthitarjubhAvA bhavata sadA vimale jinadharme // 123 // // iti padmacaritre hanumat saMbhava vidhAno nAma saptadazoddezaH samAptaH // For Personal & Private Use Only 199 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. pavaNaMjaya-aMjaNAsundarIsamAgamavihANaM pavanaJjayena aJjanAyA gaveSaNA evaM te magahAhiva !, kahiyaM siriselajammasaMbandhaM / etto suNAhi saMpai, pavaNaMjayakAraNaM savvaM // 1 // pavaNaMjaeNa etto, gantuM laGkAhivaM paNamiUNaM / laddhAeseNaM ciya, varuNeNa samaM kayaM jujjhaM // 2 // saMgAmammi pavatte, varuNaM uvauTThiUNa pavaNagaI / kArei saMdhisamayaM, jalakanto dUsaNaM muyai // 3 // laGkAhiveNa etto, sammANeUNa tattha pavaNagaI / vIsajjio ya vaccai, sapuraM gayaNeNa tUranto // 4 // pavisarai niyayanayaraM, gurUNa kAUNa sahariso viNayaM / kantAsamUsuyamaNo, allINo aJjaNAbhavaNaM // 5 // tattha bhavaNe niviTTo, saMbhAseUNa pariyaNaM sayalaM / kantaM apecchamANo, pucchi pavaNaMjao mittaM // 6 // parimuNiyakAraNeNaM, siTTaM mitteNa tujjha sA mahilA / nIyA mahindanayaraM, tattha'cchai piihare bAlA // 7 // evaM ca kahiyamette, mahindanayaraM gao pavaNavego / daTThUNa niyayasasuraM, riyaio aJjaNAbhavaNaM // 8 // tattha vi ya apecchanto, kantAvirahaggitaviyasavvaGgo / bhavaNekkavarataruNI, pucchi katto mahaM bhajjA ? // 9 // tI vi tassa siddhaM, sA mahIlA tujjha gabbhadoseNaM / avavAyajaNiyadukkhA, gurUhi cattA gayA raNaM // 10 // 18. pavanaJjayAJjanAsundarIsamAgama vidhAnam pavanaJjayena aJjanAyA gaveSaNA - evaM te magadhAdhipa ! kathitaM zrIzailajanmasambandham / itaH zruNu saMprati pavanaJjayakAraNaM sarvam // 1 // pavanaJjayeneto gatvA laGkAdhipaM praNamya / labdhAdezenaiva varuNena samaM kRtaM yuddham // 2 // saMgrAme pravRtte varuNamupotthAya pavanagatiH / kArayati saMdhisamayaM jalakAnto dUSaNaM muJcati ||3|| laGkAdhipenetaH sanmAnya tatra pavanagatiH / visarjitazca vrajati svapuraM gaganena tvaran // 4 // pravizati nijanagaraM gurUNAM kRtvA saharSo vinayam / kAntAsamutsukamanA AlIno'JjanAbhavanam // 5 // tatra bhavane niviSTaH saMbhASya parijanaM sakalam / kAntAmapazyan pRcchati pavanaJjayo mitram // 6 // parijJAtakAraNena ziSTaM mitreNa tava sA mahilA / nItA mahendranagare tatrAsti pitRgRhe bAlA // 7 // evaM ca kathitamAtre mahendranagaraM gataH pavanavego / dRSTvA nijazvasuramiryati tato'JjanAbhavanam // 8 // tatrApi cApazyankAntAvirahAgnitaptasarvAGgaH / bhavanaikavarataruNiM pRcchati kuto mama bhAryA ? // 9 // tayA'pi tasya ziSTaM sA mahilA tava garbhadoSeNa / apavAdajanitaduHkhA gurubhistyaktA gatAraNyam // 10 // 1. iyatti-gacchati / 2. taruNi- pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 pavaNaMjaya-aMjaNAsundarIsamAgamavihANaM-18/1-22 suNiUNa vayaNameyaM, pavaNagaI dukkhadUmiyasarIro / chiddeNa ya niggantuM, bhamai ya kantA gavesanto // 11 // parihiNDaUNa vasuhaM, alahanto aJjaNAe paDivattI / gacchasu AiccapuraM, mittaM pavaNaMjao bhaNai // 12 // eyaM ciya saMbandhaM, gurUNa savvaM kahehi gantUNa / ahayaM puNa puhaiyale, bhamAmi kantA gavasanto // 13 // jai taM mahindataNayaM, ettha na pecchAmi paribhamanto haM / to nicchaeNa maraNaM, mitta painnA mahaM esA // 14 // taM mottUNa pahasio, AiccapuraM khaNeNa saMpatto / pavaNaMjayasaMbandhaM, gurUNa savvaM niveei // 15 // pavanaJjayasya vilapanam - pavaNaMjao vi etto, AruhiuM gayavaraM gayaNagAmI / parihiNDiUNa vasuhaM, kuNai palAvaM tao vimaNo // 16 // sogAyavasaMtattA, miNAladalakamalakomalasarIrA / hariNi vva jUhabhaTThA, katto va gayA mahaM kantA ? // 17 // gurubhArakheiyaGgI, calaNehiM dabbhasUibhinnehiM / gamaNaM aNucchahantI, kiM khaiyA duTThasatteNaM ? // 18 // kiM vA asaNa-tisAe, bAhijjantI muyA araNNammi? kiM kheyareNa keNai, avahariyA sA mahaM kantA ? // 19 // evaM bahuppayAraM, pavaNagaI vilaviUNa diinnmuho| bhUyaravaM nAma vaNaM, saMpatto so gavesanto // 20 // tattha vi ya apecchanto, mahilaM pavaNaMjao vigayahAso / to sumariuM painnaM, satthesu samaM muyai hatthI // 21 // jaM parihavo mahanto, tujjha kao vAhaNAisatteNaM / taM khamasu majjha gayavara ! viharahasu raNNe jahicchAe // 22 // zrutvA vacanametatpavanagatirdu:khadavitazarIraH / chidreNa ca nirgatya bhramati ca kAntAM gaveSayan // 11 // parihiNDya vasudhAmalabhamAno'JjanAyAH pratipattiH / gacchAdityapuraM mitraM pavanaJjayo bhaNati // 12 // evameva sambandhaM garUNAM sarvaM kathaya gatvA / ahaM panaH pathivItale bhramAmi kAntAM gaveSayana // 13 // yadi tAM mahendrAtanayAmatra na pazyAmi paribhramannaham / tadA nizcayena maraNaM mitra ! pratijJA mamaiSA // 14 // taM muktvA prahasita AdityapuraM kSaNena saMprAptaH / pavanaJjayasaMbaMdhaM gurUNAM sarvaM nivedayati // 15 // pavanaJjayasya vilapanam - pavanaJjayo'pIta Aruhya gajavaraM gaganagAmI / parihiNDya vasudhAM karoti pralApaM tato vimanAH // 16 // zokAtapasaMtaptA mlAnadalakamalakomalazarIrA / hariNIva yUthabhraSTA kuto vA gatA mama kAntA ? // 17 // gurubhArakheditAGgI caraNAbhyAM darbhasUcibhinna bhyAm / gamanamanutsahantI kiM khAditA duSTasatvena ? // 18 // kiM vA azana-tRDbhyAM bAdhamAnA mRtA'raNye ? / kiM khecareNa kenacidapahRtA sA mama kAntA ? // 19 // evaM bahuprakAraM pavanagati vilapya dInamukhaH / bhUtaravaM nAma vanaM saMprAptaH sa gaveSayan // 20 // tatrApi cApazyanmahilAM pavanaJjayo vigatahAsyaH / tataH smRtvA pratijJAM zastraiH samaM muJcati hastinam // 21 // yatparibhavo mahAMstavakRto vahanAtisaktena / tatkSamasva mama gajavara ! viharAraNye yathecchayA / / 22 / / 1-2. kNt-prty0|3. myaa-prty0| 4. bhuuyvrN-prty0|5. hatthi-pratya0 / pauma. bhA-2/2 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only wwwjainelibrary.org Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 paumacariyaM evaM ciya volaNA, rayaNI pavaNaMjayassa tammi vaNe / jaM piuNA tassakayaM, taM magahavaI suNasu etto // 23 // pavaNaMjayavuttante, mitteNa niveie gurUNa to| savvo sayaNa-pariyaNo, jAo aidukkhio vimaNo // 24 // suyasogagaggaragirA, keu (kitti ) maI bhaNai pahasiyaM etto / puttaM mottUNa mamaM, egAgI kiM tuma Ao ? // 25 // so bhaNai devi ! teNaM, ahayaM saMpesio ihaM turio| virahabhayadukkhieNaM, kAUNa imaM painnaM tu // 26 // jai taM ettha varataNU, na ya haM pecchAmi somasasivayaNaM / tA majjha ettha maraNaM, hohI bhaNiyaM tuha suteNaM // 27 // suNiUNa vayaNameyaM, keu(kitti) maI mucchiyA smaastthaa| __ juvaIrhi saMparivuDA, kuNai palAvaM tao kaluNaM // 28 // amuNiyakajjAe mae, pAvAe erisaM kayaM kammaM / jIvassa vi saMdeho, jeNa ya puttassa me jAo // 29 // eyaM AiccapuraM, ArAmujjANa-kANaNasamiddhaM / maha putteNa virahiyaM, na dei sohaM araNNaM va // 30 // saMThAviUNa mahilaM, palhAo niggao purvraao| puttassa maggaNaTe, purao cciya pahasiyaM kAuM // 31 // savve vi kheyarindA, vAhariyA ubhayaseDhivatthavvA / sigdhaM ciya saMpatA, palhAyanarAhivasayAsaM // 32 // hiNDanti gavesantA, pavaNagaI te samantao puhaI / paDisujjaeNa diTThA, dUyA palhAyanivataNayA // 33 // paripucchiehi siTuM, pavaNaMjayakAraNaM aparisesaM / soUNa aJjaNA vi ya, ahiyayaraM dukkhiyA jAyA // 34 // rovantI bhaNai tao, hA nAha ! kao gao apuNNAe / bahudukkhabhAiNIe, aladdhasuhasaMgamAsAe ? // 35 // evameva vyatItA rajanI pavanaJjayasya tasmin vane / yatpitrAtasya kRtaM tanmagadhapate zruNvitaH // 23 // pavanaJjayavRtAnte mitreNa nivedite guruNAM tataH / sarvaH svajanaparijano jAto'tiduHkhito vimanAH // 24 // sutazokagadgadgirA kIrtimatI bhaNati prahasitamitaH / putraM muktvA mamaikAkinaM kiM tvamAyAtaH? // 25 // sa bhaNati devi tenAhaM saMpreSita iha tvaritaH / virahabhayaduHkhitena kRtvamA pratijJAM tu // 26 / / yadi tAmatra varatanuM na cAhaM pazyAmi saumyazazivadanAm / tato mamAtra maraNaM bhaviSyati bhaNitaM tava sutena // 27 // zrutvA vacanametatkIrtimatI mucchitA samAzvAstA / yuvatibhiH saMparivRtA karoti pralApaM tataH karuNam // 28 // amuNitakAryayA mayA pApayetAdRzaM kRtaM karma / jIvasyApi saMdeho yena ca putrasya me jAtaH // 29 // etadAdityapuramArAmodyAnakAnanasamRddham / mama putreNa virahitaM na dadAti zobhAmaraNyamiva // 30 // saMsthApya mahilA prahlAdo nirgataH puravarAt / putrasya mArgaNArthe purata eva prahasitaM kRtvA // 31 // sarve'pi khecarendrA vyAhatA ubhayazreNivAstavyAH / zIghrameva saMprAptAH prahlAdanarAdhipasakAzam // 32 // hiNDante gaveSayantaH pavanagatiM te samantataH pRthivIm / pratisUryeNa dRSTA dUtAH prahlAdanRpasatkAH // 33 // paripRSTaiH ziSTaM pavanaJjayakAraNamaparizeSam / zrutvA'JjanA'pi cAdhikataraM duHkhitA jAtA // 34 // rudantI bhaNati tato hA nAtha! kuto gato 'puNyayA / bahudu:khabhAginyA'labdhasukhasaMgamAzayA ? // 35 / / 1. vrtnnuN-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pavaNaMjaya - aMjaNAsundarIsamAgamavihANaM - 18 / 23 -48 paDisujjao vi etto, AsAseUNa aJjaNA turiyaM / uppaio gayaNayale, pecchai vijjAhare savve // 36 // aha te gavesamANA, bhUyAraNNaM vaNaM samaNupattA / pecchanti tattha hatthi, pavaNaMjayasantiyaM mattaM // 37 // daTThUNa gayavaraM taM, savve vijjAharA supritutttthaa| jaMpanti ekmekkaM, pavaNagaI ettha nikkhuttaM // 38 // aJjaNagirisamasariso, siyadanto caDulacalaNagaigamaNo / pAsesu paribhamanto, rakkhar3a sAmI subhicco vva // 39 // daTThUNa pavaNavegaM, oiNNA kheyarA nahayalAo / vArei alliyante, tassa samIvaM gayavaro so // 40 // kAUNa vase hatthi, pavaNasamIvammi kheyarA pattA / pecchanti acaliyaGga, muNi vva jogaM samArUDhaM // 41 // AliGgiUNa puttaM, palhAo ruyai bahuvihapalAvaM / hA vaccha ! mahiliyAe, kaeNa dukkhaM imaM patto // 42 // parivajjiyamAhAraM, kayamoNaM maraNanicchiucchAhaM / nAUNa sAhai phuDaM, paDisUro aJjaNApagayaM // 43 // kumAra ! nisuNa, saMjhAgirimatthae muNivarassa / uppannaM nANavaraM, nAmeNa aNantaviriyassa // 44 // taM vandiUNa samaNaM, AgacchanteNa tattha rayaNIe / paliyaGkaguhAe mae, rovantI aJjaNA diTThA // 45 // paripucchiyA ya tIe, siddhaM nivvAsakAraNaM savvaM / AsAsiyA mae cciya, sayaNasiNehaM vahanteNaM // 46 // taddivasaM ciya tIe, jAo putto surUvalAyaNNo / divvavimANArUDho, nijjanto mahiyale paDio // 47 // oiNNo cciya sahasA, gayaNAo aJjaNAe samasahio / pecchAmi bAlayaM taM, paDiyaM girikandaruddese // 48 // pratisUryo'pIta AzvAsyAJjanAM tvaritam / utpatito gaganatale pazyati vidyAdharAn sarvAn // 36 // atha te gaveSayanto bhUtAraNyaM vanaM samanuprAptAH / pazyanti tatra hastinaM pavanaJjayasatkaM mattam ||37|| dRSTvA gajavaraM taM sarve vidyAdharAH suparituSTAH / jalpantyekaikaM pavanagatiratra nizcitam // 38 // aJjanagirisamasadRzaH zvetadantazcaTUlacaraNagatigamanaH / pArzve paribhramanrakSati svAminaM subhRtya iva // 39 // dRSTvA pavanavegamavatIrNAH khecarA nabhastalAt / vArayatyupasarpastasya samIpaM gajavaraH saH // 40 // kRtvA vaze hastinaM pavanasamIpe khecarAH prAptAH / pazyantyacalitAGgaM munimiva yogaM samAruDham // 41 // AliGgya putraM prahlAdo roditi bahuvidhapralApam / hA vatsa! mahilAyA kRtena duHkhamidaM prAptaH // 42 // parivarjitamAhAraM kRtamaunaM maraNanizcitotsAham / jJAtvA kathayati sphUTaM pratisUryo 'JjanAvagatam // 43 // itaH kumAra ! niHzruNu saMdhyAgirimastake munivarasya / utpannaM jJAnavaraM nAmnAnantavIryasya // 44 // taM vanditvA zramaNamAgacchatA tatra rajanyAm / paryaMkaguhAyAM mayA rudantI aJjanA dRSTA // 45 // pratipRcchitA ca tayA ziSTaM nirvAsakAraNaM sarvam / AzvAsitA mayaiva svajanasnehaM vahatA // 46 // taddivasameva tasyA jAtaH putraH surupalAvaNyaH / divyavimAnAruDho nayanmahitale patitaH // 47 // avatIrNa eva sahasA gaganAdaJjanayA samasahitaH / pazyAmi bAlakaM taM patitaM girikandaroddeze // 48 // 1. aJjaNaM pratya0 / For Personal & Private Use Only 203 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 paumacariyaM saMcuNNio ya selo, sahasA bAleNa paDiyametteNaM / teNaM ciya sariselo, nAma se kayaM kumArassa // 49 // sahiyAe samaM bAlA, gahiyasuyA AyareNa lIlAe / nIyA haNuruhanayaraM, tattha pamoo kao viulo // 50 // tatto ya haNuruhapure, jeNaM saMvaDDio ya so bAlo |hnnuo tti teNa nAmaM, bIyaM ciya pAyaDaM jAyaM // 51 // esA te parikahiyA, samayaM putteNa maha pure bAlA |acchi mahindataNayA, mA annamaNaM tumaM kuNasu // 52 // suNiUNa vayaNameyaM, calio pavaNaMjao paramatuTTho / vijjAharehi samayaM, haNuruhanayaraM samaNupatto // 53 // vijjAharehi paramo, tattheva kao samAgamANando / bahukhANa-pANa-bhoyaNa-naDa-naTTaramantaaisoho // 54 // gamiUNa doNNi mAse, tattha gayA kheyarA niyapurAiM / pavaNaMjao vi acchai, tammi pure aJjaNAsahio // 55 // tattheva ya haNumanto saMpatto joNvaNaM saha kalAsu / sAhiyavijjo ya puNo jAo bala-vizyi saMparnA // 56 // putteNa mahiliyAe, sahio pavaNaMjao haNuruhammi / acchai bhogasamiddhi, bhuJjanto suravaro ceva // 57 // pavaNagaivioge aJjaNAsundarIe, parabhavajaNiyaM jaM pAviyaM tivvdukkhN| haNuyabhavasamUhaM je suNantIha tuTThA, vimalakayavihANA te hu pAvanti sokkhaM // 58 // ||iy paumacarie pavaNaMjayaJjaNAsundarIsamAgamavihANo nAma aTThArasamo uddesao samatto // saMcUrNitazca zailaH sahasA bAlena patitamAtreNa / tenaiva zrIzailonAma tasya kRtaM kumArasya // 49 // sakhyA sama bAlA gRhItasutA''dareNa liilyaa| nItA hanuruhanagaraM tatra pramodaH kRto vipulaH // 50 // tatazca hanuruhapure yena saMvardhitaHsa bAlaH / hanumAniti tena nAma dvitIyameva prakaTaM jAtam // 51 // eSA te parikathitA samakaM putreNa mama pure baalaa| Aste mahendratanayA mAnyamanastvaM kuru // 52 // zrutvA vacanametaccalitaH pavanaJjayaH paramatuSTaH / vidyAdharaiH samakaM hanuruhanagaraM samanuprAptaH // 53 // vidyAdharaiH paramastatra kRtaH samAgamanAnandaH / bahukhAna-pAna-bhojana-naTa-nATyaramamANAtizobhaH // 54 // gamayitvA dvau mAsau tatra gatAH khecarA nijapurANi / pavanaJjayo'pyAste tasminpure 'JjanAsahitaH // 55 // tatraiva ca hanumAnsaMprApto yauvanaM saha kalAbhiH / sAdhitavidyazca puna rjAto bala-vIryasaMpannaH // 56 // putreNa mahilayA sahita: pavanaJjayo hnuruhe| Aste bhogasamRddhiM bhuJjan suravara iva // 57 // pavanagativiyoge 'JjanAsundaryA parabhavajanitaM yatprAptaM tIvra duHkham / hanumAnbhavasamuhaM ye zruNvantIha tuSTA vimalakRtavidhAnAste hu prApnuvanti sukham / / ||iti padmacaritre pavanaJjayAJjanAsundarisamAgamavidhAno nAmASTAdazama uddezaH samAptaH // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 19. varuNaparAjaya-rAvaNarajjavihANaM // rAvaNasya varuNena saha saGgrAmaHaha rAvaNo vi dIhaM, kohabharuvvahaNadUmiyasarIro / varuNassa viggahatthe, meleI kheyare savve // 1 // kikkindhipuranivAsI, pAyAlaGkArapuravare je ya / rahaneuravatthavvA, savve vijjAharA miliyA // 2 // aha rAvaNeNa dUo, sigdhaM saMpesio haNuruhammi / gantUNa sAmivayaNaM, kahei paDisUra-pavaNANaM // 3 // suNiUNa dUvayaNaM, gamaNasamucchAhanicchiyamaIyA / haNuyassa nirUvaNaM te, karenta rajjAbhiseyassa // 4 // jaNio ya tUrasaddo, paDupaDaha-gabhIrabherinigghoso / mantI vi kalasahatthA, haNuyassa avaTThiyA purao // 5 // paripucchiyA ya teNaM, sAhaha kiM erisaM imaM kajjaM ? / mantIhi vi parikahiyaM, kIra rajjAbhiseo te // 6 // pavaNaMjaeNa bhaNio, puttaya ! saddAviyA daNuvaINaM / amhehi sAmikajjaM, laGkA gantUNa kAyavvaM // 7 // asthi rasAyalanayare, varuNo nAmeNa tassa paDisattU / puttasayabalasamattho, aicaNDo dujjao samare // 8 // suNiUNa vayaNameyaM, haNumanto bhaNai viNayanamiyaGgo / santeNa mae tujhaM, na ya juttaM raNamuhaM gantuM // 9 // bhaNio pavaNagaINaM, puttaya ! bAlo mahAraNe ghore|rutttthaann bhaDANa tumaM, ajja vi vayaNaM na pecchAhi // 10 // // 19. varuNaparAjaya-rAvaNarAjyavidhAnam / atha rAvaNo'pi dIrgha krodhabharodvahanadavitazarIraH / varuNasya vigrahArthe melayati khecarAn sarvAn // 1 // kiSkindhipuranivAsI pAtAlalaGkApuravare ye ca / rathanUpuravAstavyAH sarve vidyAdharA militAH // 2 // atha rAvaNena dUtaH zIghraM saMpreSito hanuruhapure / gatvA svAmivacanaM kathayati pratisUrya-pavanayoH // 3 // zrutvA dUtavacanaM gamanasamutsAhanizcitamatiH / hanumato nirupaNaM tau kuruto rAjyAbhiSekasya // 4 / janitazca tUryazabda: paTupaTaha-gambhIrabherinirghoSaH / mantriNo'pi kalazahastA hanumato'vasthitAH purataH // 5 // paripRSTAzca tena kathayata kimetAdRzamidaM kAryam ? / mantribhirapi parikathitaM kriyate rAjyAbhiSekaste // 6 // pavanaJjayena bhaNitaH putra! zabdAyitA danupatinA / asmAbhissvAmikAryaM laGkAM gatvA kartavyam // 7 // asti rasAtalanagare varuNo nAmnA tasya pratizatruH / putrazatabalasamartho'ti caNDo durjayaH samare // 8 // zrutvA vacanametaddhanumAnbhaNati vinayanatAGgaH / sati mayi tava na ca yuktaM raNamukhaM gantum // 9 // bhaNita: pavanagatinA putra! bAlo mahAraNe ghore / ruSTAnAM bhaTanAM tvamadyApi vadanaM nApazyaH // 10 // 1. laMka-pratya0 / 2. soUNa-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 paumacariyaM bhaNai tao siriselo, kiM tAya ! vaeNa kAyarassa raNe ? / bAlo vi hu paJcamuho, mattagainde khayaM nei // 11 // vArijjanto vi bahuM, gamaNaggAhaM jayA na chaDDei / aNumannio kumAro, gurUNa tAhe cciya payaTTo // 12 // pahAo kayabalikammo, ApuccheUNa guruyaNaM savvaM / Aruhiya varavimANaM, calio laGkA saha baleNaM // 13 // jalavIipavvaovari, rattiM gamiUNa uggae suure| pecchanto salilanihi, paisai laGkApuri haNuo // 14 // sAhaNakayaparihattho, savvAlaGkArabhUsiyasarIro / nisiyarajaNeNa diTTho, haNumanto surakumAro vva // 15 // evaM dasANaNasabhaM, haNuo pavisarai rynnvicchurio| sAmantakayADovo, aNeyakusumaccaNavihANoM // 16 // mattagayalIlagAmI, paNamai laGkAhivaM pavaNaputto / teNa vi saMsabhameNaM, abbhuDheUNa uvagUDho // 17 // dinnAsaNe niviTuM, pucchai haNuyaM dasANaNo kusalaM / kuNai ya sammANavaraM, aigaruyaM dANavibhaveNaM // 18 // evaM samatthasAhaNa-sahio laGkAhivo puravarIe / raNaparihatthucchAho, viNiggao varuNapurahutto // 19 // vijjAe sAyaravaraM, bhettUNa ya varuNasantiyaM nayaraM / saMpatto cciya sahasA, sannAhakayaGgarAyabalo // 20 // soUNa rAvaNaM so, samAgayaM tattha savvabalasahio / sannaddha-baddha-kavao, viNiggao ahimuho varuNo // 21 // varuNassa suyANa sayaM, abbhiTTa rakkhasANa saMgAme / sara-satti-khagga-moggara-AuhavicchUDhaghAohaM // 22 // varuNasuehi raNamuhe, niddayapaharehi rakkhasANIyaM / bhaggaM daTTaNa sayaM, samuTThio rAvaNo turiyaM // 23 // bhaNati tataH zrIzailaH kiM tAta ! vayena kAtarasya raNe ? / bAlo'pi khalu paJcamukho mattagajendrAnkSayaM nayati // 11 // vAryamANo'pi bahu gamanAgrahaM yadA na muJcati / anumAnitaH kumAro guruNA tadaiva pravRttaH // 12 // snAtaH kRtabalikarmA''pRcchaya gurujanaM sarvam / Aruhya varavimAnaM calito laGkAM saha balena // 13 // jalavIcIparvatopari rAtri gamayitvodgate sUrye / prekSamANaH salilanidhiM pravizati laGkApuri hanumAn // 14 // sAdhanakRtadakSaH sarvAlaGkArabhUSitazarIraH / nizAcarajanena dRSTo hanumAn surakumAra iva // 15 // evaM dazAnanasabhAM hanumAn pravizati ratnavicchUritaH / sAmantakRtATopo'nekakusumArcanavidhAnaH // 16 // mattagajalIlAgAmI praNamati laGkAdhipaM pavanaputraH / tenApi sasaMbhrameNAbhyutthAyopagUDham / / 17 / / dattAsane niviSTaM pRcchati hanumantaM dazAnano kuzalam / karoti ca sanmAnavaramatigurukaM dAnavibhavena // 18 // evaM samastasAdhanasahito laGkAdhipaH pUravaryAH / raNaparipUrNotsAho vinirgato varuNapurAbhimukhaH // 19|| vidyayA sAgaravaraM bhitvA ca varuNasatkaM nagaram / saMprApta eva sahasA sannAhakRtAGgarAgabalaH // 20 // zrutvA rAvaNaM sa samAgataM tatra sarvabalasahitaH / sannaddha-baddha-kavaco vinirgato'bhimukho varuNaH / / 21 / / varuNasya sutAnAM zataM pravRttaM rAkSasAnAM saMgrAme / zara-zakti-khaDga-mudgarAyudhavikSiptaghAtaugham / / 22 / / varuNasutai raNamukhe nirdayaprahArai rAkSasAnIkam / bhagnaM dRSTvA svayaM samutthito rAvaNastvaritam // 23 // 1. aha manio kumAro guruhi-pratya0 / 2. kayaparikammo-mu0 / 3. laMkaM-pratya0 / 4. varuNapurAbhimukham / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varuNaparAjaya-rAvaNarajjavihANaM-19/11-37 207 jujjhanto dahavayaNo, varuNassa suehiM veDhio samare / mehehi va divasayaro, pAusakAle samotthario // 24 // indai-vihIsaNA vi ya, suhaDA taha bhANukaNNamAIyA / cakkaM va samArUDhA, varuNeNa bhamADiyA savve // 25 // rakkhasabalaM visaNNaM, haNumanto pecchiUNa prikuvio| bANAsaNiM muyanto, samuTThio niyayabalasahio // 26 // khaggeNa moggareNa ya, cakkeNa ya pavaNanandaNo suhaDe / AhaNai caDulapasarantavikkamo jaha kayanto vva // 27 // jujjhaM kAUNa ciraM, giNhai varuNassa nandaNe hnnuo| aha rAvaNo vi bandhai, varuNaM ciya nAgapAsehiM // 28 // ghettUNa puttasahiyaM, varuNaM AvAsio varujjANe / laGkAhivo kayattho, tatthA''sINo sasAmanto // 29 // viddhatthaM nayaravaraM, rakkhasasuhaDehi nAyagavihUNaM / gahiyavaradavvasAraM, bandIjaNasaMkulArAvaM // 30 // diTuM rakkhasavaiNA, taM nayaraM savvao viluppantaM / sigdhaM dayAlueNaM, nivAriyaM pavarapuriseNaM // 31 // mukko ya varuNarAyA, suyasahio rAvaNaM paNamiUNaM / haNuyassa dei kannaM, saccamaI nAma nAmeNaM // 32 // vatte pANiggahaNe, varuNaM ThaviUNa niyayananayarammi / raNarasaladdhAmariso, dahavayaNo Agao lakaM // 33 // haNuyassa rAvaNeNa vi, dinnA kannA guNehi saMpuNNA |dhuuyaa candaNahAe, aNaGgakusuma ti nAmeNaM // 34 // kAUNa karaggahaNaM, tIe samaM kaNNakuNDale nyre| bhuJjai bhogasamiddhi, siriselo surakumAro vva // 35 // tatto naleNa dinnA, kannA harimAliNi tti nAmeNaM / haNuyassa kinnarapure, kinnarakannAsayaM laddhaM // 36 // kikkindhipurAhivaI, duhiyaM tArAe tattha suggIvo / nAmeNa paumarAgaM, daTuM cintAvaro jAo // 37 // yudhyamAno dazavadano varuNasya sutai rveSTitaH samare / maidhairiva divasakara: prAvRTkAle samavastRtaH // 24 // indrajidvibhISaNAvapi ca subhaTAstathA bhAnukarNAdikAH / cakramiva samArUDhA varuNena bhrAmitAH sarve // 25 // rAkSasabalaM viSaNNaM hanumAndRSTvA parikupitaH / bANAzani muJcansamutthito nijabalasahitaH // 26 / / khaDgena mudreNa ca cakreNa ca pavananandanaHsubhaTAn / Ahanti caTulaprasaravikramo yathA kRtAnta iva // 27 // yuddhaM kRtvA ciraM gRhNAti varuNasya nandanAnhanumAn / atha rAvaNo'pi badhnAti varuNameva nAgapAzaiH / / 28 / / gRhItvA putrasahitaM varuNamAvAsito varodyAne / laGkAdhipaH kRtArthastatrAsIna: sasAmantaH // 29 // vidhvastaM nagaravaraM rAkSasasubhaTainAryakavihInam / gRhItavaradravyasAraM bandijanasaMkulArAvam // 30 // dRSTaM rAkSasapatinA taM nagaraM sarvato vilupantam / zIghraM dayAlunA nivAritaM pravarapuruSeNa // 31 // muktazca varuNarAjA sutasahito rAvaNaM praNamya / hanumate dadAti kanyAM satyamatI nAma nAmnA // 32 // vRtte pANigrahaNe varuNaM sthApayitvA nijanagare / raNarasalabdhAmarSo dazavadana Agato laGkAm // 33 // hanumate rAvaNenApi dattA kanyA guNaiH saMpUrNA / duhitA candranakhAyA anaGgakusumeti nAmnA // 34|| kRtvAkaragrahaNaM tayA samaM karNakuNDale ngre| bhunakti bhogasamRddhiM zrIzailaH surakumAra iva // 35 // tato nalena dattA kanyA harimAlinIti nAmnA / hanumate kinnarapure kinnarakanyAzataM labdham / / 36 / / kiSkindhipurAdhipati rduhitA tArAyAstatra sugrIvaH / nAmnA padmarAgAM dRSTvA cintAturo jAtaH // 37|| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 paumacariyaM tIe varassa kajje, vijjAharapatthivANa ruuvaaiN| lihiUNa ANiyAI, kameNa bAlA paloei // 38 // evaM paloyamANI, pecchai haNuyassa santiyaM rUvaM / kusumAuhasamasarisaM, taM ceva avaTThiyaM hiyae // 39 // muNiUNa tIe bhAvaM, suggIvo pavaNanandaNaM sigdhaM / ANei sadUeNaM, mahayA vibhaveNa sAhINaM // 40 // haNueNa varataNU sA, pariNIyA dANa-mANa-vibhavehiM / siripuragao mahappA, bhuJjai bhoge rddgunndddde||41|| evaM sahassamegaM, jAyaM haNuyassa pavaramahilANaM / rUva-guNasAliNINaM, saMpuNNamiyaGkavayaNANaM // 42 // aha rAvaNo vi rajjaM, kuNai tikhaNDAhivo vijiyasattU / siri-kitti-lacchinilao, vijjAharanamiyapayavIDho // 43 // cakkaM sudarisaNaM taM, divvaM majjhaNhakAlaravisarisaM / daNDarayaNaM pi jAyaM, bhayajaNaNaM savvarAyANaM // 44 // evaM jiNindavarasAsaNasuddhabhAvA, kAUNa puNNamaulaM iha maannustte| te devalogajaNiyaM vimalaM sarIraM, pAvanti uttamasuhaM ca sayA samiddhaM // 45 // // iya paumacarie rAvaNarajjavihANo nAma egUNavIsaimo uddesao samatto // tasyA varasya kArye vidyAdharapArthivAnAM rupANi / likhitvA''nItAni krameNa bAlA pralokate // 38 // evaM pralokayamANA pazyati hanumataH satkaM rupam / kusumAyudhasamasadRzaM taccaivAvasthitaM hRdaye // 39 // jJAtvA tasyA bhAvaM sugrIvaH pavananandanaM zIghram / AnayatisvadUtena mahatA vibhavena svAdhInam / / 40 // hanumatA varatanuHsA pariNItA dAna-mAna-vibhavaiH / zrIpuragato mahAtmA bhunakti bhogAn ratiguNADhyAn // 41 // evaM sahasramekaM jAtaM hanumataH pravaramahilAnAm / rupaguNazAlinInAM, saMpUrNamRgAMkavadanAnAm // 42 // atha rAvaNo'pi rAjyaM karoti trikhaNDAdhipo vijitazatruH / zrIkIrtilakSmInilayo vidyAdharanatapAdapIThaH // 43 // cakraM sudarzanaM taddivyaM madhyAhnakAlaravisadRzam / daNDaratnamapi jAtaM bhayajananaM sarvarAjAm // 44 // evaM jinendravarazAsanazuddhabhAvAH kRtvA puNyamatulamiha manuSyatve / te devalokajanitaM vimalaM zarIraM prApnuvantyuttamasukhaM ca sadA samRddham // 45 / / // iti padmacaritre rAvaNarAjyavidhAno nAmaikonaviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. laddhabhAvA-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 20. titthayara-cakkavaTTi-valadevAibhavAiTThANukittaNaM // tIrthakarAH teSAM ca dvicaramapUrvajanmanagarya:evaM magahAhivaI, cariyaM soUNa rakkhasindassa / pucchai gaNaharavasahaM, jiNa-cakkaharANa uppattI // 1 // aTThamao puNa jo so, baladevo tihuyaNammi vikkhaao| vaMse kassa mahAyasa!, uppanno kiM va se cariyaM ? // 2 // evaM gaNAhivo so, jaM bhaNio seNieNa namiUNaM / to sAhiuM pavatto, usabhAINaM jiNavarANaM // 3 // usabho ajio ya jiNo, suramahio saMbhavo bhvvinnaaso|abhinnndnno ya sumaI, paumasavaNNo supAso ya // 4 // candAbho kusumarado, dasamo puNa sIyalo ya seyaMso / bhayavaM pi vAsupujjo, vimalo'Nanto ya dhammo ya // 5 // santI kunthU ya aro, mallI muNisuvvao namI nemI / pAso ya vaddhamANo, jassa imaM vaTTae titthaM // 6 // paraloyammi pahANA, Asi purI puNDarIgiNI paDhamA / tayaNantaraM susImA, khemapurI rayaNavaracampA // 7 // usabhAI titthagarA, jAva cciya vAsupujjajiNavasabho / tAveyAu Asi purA rAyahANIo // 8 // etto ya mahAnayaraM, ridvapuraM bhaddilaM ca vikkhAyaM / aha puNDarigiNI havai susImA mahAnayarI // 9 // gyamogA. campA nayarI taheva kosambI / nAgapuraM chattAyAraM puraM rammaM // 10 // 20. tIrthakara-cakravatti-baladevAdibhavAdisthAnotkIkIrtanam // tIrthakarAH teSAM ca dvicaramapUrvajanmanagaryaH - evaM magadhAdhipatizcaritra zrutvA rAkSasendrasya / pRcchati gaNadharavRSabhaM jina-cakradharANAmutpattiH // 1 // aSTamaH puna ryo'sau baladevastribhuvane vikhyAtaH / vaMzakasya mahAyaza! utpannaH kiM vA tasya caritram ? // 2 // evaM gaNAdhipaH sa yadbhaNitaH zreNikena natvA / tadA kathayituM pravRtta RSabhAdInAM jinavarANAm // 3 // RSabho'jitazca jinaH suramahitaH saMbhavo bhavavinAzaH / abhinandanazca sumatiH padmasavarNaH supArzvazca // 4 // candrAbhaH kusumarado dazama:punaH zItalazca zreyAMsaH / bhagavAnapi vAsupUjyo vimalo'nantazca dharmazca // 5 / / zAnti kunthuzcAro mallImunisuvrato nami nemiH / pArzvazca vardhamAno yasyedaM vartate tIrtham // 6 // paraloke pradhAnA''sItpurI puNDarIkiNI paDhamA / tadanantaraM susImA, kSemapurI ranavaracampA // 7 // RSabhAdayastIrthakarA yAvadeva vAsupUjyajinavRSabhaH / tAvadetAH purya AsanpurA rAjadhAnyaH / / 8 / / itazca mahAnagaraM riSTapuraM bhaddilaM ca vikhyAtam / atha puNDarIkiNyapi ca bhavati susImA mahAnagarI // 9 // kSemA vyapagatazokA campA nagarI tathaiva kaushaambii| nAgapuraM sAketA chatrAkAraM puraM ramyam // 10 // pauma. bhA-2/3 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 paumacariyaM sesANa jiNavarANaM, aNuparivADIe puvvajammammi / naravaidhammapurIo, eyAo surapurisamAo // 11 // tIrthakarANAM dvicaramAH pUrvabhavA :paDhamo'ttha vajjanAbho, bIo puNa vimalavAhaNo hoi / aha viulavAhaNo vi ya, mahAbalo aibalo ceva // 12 // avarAio'ttha anno, havai tahA nandiseNanAmo ya / paumo ya mahApaumo, etto paumuttaro ceva // 13 // rAyA paGkayagummo, aNuparivADIe naliNigummo ya / paumAsaNo ya etto, paumaraho daDharaho ceva // 14 // meharaho sIharaho, vesamaNo ceva havai siridhammo / suvaiTTho surajeTThI, siddhattho ceva ANando // 15 // taha ceva suNando khalu, imANi titthaMkarANa puvvabhave / nAmANi Asi seNiya, siTThAi~ mae kameNaM tu // 16 // tIrthakarANAM dvicaramapUrvajanmaguravaHpaDhamo ya vajjaseNo, aridamaNo taha sayaMpabho ceva / aha vimalavAhaNo puNo, guravo sImaMdharo dhIro // 17 // pihiyAsavo mahappA, aridamaNo taha jugaMdharo ya muNI / savvajaNANandayaro, satthAo vajjadatto ya // 18 // guravo ya vajjanAbho, savvasugutto tahA muNeyavvo / cittArakkho aha vimalavAhaNo ghaNaraho ceva // 19 // aha saMvaro ya etto, sAhU vi ya saMvaro muNeyavvo / varadhammo ya sunando, nando ya vaIyasogo ya // 20 // bhaNio ya DAmaramaNI, poTTillo ceva puvvajammammi / titthayarANaM ee, kameNa guravo muNeyavvA // 21 // zeSANAM jinavarANAmanuparipATyA pUrvajanmani / narapati dharmapUrya etAH surapurisamAH // 11 // tIrthakarANAM dvicaramAH pUrvabhavA: - prathamo'tra vajranAbho dvitIyaH puna vimalavAhano bhavati / atha vipulavAhano'pi ca mahAbalo'tibala zcaiva // 12 // aparAjito'trAnyo bhavati tathA nandisenanAmA ca / padmazca mahApadma ita: padmottara zcaiva // 13 // rAjApaGkajagulmo'nuparipATyA nalinigulmazca / padmAsanazcetaH padmaratho dRDharatha zcaiva // 14 // megharathaH siMharatho vaizramaNa zcaiva bhavati zrIdharmaH / supratiSThaH surajyeSThaH siddhArtha evAnandaH // 15 // tathaiva sunandaH khalu imAni tIrthakarANAM pUrvabhave / nAmAnyAsan zreNika ! ziSTAni mayA krameNa tu // 16 // tIrthakarANAM dvicaramapUrvajanmaguravaH - prathamazca vajraseno'ridamanastathA svayaMprabha zcaiva / atha vimalavAhanaH puna guravaH sImaMdharo dhIraH / / 7 / / pihitAzravo mahAtmA'ridamanastathA yugaMdharazca muniH / sarvajanAnandakara: sArthako vajradattazca // 18 // guravazca vajranAbhaH sarva suguptastathA jJAtavyaH / cittarakSo'tha vimalavAhanaH dhanarathazcaiva // 19 // atha saMvarazcetaH sAdhurapi ca saMvaro jJAtavyaH / varadharmazca sunando nandazca vyatItazokazca // 20 // bhaNita zca DAmaramuniH poTTila zcaiva pUrvajanmani / tIrthakarANAmete krameNa guravo jJAtavyAH // 21 // 1. amiysogo-prty0| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ titthayara-cakkavaTTIbaladevAibhavAidrANakittaNaM-20/11-32 tIrthakarANAmupAntyadevabhavAHsavvaTTha vijayantaM, gejjaM vejayantanAmaM ceva uvarima-majjhima bhaNiyA, gevejjA vejayantaM ca // 22 // avarAiyaM vimANaM, nAyavvaM AraNaM mahAbhAgaM / puSphottaraM ca etto, kAviTuM aha sahassAraM // 23 // puSphottaraM ca vijayaM, etto avarAiyaM varavimANaM / taha ceva vejayantaM, ante puSphottaraM hoi // 24 // eesu vimANesuM, caiyA titthaMkarA samuppannA / iha bhArahammi vAse, sura-asuranamaMsiyA siddhA // 25 // tIrthakarANAM janmanagaryaH mAtA-pitarauH nakSatrANi jJAnapAdapAH nirvANasthAnAni canayarI mAyA ya piyA, nakkhattaM nANapAyavo ceva / nivvANagamaNaThANaM, kahemi savvaM jiNavarANaM // 26 // sAeyaM marudevI, nAhI taha uttarA ya AsADhA / vaDarukkho aTThAvaya, paDhamajiNo maGgalaM disau // 27 // aha kosalA ya vijayA, jiyasattU rohiNI jiNo ajio| rukkho ya sattavaNNo , seNiya ! tuha maGgalaM disau2 // 28 // sAvatthI seNA vi ya, vijayArI saMbhavo jiNavarindo / indatarU varasAlo, magahAhiva ! phuTau pAvaM te3 // 29 // siddhatthA paDhamapurI, rikkhaM tu puNavvasU saralarukkho / aha saMvaro narindo, jiNo ya abhiNandaNo puNau4 // 30 // mehappabho piyaGga, sumaGgalA puravarI ya saaeyaa| rikkhaM maghA ya sumaI, maGgalamaulaM tuha narinda ! 5 // 31 // kosambI ya susImA, piMyaGga cittA ya patthivo ya dharo / paumappabho jiNindo, havau sayA maGgalaM tujjha6 // 32 // tIrthakarANAmupAntya devabhavAH - sarvArthaM vijayantaM graiveyakaM vaijayantanAma ca / uparima-madhyama bhaNitA graiveyakA vaijayantaM ca // 22 // aparAjitaM vimAnaM jJAtavyamAraNaM mahAbhAgam / puSpottaraM cetaH kApiSTamatha sahasrAram // 22 // puSpottaraM ca vijayamito'parAjitaM varavimAnam / tathaiva vaijayantamante puSpottaraM bhavati // 24 / / etebhyovimAnebhyazcyutAstIrthakarAH samutpannAH / iha bharate varSe surA'suranatAH siddhAH // 25 // tIrthakarANAM janmanagaryaH mAtA-pitara: nakSatrANi jJAnapAdapAH nirvANasthAnAni canagarI mAtA ca pitA nakSatraM jJAnapAdapa zcaiva / nirvANagamanasthAnaM kathayAmi sarvaM jinavarANAm // 26 // sAketA marudevI nAbhistathottarAzcASADhA / vaTavRkSo'STApadaH prathamajino maGgalaM dizatu // 27 // atha kozalA ca vijayA jitazatrU rohiNI jino'jitaH / vRkSazca saptaparNaH zreNika ! tubhyaM maGgalaM dizatu / / 28 / / zrAvastI senA'pi ca vijayAriH saMbhavo jinavarendraH / indrataru rvarasAlo magadhAdhipa ! mATuM pApaM te // 29 / / siddhArthA prathamapurI RkSaM tu punarvasuH saralavRkSaH / atha saMvaro narendro jinazcAbhinandano punAtu // 30 // meghaprabhaH priyaGgaH sumaGgalA puravarI ca sAketA / RkSaM maghA ca sumati maGgalamatulaM tava narendra ! // 31 // kauzAmbI ca susImA priyaGgazcitrA ca pArthivazca dharaH / padmaprabho jinendro bhavatu sadA maGgalaM tava // 32 // 1-2. deu-pratya0 / 3. punAtu / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 paumacariyaM supaiTTho kAsipuraM, puhai visAhA sirIsarukkho ya / titthaMkaro supAso, eso te maGgalaM paramaM7 // 33 // candAbho candapurI, mahaseNo lakkhamA ya aNurAhA / nAgahumo ya paramaM, maGgalamaulaM tihuyaNammi8 // 34 // kAyandI suggIvo, rAmA mUlaM ya pupphadantajiNo / mallIdumo ya tujhaM, seNiya ! pAvaM paNAsentu9 // 35 // bhaddilapuraM sunandA, puvvAsADhA ya daDharaho rAyA / tuha sIyalo jiNindo, niggohadumo ya pAvaharo10 // 36 // sIhapuraM viNhusirI, samaNo viNhU ya naravaI hoi / seyaMso titthayaro, tindugarukkho suhaM disau11 // 37 // campA pADalarukkho, jayA ya vasupujjapatthivo hoi / bhayavaM tu vAsupujjo, nakkhattaM sayabhisA puNau12 // 38 // kampillA kayadhammo, sammA vimalo ya jamburukkho ya / uttarabhaddavayA vi ya, seyaM kubvantu te niyayaM13 // 39 // Asattho savvajasA, nakkhattaM revaI aNantajiNo / rAyA ya sIhaseNo, sAeyA te suhaM disau14 // 40 // rayaNapuraM dahivaNNo, bhANU dhammo ya suvvayA jaNaNI / pusso ya havai rikkhaM, ee tuha maGgalaM dentu15 // 41 // airANI nAgapura, bharaNI rikkhaM ca nandirukkho y| rAyA ya vissaseNo, santijiNo kuNa u tuha santi16 // 42 // nAgapuraM tilayasirI, kunthujiNo kittiyA ya nakkhattaM / sUranarAhivasahiyANi tujjha pAvaM paNAsantu17 // 43 // mittA sudarisaNo vi ya, paDhamapurI arajiNo ya cUyadumo / rikkhaM ca rohiNI tuha, kuNau sayA maGgalavihANaM18 // 44 // supratiSThaH kAzIpuraM pRthivI vizAkhA ziriSavRkSazca / tIrthakara: supArzva eSa te maGgalaM paramam // 33 // candrAbhazcandrapurI mahaseno lakSmaNA cAnurAdhA / nAgadrumazca paramaM maGgalamatulaM tribhuvane // 34 // kAkandI sugrIvo rAmA mUlaM ca puSpadantajinaH / mallIdrumazca tava zreNika ! pApaM praNazyatu // 35 / / bhadrilapuraM sunandA pUrvASADhA ca dRDharatho rAjA / tava zItalo jinendro nyagrodhadrumazca pApaharaH // 36 / / siMhapuraM viSNuzrIH zravaNo viSNuzca narapati bhavati / zreyAMsastIrthakarastindukavRkSaH sukhaM dizatu // 37 // campA pATalavRkSo jayA ca vasupUjyapArthivo bhavati / bhagavAMstu vAsupUjyo nakSatraM zatabhiSak punAtu // 38 // kAmpilyA kRtavarma: zyAmA vimalazca jambUvRkSazca / uttarabhAdrapadA'pi ca zreyaH kurvantu te nityam // 39 // azvatthaH sarvayazA nakSatraM revatI anantajinaH / rAjA ca siMhasenaH sAketaM te sukhaM dizatu // 40 // ratnapuraM dadhiparNo bhAnu dharmazca suvratA jnnii| puSyazca bhavati RkSamete tava maGgalaM dadatu // 41 // acirANI nAgapuraM bharaNi RkSaM ca nandivRkSazca / rAjA ca vizvasenaH zAntijinaH karotu tava zAntim // 42 // . nAgapuraM tilakazrIH kunthujinaH kRtikA ca nakSatram / suranarAdhipasahitAni tava pApaM praNazyantu // 43 // mitrA sudarzano'pi ca prathamapuryarajinazca cUtadrumaH / RkSaM ca rohiNI tava karotu sadA maGgalavidhAnam // 44 // 1. punAtu / 2. azvatthaH / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ titthayara-cakkavaTTIbaladevAibhavAidvANakittaNaM-20/33-55 213 mihilA kumbhanarindo ya, rikkhayA assiNI jiNo mallI / nANadumo ya asogo, sogaM nAsantu vo sigdhaM 19 // 45 // paumAvaI kusaggaM, samaNo vi hu campao sumitto ya / muNisuvvao jiNindo, tuha pAvamalaM paNAseu20 // 46 // vijao ya mihila vappA, bauladumo assiNI nmijinnindo| ___ magahAhivaI ! tujhaM, samAgamaM dentu dhammassa21 // 47 // soriyapuraMtu etto, samuddavijao sivA ya ujjento / cittA ya riTunemI, narinda ! tuha maGgalaM dentu22 // 48 // vANArasI visAhA, pAso vammA ya AsaseNo ya / ahichattA bAhirao, tuha maGgalakArayANi sayA23 // 49 // siddhattho kuNDapuraM, saralo piyakAriNI ya hattho ya / bhayavaM vIrajiNindo, dentu sayA maGgalaM tujjha24 // 50 // aTThAvayammi usabho, siddho campAe vAsupujjajiNo / pAvAe vaddhamANo, nemI ujjentasiharammi // 51 // avasesA titthayarA, sammee nivvuyA sivaM pattA / jo paDhai suNai puriso, so bohiphalaM samajjei // 52 // tIrthakarANAM rAjyaddhiH dehavarNAzcasantI kunthU ya aro, titthayarA cakkavaTTiNo Asi / sesA puNa jiNavasabhA, havanti sAmannarAyANo // 53 // candAbho candanibho, bIo puNa puSphadantajiNavasabho / kusumapiyaGgasavaNNo, havai supAso vigayamoho // 54 // varataruNasAlivaNNo, pAso nAgindasaMthuo bhayavaM / paumAbhopaumanibho, vasupujjo kiMsuyasuvaNNo // 55 // mithilA kumbhanarendrazca RkSA'zvinI jino mallI / jJAnadrumazcAzokaH zokaM nazyantu vaH zIghram // 45 // padmAvatI kuzAgraM zravaNo'pi hu campaka: sumitrazca / munisuvrato jinendrastava pApamalaM praNazyatu // 46 / / vijayazca mithilA vaprA bakuladrumo'zvinI namijinendraH / magadhAdhipate ! tubhyaM samAgamaM dadatu dharmasya // 47|| sauripuraM tvitaH samudravijayaH zivAcojjayantaH / citrA cAriSTanemi narendra ! tava maGgalaM dadatu // 48|| vANArasI vizAkhA pAvaoN vAmA cAzvasenazca / ahicchatrA bAhyastava maGgalakAraNAni sadA // 49 // siddhArthaH kuNDapuraM saralaH priyakAriNI ca hastazca / bhagavAn vIra jinendrA dadatu sadA maGgalaM tubhyam // 50 // aSTApade RSabhaH siddhazcampAyAM vAsupUjya jinaH / pApAyAM vardhamAno nemirujjayantazikhare // 51 // avazeSAstIrthakarAH sammete nirvRttAH zivaM prAptAH / yaH paThati zruNoti puruSaH sa bodhiphalaM samarjayati // 52 // tIrthakarANAM rAjyadhiH dehavarNAzca - zAntiH kunthuzcArastIrthakarAzcakravartina Asan / zeSA punarjinavRSA bhavanti sAmAnyarAjAnaH // 53 // candrAbhazcandranibho dvitIyaH punaH puSpadantajinavRSabhaH / kusumapriyaGgusavarNo bhavati supAryo vigatamohaH // 54 // varataruNazAlivarNaH pAryo nAgendra saMstuto bhagavAn / padmAbhaH padmanibho vAsupUjya: kiMzukasuvarNaH // 55 // 1. khippN-prty0| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 paumacariyaM aJjaNagirisarisanibho, havai ya muNisuvvao tiyasanAho / barahiNakaNThAvayavo, nemijiNo jAyavANando // 56 // niddhantakaNayavaNNA, sesA titthaMkarA smkkhaayaa| mallI akhinemI, pAso vIro ya vasupujjo // 57 // ee kumArasIhA, gehAo niggayA jiNavarindA / sesA vi hu rAyANo, puhaI bhottUNa nikkhantA // 58 // ee jiNindacandA, sura-naramahiya-'cciyA niyayakAlaM / pattA mahAbhiseyaM, jammaNasamae girindammi // 59 // saMpattA kallANaM, paramapayaM sAsayaM sivaM ThANaM / tihuyaNamaGgalanilayA, dentu gaI jiNavarA savve // 60 // AupamANaM taha antaraM ca titthayara-cakkavaTTINaM / jo jassa havai titthe, baladevo cakkavaTTI vA // 1 // tujjha pasAeNa ahaM, eyaM icchAmi jANiuM bhayavaM! / sAhasu phuDa-viyaDatthaM, jaha vattaM kAlasamayammi // 62 // evaM ca bhaNiyamette, magahanarindeNa goyamo tAhe / jalaharagambhIrasaro, kahei savvaM niravasesaM // 63 // jo vitthareNa attho, saMkhAe avaTThio ahamahanto / so buhayaNeNa etto, gahio-saMkhevao savvo // 64 // palyopamasAgaropamotsarpiNyAdikAlasvarUpam - jaMjoyaNavitthiNNaM, ogADhaM joyaNaM tu vAlassa / egadiNajAyagassa u, bhariyaM vAlaggakoDINaM // 65 // vAsasae vAsasae, ekkakke avahiyammi jo kAlo / kAleNa teNa evaM, havai ya paliovamaM ekkaM // 66 // dasa koDAkoDIo, pallANaM sAgaraM havai ekkaM / dasakoDAkoDIo, udahINa'vasappiNI havai // 67 // aJjanagirisadRzanibho bhavati ca munisuvratastridazanAthaH / bahiNakaNDAvayavo nemijino yAdavAnandaH // 56 / / nirmAtakanakavarNAH zeSAstirthakarAH samAkhyAtAH / mallyariSTanemiH pAzrvo vIrazca vAsupUjyaH // 57 // ete kumArasiMhA gRhAnnirgatA jinavarendrAH / zeSA api hu rAjAnaH pRthivIM bhuktvA niSkAntAH // 58 // ete jinendracandrAH sura-naramahitA''ciMtA nityakAlam / prAptA mahAbhiSekaM janmasamaye girIndre // 59 // saMprAptAH kalyANaM paramapadaM zAzvataM zivaM sthAnam / tribhuvanamaGgalanilayA dadatu gati jinavarAH sarve // 60 // AyuH pramANaM tathA'ntaraM ca tIrthakara-cakravartInAm / yo yasya bhavati tIrthe baladevazcakravartI vA // 61 // tava prAsAdenAhametadicchAmi jJAtuM bhagavan ! / kathayasphuTavikaTArthaM yathAvRttaM kAlasamaye // 62 / / evaM ca bhaNitamAtre magadhanarendreNa gautamastadA / jaladharagambhIrasvaraH kathayati sarvaM niravazeSam // 63 / / yo vistareNArthaH saMkhyayAvasthito'timahAn / sa budhajaneneto gRhItaH saMkSepataH sarvaH // 64 // palyopamasAgaropamotsarpiNyAdi kAlasvarUpam - yadyojanavistIrNamavagADhaM yojanaM tu bAlasya / ekadinajAtakasya tu bhRtaM bAlAgrakoTInAm // 65 // varSazate varSazate ekaike 'vahite yaH kAlaH / kAlena tenaivaM bhavati ca palyopamamekam // 66 // daza koTAkoTyaH palyAnAM sAgaraM bhavatyekam / dazakoTAkoTya udadhInAmavasarpiNI bhavati // 67 / / 1. jiNavaracaMdA-pratya0 / 2. gaI-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ titthayara - cakkavaTTIbaladevAibhavAiTThANakittaNaM - 20 / 56-80 ussappiNI vi evaM, sarisA pariyattadesabhAveNaM / jaha bahulasukkapakkhe, osarai pavaDDaI cando // 68 // chabbheyA uddiTThA, kAlavibhAgassa honti nAyavvA / bharahevaesu sayA, kuNanti pariyaTTaNaM ee // 69 // kAlo aisusamAe, koDAkoDIu havai cattAri / susamA puNa tiNNi bhave, sUsamadusamA ya do ceva // 70 // ekkA koDAkoDI, bAyAlIsaM bhave sahassehiM / vAsehi ya UNo khalu, dUsamasusamAe kAlou // 71 // egavIsasahassA, kAlo cciya dUsamAe pariNamai / accantadUsamAe, tAvaio ceva nAyavvo // 72 // tIrthakarANAmantarANi pannAsasayasahassA, udahIkoDINa antaraM paDhamaM / bIyaM tu havai tIsA, taiyaM dasa honti nAyavvaM // 73 // navanauI ya cautthaM, naui sahassANi paJcamaM bhaNiyaM / nava ceva sahassA puNa, sAyaranAmANa chaTTaM tu // 74 // nava ceva sayA bhaNiyA, sattamayaM antaraM suyadharehiM / nauI puNa aTThamayaM, navamaM nava ceva nAyavvaM // 75 // chAvaTThisayasahassA, chavvIsasahassa vAsasaMkhAe / udahisaeNa ya UNA, egA koDI ya dasamammi // 76 // caupannasAgarAI, tIsA nava ceva honti cattAri / eyA antarAI, aNuparivADIe bhaNiyAI // 77 // tiNNeva sAgarAI, tIsu ya bhAgesu honti pallassa / UNANi ya pannarasaM, jiNantaraM hoi nAyavvaM // 78 // palladdhaM solasamaM, sattarasaM antaraM caubbhAo / pallassa havar3a UNo, koDisahasseNa vAsANaM // 79 // koDisahassaM vAsANa, hoi aTThArasantaraM etto / caupannasayasahassA, jiNantaraM UNavIsaimaM // 80 // utsarpiNyapyevaM sadRzA parivartadezabhAvena / yathA bahulapakSe 'pasarati pravardhate candraH // 68 // SaDbhedA uddiSTAH kAlavibhAgasya bhavanti jJAtavyAH / bharatairavateSu sadA kurvanti parivartanamete // 69 // kAlo'tisuSamAyAM koTAkoTyo bhavati catvAraH / suSamA punastrayorbhavet suSamaduSamA ca dvAveva // 70 // ekA koTAkoTI dvicatvAriMzadbhavet sahasraiH / varSaizconaH khalu duSamAsuSamAyAH kAlastu // 71 // ekaviMzatisahasrAH kAla eva duSamAyAM pariNamati / atyantaduSamAyAstAvadeva jJAtavyaH // 72 // tIrthakarANAmantarANi paJcAzatzatasahasrA udadhikoTAkoTInAmantaraM prathamam / dvitIyaM tu bhavati triMzattRtIyaM daza bhavanti jJAtavyam // 73 // navanavatizca caturthaM navatiH sahasrANi paJcamaM bhaNitam / nava eva sahasrAH punaH sAgaranAmAnAM SaSTaM tu // 74 // nava caivazatA bhaNitAH saptamamantaraM zrutadharaiH / navatiH punaraSTamaM navamaM nava caiva jJAtavyam // 75 // SaTaSaSTIzatasahasrAH SaDviMzatisahasrA varSasaMkhyayA / udadhizatena conaikAkoTizca dazame // 76 // catuSpaJcAzatsAgarANi triMzannava caiva bhavanti catvAri / etAnyantarANyanuparipATyA bhaNitAni // 77|| triNyeva sAgarANi tribhizcabhAgairbhavanti palyasya / nyUnAni ca paJcadazajinAntaraM bhavati jJAtavyam // 78 // palyArddhaM SoDazaM saptadazamantaraM caturbhAgaH / palyasya bhavati nyUnaH koTisahasreNa varSANAm // 79 // koTisahasraM varSANAM bhavatyaSTAdazAntarAmetaH / catuSpaJcAzatzatasahasrA jinAntaramekonaviMzatitamam // 80 // For Personal & Private Use Only 215 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 paumacariyaM cha cceva sayasahassA, vIsaimaM antaraM smuddittuN| paJceva havai lakkhA , jiNantaraM egavIsaimaM // 81 // pannAsA satta sayA, teyAsII sahassa bAvIsaM / aDDAijjA ya sayA, tevIsaM antaraM hoI // 2 // eyAvIsa sahassA, titthaM vIrassa kAlasaMkhAe / hohI paraM tu niyamA, aidusamA tattiyA ceva // 83 // paJcamaSaSThArakayoHsvarUpam - parinivvue jiNinde, vIre aisayavivajjio kAlo / bala-cakka-harivimukko, hohI nANuttamavihINo // 84 // hohinti puhaipAlA, duTThA dussIlanivvayA pAvA / bahukUDakavaDabhariyA, narA ya kohujjayamaIyA // 85 // goDaNDayasarisesuM, naTThA sayameva te kuhammesu / nAsehinti bahujaNaM, kudiTThisatthesu bahuesu // 86 // ativiTThi aNAviTThI, visamA vi hu viTThisaMpayA kAle / hohinti dussamAe, sabhAvapariNAmajogeNaM // 87 // satteva ya rayaNIo, AyapamANaM narANa dusamAe / hANI kameNa hohI, ante puNa doNNi rayaNAo // 88 // vAsasayaM puNa AuM, dusamAe AdimaM smuddittuN| parihAi iha kameNaM, jAvaM tevIsa varisAiM // 89 // aidussamAe hohii, AyapamANaM tu doNNi rayaNI / varisANi vIsa AuM, narANa niddhammabuddhINaM // 10 // aidussamAe ante, egA rayaNI narANa uccattaM / AuM solasa varisANi, tANa kAlANubhAveNaM // 91 // na ya patthivA Na bhiccA, na gihANi na ussavA na sNbndhaa| hohinti dhammarahiyA, maNuyA ya sarissavAhArA // 12 // SaDeva zatasahasrA viMzatitamamantaraM samudiSTam / paJcaiva bhavati lakSApi jinAntaramekaviMzatitamam // 81 // paJcAzat saptazatA tryazIti sahasraM dvAviMzam / ardhatRtIyAzcazatAni trayoviMzatimantaraM bhavati // 82 // ekaviMzaH sahasrAstIrthaM vIrasya kAlasaMkhyayA / bhaviSyati paraM tu niyamA'tiduSamA tAvaccaiva // 83 / / paJcamaSaSThArakayoH svarUpam - parinirvRtte jinendre vIre'tizayavivarjitaH kAlaH / balacakraharivimukto bhaviSyati jJAnottamavihInaH // 84 / / bhaviSyanti pRthivIpAlA duSTAduHzIlAnimratAH pApAH / bahukUTakapaTabhRto narAzca krodhodyatamatayaH // 85 // godaNDasadRzai naSTA svayameva te kudharmaiH / nAzayiSyanti bahujanaM kudRSTizAstrairbahubhiH // 86 // ativRSTiranAvRSTi viSamA api hu vRSTisaMpada: kAle / bhaviSyanti duSamAyAM svabhAvapariNAmayogena // 87 // saptaiva ca ratnaya AtmapramANaM narANAM duSamAyAm / hAniH krameNa bhaviSyityante puna rve ratnI // 88 / / varSazataM punarAyu rduSamAyA Adau samudiSTam / parihANiriha krameNa yAvat trayoviMzati varSANi // 89 // atiduSamAyAM bhaviSyatyAtmapramANaM tu dve ratnI / varSANi viMzatyAyurnarANAM nirdharmabuddhInAm // 90 // atiduSamAyA anta ekA rani narANAmuccatvam / Ayu:rSoDaza varSANi teSAM kAlAnubhAvena // 91 // na ca pArthivA na bhRtyA na gRhANi notsavA na sambandhAH / bhaviSyanti dharmarahitA manuSyAzca sarIsRpAhArAH // 92 // 1. sriisRpaahaaraaH| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 titthayara-cakkavaTTIbaladevAibhavAiTThANakittaNaM -20/81-103 Au balaM usseho, evaM avasappiNIe avasai / vaDDai ya kameNa puNo, ussappiNikAlasamayammi // 13 // kulakarANAM tIrthakarANAM cotsedhAevaM jiNantarAI, naravai kAlo ya tujjha parikahio / etto kameNa nisuNasu, ussehA''uMjiNindANaM // 14 // aTThArasa tera aTTha ya, sayANi sesesu paJcadhaNuvIsaM / paDihAyanto kamaso, usseho kulagarANa imo // 15 // paJca sayANi dhaNUNaM, usseho AijiNavarindassa / aTThasu pannAsA puNa, parihANI hoi niyameNaM // 16 // sIyalajiNassa naI, bhavai asIyA ya sattarI ya sahitti / pannAsA ya kameNaM, usseho jiNavarANaM tu // 17 // aTThasu ya paJcahANI, nava rayaNI satta honti rynniio|titthyraann pamANaM, evaM saMkhevao bhaNiyaM // 18 // kulakarANAM tIrthakarANAM cAyUMSipallassa aTThabhAgo, tassa vi ya havejja jo dasamabhAgo / taM kulagarassa AuM, paDhamassa jiNehi parikahiyaM // 19 // evaM dasamo dasamo, bhAgo avasara Aukhandhassa / sesANa kulagarANaM, nAbhissa ya puvvakoDIo // 100 // culasIi sayasahassA, puvvANaM AuyaM tu usabhassa / bAvattarI ya ajie, chaNhaM puNa dasa ya parahANI // 101 // doNNi ya ekkaM lakkhaM, kameNa doNhaM jiNANa puvvAuM / culasItI bAvattari, saTThI tIsA ya dasa ekkaM // 102 // ee havanti lakkhA, vAsANaM jiNavarANa chaNhaM pi / paJcANaur3a sahassA, caurAsII ya nAyavvA // 103 // Ayu rbalamutsedha evamavasarpiNyAmapasarati / vardhate ca krameNa punarutsarpiNIkAlasamaye // 93 / / kulakarANAM tIrthakarANAM cotsedhA - evaM jinAntarANi narapate ! kAlazca tubhyaM parikathitaH / itaH krameNa nizruNUtsedhA''yujinendrANAm // 94|| aSTAdaza trayodazASTau zatAni zeSeSu paJcadhanurvizaH / pratihIyamAnakramaza utsedhaH kulakarANAmayam / / 95 / / paJcazatAni dhanUnAmutsedha Adijinavarendrasya / aSTasu paJcAzata punaH parihANi bhavati niyamena // 96 / / zItalajinasya navatirbhavatyazItizca saptatiH SaSThiriti / paJcAzacca krameNotsedho jinavarANAMtu // 17 // aSTasu ca paJcahAnI nava ratnaya sapta bhavanti ratnayaH / tIrthakarANAM pramANametatsaMkSepato bhaNitam // 98 // kulakarANAM tIrthakarANAM cAyUMSi - palyasyASTamo bhAgastasyApi ca bhavedyo dazamabhAgaH / taM kulakarasyAyuH prathamasya jinaiH parikathitam // 99|| evaM dazamo dazamo bhAgo'pasaratyAyuHskandhasya / zeSANAM kulakarANAM nAbhezca pUrvakoTyaH / / 100 / / caturazItiH zatasahasrAH pUrvANAMmAyustu RSabhasya / dvAsaptatizcAjitasya SaNNAM punardaza ca parihANiH // 101 // dvayekaM lakSaM krameNa dvayo jinayoH pUrvAyuH / caturazIti saptatiH SaSThItriMzacca dazaikam // 102 / / ete bhavanti lakSANi varSANAM jinavarANAM SaNNAmapi / paJcanavatiH sahasrAzcaturazItizca jJAtavyAH // 103 / / pauma. bhA-2/4 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 paumacariyaM paNapannA paNatIsA, dasa ya sahassA sahassamegaM ca / vAsANa sayaM etto, havanti bAvattariM vAsA // 104 // jinAnantare dvAdazacakravattinaH tatpUrvabhavAdi caevaM titthayarANaM, AuMseNiya ! mae samakkhAyaM / jo jassa antare puNa, cakkaharo taM io suNasu // 105 // usabhe NasumaGgalAe, jAo bharaho ya paDhamacakkaharo / aha puNDarIgiNIe, bAhU so Asiannabhave // 106 // jiNavairaseNaputto, mariUNaM patthio ya savvaTuM / tatto cuo samANo, bharaho hoUNa siddhigao1 // 107 // puhaIpurammi rAyA, vijao nAmeNa jasaharaM guravaM / lahiUNa ya nikkhanto, gao ya vijayaM varavimANaM // 108 // caiUNa kosalo, vijaeNaM jasamaIe jAo so / sagaro puttavioge, kAUNa tavaM gao mokkhaM2 // 109 // aha puNDarIgiNIe, sasippabho vimalamuNivarasayAse / ghettUNa ya jiNadikkhaM, gevijje suravaro jAo // 110 // tatto cuo samANo, sAvatthIe sumittarAyassa / jAo ya bhAmiNIe, maghavaM nAmeNa cakkaharo // 111 // dhammassa ya santissa ya, jiNantare bhuJjiuM bharahavAsaM / kAUNa jiNavaratavaM, saNaMkumAraM gao kappaM3 // 112 // sanatkumAracakricaritametto saNaMkumAro, airUvo tihuyaNammi vikkhAo / uppanno cakkaharo, tattheva jiNantare dhIro // 113 // to bhaNai magaharAyA, keNa va puNNANubhAvajaNieNaM / jAo so airUvo, kahehi me kouyaM bhayavaM ! // 114 // paJcapaJcAzatpaJcatriMzaddaza ca sahasrAH sahasramekaM ca / varSANAM zatamito bhavanti dvAsaptativarSAH // 104 / / jinAntare dvAdazacakravartinaH tatpUrvabhavAdi caevaM tIrthakarANAmAyuH zreNika ! mayA samAkhyAtam / yo yasyAntare punazcakradharastamitaH zruNu // 105 // RSabheNa sumaGgalAyAM jAto bharatazca prathamacakradharaH / atha puNDarIkiNyAM bAhuH sa AsIdanyabhave // 106 // jinavajrasenaputro mRtvA prasthitazca sarvArtham / tatazcyutassan bharato bhUtvA siddhiM gataH // 107|| pRthivIpure rAjA vijayo nAmnA yazodharagurum / labdhvA ca niSkrAnto gatazca vijayaM varavimAnam // 108 // cyutvA kozalAyAM vijayena yazomatyAM jAtaH sa / sagaraH putraviyoge kRtvA tapo gato mokSam // 109 / / atha puNDarikiNyAM zaziprabho vimalamunivarasakAze / gRhItvA ca jinadikSAM graiveyake suravaro jAtaH // 110 // tatazcyutassan zrAvastyAM sumitra rAjJaH / jAtazca bhAminyAM maghavA nAmnA cakradharaH // 111 / / dharmasya ca zAntezca jinAntare bhuktvA bharatavarSam / kRtvA jinavaratapaH sanatkumAraM gataH kalpam // 112 // sanatkumAracakricaritam - itaH sanatkumAro'tirupastribhuvane vikhyAtaH / utpannazcakradharastatraiva jinAntare dhIraH // 113 / / tadA bhaNati magadharAjA kena vA puNyAnubhAvajanitena / jAtaH so'tirupaH kathaya me kautukaM bhagavan ! // 114|| 1. viNIyAe-pratya0 / 2. bhAvajoeNa-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 219 titthayara-cakkavaTTIbaladevAibhavAiTThANakittaNaM -20/104-127 saMkheveNa gaNaharo, kahei savvaM purANasaMbaMndhaM / atthettha bharahavAse, gAmo govaddhaNo nAmaM // 115 // sAvayakulasaMbhUo, jiNadatto nAma gahavaI tattha / sAyAratavaM kAuM, kAlagao patthio sugaI // 116 // mahilA tassa vioga, viNayavaI jiNaharaM aimahantaM / kArAviya daDhacittA, pavvajjaM giNhiUNa mayA // 117 // nAmeNa mehabAhU, tatthego gahavaI parivvasai / bhaddo sammaddiTThI, dhIro ucchAhavanto ya // 118 // daTTaNa jiNAyayaNe, viNayamaIsantie mahApUyaM / saddahiUNa mao so, tatto jakkho samuppanno // 119 // kuNai ya veyAvaccaM, cAuvvaNNassa samaNasaGghassa / jiNasAsaNANuratto, visuddhasammattadaDhabhAvo // 120 // tatto cuo samANo, mahApure suppabhassa bhajjAe |ah tilayasundarIe, dhammaruI naravaI jAo // 121 // suppahamuNissa sIso, jAo vaya-samii-guttisaMpanno / saGkAidosarahio, sae vi dehe niravayakkho // 122 // saGghassa bhAviyamaI, veyAvaccujjuo guNamahanto / kAUNa kAladhammaM, mAhinde suravaro jAo // 123 // amaravimANAucao.sahadevanarAhivassa mhilaae| jAo saNaMkamAro, cakkaharo gayapare nyre||124|| sohammAhivaINaM, rUvaM ciya jassa vaNNiyaM souN| do saMsayapaDivannA, devA daTThaNa oiNNA // 125 // daTThaNa cakkavaTTi, devA jaMpanti sAhu ! sAhu ! tti / aisundaraMtu rUvaM, pasaMsiyaM tujjha sakkeNaM // 126 // to bhaNai cakkavaTTI, jai devA ! AgayA mae daTuM / ekkaM khaNaM paDicchaha, majjiya-jimiyaM niyaccheha // 127 // saMkSepeNa gaNadharaH kathayati sarvaM purANasaMbandham / astyatra bharatavarSe grAmo govardhano nAma // 115 // zrAvakakulasaMbhUto jinadatto nAma gRhapatistatra / sAkAratapaH kRtvA kAlagataH prasthitaH sugatim // 116 / / mahilA tasya viyoge vinayavatI jinagRhamatimahat / kArayitvA dRDhacittA pravrajyAM gRhItvA mRtA // 117 / / nAmnA meghabAhustatraika gAthApatiH parivasati / bhadraH samyagdRSTi (ra utsAhavAMzca // 118 // dRSTvA jinAyatanAn vinayamatisatkAn mahApUjAm / zraddhAya mRtaH sa tato yakSaH samutpannaH // 119 // karoti ca vaiyAvRtyaM cAturvarNasya zramaNasaGghasya / jinazAsanAnurakto vizuddhasamyaktvadRDhabhAvaH // 120 // tatazcyutassan mahApure suprabhasya bhAryAyAm / atha tilakasundaryAM dharmaruci narapati rjAtaH // 121 / / suprabhamuneH ziSyo jAto vratasamitiguptisaMpannaH / zaGkAdidoSarahitaH sve'pi dehe nirapekSaH // 122 // saGghasya bhAvitamativaiyAvRtyodyato guNamahAn / kRtvA kAladharmaM mAhendre suravaro jAtaH // 123 / / amaravimAnAccyutaH sahadevanarAdhipasya mahilAyAH / jAtaH sanatkumArazcakradharo gajapure nagare // 124 // saudharmAdhipatinA rUpameva yasya varNitaM zrutvA / dvau saMzayapratipannau devau dRSTumavatIrNau // 125 // dRSTvA cakravartinaM devau jalpataH sAdhu sAdhviti / atisundaraM tu rupaM prazaMsitaM tava zakreNa // 126 / / tadA bhaNati cakravartI yadi devau ! Agatau mama dRSTam / ekaM kSaNaM pratIkSethAM maJjita-jimitaM pazyatam / / 127 // 1. sugaI-pratya0 / 2. pazyata / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 NhAo kayabalikammo, savvAlaMkArabhUsiyasarIro / sIhAsaNe niviTTho, diTTho devehi cakkaharo // 128 // to bhaNanti devA, tujha imaM sundaraM paramarUvaM / ekko'ttha navari doso, jeNaM khaNabhaMgurasahAvaM // 129 // jA paDhamadarisaNe cciya, Asi tumaM jovvaNANurUvasirI / sA kaha khaNeNa hINA, sohA aituriyavegeNaM? // 130 // soUNa devavayaNaM, mANusajammaM asAsayaM nAuM / nikkhamai cakkavaTTI, kuNai ya ghoraM tavokammaM // 131 // ahiyAsiUNa roge, aNeyaladdhI- susattisaMpanno / kAlaM kAUNa tao, saNakumAraM gao saggaM4 // 132 // aha puNDarIgiNIe, meharaho ghaNarahassa sIsattaM / kAUNa kAladhammaM, savvaTThe suravaro jAo // 133 // tatto cuo samANo, nAgapure vIsaseNamahilAe / gabbhammi suo jAo, santI jIvANa santikaro // 134 // bhottUNa bharahavAsaM, titthaM uppAiUNa siddhigao / solasamo ya jiNANaM, paJcamao cakkavaTTINaM5 // 135 // kuthU aro ya cakkI, doNNi vi titthaMkarA samuppannA / hantUNaM kammamalaM, sivamayalamaNuttaraM pattA607 // 136 // dhammassa ya santissa ya, saNakumAro jiNantare Asi / tiNNi jiNA cakkaharA, antarameyaM tu nAyavvaM // 137 // dhaNNapure e narAhiva !, narAhivo muNivicittaguttassa / sIso hoUNa mao, patto cciya devaloga so // 138 // caviUNa vimANAo, IsAvaisAmiyassa mahilAe / tArAe samuppanno, putto so kattaviriyassa // 139 // meNa so subhUma, jamadaggisuyaM raNe parasurAmaM / hantUNa cakkavaTTI, jAo rayaNAhivo sUro // 140 // snAtaH kRtabalikarmA sarvAlaGkArabhUSitazarIraH / siMhAsane niviSTo dRSTo devAbhyAM cakradharaH // 128 // ito bhaNato devau tavedaM sundaraM paramarUpam / eko'tra navaraM doSo yena kSaNabhaGgurasvabhAvam // 129 // yA prathamadarzana evAsIttava yauvanurupa zrIH / sA kathaM kSaNena hInA zobhA'titvaritavegena ? // 130 // zrutvA devavacanaM manuSyajanmAzAzvataM jJAtvA / niSkrAmati cakravarttI karoti ca ghoraM tapaH karma // 131 // adhyAsya rogAnanekalabdhisuzaktisaMpannaH / kAlaM kRtvA tataH sanatkumAraM gataH svargam // 132 // atha puNDarIkiNyAM megharatho ghanarathasya ziSyatvam / kRtvA kAladharmaM sarvArthe suravaro jAtaH // 133 // tatazcyutassannAgapure vizvasenamahilAyAH / garbhe suto jAtaH zAnti javAnAM zAntikaraH // 134 // bhuktvA bharatavarSaM tIrthamutpAdya siddhiM gataH / SoDazazcajinAnAM paJcamazcakravartInAm // 135 // kunthurarazca cakriNau dvAvapi tIrthakarau samutpannau / hatvA karmamalaM zivamacalamanuttaraM prAptau // 136 // dharmasya ca zAntezca sanatkumAro jinAntare AsIt / trayo jinAzcakradharA antarametatu jJAtavyam // 137 // dhanyapure aya narAdhipa ! narAdhipo munivicitraguptasya / ziSyo bhUtvA mRtaH rAma eva devalokaM saH // 138 // cyutvA vimAnAtzrAvastisvAmino mahilAyAm / tArAyAM samutpannaH putraH sa kArttavIryasya // 139 // nAmnA sa subhUmo jamadagnisutaM raNe parazurAmam / hatvA cakravarttI jAto ratnAdhipaH zUraH || 140|| 1 I paumacariyaM For Personal & Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ titthayara-cakkavaTTIbaladevAibhavAiTThANakittaNaM -20/128-153 221 nibbambhaNA ya puhaI, kAUNa ya viraDvajjio kAlaM / sattamapuDhaviM patto, aramalli jiNaMtare eso // 141 // cintAmaNi tti nAmaM, narAhivo vIyasoganayarIe / lahiUNa suppabhaguruM, paJcakappe samuppanno // 142 // caiUNaM nAgapure, paumarahanarAhivassa mahilAe / jAo ya maUrAe, aha cakkaharo mahApaumo // 143 // rUvaguNasAliNIo, duhiyAo aTTha tassa kannAo / necchantihi bhattAraM, kheyaravasahehi hariyAo // 144 // uvalabhiya ANiyAo, pavvajjaM geNhiUNa svvaao| aha pacchimammi kAle, uvavannAo ya suraloe // 145 // je vi ya te aTTha jaNA, tANa vioge ukheyarakumArA / niviNNA pavvaiyA, tiyasavimANuttamaM pattA // 146 // paDibuddho cakkaharo, duhiyAheummi jAyasaMvego / paumassa dei rajjaM, nikkhanto viNhuNA samayaM // 147 // samaNo vi mahApaumo, kAUNa tavaM mahAguNasamiddhaM / patto isipabbhAraM, ara-mallijiNantare dhIro9 // 148 // AsI mahindadatto, vijayapure naravaI mhiddddiio|nndnnmunniss sIso, hoUNa gao ya mAhindaM // 149 // caDaUNa ya kampille. harikeunarAhivassa vappAe / jAo cciya hariseNo, cakkaharo pahaivikkhAo // 150 // kAUNa mahiM savvaM, jiNaceiyamaNDiyaM ca pvvio|munnisuvvyss titthe, siddhigao kammaparimukko10 // 151 // amiyappabho narindo, rAyapure muNisuhammasIsattaM / kAUNa bambhaloyaM, patto tava-saMjamaguNeNaM // 152 // tattha cuo rAyapure, jasamaidevIe nandaNo jaao| jayaseNo cakkaharo, samattabharahAhivo sUro // 153 // nirbrAhmaNA ca pRthivIM kRtvA ca virativarjitaH kAlam / saptamapRthivIM prApto'ramallijinAntare eSaH // 141 // cintAmaNiriti nAma narAdhipo vItazokAnagaryAm / labdhvA suprabhaguruM paJcamakalpe samutpannaH // 142 // cyutvA nAgapure padmarathanarAdhipasya mahilAyAm / jAtazca mayUrAyAmatha cakradharo mahApadmaH // 143 / / rupaguNazAlinya duhitaro'STau tasya kanyA: / necchanti bhartAraM khecaravRSabhai hatAH // 144 / / upalabhyAnItAH pravrajyAM gRhItvA sarvAH / atha pazcime kAle utpannAzca devaloke // 145 / / ye'pi ca te aSTau janAsteSAM viyoge khecarakumArAH / niviNNA pravrajitAstridazavimAnamuttamaM prAptAH // 146 // pratibuddhazcakradharo duhitRhetau jAtasaMvegaH / padmAya dadAti rAjyaM niSkrAnto viSNunA samakam // 147 // zramaNo'pi mahApadmaH kRtvA tapo mahAguNasamRddham / prApta iSatprAgbhAramaramallijinAntare dhIraH // 148 / / AsInmahendradatto vijayapure narapati mahaddhikaH / nandanamuneH ziSyobhUtvA gatazca mAhendram // 149 / / cyutvA ca kAmpilye hariketu narAdhipasya vaprAyAH / jAta eva hariSeNazcakradharaH pRthivIvikhyAtaH // 150 // kRtvA mahIM sarvAM jinacaityamaNDitAM ca pravrajitaH / munisuvratasya tIrthe siddhigataH karmaparimuktaH // 151 // amitaprabho narendro gajapure munisudharmaziSyatvam / kRtvA brahmalokaM prAptastapaHsaMyamaguNena // 152 // tatra cyuto rAjapure yazomatIdevyA nandano jAtaH / jayasenazcakradharaH samastabharatAdhipaH zUraH // 153 // 1. nibbabhaNaM ca puhaI-pratya0 / / For Personal & Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 paumacariyaM saMvegajaNiyabhAvo, dikkhaM jiNadesiyaM gaheuM je / kammaTTaniTThiyaTTho, nami-nemijiNantare siddho11 // 154 // vANArasIe puTvi tiliGgasamaNassa pAyamUlammi / saMbhUo pavvaio, kuNai tavaM bArasaviyappaM // 155 // tatto samAhibahulaM, kAlaM kAUNa kamalagummammi / jAo suravaravasaho, laliyaGgaya-kuNDalAbharaNo // 156 // so tattha varavimANe, suragaNiyAsahagao mahiDDIo / bhuJjai maNobhirAmaM, visayasuhaM uttamaguNohaM // 157 // caiUNa vimANAo, bambharahanarAhivassa mahilAe / jAo ya bambhadatto, kampille puSphacUlAe // 158 // bhottUNa bharahavAsaM, kAUNa ya viraivajjio kAlaM / sattamakhiiM paviTTho, jiNantare nemi-paasaannN12||159|| ee bharahAhivaI, bArasa cakkI mae smkkhaayaa| seNiya ! puNNavivAyaM, dAventi jaNassa paccakkhaM // 160 // puNya-pApa-phalam - girisiharasamesu narA, bhavaNesu vasanti jaM sayA suhiyA / taM dhammadumassa phalaM, savvaM iha pAyaDaM loe // 161 // chiDDasayamaNDiesuM, gharesu dhaNa-dhannavippamukkesu / jaM parivasanti purisA, taM pAvadumassa havai phalaM // 162 // turaesu kuJjaresu ya, calacAmaramaNDaesu vivihesu / vaccanti jaM narindA, taM dhammadumassa havai phalaM // 163 // taNhA-chuhAkilantA, dukhaM sI-uNhaparigayasarIrA / vaccanti ya pAesuM, taM savvaM pAvarukkhaphalaM // 164 // aTThArasaguNakaliyaM, sovaNNiyabhAyaNesu varabhattaM / bhuJjanti jaM narindA, taM savvaM puNNarukkhaphalaM // 165 // saMvegajanitabhAvo dikSAM jinadezitAM gRhItvA ye / karmASTaniSThitArtho nami-nemijinAntare siddhaH // 154 / / vArANasyAM pUrve triliGgazramaNasya pAdamUle / saMbhUtaH pravrajitaH karoti tapo dvAdazavikalpam // 155 / / tataH samAdhibahulaM kAlaM kRtvA kamalagulme / jAtaH suravaravRSabho lalitAGgadakuNDalAbharaNaH // 156 // sa tatra varavimAne suragaNikAsahagato mahaddhikaH / bhunakti manobhirAmaM viSayasukhamuttamaguNaugham // 157 // cyutvA vimAnAdbrahmarathanarAdhipasya mahilAyAH / jAtazca brahmadattaH kAmpilye puSpacUlAyAH // 158 // bhuktvA bharatavarSaM kRtvA ca virativarjitaH kAlam / saptamakSitiM praviSTo jinAntare nemi-pArzvayoH // 159 / / ete bharatAdhipatayo dvAdazacakravattino mayA samAkhyAtAH / zreNika ! puNyavipAkaM darzayanti janasya pratyakSam // 160 // puNya-pApa-phalam - girizikharasameSu narA bhavaneSu vasanti yatsadA sukhitAH / taddharmadrumasya phalaM sarvamiha prakaTaM loke // 161 / / chidrazatamaNDiteSu gRheSu dhana-dhAnya vipramukteSu / yatparivasanti puruSAstatpApadrumasya bhavati phalam // 162 / / turageSu kuJjareSu ca calaccAmaramaNDiteSu vividheSu / gacchanti yannarendrAstaddharmadrumasya bhavati phalam // 163 / / tRSNA-kSudhAklAntA duHkhaM zItoSNaparigatazarIrAH / vrajanti ca pAdeSu tatsarvaM pApavRkSaphalam // 164 / / aSTAdazaguNakalitaM sauvarNikabhAjenaSu varabhaktam / bhuJjate yannarendrAstatsarvaM puNyavRkSaphalam // 165 / / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ titthayara - cakkavaTTIbaladevAibhavAiTThANakittaNaM - 20/154-177 rasavajjiyaM ca bhattaM, `ghaDakhapparathalliyAsu ya vidinnaM / jaM bhuJjanti kubhattaM taM pAvadumassa ceva phalaM // 166 // titthayara cakkavaTTI, baladevA vAsudevamAIyA / jaM honti mahApurisA, taM dhammadumassa hoi phalaM // 167 // dhammA-'dhammatarUNaM, phalameyaM vaNNiyaM samAseNaM / etto suNAhi seNiya !, jammaM bala - vAsudevANaM // 168 // vAsudevAH tatsambaddhAni sthAnakAni ca vividhAni - nAgapuraM sAyA, sAvatthI taha ya hoi kosambI / poyaNapura sIhapuraM, selapuraM ceva kosambI // 169 // puNaravi poyaNapuraM, imANi nayarANi vAsudevANaM / AsI kameNa parabhave, surapurasarisAi savvAI // 170 // paDhamo ya vissabhUI, pavvayao taha ya havai dhaNamitto / sAgaradatto vi tao, piyamitto laliyamitto ya // 171 // taha ya puNavvasunAmo, navamo uNa hoi gaGgadatto u / Asi muNI gayajamme, savve vi ya kesavA ee // 172 // paDhamassa gavApaDaNaM, jujjhantaM mahiliyAharaNaheuM / ujjANaraNNamaraNaM, havai ya vaNakIlaNaM ceva // 173 // accantavisayasaGgo, taha ya viogo virUvaNA paramA / eyAi niyANAI, kesINaM Asi puvvabhave // 174 // tamhA saniyANatavaM, mA kuNaha khaNaM pi mUDhabhAveNaM / saMsAravaDDhaNakaraM, AmUlaM savvadukkhANaM // 175 // saMbhUya saMbhava viya, sudarisaNo tahaya havai seyaMso / aibhUI vasubhUI, taha ceva ya ghosaseNarisI // 176 // to paraM hI, dumaseNo ceva muNivarA ee| guravo Asi parabhave, kameNa iha vAsudevANaM // 177 // rasavarjitaM ca bhaktaM ghaTakarparasthAlikAsu ca dattam / yadbhuJjate kubhaktaM tatpApadrumasyaiva phalam // 166 // tIrthakarazcakravarttI baladevA vAsudevAdikAH / yadbhavanti mahApuruSAstadharmadrumasya bhavati phalam // 167 // dharmA'dharmatarUNAM phalametadvarNitaM samAsena / itaH zruNu zreNika ! janma bala - vAsudevAnAm // 168 // vAsudevAH tatsambaddhAni sthAnakAni ca vividhAni - nAgapuraM sAketA zrAvastistathA ca bhavati kauzAmbI / potanapuraM siMhapuraM zailapurameva kozAmbI // 169 // punarapi ca potanapuramimAni nagarANi vAsudevAnAm / AsankrameNa parabhave surapura sadRzAni sarvANi // 170 // prathamazca vizvabhUtiH parvatakastathA ca bhavati dhanamitraH / sAgaradatto'pi tataH priyamitro lalitamitrazca // 171 // tathA ca pUnarvasu rnAma navamaH punarbhavati gaGgadattastu / Asanmunirgatajanmani sarve'pi ca kezavA ete // 172 // prathamasya gaupatanaM yudhyamAnaM mahilAharaNahetu / udyAnAkhyamaraNaM bhavati ca vanakrIDanameva // 173 // atyantaviSayasaGgastathA ca viyogo virupatA paramA / etAni nidAnAni kezavAnAmAsanpUrvabhave // 17 // tasmAtsanidAnatapo mA kuruta kSaNamapi mUDhabhAvena / saMsAravardhanakaramAmUlaM sarvaduHkhAnAm // 175 // saMbhUtaH saMbhavo'pi ca sudarzanastathA ca bhavati zreyAMsaH / atibhUtirvasUbhUtistathaiva ca ghoSasenarSiH // 176 // itazca paramudadhidrumasena eva munivarA ete / gurava Asan parabhave krameNeha vAsudevAnAm // 177 // 1. ghaTakarparasthAlikAsu / 223 For Personal & Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 kappo ya mahAsukko, pANayakappo ya accuo ceva / sahasAro sodhammo, mAhindo ceva sodhammo // 178 // kappo saNakumAro, taha ya mahAsukkanAmaheo ya / eesu cuyA santA, uppannA kesavA savve // 179 // poyaNapura vAripuraM, mahApuraM santinAmanayaraM ca / cakkapuraM ca kusaggaM, mihilA sAeya mahurA ya // 180 // eesu ya nayaresuM, uppannA kesavA balasamiddhA / etto kameNa vocchaM, piyaro eyANa savvANaM // 181 // paDhamo ya payAvai bambhabhUi etto ya ruddanAmo ya / somo sivaMkaro vi ya, samasuddho aggidANo ya // 182 // dasarahanarAhivo viya, vasudevo pacchimo kameNaM tu / ee havanti piyaro, savvANa vi vAsudevANaM // 183 // paDhamA migAvaI mAhavI ya puhaI taheva sIyA ya / aha ambiyA ya lacchI, kesI vi ya kegaI ceva // 184 // taha devaI ya etto, imAu jaNaNIu vAsudevANaM / mahilAo cciya tANaM, bhaNAmi etto nisAmehi // 185 // paDhamA sayaMpabhA ruppiNI ya pabhavA maNohara havai / taha ya sunettA aha vimalasundarI ceva nandavaI // 186 // to pahAvaI ruppiNI ya guNarUvajovvaNadharIo / Asi mahAdevIo, savvANa vi vAsudevANaM // 187 // baladevAH tatsambaddhAni vividhAni sthAnakAni ca dhavalabbhasaNNiyAsA, paDhamapurI puNDarIgiNI bhaNiyA / puhaI ANandapurI, nandapurI ceva nAyavvA // 188 // nayarI Asi asogA, viyapuraM maNaharaM susImA ya / khemA vi ya nAgapuraM, imANi rAmANa gayajamme // 189 // paumacariyaM kalpazca mahAzukraH prANAtakalpazcAcyuta eva / sahasrAraH saudharmo mAhendra zcaiva saudharmaH // 178 // kalpaH sanatkumArastathA ca mahAzukranAmadheyazca / eteSu cyutAssanta utpannAH kezavAH sarve // 179 // potanapuraM vAripuraM mahApuraM zAntinAmanagaraM ca / cakrapuraM ca kuzAgraM mithilA sAketo mathurA ca // 180 // eteSu ca nagareSUtpannAH kezavA balasamRddhAH / itaH krameNa vakSyAmi pitarAveteSAM sarveSAm // 181 // prathamazca prajApati brahmabhUtiritazca rudranAmA ca / somaH zivaMkaro'pi ca samazuddho'gnidAnazca // 182 // dazarathanarAdhipo'pi ca vasudeva: pazcimaH krameNa tu / ete bhavanti pitaraH sarveSAmapi vAsudevAnAm // 183 // prathamA mRgAvatI mAghavI ca pRthivI tathaiva sItA ca / athAmbikA ca lakSmIH kezI api ca kaikaI caiva // 184 // tathA devakI ceta imA jananyo vAsudevAnAm / mahilA eva teSAM bhaNAmIto nizAmaya // 185 // prathamA svayaMprabhA rukmiNI ca prabhavA manohara bhavati / tathA ca sunetrAtha vimalasundarI caiva nandavatI // 186 // itaH prabhAvatI rukmiNI ca guNarupayauvanadhAriNyaH / AsanmahAdevyaH sarveSAmapi vAsudevAnAm // 187 // baladevAH tatsambaddhAni vividhAni sthAnakAni ca dhavalAbhrasadRzA prathamapurI puNDarIkiNI bhaNitA / pRthivyAnandapurI nandapurIcaiva jJAtavyA // 188 // nagaryAsIdazokA vijayapuraM manoharaM susImA ca / kSemA'pi ca nAgapuramimAni rAmANAM gatajanmani // 189 // For Personal & Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ titthayara - cakkavaTTIbaladevAibhavAiTThANakittaNaM - 20 / 178-201 225 subalo ya pavaNavego, nandi sumitto mahAvalo ceva / purisavasabho ya etto, sudarisaNo hoi nAyavvo // 190 // samaNo vasuMdharo cciya, siricando havai pacchimo saGgho / eyAi~ puvvajamme, baladevamuNINa nAmANi // 191 // aNayAro muNivasabho, havai tao samaNasIhanAmo ya / taio ya suvvayarisI, vasabho ya tahA payapAlo // 192 // aha damadharo sudhammo, sAyaraghoso ya viddumAbho ya / ee Asi parabhave, guravo cciya sIradhArINaM // 193 // tiNNi ya aNuttarAo, sahasArAo havanti tiSNeva / doNNi ya bambhAu cuyA, ekko puNa dasamakappAo // 194 // eesu cuyA jAyA, baladevamuNI tavodharA savve / etto kahemi seNiya ! jaNaNIo tANa iha jamme // 195 // bhaddA subhaddanAmA, sudarisaNA suppabhA tahA vijayA / annA vi vejayantI, sIlA avarAiyA ceva // 196 // savvante puNa etto, bhaNiyA vi hu rohiNI paravarUvA / eyAo Asi etthaM, jaNaNIo sIradhArINaM // 197 // seyaMsAi tiviTThU, vaMdanti ya kesavA jiNA paJca / purisavarapuNDarIo, ara-mallijiNantare Aso // 198 // malli-muNisuvvayANaM, datto vi ya kesavo samakkhAo / suvvaya - namINa majjhe, kesI puNa lakkhaNo havai // 199 // vandai ariTThanemI, apacchimo kesavo balasamaggo / etto paDisattUNaM, bhaNAmi nayarANi savvANi // 200 // prativAsudevAstatsambaddhAni vividhAni sthAnakAni ca alakApuri vijayapuraM, nandaNanayaraM havai puhaipuraM / etto ya haripuraM puNa, sUrapuraM sIhanAmaM ca // 201 // subalazca pavanavego nandiH sumitro mahAbala zcaiva / puruSavRSabhazcetaH sudarzanobhavati jJAtavyaH // 190 // zramaNo vasuMdhara eva zrIcandro bhavati pazcimaH zaGkhaH / etAni pUrvabhave baladevamunInAM nAmAni // 191 // aNagAro munivRSabho bhavati tataH zramaNasiMhanAma ca / tRtIyazca suvratarSirvRSabhazca tathA prajApAlaH // 192 // atha damadharaH sudharmaH sAgaraghoSazca vidrumAbhazca / eta Asanparabhave gurava eva sIradhArINAm // 193 // trayazcAnuttarA sahasrArA bhavanti trayareva / dvau ca brahmAccyutvaikaH puna rdazamakalpAt // 194 // eteSu cyutA jAtA baladevamunayastapodharAH sarve / itaH kathayAmi zreNika ! jananyasteSAmiha janmani // 195 // bhadrA subhadrAnAmA sudarzanA suprabhA tathA vijayA / anyApi vaijayantI zIlA'parAjitA caiva // 196 // sarvAnte punarito bhaNitA'pi hu rohiNI pravararUpA / etA Asannatra jananyaH sIradhArINAm // 197 // zreyAMsAdastripRSTA vandante ca kezavA jinAnpaJca / puruSavarapuNDarIko ramallijinAntare AsIt // 198 // malli-munisuvratayordatto'pi ca kezavaH samAkhyAtaH / suvrata - namyo rmadhye kezavaH puna rlakSmaNo bhavati // 199 // vandatyeriSTanemimapazcimaH kezavo balasamagraH / itaH pratizatrUNAM bhaNAmi nagarANi sarvANi // 200 // prativAsudevAstatsambaddhAni vividhAni sthAnakAni ca alakApurI vijayapuraM nandananagaraM bhavati pRthivIpuram / itazca haripuraM punaH surapuraM siMhanAma ca // 201 // pauma bhA-2/5 For Personal & Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 paumacariyaM laGkApurI ya bhaNiyA, rAyagihaM ceva hoi nAyavvaM / eyANi Asi seNiya ! purANi paDivAsudevANaM // 202 // AsaggIvo tAraga, meraga taheva ya havai mahukeDo / havai nisumbho ya valI, palhAo rAvaNo ceva // 203 // navamo ya jarAsandhU, ee paDikesavA kameNaM tu / iha bhArahammi vAse, AsI paDisattu kesINaM // 204 // paDhamo suvaNNakumbho, kittidharo taha sudhammanAmo ya / hariNaGkaso ya kittI, havai sumitto bhuvaNasoho // 205 // bhaNio ya suvvayamuNI, siddhattho pacchimo havai etto / baladevANaM ee, Asi gurU iha bhave savve // 206 // advaiva ya baladevA, sivamayalamaNuttaraM gaIM pattA / ekko ya bambhaloe, apacchimo ceva uppanno // 207 // evaM kammamahAvaNaM suviulaM vAhIlayAliGgiyaM, savvaM jhANamahANaleNa DahiuM keittha mokkhaM gyaa| anne thovabhavAvasesakalusA kappAlaesu TThiyA, bhavvA dhammaphaleNa honti vimalA niccaM suhAvAsayA // 208 // ||iy paumacarie titthayarAibhavANukittaNo nAma vIsaimo uddesao samatto // laGkApurI ca bhaNitA rAjagRhaM caiva bhavati jJAtavyam / etAnyAsan zreNika ! purANi prativAsudevAnAm // 202 // azvagrIvastArako merakastacaiva bhavati madhukaTaibhaH / bhavati niHzumbhazca balI prahlAdo rAvaNa zcaiva // 203|| navamazca jarAsaMgha ete pratikezavAH krameNa tu / iha bharate varSe AsanpratizatravaH kezInAm // 204 / / prathamaH suvarNakumbhaH kIrtidharastathA sudharmanAmA ca / hariNAGkuzazca kIti rbhavati sumitro bhuvanazobhaH // 205 // bhaNitazca suvratamuniH siddhArthaH pazcimo bhavatItaH / baladevAnAmeta Asangurava iha bhave sarve // 206 / / aSTAveva ca baladevAH zivamacalamanuttarAM gatiM prAptAH / ekazca brahmaloke'pazcimazcaivotpannaH // 207 / / evaM karmamahAvanaM suvipulaM vyAdhilatA''liGgitaM sarvaM dhyAnamahAnalena dagdhvA kecinmokSaM gatAH / anye stokabhavAvazeSakaluSAH kalpAlayeSu sthitA bhavyA dharmaphalena bhavanti vimalA nityaM sukhAvAsakAH // 208 // // iti padmacaritre tIrthakarAdibhavAnukIrtano nAma viMzatitama uddezaH samAptaH // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ harivaMzotpattiH aTThamarAmassa tumaM, seNiya ! nisuNehi tAva saMbandhaM / kula-vaMsaniggamaM te, kahemi savvaM jahAvattaM // 1 // sIyalajiNassa titthe, sumuho nAmeNa Asi mahipAlo / kosambInayarIe, tattheva ya vIrayakuvindo // 2 // hariUNa tassa mahilaM, vaNamAlaM nAma naravaI tattha / bhuJjai bhogasamiddhaM, raIe samayaM aNaGgo vva // 3 // aha annayA narindo, phAsuyadANaM muNissa dAUNaM / asaNihao uvavanno, mahilAsahio ya harivAse // 4 // kantAvioyaduhio, poTTillamuNissa pAyamUlammi / ghettUNa ya pavvajjaM, kAlagao suravaro jAo // 5 // avahivisaeNa nAuM, devo harivAsasaMbhavaM mihuNaM / avahariUNa ya turiyaM, campAnayarammi ANei // 6 // harivAsasamuppanno, jeNaM hariUNa ANio ihaiM / teNaM ciya harirAyA, vikkhAo tihuNe jAo ||7|| o o, mahAgirI nAma rUvasaMpanno / tassa vi kameNa putto, uppanno himagirI nAmaM // 8 // vasugiri indagirI viya, jAo cciya patthivo rayaNamAlI / rAyA viya saMbhUo, etto puNa bhUyadevo ya // 9 // rAyA mahIdharo vi ya, naravasabhA evamAiyA bahave / uppannA harivaMse, volINA dIhakAleNaM // 10 // 21. suvrata-vajrabAhu-kIrttidharamAhAtmyavarNanam 21. suvvaya- vajjabAhu-kittidharamAhappavaNNaNaM harivaMzotpattiH aSTama rAmasya tvaM zreNika ! nizruNu tAvatsaMbandham / kulavaMzanirgamaM te kathayAmi sarvaM yathAvRttam // 1 // zItalajinasyatIrthe sumukho nAmnAsInmahipAlaH / kauzAmbInagaryAM yatraiva ca vIrakakuvindaH // 2 // hRtvA tasya mahilAM vanamAlAM nAma narapatistatra / bhunakti bhogasamRddhaM ratyA samakamanaGga iva // 3 // athAnyadA narendraH prAsukadAnaM munerdatvA / azanihata utpanno mahilAsahitazca harivarSe // 4 // kAntAviyogaduHkhitaH poTTilamuneH pAdamUle / gRhItvA ca pravrajyAM kAlagataH suravaro jAtaH // 5 // avadhiviSayena jJAtvA devo harivarSasaMbhavaM mithunam / apahRtya ca tvaritaM campAnagaramAnayati // 6 // harivarSasamutpanno yena hRtvA''nIta iha / tenaiva harirAjA vikhyAtastribhuvane jAtaH ||7|| jJAta eva tasya suto mahAgiri rnAma rUpasaMpannaH / tasyApi krameNa putra utpanno himagiri rnAma ||8|| vasugiririndrigirirapi ca jAta eva pArthivo ratnamAlI / rAjA'pi ca saMbhUta itaH punarbhUtadevazca // 9 // rAjA mahIdharo'pi ca naravRSabhA evamAdikA bahavaH / utpannA harivaMze vyatItA dIrghakAlena // 10 // - For Personal & Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 paumacariyaM munisuvratajinacaritam - tattheva ya harivaMse, uppanno patthivo vi hu sumitto / bhuJjai kusagganayaraM, mahilA paumAvaI tassa // 11 // ahasAsahaM pasattA,rayaNIe pacchimammi jAmammi / pecchaDa caudasa samiNe. pasatthajogeNa kallANI // 12 // gaya vasaha sIha abhiseya dAma sasi diNayaraMjhayaM kumbhaM / paumasara sAgara vimANa-bhavaNa rayaNuccaya sihiM ca // 13 // paDibuddhA kamalamuhI, coddasa sumiNe kahei daiyassa / teNa vi sA paDibhaNiyA, hohI tuha jiNavaro putto // 14 // jAva ya esA''lAvo, vaTTai tAvaM nahAu sayarAhaM / paDiyA ya rayaNavuTThI, ujjovantI dasa disAo // 15 // tiNNeva ya koDIo, addhaM ca diNe diNe ya rayaNANaM / pADei dhaNayajakkho, evaM mAsA ya pannarasa // 16 // kamalavaNavAsiNIhiM, devIhiM sohie tao gabbhe / avaiNNo kayapuNNo, kameNa jAo jiNavarindo // 17 // so tattha jAyametto, surehi neUNa mndrssuvriN| indAiehi Nhavio, vihiNA khIrodahijaleNaM // 18 // aha taM kayAhiseyaM, savvAlaGkArabhUsiyasarIraM / indAI surapavarA, thuNanti thuimaGgalasaehiM // 19 // aha te thoUNa gayA, vibuhA seNANio vi jiNacandaM / ThaviUNa jaNaNiaGke, so vi ya devAlayaM patto // 20 // gabbhaTThiyassa jassa ya, jaNaNI vi huAsi suvvayA rajje |munnisuvvo tti nAmaM jiNassa raiyaM gurujaNeNaM // 21 // parivaDDio kameNaM, rajjaM bhottUNa suirakAlammi / daTTaNa sarayamehaM, vilijjamANaM ca paDibuddho // 22 // muNisuvvayajiNavasabho, puttaM ThaviUNa suvvayaM rajje / suraparikiNNo bhayavaM, pavvaio naravaIhi samaM // 23 // munisuvratajinacaritram - tatraiva ca harivaMza utpannaH pArthivo'pi hu sumitraH / bhunakti kuzAgranagaraM mahilA padmAvatI tasya // 11 // atha sA sukhaM suptA rajanyAM pazcime yAme / pazyati caturdazasvapnAn prazastayogena kalyANI // 12 // gajovRSabhaH siMho'bhiSekodAmaH zazI dinakara dhvajaM kumbhaH / padmasara: sAgaro vimAna-bhavano ratnoccayazikhI ca // 13 // pratibuddhA kamalamukhI caturdazasvapnAn kathayati dayitasya / tenA'pi sA pratibhaNitA bhaviSyati tava jinavaraH putraH // 14 // yAvaccaiSa AlApo vartate tAvannabhasaH zIghram / patitA ca ratnavRSTirudyotayantI daza dizaH // 15 / / triNyeva koTyo 'rdhaM ca dine dine ca ratnAnAm / pAtayati dhanadayakSa evaM dinAni ca paJcadazaH // 16 // kamalavanavAsinibhi devibhiH zodhite tato garbhe / avatIrNaH kRtapuNyaH krameNa jAto jinavarendraH // 17 // sa tatra jAtamAtra surairnItvA mandarasyopari / indrAdikaiH snapito vidhinA kSIrodadhijalena // 18 // atha taM kRtAbhiSekaM sarvAlaGkArabhUSitazarIram / indrAdaya surapravarAH stuvanti stutimaGgalazataiH // 19 // atha te stutvA gatA vibudhAH senAnIko 'pi jinacandram / sthApayitvA jananyaGke so'pi ca devAlayaM prAptaH // 20 // garbhasthitasya yasya ca jananyapi hu AsItsuvratArAjye / munisuvrata iti nAma jinasya racitaM gurujanena // 21 // parivardhitaH krameNa rAjyaM bhuktvA sucirakAle / dRSTvA zaradameghaM vilIyamAnaM ca pratibuddhaH / / 22 / / munisuvratajinavRSabhaH putraM sthApayitvA suvrataM rAjye / suraparikIrNo bhagavAn pravrajito narapatibhiH samam // 23 // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 suvvaya-vajjabAhu-kittidharamAhappavaNNaNaM-21/11-35 chaTovavAsaniyame, rAyagihe vasabhadattanaravaiNA / paramanneNa ya dinnaM, pAraNayaM jiNavarindassa // 24 // patto ya vasabhadatto, paJcAisae jiNappahAveNaM / sura-asuranamiyacalaNo, viharai titthaMkaro vasuhaM // 25 // campayadumassa hiDhe, evaM ghAikkhaeNa kammANaM / jhAyantassa bhagavao, kevalanANaM samuppannaM // 26 // aha suvvao vi rajjaM, dAUNa suyassa tattha dakkhassa / pavvaio cariya tavaM, kAlagao pAvio siddhi // 27 // titthaM pavattiUNaM, muNisuvvayasAmio vi gnnshio|smmeypvvovri, dukkhavimokkhaM gao mokkhaM // 28 // janakarAjotpatti:dakkhassa paDhamaputto, jAo ilavaddhaNo tti nAmeNaM / sirivaddhaNo kumAro, tassa vi ya suo samuppanno // 29 // sirivakkho tassa suo, jAo cciya sNjyntnrvsbho| kuNimo mahAraho vi ya, harivaMse patthivA bahave // 30 // kAleNa aikvantA keittha taveNa pAviyA siddhi / anne puNa suraloe, uppannA niyayajogeNaM // 31 // evaM mahantakAle, volINesu ya nivesu bahuesu / mihilAe samuppanno, vAsavakeU ya harivaMse // 32 // mahilA tassa surUvA, nAmeNa ilA guNAhiyA loe / tIe gabbhammi suo, jAo jaNao tti nAmeNaM // 33 // jaNayassa pasUI khalu, seNiya ! kahiyA mae samAseNaM / nisuNehi jattha vaMse, uppanno dasaraho rAyA // 34 // dazaratharAjotpattiHgacchanti kAla-samayA, tappanti tavaM suujjayA samaNA / vilasanti vilayalaggA, sussanti ya akayasuhakammA // 35 // SaSTopavAsaniyame rAjagRhe vRssbhdttnrptinaa| paramAnnena ca dattaM pAraNakaM jinavarendrasya // 24 // prAptazca RSabhadattaH paJcAtizayAn jinaprabhAveNa / surAsuranatacaraNo viharati tIrthakaro vasudhAm // 25 // campakadrumasyAdha evaM ghAtikSaye karmANAm / dhyAyato bhagavataH kevalajJAnaM samutpannam // 26 / / atha suvrato'pi rAjyaM datvA sutasya tatra dakSasya / pravrajitazcaritvA tapaH kAlagataH prAptaH siddhim // 27 // tIrthaM pravartya munisuvratasvAmyapi gaNasahitaH / sammetaparvatopari duHkhavimokSaM gato mokSam // 28 // janakarAjotpattiH - dakSasya prathamaputro jAta ilAvardhana iti nAmnA / zrIvardhanaH kumArastasyApi ca sutaH samutpannaH // 29 // zrIvakSAstasya suto jAta eva saJjayanta naravRSabhaH / kuNimo mahAratho'pi ca harivaMze pArthivA bahavaH // 30 // kAlenAtikrAntAH kecittapasA prAptAH siddhim / anye punaH suraloke utpannA nityayogena // 31 // evaM mahAkAle vyatIteSu ca nRpeSu bahuSu / mithilAyAM samutpanno vAsavaketuzca harivaMze // 32 // mahilA tasya surUpA nAmnelA guNAdhikA loke / tasyA garbhe suto jAto janaka iti nAmnA // 33 // janakasya prasUtiH khalu, zreNika ! kathitA mayA samAsena / nizruNu yatra vaMza utpanno dazaratho rAjA // 34 // dazaratharAjotpattiH - gacchanti kAla-samayAstapyanti tapaH sUdyatAH zramaNAH / vilasanti viSayalagnAH zuSyanti cAkRtazubhakarmANaH // 35 // 1. akayabalikammA-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 paumacariyaM aNuyattanti ya jIvA, dukkhANi suhANi jIvalogammi / tesiM parivattanti ya, vasaNANi mahocchavA ceva // 36 // jhAyanti muNI jhANaM, mukkhA nindanti rAgiNo mattA / abhinandanti buhA je, mujjhanti surAmisAsattA // 37 // gAyanti visayamUDhA, rovanti ya rogapIDiyA je ya / suhiNo ceva hasanti ya, kilisantaM pecchiUNa jaNaM // 38 // vivadanti kalahasIlA, vaggantI taha ya kevi dhAvanti / lobhavaseNa vi keI, saMgAmaM janti taNhattA // 39 // evaM vivihapagAraM, avasappai diyaha-kAlamAIhiM / cittapaDo vva vicitato, khIyai avasappiNI kAlo // 40 // aha etto vIsaime, jiNantare vaTTamANasamayammi / vijao nAma narindo, sAeyapurAhivo jAo // 41 // tassa mahAdevIe, himalUcAe suyA samuppannA / paDhamo ya vajjabAhU, bIo ya puraMdaro nAmaM // 42 // taiyA puNa nAgapure, rAyA bahuvAhaNo parivvasai / cUDAmaNi se bhajjA, duhiyA ya maNoharA hoi // 43 // aha vAhaNeNa dinnA, sA kannA vijayapaDhamaputtassa / gantUNa vajjabAhU, pariNei parAe pIIe // 44 // vattammi ya vArijje, taM kannaM udayasundaro bhAyA |aaddhtto vi ya neuM, sasuragharaM teNa samasahio // 45 // munivaradarzanam - etto vasantakAle, vasantagirimatthae muNivarindo / volantaeNa diTTho, jhANattho vajjabAhUNaM // 46 // jaha jaha tassa samIvaM, girissa alliyai vajjavarabAhU / taha taha vaDDai pII, kusumiyavarapAyavoheNaM // 47 // anubhavanti ca jIvA duHkhAni sukhAni jIvaloke / tasminparivartante ca vastrANi mahotsava iva // 36 // dhyAyanti munayo dhyAnaM, murkhA nindanti rAgiNo mattAH / abhinandanti budhA ye muhyanti surAmiSAsaktAH // 37 // gAyanti viSayamUDhA rudanti ca rogapIDitA ye ca / sukhinazcaiva hasanti ca klizranantaM dRSTvA janam // 38 // vivadanti kalahazIlA, valgante tathA ca ke'pi dhAvanti / lobhavazenA'pi ke'pi saMgrAmaM yAnti tRSNArtAH // 39 // evaM vividhaprakAramavasarpati divasakAlAdibhiH / citrapaTa iva vicitraH kSIyate avasarpiNI kAlaH // 40 // atheto viMzatitame jinAntare vartamAnasamaye / vijayo nAma narendraH sAketapurAdhipo jAtaH // 41 // tasya mahAdevyAM himacUlAyAM sutau samutpannau / prathamazca vajrabAhu dvitIyazca puraMdaro nAma // 42 // tadA puna rnAgapure rAjA bahuvAhanaH parivasati / cUDAmaNI tasya bhAryA duhitA ca manoharA bhavati // 43 // atha vAhanena dattA sA kanyA vijayaprathamaputrAya / gatvA vajrabAhuH pariNayati parayA prItyA // 44 // vartamAne ca vIvAhe tA kanyAmudayasundaro bhraataa| Arabdho'pi ca netuM zvasuragRhe tena samasahitaH // 45 // munivara darzanam - ito vasantakAle vasantagirimastakaM munivarendraH / vyutkrAmatA dRSTo dhyAnastho vajrabAhuNA // 46 // yathA yathA tasya samIpaM girerupasarpati vajrabAhuH / tathA tathA vardhate prItiH kusumitavarapAdapaughena // 47 // 1. tdaa| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvvaya- vajjabAhu-kittidharamAhappavaNNaNaM - 21 / 36-60 rattAsoya-halihuma-varadADima- kiMsuesu dippanto / koilamuhaluggIo, mahuyarajhaMkAragIyaravo // 48 // varabaula-tilaya-campaya-asoya- punnAya nAyasusamiddho / pADala - sahayAra - 'jjuNa - kundalayAmaNDiuddeso // 49 // bahukusumasurahikesara-mayaranduddAmavAsiyadisoho / dAhiNapavaNandoliya- naccAvijjantatarunivaho // 50 // dahUNa vajjabAhU, muNivasahaM to maNeNa cintei / dhanno esa kayattho, jo kuNai tavaM aimahantaM // 51 // samasattu-mittabhAvo, kaJcaNa-taNasarisa vigayaparisaGgo / lAbhAlAbhe ya samo, dukkhe ya suhe ya samacitto // 52 // eeNa phalaM labddhaM, mANusajammassa tAva nissesaM / jo jhAyai paramatthaM, egaggamaNo vigayamoho // 53 // hA ! kaTThe ciya pAvo, baddho haM pAvakammapAsehiM / aikaDhiNa-dAruNehiM, candaNarukkho va nAgehiM // 54 // muNivasabhadinnadiTThI, bhaNai ya taM udayasundaro vayaNaM / kiM mahasi samaNadikkhaM ?, kumAra ! ahiyaM nirikkhesi // 55 // to bhai vajjabAhU, eva imaM jaM tume samullaviyaM / udaeNa vi paDibhaNio, tujjha sahAo bhavisse haM // 56 // vavAhabhUsaNehiM, vibhUsio gayavarAu oiNNo / AruhiUNa girivare, paNamai ya muNiM payatteNaM // 57 // ahaso namiUNa muNI, sAhasaNatthaM paNaTThamaya-rAyaM / pucchi saMsAraThiiM, bandha- mokkhaM ca jIvassa // 58 // saMsArasvarUpaM bandhamokSasvarUpaM ca bhai o muNivasamo, jIvo jaha aTThakammapaDibaddho / dukkhAi~ aNuhavanto, parihiNDai dIhasaMsAraM // 59 // kammANa uvasameNaM, lahai jayA mANusattaNaM sAraM / taha vi ya bandhavanaDio, na kuNai dhammaM visayamUDho // 60 // raktAzokahAridradrumavaradADima- kiMzukai rdIpyamAnaH / kokilamUkharodgIto madhukarajhaMkAragItaravaH ||48|| varabakula-tilaka - campakAzokapunnAganAgasusamRddhaH / pATalasahakArArjunakundalatAmaNDitoddezaH // 49 // bahukusumasurabhikesaramakarandoddAmavAsitadigoghaH / dakSiNapavanAndolitanatayattarunivahaH // 50 // dRSTvA vajrabAhu rmunivRSabhaM tadA manasA cintayati / dhanya eSa kRtArtho yaH karoti tapo'timahat // 51 // samazatrumitrabhAvaH kAJcana-tRNasadRzo vigataparisaGgaH / lAbhAlAbhe ca samo duHkhe ca sukhe ca samacitaH // 52 // etena phalaM labdhaM manuSyajanmanaH tAvanniHzeSam / yo dhyAyati paramArthamekAgramanA vigatamohaH // 53 // hA ! kaSTameva pApo baddho'haM pApakarmapAzaiH / atikaThina-dAruNaizcandanavRkSa iva nAgaiH // 54 // munivRSabhadattadRSTi rbhaNati ca tamudayasundaro vacanam / kiM kAGkSaSe zramaNadikSAM ? kumAra ! adhikaM nirIkSaSe // 55 // tadA bhaNati vajrabAhu evamidaM yattvayA samullApitam / udayenA'pi pratibhaNitastava sahAyo bhaviSyAmyaham // 56 // vIvAhabhUSaNairvibhUSito gajavarAdavatIrNaH / Arahya girivaraM praNamati ca muniM prayatnena // 57 // atha sa natvA muniM sukhAsanasthaM pranaSTamadarAgam / pRcchati saMsArasthiti bandha-mokSaM ca jIvasya // 58 // saMsArasvarUpaM bandhamokSasvarUpaM ca - - bhaNati tato munivRSabho jIvo yathA'STakarmapratibaddhaH / dukhAnyanubhavan paribhramati dIrghasaMsAram // 59 // karmANAmupazamena labhate yadA manuSyatvaM sAram / tathA'pi ca bAndhavanaTito na karoti dharmaM viSayamUDhaH ||60|| 231 For Personal & Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 paumacariyaM duviho jiNavaradhammo, sAyAro taha hava nirayAro / sAyAro gihidhammo, muNivaradhammo 'nirAyAro // 61 // vAsayadhammaM kAUNaM nicchio antakAlasamayammi / kAlagao uvavajjai, sohammAIsu surapavaro // 12 // devattAu maNuttaM, maNuyattAo puNo vi devattaM / gantUNa sattamabhave, pAvai siddhiM na saMdeho // 63 // aha puNa jiNavaravihiyaM, dikkhaM ghettUNa pavarasaddhAe / hantUNa ya kammamalaM, pAvai siddhiM dhuyakileso // 64 // evaM muNivaravihiyaM, soUNaM naravaro vigayamoho / hiyayaM kuNai daDhayaraM, pavvajjAnicchiucchAhaM // 65 // ekkammi varaM jamme, dukkhaM abhibhuJjiuM samaNadhamme / kammaTThapAyavavaNaM, luNAmi tavaparasughAehiM // 66 // daTTaNa vajjabAhuM, virattabhAvaM muNissa pAsatthaM / varajuvaIu palAvaM kuNanti samayaM navavahUe // 67 // aha udayasandaro taM, vinavai sagaggareNa kaNTheNaM / parihAseNa mahAyasa!, bhaNio mA eva vvsaahi||68|| taM bhaNaDa vajjAbAha. parihAseNosahaM na jaha pIyaM / sadravi udiNNasaMtI.kiM na haDa veyaNaM ar3e? // 69 // to bhaNai vajjabAhU, muNivasabhaM paNamiUNa bhAveNaM / tujjha pasAeNa ahaM, nikkhamiuM ajja icchAmi // 70 // nAUNa tassa bhAvaM, sAhU guNasAyaro bhaNai tujjhaM / dhamme havau avigdhaM, pAvasu tava-saMjamaM viulaM // 71 // vajrabAhudIkSAnikkhamai vajjabAhU, muNivarapAsammi jAyasaMvego / sundarapamuhehi samaM, chavvIsAe kumArANaM // 72 // dvividho jinavaradharmaH sAkArastathA ca bhavati nirAkAraH / sAkAro gRhidharmo munivaradharmo nirAkAraH // 61 / / zrAvakadharmaM kRtvA niSThito'ntakAlasamaye / kAlagata utpadyate saudharmAdiSu surapravaraH // 62 / / devatvAnmanuSyatvaM manuSyatvAtpunarapi devatvam / gatvA saptamabhave prApnoti siddhi na saMdehaH // 63 // atha puna jinavaravihitAM dikSAM gRhItvA prvrshrddhyaa| hatvA ca karmamalaM prApnoti siddhiM dhutaklezaH // 64|| evaM munivaravihitaM zrutvA naravaro vigatamohaH / hRdayaM karoti dRDhataraM pravrajyAnizcitotsAham // 65 / / ekasminvaraM janmani duHkhamabhibhujya zramaNadharme / karmASTapAdapavanaM lunAmi tapaH parazughAtaiH // 66 / / dRSTvA vajrabAhuM viraktabhAvaM muneH pArzvastham / varayuvatayaH pralApaM kurvanti samakaM navavadhvA // 67|| athodayasundarastaM vijJApayati sagadgadena kaNThena / parihAsena mahAyaza ! bhaNito maivaM vyavasya // 68 // taM bhaNati vajrabAhuH parihASeNauSadhaM nu yathA pItam / suSTvapi udIrNazAnti ki na harati vedanAmaGge ? // 69 // tadA bhaNati vajrabAha munivRSabhaM praNamya bhAvena / tava prasAdenAhaM niSkramitamadyecchAmi // 70 // jJAtvA tasya bhAvaM sAdhu rguNasAgaro bhaNati tava / dharmebhavatvavighnaM prApnotu tapaH saMyamaM vipulam / / 71 / / vajrabAhudIkSA niSkAmati vajrabAhu munivarapArzve jAtasaMvegaH / sundarapramukhaiH samaM SaDvizatiH kumArANAm // 72 // 1. niragAraH zramaNadharma ityarthaH / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvvaya- vajjabAhu-kittidharamAhappavaNNaNaM - 21/61-84 soyaraneheNa bahU, bhattArassa ya viatradukkheNaM / sA vi tahiM pavvaiyA, maNoharA muNisayAsammi // 73 // soUNa vajjabAhU, pavvaiyaM vijayapatthivo bhaNai / taruNatte majjha suo, kaha bhogANaM viratto so ? // 74 // ayaM puNa nIsatto, indiyavasago jarAe parigahio / vavagayadappucchAho, kaM saraNaM vo pavajjAmi ? // 75 // pasiDhilacalantagatto, ahayaM puNa kAsakusumasamakeso / vivaDiyadasaNasamUho, taha vi virAyaM na gacchAmi // 76 // evaM vijayanarindo, dAUNa puraMdarassa rAyasiriM / nikkhanto khAyajaso, pAse nivvANamohassa // 77 // kIrtidharaH eto puraMdarassa vi, puhaIdevIe kucchisaMbhUo / jAo cciya kittidharo, jaNammi vikkhAyakittIo // 78 // rAyA kusatthalapure, dhUyA vi ya tassa nAma sahadevI / kittidhareNa varataNU, pariNIyA sA vibhUIe // 79 // khemaMkarassa pAse nikkhamai puraMdaro vigayaneho / pAraMparAgayaM so, kittidharo bhuJjae rajjaM // 80 // aha annayA kayAI, kittidharo AsaNe suhanisanno / pecchai gayaNayalatthaM, ravibimbaM rAhuNA gahiyaM // 81 // cinteUNa payatto, jo gahacakkaM karei nitteyaM / so diNayaro asatto, teyaM rAhussa vihaDeuM // 82 // eva 'ghaNakamamabaddho, puriso maraNe udiNNasantammi / vAreUNa asatto, avaseNa vivajjae niyamA // 83 // tamhA asAsayamiNaM, mANusajammaM asArasuhasaGgaM / mottUNa rAyalacchI, jiNavaradikkhaM pavajjAmi // 84 // T sodarasnehena vadhU bhartuzca viyogaduHkhena / sA'pi tatra pravrajitA manoharA munisakAze // 73 // zrutvA vajrabAhuM pravrajitaM vijayapArthivo bhaNati / taruNatve mama sutaH kathaM bhogebhyo viraktaH saH ? // 74 // ahaM punarnisattva indriyavazo jarayA parigRhItaH / vyapagatadarpotsAhaH kaM zaraNaM vA pravrajAmi // 75 // prazithIlacaladvAtro'haM punaH kAzakusumasamakezaH / vipatitadazanasamUhastathA'pi virAgaM na gacchAmi // 76 // evaM vijayanarendro datvA puraMdarAya rAjyazriyam / niSkrAntaH khyAtayazasaH pArzve nirvANamohasya ||77 // kIrtidharaH itaH puraMdarasyApi pRthivIdevyaH kukSisaMbhUtaH / jAta eva kIrtidharo jagati vikhyAtakIrtitaH // 78 // rAjA kuzasthalapure duhitA'pi ca tasya nAmA sahadevI / kIrtidhareNa varatanuH pariNItA sA vibhUtyA // 79 // kSemaMkarasya pArzve niSkrAmati puraMdaro vigatasnehaH / paraMparAgataM saH kIrtidharo bhunakti rAjyam // 80 // athAnyadA kadAcitkIrttidhara Asane sukhaniSaNNaH / pazyati gaganatalasthaM ravibimbaM rAhuNA gRhItam // 81 // cintayituM pravRtto yo grahacakraM karoti nistejaH / sa dinakaro 'zaktastejA rAhusya vighaTitum // 82 // evaM ghanakarmabaddhaH puruSo maraNe udIrNe sati / vArayitumazakto'vazena vipadyate niyamA // 83 // tasmAdazAzvatamidaM manuSyajanmAsArasukhasaGgam / tyaktvA rAjalakSmIM jinavaradikSAM pravrajAmi // 84 // 1. ghaNakammaluddho- pratya0 / 2. rAyalaccha pratya0 / pauma bhA-2/6 For Personal & Private Use Only 233 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 paumacariyaM soUNa vayaNameyaM, mantI bandhavajaNA ya dINamuhA / jaMpanti naravarAhiva!, mA vavasasu erisaM kammaM // 85 // sAmiya ! tume vihUNA, avassa puiI viNassai varAI / puhaIe viNaTThAe, dhammaviNAso sayA hoi // 86 // dhamme paNaTTha sante, kiM va na naTuM narinda ! savvassaM ? / tamhA karehi rajjaM, rakkhasu puhaI payatteNaM // 87 // jaM eva amaccehi, bhaNio geNhai abhiggahaM dhIro / soUNa suyaM jAyaM, to ahayaM pavvaissAmi // 88 // evaM rAyavarasiriM, bhuJjantassa ya aNeyakAlammi / jAo sahadevIe, gabbhammi sukosalo putto // 89 // thovadivasANi bAlo, nigUhio mantiNehi kusalehiM / parikahio cciya putto, ekkeNa nareNa rAyassa // 10 // soUNa suyaM jAyaM, mauDAivibhUsaNaM niravasesaM / tassa payacchai rAyA, gAmasaeNaM tu ghosapuraM // 11 // aha ekkapakkhajAyaM, ThaviUNa suyaM nivo niyayarajje / pavvaio kittidharo, paricattapariggahArambho // 12 // ___ghoraM tavaM tappai gimhakAle, mehAgame ciTThai chntthaanne| hemantamAsesu tavovaNattho, jhANaM pasatthaM vimalaM careD // 13 // // iya paumacarie suvvayavajjabAhukittidharamAhappavaNNaNo ekkavIsaimo uddesao samatto // zrutvA vacanametanmantriNo bAndhavajanAzca dInamukhAH / jalpanti naravarAdhipa ! mA vyavasyaitAdRzaM karma // 85 / / svAmin ! tvayA vihInA'vazyaM pRthivI vinazyati varAkI / pRthivyAM vinaSTAyAM dharmavinAzaH sadA bhavati // 86 // dharme pranaSTe sati kiM vA na naSTaM narendra ! sarvasvam ? / tasmAtkuru rAjyaM rakSa pRthivIM prayatnena // 87 / / yadaivAmAtyai bhaNito gRhNAtyabhigrahaM dhIraH / zrutvA sutaM jAtaM tadA'haM pravrajiSyAmi // 88 // evaM rAjavarazrI bhuJjatazcAnekakAle / jAtaH sahadevyA garbhe sukozalaH putraH // 89 // stokadivasAni bAlo nigRhito mantribhiH kuzalaiH / parikathita zcaiva putraekena nareNa rAjJaH // 90 // zrutvA sutaM jAtaM mukuTadivibhUSaNaM niravazeSam / tasmai prayacchati rAjA gAmazatena tu ghoSapuram / / 11 / / athaikapakSajAtaM sthApayitvA sutaM nRpo nijarAjye / pravrajitaH kIttidharaH parityaktaparigrahArambhaH // 92 // ghoraM tapastapati grISmakAle meghAgame tiSThati channasthAne / hemantamAseSu tapovanastho dhyAnaM prazastaM vimalaM carati // 93 // // iti padmacaritre suvratavajrabAhukIrtidharamAhAtmyavarNana ekaviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. mantribhiH / 2. dharei-mu0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 22. sukosalamuNimAhappa-dasarahauppattivaNNaNaM ) aha etto kittidharo, muNivasabho malavilittasavvaGgo / majjhaNhadesayAle, nayaraM pavisarai bhikkhaTuM // 1 // taM pecchiUNa sAhuM, jAlagavakkhantareNa sahadevI / ruTThA pesei nare, dhADeha imaM puravarAo // 2 // anne vi liGgiNo je, te vi ya dhADeha mA cirAveha / mA dhammavayaNasaI, suNihI putto mahaM eso // 3 // etthantare ya tehiM, nayarAo dhADio muNivarindo / anne vi je puratthA, nicchUDhA liGgiNo savve // 4 // taM nAUNa muNivaraM, kittidharaM kosalassa jA dhAI / ruvai kivAluyahiyayA, sumarantI sAmiyaguNohaM // 5 // nisuNeUNa ruvantI, bhaNiyA ya sukosaleNa keNa tumaM / ammo paribhUya cciya / , tassa phuDaM niggaraM kAhaM // 6 // to bhaNai vasantalayA puttaya ! jo so sisuM tumaM rajje / ThaviUNa ya pavvaio, so tujjha piyA iha paviTTho // 7 // bhikkhaTe viharanto, jaNaNIe tujjha dudrupurisehiM / dhADAvio ya ajjaM, puttaya ! teNaM mae ruNNaM // 8 // daTTaNa ya pAsaNDe, mA nivveo ya hohii suyassa / teNaM ciya nayarAo, nicchUDhA liGgiNo savve // 9 // ujjANa-kANaNAiM, pukkhariNI-bAhiyAlimAINi / nayarassa'bbhintarao, tujjha kayAI ca jaNaNIe // 10 // anne vi tujjha vaMse, puttaya ! je naravaI aikvantA / te vi ya bhottUNa mahi, pavvajjamuvAgayA savve // 11 // eeNa kAraNeNaM, na dei nayarassa niggamaM tujjha / mA nisuNiUNa dhammaM, nikkhamihI jAyasaMvego // 12 // [[22. sukozalamuni mAhAtmya-dazarathotpattivarNanam / athetaH kIrtidharo munivRSabho malaviliptasarvAGgaH / madhyAhnadezakAle nagaraM pravizati bhikSArtham // 1 // taM dRSTvA sAdhu jAlagavAkSAntareNa sahadevI / ruSTA preSayati narAn nissArayatemaM puravarAt / / 2 / / anye'pi liGgino ye tAnapi ca nissArayata mA cirAyata / mA dharmavacanazabdaM zruNuyAtputro mamaiSaH // 3 // atrAntare ca tairnagarAnnissArito munivarendraH / anye'pi ye purasthA niSkASitA liGginaH sarve // 4 // tajJAtvA munivaraM kIrtidharaM kozalasya yA dhAtrI / roditi kRpAluhRdayA smarantI svAmiguNaugham // 5 // nizrutya rudantI bhaNitA ca sukozalena kena tvam / ambe ! paribhUtA eva ! tasya sphuTaM nigrahaM kariSyAmi // 6 // tato bhaNati vasantalatA putra ! yaH sa zizuM tvAM rAjye / sthApayitvA ca pravrajitaH sa tava piteha praviSTaH // 7 // bhikSArthe viharaJjananyA tava duSTapuruSaiH / nissAritazcAdya putra ! tena mayA ruditam // 8 // dRSTvA ca pAkhaNDAnmAnirvedazca bhavetsutasya / tenaiva nagarAnniSkASitA liGginaH sarve // 9 // udyAna-kAnanAni-puSkariNI-vAhyAlyAdini / nagarasyAbhyantaratastava kRtAni ca jananyA // 10 // anye'pi tava vaMze putra ! ye narapatayo'tikrAntAH / te'pi ca bhuktvA mahIM pravrajyAmupAgatAH sarve // 11 // etena kAraNena na dadAti nagarasya nirgamaM tava / mA nizrutya dharma niSkrAmyejjAtasaMvegaH // 12 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only wwwjainelibrary.org Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 paumacariyaM soUNa vayaNameyaM, sukosalo niggao puravarAo / patto ya piusayAsaM, vandai parameNa viNaeNaM // 13 // taM vandiUNa samaNaM, uvaviTTho suNiya dhammaparamatthaM / bhaNai ya sukosalo taM, bhayavaM ! nisuNehi me vayaNaM // 14 // Alitte niyayaghare, jaNao ghettUNa puttabhaNDAI / avaharai tUramANo, so tANa hiyaM vicintento // 15 // mohaggisaMpalitte, jayaloyaghare mae pamottUNaM / nikkhanto nAha ! tumaM, na ya juttaM erisaM loe // 16 // tamhA kuNaha pasAyaM, mohANaladIvie sarIraghare / nikkhamamANassa mahaM, hatthAlambaM payacchAhi // 17 // evaM so aNagAro, cittaM nAUNa niyayaputtassa / tAhe bhaNai subhaNio, hou avigdhaM tuhaM dhamme // 18 // vaTTai esA''lAvo, tAva ya bhaDacaDagareNa parikiNNA / pattA vicittamAlA, gurubhArA paNaiNI tassa // 19 // sA bhaNai pAyapaDiyA, sAmiya ! 'puhaI mamaM ca mottUNaM / mA vavasasu pavvajjaM, duccariyA muNivarANaM pi // 20 // saMthAviUNa gADhaM, sukosalo bhaNai tujjha gabbhammi / bhadde ! hohI putto, so ahisitto mae rajje // 21 // ApucchiUNa savvaM, bandhujaNaM parijaNaM ca mhilaao| jiNadikkhaM paDivanno, sukosalo piusayAsammi // 22 // aha so nicchiyahiyao, saMvegaparAyaNo dddhdhiiio|annnnvihiniogN, kAUNa tavaM samADhatto // 23 // vividhAni tapAMsi rayaNAvali muttAvali, kaNayAvali kulisamajjha javamajhaM / jiNaguNasaMpattI vi ya, vihI ya taha savvaobhaddA // 24 // zrutvAvacanametatsukozalo nirgataH puravarAt / prAptazca pitRsakAzaM vandate parameNa vinayena // 13|| taM vanditvA zramaNamupaviSTaH zrutvA dharmaparamArtham / bhaNati ca sukozalastaM bhagavan ! nizruNu mama vacanam // 14 // Adipte nijagRhe janako gRhItvA putrabhANDAni / apaharati tvaramANaH sa teSAM hitaM vicintayan // 15 // mohAgnisaMpradIpte jIvalokagRhe mAM pramucya / niSkrAnto nAtha ! tvaM na ca yuktametAdRzaM loke // 16 / / tasmAtkuruta prasAdaM mohAnaladapte zarIragRhe / niSkramamANasya mama hastAlambanaM prayaccha // 17 // evaM so'NagArazcittaM jJAtvA nijaputrasya / tadA bhaNati subhaNito bhavatvavighnaM tava dharme // 18 // vartata eSa AlApastAvacca bhaTasamUhena parikIrNA / prAptA vicitramAlA gurubhArA praNayinI tasya // 19 // sA bhaNati pAdapatitA svAmin ! pRthivIM mAM ca bhuktvA / mA vyavasya pravrajyAM duzcaritAM munivarANAmapi // 20 // saMsthApya gADhaM sukozalo bhaNati tava garbhe / bhadre ! bhaviSyati putraH so'bhiSikto mayA rAjye // 21 // ApRcchaya sarvaM bandhujanaM parijanaM ca mahilAH / jinadikSAM pratipannaH sukozalaH pitRsakAze // 22 // atha sa nizcitahRdayaH saMvegaparAyaNo dRDhadhRtiH / anyonyavidhiniyogaM kartuM tapaH samArabdhaH // 23 // vividhAni tapAMsi - ratnAvalirmuktAvaliH kanakAvalivanamadhyaMyavamadhyam / jinaguNasampattirapi ca vidhizca tathA sarvatobhadrA // 24 // 1. puhaI-pratya0 / 2. muNivaINaM pi-pratya0 / 3. saMThAviUNa-pratya0 / 4. vajramadhyam / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 sukosalamuNimAhappa-dasarahauppattivaNNaNaM-22/13-38 etto tiloyasArA, muiGgamajjhA pavIliyAmajjhA / sIsaMkArayaladdhI, daMsaNanANassa laddhI ya // 25 // aha paJcamandarA vi ya, kesarikIlA carittaladdhI ya / parisahajayA ya pavayaNa-mAyA AiNNasuhanAmA // 26 // paJcanamokkAravihI, titthaTThasuyA ya sokkhasaMpattI / dhammovAsaNaladdhI, taheva aNuvaTTamANA ya // 27 // eyAsu ya annAsu ya, vihIsu dasamAipakkhamAsesu / bemAsiya temAsiya, khavei chammAsajoesu // 28 // te do vi piyA-puttA, nava-saMjama-niyamasosiyasarIrA / viharanti daDhadhiIyA, gAmA-''garamaNDiyaM vasuhaM // 29 // te do vi piyA-puttA, sahadevI tattha dukkhiyA santI / aTTajjhANeNa mayA, uppannA kandare vagghI // 30 // evaM viharantANaM, muNINa saMpatthio jalayakAlo / pasarantamehanivaho, gayaNayalocchaiyasavvadiso // 31 // varisai ghaNo pabhUyaM, taDicchaDADovabhIsaNaM gayaNaM / gulagulagulantasaddo, vittharai samantao sahasA // 32 // dhArAjajjariyamahI, ummaggapaloTTasalilakallolA / ubbhinnakandaladalA, maragayamaNisAmalA jAyA // 33 // eyArisammi kAle, jatthatthamiyA muNI niogeNaM / ciTThanti selamUle, cAummAseNa joeNaM // 34 // evaM uttAsaNae, raNNe kavvAya-satta-tarugahaNe / phAsuyaThANammi ThiyA, pasatthajhANujjayamaIyA // 35 // vIrAsaNajoeNaM, kAussaggeNa egapAseNaM / uvavAseNa ya nIo, ekkeNaM pAuso kAlo // 36 // sarayammi samAvaDie, kattiyamAsassa muNivarA etto / saMpuNNaniyamajogA, nayaraM pavisanti bhikkhaTThA // 37 // lIlAe vaccamANA, diTThA vagghIe tIe muNivasahA / rusiyA nakkhehi mahI, vilihai nAyaM vimuJcantI // 38 // itastrilokasArA mRdaGgamadhyA pipIlikAmadhyA / zIrSAkArakalabdhi darzanajJAnasya labdhizca // 25 // atha paJcamandarA'pi ca kesarikrIDA cAritralabdhizca / pariSahajayA ca pravacanamAtA''kIrNazabhanAmA // 26 // paJcanamaskAravidhistirthArthazrutA ca saukhyasaMpattiH / dharmopAsanAlabdhistathaivAnuvartamAnA ca // 27 // etaizcAnyaizca vidhibhirdazamAdipakSamAsaiH / dvimAsikastrimAsikaH kSapayati SaNmAsayogaH // 28 // tau dvAvapi pitAputrau navasaMyamaniyamazoSitazarIrau / viharato dRDhadhRtikau gAmA''karamaNDitAM vasudhAm // 29 // sA putra viyogena sahadevI tatra du:khitA satI / AtadhyAnena mRtotpannA kandare vyAghrI // 30 // evaM viharatAM munInAM saMprasthito jaladakAlaH / prasaranmeghanivaho gaganatalocchAditasarvadig // 31 // varSati ghanaH prabhUtaM taDicchaTATopabhISaNaM gaganam / gulagulagulacchabdo vistarati samantataH sahasA // 32 // dhArAjarjaritamahI unmArgaparyastasalilakallolA / udbhinnakandaladalA marakatamaNizyAmalA jAtA // 33 // etAdRze kAle yathAstamitau munI niyogena / tiSThataH zailamUle cAturmAsena yogena // 34 // evamutrAsanake'raNye kravyAdasattvatarugahane / prAsukasthAne sthitau prazastadhyAnodyatamatI // 35 / / vIrAsanayogena kAyotsargeNaikapAaNa / upavAsena ca nIta ekaikena prAvRTkAlaH // 36 // zaradi samApatite kAttikamAsasya munivarAvitaH / saMpUrNaniyamayogau nagaraM pravizato bhikSArthoM // 37 // lIlayA vrajantau dRSTau vyAghyA tayA munivRSabhau / ruSTA nakhai mahIM vilikhati nAdaM vimuJcantI // 38 // 1. kavyAda-sattva-tarugahane / 2. nakhaiH / 3. nAdam / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 aha so sukosalamuNI, vagghI daddhuM vahujjayamaIyaM / tAhe vosiriyataNU, sukkajjhANaM samAruhai // 39 // dADhAkarAlavayaNA, uppaiUNaM nahaM calasahAvA / paDiyA sukosalovari, vijjU iva dAruNA vagghI // 40 // pADeUNa mahiyale, maMsaM ahilasai attaNo vayaNe / moDei aTThiyAI, toDei ya NhArusaMghAe // 41 // iyapeccha saMsAre, seNiya ! mohassa vilisiyaM eyaM / jaNaNI khAyai maMsaM, jattha suiTThassa puttassa // 42 // khajjantassa bhagavao, sukkajjhANAvagAhiyamaNassa / samaNassa jIviyante, kevalanANaM samuppannaM // 43 // evaM sahadevIe, kosalaaGgAi~ khAyamANIe / jAyaM jAIsaraNaM, puttayadantAi~ davaNaM // 44 // sA pacchAyAveNaM, tiNNi ya divasAi~ aNasaNaM kAuM / uvannA diyaloe, vagghI mariUNa sohamme // 45 // devA cauppagArA, samAgayA muNivarassa kuvvanti / nivvANagamaNamahimaM, nANAvihagandhakusumehiM // 46 // kittirassa vitto, samuggayaM kevalaM jagapagAsaM / mahimakarANa ya ekkA, jattA jAyA suravarANaM // 47 // mahimaM kAUNa tao, paNamiya savvAyareNa tikkhuttaM / devA cauppagArA, niyayaTThANAi~ saMpattA // 48 // evaM jo sui naro, bhAveNa sukosalassa nivvANaM / so uvasaggavimukko, labhai ya puNNaphalaM viulaM // 49 // hiraNyagarbhaH devI vicittamAlA, saMpuNNe tattha kAlasamayammi / puttaM ceva pasUyA, hiraNNagabdhaM tti nAmeNaM // 50 // atha sa sukozalamuni rvyAghrIM dRSTvA vadhodyatamatim / tadA vyutsarjitatanuH zukladhyAnaM samArohati // 39 // daMSTrAkarAlavadanotpatya nabhazcalatsvabhAvA / patitA sukozalasyopari vidyudiva dAruNA vyAghrI ||40|| pAtayitvA mahItale mAMsamabhilaSatyAtmano vadane / moTayatyasthini troTayati ca snAyusaMghAtAn // 41 // idaM pazya saMsAre zreNika ! mohasya vilasitametat / jananI khAdati mAMsaM yatra sveSTasya putrasya // 42 // khAdyamAnasya bhagavataH zukladhyAnAvagAhitamanasaH / zramaNasya jIvitAnte kevalajJAnaM samutpannam // 43 // evaM sahadevyA kozalAGgAni khAdantyA jAtaM jAtismaraNaM putradantAni dRSTvA // 44 // sA pazcAttApena trizca ca divasAnanazanaM kRtvA / utpannA devaloke vyAghrI mRtvA saudharme // 45 // devAzcatuSprakArAH samAgatA munivarasya kurvanti / nirvANagamanamahimAM nAnAvidhagandhakusumaiH // 46 // kIrtidharasyApItaH samudgataM kevalaM jagatprakAzam / mahimAkarANAM caikA yAtrA jAtA suravarANAm ||47|| mahimAM kRtvA tataH praNamya sarvAdareNa trikRtvaH / devAzcatuSprakArA nijasthAnAni saMprAptAH // 48 // evaM ca zruNoti naro bhAvena sukozalasya nirvANam / sa upasargavimukto labhate ca puNyaphalaM vipulam // 49 // hiraNyagarbhaH - devI vicitramAlA saMpUrNe tatra kAlasamaye / putrameva prasUtA hiraNyagarbhamiti nAmnA // 50 // 1. vagghi pratya0 / 2. samArUDho - pratya0 / 2 For Personal & Private Use Only paumacariyaM Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukosalamuNimAhappa-dasarahauppattivaNNaNaM-22 / 39-62 patto sarIraviddhi, kameNa rajjassa sAmio jAo / harivAhaNassa duhiyA, pariNei migAvaI kannaM // 51 // 1 tIe samaM rAyasiriM, bhuJjanto annayA naravarindo / bhamaranihakesamajjhe, pecchi paliyaGkuraM ekkaM // 52 // aha soiuM payatto, maccUNaM pesio imo dUo / bala - satta - kantirahio, hohAmi na ettha saMdeho // 53 // visaesu vaJcio haM, kAlaM aidAruNaM suhapasatto / bandhavanehaviNaDio, dhammadhuraM neva paDivanno // 54 // siMhikA-naghuSau - evaM hiraNNagabbho, naghusakumAraM migAvaIputtaM / ahisiJciUNa rajje, nikkhanto vimalamuNipAse // 55 // gabbhatthe cciya asivaM, na ghosiyaM jassa jaNavae jamhA / naghuso tti teNa nAmaM, gurUhi raiyaM sumaNasehiM // 56 // naghuso pariveDaM, niyayapure sIhiyaM mahAdeviM / uttaradisaM payaTTo, jeuM sAmantasaMghAe // 57 // dAhiNadesAhivaI, naghusaM nAUNa dUradesatthaM / ghettuM sAkeyapuriM, samAgayA sAhaNasamaggA // 58 // naghusassa mahAdevI, viNiggayA sIhiyA balasamaggA / aha jujjhiuM payattA, tehi samaM naravarindehiM // 59 // niddayapaharehi hayA, samare hantUNa sIhiyA sattU / rakkhai sAeyapurI, niyayapayAvujjayamaIyA // 60 // naghuso vi uttaradisaM, kAUNa vase samAgao nayariM / suNiUNa sIhiyAe, parakkamaM dAruNaM ruTTho // 61 // bhaNai ya aho alajjA, na ya kulavahuyAe erisaM juttaM / avikhaNDiyasIlAe, parapurisaniyattacittAe // 62 // 2 prAptaH zarIravRddhiM krameNa rAjyasya svAmI jAtaH / harivAhanasya duhitaraM pariNayati mRgAvatIM kanyAm // 51 // tathA samaM rAjyazriyaM bhuJjannanyadA naravarendraH / bhramaranibhakezamadhye pazyati palitAGkuramekam // 52 // atha zocituM pravRtto mRtyunA preSito'yaM dUtaH / bala- zakti - kAntirahito bhaviSyAmi nAtra saMdehaH // 53 // viSayai rvaJcito'haM kAlamatidAruNaM sukhaprazaktaH / bAndhavasnehavinaTito dharmadhUrAM naiva pratipannaH // 54 // siMhikA - nadhuSau - evaM hiraNyagarbho naghuSakumAraM mRgAvatIputram / abhiSiJcya rAjye niSkrAnto vimalamunipArzve // 55 // garbhastha evAzivaM na ghoSitaM yasya janapade yasmAt / naghuSa iti tena nAma gurubhI racitaM sumanobhiH || 56 // naghuSaH paristhApya nijapure siMhiMkAM mahAdevIm / uttaradizi pravRto jetuM sAmantasaMghAtAn // 57 // dakSiNadezAdhipati rnaghuSaM jJAtvA dUradezastham / grahituM sAketapuriM samAgatAH sAdhanasamagrAH // 58 // naghuSasya mahAdevI vinirgatA siMhikA balasamagrA / atha yoddhuM pravRttA taiH samaM naravarendraiH // 59 // nirdayaprahArai rhatA samare hatvA siMhikA zatrUn / rakSati sAketapurIM nijapratApodyatamatiH // 60 // naghuSo'pyuttaradizAM kRtvA vaze samAgato nagaram / zrutvA siMhikAyAH parAkramaM dAruNaM ruSTaH // 61 // bhaNati cAho ! alajjA na ca kulavadhvA etAdRzaM yuktam / avikhaNDitazIlAyAH parapuruSanirvRtacittAyAH // 62 // 1. puraM pratya0 / 2. soUNa- pratya0 / 239 For Personal & Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 paumacariyaM paribhUyA naravaiNA, dosaM kAUNa sA mahAdevI / aha annayA kayAI, naghusassa jaro samuppanno // 63 // mantANa osahANa ya, vejjapauttANa neva uvasanto / dAhajjaro mahanto, ahiyayaraM veyaNaM dei // 64 // nAUNa tahAbhUyaM, narAhivaM sIhiyA mahAdevI / soyapariggahiyamaNA, tassa sayAsaM samallINA // 65 // savvajaNassa samakkhaM, udayaM ghettUNa sIhiyA bhaNai / mottUNa niyayadaiyaM, jai anno nA''si me hiyae // 66 // to naravaissa dAho, uvasamau jaleNa karavimukkeNaM / evaM bhaNiUNa sitto, rAyA vigayajjaro jAo // 67 // ulhaviyasavvagattaM, daTTaNa narAhivaM jaNo tuTTho / sIlaM pasaMsamANo, bhaNai aho ! sAhu ! sAhu ! tti // 68 // devehi kusumavuTTI, mukkA susuyandhagandhariddhillA / rAyA vi ya parituTTo, sIlaM nAUNa mahilAe // 69 // ThaviUNa naravarindo, niyayapae sIhiyA mahAdevI / bhoge bhottUNa ciraM, saMvegaparAyaNo jAo // 70 // naghuso parihaveDaM, sodAsaM sIhiyAsuyaM rajje, nikkhanto naravasabho, paricattapariggahArambho // 71 // sodAsaHtIsu vi kAlesu sayA, sodAsanarAhivassa kulavaMse / na ya keNai paribhuttaM, maMsaM ciya aTTha divasAiM // 72 // kammodaeNa so puNa, tesu vi divasesu bhuJjaI maMsaM / bhaNai ya sUyAravaiM, maMsaM ANehi me sigdhaM // 73 // taiyA puNo amArI, vaTTai aTTAhiyA jiNavarANaM / pisiyassa alAbheNaM, mANusamaMsaM ca se dinnaM // 74 // parAbhUtA narapatinA doSaM kRtvA sA mahAdevI / athAnyadA kadAcinnaghuSasya jvaraH samutpannaH // 63 // mantrANAmauSadhAnAM ca vaidyaprayuktAnAM naivopazAntaH / dAhajvaro mahAnadhikataraM vedanAM dadAti // 64 // jJAtvA tathAbhUtaM narAdhipaM siMhikA mahAdevI / zokaparigRhItamanAstasya sakAzaM samAlInA // 65 // sarvajanasya samakSamudakaM gRhItvA siMhikA bhaNati / muktvA nijadayitaM yadyanyo nAsInme hRdaye // 66 // tato narapate rdAha upazamatu jalena kara vimuktena / evaM bhaNitvA sikto rAjA vigatajvaro jAtaH // 67 / / vidhmApitasarvagAtraM dRSTvA narAdhipaM janastuSTaH / zIlaM prazaMsan bhaNatyaho ! sAdhu ! sAdhviti // 68 // devaiH kusumavRSTi muktA susugandhagandhaddhivatI / rAjA'pi ca parituSTaH zIlaM jJAtvA mahilAyAH // 69 / / sthApayitvA naravarendro nijapade siMhikAM mahAdevIm / bhogAnbhuktvA ciraM saMvegaparAyaNo jAtaH // 70 // naghuSaH paristhApya sodAsaM siMhikAsutaM rAjye / niSkrAnto naravRSabhaH parityaktaparigrahArambhaH // 71 // sodAsaHtriSvapi kAleSu sadA sodAsa narAdhipasya kulavaMze / na ca kenapi paribhuktaM mAMsamevASTau divasAn / / 72 / / karmodayena sa punasteSvapi divaseSu bhuGkte mAMsam / bhaNati ca sUpakArapatiM mAMsamAnaya me zIghram // 73 // tadA punaramArI vartata aSTAhnikA jinavarANAm / pizitasyAlAbhena mAnuSamAMsaM ca tasya dattam // 74 / / 1. maMtehi osahehi ya vejjapauttehi neva-pratya0 / 2. sIhiyaM mahAdevi-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241 sukosalamuNimAhappa-dasarahauppattivaNNaNaM-22/63-87 mANusamaMsapasatto, khAyanto paurabAlae bhve| sUyAreNa samANaM, sueNa niddhADio rAyA // 5 // tassa suo guNakalio, kaNayAbhAnandaNo tahiM nayare |ahisitto sIharaho, rajje savvehi suhaDehiM // 76 // sIhassa jahA maMsaM, AhAro tassa niyayakAlaMpi / teNaM ciya vikkhAo, puhaIe sIhasodAso // 77 // pecchai paribbhamanto, dAhiNadese siyambaraM paNao / tassa sagAse dhammaM, suNiUNa tao samADhatto // 78 // aha bhaNai muNivarindo, nisuNasu dhammaM jiNehi parikahiyaM / jeTTo ya samaNadhammo, sAvayadhammo ya aNujeTTho // 79 // paJca ya mahavvayAI, samiIo ceva paJca bhaNiyAo / tiNNi ya guttiniogA, eso dhammo muNivarANaM // 80 // hiMsAliyacorikkA, paradArapariggahassa ya niyattI / tiNNi ya guNavvayAI, mahumaMsavivajjaNaM bhaNiyaM // 81 // bhagavaM ! geNhAmi vayaM, jaM bhaNasi mahAmuNI payatteNaM / ekkaM puNa hiyaiTuM, navari ya maMsaM na chaDDemi // 82 // mAMsabhakSaNavipAkaHbhaNio taheva muNiNA, bhuJjasi maMsaM ayANao taM si / taha paDihisi saMsAre, timigilI jaha gao narayaM // 83 // giddhA suNaya-siyAlA, maMsaM khAyanti asaNa-taNhAe / je vi hu khAyanti narA, te tehi samA na saMdeho // 84 // jo khAiUNa maMsaM, majjai titthesu kuNai vayaniyamaM / taM tassa kilesayaraM, ayAlakusumaM va phalarahiyaM // 85 // jo bhuJjai mUDhamaI, maMsaM ciya sukka-ruhirasaMbhUyaM / so pAvakammagaruo, suiraM paribhamai saMsAre // 86 // maMsAsAyaNanirao, jIvANa vahaM karei nikkhuttaM / jIvavahammi ya pAvaM, pAveNa ya doggaiM jAi // 87 // mAnuSamAMsaprasaktaH khAdanpaurabAlAn bahUn / sUpakAreNa samakaM sutena nissAritA rAjA // 75 / / tasya suto guNakalitaH kanakAbhAnandanastatra nagare / abhiSiktaH siMharatho rAjye sarveH subhaTaiH // 76 / / siMhasya yathA mAMsamAhArastasya nityakAlamapi / tenaiva vikhyAtaH pRthivyAM siMhasodAsaH // 77 // pazyati paribhramandakSiNadeze zvetAmbaraM praNataH / tasya sakAze dharma zrutvA tataH samArabdhaH // 78 // atha bhaNati munivarendro nizruNu dharmaM jinaiH parikathitam / jyeSTazca zramaNadharmaH zrAvakadharmazcAnujyeSThaH // 79 / / paJca ca mahAvratAni samitaya eva paJca bhaNitAH / trayazca guptiniyogAH, eSo dharmA munivarAnAm // 80 // hiMsAlikacauryAH paradAraparigrahasya ca nirvRttiH / triNi ca guNavratAni madhumAMsavivarjanaM bhaNitam / / 81 / / bhagavan ! gRhNAmi vrataM yadbhaNasi mahAmune ! prayatnena / ekaM punarhRdayeSTaM navari ca mAMsaM na tyajAmi // 82 / / mAMsabhakSaNavipAkaHbhaNitastathaiva muninA bhuGkte mAMsamajAnatastvamasi / tathA patiSyasi saMsAre timiGgalo yathA gato narakam / / 83 // gRdhrAH zvA-zRgAlA mAMsaM khaadntysntRssnnyaa| ye'pi hu khAdanti narAste taiH samAnA na saMdehaH // 84 // yo khAditvA mAMsaM majjati tIrtheSu karoti vrataniyamam / tattasya klezakaramakAlakusumamiva phalarahitam // 85 // yo bhuGkte mUDhamati simeva zukra-rudhirasaMbhUtam / sa pApakarmaguruka: suciraM paribhramati saMsAre // 86 // mAMsAsvAdananirato jIvAnAM vadhakaroti nizcitam / jIvavadhe ca pApaM pApena ca durgatiM yAti // 87 // 1. pauravAlakAn / 2. sUdakAraH / pauma.bhA-2/7 Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 je mAriUNa jIve, maMsaM bhuJjanti jIhadoseNaM / te ahivaDanti narae, dukkhasahassAule bhIme // 88 // te tattha samuppannA, narae bahuveyaNe niyayakAlaM / chijjanti ya bhijjanti ya, karavatta - sivatta - jantesu // 89 // suNiUNa vayaNameyaM, muNivaravihiyaM bhaeNa dukkhANaM / houM pasannahiyao, sodAso sAvao jAo // 90 // tatto mahApure viya, kAlagae patthive suyavihUNe / gayakhandhasamArUDho, sodAso pAvio rajjaM // 91 // putasa te dUo, visajjio kuNaha me lahu paNAmaM / teNa vi bhaNio dUo, na tassa ahayaM paNivayAmi // 92 // soUNa dUyavayaNaM, sodAso niggao balasamaggo / tassa visayaM ca patto, bandiyaNugghuTTha jayasaddo // 93 // sIharaho vi ahimuho, cauraGgabaleNa tattha niggantuM / AbhiTTo teNa samaM, saMgAmo dAruNo jAo // 94 // suyaM samare, tasya rajjaM mahAguNaM daauN| sodAso pavvaio, kuNai tavaM bArasaviyappaM // 95 // sIharahassa vi putto, bambharaho naravaI samuppanno / tassa vi caummuho vi ya, hemaraho jasaraho ceva // 96 // paumaraho ya mayaraho sasIraho raviraho ya mandhAo / udayaraho naravasaho, vIrasuMseo ya paDivayaNo // 97 // nAmeNa kamalabandhU, ravisattU taha vasantatilao ya / rAyA kuberadatto, kunthU saraho ya viraho ya // 98 // rahanigghoso ya tahA, mayAridamaNo hiNNanAbho ya / puJjatthalo ya kakuho, rAyA raghuso ya nAyavvo // 99 // evaM ikkhAgakule, samaikkantesu naravarindesu / sAeyapuravarIe, aNaraNNo patthivo jAo // 100 // ye mArayitvA jIvAn mAMsaM bhuJjate jIvhAdoSeNa / te 'dhipatanti narake duHkhasahasrAkule bhIme // 88 // te tatra samutpannA narake bahuvedane nityakAlam / chidyante ca bhidyante ca karapatrAsipatrayantraiH // 89 // zrutvA vacanametanmunivaravihitaM bhayena duHkhAnAm / bhUtvA prasannahRdayaH sodAsaH zrAvako jAtaH // 90 // tato mahApure'pi ca kAlagate pArthive sutvihiine| gajaskandhamArUDhaH sodAsa prAptaH rAjyam // 91 // putrasya tena dUto visarjitaH kuruta me laghu praNAmam / tenA'pi bhaNito dUta na tasyAhaM praNipatAmi // 92 // zrutvA dUtavacanaM sodAso nirgatobalasamagraH / tasya viSayaM ca prApto bandijanoddhRSTajayazabdaH // 93 // siMharatho'pyabhimukhazcaturaGgabalena tatra nirgatya / pravRttastena samaM saMgrAmo dAruNo jAtaH // 94 // jitvA sutaM samare tasya ca rAjyaM mahAguNa N datvA / sodAsaH pravrajitaH karoti tapodvAdazavikalpam // 95 // siMharathasyApi putro brahmaratho narapatiH samutpannaH / tasyApi caturmukho'pi ca hemaratho yazoratha zcaiva // 96 // padmarathazca mRgarathaH zaziratho ravirathazca mAndhAtaH / udayaratho naravRSabho vIrasuSeNazca prativacanaH // 97 // nAmnA kamalabandhU ravizatrustathA vasantatilakazca / rAjA kuberadattaH kunthu zarabhazca virahazca // 98 // rathanirghoSazca tathA mRgAridamano hiraNyanAbhazca / puJjasthalazca kakusthorAjA raghuzca jJAtavyaH // 99 // evamikSvAkukule samatikrAnteSu narevarendreSu / sAketapuravaryAmanaraNyaH pArthivo jAtaH // 100 // paumacariyaM For Personal & Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukosalamuNimAhappa-dasarahauppattivaNNaNaM - 22 / 88-110 dazaratha: tassa mahAdevI, puhaIe do suyA samuppannA / paDhamo ya aNantaraho, bIo puNa dasaraho jAo // 101 // mAhesaranayaravaI, mittaM soUNa sahasakiraNaM so / pavvaio nivviNNo, imassa saMsAravAsassa // 102 // aNaraNNo vi naravaI, puttaM ciya dasarahaM Thaviya rajje / nikkhamai suyasamaggo pAse muNiabhayaseNassa // 103 // haTTha'TThama-duvAlasehi mAsa'dhdhamAsakhamaNehiM / kAUNa tavamucAraM, aNaraNNo patthio mokkhaM // 104 // sAhU vi aNantaraho, aNantabala - viriya sattisaMpanno / saMjama - tava - niyamadharo, jatthatthamio mahI bhamai // 105 // aruhatthale narindo, sukosalo tassa ceva mahilAe / amayappabhAe dhUyA, kannA avarAiyA nAmaM // 106 // sA dasarahassa dinnA, pariNIyA teNa varavibhUIe / aha kamalasaMkulapure, subandhutilao nivo tattha // 107 // mittA ya mahAdevI, duhiyA ciya kekaI laliyarUvA / sA dasaraheNa kannA, pariNIyA nAma somittI // 108 // evaM juvaIhi samaM, paribhuJjai dasaraho mahArajjaM / sammattabhAviyamaI, deva-gurupUyaNAbhirao // 109 // je bharahAinarAhivasUrA, uttamasatti - sirIsaMpannA / te jidhammaphaleNa mahappA, honti puNo vimalA - malabhAvA // 110 // // iya paumacarie sulakosalamAhappajutto dasarahauppattibhihANo nAma bAvIsaimo uddesao samatto // dazaratha: tasya mahAdevyAH pRthivyAM dvau sutau samutpannau / prathamazcAnantaratho dvitIyaH punardazarathojAtaH // 101 // mAhezvaranagarapatiM mitraM zrutvA sahasrakiraNaM saH / pravrajito nirviNNa etasmAt saMsAravAsAt // 102 // anaraNyo'pi narapatiH putrameva dazarathaM sthApayitvA rAjye / niSkrAmati sutasamagraH pArzve munyabhayasenasya // 103 // SaSTASTamadazamadvAdazaiH rmAsArddhamAsakSapaNaiH / kRtvA tapa udAramanaraNyaH prasthito mokSam // 104 // sAdhvapyanantaratho'nantabala-vIryazaktisaMpannaH / saMyamataponiyamadharo yathAstamito mahIM bhramati // 105 // aruhasthale narendraH sukozalastasyaiva mahilAyAH / amRtaprabhAyA duhitA kanyA'parAjitA nAma // 106 // sA dazarathAya dattA pariNItA tena varavibhUtyA / atha kamalasaMkulapure subandhutilako nRpastatra // 107 // mitrA ca mahAdevI duhitaiva kaikayI lalitarupA / sA dazarathena kanyA pariNItA nAma saumitrI // 108 // evaM yuvatibhyAM samaM paribhunakti dazaratho mahArAjyam / samyaktvabhAvitamati devagurupUjanAbhirataH // 109 // 1 ye bharatAdinarAdhipazUrA uttamazakti - zrIsaMpannAH / te jinadharmaphalena mahAtmAno bhavanti puna vimalA'malabhAvAH // 110 // // iti padmacaritre sukozalamahAtmayayukto dazarathotpatyabhidhAno nAma dvAviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. niyamarao- pratya0 / 243 For Personal & Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 23. bihIsaNavayaNavihANaM ) aha annayA kayAI, sahAe majjhammi dasaraho raayaa| ciTThai suhAsaNattho, tAva cciya nArao patto // 1 // abbhuTThio ya sahasA, naravaiNA AsaNe suhanisaNNo / paripucchio ya bhayavaM!, kato si tumaM paribbhamio? // 2 // dAUNa ya AsIsaM, bhaNai tao nArao jiNaharANaM / vandaNanimittaheDaM, puvvavidehaM gao ahayaM // 3 // aha puNDarIgiNIe, sImandharajiNavarassa nikkhamaNaM / diTuM mae mahAyasa!, suraasurasamAulaM tattha // 4 // sImaMdharabhagavantaM, namiUNaM yaceiyA tattha puNo / mandaragiriMgao haM, paNamAmi jiNAlae tuTTho // 5 // suragaNaseviyasiharaM, kAUNa payAhiNaM nagavarindaM / turiyaM ca paDiniyatto, abhivandanto jiNaharAiM // 6 // to nArahaNa bhaNio, sAeyavaI ! suNehi maha vayaNaM / avasAresu ya loyaM, jeNa rahassaM niveemi // 7 // osAriyammi loe, kahei to nArao naravaissa / vandaNakaeNa navaraM, tikUDasiharaMgao ahayaM // 8 // tattha jiNasantibhavaNaM, abhivandeUNa ciTThamANeNaM / tuha puNNapabhAveNaM, taM me avahAriyaM vayaNaM // 9 // nemittieNa siTuM, sAyaravihiNA u rAvaNaM samare / jaha daharahassa putto, mArihii na ettha saMdeho // 10 // jaNayaduhiyAnimittaM, suNiUNa bihIsaNo bhaNai evaM / mAremi dasarahaM taM, jAva suo se na saMbhavai // 11 // ahamavi bibhIsaNeNaM, bhaNio jANasi karhidasaraho so?|jnnoy sAhasu phuDaM, bhayavaM!mA kuNaha vakkhevaM // 12 // bhaNio bibhIsaNo me, ahayaM na suNemi tANa uppattI / dAUNa uttaramiNaM, ihAgao tujjha pAsammi // 13 // | 23. bibhISaNavacanavidhAnam athAnyadA kadAcitsabhAyA madhye dazaratho rAjA / tiSThati sukhAsanasthastAvadeva nAradaH prAptaH // 1 // abhyutthitazca sahasA narapatinA''sane sukhaniSaNNaH / paripRSTazca bhagavan ! kuto'si tvaM paribhrAntaH // 2 // datvA cAzISaM bhaNati tato nArado jinagRhANAm / vandananimittahetu pUrvavidehaM gato'ham // 3 // atha puNDarIkiNyAM sImaMdharajinavarasya niSkamaNam / dRSTaM mayA mahAyaza ! surAsurasamAkulaM tatra // 4 // sImaMdharabhagavantaM natvA ca caityAni tatra punaH / mandaragiriM gato'haM praNamAmi jinAlayAMstuSTaH / / 5 / / suragaNasevitazikharaM kRtvA pradakSiNAM nagavarendram / tvaritaM ca pratinivRtto 'bhivandan jinagRhANi // 6 // tadA nAradena bhaNitaH sAketapate ! zruNu mama vacanam / apasAraya ca lokaM yena rahasyaM nivedayAmi // 7 // apasArite loke kathayati tato nArado narapateH / vandanakRtena navaraM trikUTazikharaM gato'ham // 8 // tatra jinazAntibhavanamabhivandya tiSThatA / tava puNyaprabhAvena tanmayA 'vadhAritaM vacanam // 9 // naimittikena ziSTaM sAgaravidhinA ta rAvaNaM samare / yathA dazarathasya patro mArayiSyati nAtra saMdehaH // 10 // janakaduhitA nimittaM, zrutvA bibhISaNo bhaNatyevam / mArayAmi dazarathaM taM yAvatsutastasya na saMbhavati // 11 // ahamapi bibhISaNena bhaNito jAnAsi kutra dazarathaH saH / janakazca kathaya sphuTaM bhagavan ! mA kuru vyAkSepam // 12 // bhaNito bibhISaNo mayAhaM na zruNomi tayorutpattiH / datvottaramimamihAgatastavapArve // 13 // 1. suo neva saMbhavai-pratya0 / Jain Education Intemalional For Personal & Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bihIsaNavayaNavihANaM-23/1-26 245 evaM te parikahiyaM, sammaddihissa tujjha neheNaM / tAva karehi uvAyaM, jAva ya na bibhIsaNo ei // 14 // dAUNa ya uvaesaM, aituriyaM nArao gao mihilaM / jaNayassa vi nissesaM, kahei vattaM maraNaheuM // 15 // maraNamahabbhayabhIo, narAhivo dasaraho samappeuM / mantINa kosa-desaM, viNiggao tattha pacchanno // 16 // tAva ya mantIhi lahuM, leppamayaM dasarahassa paDibimbaM / kArAviyaM maNojjaM, sattatale bhavaNapAsAe // 17 // eso cciya vittanto jaNayassa vi kArio ya mantIhi / naTThA bhamanti doNNi vi, puhuI pacchannarUvadharA // 18 // tAva ya bihIsaNeNaM, sAeyapurIe pesiyA purisA / hiNDanti gavesantA, narAhivaM dinnadiTThIyA // 19 // rAyaharaM asamatthA, paviseuM jAva te cirAventi / tAva ya sAeyapuriM, bihIsaNo Agao turiyaM // 20 // taDivilasieNa sigdhaM, bihIsaNANattiyAe bhavaNavaraM / paviseUNa ya chinnaM, sIsaM ciya kittimanivassa // 21 // lakkhArasapagalantaM, sIsaM taDivilasieNa ghettUNaM / rayaNIe sayaM dardU, puNaravi dAventi sAmissa // 22 // anteure palAvaM, soUNa siraM mahIe mottUNa / maNapavaNajavaNaveo, bihIsaNo patthio lakaM // 23 // parivaggo vi palAvaM, kAUNaM peyakammakaraNijjaM / daharahasamUsuyamaNo, acchai ya disiM paloyanto // 24 // etto bibhIsaNo vi ya, gurUNa sammANa-dANa-pUyAI / kuNai payatteNaM ciya, ANandaM harisiyamaIo // 25 // parabhavajaNiyaM jaM dukkayaM sukyaM vA, pariNamai narANaM taM tahA neva micchN| ii muNiya visesaM ghorasaMsAravAsaM, kuNaha vimalabhAvaM mokkhamagge jiNANaM // 26 // // iya paumacarie bihIsaNavayaNavihANo nAma tevIsaimo uddesao samatto // evaM te parikathitaM samyagdRSTestava snehena / tAvatkurUpAyaM yAvacca na bibhISaNa eti // 14 // datvA copadezamatitvaritaM nArado gato mithilAm / janakasyApi ni:zeSaM kathayati vRttaM mAraNahetum / / 15 / / maraNamahAbhayabhIto narAdhipo dazarathaH samarpya / mantriNAm kozadezaM vinirgatastatra pracchannaH // 16 // tAvacca mantribhi laghu lepyamayaM dazarathasya pratibimbam / kAritaM manojJaM saptatale bhavanaprAsAde // 17 // eSa eva vRttAnto janakasyApi kAritazca mantribhiH / naSTau bhramato dvAvapi pRthivIM pracchannarupadharau // 18 // tAvacca bibhISaNena sAketapUryAM preSitAH puruSAH / bhramanti gaveSayanto narAdhipaM dattadRSTikAH // 19 // rAjagRhamasamarthA pravezituM yAvatte cirAyanti / tAvacca sAketapuri bibhISaNa Agatastvaritam // 20 // taDidilasitena zIghraM bibhISaNAjayA bhavanavarama / pravizya ca chinnaM zIrSameva katrimanapasya // 21 // lAkSArasapragalantaM zIrSaM taDidvilasitena gRhItvA / rajanyAM svayaM dRSTvA punarapi darzayanti svAminaH // 22 // antepure pralApaM zrutvA ziraH mahyAM muktvA / mana:pavanajavanavego bibhISaNaH prasthito laGkAm // 23 // parivargo'pi pralApaM kRtvA pretakarmakaraNIyam / dazarathasamutsukamanasa Asate ca dizAM pralokyan // 24 // ito bibhISaNo'pi ca gurUNAM sanmAna-dAna-pUjAdi / karoti prayatnenaivAnandaM harSitamatiH // 25 // parabhavajanitaM yaduSkRtyaM sukRtaM vA pariNamati narANAM tattathA naiva mithyAm / iti jJAtvA vizeSaM ghorasaMsAravAsaM kuruta vimalabhAvaM mokSamArge jinAnAm // 26 // ||iti padmacaritre bibhISaNavacanavidhAno nAma trayoviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. vilaavN-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 24. kegaipariNayaNa-varasaMpAyaNavaNNaNaM | tassa bhamantassa tayA, jaM vattaM taM suNehi magahavaI ! |tN te kahemi savvaM, suNehi iha avahito houN||1|| uttaradisAe nayaraM, iha kouyamaGgalaM maNabhirAmaM / tatthA''sI naravasabho, guNAhio suhamaI nAmaM // 2 // mahilA se puhaisirI, dhUyA vi ya kekaI pavarakannA / putto ya doNameho, jovvaNalAyaNNapaDipuNNo // 3 // kantipaDipuNNasohA, rUvAIsayaguNehi uvaveyA / vivihakalA-''gamakusalA, sA kannA buddhisAreNaM // 4 // naheM salakkhaNaguNaM, gandhavvaM saravihattisaMjuttaM / jANai AharaNavihI, cauvvihaM ceva savisesaM // 5 // vijjaM sabheyabhinnaM, livisatthaM sahalakkhaNaM sayalaM / gayaturayalakkhaNaM ciya, gaNiyaM chandaM nimittaM ca // 6 // AlekkhaM leppamayaM, pattacchejjaM ca bhoyaNavihI ya / bahuviharayaNavisesaM, kusumavisesaM sabheyajuyaM // 7 // vivihA ya gandhajuttI, loyannANaM taheva savisesaM / eyAsu ya annAsu ya, kalAsu kannA samuvvahai // 8 // daTTaNa naravarindo, kannaM navajovvaNaM vicintei / ko se varo Nu sariso, puhaiyale hohii imAe ? // 9 // jo se maNassa iTTho, taM giNhau vA sayaMvarA kannA / eva bhaNiUNa sahasA, narAhivA meliyA savve // 10 // te cciya tahiM bhamantA, dasaraha-jaNayA tao mileUNaM / annonnamuNiyanihasA, do vi tahiM ceva saMvattA // 11 // ( 24. kaikeyI pariNayana-varasaMpAdanavarNanam - kaikeyI - tasya bhramatastadA yadvRttaM tatzruNu magadhapate ! / tattvAM kathayAmi sarvaM zruNvehAvahito bhUtvA // 1 // uttaradizi nagaramiha kautukamaGgalaM manobhirAmam / tatrAsInnaravRSabho guNAdhikaH zubhamatirnAma // 2 // mahilA tasya pRthivIzrI rduhitA'pi ca kaikayIpravarakanyA / putrazca droNamegho yauvanalAvaNyapratipUrNaH // 3 // kAntipratipUrNazobhA rupAtizayaguNairupapetA / vividhakalA''gamakuzalA sA kanyA buddhisAreNa // 4 // nRtyaM salakSaNaguNaM gAndharvaM svaravibhaktisaMyuktam / jAnAtyAbharaNavidhiM caturvidhaMcaiva savizeSam // 5 // vidyAM sabhedabhinnAM lipizAstraM zabdalakSaNaM sakalam / gajaturagalakSaNameva gaNitaM chandaM nimittaM ca // 6 // AlekhyaM lepyamayaM patracchedyaM ca bhojanavidhiM ca / bahuvidharatnavizeSaM kusumavizeSa sabhedayuktam // 7 // vividhAM ca gandhayuktiM lokajJAnaM tathaiva savizeSam / etAsu cAnyAsu ca kalAsu kanyA samudvahati / / 8 / / dRSTvA naravarendraH kanyAM navayauvanAM vicintayati / kastasyA varo nu sadRzaH pRthivItale bhaviSyatyasyAH // 9 // yastasyA manasa iSTastaM gRhNAtu vA svayaMvarA kanyA / evaM bhaNitvA sahasA narAdhipA melitAH sarve // 10 // ta eva tatra bhramantau dazaratha-janakau tato mIlitvA / anyonyaM jJAtvA nikaSA dvAvapi tatraiva saMprAptau // 11 // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kegaipariNayaNa-varasaMpAyaNavaNNaNaM - 24/1-24 maJcesu ya uvaviTThA, harivAhaNamAiyA naravarindA / sayalaparivArasahiyA, AharaNavibhUsiyasarIrA // 12 // sA vi tahiM varakannA, savvAlaMkArasukayanevacchA / maGgalasaovagIyA, rAyasamudda samoiNNA // 13 // pAsesu cAmarAiM, uvariM chattaM samottioUlaM / purao ya mahAtUraM, vajjai ghaNasarisanigghosaM // 14 // lIlAe saMcarantI, niyanti taM patthivA aNimisacchA / ummAiyA khaNeNaM, bahave AyallayaM pattA // 15 // "mayaharayadAvi te, savve vi narAhive paloeDaM / bAlAe kayA mAlA, sigghaM kaNThe dasarahassa // 16 // AlaiyakaNThamAlaM, daTThUNaM dasarahaM jaNo bhaNai / rUveNa aNaMsamo, navaraM aNAyakula-vaMso // 17 // keittha naravarindA, bhaNanti jogo varo sulAyaNNo / gahio kannAe imo, puvvakkammANujoeNaM // 18 // anne bhanti ruTThA, desiyapurisassa amuNiyakulassa / eyassa haraha kannaM, sigghaM ciya mA cirAveha // 19 // aha te khaNeNa savve, sannaddhe pecchiUNa naravasabhe / to suhamaI narindo, vayaNa jAmAuyaM bhaNai // 20 // jAva ya sarehi samare, dhADemi ime ahaM naravarinde / tAva ya kannAe samaM, pavisasu nayaraM rahArUDho // 21 // jaM eva samAlatto, bhaNai tao 'mAma ! kiM visaNNo si ? / thovantareNa pecchasu, bhajjante raNamuhe ee // 22 // eva bhaNiUNa to so, sannaddho rahavaraM samArUDho / paggahakarAvalaggA, dhurAsaNe kegaI tassa // 23 // jassa sasimaNDalanibhaM, dIsai chattaM bhaDANa majjhammi / eyassa turiyaveyaM, vAhehi rahaM visAlacchi ! // 24 // maJceSu copaviSTA harivAhanAdayo naravarendrAH / sakalaparivArasahitA AbharaNavibhUSitazarIrAH // 12 // sA'pi tatra varakanyA sarvAlaGkArasukRtanepathyA / maGgalazatopagItA rAjasamudraM samavatIrNA // 13 // pArzvayo zcAmarANyupari chatraM samauktikAvacUlam / puratazca mahAtUryaM vAdyate ghanasadRzanirghoSam // 14 // lIlayA saJcarantI pazyanti tAM pArthivA animeSAkSAH / unmAditAH kSaNena bahava AkulatAM prAptAH // 15 // mahattarakadarzitAn tAn sarvAnapi narAdhipAn pralokya / bAlayA kRtA mAlA zIghraM kaNThe dazarathasya // 16 // AropitakaNThamAlaM dRSTvA dazarathaM jano bhaNati / rupeNAnaGgasamo navaramajJAtakulavaMzaH // 17 // kecinnaravarendrA bhaNanti yogyo varaH sulAvaNyaH / gRhItaH kanyayAyaM pUrvakarmAnuyogena // 18 // anye bhaNanti ruSTA daizikapuruSasyAjAtakulasya / etasya harata kanyAM zIghrameva mA cirAyata // 19 // atha tAnkSaNena sarvAnsannaddhAndRSTvA naravRSabhAn / tadA zubhamatirnarendro vacanaM jAmAtaraM bhaNati // 20 // yAvacca zaraiH samare nissArayAmImAnahaM naravarendrAn / tAvacca kanyayA samaM praviza nagare rathAruDhaH // 21 // yadeva samAlapto bhaNati tato mAma ! kiM viSaNNo'si ? / stokAntareNa pazya bhaJjato raNamukhe etAn // 22 // evaM bhaNitvA tataH sa sannaddho rathavaraM samArUDhaH / pragrahakarAvalagnA dhurAsane kaikeyI tasya // 23 // yasya zazimaNDalanibhaM dRzyate chatraM bhaTAnAM madhye / etasya tvaritavegaM vAhya rathaM vizAlAkSi ! ||24|| 1. mahattarakadarzitAn / 2. sAmi ! - pratya0 / For Personal & Private Use Only 247 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 paumacariyaM eva bhaNiyAe sigdhaM, usiyadhayadaNDamaNDaNADovo / taha vAhio rahavaro, jaha khuhiyaM riubalaM sayalaM // 25 // jujjhanteNa raNamuhe, sarehi parihatthadacchamukkehiM / bhaggA nAsanti bhaDA, annannaM ceva laGghantA // 26 // hemappabheNa savve, niyayabhaDA coiyA paDiNiyattA / muJcantA saranivahaM, AvaDiyA dasarahaM samare // 27 // hatthIsu rahavaresu ya, turaGgajohesu veDhio samare / jujjhai avisaNNamaNo, muJcanto AuhasayAI // 28 // causu vi disAsu sigdhaM, bhamai cciya dasaraho rahArUDho / gayavara-turaGga-johe, ghAyanto satthapaharehi // 29 // daya'Na bhauvviggaM, sennaM hemappabho naravarindo / purao avaTThio dasarahassa paribaddhatoNIro // 30 // chinnakavayA-''yavatto, sarehi hemappaho kao viraho / sigdhaM raNamajjhAo, senneNa samaM samosaraD // 31 // hemappabhammi bhagge, bandijaNAiNNaghuTujayasaddo / kannAe samaM nayaraM, pavisarai raheNa vIsattho // 32 // to so pANiggahaNaM, karei vihiNA jaNeNa parikiNNo / kouyamaGgalanilae, pariNIo dasaraho rAyA // 33 // paramavibhUIe tao, mahilA ghettUNa sayalaparivAro / paDiyAgao viNIyaM, aNaraNNasuo pahiyakittI // 34 // manti-bhaDa-purajaNeNaM, Thavio puNa dasaraho mahArajje / bhuJjai bhogasamiddhi, sagge vA''khaNDalo muio // 35 // saMpatthio ya mahilaM, jaNao vi sasaMbhamo dddhdhiiio| puNaravi rajjANandaM, parituTTho kuNai savisesaM // 36 // aha kegaI kayAI, bhaNiyAaNaraNapatthivasueNaM / bhadde ! maNassa iTuM, jaM maggasi taM paNAmemi // 37 // evaM bhaNitayA zIghramocchritadhvajadaNDamaNDanATopaH / tathA vAhito rathavaro yathA kSubhitaM ripubalaM sakalam // 25 // yudhyamAnena raNamukhe zaraiH paripUrNadakSamuktaiH / bhagnA nazyanti bhaTA anyonyameva lavantaH // 26 // hemaprabheNa sarve nijabhaTAzcoditAH pratinivRttAH / muJcantaH zaranivahamApatitA dazarathaM samare // 27 // hastibhI rathavaraizca turaGgayo? rveSTitaH smre| yudhyatyaviSaNNamanA muJcannAyudhazatAni // 28 // caturdhvapi dikSu zIghraM bhramatyeva dazaratho rathAruDhaH / gajavara-turaGga-yodhAnghAtayanzastraprahAraiH // 29 // dRSTvA bhayodvignaM sainyaM hemaprabho naravarendraH / purato'vasthito dazarathasya paribaddhatUNIraH // 30 // chinakavacA''tapatraH zarairhemaprabhaH kRto virathaH / zIghraM raNamadhyAtsainyena samaM samapasarati // 31 // hemaprabhe bhagne bandijanAkIrNadhRSTajayazabdaH / kanyayA samaM nagaraM pravizati rathena vizvastaH // 32 // tataH sa pANigrahaNaM karoti vidhinA janena parikIrNaH / kautukamaGgalanilaye pariNIto dazaratho rAjA // 33 // paramavibhUtyA tato mahilAM gRhItvA sakalaparivAraH / pratyAgato vinItAmanaraNyasutaH prathitakIrtiH // 34 // mantri-bhaTa-purajanena sthApitaH puna rdazaratho mahArAjye / bhunakti bhogasamRddhiM svarga ivA''khaNDalo muditaH // 35 // saMprasthitazca mithilAM janako'pi sasaMbhramo dRDhadhRtiH / punarapi rAjyAnandaM parituSTaH karoti savizeSam // 36 / / atha kaikeyI kadAcidbhaNitA'naraNyapArthiva sutena / bhadre ! manasa iSTaM yanmArgayasi tadarpayAmi // 37 // 1. mahilaM-pratya0 / 2. mithilAnagarIm / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaipariNayaNa-varasaMpAyaNavaNNaNaM - 24/25-40 jaM tayA saMgAme, sAracchguNeNa tosio 'ahayaM / tassuvayArassa phalaM, maggasu mA Ne cirAvehi // 38 // to kegaIe bhaNio, saMpai natthettha kAraNaM kiMci / kAle jattha narAhiva !, maggissaM tattha dejjAsu // 39 // varajuvaisamaggo tivvabhogANuratto, mahurasaraniNAo gijjamANo mahappA | bhaDamauDamaUhAlIDhapAyappaeso, ramai vimalakittI sesakAlaM narindo // 40 // // iya paumacarie kegaivarasaMpAyaNo nAma cauvIsaimo uddesao samatto // yattvayA saMgrAme sArathyaguNena toSito'ham / tasyopakArasya phalaM mArgaya mA cirAya // 38 // tadA kaikeyyA bhaNitaH saMprati nAstyatra kAraNaM kiJcit / kAle yatra narAdhipa ! mArgayiSyAmi tatra deyam // 39 // varayuvatisamagrastIvra bhogAnurakto madhurasvaraninAdo gIyamAno mahAtmA / bhaTamukuTamayUkhAlIDhapAdapradezo ramate vimalakIrtitaH zeSakAlaM narendraH // 40 // // iti padmacaritre kaikeyIvarasaMpAdano nAmacaturviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. sigghaM mu0 / pauma bhA-2/8 For Personal & Private Use Only 249 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 25. caubhAivihANaM // aha annayA kayAI, devI avarAiyA suhapasuttA / pecchai ya pavarasumiNe, rayaNIe pacchime jAme // 1 // varakusumakundavaNNaM, sIhaM sUraM taheva rayaNiyaraM / daTThaNa aha vibuddhA, paiNo sumiNe parikahei // 2 // soUNa pavarasumiNe, satthatthavisArao naravarindo / bhaNai ime varapurisaM, sundari ! puttaM niveenti // 3 // tayaNantaraM sumittA, pecchai sumiNe nisAvasANammi / laccho kamalavihatthA, sasi-sUre kiraNapajjalie // 4 // attANaM aituGge, girivarasihare avaTThiyA santI / sAyavaraperantaM, pecchar3a puhaI ciya pasatthaM // 5 // sUruggamammi to sA, gantUNa kahei suviNae pinno| teNa vi ya tIe siTuM, hohI putto tumaM bhadde ! // 6 // avarAiyA kayAI, gurubhArA sohaNe tihi-muhutte / puttaM ceva pasUyA, viyasiyavarapaumasarisamuhaM // 7 // jammUsavo mahanto, tassa kao dasaraheNa tuDeNaM / nAmaM ca viraDyaM se, paumo paumuppaladalaccho // 8 // tatto ceva pasUyA, somittI dArayaM paramarUvaM / tassa vi ya mahANando, saviseso naravaINa kao // 9 // veriyagharesa jAyA. uppAyA dAruNA mahApAvA / bandhavanayaresa puNo, kahenti sahasaMpayaM viulaM // 10 // nIluppaladalasAmo, jeNaM ciya lakkhaNesu uvaveo / teNaM guNANurUvaM, chUDhaM ciya lakkhaNo nAmaM // 11 // aha do vi bAlayA te, riGkhaNa-caMkamaNayAi kuNamANA / vaDDanti lacchinilayA, AbharaNavibhUsiyasarIrA // 12 // bahuvihajammasiNehA, annonnavasANugA varakumArA / bandhavahiyayANandA, rakkhijjante payatteNaM // 13 // // 25. caturbhrAtRvidhAnam // athAndA kadAciddevyaparAjitA sukhaprasuptA / pazyati ca pravarasvapnAnajanyAM pazcime yAme // 1 // varakusumakundavarNa siMha sUryaM tathaiva rajanikaram / dRSTvA atha vibuddhA patyuH svapnAnparikathayati // 2 // zrutvA pravarasvapnAnzAstrArthavizArado naravarendraH / bhaNatIme varapuruSaM sundari ! putraM nivedayanti // 3 // tadanantaraM sumitrA pazyati svapnAnnizAvasAne / lakSmI: kamalavihastA zazi-sUryo kiraNaprajvalitau // 4 // AtmAnamatyuttuGge girivarazikhare 'vasthitA satI / sAgaravaraparyantaM pazyati pRthivImeva prazastAm / / 5 / / sUryodgame tadA sA gatvA kathayati svapnAn patyuH / tenApi ca tasyAH ziSTaM bhaviSyati putrastvAM bhadre ! // 6|| aparAjitA kadAcidgurubhArA zobhane tithi-muhUrte / putrameva prasUtA vikasitavarapadmasadRzamukham // 7 // janmotsavo mahAMstasya kRto dazarathena tuSTena / nAma ca viracitaM tasya padmaH padmotpalAkSaH // 8 // tata eva prasUtA saumitri rikaM paramarupam / tasyApi ca mahAnandaH savizeSo narapatinA kRtaH // 9 // vairIgRheSu jAtA utpAtA dAruNA mahApApAH / bAndhavanagareSu punaH kathayanti sukhasaMpadvipulam // 10 // nIlotpaladalazyAmo yenaiva lakSaNairupapetaH / tena guNAnurupaM kSiptameva lakSmaNo nAma // 11 // atha dvAvapi bAlakau tau riGkhanacakramaNAdi kurvANau / vardhete lakSmInilayAvAbharaNavibhUSitazarIrau // 12 // bahuvidhajanmasnehAvanyonyavazAnugau varakumArau / bAndhavahRdayAnandau rakSyete prayatnena // 13 // 1. lacchi kamalavihatthaM-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAivihANaM - 25/1-26 aha kegaI pasUyA, bharahakumAraM taheva 'sattughaNaM / jammUsavo mahanto, tANaM pi kao naravaINaM // 14 // aha te kumArasIhe, cattAri vi satti - kanti- balajutte / kalagahaNa -dhAraNasahe, daTThUNa samAulo rAyA // 15 // atthettha mahAnayarI, kampillA tattha bhaggavo nAmaM / tassa'irANI mahilA, putto vi ya airakucchI so // 16 // alio dUraM viNayakArI jaNassa aiveso / niddhADio purAo, piyareNaM ayasabhIeNaM // 17 // dokappaDaparihANo, patto, rAyaggihaM mahAnayaraM / vaivassao tti nAmaM, tattha dhaNuvveyamaikusalo // 18 // sIsasahasseNaM ciya, parikiNNo tassa ceva pAsammi / aha sikkhio kameNaM, savvANa vi uttamo jAo // 19 // rAyagihasAmio taM suNiUNaM cAvalakkhamaikusalaM / kArei sarakkhevaM samayaM ciya antavAsIhiM // 20 // daTThUNa sarakkhevaM, bhaNai nivo aha dusikkhio tuhayaM / suNiUNa rAyavayaNaM, puNaravi ya guruM samallINo // 21 // vaivassayassa duhiyA, kAUNa vase nisAsu chiDDeNaM / niggantUNa palAo, sAeyapuriM samaNupatto // 22 // to dasarahassa savvaM, niyayaM dAvei satthakusalattaM / parituTTho naravasabho, tassa kumAre samappei // 23 // IsatthasannihANaM, niyayaM jaM tassa cAvamAIyaM / saMkantaM ciya savvaM, tANaM udae vva sasibimbaM // 24 // tattha kumAravarA, bahuvihavinnANaladdhamAhappA / jAyA vikkhAyajasA, cattAri vi sAyarA ceva // 25 // evaM kalAsu kusalA muNiUNa puttA, vinnANa-nANa-bala-sattisamattha sammANa- dANa-vibhaveNa gurussa tuTTo, pUyaM karei vimaleNa maNeNa rAyA // 26 // // iya paumacarie caubhAivihANo nAma paJcavIsaimo uddesao samatto // 251 atha kaikayI prasUtA bharatakumAraM tathaiva zatrughnam / janmotsavo mahAMstayorapi kRto narapatinA // 14 // atha tAn kumArasiMhAMzcaturo'pi zakti- kAnti- bala yuktAn / kalAgrahaNa-dhAraNasahAn dRSTvA samAkulo rAjA // 15 // astyatra mahAnagarI kAmpilyA tatra bhArgavo nAma / tasyAcirA mahilA putro'pi cAcirAkukSiH saH // 16 // atilAlitaH sa dUramavinayakArI janasyAtidveSyaH / niSkASitaH purAtpitrA'yazobhItena // 17 // dvikarpaTaparidhAna: prApto rAjagRhaM mahAnagaram / vaivazvata iti nAma tatra dhanurvedamatikuzalaH // 18 // ziSyasahasreNaiva parikIrNastasyaiva pArzve / atha zikSitaH krameNa sarveSAmapyuttamo jAtaH // 19 // rAjagRhasvAmI tacchrutvA cApalakSyamatikuzalam / kArayati zarakSepaM samakamevAntevAsibhiH // 20 // dRSTvA zarakSepaM bhaNati nRpo are ! duHzikSitastvam / zrutvA rAjavacanaM punarapi ca guruM samAlInaH // 21 // vaivasvatasya duhitaraM kRtvA vaze nizAyAM chidreNa / nirgatya palAyamANaH sAketapuriM samanuprAptaH // 22 // tato dazarathasya sarvaM nijako darzayati zastrakuzalatAm / parituSTo naravRSabhastasya kumArAn samarpayati // 23 // ISvastrasannidhAnaM nijakaM yattasya cApAdikam / saGkrAntameva sarvaM teSAmudaka iva zazibimbam ||24|| te tatra kumAravarA bahuvidhavijJAnalabdhamAhAtmyAH / jAtA vikhyAtayazasazcatvAro'pi sAgarA iva // 25 // evaM kalAsu kuzalAJjJAtvA putrAn vijJAna - jJAna- balazaktisamarthacittAn / sanmAna-dAna- vibhavena gurostuSTaH pUjAM karoti vimalena manasA rAjA // 26 // // iti padmacaritre caturbhrAtRvidhAno nAma paJcaviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. sattugdhaM-pratya0 / 2. sarosaM mu0 / 3. duhiyaM pratya0 / 4. kusale muNiUNa putte- pratya0 / 5. citte pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || 26. sIyA-bhAmaNDaluppattivihANaM ) bhAmaNDalapUrvabhavacaritam - etto jaNayassa tumaM, seNiya ! nisuNehi tAva saMbandhaM / hoUNa egacitto, kahemi savvaM jahAvattaM // 1 // jaNayassa mahAdevI, Asi videhi tti nAma nAmeNaM / gurubhArA pasavantI, parivAlai suravaro taiyA // 2 // to bhaNai magaharAyA, keNa nimitteNa suravaro gabbhaM / rakkhai sAhehi pahU !, eyaM me kouyaM paramaM // 3 // to bhaNai gaNAhivaI, rAyA cakkaddhao tti nAmeNaM / so cakkapuranivAsI, bhajjA maNasundarI tassa // 4 // tIe guNANurUvA, dhUyA aisundarA gurugihammi / sA paDhai akkharAiM, lehaNihatthA payatteNaM // 5 // naravaipurohiyasuo, sAhAmahilAe kucchisaMbhUo / mahupiGgalo tti nAmaM, so vi tahiM gurugihe paDhai // 6 // paDhamaM ciya AlAvo, AlAvA raI Ie vIsambho / vIsambhAo paNao, paNayAo vaDDae pemmaM // 7 // jAe cciya sabbhAve, taM kannaM piGgalo hareUNaM / aiduggamaM sudUre, viyabbhanayaraM samaNupatto // 8 // kAUNa tattha gehaM, mUDho vinnANa-nANa-dhaNarahio / taNa-dAruehi jIvai, vikkanto so tahiM nayare // 9 // taiyA tammi puravare, payAsasIhassa paDhamamahilAe / pavarAvalIe putto, aha kuNDalamaNDio nAmaM // 10 // 26. sItAbhAmaNDalotpatti vidhAnam - bhAmaNDalapUrvabhava caritram - ito janakasya tvAM zreNika ! nizruNu tAvatsaMbaMdham / bhUtvekAgracittaH kathayAmi sarvaM yathAvRttam // 1 // janakasya mahedevyAsIdvidehIti nAma nAmnA / gurubhArA prasavantI paripAlayati suravarastadA // 2 // tadA bhaNati magadharAjA kenanimittena suravaro garbham / rakSati kathaya prabho ! etanme kautukaM paramam // 3 // tadA bhaNati gaNAdhipatI rAjA cakradhvaja iti nAmnA / sa cakrapuranivAsI bhAryA manaHsundarI tasya // 4 // tasyA guNAnurupA duhitA'tisundarA gurugRhe / sA paThatyakSarANi lekhinIhastA prayatnena / / 5 / / narapatipurohitasutaH zAkhAmahilAyAH kukSisaMbhUtaH / madhupiGgala iti nAma so'pi tatra gurugRhe paThati // 6 // prathamamevAlApa AlApAdratI ratyA vizvAsaH / vizvAsAtpraNayaH praNayAdvavardhate prema // 7 // jAta eva sadbhAve tAM kanyAM piGgalo hRtvA / atidurgamaM sudUraM vidarbhanagaraM samanuprAptaH // 8 // kRtvA tatra gRhaM mUDho vijJAna-jJAna-dhanarahitaH / tRNa-dArUbhi rjIvati vikrINAnaH sa tatra nagare // 9 // tadA tasminpuravare prakAzasiMhasya prathamamahilAyAH / pravarAvalyAH putro'tha kuNDalamaNDito nAma // 10 // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIyA-bhAmaNDaluppattivihANaM-26/1-23 253 so tattha niggao cciya, viharanto attaNo salIlAe / taM dadruNa varataNU, viddho kusumAuhasarehiM // 11 // tIe kaeNa dUI, gUDhaM saMpesiyA naravaINaM / veyAriUNa bAlA, samANiyA naravaIbhavaNaM // 12 // tIe samaM narindo, varakuNDalamaNDio pavarabhoge / bhuJjai guNANuratto, raIe samayaM aNaGgo vva // 13 // mahupiGgalo vi etto, aDavIya samAgao niyygehN| kantA apecchamANo, paDio dukkhaNNave sahasA // 14 // mahilaM gavesamANo, ruvai cciya gaggareNa kaNTheNa / gantUNa bhaNai naravai !, keNavi bAlA mahaM hariyA // 15 // bhaNio ya sahAmajjhe, mantINaM so aNeyabuddhINaM / ajjAhi samaM bAlA, poyaNanayare mae diTThA // 16 // so evabhaNiyametto, sigdhaM ciya poyaNaM gaveseuM / paDiyAgao narinda, bhaNai ya kantA mamaM lahasu // 17 // naravaiANAe tao, purusehi galaggahappahArehiM / niddhADio purAo, bhamai mahiM dukkhio vimaNo // 18 // hiNDanto cciya puhaiM, sAhuM daTThaNa ajjaguttaM so / paNamai kayaJjaliuDo, suNai ya dhammaM jinnuddittuN||19|| soUNa dhammanihasaM, viraaguppnnjaaysNvego| geNhai saGgavimukkaM, pavvajjaM gurusayAsammi // 20 // gimhe AyAvento, ciTThai sisire nisAsu egante / vAsArattaM pi maNI, gamai sayA pavvayaguhattho // 21 // ghoraM tavovihANaM, bArasarUvaM muNI pakuvvanto / sIyA-''yavaduhio vi ya, kantAmohaM na chaDDei // 22 // tAva'cchau saMbandho, eso annaM suNehi magahavaI ! / antarajoyanibaddhA, ThiyA kahA rayaNamAla vva // 23 // sa tatra nirgata eva viharannAtmano sliilyaa| tAM dRSTvA varatanuM viddhaH kusumAyudhazaraiH // 11 // tasyAH kRtena dUtI gUDhaM saMpreSitA narapatinA / vipratArya bAlA samAnItA narapatibhavanam // 12 // tasyAH samaM narendro varakuNDalamaNDitaH pravarabhogAn / bhunakti guNAnurakto ratyA samamanaGga iva // 13 // madhupiGgalo'pIto 'TavyAH samAgato nijagRham / kAntAmaprekSamANo patito duHkhArNave sahasA // 14 // mahilAM gaveSayanodityeva gadgadena kaNThena / gatvA bhaNati narapate ! kenApi bAlA mama hRtA // 15 / / bhaNitazca sabhAmadhye mantriNA so'nekabuddhinA / AryAbhi:samaM bAlA potananagare mayA dRSTA // 16 // sa evaM bhaNita mAtraH zIghrameva potanaM gaveSayitum / pratyAgato narendra bhaNati ca kAntAM mama labhasva // 17 // narapatyAjJayA tataH puruSairgalagrahaprahAraiH / niSkASitaH purAddhamati mahIM duHkhito vimanAH // 18 // hiNDamAna eva pRthivyAM sAdhaM dRSTvA''ryaguptaM sa / praNamati kRtAGjalipuTaH zruNoti ca dharmaM jinopadiSTam // 19 // zrutvA dharmanikaSaM vairAgyotpannajAtasaMvegaH / gRhNAti saGgavimuktAM pravrajyAM gurusakAze // 20 // grISma AtApayaMstiSTati zizire nizAsvekAnte / varSA rAtramapi munirgamayati sadA parvataguhAsthaH // 21 // ghoraM tapovidhAnaM dvAdazarupaM muniH prakurvan / zItA''tapaduHkhito'pi ca kAntAmohaM na tyajati // 22 // tAvadAstA saMbandha eSo'nyaM zruNu magadhapate ! / antaryoganibaddhA sthitA kathA ratnamAleva / / 23 / / 1. varataNuM-pratya0 / 2. katthai ya-mu0 / 3. kaMtaM-pratya0 / 4. kaMtaM-pratya0 / 5. vasai-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 paumacariyaM aNaraNNe rajjatthe, aha kuNDalamaNDio mahAsuhaDo / duggamapuraTTio so, desaM savvaM viNAsei // 24 // aNaraNNasantie je, suhaDe mArei te balummatto / niddaya-nirANukampo, desaviNAsaM kuNai savvaM // 25 // dhettUNamacAyanto, aNaraNNo taM avaTThiyaM visame / ratiMdiyA ya nidaM, na lahai cintApariggahio // 26 // daTThaNa dukkhiyaM taM, aNaraNNaM tattha bhaNai sAmanto / nAmeNa bAlacaMdo, sAmiya ! vayaNaM nisAmehi // 27 // jai bandhiUNa samare, iha kuNDalamaNDiyaM na ANemi / to eva niggao haM, hohAmi imA painnA me // 28 // gantUNa teNa turiyaM, sahasA cauraGgabalasamaggeNaM / vIsatthao pamAI, aha kuNDalamaNDilo baddho // 29 // viddhaMseUNa puraM, sigdhaM paDiyAgao niyaM ThANaM / dAvei bAlacando, baddhaM sattuM narindassa // 30 // to teNa subhicceNaM, puhaI satthA kayA niravasesA / parituTTho aNaraNNo, sammANaM se to kuNai // 31 // mukko ya bandhaNAo, aha kuNDalamaNDio paribhamanto / daTTaNa muNivarindaM, kayaviNao pucche dhammaM // 32 // mAMsaviratyupadezaH, mAMsabhakSaNe narakavedanA varNanaM cajo na kuNai pavvajjaM, bhayavaM ! gihavAsapAsapaDibaddho |so kiha saMsArAo, muccihii aNAimantAo ? // 33 // to bhaNai muNI dhammo, jIvadayA niggaho kasAyANaM / eesu ceva jIvo, muccai ghaNakammabanadhAo // 34 // hiMsA puNa jIvavaho, so vi ya maMsassa kAraNaM havai / tuhamavi khAyasi maMsaM, kaha bandhavimoyaNaM kuNasi ? // 35 // iha khAiUNa maMsaM, jibbhindiyavasagao sarIraTTho / mariUNa vaccai naro, tivvamahAveyaNe narae // 36 // anaraNye rAjyArthe 'tha kuNDalamaNDito mahAsubhaTaH / durgamapurasthitaH sa dezaM sarvaM vinazyati // 24 // anaraNyasatkAnyAn subhaTAn mArayati tAn balonmattaH / nirdaya-niraNukampo dezavinAzaM karoti sarvam // 25 // grahitumazaknuvananaraNyastamavasthitaM viSame / rAtriMdivA ca nidrAM na labhate cintAparigRhItaH // 26 // dRSTvA duHkhitaM tamanaraNyaM tatra bhaNati sAmantaH / nAmnA bAlacadraH svAmin ! vacanaM nizAmaya // 27 // yadi baddhavA samare iha kuNDalamaNDitaM nAnayAmi / tadaivaM nigraho'haM bhaviSyAmIyaM pratijJA me // 28 // gatvA tena tvaritaM sahasA caturaGgabalasamagreNa / vizvastaH pramAdyatha kuNDalamaNDito baddhaH // 29 // vidhvasya puraM zIghraM pratyAgato nijaM sthAnam / darzayati bAlacandro baddhaM zatru narendrasya // 30 // tadA tena subhRtyena pRthivI svasthA kRtA niravazeSA / parituSTo'naraNyaH sanmAnaM tasya tadA karoti // 31 // muktazca bandhanAdatha kuNDalamaNDitaH paribhraman / dRSTvA munivarendraM kRtavinayaH pRcchati dharmam // 32 // mAMsaviratyupadezaH mAMsabhakSaNe narakavedanA varNanaM cayo na karoti pravrajyAM bhagavan ! gRhavAsapAzapratibaddhaH / sa kathaM saMsArAnmokSyatyanAdyanantAt ? // 33 // tadA bhaNati muni dharmo jIvadayA-nigrahakaSAyANAm / etaireva jIvo mucyate ghanakarmabandhAt // 34 // hiMsA puna rjIvavadhaH so'pi ca mAMsasya kAraNe bhavati / tvamapi khAdasi mAMsaM kathaM bandhavimocanaM karosi // 35 // iha khAditvA mAMsaM jIvhendriyavazagataH zarIrArtheH / mRtvA gacchati narastIvramahAvedane narake // 36 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 255 sIyA-bhAmaNDaluppattivihANaM-26/24-50 NhANeNa muNDaNeNa ya, dANeNaM vivihaliGgagahaNeNaM / maMsAsiNassa bhaNiyaM, natthi hu sAhAraNaM kiMci // 37 // saMsAratthA jIvA, Asi cciya bandhavA parabhavesu / khAyantaeNa maMsaM, te savve bhakkhiyA navaraM // 38 // na ya pAyavesu maMsaM, uppajjai neya dharaNipaTTammi / vajjeha sukka-soNiya-samubbhavaM pAvasaMbandhaM // 39 // jalayara-pakkhi-miyA vi ya, hantUNaM jIvavallahe satte / eesu havai maMsaM, dayAvarA taM na bhuJjanti // 40 // dhaNNeNa vaDDiyaM ciya, mahisIkhIreNa posiyaM dehaM / taha vi ya khAyanti narA, jaNaNIe attaNo maMsaM // 41 // iha mandaraheDhAo, puDhavI rayaNappabhA muNeyavvA / tisu bhAgesu vihattA, asIyaM joyaNA lakkhaM // 42 // tattheva bhavaNavAsI, devA nivasanti dosu bhAgesu / taie puNa neraDyA, havanti bahuveyaNA niyayaM // 43 // tatto ya sakkarA vAluyA ya paGkappabhA mahApuDhavI / dhUmA tamA tamatamA, imAsu narayA mahAghorA // 44 // narao kumbhIpAo, veyaraNI kUDasAmalI havai / asipattavaNe etto, tattheva khurappadhArAo // 45 // duggandhA duppharisA, sasi-sUravivajjiyA tamabbhahiyA / eesu pAvakArI, naraesu havanti neraDyA // 46 // je ettha jIvahayA, mahu-maMsa-surAiloluyA pAvA / te hu mayA paraloe, havanti naraesu neraDyA // 47 // keettha dhagadhagante, narae Dajjhanti jaliyajAlohe / chimichimichimantasadde, ruhiravasAvaTTaNArUve // 48 // nAsanti aggibhIyA, sutikkhasUIsu viddhclnnjuyaa| veyaraNijalaM dardU, tisAbhibhUyA ahivaDanti // 49 // kaDhakaDhakaDhentapharisaM, vilINatau-tamba-sIsayasaricchaM / vasa-kesa-pUya-soNiya-mIsaM khArodayaM durabhi // 50 // snAnena muNDanena ca dAnena vividhaliGgagrahaNena / mAMzAzino bhaNitaM nAsti hu sAdhAraNaM kiMJcit // 37 // saMsArasthA jIvA Asanneva bAndhavAH parabhaveSu / khAdatA mAMsaM te sarve bhakSitA navaram // 38 // na ca pAdapeSu mAMsamutpadyate naiva dharatipRSTe / varjayata zukra-zoNita samudbhavaM pApasambandham // 39 / / jalacara-pakSi-mRgAnapi ca hatvA jIvavallabhAnsattvAn / eteSu bhavati mAMsaM dayAparAstanna bhuJjate // 40 // dhAnyena vardhitameva mahiSIkSIreNa poSitaM deham / tathApi ca khAdanti narA jananyA Atmano mAMsam // 41 // iha mandarAdhaH pRthivI ratnaprabhA jJAtavyA / triSu bhAgeSu vibhaktA'zIti ryojanA lakSam // 42 // tatraiva bhavanavAsino devA nivasanti dvayorbhAgayoH / tRtIye punarnArakA bhavanti bahuvedanA nityam // 43 // tatazca zarkarA vAlukA ca paGkaprabhA mahApRthivI / dhUmA tamA tamastamaitAsu narakA mahAghorAH // 44 // naraka: kumbhIpAko vaitaraNI kUTazAlmalI bhavati / asipatravanA itastatraiva kSurapradhArAH // 45 // durgandhA dussparzAH zazi-sUrya vivarjitAstamo'bhyadhikAH / eteSu pApakAriNo narakeSu bhavanti nairayikAH // 46 // ye'tra jIvavadhakA madhu-mAMsa-surAdilolupAH pApAH / te hu mRtAH paraloke bhavanti narakeSu nairayikAH // 47|| keciddhagadhagati narake dahanti jvalitajvAlaudhe / chama-chama-chamacchabde rudhiravazAvartanArupe // 48 // nazyantyagnibhItAH sutIkSNasUcibhi viddhacaraNayugmAH / vaitaraNijale dRSTvA tRSAbhibhUtA abhipatanti // 49 // kaDa-kaDa-kaDatsparzaM vilInatrapu-tAmra-sIsakasadRzam / vazA-keza-pUta-zoNita-mizraM kSArodakaM durabhim // 50 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 paumacariyaM caDacaDacaDaM tti ghettuM, khaNDanti ya veDhiyaM mahIvaTTe / pAijjanti raMDantA, pANIyaM narayapAlehiM // 51 // khArodayadaddhaGgA, mayavegeNaM samuTThiyA santA / chAyaM ahilasamANA, asipattavaNaM tao janti // 52 // khaNakhaNakhaNanti khaggA, gADhaM kaNakaNakaNanti sttiio| maDamaDamaDenti kuntA, tANa sarIre nivaDamANA // 53 // kara-caraNa-kaNNa-nAsoTTha-phupphusA chinnabhinnasavvaGgo / lolanti dharaNivaTTe, meya-vasA-ruhiravicchaDDA // 54 // khara-pharusarajjubaddhA, sigdhaM AhiNDiUNa viraDantA |aaruhnnoruhnnaaii, kArijjante akayapuNNA // 55 // pIlijjante jantesu kei kaDakaDakaDenti kAvaDiyA / avare musuMDhi-moggara-caDakkaghAesu osuddhA // 56 // kAesu ya giddhesu ya, avare caDacaDacaDAkhaddhaGgA |annuhonti veyaNAo, ciTThai narayAuyaM jAva // 57 // eyANi ya annANi ya, dukkhANi nirantaraM aNuhavantA / acchanti dihakAlaM, jehi adhammo kao puci // 58 // eyaM soUNa tumaM, dukkhaM naraesu maMsasaMbhUyaM / tamhA vajjehi imaM, maMsaM dosANa AmUlaM // 59 // jo puNa maMsanivittaM, kuNai naro sIla-dANarahio vi / so cciya soggaigamaNaM, pAvai natthettha saMdeho // 60 // paJcANuvvayadhArI, jo puNa tava-niyama-sIlasaMpanno / jiNasAsaNANuratto, so devo hoi suhanilao // 61 // mAMsaviratiphalamhavai ahiMsA mUlaM, dhammassa jiNuttamehi parikahiyaM / sA puNa sunimmalatarI, maMsanivittIe saMbhavai // 12 // caTacaTacaTamiti gRhItvA khaNDayanti ca veSTitaM mahIpRSTe / pAyyante raTanto jalaM narakapAlaiH // 51 // kSArodakadagghAGgA mRgavegena samutthitAH santaH / chAyAmabhilaSamANA asipatravanaM tato yAnti // 52 // khanakhanakhananti khaDgA gADhaM kaNakaNakaNanti zaktayaH / maDa-maDamaDanti kuMtAsteSAM zarIre nipatantaH // 53 // kara-caraNa-karNa-nAsauSTa-'kukkusAzcchinnabhinnasarvAGgAH / lolanti dharaNipaNe meda-vasArudhiravicchardAH // 54 // khara-paruSarajjubaddhAH zIghramAhiNDaya viraTantaH / ArohaNAvarohaNAdi kriyante akRtapuNyAH // 55 // pIlyante yantreSu ke'pi kaTakaTakaTaditi kArpaTikA: / apare 'musuMThi-mudgara-"caDakkaghAtairvinAzitAH // 56 // kAkaizca gRdhaizcApare caTacaTacaTAkakhaddhAGgAH / anubhavanti vedanAstiSThanti narakAyu ryAvat // 57 // etAni cAnyAni ca duHkhAni nirantaramanubhavantaH / Asate dIrghakAlaM yairadharmaH kRtaH pUrve // 58 // evaM zrutvA tvaM duHkhaM narakeSu mAMsasaMbhUtam / tasmAdvarjayatedaM mAMsaM doSAnAmAmUlam / / 59 // yaH puna mA~sa nivRttiM karoti naraH zIla-dAnarahito'pi / sa eva sugatigamanaM prApnoti nAstyatra saMdehaH // 60 // paJcANuvratadhArI yaH punastaponiyama-zIla saMpannaH / jinazAsanAnuraktaH sa devo bhavati sukhanilayaH // 61 // mAMsa viratiphalam - bhavatyahiMsA mUlaM dharmasya jinottamaiH parikathitam / sA punaH sunirmalatarI mAMsanivRtyA saMbhavati // 62 // 1. aNantaraM-mu0 / 2. udaravartI antravizeSaH / 3-4. zastravizeSaH / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 sIyA-bhAmaNDaluppattivihANaM-26/51-76 jo vi ya sabara-pulindo, caNDAlo vA dayAvaro niyayaM / mahu-maMsanivittIe, so pAvavivajjio hoi // 63 // pAveNa vajjiyassa ya, devattaM havai aha narindattaM / sammattaladdhabuddhI, kameNa siddhi pi pAvihie // 64 // eyaM sAhuvaesaM, soUNaM kuNDalo ya dddhstto| paJcANuvvasahio, jAo mahu-maMsavirao y||65|| jAo aNannadiTThI, sAhU namiUNa niggao tatto / paricintiUNa vaccai, asthi mahaM mAulo niyao // 66 // tassa pasAeNa ahaM, sattuM jiNiUNa samaramajjhammi / niyayapure balasahio, puNaravi rajjaM karIhAmi // 67 // cinteUNa payaTTo, egAgI dakSiNAvahaM turio / panthaparissamaduhio, maraNAvattho tao jAo // 68 // jammi samae vimuJcai, jIvaM iha kuNDalo tahiM annA / saggAu cuyA devI, avasANe Aukhandhassa // 69 // jaNayassa mahiliyAe, gabbhe sammucchiyA videhAe / jIvA kammavaseNaM, doNNi vi ekkoyarammi ThiyA // 7 // eyantarammi sAhU, kAlaM kAUNa piGgalo sagge / jAo suro mahappA, sumar3a annaM tao jammaM // 71 // . avahivisaeNa muNiuM, jaNayassa varaGgaNAe gabbhammi / uvavanno maha sattU, samayaM anneNa jIveNaM // 72 // sariUNa virahadukkhaM, seNiya ! puvvANubandhajoeNa / verapaDivaJcaNaTe, taM gabbhaM rakkhaI devo // 73 // nAUNa evameyaM, dukkhaM ciya na ya parassa kAyavvaM / mA puNaravi ahiyayaraM, pAvihaha paramparaM dukkhaM // 74 // ahasA suhaM pasUyA, duhiyA puttaM ca tattha vaidehI / puvvabhavabaddhavero, harar3a suro bAlayaM sigdhaM // 75 // cintei to maNeNaM, eyaM daDhakakkhaDe silApaTTe / papphoDemi rasantaM, aha kuNDalamaNDiyaM sattuM // 76 // yo'pi ca zabara-pulindrazcANDAlo vA dayAparo nityam / madhumAMsanivRtyA saH pApavivarjito bhavati // 63 // pApena varjitasya ca devatvaM bhavatyatha narendratvam / samyakatvalabdhabuddhiH krameNa siddhimapi prApsyati // 64|| evaM sAdhUpadezaM zrutvA kuNDalazca dRDhasattvaH / paJcANuvratasahito jAto madhumAMsaviratazca // 65 // jAto'nanyadRSTI sAdhuM natvA nirgatastataH / paricintya vrajatyasti mama mAtulo nijakaH // 66 // tasya prasAdenAhaM zatru jitvA samaramadhye / nijapure balasahitaH punarapi rAjyaM kariSyAmi // 67|| cintayitvA pravRtta ekAkI dakSiNApathaM tvaritaH / pathaparizramaduHkhito maraNAvasthastato jAtaH // 68 // yasminsamaye vimucati jIvamiha kuNDalo tatrAnyA / svargAccyutAdevyavasAna Ayusskandhasya // 69 // janakasya mahilAyA garbhe samucchitau videhAyAH / jIvau karmavazena dvAvapyekodare sthitau // 70|| etadantare sAdhuHkAlaM kRtvA piGgala: svarge / jAtaH suro mahAtmA smaratyanyaM tato janma // 71 / / avadhiviSayena jJAtvA janakasya varAGganAyA garbhe / utpanno mama zatruH sakamanyena jIvena // 72 / / smRtvA virahaduHkhaM zreNika ! pUrvAnubandhayogena / verapratikArArthe tadgarbha rakSati devaH // 73 / / jJAtvaivametaduHkhameva na ca parasya kartavyam / mA punarapyadhikataraM prApsyasi paramparaM duHkham // 74 / atha sA sukhaM prasUtA duhitA putraM ca tatra vaidehi / pUrvabhava baddhavairo harati suro bAlakaM zIghram // 5 // cintayati tadA manasainaM dRDhakarkaze zilApaTTe / prasphoTayAmi rasannatha kuNDalamaNDitaM zatrum // 76 / / pauma. bhA-2/9 For Personal & Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 paumacariyaM puNaravi cintei suro, saMsAranibandhaNaM vavasiyaM me / kammaM bahudukkhayaraM, eyaM bAlaM vahanteNaM // 77 // sAhupasAeNa mae, jiNadhammassa ya pasaGgajogaNaM / laddhaM me devattaM, pAvaM na karemi jANanto // 78 // paricintiUNa eyaM, kuNDala-varahArabhUsiyaM kaauN| devo muJcai bAlaM, ujjANe pattalacchAe // 79 // tAva ya sejjAsu Thio, candagaI kheyaro nisaasme| cuMpAlaeNa pecchai, nivaDantaM rayaNapajjaliyaM // 80 // kiM esa huppAo, ahavA sodAmaNIe khaNDo vva ? / saviyakkamaNo gantuM, pecchai bAlaM mahiyalatthaM // 81 // ghettUNa bAlayaM taM, aMsumaIe suhaM pasuttAe / sukumAla-komalaGga, jaGghaddesammi saMThavai // 82 // paDibohiUNa sAhai, sundari ! puttaM tumaM pasUyA si / tIe vi ya so bhaNio, kiM vajhA pasavaI nAha ! // 83 // kAUNa ya aihAsaM, savvaM sAhei bAlasaMbandhaM / tujjha imo pasayacchI !, hohI putto aputtAe // 84 // bhaNiUNa evameyaM, devI sUyAharaM samallINA / tatto pahAyasamae, loyassa payAsio putto // 85 // jammUsavo mahanto, tassa kao cakkavAlanayarammi / jaha bandhavA samatthA, logo vi ya vimhayaM patto // 86 // kuNDalamANikkasamujjalehi kiraNehi dittasavvaGgo / to se guNANurUvaM, kayaM ca bhAmaNDalo nAmaM // 87 // dehasuhalAlaNadve, dhAINa samappio tao bAlo / etto suNehi seNiya !, puttapalAvaM videhAe // 88 // hA puttaya ! keNa hio, majjha apuNNAe puvvaverINaM? / dAveUNa varanihi, acchINi puNo avahiyANi // 89 // varakamalakomalataNU, bAlo avikAriNo abuddhiio| pAveNa keNa hario, ajja mahaM niraNukampeNaM? // 10 // nUNaM kao viogo, kassa vi bAlassa annajammammi / tasseyaM kammaphalaM, na bIjarahiyaM havai kajjaM // 11 // punarapi cintayati sura: saMsAranibandhanaM vyavasitaM mayA / karmabahuduHkhataramenaM bAlaM vahatA // 77 // sAdhuprasAdena mayA jinadharmasya ca prasaGgayogena / labdhaM mayA devatvaM pApaM na karomi jAnan // 78 / / paricintyaitatkuNDala-varahArabhUSitaM kRtvA / devo muJcati bAlamudyAne patracchAye // 79 // tAvacca zayyAsu sthitazcandragatiH khecaro nizAsamaye / gavAkSena pazyati nipatantaM ratnaprajvalitam // 80 // kimeva mahotpAdo'thavA saudaminyA khaNDo vA ? / savikalpamanA gatvA pazyati bAlaM mahItalastham // 81 // gRhItvA bAlakaM tamazumatyAM sukhaM prasuptAyAH / sukumAlakomalAGga jaGghoddeze saMsthApayati / / 82 / / pratibodhayya kathayati sundari ! putraM tvaM prasUtA'si / tayA'pi sa bhaNita: kiM vandhyA prasavati nAtha ! // 83 / / kRtvA cAtihAsyaM sarvaM kathayati bAlasaMbandham / tavAyam prasannAkSi ! bhaviSyati putro'putryAyAH // 84 // bhaNitvevametaddevI prasUtigRhaM samAlInA / tataH prabhAtasamaye lokasya prakAzitaH putraH / / 85 // janmotsavo mahAMstasya kRtazcakravAlanagare / yathA bAndhavAH samastA loko'pi ca vismayaM prAptaH // 86 / / kuNDalamANikya samujvalaiH kiraNe diptasarvAGgaH / tadA tasya guNAnurUpaM kRtaM ca bhAmaNDalo nAma // 87 // dehasukhalAlanArthe dhAtrI samarpitastato bAlaH / itaH zruNu zreNika ! putrapralApaM videhAyAH // 88 / / hA putra ! kena hRto mamApuNyayAH pUrvavairiNA ? / darzayitvA varanidhimakSiNI punarapahate // 89|| varakamalakomalatanu rbAlo'vikAryabuddhikaH / pApena kena hRto'dya mama niranukampena ? // 90 // nUnaM kRto viyogaH kasyApi bAlasyAnyajanmani / tasyedaM karmaphalaM na bIjarahitaM bhavati kAryam // 11 // 1. gavAkSeNa / 2. prasUtigRham / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIyA-bhAmaNDaluppattivihANaM - 26/77-103 evaM paridevantI, jaNao parisaMthavei vaidehiM / mA royasu aNudiyahaM, puvvakayaM pAvaI jIvo // 92 // chaDDusu sogasamUhaM, lehaM pesemi dasarahanivassa / so haM ca bAlayaM taM, ajjapabhUI gavesAmo // 93 // saMthAviUNa kantaM, aNaraNNasuyassa pesio leho / taM soUNa dasaraho, bAlassa gavesaNaM kuNai // 94 // sigghaM cAriyapurisA, jaNaeNa visajjiyA samanteNa / bAlaM gavesiUNaM, niyayapuriM AgayA savve // 95 // sAhanti kayapaNAmA, sAmi ! na diTTho mahiM bhamantehiM / keNa vi gayaNeNa hio, sAmiya ! divveNa puriseNaM // 96 // dusahaM havai samakkhaM, dukkhaM ciya ubbhave jaNavayassa / gayaveyaNaM tu pacchA, jaNammi esA suI bhamai // 97 // sItA evaM aNukkameNaM, jovvaNa-lAyaNNa-kantipaDipuNNA / soyassa moyaNaTTaM, najjai saMvaDDiyA soyA // 98 // varakamalapattanayaNA, komuirayaNiyarasarisamuhasohA / kundadalasarisadasaNA, dADimaphullAharacchAyA // 99 // komalabAhAlaiyA, rattAsoujjalAbhakarajuyalA / karayalasugejjhamajjhA, vitthiNNaniyambakarabhorU // 100 // rattuppalasamacalaNA, nahamaNivicchuriyarakiriNasaMghAyA / ohAsiuM va najjai, syaNiyaraM ceva kantIe // 101 // erisarUvAvayavA, lakkhaNasaMpuNNajovvaNaguNohA / jaNaeNa pasanneNaM, rAmassa niveiyA sIyA // 102 // suravaramahilA vA rUva- lAvaNNajuttA, ramai parimiyA sA sattakannAsatehiM / jaNayanaravarindo rAmadevassa bhajjaM, vimalaguNasaraMto taM nirUvei sIyaM // 103 // // iya paumacarie sIyA-bhAmaNDalauppattivihANo nAma chavvIsaimo uddesao samatto // evaM paridevantIM janakaH parisaMsthApayati vaidehIm / mA rodIranudivasaM pUrvakRtaM prApnoti jIvaH // 92 // muJca zokasamUhaM lekhaM preSayAmi dazarathanRpasya / so'haM ca bAlakaM tamadyaprabhRti gaveSayAmi // 93 // saMsthApya kAntAmanaraNyasutasya preSito lekhaH / tacchrutvA dazaratho bAlasya gaveSaNAM karoti // 94 // zIghraM carapuruSA janakena visarjitAH samantataH / bAlaM gaveSayitvA nijapurimAgatAH sarve // 95 // kathayanti kRtapraNAmAH svAminna dRSTo mahIM bhramadbhiH / kenA'pi gaganena hRtaH svAmin! divyena puruSeNa // 96 // duHsahaM bhavati samakSaM duHkhamevodbhavaM janapadasya / gatavedanaM tu pazcAjjane eSA zrutibhramati // 97 // sItA - evamanukrameNa yauvanalAvaNyakAnti paripUrNA / zokasya mocanArthaM jJAyate saMvardhitA sItA // 98 // varakamalapatranayanA kaumudIrajanikarasadRzamukhazobhA / kundadalasadRzadazanA dADimapuSpAdharacchAyA // 99 // komalabAhAlatikA, raktAzokojvalAbhakarayugalA / karatalasugrAhyamadhyA vistIrNanitambakarabhorUH // 100 // raktotpalasamacaraNA nabhomaNi vicchUritakiraNasaMghAtA / avabhASitumiva jJAyate rajanikaramiva kAntyA // 101 // etAdRzarUpAvayavA lakSaNasaMpUrNayauvanaguNaughA / janakena prasannena rAmasya niveditA sItA // 102 // suravaramahileva rupalAvaNyayuktA ramate parimitA sA saptakanyAzataiH / janakanaravarendro rAmadevasya bhAryAM vimalaguNasmaraMstAM nirupayati sItAm // 103 // // iti padmacaritre sItAbhAmaNDalotpattividhAno nAma SaDviMzatitama uddezaH samAptaH // 259 For Personal & Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. rAmakayamecchaparAjayassa kittaNaM to magahanarAhivaI, vihiyahiyao muNiM paNamiUNaM / pucchi aNannahiyao, kahehi rAmassa saMbandhaM // 1 // rAmassa kiM va diTTha, mAhappaM jaNayanaravarindeNaM / rUva-guNa- jovvaNadharI, nirUviyA jeNa sA sIyA ? // 2 // aha bhai gaNAhivaI, seNiya ! nisuNehi jaNayanaravaiNA / kajjeNa jeNa duhiyA, rAmassa nirUviyA sIyA // 3 // veyaDdAhiNeNaM, kailAsagirissa uttaradisAe / desA havanti bahave, gAmA -''gara - nagaraparipuNA // 4 // tattheva atthi deso, ekko cciya addhababbaro nAmaM / nissaMjama nissIlo, bahumecchasamAulo dhoro // 5 // tattha ya maUramAle, nayare parivasai mecchajaNapaure / nAmeNa AyaraGgo, rAyA jamasarisadaDhasatto // 6 // kamboya - suya - kavoyA, desA anne ya sabaraz2aNapaurA / eesu je narindA, te paNayA AyaraGgassa // 7 // rAmasya anAryaiH saha yuddham aha annayA kayAI, desaM jaNayassa babbaro rAyA / uvvAsiuM payatto, cilAyasentreNa paripuNNo // 8 // soUNa jaNayarAyA, de uvvAsiyaM aNNajjehiM / pesei turiyacavalaM, purisaM ciya dasarahanivassa // 9 // tU paNamiNa ya, savvaM mecchAgamaM parikahei / desaviNAsaM ca puNo, jaM ciya jaNaeNa saMdiTThe // 10 // 27. rAmakRtamlecchaparAjayasya kIrtanam - tadA magadhAdhipati rvismitahRdayo muniM praNamya / pRcchatyananyahRdayaH kathaya rAmasya sambandham // 1 // rAmasya kiM vA dRSTaM mAhAtmyaM janakanaravarendreNa / rupaguNayauvanadhArI nirupitA yena sA sItA ? // 2 // atha bhaNati gaNAdhipatiH zreNika ! nizruNu janakanarapatinA / kAryeNa yena duhitA rAmasya nirupitA sItA // 3 // vaitADhyadakSiNena kailAsagireruttaradizi / dezA bhavanti bahavo grAmA''karanagaraparipUrNAH ||4|| tatraivAsti deza ekaivArddhabarbaro nAma / nissaMyama- nizzIlo bahumlecchasamAkulaH ghoraH ||5|| tatra ca mayUramAle nagare parivasati mlecchajanapracUre / nAmnA''yaraMgo rAjA yamasadRzadRDhasattvaH ||6|| kamboja - zuka - kapotA dezA anyAzca zabarajanapracurAH / eteSu ye narendrAste praNatA AyaraMgasya ||7|| rAmasyAnAryaiH saha yuddham - athAnyadA kadAciddezaM janakasya barbaro rAjA / udvAsituM pravRtta zcilAtasainyena paripUrNaH ||8|| zrutvA janakarAjA dezamudvAsitamanAryaiH / preSayati tvaritacapalaM puruSameva dazarathanRpasya // 9 // gatvA praNamya ca sarvaM mlecchAgamaM parikathayati / dezavinAzaM ca punaryadaiva janakena saMdiSTam // 10 // For Personal & Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmakayamecchaparAjayassa kittaNaM-27/1-23 261 sAmiya ! vinavai tumaM, jaNao jaNavacchalo kayapaNAbho / maha addhababbarehi, savvo uvvAsio visao // 11 // sAvaya samaNA ya bahU, viddhatthANi ya jiNindabhavaNANi / eyanimitteNa pahU !, eha lahuM rakkhaNaTThAe // 12 // bhaNiUNa evameyaM, rAmaM saddAviUNa naravasabho / savvabalasamudaeNaM, rajjaM dAuM samADhatto // 13 // cAmIyarakalasakarA, sUrA paDupaDaha-bandighoseNaM / ahiseyakAraNaTe, rAmassa avaTThiyA purao // 14 // daTTaNa erisaM so, ADovaM bhaNai rAhavo vayaNaM / kiMkAraNamiha suhaDA, kalasavihatthA samallINA ? // 15 // to dasaraho pavutto, puttaya ! mecchANa AgayaM sennaM / puhaI pAlehi tuma, tassAhaM ahimuho jAmi // 16 // bhaNai vihasantavayaNo, rAmo kiM tAya ! pasusaricchANaM / uvariM jAsi mahAjasa !, putteNa mae sahINeNaM? // 17 // soUNa vayaNameyaM, harisiyahiyao narAhivo bhaNai / bAlo si tumaM puttaya ! kaha mecchabalaM raNe jiNasi ? // 18 // bhaNai paumo narAhiva!, thovo cciya huyavaho vaNaM bahuyaM / dahai yakhaNeNa savvaM, kiM va bahutteNa nivvddii?| // 19 // rAmassa vayaNanihasaM, soUNaM naravaI bhaNai evaM / saMgAme suhaDajasaM, puttaya ! pAvantao hohi // 20 // kAUNa piupaNAmaM, do vi kumArA mahantabalasahiyA / aha niggayA purAo, jayasagugghuTutUraravA // 21 // tAva cciya paDhamayaraM, viNiggayANaM tu jaNayakaNayANaM / do ceva joyaNAI, ubhayabalANa'ntaraM jAyaM // 22 // rivubalasaDhukkarisaM, asahantA jaNayasantiyA suhaDA / pavisanti mecchasennaM, gaha vva mehANa saMghAyaM // 23 // svAmin ! vijJApayati tvAM janako janavatsalaH kRtapraNAmaH / mamArdhababaraiH sarva udvAsito viSayaH // 11 // zrAvakA zramaNAzca bahavo vidhvastAni ca jinendrabhavAni / etannimittena prabho ! eta laghu rakSaNArthe // 12 // bhaNitvevametadrAmaM zabdAyitvA naravRSabhaH / sarvabalasamudAyena rAjyaM dAtuM samArabdhaH // 13 // cAmIkarakalazakarAH zUrAH paTupaTaha-bandighoSeNa / abhiSekakAraNArthe rAmasyAvasthitAH purataH // 14 // dRSTavetAdRzaM sa ATopaM bhaNati rAghavo vacanam / kiMkAraNamiha subhaTAH kalazavihastAH samAlInAH ? // 15 // tato dazarathaH proktaH putra ! mlecchAnAmAgataM sainyam / pRthivIM pAlaya tvaM tasyAhamabhimukho yAmi // 16 // bhaNati vihasadvadano rAmaH kiM tAta ! pazusadRzAnAm / upari yAsi mahAyazaH ! putreNa mayA svAdhInena ? // 17 // zrutvA vacanametaddharSitahRdayo narAdhipo bhaNati / bAlo'si tvaM putra ! kathaM mlecchabalaM raNe jayasi // 18 // bhaNati padmo narAdhipa ! stoka eva hutavaho vanaM bahukam / dahati ca kSaNena sarvaM kiM vA bahutvena nivartate // 19 // rAmasya vacananikaSaM zrutvA narapati bhaNatyevam / saMgrAme subhaTayazaH prAptavAnbhava // 20 // kRtvA pitRpraNAmaM dvAvapi kumArau mahadbalasahitau / atha nirgatau purAjjayazabdoghRSTatUryaravau // 21 // tAvadeva prathamataraM vinirgatAnAM tu janakakanakAnAm / dvAveva yojanAvubhayabalAnAmantaraM jAtam // 22 // ripubalazabdotkarSamasahamAnA janakasatkAH subhaTAH / pravizantri mlecchasainyaM graha iva meghAnAM saMghAtam // 23 // 1. tAvasasamaNagaNANa ya bahUvihANa ya jiNindabhavaNANa-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 mecchANa AriyANa ya, saMgAmo dAruNo samAvaDio | annonnasatthaghattiya-saMghaTTuTTentajAloho // 24 // antario cciya kaNao, mecchehiM bahalatamasaricchehiM / tAhe jaNayanarindo, vAhei samantasenneNaM // 25 // to babbarehi jaNao, bhaggehi puNo puNo samantehiM / pariveDhio khaNeNaM, sUro iva mehanivaheNaM // 26 // eyantarammi rAmo, lakkhaNasahio baleNa paripuNNo / saMpatto cciya sahasA, taM mecchabalaM aimahantaM // 27 // AsAsiUNa jayaM, rAmo taM mecchasuhaDasaMghAyaM / puNasaraM piva hatthI, kuNai cciya vihayaviddhatthaM // 28 // taha lakkhaNo vi bANe, muJcai uvariM aNAriyabhaDANaM / najjai ya sAyaravare, varisai meho sayarakAle // 29 // niddayapaharumhaviyaM, bhagga ciya mecchasAhaNaM samare ! taha vi ya somittisuo, dhAvar3a maggeNa balasahio // 30 // daTThUNa niyayasennaM, bhaggaM ciya lakkhaNeNa parahuttaM / sayameva AyaraGgo, suhaDehi samaM samuTThei // 31 // keettha kajjalAbhA, suyapicchsamappabhA tarhi anne / avare tambayavaNNA, vAmaNadehA cibiDanAsA // 32 // vakkalapattaniyacchA, maNimayakaDisuttayAbharaNadehA / dhAUkayaGgarAgA, viraisirimaJjarIkusumA // 33 // evaMvihehi samayaM, johehiM AyaraGganaravasaho / aha lakkhaNassa purao, uvaDio dappiyAmariso // 34 // gaya-vasaha sIhacindhA, sara-satti - karAlakuntagahiyakarA / jujjhanti mecchasuhaDA, khobhentA ajjavabalohaM // 35 // aha lakkhaNassa cAvaM, duhAkayaM AyaraGganaravaiNA / jAva ya geNhai khaggaM, tAva ya viraho kao sigghaM // 36 // paumacariyaM I mlecchAnAmAryANAM ca saMgrAmo dAruNaH samApatitaH / anyonyazastragRhItasaMgharSotthitajAlaudhaH // 24 // antarita eva janako mlecchai rbahalatamaH sadRzaiH / tadA janakanarendro vAhyati sAmantasainyena // 25 // tato barbarai rjanako bhagnaiH punaH punaH sAmantaiH / pariveSTitaH kSaNena sUrya iva meghanivahena // 26 // atrAntare rAmo lakSmaNasahito balena paripUrNaH / saMprApta eva sahasA tanmlecchabalamatimahat // 27 // AzvAsya janakaM rAmastaM mlecchasubhaTasaMghAtam / padmasara iva hastI karotyeva vihata- vidhvastam // 28 // tadA lakSmaNo'pi bANAnmuJcatyuparyanAryabhaTAnAm / jJAyate ca sAgaravare varSati meghaH zaratkAle // 29 // nirdayapraharoSmApitaM bhagnameva mlecchasAdhanaM samare / tathApi ca saumitrisuto dhAvati mArgeNabalasahitaH // 30 // dRSTvA nijasainyaM bhagnameva lakSmaNena parAbhUtam / svayamevAyAraGgaH subhaTaiH samaM samuttiSThati // 31 // kecitkajjalAbhA zukapakSasamaprabhA tathAnye / apare tAmravarNAvAmanadehA zcipiTanAsAH // 32 // valkalapatranepathyA maNimayakaTisUtrAbharaNadehAH / dhAtukRtAGgarAgA viracita zrImaJjarikusumAH // 23 // evaMvidhaiH samaM yodhairAyaraMganaravRSabhaH / atha lakSmaNasya purata upasthito darpitAmarSaH ||34| gaja-vRSabha-siMhacinhAH zarazakti- karAlakuntagRhItakarAH / yudhyante mlecchasubhaTAH kSobhayanta Aryabalaugham // 35 // atha lakSmaNasya cApaM dvidhA kRtamAyaraGganarapatinA / yAvacca gRhNAti khaDgaM tAvacca virathaH kRtaH zIghram // 36 // 1. vaDDhiyAmariso- pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmakayamecchaparAjayassa kittaNaM-27/24-42 263 daTThaNa lakkhaNaM so, virahaM sayameva uTThio rAmo / sara-satti-cakka-moggara-saesu sennaM vivAento // 37 // rAmeNa AyaraGgo, garuyapahArAhao kao vimuho / nassai vibhaggamANo, dasa vi disAo paloento // 38 // haya-vihaya-vipparaddhaM, sennaM kAUNa rAhavo samare / maggaM amuJcamANo, niyattio lakkhaNeNa tao // 39 // jAo ya mahANando, puhaI AvAsiyA bhayavimukkA / vIsajjio ya rAmo, laddhajaso patthio nayariM // 40 // taM purisayAranihasaM, daTThaNa narAhiveNa tuNaM / rAmassa niyayadhUyA, jaNaeNa nirUviyA sIyA // 41 // evaM maNusso sukaeNa puvvaM, jayaM raNe pAi viirstto| vikkhAyakittI bhuvaNe pasiddho, sasi vva rAmo vimalappabhAvo // 42 // ||iy paumacarie mecchaparAjayakittaNo nAma sattAvIsaimo uddesao samatto // dRSTvA lakSmaNaM sa virathaM svayamevotthito rAmaH / zara-zakti-cakra-mudgara zataiH sainyaM vyApAdayan // 37 // rAmeNA''yaraGgo gurukaprahArAhataH kRto vimukhaH / nazyati vibhajyamAno dazApi dizaH pralokamANaH // 38 // hata-vita-vipIDitaM sainyaM kRtvA rAdhavaH samare / mArgamamuJcan nivattito lakSmaNena tataH // 39 // jAtazca mahAnandaH pRthivyAvAsitA bhayavimuktA / visarjitazca rAmo labdhayazAH prasthito nagarIm // 40 // taM pauruSakAranikasaM dRSTavA narAdhipena tuSTena / rAmasya nijaduhitA janakena nirupitA sItA // 41 // evaM manuSyaH sukRtena pUrvaM jayaM raNe prApnoti vIrasattvaH / vikhyAtakItti (vane prasiddhaH zazIva rAmo vimalaprabhAvaH // 42 // // iti padmacaritre mlecchaparAjayakIrtano nAma saptaviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. nyrN-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. rAma-lakkhaNa-dhaNurayaNalAbhavihANaM aha annayA kayAI, puhai bhamanteNa nAraeNa suyA / rAmassa pavararUvA, jaNaeNa nirUviyA sIyA // 1 // tAhe nahaGgaNeNaM, uppaiuM nArao gao mihilaM / kannAloyaNahiyao, sIyAbhavaNaM samallINo // 2 // daTThUNa pavisarantaM, dIhajaDAmauDabhAsuraM sahasA / bhayavihalaveviraGgI, sIyA bhavaNoyaraM lINA // 3 // aNumaggeNa riyanto, ruddho nArIhiM dAravAlIhiM / kalahanto tAhi samaM, gahio so rAyapurisehiM // 4 // jaya bhaNanti purisA, ko eso ? haNai muTThipaharehiM / tAva bhauvviggamaNo, uppaiuM nArao naTTho // 5 // kailAsapavvaovari, Asattho cintiUNa ADhatto / aha taM poDhakumArI, vasaNasamudde nivADemi // 6 // paricintiUNa evaM, sigghaM rahaNeuraM gao nayaraM / tAhe ujjANahare, sIyArUvaM paDe lihai // 7 // tAva cciya candagaI, kannArUvaM paDe samAlihiyaM / daTThUNa taM visaNNo, sahasA bhAmaNDalakumAro // 9 // muJca dIhussA, soyai palavai ya annamannAI / ratiM diyA ya niddaM, na lahai cintApariggahio // 10 // susuyandhagacchmallAiyAi~, AhAra- majjaNavihIo / necchai aNannahiyao, parihAyai aGgamaGgesu // 11 // nAUNa taM kumAraM, mayaNAvatthaM tu nArao tAhe / ahadei darisaNaM ciya, vIsattho tassa gantUNaM // 12 // 28. rAmalakSmaNadhanUratnalAbha vidhAnam athAnyadAkadAcitpRthivIM bhramatA nAradena zrutA / rAmasya pravararupA janakena nirupitA sItA // 1 // tadA nabho'GgaNenotpatya nArado gato mithilAm / kanyA''lokanahRdayaH sItAbhavanaM samAlInaH // 2 // dRSTvA pravizantaM dIrghajaTAmukuTabhAsuraM sahasA / bhayavihvalavepitAGgI sItA bhavanodaraM lInA ||3|| anumArgeNa yAn ruddho nArIbhi rdvArapAlIbhiH / kalahayan tAbhiH samaM gRhItaH sa rAjapuruSaiH // 4 // yAvacca bhaNanti puruSAH ka eSaH ? dhnata muSTiprahAraiH / tAvadbhayodvignamanA utpatya nArado naSTaH // 5 // kailAsaparvatoparyAzvastazcintayitumArabdhaH / ahaM tAM prauDhakumArIM vyasanasamudre nipAtayAmi // 6 // paricintyaivaM zIghraM rathanUpuraM gato nagaram / tadodyAnagRhe sItArupaM paTe likhati // 7 // tAvadeva candragatiH samakaM bhAmaNDalena nagarAt / atha nirgato mahAtmA krIDanahetuM tadudyAnam // 8 // tatraiva kAnanagRhe kanyArUpaM paTe samAlikhitam / dRSTvA tadviSaNNaH sahasA bhAmaNDalakumAraH // 9 // muJcati dIrghocchavAsAn zocati pralapati ca / anyamanyAni rAtriMdivA ca nidrAM na labhate cintAparigRhItaH // 10 // susugandhagandhamAlyAdinyAhAramajjanavidhIn / necchatyanyahRdayaH parihiNotityaGgamaGgeSu // 11 // jJAtvA taM kumAraM madanAvasthaM tu nAradastadA / atha dadAti darzanameva vizvastastatra gatvA // 12 // For Personal & Private Use Only - Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma-lakkhaNa-dhaNurayaNalAbhavihANaM - 28 / 1-25 bhAmaNDaleNa diTTho, turiyaM abbhuTThio paNamiUNaM / dinnAsaNovaviTTo, bhaNio ya muNI ! nisAmehi // 13 // keNa vi ujjANahare, AlihiyA bAliyA maNabhirAmA / jai jANasi bhUyatthaM, sAhasu kasserisA dhUyA ? // 14 // jaM eva pucchio so, bhaNai tao nArao pasaMsanto / atthi mihilAe rAyA, jaNao so kandakeusuo // 15 // tassa mahilA videhA, tIe duhiyA imA pavarakannA / jovvaNaguNANurUvA, sIyA nAmeNa vikkhAyA // 16 // ahavA kiM parituTTho, paDirUvaM pecchiUNa Alekkhe ? / je tIe vibbhamaguNA, te cciya ko vaNNiuM tarai ? // 17 // evaM kahiUNa gao, jahicchiyaM nArao aituranto / bhAmaNDalo vi diya hA, vammahasarasallio gamai // 18 // jar3a taM kannArayaNaM, na lahAmi kaIvaehi divasehiM / to na ya jIvAmi phuDaM, mayaNabhayaGgeNa daTTho haM // 19 // sIyArUvaviNaDiyaM, puttaM nAUNa tattha candagaI / bhAmaNDalassa pAsaM, samayaM kantAe saMpatto // 20 // bhAi tao candagaI, puttaya ! mA eva dukkhio hohi / kannA varemi gantuM, jA tujjha avaTThiyA hiyae // 21 // saMthAviUNa puttaM, candagaI, bhAi attaNo mahilaM / vijjAhara- maNuyANaM, kaha saMbandho imo hoi // 22 // bhUmIgoyaranilayaM, amhaM na hi jujjae tahi gantuM / ahavA teNa na dinnA, kA vayaNasirI tayA amhaM ? // 23 // tamhA akAlahINaM, kaMci uvAyaM karemi bhadde ! haM / kannAe tIe piyaraM, ettheva Thio samANemi // 24 // cavalagainAmadheyaM, saddAveUNa tassa eyante / savvaM kahei rAyA, bhAmaNDaladukkhamAIyaM // 25 // bhAmaNDalena dRSTastvaritamabhyutthitaH praNamya / dattAsanopaviSTo bhaNitazca mune ! nizAmaya // 13 // kenApyudyAnagRha AlikhitA bAlikA manobhirAmA / yadi jAnAsi bhUtArthaM kathaya kasyedRzA duhitA ? ||14|| yadevaM pRSTaH sa bhaNati tato nAradaH prazaMsan / asti mithilAyAM rAjA janakaH sa indraketusUtaH // 15 // tasya mahilA videhA tasyA duhitemA pravarakanyA / yauvanaguNAnurUpA sItA nAmnA vikhyAtA // 16 // athavA kiM parituSTaH pratirupaM prekSyAlekhe ? | ye tasyA vibhramaguNAste eva ko varNayituM tIryate ? // 17 // evaM kathayitvA gato yathecchaM nArado'titvaramANa: / bhAmaNDalo'pi divasAn kAmazarazalyito gamayati // 18 // yadi taM kanyAratnaM na labhe katipayai divasaiH / tadA na ca jIvAmi sphuTaM madanabhujaGgena dRSTo'ham // 19 // sItArUpavinaTitaM putraM jJAtvA tatra candragatiH / bhAmaNDalasya pArzvaM samakaM kAntayA saMprAptaH ||20|| bhaNati tatazcandragati putra ! maivaM duHkhito bhava / kanyAM varayAmi gatvA yA tavAvasthitA hRdaye // 21 // saMsthApya putraM candragati rbhaNatyAtmano mahilAm / vidyAdhara - manuSyANAM kathaM sambandho'yaM bhavati // 22 // bhUmigocaranilayamasmAkaM nahi yujyate tatra gantum / athavA tena na dattA kA vacanazrIstadA 'smAkam // 23 // tasmAdakAlahIna kiMcidupAyaM karomi bhadre ! aham / kanyAyAstasyAH pitaramatraiva sthitaH samAnayAmi ||24|| capalagati rnAmadheyaM zabdAyya tasyaikAnte / sarvaM kathayati rAjA bhAmaNDaladuHkhAdikam // 25 // 1. diyahe pratya0 / pauma bhA-2/10 For Personal & Private Use Only 265 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 paumacariyaM sAmiyaANAe lahuM, mihilAnayariM gao cavalavego / kAUNa AsarUvaM, vittAsanto bhai loyaM // 26 // daTThUNaM naravarindo, AsaM uddAmayaM nayaramajjhe / to bhaNai geNhaha imaM adiTThapuvvaM mahAturayaM // 27 // naravaivayaNeNa tao, gahio purisehi paggahakarehiM / Thavio ya mandurAe, kuMkumacaccikkachuriyo // 28 // so tattha mAsamegaM, avaTThio tAva turiyavegeNaM / saMpatto bhai nivaM, gayavarapayavAsio ekko // 29 // sAmiya ! suNehi diTTho, hatthI erAvaNo vva raNNammi / thovantareNa pecchai, taM gheppantaM kaDhiNadappaM // 30 // so eva bhaNiyametto, viNiggao naravaI gayArUDho / patto ya taM paesaM, pecchai varavAraNaM mattaM // 31 // daTThUNa sarisi dugge, hatthI to naravaI bhaNai sigghaM / ANeha kiMci turayaM, balaparihatthaM vilaggAmi // 32 // tAvacciya so turao, uvaNIo kaDhiNadappamAhappo / mottUNa kuJjaravaraM, tatthA''rUDho naravarindo ||33|| ArUDhassa ya turao, uppaio nahayalaM cavalavego / hAhAravaM mahallaM, kAUNa bhaDA gayA sapuraM // 34 // tatto aNeyadesA, voleUNaM jiNAlayAsanne / pAyavasAhAe lahuM, Alaggo naravaI dhaNiyaM // 35 // so tassa taruvarAo, oiNNo kaJcaNAmayaM tuGgaM / pecchai varapAsAyaM, ubbhAsintaM dasa disAo // 36 // AyaDDiUNa khaggaM, vigayabhao gouraM samallINo / aha pecchai tattha puNo, vAvI ujjhANajjhammi // 37 // diTTaM jiNindabhavaNaM, nANAvihamaNimaUhapajjaliyaM / indassa vAsagehaM, najjai saggAu avaiNNaM // 38 // svAmyAjJayA laghu mithilAnagarIM gatazcapalavegaH / kRtvA'zvarUpaM vitrAsayan bhramati lokam // 26 // dRSTvA naravarendro'zvamuddAmaM nagara madhye / tadA bhaNati gRhNatemamadRSTapUrvaM mahAturagam // 27 // narapativacanena tato gRhItaH puruSaiH pragahakaraiH / sthApitazca mandurAyAM kuMkumarcarcikaliptAGgaH // 28 // sa tatra mAsamekamavasthitastAvattvaritavegena / saMprApto bhaNati nRpaM gajavarapadavAsita ekaH // 29 // svAmin! zruNu dRSTo hastyairAvaNa ivAraNye / stokAntareNa pazya taM gRhNantaM kaThinadarpam // 30 // sa evaM bhaNitamAtro vinirgato narapati rgajArUDhaH / prAptAzca tatpradezaM pazyati varavAraNaM mattam // 31 // dRSTvA sarasi durge hastinaM tadA narapati rbhaNati zIghram / Anayata kiMcitturagaM baladakSaM vilagnAmi // 32 // tAvadeva sa turaga upanItaH kaThinadarpamAhAtmyaH / tyaktvA kuJjaravaraM tatrA''ruDho naravarendraH ||33|| AruDhasya ca turaga utpatito nabhastalaM capalavegaH / hAhAravaM mahatkRtvA bhaTA gatAH svarupam // 34 // tato'nekadezAn vilaGghya jinAlayAsanne / pAdapazAkhAyAM laghumAlagno narapatiratyantam // 35 // sa tasmAttaruvarAdavatIrNaH kAJcanamayamutuGgam / pazyati varaprAsAdamudbhASamANaM daza dizaH ||36|| AkRSya khaDgaM vitayabhayo gopUraM samAlInaH / atha pazyati tatra puna rvApI udyAnamadhye // 37 // dRSTaM jinendrabhavanaM nAnAvidhamaNimayUkhaprajvalitam / indrasya vAsagRhaM jJAyate svargAdavatIrNam // 38 // 1. vAsabhavaNaM najjai-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma-lakkhaNa-dhaNurayaNalAbhavihANaM-28/26-49 267 abbhantaraM paviTTho, pecchai sIhAsaNaTThiyaM paDimaM / Aigarassa bhagavao, dIhajaDAmauDakayasohaM // 39 // UNa aJjaliuDaM, sahasA omucchio samAsattho / bhAveNa payayamaNaso, karei thuimaGgalavihANaM // 40 // kAUNa ya kiikamma, uvaviTTho tattha vimhio jnno| mottUNa AsarUvaM, cavalagaI vi ya gao sapuraM // 41 // namiUNa sAmicalaNe, patto sAhei avahiyaM jaNayaM / ujjANamajjhayAre, ThaviyaM ciya jiNaharAsanne // 42 // soUNa AgayaM so, jaNayaM vijjAharAhivo tuTTho / ghettUNa mahApUyaM, taM jiNabhavaNaM gao sigdhaM // 43 // divvavimANArUDho, diTTho jaNaeNa suhaDaparikiNNo / muNio ya kao eso, ihAgao kheyarAhivaI ? // 44 // amuNiyacittasahAvo, jaNao sIhAsaNantaranilukko / jAvacchai tAva cciya, candagaINaM kayA pUyA // 45 // thuimaGgalaM ca vihiNA, kAUNaM tattha bArasAvattaM / aha gAiuM pavatto, jiNaguNa vINA ya ghettUNaM // 46 // jo tiyasAhivehi havio girimatthae, kinnr-siddh-jkkhkymngglsdde| jamma-jarA-vioga-ghaNakammaviNAsae, paNamaha AyareNa sayayaM usabhajiNindae // 47 // tuhaM sayaMbhU bhayavaM ! caummuho, piyAmaho viNhu jiNo tiloynno| aNantasokkhAmaladehadhAriNo, sayaMpabuddho varadhammadesao // 48 // paNamaha sura-nara-sasi-ravimahitaM, bahuvihaguNasayavarasirinilayaM / aNuvamaacaliyasivasuhaphalayaM, jiNavarasucariya tuha mama saraNaM // 49 // abhyantaraM praviSTaH pazyati siMhAsanasthitAM pratimAm / Adikarasya bhagavato dIrghajaTAmukuTakRtazobhAm // 39 // racayitvA'jalipUTaM sahasA'vamUcchitaH samAzvasthaH / bhAvena praNatamanAH karoti stutimaGgalavidhAnam // 40 // kRtvA ca kRtikarmopaviSTastatra vismito janakaH / muktvAzvarupaM capalagatirapi ca gataH svapuram // 41 // natvA svAmicaraNayoH prAptaH kathayatyavitathaM janakam / udyAnamadhye sthApitameva jinagRhAsanne // 42 // zrutvA''gataM sa janakaM vidyAdharAdhipastuSTaH / gRhItvA mahApUjAM taM jinabhavanaM gataH zIghram // 43 // divyavimAnArUDho dRSTo janakena subhaTaparikIrNaH / muNitazca kuta eSa ihAgataH khecarAdhipatiH ? // 44 // amuNitacittasvabhAvo janakaH siMhAsanAnantarnilInaH / yAvadAste tAvadeva candragatinA kRtA pUjA // 45 // stutimaGgalaM ca vidhinA kRtvA tatra dvAdazAvartam / atha gAtuM pravRtto jinaguNaM vINAM ca gRhItvA // 46 / / yastridazAdhipaiH snApito girimastake, kinnara-siddha-yakSakRtamaGgalazabdAya / __ janma-jarA-viyoga-dhanakarma vinAzAya praNamatAdareNa satatamRSabhajinendrAya // 47 // tvaM svayaMbhU bhagavan ! caturmukhaH pitAmaho viSNu rjina trilocanaH / anantasaukhyAmaladehadhArI svayaMprabuddho varadharmadezakaH // 48 // praNamata sura-nara-zazi-ravimahitaM, bahuvidha guNazatavarazrInilayam / anupamAcalitazivasukhaphalakaM, jinavarasucaritaM tvaM mama zaraNam // 49 // 1. aphRtsuu| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 usabhaM jiyamacchara-rAga-bhayaM, bhaya-doggaimaggapaNAsayaraM / karaNujjayadhammapahassa guruM, gurukammamahoyahisosaNayaM // 50 // evaM gAyantassa ya, sIhAsaNaantarAu nimphiDio / jaNao candagaINaM, diTTho ya tao samAlatto // 51 // o sAha phuDaM, ko si tumaM ! bho ! kahiM ca vatthavvo ? / keNeva kAraNeNaM, acchasi etthaM jiNAyayaNe ? // 52 // 1 mihilApurIe ahayaM, jaNao nAmeNa indakeusuo / etthA''Nio ya hariDaM, keNa vi mAyAturaGgeNaM // 53 // saMbhAsiya-kayaviNayA, doNNi vi ya suhAsaNesu uvaviTThA | acchanti pIipamuhA, vesambhasamAgayAlAvA // 54 // nAUNa patthivaM so, candagaI bhAi jaNaya ! nasuNehi / duhiyA tujjha kumArI, asthi tti mae suyaM puvvaM // 55 // sA mahasusa dijjau, kannA bhAmaNDalassa aNurUvA / gADha mhi aNuggahio, jaNaya ! tume natthi saMdeho // 56 // so bhaNai kheyarAhiva ! maha vayaNaM suNasu tAva egamaNo / dasarahasuyassa dinnA, sA kannA rAmadevassa // 57 // bhaNai tao candagaI, sA kannA keNa kAraNeNa tume / dasarahasuyassa dinnA ?, etthaM me kouyaM paramaM // 58 // mihilApurIe deso, atthi mamaM dhaNasamiddhajaNapauro / so addhababbarehiM, mecchehi viNAsio savvo // 59 // saMgAmammi pavatte, mecchA rAmeNa nijjiyA savve / rakkhasasamANasattA, devehiM je na jippanti // 60 // puNaravi ya mahaMdeso, savvo 'AvAsio bhayavimukkA / rAmassa pasAeNaM, jAo dhaNa - rayaNapaDipuNNo // 61 // RSabhaM jitamatsararAgabhayaM, bhayadurgatimArgapraNAzakaram / karaNodyata dharmapathasya guruM, gurukarmamahodadhizoSaNakam // 50 // evaM gAyatazca siMhAsanAnantarAnnipheTitaH / janakazcandragatinA dRSTazca tataH samAptaH // 51 // bhaNitazca kathaya sphuTa ko'sitvaM ! bho ! kutrazca vAstavyaH ? / kenaiva kAraNenAsse'tra jinAyatane ? // 52 // mithilApUryAmahaM janako nAmnendraketusutaH / atrAnItazca hRtvA kenApi mAyAturaGgena // 53 // saMbhASitakRtavinayau dvAvapi ca sukhAsanayorupaviSTau / AsAte prItipramukhau vizrambhasamAgatAlApau // 54 // jJAtvA pArthivaM sa candragati rbhaNati janaka ! nizruNu / duhitA tava kumAryastIti mayA zrutaM pUrvam // 55 // sA mama sutAya dadAtu kanyA bhAmaNDalasyAnurupA / gADhamasmyanugRhIto janaka ! tvayA nAsti saMdehaH // 56 // sa bhaNati khecarAdhipa ! mamavacanaM zruNu tAvadekAgramanAH / dazarathasutAya dattA sA kanyA rAmadevAya // 57 // bhaNati tata zcandragatiH sA kanyA kena kAraNena tvayA / dazarathasutAya dattA ? atra me kautukaM paramam // 58 // mithilApUryA dezo'sti mama dhanasamRddhajanapracuraH / so'rdhababaraimrlecchairvinAzitaH sarvaH // 59 // saMgrAme pravRtte mlecchA rAmeNa nirjitA sarveH / rAkSasasamAnasattvA devairye na jIyante // 60 // punarapi ca mama deza: sarva AvAsito bhayavimuktaH / rAmasya prasAdena jAto dhana - ratnapratipUrNaH // 61 // 1. aNusarisA - pratya0 / 2. AsAsio pratya0 / paumacariyaM For Personal & Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma-lakkhaNa-dhaNurayaNalAbhavihANaM- 28/50-74 tassuvayArassa mae, sA kannA rUva- jovvaNa-guNohA / dinnA rAmassa phuDaM, eyaM te sAhiyaM 'gujjhaM // 62 // suNiUNa vayaNameyaM, bhaNanti vijjAharA prmrutttthaa| aviseso jaNaya ! tumaM, kajjA - 'kajjaM na lakkhesi // 63 // mecchesu kiM na kIrai ?, pasavasaricchesu hINasattesu / bhaggesu tesu samare, suhaDANa jao na nivvaDai // 64 // kAyassa sukrukkhe, pII bAlassa visaphale hoi / taha icchai aviseso, hINo hINeNa saMjogo // 65 // paricayasu kusaMbandhaM, jaNaya ! tumaM bhUmigoyareNa samaM / vijjAhareNa samayaM, karehi nehaM sayayakAlaM // 66 // devo vva saMpayAe, candagaI kheyarAhivo suuro| eyassa dehi kannaM, kA gaNaNA pAyacAreNaM ? // 67 // vi paDiNiyA, kiM nindaha bhUmigoyare tubbhe ? / titthayara - cakkavaTTI, havanti maNuyA haladharA ya // 68 // bhottUNa bharahavAsaM, bahave ikkhAgavaMsasaMbhUyA / asura-sura namiyacalaNA sivamayalamaNuttarapattA // 69 // tattheva mahAvaMse, aNaraNNasuo sumaGgalAgabbhe / jAo paDhamapurIe, narAhivo dasaraho nAmaM // 70 // rUva-guNasAliNINaM, paJca sayA jassa pavarajuvaINaM / puttA ya paumamAI, cattAri jaNA mahAsattA // 71 // massa vikkamaguNaM, nAUNaM tassa paramauvayAraM / teNa mae niyayasuyA, nirUviyA tassa varakarannA // 72 // vijjAharA pattA, jaNaya ! tumaM suNasu nicchayaM amhaM / gavvaM ciya aituGga, rAmassa phuDaM samuvvahasi // 73 // evaM ci dhaNurayaNaM, vajjAvattaM suresu kayarakkhaM / jai kuNai vase rAmo, to kannA geNhau kayattho // 74 // tasyopakArasya mayA sA kanyA rUpa-yauvana - guNaudhA / dattA rAmAya sphuTametatte kathitaM guptam // 62 // zrutvA vacanametadbhaNanti vidyAdharAH paramaruSTAH / avizeSo janaka ! tvaM kAryA'kAryaM na lakSayasi // 63 // mlecchaiH kiM vA kriyate ? pazusadRzai rhInasattvaiH / bhagnaistaiH samare subhaTAnAM yazo na nivartate // 64 // kAkasya zuSkavRkSe prIti balasya viSaphale bhavati / tathecchatyavizeSo hIno hInena saMyogaH // 65 // parityaja kusambandhaM janaka ! tvaM bhUmigocareNa samam / vidyAdhareNa samakaM kuru snehaM satatakAlam // 66 // deva iva saMpadA candragatiH khecarAdhipaH zUraH / etasmai dehi kanyAM kA gaNanA pAdacAreNa ? // 67 // janakenApi pratibhaNitAH kiM nindata bhUmigocarAnyUyam | tIrthakarAzcakravartino bhavanti manuSyA haladharAzca // 68 // bhuktvA bharatavarSaM bahava ikSvAkuvaMzasaMbhUtAH / asura- suranatacaraNAH zivamacalamanuttaraM prAptAH // 69 // tatraiva mahAvaMze anaraNyasutaH sumaGgalAgarbhe / jAtaH prathamapUryA narAdhipo dazaratho nAma // 70 // rupa- guNazAlinInAM paJcazatA yasya varayuvatInAm / putrAzca padmAdaya zcatvAro janA mahAsattvAH // 71 // rAmasya vikramaguNaM jJAtvA tasya paramopakAram / tena mayA nijasutA nirupitA tasya varakanyA // 72 // vidyAdharAH proktAH janaka ! tvaM zruNu nizcayamasmAkam / garvamevAtyuttuGgaM rAmasya sphuTaM samudvahasi // 73 // evameva dhanUranaM vajrAvartaM suraiH kRtarakSam / yadi karoti vaze rAmastadA kanyAM gRhNAtu kRtArthaH // 74 // 3. guttaM - pratya0 / 2. tassa - pratya0 / For Personal & Private Use Only 269 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 paumacariyaM aha puNa vajjAvattaM, dhaNurayaNaM attaNo vase rAmo / na kuNai naravaimajjhe, to se kannA kao hoi ? // 75 // aha te kheyaravasahA, jaNayaM dhaNuyaM ca geNhi turiyA / mihilAbhimuhaM caliyA, gao ya sapuraM ca candagaI // 76 // etto kaovasohaM, jayasahugghuTumaGgalaraveNaM / pavisai niyayabhavaNaM, jaNao bahujaNavayAiNNo 77 // vivihAuhaparihatthA, vijjAharapatthivA balasamiddhA / AvAsiyA samantA, mihilAe bAhiruddese // 78 // tAva ya kheyaravasao, paNaTThamAhappa-dappa-ucchAho / cintei jaNayarAyA, dIhussAse vimuJcanto // 79 // uttamanArIhi samaM, tattha videhA gayA nivasayAsaM / uvaviTThA bhaNai pahU !, kiM jhAyasi mahiliyaM annaM ? // 80 // ahavA kahehi majjhaM, taM vilayaM jaM maNeNa cintesi |aannemi takkhaNaM ciya, mA evaM dukkhio hoha // 81 // jaM eva samAlatto, jaNao to bhaNai attaNo kantaM / amuNiyakajjA si tumaM, maha cintAkAraNaM suNasu // 82 // mAyAturaGgameNaM, nIo haM teNa kalli veyhuuN| vijjAhiveNa tatto, samayaM kAUNa parimukko // 83 // vajjAvattavaradhaj, jai kAhii attaNo vase rAmo / tA hohI kannA te, na puNo anneNa bheeNaM // 84 // taMca adhaneNa mae, bandAvattheNa icchiyaM savvaM / vijjAharehi dhaNuyaM, ihA''NiyaM nayarabAhirao // 45 // . jai puNa sajjIvaM ciya, paumo na karei taM mahAdhaNuhaM / to kheyarehi bAlA, hijjihii na ettha saMdeho // 86 // diyahANi vIsa avahI, eyANa mae kayA apuNNeNaM / etto paraMtu niyamA, nehinti balAdhikayAreNaM // 87 // atha puna vajrAvartaM dhanUratnamAtmano vaze rAmaH / na karoti narapatimadhye tatastasya kanyA kuto bhavati ? // 5 // atha te khecaravRSabhA janakaM dhanuSkaM ca gRhItvA tvaritAH / mithilAbhimukhaMcalitA gatazca svapuraM ca candragatiH // 76 // itaH kRtopazobhaM jayazabdoddhRSTamaGgalaraveNa / pravizati nijabhavanaM janako bahujanapadAkIrNaH / / 77 // vividhAyudhadakSA vidyAdharapArthivA balasamRddhAH / AvAsitAH samantAnmithilAyA bAhiruddeze // 78 // tAvacca khecaravazagaH pranaSTamAhAtmyadarpotsAhaH / cintayati janakarAjA dIrghocchavAsAn vimuJcan // 79 // uttamanAribhiH samaM tatra videhA gatA nRpasakAzam / upaviSTA bhaNati prabho ! kiM dhyAyasi mahilAmanyAm // 80 // athavA kathaya mama tAM vanitAM yAM manasA cintayasi / AnayAmi tatkSaNameva naivaM duHkhito bhava // 81 // yadevasamAlapto janakastadA bhaNatyAtmanaH kAntAm / amuNitakAryA'si tvaM mama cintAkAraNaM zruNu // 82 / / mAyAturaGgameNanIto'haM tena kalye vaitADhyam / vidyAdhipena tataH samakaM kRtvA parimuktaH // 83 // vajrAvatavaradhaNu yadi kariSyatyAtmano vaze rAmaH / tadA bhaviSyati kanyA tasya na punaranyena bhedena // 84 // taccAdhanyena mayA bandhAvasthenecchitaM sarvam / vidyAdharai rdhanuSyamihAnItaM nagarabAhyaH // 85 // yadi punaH sajIvameva padmo na karoti taM mahAdhanuSyam / tadA khecarai barbAlA hariSyate nAtra saMdehaH // 86 // divasAni viMzatiravadhireteSAM mayA kRtA'puNyena / itaH paraMtu niyamA neSyanti balAdhikAreNa // 87 // 1. khecaravazagaH / 2. teNa tattha veyarlDa-pratya0 / For Personal & Private Use Only Jain Education Interational Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma-lakkhaNa-dhaNurayaNalAbhavihANaM-28/75-100 271 suNiUNa vayaNameyaM, vaidehI sogapUriyasarIrA / parideviuM payattA, nayaNajalAsittathaNajuyalA // 8 // kiM nAma mae sAmiya!, daivassa kayaM abhAgadhejjAe / jeNa bahudukkhanilayaM, imaM sarIraM viNimmaviyaM // 89 // putteNa na saMtuTTho, dhUyaM hariUNa ujjao divo|maa me hohI esA, nehassa'valambaNaM bAlA // 10 // ekassa jAva antaM, na jAmi dukkhassa pAvakammA haM / tAva cciya garuyayaraM, biiyaM tu nirUviyaM vihiNA // 11 // rovantI bhaNai nivo, bhadde ! chaDDehi sogasaMbandhaM / naccAvei samatthaM, logaM puvvakvayaM kammaM // 12 // saMThAviUNa mahilaM, jaNaeNa samantao dhaNuvarassa / uvasohiyA visAlA, dharaNI kayamaNDaNADovA // 13 // tIe sayaMvaratthe, AhUyA naravaI samanteNaM / sigdhaM sAeyapurI, rAmassa vi pesio dUo // 14 // soUNa dUyavayaNaM, paumo bhaDacaDayareNa mahaeNaM / lakkhaNa-bharahehi samaM, mihilAnayarI samaNupatto // 15 // mAyA-vittehi samaM, savve vi gayA narAhivA mihiliM / sammANiyA ya paramaM, jaNaeNa pasannahiyaeNaM // 16 // vijjAharA ya maNuyA, savvAlaMkArabhUsiyasarIrA / rajhyAsaNesu etto, uvaviTThA pariyaNasamaggA // 17 // tatto sA dhaNubhavaNe, sattahi kannAsaehi parikiNNA / pecchai narindavasabhe, sIyA kayamaNDaNAMDovA // 18 // to kaJjuI pavutto, bAle ! rAmo imo maNabhirAmo / dasarahanivassa putto, devakumArovamasirIo // 19 // eyassa jo samIve, aNuo cciya lakkhaNo mhaabaahuu| bharaho sattugyo vi ya, doNNi vi ee varakumArA // 100 // zrutvA vacanametadvaidehI zokapUritazarIrA / paridevituM pravRttA nayanajalAsiktastanayugalA / / 88 // kiM nAma mayA svAmin ! daivasya kRtamabhAgadheyayA / yena bahudu:khanilayamidaM zarIraM nirmApitam / / 89 / / putreNa na saMtuSTo duhitaraM hartumudyato daivaH / mA me bhaviSyatyeSA snehasyAlambanaM bAlA // 10 // ekasya yAvadantaM na yAmi duHkhasya pApakarmA'ham / tAvadeva gurutaraM dvitIyaM tu nirupitaM vidhinA // 11 // rudantI bhaNati nRpo bhadre ! muJca zokasambandham / nartayate samastaM lokaM pUrvakRtaM karma // 12 // saMsthApya mahilAM janakena samantato dhanurvarasya / upazodhitA vizAlA dharaNI kRtamaNDanATopA // 13 // tasyAH svayaMvarArthe AhUtA narapatayaH samantena / zIghraM sAketapurI rAmasyApi preSito dUtaH // 14 // zrutvA dUtavacanaM padmo bhaTasamUhena mahatA / lakSmaNa bharataiH samaM mithilAnagarI samanuprAptaH // 15 // mAtApitRbhiH samaM sarve'pi gatA narAdhipA mithilAm / sanmAnitAzca paramaM janakena prasannahRdayena // 96 / / vidyAdharAzca manuSyAH sarvAlaGkArabhUSitazarIrAH / racitAsaneSvita upaviSTAH parijanasamagrAH // 97 // tataH sA dhanurbhavane saptabhiH kanyAzataiH parikIrNAH / pazyati narendravRSabhAn sItA kRtamaNDanaTopA // 98 // tadA kaJcukI prokto bAle ! rAmo'yaM manobhirAmaH / dazarathanRpasya putro devakumAropamazrIH / / 99 // etasya yaH samIpe'nuja eva lakSmaNo mahAbAhuH / bharataH zatrughno'pi ca dvAvapyetau varakumArau // 10 // 1. puri-pratya0 / 2. nayari-pratya0 / 3. NADovA-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 paumacariyaM harivAhaNo mahappA, bAle ! mehappaho ya cittaraho / aha mandiro jao cciya, sirikanto dummuho bhANU // 101 // rAyA ceva subhaddo, buho visAlo ya siridharo dhIro / acalo ya bandhuruddho, taha ya sihI patthivo sUro // 102 // ee anne ya bahU, visuddhakulasaMbhavA naravarindA / tujjha kaeNa varataNU, ihA''gayA dhaNuparikkhAe // 103 // mantINa samullaviyaM, dhaNuvaM jo kuNai ettha sajjIvaM / so hohI varaNIo, kannAe natthi saMdeho // 104 // evaM ca bhaNiyamette, kameNa cAvassa abhimuhA savve / aha DhukkiuM pavattA, nimmajjiyapariyarAveDhA // 105 // jaha jaha Dhukkanti bhaDA, taha taha aggI vimuJcae dhaNuyaM / vijjucchaDAsaricchaM, bhImoragamukkanIsAsaM // 106 // keettha aggibhIyA, karesu pacchAiUNa nynnaaii| bhajjanti paDivaheNaM, annonnaM ceva laGghantA // 107 // anne puNa dUrasthA, daTThaNa phurantapannayADovaM / kampanti calasarIrA, paNaTThavAyA disAmUDhA // 108 // pannayavAyAbhihayA, palAsapattaM va ghattiyA avare / mucchAvihalasarIrA, keI puNa thambhiyA suhaDA // 109 // keI bhaNanti ThANaM, jai vi hu jIvantayA gamissAmo / to dANamaNeyavihaM, dAhAmo dINa-kiviNANaM // 110 // anne bhaNanti evaM, amhe niyayAsu mahiliyAsu samaM / kAlaM ciya nessAmo, kiM vA eyAe rUvAe ? // 111 // avare bhaNanti esA, keNa vi mAyA kayA apuNNeNaM / ThaviyA ya maraNaheDaM, bahuyANaM naravarindANaM // 112 // tAva ya calantakuNDala-mauDA-'laMkArabhUsiyasarIro / paumo gayavaragAmI, allINo dhaNavaranteNaM // 113 // aha te mahAbhuyaGgA, niyayasahAvaTThiyA paramasommA / dhaNuyaM pi vigayajAlaM, gahiyaM rAmeNa sahasa tti // 114 // harivAhano mahAtmA bAle ! meghaprabhazca citrarathaH / atha mandiro jaya eva zrIkAnto durmukho bhAnuH // 101 // rAjaiva subhadro budho vizAlazca zrIdharo dhIraH / acalazca bandhurudrastathA ca zikhI pArthivaH zUraH // 102 // eta anye ca bahavo vizuddhakulasaMbhavA naravarendrAH / tava kRte varatanu ! ihAgatA dhanuSparIkSAyAm // 103 // mantriNA samullapitaM dhanuSyaM yaH karotyatra sajIvam / sa bhavati varaNIyaH kanyayA nAsti saMdehaH // 174 / / evaM ca bhaNitamAtre krameNa cApasyAbhimukhAH sarve / atha DhokayituM pravRttA nimajjitaparikarAveSTAH // 105 // yathA yathA Dhaukaya bhaTAstathA tathAgni vimuJcati dhanuH / vidyucchaTAsadRzaM bhImoragamuktanizvAsam // 106 / / kecidagnibhItAH karaiH pracchAdya nayane / bhajjanti pratipathA'nyonyameva laGghayantaH // 107 // / anye puna 1rasthA dRSTvA sphuratpannagATopam / kampante calatzarIrAH pranaSTavAco diGmUDhAH // 108 // pannagavAtAbhihatAH palAzapatramiva kSiptA apare / mUrchAvihvalazarIrAH kecitpunaH stambhitAH subhaTAH // 109 / / kecidbhaNanti sthAnaM yadyapi hu jIvanto gamiSyAmaH / tadA dAnamanekavidhaM dAsyAmo dIna-kRpaNebhyaH // 110 // anye bhaNantyevaM vayaM nijAbhi mahilAbhiH samam / kAlameva neSyAmaH kiM vAnayA rupayA ? // 111 // apare bhaNantyeSA kenA'pi mAyA kRtA'puNyena / sthApitAzca maraNahetu bahun nakharendrAn // 112 // tAvacca calatkuNDalamukuTA'laGkArabhUSita zarIraH / padmo gajavaragAmyAlIno dhanurvarAntena // 113 / / atha te mahAbhujaGgA nijasvabhAvasthitAH paramasaumyAH / dhanaSkamapi vigatajvAlaM gahItaM rAmeNa sahaseti // 114 // 1. aggi-prty0| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma-lakkhaNa-dhaNurayaNalAbhavihANaM-28/101-129 273 ThaviUNa lohapIDhe, sajjIvaM dhaNuvaraM kayaM sigcha / tAva cciya saMjAyaM, raya-reNusamotthayaM gayaNaM // 115 // AkampiyA ya selA, vivarIyaM ciya vahanti sariyAo / ukkA-taDicchaDAlaM, vihumavaNNaM disAyakkaM // 116 // savvatto ghoraravA, caNDA nivaDanti tattha nigghAyA / sUro paNaTThateo, jAo ya jaNo bhauvviggo // 117 // eyArisammi jAe, palayAvatte jae dhaNuvaraMtaM / vilaei paumanAho, savvanarendANa paccakkhaM // 118 // eyantarammi gayaNe, devA muJcanti kusumavaravAsaM / sAhu tti jaMpamANA, jayasaDhugghuTatUraravA // 119 // rAmeNa dhaNuvaraM taM, gADhaM apphAliyaM sadappeNaM / jaha barahiNehi ghuTuM, navapAusamehasaGkAe // 120 // khuhio vva sAyaravaro, so janivaho kameNa Asattho / tAva cciya pasayacchI, sIyA rAmaM paloei // 121 // ullasiyaromakUvA, siNehasaMbandhajaNiyaparitosA / lIlAe saMcarantI, rAmassa avaTThiyA pAse // 122 // UyAriUNa dhaNuyaM, paumo niyayAsaNe suhaniviTTho / sIyAe samaM rehai, sAhINo aNaGgo vva // 123 // taM lakkhaNeNa dhaNuyaM, ghettUNaM valaiyaM sahariseNaM / AyaDDiyaM sadappaM, pakkhubhiyasamuddanigdhosaM // 124 // daTTaNa vikkamaM te, savve vijjAharA bhauvviggA / denti guNasAliNIo, aTThAraga pavarakannAo // 125 // vijjAharehi sigdhaM, gantUNaM cakkavAlavaranayaraM / vittante parikahie, candagaI dummaNo jAo // 126 // AloiUNa bharaho, rAmaM daDhasatti-kantipaDipuNNaM / aha soiupayatto, takkhaNametteNa paDibuddho // 127 // gottaM piyA ya ekko, eyassa mamaM pi doNha vi jaNANaM / navaraM abbhuyakammo, rAmo paraloyasukaeNaM // 128 // paumadalasarisanayaNA paumamuhI paumagabbhasaMkAsA / paumassa imA bhajjA, jAyA niyayANubhAveNaM // 129 // sthApayitvA lohapIThe sajIvaM dhanurvaraM kRtaM zIghram / tAvadeva saMjAtaM rajoreNusamavastRNaM gaganam // 115 / / AkampitAzca zailA viparItameva vahanti saritaH / ulkAtaDicchaTAvad vidrumavarNaM dikcakram // 116 / / sarvata: ghoraravAzcaNDA nipatanti tatra nirghAtAH / sUryaH pranaSTatejA jAtazca jano bhayodvignaH // 117 / / etAdRze jAte pralayAvarte jagati dhanurvaraM tat / vilagati padmanAbhaH sarvanarendrANAM pratyakSam // 118 // etadantare gagane devA muJcanti kusumavaravAsam / sAdhviti jalpanto jayazabdoddhRSTatUryaravAH // 119 // rAmeNa dhanUrvaraM tadgADhamAsphAlitaM sadarpaNa / yathA bahiNaiH dhRSTaM navaprAvRDmeghazaGkayA // 120 / / kSubhita iva sAgaravara: sa jananivahaH krameNAzvAstaH / tAvadeva prasannAkSiH sItA rAmaM pralokate // 121 / / ullasitaromakUpA snehasaMbandhajanitaparitoSA / lIlayA saMcarantI rAmasyAvasthitA pArve // 122 // uttArya dhanuSkaM padmo nijAsane sukhaniviSTaH / sItayA samaM rAjate ratisvAdhIno'naGga iva / / 123 / / tallakSmaNena dhanuSkaM gRhItvA valayitaM saharSeNa / AkRSTaM sadaSa prakSubhitasamudranirghoSam // 124 // dRSTvA vikramaM te sarve vidyAdharA bhayodvignaH / dadati guNazAlinyo'STAdaza pravarakanyAH // 125 // vidyAdharaiH zIghraM gatvA cakravAlanagaram / vRtAnte parikathite candragati rdumanAjAtaH // 126 / / Alokya bharato rAmaM dRDhazakti-kAnti pratipUrNam / atha zocituM pravRttastatkSaNameva pratibuddhaH // 127 // gotraM pitA caika etasya mamApi dvayorapi janayoH / navaramadbhUtakarmA rAmaH paralokasukRtena // 128 // padmadalasadRzanayanA padmamukhI pdmgrbhsNkaashaa| padmasyemA bhAryA jAtA nijAnubhAvena // 129 // pauma. bhA-2/11 For Personal & Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 paumacariyaM savvakalA-''gamakusalA, vimaNaM nAUNa kegaI puttaM / daiyassa sAhai phuDaM, bharahakumArassa sabbhAvaM // 130 // bharahassa mae sAmiya!, muNiyaM sogAraMmaNaM gaaddhN| tahataM karehi sigdhaM, jaha nivveyaM na ya uvei // 131 // atthi jaNayassa bhAyA, kaNao nAmeNa ettha mihilAe / jAyA ya suppabhAe, teNa subhaddA pavarakannA // 132 // sigdhaM sayaMvarA sA, ghosAvijjau narindamajjhammi / jAva na gacchai bharaho, ajjaM ciya paramanivveyaM // 133 // bhaNiUNa evameyaM, sA vattA dasaraheNa kaNayassa / kahiyA ya niravasesA, teNa vi ya paDicchiyA ANA // 134 // kaNaeNa tattha turiyaM, savve vi narAhivA smaahuuyaa| je vi ya gayA nivesaM, te vi tahiM cevamallINA // 135 // uvavidvesu kameNaM, kaNayasuyA tattha AgayA kannA / parihariUNa narende, vareD bharahaM subhaddA vi // 136 // accantavisamabhAvaM, seNiya ! pecchasukhalANa kmmaannN|pddibuddho ciya bharaho, bhajjAe vimohio pacchA // 137 // jaMpanti ekkamekkaM, vilakkhavayaNA narAhivA savve / jA jassa puvvavihiyA, bhajjA sA tassa uvaNamai // 138 // rAmeNa tao sIyA, pariNIyA saMpayAe paramAe / bharaheNa vi kaNayasuyA, teNeva niyogakaraNeNaM // 139 // savve kAUNa tahiM, vIvAhamahussavaM naravarendA / niyayapurANi kameNaM, saMpattA sAhaNasamaggA // 140 // dasarahassa suyA baladappiyA, navavahUhi samaM jnnseviyaa| pavisaranti kameNa sukosalaM, vimalakittidharA purisottamA // 141 // // iya paumacarie rAmalakkhaNadhaNurayaNalAbhavihANo nAma aTThAvIsaimo uddesao samatto // sarvakalA''gamakuzalA vimanasaM jJAtvA kaikayI putram / dayitasya kathayati sphuTaM bharatakumArasya sadbhAvam // 130|| bharatasya mayA svAmin ! jJAtaM zokAturaM manogADham / tathA tatkuru zIghraM yathA nirvedaM na copaiti // 131 // asti janakasya bhrAtA kanako nAmnAtra mithilAyAm / jAtA ca suprabhAyAstena subhadrA varakanyA // 132 // zIghraM svayaMvarA sA ghoSayatu narendramadhye / yAvanna gacchati bharato'dyaiva paramanirvedam // 133 // bhaNitvaivametatsA vArtA dazarathena kanakasya / kathitA ca niravazeSA tenApi ca pratIcchitA''jJA // 134|| kanakena tatra tvaritaM sarve'pi narAdhipAH samAhUtAH / ye'pi ca gatA nivezaM te'pi tatraiva samAlInAH // 135|| upasthiteSu krameNa kanakasutA tatrAgatA knyaa| parihRtya narendrAnvarati bharataM subhadrA'pi // 136 / / atyantaM viSamabhAvaM zreNika ! pazya khalAnAM karmaNAm / pratibuddha eva bharato bhAryayA vimohitaH pazcAt // 137 // jalpantyekaikaM vilakSavadanA narAdhipA sarve / yA yasya pUrvavihitA bhAryA sA tasyopanamati // 138 // rAmeNa tataH sItA pariNItA saMpadA paramayA / bharatenApi kanakasutA tenaiva niyogakaraNena // 139 // sarve kRtvA tatra vIvAhamahotsavaM naravarendrAH / nijapurANi krameNa saMprAptAH sAdhanasamagrAH // 140 // dazarathasya sutA baladarpitA navavadhUbhiH samaM janasevitAH // pravizanti krameNa sukozalaM vimalakIrtidharAH puruSottamAH // 14 // // iti padmacaritre rAma-lakSmaNadhanUratnalAbhavidhAno nAmASTAviMzatitama uddezaH samAptaH // 1. bhaddAe-pratya0 / 2. kayasohiyA-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29. dasarahavairAga-savvabhUyasaraNamuNiAgamaNaM eto cciya AsADhe, rAyA dhavalaTThamIpabhItIe / jiNaceiyANa mahimaM, kAUNa tao samADhatto // 1 // sammajjiovalittA, jiNaharabhUmI karanti keettha / raGgAvalaniyogaM, cuNNeNaM paJcavaNeNaM // 2 // keI puNa varakusume, gahiUNaM toraNesu mAlA o / virayanti ya bhattIo, vicittadhAUraseNaM tu // 3 // savvammi supaDiutte, suyasahio naravaI jiNindANaM / NhavaNaM karei vihiNA, paDupaDaha-muiGgasaddAlaM // 4 // divasANi aTTha rAyA, posahio jiNavarANa varapUyaM / kAUNa bhattamanto, saMthuNai pareNa viNaNaM // 5 // taM havaNasantisalilaM, naravaiNA pesiyaM sabhajjANaM / taruNavilayAhi neuM, chUDhaM ciya uttamaGgesu // 6 // kaJcaihatthAvagayaM, jAva ya gandhodayaM cirAvei / tAva ya varaggamahisI, pattA kovaM ca sogaM ca // 7 // cinteUNa pavattA, eyAo naravaINa mahilAo / sammANiyAu na ya haM, etto jiNasantisalileNaM // 8 // daiyassa ko va doso ?, puvviM na uvajjiyaM mae sukayaM / teNaM ciya pamhuTThA, juvatINaM majjhayArammi // 9 // avamANajalaNadaDDuM, eyaM me pAvapUriyaM hiyayaM / maraNeNa uvasamijjai, katto puNa annabhedeNaM ? // 10 // bhaNDAriyaM visAhaM, saddAveUNa bhaNai sasivayaNA / eyaM na kassa vi tume, saMpai vatthaM kaheyavvaM // 11 // abhintaraM paviTThA, maraNe ucchAhanicchiyamaIyA / kaNThakaragahiyavatthA, tAva cciya naravaI patto // 12 // 29. dazarathavairAgyasarvabhUtazaraNamunyAgamanam ita evASADhe rAjA dhavalASTamIprabhUtyAm / jinacaityAnAM mahimAnaM kartuM tataH samArabdhaH // 1 // samarjitopaliptAM jinagRhabhUmiM kurvanti kecit / raGgAvaliniyogaM cUrNena paJcavarNena // 2 // kecitpuna rvarakusumAn gRhItvA toraNeSu mAlAH / viracayanti ca bhaktirvicitradhAturasena tu // 3 // sarvasminsuprayukte sutasahito narapatirjinendrANAm / snapanaM karoti vidhinA paTupaTaha-mRdaMga-zabdavat // 4 // divasANyaSTau rAjA pauSadhiko jinavarANAM varapUjAm / kRtvA bhaktimAnsaMstauti pareNa vinayena // 5 // tatsnApanazAntisalilaM narapatinA preSitaM svabhAryANAm / taruNavanitAbhirnItvA kSiptamevottamAGgeSu // 6 // kaJcukihastAvagataM yAvacca gandhodakaM cirAyati / tAvacca varAgramahiSI prAptA kopaM ca zokaM ca // 7 // cintayituM pravRttaitA narapatinA mahilAH / sanmAnitA na cAhamito jinazAntisalilena // 8 // dayitasya ko vA doSa: ? pUrvaM nopArjitaM mayA sukRtam / tenaiva vismRtA yuvatInAM madhye ||9|| apamAnajvalanadagdhametanme pApapUritaM hRdayam / maraNenopazAmyate kutaH puraranyabhedena ? // 10 // bhANDArikaM vizAkhaM zabdAyitvA bhaNati zazivadanA / evaM na kasyApi tvayA saMprati vastu kathayitavyam // 11 // abhyaMtaraM praviSTA maraNe utsAhanizcitamatikA / kaNThakaragRhItavastrA tAvadeva narapatiH prAptaH ||12|| For Personal & Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 paumacariya pesajaNassa narindo, sadaM nisuNei tattha aikaluNaM / hA devi ! kimAraddhaM, jIvantayaraM imaM kammaM ? // 13 // ghettUNa patthiveNaM, niyayaGkanivesiyA samAlattA / kIsa akajje sundari!, maraNucchAhA tumaM jAyA ? // 14 // sA bhaNai sAmiya ! tume, savvANa vi mahiliyANa santijalaM / saMpesiyaM mahAyasa !, tassAhaM vaJciyA navaraM // 15 // avamANadUmieNaM, kiM kIr3a paNaiNINa jIeNaM / tuGgakulajAiyANaM ?, varaM khu maraNaM suhAvei // 16 // jAva ya sA bhaNai imaM, tAva cciya kaJcaI samaNupatto / evaM samullavanto, tujjha jalaM pesiyaM pahuNA // 17 // sA kaJcuiNA muddhA, ahisittA teNa santisalileNaM / nivvaviyamANasaggI, pasannahiyayA tao jAyA // 18 // tAva ya narAhiveNaM, bhaNio cciya kaJcaI saroseNaM / na ya Agao si sigdhaM, ko vakkhevo tuhaM Asi ? // 11 // tA kaJcaI pavutto, bhaeNa ahiyaM calantasavvaGgo / sAmiya ! na ya vakkhevo, atthi mahaM koi jiyaloe // 20 // eyaM jarAe aGgaM, majjha kayaM vigayadappaucchAhaM / tUrantassa vi dhaNiyaM, na vahai parijuNNasagaDaM va // 21 // je Asi majjha nayaNA, sAmiya ! paDhamaM vipAradichillA / te vi ya na dIhapehI, saMpai jAyA kumitta vva // 22 // kaNNA vi paDhama vayaNaM, nisuNantA mammaNaM pi ullAvaM / te sumahayaM pi sadaM, na suNanti pahU ! duputta vva // 23 // je vi mahaM Asi purA, dantA varakuDayakusumasaMkAsA / te vi jaravaDDaikayA, paDiyA araya vva tumbAo // 24 // Asi cciya paDhamayaraM, hatthA daDhacAvakaDDaNasamatthA / te vi ya gaya vva kavalaM, muhAu dukkhehi Dhoyanti // 25 // preSyajanasya narendraH zabdaM nizruNoti tatrAtikaruNam / he devi ! kimArabdhaM jIvAntakaramidaM karma ? // 13 // gRhItvA pArthivena nijAGkanivezitA samAlaptA / kathamakArye sundari ! maraNotsAhA tvaM jAtA ? // 14 // sA bhaNati svAmin ! tvayA sarveSAmapi mahilAnAM zAntijalam / saMpreSitaM mahAyazaH ! tasyAhaM vaJcitA navaram / / 15 / / apamAnadAvitena kiM kriyate praNayinInAM jIvitena / tuGgakulajAtikAnAM? varaM khalu maraNaM sukhAyati // 16 // yAvacca sA bhaNatIdaM tAvadeva kaJcakI samanuprAptaH / evaM samullapan tava jalaM preSitaM prabhuNA // 17 // sA kaJcukinA mugdhAbhiSiktA tena zAntijalena / nirvApitamAnasAgniH prasannahRdayA tato jAtA // 18 // tAvacca narAdhipena bhaNita eva kaJcukI saroSeNa / na cAgato'si zIghraM ko vyAkSepastavAsIt // 19 // tataH kaJcakI prokto bhayenAdhikaM calatsarvAGgaH / svAmin ! na ca vyAkSepo'sti mama ko'pi jIvaloke // 20 // etajjarayAGgaM mama kRtaM vigatadarpotsAham / tvaramAnasyo'pyatyantaM na vahati parijIrNazakaTamiva // 21 // ye AstAM mama nayane svAmin ! prathamaM vikAradRSTI / te'pi ca na dIrghaprekSI saMprati jAte kumitra iva // 22 // karNA api prathamaM vacanaM nizruNvantau manmanamapyullApam / tau sumahAntamapi zabdaM na zruNutaH prabho ! duSputra iva // 23 // ye'pi mamAsan purA dantA varakuTajakusuma saMkAzAH / te'pi jarAvArdhakikRtA patitA arakA iva tumbAt // 24 // AstAmeva prathamataraM hastau dRDhacApakarSaNasamarthau / tAvapi ca gaja iva kavalaM mukhe duHkhaiH DhokayataH // 25 // 1. pinnaa-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 277 dasarahavairAga-savvabhUyasaraNamuNiAgamaNaM-29/13-38 jAo vi ya majhaM, Asi purA clnn-gmnndcchaao| nAha ! aNAyattAo, saMpai jaha duTThamahilAo // 26 // navaraM ciya hiyaiTThA, daiyA viva naravaI mahaM laTThI / jA kuNai avaTuMmbhaM, ghulanta-vivaDandehassa // 27 // tUrantassa ya aGga, kampai bahulA havanti nIsAsA / kheo ya samuppajjai, gaI vi mandaM samuvvahai // 28 // katto cciya vakkhevo ?, sAmiya ! ahayaM jarAe parigahio |aannaae tujjha ento, imAe velAe saMpatto // 29 // suNiUNa tassa vayaNaM, rAyA cintei addhavaM dehaM / taDivilasiyaM va najjai, khaNeNa jIyaM pi nAsei // 30 // dehassa kae purisA, kuNanti pAvaM pariggahAsattA / visayavisamohiyamaI, dhammaM dUreNa vajjenti // 31 // puNNeNa pariggahiyA, te purisA je gihaM payahiUNaM / dhammacaraNovadesaM, kuNanti niccaM daDhadhiIyA // 32 // kaiyA haM visayasuhaM, mottUNa pariggahaM ca nissaGgo / kAhAmi jiNatavaM ciya, dukkhakkhayakAraNaTThAe // 33 // bhuttaM ciya visayasuhaM, puhuI paripAliyA ciraM kAlaM / jaNiyA ya pavaraputtA, annaM kiM vA paDikkhAmi ? // 34 // paricintiUNa eyaM, rAyA pudiva kayassa avasANe / dhammANurAgaratto, bhogesu aNAyaraM kuNai // 35 // kassa vi kAlassa tao, viharanto sumahaeNa saGgheNaM / patto saeyapura, muNivasabhI savvasattahio // 36 // panthAyavaparisamiyaM, saGgha ThaviUNa sarasiuddesaM / pavisarar3a appadasamo, mahindaudayaM varujjANaM // 37 // tasa-pANa-janturahie, silAyale samayale maNabhirAme / nAgaDhumassa hetu, caunANI tattha uvaviTTho // 38 // jaGke api mamAstAM purA calanagamanadakSe / nAtha ! anAyatte saMprati yathA duSTamahilA // 26 // navarameva hRdayeSTA dayiteva narapati ! mama yaSTiH / yA karotyivaSTambhaM kampamAnavipataddehasya // 27 // tvaramAnasyazcAGga kampate bahulA bhavanti nizvAsAH / svedazca samutpadyate gatirapi mandaM samudvahati // 28 // kuta eva vyAkSepaH ? svAminnahaM jarayA parigRhItaH / AjJayA tavAyAnasyAM velAyAM saMprAptaH // 29 // zrutvA tasya vacanaM rAjA cintayatyadhruvaM deham / taDidvilasitamiva jJAyate kSaNena jIvitamapi nazyati // 30 // dehasya kRte puruSAH kurvanti pApaM parigrahAsaktAH / viSayaviSamohitamatayo dharmaM dUreNa varjayanti // 31 // puNyena parigRhItAste puruSA ye gRhaM prahAya / dharmacaraNopadezaM kurvanti nityaM dRDhaghRtayaH // 32 // kadA 'haM viSayasukhaM muktvA parigrahaM ca niHsaGgaH / kariSyAmi jinatapa eva duHkhakSayakAraNArthAya // 33 // bhuktameva viSayasukhaM pRthivI paripAlitA ciraMkAlam / janitAzca pravaraputrA anyat kiM vA pratIkSe ? // 34 // paricintyaitadrAjA pUrvakRtasyAvasAne / dharmAnurAgarakto bhogeSvanAdaraM karoti // 35 // kasyApi kAlasya tato viharansumahatA saGghana / prAptaH sAketapuriM munivRSabhaH sarvasattvahitaH // 36 // pathAtapaparizrAntaM saMgha sthApayitvA sarasuddezam / pravizatyAtmadazamo mahendrodayaM varodyAnam // 37 // trasa-prANa-janturahite zilAtale samatale manobhirAme / nAgadrumasyAdhazcaturjJAnI tatropaviSTaH // 38 // 1. sarasiuddesaM-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 keI guhAnivAsI, pabbhAresu ya avaTThiyA samaNA / girikandaresu anne, samAsiyA ceiyaharesu // 39 // so savvabhUyasaraNo, cAuvvaNNeNa samaNasaGgeNaM / tattheva gamai mAsaM, tAva cciya pAuso patto // 40 // gajjanti ghaNA garuyaM, pADicchaDADovabhAsuraM gayaNaM / dhArAsayajajjariyA, navasAsasamAulA puI // 41 // parivanti nadIo, jAyA pahiyANa duggamA panthA / UsugamaNAo etto, gayavaiyAo visUrenti // 42 // jhajjhatti nijjharANaM, bappIhaya- dahurANa morANaM / saddo pavittharanto, vAraNalIlaM vilambe // 43 // eyArisamma kAle, samaNA sajjhAya-jhANa- tavanirayA / acchanti mahAsattA, dukkhavimokkhaM vicintentA // 44 // aha annayA narindo, pabhAyasamaye bhaDehi parikiNNo / vaccai ujjANavaraM, muNivandaNabhattirAeNaM // 45 // saMpatto ya dasaraho, ahivandeUNa bhAvao sAhU / tattheva ya uvaviTTho, suNei siddhantasaMbandhaM // 46 // logo davvANi tahA, khettavibhAgo ya kAlasabbhAvo / kulagaraparamparA vi ya, narendavaMsA aNegavihA // 47 // suNiUNa paNamiNa ya, muNivasahaM naravaI pahaTTamaNo / pavisarai niyayanayarI, gamei kAlaM jahicchAe // 48 // paumacariyaM evaM rAyA muNiguNakahAsattacitto mahappA, pUyA - dANaM viNayapaNao dei savvAyareNaM / sevijjanto gamai diyahe divvanArIjaNeNaM, puvvovattaM vimalahiyao bhuJjaI dehasokkhaM // 49 // // iya paumacarie dasarahavairAgasavvabhUyasaraNAgamo nAma egUNatIsaimo uddesao samatto // I asu guphAnivAsinaH prAgbhAreSu cAvasthitAH zramaNAH / girikandareSvanye samAzritAzcaityagRheSu // 39 // sa sarvabhUtazaraNazcatuvarNena zramaNasaGkhena / tatraiva gamayati mAsaM tAvadeva prAvRT prAptaH // 40 // garjanti ghanA gurukaM, taDicchAyepabhAsuraM gaganam / dhArAzatajarjaritA navazasyasamAkulA pRthivI // 41 // parivardhante nadyo jAtA pathikAnAM durgamAH panthAnaH / utsukamanasa ito gatapatikAH khidyante // 42 // jharjhara iti nirjharANAM cAtaka - durdurANAM mayUrANAm / zabdaH pravistaran vAraNalIlAM viDambayati // 43 // etAdRze kAle zramaNA: svAdhyAya - dhyAna - taponiratAH / Asate mahAsattvA duHkhavimokSaM vicintayantaH // 44 // athAnyadA narendraH prabhAtasamaye bhaTaiH parikIrNaH / vrajatyudyAnavaraM munivandanabhaktirAgeNa // 45 // saMprAptazca dazaratho'bhivandya bhAvAtsAdhuMstatraiva copaviSTaH zruNoti siddhAntasambandham // 36 // loko dravyANi tathA kSetravibhAgazca kAlasadbhAvaH / kulakaraparamparA'pi ca narendravaMzA anekavidhAH // 47 // zrutvA praNamya ca munivRSabhaM prahRSTamanAH / pravizati nijanagarIM gamayati kAlaM yathecchayA // 48 // evaM rAjA muniguNakathAsaktacitto mahAtmA pUjA - dAnaM vinayapraNato dadAti sarvAdareNa / sevyamAno gamayati divasAn divyanArIjanena pUrvopetaM vimalahRdayo bhunakti dehasaukhyam // 49 // // iti padmacaritre dazarathavairAgya- sarvabhUta-zaraNAgamo nAmaikonatriMzattama uddezaH samAptaH // 1. suNiUNa - pratya0 / 2. nayari- pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || 30. bhAmaNDalasaMgamavihANaM ) ghaNagaruyagajjiyaravo, kAlo cciya pAusa vaikvanto / uddaNDapuNDarIo, saMpai sarao samaNupatto // 1 // vavagayaghaNasevAlaM, sasihaMsaM dhavalatArayAkumuyaM / logassa kuNai pII, nabhasalilaM pecchiuM sarae // 2 // cakkAya-haMsa-sArasa-annonnarasantakayasamAlAvA / nipphaNNasavvasassA, ahiyaM ciya rehae vasuhA // 3 // bhAmaNDalassa evaM, sIyAcintAe gahiyahiyayassa / sarao cciya volINo, mayaNamahAjalaNataviyassa // 4 // aha annayA kamAro. lajjA mottaNa piusagAsammi / sIyAe kAraNaTe, bhaNai vasantaddhayaM mittaM // 5 // mA kuNasu dIhasuttaM, parakajjaM sIyalaM parigaNento / mayaNasamuddavivaDiyaM, supurisa ! taM me na ukkhivasi // 6 // evaM samullavantaM, bhaNai kumAraM mahaddhao vayaNaM / nisuNehi kahijjantaM, sambandhaM tIe kannAe // 7 // jaNao kumAra ! amhe, etthA''NeUNa maggio kannaM / teNaM pi evaM bhaNiyaM, rAmassa mae paDhamadinnA // 8 // puNaravi kahai mitto, savvaM dhaNuyAiyaM jahAvattaM / rAmeNa nivaimajhe, sIyA vibhaveNa pariNIyA // 9 // nIyA sAeyapurI, rAmeNa mahAbaleNa sA kannA / indo vi puvvavihiyaM kumAra ! na ya annahA kuNai // 10 // suNiUNa vayaNameyaM, ruTTho bhAmaNDalo bhaNai evaM / vijjAharattaNaM me, niratthayaM tIe rahiyassa // 11 // | 30. bhAmaNDalasaMgamavidhAnam // ghanagurukarjitaravaH kAla eva prAvRT vyatikrAntaH / uddaNDapuNDarikaH saMprati zarat samanuprAptaH // 1 // vyapagataghanazevAlaM zazihaMsaM dhavalatArakAkumudam / lokasya karoti prIti nabhaH salilaM dRSTvA zaradi // 2 // cakravAk-haMsa-sArasAnyonyarasankRtasamAlApA / niSpannasarvazasyA'dhikameva rAjate vasudhA // 3 // bhAmaNDalasyevaM sItAcintayA gRhItahRdayasya / zaradeva vyatito madanamahAjvalanataptasya // 4 // athAnyadA kumAro lajjA muktvA pitRsakAze / sItAyAH kAraNArthe bhaNati vasantadhvajaM mitram / / 5 / / mA kuru dIrghasUtraM parakAryaM zItalaM parigaNayan / madanasamudravipatitaM satpuruSa ! tvaM me notkSipasi // 6 // evaM samullapantaM bhaNati kumAraM mahAdhvajo vacanam / nizruNu kathyamAnaM saMbandhaM tasyAH kanyAyAH // 7 // janakaH kumAra ! asmAbhiratrAnIya mArgitaH kanyAm / tenApyevaM bhaNitaM rAmAya mayA prathamadattA // 8 // punarapi kathayati mitraM sarva dhanuSyAdikaM yathAvRttam / rAmeNa nRpatimadhye sItA vibhavena pariNItA // 9 // nItA sAketapurI rAmeNa mahAbalena sA kanyA / indro'pi pUrvavihitaM kumAra ! na cAnyathA karoti // 10 // zrutvA vacanametadruSTo bhAmaNDalo bhaNatyevam / vidyAdharatvaM me nirarthakaM tasyA rahitasya // 11 // 1. kusuma-mu0 / 2. lajja-pratya0 / 3. puri-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 1 eva bhaNiUNa to so, sannaddho niyayasAhaNasamaggo / aha jAiuppayaMto, sAeyapuriM savaDahutto // 12 // taM pecchiUNa sahasA, viyabbhanayaraM naheNa vaccanto / saMbhariyapuvvajammo, mucchAvasavimbhalo jAo // 13 // o ya niyayabhavaNaM, bhaDehi ahiyaM samAulamaNehiM / candaNajalolliyaGgo, paDibuddho takkhaNaM ceva // 14 // bhaNio candagaINaM, puttaya ! kiM kAraNaM gao mucchaM ? / eyaM kahehi majjhaM, mayaNAvatthaM pamottUrNaM // 15 // lajjAoNamiyasiro, bhaNai bhAmaNDalo viruddhaM me / paricintiyaM mahAjasa ! ghaNamohapasaGgajoeNaM // 16 // jIse paDammi rUvaM, AlihiyaM nAraeNa nikkhuttaM / sA majjha niyayarbahiNI, ekkoyaragabbhasaMbhUyA // 17 // bhAmaNDalapUrvabhavaH I bhai puNo candagaI, puttaya ! sAhehi pariphuDaM eyaM / kaha tujjha niyayabahiNI sA kannA ? kassa vA duhiyA ? // 18 // so bhaNai tAya ! nisuNasu, maha cariyaM puvva jammasaMbandhaM / atthi viyabbhA nayarI, mahindAgirisaMkaDe dugge // 19 // tatthAhaM Asi purA, aha kuNDalamaNDio naravarendo / bhajjA vippassa hiyA, tayA mae kAmavasaeNaM // 20 // aNaraNNanaravaINaM, baddho haM chuTTiUNa hiNDanto / pecchAmi tattha samaNaM, tavalacchivibhUsiyasarIraM // 21 // tasmaNapAya, dhammaM suNiUNa bhAviyamaNeNaM / gahiyaM aNAmisavayaM, saddhamme mandasatteNaM // 22 // jiNavaradhammassa imaM, mAhappaM erisaM aho loe / ghaNapAvakammakArI, taha vi ahaM duggaiM na gao // 23 // evaM bhaNitvA tadA saH sannaddho nijasAdhanasamagraH / atha yAtyutpatan sAketapurImabhimukhaH // 12 // taM prekSya sahasA vidarbhanagaraM nabhasAgacchan / saMbhRratapUrvajanmA murcchAvazavihvalo jAtaH // 13 // nItazca nijabhavanaM bhaTairadhikaM samAkulamanobhiH / candanajalopaliptAGgaH pratibuddhastatkSaNameva // 14 // bhaNitazcandragatinA putra ! kiM kAraNaM gato mUrcchAm ? / etatkathaya mama madanAvasthaM pramucya // 15 // lajjAvanatazarIro bhaNati bhAmaNDalo viruddhaM me / paricintitaM mahAyazaH ! ghanamohaprasaGgayogena // 16 // yasyAH paTe rupamAlikhitaM nAradena nizcitam / sA mama nijabhaginyekodaragarbhasambhUtA // 17 // bhAmaNDalapUrvabhavaH paumacariyaM bhaNati punazcandragatiH putra ! kathaya parisphuTametat / kathaM tava nijabhaginI sA kanyA ? kasya vA duhitA ? // 18 // bhaNati tAta ! nizruNu mama caritraM pUrvajanmasambandham / asti vidarbhA nagarI mahendragirisaMkaTe durge // 19 // tatrAhamAsItpurA'tha kuNDalamaNDito naravarendraH / bhAryA viprasya hRtA tadA mayA kAmavazena // 20 // anaraNyanarapatinA baddho'haM chuTitvA hiNDamAnaH / pazyAmi tatra zramaNaM tapolakSmIvibhUSitazarIram // 21 // tacchramaNapAdamUle dharmaM zrutvA bhAvitamanasA / gRhItamanAmiSavrataM saddharme mandasattvena // 22 // jinavaradharmasyedaM mAhAtmyamidRzamaho ! loke / ghanapApakarmakArI tathApyahaM durgatiM na gataH // 23 // 1. bhaiNI - pratya0 / 2. saMkule - pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAmaNDalasaMgamavihANaM -30/12-37 281 niyameNa saMjameNa ya, aNannadiTThittaNeNa mariUNaM / jAo ya videhAe, samayaM anneNa jIveNaM // 24 // jassa mae sA mahilA, gahiyA so suravaro samuppanno / teNAhaM avahario, mukko maNikuNDale dAuM // 25 // nivaDanto tAya ! tume, diTTho ghettUNa ANio ihaI / parivaDio kameNaM, patto vijjAharattaM ca // 26 // suNiUNa pagayameyaM, candagaI sahajaNeNa vimhio|dhiddhikkaarmuhrvo, saMsAraThiI vinindei // 27 // dAUNa niyayarajjaM, puttassa gao sapariyaNAiNNo / muNisavvabhUyasaraNaM, rAyA saMsAraparibhIo // 28 // diTTho mahindaudae, ujjANe vandio samaNasIho / bhaNio ya majjha vayaNaM, bhayavaM ! nisuNehi egamaNo // 29 // tujjha pasAeNa ahaM, jiNadikkhaM geNhiUNa kayaniyamo / icchAmi viNiggantuM, imAu bhavapaJjaragharAo // 30 // bhaNio ya evameyaM, muNiNA vacchallabhAvahiyaeNaM / bhAmaNDaleNa vi tao, nikkhamaNamaho kao viulo // 31 // jaNamahArAyasuo, jayau pahAmaNDalo varakumAro / bandijaNuragghaTTaravo, vitthariUNaM samADhatto // 32 // bhavaNe vimukkaniddA, sIyA AyaNNiUNa taM sadaM / cintei kovi anno, jaNao jassesa puttavaro // 33 // sUyAharammi jo so, maha bhAyA avahio vairieNaM / kammassa uvasameNaM, kiM va ihaM so samallINo ? // 34 // to jaNayarAyaduhiyA, rovantI bhaNai rAghavo vayaNaM / naTuM hiyaM ca bhadde ! na soiyavvaM buhajaNeNaM // 35 // evaM pabhAyasamae, uccalio dasaraho muNisayAsaM / javau-bala-puttasahio, kameNa patto tamujjANaM // 36 // pecchai ya tattha rAyA, sennaM vijjAharANa vitthiNNaM / uvasohiyA ya bhUmI, dhaya-toraNa-vejayantIhi // 37 // niyamena saMyamena cAnanyadRSTitvena mRtvA / jAtazca videhAyAM samakamanyena jIvena // 24 // yasya mayA sA mahilA gRhItA sa suravaraH samutpannaH / tenAhamapahRto mukto maNikuNDalau datvA // 25 // nipataMstAta ! tvayA dRSTo gRhItvA''nIta iha / parivardhitaH krameNa prApto vidyAdharatvaM ca // 26 // zrutvA prakaTametaccandragatiH saha janena vismitaH / dhigdhikkAramukharavaH saMsArasthitiM vinindati // 27 // datvA nijarAjyaM putrasya gataH saparijanAkIrNaH / munisarvabhUtazaraNaM rAjA saMsAraparibhItaH // 28 // dRSTo mahendrodaya udyAne vanditaH zramaNasiMhaH / bhaNitazca mama vacanaM bhagavan ! nizrugvekAgramanAH // 29 // tava prasAdenA'haM jinadikSAM gRhItuM kRtaniyamaH / icchAmi vinirgantumasmAdbhavapaJjaragRhAt // 30 // bhaNitazcevametanmuninA vAtsalyabhAvahRdayena / bhAmaNDalenA'pi tato niSkramaNamahaH kRto vipulaH // 31 // janakamahArAjasuto jayatu prabhAmaNDalo varakumAraH / bandijanoddhRSTaravo vistartuM samArabdhaH // 32 // bhavane vimuktanidrA sItA''karNya tacchabdam / cintayati ko'pyanyo janako yasyaiSa putravaraH // 33 // sUtAgRhe yaH sa mama bhrAtA'pahato vairiNA / karmaNa upazamena kiM veha sa samAlIna: ? // 34| tadA janakarAjaduhitaraM rudantI bhaNati rAghavo vacanam / naSTaM hRtaM ca bhadre ! na zocitavyaM budhajanena // 35 // evaM prabhAtasamaya uccalito dazaratho munisakAzam / yuvati-bala-putrasahita:krameNa prAptastadudyAnam // 36 // pazyati ca tatra rAjA sainyaM vidyAdharANAM vistIrNam / upazodhitA ca bhUmi rdhvaja-toraNa-vaijayantibhiH // 37 // pauma. bhA-2/12 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 paumacariyaM taM vandiuNa sAhuM, uvaviTTho dasaraho saha baleNaM / bhAmaNDalo vi etto, ciTThai muNipAyamUlattho // 38 // vijjAharA ya maNuyA, Asanne muNivarA jaNiyatosA / nisuNanti taggayamaNA, guruvayaNaviNiggayaM dhammaM // 39 // sAyAramaNAyAraM, suddhaM bahubheya-pajjayaM dhammaM / bhaviyasuhuppAyaNayaM, abhavvajIvANa bhayajaNaNaM // 40 // sammaiMsaNajuttA, tava-niyamarayA visuddhadaDhabhAvA / dehe ya niravayakkhA, samaNA pAvanti siddhigaI // 41 // je vi ya gihadhammarayA, pUyA-dANAisIlasaMpannA / saGkAidosarahiyA, hohinti surA mahiDDIyA // 42 // evaM bahuppayAraM, jiNavaradhammaM vihIe kAUNaM / labhihinti devaloe, ThANANi jahANurUvANi // 43 // je puNa abhavvajIvA, jiNavayaNaparammuhA kudiTThIyA / te narayatiriyadukkhaM, aNuhonti aNantayaM kAlaM // 44 // evaM muNivaravihiyaM, dhammaM soUNa dasaraho bhaNai / keNa nibheNa viUddho, candagaI kheyarAhivaI ? // 45 // saMsArammi aNante, jIvo kammAvaseNa hiNDanto / gahio candagaINaM, bAlo varakuNDalAbharaNo // 46 // saMvaDio kameNaM, eso bhAmaNDalo varakumAro / jaNayataNayAe rUvaM, daTuM mayaNAuro jAo // 47 // . sario ya puvvajammo, mucchA gantuM puNo vi Asattho / paripucchio kumAre, candagaINaM tao bhaNai // 48 // atthettha bharahavAse, viyabbhanayaraM suduggapAyAraM / tatthAhaM Asi nivo, varakuNDalamaMDio nAmaM // 49 // vippassa mae bhajjA, hariyA baddho ya bAlacandeNaM / mukko muNivarapAse, geNhAmi aNAmisaM ca vayaM // 50 // taM vanditvA sAdhumupaviSTo dazarathaH sahabalena / bhAmaNDalo'pItastiSThati munipAdamUlasthaH // 38 // vidyAdharAzca manuSyA Asanne munivarA janitatoSAH / nizruNvanti tadgatamanaso guruvadanavinirgataM dharmam // 39 // sAkAramanAkAraM zuddhaM bahubheda-paryAyaM dharmam / bhAvikasukhotpAdanakamabhavyajIvAnAM bhayajananam // 40 // samyagdarzanayuktAstaponiyamaratA vizuddhadRDhabhAvAH / dehe ca nirapekSAH zramaNAH prApnuvanti siddhigatim // 41 // ye api ca gRhadharmaratAH pUjAdAnAdizIlasaMpannAH / zaGkAdidoSarahitA bhavanti surA mahaddhikAH // 42 // evaM bahuprakAraM jinavaradharmavidhinA kRtvA / lapsyante devaloke sthAnAni yathAnurUpANi // 43 // ye punarabhavyajIvA jinavacanaparAGmukhAH kudRSTyaH / te narakatiryagdukhamanubhavantyanantaM kAlam // 44 // evaM munivaravihitaM dharmaM zrutvA dazaratho bhaNati / kena nibhena vibuddhazcandragatiH khecarAdhipatiH ? // 45 // saMsAre'nante jIvaH karmavazena hiNDamAnaH / gRhItazcandragatinA bAlo varakuNDalAbharaNaH // 46 // saMvardhitaH krameNaiSa bhAmaNDalo varakumAraH / janakatanayAyA rupaM dRSTavA madanAturo jAtaH // 47 // smRtvA pUrvajanma mUrchA gatvA punarApyAzvastaH / paripRSTaH kumArazcandragatinA tato bhaNati // 48 // astyatrabharatavarSe vidarbhanagaraM sudurgaprAkAram / tatrA'hamAsInnRpo varakuNDalamaNDito nAma // 49 // viprasya mayA bhAryA hRtA baddhazca bAlacandreNa / mukto munivarapArzve gRhNAmyanAmiSaM ca vratam // 50 // 1. etto-pratya0 / 2. kayakuNDa-munA0 / 3. mucchaM-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 283 bhAmaNDalasaMgamavihANaM-30/38-62 kAlaM kAUNa tao, jaNayassa piyAe gbbhsNbhuuo| jAo bAlAe samaM, jiNavaradhammANubhAveNaM // 51 // mahilAviogaduhio, vippo vi ya piGgalo tavaM kaauN| uvavanno paDhamayaraM, devo saMbhai puvvabhavaM // 52 // to jAyamettao haM, ghettUNaM teNa veriyasureNaM / mukko ya dharaNivaDhe, puNaravi ya tume gharaM nIo // 53 // parivaDio kameNaM, jAo vijjAharo tuha guNeNaM |omucchienn sahasA, annabhavo me tao sario // 54 // mAyA me vaidehI, jaNao ya piyA na ettha saMdeho / sA vi ya majjha narAhiva ! siyA ekkoyarA bahiNI // 55 // suNIUNa pagayameyaM, savve vijjAharA suvimhaiyA / candagaI vi narindo, pavvaio jAyasaMvego // 56 // etthantare muNindaM, pucchai bhAmaNDalo maha siNehaM / ahiyaM vahai mahAyasa ! candagaI keNa kajjeNaM ? // 57 // aMsumaIe mahAyasa ! samappio vA ahaM tao paDhamaM / tattheva kheyarapure, jammANando kao paramo // 58 // candragati-bhAmaNDalapUrvabhavasambdhaH - to savvabhUyasaraNo, bhaNai ya bhAmaNDalaM suNasu etto| mAyA-vittajuvalayaM jaM Asi parabbhave tujhaM // 19 // vippo dAruggAme, vimucI nAmeNa gehiNI tassa / aNukosA aibhUI, putto suNhA ya se sarasA // 60 // aha annayA kayAI, vippo sarasaM naIe daTTaNaM / avaharai mayaNamUDho, kayANanAmo mahApAvo // 61 // etto so aibhUI, kantAsogAuro mahiM sayalaM / paribhamai gavesanto, tAva ya se lUDiyaM gehaM // 2 // kAlaM kRtvA tato janakasya priyAyA garbhasaMbhUtaH / jAto bAlAyAH samaM jinavaradharmAnubhAvena // 51 // mahilAviyogaduHkhito vipro'pi ca piGgalastapaH kRtvA / utpannaH prathamataraM devaH smarati pUrvabhavam // 52 // tadA jAtamAtrako'haM gRhItvA tena vairisureNa / muktazca dharaNipRSTe punarapi ca tvayA gRhaM nItaH // 53 // parivardhitaH kameNa jAto vidyAdharastava guNena / unmathitena sahasA'nyabhavo me tataH smRtaH // 54 // mAtA me vaidehI janakazca pitA nAtra saMdehaH / sA'pi ca mama narAdhipa ! sItaikkodarA bhaginI // 55 / / zrutvA pragaTametatsarve vidyAdharAH suvismitAH / candragatirapi narendraH pravrajito jAtasaMvegaH // 56 / / ntare munIndraM pRcchati bhAmaNDalo mayi sneham / adhikaM vahati mahAyazaH ! candragatiH kena kAraNena? // 57 / / aMzumatyA mahAyazaH ! samarpito vA'haM tataH prathamataram / tatraiva khecarapure janmAnandaH kRtaH paramaH // 58 // candragatiH bhAmaNDalapUrvabhavasambandhaH - tadA sarvabhUtazaraNo bhaNati ca bhAmaNDalaM zruNvitaH / mAtApitRyugalakaM yadAsItparabhave tava // 59 / / vipro dArugrAme vimuci nAmnA gRhiNI tasya / anukozA'tibhUtiH putraH snuSA ca tasyAH sarasA // 60 // athAnyadA kadAcidvipro sarasAM nadyAM dRSTvA / apaharati madanamUDhaH kayANo nAmA mahApApaH // 61 // ita: so'tibhUtiH kAntAzokAturo mahIM sakalAm / paribhramati gaveSayaMstAvacca tasya luptaM gRham / / 62 // atrAntare 1. mAtApitRyugalakam / 2. juyalayaM-pratya0 / 3. dhaNadattasuo kayANo ya-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 paumacariyaM vimucI vi ya paDhamayaraM, hiNDai desaM tu dakkhiNAkaDI / suNiUNa gehabhaGgaM, puttassa tao paDiyitto // 3 // cIrambaraparihaNi, aNukosaM pecchiUNa aiduhiyaM / saMthAvei ya vimucI, tIe samaM meiNI bhamai // 14 // pecchai ya saccaripure, avahisamaggaM muNiM vigayamohaM / suNhA-suyasogeNa ya, nivveyaM ceva paDivanno // 65 // daTTaNa sAhuriddhi, saMsAraThiiM ca tattha nisuNeuM / saMvegajaNiyakaraNo, vimucI dikkhaM samaNupatto // 66 // sA vi tahiM aNukosA, pAse ajjAe kamalakantAe / saMjamatavaniyamadharI, jAyA samaNI samiyapAvA // 67 // aha tANi do vi mariuM, tava-niyamaguNeNa devalogammi / niccAloyamaNaharaM gayA ya logAntiyaM ThANaM // 68 // aibhUi kayaniyANo vi ya, nissIlo niddao kariya kAlaM / hiNDei cAuraGge, duggaibhavasaMkaDe bhIme // 69 // sarasA vi ya pavvajjaM, kAUNa tavaM samAhiNA, mariuM / uvavannA kayapuNNA, devI cittussavA nAmaM // 70 // kammassa uvasameNaM, hoUNa kameNa to kayANo vi / jAo ya piGgalo so, putto cciya dhUmakeussa // 71 // aibhUI vi bhamanto, saMsAre hasapoyao jAo / seNesu khajjamANo, paDio jiNaceiyAsanne // 72 // soUNa namokkAra, kIrantaM sAhaveNa kaalgo| dasavarisasahassAU, nagotare kinnaro jAo // 73 // cuio viyabbhanayare, aha kuNDalamaNDio samuppanno / avaharai piGgalassa u, kantA mayaNAuro tatto // 74 // jo Asi purA vimucI, so eso candavikkamo raayaa|jaa vi ya sA aNukosA, sA aMsumaI ihaM jAyA // 5 // vimucirapi ca prathamataraM bhramati dezaM tu dakSiNAkAkSI / zrutvA gRhabhaGgaM putrasya tataH pratinivRttaH // 63 / / cIrAmbaraparidhAnAmanukozAM dRSTavA'tiduHkhitAm / saMsthApayati ca vimucistasyAH samaM medinIM bhramati // 64|| pazyati ca satyAripure'vadhisamagraM muni vigatamoham / snuSA-suta zokena ca nirvedameva pratipannaH // 65 // dRSTvA sAdhvaddhi saMsArasthitiM ca tatra nizrutya / saMvegajanitakaraNo vimuci dikSAM samanuprAptaH // 66 // sA'pi tatrAnukozA pArzva AryayAH kamalakAntAyAH / saMyamataponiyamadharI jAtA zramaNI samitapApA // 67 // atha tau dvAvapi mRtvA taponiyamaguNena devaloke / nityAlokamanoharaM gatau ca lokAntikaM sthAnam // 68 // atibhUtiH kRtanidANo'pi ca niHzIlo nirdayaH kRtvA kAlam / hiNDate cAturaGge durgatibhavasaMkaTe bhIme // 69 // sarasA'pi ca pravrajyAM kRtvA tapaH samAdhinA mRtvA / utpannA kRtapuNyA devI citrotsavA nAmA // 70 / / karmaNa upazamena bhUtvA krameNa tadA kayANo'pi / jAtazca piGgalaH saH putra zcaiva dhUmaketoH // 71 // atibhUtirapi bhramansaMsAre haMsapotako jAtaH / zyenaiH khAdyamAnaH patito jinacaityAsannam // 72 // zrutvA namaskAraM kurvantaM sAdhunA kAlagataH / dazavarSasahasrAyu nagottare kinnaro jAtaH // 73 // cyuto vidarbhanagare 'tha kuNDalamaNDitaH samutpannaH / apaharati piGgalasya tu kAntA madanAturastataH // 74 / / ya AsItpurA vimuciH sa eSa candravikramo rAjA / yA'pi ca sA'nukozA sAM'zumatIha jAtA // 75 / / 1. kantaM-pratya0 / 2. pupphavaI mu0 / Jain Education Intematonal For Personal & Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 285 bhAmaNDalasaMgamavihANaM -30/63-89 jo ceva kayANo khalu, sarasA hariUNa bhamai sNsaare| mahipiGgalo tti samaNo, jAo puNa suravaro mariuM // 76 // jo vi ya so aibhUI, so hu tuma kuNDalo samuppanno / eto te saMbandho, parabhavajaNiyassa kammassa // 77 // eyaM ciya vittantaM, savvaM suNiUNa dasaraho raayaa| bhAmaNDalaM kumAra, avagRhai tivvaneheNa // 7 // taM pecchiUNa siyA, sahoyaraM jAyabandhavasiNehA / pagalantaaMsunivahA, ruyai cciya mahurasaddeNa // 79 // cirakAladarisaNussuya-hiyayA AliGgiuM samAsatthA / sIyA vi ya kamalamuhI, pariosubbhinnaromaJcI // 40 // rAmeNa lakkhaNeNa ya, anneNa pi sesabandhavajaNeNaM / AliGgio kumAro, garuyasiNehANurAgeNaM // 81 // taM paNamiUNa samaNaM, vijjAhara-bhUmigoyarA savve / haya-gaya-johasabhaggA sAeyapurri pavisaranti // 82 // bhAmaNDaleNa samayaM, saMmanteUNa dasaraho lehaM / pesei kheyaravaraM, AseNa samaM pavaNavegaM // 3 // gantUNa paNamiUNa ya, pavaNagaINaM narAhivo jaNao / vaddhAvio ya sahasA, puttassa samAgameNaM tu // 44 // lehaM samappiyaM so jaNao suNiUNa tassa parituTTho / dei niyayaGgalaggaM, AharaNavihiM niravasesaM // 85 // lehatthamuNiyasAro, sapariyaNo naravaI sabhajjAo |abhinnndio sudUraM, kayakouyamaGgalaraveNaM // 86 // vijjAharasAhINaM, bhajjAe samaM narAhivo turiyaM / AruhiUNa khaNeNaM, sAeyapuri samamupatto // 87 // daya'Na niyayaputtaM, AliGgiUNa ruyai naravasabho / aidIhaviyogANala-tavio pagalantanayaNajuo // 48 // ruiUNa samAsattho, puttaM parimusai aGgamaGgesu / hiyaeNa jAyahariso, candaNapharisovamaM mahai // 89 // yazcaiva kayANaH khalu sarasAM hatvA bhramati saMsAre / madhupiGgala iti zramaNo jAtaH punaH suravaro mRtvA // 76 // yo'pi ca so'tibhUtiH sa hu tvaM kuNDalaH samutpannaH / eSa tava sambandhaH parabhavajanitasya karmaNaH // 77 // evameva vRttAntaM sarvaM zrutvA dazaratho raajaa| bhAmaNDalaM kumAramavagRhati tIvrasnehena // 78 // taM dRSTvA sItA sahodaraM jAtabandhusnehA / pragaladazrunivahA rodityeva madhurazabdena // 79 // cirakAladarzanotsukahRdayA''liDya samAzvastA / sItA'pi ca kamalamukhI paritoSodbhinnaromAJcI // 80 // rAmeNa lakSmaNena cAnyenA'pi zeSabandhujanena / AliGgitaH kumAro gurukasnehAnurAgeNa // 81 // taM praNamya zramaNaM vidyAdhara-bhUmigocarAH sarve / haya-gaja-yodhasamagrAH sAketapurri pravizanti // 82 // bhAmaNDalena samakaM sanmantrya dazaratho lekhama / preSayati khecaravaramazvena samaM pavanavegama // 8 // gatvA praNamya ca pavanagatinA narAdhipo janakaH / varghApitazca sahasA putrasya samAgamenaM tu // 84 // lekhaM samarpitaM sa janakaH zrutvA tasya parituSTaH / dadAti nijAGgalagnamAbharaNavidhi niravazeSam // 85 / / lekhasthamuNitasAraH saparijano narapatiH sabhAryAkaH / abhinanditaH sudUraM kRtakautukamaGgalaraveNa // 86 // vidyAdharasvAdhInaM bhAryAyAH samaM narAdhipastvaritam / Aruhya kSaNena sAketapuriM samanuprAptaH // 87 // dRSTvA nijaputramAliGgya roditi navRSabhaH / atidIrghaviyogAnalataptaH pragalannayanayugmaH // 88 // roditvA samAzvastaH putraM parimRzatyaGgamaGgeSu / hRdayena jAtaharSazcandanasparzopamaM kAGkSate // 89 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 paumacariyaM daTTaNa suyaM jaNaNI, mucchA gantUNa tattha paDibuddhA |ruyi kaluNaM mayacchI, ciradasaNaladdhajIyAsA // 10 // jatto pabhUi puttaya ! keNa vi bAlattaNammi avahario / tatto imaM sarIraM, da8 cintaggiNA majjhaM // 11 // tuha darisaNodaeNaM, vijjhaviyaM ettha natthi saMdeho / paritosasamUsaviyaM, ajjappabhiI mahaM hiyayaM // 12 // dhannA sA aMsumaI, jIe aGgANi bAlabhAvammi / paricumbiyANi puttaya ! kIlaNarayaNeNumailAI // 13 // phusiUNa nayaNajuyalaM, thaNesu khIraM tao harisiyaGgI / abhiNandiyA videhA, samagAme niyayaputtassa // 14 // kuNai jaNao mahantaM, puttanimittaM samAgamANandaM / jiNaceuyapUyatthaM, NhavaNavihiM ceva savisesaM // 15 // bhAmaNDaleNa bhaNio, rAmo accantabandhavo tuhayaM / sIyA na gacchai pahU, jaha uvveyaM payaNuyaM pi // 16 // saMbhAsiUNa savve, jaNayaM mihilApuri visjjeu|piyrN ghetUNa gao, niyayaM bhAmaNDalo ThANa // 17 // evaM seNiya ! peccha dhammanihasaM tuGgaM purA seviyaM, jAo nehanirantarocchayamaNo bandhU phaamnnddlo| vajjAvattadhaNuM vasammi ThaviyaM sIyA ya se gehiNI, rAmassa'bbhuyakAraNassa vimalo bhanto jaso meiNI // 18 // // iya paumacarie bhAmaNDalasaMgamavihANo nAma tIsaimo uddesao samatto // dRSTvA sutaM jananI murchA gatvA tatra pratibuddhA / roditi karuNaM mRgAkSizciradarzanalabdhajIvitAzA // 10 // yataH prabhRti putra ! kenApi bAlatve'pahRtaH / tata idaM zarIraM dagdhaM cintAgninA mama // 91 // tava darzanodayena vighyApitamatra nAsti saMdehaH / paritoSasamucchritamadyaprabhRti mama hRdayam // 12 // dhanyA sAMzumatI yayAGgAni bAlabhAve / paricumbitAni putra ! krIDavrajoreNumalinAni // 13 // spRSTvA nayanayugalaM stanayoH kSIraM tato harSitAGgI / abhinanditA videhA samAgame nijaputrasya // 9 // karoti janako mahAntaM putranimittaM samAgamAnandam / jinacaityapUjArthaM sapanavidhi caiva savizeSam // 15 // bhAmaNDalena bhaNito rAmo'tyantabandhavastava / sItA na gacchati prabho ! yathodvegaM pratanukamapi // 96 / / saMbhASya sarvAJjanakaM mithilApurIM visarmya / pitaraM gRhItvA gato nijakaM bhAmaNDalaH sthAnam // 97 // evaM zreNika ! pazya dharmanikaSaM tuGgaM purA sevitam / jAtaH snehanirantarocchrayamanA bandhuH prabhAmaNDalaH / vajrAvartadhanu rvaze sthApitaM sItA ca tasya gRhiNI rAmasyA'bhyudayakAraNasya vimalaM bhrAntaM yazo medinIm // 98 // // iti padmacaritre bhAmaNDalasaMgamavidhAno nAma triMzattama uddezaH smaaptH|| 1. mucchaM-pratya0 / 2. sA puSphavaI-mu0 / 3. bandhU ya bhAmaNDalo-pratya0 / 4. bheiNi-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 31. dasarahapavajjAnicchayavihANaM ) pucchai magahanarendo, gaNAhivaM dasaraho mahAriddhi / keNa va kaeNa patto ? eyaM sAhehi me bhayavaM ! // 1 // to bhaNai indabhUI, seNiya ! nisuNehi dasaraho rAyA / muNisavvabhUyasaraNaM, pucchi niyayaM bhavasamUhaM // 2 // jaM eva naravaINaM, appahiyaM pucchioe samaNisIho / to sAhiuM pavatto, parabhavapariyaTTaNaM bahuso // 3 // dazarathapUrvabhava:to bhaNai dasaraha ! tumaM, micchatteNaM tu bhamiya saMsAre / seNApuragmi nayare, atthi cciya bhAvaNo nAmaM // 4 // bhajjA ya dIviyA se, tIe uvatthI suyA samuppannA / sA micchattamailiyA, sAhUNa avaNNavAdI u||5|| mariUNa uvatthI sA, bhamiya ciraM naraya-tiriyajoNIsu / kammapariNijjarAe, kameNa puNNassa udaeNaM // 6 // jAo cciya aGgapure, dharaNeNaM nayaNasundarIputto / bahubandhavo surUvo, nAmeNaM bhaddavaruNo tti // 7 // dAUNa bhAvasuddhaM, phAsuyadANaM muNissa kaalgo| dhAiyasaNDammi tao, uttarakuruve samuppanno // 8 // bhottUNa mihuNasokkhaM, kAlagao suravaro samuppanno / caiUNa pukkhalAe, nayarIe nandighosassa // 9 // jAo cciya bhajjAe, puhaIe nandibaddhaNo nAmaM / aha annayA narenddo, paDibuddho nandighoso u||10|| || 31. dazarathapravrajyAnizcayavidhAnam // pRcchati narendro gaNAdhipaM dazarathamaharddhim / kena vA kRtena prAptaH ? etatkathaya me bhagavan ! // 1 // tadA bhaNatIndrabhUtiH zreNika ! nizruNu dazaratho rAjA / munisarvabhUtazaraNaM pRcchati nijakaM bhavasamUham / / 2 / / yadeva narapatinA''tmahitaM pRSTaH zramaNasiMhaH / tadA kathayituM pravRttaH parabhavaparyaTanaM bahuzaH / / 3 / / dazarathapUrvabhavaH - tato bhaNati dazaratha ! tvaM mithyAtvena tu bhrAntvA / saMsAre senApure nagare asticaiva bhAvano nAma // 4 // bhAryA ca dIpikA tasya tasyArupasthI sutA samutpannA / sA mithyAtvamalinA sAdhUnAmavarNavAdI tu // 5 // mRtvopasthI sA bhrAntvA ciraM narakatiryagyoniSu / karmaparinirjarAyAH krameNa puNyasyodayena // 6 // jAtazcaivAGgapure dharaNena nayanasundarIputraH / bahubAndhavaH surupo nAmnA bhadravaruNa iti // 7 // datvA bhAvazuddhaM prAsukadAnaM munaye kAlagataH / ghAtakIkhaNDe tata uttarakurAvutpannaH // 8 // bhuktvA mithunasukhaM kAlagataH suravaraH samutpannaH / cyutvA puSkalAyAM nagaryAM nandighoSasya // 9 // jAtazcaiva bhAryAyAM pRthivyAM nandivardhano nAma / athAnyadA narendraH pratibuddho nandighoSastu // 10 // For Personal & Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paumacariyaM saMsArabhauvviggo, ThaviUNaM nandivaddhaNaM rajje / nikkhamai nandighoso, pAsammi jasoharamuNissa // 11 // kAUNa tavamuyAraM, kAlagao suravarI samuppanno / aha nandivaddhaNo viya, sAgAratavaM kuNai dhIro // 12 // koDa, rajjaM saNNAsaNeNa kAlagao / vimalAmalaboMdidharo, paJcamakappe suro jAo // 13 // tatto cuo samANo, avaravidehe nagammi veyaDDhe / uttaravaraseDhIe, vikkhAo sasipure rAyA // 14 // nAmeNa rayaNamAlI, tassa piyAe ya kucchisaMbhUo / vijjulayAe putto, jAo sUraMjayakumAro // 15 // kohANalavijjAe, DahiumaNo riupuraM rahArUDho / vaccanto cciya bhaNio, gayaNalattheNa deveNaM // 17 // bho rayaNamAlinaravai ! mA vavasasu erisaM mahApAvaM / nisuNehi majjha vayaNaM, kahemi tuha puvva saMbandhaM // 18 // iha bhArahammi varise, gandhAre Asi bhUriNo nAmaM / daTThUNa kamalagabdhaM, sAhuM to geNhae niyamaM // 19 // na karemi puNo pAvaM, bhaNai tao erisaM vayaM majjhaM / paJcapaliovamAiM, sagge ajjei devAuM // 20 // uvamaccunAmadheyo, tattheva purohio vasai pAvo / tassuvaeseNa vayaM, muJcai bhUrI akayapuNNo // 21 // khandeNa hiMsio so, purohio gayavaro samuppanno / jujjhe jajjariyataNU, lahai cciya kaNNajAvaM so // 22 // kAlagao gandhAre, tattheva u bhUriNassa uppanno / joyaNagandhAe suo, arihasaNo nAma nAmeNaM // 23 // daTThUNa kamalagabdhaM, puvvabhavaM sumariUNa pavvaio / kAlagao uppanno, sahasAre suravaro ahayaM // 24 // saMsArabhayodvignaH sthApayitvA nandivardhanaM rAjye / niSkrAmati nandighoSaH pArzve yazodharamuneH // 11 // kRtvA tapa udAraM kAlagataH suravaraH samutpannaH / atha nandivardhano'pica sAkAraM tapaH karoti dhIraH // 12 // bhuktvA pUrvakoTiM rAjyaM saMnyAsena kAlagataH / vimalAmalaboMdidharaH paJcamakalpe suro jAtaH // 13 // tatazcyutassannaparavidehe nage vaitADhye / uttaravara zreNau vikhyAtaH zazipure rAjA // 14 // nAmnA ratnamAlI tasya priyAyAzca kukSisaMbhUtaH / vidyullatAyAH putro jAtaH sUraMjayakumAraH // 15 // atha vigraheNa calitaH siMhapuraM ratnamAlI sabalaH / sannaddhabaddha - kavaco yatra ca sa vajravaranayanaH // 16 // krodhAnalavidyayA dagdhumanA ripupuraM rathArUDhaH / vrajanneva bhaNito gaganatalasthena devena // 17 // bho ratnamAlinarapate ! mA vyavasayaitAdRzaM mahApApam / niHzruNu mama vacanaM kathayAmi tava pUrvasambandham // 18 // iha bharate varSe gandhAre AsIdbhUriNo nAma / dRSTvA kamalagarbhaM sAdhuM tadA gRhNAti niyamam // 19 // na karomi punaH pApaM bhaNati te idRzaM vrataM mama / paJcapalyopamAni svarge'rjayati devAyuH // 20 // upamRtyunAmadheyastatraiva purohito vasati pApaH / tasyopadezena vrataM muJcati bhUryakRtapuNyaH // 21 // skandena hiMsitaH sa purohito gajavaraH samutpannaH / yuddhe jarjaritatanurlabhate caiva karNajApaM saH // 22 // kAlagato gandhAre tatraiva tu bhUriNa utpannaH / yojanagandhAyAH suto'rihasano nAma nAmnA ||23|| dRSTvA kamalagarbhaM pUrvabhavaM smRtvA pravrajitaH / kAlagata utpannaH sahasrArakalpe suravaro'ham // 24 // 1. puvvakoDI - 0 / 288 For Personal & Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 dasarahapavvajjAnicchayavihANaM-31/11-38 so hutumaM jo bhUrI, kAlaM kAUNa dnnddgaarnnnne| jAo dagakittidharo, daveNa daDDo mao tto // 25 // pAvapasaGgeNa gao, bIyaM ciya sakkarappabhaM puDhaviM / tattha mae neheNaM, narae paDibohio gantuM // 26 // tatto cciya narayAo, kAleNuvvaTTio rayaNamAlI / jAo tuma mahAyasa, rAyA vijjAharAhivaI // 27 // jo Asi purA bhUrI, so hu tumaM rayaNamAliNo jaao| jo vi ya AsuvamaccU, purohio so ahaM devo // 28 // kiM te na'NuhUyAiM, dukkhAiM naraya-tiriyajoNIsu / jeNerisaM akajjaM, karesi ghaNarAgadoseNaM // 29 // suNiUNa devavayaNaM, saMvegaparAyaNo naravarendo / kulaNandaNaM ThaveI, rajje sUraMjayassa suyaM // 30 // sUraMjaeNa samayaM, AyariyaM tilayasundaraM saraNaM / patto ya rayaNamAlI, dikkhaM jiNadesiyaM dhIro // 31 // sUraMjao mahantaM, kAUNa tavaM gao mahAsukkaM / cavio aNaraNNasuo, jAo cciya dasaraho si tumaM // 32 // naravai thoveNa tumaM, puNNeNa uvatthimAisu bhavesu / vaDabIyaM piva viddhi, patto suhakammaudaeNaM // 33 // jo Asi nandighoso, tujjha piyA nandivaddhaNassa purA / so haMgevejjacuo, jAo muNisavvabhUyahio // 34 // je vi ya te doNNi jaNA, bhUrI-uvamaccunAmadheyA''si / te ceva jaNaya-kaNayA, iha tujjha vasANugA jAyA // 35 // saMsArammi ya ghore, aNeyabhavasayasahassasaMbanthe / uvvaTTaNa-pariyaTTaNa, karentijIvA sakammehiM // 36 // evaM muNivarabhaNiyaM, suNiUNaM dasaraho bhauvviggo / aha saMjamAbhilAsI, jAo cciya takkhaNaM ceva // 37 // savvAyareNa calaNe, gurussa namiUNa dasaraho raayaa| pavisarai niyayanayariM, sAeyaM jaNa-dhaNAiNNaM // 38 // sa hu tvaM yo bhUrI kAlaM kRtvA daNDakAraNye / jAto dakakIrtidharo davena dagdho mRtaztadA // 25 // pApaprasaGgena gato dvitIyAmeva zarkarAprabhAM pRthivIm / tatra mayA snehena narake pratibodhito gatvA // 26 / / tata eva narakAt kAlenodvatito ratnamAlI / jAtastvaM mahAyazaH ! rAjA vidyAdharAdhipatiH // 27 // ya AsItpurA bhUrI sa hu tvaM ratnamAlI jAtaH / yo'pi cAsIdupamRtyuH purohitaH so'haM devaH // 28 // kiM tvayA nAnubhUtAni duHkhAni naraka-tiryagyoniSu / yenaitAdRzamakAryaM karoSi ghanarAgadoSeNa // 29 // zrutvA devavacanaM saMvegaparAyaNo naravarendraH / kulanandanaM sthApayati rAjye sUraMjayasya sutam // 30 // sUraMjayena samakamAcAryatilakasundaraM zaraNam / prAptazca ratnamAlI dikSA jinadezitAM dhIraH // 31 // sUraMjayo mahatkRtvAtapo gato mahAzukram / cyuto'naraNyasuto jAta eva dazaratho'si tvam // 32 // narapate ! stokena tvaM puNyenopAstyAdiSu bhaveSu / vaTabIjamiva vRddhi prAptaH zubhakarmodayena // 33 // ya AsInnandighoSastava pitA nandivardhanasya purA / so'haM graiveyakacyuto jAto munisarvabhUtahitaH // 34 // yAvapi ca tau dvau janau bhUri-upamRtyU nAmadheyau staH / to caiva janaka-kanakAviha tava vazAnugau jAtau // 35 / / saMsAre ca ghore'nekabhavazatasahasrasambandhe / udvartana-parivartanaM kurvanti jIvAH svakarmabhiH // 36 // evaM munivarabhaNitaM zrutvA dazaratho bhayodvignaH / atha saMyamAbhilASI jAtazcaiva tatkSaNameva // 37 // sarvAdareNa caraNayo gurornatvA dazaratho rAjA / pravizati nijanagarI sAketAM jana-ghanAkIrNAm // 38 // 1. dhnn-knnaainnnnN-prty0| pauma. bhA-2/13 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 paumacariyaM cintei to maNeNaM, rajjaM dAUNa paumanAbhassa / to savvasaGgarahio, muttisuhaM ceva patthemo // 39 // meru vva dhIragaruo, rAmo tisamuddamehalaM puhaI / pAleUNa samattho, parikiNNo bandhavajaNeNaM // 40 // hemantavarNanam - cintAvarassa evaM, narendavasabhassa rajjavimuhassa / abhilavio ya sarao, hemanto ceva saMpatto // 41 // hemantavAyavihavo, logo pariphuDiyaahara-kara-caraNo / rayareNupaDalachanno, sasI va mandacchaviM vahai // 42 // AkuJciyakara-gIvA, purisA sIeNa phuDiyasavvaGgA / sumaranti agginivahaM, dINA vi ya mandapAuraNA // 43 // AvaDiyadasaNavINA, dAru-taNAjIvayA tharatharentA / dAriddasamabhibhUyA, gamenti kAlaM akayapuNNA // 44 // pAsAyatalatthA vi ya, anne puNa gIya-vAiyaraveNaM / varavatthapAuyaGgA, kAlAgarudhUvasusuyandhA // 45 // bhuJjanti sayA rasiyaM, AhAraM kaNayabhAyaNavidinnaM / kuMkumakayaGgarAgA akkhINadhaNA sukayapuNNA // 46 // kalamahubhAsiNIhiM, saMgayavaracAruvesarUvAhiM / taruNavilayAhi samayaM, kIlanti ciraM sukayapuNNA // 47 // dhammeNa lahai jIvo, sura-mANusavivihabhogasAmiddhi / naraya-tirikkhesu puNo, pAvai dukkhaM ahammeNaM // 48 // eva suNiUNa rAyA, kammavivAgaM jaNassa sayalassa / saMsAragamaNabhIo, icchai ghettUNa pavvajjaM // 49 // sadAviyA ya sigdhaM, sAmantA AgayA samantijaNA / kAUNa sirapaNAmaM, uvaviTThA AsaNavaresu // 50 // sAmiya ! dehA''NattiM, kiM karaNijjaM? bhaDehi saMlaviyaM / bhaNiyA ya dasaraheNaM, pavvajjaM giNhimo ajjaM // 51 // cintayati tadA manasA rAjyaM datvA padmanAbhasya / tataH sarvasaGgarahito muktisukhameva prArthayAmi // 39 // meruriva dhIraguruko rAmastrisamudramekhalAM pRthivIm / pAlayituM samarthaM parikIrNo bAndhavajanena // 40 // hemantavarNanam - cintAparasyevaM narendravRSabhasya rAjyavimukhasya / abhilavitazca zaraddhemantazcaiva saMprAptaH // 41 // hemantavAtavibhavo lokaH parisphuTitAdhara-kara-caraNaH / rajoreNupaTalacchanaH zazIva mandacchaviM vahati // 42 // AkuJcitakaragrIvAH puruSAH zItena sphuTitasarvAGgAH / smarantyagninivahaM dInA api ca mandaprAvaraNAH // 43 // ApatitadazanavINAdArutRNAjIvakAtharatharantaH / dAridryasamabhibhUtA gamayanti kAlamakRtapuNyAH // 44 // prAsAdatalasthA api cAnye puna rgItavAditaraveNa / varavastraprAvRtAGgAH kAlAgarudhUpasusugandhAH // 45 // bhuJjate sadA rasikamAhAraM kanakabhAjanavitIrNam / kuMkumakRtAGgarAgA akSINadhanAH sukRtapuNyAH // 46 // kalamadhurabhASiNibhiH saMgatavaracArUvezarUpAbhiH / taruNavanitAbhiH samakaM krIDanti ciraM sukRtapuNyAH // 47 // dharmeNa labhate jIva: sura-manuSyavividhabhogasamRddhim / naraka-tiryakSu punaH prApnoti duHkhamadharmeNa // 48 // evaM zrutvA rAjA karmavipAkaM janasya sakalasya / saMsAragamanabhIta icchati grahituM pravrajyAm // 49 // zabditAzca zIghraM sAmantA AgatA samantrijanAH / kRtvA ziraH praNAmamupaviSya AsanavareSu // 50 // svAmin ! dehyAjJeti kiM karttavyaM ? bhaTaiH saMlaptam / bhaNitA ca dazarathena pravrajyAM gRhNAmyadyaH // 51 // For Personal & Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasarahapavvajjAnicchyavihANaM - 31/39-64 291 aha taM bhaNanti mantI, sAmiya ! kiM ajja kAraNaM jAyaM / dhaNasayalajuvaivaggaM, jeNa tumaM vavasio mottuM ? // 52 // to bhai naravarendo, paccakkhaM to jayaM niravasesaM / sukkaM va taNamasAraM, Dajjhai maraNaggiNA dhaNiyaM // 53 // bhaviyANa jaM sugijjhaM, aggijjhaM abhaviyANa jIvANaM / tiyasANa patthaNijjaM, sivagamaNasuhAvahaM dhammaM // 54 // ajja muNisayAse, dhammaM suNiUNa jAyasaMvego / saMsArabhavasamudda, icchAmi ahaM samuttarituM // 55 // ahisiJcaha me puttaM, paDhamaM ciya rajjapAlaNasamatthaM / pavvajjAmi avigdhaM, jeNAhaM ajja vIsattho // 56 // suNiUNa vayaNameyaM, pavvajjAnicchiyaM naravarindaM / suhaDA - 'macca purohiya, paDiyA soyaNNave sahasA // 57 // nAUNa nicchiyamaI, dikkhAbhimuhaM narAhivaM etto / anteurajuvaijaNo, savvo ruviuM samADhatto // 58 // daTThUNa tArisaM ciya, piyaraM bharaho khaNeNa paDibuddho / cintei nehabandho, ducchejjo jIvalogammi // 59 // tAyassa kiM va kIrai, pavvajjAvavasiyassa puhaIe ? / puttaM Thavei rajje, jeNaM ciya pAlaNaTThAe // 60 // AsanneNa kimetthaM, imeNa khaNabhaGgureNa deheNaM / dUraTThiesu ahiyaM, kA'vatthA bandhavesu bhave ? // 61 // ekko'ttha esa jIvo, duhapAyavasaMkule bhavAraNNe / bhamai cciya mohandho, puNaravi tattheva tattheva // 62 // to savvakalAkusalA, bharahaM nAUNa tattha paDibuddhaM / sogasamutthayahiyayA, paricintei kegaI devI // 63 // bharatasya rAjyaM rAmasya ca vanavAsa: na ya me paI na putto, doNNi vi dikkhAbhilAsiNo jAyA / cintemi taM uvAyaM, jeNa suyaM vo niyattemi // 64 // atha taM bhaNanti mantriNaH svAmin! kimadya kAraNaM jAtam / dhanasakalayuvativargaM yena tvaM vyavasitamoktum ? // 52 // tadA bhaNati naravarendraH pratyakSaM vo jaganniravazeSam / zuSkamiva tRNamasAraM dahyate maraNAgninAtyantam // 53 // bhavyAnAM yatsugrAhyamagrAhyamabhavyAnAM jIvAnAm / tridazAnAM prArthanIyaM zivagamanasukhAvahaM dharmam // 54 // madya munisakA dharmaM zrutvA jAtasaMvegaH / saMsArabhavasamudramicchAmyahaM samuttaritum // 55 // abhiSiJcata mama putraM prathamameva rAjyapAlanasamartham / pravrajyAmyavighnaM yenAhamadya vizvastaH // 56 // zrutvA vacanametatpravrajyAnizcitaM naravarendram / subhaTAmAtyapurohitAH patitAH zokArNave sahasA // 57 // jJAtvA nizcitamatiM dikSAbhimukhaM narAdhipamitaH / antaH purayuvatijanaH sarvo rodituM samArabdhaH // 58 // dRSTvA tAdRzameva pitaraM bharataH kSaNena pratibuddhaH / cintayati snehabandho ducchedyo jIvaloke // 59 // tAtasya kiM vA kriyate pravrajyAvyavasitasya pRthivyA ? / putraM sthApayati rAjye yenaiva pAlanArthe // 60 // Asannena kimarthamanena kSaNabhaGgureNa dehena / durasthiteSvadhikaM kA'vasthA bAndhaveSu bhavet ? // 61 // eko'traiSa jIvo duHkhapAdapasaMkule bhavAraNye / bhramatyeva mohAndhaH punarapi tatraiva tatraiva // 62 // tadA sarvakalAkuzalA bharataM jJAtvA tatra pratibuddham / zokasamavastRtahRdayAH paricintayati kaikayI devI // 63 // bharatasya rAjyaM rAmasya ca vanavAsaH - na ca me pati rna putro dvAvapi dikSAbhilASiNau jAtau / cintayAmi tadupAyaM yena sutaM vA nivartayAmi // 64 // 1. niyayaM mu0 / For Personal & Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 paumacariyaM to sA viNaovagayA, bhaNai nivaM kegaI mahAdevI / taM me varaM payacchasu, jo bhaNio suhaDasAmakkhaM // 65 // bhaNai tao naravasabho, dikkhaM mottUNa jaM pie bhaNasi / taM ajja tujjha sundari ! savvaM saMpADaissAmi // 66 // suNiUNa vayaNameyaM, rovantI kegaI bhaNai kantaM / daDhanehabandhaNaM ciya, virAgakhaggeNa chinnaM te // 67 // esA duddharacariyA, uvaiTThA jiNavarehi savvehiM / kaha ajja takkhaNaM ciya, uppannA saMjame buddhI ? // 68 // suravaisamesu sAmiya ! niyayaM bhogesu lAliyaM dehaM / khara-pharusa-kakkasayare, kaha arihasi parisahe jeuM ? // 69 // calaNalIe bhUmi, vilihantI kegaI samullavai / puttassa majjha sAmiya ! dehi samatthaM imaM rajjaM // 7 // to dasaraho pavutto, sundari ! puttassa tujjha rajjaM te / dinnaM mae samatthaM, geNhasu mA Ne cirAvehi // 71 // to dasaraheNa sigdhaM, paumo somittiNA samaM putto / vAhario vasahagaI, samAgao kayapaNAmo ya // 72 // vaccha ! mahAsaMgAme, sAratthaM kegaIe majjha kayaM / tudreNa varo dinno, savvanarendANa paccakkhaM // 73 // to kegaIe rajjaM, puttassa vimaggiyaM imaM sayalaM / kiM vA karemi vacchaya ! paDio cintAsamudde haM // 74 // bharaho giNhai dikkhaM, tassa viogammi kegaI marai / ahamavi ya nicchaeNaM, hohAmi jae aliyavAI // 75 // to bhaNai paumanAho, tAya ! tuma rakkha attaNo vayaNaM / na ya bhogakAraNaM me, tujjha akittIe logammi // 76 // jAeNa sueNa pahU ! cinteyavvaM hiyaM niyayakAlaM / jeNa piyA na ya sogaM, gacchai ekkaM pi ya muhuttaM // 77 // jAva cciya esa kahA, vaTTai parisANuraJjaNI tAva / patto bharahakumAro, saMvegamaNo piusagAsaM // 78 // tadA sA vinayopagatA bhaNati nRpaM kaikayI mahAdevI / tanme varaM prayaccha yo bhaNitaH subhaTasamakSam // 65 // bhaNati tato naravRSabho dikSAM muktvA yatpriyo bhaNasi / tamadya tava sundari ! sarvaM saMpAdayiSyAmi // 66 // zrutvA vacanametadrudantI kaikayI bhaNati kAntam / dRDhasnehabandhanameva virAgakhaDgena chinaM te // 67 // eSA durdharacaryopadiSTaya jinavaraiH sarvaiH / kathamadya tatkSaNamevotpannA saMyame buddhiH ? // 68 // surapatisamaiH svAminnityaM bhogai lAlitaM deham / khara-paruSa-karkazatarAnkathamarhasi pariSahAn jetum ? // 69 / / caraNAgulyA bhUmiM vilikhantI kaikayI samullapati / putrAya mama svAmindehi samastamidaM rAjyam / / 70 // tadA dazarathaH proktaH sundari ! putrAya tava rAjyaM te / dattaM mayA samastaM gRhANa mA cirAya / / 71 // tato dazarathena zIghraM padmaH saumitriNA samaM putraH / vyAhRto vRSabhagatiH samAgataH kRtapraNAmazca // 72 / / vatsa ! mahAsaMgrAme sArathyaM kekayyA mama kRtam / tuSTena varo dattaH sarvanarendrANAM pratyakSam // 73 // tadA kaikayyA rAjyaM putrasya vimArgitamidaM sakalam / kiM vA karomi vatsaka ! patitazcintAsamudre'ham // 74 / / bharato gRhNAti dikSAM tasya viyoge kaikayI mriyate / ahamapi ca nizcayena bhaviSyAmi jagatyalIkavAdI // 5 // tato bhaNati padmanAbhastAta ! tvaM rakSAtmano vacanam / na ca bhogakAraNaM me tavAkI loke // 76 / / yogyena sutena prabho ! cintitavyaM hitaM nityakAlam / yena pitA na zokaM gacchatyekamapi ca muhUtam // 77|| yAvadevaiSA kathA vartate parSadanuraJjanI tAvat / prApto bharatakumAraH saMvegamanAH pitRsakAzam // 78 // For Personal & Private Use Only Jain Education Interational Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasarahapavvajjAnicchyavihANaM - 31 / 65-92 293 bhaNio ya dasaraheNaM, vaccha ! tumaM hohi rajjasAhAro / ahayaM puNa nissaGgo, jiNavaradikkhaM pavajjAmi // 79 // so bhai nathikajjaM, rajjeNa mahaM karemi pavvajjaM / mA tivvadukkhapaure, tAya ! bhamissAmi saMsAre // 80 // aNubhavasu putta ! sokkhaM, sAraM mANussayassa jammassa / tA pacchimammi kAle, jiNavaradikkhaM karejjAsi // 81 // puNaravi eva patto, bharaho kiM tAya mohasi akajje ? / na ya bAla-viddha-taruNaM, maccU paDivAlaI koI // 82 // hAsa va dhammo, putta ! mahAguNakaro samakkhAo / tamhA gihidhammarao, hohi tumaM sayalarajjavaI // 83 // jai lahai muttisokkhaM, puriso gihadhammasaMThio santo / to kIsa muJcasi tumaM, gehaM saMsAraparibhIo ? // 84 // mottUNa sayaNavaggaM, dhaNa-dhannaM mAyaraM ca piyaraM ca / suha-dukkhaM veyanto, egAgI hiNDaI jIvo // 85 // suNiUNa puttavayaNaM, parituTTho dasaraho bhaNai evaM / sAhu tti sAhu ahiyaM, paDibuddho bhaviyasaddUlo // 86 // taha vi tume maha vayaNaM, puttaya ! kAyavvayaM avimaNeNaM / nisuNehi kahijjantaM bhUyatthaM sArasabbhAvaM // 87 // sAratthatosieNaM, saMgAme jo varo mae dinno / so ajja tujjha puttaya ! jaNaNIe maggio ihaI // 88 // rajje ThavehiputtaM bhaNio haM kegaIe devIe / to aNupAlehi tumaM, sayalasamatthaM imaM vasuhaM // 89 // paumo vi taM kumAraM hatthe ghettUNa bhaNai neheNaM / nikkaNTayamaNukUlaM, karehi rajjaM sucirakAlaM // 90 // tAyassa vimalakittI, karehi paripAlaNaM ca jaNaNIe / bharaheNa ya paDibhaNio, na ya tujjha vaikkama kAhaM // 91 // aDavinaIsu girIsu ya, tatthA''vAsaM karemi egante / jaha me na muNai koI, kuNasu ya rajjaM sucirakAlaM // 92 // bhaNitazca dazarathena vatsa ! tvaM bhava rAjyasyAdhAraH / ahaM punarniHsaGgo jinavaradikSAM pravrajAmi // 79 // sa bhaNati nAsti kAryaM rAjyena mama karomi pravrajyAm / mA tIvraduHkhapracure tAta ! bhramiSyAmi saMsAre ||80| anubhava putra ! sukhaM sAraM manuSyasya janmanaH / tataH pazcime kAle jinavaradIkSAM kuryAH // 81 // punarapyevaM prokto bharataH kiM tAta ! mohayatyakArye ? / na ca bAla-vRddha-taruNaM mRtyuH pratipAlayati ko'pi // 82 // gRhAzrame'pi dharmaH putra ! mahAguNakaraH samAkhyAtaH / tasmAdgRhadharmarato bhava tvaM sakalarAjyapatiH // 83 // yadi labhate muktisukhaM puruSo gRhadharmasaMsthitaH san / tadA kathaM muJcasi tvaM gRhaM saMsAraparibhItaH ? // 84 // mukdA svajanavargaM dhana-dhAnyaM mAtaraM ca pitaraM ca / sukha duHkhaM vedayannekAkI hiNDate jIvaH // 85 // zrutvA putravacanaM parituSTho dazaratho bhaNatyevam / sAdhviti sAdhvadhikaM pratibuddho bhavikazArdulaH ||86 // tathApi tvayA mama vacanaM putra ! karttavyamavimanasA / nizruNu kathayantaM bhUtArthaM sArasadbhAvam // 87 // sArathyatoSitena saMgrAme yo varo mayA dattaH / so'dya tava putra ! jananyA mArgita idAnIm // 88 // rAjye sthApaya putraM bhaNito'haM kaikayyA devyA / tato'nupAlaya tvaM sakalasamastAmimAM vasudhAm // 89 // padmo'pi taM kumAraM haste gRhItvA bhaNati snehena / niSkaNTakamanukUlaM kuru rAjyaM sucirakAlam // 90 // tAtasya vimalakIrttiH kuru paripAlanaM ca jananyAH / bharatena ca pratibhaNito na ca tava vyatIkramaM kariSyAmi // 91 // aTavInadISu giriSu ca tatrAvAsaM karomyekAnte / yathA me na jAnAti ko'pi kuruSva ca rAjyaM sucirakAlam // 92 // I For Personal & Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 paumacariyaM bhaNiUNa vayaNameyaM, paNamiya piupAyapaGkaja sirsaa| rAmo varagayagAmI, viNiggao rAyaparisAo // 93 // etthantarammi mucchA, rAyA gantUNa tattha paDibuddho / najjai Alekkhagao, aNimisanayaNo paloei // 94 // gantUNa niyayajaNaNI, Auccha rAhavo kayapaNAmo / ammo ! vaccAmi ahaM, dUrapavAsaM khamejjAsu // 95 // suNiUNa vayaNameyaM, sahasA to mucchiUNa paDibuddhA / bhaNai suyaM rovantI, puttaya !kiM me pariccayasi ? // 96 // kaha kaha vi 'aNAhAe, laddho si maNorahehi bahuehiM / hohisi puttA''lambo, pAroho ceva sAhAe // 97 // 3 rahasa mahI dinnA, tANaM kegaIvaranimittaM / santeNa mae necchai, esa kumAro mahiM bhoktuM // 78 // dikkhAbhiho rAyA, puttaya ! dUraM tumaM pi vaccihisi / par3a - puttavirahiyA iha, kaM saraNamahaM pavajjAmi ? // 99 // vijjhagirimatthae vA, malae vA sAyarassa vA''sanne / kAUNa paiTThANaM, tujjha phuDaM Agamisse haM // 100 // jaNaNIe sirapaNAmaM, kAUNaM sesamAivaggassa / puNaravi ya naravarindaM, paNamai rAmo gamaNasajjo // 101 // ApucchiyA ya savve, purohiyA - 'macca - bandhavA suhaDA / raha-gaya-turaGgamA vi ya, paloiyA niddhadiTThIe // 102 // cAuvvaNNaM ca jaNaM, ApuccheUNa niggao rAmo / vaidehI vi ya sasuraM, paNamai parameNa viNaNaM // 103 // savvANa sAsuyANaM, kAUNaM calaNavandaNaM sIyA / sahiyAyaNaM ca niyayaM, Apucchiya niggayA etto // 104 // gantUNa samADhattaM, rAmaM daTThUNa lakkhaNo ruTTho / tAeNa ayasabahulaM, kaha evaM patthiyaM kajjaM ? // 105 // bhaNitvA vacanametatpraNamya pitRpAdapaGkaje zirasA / rAmo varagajagAmI vinirgato rAjaparSadaH // 93 // atrAntare mUrcchA rAjA gatvA tatra pratibuddhaH / jJAyata Alekhagato'nimiSanayanaH pralokayati // 94 // gatvA nijajananImApRcchati rAdhavaH kRtapraNAmaH / mAta ! vrajAmyahaM dUrapravAsaM kSamasva // 95 // zrutvA vacanametatsahasA to mUcchitvA pratibuddhA / bhaNati sutaM rudantI putra ! kiM mAM parityajasi ? // 96 // kathaMkathamapyanAthayA labdho'si manorathairbahubhiH / bhaviSyasi putrA'lambanaH praroha iva zAkhAyAH // 97 // bharatAya mahI dattA tAtena kaikayIvaranimittam / satA mayA necchatyeSa kumAro mahIM bhoktum // 98 // dikSAbhimukho rAjA putra ! dUraM tvamapi gamiSyasi / pati - putravirahiteha kaM zaraNamahaM prapadye ? // 99 // viMdhyagirimastake vA malaye vA sAgarasya vA''sanne / kRtvA pratiSThAnaM tava sphuTamAgamasyAmyaham // 100 // jananyAH ziraH praNAmaM kRtvA zeSamAtRvargasya / punarapi ca naravarendraM praNamati rAmo gamanasajjaH // 101 // ApRSTAzca sarve purohitA'mAtyabAndhavAH subhaTAH / ratha- gaja- turaDgamA api ca pralokitAH snigdhadRSTayA // 102 // cAturvarNaM ca janamApRcchaya nirgato rAmaH / vedaihyapi ca zvasuraM praNamati parameNa vinayena // 103 // sarvAsAM zvazrUNAM kRtvA caraNavandanaM sItA / sakhIjanaM ca nijakamApRcchaya nirgataH // 104 // gaMtuM samArabdhaM rAmaM dRSTavA lakSmaNo ruSTaH / tAtenA'yazobahulaM kathametatprasthitaM kAryam ? // 105 // 1. mucchaM - pratya0 / 2. jaNaNi pratya0 1 3. ahannAe - pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasarahapavvajjAnicchayavihANaM-31/93-118 295 ettha narindANa jae, parivADIAgayaM havai rajjaM / vivarIyaM ciya DyaM, tAeNa adIhapehINaM // 106 // rAmassa ko guNANaM, antaM pAvejja dhIragaruyassa ? / lobheNa jassa rahiyaM, cittaM ciya muNivarasseva // 107 // ahavA rajjadhuradharaM, savvaM pheDemi ajja bharahassa / ThAvemi kulANIe, puhaivaI AsaNe rAmaM // 108 // eeNa kiM va majjhaM, havai viyAreNa vavasieNajjaM ? / navaraM puNa taccatthaM, tAo jeTTho ya jANanti // 109 // kovaM ca uvasameGa, paNamiya piyaraM pareNa viNaeNaM / Apucchai daDhacitto, somittI attaNo jaNaNI // 110 // saMbhAsiUNa bhicce, vajjAvattaM ca dhaNuvaraM ghettuM / ghaNapIisaMpautto, paumasayAsaM samallINo // 111 // piyareNa bandhavehi ya, sAmantasaesu parimiyA santA / rAyabhavaNAo etto, viNiggayA surakumAra vva // 112 // suyasogatAviyAo, dhrnniylosittaNsunivhaao|kh kaha vipaNamiUNaM, niyattiyAo ya jaNaNIo // 113 // kAUNa sirapaNAmaM, niyattio dasaraho ya rAmeNaM / sahavaDDiyA ya bandhU, kaluNapalAvaM ca kuNamANA // 114 // jaMpanti ekkamekkaM, esa purI jai vi jaNavayAiNNA / jAyA rAmavioge, dIsai vijhADavI ceva // 115 // logo vi ussugamaNo, jaMpai dhannA imA jnnydhuuyaa|jaa vaccai paradesaM, rAmeNa samaM mahAmahilA // 116 // nayaNajalasittagattaM, pecchaha jaNaNi imaM pamottUNaM / calio rAmeNa samaM, eso cciya lakkhaNakumAro // 17 // tesu kumAresu samaM, sAmantajaNeNa vaccamANeNaM / sunnA sAeyapurI, jAyA chaNavajjiyA taiyA // 118 // atra narendrANAM jagati paripATyAgataM bhavati rAjyam / viparitameva racitaM tAtenAdIrghaprekSiNA // 106 / / rAmasya ko guNAnAmantaM prApnuyAd dhIra gurukasya ? / lobhena yasya rahitaM cittameva munivarasyeva // 107 // athavA rAjyadhuraMdharaM sarvaM sphoTyAmyadya bharatasya / sthApayAmi kulAnIte pRthivIpatimAsane rAmam // 108 // etena kiM vA mama bhavati vicAreNa vyasitenAdya ? / navaraM punastathyArthaM tAto jyeSTazca jAnAti // 109 // kopamupazamya praNamya pitaraM pareNa vinayena / ApRcchati dRDhacittaH saumitryAtmano jananIm // 110 // saMbhASya bhRtyAnvajrAvartaM ca dhanurvaraM gRhItvA / ghanaprItisaMprayuktaH padmasakAzaM samAlInaH // 111 // pitrA bAndhavaizca sAmantazataiH parimitau santau / rAjabhavanAdito vinirgatau surakumArAviva // 112 // sutazokataptA dharaNitalAvasiktAMzunivahAH / kathaM kathamapi praNamya nivarttitAzca jananyaH // 113 // kRtvA ziraH praNAmaM nivatito dazarathazca rAmeNa / sahavadhitAzca bAndhavaH karuNapralApaM ca kriyamANAH // 11 // jalpantyekaikameSA purI yadyapi janapadAkIrNA / jAtA rAmaviyoge dRzyate vindhyATavIva // 115 // loko'pyutsukamanA jalpati dhanyemA janakasutA / yA vrajati paradezaM rAmeNa samaM mahAmahilA // 116 // nayanajalasiktagAtrAM pazyata jananImimAM pramucya / calito rAmeNa samameSa eva lakSmaNakumAraH // 117 // tayoH kumArayoH samaM sAmantajana gacchatA / zUnyA sAketapurI jAtA kSaNavarjitA tadA // 118 // 1. jaNaNi-pratya0 / 2. parivRtA ityarthaH / 3. dhaNakaNAiNNA-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 paumacariyaM na niyattai nayarajaNo, dhADijjanto vi daNDapurisehiM / tAva ya divasavasANe, sUro atthaM samallINo // 119 // nayarI majjhayAre, divaM ciya jiNaharaM maNabhirAmaM / harisiyaromaJcaiyA, tattha paviTThA paramatuTThA // 120 // thoUNa acciUNa ya, jiNapaDimAo pareNa bhAveNaM / tattheva sanniviTThA, samayaM ciya jaNasamUheNaM // 121 // te tatthaM varakumArA, vasiyA soUNa tANa jaNaNIhiM / AgantUNa jiNahare, dohiM vi puttA samAgUDhA // 122 // savvANa vi suddhINaM, maNasuddhI ceva uttamA loe / AliGgaGga bhattAraM, bhAveNa'ntreNa puttaM ca // 123 // putte hi samaM tAo, sammanteUNa paDiNiyattAo / DolAviyahiyayAo, 'daiyasamIvaM uvagayAo // 124 // namiUNa ya bhattAraM, bhaNanti rAmaM sasIya - somittiM / pallaTTehi mahAyasa ! mA uvvekkhaM kuNasu dhIra ? // 125 // to bhai dasarahanivo, na ya me iha atthi kiMci sAyattaM / jaM jassa puvvavihiyaM, taM tassa narassa uvaNamai // 126 // vavagayarajjabharo haM, virao pAvassa saMjamAbhimuho / na ya najjai kaM velaM, muNivaracariyaM pavajjAmi // 127 // evaM narindo jisAsaNujjao, aho ya rAo ya sivAbhilAsiNo / suhaM buddho hi bhavvakesarI, vimuttimagge vimale suhAla // 128 // // iya paumacarie dasarahapavvajjAnicchyavihANo nAma ekkatIsaimo uddesao samatto // I na nivartarte nagarajano nisAryamANo'pi daNDapuruSaiH / tAvacca divasAvasAne sUryo'staM samAlInaH // 119 // nagaryAM madhye dRSTameva jinagRhaM manobhirAmam / harSitaromAJcitAstatra praviSTAH paramatuSTayaH // 120 // stutvA arcitvA ca jinapratimAH pareNa bhAvena / tatraiva sanniviSTAH samakameva janasamUhena // 121 // tau tatra varakumArAvuSitau zrutvA tayo rjananIbhiH / Agatya jinagRhe dvAvapi putrau samAliGgitau // 122 // sarvAsAmapi zuddhInAM manaH zuddhirevottamA loke / AliGgati bharttAraM bhAvenAnyena putraM ca // 123 // putraiH samaM tAH sammantrya pratinivRttAH / dolAyitahRdayA dayitasamIpamupAgatAH // 124 // natvA ca bhartAraM bhaNanti rAmaM sasIta - saumitrim / paryasya mahAyazaH ! mopekSAM kuru dhIra ? // 125 // tadA bhaNati dazarathanRpo na ca mamehAsti kiMcitsvAyattam / yadyasya pUrvavihitaM tattasya narasyopanamati // 126 // vyapagatarAjyabhAro'haM virataH pApAt saMyamAbhimukhaH / na ca jJAyate kAM velAM munivaracaritraM pravrajAmi // 127 // evaM narendro jinazAsanodyato'hazca rAtriM ca zivAbhilASI // sukhaM prabuddha iha bhavyasarI vimuktimArge vimale sukhAlaye // 128 // // iti padmacaritre dazarathapravrajyAnizcayavidhAno nAmaikatriMzattama uddezaH samAptaH // 1. paIsamIvaM pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. dasarahapavajjajjA-rAmaniggamaNa-bharaharajjavihANaM // aha tattha jiNAyataNe, nidaM gamiUNa aDDarattammi / loge suttapasutte, nIsaMcAre vigayasadde // 1 // ghettuM dhaNuvararayaNaM, sIyAsahiyA jiNaM namaMsittA / saNiyaM viNigyA te, do ceva jaNaM paloyantA // 2 // ko vettha surayakhINo, gADhaM uvagUhiuM suvai kantaM / puvvaM kayAvarAho, anno mahilaM pasAei // 3 // avaro puNa paragehiM, gantUNaM kuJciesu aGgesu / uvvAsai majjAra, jAlagavakkhantare dhutto // 4 // anno sunAyataNe, saMkeyayadinakannasabbhAvo / ahiyaM AkuliyamaNo, kuNai nividRTTiyaM puriso // 5 // evaM ciya suNamANA, pecchantA jaNavayassa viNiyogaM / aha niggayA purIo, saNiyaM te gUDhadAreNaM // 6 // avaradisaM vaccantA, diTThA suhaDehi maggamANehiM / gantUNa paNamiyA te, bhAveNa sasennasahiehiM // 7 // sIhA sahAvamantharagaIe, saNiyaM tu tattha naravasahA / gAUyamettaThANaM, vaccanti suhaM balasamaggA // 8 // gAmesu paTTaNesu ya, pUijjantA jaNeNa bahueNaM / pecchanti vaccamANA, kheDa-maDambA-''garaM vasuhaM // 9 // aha te kameNa pattA, hari-gaya-ruru-camara-sarahasaddAlaM / ghaNapAyavasaMchannaM, aDaviM ciya pAriyattassa // 10 // pecchanti tattha bhImA, bahugAhasamAulA jalasamiddhA / gambhIrA nAma nadI, kallolucchaliyasaMghAyA // 11 // // 32. dazaratha pravrajyA-rAmanirgamana-bharatarAjyavidhAnam / atha tatra jinAyatane nidrAM gamayitvA'rdharAtre / loke suptaprasupte ni:saMcAre vigatazabde // 1 // gRhItvA dhanurvararatnaM sItAsahitau jinaM natvA / zanairvinirgatau tau dvAveva janaM pralokamAnau // 2 // ko vAtra suratakSINo gADhamAliGgya zete kAntam / pUrvaM kRtAparAdho'nyo mahilA prasAdayati // 3 / / aparaH punaH paragRhaM gatvA kuJcitairaGgaiH / udvAsayati mArjAraM jAlagavAkSAntare dhurtaH // 4 // anyaH zUnyAyatane saMketakadattakanyAsadbhAvaH / adhikamAkulitamanAH karoti niviSTotthitaM puruSaH // 5 // evameva zrRNvantau pazyantau janapadasya vinirgatam / atha nirgatau purAcchanaistau guptadvAreNa // 6 // aparadigvajantau dRSTauH subhaTairyimANaiH / gatvA praNamitau tau bhAvena sasainyasahitaiH // 7 // siMhau svabhAvamantharagatyA zanaistu tatra naravRSabhau / gavyutimAtrasthAnaM gacchataH sukhaM balasamagrau // 8 // grAmeSu pattaneSu ca pUjyamAnau janena bahunA / pazyantau vrajantau kheTa-maDambA''kArAM vasudhAm // 9 // atha tau krameNa prAptau hari-gaja-ruru-camara-zarabhazabdAlAm / ghanapAdapasaMcchanAmaTavImeva pAriyAtrasya // 10 // pazyatastatra bhImAM bahugrAhasamAkulAM jalasamRddhAm / gambhIrAM nAmA nadI kallolocchalitasaMghAtAm / / 11 / / 1. nameUNa-pratya0 / 2. saMkeyaTThANadinnasabbhAvo-pratya0 / 3. pecchanti tattha bhImaM bahugAhasamAulaM jalasamiddhaM / gaMbhIraM nAma naI kallolucchaliyasaMghAyaM prty0| pauma.bhA-2/14 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paumacariyaM to rAghaveNa bhaNiyA, suhaDA savve vi sAhaNasamaggA / tumhe niyattiyavvaM, eyaM raNNaM mahAbhImaM // 12 // tAeNa bharahasAmI, Thavio rajjammi sayalapuhaIe / gacchAmi dakkhaNapaha, avassa tubbhe niyatteha // 13 // aha te bhaNanti suhaDA, sAmi ! tume virahiyANa kiM ahaM / rajjeNa sAhaNeNa ya, viviheNa ya dehsokkhennN?||14|| sIha-'cchabhalla-cittaya-ghaNapAyava-girivarAule raNNe / samayaM tume vasAmo, kuNasu dayaM asaraNANa'mhaM // 15 // AucchriNa suhaDe, sIyaM bhuyAvagUhiyaM kaauN| rAmo uttarai nai gambhIraM lakkhaNasamaggo // 16 // rAmaM salakkhaNaM te, paratIrAvaTThiyaM paloeuM / hAhAravaM karentA, savve vi bhaDA paDiniyattA // 17 // tehi niyattehi tahiM, dilu ciya jiNaharaM mahAtuGgaM / samaNehi saMparivuDaM, tattha paviTThA suhaDasIhA // 18 // kAUNa namokkAraM, jiNapaDimANaM visuddhabhAveNaM / paNamanti muNivarinde, aNuparivADIe tiviheNaM // 19 // pucchanti sAhavaM te, bhayavaM ! saMsArasAyaraM bhImaM / uttArehi mahAyasa ! amhe jiNadhammapoeNaM // 20 // to sAhaveNa dhammo, kahio saMkhevao jiNuTThio |jh takkhaNeNa jAyA, saMvegaparAyaNA bahave // 21 // niddaDDo vijao vi ya, mehakumAro taheva raNalolo / nAgadamaNo ya vIro, saDho ya sattUdamadharo ya // 22 // taha kaGkaDo viNodo, savvo piyavaddhamo kaDhoro ya / evaMvihA narendA, nigganthasirI samaNupattA // 23 // anne puNa gihadhammaM, ghettUNa narAhivA visayahuttA / pattA sAeyapurI, bharahassa phuDaM niveenti // 24 // tadA rAghavena bhaNitAH subhaTAH sarve'pi sAdhanasamagrAH / yuSmAbhi nivartitavyametadaraNyaM mahAbhImam // 12 // tAtena bharatasvAmI sthApito rAjye sakalapRthivyAH / gacchAmi dakSiNapathamavazyaM yUyaM nivartadhvam // 13 // atha te bhaNanti subhaTAH svAmiMstvayA virahitAnAM kimasmAkam / rAjyena sAdhanena ca vividhena ca dehasukhena ? // 14 // siMhAcchabhallacitrakaghanapAdapagirivarAkule'raNye / samakaM tvayA vasAmaH kuru dayAmazaraNAnAmasmAkam // 15 // ApRcchya subhaTAn sItAM bhujAliGganaM kRtvA / rAma uttarati nadIM gambhIrAM lakSmaNasamagraH // 16 // rAmaM salakSmaNaM te paratIrAvasthitaM pralokya / hAhAravaM kurvantaH sarve'pi bhaTAH pratinivRttAH // 17 // tainivartamAnaistatra dRSTameva jinagRhaM mahAttuGgam / zramaNaiH saMparivRttaM tatra praviSTayaH subhaTasiMhAH // 18 // kRtvA namaskAraM jinapratimAnAM vizuddhabhAvena / praNamanti munivarendrAnanuparipATyA trividhena // 19 // pRcchanti sAdhUMste bhagavan ! saMsArasAgaraM bhImam / uttAraya mahAyazaH ! asmAJjinadharmapotena // 20 // tadA sAdhunA dharmaH kathitaH saMkSepato jinodiSTaH / yathA tatkSaNena jAtAH saMvegaparAyaNA bahavaH // 21 // nirdagdho vijayo'pi ca meghakumArastathaiva raNalolaH / nAgadamanazca vIraH zaThazca zatrudamodharazca // 22 // tathA kaGkaTo vinodaH sarvaH priyavarddhanaH kaThorazca / evaMvidhA narendrA nigraMthazriyaM samanuprAptAH // 23 // anye puna guhidharmaM gRhItvA narAdhipA viSayAbhimukhAH / prAptAH sAketapurIM bharatasya sphuTaM nivedayanti // 24|| 1. dhIro-pratya0 / 2. siriM-pratya0 / For Personal & Private Use Only Jain Education Interational Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasarahapavvajjA -rAmaniggamaNa-bharaharajjavihANaM - 32 / 12-36 299 sIyA-lakkhaNasahio, na niyatto rAghavo gao raNNaM / soUNa vayaNameyaM, bharaho aidukkhio jAo // 25 // to dasaraho vi rAyA, puttavioe aIvasaMviggo / ThAver3a takkhaNaM ciya, visae rajjahivaM bharahaM // 26 // saMvegajaNiyakaraNo, bhaDANa bAvattarIe samasahio / dikkhaM gao narindo, pAse cciya bhUyasaraNassa // 27 // dazarathapravrajyA tattha vi egavihArI, aNaraNNasuo tavaM pakuvvanto / maNasA dUmiyahiyao, puttasiNehaM samuvvahai // 28 // aha annayA kayAI, dhIro Aruhiya suhayaraM jhANaM / cintei to maNeNaM, neho cciya bandhaNaM gADhaM // 29 // dhaNa-sayaNa- putta-dArA, je annabhavesu Asi NegavihA / te kattha gayA'NAIsaMsAre paribhamantassa // 30 // paribhuktaM visaya, suraloe varavimANavasahIsu / narayANaladAhA ciya, saMpattA bhogaummi // 31 // annonnabhakkhaNaM puNa, tirikkhajoNIsu samaNubhUyaM me / puDhavi-jala-jalaNa - mAruya bhaNio ya vaNassaIsu ciraM // 32 // mayattaNe vi bhogA, bhuttA saMjoya- vippaogA ya / bahuroga-sogamAI, bandhavanehANurateNaM // 33 // tamhA puttasiNehaM, eyaM chaDDemi dosaAmUlaM / muNivaradiTTeNa puNo, jhANeNa maNaM visohemi // 34 // vivihaM tavaM karento, ahiyAsento parIsahe savve / dasarahamuNI mahappA, viharai egantadesesu // 35 // puttesu paravidesaM, gatesu avarAiyA ya somittI / bhattAre pavvaie, sogasamuddammi paDiyAo // 36 // sItA-lakSmaNasahito na nivRtto rAdhavo gato'raNyam / zrutvA vacanamedbharato'tiduHkhito jAtaH // 25 // tadA dazaratho'pi rAjA putraviyoge'tivasaMvignaH / sthApayati tatkSaNameva viSaye rAjyAdhipaM bharatam // 26 // saMvegajanitakaraNo bhaTAnAM dvAsaptatibhiH samasahitaH / dikSAM gato narendraH pArzva eva bhUtazaraNasya // 27 // dazaratha pravrajyA tatrApyekavihAryanaraNyasutastapaH prakurvan / manasA davitahRdayaH putra snehaM samudvahati // 28 // athAnyadA kadAciddhIra Aruhya zubhataraM dhyAnam / cintayati tadA manasA sneha eva bandhanaM gADham // 29 // dhana-svajana-putra-dArA ye'nyabhaveSvAsannanekavidhAH / te kutragatA anAdisaMsAre paribhramatA // 30 // paribhuktaM viSayasukhaM suraloke varavimAnavasatiSu / narakAnaladAhA api ca saMprAptA bhogatau // 31 // anyonyabhakSaNaM punastiryagyoniSu samanubhUtaM me / pRthivI - jala - jvalana - mArutabhrAntazca vanaspatiSu ciram // 32 // manuSyatve'pi bhogA bhuktAH saMyoga - viprayogAzca / bahurogazokAdayo bAndhavasnehAnuraktena // 33 // tasmAtputrasnehametatmuJcAmi doSAmUlam / munivaradRSTena punardhyAnena mano vizodhayAmi // 34 // vividhaM tapaH kurvannadhyAsan pariSahAnsarvAn / dazarathamuni mahAtmA viharatyekAntadezeSu // 35 // putreSu paravidezaM gateSvaparAjitA ca saumitrI / bharttari pravrajite zokasamudre patite // 36 // 1 - For Personal & Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 paumacariyaM suyasogadukkhiyAo, tAo dakhUNa kegaI devI / to bhaNai niyayaputtaM, vayaNamiNaM me nisAmehi // 37 // nikkaNTayamaNukUlaM, putta ! tume pAviyaM mahArajjaM / paumeNa lakkhaNeNa ya, rahiyaM na u sohae eyaM // 38 // tANaM ciya jaNaNIo, puttaviogammi jaaydukkhaao| kAhinti mA hu kAlaM, ANehi lahuM varakumAre // 39 // jaNaNIe vayaNameyaM, suNiUNa turaMgamaM samArUDho / tUranto cciya bharaho, tANaM aNumaggao laggo // 40 // iya diTThA vi ya samayaM, mahilAe te kumAravarasIhA / pucchanto pahiyajaNaM, vaccai bharaho pavaNavego // 41 // aha te naIe tIre, vIsamamANA mahAvaNe bhIme / sIyAe samaM pecchai, bharaho pAsatthavaradhaNuyA // 42 // bahuyadivasesu deso, jo volINo kumArasIhehiM / so bharaheNa pavanno, divasehiM chahi ayatteNaM // 43 // so cakkhugoyarAo, turagaM mottUNa kekaIputto / calaNesu paumaNAhaM, paNamiya mucchaM samaNupatto // 44 // paDibohio ya bharaho, rAmeNAliGgio siNeheNaM / sIyAe lakkhaNeNa ya, bADhaM saMbhAsio vihiNA // 45 // bharaho namiyasarIro, kAUNa siraJjaliM bhaNai rAmaM / rajjaM karehi supurisa ! sayalaM ANAguNavisAlaM // 46 // ahayaM dharemi chattaM, cAmaradhAro ya havai sattuMjo / lacchIharo ya mantI, tujjha'nnaM suvihiyaM kiM vA ? // 47 // jAva imo AlAvo, vaTTai tAvaM raheNa tUrantIM / taM ceva samuddesaM, saMpattA kegaI devI // 48 // oyariya rahavarAo, paumaM AliGgiUNa rovantI / saMbhAsei kameNaM, sIyAsahiyaM ca somittiM // 49 // to kekaI pavuttA, putta, ! viNIyApurimmi vaccAmo / rajjaM karehi niyayaM, bharaho vi ya sikkhaNIo te // 50 // sutazokaduHkhite te dRSTvA kaikayI devI / tadA bhaNati nijaputraM vacanamidaM me nizAmaya // 37 // niSkaNTakamanukUlaM putra ! tvayA prAptaM mahArAjyam / padmena lakSmaNena ca rahitaM na tu zobhata etat // 38 // tayoreva jananyau putraviyoge jAtadu:khe / kariSyato mA hu kAlamAnaya laghu varakumArau // 39 // jananyA vacanametacchrutvA turaMgamaM samAruDhaH / tvaramANaiva bharatastayoranumArgato lagnaH // 40 // iti dRSTAvapi ca samakaM mahilayA tau kumAravarasiMhau / pRcchanpathikajanaM vrajati bharataH pavanavegaH // 41 // atha tau nadyA tIre vizrAmyantau mahAvane bhIme / sItayA samaM pazyati bharata: pArzvasthavaradhanuSyau // 42 // bahudivasai dezo yo vyatItaH kumArasiMhAbhyAm / sa bharatena prapanno divasaiH SaDibharayatnena // 43 / / sa cakSurgocarAtturagaM muktvA kaikayIputraH / caraNayoH padmanAbhaM praNamya mUcrchA samanuprAptaH // 44 // pratibodhitazca bharato rAmeNAliGgitaH snehena / sItayA lakSmaNena cAtyantaM saMbhASito vidhinA // 45 // bharato natazarIraH kRtvA ziro'Jjali bhaNati rAmam / rAjyaM kuru satpuruSa ! sakalamAjJAguNavizAlam // 46 // ahaM dharemi chatraM cAmaradharazca bhavati zatrughnaH / lakSmIdharazca mantrI tavAnyaM suvihitaM kiM vA ? // 47 // yAvadayamAlApo varttate tAvadrayena tvarathe mANA / tameva samuddezaM saMprAptA kaikayI devI // 48 // avatIrya rathavarAtpadmamAliGgya rudantI / saMbhASate krameNa sItAsahitaM ca saumitrim // 49 // tadA kaikayI proktA putra ! vinitApUryAM vrajAmaH / rAjyaM kuru nijakaM bharato'pi ca zikSaNIyastavaH // 50 // 1. gaaddhN-mu0| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasarahapavvajjA-rAmaniggamaNa-bharaharajjavihANaM-32/37-62 301 mahilA sahAvacavalA, adIhapehI saDhAya mAillA / taM me khamAhi puttaya ! jaM paDikUlaM kayaM tujjha // 51 // to bhaNai paumaNAho, ammo ! kiM khattiyA aliyavAI / honti mahAkulajAyA ? tamhA bharaho kuNau rajjaM // 52 // tattheva kANaNavaNe, paccakkhaM savvanaravarindANaM / bharahaM Thavei rajje, rAmo somittiNA sahio // 53 // namiUNa kegaIe, bhuyAsu uvagUhiuM bharahasAmi / aha te sIyAsahiyA, saMbhAsiya savvasAmante // 54 // dakkhiNadesAbhimuhA, caliyA bharaho vi niyayapurahutto / patto karei rajjaM, indo jaha devanayarIe // 55 // so erisammi rajje, na karei dhiI khaNaM pi soeNaM / navaraM puNa aGgasuhaM, havai cciya jiNapaNAmeNaM // 56 // bharaho jiNindabhavaNaM, vandaNaheuM gao saparivAro / thoUNa pecchai muNI, nAmeNa jutiM saha gaNeNaM // 57 // bharaho namiUNa muNI, tassa ya purao abhiggahaM dhIro / geNhai rAmadarisaNe, pavvajjA haM karissAmi // 58 // bharaheNa dhammanihasaM, samaNo paripucchio bhaNai evaM / jAva ya na ei rAmo, tAva gihattho kuNasu dhammaM // 59 // vividhavrataniyamajinapUjAdAnAdInAM phalamaccantaduddharadharA, cariyA nigganthamaharisINaM tu / parikammavisuddhassa u, hohI suhasAhaNA niyamA // 60 // rayaNaddIvammi gao, geNhai evaM pi jo mahArayaNaM / taM tassa ihANIyaM, mahagghamollaM havai loe // 1 // jiNadhammarayaNadIve, jai niyamamaNi laei ekkaM pi / taM tassa aNagdheyaM, hohI puNNaM parabhavammi // 2 // mahilA svabhAvacapalA'dIrghaprekSiNI zaThA ca mAyAvatI / tanme kSamasva putra ! yatpratikUlaM kRtaM tava // 51 // tadA bhaNati padmanAbho'mbe ! kiM kSatriyA alikavAdinaH / bhavanti mahAkulajAtAH ? tasmAdbharataH karotu rAjyam // 52 // tatraiva kAnanavane pratyakSaM sarvanarendrANAm / bharataM sthApayati rAjye rAmaH saumitriNA sahitaH // 53 // natvA kaikayIM bhujASvAliGgya bharatasvAminam / atha tau sItAsahitau saMbhASya sarvasAmantAn // 54|| dakSiNadezAbhimukhau calitau bharato'pi nijapurAbhimukhaH / prAptaH karoti rAjyamindro yathA devanagaryAm // 55 // sa etAdRze rAjye na karoti dhRti kSaNamapi zokena / navaraM punaragasukhaM bhavatyeva jinapraNAmena // 56 // bharato jinendrabhavanaM vandanahetu rgataH saparivAraH / stutvA pazyati muni nAmnA dyutiM saha gaNena // 57 // bharato natvA muniM tasya ca purato'bhigrahaM dhIraH / gRhNAti rAmadarzane pravrajyAmahaM kariSyAmi // 58 // bharatena dharmanikaSaH zramaNaH paripRSTo bhaNatyevam / yAvaccanaiti rAmastAvadgRhasthaH kuru dharmam / / 59 / / vividhavrataniyamajinapUjAdAnAdInAM phalam - atyantadurdharadharA caryA nirgranthamaharSINAM tu / parikarmavizuddhasya tu bhavati sukhasAdhanA niyamA // 60 // ratnadvIpe gato gRhNAtyekamapi yo mahAratnam / tattasyehAnItaM mahAya'mUlyaM bhavati loke // 1 // jinadharmaratnadvIpe yadi niyamamaNi labhata ekamapi / tattasyAnaryeyaM bhavati puNyaM parabhave // 62 // 1. muNiM nAmeNa juI-pratya0 / 2. muNi-pratya0 / 3. lahei-pratyaH / For Personal & Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 paumacariyaM paDhamamahiMsArayaNaM, geNheuM jo jiNaM samaccei / so bhuJjai suraloe, indiyasokhaM aNovamiyaM // 63 // saccavvayaniyamadharo, jo pUyai jiNavaraM payatteNaM / so hoi mahuravayaNo bhuJjai ya paraMparasuhAI // 14 // parihariUNa adattaM, jo jiNanAhassa kuNai varapUyaM / so navanihINa sAmI, hohI maNi-rayaNapuNNANaM // 65 // paranArIsu pasaGgaM, na kuNai jo jiNamayAsio puriso / so pAvai sohaggaM, nayaNANando varataNUNaM // 66 // saMtosavayAmUlaM, dhAD ya jiNindavayaNakayabhAvo / so vivihadhaNasamiddho, hoi naro savvajaNapujjo // 67 // AhArapayANeNaM, jAyai bhogassa Alao niyayaM / jai vi ya jAi viesa, tahavi ya sokkhaM havai tassa // 68 // abhayapayANeNa naro, jAyai bhayavajjio nirogo ya / nANassa yadANeNaM, savvakalApArao hoi // 69 // AhAravajjaNaM jo, karei rayaNIsu jiNamayAbhimuho / Arambhapavatto vi ya, lahai naro so vi sugaipahaM // 7 // arahantanamokkAra, tiNNi vi kAle karer3a jo puriso / tassa bahuyaM vi pAvaM, nAsai varasuddhabhAvassa // 71 // jala-thalayasurahinimmalakusumesu ya jo jiNaM samaccei / so divvavimANaThio, kIlai pavaraccharAhi samaM // 72 // bhAvakusumesu niyayaM, vimalesu jiNaM samaccae jo u|so hoi sundarataNU, loe pUyAriho puriso // 73 // dhUyaM agaru-turukkaM, kuMkuma-varacandaNaM jinnvrss| jo dei bhAviyamaI, so surahisuro samubbhavai // 74 // jo jiNabhavaNe dIvaM, dei naro tivvabhAvasaMjutto / so diNayarasamateo, devo uppajjai vimANe // 5 // prathamamahiMsA ratnaM gRhItvA yo jinaM samaya'ti / sa bhunakti suraloka indriyasukhamanopamitam // 63 / / satyavrataniyamadharo yaH pUjayati jinavaraM prayatnena / sa bhavati madhuravacano bhunakti ca paraMparasukhAni // 64 // parihatyAdattaM yo jinanAthasya karoti varapUjAm / sa navanidhInAM svAmI bhavati maNi-ratnapUrNAnAm // 65 // paranAribhiH prasaGgaM na karoti yo jinamatAzritaH puruSaH / prApnoti saubhAgyaM nayanAnando varatanUnAm // 66|| saMtoSavratAmalaM dhArayati ca jinendravacanakRtabhAvaH / sa vividhadhanasamRddho bhavati naraH sarvajanapUjyaH // 17 // AhArapradAnena jAyate bhogasyAlayo nityam / yadyapi ca yAti videzaM tathApi ca saukhyaM bhavati tasya // 68 // abhayapradAnena naro jAyate bhayavarjito nirogazca / jJAnasya ca dAnena sarvakalApArago bhavati // 69 // AhAravarjanaM yaH karoti rajanISu jinamatAbhimukhaH / ArambhapravRtto'pi labhate naraH so'pi sugatipatham // 70|| arhan namaskAraM triSvapi kAleSu karoti yaH puruSaH / tasya bahukamapi pApaM nazyati varazuddhabhAvasya // 1 // jala-sthalasurabhinirmalakusumai yo jinaM samarcayati / sa divyavimAnasthitaH krIDati pravarApsarobhiH samam // 72 / / bhAvakusumai nityaM vimalai jinaM samarcayati yastu / sa bhavati sundaratanu loke pUjArhaH puruSaH // 73 // dhUpamagaru-turuSkaM, kuMkumavaracandanaM jinavarasya / yo dadAti bhAvitamatiH sa surAdhisuraH samudbhavati // 74 // yo jinabhavane dIpaM dadAti narastIvrabhAvasaMyuktaH / sa dinakarasamatejA deva utpadyate vimAne / / 75 // 1. divvAmalahAradharo-pratya0 / Jain Education Intemalional For Personal & Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dasarahapavvajjA-rAmaniggamaNa-bharaharajjavihANaM-32/63-88 303 chattaM camara- paDAyA, dappaNa-lambUsayA viyANaM ca / jo dei jiNAyayaNe, so paramasiriM samuvvahai // 6 // gandhehi jiNavarataNU, jo hu samAlabhai bhAviyamaIo / so surabhigandhapaure, ramai vimANe sucirakAlaM // 77 // kAUNa jiNavarANaM, abhiseyaM surahigandhasalileNaM / so pAvai abhiseyaM, uppajjai jattha jattha naro // 78 // khIreNa jo'bhiseyaM, kuNai jiNindassa bhattirAeNaM / so khIravimaladhavale, ramai vimANe sucirakAlaM // 79 // dahikumbhesu jiNaM jo, havei dahikoTTime suravimANe / uppajjai lacchidharo, devo divveNa rUveNaM // 80 // etto ghiyAbhiseyaM, jo kuNai jiNesarassa payayamaNo / so hoi surahideho, surapavaro varavimANammi // 81 // abhiseyapabhAveNaM, bahave suvvanti'NantaviriyAI / laddhAhiseyariddhI, suravarasokkhaM aNuhavanti // 82 // bhattIe niveyaNayaM, baliM ca jo jiNahare pauJjei / paramavibhUI pAvai, AroggaM ceva so puriso // 83 // gandhavva-tUra-naTTa, jo kuNai mahussavaM jiNAyataNe / so varavimANavAse, pAvai paramussavaM devo // 84 // jo jiNavarANa bhavaNaM, kuNai jahAvihavasArasaMjuttaM / so pAvai paramasuhaM, suragaNaabhiNandio suiraM // 85 // jiNapaDimA kuNai naro, jo daDhadhammo annnnditttthiio|so sura-mANusabhoge, bhottUNa sivaM pi pAuNai // 86 // kAUNa evamAI, dhammaM jiNadesiyaM suravimANe / uppajjiUNa cavio, cakkaharattaM puNo lahai // 87 // puNaravi kAUNa tavaM, pAvai siddhi vimukkakammarao / etto suNasu vibhattiM, jiNavandaNabhattirAyassa // 88 // chatra-cAmara-patAkA-darpaNa-lambuSakAn vimAnaM ca / yo dadAti jinAyatane sa paramazriyaM samudvahati // 76 / / gandhai jinavaratanuM yo hu samAlabhate bhAvitamatiH / sa surabhigandhapracure ramate vimAne sucirakAlam // 77 / / kRtvA jinavarANAmabhiSekaM surabhigandhasalilena / sa prApnotyabhiSekamutpadyate yatra yatra naraH // 78 // kSIreNa yo'bhiSekaM karoti jinendrasya bhaktirAgeNa / sa kSIravimaladhavale ramate vimAne sucirakAlam // 79 / / dadhikumbhai jinaM yaH snApayati dadhikuTTime suravimAne / utpadyate lakSmIdharo devo divyena rUpeNa // 80 // ito ghRtAbhiSekaM yaH karoti jinezvarasya prayatamanAH / sa bhavati surabhidehaH surapravaro varavimAne // 81 // abhiSekaprabhAveNa bahavaH zrUyante'nantavIryAdayaH / labdhAbhiSekarddhayaH suravarasaukhyamanubhavanti / / 82 / / bhaktyA naivedyaM baliM ca yo jinagRhe prayuJjati / paramavibhUti prApnotyArogyaM caiva sa puruSaH // 83 / / gAndharva-tUrya-nATyaM yaH karoti mahotsavaM jinAyatane / sa varavimAnavAse prApnoti paramotsavaM devaH / / 84|| yo jinavarANAM bhavanaM karoti yathAvibhavasArasaMyuktam / sa prApnoti paramasukhaM suragaNAbhinanditaH suciram // 85|| jinapratimAM karoti naro yo dRDhadharmo'nanyadRSTikaH / sa sura-manuSyabhogAnbhuktvA zivamapi prApnoti // 86 / / kRtvevamAdi dharmaM jinadezitaM suravimAne / utpadya cyutazcakradharatvaM punarlabhate / / 87 / / punarapi kRtvA tapaH prApnoti siddhi vimuktakarmarajAH / itaH zruNu vibhaktiM jinavandanabhaktirAgasya / / 88 // 1. paDAyaM dappaNa lambUsayaM-pratya0 / 2. taNuM-pratya0 / 3. bibhUI-pratya0 / 4. paDima-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 paumacariyaM maNasA hoi cautthaM, chaTThaphalaM uTThiyassa saMbhavai / gamaNassa u Arambhe, havai phalaM aTThamovAse // 89 // gamaNe dasamaM tu bhave, taha ceva duvAlasaM gae kiMci / majjhe pakkhovAsaM, mAsovAsaM tu didveNaM // 10 // saMpatto jiNabhavaNaM, lahaI yachammAsiyaM phalaM puriso / saMvacchariyaM tu phalaM dAruddese Thio lahai // 11 // payakkhiNNe lahai ya, varisasayaphalaM jiNe tao ditte| pAvai varisasahassaM, aNantapuNNaM jiNathuIe // 12 // jiNavandaNabhattIe, na hu anno asthi uttamo dhammo / tamhA karehi bhattI, bharaha ! tumaM jiNavarendANaM // 93 // pacchA niggantharisI, bhaviUNa sivaM pi jAhisi kayattho / bharaho muNissa pAse, sAyAraM geNhaI dhammaM // 94 // darisaNavisuddhabhAvo, sAhupayANujjao viNIo ya / juvaisayaddheNa samaM, karei rajjaM guNavisAlaM // 15 // evaMvihe vi rajje, niyaeNa uvei bhogamaNubandhaM / cintei taggayamaNo, kaiyA dikkhaM pavajje haM ? // 16 // evaM tu rAyA bharaho viNIo, jinnindniggnthkhaabhistto| sakammaviddhaMsaNaheubhUyaM, karei cittaM vimalaM visuddhaM // 17 // // iya paumacarie dasarahapavvajjArAmaniggamaNabharaharajjavihANo nAma battIsaimo uddesao samatto // manasA bhavati caturthaM SaSTaphalamutthitasya saMbhavati / gamanasya tvArambhe bhavati phalamaSTamopavAsam // 89 / / gamane dazamaM tu bhavettathaiva dvAdazaM gate kiMcit / madhye pakSopavAsaM mAsopavAsaM tu dRSTena // 10 // saMprApto jinabhavanaM labhate ca SaNmAsikaM phalaM paruSaH / sAMvatsarikaM ta phalaM dAroddeze sthito labhate // 9 // pradakSiNAyAM labhate ca varSazataphalaM jine tato dRSTe / prApnoti varSasahasramanantapuNyaM jinastutyA // 12 // jinavandanabhaktyA na khalvanyA'styuttamo dharmaH / tasmAtkuru bhaktiM bharata ! tvaM jinavarendrANAm // 13 // pazcAnnigrantharSi bhUtvA zivamapi yAsyasi kRtArthaH / bharato muneH pArzve sAkAraM gRhNAti dharmam // 14 // darzanavizuddhabhAvaH sAdhupradAnodyato vinItazca / yuvatizatArddhana samaM karoti rAjyaM guNavizAlam // 95 / / evaM vidhe'pi rAjye nijakenopaiti bhogamanubandham / cintayati tadgatamanAH kadA dikSAM pravrajAmyaham // 96 / / evaM tu rAjA bharato vinIto jinendranirgranthakathAbhisaktaH / svakarmavidhvaMsanahetubhUtaM karoti cittaM vimalaM vizuddham // 97 / / ||iti padmacaritre dazarathapravrajyA rAmanirgamanabharatarAjyavidhAno nAma dvAtriMzattama uddezaH samAptaH // 1. bhtti-prty0| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 33. vajjayaNNauvakkhANaM // tatto te do vi jaNA, sIyAsahiyA kameNa vaccantA / pattA ya tAvasakulaM, vakkala-jaDadhAriNo jattha // 1 // nANAsaMgahiyaphalaM, akiTThadhaNNeNa ruddhapahamaggaM / umbara-phaNasa-vaDANaM, samihAsaMghAyakayapujhaM // 2 // pavisanti tAvasakulaM, aasnn-vinnovyaarkuslehi| saMbhAsiyA ya payayA, savvehiM vitAvasagaNehiM // 3 // vasiUNa tattha rayaNI, puNaravi vaccanti aDavipahamaggaM / dUrunnayasiharohaM, pecchanti u cittakUDaM te // 4 // nANAvihadumachannaM, nANAvihasAvayANa AvAsaM / nANApakkhisamiddhaM, girinaiyAruddhasaMcAraM // 5 // katthai sIhavidArita-gayavararuhiracchaDAruNaM bhImaM / katthai sarabhuttAsiya-hatthiulavibhaggatarunivahaM // 6 // katthai varAha-kesaridaDhadappAvaDiyajujjhasaMghaTTa / katthai kaDhiNoratthala-vagghacaveDAhayaM mahisaM // 7 // vANarabukkAraravaM, katthai kilikilikilantapakkhigaNaM / katthai sIhabhayahuya-hariNapalAyantasaMghAyaM // 8 // katthai mattamahAgaya-gaNDAlINAligumagumAyantaM / eyArisaviNiogaM, pecchanti ya cittakUDaM te // 9 // nANAtarubbhavAiM, nANAvihasurahigandhakaliyAI / khAyanti jahicchAe, phalAiM varasAukaliyAI // 10 // lIlAe vaccamANA, causu vi mAsesu sAiregesu / pattA avantivisayaM, kANaNa-vaNamaNDiyaM rammaM // 11 // jaNa-dhaNasamAulaM te, kettiyamettaM pi voliyA visayaM / annaM puNa uddesaM, pecchanti jaNujjhiyaM sahasA // 12 // / 33. vajrakarNopAkhyAnam ) tatastau dvAvapi janau sItAsahitau krameNa vrajantau / prAptau ca tApasakulaM valkala-jaTAdhAriNo yatra // 1 // nAnAsaMgRhItaphalamakRSTadhAnyena ruddhapathamArgam / udumbara-panasa-vaTAnAM samidha-saMghAtakRtapuJjam // 2 // pravizatastApasakulamAsanavinayopacArakuzalaiH / saMbhASitau ca prayatau sarvairapitApasagaNaiH // 3 // uSitvA tatra rajanI punarapi vrajatau'TavIM pathamArgam / dUronnatazikharaudhaM pazyatastu citrakUTaM tau // 4 // nAnAvidhadrumacchannaM nAnAvidhazvApadAnAmAvAsam / nAnApakSisamRddhaM girinadIkAruddhasaJcAram // 5 // kutracitsiMhavidAritagajavararudhiracchaTAruNaM bhImam / kutraciccharabhotrAsitahastikulavibhagnatarunivaham // 6 // kutracidvarAhakesaridRDhadApatitayuddhasaMghaTTam / kutracitkaThinora:sthalavyAghracapeTAhataM mahiSam // 7 // vAnaragarjanAravaM kutracitkilakilakilatpakSigaNam / kutracitsihabhayopadrutahariNapalAyamAnatsaMghAtam // 8 // kutracinmattamahAgajagaNDAlInAli gumagumAyantam / etAdRzaviniyogaM pazyantazca citrakUTaM tau // 9 // nAnAtarUdbhavAni nAnAvidhasurabhigandhakalitAni / khAdato yathecchayA phalAni varasvAdukalitAni // 10|| lIlayA vajantau caturdhvapi mAseSu sAtirekeSu / prAptAvavantiviSayaM kAnanavanamaNDitaM ramyam // 11 // jana-dhana samAkulaM tau kiMcinmAtramapi vyatItau viSayam / anyaM punaruddezaM pazyato janojjhitaM sahasA // 12 // pauma. bhA-2/15 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 paumacariyaM vaDapAyavassa heTTe, uvaviTThA''sAsiyA ya vIsantA / bhaNio ya rAghaveNaM, lakkhaNa ! deso imo vijaNo // 13 // sAsA akiTThajAyA, ujjANadumA ya phalabharoNamiyA / puNDucchuvADapaurA, gAmA vi ya paTTaNAyArA // 14 // dIsanti sarA viulA, achinnapaumuppalA ya pakkhIsu / sayaDesu bhaNDaesu ya, bhaggesu visaMThulA panthA // 15 // caNaya-tila-mugga-mAsA, vikkhiriyA tandulA ya NegavihA / dIsanti bahuddese, jiNNA ya jaggavA paDiyA // 16 // o rAghaveNaM, somittI paTTaNaM va gAmaM vA / lakkhehi samabbhAse, parisamiyA dAruNaM sIyA // 17 // to lakkhaNo valaggo, naggohaM dIhaviDavavitthAraM / rAmeNa pucchio so, kiM pecchasi ettha somitti ? // 18 // so bhaNai deva viyaDaM, rUvaM pecchAmi pavvayasaricchaM / sattataladhavalaesu ya, pAsAyasaesu saMkiNNaM // 19 // ArAmujjANehi ya, talAyasahasehi veDhiyaM sayalaM / dhaNa-jaNavayaparihINaM, dIsai nayaraM imaM viyaDaM // 20 // ekkaM pecchAmi pahU ! purisaM aicavalaturiyagaigamaNaM / bhaNio ya rAghaveNaM, ANehi imaM maha samIvaM // 21 // oyariya pAyavAo, somittI teNa ANio puriso / rAmassa calaNajuyalaM, namiUNa Thio samabbhAse // 22 // taM bhaNai paumaNAho, bhadda ! kuo Agamo si ? kiM deso / vijaNo dhaNeNa rahio ? sAhasa evaM phuDaM majjhaM // 23 // so bhai sirIgutto, ahayaM tu kuDumbio ya vaieso / etthAgao mahAjasa ! bhaNAmi jaM taM nisAmehi // 24 // sIhoro tti nAmaM, ujjeNIsAmio naravarendo / tassa iha vajjayaNNo, dasauranayarAhivo bhicco // 25 // mottUNa tihuyaNaguruM, nigganthA sAhavo ya nANadharA / annassa namokkAraM, na kuNai so ceva purisassa // 26 // vaTapAdapasyAdha upaviSTAvAzvAsitau ca vizrAntau / bhaNitazca rAdhavena lakSmaNa ! dezo'yaM vijanaH ||13|| zasyA akRSTajAtA udyAnadrumAzca phalabhArAvanatAH / puNDrekSuvATapracurA grAmA api ca pattanAkArAH // 14 // dRzyante sarAMsi vipulAnyacchinnapadmotpalAni ca pakSibhiH / zakaTairbhANDaizca bhagnairvisaMsthulA panthAnaH ||15|| canaka-tila-muddra-mASA vikIrNAstandulAzcAnekavidhAH / dRzyante bahUddeze jirNAzca jaradgAvaH patitAH ||16|| bhaNitazca rAghavena saumitre ! pattanaM vA grAmaM vA / lakSa samabhyAse parizrAntA dAruNaM sItA // 17 // tadA lakSmaNo vilagno nyagrodhaM dIrghaviTapavistAram / rAmeNa pRSTaH sa kiM pazyasyatra saumitre ? // 18 // sa bhaNati deva ! vikaTaM rupaM pazyAmi parvata sadRzam / saptataladhavalaizca prAsAdazataiH saGkIrNam // 19 // ArAmodyAnaizca taDAgasahastrai rveSTitaM sakalam / dhana- janapadaparihINaM dRzyate nagaramidaM vikaTam // 20 // ekaM pazyAmi prabho ! puruSamaticapalatvaritagamanam / bhaNitazca rAghavenAnayemaM mama samIpam // 21 // avatIrya pAdapAtsaumitristenAnItaH puruSaH / rAmasya caraNayugalaM natvA sthitaH samabhyAse // 22 // taM bhaNati padmanAbho bhadra ! kuta Agato'si ? kiM deza: / vijano dhanena rahitaH ? kathayetatsphuTaM mama // 23 // sa bhaNati zrIgupto'haM tu kuTumbikazca vaidezI / atrAgato mahAyazaH ! bhaNAmi yattannizAmaya ||24|| siMhodara iti nAmojjayinIsvAmI naravarendraH / tasyeha vajrakarNo dazapuranagarAdhipo bhRtyaH ||25|| muktvA tribhuvanaguruM nirgranthAnsAdhuMzca jJAnadharAn / anyasya namaskAraM na karoti sa eva puruSasya // 26 // For Personal & Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vajjayaNNauvakkhANaM-33/13-38 307 nigganthapasAeNaM, sammattaM vajjakaNNanaravaiNA / pattaM jagavikkhAyaM, kiM na suyaM deva ! tumhehiM ? // 27 // bhaNio ya lakkhaNeNaM, keNovAeNa teNa sammattaM / laddhaM ? kahehi etto, vAyaM me kouyaM paramaM // 28 // vajrakarNarAjakathAetto kahei pahio, deva ! nisAmehi tassa sAhUNaM / dinno jahovaeso, paDhamaM sammattara hiyassa // 29 // aha vajjakaNNarAyA, pAraddhIphandio paribhamanto / pecchai mandArapaNe, nigganthaM sAhavaM ek // 30 // gimhe silAyalattho, sUrAyavasosiesu aGgesu / sIho vva bhayavimukko, samattaniyamo daDhadhiIo // 31 // varaturayasamArUDho, kayantasariso aNAimicchatto / gantUNa bhaNai sAhuM, kiM etthaM kuNasi AraNNe ? // 32 // to bhaNai samaNasIho, ettha hiyaM attaNo vicintento|acchaami raNNamajhe, dukkhavimokkhaM ca kuNamANo // 33 // puNaravi bhaNai narendo, evAvatthassa bhogarahiyassa / thovaM pi natthi sokkhaM, kiM appahiyaM tuma sAhU !? // 34 // visayapasaGgAbhimuhaM, nAUNa subhAsiyaM bhaNai sAhU / jaM pucchasi appahiyaM, taM te savvaM nivedemi // 35 // je visaesu pasattA, te appasuheNa vaJciyA mUDhA / bhamihinti bhavasamudde, dukkhasahassAI pAvantA // 36 // hantUNa vivihasatte, imassa dehassa posaNaTThAe / AyasapiNDo vva jale, jAhisi narae nirabhirAme // 37 // nUNaM tume narAhiva ! na ya vinnAyAo satta puDhavIo / bahunarayasaMkulAo, ghorANalapajjalantIo // 38 // nirgranthaprAsAdena samyaktvaM vajrakarNanarapatinA / prAptaM jagadvikhyAtaM kiM na zrutaM deva ! yusmadbhiH ? // 27 // bhaNitazca lakSmaNena kenopAyena tena samyaktvam / labdhaM ? kathayeto jAtaM me kautukaM paramam // 28 // vajrakarNarAjakathAitaH kathayati pathiko deva ! nizAmaya tasya sAdhunA / datto yathopadezaH prathamaM samyaktvarahitasya // 29 // atha vajrakarNarAjA pAparddhispanditaH paribhraman / pazyati mandAraNye nirgranthaM sAdhumekam // 30 // grISme zIlAtalasthaH sUryAtapazoSiteSvaGgeSu / siMha iva bhayavimuktaH samyaktvaniyamo dRDhadhRtiH // 31 // varaturagasamArUDhaH kRtAntasadRzo'nAdimithyAtvaH / gatvA bhaNati sAdhu kimatra karoSyaraNye ? // 32 // tadA bhaNati zramaNasiMho'tra hitamAtmano vicintayan / Ase'raNyamadhye duHkhavimokSaM ca kurvANaH // 33|| punarapi bhaNati narendra etadavasthasya bhogarahitasya / stokamapi nAsti sukhaM kimAtmahitaM tava sAdho ! // 34 // viSayAprasaGgAbhimukhaM jJAtvA subhASitaM bhaNati sAdhuH / yatpRcchasyAtmahitaM tatte sarvaM nivedayAmi // 35 // ye viSayeSu prasaktAste'lpasukhena vaJcitA mUDhAH / bhramanti bhavasamudre duHkhazatasahasrANi prApnuvantaH // 36 // hatvA vividhasattvAnnasya dehasya poSaNArthe / ayaH piNDamiva jale yAsi narake nirabhirAme // 37 // nUnaM tvayA narAdhipa ! na ca vijJAtA: sapta pRthivyaH / bahunarakasaMkulAH ghorAnalaprajvalantyaH // 38 // 1. rayaNassa-mu0 / 2. aNagAraM-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 paumacariyaM duggandhA duppharisA, narayA sasi-sUravajjiyA dINA puMDayAya kUDasAmali karapatta'sivatta jantAiM // 39 // eesu pAvakammA pakkhitA jIvahisayA dINA / cakkhunimisaM pi sokkhaM, na lahanti labhanti dukkhAiM // 40 // te erisaM mahantaM, dukkhaM pAvanti visayasuhalolA / tANaM ciya appahiyaM, kerisayaM hoi purisANaM? // 41 // kimpAgaphalasaricchaM, visayasuhaM appasokkha-bahudukkhaM / ahiyaM vajjehi ima, karehi jaM tujjha appahiyaM // 42 // tehi kayaM appahiyaM, jahi u gahiyA mahavvayA paJca / ahavA'NuvvayanirayA, sesA dukkhANi pAvanti // 43 // dhammaM kAUNa ihaM, pAvihisi surAlae paramasokkhaM / dukkhaM aNuhavasi ciraM, narayammi gao ahammeNaM // 44 // ee mayA aNAhA, niccubbiggA bhauguyA raNNe / mA haNasu rasAsatto, hiMsaM tiviheNa vajjehi // 45 // eesu ya annesu ya, uvaesasaesu bohio jAhe / tAhe turaGgamAo, oyariuM paNamaI sAhuM // 46 // to bhaNai kayattho'haM, vimukpAvo na ettha saMdeho / jo sura-narasaMpujjaM, sAhussa samAgamaM patto // 47 // nigganthANa mahAyasa ! dukkaracariyA ahaM puNa asatto / paJcANuvvayadhArI, gihatthadhamme abhiramAmo // 48 // evaM gihatthadhammaM, ghettUNa narAhivo samullavai / jiNasAhave pamottuM, annassa siraM na nAmemi // 49 // aha pIivaddhaNaM so, sAhuM pUei paramabhAveNaM / uvavAsaM ciya giNhai, rAyA ullasiyaromaJco // 50 // uvavAsiyassa sAhU, kahei paramaM hiyaM niyayakAlaM / jaM kAUNa gihatthA, bhaviyA muMcanti dukkhANaM // 51 // sAgAra-niragAraM, cArittaM duvihameva uvaiTuM / sAlambaNaM gihatthA, karanti sAhU nirAlambaM // 52 // durgandhA dussparzA narakAH zazi-sUryavarjitA nityam / puTapAka-kUTazAlmali-karapatrAsipatrayantrANi // 39 // eteSu pApakarmANaH prakSiptA jIvahiMsakA dInAH / cakSurnimeSamapi sukhaM na labhante labhante duHkhAni // 40 // ta etAdRzaM mahadda:khaM prApnuvanti viSayasukhalolAH / teSAmevAtmahitaM kIdRzaM bhavati puruSANAm ? // 41 / / kimpAkaphalasadRzaM viSayasukhamalpasukha-bahudu:kham / adhikaM varjayedaM kuru yattavAtmahitam // 42 / / taiH kRtamAtmahitaM yaistu gRhItA mahAvratAH paJca / athavANuvrataniratAH zeSA duHkhAni prApnuvanti / / 43 / / dharmaM kRtveha prApsyasi surAlaye paramasukham / duHkhamanubhavasi ciraM narake gato'dharmeNa // 44 // ete mRgA anAthA nityodvignA bhayopadrutA araNye / mA haNa rasAsakto hisAM trividhena varjaya // 45 // etaizcAnyaizcopadezazatai rbodhito yadA / tadA turaGgamAdavatIrya praNamati sAdhum // 46 / / tadA bhaNati kRtArtho'haM vimuktapApo nAtra saMdehaH / yaH sura-narasaMpUjyaM sAdho:samAgamaM prAptaH // 47 // nirgranthAnAM mahAyazaH ! duSkaracaryAhaM punarasaktaH / paJcANuvratadhArI gRhasthadharme'bhirame // 48 // evaM gRhasthadharmaM gRhItvA narAdhipaH samullapati / jinasAdhUnpramucyAnyasya ziro na namAmi // 49 // atha prItivardhanaM sa sAdhuM pUjayati paramabhAvena / upavAsameva gRhNAti rAjollasitaromAJcaH // 50 // upavAsitasya sAdhuH kathayati paramaM hitaM nityakAlam / yatkRtvA gRhasthA bhavikA muJcanti duHkhAt // 51 // sAkAra-nirAkAraM cAritraM dvividhamevopadiSTam / sAlambanaM gRhasthA kurvanti sAdhavo nirAlambanam // 52 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vajjayaNNauvakkhANaM-33/39-65 309 paJca ya aNuvvayAI, sikkhAo taha ya honti cattAri / tiNNi ya guNavvayAiM, jiNinda pUyA ya uvaiTThA // 53 // to vajjakaNNarAyA, jiNadhammaM geNhiUNa bhAveNaM / pavisarai niyayanayaraM, bahujaNaparivArio tuTTho // 54 // gamiUNa rayaNisamayaM, majjiyajimio maNeNa cintie / sIhoyarassa viNayaM, kaha tassa phuDaM karisse haiM? // 55 // cinteMteNa sumariyaM, kaNayamayaM muddiyaM ihaGgaTe / kAremi rayaNacittaM, suvvayajiNabimbasannihiyaM // 56 // sA naravaINa muddA, kArAveUNa dAhiNaGgaTe / AviddhA rAeNaM, harisavasullasiyagatteNaM // 57 // sIhoyarassa purao, kAUNa'GgaTTayaM niyayasIse / paNamai jiNindapaDimaM, sasaMbhamo logamajjhammi // 58 // parisuNiya kAraNeNaM, keNavi vairINa sAhie sante / dasauravaissa ruTTho, gADhaM sIhoyaro rAyA // 59 // to savvabalasamaggo, mANI sannaddhabaddhatoNIro / calio dasauranayaraM, uvariM ciya vajjakaNNassa // 60 // tAva cciya turiyagaI, veNulayAgahiyakarayalo puriso / gantUNa vajjakaNNaM, bhaNai tao me nisAmehi // 61 // aNamokkArassa pahU ! ruTaTho sIhoyaro saha baleNaM / Agacchai tUranto, tujjha vahatthaM savaDahutto // 62 // evaM narAhivo so, keNa vi tuha verieNa akkhAe / avaseNa ihA''gacchi, karehi hiyaicchiyaM jaM te // 63 // to bhaNai vajjakaNNo, ko si tumaM? kattha desavatthavvo ? / kaha vA narendamanto, eso te jANio? bhaNaha // 64 // so bhaNai kundanayare, nAmeNaM saddasaMgamo vaNio / jauNA tassa varataNU, putto vi ya vijjuGgo haM // 65 // paJca cANuvratAni zikSAstathA ca bhavanti catvAri / triNi ca guNavratAni jinendrapUjA copadiSTAH // 53 // tato vajrakarNarAjA jinadharmaM gRhItvA bhAvena / pravizati nijanagaraM bahujanaparivAritastuSTaH // 54 // gamayitvA rajanIsamayaM majjitajimito manasA cintayati / siMhodarasya vinayaM kathaM tasya sphuTaM kariSye'ham ? // 55 // cintayatA smRtaM kanakamayAM mudrikaamihaagusstthe| kArayAmi ratnacitrAM suvratajinabimbasahitAm // 56 // sA narapatinA mudrA kArayitvA dakSiNAGguSTe / AviddhA rAjJA harSavasollasitagAtreNa // 57 // siMhodarasya purataH kRtvA''guSThaM nijazIrSe / praNamati jinendrapratimAM sasaMbhramo lokamadhye / / 58 // parizrutya kAraNena kenApi vairiNA kathite sati / dazapurapatyU ruSTo gADhaM siMhodaro rAjA // 59 // tadA sarvabalasamagro mAnI sannaddhabaddhatUNIraH / calito dazapuranagaramuparyeva vajrakarNasya // 60 // tAvadeva tvaritagati rveNulatAgRhItakaratalaH puruSaH / gatvA vajrakarNaM bhaNati tato me nizAmaya // 61 // anamaskArasya prabho ! ruSTaH siMhodaraH saha balena / Agacchati tvaramANastava vadhArthamabhimukhaH // 62 // evaM narAdhipaH sa kenApi tava vairiNA''khyAte / avazyenehAgacchati kuru hRdayecchitaM yatte // 63 // tadA bhaNati vajrakarNaH ko'si tvaM ? kutra deza vAstavyaH ? / kathaM vA narendramantra eSa tvayA jJAnita: ? bhaNa // 64 // sa bhaNati kundanagare nAmnA zabdasaMgamo vaNik / yamunA tasya varatanuH putro'pi ca vidyudaMgo 'ham // 65 / / 1. vndnnpuuyaa-mu0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 paumacariyaM patto ya jovvaNasirI, ujjeNI Agao vaNijjeNaM / dadruNa aNaGgalayA, vesA AyallayaM patto // 66 // vasio ya egaratti, tIe samaM tivvaneharAeNaM / kaDhiNayaraM ciya baddho, hariNo jaha vAurAe vva // 7 // jaNaeNa majjha niyayaM, samajjiyaM jaM dhaNaM asaMkhejjaM / taM chammAseNa pahU ! viNAsiyaM me duputteNaM // 68 // jaha kamale vva mahuyaro, Asatto taha ya kAmarAyacitto / mahilANurAgaratto, kiM na kuNai sAhasaM puriso ? // 69 // aha sA sahIe purao, nindantI niyayakuNDalaM munniyaa| eeNa asAreNaM, kiM kIr3a kaNNabhAreNaM? // 70 // bhaNai ya aho ! kayatthA, dhannA sA siridharA mahAdevI / uttamarayaNAiddhaM, sohai maNikuNDalaM kaNNe // 71 // ahayaM kuNDalacoro, rAyaharaM patthio nisi paose / sIhoyaraM suyA me, pucchantI siriharA devI // 72 // naravai ! na lahasi nidaM, kiM uvviggo sidAruNaM ajjN?|so bhaNai majjha niddA, katto cintAulamaNassa? // 73 // maha viNayaparAhutto, na mArio jAva sundarI ! duTTo / dasauranayarAhivaI, tAva kao me havai niddA ? // 74 // suNiUNa vayaNameyaM, to haM mottUNa coriyaM turio| etthA''gao narAhiva ! tujjha rahassaM parikaheuM // 5 // jAva cciya ullAvo, eso vaTTai sabhAe majjhammi / tAva cciya balasahio, patto sIhoyaro rAyA // 6 // so geNhiDaM asatto, taM nayaraM visamadugga-pAyAraM / pariveDhiUNa sayalaM, purisaM pesei tUrantaM // 77 // gantUNa vajjayaNNaM, suNiDharaM bhaNai sAmivayaNeNaM / muNiucchAhiyahiyayo, jiNavaragavvaM samuvvahasi // 78 // prAptazca yauvanazriyamujjaiNimAgato vANijyena / dRSTvA'naGgalatAM vezyAmAkUlatAM prAptaH // 66 // uSitazcaikarAtri tasyAH samaM tIvrasneharAgeNa / kaThinatarameva baddho hariNo yathA vAgurayeva // 67 // janakena mama nijakaM samarjitaM yaddhanamasaMkhyeyam / tatSaNmAsena prabho ! vinAzitaM mayA duSputreNa // 68 // yathA kamala iva madhukara AsaktastathA ca kAmagatacittaH / mahilAnurAgarataH kiM na karoti sAhasaM puruSaH ? // 69 // atha sA sakhyAH purato nindantI nijakakuNDalaM muNitA / etenAsAreNa kiM kriyate karNabhAreNa ? // 70 // bhaNati cAho ! kutArthA dhanyAH sA zrIdharA mahAdevI / uttamaratnAdiddhaM zobhate maNikuNDalaM karNe // 71 / / ahaM kuNDalacauro rAjagRhaM prasthito nizi pradoSe / siMhodaraM zrutA me pRcchantI zrIdharA devI // 72 // narapate ! na labhase nidrAM kimudvigno'si dAruNamadya ? / sa bhaNati mama nidrA kutazcintAkulamanasaH ? // 73 // mama vinayaparAGmukho na mArito yAvatsundari ! duSTaH / dazapuranagarAdhipatistAvatkuto me bhavati nidrA ? // 74 / / zrutvA vacanametattadA'haM muktvA caurikaM tvaritaH / atrA''gato narAdhipa ! tava rahasyaM parikathayitum // 75 / / yAvadevollApa eSa vartate sabhAyA madhye / tAvadeva balasahitaH prApta siMhodaro rAjA // 76 // so grahitumazaktastannagaraM viSamadurgaprakAram / pariveSTaya sakalaM puruSaM preSayati tvaramANam / / 73 / / gatvA vajrakarNaM suniSThuraM bhaNati svAmivacanena / munyutsAhitahRdayo jinavaragarvaM samudvahasi / / 78 / / 1. siriM ujjeNi-pratya0 / 2. layaM vesaM-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vajjayaNNauvakkhANaM - 33 / 66-92 dinnaM mae pahuttaM, bhuJjasi visayaM jiNaM namaMsesi / mAyAe vavaharanto, kaha majjhaM nivvuI kuNasi ? // 79 // jai majjha calaNajuyalaM, na namasi re vajjayaNNa ! AgantuM / to nicchaeNa tujjhaM, na ya jIyaM neya rajjaM te // 80 // to bhai vajjayo, maha visayaM sAhaNaM puraM kosaM / savvaM ca geNhau imaM, dhammaddAraM ca me deu // 81 // esA mae painnA, ArUDhA sAhusalliyAsammi / evaM te parikahiyaM, amao haM na ya vimuJcAmi // 82 // gantUNa tattha dUo, savvaM sIhoyarassa sAhei / ruTTho rohei puraM, visayaM ca imaM viNAsei // 83 // evaM te parikahiyaM, desaviNAsassa kAraNaM savvaM / etto gacchAmi ahaM, sunnAgAraM imaM gAmaM // 84 // Dajjhantammi ya visae, majjha vi niyayaM kuDIrayaM daDDuM / bhajjAe pesio haM, ghaDapiDharANaM ihaM deva ! // 85 // evaM ciya parikahie, daTThUNa'idukkhiyaM dayAvanno / paumo dei mahagghaM, niyayaM kaDisuttayaM tassa // 86 // paNivaUNa gao so, niyayagharaM desio aituranto / paumo vi bhaNai etto, lakkhaNa ! vayaNaM suNasu majjhaM // 87 // java ccinaya sUro, sudussaho hoi gimhakAlammi / tAva imassa samIvaM, purassa bhUmiM pagacchAmo // 88 // aha te kameNa pattA, dasaGganayarassa bAhiruddese / candappahassa bhavaNaM, thoUNa avaTThiyA tattha // 89 // panthaparissama~khINA, sIyA daTTUNa lakkhaNo sigdhaM / pavisarai dasaraM so, aNuNAo dArapAlehiM // 90 // diTTho ya vajjayaNNo, teNa vi saMbhAsio niviTTho ya / bhuJjAvehi lahuM ciya, evaM bhaNio ya sUyAro // 91 // topa samittI, majjha gurU jiNahare saha piyAe / ciTThai tammi abhutte, na ya haM bhuJjAmi AhAraM // 92 // 2 1 dattaM mayA prabhutvaM bhunakSi viSayaM jinaM namasi / mAyayA vyavaharan kathaM mama nivRttiM karoSi ? // 79 // yadi mama caraNayugalaM na namasi re vajrakarNa! Agatya / tadA nizcayena tava na ca jIvitaM naiva rAjyaM te // 80 // tadA bhaNati vajrakarNo mama viSayaM sAdhanaM puraM kozam / sarvaM ca gRhNAtvidaM dharmadvAraM ca mama dadAtu // 81 // eSA mayA pratijJA''rUDhA sAdhusannikarSe / etatte parikathitamamRto'haM na ca vimuJcAmi // 82 // gatvA tatra dUtaH sarvaM siMhodarasya kathayati / ruSTo ruNaddhi puraM viSayaM cedaM vinazyati // 83 // evaM te parikathitaM dezavinAzasya kAraNaM sarvam / ito gacchAmyahaM zUnyAgAramimaM grAmam // 84 // dahyamAne ca viSaye mamApi nijaM kuTirakaM dagdham / bhAryayA preSito'haM ghaTapITharANAmiha deva ! // 85 // evameva parikathite dRSTvAtiduHkhitaM dayApannaH / padmo dadAti mahardhyaM nijakaM kaTisUtrakaM tasmai // 86 // praNipatya gataH sa nijagRhaM daiziko'titvaramANaH / padmo'pi bhaNatIto lakSmaNa ! vacanaM zruNu mama // 87 // yAvadeva na sUryaH suduHsaho bhavati grISmakAle / tAvadasya samIpaM purasya bhUmiM pragacchAmaH // 88 // atha te krameNa prAptA, dazAGganagarasya bahirudyAne / candraprabhasya bhavanaM stutvA'vasthitAstatra // 89 // pathaparizramakSINAM sItAM dRSTvA lakSmaNaH zIghram / pravizati dazapuraM so'nujJAto dvArapAlaiH // 90 // dRSTazca vajrakarNastenApi saMbhASito niviSTazca / bhojaya laghvevaivaM evaM bhaNitazca sUpakAraH // 91 // tadA jalpati saumitrirmama guru jinagRhe sahapriyayA / tiSThati tasminnabhukte na cAhaM bhuJja AhAram // 92 // 1. nivvuI - pratya0 / 2. bhUmIe ga- mu0 / 3. khINaM sIyaM - pratya0 / I For Personal & Private Use Only 311 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 paumacariyaM bhaNio sUyAravaI, naravaiNA anna-pANamAIyaM / eyassa tumaM niyayaM, desahi turanto varAhAraM // 13 // taM lakkhaNeNa nIyaM, bhuttaM ciya bhoyaNaM jahicchAe / savvaguNehi vi puNNaM, amayaM va taNU suhAvei // 14 // to bhaNai paumaNAho, pecchasu somitti ! vajjayaNNeNaM / amuNiyaguNeNa amhaM, vavahariyaM erisaM kajjaM // 15 // jiNasAsaNaNuratto, aNannadiTThI dasaGganayaravaI / jai pAvihI viNAsaM, dhiratthu to amha jIeNaM // 16 // gantUNa lakkhaNa ! tumaM, sIhoyarapatthivaM bhaNasu evaM / pII karehi sigdhaM, samayaM ciya vajjayaNNeNaM // 17 // jaM ANavesi bhaNiUNa lakkhaNo aigao pavaNavego / siviraM ciya saMpatto, kameNa pavisarar3a rAyaharaM // 18 // atthANimaNDavatthaM, jaMpai sIhoyaraM maipagabbho / bharaheNa ahaM dUo, visajjio tujjha pasammi // 19 // ANavai tumaM bharaho, samuddaperantavasumaInAho / jaha mA kuNasu viroha, samayaM ciya vajjayaNNeNaM // 100 // sIhoyaro pavutto, kiM guNadose na yANaI bharaho / jai viNayamaigayANaM, bhiccANa pahU pasajjanti // 101 // maha esa vajjayaNNo, viNayaparAhuttamANio muio / eyassa paramuvAyaM, karemi kiM tujjha tattIe ? // 102 // bhaNai tao somittI, kiM te bahuehi jaMpiyavvehiM ? / eyassa khamasu savvaM, sIhoyara ! majjha vayaNeNaM // 103 // soUNa vayaNeyaM, bhaNai ya sIhoyaro paramaruTTo / jo tassa vahai pakkhaM, so vimae ceva hantavvo // 104 // puNaravi bhaNai kumAro, maha vayaNaM suNasu savvasaMkhevaM / saMdhiM va kuNasu ajjaM, maraNaM va lahuM paDicchAhi // 105 // evaM ca bhaNiyamette, saMkhuhiyA sayalapatthivatthANI / nANAceTTAuliyA, nANAduvvayaNakallolA // 106 // bhaNitaH sUpakArapati narapatinA'nnapAnAdikam / etasyai tvaM nijakaM dehi tvaramANonvarAhAram // 93 // taM lakSmaNena nItaM bhuktameva bhojanaM yathecchayA / sarvaguNairapi pUrNamamRtamiva tanuH sukhAyati // 94 / / tato bhaNati padmanAbhaH pazya saumitre ! vajrakarNena / ajJAtaguNenAsmAkaM vyavaharitamevedRzaM kAryam // 15 // jinazAsanAnurakto'nanyadRSTi rdazAGganarapatiH / yadi prApsyati vinAzaM dhigastu tadAsmajjIvitena // 96 / / gatvA lakSmaNa ! tvaM siMhodarapAthivaM bhaNaivama / prItiM karu zIghraM samakameva vajakarNena // 27 // yadAjJApayasi bhaNitvA lakSmaNo'tigataH pavanavegaH / zibirameva saMprAptaH krameNa pravizati rAjagRham // 98 // AsthAnamaNDapasthaM jalpati siMhodaraM matipragalbhaH / bharatenAhaM dUto visarjitastava pArzve // 19 // AjJApayati tvAM bharataH samudraparyantavasumatinAthaH / yathA mA kuru virodhaM samakameva vajrakarNena // 100 // siMhodaraH proktaH kiM guNadoSAnnajAnati bharataH / yadi vinayamatigatAnAM bhRtyAnAM prabhuH prasIdanti // 10 // mamaiSa vajrako vinayaparAGmukhamAnito muditaH / etasya paramopAyaM karomi kiM tava cintayA ? // 102 // bhaNati tataH saumitriH kiM tava bahubhirjalpitavyaiH / etasya kSamasva sarvaM siMhodara ! mama vacanena // 103 // zrutvA vacanametadbhaNati ca siMhodaraH paramaruSTaH / yastasya vahati pakSaM so'pi mayeva hantavyaH // 104 / / punarapi bhaNati kumAro mama vacanaM zruNu sarvasaMkSepam / saMdhi vA kuruSvAdya maraNaM vA laghu pratIccha // 105 // evaM ca bhaNitamAtre saMkSubdhA sakalapArthivAsthAnI / nAnAceSTAkUlitA nAnAdurvacanakallolAH // 106 / / 1. piiiN-prty0| Jain Education Intematonal For Personal & Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vajjayaNNauvakkhANaM-33/93-121 313 kei bhaDA sahasa tti ya, ukkaDDeUNa tattha churiyaao| sigdhaM ciya saMpattA, tassa vahatthujjayamaIyA // 107 // taMveDhiuM pavattA, masagA iva pavvayaM samanteNaM / aha so bhaujjhiyamaNo, jujjhai samayaM riubhaDehiM // 108 // karayalaghAyAhi bhaDA, keetthA''haNai calaNapaharehiM / javAbaleNa keI, keI pADai bhuyabaleNaM // 109 // joheNa haNai johaM, paNhipahAreNa kuNai nijjIvaM / annaM vidinnapaTuiM, vajjai ya ahomuhaM paDiyaM // 110 // evaM sA bhaDaparisA, bhaggA daTTaNa uTThio rAyA / sIhoyaro turanto, mattamahAgayavarArUDho // 111 // turaya-raha-kuJjaresuya, annesu bhaDesu baddhakavaesu / veDhei lakkhaNaM so, meho bva raviM jalayakAle // 112 // daTThaNa AvayantaM, riusennaM savvao samanteNaM / somittI gayakhambhaM, ummUlUNa abhiTTo // 113 // gaya-turaya-dappiyabhaDe, pahaNai parihatthadacchaucchAho / cakkaM va samAiddhaM, taM riusennaM bhamADei // 114 // hayamANavahiyajohaM, bhaggaM taM riubalaM paloei / dasauranayarAhivaI, jaNasahio gouraniviTTho // 115 // sAhu tti sAhu logo, jaMpai ekveNimeNa vIreNaM / bhaggaM suhaDANIyaM, sIheNa va mayakulaM sayalaM // 116 // bhaggA bhaNanti suhaDA, kiM eso dANavo suro kAlo ? / ekko johei balaM, samarasamattho mahApuriso // 117 // bhayavihalaveviraGga, gantuM sIhoyaraM rahArUDhaM / uppaiUNA''yaDDai, dharaNiyalatthaM kuNai vIro // 118 // niyayaMsuyagalagahiyaM, purao kAUNa jaha ya balivaI / paumassa sannigAsaM, somittI nei tUranto // 119 // sIhoyaramahilAo, jaMpanti vimukknynnslilaao| paibhikkhaM dehi pahU ! amhaM saraNaM asaraNANaM // 120 // so bhaNai rukkhasaNDaM, jaM pecchaha amha suviulaM purao / ullambemi haNeuM, eyaM sIhoyaraM sigdhaM // 121 // ke'pi bhaTAH sahaseti cAvakRSya tatra chUrikAH / zIghrameva saMprAptAstasya vadhArthodyatamatayaH // 107 // taM veSTa yituM prAptA mazakA iva parvataM samantataH / atha sa bhayojhjitamanA yudhyate samaM ripubhaTaiH // 108 / / karataladhAtairbhaTAH katipayA Ahanyante caraNaprahAraiH / javAbalena ke'pi ke'pi pAtyante bhUjAbalena // 109 / / yodhena hanti yodhaM pANiprahAreNa karoti nirjIvam / anyaM vidattapRSTi vrajati cAdhomukhaM patitam // 110 // evaM sA bhaTaparSad bhagnA dRSTavotthito rAjA / siMhodarastvaranmANamattamahAgajavarAruDhaH // 11 // turaga-ratha-kuJjaraizcAnya TairbaddhakavacaiH / veSTayati lakSmaNaM sa megha iva raviM jaladakAle // 112 // dRSTavA''patadripusainyaM sarvataH samantataH / saumitri rgajastambhamunmUlya pravRttaH // 113 / gaja-turaga-darpitabhaTAnprahanti paripUrNadakSotsAhaH / cakramiva samAviddhaM taM ripusainyaM bhrAmayati // 114 // hatamAnavadhitayodhaM bhagnaM taM ripubalaM pralokate / dazapuranagarAdhipatirjanasahito gopUraniviSTaH // 115 // sAdhviti sAdhu loko jalpati ekenAnena vIreNa / bhagnaM subhaTAnIkaM siMheneva mRgakulaM sakalam // 116 / / bhagnA bhaNanti subhaTAH kimeSa dAnavaH sura: kAla: ? / eko yudhyate balaM samarasamartho mahApuruSaH // 117 // bhayavivhalavepitAGgaM gatvA siMhodaraM rathAruDham / utpatyAkRSati dharaNitalasthaM karoti vIraH // 118 // nijAMzukagalagRhItaM purataH kRtvA yathA ca balIvardam / padmasya sakAzaM saumitri nayati tvaramANaH // 119 // siMhodaramahilA jalpanti vimuktanayanasalilA: / patibhikSAM dehi prabho ! asmAkaM zaraNamazaraNAnAm // 120 // sa bhaNati vRkSaSaNDaM yatpazyatAsmatsuvipulaM purataH / ullambayAmi hatvainaM siMhodaraM zIghram // 121 // pauma. bhA-2/16 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 paumacariyaM so tANa ruyantINaM, nIo sIhoyaro gurusamIvaM / kahio ya lakkhaNeNaM, esa pahU ! vajjakaNNariU // 122 // sIhoyaro paNAma, kAUNaM bhaNai paumaNAhaM so / na ya haM jANAmi phuDaM, ko si tumaM deva ! etthA''o? // 123 // jaMANavesi sAmiya ! savvaM pi karemi tujjha bhicco hN| bhaNio ya kuNasu-saMdhi, samayaM ciya vajjakaNNeNaM // 124 // tAva cciya AhUo, hieNa puriseNa dasaurAhivaI / sigdhaM ca samaNupatto, payAhiNaM kuNai jiNabhavaNe // 125 // candappahassa paDimaM, thoUNaM rAghavaM suhAsINaM / saMbhAsei pahaTTho, sIyaM ca sasaMbhamasiNehaM // 126 // dehAikusalapuvvaM, paripuccheUNa tattha uvaviTTho / kusaleNa bhadda ! tujhaM, amha vi kusalaM bhaNai rAmo // 127 // vaTTai jAvullAvo, samAgao tAva vijjuyaGgo vi / paumaM sIyAe samaM, paNamiya tattheva uvaviTTho // 128 // rAmeNa vajjayaNNo, bhaNio sAhu tti jiNamae diTThI / girirAyacUliyA iva, na kampiyA kusuivAteNaM // 129 // namiUNa jiNavarindaM, bhavohamahaNaM tilogaparimahiyaM / kaha anno paNamijjai, imeNa varauttimaGgeNaM? // 130 // to bhaNai vajjakaNNo, avasIyantassa vasaNapaDiyassa / puNNehi majjha supurisa ! jAo cciya bandhavo tuhayaM // 131 // bhaNio ya vajjayaNNo, rAmakaNidveNa jaM tume iTuM / taM ajja bhaNasu sigdhaM, savvaM saMpADaissAmi // 132 // to bhaNai taNAINa vi, pIDaM necchAmi savvajIvANaM / maha vayaNeNa mahAjasa ! muJjasu sIhoyaraM eyaM // 133 // evaM bhaNie jaNeNaM, ugghuTuM sAhu sAhu sAhu tti / sIhoyaro ya mukko, vayaNeNaM vajjayaNNassa // 134 // pII kayA ya doNha vi, samayasamAvannapaNayapamuhANaM / niyayanayarIe addhaM, tassa ya sIhodaro dei // 135 // AsANa gayavarANaM, kuNai hiraNNassa samavibhAgaNaM / sIhoyaro ya taTTho, dei cciya vajjakaNassa // 136 // sa tAsAM rudantInAM nItaH siMhodaro gurusamIpam / kathitazca lakSmaNeSa prabho ! vajrakarNaripuH // 122 / / siMhodaraH praNAmaM kRtvA bhaNati padmanAbhaM saH / na cAhaM jAnAmi sphuTaM ko'si tvaM deva ! atrAgataH // 123 / / yadAjJApayasi svAmin ! sarvamapi karomi tava bhRtyo'ham / bhaNitazca kuru saMdhi, samakameva vajrakarNena // 124 / / tAvadevAhuto hitena puruSeNa dazapurAdhipatiH / zIghraM ca samanuprAptaH pradakSiNAM karoti jinabhavane // 125 // candraprabhasya pratimA stutvA rAghavaM sukhAsInam / saMbhASate prahRSTa: sItAM ca sasaMbhramasneham // 126 // dehAdikuzalapUrvaM paripRcchaya tatropaviSTaH / kuzalena bhadra ! tavAsmAkamapi kuzalaM bhaNati rAmaH // 127 // vartate yAvadullApaH samAgatastAvadvidyudaGgo'pi / padmaM sItayA samaM praNamya tatraivopaviSTaH // 128 / / rAmeNa vajrako bhaNitaH sAdhviti jinamate dRSTiH / girirAjacUlikeva na kampitA kuzrutivAdena // 129 // natvA jinavarendraM bhavaudhamathanaM trilokaparimahitam / kathamanyaH praNamyate anena varottamAGgena ? ||130||th tato bhaNati vajrakarNo 'vasIdato vyasanapatitasya / puNyairmama supuruSa ! jAta eva bandhustvam // 131 // bhaNitazca vajrakarNo rAmakaniSThena yattaveSTam / tadadya bhaNa zIghraM sarvaM saMpAdayiSyAmi // 132 // tadA bhaNati taNAdInAmapi pIDAM necchAmi sarvajIvAnAma / mama vacanena mahAyazaH ! maJca siMhodaramenama // 133 // evaM bhaNite janenoddhRSTaM sAdhu sAdhu sAdhviti / siMhodarazca mukto vacanena vajrakarNasya // 134 / / prItiH kRtvA ca dvayorapi samayasamApannapraNatapramukhayoH / nijanagaryA ardhaM tasya ca siMhodaro dadAti // 135 // azvAnAM gajavarANAM karoti hiraNyasya samavibhAgena / siMhodarazca tuSTo dadAtyeva vajrakarNAya // 136 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 315 vajjayaNNauvakkhANaM-33/122-148 jiNadhammapabhAveNaM, tattha gayANaM ca kuNDalaM divvaM / sIhoyareNa dinnaM, tuDeNaM vijjuyaGgassa // 137 // to dasaurAhiveNaM, duhiyAo tANa aTTha dinnaao|aabhrnnbhuusiyaao, sigdhaM purao ya ThaviyAo // 138 // sIhoyaramAIhiM, annehi vi patthivehi kannANaM / thaNajahaNasAliNINaM, sayANi tiNNeva dinnAiM // 139 // to lakkhaNo pavutto, na ya mahilAsaMgaheNa me kajjaM / jAva ya na bhuyabaleNaM, samajjiyaM attaNo rajjaM // 140 // bharahassa sayaladesaM, mottUNaM malayapavvae amhe / kAUNa paiTThANaM, niyayapuraM AgamissAmo // 141 // eyANa ahaM taiyA, pANiggahaNaM karemi kannANaM / bhaNiyaM ca evameya, savvehi vi naravarindehiM // 142 // suNiUNa vayaNameyaM, tattha visaNNAo raaydhuuyaao| ghaNavirahajalAvatte, sogasamuddammi paDiyAo // 143 // evaM te naravasabhA.vimaNao geNhiUNa dhyaao| niyayadharANi uvagayA. dasarahapatte paNamiUNaM // 144 // tattheva jiNahare te, rattiM gamiUNa aruNavelAe / puNaravi pahaM pavannA, vaccanti suhaM jahicchAe // 145 // ceiyaharaM pabhAe, sunnaM dadruNa jaNavao savvo / gharavAvAravimukko, jAo cciya tANa sogeNaM // 146 // vajjakapaNeNa samayaM, jAyA sIhoyarassa varapII / sammANa-dANa-gamaNAiesu parivaDDiyasiNehA // 147 // ___ evaM te mandamandAM dasarahataNayA meiNI saMcarantA, nANAgandhAipuNNe taruNataruphale bhuJjamANA pbhuue| pattA te kUvavadaM bahubhavaNa-mahAvappa-vAvIsamiddhaM, ujjANe sanniviTThA vimalakusumie mattabhiGgANugIe // 148 // iya paumacarie vajjayaNNauvakkhANo nAma tettIsaimo uddesao samatto // jinadharmaprabhAvena tatra gatAnAM ca kuNDalaM divyam / siMhodareNa dattaM tuSTena vidyudaGgasya // 137 / / tato dazapurAdhipena duhitarastayoraSTaudattAH / AbharaNabhUSitAH zIghraM puratazca sthApitAH // 138 // siMhodarAdibhiranyairapi pArthivaiH kanyAnAm / stanajaghanazAlinInAM zatAni triNyeva dattAni // 139 // tato lakSmaNaH prokto na ca mahilAsaMgraheNa me kAryam / yAvacca na bhujabalena samarjitamAtmano rAjyam // 140 // bharatasya sakaladezaM muktvA malayaparvate vayam / kRtvA pratiSThAnaM nijapuramAgamiSyAmaH // 141 / / eteSAmahaM tadA pANigrahaNaM karomi kanyAnAm / bhaNitaM caivametatsarvairapi naravarendraiH // 142 // zrutvA vacanametattatra viSaNNA rAjaduhitaraH / ghanavirahajalAvarte zokasamudre patitAH // 143 / / evaM te naravRSabhA vimanaso gRhItvA duhitRRn / nijagRhANyupagatA dazarathaputrau praNamya // 144|| tatraiva jinagahe tau rAtriM gamayitvAruNavelAyAm / punarapi pathaM prapannau vrajantau sukhaM yathecchayA // 145 // caityagRhaM prabhAte zUnyaM dRSTvA janapada: sarvaH / gRhavyApAravimukto jAta eva tayoH zokena // 146 // vajrakarNena samaM jAtA siMhodarasya varaprItiH / sanmAna-dAna-gamanAdibhiH parivardhitasnehA // 147 / / evaM tau mandamandaM dazarathatanayau medinIM saMcarantau / nAnAgandhAdipUrNAni taruNataruphalAni bhuJjamAnau prabhUtAni / prAptau tau kupapadraM bahubhavana-mahAvapra-vApI samRddhamudyAne sanniviSTau vimalakusumite mattabhRGgAnugIte // 148 // ||iti padmacaritre vajrakarNepAkhyAno nAma trayatriMzattama uddezaH samAptaH // 1. savaNeNa-pratya0 / 2. meiNi-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 34. sIhodara-raddabhUi-vAlikhillovakkhANANi || tANaM ciya ujjANe, acchantANaM tisAbhibhUyANaM / salilatthI tUranto, somittI saravaraM patto // 1 // tAva cciya nayarAo, rAyasuo Agao saravaraM taM / kIlai jaNeNa samayaM, nAmaM kallANamAlo tti // 2 // pecchai tIrAvatthaM, sarassa so lakkhaNaM laliyarUvaM / pesei tassa purisaM, vammahasaratADiyasarIro // 3 // gantUNa paNamiUNa ya, bhaNai pahU ! eha aNuvaroheNaM / tuha darisaNussavasuhaM, narindaputto ihaM mahai // 4 // paricintiUNa ko vi hu, doso saMpatthio ya somittI / komalakaraggagahio, bhavaNaM ciya pesio teNaM // 5 // ekkAsaNe niviTTho, pucchai so lakkhaNaM kao si tumaM / etthA''gao mahAjasa !?, kiM nAmaM te parikahehi ? // 6 // so bhaNai vippaMutto, maha bhAyA ciTThae varujjANe / jAvaya na tassa udayaM, vaccAmi tao kahisse haM // 7 // to bhaNai narAhivaI, etthaM ciya bhoyaNaM bahuviyappaM / uvasAhiyaM maNojjaM, ANijjau so ihaM ceva // 8 // vIsajjio turanto, paDihAro kANaNe suhaniviTTha / daTTaNa paumanAhaM, kuNai paNAmaM sasIyassa // 9 // bhaNai ya to paDihAro, sahoyaro deva ! tujjha varabhavaNe / ciTThai visajjio haM, nayarAhivaINa pAsaM te // 10 // sAmiya! kuNasu pasAyaM, pavisasu nayarAhivassa varabhavaNaM / vayaNeNa tassa calio, sIyAe samaM paumanAho // 11 // || 34. siMhodara-sdabhUti-vAlikhillopAkhyAnAni / teSAmevodyAna AsInAnAM tRSAbhibhUtAnAm / salilArthI tvaramANa:saumitriH sarovaraM prAptaH // 1 // tAvadeva nagarAdrAjasuta AgataH sarovaraM tam / krIDati janena samakaM nAma kalyANamAla iti // 2 // pazyati tIrAvasthaM sarasaH sa lakSmaNaM lalitarupam / preSayati tasya puruSaM kAmazaratADitazarIraH // 3 // gatvA praNamya ca bhaNati prabho ! ehyanuparodhena / tava darzanotsavasukhaM narendraputra iha kAkSate // 4 // paricintya na ko'pi khalu doSaH saMprasthitazca saumitriH / komalakaragRhIto bhavanameva preSitastena // 5 // ekAsane niviSTaH pRcchati sa lakSmaNaM kuto'si tvam / atrAgato mahAyazaH ! kiM nAma te parikathaya ? // 6 // sa bhaNati viprayoge mama bhrAtA tiSThati varodyAne / yAvacca na tasyodakaM gacchAmi tataH kathayiSye'ham // 7 // tadA bhaNati narAdhipatiratraiva bhojanaM bahuvikalpam / upasAdhitaM manojJamAnIyate sa ihaiva / / 8 / / visarjitastvaramANanpratihAra: kAnane sukhaniviSTam / dRSTvA padmanAbhaM karoti praNAmaM sasItam / / 9 / / bhaNati ca tadA pratihAra: sahodaro deva ! tava varabhavane / tiSThati visarjito'haM nagarAdhipatinA pAzrvaM tava // 10 // svAmin ! kuru prasAdaM praviza nagarAdhipasya varabhavanam / vacanena tasya calitaH sItAyAH samaM padmanAbhaH // 11 // 1. vippaoge mai-mu0 / 2. jAva ya tassa aMtaM0ma0 / 3. iha ceva ya bhoyaNaM-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 sIhodara-svabhUi-vAlikhillovakkhANANi-34/1-24 abbhuTThio ya ento, lacchInilaeNa jaNasamaggeNaM / dinnAsaNovaviTTho, rAmo sIyAe sAhINo // 12 // savvammi supaDiutte, kAuM majjaNaya-bhoyaNAIyaM / paumo lakkhaNasahio, pavesio teNa varabhavaNaM // 13 // pAesu paNamiUNaM, jaMpai tAeNa pesio duuo| maha suNasu deva ! tubbhe, paramatthaM sArasabbhAvaM // 14 // to ujjhiUNa lajjA, oiMdhai kaJcayaM sriiraao|surjuvi vva maNaharA, najjai saggAu pabbhaTThA // 15 // diTThA varakannA sA, jovvaNa-lAyaNNa-kantipaDipuNNA / lacchi vva kamalarahiyA, bhavaNasirI ceva paccakkhA // 16 // taM bhaNai paumanAho, bhadde ! kiM eriseNa veseNa / kIlasi varataNuyaGgI, kanne ! niyayammi rajjammi ? // 17 // lajjoNauttimaGgI bhaNai ya nisuNehi deva ! vittantaM / nAmeNa vAlikhillo, iha purasAmI naravarindo // 18 // tassa puhai tti mahilA, sA gurubhArA kayAi saMpannA / mecchAhiveNa jujjhe, baddho so naravaI taiyA // 19 // suNiUNa vAlikhillaM, baddhaM sIhoyaro bhaNai sAmI / jo iha gabbhuppanno, hohI putto u so rajje // 20 // tatto u ahaM tujAyA, mantINa subuddhinAmadheeNaM / sIhoyarassa siTuM, sAmiya ! putto samuppanno // 21 // bAlattaNammi iyaM, nAmaM kallANamAliNI majjhaM / navaraM ciya sabbhAvaM, mantI jaNaNI ya jANanti // 22 // kAUNa purisavesaM, gurUhi rajjAhivo prijhuvio|ahyN tu pAvakammA, mahilA tumhaM samakkhAyaM // 23 // to kuNaha pasAyaM me, tAyaM moeha mecchapaDibaddhaM / gurusoyajalaNataviyaM, imaM sarIraM suhAveha // 24 // abhyutthitazcAyAnlakSmInilayena janasamagreNa / dattAsanopaviSTo rAmaH sItAyAH svAdhInaH // 12 // sarvasminsuprayukte kRtvA majjana-bhojanAdikam / padmo lakSmaNasahitaH pravezitastena varabhavanam // 13 // pAdayoH praNamya jalpati tAtena preSito dUtaH / mama zruNu deva ! tvaM paramArthaM sArasadbhAvam // 14 // tadojjhitvA lajjAmavamuJcati kaJcukaM zarIrAt / surayuvatIva manoharA jJAyate svargAtprabhraSTA // 15 // dRSTA varakanyA sA yauvana-lAvaNya-kAntiparipUrNA / lakSmIriva kamalarahitA bhavanazrIriva pratyakSA // 16 / / tAM bhaNati padmanAbho bhadre ! kimidRzena vezena / krIDasi varatanvAgI kanye ! nije rAjye ? // 17 // lajjAvanatottamAgI bhaNati ca niHzruNu deva ! vRttAntam / nAmnA vAlikhilla iha purasvAmI naraverandraH // 18 // tasya pRthivIti mahilA sA gurubhArA kadAcitsaMpannA / mlecchAdhipena yuddhe baddhaH sa narapatistadA // 19 // zrutvA vAlikhilyaM baddhaM siMhodaro bhaNati svAmin / ya iha garbhamutpanno bhaviSyati putrastu sa rAjye // 20 // tato'haM tu jAtA mantriNA subuddhinAmadheyena / siMdodarasya ziSTaM svAmin ! putraH samutpannaH // 21 // bAlattve racitaM nAma kalyANamAlinI mama / navarameva sadbhAvaM mantrI jananI ca jAnItaH // 22 // kRtvA puruSavezaM gurubhI rAjyAdhipaH paristhApitaH / ahaM tu pApakarmA mahilA tubhyaM samAkhyAtam // 23 // tataH kuruta prasAdaM me tAtaM mocayata mlecchapratibaddham / guruzokajvalanatApitamidaM zarIraM sukhAyata // 24 // 1. lajja-pratya0 / 2. avamuJcati-tyajati / 3. tubbhaM smkkhaayaa-mu0| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 paumacariyaM sIhoyaro vi rAyA, na ya tassa vimoyaNaM pahU ! kuNai / jaM ettha visayadavvaM, niyayaM pesemi mecchANaM // 25 // nayaNaMsue muyantI, rAmeNA''sAsiyA sasIeNaM / bhaNiyA ya lakkhaNeNaM, maha vayaNaM suNasu taNuyaGgI ! // 26 // rajjaM karehi sundari !, imeNa veseNa tAva bhayarahiyA / moemi jAva tujjhaM, piyaraM kaiesu diyahesu // 27 // evabhaNiyammi tosaM, jaNae va vimoie gayA bAlA / ullasiyaromakUvA, sahasa tti samujjalA jAyA // 28 // divasANi tiNNi vasiuM, tatthujjANe maNohare ramme / sIyAe samaM doNNi vi, viNiggayA suhapasuttajaNe // 29 // aha vimalammi pahAe, sA kannA te tarhi apecchantI / royai kaluNaM mayacchI, sogApatreNa hiyaeNaM // 30 // evaM ujjANAo, niyayapuraM pavisiUNa sA kannA / rajjaM karei nayare, teNaM ciya purisaveseNaM // 31 // aha te kameNa pattA, vimalajalaM nammayaM suvitthiNNaM / cakkAya- haMsa-sArasa-kala-mahuruggIyasaddAlaM // 32 // saMkhubhiyamayara-kacchva-macchsamucchaliyaviluliyAvattaM / taralataraGgubbhAsiya-jalahatthivimukkasikkAraM // 33 // yA samaM doNi vi, lIlAe nammayaM samuttiNNA / viJjhADaviM pavannA, ghaNataruvara - sAvayAiNaM // 34 // pantheNa saMcarantA, vArijjantA va govapahiehiM / varavasabhalIlagAmI, kiMcuddesaM vaikkantA // 35 // aha bhaNai jaNayataNayA, vAmadisAvaTThio kdduyrukkhe| bAharai imo riTTho, sAmiya ! kalahaM niveei // 36 // anno ya khIrarukkhe, bAharamANo jayaM parikahei / bhaNiyaM mahAnimitte, hoi muhuttantare kalaho // 37 // siMhodaro'pi rAjA na ca tasya vimocanaM prabho ! karoti / yadatra viSayadravyaM nityaM preSayAmi mlecchAnAm // 25 // nayanAzruNi muJcantI rAmeNA''zvAsitA sasItena / bhaNitA ca lakSmaNena mama vacanaM zruNu tanvADgini ! // 26 // rAjyaM kuru sundari ! anena vezena tAvadbhayarahitA / mocayAmi yAvattava pitaraM katipayaiH divasaiH // 27 // evaM bhaNite toSaM janaka iva vimocite gatA bAlA / ullasitaromakUpA sahaseti samujjvalA jAtA // 28 // divasAni triyuSitvA tatrodyAne manohare ramye / sItAyAH samaM dvAvapi vinargatau sukhaprasuptane // 29 // atha vimale prabhAte sA kanyA tAMstatrApazyantI / roditi karuNaM mRgAkSiH zokApannena hRdayena // 30 // evamudyAnAnnijapuraM pravizya sA kanyA / rAjyaM karoti nagare tenaiva puruSavezena // 31 // I atha te kameNa prAptA vimalajalAM narmadAM suvistIrNAm / cakravAk- haMsa- sArasa-kalamadhurodgItazabdAlAm // 32 // saMkSubdhamakara-kacchapa-matsyasamucchalitavilulitAvarttAm / taralataraGgodbhASitajalahastivimuktasitkArAm // 33 // sItAyAH samaM dvAvapi lIlayA narmadAM samuttIrNau / vidhyATavIM prapannau ghanatarUvarazvApadAkIrNam // 34 // pathena saMcarantau vAryamANAviva gopapathikaiH / varavRSabhalIlAgAminau kiMciduddezaM vyatikrAntau // 35 // atha bhaNati janakatanayA vAmadigavasthitaH kaTukavRkSe / vyAvaharatyayaM riSTaH svAmin ! kalahaM nivedayati ||36|| anyazca kSIravRkSe vyAharamANo jayaM parikathayati / bhaNitaM mahAnimitte bhavati muhUtAntare kalahaH ||37|| 1. samujjayA - pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIhodara-raddabhUi-vAlikhillovakkhANANi-34/25-50 thovantaraM niviTThA, puNaravi vaccanti aDavipahahuttA / purao mecchANa balaM, tAva ya pecchanti masivaNNaM // 38 // mecchANa samAvaDiyA, doNNi vi saravarasayANi muJcantA / taha jujjhiuM pavattA, jaha bhaggA'NAriyA savve // 39 // aha te bhaudduyamaNA, gantUNa kahenti niyayasAmissa / mahayA baleNa so vi ya, purao ya uvaTThio tANaM // 40 // micchA kAgoNandA, vikkhAyA mahiyalammi te sUrA / je sayalapatthivesu vi, na ya saMgAmammi bhaJjanti // 41 // davaNa uccharantaM, mecchabalaM pAuse vva ghaNavandraM / lacchIhareNa etto, ruTeNaM valaiyaM dhaNuyaM // 42 // apphAliyaM sarosaM, cAvaM lacchIhareNa sahasa tti / jeNaM taM mecchabalaM, bhIyaM AgampiyaM sahasA // 43 // daTTaNa niyayasennaM, saMbhantaM bhayapaDantadhaNu-khaggaM / oyariya rahavarAo, paNamai to mecchasAmanto // 44 // jaMpai kosambIe, vippo vesANalo tti nAmeNaM / bhajjA se paibhattA, tIe haM kucchisaMbhUo // 45 // nAmeNa ruddabhUI, bAlapabhUIe dudrukammakaro / gahio ya coriyAe, sUlAe nirovio bhettuM // 46 // kAruNNamuvagaeNaM, vaNieNa vimoio tahiM santo / etthA''gao bhamanto, kAgonandAhivo jAo // 47 // iha ettiyammi kAle, balavantA jai vi patthivA bahave / maha diTThigoyaraM te, asamatthA raNamuhe dhariuM // 48 // so haM nirANukampo, darisaNametteNa tumha bhybhiio| calaNesu esa paDio, bhaNaha lahuM kiM karemi ? tti // 49 // paumeNa tao bhaNio, kivAluNA jai kareha maha vayaNaM / moehi bandhaNAo, narAhivaM vAlikhillaM taM // 50 // stokAntaraM niviSTAH punarapi vrajanti aTavIpathAbhimukhAH / purato mlecchAnAM balaM tAvacca pazyanti masIvarNam // 38 // mlecchAnAM samApatitau dvAvapi zaravarazatAni muJcantau / tathA yoddhaM pravRttau yathA bhagnA anAryAH sarve // 39 // atha te bhayopadrutamanaso gatvA kathayanti nijasvAminaH / mahatA balena so'pi ca puratazcopasthitastayoH // 40 // mlecchAH kAkonandA vikhyAtA mahItale te zUrAH / ye sakalapArthivairapi na ca saMgrAme bhajyante // 41 // dRSTvocchalantaM mlecchabalaM prAvRSIva ghanavRndam / lakSmIdhareNeto ruSTena valayitaM dhanuSkam // 42 // AsphAlitaM saroSaM cApaM lakSmIdhareNa sahaseti / yena tanmlecchabalaM bhItamAkampitaM sahasA // 43 // dRSTvA nijasainyaM saMbhrAntaM bhayapataddhanUkhaDgam / avatIrya rathavarAtpraNamati tadA mlecchasAmantaH // 44 // jalpati kozAmbyAM vipro vaizvAnala iti nAmnA / bhAryA tasya patibhaktA tasyA ahaM kukSisaMbhUtaH // 45 // nAmnA rudrabhUti balaprabhRti duSTakarmakaraH / gRhItazca caurikayA zUlAyAM nirupito bhettum // 46 // kAruNyamupAgatena vaNijA vimocitastatra san / atrA''gato bhramankAkonandAdhipo jAtaH // 47 // ihaitAvati kAle balavanto yadyapi pArthivA bahavaH / mama dRSTigocaraM te'samarthA raNamukhe dhartum // 48 // so'haM niranukampo darzanamAtreNa tava bhayabhItaH / caraNayoreSapatito bhaNa laghu kiM karomIti // 49 // padmena tato bhaNitaH kRpAlunA yadi karoti mama vacanam / muJca bandhanAnnarAdhipaM vAlikhilyaM tam // 50 // 1. aakmpitm| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 paumacariyaM jaM ANavesi sAmiya!, evaM bhaNiUNa vAlikhillaM so / moei bandhaNAo, sammANaM se paraM kuNai // 51 // nIo paumasayAsaM, paNamai ya puNo puNo pasaMsanto / jaM bandhaNAu mukko, ahayaM tumhaM pasAeNaM // 52 // bhaNio ya rAghaveNaM, iTThajaNasamAgamaM lahasu sigdhaM / jANihisi savvameyaM, niyayapuri patthio santo // 53 // calio ya vAlikhillo, paNaiMkAUNa ruddabhUI ya / paumo mecchAhivaI, Thaviya vase vaccai paheNaM // 54 // rAyA vi vAlikhillo, saMpatto ruddabhUiNA samayaM / pavisarai kUvavaI, bandijaNugghuTThajayasaddo // 55 // ciravippaogaduhiyA, paNamai kallANamAliNI piyaraM / teNa vi ya uttamaGge, dhUyA paricumbiyA tayaNu // 56 // puhavI vi mahAdevI, parituTThA pulaiesu aGgesu / saMbhAsiyA saNehaM, bhiccA ya sanAgarA savve // 57 // pahAo mahArahasuo, samayaM ciya ruddabhUiNA etto / AharaNa-rayaNa-kaNayAiesu pUei mecchvii||58|| saMpUio payaTTo, AuccheUNa mecchasAmanto / saMpatto niyayapuraM, ramai suhaM vAlikhillo vi // 59 // soUNa dhIrassa viceTThiyaM te, sIhodarAI bahave nirndaa| pasaMsamANA vimalaM jasohaM, jAyA sasaGkA paumassa niccaM // 60 // // iya paumacarie vAlikhillauvakkhANaM nAma cautIsaimo uddesao samatto // yadAjJApayasi svAmInevaM bhaNitvA vAlikhilyaM saH / muJcati bandhanAtsanmAnaM tasya paraM karoti // 51 // nItaH padmasakAzaM praNamati ca punaH punaH prazaMsan / yadbandhanAnmukto'haM tava prasAdena // 52 // bhaNitazca rAdhaveneSTajanasamAgame labhasva zIghram / jJAsyasi sarvametannijapuraM prasthitaH san // 53 // calitazca vAlikhilyaH praNatiM kRtvA rudrabhUtiJca / padmo mlecchAdhipatiM sthApayitvA vaze gacchati pathena // 54|| rAjA'pi vAlikhilyaH saMprApto rudrabhUtinA samakam / pravizati kUpapadraM bandijanoddhRSTajayazabdaH // 55 // ciraviprayogadukhitA praNamati kalyANamAlinI pitaram / tenApi cottamAGge duhitA paricumbitA tadanu // 56 // pRthivyapi mahAdevI parituSTA pulakitairaGgaiH / saMbhASitAH snehaM bhRtyAzca sanAgarAH sarve // 57 / snAto mahArathasutaH samakameva rudrabhUtinetaH / AbharaNa-ratna-kanakAdikaiH pUjayati mlecchapatim // 58|| saMpUjitaH pravRtta ApRcchaya mlecchasAmantaH / saMprApto nijapuraM ramate sukhaM vAlikhilyo'pi // 59 // zrutvA dhIrasya viceSTitaM te siMhodarAdayo bahavo nrendraaH| prazaMsanto vimalaM yaza aughaM jAtAH sazakAH padmasya nityam // 60 // // iti padmacaritre bAlikhilyopAkhyAnaM nAma catustriMzattama uddezaH samAptaH // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 35. kavilovakkhANaM / aha te kameNa vijhaM, aikkameUNa pAviyA visayaM / majjheNa vahai tAvI, jassa naI nimmalajalohA // 1 // vaccantANuddeso, jAo jalavajjio araNNami / tAva cciya aigADhaM, sIyA taNhaM samuvvahai // 2 // bhaNai paumaM vi sIyA, sUsai kaNTho mahaM aitisAe / parisamajaNiyaM ca taNU, tamhA udayaM samANeha // 3 // hatthAvalambiyakarA, bhaNiyA rAmeNa peccha Asanne / gAmaM tuGgavaragharaM, ettha tumaM pANiyaM piyasu // 4 // eva bhaNiUNa saNiyaM, saNiyaM saMpatthiyA'ruNaggAme / gehammi ya uvaviTThA, kavilassa u Ahiyaggissa // 5 // taM bambhaNIe dinnaM, pIyaM sIyAe sIyalaM salilaM / tAva cciya raNNAo, saMpatto takkhaNaM kavilo // 6 // taruphala-samihakkanto, kmnnddlugghiyuchvittiio|aikohnno visIlo, uluyamuho kakkaDacchIo // 7 // te tattha sanniviTThA, daTTaNaM bambhaNI bhaNai ruTTho / eyANa gharapaveso, kiM te dino mahApAve ? // 8 // pahareNuilacalaNA, mA me uvahaNaha aggihottagharaM / tubbhe nipphiDaha lahuM, kiM acchaha ettha nillajjA ? // 9 // to bhaNai jaNayadhUyA, imeNa duvvayaNaagginivaheNaM / daDhe sarIrayaM me, raNNaM va jahA vaNadaveNaM // 10 // aDavIsu varaM vAso, samayaM hariNesu jattha sacchando / na ya erisANi sAmiya !, suvvanti jahiM duvayaNAI // 11 // [ 35. kapilopAkhyAnam atha te krameNa vindhyamatikramya prAptA viSayam / madhyena vahati tApI yasya nadI nirmalajalaughA // 1 // vrajatAmuddezo jAto jalavarjito'raNye / tAvaccaivAtigADhA sItA tRSNAM samudvahati // 2 // bhaNati padmamapi sItA zuSyate kaNTho mamAtitRSayA / parizramajanitaM ca tanUstasmAdudakaM samAnaya // 3 // hastAvalambitakarA bhaNitA rAmeNa pazyAsanne / grAmaM tuGgavaragRhamatra tvaM jalaM pIba // 4 // evaM bhaNitvA zanaiH zanaiH saMprasthitA'ruNagrAme / gRhe copaviSTAH kapilasya tvAhitAgneH // 5 // tad brAhmaNyA dattaM pItaM sItayA zItalaM salilam / tAvadevAraNyAtsaMprAptastatkSaNaM kapilaH // 6 // taruphalasamidhAkAntaH kamaNDalodgrAhItoJcchavRttiH / atikrodhano vizIla ulluNThamukhaH karkaTAkSiH // 7 // tAn tatra sanniviSTAn dRSTvA brAhmaNI bhaNati ruSTaH / eteSAM gRhapravezaH kiM tvayA datto mahApApa: ? // 8 // pathareNumalinacaraNA mA ma upaghnantvagnihotragRham / yUyaM nispheTayata laghu kimAdhvamatra nirlajjA: ? // 9 // tadA bhaNati janakadahitA'nena darvacanAgninivahena / dagdhaM zarIraM me'raNyamiva yathA vanadavena // 10 // aTaviSu varaM vAsaH samaM hariNairyatra svacchandaH / na cetAdRzAni svAminyUyante yatra durvacanAni // 11 // 1. ulluNThamuho-mu0 / 2. baMbhaNi-pratya0 / pauma. bhA-2/17 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 paumacariyaM loNa tattha baDuo, vArijjanto vi gAmavAsINaM / na pasijjai duTTappA, bhaNai ya gehAo nipphiDaha // 12 // AruTTho somittI, gADhaM duvvayaNapharusaghAehiM / calaNesu geNhiUNaM, ahomuhaM bhAmaI vippaM // 13 // bhaNio ya rAghaveNaM, lakkhaNa ! na ya erisaM havai juttaM / mellehi imaM vippaM, pAvaM ayasassa AmUlaM // 14 // samaNA ya bambhaNA vi ya, go pasu itthI ya bAlayA vuDDhA / jai vi hu kuNanti dosaM, taha vi ya ee na hantavvA // 15 // mottUNa bambhaNaM taM, somittI rAghavo saha piyAe / aha niggao gharAo, puNaravi ya paheNa vaccanti // 16 // kUlesu girinaINaM, nivasAmi varaM araNNavAsammi / na ya khalayaNassa gehaM, pavisAmi puNo bhAi rAmo // 17 // tAva cciya ghaNakAlo, samAgao gajjiyAisaddAlo / caJcalataDicchaDAlo, dhArAbhinnapahamaggo // 18 // andhAriyaM samatthaM, gayaNaM ravikiraNavavagayAloyaM / varisanteNa paloTTA, jaha puhaI bhariyakUva - sarA // 19 // salileNa timmamANA, pattA niggohapAyavaM viulaM / ghaNaviyaDapattabahalaM, najjai gehaM va airammaM // 20 // so tattha dumAhivaI, ibhakaNNo nAma sAmiyaM gantuM / bhAi karehi parattaM, gihAu uvvAsio ahayaM // 21 // avahivisaeNa nAuM, halahara - nArAyaNA turiyavego / tattheva Agao so, viNAyago pUyaNo nAmaM // 22 // tANa pabhAveNa lahuM, vacchalleNa ya visAlapAyArA / jaNa dhaNa-rayaNasamiddhA, teNa tarhi nimmiyA nayarI // 23 // tattheva suhapasuttA, pAhAuyagIya-maGgalaraveNaM / pecchanti navaviddhA, bhavaNaM tUlInisaNaGgA // 24 // pAsAya-tuGgatoraNa-haya-gaya-sAmanta-pariyaNAiNNA / dehuvagaraNasamiddhA, dhaNayapurI ceva paccakkhA // 25 // lokena tatra baTuko vAryamANo'pi grAmavAsinA / na prasIdyate duSyatmA bhaNati ca gRhAnnispheTayata // 12 // AruSTaH saumitri rgADhaM durvacanaparuSaghAtaiH / caraNAbhyAM gRhItvA'dhomukhaM bhrAmayati vipram // 13 // bhaNitazca rAghavena lakSmaNa ! na cetAdRzaM bhavati yuktam / muJcemaM vipraM pApamayazasa AmUlam // 14 // zramaNAzca brAhmaNA api ca gauH pazuH strI ca bAlakA vRddhAH / yadyapi kurvanti doSaM tathApi caite na hantavyAH // 15 // muktvA brAhmaNaM taM saumitrI rAghavaH sahapriyayA / atha nirgatogRhAtpunarapi ca pathA vrajanti // 16 // kuleSu girinadINAM nivasAmi varamaraNyavAse / na ca khalajanasya gRhaM pravizAmi punarbhaNati rAmaH // 17 // tAvadeva ghanakAlaH samAgato garjitAdizabdavAn / caJcalataDicchaTAvAn dhArAsaMbhinnapathamArgaH // 18 // andhakAritaM samastaM gaganaM ravikiraNavyapagatAlokam / varSatA paryastA yathA pRthivI bhRtakUpasarasI // 19 // salilena stImyamAnA prAptA nyagrodhapAdapaM vipulam / ghanavikaTapatrabahulaM jJAyate gRhamivAtiramyam // 20 // sa tatra drumAdhipatiribhyakarNo nAma svAmI gatvA / bhaNati kuru paritrANaM gRhAdudvAsito'ham // 21 // avadhiviSayena jJAtvA haladhara - nArAyaNau tvaritavegaH / tatraivAgataH sa vinAyakaH pUSaNo nAma ||22|| teSAM prabhAvena laghu vAtsalyena ca vizAlaprAkArA / jana-dhana-ratnasamRddhA tena tatra nirmitA nagarI ||23|| tatraiva sukhaprasuptA prabhAtodgIta- maGgalaraveNa / pazyanti navavibuddhA bhavanaM tUlInisaNNAGgAH ||24|| prasAdatuGgatoraNahaya-gaja- sAmanta parijanAkIrNA / dehopakaraNasamRddhA dhanadapurIva pratyakSA ||25|| For Personal & Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavilovakkhANaM-35/12-38 323 jakkhAhiveNa sahasA, rAmassa viNimmiyA purI jeNaM / teNaM sA rAmapurI, jAyA puhaIe vikkhAyA // 26 // to bhaNai gaNAhivaI, seNiya ! nisuNehi tattha so vippo / sUruggame payaTTo, dabbhayahattho araNNammi // 27 // teNa bhamanteNa tahiM, diTThA nayarI gharA-''vaNasamiddhA / uvavaNa-talAya-jaNa-dhaNa-samAulA tuGgapAgArA // 28 // cinteha bambhaNo so, kiM suralogAu AgayA esA / nayarI maNAbhirAmA, kassa vi puNANubhAveNaM ? // 29 // kiM hojja mae sumiNo ?, diTTho mAyA va keNai puttaa?|pittaahiyN vacakTuM ?, hojja va maraNaM samAsannaM? // 30 // eyANi ya annANi ya, paricintanteNa mahiliyA diTThA / bhaNiyA ya kassa bhadde !, esa purI devanayari vva ? // 31 // sA bhaNai kiM na yANasi ?, esa puro bhadda ! paumanAhassa / sIyA jassa mahiliyA, havai ya lacchIharo bhAyA // 32 // annaM pi vippa ! nisuNasu, paumo davvaM jahicchiyaM dei / teNa vi sA paDibhaNiyA, kahehi taddarisaNovAyaM // 33 // sA jakkhiNI sunAmA, bhaNai ya bho vippa ! suNasu maha vayaNaM / sAhemi taM uvAyaM, jeNa tumaM pecchasI paumaM // 34 // gayavara-sIhamuhehiM, veyAlabihIsiehi bahuehiM / nayarIe tiNNi dArA, rakkhijjante ya purisehiM // 35 // puvvaddArassa bahi, jaM pecchasi dhaya-vaDAyakayasohaM / taM jiNaharaM mahantaM, jattha susAhU parivasanti // 36 // jo kuNai namokkAra, arahantANaM visuddhabhAveNa / so pavisai nivvigdhaM, lahai vahaM jo hu vivarIo // 37 // jo puNa aNuvvayadharo, jiNadhammujjayamaNo susIlo ya |so pUIjjai puriso, paumeNa aNegadavveNaM // 38 // yakSAdhipena sahasA rAmasya vinirmitA purI yena / tena sA rAmapurI jAtA pRthivyAM vikhyAtA // 26 // tadA bhaNati gaNAdhipatiH zreNika ! nizruNu tatra sa vipraH / sUryodaye pravRtto darbhahasto'raNye // 27 // tena bhramatA tatra dRSTA nagarI gRhA''paNasamRddhA / upavana-taDAga-jana-dhana-samAkulA tuGgaprAkArA // 28 // cintayati brAhmaNaH sa kiM suralokAdAgataiSA / nagarI manobhirAmA kasyApi puNyAnubhAvena ? // 29 // kiM bhavenmama svapna: ? dRSTo mAyA vA kenacitprayuktA ? | pittAhitaM vA cakSuH ? bhavedvA maraNaM samAsannaM ? // 30 // etAni cAnyAni ca paricintayatA mahilA dRSTA / bhaNitA kasya bhadre ! eSA purI devanagarIva ? // 31 // sA bhaNati kiM na jAnAsi ? eSA purI bhadra ! padmanAbhasya / sItA yasya mahilA bhavati ca lakSmIdharo bhrAtA // 32 // anyadapi vipra ! nizruNu padmo dravyaM yathecchaM dadAti / tenApi sA pratibhaNitA kathaya tadarzanopAyam // 33 // sA yakSiNI sunAmA bhaNati ca bho vipra ! zruNu mama vacanam / kathayAmi tamupAyaM yena tvaM pazyasi padmam // 34 // gajavara-siMhamukhairvaitAlabibhiSikai bahubhiH / nagaryAstriNi dvArANi rakSyante ca puruSaiH // 35 // pUrvadvArasya bahiryatpazyasi dhvajapatAkAkRtazobham / taM jinagRhaM mahad yatra susAdhavaH parivasanti // 36 // yaH karoti namaskAramarhadbhayo vizuddhabhAvena / sa pravizati nirvighnaM labhate vadhaM yaH khalu viparitaH // 37 // yaH punaraNuvratadharo jinadharmodyatamanAH suzIlazca / sa pUjyate puruSaH padmenAnekadravyeNa // 38 // 1. sujaamaa-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 paumacariyaM suNiUNa vayaNameyaM, vaccai vippo thuI pauJjanto / saMpatto jiNabhavaNaM, paNamai ya tahiM jiNavarindaM // 39 // taM paNamiUNa sAhU, pucchai arahantadesiyaM dhammaM / samaNo vi aparisesaM, sAhei aNuvvayAmUlaM // 40 // taM soUNa diyavaro, dhammaM geNhai gihatthamaNuciNNaM / jAo visuddhabhAvo, aNannadiTThI paramatuTTho // 41 // asaNAieNa bhattaM, laddhaM jaha pANiyaM ca tisieNaM / taha tujjha pasAeNaM, sAhava ! dhammo mae laddho // 42 // eva bhaNiUNa samaNaM, paNamiya savvAyareNa parituTTho / pariosajaNiyahiyao, niyayagharaM patthio vipyo // 43 // bhaNai pahiTTho kavilo, sundari ! sAhemi jaM mae ajjaM / diTuM adiTThapuvvaM, suyaM ca gurudhammasavvassaM // 44 // samihAheuM saMpatthieNa, diTThA purI mae raNe / mahilA ya sundaraGgI, nUNaM sA devayA kA vi // 45 // paripucchiyAe siTuM, tIe maha esa vippa ! rAmapurI / sAvayajaNassa paumo, dei kilANantayaM davvaM // 46 // samaNassa sanniyAse, dhammaM suNiUNa sAvao jaao| parituTTho haM sundari !, dullahalambho mae laddho // 47 // sA bambhaNI susammA, bhaNai paiM jo tume muNisayAse / gahio jiNaradhammo, so hu mae ceva paDivanno // 48 // savvAyareNa sundari!, phAsuyadANaM muNINa dAyavvaM / arahanto sayakAlaM, namaMsiyavvo payatteNaM // 49 // to bhuJjiUNa sokkhaM, uttarakuravAibhogabhUmIsu / labhihisi paramparAe, nivvANamaNuttaraM ThANaM // 50 // sAgAradhammanirao, kavilo taM bambhaNI bhaNai evaM / paumaM paumadalacchI !, gantUNa puraM ca pecchAmo // 51 // zrutvA vacanametadgacchati vipraH stutiM prayuJjan / saMprApto jinabhavanaM praNamati ca tatra jinavarendram // 39 // taM praNamya sAdhuM pRcchatyarhaddezitaM dharmam / zramaNo'pyaparizeSaM kathayatyaNuvratAmUlam // 40 // tacchrutvA dvijavaro dharmaM gRhNAti gRhasthamanucIrNam / jAto vizuddhabhAvo'nanyadRSTiH paramatuSTaH // 41 // kSudhitena bhaktaM labdhaM yathA jalaM ca tRSitena / tathA tava prasAdena sAdho ! dharmo mayA labdhaH // 42 // evaM bhaNitvA zramaNaM praNamya sarvAdareNa parituSTaH / paritoSajanitahRdayo nijagRhaM prasthita vipraH // 43 // bhaNati prahRSTa: kapilaH sundari ! kathayAmi yanmayAdya / dRSTamadRSTapUrva zrutaM ca gurudharmasarvasvam // 44 // samighAhetuH saMprasthitena dRSTA purI mayAraNye / mahilA ca sundarAgI nUnaM sA devatA kA'pi // 45 // paripRcchya ziSTaM tayA mamaiSA vipra ! rAmapurI / zrAvakajanAya padmo dadAti kilAnantakaM dravyam // 46 // zramaNasya sannikarSe dharmaM zrutvA zrAvako jAtaH / parituSTo'haM sundari ! durlabhalabhyo mayA labdhaH // 47 // sA brAhmaNI suzarmA bhaNati patiM yastvayA munisakAze / gRhIto jinavaradharmaH sa hu mayaiva pratipannaH // 48 // sarvAdareNa sundari ! prAsukadAnaM munibhyo dAtavyam / arhan sadAkAlaM nantavyaH prayatnena // 49 // tato bhuktavA sukhamuttarakurvAdibhogabhUmiSu / lapsyate paramparayA nirvANamanuttaraM sthAnam // 50 // sAkAradharmanirataH kapilastAM brAhmaNI bhaNyatyevam / padma padmadalAkSi ! gatvA puraM ca pazyAvaH // 51 / / 1. sAhUM-pratya0 / 2. kSudhitena / 3. baMbhaNi-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 325 kavilovakkhANaM-35/39-64 davveNa vippamukkaM, purisaM dAriddasAgare paDiyaM / uttArei niruttaM, rAmo aNukampamAvanno // 52 // to niggao gharAo, purao kAUNa 'bambhaNI vippo / kusumakaraNDayahattho, uccalio rAmapurihatto // 53 // so tattha vaccamANo, pecchai nAge phaDAvisAlille / veyAle ya bahuvihe, dADhAvigarAlabIhaNae // 54 // eyANi ya annANi ya, rUvANi bahuppayAraghorANi / kantAe maM vippo, ghosei mahAnamokkAraM // 55 // mottUNa logadhammaM, ahiyaM jiNasAsaNujjao ahayaM / jAo namo jiNANaM, saMpai'tIe bhavissANaM // 56 // paJcasu paJcasu paJcasu, bharaheravaesu ya taha videhesu / eesu ya jAyANaM, namo jiNANaM jiyabhayANaM // 57 // jiNadhammanicchiyamaNo, evaM tu bihIsiyAu voleuM / patto rAmapurI so, kantAsahio maNabhirAmaM // 58 // abbhantaraM paviTTho, dAvento mahiliyAe bhvnnvre| rAyaGgaNaM ca patto, Alovai lakkhaNaM vippo // 59 // pecchanteNa sumario, eso so rUva-kantipaDipuNNo / jo kaDuya-kaksehiM, taiyA vayaNehi me satto // 60 // tassa bhaeNaM turio, mottUNaM bambhaNI palAyanto / lacchIhareNa diTTho, sigdhaM saddAvio vippo // 61 // vAhario ya niyatto, daTTaNaM do vi te mahApurise / satthi karer3a kavilo, muJcai pupphaJjalI purao // 2 // paumeNa bambhaNo so, bhaNio katto si Agao tahayaM ? / to bhaNai Agao haM, aruNaggAmAu tuha pAsaM // 3 // kavilo nAmeNAhaM, havai susammA ya rohiNI esA / taiyA mae na nAo, pacchannamahesaro si tumaM // 64 // dravyeNa vipramuktaM puruSaM dAridrasAgare patitam / uttArayati nizcayaM rAmo'nukampApannaH // 52 // tato nirgato gRhAtpurataH kRtvA brAhmaNI vipraH / kusumakaraNDakahasta uccalito rAmapurImabhimukhaH // 53 // sa tatra vrajan pazyati nAgAnphaNAvizAlAn / vaitAlAMzca bahuvidhAn daMSTrAvikarAlabhayAnakAn // 54 // etAni cAnyAni ca rupANi bahuprakAraghorANi / kAntAyAH samaM vipraH ghoSayati mahAnamaskAram // 55 // bhuktvA lokadharmamadhikaM jinazAsanodyato'ham / jAto namo jinebhyaH saMpratyatItabhaviSyebhyaH // 56 // paJcasu paJcasu paJcasu bharatairavateSu ca tathA videheSu / eteSu ca jAtAnAM namo jinebhyo jitabhayebhyaH // 57 / / jinadharmanizcitamanA evaM tu bibhiSikAM vyatItya / prApto rAmapurIM sa kAntAsahito mnobhiraamaam||58|| abhyantaraM praviSTo darzayanmahilAM bhavanavarAn / rAjAgaNaM ca prApto 'valokayati lakSmaNaM vipraH // 59 // pazyatA smRta eSa sa rupakAntipratipUrNaH / yaH kaTu-karkazaistadA vacanairmayA saktaH // 60 // tasya bhayena tvaramAnomuktvA brAhmaNI palAyamAnaH / lakSmIdhareNa dRSTaH zIghraM zabdAyito vipraH // 61 // vyAhRtazca nivRtto dRSTavA dvAvapi tau mahApuruSau / svasti karoti kapilo muJcati puSpAJjaliM purataH // 62 // padmana brAhmaNaH sa bhaNitaH kuto'syAgatastvam ? / tadAbhaNatyAgato'hamaruNagrAmAttavapArzvam // 63 // kapilo nAmnAhaM bhavati suzarmA ca gRhiNyeSA / tadA mayA na jJAtaH pracchannamahezvaro'sitvam // 64 // 1. baMbhaNi-pratya0 / 2. paMcasu bharahesu sayA evaesu ya tahA videhesu-mu0 / 3. rAmapuri-pratya0 / 4. baMbhaNi-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 paumacariyaM jai vi ya sayaM narindo, paravisayagao havejja egaagii| taha vi ya parihavaThANaM, pAvai loe ThiI esA // 65 // jassa'ttho tassa suhaM, jassa'ttho paNDio ya so loe / jassa'ttho so guruo, atthavihUNo ya lahuo u||66|| tassa mahattho ya jaso, dhammo vi ya tassa hoi saahiinno| dhammo vi so samattho, jassa ahiMsA samuddiTThA // 67 // ahavA kiM na suyaM te ?, saNaMkumAro samantabharahavaI / rUvassa darisaNaTe, jassa surA AgayA ihaiM // 68 // saMvegajaNiyakaruNo, pavvajjaM geNhiDaM paribhamanto / bhikkhaM ca alabhamANo, vijayapuraM pAvio kamaso // 69 // paDilAhio mahappA, kayAi dAriddasamabhibhUyAe / paDiyA ya rayaNavuTTI, gandhodaya-puSphavarisaM ca // 70 // evaMvihA vi samaNA, sura-naramahiya-'cciyA daDhacarittA / paravisayaM vihantA, paribhUyA duTThaloeNaM // 71 // pharusANi aNihANi ya, jaM bhaNiyA rAga-dosa-mUDheNaM / taM khamaha aviNayaM me, jo tumha pahU ! kao taiyA // 72 // kavilaM eva ruyantaM, saMthAvai rAghavo mahurabhAsI / sIyA vi susamma saMbhameNa parinivvuI kuNai // 73 // kaNayakalasesu kavilo, kiMkarapurisehi paumaANAe / sAdhammio tti kAuM, kantAe samaM tao Nhavio // 74 // bhuJjAvio vicittaM, AhAraM bhUsio ya rayaNehiM / dinnaM ca dhaNaM bahuyaM, tAhe gehaM gao vippo // 5 // AjammadhaNavihINo, patto jaNavimhayaM mahAbhogaM / taha vi na karei dhiI, sammANaparAhayasarIro // 76 // puvvaM vihaDiya-paDiyaM, majjha gharaM Asi vibhavaparihINaM / rAmassa pasAeNaM, jAyaM dhaNa-rayaNaparipuNNaM // 77 // yadyapi ca svayaM narendraH paraviSayagato bhavedekAkI / tathApi ca paribhavasthAnaM prApnoti lokasthitireSA // 65 / / yasyArthastasya sukhaM yasyArthaH paNDitazca sa loke / yasyArthaH sa guruko'rthavihInazca laghukastu // 66 // tasya mahArthazca yazodharmo'pi ca tasya bhavati svAdhInaH / dharmo'pi sa samartho yasyAhiMsA samuddiSTA // 67 // athavA kiM na zrutaM tvayA ? sanatkumAraH samastabharatAdhipatiH / rupasya darzanArthe yasya surA AgatA'tra // 68|| saMvegajanitakAruNyaH pravrajyAM gRhItvA paribhraman / bhikSAM cAlabhamAno vijayapuraM prAptaH kramazaH // 69 // pratilAbhito mahAtmA kadAciddAridrasamabhibhUtayA / patitAzca ratnavRSTi rgandhodakapuSpavarSA ca // 70 // evaMvidhA api zramaNAH sura-naramahitArcitA dRDhacAritrAH / paraviSayaM viharantaH paribhUtA duSTalokena // 71 // paruSANyaniSTAni ca yadbhaNitA rAgadveSamUDhena / tatkSamasvAvinayaM mama yastavaprabho ! kRtastadA // 72 // kapilamevaM rudantaM saMsthApayati rAghavo madhurabhASI / sItA'pi suzarmA sasaMbhrameNa parinivRttiM karoti // 73 // kanakakalazaiH kapilaH kiMkarapuruSaiH padmAjJayA / sAdharmika itikRtvA kAntAyAH samaM tataH snApitaH // 74 / / bhojito vicitramAhAraM bhaSitazca ratnaiH / dattaM ca dhanaM bahakaM tadA gahaM gato vipraH // 7 // AjanmadhanavihInaH prApta janavismitaM mahAbhogam / tathApi na karoti dhRti sanmAnaparAhatazarIraH // 76 // pUrvaM vighaTitapatitaM mama gRhamAsIdvibhavaparihINam / rAmasya prasAdena jAtaM dhanaratnaparipUrNam // 77 // 1. smmaannsraahy-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavilovakkhANaM-35/65-81 327 hA ! kaTu sappurisA, jaM me nibbhacchiyA alajjeNaM / taM me dahai sarIraM, sallaM ca avaTThiyaM hiyae // 78 // aTThArasa ya sahassA, dheNUNaM taM ca gehiNI mottuM / nandajaissa sayAse, kavilo dikkhaM samaNupatto // 79 // bArasavihaM tavaM so, kuNamANo mAruo vva nIsaGgo / viharar3a muNI mahappA, gAmA-''garamaNDiyA vasuhaMdhA // 80 // jo kavilassa imaM tu payatthaM, ekkamaNo nisuNei mnnusso| so uvavAsasahassavihAyaM, bhuJjai divvasuhaM vimalaGgo // 81 // // iya paumacarie kavilovakkhANaM nAma paJcatIsaimo uddesao samatto // hA ! kaSTaM satpuruSA yanmayA nirbhatsitA alajjena / tanme dahati zarIraM zalyaM cAvasthitaM hRdaye 78|| aSTAdaza ca sahasrANi dhenUnAM tAM ca gRhiNIM tyaktvA / nandapateH sakAze kapilo dIkSAM samanuprAptaH // 79 // dvAdazavidhaM tapaH sa kriyamANo marudiva nisaGgaH / viharati muni mahAtmA grAmA''karamaNDitAM vasudhAm // 80 // yaH kapilasyedaM tu padArthamekamanA nizruNoti manuSyaH / sa upavAsasahasravihite bhunakti divyasukhaM vimalAGgaH // 81 // ||iti padmacaritre kapilopAkhyAnaM nAma paJcatriMzattama uddezaH samAptaH // 1. nibbhatthiyA sakajjeNaM-pratya0 / 2. gehiNi-pratya0 / 3. nndviss-mu0| For Personal & Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. vaNamAlApavva tatto kameNa tANaM, tattha'cchantANa pAuso kAlo / ahilaDio suheNaM, tAva ya sarao samaNupatto // 1 // bhAi tao kkhavaI, paumaM patthANavavasiucchAhaM / jo koi aviNao me, so deva tume khameyavvo // 2 // eva bhaNio patto, paumo jakkhAhivaM mahurabhAsI / amhANa vi duccariyaM, khamAhi savvaM niravasesaM // 3 // ahiyayaraM parituTTho, imehi vayaNehi rAmadevassa / calaNesu paNamiUNaM, hAraM ca sayaMparbha dei // 4 // maNikuNDalaM ca divaM, devo uvaNei lacchinilayassa / sIyAe sukallANaM tuTTho cUDAmaNi deI // 5 // vINA icchasarA, dAUNaM tANa ussugamaNeNaM / mAyAviNimmiyA sA, avahariyA takkhaNaM nayarI // 6 // tatto viNiggayA te, vaccanti phalAsiNo jhicchaae| raNNaM vaikkameuM, vijayapuraM ceva saMpattA // 7 // atthamie divasayare, jAe tamasAule disAyakve / nayarassa samabbhAse, avaTThiyA uttaravareNaM // 8 // tammi pure navasabho, mahIharo nAma niggayapayAvo / mahilA se indANI, dhUyA vi ya tassa vaNamAlA // 9 // bAlattaNamAIe, sA kaNNA lakkhaNANuguNarattA / dijjantI vi hu necchai, annaM purisaM surUvaM pi // 10 // pavvaiyammi dasarahe, viNiggae rAma-lakkhaNe souM / puhaIdharo visaNNo, duhiyAe varaM vicintei // 11 // muNio ya indanayare, narindavasahassa bAlamittassa / putto sundararUvo, nirUviyA tassa sA kannA // 12 // 36. vanamAlAparva: tataH krameNa teSAM tatrAsanAnAM prAvRT kAlaH / adhilaGghitaH sukhena tAvacca zarat samanuprAptaH ||1|| bhaNati tato yakSapatiH padmaM prasthAnavyavasitotsAham / yaH ko'pyavinayo me sa deva tvayA kssntvyH||2|| evaM bhaNitaH proktaH padmo yakSAdhipaM madhurabhASI / asmAkamapi duzcaritaM kSamasva sarvaM niravazeSam // 3 // adhikataraM parituSTa ebhi rvacanai rAmadevasya / caraNayoH praNamya hAraM ca svayaMprabhaM dadAti // 4 // maNikuNDalaM ca divyaM deva upanayati lakSmInilayAya / sItAyai sukalyANaM tuSTazcUDAmaNiM dadAti // 5 // vINA cecchitasvarA datvA teSAmutsukamanasA / mAyAvinirmitA sA'pahRtA tatkSaNaM nagarI // 6 // I tato vinirgatAste vrajanti phalAzino yathecchayA / araNyaM vyatikramya vijayapurameva saMprAptAH // 7 // astamite divAkare jAte tama Akule dikcakre / nagarasya samabhyAse'vasthitA uttaravareNa // 8 // tasminpure naravRSabho mahIdharo nAma nirgatapratApaH / mahilA tasyendrANI duhitA'pi ca tasya vanamAlA // 9 // bAlattvAdinA sA kanyA lakSmaNAnuguNaraktA / dIyamAnApi hu necchatyanyaM puruSaM surUpamapi // 10 // pravrajite dazarathe vinirgatayo rAmalakSmaNayoH zrutvA / pRthivIdharo viSaNNo duhitu rvaraM vicintayati // 11 // muNitazcendranagare narendravRSabhasya bAlamitrasya / putra ! sundararupo nirupitA tasya sA kanyA // 12 // 1. aha laMghio - pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaNamAlApavva-36/1-27 taM vittantaM nAUNa, bAliyA lakkhaNaM aNusarantI / bhaNai ya maraNaM pi varaM, na ya me kajjaMtu anneNaM // 13 // annassa dijjamANI, kAUNaM maraNanicchayaM hiyayaM / gantUNa bhaNai piyaraM, karemi vaNadevayApUyaM // 14 // aNumanniyA ya teNaM, posahiyAniggayA saha jaNeNaM / rayaNisamayammi pattA, jatthuddesaM ThiyA te u||15|| vaNadevayAe pUrya, kAUNaM jaNavae pasuttammi / sibirAu viNiggantuM, taM ciya vaDapAyavaM pattA // 16 // ekkuddesammi ThiyA, tammi ya vaDapAyave aimahante / lacchIhareNa diTThA, imANi vayaNANi jaMpantI // 17 // jA ettha tarunivAsI, suNeu vaNadevayA imaM vayaNaM / lacchIharassa gantuM, kahejja maha maraNasaMbandhaM // 18 // jaha tujjha viogeNaM, vaNamAlA dukkhiyA annnnmnnaa| ullambiUNa kaNThaM, kAlagayA raNamajjhammi // 19 // bhaNiUNa vayaNameyaM, vatthamayaM pAsayaM kariya knntthe| sAhAe bandhamANI, gantuM somittiNA gahiyA // 20 // avagUhiUNa jaMpai, ahayaM so lakkhaNo visAlacchI / samadiTThIya'valoyasu, adhiiM sogaM ca mottUNaM // 21 // so lakkhaNeNa pAso, kaNThAo pheDio turanteNaM |aasaasiyaa ya bAlA, dhaNiyaM vayaNAmaeNaM tu // 22 // sundararUveNa tao, muNei sA lakkhaNaM suvimhaiyA / kiM vaNadevIe imo, tuhAe kao pasAo me ? // 23 // to lakkhaNeNa nIyA, vaNamAlA rAghavassa pAmUle / paNamai kayaJjaliuDA, sIyAsahiyaM paumanAhaM // 24 // daTThaNa appabIyaM, vihasantI lakkhaNaM bhaNai siiyaa| kiM candeNa samANaM, kumAra! jaNio ya samavAo ?. // 25 // kaha jANasi vaidehI !, NiyA rAmeNa jaMpaI sIyA / ceTTAe navari sAmiya ! ahayaM jANAmi nisuNehi // 26 // joNhAe samaM cando, jammi ya velAe uggao gayaNe / tavvelammiha patto, sahio bAlAe somittI // 27 // tadvRtAntaM jJAtvA bAlikA lakSmaNamanusmarantI / bhaNati ca maraNamapi varaM na ca me kAryaM tvanyena // 13 // anyasya dIyamAnA kRtvA maraNanizcayaM hRdayam / gatvA bhaNati pitaraM karomi vanadevatApUjAm // 14 // anumatA ca tena nigRhItA nirgatA saha janena / rajanI samaye prAptA yatroddezaM sthitAste tu // 15 // vanadevatAyAH pUjAM kRtvA janapade prasupte / zibirAdvinirgatya tadeva vaTapAdapaM prAptA // 16 / / ekoddeze sthitA tasmiMzca vaTapAdape'timahati / lakSmIdhareNa dRSTemAni vacanAni jalpantI // 17 // yA'tra tarunivAsinI zruNotu vanadevatedaM vacanam / lakSmIdharasya gatvA kathaya mama maraNasambandham // 18 // yathA tava viyogena vanamAlA dukhitA'nanyamanAH / avalambya kaNThaM kAlagatA'raNya madhye // 19 // bhaNitvA vacanametadvastramayaM pAzakaM kRtvA kaNThe / zAkhAyAM baghnantI gatvA saumitriNA gRhItA // 20 // avagRhya jalpatyahaM sa lakSmaNo vizAlAkSi ! / samadRSTyA pralokayAdhRtiM zokaM ca muktvA // 21 // sa lakSmaNena pAzaH kaNThAtspheTitastvaramANena / AzvasitA ca bAlA'tyantaM vacanAmRtena tu // 22 // sundararUpeNa tato muNati sA lakSmaNaM suvismitA / kiM vanadevyA'yaM tuSTayA kRtaH prasAdo me ? // 23 // tadA lakSmaNena nItA vanamAlA rAghavasya pAdamUle / praNamati kRtAJjalipuTA sItAsahitaM padmanAbham // 24 // dRSTvA'tmadvitIyaM vihasantI lakSmaNaM bhaNati sItA / kiM candanena samAnaM kumAra ! janitazca samavAyaH ? // 25 // kathaM jAnAsi vaidehi ! bhavitA rAmeNa jalpati sItA / ceSTayA navari svAmin ! ahaM jAnAmi nizruNu // 26 / / jyotsnayA samaM candro yasmiMzca velAyAmudgato gagane / tadvelAyAmiha prAptaH sahito bAlayA saumitriH // 27 // 1. niggahiyA niggayA-pratya0 / 2. ubvandhiUNa-pratyaH / pauma. bhA-2/18 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 paumacariyaM jaha ANavesi bhadde !, eva imaM jaMpiUNa somittI / vaNamAlAsamahio, uvaviTTho sannigAsammi // 28 // te tattha samullAvaM, vaNamAlAsaMsiyaM pakuvvantA / acchanti surasaricchA, naggohadumassa heTThammi // 29 // tAva ya vaNamAlAe, sahIo niddakkhae viuddhaao| daTTaNa tAe sayaNaM, sunnaM tAhe gavesanti // 30 // saddeNa tANa suhaDA, samuTThiyA vivihapaharaNavihatthA / pAyAlabalasamaggA, te vi gavasanti vaNamAlaM // 31 // diTThA ya bhamantehiM, vaNamAlA rAma-lakkhaNA ya tahiM / parimuNiyakAraNehi, narehi siTTA mahiharassa // 32 // diTThA naravai viddhI, tuha sAmiya ! sayalabandhusahiyassa / iha lakkhaNo ya rAmo, samAgayA purisamIvammi // 33 // sA tujjha sAmi ! duhiyA, vaNamAlA appayaM vivAyantI / ruddhA ya lakkhaNeNaM, sA vi tahiM acchaI bAlA // 34 // suNiUNa vayaNameyaM, tANa dhaNaM dei naravaI tuTTho / cintei ya duhiyAe, jaM iTThasamAgamo jAo // 35 // savvANa vi jIvANaM, iha iTThasamAgamo suhAvei / jo puNa havejja sahasA, so suralogaM visesei // 36 // evaM mahIharanivo, bhajjAe parijaNeNa samasahio / gantUNa rAmadevaM, avagRhai lakkhaNasamaggaM // 37 // sIyA ya samAlattA, kasalaM paripacchiyA sarIrAi / tattheva NhANa-bhoyaNa-AbharaNavihI kayA tANaM // 38 // paDupaDaha-tUrasaddo, mahUsavo kArio naravaINaM / naccantavaravilAsiNi-jaNeNa bahumaGgalADovo // 39 // kuGkamakayaGgarAgA, sIyAsahiyA rahesu ArUDhA / nayaraM mahIhareNaM, pavesiyA jaNa-dhaNAiNNaM // 40 // te tammi ya vijayapure, bhuJjantA uttamaM visayasokkhaM / acchanti jahicchAe, dasarahaputtA guNamahantA // 41 // evaM tu puNNeNa samajjieNaM, annannadesesu vi saMcarantA / pAvanti sammANa paraMmaNussA, tamhA khudhammaM vimalaM kareha // 42 // ||iy paumacarie vaNamAlAnAmaM chattIsaimaM pavvaM samattaM // yathA''jJApayasi bhadre ! evamidaM jalpitvA saumitriH / vanamAlAsamasahita upaviSTaH sannikarSe // 28 // te tatra samullApaM vanamAlAzaMsita prakurvantaH / Asate surasadRzA nyagrodhadrumasyAdhastAt // 29 // tAvacca vanamAlAyAH sakhAyo nidrAkSaye vibuddhAH / dRSTvA tasyAH zayanaM zUnyaM tadA gaveSayanti // 30 // zabdena teSAM subhaTAH samutthitA vividhapraharaNavihastAH / pAtAlabalasamagrAste'pi gaveSayanti vanamAlAm // 31 // dRSTAzca bhramadbhirvanamAlA rAma-lakSmaNau ca tatra / parimuNitakAraNai naraiH ziSTa mahIdharasya // 32 // dRSTau narapate ! vRddhistava svAmin ! sakalatrabandhusahitasya / iha lakSmaNazca rAmaH samAgatau purisamIpe // 33 // sA tava svAmin ! duhitA vanamAlA''tmAnaM vyApAdayantI / ruddhA ca lakSmaNena sApi tatrAste bAlA // 34 // zrutvA vacanametattebhyo dhanaM dadAti narapatistuSTaH / cintayati ca duhitu ryadiSTasamAgamo jAtaH // 35 // sarveSAmapi jIvAnAmiheSTasamAgamaH sukhAyati / yaH puna bhavetsahasA sa suralokaM vizeSayati // 36 / / evaM mahIdharanRpo bhAryayA parijanena samasahitaH / gatvA rAmadevaavagRhati lakSmaNasamagram // 37 // sItA ca samAlaptA kuzalaM paripRSTA zarIrAdi / tatraiva snAna-bhojanAbharaNavidhiH kRtasteSAm // 38 // paTupaTahatUryazabdo mahotsavaH kArito narapatinA / nRtyadvaravilAsini-janena bahumaGgalATopaH // 39 // kuGkamakRtAGgarAgau sItAsahitau rathamAruDhau / nagaraM mahIdhareNa pravezitau janadhanAkIrNam // 40 // tau tasminvijayapure bhuJjantAvuttamaM viSayasukham / AsAte yathecchayA dazarathaputrau guNamahantau // 41 // evaM tu puNyena samajitenAnyonyadezeSvapi saMcarantaH / prApnuvanti sanmAnaM paraM manuSyAstasmAtkhalu dharmaM vimalaM kuruta // 42 // // iti padmacaritre vanamAlAnAma SaSTizattama uddezaH samAptaH // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 37. aivIriyanikkhamaNapavvaM aha annayA sahAe, rAhava-lacchIharANa paccakkhaM / turiyaM ca lehavAho, samAgao mahiharaM namai // 1 // lehaM samappiUNaM, so ceva ya AsaNe suhaniviTTho / naravaidinnAeso, vAyai seNAvaI lehaM // 2 // asthi sirIaivirio, nandAvatte pure mhaaraayaa| paNauttamaGganaravai-mauDataDohaTThacalaNajuo // 3 // bharaheNa saha viroho, mahIharaM ANavei vijypure| aiviriyamahArAyA, kusaleNA''bhAsaNaM kuNai // 4 // je keiha sAmantA, savve vi samAgayA maha samIvaM / cauraGgabalasamaggA, vaTTanti aNAriyA ya vase // 5 // aJjaNagirisarisANaM, mattANa gayANa aTTahi saehiM / tihi turayasahassehiM, samAgao vijayasahUlo // 6 // kalahe kesarisahio, mahAdhao taha raNammimAIyA / aGgAhivainarindo, saehi chahi mattahatthINaM // 7 // turayANa sahassehi, sattahi ee lahuM samaNupattA / paJcAlavaI pattho, samAgao karisahasseNaM // 8 // puNDapurasAmio vi ya, samAgao sAhaNeNaM bahueNaM / patto ya magaharAyA, aTThahiM dantIsahassehiM // 9 // vajjaharo ya sukeso, muNibhaddo taha subhaddanAmo ya / nandaNamAI, ee, jauNAhivaI samaNupattA // 10 // aNivAriyavirio vi ya, kesarivirao ya sIharahamAI / ee sAhaNasahiyA, samAgayA niyayamAulagA // 11 // || 37. ativIrya niSkramaNaparvam ) athAnyadA sabhAyAM rAghavalakSmIdharayoH pratyakSam / tvaritaM ca lekhavAha: samAgato mahIdharaM namati // 1 // lekhaM samarpya sa eva cAsane sukhaniviSTaH / narapatidattAdezo vAcayati senApati lekham // 2 // asti zrIativIryo nandAvarte pure mahArAjA / praNatottamAGganarapatimukuTataTAvadhRSTacaraNayugaH // 3 // bharatena saha virodho mahIdharamAjJApayati vijayapure / ativIryamahArAjaH kuzalenAbhASaNaM karoti // 4 // ye ke'pi sAmantAH sarve'pi samAgatA mama samIpam / caturaGgabalasamagrA vartante'nAryAzca vaze // 5 // ajanagirisadRzAnAM mattAnAM gajAnAmaSTAbhiH zataiH / tribhi sturagasahasraiH samAgato vijayazArdulaH // 6 // kalabha: kesarisahito mahAdhanastathA raNe AgataH / agAdhipatinarendraH zataiH SaDbhirmattahastInAm // 7 // turagANAM sahasraiH saptabhirete laghu samanuprAptAH / paJcAlapatiH prasthaH samAgataH karisahasreNa // 8 // puNDapurasvAmyapi ca samAgataH sAdhanena bahunA / prAptazca magadharAjA aSTabhirdantisahasraiH // 9 // vajradharazca sukezo munibhadrastathA subhadranAmA ca / nandanAdaya ete yamunAdhipatayaH samanuprAptAH // 10 // anivAritavIryo'pi ca kesarivIryazca siMharathAdayaH / ete sAdhanasahitAH samAgatA nijamAtulAH // 11 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 paumacariyaM vasusAmi mAridatto, ambaTTho poTTilo ya sovIro / mandaramAI ee, samAgayA tivvabalasahiyA // 12 // ee anne ya bahU, dasasu ya akkhohiNIsu paripuNNA / sigdhaM ca samaNupattA, tiyasA viya bhogadullaliyA // 13 // eesu parimio haM, bharahaM icchAmi raNamuhe jeuN| mahihara ! lehadarisaNe, AgantavvaM tae sigdhaM // 14 // parivAiyammi lehe, jAva cciya mahiharo na ullavai / tAva cciya taM purisaM, vayaNamiNaM lakkhaNo bhaNai // 15 // aiviriyassa kimatthaM, bharahassa ya jeNa viggaho jaao| eyaM sAhehi phuDaM, bhadda ! mahaM kougaM paramaM // 16 // evaM ca bhaNiyamette, vAugaI sAhiuM aha pavatto / maha sAmieNa dUo, visajjio bharaharAyassa // 17 // aha so subuddhinAmo, bharahaM gantUNa bhaNai vynnaaii| aivirieNa suNijjau, dUo haM pesio tujjha // 18 // so ANavei devo, bharaha ! tuma majjha kuNasu bhiccattaM / ahavA puriM aojhaM, mottUNaM vaccasu videsaM // 19 // suNiUNa vayaNeyaM, sattugyo rosapUriyAmariso / aha uThThio turanto, jaMpanto pharusavayaNAI // 20 // na ya tassa bharahasAmI, kuNaI bhiccattaNaM kupurisassa / kiM kesari bhayabhIo, vaccai pAsaM siyAlassa? // 21 // ahavA tassA''sannaM, maraNaM jeNerisAiM bhAsei / pittajareNa va gahio, aNappavasago duvaM jAo // 22 // dUeNa vi paDibhaNio, kiM gajjasi ettha attaNo gehe ? / jAva cciya aiviriyaM, na pecchasI raNamuhe ruTuM // 23 // evaM ca bhaNiyamette, ghettuM calaNesu kaDDio duuo| suhaDesu nayaramajhe, nIo cciya hammamANo so // 24 // vasusvAmI mAridatto 'mbaSTa: poTilazca sauvIraH / mandarAdaya ete samAgatAstIvrabalasahitAH // 12 // ete'nye ca bahavo dazabhizcAkSauhiNibhiH paripUrNAH / zIghraM ca samanuprAptAstridazA iva bhogadurlAlitAH // 13|| etaiH parimito'haM bharatamicchAmi raNamukhe jetum / mahIdhara ! lekhadarzana AgantavyaM tvayA zIghram // 14 // parivAcite lekhe yAvadeva mahIdharo nollapati / tAvadeva taM puruSaM vacanamidaM lakSmaNo bhaNati // 15 // ativIryasya kimarthaM bharatasya ca yena vigraho jAtaH / etatkathaya sphuTaM bhadra ! mama kautukaM paramam // 16 // evaM ca bhaNitamAtre vAyugatiH kathayitumatha pravRttaH / mama svAminA dUto visarjito bharatarAjJaH // 17 // atha sa subuddhinAmA bharataM gatvA bhaNati vacanAni / ativIryeNa zruNotu dUto'haM preSitastava // 18 // sa AjJApayati devo bharata ! tvaM mama kuru bhRtyatvam / athavA purimayodhyAM muktvA vraja videzam // 19 // zrutvA vacanametatzatrughno roSapUritAmarSaH / athotthitastvaramANojalpanparuSavacanAni // 20 // na ca tasya bharatasvAmI karoti bhRtyatvaM kupuruSasya / kiM kesari bhayabhIto vrajati pArzve zRgAlasya ? // 21 // athavA tasyAsannaM maraNaM yenedRzAni bhASate / pittajvareNa vA gRhIto'nAtmavazako dhruvaM jAtaH // 22 // dUtenApi pratibhaNita: kiM garjasyatrAtmano gRhe ? / yAvadevAtivIryaM na pazyasi raNamukhe ruSTam // 23 // evaM ca bhaNitamAtre gRhItvA caraNayoH kRSTo dUtaH / subhaTenagaramadhye nIta eva hanyamAnaH saH // 24 // 1. parimio parivRtta ityrthH| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aivoriyanikkhamaNapavvaM -37/12-37 so tehi vimANeuM, mukko rayareNudhUliyasarIro / gantUNa savvameyaM, kahei niyagassa sAmissa // 25 // mahayA baleNa bharaho, viNiggao takkhaNaM purivriio| aiviriyassa abhimuho, raNarasakaNDaM ca vahamANo // 26 // soUNa mihilasAmI, kaNago saha sAhaNeNa saMpatto / sIhoyaramAIyA, suhaDA bharahaM samallINA // 27 // ahavirio vi narindo, dUeNa vimANieNa AruTTho / bharahassa savaDahutto, viNiggao niyayanayarAo // 28 // AgacchAmi lahuM ciya, etto lehAriyaM visajjeuM / so mahiharo narindo, bhaNio rAmeNa egante // 29 // bharahassa jaM sakajjaM, taM ciya amhANa sAhaNIyaM tu / pacchannaehi gantuM, ahavirio ceva hantavvo // 30 // accha suhaM vIsattho, mahihara ! puttehi tujjha sahio haM / vaccAmi tassa pAsaM, teNa vi aNumannio rAmo // 31 // eva bhaNiUNa to so, ArUDho rahavaraM saha piyAe / mahiharasuehi samayaM, vaccai to lakkhaNasamaggo // 32 // nandAvattapuraM te, mahiharaputtA gayA saha baleNaM / AvAsiyA ya etto, paumo vi tahiM suhAsINo // 3 // tiNTraM pisamalAvo. aDaviriyaparAjae nisAsamae / to bhaNaDa jaNayataNayA. rAghava ! vayaNaM nisAmehi // 34 // aivirio vi hu suvvai, bahusuhaDasahassajaNiyaparivAro / kiha taM jiNei bharaho, theveNa baleNa saMgAme ? // 35 // cintehi taM uvAyaM, aivirio jeNa jippaI pAvo / evaM ca parigaNeuM, adIhasuttaM kuNaha kajjaM // 36 // to bhaNai lacchinilao, kiM dINaM eva jaMpase bhadde ! / pAyaM tu appaviriyaM, viNijjiyaM pecchasU acirA // 37 // sa tairvimanya mukto rajoreNudhUlitazarIraH / gatvA sarvametatkathayati nijasya svAminaH // 25 // mahatA balena bharato vinirgatastatkSaNaM puravarAt / ativIryasyAbhimukho raNarasakaNDuM ca vahan // 26 // zrutvA mithilAsvAmI kanakaH sahasAdhanena saMprAptaH / siMhodarAdayaH subhaTa bharataM samAlInAH // 27 // ativIryo'pi narendro dUtena vimAnitenAruSTaH / bharatasyAbhimukho vinirgato nijanagarAt // 28 // AgacchAmi ladhveveto lekhahArikaM visarmya / sa mahIdharo narendro bhaNito rAmeNekAnte // 29 // bharatasya yatsvakAryaM tadevAsmAbhiH sAdhanIyaM tu / pracchanairgatvAtivIrya eva hantavyaH // 30 // Assva sukhaM vizvasto mahIdhara ! putraistava sahito'ham / vrajAmi tasya pArzva tenApyanumato rAmaH // 31 // evaM bhaNitvA tadA sa AruDho rathavaraM saha priyayA / mahIdharasutaiH samakaM vrajati tato lakSmaNasamagraH // 32 // nandAvartapuraM te mahIdharaputrA gatAH sahabalena / AvAsitAzcetaH padmo'pi tatra sukhAsInaH // 33 // tisRNAmapi samullApo'tivIryaparAjaye nizAsamaye / tadA bhaNati janakatanayA rAghava ! vacanaM nizruNu // 34 // ativIryo'pi khalu zrUyate bahusubhaTasahasrajanitaparivAraH / kathaM taM jIyAdbharataH stokena balena saMgrAme ? // 35 / / cintayata tadupAyamativIryo yena jIyate pApaH / evaM ca parigaNyAdIrghasUtraM kuruta kAryam // 36 // tadA bhaNati lakSmInilayaH kiM dInameva jalpasi bhadre ! / prAyastvacAlpavIryaM vinirjitaM pazyasyacirAt // 37 // 1. khaNakaNDaM ceva vahamANo-mu0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 aha bhaNai paumanAho, lakkhaNa ! nisuNehi raNamuhe bharaho / aivirieNa jar3a jio, to amhaM kiM va jIeNaM ? // 38 // sulakkha !, sattuggheNaM tu jaM kayaM kajjaM / dAUNa ya ukkhandaM, sibirAo sAhaNaM haraI // 39 // sahasA nisAsu gantuM samayaMciya ruddabhUiNA sibiraM / hayavihayavippaddhaM, kAUNa bhaDe vigayajIe // 40 // causadvisahassA, turayANaM gayavarANa sattasayA / bhuyabalaviNijjiyA te, nIyA bharahassa pAsammi // 41 // evaM kayasAmatthA, rayaNI gamiUNa tattha paDibuddhA / gantUNa jiNaharaM te payao vandanti parituTThA // 42 // jAva jivandaNaM te kuNanti tAvA''gayA bhavaNapAlI / diTThA asivarahatthA, devI divveNa rUveNaM // 43 // sA bhai tujha rAghava ! aiviriyaM takkhaNe vase kAuM / karayalakayaJjaliuDaM, sigghaM calaNesu pADemi // 44 // to devayA etto, sigghaM purisANa mihiliyArUvaM / lakkhaNasahiyANa kayaM, suravahusarisaM maNabhirAmaM // 45 // puNaravi namiUNa jiNaM, rAmo taM naTTiyAjaNaM ghettuM / pacchannadehadhArI, rAyaharaM patthio sahasA // 46 // diTTho sabhAe rAyA, ADhattA nacciraM ThiyA samuhA / taggayamaNeNa etto, diTThA logeNa airUvA // 47 // gandhavvaM tu pagIyaM, mahuraM sattasaragamayasaMjuttaM / bahuvihaviyappakuharaM harai maNaM muNivarANaM pi // 48 // aha nacciraM pavattA, etto sA naTTiyA laliyarUvA / rattuppalabaliyammaM va dei calaNesu viyarantI // 49 // nayaNakaDakkhukkhevaNa-lIlApaviyambhamANakara - caraNA / isihasiyathaNukkampaNa - bhamuhAsaMcArarasabhAvA // 50 // paumacariyaM atha bhaNati padmanAbho lakSmaNa ! nizruNu raNamukhe bharataH / ativIryeNa yadi jitastadAsmAkaM kiM vA jIvitena ? // 38 // anyadapi zruNu lakSmaNa ! zatrughnena tu yatkRtaM kAryam / datvA cAvaskandaM zibirAtsAdhanaM harati // 39 // sahasA nizAsu gatvA samakameva rudrabhUtinA zibiram / hatavihatavipIDitaM kRtvA bhaTAnvigatajIvAn // 40 // catuSSaSTisahasrANi turagANAM gajavarANAM saptazatAH / bhujabalavinirjitAste nItA bharatasya pArzve // 41 // evaM kRtasAmarthyA rajanIM gamayitvA tatra pratibuddhAH / gatvA jinagRhaM te prayato rvandante parituSTAH // 42 // yAvajjinavandanaM te kurvanti tAvadAgatA bhavanapAlinI / dRSTA'sivarahastA devI divyena rUpeNa ||43|| sA bhaNati tava rAghava ! ativIryaM tatkSaNe vaze kRtvA / karatalakRtAJjalipuTaM zIghraM caraNayoH pAtayAmi // 44 // tadA devatayetaH zIghraM puruSANAM mahilArupam / lakSmaNasahitAnAM kRtaM suravadhusadRzaM manobhirAmam // 45 // punarapi natvA jinaM rAmastaM nartakIjanaM gRhItvA / pracchannadehadhArI rAjagRhaM prasthitaH sahasA // 46 // dRSTaH sabhAyAM rAjA''rabdhA nartituM sthitA sanmukhA / tadgatamanasetaH dRSTA lokenAtirupAH // 47 // gAndharvaM tu pragItaM madhuraM saptasvaragamakasaMyuktam / bahuvidhavikalpakuharaM, harati mano munivarANAmapi // 48 // atha narttituM pravRttetaH sA nartikA lalitarupA / raktotpalabalikarmeva dadAti caraNayo vicarantI // 49 // nayanakaTAkSotkSepaNalIlApravijRmbhamAnakaracaraNA / iSaddhasitastanakampanabhramarasaMcArarasabhAvAH // 50 // 1. saMcArasabhAvA - mu0 / For Personal & Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aivoriyanikkhamaNapavvaM -37/38-63 335 paribhamai jattha jattha ya, naccantI naTTiyA maNabhirAmA / kuNai jaNo egamaNo, diTTi tattheva tattheva // 51 // gAyai usabhAINaM, jiNANa cariyAI tiNNasaGgANaM / pariosio ya logo, savvo vi ya naravaINa samaM // 52 // to naTTiyA pavuttA, aiviriya kiM tume samADhattaM / bharaheNa saha viroho, akittikaraNo ya logammi ? // 53 // evaM gae vi viNayaM, bharahassa tumaM karehi gantUNaM / bhiccattaNaM ca vavasasu, jai icchasi attaNo jIyaM // 54 // suNiUNa naTTiyAe, imANi vayaNANi naravaI ruttttho|khuhiyaa ya suhaDapurisA, velA iva lavaNatoyassa // 55 // jAva cciya aivirio, AyaDDai asivaraM vahatthAe / to naTTiyAe gahio, khaggaM hariUNa kesesu // 56 // nIluppalasaMkAsaM, khaggaM sA naTTiyA samuggiriThaM / jaMpai jo maha purao, ThAI so hoi hantavvo // 57 // so naTTiyAe~ bhaNio, jai paNamasi bharahasAmiyaM gantuM / to hohI jIyaM te, na puNo anneNa bheeNaM // 58 // hAhAkAramuharavo, logo bhayavihalavevirasarIro / bhaNai mahaccheramiNaM, cAraNakannAe vavahariyaM // 59 // to karivaraM vilaggo, aiviriyaM geNhiuM paumaNAho / gantUNa ceiyaharaM, tatthoiNNo kuNai pUyaM // 60 // sIyAe samaM rAmo, thoUNa jiNaM visuddhabhAveNaM / varadhammaM AyariyaM, paNamai ya puNo payatteNaM // 61 // taM lakkhaNakaragahiyaM, aiviriyaM pecchiUNa jaNayasuyA / bhaNai ya mellehi lahuM, esa ThiI hoi suhaDANaM // 2 // je savvabhUyasaraNA, sAhU tv-niym-sNjmaabhiryaa| tANa vi khalA khalAyai, kA saNNA patthivajaNeNaM? // 63 // paribhramati yatra yatra ca nRtyantI nartikA manobhirAmA / karoti jana ekAgramanA dRSTi tatraiva tatraiva // 51 // gAyati RSabhAdInAM jinAnAM caritrANi tIrNasaGgAnAm / paritoSitazca lokaH sarvo'pi ca narapatinA samam // 52 // tadA nartikA proktA'tivIrya kiM tvayA samArabdham / bharatena saha virodho'kIrtikaraNazca loke ? // 53 / / evaM gate'pi vinayaM bharatasya tvaM kuru gatvA / bhRttyatvaM ca vyavasaya yadIcchasyAtmano jIvitam // 54 // zrutvA nartikAyA imAni vacanAni narapatI ruSTaH / kSubdhAzca subhaTapuruSA velA iva lavaNatoyasya // 55 / / yAdadevAtivIrya AkarSatyasivaraM vadhArthe / tadA nartikayA gRhItaH khaDgaM hatvA kezaiH // 56 // nIlotpalasaMkAzaM khaDgaM sA nartikA samudgIrya / jalpati yo mama purataH sthAsyati sa bhavati hantavyaH // 57 // sa nartikayA bhaNito yadi praNamasi bhavatasvAminaM gatvA / tadAbhaviSyati jIvitam te na punaranyena bhedena // 58 // hAhAkAramukharavo loko bhayavihvalavepitazarIraH / bhaNati mahAzcaryamidaM cAraNakanyayA vyavahRtam / / 59 // tataH karivaraM vilagno'tivIryaM gRhItvA padmanAbhaH / gatvA caityagRhaM tatrAvartIrNaH karoti pUjAm // 60 // sItAyAH samaM rAmaH stutvA jinaM vizuddhabhAvena / varadharmamAcaritaM praNamati ca punaH prayatnena // 61 // taM lakSmaNakaragRhItamativIryaM prekSya janakasutA / bhaNati ca muJca labdhveSA sthiti rbhavati subhaTAnAm // 62 / / ye sarvabhUtazaraNA: sAdhavastaponiyamasaMyamAbhiratAH / teSAmapi khalaH khalAyati kA saMjJA pArthivajanena ? // 63 / / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paumacariyaM evabhaNie vimukko, aivirio lakkhaNeNa kayasamao / bharahassa hohi bhicco, gaccha tumaM kosalA nayarI // 64 // evaM vimukta santo, aivirio rAghavaM paNamiUNaM / saMvegasamAvanno, paDibuddho takkhaNaM ceva // 65 // paumeNa tao bhaNio, mA geNhasu esa dukkarA cariyA / bharahassa vase houM, bhuJjasu ya tumaM mahAbhoge // 66 // aivirieNa vi ya bhaNio, diTTho rajjassa ajja paramattho / saMsArabhauvviggo, geNhAmiha deva ! pavvajjaM // 67 // rajje vijayarahaM so, puttaM ThaviUNa vigayasuyaneho / AyariyapAyamUle, aivirio geNhaI dikkhaM // 68 // kuNai tavaM nIsaGgo, jattha'tthamio jiindio dhIro / viharar3a vasuMdharaM so, sIho iva nibbhao samaNo // 69 // cAritta-nANa-tava-saMjama-sIlajutto, chaThThaTThamesu niyayaM prikhiinndeho| rapaNe guhAsu vasahiM ca karei dhIro, evaMguNo vimalanANadharo tivijjo // 7 // // iya paumacarie aiviriyanikkhamaNaM nAma sattatIsaimaM pavvaM samattaM // evaM bhaNite vimukto'tivIryo lakSmaNena kRtasamayaH / bharatasya bhava bhRtyo gaccha tvaM kozalAM nagarIm / / 64|| evaM vimuktaH sannativIryo rAghavaM praNamya / saMvegasamApannaH pratibuddhastatkSaNameva // 65 / / padmena tato bhaNito mA gRhANaiSA duSkarA caryA / bharatasya vaze bhUtvA bhuGgdhi ca tvaM mahAbhogAn // 66 // ativIryeNA ca bhaNito dRSTo rAjyasyAdya paramArthaH / saMsArabhayodvigno gRhNAmIha deva ! pravrajyAm // 67 / / rAjye vijayarathaM sa putraM sthApayitvA vigatasutasnehaH / AcAryapAdamUle'tivIryo gRhNAti dIkSAm / / 68 / / karoti tapo nisaGgo yatrA'stamito jitendriyo dhIraH / viharati vasuMdharAM sa siMha iva nirbhayaH zramaNaH // 69 / / cAritrajJAnatapa:saMyamazIlayuktaH SaSTASTamai nityaM parikSINadehaH / araNye guhAsu vasatiM ca karoti dhIra evaMguNo vimalajJAnadharo'tivIryaH // 70 // ||iti padmacaritre'tivIryaniSkramaNaM nAma saptatriMzattama uddezaH samAptaH // 1. nayariM-pratya / 2. geNhasu dukkaraM jaIcariyaM-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. jiyapaumAvakkhANaM 3 aha etto vijayaraho, 'raimAlA nAma attaNo 'bahiNI / suravahusamANarUvA, dei cciya lacchinilayassa // 1 // taM icchiUNa kaMtA, viNiggayA do vi sIyasaMjuttA / saMpattA vijayapuraM, ciTThanti tahiM jahicchAe // 2 // aiviriyaM pacar3ayaM, soUNaM naTTiyAnimittaM ca / sattugghayaM hasantaM, bharaho vArei maikusalo // 3 // dhanno so aivirio, mA hasasu kumAra ! mUDhabhAveNaM / mottUNa visayasukkhaM, jo jiNadikkhaM samaNupatto // 4 // java cciya esa kahA, vaTTai tAvA''gao saha baleNaM / pavisai narindabhavaNaM, vijayaraho pecchaI bharahaM // 5 // kAUNa sirapaNAmaM, uvaviTTho tassa pAyamUlammi / sammANaladdhapasaro, vijayaraho patthivaM bhaNai // 6 // raimAlAe kaNiTThA, nAmeNaM vijayasundarI kannA / sA tujjha mae dinnA, kuNasu aviggheNa kallANaM // 7 // tIe pANiggahaNa, bharaho kAUNa paramariddhIe / aiviriyassa sayAsaM, vaccai turaesa vegeNaM // 8 // saMpatto naravasabho, pecchai girikandare samaNasIhaM / samasattu bandhuhiyayaM, samasuha- dukkhaM bhayavimukkaM // 9 // pAesu tassa paDio, bharaho sAmanta - jaNavayasameo / thovantare niviTTho, tassa guNukttiNaM kuNai // 10 // nAha ! tumaM aivirio, ekko cciya ettha tihuyaNe sayale / jo niyayarAyariddhi, avahattheUNa pavvaio // 11 // 38. jitapadmAkhyAnam atheto vijayaratho ratimAlAM nAmAtmano bhaginIm / suravadhusamAnarUpAM dadAtyeva lakSmInilAyAya // 1 // tAmiSTvA kAntAM vinirgatau dvAvapi sItAsaMyuktau / saMprAptau vijayapuraM tiSThatastatra yathecchayA // 2 // ativIryaM pravrajitaM zrutvA nartikA nimittaM ca / zatrughnaM hasantaM bharato vArayati matikuzalaH // 3 // dhanyaH so'tivIryo mA hasa kumAra ! mUDhabhAvena / muktvA viSayasukhaM yo jinadIkSAM samanuprAptaH ||4|| yAvadevaiSA kathA vartate tAvadAgataH saha balena / pravizati narendrabhavanaM vijayarathaH pazyati bharatam // 5 // kRtvA ziraH praNAmamupaviSTastasya pAdamUle / sanmAnalabdhaprasaro vijayarathaH pArthivaM bhaNati // 6 // ratimAlayA kaniSThA nAmnA vijayasundarIkanyA / sA tubhyaM mayA dattA kurvavighnena kalyANam // 7 // tasyAH pANigrahaNaM bharataH kRtvA paramarddhayA / ativIryasya sakAzaM gacchati turagai rvegena // 8 // saMprApto naravRSabhaH pazyati girikandarAyAM zramaNasiMham / samazatrubandhuhRdayaM samasukhaduHkhaM bhayavimuktam // 9 // pAdayostasya patito bharataH sAmantajanapadasametaH / stokAntare niviSTastasya guNakIrtanaM karoti // 10 // nAtha ! tvamativIrya ekaivAtra tribhuvane sakale / yo nijarAjarddhimapahastya pravrajitaH // 11 // 1. imAlaM - pratya0 / 2. bahiNi pratya0 / 3. rUvaM pratya0 / pauma bhA-2/19 For Personal & Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 paumacariyaM mANusajammassa phalaM, dhIra ! tume pAviyaM niravasesaM / taM khamasu majjha supurisa !, jaM duccariyaM kayaM kiMci // 12 // taM paNamiUNa samaNaM, bharaho paDiyAgao pasaMsanto / pavisa niyayanayariM, purajaNaabhiNandio muio // 13 // so vijayasundarIe, sahio rajjaM mahAguNaM bharaho / bhuJjai suro vva sagge, paNamiyasAmantapAvIDho // 14 // gamiUNa kiMci kAlaM, vijayapure mahiharaM bhaNai rAmo / hiyaicchiyaM paesaM, avassa amhehi gantavvaM // 15 // soUNa gamaNasajje, vaNamAlA lakkhaNaM bhaNai muddhA / pUrehi majjha supurisa !, maNorahA je kayA puvvaM // 16 // lacchIharo pavutto, mA hu visAyassa dehi attANaM / kAUNa ahiTThANaM, jAva ahaM paDiniyattAmi // 17 // sammattavajjiyANaM, jA havai gaI narANa ssivynne!| tamahaM vaccejja pie !, jai ! nA''gacchAmi tuha pAsaM // 18 // amhehi rakkhiyavvaM, vayaNaM tAyassa nicchiyamaNehiM / navaraM puNa gantUNaM, tattha avassaM niyatte haM // 19 // so evamAiehiM, vayaNasahassehi tattha vaNamAlaM / saMthAveUNa gao, somittI rAghavasamIvaM // 20 // tatto te suttajaNe, sIyAe samaM viNiggayA saNiyaM / aDavipaheNa payaTTA, bhuJjantA taruvaraphalAiM // 21 // taM voliUNa raNNaM, ttA visayassa majjhayAre'ttha / khemaJjalIpuraMte, tatthujjANe suhaniviTThA // 22 // taM lakkhaNamuvaNIyaM, AhAraM bhuJjiuMjahicchAe / samayaM jaNayasuyAe, ciTThai ya halAuho gAme // 23 // aha lakkhaNo aNujjaM, maggeUNaM sahoyaraM etto / varabhavaNasamAiNNaM, pavisai khemaJjalInayaraM // 24 // tattha sabhAvullaviyaM, nasssa suNiUNa lakkhaNo vayaNaM / ko sahai sattipaharaM, narindamukkaM mahiliyatthe ? // 25 // manuSyajanmaphalaM dhIra ! tvayA prAptaM niravazeSam / taM kSamasva mama satpuruSa ! yaddazcaritaM kRtaM kiMcit // 12 // taM praNamya zramaNaM bharataH pratyAgataH prazaMsanam / pravizati nijanagari purajanAbhinandito muditaH // 13 // sa vijayasundaryA sahito rAjyaM mahAguNaM bharataH / bhunakti sura iva svarge praNatasAmantapAdapIThaH // 14 // gamayitvA kiJcitkAlaM vijayapure mahIdharaM bhaNati rAmaH / hRdayecchitaM pradezamavazyamasmAbhirgantavyam // 15 // zrutvA gamanasajjAnvanamAlA lakSmaNaM bhaNati mugdhA / pUraya mama satpuruSa ! manorathAnyAn kRtAn pUrvam / / 16 / / lakSmIdharaH prokto mA khalu viSAdasya dehyAtmAnam / kRtvAdhiSThAnaM yAvadahaM pratinivarte // 17 // samyaktvavarjitAnAM yA bhavati gati narANAM zazivadane ! / tAmahaM vrajeyaM priye ! yadi nA''gacchAmi tava pArzvam // 18 // asmAbhI rakSitavyaM vacanaM tAtasya nizcitamanobhiH / navaraM punargatvA tatrAvazyaM nivarte'ham // 19 // sa evamAdibhirvacanasahasaistatra vanamAlAm / saMsthApya gataH saumitrI rAghavasamIpam // 20 // tatastau suptajane sItAyAH samaM vinirgatau zanaiH / aTavIpathena pravRttau bhujAnau taruvaraphalAni / / 21 / / tadvyutkramya'raNyaM prAptA viSayasya madhye'tra / kSemAjalipuraM te tatrodyAne sukhaniviSTAH // 22 // taM lakSmaNopanItamAhAraM bhuktvA yathecchayA / samakaM janakasutAyAstiSThati ca halAyudho grAme // 23 // atha lakSmaNo'nujJAM mArgayitvA sahodaramitaH / varabhavanasamAkIrNa pravizati kSemAJjalinagaram // 24 // tatra svabhAvollapitaM narasya zrutvA lakSmaNo vacanam / kaH sahate zaktiprahAraM narendramuktaM mahilArthe ? // 25 / / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiyapaumAvakkhANaM -38/12-38 339 soUNa vayaNameyaM, pucchai lacchIharo tayaM purisaM / ko vi hu dei pahAraM ?, kA sattI ? kA va sA mahilA ? // 26 // so bhaNai sattudamaNo, rAyA bhajjA ya tassa knnyaabhaa| jiyapaumA vi ya dhUyA, visakannA sA ihaM nayare // 27 // jo sahai sattipaharaM, imassa rAyassa kaDhiNakaramukkaM / tassesA jiyapaumA, dei cciya kiM tume na suyaM ? // 28 // soUNa taM saroso, vimhiyahiyao ya lakkhaNo turiyaM / pavisai narindabhavaNaM, tIe kae pavarakannAe // 29 // indIvaraghaNasAmaM, jiyasattU pecchiUNa sirinilayaM / bhaNai ya uvaNeha lahuM, eyassa varAsaNaM etto // 30 // bhaNio ya naravaINaM, kattha tumaM Agao si ? kiM nAmaM? / keNeva kAraNeNaM, bhamasi mahiM jeNa egAgI ? // 31 // bharahassa ahaM dUo, patto haM ettha kAraNavaseNaM / tuha duhiyamANabhaGgaM, karemi gavvaM vahantIe // 32 // jo majjha sattipaharaM, sahai naro gADhakarayalavimukkaM / so navari mANabhaGgaM, kuNai ya natthettha saMdeho // 33 // bhaNai tao lacchiharo, ekkAe kiM va majjha sattIe ? / muJcasu paJca narAhiva !, sattIo mA cirAvehi // 34 // vaTTai jAvullAo, tAva gavakkhantareNa jiyapaumA / aha purisavesiNI taM, mottUNa niei lacchiharaM // 35 // UNa aJjalipuDaM, kuNai paNAmaM pasannahiyayA sA / sannAe lakkhaNocciya, bhaNai bhayaM muJca pasayacchi ! // 36 // lacchIhareNa bhaNio, kiM paDivAlesi ajja vi thirattaM ? / muJcasu aridamaNa ! tumaM, maha sattI viulavacchayale // 37 // evabhaNio narindo, ruTTho AbandhiUNa pariveDhaM / jaliyANalasaMkAsaM, uggii tao mahAsattiM // 38 // zrutvA vacanametatpRcchati lakSmIdharastaM puruSam / ko'pi khalu dadAti prahAraM ? kA zaktiH ? kA vA sA mahilA ? // 26 // sa bhaNati zatrudamano rAjA bhAryA ca tasya kanakAbhA / jitapadmA'pi duhitA viSakanyA sehaM nagare // 27 // yaH sahate zaktiprahArametasya rAjJaH kaThinakaramuktam / tasmA eSA jitapadmA dadAtyeva kiM tvayA na zrutam ? // 28 // zrutvA taM saroSo vismitahRdayazca lakSmaNastvaritam / pravizati narendrabhavanaM tasyAH kRte pravarakanyAyAH // 29 // indIvaraghanazyAmaM jitazatru dRSTavA zrInilayam / bhaNati copAnayata laghvetasya varAsanamitaH // 30 // bhaNitazca narapatinA kutastvamAgato'si ? kiM nAma ? / kenaiva kAraNena bhramasi mahIM yenaikAkI ? // 31 // bharatasyAhaM dUtaH prApto'hamatra kAraNavazena / tava duhitRmAnabhaGgaM karomi garvaM vahantyAH // 32 // yo mama zaktiprahAraM sahate naro gADhakaratalavimuktam / sa navari mAnabhaGgaM karoti ca nAstyatra saMdehaH // 33 // bhaNati tato lakSmIdhara ekayA ki vA mama zaktyA ? / muJca paJca narAdhipa ! zaktayo mA cirAya // 34 // vartate yAvadullApastAvadgavAkSAntareNa jitapadmA / atha puruSadveSiNI taM muktvA pazyati lakSmIdharam / / 35 / / racayitvA'JjalipUTaM karoti praNAmaM prasannahRdayA sA / saJjayA lakSmaNa evaM bhaNati bhayaM muJca prasannAkSi ! // 36 // lakSmIdhareNa bhaNitaH kiM pratipAlayasyadyApi sthiratvam ? / muJcAridamana ! tvaM mama zaktiM vipulavakSaHsthale // 37 // evaM bhaNito narendro ruSTa Abadhya pariveSTam / jvalitAnalasaMkAzAmudgIrati tato mahAzaktim // 38 // 1. tasseyaM jiyapauma-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 paumacariyaM UNa ya vaisAha, ThANaM sattuMdamo muyai sattiM / dAhiNakareNa so vi ya, geNhai eMtI ayatteNaM // 39 // vAmakaraNa ya vIyaM, dharei kakkhantareNa do annA / sohai caudantasamo, sariso erAvaNo ceva // 40 // saMkuddhAbhogisamA, saMpattA paJcamA mahAsattI / dasaNehi sA vi geNhai, mAsaM piva sIhasarabheNaM // 41 // tato gayaNayalatthA, devA muJcanti kusumavaravAsaM / jayasadaM kuNamANA, pahaNanti ya dunduhI anne // 42 // bhaNio ya lakkhaNeNaM, aridamaNa ! paDiccha sattipaharaM me / suNiUNa vayaNameyaM, bhIo rAyA saha jaNeNaM // 43 // tatto sA jiyapaumA, avaTThiyA lakkhaNassa pAsammi / sohai surAhivassa va, devI divveNa rUveNaM // 44 // suhaDANa jaNavayassa ya, purao sattuMdamassa kannAe / sundararUvAvayavo, sayaMvaro lakkhaNo gahio // 45 // bhaNai viNaoNaGgo, somittI naravaI ! khamejjAsu / jaM kiMci vi duccariyaM, mAma ! tumaM vavasiyaM amhe // 46 // sattudamaNo vi evaM, taM khAmeUNa mahuravayaNehiM / bhaNai ya varakallANaM, kuNasu ihaM majjha dhUyAe // 47 // bhaNaiya somittI, tao maha jeTTho ciTThaI varujjANe / so jANai paramatthaM, taM pucchasu naravaI gantuM // 48 // AruhiUNa rahavaraM, jiyapaumA lakkhaNeNa samasahiyA / paumassa sannigAse, rAyA ya gao samantijaNo // 49 // jiyapaumAe samANaM, somittI rahavarAu oyariuM / namiUNa rAmadevaM, sIyAsahiyaM ciya niviTTho // 50 // sattudamaNo vi rAyA, priynn-saamnt-bndhujnnshio| paumassa calaNajuyalaM, paNamiya tattheva uvaviThTho // 51 // racayitvA ca vaizAkhaM sthAnaM zatrudamo muJcati zaktim / dakSiNakareNa so'pi ca gRhNAti AyAntImayatnena // 39 // vAmakareNa ca dvitIyAM dhArayati kakSAntareNa dve anye / zobhate caturdantasamaH sadRza airAvaNa iva // 40 // saMkruddhA bhogisamA saMprAptA paJcamA mahAzaktiH / dazanaiH sA'pi gRhNAti mAMsamiva siMha-zarabhayoH // 41 // tato gaganatalasthA devA muJcanti kusumavaravAsam / jayazabdaM kriyamANAH praghnanti ca dundubhiranye // 42 // . bhaNitazca lakSmaNenAridamana ! pratIccha zaktipraharaM me / zrutvA vacanametadbhIto rAjA sahajanena // 43 // tataH sA jitapadmA'vasthitA lakSmaNasya pArzve / zobhate surAdhipasyeva devI divyena rupeNa // 44 // subhaTAnAM janapadasya ca purataH zatrudamasya kanyayA / sundararupAvayavaH svayaMvaro lakSmaNo gRhItaH // 45 // bhaNati vinayAvanatAGgaH saumitri narapate ! kSamasva / yatkiJcidapi duzcaritaM mAm ! tava vyavasitamasmAbhiH // 46 // zatrudamano'pyevaM taM kSAntvA madhuravacanaiH / bhavati ca varakalyANaM kurviha mama duhituH // 47 // bhaNati ca saumitri stato mama jyeSTastiSThati varodyAne / sa jAnAti paramArthaM taM pRccha narapate ! gatvA // 48 // Aruhya rathavaraM jitapadmA lakSmaNena samasahitA / padmasya samIpaM rAjA ca gataH samantrijanaH // 49 // jitapadmAyAH samAnaM saumitrI rathavarAdavatIrya / natvA rAmadevaM sItAsahitameva niviSTaH // 50 // zatrudamano'pi rAjA garijanasAmantabandhujanasahitaH / padmasya caraNayugalaM praNamya tatraivopaviSTaH // 51 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiyapaumAvakkhANaM - 38/39-57 tattha'cchiuM khaNekkaM, paripuccheUNa dehakusalAI / paumo sIyAe samaM, pavesio rAiNA nayaraM // 52 // jaNio ya 'mahANando, naravar3aNA haTTa tuTThamaNaseNaM / tUrasahassasamAhaya - naccantajaNeNa airambho // 53 // tattha'cchiUNa kAlaM, kettiyamettaM pi bhogadullaliyA / kAUNa saMpahAraM, gamaNekkamaNA varakumArA // 54 // jiyapaumA virahANala-bhIyA daTThUNa bhaNai somitti / AsAsiuM payaTTo, jaha vaNamAlA tahA sA vi // 55 // sIyA - lakkhaNasahio, paumo nagarAu niggao ratiM / dAUNa addhijhaM so, savvassa vi nayaraloyassa // 56 // parabhavasukaeNaM te mahAsattimantA, jai vi viharamANA janti annannadesaM / tahavi samaNuhontI sokkha- sammANa- dANaM, jaNiyavimalakittI rAma- somittiputtA // 57 // // iya paumacarie jiyapaumAvakkhANaM nAma aTThatIsaimaM pavvaM samattaM // tatrAsitvAkSaNamekaM paripRcchya dehakuzalAdIn / padmaH sItAyAH samaM pravezito rAjJA nagaram // 52 // janitazca mahAnando narapatinA hRSTatuSTamanasA / tUryasahasrasamAhatanRtyajjanenAtiramyaH // 53 // tatrAsitvA kAlaM kecinmAtramapi bhogadurlalitau / kRtvA samprahAraM gamanaikamanasau varakumArau // 54 // jitapadmAM virahAnalabhItAM dRSTvA bhaNati saumitriH / AzvasituM pravRtto yathA vanamAlA tathA sA'pi // 55 // sItA - lakSmaNasahitaH padmo nagarAnnirgato rAtrim / datvA'dhRtiM sa sarvasyApi nagaralokasya // 56 // parabhavasukRtena tau mahAzaktimantau yadyapi viharantau yAto'nyonyadezam / tathApi samanubhavataH sukhasanmAnadAnaM janitavimalakIrtI rAma - somitriputrau // 57 // // iti padmacaritre jitapadmopAkhyAnaM nAmASTAtriMzattama uddezaH samAptaH // 1. mahAvivAhaH / 2. dAUNaM adhiiM pratya0 / 341 For Personal & Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 39. desabhUsaNa-kulabhUsaNavakkhANaM || aha se bahuvihataruvara-valli-layAkusumagandhariddhillaM / vaccanti dasarahasuyA, lIlAyantA mahAaDaviM // 1 // devovaNIyabhogA, sarIrauvagaraNajaNiyamAhappA / dhaNurayaNagahiyahatthA, sIhA iva nibbhayA dhIrA // 2 // katthai jalaharasAmA, katthai giridhAuvihumAvayavA / katthai kusumabhareNaM, dhavalavalAyacchaviM vahai // 3 // evaM kameNa aDaviM, voleMtANaM ca tattha saMpattA / vaMsairisanniyAsaM, nayaraM vaMsatthalaM nAmaM // 4 // tAva cciya nayarajaNo, Agacchai abhimuho aibahutto / annonnaturiyavego, diTTho sahasA palAyanto // 5 // to rAghaveNa ekko, puriso paricchio imo logo / kassa bhaeNa palAyai ?, eyaM sAhehi me sigdhaM // 6 // so bhaNai ajja divaso, taiovaTTai imammi girsihre| nisuNijjai aighoro, saddo logassa bhayajaNaNo // 7 // jai koi ajja ratti, ehii amhaM vhujjymiio| tassa bhaeNa palAyai, esa jaNo naravaisamaggo // 8 // suNiUNa vayaNameyaM, jaNayasuyA bhaNai rAghavaM evaM / amhe vi palAyAmo, jattha imo jAi nayarajaNo // 9 // bhaNiyA ya rAghaveNaM, sundari ! kiM supurisA palAyanti ? / maraNantie vi kajje, AvaDie ahimuhA honti // 10 // evaM vArijjanto, paumo somittiNA samaM calio / vaMsairissa abhimuho, jaNayasuyaM maggao ThaviuM // 11 // 39. dezabhUSaNa-kulabhUSaNavyAkhyAnam ) atha tau bahuvidhataruvaravallilatAkusumagandharddhivatIm / gacchato dazarathasutau lIlAyantau mahATavIm // 1 // devopanItabhogau zarIropakaraNajanitamAhAtmyau / dhanUratnagRhItahastau siMhAviva nirbhayau dhIrau // 2 // kutracijjaladharazyAmAM kutracidgirighAtuvidrumAvayavAm / kutracitkusumabhAreNa dhavalAtapatracchaviM vahati // 3 // evaM krameNATavIM vilaGghatozca tatra saMprAptau / vaMzagirisaMnikAze nagaraM vaMzasthalaM nAma // 4 // tAvadeva nagarajana Agacchatyabhimukho'tibahutvaH / anyonyatvaritavegodRSTaH sahasA palAyamAnaH // 5 // tadA rAghavenaikaH puruSaH paripRSTo'yaM lokaH / kasya bhayena palAyate ? etatkathaya me zIghram // 6 // sa bhaNatyadya divasastRtIyo vartate'smingirizikhare / nizrUyate'tighoraH zabdo lokasya bhayajananaH // 7 // yadi ko'pyadya rAtrimaiSyatyasmAkaM vadhodyatamatiH / tasya bhayena palAyate eva jano narapatisamagraH // 8 // zrutvA vacanametajjanakasutA bhaNati rAghavamevam / vayamapi palAyAmahe yatrAyaM yAti nagarajanaH // 9 // bhaNitA ca rAghavena sundari ! kiM satpuruSAH palAyante ? / maraNAntike'pi kArya Apattite'bhimukhA bhavanti // 10 // evaM vAryamANaH padmaH saumitriNA samaM calitaH / vaMzagirerabhimukho janakasutAM mArgataH sthApayitvA // 11 // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ desabhUsaNa- kulabhUsaNavakkhANaM- 39/1-24 343 AruhiUNa pavattA, visamasilA - sihara - nijjharAiNNaM / gayaNayalamaNulihantaM, vaMsagiriM gahaga NAsannaM // 12 // hatthAvalambiyakarA, katthai visame bhuyAsu ukkhiviDaM / kahakaha vi pavvayavaraM, rAmeNaM vilaiyA sIyA // 13 // te tattha girivarovara, navaraM pecchanti doNNi muNivasabhe / lambiyakaraggajuyale, jhANovagae vigayamohe // 14 // taNayA sahiyA, doNNi vi gantUNa savvabhAveNaM / sIsakayaJjalimaulA, avaTTiyA tANa Asanna // 15 // tAva yacchanti bahU, samantao bhamarakajjalasavaNNe / nAge uttAsaNae, ghoraravaM ceva kuNamANe // 16 // nANAvaNNehi ya viJchiehiM taha ghoNasehi ghorehiM / pariveDhiyA muNI te, paloiyA dasarahasuehiM // 17 // dhaNuvaggehi vihaDiuM, viJciya nAge ya savvao dUraM / jAyA lakkhaNapaumA, pasannahiyayA tao do vi // 18 // pakkhAliUNa rAmo, nijjharasalileNa saahuclnnjue| lakkhaNasamappiehiM, accei ya vallikusumehiM // 19 // sattisarisaM ca etto, kuNanti muNivandaNaM prmtutttthaa| jaNayataNayae samayaM, halahara - nArAyaNA do vi // 20 // vINA moharA, pauma ghettUNa vAyaI vihiNA / sAhuguNasaMpauttaM, gAyai geyaM ca bahubheyaM // 21 // bhAveNa jAyataNayA, muNipurao nacciraM samADhattA / lIlA-vilAsa-abhiNaya, dAventI calacalantorU // 22 // tAvacciya atthAo, mailento ambaraM divasanAho / uvasaggassa va bhIo, kiraNabaleNaM samaM naTTho // 23 // sahasA samotthayaM ciya, gayaNayalaM bhUyasayasahassesu / dADhA saMghaTTuTThiya-huyavahajAlaM muyantesu // 24 // I AroDhuM pravRttau viSamazIlAzikharanirjharAkIrNam / gaganatalamanulihantaM vaMzagiriM grahagaNAsannam // 12 // hastAvalambitakarA kutracidviSame bhujAbhyAmutkSepya / kathaMkathamapi parvatavaraM rAmeNa vilagnA sItA ||13|| te tatra girivaropari navaraM pazyanti dvau munivRSabhau / lambitakarAgrayugalau dhyAnopagatau vigatamohau // 14 // janakatanayayA sahitau dvAvapi gatvA sarvabhAveNa / zIrSakRtAJjalimukuTAvasthitau tayorAsane // 15 // tAvacca pazyanti bahUn samantato bhramarakajjalasavarNAn / nAgAnuttrAsanAnghoraravameva kriyamANAn // 16 // nAnAvarNaizcavRzcikaistathA gonasaiH ghoraiH / pariveSTitau munI tau pralokitau dazarathasutAbhyAm ||17|| dhanuvargai vighaTya vRzcikAnnAgAMzca sarvato dUram / jJAtau lakSmaNapadmau prasannahRdayau tato dvAvapi // 18 // prakSAlya rAmro nirjharasalilena sAdhucaraNayugAn / lakSmaNasamarpitairarcayati ca varakusumaiH // 19 // zaktirasadRzaM cetaH kuruto munivandanaM paramatuSTau / janakatanayayA samaM haladhara - nArAyaNau dvAvapi // 20 // vINA manoharasvarA padmo gRhItvA vAdayati vidhinA / sAdhuguNasaMprayuktaM gAyati geyaM ca bahubhedam // 21 // bhAvena janakatanayA munipurato nartituM samArabdhA / lIlAvilAsAbhinayaM darzayantI calacaladuruH // 22 // tAvaccaivAsto malinayannambaraM divasanAthaH / upasargAdiva bhItaH kiraNabalena samaM naSTaH ||23|| sahasA samavastIrNameva gaganatalaM bhUtazatasahasraiH / daMSTrasaMghotthitahutavahajvAlAM muJcadbhiH // 24 // 1. gaNAinnaM pratya0 / 2. vINaM maNoharasaraM pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 paumacariyaM muJcanti sira-kalevara-jaGghAI bahuvihAI aGgAI / ghaNavinduruhiravAsaM, vAsanti ya taDataDArAvaM // 25 // keI tisUlahatthA, anne asi-kaNaya-tomarakaraggA / mukkaTTahAsabhIsaNa-saMkhobhiyadasadisAyakkA // 26 // gaya-vaggha-sIha-cittaya-sivAmuhujjaliyabhIsaNAyArA / aha khobhiuM pavattA, bhUyA samaNe samiyapAve // 27 // AloiUNa sIyA, aNeyaveyAla-bhUyasaMghaTTa / naccaNavihiM pamottuM, bhIyArAmaM samallINA // 28 // bhaNiyA ya rAdhaveNaM, ciTThasu bhadde ! muNINa pAmUle / ahayaM puNa uvasaggaM, lakkhaNasahio paNAsemi // 29 // ghettUNa dhaNuvarAI, dohi vi apphAliyAI aigADhaM / saddeNa teNa selo, najjai Akampio sayalo // 30 // aha so joisavAsI, devo aNalappabho tti nAmeNaM / avahivisaeNa jANai, halahara-nArAyaNA ee // 31 // mAyAvigubviyaM taM, uvasaggaM muNivarANa avahariuM / vaccai niyayavimANaM, gayaNaM pi sunimmalaM jAyaM // 32 // jaNie ya pADihere, halahara-nArAyaNehi sAhUNaM / kammassa khayavaseNaM, uppannaM kevalannANaM // 33 // tatto ya caunikAyA, samAgayA suragaNA naragaNA ya / thoUNa samaNasIhe, jahAvihaM ceva uvaviTThA // 34 // kAUNa kevalINaM, pUyA namiUNa savvabhAveNaM / sIyAe do vi pAse, uvaviTThA rAma-somittI // 35 // to suragaNANa majjhe, paumo pucchi mahAmuNI etto / ajja nisAsuvasaggo, keNakao bhe apuNNeNaM ? // 36 // aha sAhiuM pavatto, kevalanANI parabbhavasamUhaM / atthi cciya vikkhAyA, nayarI vi hu paumiNI nAmaM // 37 // muJcanti ziraH kalevara-jaDyAni bahuvidhAnyaGgAni / ghanabindurudhiravarSA varSanti ca taDataDArAvam // 25 // ke'pi trizUlahastA, anye'si-kanakatomarakarAgrAH / muktATTahAsyabhISaNasaMkSobhitadazadikcakrAH // 26 / / gaja-vyAghra-siMha-citraka-zivAmukhojvalitabhISaNAkArAH / atha kSobhayituM pravRttA bhUtAH zramaNau samitapApau // 27 // avalokya sItA'neka vaitAlabhUtasaMghaTTam / nRtyavidhi pramucya bhItA rAmaM samAlInA // 28 // bhaNitA ca rAghavena tiSTha bhadre ! munInAM pAdamUle / ahaM punarupasarga lakSmaNasahitaH praNazyAmi // 29 // gRhItvA dhanurvarANi dvAbhyAmpyAsphAlitAnyatigADham / zabdena tena zailo jJAyata AkampitaH sakalaH // 30 // atha sa jyotiSavAsI devo'nalaprabha iti nAmnA / avadhiviSayena jAnAti haladhara-nArAyaNAvetau // 31 // mAyAvikuvitaM tamupasarga munivarANAmapahRtya / gacchati nijavimAnaM gaganamapi sunirmalaM jAtam // 32 // janite ca prAtihArye haladhara-nArAyaNAbhyAM sAdhunAm / karma kSayavazenotpannaM kevalajJAnam // 33 // tatazca caturnikAyAH samAgatAH suragaNA naragaNAzca / stutvA zramaNasiMhAnyathAvidhamevopaviSTAH // 34 // kRtvA kevalInAM pUjA natvA sarvabhAveNa / sItAyA dvAvapi pArzve upaviSTau rAmasaumitrI // 35 // tataH suragaNAnAM madhye padmaH pRcchati mahAmunimitaH / adya nizAyAmupasargaH kena kRto bhe'puNyena ? // 36 / / atha kathayituM pravRttaH kevalajJAnI parabhavasamUham / astyeva vikhyAtA nagaryapi khalu padminI nAma // 37|| 1. puury-prty0| For Personal & Private Use Only Jain Education Interational Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ desabhUsaNa- kulabhUsaNavakkhANaM- 39/25-50 taM bhuJja varanayariM narAhivo vijayapavvao nAmaM / suravahusamANarUvA, mahilA vi ya dhAriNI tassa // 38 // tattheva vasai dUo, amayasaro vivihasatthamaikusalo / uvaogA se ghariNI, tIe do sundarA puttA // 39 // udio ttha havai ekko, biio muio tti nAma nAmeNaM / so naravaINa dUo, pavesio dUyakajjeNaM // 40 // vasubhUNa samANaM mitteNaM kavaDapIipamuheNaM / vaccai paravisayaM so, aNudiyahaM dehasokkheNaM // 41 // vippo vi ya vasubhUI, Asatto tassa mahiliyAe samaM / dUyaM hantUNa tao, rayaNIsu chaleNa viNiyatto // 42 // sAi ya vasubhUI, jaNassa viNiyattio ahaM teNaM / dUyaghariNIe samayaM, kuNai ya so duTThamantaNayaM // 43 // ogA bhai o, ee hantUNa do vi putte haM / bhuJjAmi tume samayaM bhogaM nikkaNTayaM suiraM // 44 // taM bambhaNIe savvaM, raie vasubhUimahiliyAe u| IsAluNIe siTTaM, uDyassa ya jaM jahAvattaM // 45 // to rosavasagaeNaM, udieNaM asivareNa tikkheNaM / so mArio kuvippo, meccho pallimmi uppanno // 46 // aha annayA kayAI, cAuvvaNNeNa samaNasaGgeNaM / maivaddhaNo susAhU, samAgao paumiNi nayariM // 47 // Asi tayA vikkhAyA, aNuddharA nAma sayalagaNapAlI / dhammajjhANovagayA, vacchallapabhANujjuttA // 48 // so samaNasaGghasahio, sAhU maivaddhaNo varujjANe / uvaviTTho gaNajeTTho, tasapANavivajjiuddese // 49 // ujjANavAlaeNaM, siTTaM gantUNa naravarindassa / sAmiya vasantatilae, ujjANe AgayA samaNA // 50 // tAM bhunakti varanayariM narAdhipo vijayaparvato nAma / suravadhusamAnarUpA mahilApi dhAriNI tasya // 38 // tatraiva vasati dUto'mRtasvaro vividhazAstra-matikuzalaH / upayogA tasya gRhiNI tasyA dvau sundarau putrau // 39 // udito'tha bhavatyeko dvitIyo mudita iti nAma nAmnA / sa narapatinA dUtaH preSito dUtakAryeNa // 40 // vasubhUtinA samAnaM mitreNa kapaTaprItimukhena / vrajati paraviSayaM so'nudivasaM dehasukhena // 41 // vipro'pi ca vasubhUtirAsaktastasya mahilAyAH samam / dUtaM hatvA tato rajanyAM chalena vinivRttaH // 42 // kathayati ca vasubhUti rjanasya vinivartitato'haM tena / dUtagRhiNyA samakaM karoti ca sa duSTamantraNAm // 43 // upayogA bhaNati tata etau hatvA dvAvapi putrAvaham / bhunajmi tvayA samaM bhogaM niSkaNTakaM suciram // 44 // tadvAhmaNyA sarvaM racite tu vasubhUtimahilayA tu / IrSyAlunyA ziSTamuditasya ca yadyathAvRttam // 45 // tadA roSavazagatenoditenAsivareNa tIkSNena / sa mAritaH kuvipro mlecchaH palyAmutpannaH // 46 // athAnyadA kadAciccAturvarNena zramaNasaGghena / mativardhanaH susAdhuH samAgataH padminIM nagarIm // 47 // AsIttadA vikhyAtAnuddharA nAma sakalagaNapAlinI / dharmadhyAnopagatA vAtsalyabhAvanodyotA // 48 // sa zramaNasaGghasahitaH sAdhu rmativarddhano varodyAne / upaviSTaye gaNajyeSThastrasa - prANavivarjitoddeze // 49 // udyAnapAlakena ziSTaM gatvA naravarendrasya / svAmin! vasantatilaka udyAna AgatAH zramaNAH // 50 // * niyayakajjeNaM pratya0 1 pauma bhA-2/20 For Personal & Private Use Only 345 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 paumacariyaM soUNa vayaNameyaM, narAhivo vijayapavvao gantuM / maivaddhaNAIe, paNamai samaNe samiyapAve // 51 // namiUNa muNivarindaM, jaMpai bhogesu majjha ahilaaso| bhayavaM ! sAhavacariyaM, asamattho dhAriuM ahayaM // 52 // bhaNai muNI muNiyattho, naravai ! jA esa bhogataNhA te / bhavasayasahassajaNaNI, saMsAranibandhaNakarI ya // 53 // gayakaNNatAlasarisaM, vijjulayAcaJcalaM havai jIyaM / sumiNasamA honti ime, bandhusiNehA ya bhogA ya // 54 // khaNabhare sarIre, kA ettha I sabhAvaduggandhe / narayasaricche ghore, duguJchie kimikulAvAse // 55 // vasa-kalala-sembha-soNiya-muttAsuikaddame malasabhAve / vasiNa gabbhavAse, puNaravi taM ceva ahilasasi // 56 // evaMvihammi dehe, je purisA visayarAgamaNurattA / te duhasahassapaure, ghore hiNDanti saMsAre // 57 // evaM ciya maNahatthi, vaccantaM visayasaMkaDapahesu / veraggabalasamaggo, dharehi nANaseNa tumaM // 58 // paNamasu jiNaM narAhiva, bhattiM kAUNa vajjiya kudiTThI / saMsArasalilanAhaM, jeNa aviggheNa uttarasi // 59 // mohArimahAsennaM, hantUNaM saMjamAsiNA sigdhaM / ajjhAsiya siddhipuraM, kareha rajjaM bhayavimukkaM // 60 // jaM eva muNivareNaM, bhaNio cciya vijayapavvao raayaa| saMvegasamAvanno, muNissa pAsammi nikkhanto // 61 // te vitahiM jiNavihiyaM, nANaM soUNa bhAyaro do vi / veraggajaNiyakaruNA, samaNattaM jAva paDivannA // 62 // sammeyapavvayaM te, vandaNaheummi tattha vaccantA / maggAo pabbhaTThA, isiNDapalliM samaNupattA // 63 // zrutvA vacanametanarAdhipo vijayaparvato gatvA / mativardhanAdikAn praNamati zramaNAnsamitapApAn // 51 // natvA munivarendraM jalpati bhogeSu mamAbhilASaH / bhagavan ! sAdhucaryAmasamartho dhartumaham / / 52 / / bhaNati muni muNitArtho narapate ! yaiSA bhogatRSaNA te / bhavazatasahasrajananI saMsAranibandhanakarI ca // 53 // gajakarNatAlasadRzaM vidyullatAcaJcalaM bhavati jIvitam / svapnasamA bhavantIme bandhusnehAzca bhogAzca // 54 // kSaNabhaGgure zarIre kAtra ratiH svabhAvadurgandhe / narakasadRze ghore jugupsite kRmikulAvAse // 55 // vazA-kalala-zleSma-zoNita-mUtrAzucikardame malasvabhAve / uSitvA garbhAvAse punarapi tadevAbhilaSasi // 56 // evaMvidhe dehe ye puruSA viSayarAgamanuraktAH / te duHkhasahasrapracUre ghore hiNDante saMsAre // 57 // evameva manohastinaM vrajantaM viSayasaMkaTapatheSu / vairAgyabalasamagro dhAraya nAnAGkuzena tvam // 58 // praNama jinaM narAdhipa ! bhaktiM kRtvA varjitaH kudRSTiH / saMsArasalilanAthaM yenAvighnenottaraSi // 59 // mohArimahAsainyaM hatvA saMyamAsinA zIghram / adhyAsya siddhipuraM kuruta rAjyaM bhayavimuktam // 60 // yadevaM munivareNa bhaNitazcaiva vijayaparvato rAjA / saMvegasamApanno muneH pArzve niSkrAntaH // 61 // tAvapi tatra jinavihitaM jJAnaM zrutvA bhrAtarau dvAvapi / vairAgyajanitakAruNyau zramaNatvaM yAvatpratipannau // 62 // sammetaparvataM tau vandanahetau tatra gacchantau / mArgAtprabhraSTayaviSiNDapalli samanuprAptau // 63 // 1. kudiTThi-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ desabhUsaNa-kulabhUsaNavakkhANaM-39/51-76 347 jo vi ya so vasubhUI, meccho te sAhave tahiM daTuM / saviUNa samADhatto, kakkasa-pharusehi vayaNehiM // 64 // taM pecchiUNa mecchaM, jIvasamANaM muNIhi sAyAraM / gahiyaM paccakkhANaM, paDimAjogo ya paDivanno // 65 // saMpatto ya sayAsaM, meccho hantuM samujjao pAvo / seNAvaINa diTTho, nivArio vihiniogeNaM // 66 // paumo muNiM pavutto, evaM meccheNa hammamANA te / seNAvaINadoNNi vi, nivAriyA keNa kajjeNaM ? // 67 // kevalanANeNa muNI, parabhavacariyaM kahei vidiyattho / jakkhaTThANanivAsI, sahoyarA karisayA do vi // 68 // vAheNa gahiyasantaM, sauNaM AhArakAraNaTThAe / te karisayA dayAlU, mollaM dAUNa moenti // 69 // kAlaM kAUNa tao, sauNo mecchAhivo samuppanno / te karisayA ya doNNi vi jAyA udio ya mudio ya // 70 // sauNo mArijjanto, jamhA parirakkhio karisaehi / seNAvaINa tamhA, muNI vi parirakkhiyA taiyA // 71 // jaM jeNa niyayakammaM, samajjiyaM parabhavammi jIveNaM / taM jeNa pAviyavvaM, saMsAre paribhamanteNaM // 72 // evaM uvasaggAo, viNiggayA sAhavo tao gantuM / sammeyapavvaovari, kuNanti jiNavandaNaM payao // 73 // ArAhiUNa vihiNA, cirakAlaM nANa-dasaNa-carittaM / Aukkhayammi sAhU, uvavannA devalogammi // 74 // vasubhUI vi bahuttaM, kAlaM bhamiUNa naraya-tiriesu / patto sumANusattaM, jaDAdharo tAvaso jAo // 5 // kAUNa ya bAlatavaM, joisavAsI suro samuppanno / nAmeNa aggikeU, micchattamaI mahApAvo // 7 // yo'pi ca sa vasubhUtimrlecchastau sAdhau tatra dRSTavA / zaptuM samArabdhaH karkazaparuSai vacanaiH // 64 // taM dRSTvA mlecchaM jIvasamANaM munibhiH sAkAram / gRhItaM pratyAkhyAnaM pratimAyogazca pratipannaH // 65 // saMprAptazca sakAzaM mleccho hantuM samudyataH pApaH / senApatinA dRSTo nivArito vidhiniyogena // 66 / / padmo muniM prokta evaM mlecchena hanyamAnau tau / senApatinA dvAvapi nivAritau kena kAryeNa ? // 67 // kevalajJAnena muniH parabhavacaritraM kathayati viditArthaH / yakSasthAnanivAsinau sahodarau karSakau dvAvapi // 68 // vyAghena gRhItaM zakunamAhArakAraNArthe / tau karSakau dayAlU mUlyaM datvA mocayataH // 69 // kAlaM kRtvA tataH zakuno mlecchAdhipaH samutpannaH / tau karSakau dvAvapi jAtAvuditazca muditazca // 70 / / zakuno mAryamANo yathA parirakSitaH karSakAbhyAm / senApatinA tasmAnmunyapi parirakSitau tadA // 71 // yadyena nijakarma samarjitaM parabhave jIvena / tattena prAptavyaM saMsAre paribhramatA // 72 // evamupasargAdvinirgatau sAdhU tato gatvA / sammetaparvatopari kuruto jinavandanaM prayataH // 73 // ArAdhya vidhinA cirakAlaM jJAna-darzana-cAritram / AyuHkSaye sAdhU utpannau devaloke // 74 / / vasubhUtirapi bahutvaM kAlaM bhrAntvA narakatiryakSu / prAptaH sumanuSyatvaM jaTAdharastApaso jAtaH // 75 // kRtvA ca bAlatapo jyotirvAsI sura:samutpannaH / nAmnA'gniketurmithyAtvamati mahApApaH // 76 / / 1. tahiM gntuN-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only wwwjainelibrary.org Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 paumacariyaM bharahammi ariddhapure, piyaMvao nAma naravaI vasai / tassa duve bhajjAo, paumAbhA kaJcaNAbhA ya // 77 // te suralogAu cuyA, paumAbhAe suyA samuppannA / rayaNaraha-vicittarahA, devakumArovamasirIyA // 7 // caviuM joisiyasuro, kaNayAbhAnandaNo samuppanno / bahuguNanihANabhUo, aNuddharo nAma vikkhAo // 79 // rajjaM suyANa dAuM, piyaMvao chaddiNANi jiNabhavaNe / saMlehaNAe kAlaM, kAUNa surAlayaM patto // 40 // tattheva rAyadhUyA, sirippabhA nAma sirisamANaGgI / taM magganti kumArA, rayaNarahA-'NuddharA do vi // 81 // rayaNaraheNa tao sA, laddhA soUNa'Nuddharo ruTTho / visayaM tassa samatthaM, baleNa sahio viNAsei // 82 // tatto rayaNaraheNaM, gahio so cittarahasamaM teNaM / kAUNa paJcadaNDaM, nicchUDho niyayadesAo // 83 // khaliyAraNa-avamANaNa-parabhavajaNieNa vairadoseNa / dIhajaDAmauDadharo, vakkaliNo tAvaso jAo // 84 // te tattha do vi niyayA, sahoyarA geNhiUNa pavvajjaM / kAlagayA suraloe, devA jAyA mahiDDIyA // 5 // te bhottUNa surasuhaM, caviyA siddhatthanayarasAmissa / khemaMkarassa puttA, jAyA vimalAe gabbhammi // 86 // sundararUvAvayavo, paDhamo cciya desabhUsaNo nAmaM / kulabhUsaNo tti vIo, guNehi jo bhUsio niccaM // 87 // sAyaraghosassa tao, pAse sikkhanti savvavijjAo / naravaisamappiyA te, sahoyarA te ukayaviNayA // 48 // te gurugihe vasantA, na ceva jANanti pariyaNaM sayaNaM / dehuvagaraNaM savvaM, tANa tahiM ceva sannihiyaM // 89 // bharate'riSTapure priyaMvado nAma narapati rvasati / tasya dve bhArye padmAbhA kaJcanAbhA ca // 77|| tau suralokAcyutau padmAbhAyAH sutau samutpannau / ratnaratha-vicitrarathau devakumAropamazrIkau // 78 // cyutvA jyotiSasuraH kanakAbhAnandanaH samutpannaH / bahuguNanidhAnabhUto'nuddharo nAma vikhyAtaH // 79 // rAjyaM sutAnAM datvA priyaMvadaH SaDdinAni jinabhavane / saMlekhanAyAH kAlaM kRtvA surAlayaM prAptaH / / 80|| tatraiva rAjaduhitA zrIprabhA nAma zrIsamAnAGginI / tAM mArgayataH kumArau ratnarathANuddharau dvAvapi // 81 // ratnarathena tataH sA labdhA zrutvA'nuddharo ruSTaH / viSayaM tasya samastaM balena sahito vinAzayati // 82 // tato ratnarathena gRhItaH sa citrarathasamaM tena / kRtvA paJcadaNDaM uddhRto nijadezAt // 83 // tiraskaraNApamAnana-parabhavajanitena vairadoSeNa / dIrghajaTAmukuTadharo valkalItApaso jAtaH // 84|| tau tatra dvAvapi nijako sahodarau gRhItvA pravrajyAm / kAlagatau suraloke devau jAtau maharddhikau // 85 // tau bhuktvA surasukhaM cyutau siddhArthanagarasvAminaH / kSemaMkarasya putrau jAtau vimalAyA garthe // 86 // sundararupAvayavaH prathama eva dezabhUSaNo nAma / kulabhUSaNa iti dvitIyo guNai ryo bhUSito nityam // 87 / / sAgaraghoSasya tataH pArzve zikSete sarvavidyAH / narapatisamarpitau tau sahodarau tasya tu kRtavinayau // 88 // tau gurugRhai vasantau naiva jAnataH parijanaM svajanam / dehopakaraNaM sarvaM tayostatraiva sannihitam // 89 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 349 desabhUsaNa-kulabhUsaNavakkhANaM-39/77-101 cirakAlassa kayAI, ghettUNa uvajjhao kumaarvre|khemNkrss pAse, gao ya saMpUio teNaM // 10 // vAyAyaNabhavaNatthaM, kannaM daTTaNa do vi rAyasuyA / hiyaeNa ahilasantA, aNimisanayaNA paloyanti // 11 // amhe kira mahilatthe, cintAsamaNantaraM gayA kannA / tAeNa samANIyA, sA esA natthi saMdeho // 12 // tAva ya vandINa tahiM, ghuTuM khemaMkaro jayau raayaa| vimalAdevIe samaM, jassee sundarA puttA // 13 // vAyAyaNammi lINA, suciraM kamalussavA vi varakannA / jayau imA guNanilayA, jIse ekkoyarA sUrA // 14 // taM suNiUNa kumArA, saI vandissa soyarA bahiNI / jANanti tao doNNi vi, saMvegaparAyaNA jAyA // 15 // dhiddhI aho ! akajjaM, savvaM mohassa vilasiyaM eyaM / jaM soyarA vi bahiNI, ahilasiyA mayaNamUDheNaM // 16 // paricintiUNa eyaM, doNNi vi sNjaaytivvsNvegaa| sogAuraM ca jaNaNiM, piyaraM mottUNa pavvaiyA // 17 // khemaMkaro vi rAyA, puttaviogeNa vajjiyArambho / saMjama-tava-niyamarao, mariuM garuDAhivo jAo // 18 // AsaNakampeNa tao, uvasaggaM sumariUNa puttANaM / etthA''gao mahappA, havai mahAloyaNo eso // 19 // jo vi ya aNuddharo so, saGghaghettUNa komuI nyriN| patto susaGghasahio, jattha ya rAyAsuhAdhAro // 100 // kantA se havai raI, bIyA avaruddhiyA mayaNavegA / muNivaradattasayAse, sammattaparAyaNA jAyA // 101 // cirakAle kadAcid gRhItvopAdhyAyaH kumAravarau / kSemaMkarasya pArzve gatazca saMpUjitastena // 10 // vAtAyanabhavanasthAM kanyAM dRSTavA dvAvapi rAjasutau / hRdayenAbhilaSantAvanimiSanayanau pralokete // 11 // AvayoH kila mahilArthe cintAsamanantaraM gatA kanyA / tAtena samAnItA saiSA nAsti saMdehaH // 12 // tAvacca bandinAtatra dhRSTa kSemaMkaro jayatu raajaa| vimalAdevyA samaM yasyetau sundarau putrau // 93 // vAtAyane lInA suciraM kamalotsavA'pi varakanyA / jayatvimA guNanilayA yasyA ekodarau zUrau // 94 // tacchrutvA kumArau zabdaM bandinaH sodarAM bhaginIm / jAnItastato dvAvapi saMvegaparAyaNau jAtau // 95 // dhigdhigaho ? akAryaM sarvaM mohasya vilasitametad / yatsodarA'pi bhaginyabhilaSitA madanamUDhena // 16 // paricintyaitadvAvapi saMjAtatIvrasaMvegau / zokAturaM ca jananIM pitaraM muktvA pravrajitau // 97 // kSemaMkaro'pi rAjA putraviyogena varjitArambhaH / saMyamataponiyamarato mRtvA garuDAdhipo jAtaH // 18 // Asanakampena tata upasargaM smRtvA putrayoH / atrA''gato mahAtmA bhavati mahAlocana eSaH // 19 // yo'pi cAnuddharaH sa sacaM gRhItvA kaumudI nagarIm / prAptaH susaGghasahito yatra ca rAjA zubhAdhAraH // 100 // kAntA tasya bhavati rati dvitIyA'varuddhikA mdnvegaa| munivaradattasakAze samyaktvaparAyaNA jAtA // 101 // 1. komuii-prty| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 paumacariyaM aha annayA narindo, purao mayaNAe bhaNai vimhio| ghoraM tavovihANaM, kuNanti iha tAvasA ee // 102 // to bhaNai mayaNavegA, imANa mUDhANa ko tavo sAmi ! / sammattanANa-dasaNa-carittarahiyANa duTThANaM? // 103 // suNiUNa vayaNameyaM, ruTTho cciya naravaI imaM bhnnio| acireNa ime pecchasu, paDiyA ee carittAo // 104 // eva bhaNiUNa to sA, sagihaM saMpatthiyA nisAsamae / dhUyA ya nAgadattA, tavasanilayaM visajjei // 105 // gantUNa ya sA kannA, tAvasaguravassa jogajuttassa / dAveUNa pavattA, dehaM varakuGkamavilittaM // 106 // azrugghADA thaNayA, gayakumbhAbhaM ca nAhipariveDhaM / viulaM niyambaphalayaM, kayalIthambhovame UrU // 107 // taM daTTaNa varataNU, khubhio cciya tAvaso samullavai / bAle ! kassa vi duhiyA ? ihAgayA keNa kajjeNa? // 108 // to bhaNai bAliyA sA, saraNAgayavacchalA ! nisAmehi / ahayaM doseNa viNA, gihAo ammAe nicchUDhA // 109 // kAsAyapAuyaGgI, ahamavi geNhAmi tujjha nevacchaM / aNumoehi mahAjasa !, saraNAgayavacchalo hohi // 110 // jaM eva bAliyAe, bhaNio cciya tAvaso samullavai / ko haM saraNassa pie ! navaraM puNa tumaM mahaM saraNaM // 111 // eva bhaNiUNa to so, maNeNa cintei ujjuyA esA / uvagUhiuM pavatto, bhuyAsu mayaNaggitaviyaGgo // 112 // mA mA na vaTTai imaM, kammaM vihivajjiyA ahaM kannA / gantUNa majjha jaNaNI, maggasu ko amha ahigAro ? // 113 // eva bhaNio payaTTo, samayaM bAlAe patthio bhavaNaM / vinnavai pAyavaDio, vilAsiNI ! dehi me kannaM // 114 // athAnyadA narendraH purato madanAyA bhaNati vismitaH / ghoraM tapovidhAnaM kurvantIha tApasA ete // 102 // tadA bhaNati madanavegaiteSAM mUDhAnAM kiM tapaH svAmin ? / samyaktvajJAnadarzanacAritrarahitAnAM duSTAnAm // 103 / / zrutvA vacanametadruSTa eva narapatiridaM bhaNitaH / acireNemAn pazyasi patitA ete cAritrAt // 10 // evaM bhaNitvA tadA sA svagRhaM saMprasthitA nizAsamaye / duhitaraM ca nAgadattAM tApasanilayaM visarjati // 105 / / gatvA ca sA kanyA tApasaguro ryogayuktasya / darzayituM pravRttA dehaM varakuGkumaviliptam // 106 // arhodghATe stane gajakumbhAbhaM ca nAbhipariveSTam / vipulaM nitambaphalakaM kadalIstambhopame UrU // 107|| tAM dRSTavA varatanuM kSubdha eva tApasaH samullapati / bAle ? kasyApi duhitA ihAgatA kena kAryeNa // 108 / / tato bhaNati bAlikA sA zaraNAgatavatsalA: ? nizAmyata / ahaM doSeNa vinA gRhAdambayA niSkASitA // 109 / / kASAyaprAvRtAMginyahamapi gRNAmi tava nepathyam / anumodasva mahAyazaH ! zaraNAgatavatsalo bhava // 110 // yadevaM bAlikayA bhaNita zcaiva tApasaH samullapati / ko'haM zaraNasya priye ! navaraM punastvaM mama zaraNam // 111 / / evaM bhaNitvA tataH sa manasA cintayati RjukaiSA / upaguhitum pravRtto bhUjAbhyAM madanAgnitaptAGgaH // 112 / / mA mA na vartata idaM karma vidhivarjitA'haM kanyA / gatvA mama jananI mArgaya ko mamAdhikAraH // 113 / / evaM bhaNitaH pravRttaH samakaM bAlayA prasthito bhavanam / vijJApayati pAdapatito vilAsini ! dehi me kanyAm // 114 / / 1. varataNuM-pratya0 / 2. jaNaNi-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ desabhUsaNa- kulabhUsaNavakkhANaM- 39 / 102-126 tAva cciya paDhamayaraM, kayasaMdeseNa naravarindeNaM / vesAe pAyavaDio, diTTho so tAvaso dhiTTho // 115 // khararajjurhi sa baddho, khaliyAraM pAvio pahAyammi / puhai bhamanto ya mao, kilesajoNIsu uppanno // 116 // kammaparinijajarAe, kaha vi ya maNuyattaNammi AyAo / dhaNa-bandhu-sayaNarahio, jaNao vi gao paraviesaM // 117 // jA kumArabhAve, hariyA jaNaNI vi tassa mecchehiM / aidukkhio samANo, tAvasadhammaM samallINo // 118 // aikaTThe bAlatavaM, vihiNA kAUNa Auge jhiinne| jAo joisavAsI, devo aNalappaho nAma // 119 // bhayavaM aNantavirio, sisseNaM pucchio vibUhamajjhe / muNisuvavyassa titthe, hohI ko kevalI anno ? // 120 // bhAi taoNantabalo, maha nivvANaM gayassa hohinti / samaNA samAhiyamaNA, do vi jaNA kevalI ettha // 121 // nigganthasamaNasIho, paDhamo cciya desabhUsaNo nAmaM / kulabhUsaNo'ttha bIo, kevalanANI jaguttAro // 122 // aNalappabho vi suNiuM, kevalimuhakamalaniggayaM vayaNaM / hiyaeNa aNusaranto, niyayadvANaM samallINo // 123 // aha annayA'vahINaM, amhe nAUNa ettha kayajogA / jaMpai karemi micchA, aNantaviriyassa vayaNaM taM // 124 // ahimANeNa turanto, ihAgao puvvaveradaDharoso / kAUNa ya uvasaggaM, aighoraM patthio sagharaM // 125 // nArAyaNasahieNaM, rAghava ! jaM te kayaM tu vacchallaM / kammakkhaeNa amhaM, kevalanANaM samuppannaM // 126 // 351 tAvadeva prathamataraM kRtasaMdezena naravarendreNa / vezyAyA pAdapatito dRSTaH sa tApaso dhRSTaH // 115 // khararajjubhiH sa baddhastiraskAraM prAptaH prabhAte / pRthivIM bhramaMzca mRtaH klezayoniSUtpannaH // 116 // karmaparinirjarayA kathamapi ca manuSyatva AyAtaH / dhana-bandhu- svajana rahito janako'pi gataH paravidezam // 117 // jAte kumArabhAve hRtA jananyapi tasya mlecchaiH / atiduHkhitaH san tApasadharmaM samAlInaH // 118 // atikaSTaM bAlatapo vidhinA kRtvA''yuSye kSINe / jAto jyotiSasvAmI devo'nalaprabho nAma // 119 // bhagavannantavIryaH ziSyeNa pRSTo vibudhamadhye / munisuvratasya tIrthe bhaviSyati kaH kevalI anyaH // 120 // bhaNati tato'nantabalo mama nirvANaM gatasya bhaviSyataH / zramaNau: samAdhitamanasau dvAvapi janau kevalinAvatra // 121 // nigraMthazramaNasiMhaH prathama eva dezabhUSaNo nAma / kulabhUSaNo'tha dvitIyaH kevalajJAninau jagaduttArau // 122 // analaprabho'pi zrutvA kevalimukhakamalanirgataM vacanam / hRdayenAnusmarannijasthAnaM samAlInaH // 123 // athAnyadAvadhinAvAM jJAtvA'tra kRtayogau / jalpati karomi mithyA'nantavIryasya vacanaM tat // 124 // abhimAnena tvaramANehAgataH pUrvaveradRDharoSaH / kRtvA copasargamatighoraM prasthitaH svagRham // 125 // nArAyaNasahitena rAghava ! yattvayA kRtaM tu vAtsalyam / karmakSayenAvayoH kevalajJAnaM samutpannam // 126 // For Personal & Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 paumacariyaM suNiUNa evamAI, veranimittaM tu parabhavaduTuM / pariharar3a verakajjaM, dhammekkamaNA sayA hoha // 127 // evaM te suramaNuyA, suNiUNaM desabhUsaNullAve / bhIyA bhavadukkhANaM, sammattaparAyaNA jAyA // 128 // tAva ya garuDAhivaI, namiUNaM kevalI bhaNai rAmaM / nisuNehi majjha vayaNaM, siNehadiTThI pasAreuM // 129 // jeNaM tu pADiheraM, majjha suyANaM kayaM sumaNaseNaM / jaM maggasi hiyaiTuM, taM te vatthu paNAmemi // 130 // paricintiUNa rAmo, bhaNai suraM jai tumaM pasanno si / to AvaIhi amhe, niyameNaM saMbharijjAsu // 131 // aha te cauppayArA, devA namiUNa kevalI payayA / niyayANiyaparikiNNA, jahAgayA paDigayA savve // 132 // je desabhUsaNakulassa vibhUsaNANaM, eyaM suNanti cariyaM suvisuddhbhaavaa| te uttamA jaNiyadhammadhurA samatthA, bohIphalaM ca vimalaM aNuhonti bhavvA // 133 // ||iy paumacarie desabhUsaNa-kulabhUsaNavakkhANaM nAma egUNacattAlaM pavvaM samattaM // zrutvevamAdi vairanimittaM tu parabhavaduHkhArtam / pariharata verakAryaM dharmaikamanasaH sadA bhavata // 127 / / evaM te suramanuSyAH zrutvA dezabhUSaNollApAn / bhItA bhavaduHkhAtsamyaktvaparAyaNA jAtAH // 128 // tAvacca garuDAdhipati natvA kevalina bhaNati rAmam / nizruNu mama vacanaM snehadRSTiM prasArya // 129 / / yena tu prAtihAryaM mama sutayoH kRtaM sumanasA / yanmArgayasi hRdayeSTaM tatte tvarpayAmi // 130 // paricintya rAmo bhaNati suraM yadi tvaM prasanno'si / tata ApadbhirasmAkaM niyamena smara // 131 / / atha te catuHprakArA devA natvA kevalinaM prayatAH / nijAnIkaparikIrNA yathAgatAH pratigatAH sarve // 132 // ye dezabhUSaNa-kulabhUSaNayoretacchRNvanti caritraM suvizuddhabhAvAH / / ta uttamA janitadharmadhUrAH samarthA bodhiphalaM ca vilamamanubhavanti bhavyAH // 133 / / ||iti padmacaritre dezabhUSaNa-kulabhUSaNavyAkhyAnaM nAmaikonacatvAriMzattama uddezaH samAptaH // 1. sokhN-mu0| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 40. rAmagiriuvakkhANaM suNiUNa paumaNAbho, muNivaravasabhANa kuNai jayasadaM / etto ya samudaeNaM, so vi ya paNao narindehiM // 1 // vaMsasatthalapurasAmI, suppabho naravaI bhaNai rAmaM / amha pasAo kIrau, pavisasu nayaraM maNabhirAmaM // 2 // sudR vi patthijjanto, na paviTTho rAghavo utaM nayaraM / savvanarindehi samaM, tattheva Thio jahicchAe // 3 // nANAvihataruchanne, nANAvihapakkhikalaravuggIe / varakusumagandhapavaNe, nijjharapavahantavimalajale // 4 // dappaNayalasamasarisA, takkhaNametteNa sajjiyA bhUmI / raGgAvalI viraDyA, dasaddhavaNNeNa cuNNeNaM // 5 // surahisugandheNa puNo, samacciyA bahuvihehi kusumehiM / sahasA vi samussAviyA, dhaya-ghaNTA-toraNA bahave // 6 // AharaNa-bhUsaNAI, sayaNA-''saNa-vivihabhoyaNAI / tattheva ANiyAI, naravaiANAe purisehiM // 7 // tatto majjiyajimiyA, samayaM sIyAe rAma-somittI / tattha'cchiuM pavattA, bahujaNaparivAriyA niccaM // 8 // tattheva vaMsasele, paumANatteNa naravarindeNaM / jiNavarabhavaNAI tao, nivesiyAI pabhUyAiM // 9 // kailAsasiharisarisAiM, tAiM dhuvvantadhayavaDAyAiM / vINA-vaMsa-maNoharapaDupaDaharavovagIyAI // 10 // sobhanti jiNindANaM, vaDimAo tesu pavarabhavaNesu / savvaGgasundarAo, nANAvaNNujjalasirIo // 11 // | 40. rAmagiryupAkhyAnam / zrutvA padmanAbho munivaravRSabhAnAM karoti jayazabdam / itazca samudAyena so'pi ca praNato narendraiH // 1 // vaMzasthalapurasvAmI suraprabho narapatI rAmam / asmAkaM prasAdaM kuru pravizanagaraM manobhirAmam // 2 // suSTavapi prArthyamANo na praviSTo rAdhavastu tannagaram / sarvanarendraiH samaM tatraiva sthito yathecchayA // 3 // nAnAvidhataruchanne nAnAvidhapakSikalaravodgIte / varakusumagandhapavane nirjharapravahadvimalajale // 4 // darpaNatalasamasadRzA tatkSaNamAtreNa sajjitA bhUmiH / raGgAvalI viracitA dazArddhavarNena cUrNena // 5 // surabhisugandhena punaH samarcitA bahuvidhaiH kusumaiH / sahasA'pi samucchrAyatA dhvaja-ghaNTA-toraNA bahavaH // 6 // AbharaNa-bhUSaNAni zayanA''sana vividhabhojanAni ca / tatraivAnitAni narapatyAjJayA puruSaiH // 7 // tato majjitajimitau samakaM sItAyA rAma-saumitrI / tatrAstuM pravRttau bahujanaparivAritau nityam // 8 // tatraiva vaMzazaile padmAjJAtvena naravarendreNa / jinavarabhavanAni tato nivezitAni prabhUtAni // 9 // kailAzazikharisadRzAnAni tAni dhunvadhvajapatAkAni / vINA-vaMza-manoharapaTupaTaharavopagItAni // 10 // zobhante jinendrANAM pratimAsteSu pravarabhavaneSu / sarvAGgasundarA nAnAva!jvalazriyaH // 11 // pauma. bhA-2/21 Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 paumacariyaM aha annayA kayAI, bhaNio rAmeNa tattha somittI / mottUNa imaM ThANaM, annuddesaM pagacchAmo // 12 // nisuNijjai kaNNaravA, mahANaI tIe atthi paraeNaM / maNuyANa duggama ciya, tarubahalaM daNDagAraNNaM // 13 // tattha samuddAsanne, kAUNaM AlayaM parivasAmo / bhaNio ya lakkhaNeNaM, jahA''Navesi tti eveyaM // 14 // ApuchiUNa rAmo, surappahaM niggao girivarAo / samayaM ciya sIyAe, purao kAUNa somittI // 15 // rAmeNa jamhA bhavaNottamANi, jiNindacandANa nivesiyANi / tattheva tuGge vimalappabhANi, tamhA jaNe rAmagirI pasiddho // 16 // // iya paumacarie rAmagiriuvakkhANaM nAma cattAlaM pavvaM samattaM // athAnyadA kadAcidbhaNito rAmeNa tatra saumitriH / muktvedaM sthAnamanyoddezaM pragacchAmaH // 12 // niHzrUyate karNaravA mahAnadI tasyA asti pareNa / manuSyANAM durgamameva tarubahalaM daNDakAraNyam // 13 // tatra samudrAsanne kRtvA''layaM parivasAmaH / bhaNitazca lakSmaNena yathA''jJApayasItyevedam // 14 // ApRcchya rAmaH suraprabhaM nirgato girivarAt / samakameva sItAyAH purataH kRtvA saumitrim // 15 // rAmeNa yasmAdbhavanottamAni jinendracandrANAM nivezitAni / tatraiva tuGge vimalaprabhANi tasmAjjane rAmagiriH prasiddhaH // 16 // ||iti padmacaritre rAmagiryupAkhyAnaM nAma catvAriMzattama uddezaH smaaptH|| Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 41. jaDAgIpakkhiuvakkhANaM | aha te aikkameDaM, gAmA-''gara-nagaramaNDie dese / pattA daNDAraNNe, ghaNagiri-tarusaMkaDapavese // 1 // pecchanti tattha sariyA, kaNNaravA vimalasalilapaDipuNNA / phala-kusumasamiddhehiM, saMchannA pAyavagaNehiM // 2 // tattha u vimalajalAe, naIe kAUNa majjaNavihANaM / bhuJjanti taruphalAI, nANAvihasAukaliyAI // 3 // vivihaM bhaNDuvagaraNaM, vaMsa-palAsesu kuNai somittI / dhannaM ca raNajAyaM, ANei phalANi ya bahUNi // 4 // aha annayA kayAI, sAhU majjhaNhadesayAlammi / tavasirigavatthiyaGgA, avaiNNA gayaNamaggAo // 5 // daTTaNa muNivare te, sIyA sAhei rAghavassa to| jaMpai ime mahAjasa!, pecchasu samaNe samiyapAve // 6 // te pecchiUNa rAmo, samayaM sIyAe savvabhAveNaM / paNamai pahaTThamaNaso, tikkhuttapayAhiNAvattaM // 7 // aha tANa dei sIyA, paramannaM sAhavANa bhAveNaM / AraNNajAiyANaM, gAvINaM khIranipphannaM // 8 // nAraGga-phaNasa-iGgya-kayalI-khajjUra-nAlieresu / uvasAhiyaM ca dinnaM, sIyAe phAsuyaM dANaM // 9 // aha tattha takkhaNaM ciya, pAraNasamayammi gynnmggaao| paDiyA ya rayaNavuTThI, gandhodaya-kusumaparimIsA // 10 // ghuTuM ca aho dANaM, dunduhisado ya garuyagambhIro / vittharar3a gayaNamagge, pUrento disivahe savve // 11 // [ 41. jaTAgi pakSyupAkhyAnam / atha te'tikramya grAmA''karanagaramaNDite deze / prAptA daNDakAraNye ghanagiri tarusaMkaTapraveze // 1 // pazyanti tatra saritAM karNaravAM vimalasalilapratipUrNAm / phalakusumasamRddhaiH saMcchannAM pAdapagaNaiH // 2 // tatra tu vimalajalAyAM nadyAM kRtvA majjanavidhAnam / bhuJjate taruphalAni nAnAvidhasvAdukalitAni // 3 // vividhaM bhANDopakaraNaM vaMza palAlaiH karoti saumitriH / dhAnyaM cAraNyaM jAtamAnayati phalAni ca bahUni // 4 // athAnyadA kadAcitsAdhavo madhyAhnadezakAle / tapa:zrIrAcchAditAGgA avatIrNA gaganamArgAt / / 5 / / dRSTvA munivarAMstAnsItA kathayati rAghavasya tataH / jalpatImAnmahAyazaH ! pazya zramaNAnsamitapApAn // 6 // tAndRSTavA rAmaH samakaM sItAyAH sarvabhAveNa / praNamati prahRSTamanAstrikRtvaH pradakSiNAvartam // 7 // atha tebhyo dadAti sItA paramAnnaM sAdhubhyo bhAvena / AraNyajAtAnAM gavAM kSIraniSpannam // 8 // nAraGga-panasa-iGguda-kadalI-khajUra-nAlikeraiH / upasAdhitaM ca dattaM sItayA prAsukaM dAnam // 9 // atha tatra tatkSaNameva pAraNAsamaye gaganamArgAt / patitA ca ratnavRSTi rgandhodaka-kusumaparimizrA // 10 // dhRSTaM cAhodAnaM dundubhizabdazca gurukagambhIraH / vistarati gaganamArge pUrayan digpathaH sarvAn // 11 // 1. sariyaM kaNNaravaM0 paDipuNNaM0 saMchana-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 paumacariyaM tAva ya tatthAraNNe, giddho daTTaNa sAhave sahasA / taM cAisayaM paramaM, tAhe jAIsaro jAo // 12 // cinteUNa pavatto, hA ! kaTuM mANusattaNammi mayA / parigiNhiUNa mukko, dhammo annovaeseNaM // 13 // paricintiUNa evaM, saMsAruccheyakAraNanimittaM / pakkhI harisavasagao, tANaM calaNodae lulio // 14 // so tassa pabhAveNaM, jAo cciya rayaNarAsisarisAbho / nivvattapAraNANaM, sAhUNaM paDai pAesu // 15 // veruliyasarisanihase, uvaviThThA sAhavo silAvaTTe / paripucchai paumAbho, bhayavaM ! ko eriso pakkhI? // 16 // paDhamaM ciya Asi imo, duvvaNNo asuio ya duggNdho|khtkkhnnenn jAo, jalantamaNirayaNasacchAo? // 17 // aha bhAsiuM pavatto, suguttinAmo muNI muNiyabhAvo / eso Asi parabhave, rAyA vi hu daNDago nAma // 18 // visayassa majjhayAre, Asi ihaM kaNNakuNDalaM nayaraM / taM bhuJjai balasahio, nAmeNaM daNDago rAyA // 19 // tassa gaNa-sIlakaliyA, nAmeNaM makkharI mahAdevI / jiNadhammabhAviyamaI, sAhUNaM vandaNujjuttA // 20 // nayarAu niggaeNaM, naravaiNA annayA muNivarindo / diTTho palambiyabhuo, jhANattho vaisthambhasamo // 21 // ghettUNa kiNhasappaM, kAlagayaM naravaI visAliddhaM / nikkhivai kaNThabhAge, jhANovagayassa samaNassa // 22 // tAva ya imo bhuyaGgo, na pheDio majjha keNai nareNaM / tAva ya na sAharemI, jogamiNaM sAhuNA muNiyaM // 23 // gamiUNa tao ratti, puNaravi maggeNa teNa so raayaa|ah niggao purAo, pecchai ya tahaTThiyaM samaNaM // 24 // pheDei ya taM sappaM, vimhiyahiyao narAhivo etto / jaMpai ya aho ! khantI, erisiyA hoi samaNANaM // 25 // tAvacca tatrA'raNye gRddho dRSTvA sAdhUnsahasA / taM cAtizayaM paramaM tadA jAtismRto jAtaH // 12 // cintayituM pravRtto hA ? kaSTaM manuSyatve myaa| parigRhya mukto dharmo'nyopadezena // 13 // paricintyaivaM saMsArocchedakAraNanimittam / pakSI harSavazagatasteSAM caraNodake luThitaH // 14 // sa tasyaprabhAveNa jAta eva ratnarAzisadRzAbhaH / nivRtapAraNAnAM sAdhUnAM patati pAdeSu // 15 // vaiDUryasadRzanikaSa-upaviSTAH sAdhavaH zIlApaTTe / paripRcchati padmanAbho bhagavan ! ka etAdRza pakSI ? // 16 // prathamamevAsIdayaM durvarNo 'zUciko durgandhazca / kathaM tatkSaNena jAto jvalanmaNiratnasacchAyaH // 17 // atha bhASituM pravRttaH suguptinAmA muni muNitabhAvaH / eSa AsItparabhave rAjA'pi hu daNDako nAma // 18 // viSayasya madhya AsIdiha karNakuNDalaM nagaram / taM bhunakti balasahito nAmnA daNDako rAjA // 19 // tasya guNazIlakalitA nAmnA maskarI mhaadevii| jinadharmabhAvitamatiH sAdhUnAM vandanodyatA // 20 // nagarAnnirgatena narapatinA'nyadA munivarendraH / dRSTaH pralambitabhujo dhyAnastho vajrastambhasamaH // 21 / / gRhItvA kRSNasarpa kAlagataM narapati viSAzliSTam / nikSipati kaNThabhAge dhyAnopagatasya zramaNasya // 22 // yAvaccAyaM bhujaGgo na spheTito mama kenacinnareNa / tAvacca na saMharAmi yogamimaM sAdhunA muNitam // 23 // gamiyatvA tatra rAtri punarapi mArgeNa tena sa rAjA / atha nirgataH purAtpazyati ca tathAsthitaM zramaNam // 24 // spheTayati ca taM sarpa, vismitahaghyo narAdhipa itaH / jalpati ca aho kSAnti, etAdRzA bhavati zramaNAnAm // 25 // 1. tiguttinaamo-mu0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDAgIpakkhiuvakkhANaM-41/12-39 357 calaNavaDio narindo, taM khAmeUNa niyayanayarattho / tatto pabhUyabhattiM, kuNai aIvaM muNivarANaM // 26 // tattheva parivvAo, daTTaNaM naravaI samaNabhattaM / cintei pAvahiyao, eyANa vahaM karAvemi // 27 // caiUNa niyayajIyaM, paradukkhuppAyaNe kayamaIo / niggantharUvadhArI, jAo cciya viDaparivvAo // 28 // anteuraM paviTTho, samayaM devIe kayasamullAvo / diTTho ya naravaINaM, bhaNio ya imo acAritto // 29 // tassAvarAhajaNie, ANattA kiMkarA narindeNaM / pIleha savvasamaNe, jantesu ya mA cirAveha // 30 // z2amadUyasacchatehiM, purisehiM sAmiyassa vayaNeNaM / jantehi savvasamaNA, ucchU iva pIsiyA sigdhaM // 31 // ekko tattha muNivaro, gantUNaM bAhiraM paDiniyatto / patto ya niyayaThANaM, vArijjanto vi loeNaM // 32 // so tattha pecchai muNI, jantApIliyataNU vivaNNe ya / sahasA rosamuvagao, huMkArasamaM muyai aggi // 33 // nayaraMjaNa-dhaNapuNNaM, deso ujjANa-girivarasamaggo / samaNeNa takkhaNaM ciya, savvo kovaggiNA daDDo // 34 // jeNa purA Asi ihaM, dese nAmeNa daNDago raayaa| teNaM ciya puhaiyale, aha bhaNNai daNDagAraNNaM // 35 // kAle samaikvante, aibahave pAyavA samuppannA / sattA ya aNegavihA, gaya-sUyara-sIhamAIyA // 36 // so daNDago'tipAvo, saMsAre hiNDiUNa cirakAlaM / giddho ya samuSpanno, eso raNNe dhiI kuNai // 37 // bhaNio ya sAhaveNaM, pakkhI ! mA kuNasu pAvayaM kammaM / mA puNaravi saMsAre, hiNDihisi aNantayaM kAlaM // 38 // tassa paribohaNatthaM, suguttinAmo kahei muNivasabho / niyayaM suhamasuhaphalaM, jaM diTuMjaM ca aNubhUyaM // 39 // caraNapatito narendrastaM kSamitvA nijanagarasthaH / tataH prabhUtabhaktiM karotyatIvaM munivarANAm // 26 // tatraiva parivrAjako dRSTavA narapatiM zramaNabhaktam / cintayati pApahRdaya eteSAM vadhaM kArayAmi // 27 // tyaktvA nijajIvaM paraduHkhotpAdane kRtamitaH / nigrantharupadhArI jAta eva viTparivrAT // 28 // antaHpuraM praviSTaH samakaM devyA kRta samullApa: / dRSTazca narapatinA bhaNitazcAyamacAritraH // 29 // tasyAparAdhajanita AjJAptAH kiMkarA narendreNa / pIDayata sarvazramaNAnyantreSu ca mA cirAyata // 30 // yamadUtasadRzaiH puruSaiH svAmino vacanena / yantraiH sarvazramaNAM ikSuriva pIDitA:zIghram // 31 // ekastatra munivaro gatvA bahiH pratinivRttaH / prAptazca nijasthAnaM vAryamANo'pi lokena // 32 // sa tatra pazyati munIn yaMtrApIDitatanUvipannAMzca / sahasA roSamupAgato huMkArasamaM muJcatyagnim // 33 // nagaraM jana-dhAnyapUrNa deza udyAnagirivarasamagraH / zramaNena tatkSaNameva sarvaH kopAgninA dagdhaH // 34 // yena purA''sIdiha deze nAmnA daNDako rAjA / tenaiva pRthivItale atha bhaNyate daNDakAraNyam // 35 // kAle samatikrAnte'tibahavaH pAdapAH samutpannAH / sattvAzcAnekavidhA gaja-zukara-siMhAdayaH // 36 / / sa daNDako'tipApaH saMsAre hiNDitvA cirakAlam / gRddhazca samutpanna eSo'raNye dhRtiM karoti // 37 // bhaNitazca sAdhunA pakSin ! mA kuru pApakarma / mA punarapi saMsAre hiNDiSyaseDanantakaM kAlam // 38 // tasya pratibodhanArthaM suguptinAmA kathayati munivRSabhaH / nijaM zubhAzubhaphalaM yadRSTaM yaccAnubhUtam // 39 // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 paumacariyaM vANArasIe rAyA, ayalo nAmeNa Asi vikkhaao| bhajjA se hoi sirI, siri vva rUveNa paccakkhA // 40 // sAhU suguttinAmo, pAraNavelAe Agao tIe / paDilAbhiovaviTTho, puttatthaM pucchio bhaNai // 41 // siTuM ca muNivareNa, do puttA gabbhasaMbhavA tujhaM / hohinti nicchaeNaM, bhadde ! aisundarAyArA // 42 // aha te kameNa jAyA, doNNi vi puttA sirIe devIe / savvajaNanayaNakantA, sasi-sUrasamappabhasarIyA // 43 // jamhA suguttimuNiNA, AiTThA do vi te samuppannA / tamhA suguttinAmA, kayA ya piyareNa tuTTeNaM // 44 // tAvanno saMbandho, jAo gandhAvaIe nayarIe / rAyapurohiyataNayA, somassa duve kumAravarA // 45 // paDhamo hoi sukeU, bIo puNa aggikeunAmo ya / evaM ceva sukeU, kayadArapariggaho jAo // 46 // aha annayA sukeU, suhakammudaeNa jaaysNvego| pavvaio khAyajaso, aNantaviriyassa pAsammi // 47 // iyaro vi aggikeU, bhAuviogammi dukkhio snto| vANArasiM ca gantuM, aNuvattai tAvasaM dhammaM // 48 // suNiUNa bhAyaraM so, tAvasadhammujjayaM siNeheNaM / calio tattha sukeU, tassa ya paribohaNaTThAe // 49 // daTTaNa gamaNasajjaM, bhaNai sukeuM gurU suNasu etto / so tAvaso vivAyaM, karihI samayaM tume duTTho // 50 // aha jaNhavIe tIre, kannA mahilAsu tIsu samasahiyA / divasassa egajAme, ehI cittaMsuyaniyatthA // 51 // cindhesu evamAI, nAUNaM taM tume bhaNejjAsu / jai asthi kiMpi nANaM, jANasu kannAe suha-dukkhaM // 52 // so taM ajANamANo, annANI tAvaso vilakkho so / hohI parabbhavo se, kannAe tuma kahejjAsu // 53 // vArANasyAM rAjA'calo nAmnAsIdvikhyAtaH / bhAryA tasya bhavati zrIH zrIriva rupeNa pratyakSA // 40 // sAdhuH suguptinAmA paarnnkvelaayaamaagtstyaa| pratilAbhitopaviSTaH putrArthaM pRSTo bhaNati // 41 // ziSTaM ca munivareNa dvau putrau garbhasambhavau tava / bhaviSyato nizcayena bhadre ! atisundarAkArau // 42 // atha tau krameNa jAtau dvAvapi putrau zriyA devyAH / sarvajananayanakAntau zazi-sUryasamaprabhAzriyau // 43 // yasmAtsuguptimuninA''diSTau dvAvapi tau samutpannau / tasmAtsuguptinAmAnau kRtau ca pitrA tuSTena // 44 // tAvadanyaH sambandho jAto gandhAvatyAM nagaryAm / rAjapurohitatanayau somasya dvau kumAravarau // 45 // prathamo bhavati suketu dvitIyaH punaragniketunAmA ca / evameva suketuH kRtadArAparigraho jAtaH // 46 / / athAnyadA suketuH zubhakarmodayena jAtasaMvegaH / pravrajitaH khyAtayazA anantavIryasya pArzve // 47 // itaro'pyagniketu (tRviyoge duHkhitaH san / vArANasI ca gatvAnuvartate tApasaM dharmam // 48 // zrutvA bhrAtaraM sa tApasadharmodyataM snehena / calitastatra suketustasya ca prtibodhnaarthe||49|| dRSTvA gamanasajjaM bhaNati suketuM guruH zruNvitaH / sa tApaso vivAdaM kariSyati samakaM tvayA duSTaH // 50 // atha jAnvyAstIre kanyA mahilAbhistribhiH samasahitA / divasasyekayAme AgamiSyati citrAMzukanepathyA // 51 // ci revamAdibhi jJAtvA tAM tvaM bhaNeH / yadyasti kimapi jJAnaM jAnIhi kanyAyAH sukhaduHkham // 52 / / sa tAmajJAyamAno'jJAnI tApaso vilakSaH saH / bhaviSyati parabhavastasyAH kanyAyAstvaM kathayeH // 53 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaDAgIpakkhiuvakkhANaM-41/40-67 359 atthattha vaNiyagotte, pavaro nAmeNa bahudhaNAiNNo / tassesA aGgahA, bhaNNai ruira tti vikkhAyA // 54 // etto ya taiyadiyahe, karihI kAlaM imA sakammehiM / hohI kuvvaragAme, mesI ya visAlanAmassa // 55 // sA mAriyA vi teNaM, mahisI hoUNa puNa mayA santI / hohI visAladhUyA, pavarassa u niyayamAmassa // 56 // bhaNiUNa vayaNameyaM, paNamiya guruvaM gao aha sukeU / patto tAvasanilayaM, tehi samaM kuNai vAyatthaM // 57 // jaM guruNA uvaiTuM, taM savvaM tAvasANa parikahiyaM / suNiUNa aggikeU, taM saMbandhaM ca paDibuddho // 58 // tatto visAladhUyA, laddhA pavareNa nAmau vidhUyA / etto vivAhasamae, so bhaNio aggikeUNaM // 59 // mA pariNasu pavara ! tumaM, esA te Asi parabhave dhUyA / anne vi tIe jammA, visAlapurao samakkhAyA // 60 // sariUNa puvvajAiM, sA kannA jAya tivvajAyasaMvegA / necchai ya vivAhavihiM, navaraM ciya mahai pavvajjaM // 61 // pavarassa visAlassa ya, vavahAro tIe kAraNe jaao| amhaM pio sabhAe, doNha vi ullAvasaMlAvo // 62 // sA kannA pavvaiyA, amhe vi ya taM suNevi vittantaM / jAyA nigganthamuNI, pAsammi aNantaviriyassa // 63 // evaM mohavaseNaM, jIvANaM honti kucchiyAyArA / jaNaNI suyA ya bahiNI, jAyai mahilA vihivaseNaM // 64 // suNiUNa taM jaDAgI, ahiyayaraM bhavasamUhadukkhANaM / bhIo karer3a saI, kaluNaM ciya dhmmghnndve||65|| taM bhaNai suguttamuNI, bhadda ! tuma mA karehi parapIDaM / aliyaM abambhacera, jAvajjIvaM vivajjehi // 66 // rAIbhoyaNaviraI, karehi maMsassa vajjaNaM ceva / uvavAsavihiM ca puNo, bhAveNa jahANusattIe // 17 // astyatra vaNikgotre pravaro nAmnA bahudhanAkIrNaH / tasyaiSAGgaruhA bhaNyate rucireti vikhyAtA // 54 // itazca tRtIyadivase kariSyati kAlamidaM svakarmabhiH / bhaviSyati kubbaranAme meSI ca vizAlanAmnaH // 55 // sA mAritA'pi tena mahiSI bhUtvA puna ma'tA satI / bhaviSyati vizAladuhitA pravarasya tu nijamAtulasya // 56 // bhaNitvA vacanametatpraNamya gurUGgato'tha suketuH / prAptastApasanilayaM taiH samaM karoti vAdArtham // 57 / / yadguruNopadiSTaM tatsarvaM tApasAnAM parikathitam / zrutvA'gniketustatsambandhaM ca pratibuddhaH // 58 // tato vizAladuhitA labdhA pravareNa nAmato vidhUtA / ito vivAhasamaye sa bhaNito'gniketunA // 59 // mA pariNaya pravara ? tvameSA tavAsItparabhave duhitaa| anyAnyapi tasyA janmAni vizAlapurataH samAkhyAtAH // 60 // smRtvA pUrvajAti sA kanyA jAta tIvrajAtasaMvegA / necchati ca vivAhavidhi kevalameva kAkSate pravrajyAm // 61 // pravarasya vizAlasya ca vyavahArastasyAH kAraNena jAtaH / AvAM pituH sabhAyAM dvayorapyullApasaMlApaH // 62 // sA kanyA pravrajitA''vAmapi ca tacchrutvA vRtAntam / jAtau nigranthamunI pArzve'nantavIryasya // 63 / / evaM mohavazena jIvAnAM bhavanti kutsitAcArAH / jananI sutA ca bhaginI jAyate mahilA vidhivazena // 64 // zrutvA tajjaTAkyadhikataraM bhavasamuhaduHkhAnAm / bhIta: karoti zabdaM karuNameva dharmagrahaNArthe // 65 // taM bhaNati suguptamuni bhadra ! tvaM mAkuru parapIDAm / alikamabrahmacaryaM yAvajjIvaM vivarjaya // 66 // rAtribhojanaviratiH kuru mAMsasya varjanameva / upavAsavidhi ca punarbhAvena yathAnuzaktyA // 67 // For Personal & Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 vAreUNa kasAe, , niccaM jiNa-muNinamaMsaNujjutto / hohi paralogakaGkSI, jeNa bhavohaM samuttarasi // 68 // jaM muNivareNa bhaNiyaM taM savvaM geNhiUNa bhAveNaM / pakkhI harisavasagao, sAvayadhammujjao jAo // 69 // bhaNiyA ya sAhaveNaM, jaNayasuyA pakkhiNaM imaM bhadde ! / rakkhejjasu payayamaNA, sammaddiTThI ihAraNe // 70 // dAUNa ya uvaesa, niyayaTThAmaM gayA muNivarindA / sIyA vi pakkhiNaM taM saMbhamahiyayA parAmusai // 71 // suNiUNa dundubhiravaM, tAva ya lacchIharo gayArUDho / tatthA''gao ya pecchai, pavvayamettaM rayaNarAsiM // 72 // aha lakkhaNassa etto, kougagahiyassa rAmadeveNaM / parikahio vittanto, bhikkhAdANAio savvo // 73 // dhammassa peccha viulaM, mAhappaM iha bhavesu gahiyassa / jeNeriso vi giddho, jAo indAuhasavaNNo // 74 // jeNa urehanti sire, jaDAu maNi-rayaNa-kaJcaNamaIo / teNaM ciya vAhario, tehi jaDAI pahaTThehiM // 75 // rAmassa lakkhaNassa ya, purao ya uvaTThio viNayajutto / bhuJjai susAukaliyaM, sIyAe pasAhiyAhAraM // 76 // jivandaNaM tisajhaM, sIyAe samaM karei payayamaNo / acchai tANa'llINo, pakkhI aviyaNhadiTThIo // 77 // rakkhijjamANo jaNayaGgayAe, niccaM suNanto jiNagIyayatthaM / paNaccio dhammaguNANuratto, jAo jaDAgI vimalANubhAvo // 78 // // iya paumacarie jaDAgIpakkhiuvakkhANaM nAma egacattAlaM pavvaM samattaM // paumacariyaM vArayitvA kaSAyAnnityaM jinamuninamanodyuktaH / bhava paralokakAGkSI yena bhavaughaM samuttarasi // 68 // yanmunivareNa bhaNitaM tatsarvaM gRhItvA bhAvena / pakSI harSavazagataH zrAvakadharmodyato jAtaH // 69 // bhaNitA ca sAdhunA janakasutA pakSiNamimaM bhadre ! / rakSa prayatamanAH samyagdRSTirihAraNye // 70 // datvA copadezaM nijasthAnaM gatA munivarendrAH / sItA'pi pakSiNaM taM saMbhramahRdayA parAmRzati // 71 // zrutvA dundubhiravaM tAvacca lakSmIdharo gajAruDhaH / tatrA''gatazca pazyati parvatamAtraM ratnarAzim // 72 // atha lakSmaNasyetaH kautukagRhItasya rAmadevena / parikathito vRttAnto bhikSAdAnAdikaH sarvaH // 73 // dharmasya pazya vipulaM mAhAtmyamiha bhave gRhItasya / yenedRzo'pi gRddho jAta indrAyudhasavarNaH // 74 // yena tu rAjate zirasi jaTAyu rmaNi ratna - kaJcanamayaH / tenaiva vyAhRtastai rjayakIprahRSTaiH // 75 // rAmasya lakSmaNasya ca puratazcopasthito vinayayuktaH / bhunakti susvAdukalitaM sItayA prasAdhitAhAram // 76 // jinavandanaM triHsandhyaM sItAyAH samaM karoti prayatamanAH / Aste teSAmAlInaH pakSyavitRSNadRSTikaH // 77 // rakSyamANo janakAGgajayA nityaM zruNvaJjinagItArtham / praNartito dharmaguNAnurakto jAto jaTAyu vimalAnubhAvaH // 78 // // iti padmacaritre jaTAkipakSyupAkhyAnaM nAmaikacatvAriMzattamaMparvaM samAptam // For Personal & Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. daNDagAraNNanivAsavihANaM aha te dasarahataNayA, dintreNa supattadANateeNaM / pattA ya rayaNavuTThI, puNNaM ca samajjiyaM viulaM // 1 // annaM ca hemamaiyaM, maNi-rayaNocUlamaNDiyADovaM / sayaNA - ''saNasaMjuttaM, saliliyadhuvvantadhayAlaM // 2 // caturayasamAuttaM, pattA ya rahaM suresuuvaNIyaM / viyaranti tattha raNNe, abhiramamANA jahicchAe // 3 // katthaI diyahaM pakkhaM, katthai mAsaM maNoharuddese / acchanti te kayatthA, kIlantA niyayalIlA // 4 // aha te vaNatarugahaNaM, laUNaM ca pavvae bahave / abbhantaraM paviTThA, tassAraNNassa bhayarahiyA // 5 // as-a- sirIsa - dhammaNa- ajjuNa- punnAga-tilaya- AsatthA / sarala- kayamba-mbADaya - dADima- aGkola - billA ya // 6 // umbara- khaira- kaviTThA, tenduga-vaMsA ya loNarukkhA ya / sAgA ya nimba- phaNasA, ambatarU nandirukkhA ya // 7 // vaula-tilayA-'imuttaya koriNTaya - kuDaya - kujjayAiNNaM / campa - sahayAra- araluga- kundalayAmaNDiuddesaM // 8 // khajjUrIsu samIsu ya, keyai-bayarIsu nAlierIsu / kayalIsu ya saMchannaM, ahiyaM ciya mAuliGgIsu // 9 // taM evamAiehiM, tarUhi nANAvihappayArehiM / nandaNavaNaM va najjai, savvatto sundarAyAraM // 10 // puNDucchumAiesu ya, sabhAvajAesu sassanivahesu / rehai saresu raNNaM, kamaluppalabhariyasalilesu // 11 // 42. daNDakAraNyanivAsavidhAnam atha tau dazarathatanayau dattena supAtradAnena / prAptA ca ratnavRSTiH puNyaM ca samarjitaM vipulam // 1 // anyacca hemamayaM maNiratnAvacUlamaNDitATopam / zayanA''sanasaMyuktaM salalitadhunvaddhvajamAlam // 2 // catusturagasamAyuktaM prAptau ca rathaM surairupanItam / vicaratastatrAraNye'bhiramamANau yathecchayA // 3 // kutraciddivasaM pakSaM, kutracinmAsaM manoharoddeze / AsAte tau kRtArthau krIDantau nijalIlayA // 4 // _ atha tau vanatarugahanaM laGghitvA ca parvatAn bahUn / abhyantaraM praviSTau tasyAraNyasya bhayarahitau // 5 // vaTa-dhava-ziriSa - dhammaNA'rjuna-punnAga - tilakA''zvatthAH / sarala-kadambA''mrAtaka- dADimA -'Gkola - bilvAzca // 6 // udumbara- khadira- kapitthAstinduka - vaMzAzca lavaNavRkSAzca / sAgAzca nimba-panasA Amrataru- nandivRkSAzca // 7 // bakula-tilakAtimuktaka- koraNTaka - kuTaja - kubjAkIrNam / campaka-saMhakArA'raTu - kundalatAmaNDitoddezam // 8 // kharjUrIbhiH zamIbhizca ketakI - badarai rnAlikeraiH / kadalIbhizca saMcchannamadhikameva mAtuliGgaiH ||9|| tadevamAdibhistarubhi rnAnAvidhaprakAraiH / nandanavanamiva jJAyate sarvataH sundarAkArAm // 10 // puNDrekSvAdibhizca svabhAva - jAtaiH zasyanivahaiH / rAjabhate sarobhiraraNyaM kamalotpalabhRtasalilaiH // 11 // pauma bhA-2/22 For Personal & Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 paumacariyaM gaya-camara-sarabha-kesari-varAha-maya-mahisa-cittayAiNNaM / sasaya-saya-vaggha-rohiya-taraccha-bhallAulaM niccaM // 12 // katthai phaloNayadumaM, katthai siyakusumadhavaliuddesaM / katthai nIlaM hariyaM, katthai rattAruNacchAyaM // 13 // daNDayagirissa sihare, nAmeNa ya daNDao mhaanaago| teNa imaM sasivayaNe, daNDAraNNaM jaNe sittuN||14|| esA vi ya kuJcaravA, mahAnaI vimalasalilaparipuNNA / kalahaMsakalayalaravA, sacchandaramantapakkhiulA // 15 // ubhayataDaTaThiyapAyava-nivaDiyavarakusumapiJjarataraGgA / caDulayaramayarakacchabha-nicvaMciyaviluliyAvattA // 16 // taM daTThaNa varanaI, jaNayasuyA bhaNai rAghavaM etto / jalamajjaNaM mahAjasa!, kiM na khaNekkaM kaha ramAmo ? // 17 // bhaNiUNa evameyaM, avaiNNo rAghavo saha piyAe / majjai vimalajalohe, kari vva samayaM kareNUe // 18 // sumahurasaraparihatthaM, jalamukhaM rAghavo bahuviyappaM / pahaNai lIlAyanto, harisaM ghariNIe kuNamANo // 19 // sIyA vi tattha salile, ghettUNaM surahipuNDarIyAiM / daiyassa pavarakaNThe, Alayai nilINabhamarAiM // 20 // aha te tattha mahuyarA, rAmeNa samAhayA paribhameuM / sIyAe vayaNakamale, nilinti paumAhisaGkAe // 21 // sA te mattamahuyare, asamatthA vAriuM aipabhUe / sahasa tti paumanAbhaM, avagRhai mahiliyA dhaNiyaM // 22 // gAyanti vva mahuyarA, jayasadaM pakkhiNo iva kuNanti / suhaDA va taDallINA, sattA rAmassa majjaNae // 23 // to sisirasIyalabale, vihiNA parimajjiuM jahicchAe / uttar3a paumanAho, naIe samayaM piyayamAe // 24 // savvaGgakayAbharaNo, aimuttayamaNDave suhaniviTTo / paumo bhaNai kaNiTuM, suNehi maha santiyaM vayaNaM // 25 // gaja-camara-zarabha-kesari-varAha-mRga-mahiSa-citrakAkIrNam / zazaka-zata-vyAghra-rojjha-tarakSa-bhallAkulaM nityam // 12 // kutracitphalAvanatadrumaM kutracicchetakusumadhavalitoddezam / kutracinnIlaM haritaM, kutracidraktAruNacchAyam // 13 // daNDakagireH zikhare nAmnA ca daNDakamahAnAgaH / tenedaM zazivadane ! daNDakAraNyaM jane ziSTam // 14 // eSA'pi ca kroJcaravA mahAnadI vimalasalilaparipUrNA / kalahaMsakalakalaravA svacchandaramamANapakSikulA // 15 // ubhayataTasthitapAdapanipatitavarakuMsumapiJjarataraGgA / caTulataramakarakacchabhanityamevavilulitAvartA // 16 / / tAM dRSTvA varanadi janakasutA bhaNati rAghavamitaH / jalamajjanaM mahAyazaH ! kiM na kSaNamekamiha ramAvahe // 17 // bhaNitvevametadavatIrNo rAghavaH saha priyayAH / majjati vimalajalaudhe kaririva samakaM kareNvA // 18 // sumadhurasvaradakSaM jalamukhaM rAghavo bahuvikalpam / prahanti lIlAyanharSaM gRhiNyAH krIyamANaH // 19 // sItA'pi tatra salile gRhItvA surabhipuNDarikANi / dayitasya pravarakaNTha Aropayati nilInabhramarANi // 20 // atha te tatra madhukarAH, rAmeNa samAhatAH paribhramya / sItAyA vadanakamale nIlIyanti padmAbhizaGkayA // 21 // sA tAnmattamadhukarAnnasamarthA vAritumatiprabhutAn / sahaseti padmanAbhamAliGgati mahilA dhaNiyam // 22 // gAyantIva madhukarA jayazabdaM pakSiNa iva kurvanti / subhaTA iva taTAlInAH sattvA rAmasya majjanake // 23 // tataH zizirazItalajale vidhinA parimajjya yathecchayA / uttarati padmanAbho nadyAH samakaM priyatamayA // 24 // sarvAMgakRtAbharaNo'timuktakamaNDape sukhaniviSTaH / padmo bhaNati kaniSThaM zruNu mama satkaM vacanam // 25 // 1. sasAvayAiNNaM-mu0 / 2. varanaI-pratya0 / 3. suhanisanno-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 363 daNDagAraNNanivAsavihANaM-42/12-36 atthettha phalasamiddhahumA layAmaNDavesu uvaveyA / sacchodayA ya sariyA, girI vi eso rayaNapuNNo // 26 // sigdhaM ANehi piyA, jaNaNIhi samaM ca bandhavA savve / kAUNa paiTThANaM, ramaNijje ettha acchAmo // 27 // bhaNio ya lakkhaNeNaM, eva pahU jaM tume samuddiTuM / amhaM pi ya kuNai dhiI, eyaM ciya daNDagAraNNaM // 28 // aha tANa tattha raNNe, acchantANaM aicchio gimho / gajjantamehanivaho, saMpatto pAuso kAlo // 29 // gayaNaM samottharantA, mehA kajjalanihA kayADovA / variseUNa pavattA, dhArAsaMbhinnamahiveDhA // 30 // ghaNapaDalasamubbhUo, aicaNDo savvao sagasagento / naccAvei tarugaNe, pavaNo annonnabheehiM // 31 // nIlA hariyA pIyA, anne vA paNDurA ghaNA gayaNe / rehanti saMcarantA, acirAbhAmaNDiuddesA // 32 // ubbhinnakandaladalA, hariyaGkarasAmalA mahI jAyA / sara-sarasi-vAvi-vappiNa-navajalabhariyA naIpavahA // 33 // bhaNio ya rAghaveNaM, kumAra! eyArise jalayakAle / na hu jujjai tuha gamaNaM, paDannavasalilavAhulle // 34 // sAmacchiUNa evaM, samAsayaM sundaraM samallINA / sIyA-jaDAgisahiyA, tatatha ThiyA rAma-somittI // 35 // ___ evaM kahAsu vivihAsu IsamaggA, aahaar-paann-synnaa-''snnsNputtaa| kAlaM gamenti salilohataDicchaDAlaM, raNNe suheNa niyayaM vimalappabhAvA // 36 // // iya paumacarie daNDagAraNNanivAsavihANaM nAma bAyAlIsaimaM pavvaM samattaM // santyatra phalasamRddhadrumA latAmaNDapairupapetAH / svacchodakA ca saritA girirapyeSa ratnapUrNaH // 26 / / zIghramAnaya priyAJjananibhiH samaM ca bAndhavAnsarvAn / kRtvA pratiSThAnaM ramaNIye'trAsmahe // 27 // bhaNitazca lakSmaNenaivaM prabho ! yattvayA samudiSTam / asmAkamapi ca karoti dhRtiretadeva daNDakAraNyam // 28 // atha teSAM tatrAraNya AsInAnAmatikrAnto grISmaH / garjanmeghanivahaH saMprAptaH prAvRT kAlaH // 29 // gaganaM samavastaranto meghAH kAjalanibhAH kRtATopAH / vaSituM pravRttA dhArAsaMbhinnamahIpIThAH // 30 // ghanapaTalasamudbhUto'ticaNDa: sarvataH sagasagAyan / nartayati tarugaNAnpavano'nyonyabhedaiH // 31 // nIlA haritAH pItA anye vA pANDurAH ghanA gagane / rAjabhante saJcaranto 'cirAbhAmaNDitoddezAH // 32 // ubhinnakandaladalA haritAkurazyAmalA mahI jAtA / sara: sarasI-vApI-kSetra-navajalabhRtA nadIpravAhA // 33 // bhaNitazca rAghavena kumAra ! etAdRze jaladakAle / na hu yujyate tava gamanaM patannavasalilabAhulye // 34 // paryAlocyaivaM samAzrayaM suMdara samAlInau / sItA-jaTakisahitau tatra sthitau rAma-saumitrI // 35 // evaM kathAbhirvividhAbhI ratisamagrA AhAra-pAna-zayanA''sanasaMprayuktAH / kAlaM gamayanti salilaughataDicchaTAlamaraNye sukhena nityaM vimalaprabhAvAH // 36 // ||iti padmacaritre daNDakAraNyanivAsavidhAnaM nAma dvAcatvAriMzattamaM parvaM samAptam // 1. dhiI-pratya0 / 2. mahADovA-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 43. saMbukkavahaNapavvaM) evaM pAusakAlo, tattha'cchantANa tANa volINo / sarao cciya saMpatto, kamalavaNANaM siriMdento // 1 // mehamalapaDalamukkaM, dhoyaM dhArAsu nimmalaM jAyaM / rehai jalaM va gayaNaM, tArA-kumuesu sasi-haMsaM // 2 // ghaNavAyavimukkAI, lahiUNa suhatthiyaM pahaTThAI / pallavakaresu najjai, naccanti va kANaNavaNAI // 3 // pakkhINa kalayalaravo, paviyambhai haMsa-sArasAINaM / sariyAsu saravaresu ya, kamaluppalabhariyasalilesu // 4 // evaMvihammi sarae, jAe jeTThANumoio etto / raNNaM paribhamamANo, agghAyai lakkhaNo gandhaM // 5 // cintei to maNeNaM, kasseso surahisIyalo gandho ? / kiM vA tarussa kassa vi, etthallINassa va surassa ? // 6 // pucchai magahAhivaI, bhayavaM ! so kassa surahivaragandho ? / nArAyaNo mahappA, jeNaM ciya vimhayaM patto // 7 // aha bhaNai indabhUI, seNiya ! bIyassa jiNavarindassa / saraNaM ciya saMpatto, ekko vijjAharanarindo // 8 // ghaNavAhaNo tti nAmaM, bhaNio bhImeNa rakkhasindeNaM / geNhasu laGkAnayarI, rakkhasadIve tikUDatthA // 9 // annaM piyaM rahassaM, jambUbharahassa dakkhiNadisAe / lavaNajalassuttarao, ThANaM puDhavIe vivaratthaM // 10 // taM joyaNaddhabhAga, gantUNa aho ya daNDagagirissa / rehai guhAmuhatthaM, divvaM maNitoraNaM viulaM // 11 // 43. zaMbukavadhanaparvam / evaM prAvRTkAlastatrAsInAnAM teSAM vyatItaH / zaradeva saMprAptA kamalavanAnAM zriyaM dadatI // 1 // meghamalapaTalamuktaM dhautaM dhArAbhi nimalaM jAtam / zobhate jalamiva gaganaM tArAkumudaiH zazi-haMsam // 2 // ghanavAtavimuktAni labdhvA svastikAH prahaSTAni / pallavakarai Ayate nRtyantIva kAnanavanAni // 3 // pakSINAM kalakalaravaH pravijRmbhati haMsa-sArasAdInAm / saritsu sara:su ca kamalotpalabhRtasalileSu // 4 // evaMvidhe zaradi jAte jyeSTAnumodita itaH / araNyaM paribhramannAghrAti lakSmaNo gandham // 5 // cintayati tato manasA kasyaiSa surabhizItalo gandhaH ? / kiM vA taroH kasyApyatrAlInasya vA surasya // 6 // pRcchati magadhAdhipati bhagavan ! sa kasya surabhivaragandhaH ? / nArAyaNo mahAtmA yenaiva vismayaM prAptaH // 7 // atha bhaNatIndrabhUtiH zreNika ! dvitIyasya jinavarendrasya / zaraNameva saMprApta ekovidyAdharanarendraH // 8 // ghanavAhana iti nAma bhaNito bhImena rAkSasendreNa / gRhANa lakAnagarIM rAkSasadvIpe trikUTasthAm // 9 // anyadapi rahasyaM jambUbharatasya dakSiNadizi / lavaNajalasyottarataH sthAnaM pRthivyA vivarastham // 10 // taM yojanArddhabhAgaM gatvAdhazca daNDakagireH / zobhate guhAmukhasthaM divyaM maNitoraNaM vipulam // 11 // 1. nayari-pratya0 / 2. tikUDatthaM-pratya0 / Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 365 saMbukkavahaNapavvaM -43/1-24 taM pavisiUNa anto, atthi alaGkArapuravaraM rammaM / paracakkuduppavesaM, savvuvagaraNesu saMjuttaM // 2 // evaM ciya parikahie, aNuNAo mehavAhaNo gantuM / laGkApurIe rajjaM, karei indo iva jahicchaM // 13 // na ya rakkhasA na devA, rakkhasadIvaM tu jeNa rakkhanti / vijjAharA jaNeNaM, vuccanti u rakkhasA teNaM / 14 // aha mehavAhaNAI, rakkhasavaMse narindavasahesu / kAleNa vavagaesuM, bahavesu mahANubhAvesu // 15 // tattha ya rakkhasavaMse, uppaNNo rAvaNo tikhaNDavaI / bahiNI se candaNahA, tIe kharadUsaNo kanto // 16 // coddasahi sahassehiM, johANaM satti-kantijuttANaM / bhuJjai pAyAlapuraM, divvaM dharaNIe vivaratthaM // 17 // kharadUsaNassa puttA, doNNi jaNA surakumArasamarUvA / saMbukka-sundanAmA, jeTTha-kaNiTThA mahAsattA // 18 // vArijjanto vi bahuM, gurUhi maraNAvaloio snto| pavisai daNDAraNaM, sambukko sujjahAsatthe // 19 // jo diTThigoyarapahe, ThAhI asamattaniyamajogassa / so me hohI vajjho, etthAraNe na saMdeho // 20 // lavaNajalassuttarao, koJcaravAe naIe AsannaM / sambukko kayakaraNo, pavisai vaMsatthalaM guvilaM // 21 // bArasa varisANi tao, gayANi cattAri ceva divsaanni| acchanti tiNNi divasA, vijjAe asiddhikAlassa // 22 // tAva ya parihiNDanto, saMpatto lakkhaNo tamuddesaM / pecchai ya sujjahAsaM, khaggaM bahukiraNapajjaliyaM // 23 // ghaNapAyavasaMchannaM, bahupattharaveDhiyaM kayAbhogaM / majjhammidharaNivaTuM, samacciyaM kaNayapaumehiM // 24 // taM pravizyAnte'styalaGkArapuravaraM ramyam / paracakraduSpravezaM sarvopakaraNaiH saMyuktam // 12 // evameva parikathite'nujJAto meghavAhano gatvA / lakApUryAM rAjyaM karotIndra iva yatheccham // 13 // na ca rAkSasA na devA rAkSasadvIpaM tu yena rakSanti / vidyAdharA janenocyante tu rAkSasAstena // 14 // atha meghavAhanAdayo rAkSasavaMze narendravRSabheSu / kAlena vyapagateSu bahuSu mahAnubhAveSu // 15 // tatra ca rAkSasavaMza utpanno rAvaNastrikhaNDapatiH / bhaginI tasya candranakhA tasyAH kharadUSaNaH kAntaH // 16 // caturdazabhiH sahasrairyodhAnAM zakti-kAnti yuktAnAm / bhunakti pAtAlapuraM divyaM dharaNyA vivarastham // 17 // kharadUSaNasya putrau dvau janau surkumaarsmrupau| zaMbuka-sundanAmAnau jyeSTakaniSTau mahAsattvau // 18 // vAryamANo'pi bahu gurubhi maraNAvalokitaH san / pravizati daNDAraNyaM zaMbukaH sUryahAsArthe // 19 // yo dRSTigocarapathe sthAsyatyasamyaktvaniyamayogasya / sa mama bhaviSyati vadyo'trAraNye na saMdehaH // 20 // lavaNajalasyottarataH koMcaravAyA nadyA Asannam / zambukaH kRtakaraNaH pravizati vaMzasthalaM gupilam // 21 // dvAdazavarSANi tato gatAni catvAryeva divasAni / Asate trayo divasA vidyAyA asiddhikAlasya // 22 // tAvacca parihiNDan saMprApto lakSmaNastamuddezam / pazyati ca sUryahAsaM khaDgaM bahukiraNaprajvalitam // 23 // ghanapAdapasaMcchannaM bahuprastaraveSTitaM kRtAbhogam / madhye dharaNipRSTaM samacitaM kanakapamaiH // 24 // For Personal & Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 paumacariyaM taM gandhasamAladdhaM, varakuGkumabahaladinnacaccikkaM / geNhai tahaTThiyaM so, khaggaM lacchIharo sigdhaM // 25 // dAhiNakaraggagahiyaM, viNNAsanteNa vAhiyaM khaggaM / ghaNanicayabaddhamUlaM, chinnaM vaMsatthalaM teNaM // 26 // tAva cciya tattha siraM, pecchai paDiyaM sakuNDalADovaM / dehaM ca ruhirakaddama-samolliyaM vihumAvayavaM // 27 // aha so paumasayAsaM, somittI patthio gahiyakhaggo / paripucchio ya sAhai, taM vittantaM aparisesaM // 28 // tAva cciya candaNahA, paidiyahaM patthiyA suyasamIvaM / pecchai ya sirakabandhaM, chinnaM paDiyaM dharaNivaDhe // 29 // suyasogasalliyaGgI, mucchA gantUNa puNaravi viuddhA / hA putta ! kayArAvA, ruyai vimukkaMsusalilohA // 30 // bArasa varisANi Thio, cattAri diNANi jogjuttmnno| tiNNi ahorattA puNa, na khAmiyA me kayanteNaM // 31 // kiM tujjha avakayaM je, pAvavihI ! niTTharaM mae kammaM ? putto bahuguNanilao, jeNa ayaNDammi avahario // 32 // ahavA vi apuNNAe, kassa vi vinivAio mae putto / tasseyaM kammaphalaM, uvaTThiyaM natthi saMdeho // 33 // paricintiyA ya puttaya ! maNorahA je mae apuNNAe / te annahA ya sigdhaM, vihiNA pariyattiyA savve // 34 // ghettUNa puttavayaNaM, paricumbai ruhirapaGkavicchuriyaM / salila lavaviyaliyacchI, kaluNapalAvaM ca kuNamANI // 35 // parideviUNa suiraM, kovaM ghettUNa taM vaNaM bhImaM / paribhaNai gavesantI, candaNahA veriyaM sigdhaM // 36 // sA tattha paribhamantI, daTTaNaM rAma-lakkhaNe do vi / mayaNasarasalliyaGgI, muJcai kovaM ca sogaM ca // 37 // taM gandhasamAlabdhaM varakukumabahaladattamaMDitam / gRhNAti tathAsthitaM sa khaDgaM lakSmIdharaH zIghram / / 25 / / dakSiNakarAgragRhItaM jijJAsayA vahitaM khaDgam / ghananicayabaddhamUlaM chinnaM vaMzasthalaM tena // 26 // tAvadeva tatra ziraH pazyati patitaM sukuNDalATopam / dehaM ca rudhirakardamasamopaliptaM vidrumAvayavam // 27 // atha sa padmasakAzaM saumitriH prasthito gRhItakhaDgaH / paripRSTazca kathayati tadvRtAntamaparizeSam // 28 // tAvadeva candranakhA pratidivasaM prasthitA sutasamIpam / pazyati ca zira:kabandhachinnaM patitaM dharaNipRSTe // 29 // sutazokazalyitAGginI mUcrchA gatvA punarapi vibuddhA / hA putra ! kRtArAvA roditi vimuktAzrusalilaughA // 30 // dvAdazavarSANi sthitazcatvAri divasAni yogayuktamanAH / triNyahorAtrAH puna na kSamitA me kRtAntena // 31 // kiM tavApakRtaM yatpApavidhe ! niSThuraM mayA karma ? / putro bahuguNanilayo yenAkANDe'pahRtaH // 32 // athavApyapuNyayA kasyApi vinipAtito mayA putraH / tasyedaM karmaphalamupasthitaM nAsti saMdehaH // 33 // paricintitAzca putra ! manorathA ye mayApuNyayA / te'nyathA ca zIghraM vidhinA parivartitAH sarve // 34 // gRhItvA putravadanaM paricumbati rudhirapakavicchUritam / salilalavavigalitAkSiH karuNapralApaM ca kriyamANA // 35 // paridevya suciraM kopaM gRhItvA tadvanaM bhImam / paribhramati gaveSayantI candranakhA vairikaM zIghram // 36 / / sA tatra paribhramantI dRSTvA rAmalakSmaNau dvAvapi / madanazarazalyitAginI muJcati kopaM ca zokaM ca // 37 // 1. mucchaM-pratya0 / 2. paGkapiJjariyaM-pratya0 / Jain Education Intemalional For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbukkavahaNapavvaM - 43 / 25-48 sA tANa takkhaNaM ciya, abhilAsamuvAgayA vicintei / ekkaM varemi gantuM, kannArUvaM tao kuNai // 38 // to sAkayanevacchA, tANa sayAsaM lahuM samaNupattA / nayaNaMsue muyantI, puNNAgatalammi uvaviTThA // 39 // daTThUNa jaNayataNayA, taM vAlaM karayaleNa parimusai / bhaNai ya amha sayAsaM, avaTThiyA mA bhayaM jAsi // 40 // bhaNiyA ya rAghaveNaM, kA si tumaM bAlie ! ihAraNe / parihiNDasi egAgI, sIhAinisevie ghore ? // 41 // sA jaMpai mama gehe, kAlagayA majjha sundarA jaNaNI / tAo vi tIe soge, so cciya maraNaM samaNupatto // 42 // pAveNa pariggahiyA, sA haM sayaNeNa vajjiyA santI / veraggasamAvannA, ihAgayA daNDagAraNNaM // 43 // kaha vi bhamantIe mae, diTThA tumhettha puNNajoeNaM / saraNaM mi asaraNAe, hoha phuDaM dukkhapuNNA // 44 // ahasA mayaNavasagayA, bhaNai tao rAghavaM kayapaNAmA / icchsu mae mahAjasa ! jAva na pANehi muJcAmi // 45 // suNiUNa vayaNameyaM, doNNi vi avaropparaM jaNiyasannA / parajuvairahiyasaGgA, na denti tIe samullAvaM // 46 // sA piUNa bahuyaM, vimukkadIhuNhaaMsunIsAsA / avasariya tANa purao, niyayadvANaM gayA sigghaM // 47 // so lakkhaNa tI gavesaNaTTaM, annAvaeseNa karevi raNNe / divvaGgaNArUvaguNANuratto, puNo niyatto vimalappabhAvo // 48 // // iya paumacarie sambukkavahaNaM nAma teyAlIsaimaM pavvaM samattaM // sAtayostatkSaNamevAbhilASamupagatA vicintayati / ekaM vRNomi gatvA kanyArUpaM tataH karoti // 38 // tadA sA kRtanepathyA tayoH sakAzaM laghu samanuprAptA / nayanAzruNi muJcantI punnAgatala upaviSya // 39 // dRSTvA janakatanayA tAM bAlAM karatalena parimRzati / bhaNati cAsmatsakAzamavasthitA mA bhayaM yAhi // 40 // bhaNitA ca rAghavena kA'si tvaM bAlike ! ihAraNye / parihiNDasaikAkinI siMhAdinisevite ghore ? // 41 // sA jalpati mamagRhe kAlagatA mama sundarA jananI / tAto'pi tasyAH zoke sa eva maraNaM samanuprAptaH // 42 // pApena parigRhItA sA'haM svajanena varjitA satI / vairAgyasamApannehA'gatA daNDakAraNyam // 43 // kathamapi bhramantyA mayA dRSTaya yUyamatra puNyayogena / zaraNaM mamAzaraNAyA bhavataH sphuTaM dukhapUrNAyAH // 44 // atha sA madanavazagatA bhaNati tato rAghavaM kRtapraNAmA / iccha mAM mahAyazaH ! yAvanna prANairmuJcAmi // 45 // zrutvA vacanametaddvAvapi parasparaM janitasaMjJau / parayuvatirahitasaDgau na dadatastasyAH samullApam // 46 // sA jalpitvA bahukaM vimuktadIrghoSNAzrunizvAsA | apasRtya teSAM purato nijasthAnaM gatA zIghram // 47 // sa lakSmaNastasyA gaveSaNArthamanyApadezena karotyaraNye / divyAGganArupaguNAnuraktaH punarnivRtto vimalaprabhAva: // 48 // // iti padmacaritre zambukavadhanaM nAma trizcatvAriMzattamaM parvaM samAptam // 1. hoha mahaM dukkha 0 - pratya0 / 2. tao niyatto- pratya0 / 367 For Personal & Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. sIyAharaNe rAmavippalAvapavvaM sA tattha ruvai bhavaNe, candaNahA vigaliyaMsusalilohA / vilihiyanahakakkhorU, vimukkakesI ya rayamailA // 1 // kharadUsaNeNa diTThA, maliyA naliNi vva gayavarindeNaM / bhaNiyA ya sAhasu tuma, keNeyaM pAviyA dukkhaM // 2 // bhaNai tao candaNahA, gayA ya puttaM gavasaNaTThAe / navaraM pecchAmi vaNe, chinnasiraM taM mahiM paDiyaM // 3 // mAreUNa maha suyaM, keNavi pAveNa sUrahAsaM taM / gahiyaM ca siddhavijjaM, kheyarapujjaM mahAkhaggaM // 4 // ahamavi taM puttasiraM, aGke ThaviUNa sogataviyaGgI / bahulA va jaha vivacchA, ruyAmi raNNe vigaliyaMsU // 5 // tAva cciya teNa ahaM, dudveNaM puttaverieNa pahU ! / avagUhiyA ruyantI, dhaNiyaM kajjeNa keNaM pi // 6 // ahayaM aNicchamANI, dantesu nahesu teNa pAveNaM / eyArisaM avatthaM, egAgI pAviyA raNNe // 7 // tatto vi rakkhiyA haM, parabhavajaNieNa puNNajoeNaM / avikhaNDiyacArittA, kaha vi ihaM AgayA sAmI // 8 // vijjAharANa rAyA, bhAyA me rAvaNo tikhaNDavaI / dUsaNa ! tumaM pi bhattA, taha vi imaM pAviyA dukkhaM // 9 // suNiUNa tIe vayaNaM, sogAUriyamaNo tahiM gantuM / kharadUsaNo vivannaM, pecchai puttaM mahIpaDiyaM // 10 // paDiyAgao khaNeNaM, niyayagharaM rosapUriyAmariso / coddasahi sahassehiM, sannaddho pavarajohANaM // 11 // [ 44. sItAharaNe rAmavipralApaparvam ) sA tatra roditi bhavane candranakhA vigalitAzrusalilaughA / vilikhitanakhakakSoru vimuktakezinI ca rajomalinA // 1 // kharadUSaNena dRSTA malinA nalinIva gajavarendreNa / bhaNitA ca kathaya tvaM kenedaM prApitA duHkham // 2 // bhaNati tatazcandranakhA gatA ca putraM gaveSaNArthe / navaraM pazyAmi vane chinazirasaM taM mahIM patitam // 3 // mArayitvA mama sutaM kenApi pApena sUryahAsaM tam / gRhItaM ca siddhavidyaM khecarapUjyaM mahAkhaDgam // 4 // ahamapi tatputraziramake sthApayitvA zokataptAGginI / bahuleva yathA vivastrA rodimyaraNye vigalitAzruH // 5 // tAvadeva tenAhaM duSTena putravairiNA prabho ! / avaguhitA rudantI gADhaM kAryeNa kenApi // 6 // ahamanicchantI dantai nakhaistena pApena / etAdRzamavasthAmekAkinI prAptA'raNye // 7 // tato'pi rakSitAhaM parabhavajanitena puNyayogena / avikhaNDitacAritrA kathamapIhamAgatA svAmin // 8 // vidyAdharANAM rAjA bhrAtA me rAvaNastrikhaNDAdhipatiH / dUSaNa ! tvaM bhartA tathApIdaM prAptA duHkham // 9 // zrutvA tasyA vacanaM zokApUritamanAstatra gatvA / kharadUSaNo vipannaM pazyati putraM mahIpatitam // 10 // pratyAgataH kSaNena nijagRhaM roSapUritAmarzaH / caturdazabhissahasressannaddhaH pravarayodhAnAm // 11 // Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIyAharaNe rAmavippalAvapavvaM-44/1-25 369 eyantarammi to so, bhaNio cittappabheNa mantINaM / laGkAhivassa dUyaM, pesehi imeNa attheNaM // 12 // aha rAvaNassa dUyaM, sigdhaM kharadUsaNo visajjeuM / bAhapagalantanetto, ruyai ya suyasogamAvanno // 13 // dUeNaM parikahie, jAva cciya rAvaNo cirAvei / coddasahi sahassehiM, johANaM dUsaNo calio // 14 // dUsaNabalassa gayaNe, sIyA suNiUNa tUranigyosaM / kiM kiM ? ti ullavantI, sIyA rAmaM samallINA // 15 // mA bhAhi candavayaNe !, ee haMsA naheNa vaccantA / muJcanti muhaninAyaM, appehi dhaNuM paNAsemi // 16 // tAva ya AsannatthaM, vivihAuhasaMkulaM mahAsennaM / didvaM samottharantaM gayaNayale mehavandaM va // 17 // cintei rAmadevo, kiM vA nandIsaraM surA ee / gantUNa paDiniyattA, niyayaTThANAI vaccanti ? // 18 // vaMsatthalammi chettuM, ahavA jo so vivAio rnne| verapaDiuJcaNatthe, tassa ime AgayA bndhuu?||19|| nUNaM dussIlAe, tIe gantUNa dudrumahilAe / siTuM ca jahAvattaM, teNa ime AgayA ihaI // 20 // paricintiUNa evaM, rAmo cAve sakaMkaDe diTThI / dento ya lakkhaNeNaM, bhaNio vayaNaM nisAmehi // 21 // santeNa mae rAhava !, na ya juttaM tujjha jujjhiuM etto / rakkha imaM jaNayasurya, arINa samuho ahaM jAmi // 22 // jaMvela sIhanAyaM, veriyapariveDhio vimuJce haM / taMvela tumaM rAghava ! ejjasu sigdhaM nirutteNaM // 23 // eva bhaNiUNa to so, sannaddho gahiyapaharaNAvaraNo / aha jujjhiuM pavatto, samayaM ciya rakkhasabhaDehiM // 24 // lacchIharassa uvariM, nisAyarA vivihasatthasaMghAyaM / muJcanti pavvayassa va, dhArAnivahaM paovAhA // 25 // etadantare tadA sa bhaNitazcitraprabhena mantriNA / laGkAdhipasya dUtaM preSayAnenArthena // 12 // atha rAvaNasya dUtaM zIghraM kharadUSaNo visarthe / bASpapragalannetro roditi ca sutazokasamApannaH // 13 // dUtena parikathite yAvadeva rAvaNazcirayati / caturdazabhissahasrairyodhAnAM dUSaNazcalitaH // 14 // dUSaNabalasya gagane sItA zrutvA tUryanirghoSam / kiM kimityullapantI sItA rAme samAlInA // 15 // mAbhaiSIzcandravadane ! ete haMsA nabhasA vrajantaH / muJcanti mukhaninAdamarpaya dhanuM praNAzayAmi // 16 // tAvaccAsannasthaM vividhAyudhasaMkulaM mahAsainyam / dRSTaM samavastarantaM gaganatale meghavRndamiva // 17 // cintayati rAmadevaH kiM vA naMdIzvaraM surA ete / gatvA pratinivRttA nijasthAnAni vrajanti ? // 18 // vaMzasthale chitvA'thavA yaH sa vyApAdito'raNye / verapratikArArthe tasyema AgatA bandhavaH ? // 19 // nUnaM duHzIlayA tayA gatvA dussttmhilyaa| ziSTa: ca yathAvRttaM tenema AgatA iha // 20 // paricintyevaM rAmazcApe sakakaTe dRSTim / dadaMzca lakSmaNena bhaNito vacanaM nizAmaya // 21 // satA mayA rAghava ! na ca yuktaM tava yoddhamitaH / rakSemA janakasutAmarINAM saMmukho'haM yAmi // 22 // yadvelAM siMhanAdaM vairipariveSTito vimuJce'ham / tadvelAM tvaM rAghava ! AgaccheH zIghraM nizcayena // 23 // evaM bhaNitvA tataH sa sannaddho gRhItapraharaNAvaraNaH / atha yoddhaM pravRttaH samakameva rAkSasabhaTaiH // 24 // lakSmIdharasyopari nizAcarA vividhazastrasaMghAtam / muJcanti parvatasyeva dhArAnivahaM payodharAH // 25 // pauma. bhA-2/23 Jain Education Intemalional For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 2 rayaNiyarakaravimukkaM, AuhanivahaM raNe nivAreuM / jamadaNDasarisavege, muJcai lacchIharo bANe // 26 // varamauDamaNDiyAiM, jalantamaNi - rayaNakuNDalavarAI / lakkhaNasarachinnAiM, paDanti kamalAI va sirAI // 27 // nivaDanti gaya-turaGgA, johA ya rahA ya viluliydhohaa| saMcuNNiyaGgamaGgA, ghoravaM ceva kuNamANA // 28 // etthantarammi patto, pupphavimANaTThio ya dahavayaNo / hantuM samujjayamaNo, sambukkariDaM ghaNakasAo // 29 // aha'homuhaM niyanto pecchi mohassa kAriNI sIyA / savvaGgasundaraGgI, suravaimahilaM va rUveNaM // 30 // mayaNANalataviyaGgo, ekkamaNo dahamuho vicintei / kiM majjha kIrai ihaM, rajjeNa imAe rahiyassa ? // 31 // paricintiUNa evaM, tAhe avaloyaNAe vijjAe / jANai tANa dahamuho, nAmaM cariyaM ca goMttaM ca // 32 // bahue samaM samare, jujjhai jo esa lakkhaNo havai / rAmo sIyAe samaM, eso vi hu ciTThaI raNe // 33 // taM mottUNa raNamuhe, sIharavaM lakkhaNassa sarasarisaM / sigghaM harAmi sIyA, rAmassa vi vaJcaNaM kAuM // 34 // mArihii do vi ee, avassa kharadUsaNo balasamaggo / paricintiUNa evaM, sIharavaM kuNai dahavayaNo // 25 // suNiUNa sIhanAyaM, lakkhaNaphuDabiyaDabhAsiyaM rAmo / jAo samAulamaNo, apphAlai dhaNuvaraM tAhe // 36 // accha tAva khaNekkaM, sundari ! etthaM jaDAgikayarakkhA / lacchIharassa pAsaM, jAva ya gantuM niyattemi // 37 // bhaNiUNa va po, vArijjanto vi pAvasauNesu / vegeNa raNamuhaM so, pavisai bhaDamukkabukkAraM // 38 // etthantarammi sahasA, avayariUNaM nahAu dahavayaNo / hakkhuvai jaNayataNaMyA, bhuyAsu naliNi vva mattagao // 39 // daTThUNa harijjantI, sAmiyaghariNI jaDAuNo ruTTho / nahaNaGgalesu paharar3a, dasANaNaM viulavacchayale // 40 // rajanIkarakaravimuktamAyudhanivahaM raNe nivArya / yamadaNDasadRzavegAnmuJcati lakSmIdharo bANAn // 26 // varamukuTamaNDitAni jvalanmaNiratnakuNDalavarANi / lakSmaNazarachinnAni patanti kamalAnIva zirAMsi // 27 // nipatanti gajaturaDgA yodhAzca rathAzca vilulitadhvajaudhAH / saMcUrNitAGgAGgA ghoraravameva kriyamANAH // 28 // atrAntare prAptaH puSpavimAnasthitazca dazavadanaH / hantuM samudyatamanAH zambukaripuM ghanakaSAyaH // 29 // athAdhomukhaM niyAnnpazyati mohasya kAriNIM sItAm / sarvAGgasundarADginIM surapatimahilAmiva rupeNa // 30 // madanAnalataptAGga ekAgramanA dazamukho vicintayati / kiM mama kriyata iha rAjyenAnayA rahitasya ? // 31 // paricintyaivaM tadAvalokanayA vidyayA / jAnAti teSAM dazamukha nAma caritraM ca gotraM ca // 32 // bahubhissamaM samare yudhyate ya eSa lakSmaNo bhavati / rAmaH sItAyAH samameSo'pi khalu tiSThatyaraNye // 33 // taM muktvA raNamukhe siMharavaM lakSmaNasya svarasadRzam / zIghraM harAmi sItAM rAmasyApi vaJcanaM kRtvA ||34|| mAriSyati dvAvapyetAvavazyaM kharaduSaNo balasamagraH / paricintyevaM siMharavaM karoti dazavadanaH // 35 // zrutvA siMhanAdaM lakSmaNasphuTavikaTabhASitaM rAmaH / jAtaH samAkulamanA AsphAlayati dhanuvaraM tadA // 36 // Assva tAvatkSaNamekaM sundari ! atra jaTAkikRtarakSA / lakSmIdharasya pArzvaM yAvacca gatvA nivarte ||37|| bhaNitvaivaM padmo vAryamANo'pi pApazakunaiH / vegena raNamukhaM sa pravizati bhaTamuktagarjAravam // 38 // atrAntare sahasA'vatIrya nabhaso dazavadanaH / utkSipati janakatanayAM bhujAbhyAM nalinIva mattagajaH // 39 // dRSTvA hArayantIM svAmigRhiNIM jaTAyU ruSTaH / nakhAMDgulaiH praharati dazAnanavipulavakSaHsthale // 40 // 1. kAriNi sIyaM / savvaGgasundaraGgi pratya0 / 2. sIyaM pratya0 / 3. taNayaM pratya0 / 4. harijjanti sAmiya- ghariNi pratya0 / paumacariyaM For Personal & Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 371 sIyAharaNe rAmavippalAvapavvaM-44/26-54 ghAeNa teNa ruTTho, dahavayaNo pakkhiNaM amariseNaM / karapaharacuNNiyaGgaM, pADei lahuM dharaNipaTTe // 41 // jAva ya mucchAvihalo, pakkhI na uvei tattha paDibohaM / tAva ya puSphavimANe, sIyA ANei dahavayaNo // 42 // sA tattha vimANatthA, hIrantI jANiUNa appANaM / ghaNasogavasIbhUyA, kuNai palAvaM jaNayadhUyA // 43 // cintei rakkhasavaI, kaluNapalAvaM imA pakuvvantI / bahuyaM pi bhaNNamANI, rUsai na pasajjaI majjhaM // 44 // ahavA sAhusayAse, paDhama ciya'bhiggaho mae ghio| apasannA paramahilA, na ya bhottavvA surUvA vi // 45 // tamhA rakkhAmi vayaM, ahayaM saMsArasAgaruttAraM / hohI pasannahiyayA, imA vi maha dIhakAleNaM // 46 // eva paricintiUNaM, vaccai laGgAhivo sapurihatto / rAmo pavisarar3a raNaM, ghaNasatthapaDantasaMghAyaM // 47 // pAsammi samallINaM, rAmaM daTTaNa lakkhaNo bhaNai / egAgI jaNayasuyA, mottUNa kimAgao etthaM // 48 // so bhaNai sIhanAyaM, tujjha suNeUNa Agao ihaI / paDicoio ya rAmo, vaccasu sIyAsayAsammi // 49 // ee rivU mahAjasa !, jiNAmi ahayaM na ettha saMdeho / vacca tumaM aiturio, kantAparikkhaNaM kuNasu // 50 // eva bhaNio niyatto, tUranto pAvio tamuddesaM / na ya pecchai jaNayasuyaM, sahasA omucchio rAmo // 51 // puNaravi ya samAsattho, 'diTThI nikkhIvai tattha tarugahaNe / ghaNapemmAulahiyao, bhaNai tao rAhavo vayaNaM // 52 // ehehi io sundari !, vAyA me dehi mA cirAvehi / diTThA si rukkhagahaNe, kiM parihAsaM ciraM kuNasi ? // 53 // kantAviogadahio, taM raNaM rAhavo gvesnto| pecchaDa tao jaDAgiM, keMkAyantaM mahiM paDiyaM // 54 // ghAtena tena ruSTo dazavadanaH pakSiNamamarSeNa / karapraharacUrNitAgaM pAtayati laghu dharaNIpRSTe // 41 // yAvacca mUrchAvihvala: pakSI nopaiti tatra pratibodham / tAvacca puSpakavimAne sItAmAnayati dazavadanaH // 42 / / sA tatra vimAnasthA hArayantIM jJAtvA''tmAnam / ghanazokavazIbhUtA karoti pralApaM janakaduhitA // 43 // cintayati rAkSasapatiH karuNapralApamimA prakurvantI / bahumapi bhaNyamAnA ruSyati na prasaJjati mama // 44 // athavA sAdhusakAze prathamamevAbhigraho mayA gRhItaH / aprasannA paramahilA na ca bhoktavyA surupA'pi // 45 / / tasmAdrakSyAmi vratamahaM saMsArasAgarottAram / bhaviSyati prasannahRdayemA'pi mama dIrghakAlena // 46 / / evaM paricintya gacchati lakAdhipaH svapuryabhimukhaH / rAmaH pravizati raNaM ghanazastrapatatsaMghAtam / / 47|| pArzve samAlInaM rAmaM dRSTvA lakSmaNo bhaNati / ekAkinI janakasutAM muktvA kimAgato'tra // 48 // sa bhaNati siMhanAdaM tava zrutvA''gata iha / praticoditazca rAmo gaccha sItAsakAze // 49 // etAn ripUn mahAyazaH ! nayAmyahaM nAtrasaMdehaH / gaccha tvamatitvaritaH kAntAparirakSaNaM kuru // 50 // evaM bhaNito nivRttastvaramANaHprAptastamuddezam / na ca pazyati janakasutAM sahasA'vamUcchito rAmaH // 51 // punarapi ca samAzvastho dRSTi nikSipati tatra tarugahane / ghanapremAkulitahRdayo bhaNati tato rAghavo vacanam / / 52 / / ehayehIta: sundari ! vAcA mAM dehi mA ciraya / dRSTA'si vRkSagahane kiM parihAsaM ciraM karoSi ? // 53 // kAntAviyogaduHkhitastAmaraNye rAghavo gaveSayan / pazyati tato jaTAkinaM kaikAyantaM mahIM patitam // 54 // 1. sIyaM-pratya0 / 2. egArgi jaNayasuyaM-pratya0 / 3. diTThi-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 paumacariyaM pakkhissa kaNNajAvaM, dei marantassa suhayajoeNaM / mottUNa pUidehaM, tattha jaDAU suro jAo // 55 // puNaravi sariUNa piyaM, mucchA gantUNa tattha Asattho / paribhamai gavesanto, sIyAsIyAkaullAvo // 56 // bho bho mattamahAgaya !, etthArapaNe tume bhamanteNaM / mahilA somasahAvA, jai diTThA kiM na sAhehi ? // 57 // taruvara tumaM pi vaccasi, dUrunnayaviyaDapattalacchAya ! / etthaM apuvvavilayA, kaha te no lakkhiyA raNNe ? // 58 // soUNa cakkavAI, vAharamANI sarassa majjhatthA / mahilAsaGkAbhimuho, puNo vi jAo cciya nirAso // 59 // rosapasarantahiyao, vajjAvattaM dhaNuM samAruhiuM / apphAlei mahappA, bhayajaNaNaM savvasattANaM // 60 // mottUNa sIhanAyaM, puNo visAyaM khaNeNa saMpatto / soyai mae varAkI, jaNayasuyA hAriyA raNNe // 1 // iha maNuyasAramaIyaM, mahilArayaNuttamaM mahaM naTuM / na labhAmi gavesanto, dhaNiyaM pi sudIhakAleNaM // 62 // vaggheNa va sIheNa va,khaiyA kiM? mAriyA va htthiinnN?| bahujalakallolAe, avahariyA girinadIe vva? // 63 // diTThA diTThA si mae, ehehi io io kaullAvo / dhAvai tao tao cciya, paDisaddayamohio rAmo // 64 // ahavA dudveNa ihaM, keNa va hariyA mahaM hiyayaiTThA ? / ghaNagiri-tarusaMchannaM, katto raNNaM gavesAmi ? // 65 // eva parihiNDiUNaM, taM raNNaM rAhavo paDiniyatto / jAo nirAsahiyao, niyayAvAse tao suyai // 66 // evaMvihA vi purisA sukayassa chede, pAvanti dukkhamaulaM iha jiivloe| tamhA jiNuttamamaeNa visuddhabhAvA, dhammaM kareha vimalaM ca nirantarAyaM // 67 // ||iy paumacarie sIyAharaNe rAmavippalAvavihANaM nAma cauttAlIsaM pavvaM samattaM // pakSiNaH karNajApaM dadAti mriyamANasya sukRtayogena / muktvA pUtidehaM tatra jaTAyuH suro jAtaH // 55 / / punarapi smRtvA priyAM mUcchauM gatvA tatrAzvastaH / paribhramati gaveSayansItAsItAkRtollApaH // 56 // bho bho mattamahAgaja ! atrAraNye tvayA bhramatA / mahilA saumyasvabhAvA yadi dRSTa kiM na kathaya ? // 57 // taruvara ! tvamapi vrajasi dUronnatavikaTapatrAlacchAyaH / atrApUrvavanitA kathaM tvayA na lakSitAraNye ? // 58|| zrutvA cakravAkI vyAharantIM saraso madhyasthAm / mahilAzakAbhimukhaH punarapi jAta eva nirAzaH // 59 / / roSaprasaraddhadayo vajrAvartaM dhanuM samAruhya / AsphAlayati mahAtmA bhayajananaM sarvasattvAnAm // 60 // muktvA siMhanAdaM puna viSAdaM kSaNena saMprAptaH / zocati mayA varAkI janakasutA hAritA'raNye // 61 // iha manuSyasAramatikaM mahilAratnamuttamaM mama naSTam / na labhe gaveSayannatyaMtamapi sudIrghakAlena // 62 // vyAghraNa vA siMhena vA khAditA kiM ? mAritA vA hastinA ? | bahujalakallolayApahRtA girinadyA vA ? // 63|| dRSTA dRSTA'si mayaihi ehIta itaH kRtollApaH / dhAvati tatastata eva pratizabdamohito rAmaH // 64 // athavA duSTeneha kena vA hRtA mama hRdayeSTA ? | dhanagiritarucchannaM kuto'raNyaM gaveSayAmi ? // 65 // evaM parihiNDaya tadaraNyaM rAghavaH pratinivRttaH / jJAto nirAzahRdayo nijAvAse tataH zete // 66 // evaMvidhA api puruSAH sukRtasyacchede prApnuvanti duHkhamatulamiha jiivloke| tasmAjjinottamamatena vizuddhabhAvA dharmaM kuruta vimalaM ca nirantarAyam // 67 // ||iti padmacaritre sItAharaNe rAmavipralApavidhAnaM nAma catuzcatvAriMzattama parvaM samAptam // 1. mucchaM-pratya0 / 2. cakkAvAI vAharamANi sarassa majjhatthaM-pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 45. sIyAvippaogadAhapavvaM / etthantarammi patto, puvvaviruddho virAhio sahasA / sannaddhabaddhakavao, baleNa sahio mahanteNaM // 1 // jujjhantassa raNamuhe, paDio calaNesu lacchinilayassa / bhicco haM tuha sAmiya ! vijjAharavaMsasaMbhUo // 2 // candoyarassa putto, aNurAhAkucchisaMbhavo ahayaM / tuha ANAe samattho, nAmeNa virAhio sAmi ! // 3 // viNaoNayassa sIse, hatthaM dAUNa lakkhaNo bhaNai / savvaM pi evameyaM, vaccha ! mahaM maggao ThAhi // 4 // eva bhaNio pavutto, ekkaM kharadUsaNe tumaM sAmI ! / ghAehi sesasuhaDe, ahayaM mAremi saMgAme // 5 // eva bhaNiUNa to so, dUsaNasennassa ahimuhiihuuo| aha jujjhiuM pavatto, virAhio niyayabalasahio // 6 // johA johehi samaM, AbhiTTA gayavarA saha gajehiM / jujjhanti rahArUDhA, samayaM rahiehi raNasUrA // 7 // eyArisammi jujjhe, viNivAijjantasuhaDasaMghAe / lacchIhareNa samayaM, Alaggo dUsaNo samare // 8 // bhaNio ya dUsaNeNaM, mama puttaM mAriUNa majjhatthaM / kantAthaNAbhilAsI !, pAva ! kahiM vaccase ajjaM? // 9 // ThA-ThAhi savaDahutto, pAva ! tumaM sunisiehi bANehiM / kantAvarAhakArI, pesemi jamAlayaM sigdhaM // 10 // paDibhaNai lacchinilao, kiM te bhaDa ! vokkiehi bahuehiM / na yahaM vaccAmi tahiM, jattha gao nandaNo tujhaM // 11 // lacchIhareNa ento, sarehi kharadUsaNo kao viraho / chinnadhaNuhA-'yavatto, gaho vva paDio nahayalAo // 12 // // 45.sItA viprayogadAhaparvam // atrAntare prAptaH purvaviruddho virAdhitaH sahasA / sannaddhabaddhakavaco balena sahito mahatA // 1 // yudhyamAnasya raNamukhe patitazcaraNayo lakSmInilayasya / bhRtyo'haM tava svAmin ! vidyAdharavaMzasaMbhUtaH // 2 // candrodarasya putro'nuradhAkukSisambhavo'ham / tavAjJayA samartho nAmnA virAdhitaH svAmin // 3 // vinayAvanatasya zIrSe hastaM datvA lakSmaNo bhaNati / sarvamapyevametadvatsa ! mama mArgatastiSTha // 4 // evaM bhaNitvA tadA sa dUSaNasainyasyAbhimukham / atha yoddhaM pravRto virAdhito nijabalasahitaH // 6 // yodhA yodhaiH samaM pravRttA gajavarA saha gajaiH / yudhyante rathAruDhAH samakaM rathikai raNazUrAH // 7 // etAdRze yuddhe vinipadyamAnasubhaTasaMghAte / lakSmIdhareNa samakamAlagno dUSaNaH samare // 8 // bhaNitazca dUSaNena mamaputraM mArayitvA madhyastham / kAntAstanAbhilASin ! pApa ! kutra gacchasyadya ? // 9 // tiSTha-tiSThAbhimukhaH pApa ! tvAM sunizitairbANaiH / kAntA'parAdhakAriNaM preSayAmi yamAlayaM zIghram // 10 // pratibhaNati lakSmInilayaH kiM te bhaTa ! vyAhRtai rbahubhiH / na cAhaM vrajAmi tatra yatra gato nandanastava // 11 // lakSmIdhareNA''yanzaraiH kharadUSaNaH kRto virathaH / chinadhanuSkAtapatro graha iva patito nabhastalAt // 12 // Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 paumacariyaM AyaDDiNa khaggaM, somittI tassa pAvio sigghaM / kharadUsaNo vi samuhaM, avaTThio asivaraM ghettuM // 13 // AmarisavasagaeNaM, chinnaM khaggeNa sujjahAseNaM / kharadUsaNassa sIsaM, paDiyaM rattAruNacchAyaM // 14 // kharadUsaNassa mantI, nAmeNaM khAradUsaNo ento / lacchIhareNa bhinno, sareNa mucchAgayao viddho // 15 // sigghaM virAhiNa vi, taM savvaM dUsaNassa niyayabalaM / niddayapaharAbhihayaM, khaNeNa bhaggaM nirANandaM // 16 // taM mAriUNa sattuM, sahio ya virAhieNa somittI / patto rAmasayAsaM, pecchai jeTTaM suhapasuttaM // 17 // uviNA''latto, sAha kahiM jaNayanandiNI sAmi ! | te viso paDiNio, keNa vi me avahiyA kantA // 18 // tAva paNAmaM kAuM, virAhio bhaNai saviNayaM sAmi ! amhaM tumaM mahAjasa !, ANatti deha kajjesu // 19 // evaM ca bhaNiyamette, pucchi lacchIharaM paumaNAho / sAhehi vaccha! eso, kassa suo ? kiM ca nAma se ? // 20 // candoyarassa putto, nAmeNa virAhio imo sAmi ! / jujjhantassa raNamuhe, majjha sayAsaM samaNupatto // 21 // eeNa rivubalaM taM, sAhaNasahieNa raNamuhe bhaggaM / khaggarayaNeNa sattU, mae vi kharadUsaNo nihao // 22 // aha bhai lacchinilao, vijjAhara ! kAraNaM suNasu etto / maha guravassa mahiliyA, keNa vi hariyA mahAraNe // 23 // tI virahammi imo, vacchya ! jar3a cayai attaNo jIyaM / to haM huyavaharAsiM, pavisAmi na ettha saMdeho // 23 // eyassa jIviyavve, kiMci uvAyaM karehi muNiUNaM / sIyAgavesaNaparo, vaccha ! sahINo tumaM hohi // 25 // AkRSya khaDgaM saumitristasya prAptaH zIghram / kharadUSaNo'pi saMmukhamavasthito'sivaraM gRhItvA // 13 // AmarSavazagatena chinnaM khaDgena sUryahAsena / kharadUSaNasya zIrSaM patitaM raktAruNacchAyam // 14 // kharadUSaNasya mantri rnAmnA khAradUSaNa Ayan / lakSmIdhareNa bhinnaH zareNa murcchAgatoviddhaH ||15|| zIghraM virAdhitenApi tatsarvaM duSaNasya nijabalam / nirdayaprahArAbhihataM kSaNena bhagnaM nirANandam // 16 // taM mArayitvA zatruM sahitazca virAdhitena saumitriH / prApto rAmasakAzaM pazyati jyeSTaM sukhaprasuptam // 17 // utthApya''laptaH kathaya kutra janakanandinI svAmin / tenApi sa pratibhaNitaH kenApi me 'pahRtA kAntA // 18 // tAvatpraNAmaM kRtvA virAdhito bhaNati savinayaM svAmin ! | ahaM tava mahAyazaH ! AjJAM dehi kAryeSu // 19 // evaM ca bhaNitamAtre pRcchati lakSmIdharaM padmanAbhaH / kathaya vatsa ! eSa kasya sutaH ? kiM ca nAma tasya ? // 20 // candrodarasya putro nAmnA virAdhito'yaM svAmin ! | yudhyamAnasya raNamukhe mama sakAzaM samanuprAptaH // 21 // anena ripubalaM taM sAdhanasahitena raNamukhe bhagnam / khaDgaratnena zatrurmayA'pi kharadUSaNo nihataH // 22 // atha bhaNati lakSmInilayo vidyAdhara ! kAraNaM zruNvitaH / mama guro mahilA kenApi hRtA mahAraNye ||23| tasyA virahe'yaM vatsa ! yadi tyajatyAtmanojIvam / tadAhaM hutavaharAzi pravizAmi nAtra saMdehaH // 24 // "etasya jIvitavye kiMcidupAyaM kuru jJAtvA / sItAgaveSaNaparo vatsa ! sakhyastvaM bhava // 25 // For Personal & Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIyAvippaogadAhapavvaM - 45 / 13-38 375 eva bhaNio patto, candoyaranandaNo niyayabhicce / sIyA lahuM gavesaha, tumhe vi jala-tthalA-''gAse // 26 // eva bhaNiyA paTTA, suDA sannaddhabaddhatoNIrA / sIyAgavesaNaTTe, dasa vi disAo pavaNavegA // 27 // aha akkajaDissa suo, rayaNajaDI nAma kheyaro gayaNe / sAyaravarassa uvariM, suNai palAvaM mahiliyAe // 28 // hA rAmadeva ! lakkhaNa !, dharehi bandI imeNa hIrantI / suparipphuDaM ca saddaM, souM ruTTho rayaNakesI // 29 // pecchai pupphavimANe, hIrantI rAvaNeNa vaidehI / bhaNai ya rAmassa piyaM, duTTha ! kahiM nesi maha purao ? // 30 // so eva bhaNiyametto, dasANaNo tassa niyayavijjAo / avaloyaNIe nAuM chindai mantappabhAveNaM // 31 // aha so virikkavijjo, kambuddIvammi takkhaNaM paDio / Aruhai kambuselaM, samuddavAeNa Asattho // 32 // je viya te tattha gayA, , gavesiUNaM ca AgayA sigdhaM / rAmassa kahenti phuDaM, na sAmi ! tuha rohiNI diTThA // 33 // vijjAharANa vayaNaM, soUNaM rAghavo visaNNamaNo / bhaNai ya sAyaravaDiyaM, rayaNaM ko lahai jiyaloe ? // 34 // nUNaM parabhavajaNiyaM, aNuhaviyavvaM mae niyayakammaM / niyameNa taM na tIrai, devehi vi annahA kAuM // 35 // evaM paridevantaM, rahunAhaM bhaNai kheyaranarindo / thovadivasesu kantaM, dAvemi tuhaM muyasu sogaM // 36 // annaM pi susu sAmiya !, nihae kharadUsaNe blbbhhie| jAhinti mahAkhohaM, indaipamuhA bhaDA tujjhaM // 37 // tamhA vaccAmu lahuM, pAyAlaMkArapuravaraM etto / bhAmaNDalassa vattA, tattha labhAmo suhAsINA // 38 // 1 evaM bhaNitaH proktazcandrodaranandano nijabhRtyAn / sItAM laghu gaveSayata yUyaM hi jala - sthalA''kAze // 26 // evaM bhaNitAH pravRttAH subhaTAH sannaddhabaddhatUNIrAH / sItAgaveSaNArthe dazApi dizaH pavanavegAH // 27 // athArkajaTeH suto ratnajaTI nAma khecaro gagane / sAgaravarasyopari zruNoti pralApaM mahilAyAH // 28 // hA rAmadeva ! lakSmaNa ! dhara bandImanena hriyamANAm / supariSphuTaM ca zabdaM zrutvA ruSTo ratnakezI // 29 // pazyati puSpavimAne hriyamANIM rAvaNena vedaihIm / bhaNati ca rAmasya priyAM duSTA kutra nayasi mama purataH ? // 30 // sa evaM bhaNitamAtro dazAnanastasya nijakavidyayA / avalokinyA jJAtvA chinatti mantraprabhAveNa // 31 // atha sa viriktavidyaH kambudvIpe tatkSaNaM patitaH / Arohati kambuzailaM samudravAtenAzvastaH ||32|| ye'pi ca te tatra gatA gaveSayitvA cAgatAH zIghram / rAmasya kathayanti sphuTaM na svAmiMstava gRhiNI dRSTA // 33 // vidyAdharANAM vacanaM zrutvA rAghavo viSaNNamanAH / bhaNati ca sAgarapatitaM ratnaM ko labhate jIvaloke ? // 34 // nUnaM parabhavajAnitamanubhavitavyaM mayA nijakarma / niyamena tanna tIryate devairapyanyathA kartum ||35|| evaM paridevantaM raghunAthaM bhaNati khecaranarendraH / stokadivasaiH kAntAM darzayAmi tava muJca zokam // 36 // anyadapi zruNu svAmin ! nihate kharadUSaNe balAbhyadhike / yAsyanti mahAkSobhamindrajitpramukhA bhaTAstava ||37|| tasmAdgacchAmo laghu pAtAlalaGkApuravaramitaH / bhAmaNDalasya vArtAM tatra labhAmahe sukhAsInAH ||38|| 1. sIyaM pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 paumacariyaM sAmacchiUNa evaM, rAma-sumittI ya rahavaravilaggA / samayaM virAhieNaM, pAyAlapuraM ciya paviTThA // 39 // soUNa AgayA te, candaNahAnandaNo tao sundo / niyayabaleNa samaggo, tehi samaM jujjhiuM patto // 40 // pariNijjiUNa sundaM, candoyaranandaNeNa samasahiyA / kharadUsaNassa gehe, avaTThiyA rAma-somittI // 41 // tattha vi surabhisuyandhe, pAsAe rAghavo parivasanto / sIyAsamAgamamaNo, nimisaM pi dhiiM na so lahaD // 42 // tassa gharassA''sanne, jiNabhavaNaM uvavaNassa majjhammi / taM pavisiUNa rAmo, paNamai paDimA dhiI patto // 43 // niyayabaleNa samaggo, sundo jaNaNiM ca geNhiuM sigdhaM / laGkApuriM paviTTho, pii-bhAIsogasaMtatto // 44 // __ evaM saGgA parabhavakayA honti nehANubaddhA, pacchA dukkhaM jaNiyavirahA, devmaannussbhaavaa| tamhA nANaM jiNavaramae jANiUNaM visuddhaM, dhamme cittaM kuNaha vimalaM savvasokkhANa mUlaM // 45 // // iya paumacarie sIyAvippaogadAhapavvaM paNayAlaM samattaM // paryAlocyaivaM rAmasaumitrI ca rathavaravilagnau / samakaM virAdhitena pAtAlapurameva praviSTau // 39 / / zrutvA''gatAMstezcandranakhAnandanastataH sundo / nijabalena samagrastaiH samaM yoddhaM prAptaH // 40 // pariNijitya sundaM candrodaranandanena samasahitAH / kharadUSaNasya gRhe 'vasthitau rAmasaumitrI // 41 // tatrApi surabhisugandhe prAsAde rAghavaH parivasan / sItAsamAgamamanA nimeSamapi dhRti na sa labhate // 42 / / tasya gRhasyAsanne jinabhavanamupavanasya madhye / taM pravizya rAmaH praNamati pratimAM dhRti prAptaH // 43 // nijabalena samagraH sundo jananIM ca gRhItvA zIghram / lakApuriM praviSTaH pitR-bhrAtR zoka saMtaptaH // 44 // evaM saDagAH parabhavayatA bhavanti snehAnabaddhAH pazcAddakkhaM janitavirahA devamanuSyabhAvAH / tasmAjjJAnaM jinavaramate jJAtvA vizuddhaM dharme cittaM kuruta vimalaM sarvasaukhyAnAM mUlam // 45 // iti padmacaritre sItAviprayogadAhaparvaM paJcacatvAriMzattamaM samAptam // 1. pddim-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 46. mAyApAyAraviuvvaNapavvaM | so tattha vimANattho vaccanto rAvaNo jaNayadhUyaM / daTuM milANavayaNaM, jaMpai mahurANi vayaNANi // 1 // hohi pasannA sundari!, maM diTThI dehi somasasivayaNe! jeNa mayaNANalo me pasamai tuha cakkhusalileNaM // 2 // jai diTThipasAyaM me, na kuNasi varakamalapattadalanayaNe ! / to pahaNasuttimaGga, imeNa calaNAravindeNaM // 3 // avaloiUNa pecchasu, sasela-vaNa-kANaNaM imaM puhiN| bhamai jaso pavaNo iva, majjha aNakkhaliyagaipasaro // 4 // icchasu mae kisoyari!, mANehi jahicchiyaM mahAbhogaM / AbharaNabhUsiyaGgI, devi vva samaM surindeNaM // 5 // jaM rAvaNeNa bhaNiyA, vivarIyamuhI ThiyA ya taM sIyA |jN paraloyaviruddhaM, kaha jaMpasi erisaM vayaNaM ? // 6 // avasara diTThipahAo, mA me aGgAI chivasu hattheNaM / paramahiliyANalasihApaDio salaho vva nAsihisi // 7 // paranAriM pecchanto, pAvaM ajjesi ayasasaMjuttaM / narayaM pi vaJjasi mao, dukkhasahassAulaM ghoraM // 8 // pharusavayaNehi evaM, ahiyaM nibmacchio ya sIyAe / mayaNaparitAviyaGgo, taha vi na chaDDei pemmAsA // 9 // tAhe laGkAhivaI, niyayasire viDNa karakamalaM / pAesu tIe paDio, taNamiva gaNio videhAe // 10 // kharadUsaNasaMgAme, nivvatte tAva AgayA suhaDA / suya-sAraNamAIyA, jayasadaM ceva kuNamANA // 11 // || 46. mAyAprAkAravikurvaNaparvam / sa tatra vimAnastho gacchanAvaNo janakaduhitaram / dRSTvA mlAnavadanAM jalpati madhurANi vacanAni // 1 // bhava prasannA sundari ! mAM dRSTi dehi saumyazazivadane ! / yena madanAnalo mama prazAmyati tava cakSuHsalilena // 2 // yadi daSTiprasAdaM me na karoSi varakamaladalapatranayane / tata prajahittamADagamanena caraNAravindena // 3 // avalokya pazya sazailavanakAnanAmimAM pRthivIm / bhramati yazaH pavana iva mamAlakSitagatiprasaraH // 4 // iccha mAM kRzodari ! mAnaya yathecchitaM mahAbhogam / AbharaNabhUSitAGginI devIva samaM surendreNa // 5 // yadrAvaNena bhaNitA viparitamukhI sthitA ca tatsItA / yatparalokaviruddhaM kathaM jalpasyetAdRzaM vacanam ? ||6|| apasara dRSTipathAnmA me'GgAni spRza hastena / paramahilAnalazikhApatitaH zalabha iva nakSyasi // 7 // paranArI pazyanpApamarjayasyayazaH saMyuktam / narakamapi vrajaSi mRto duHkhasahasrAkulaM ghoram // 8 // paruSavacanairevamadhikaM nirbhitsitazca sItayA / madanaparitaptAGgastathApi na tyajati premAzA // 9 // tadA lakAdhipati rnijazirasi viracya karakamalam / pAdayostasyAH patitastRNamiva gaNito videhyA // 10 // kharadUSaNasaMgrAme nivRte tAvadAgatAH subhaTAH / zuka-sAraNAdayo jayazabdameva kriyamANAH // 11 // pauma. bhA-2/24 Jain Education Intemational For Personal & Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 paumacariyaM paDupaDaha-gIya-vAiya-raveNa abhiNandio saha baleNaM / pavisai laGkAnayariM, dasANaNo indasamavibhavo // 12 // cintei jaNayataNayA, havai'ha vijjAharAhivo eso / AyaD amajjAyaM, kaM saraNaM to pavajjAmi ? // 13 // jAva ya na ei vattA, kusalA daiyassa bandhusahiyassa / tAva na bhuJjAmi ahaM, AhAraM bhaNai jaNayasuyA // 14 // devaramaNaM ti nAma, ujjANaM puravarIe puvveNaM / ThaviUNa tattha sIyA, niyayagharaM patthio tAhe // 15 // sIhAsaNe niviTTho, nANAvihamaNimaUhapajjalie / sIyAvammahanaDio, na lahai nimisaM pi nivvANaM // 16 // kharadUsaNammi vahie, tAva palAvaM kuNanti juvaIo / mandoyaripamuhAo, laGkAhivaissa ghariNIo // 17 // ekkoyarassa calaNe, candaNahA geNhiUNa rovantI / bhaNai hayAsA pAvA, ahayaM pai-puttaparimukkA // 18 // vilavantI bhaNai tao, laGkAparamesaro alaM vacche ! |runnnnenn kiM va kIrai ?, puvvakayaM AgayaM kammaM // 19 // vacche ! jeNa raNamuhe, nigao kharadUsaNo tuha suo ya |tN peccha vahijjantaM, sahAyasahiyaM tu acireNaM // 20 // saMthAviUNa bahiNI, AesaM jiNaharaccaNe dAuM / pavisai niyayabhavaNaM, dasANaNo mayaNajaragahio // 21 // mandoyarI paviTThA, daiyaM daTTaNa dIhanIsAsaM / bhaNai visAyaM sAmiya !, mA vaccasu dUsaNavahammi // 22 // anne vi tujjha bandhU, ettheva mayA na soiyA tumhe / kiM puNa dUsaNasogaM, sAmi ! apuvvaM samuvvahasi ? // 23 // lajjanto bhaNai tao, suNa sundari ! ettha sArasabbhAvaM / jai no rUsesi tumaM, to haM sAhemi sasavayaNe ! // 24 // paTupaTahagItavAditaraveNAbhinanditaH saha balena / pravizati lakAnagariM dazAnana indrasamavibhavaH // 12 // cintayati janakatanayA bhavatIha vidyAdharAdhipa eSaH / AcaratyamaryAdAM kaM zaraNaM tataH prapadye // 13 / / yAvanaiti vArtA kuzalA dayitasya bandhusahitasya / tAvanna bhuje'hamAhAraM bhaNati janakasutA // 14 // devaramaNamiti nAmodyAnaM puravaryAH pUrveNa / sthApayitvA tatra sItAM nijagRhaM prasthitastadA // 15 // siMhAsane niviSTo nAnAvidhamaNimayUkhaprajvalite / sItA manmathanaTito na labhate nimaSamapi nirvANam // 16 // kharadUSaNe vadhite tAvatpralApaM kurvanti yuvatayaH / mandodaripramukhA laGkAdhipasya gRhiNyaH // 17 // ekodarasya caraNau candranakhA gRhItvA rudntii| bhaNati hatAzA pApA'haM pati-putraparimuktA // 18 // vilapantI bhaNati gato lakAparamezvaro'laM vatse ! / ruditena kiM vA kriyate ? pUrvakRtamAgataM karma // 19 // vatse ! yena raNamukhe nihato kharadUSaNastava sutazca / taM pazya jantaM sahAyasahitaM tvacireNa // 20 // saMsthApya bhaginimAdezaM jinagRhAcarne datvA / pravizati nijabhavanaM dazAnano madanajvaragRhItaH // 21 // mandodarI praviSTa dayitaM dRSTvA dIrghaniHzvAsam / bhaNati viSAdaM svAmin ! mA vraja dUSaNavadhe // 22 // anye'pi tava bAndhavA atraiva mRtA na zocitAstvayA / kiM puno duSaNazokaM svAmin ! apUrvaM samudvahasi ? // 23 // lajjamAno bhaNati tataH zruNu sundari ! atra sArasadbhAvam / yadi na ruSyaSi tvaM tato'haM kathayAmi zazivadane ! // 24 // 1. sIyaM-pratya0 / 2. bahiNi-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyApAyAraviuvvaNapavvaM-46/12-37 379 sambukko jeNa hao, vivAio dUsaNo ya saMgAme / sIyA tassa mahiliyA, hariUNa mae ihA''NIyA // 25 // jai nAma sA surUvA, na mae icchai paiM mayaNatattaM / to natthi jIviyaM me, tujjha pie sAhiyaM eyaM // 26 // daiyaM eyAvatthaM, daTuM mandoyarI samullavai / mahilA sA akayatthA, jA deva ! tumaM na icchei // 27 // ahavA sayalatihuyaNe, sA ekkA rUva-jovvaNaguNaDDA / aimANagavvieNaM, jAijjai jA tume sAmi ! // 28 // keUrabhUmiyAsU, imAsu bAhAsu karikarasamAsu / kiha na'vagRhasi sAmiya !, taM vilayaM sabalakAreNaM // 29 // so bhaNai suNasu sundari!, atthi imaM kAraNaM mahAgaruyaM / balagavio vi santo, jeNa na giNhAmi paramahilaM // 30 // puvvaM mae kisoyari !, aNantaviriyassa pAyamUlammi / sAhupaDicoieNaM, kaha vi ya ekkaM vayaM gahiyaM // 31 // jA necchai paramahilA, apasannA jai vi rUvaguNapuNNA |saa vi mae baleNaM, na patthiyavvA sayAkAlaM // 32 // eeNa kAraNeNaM, balA na giNhAmi parigihatthA haM / mA me nivittibhaGgo, hohI puvvammi ghiyaae||33|| acaliya-akhaNDiyAe, esa nivittIe narayapaDio vi / uttArijjAmi ahaM, ghaDo vva kUvammi rajjUe // 34 // mayaNasarabhinnahiyayaM, jai jIvantaM mae tumaM mahasi / sundari ! ANehi lahuM, taM mahilAosahiM gantuM // 35 // eyAvatthasarIraM, kantaM mandodarI paloeuM / juvaIhi saMparivuDA, caliyA jattha'cchae sIyA // 36 // ujjANaM suraramaNaM, saMpattA tattha pAyavasamIve / mandoyarIe diTThA, jaNayasuyA vaNasirI ceva // 37 // zambuko yena hato vyApAdito dUSaNazca saMgrAme / sItA tasya mahilA hRtvA mayehA''nItA // 25 // yadi nAma sA surupA na mAmicchati pati madanataptam / tadA nAsti jIvitaM me tava priye ! kathitametat // 26 // dayitametadavasthaM dRSTvA mandodarI samullapati / mahilA sA'kRtArthA yA deva ! tvAM necchati // 27 // athavA sakalatribhuvane saikA rupayauvanaguNADhyA / atimAnagavitena dhyAyate yA tvayA svAmin // 28 // keyUrabhUSitairaitairbAhubhiH karikarasamaiH / kathaM nAligasi svAmiMstAM vanitAM sabalAtkAreNa // 29 / / sa bhaNati zruNu sundari ! astIdaM kAraNaM mahAgurukam / balagavito'pi san yena na gRhNAmi paramahilAm // 30 // pUrvaM mayA kRzodari ! antavIryasya pAdamUle / sAdhupraticoditena kathamapi caikaM vrataM gRhItam // 31 // yA necchati paramahilA'prasannA yadyapi rupaguNapUrNA / sApi ca mayA balena na prArthayitavyA sadAkAlam // 32 // etena kAraNena balAna gRhNAmi paragRhasthImaham / mA me nivRtibhaGgo bhavetpUrve gRhItAyAH // 33 // acalitAkhaNDitayaiSa nivRtyA narakapatito'pi / uttIrye'haM ghaTa iva kUpe rajjvA // 34 / / madanazarabhinnahRdayaM yadi jIvantaM mAM tvaM kAjhSe / sundari ! Anaya laghu tAM mahilauSadhi gatvA // 35 // etadAvasthazarIraM kAntaM mandodarI pralokya / yuvatibhissaMparivRttA calitA yatrAste sItA // 36 / / udyAnaM suraramaNaM saMprAptA tatra pAdapasamIpe / mandodaryA dRSTa janakasutA vanazrIriva // 37 // 1. na ptthei-mu0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 paumacariyaM AlaviUNa niviTThA, jaMpai mandoyarI suNasu bhadde ! / kiM necchasi bhattAraM, dahavayaNaM kheya rAhivaI ? // 38 // mahigoyarassa atthe, kiM acchasi dukkhiyA tumaM bAle ! / aNuhavasu devasokkhaM, laddhUNa dasANaNaM kantaM // 39 // rAma-lakkhaNAvi hu, tujjha hie niyayameva ujjuttA / tehiM pi kiM va kIrai, vijjAparamesare ruTThe ? // 40 // mandoyarIe evaM, jaM bhaNiyA jaNayanandiNI vayaNaM / jAyA gaggarakaNThA, aMsujalApuNNanayaNajuyA // 41 // bhaiosIyA, saIDa kiM erisANi vayaNANi / jaMpanti sumahilAo, uttamakulajAyapuvvAo ? // 42 // jai vi hu imaM sarIraM, chinnaM bhinnaM hayaM ca puNaruttaM / rAmaM mottUNa 'paI, taha vi ya annaM na icchAmi // 43 // jai vi akhaNDalasarisaM, parapurisaM saNakumArarUvaM pi / taM pi ya necchAmi ahaM, kiM vA bahuehi bhaNiehiM ? // 44 // etthantarammi patto, dahavayaNo mayaNaveyaNumhavio / sIyAe samabbhAse, avaTThio bhAi vayaNAI // 45 // sundari ! vinnappaM suNa, hINo haM keNa vatthuNA tANaM / jeNa mamaM bhattAraM, necchasi suiraM pi bhaNNantI ? // 46 // o jayasuyA, avasara mA me chivehi aGgAI / vijjAharAhama ! tumaM, kaha jaMpasi erisaM vayaNaM ? // 47 // mai juvaINa kisoyari !, hohi tumaM uttamA mahAdevI / mANehi visayasokkhaM, jahicchiyaM, jahicchiyaM mA cirAvemi // 48 // to bhai jaNayataNayA, samayaM rAmeNa raNNavAso ya / ahiyaM me kuNai dhiiM, suravailogaM visesei // 49 // bhUsaNarahiyA visaI, tAe sIlaM tu maNDaNaM hoi / sIlavihUNAe puNo, varaM khu maraNaM mahiliyAe // 50 // Alapya niviSThA jalpati mandodarI zruNu bhadde ! / kiM necchasi bhartAraM dazavadanaM khecarAdhipatim ? // 38 // mahIgocarasyArthe kimAsse duHkhitA tvaM bAle ! / anubhava dehavasaukhyaM labdhvA dazAnanaM kAntam // 39 // yau rAmalakSmaNAvapi khalu tava hite nityamevodyatau / tairapi kiMvA kriyate vidyAparamezvare ruSTe ? // 40 // mandodaryaiva yadbhaNitA janakanandinI vacanam / jAtA gadgadkaNThA'zrujalApUrNanayanayugmA // 41 // pratibhaNati tataH sItA satyaH kimidRzAni vacanAni / jalpanti sumahilA uttamakulajAtapUrvAH? // 42 // yadyapividaM zarIraM chinnaM bhinnaM hataM ca punaruktam / rAmaM muktvA patiM tathApi cAnyaM necchAmi ||43|| yadyapyAkhaNDalasadRzaM parapuruSaM sanatkumArarupamapi / tamapi ca necchAmyahaM kiM vA bahubhirbhaNitaiH ? // 44 // atrAntare prApto dazavadano madanavedanoSmApitaH / sItAyA samabhyAse'vasthito bhaNati vacanAni // 45 // sundari ! vijJaptaM zruNu hIno'haM kena vastunA tayoH / yena mAm bhartAraM necchasi suciramapi bhaNantI ? // 46 // bhaNati tato janakasutA'pasara mA me spRzAGgAni / vidyAdharAdhama ! tvaM kathaM jalpasIdRzaM vacanam ? // 47 // mama yuvatInAM kRzodari ! bhava tvamuttamA mahAdevI / mAnaya viSayasukhaM yathecchitaM mA ciraya // 48 // tadA bhaNati janakatanayA samakaM rAmeNAraNyavAsazca / adhikaM me karoti dhRtiM surapatilokaM vizeSayati // 49 // bhUSaNarahitA'pi satI tasyAzzIlaM tu maNDanaM bhavati / zIlavihInAyAH puna rvaraM khalu maraNaM mahilAyAH // 50 // 1. kherAhivaI - pratya0 / 2. paI- pratya0 / 3. mae bhattAraM pratya0 / For Personal & Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyApAyAraviuvvaNapavvaM-46/38-63 381 jaM eva nirAgario, mAyA kAuMsamujjao sahasA / atthamio divasayaro, tAva ya jAyaM tamaM ghoraM // 51 // hatthIsu kesarIsu ya, vagghesu ya bhesiyA jaNayadhUyA / na ya paDivannA saraNaM, dasANaNaM neva sA khuhiyA // 52 // rakkhasa-veyAlesu ya, ahiyaM bhesAviyA vi nAgesu / na ya paDivannA saraNaM, dasANaNaM neva sA khuhiyA // 53 // evaM dasANaNeNaM, bhesijjantIe vavagayA rayaNI / nAsento bahalatamaM, tAva cciya uggao sUro // 54 // tattheva varujjANe, Thiyassa suhaDA vibhiisnnaaiiyaa| sigdhaM ca samaNupattA, paNamanti kameNa dahavayaNaM // 55 // tAva ya tahaM ruyantI, daTTaNa bihIsaNo jaNayadhUyaM / pucchai kahehi bhadde !, duhiyA bhajjA va kassa tuma ? // 56 // sA bhaNai vaccha ! nisuNasu, duhiyA jaNayassa naravarindassa / bhAmaNDalassa bahiNI, rAghavaghariNI ahaM sIyA // 57 // jAva ya majjha piyayamo, gavasaNaDhe gao kaNiTThassa / tAva ahaM avahariyA, imeNa pAveNa raNNAo // 58 // jAva na vaccai maraNaM, maha virahe rAghavo tahiM raNe / tAva imo dahavayaNo, neUNa mae samappeu // 59 // suNiUNa tIe vayaNaM, bihIsaNo bhAyaraM bhaNai evaM / dittANalasamasarisI, kiM paranArI samANIyA ? // 60 // annaM pi suNasu sAmiya!, tujjha jaso bhamai tihuyaNe sayale / paranAripasaGgeNaM, mA ayasakalaGkio hohi // 61 // uttamapurisANa pahU !, na ya juttaM erisaM havai kammaM / bahujaNaduguJchaNIyaM, doggaigamaNaM ca paraloe // 12 // paDibhaNai kheyarendo, kiM paradavvaM mahaM vasumaIe / dupayacauppayavatthu, jassa na sAmI ahaM jAo ? // 63 // yadevaM tiraskRto mAyAM kartuM samudyataH sahasA / astamito divAkarastAvaccajAtaM tamo ghoram // 51 // hastibhiH kesarabhizca vyAghezca bheSitA janakaduhitA / na ca pratipannA zaraNaM dazAnanaM naiva sA kSubdhA // 52 // rAkSasa-vaitAlaizcAdhikaM bheSayitA'pi nAgaiH / na ca pratipannA zaraNaM dazAnanaM naiva sA kSubdhA // 53 // evaM dazAnanena bheSayantyA vyapagatA rjnii| nAzayanbahulatamastAvadevodgataH sUryaH // 54 // tatraiva varodyAne sthitasya subhaTA bibhISaNAdayaH / zIghraM ca samanuprAptAH praNamanti krameNa dazavadanam // 55 // tAvacca tatra rudantIM dRSTvA bibhISaNo janakaduhitaram / pRcchati kathaya bhadre ! duhitA bhAryA vA kasya tvam ? // 56 / / sA bhaNati vatsa ! nizruNu duhitA janakasya naravarendrasya / bhAmaNDalasya bhaginI rAghavagRhiNyahaM sItA // 57|| yAvacca nama priyatamo gaveSaNArthe gataH kaniSThasya / tAvadahamapahRtAnena pApenAraNyAt / / 58 // yAvanna gacchati maraNaM mama virahe rAghavastatrAraNye / tAvadayaM dazavadano nItvA mAM samarpayet / / 59 // zrutvA tasyA vacanaM bibhISaNo bhrAtaraM bhaNatyeva / diptAnalasamasadRzI kiM paranArI samAnItA ? // 60 // anyadapi zruNu svAmistava yazo bhramati tribhuvane sakale / paranAriprasaGgena mA'yazaH kalaGkito bhavet // 61 // uttamapuruSANAM prabho ! na ca yuktamidRzaM bhavati karma / bahujanajugupsanIyaM durgatigamanaM ca paraloke // 62 // pratibhaNati khecarendra kiM paradravyaM mama vasumatyAm / dvipadacatuSpadavastu yasya na svAmyahaM jAtaH ? // 63 // 1. mAyaM-pratya0 / 2. tamandhAra-pratya0 / 3. ihA''NIyA-pratya0 / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 paumacariyaM etthantare vilaggo, bhuvaNAlaMkAramattamAyaGgaM / sIyA vi ya AruhiyA, puSphavimANe dahamuheNaM // 64 // gaya-turaya-joha-rahavara-saMghaTTaTThantamaGgalaraveNaM / ahiNandio ya vaccai, taNamiva gaNio videhAe // 65 // patto samattakusumaM, ujjANaM vivihapAyavasamiddhaM / puSphagirissa maNaharaM, ThiyaM ca uvariM samanteNaM // 66 // ujjANassa paesA, satta tumaM tAva suNasu magahavaI / paDhamaM paiNNanAmaM, ANandaM taha ya suhasevaM // 67 // sAmuccayaM cautthaM, paJcamayaM cAraNaM ti nAmeNaM / piyadaMsaNaM ca chaTuM, paumujjANaM ca sattamaMya // 68 // paDhamaM paiNNagaM ti ya, dharaNiyale taha paraM jaNANandaM / nANAvihataruchannaM, tattha jaNo nAyaro ramai // 69 // taiyammi u suhaseve, samuccae taha cautthae ramme / kIlai vilAsiNijaNo, sugandhakusumohabalikammo // 10 // cAraNamaNAbhirAme, ujjANe cAraNA samaNasIhA / sajjhAya-jhANanirayA, vasanti niccaM daDhadhiIyA // 1 // tambolavallipauraM, keyaidhUlIsudhUsarAmoyaM / piyadaMsaNaM ca chaTuM, ujjANaM maNaharAloyaM // 72 // paumavarujjANaM taM, sattamayaM viviharaDyasovANaM / pupphagiripavarasihara, ahiTTiyaM paNDagavaNaM va // 73 // nAraGga-phaNasa-campaga-asoga-punnAga-tilayamAIhiM / rehanti uvavaNAI, koilamuharAniNAyAiM // 74 // vAvIsu dIhiyAsu ya, jaNavayaNhANAvagAhaNajalAsu / kamaluppalachannAsuM, tAI ahiyaM virAyanti // 5 // tattha ya paumujjANe, nAmeNAsogamAliNI vAvI / kIlaNaharesu rammA, vimalajalA kANaNasaNAhA // 76 // atrAntare vilagno bhuvanAlaGkAramattamAtaGgam / sItA'pi cArohitA puSpavimAne dazamukhena // 64 // gaja-turaga-yodha-rathavara-saMghottiSThanmaGgalaraveNa / abhinanditazca vrajati tRNamiva gaNito vaidehyA // 65 // prAptaH samastakusumamudyAnaM vividhapAdapasamRddham / puSpagire manoharaM sthitaM copari samantena // 66 // udyAnasya pradezAH sapta tvaM tAvacchRNu magadhapate ! / prathamaM prakIrNanAmAnandaM tathA ca sukhasevam // 67 // samuccayaM caturthaM paJcamaM cAraNamiti nAmnA / priyadarzanaM ca SaSThaM padmodyAnaM ca saptamam // 68 // prathamaM prakIrNakamiti ca dharaNitale tathA paraM janAnandam / nAnAvidhatarucchannaM tatra jano nAgariko ramate // 69 / / tRtIye tu sukhaseve samuccaye tathA caturthe ramye / krIDati vilAsinijanaH sugandhakusumaughabalikarmA // 70 // cAraNamano'bhirAma udyAne cAraNAH zramaNasiMhAH / svAdhyAya dhyAnaniratA vasanti nityaM dRDhadhRtayaH // 71 // tAmbulavallIpracuraM ketakIdhUlIsudhUsarAmodam / priyadarzanaM ca SaSTamudyAnaM manoharAlokam // 72 // padmavarodyAnaM taM saptamaM vividharacitasopAnam / puSpagiripravarazikhare'dhiSThitaM pANDakavanamiva // 73 // nAraGga-phaNasa-campakAzoka-putrAga-tilakAdibhiH / rAjanta upavanAni kokilamadhuraninAdAni // 74 // vApibhi dIrghikAbhizca janapadasnAnAvagAhanajalAbhiH / kamalotpallachanAbhistAnyadhikaM virAjante // 75 / / tatra ca padmodyAne nAmnA'zokamAlinI vApiH / krIDanagRhai ramyA vimalajalA kAnanasanAthA // 76 / / Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 383 mAyApAyAraviuvvaNapavvaM-46/64-89 tatthAsogamahAtarusaMchanne ThAviyA jnnydhuuyaa| paNDagavaNe vva najjai, avaiNNA suravahU ceva // 77 // rAvaNapavesiyAhiM, juvaIhi aNeyacADukArIhiM / niyayaM pi pasAijjai, vINAgandhavvanaTTehiM // 7 // na karer3a majjaNavihiM, na ya bhuJjai neya dei ullAvaM / egaggamaNA sIyA, acchai rAmaM vicintentI // 79 // gantUNa savvameyaM, kahanti laGkAhivassa duuiio|jaa na kuNai AhAraM, sA kiha sAmI tumaM mahai ? // 80 // tatto so dahavayaNo, mayaNANalapajjalantasavvaGgo / paDio vasaNasamudde, ahiyaM cintAuro jAo // 81 // soyai gAyai vilavai, dIhuNhe tattha muyai nIsAse / koTTimatalaM nisaNNo, apphAlai dAhiNakareNaM // 82 // sahasA samuTThiUNaM, vaccai bhavaNAu niggao santo / puNaravi niyattai lahuM, sIyA sIya tti jaMpanto // 83 // lolai kamalottharaNe, siMcanto bahalacandaNaraseNaM / uTThai calai viyambhai, gahio mayaNaggitAveNaM // 84 // jaMpai bhuyAsu tulio, kailAso kheyarA jiyA savve / so kiha moheNa ahaM, masirAsinirUvio kAuM? // 85 // acchau tAva dahamuho, mantIhi samaM bihIsaNo mantaM / kAUNa samADhatto, bhAisiNehujjayamaIo // 86 // saMbhinno bhaNai tao, amhaM sAmissa daivajogeNaM / paDio dAhiNahattho, jaM ciya kharadUsaNo nihao // 87 // suhakammapahAveNaM, virAhio lakkhaNassa saMgAme / sigdhaM ca samaNupatto, vahamANo bandhavasiNehaM // 48 // caliyA ya ime savve, kaiddhayA pavaNaputtamAIyA / kAhinti pakkhavAyaM, tANaM suggIvasannihiyA // 89 // tatrAzokamahAtarusaMcchanne sthApitA janakaduhitA / pANDakavana iva jJAyate'vatIrNA suravadhuriva // 77 // rAvaNapravezitAbhi yuvatibhiranekacATukAribhiH / nityamapi prasAdyate vINAgAndharvanRtyaiH // 78 // na karoti majjanavidhi na ca bhunakti naiva dadAtyullApam / ekAgramanAH sItA'sti rAmaM vicintyantI // 79 // gatvA sarvametatkathayanti laDkAdhipasya dUtyaH / yA na karotyAhAraM sA kathaM svAmistvAM kAjhate ? // 8 // tataH sa dazavadano madanAnalaprajvalatsarvAGgaH / patito vyasanasamudre'dhikaM cintAturo jAtaH // 81 // zocati gAyati vilapati dIrghoSNAMstatra muJcati niHzvAsAn / kuTTimatalaM nisaNNa AsphAlayati dakSiNakareNa // 82 // sahasA samutthAya gacchati bhavanAnnirgatassan / punarapi nirvartate laghu sItA sIteti jalpan // 83 // loThati kamalAstaraNe siJcanbahalacandanaraseNa / uttiSThati calati vijRmbhate gRhIto madanAgnitApena // 84 / / jalpati bhujAbhyAMtolitaH kailAzaH khecarA jitAH sarve / sa kathaM mohenAhaM maSIrAzi nirupitaH kartum ? // 85 // satAm tAvaddazamukho mantribhiH samaM bibhISaNo mantram / kartuM samArabdho bhAtRsnehodyatamatiH // 86 // saMbhinno bhaNati tato'smAkaM svAmino daivayogena / patito dakSiNahasto yadeva kharadUSaNo nihataH // 87 / / zubhakarmaprabhAveNa virAdhito lakSmaNasya saMgrAme / zIghraM ca samanuprApto vahanbAdhanvasneham / / 88 // calitAzceme sarve kapidhvajAH pavanaputrAdayaH / kariSyanti pakSapAtaM teSAM sugrIvasaMnihitAH // 89 // For Personal & Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 paumacariyaM aha bhaNai paJcavayaNo, mantI mA bhaNaha dUsaNaM vahiyaM / sUrANa gaI esA, suhaDANaM havai saMgAme // 10 // jai ciya tassa sahINo, virAhio asivaraM ca ravibhAsaM / laGkAhivassa taha vi ya, kiM kIr3a lakkhaNeNa raNe ? // 11 // bhaNio sahassamaiNA, paJcamuho kiM va atthhiinnaaii| vayaNAi bhAsasi tumaM, agaNinto sAmiyassa hiyaM ? // 12 // mA parihavai kayAI, tubbhe nAUNa veriyaM thovaM / appo vi desayAle, kiM na Dahai tihuyaNaM aggI ? // 13 // vijjAharANa rAyA, AsaggIvo mahAbalasamaggo / thoveNa vi saMgAme, nihao puTvi tivuTeNaM // 14 // tamhA akAlahINaM, kareha laGkA suduggapAyArA / sammaNeha jaNavayaM, bhiccA ya bahuppayANeNaM // 15 // tAhe bibhIsaNeNaM, o mAyAe duggamo sigdhaM / pAyAro aivisamo, nirantaro kUDajantesu // 16 // dinnA ya rakkhapAlA, samantao kheyarA balasamaggA / samare abhaggamANA, gahiyAuha-paharaNA-''varaNA // 17 // evamimaM suNiUNa ya tubbhe, raavnnvmmhdukkhsmuuh| vajjaha niccamaviM paradAraM, jeNa jasaM vimalaM aNuhoha // 98 // // iya paumacarie mAyApAyAraviuvvaNaM nAma chAyAlIsaM pavvaM samattaM // atha bhaNati paJcavadano mantrI mA bhaNa dUSaNaM vahataH / zUrANAM gatireSA subhaTAnAM bhavati saMgrAme / / 90 // yadyeva tasya svAdhIno virAdhito'sivaraM ca ravibhAsam / laGkAdhipasya tathApi ca kiM kriyate lakSmaNena raNe ? // 11 // bhaNitaH sahasramatinA paJcamukhaH kiM vArthahInAni / vacanAni bhASase tvamagaNayansvAmino hitam ? // 92 // mA paribhava kadAcittvaM jJAtvA vairikaM stokam / alpo'pi dezakAle kiM na dahati tribhuvanamagniH ? // 93 // vidyAdharANAM rAjA'zvagrIvo mahAbalasamagraH / stokenApi saMgrAme nihataH pUrvaM tripRSTena // 94 // tasmAdakAlahInaM kuruta lakAM sudurgaprAkArAm / sanmAnayata janapadaM bhRtyAMzca bahupradAnena // 15 // tadA bibhISaNena racito mAyayA durgamaH zIghram / prAkAro'tiviSamo nirantaraH kUTayantraiH // 96 / / dattAzca rakSapAlAH samantataH khecarA balasamagrAH / samare'bhagnamAnA gRhItAyudhapraharaNAvaraNAH // 97 // evamidaM zrutvA ca yUyam rAvaNamanmathaduHkhasamUham / varjayata nityamapi paradArAM yena yazo vimalamanubhavata // 18 // ||iti padmacaritre mAyAprAkAravikurvaNaM nAma SaTcatvAriMzatamaM parvaM samAptam // 1. lddhuuN-prty0| Jain Education Interational For Personal & Private Use Only www.janeibrary.org Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryazrI ThAraIra jJAna maMdira graMthAvalI | ! prabuvANI prasAra sthabha (yojanA-1,11,111). 1. zrI samasta vAva pathaka zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha-guramUrti | 9. zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha jaina saMgha pAla (IsTa), muMbaI pratiSThA-smRti | 10. zrI AdinAtha tapAgaccha je.mU.pU.jaina saMgha, katAragAma, surata 2. zeThazrI caMdulAla kakalacaMda parIkha parivAra, vAva 11. zrI kailAsanagara jaina saMgha, kailAsanagara, surata 3. zrI siddhagiri cAturmAsa ArAdhanA (saM. 2057) daramyAna | 12. zrI ucosaNa jaina saMgha, samubA zrAvikA ArAdhanA bhavana, thayela jJAnakhAtAnI AvakamAMthI. surata jJAnakhAtethI haste zeThazrI dhuDAlAla punamacaMdabhAI hakkaDa parivAra, 13. zrI vAva pathaka jaina che. mU.pU. saMgha, amadAvAda DIsA, banAsakAMThA 14. zrI vAva jaina saMgha, vAva, banAsakAMThA 4. zrI dharmottejaka pAThazALA, zrI jhIMjhuvADA jaina saMgha, jhIMjhuvADA 15. ku. nehalabena kumudabhAI (kaTosaNa roDa)nI dIkSA prasaMge thayela 5. zrI suIgAma jaina saMgha, suIgAma AvakamAMthI 6. zrI vAMkaDiyA vaDagAma jaina saMgha, vAMkaDiyA vaDagAma 16. zrI AdinAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, navasArI 7. zrI garAMbaDI jaina saMgha, garAMbaDI 17. zrI bhIlaDIyAjI pArzvanAtha jaina derAsara peDhI, bhIlaDIyAjI 8. zrI rAMderaroDa jaina saMgha-aDAjaNa pATIyA, rAMderaroDa, surata | 18. zrI navajIvana jaina zve. mU.pU. saMgha, muMbaI . prabhavANI prasAraka (yojanA-61,111) ! 1. zrI dipA zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, rAMderaroDa, surata | 4. zrI puNyapAvana jaina saMgha, IzitA pArka, surata 2. zrI sImaMdharasvAmI mahilA maMDaLa, pratiSThA kompalekSa, surata 5. zrI zreyaskara AdinAtha jaina saMgha, nIjhAmapurA, vaDodarA 3. zrI zreNIkapArka jaina je.mU. saMgha, nyU rAMderaroDa, surata ! prabhuvANI prasAra anumodaka (yojanA - 31,111) ! zrI moravADA jaina saMgha, moravADA 7. ravijyota epArTamenTa, suratanI zrAvikAo taraphathI 2. zrI umarA jaina saMgha, surata 8. aThavAlAInsa jaina saMgha, pAMDavabaMgalo, surata zrAvikAo zrI zatruMjaya TAvara jaina saMgha, surata taraphathI 4. zrI caumukhajI pArzvanAtha jaina maMdira TrasTa, zrI jaina zvetAMbara | 9. zrI AdinAtha tapAgaccha je.mUrtipUjaka jaina saMgha, katAragAma, tapAgaccha saMgha gaDhasivAnA (rAja.) surata zrImatI tArAbena gagaladAsa vaDecA-ucosaNa 10. zrImatI varSAbena karNAvata, pAlanapura zrI sukhasAgara ane malhAra epArTamenTa suratanI zrAvikAo | 11. zrI zAMtiniketana saradAranagara jaina saMgha, surata taraphathI 12. zrI pArzvanAtha jaina saMgha, nyu rAmaroDa, vaDodarA ! prabhavANI prasAra bhakta (yojanA - 15,111) ! 1. zrI desalapura (kaMThI) zrI pArjacaMdragaccha 2. zrI dhrAMgadhrA zrI pArzvacaMdrasUrIzvaragaccha 3. zrI aThavAlAInsa jaina saMgha, surata zrAvikA upAzraya ! vAva nagare pUjya AcArya bhagavaMta OMkArasUri mahArAjAnI gurU mUrti pratiSThA smRti ! 1. rUA. 2,11,111 zrI vAva zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha | 10. rUA. 31,000 zrI tIrthagAma jaina saMgha rUA. 1,11,111 zrI vAva pathaka je.mU. jaina saMgha, amadAvAda 11. rUA. 31,000 zrI koraDA jaina saMgha rUA. 31,000 zrI suIgAma jaina saMgha 12. rUA. 31,000 zrI DhImA jaina saMgha rU. 31,000 zrI beNapa jaina saMgha 13. rUA. 31,000 zrI mAlasaNa jaina saMgha 31,000 zrI ucosaNa jaina saMgha 14. rUA. 31,000 zrI moravADA jaina saMgha 31,000 zrI bharaDavA jaina saMgha 15. rU. 31,000 zrI vardhamAna je.mU.pU.jaina saMgha, rU. 31,000 zrI asArA jaina saMgha katAragAma daravAjA, surata 31,000 zrI garAMbaDI jaina saMgha 16. rU. 11,111 zrI vAsaraDA jaina saMgha, 9. rUA. 31,000 zrI mADakA jaina saMgha sevaMtIlAla ma. saMghavI ka , ja * je che $ $ rUA. 288/A paumacariyaM Jain Education Interational For Personal & Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDamacariyaM - KIRIT GRAPHICS - 09898490091 al