________________
२९२
पउमचरियं तो सा विणओवगया, भणइ निवं केगई महादेवी । तं मे वरं पयच्छसु, जो भणिओ सुहडसामक्खं ॥६५॥ भणइ तओ नरवसभो, दिक्खं मोत्तूण जं पिए भणसि । तं अज्ज तुज्झ सुन्दरि ! सव्वं संपाडइस्सामि ॥६६॥ सुणिऊण वयणमेयं, रोवन्ती केगई भणइ कन्तं । दढनेहबन्धणं चिय, विरागखग्गेण छिन्नं ते ॥६७॥ एसा दुद्धरचरिया, उवइट्ठा जिणवरेहि सव्वेहिं । कह अज्ज तक्खणं चिय, उप्पन्ना संजमे बुद्धी ? ॥६८॥ सुरवइसमेसु सामिय ! निययं भोगेसु लालियं देहं । खर-फरुस-कक्कसयरे, कह अरिहसि परिसहे जेउं ? ॥६९॥ चलणलीए भूमि, विलिहन्ती केगई समुल्लवइ । पुत्तस्स मज्झ सामिय ! देहि समत्थं इमं रज्जं ॥७॥ तो दसरहो पवुत्तो, सुन्दरि ! पुत्तस्स तुज्झ रज्जं ते । दिन्नं मए समत्थं, गेण्हसु मा णे चिरावेहि ॥७१॥ तो दसरहेण सिग्धं, पउमो सोमित्तिणा समं पुत्तो । वाहरिओ वसहगई, समागओ कयपणामो य ॥७२॥ वच्छ ! महासंगामे, सारत्थं केगईए मज्झ कयं । तुद्रेण वरो दिन्नो, सव्वनरेन्दाण पच्चक्खं ॥७३॥ तो केगईए रज्जं, पुत्तस्स विमग्गियं इमं सयलं । किं वा करेमि वच्छय ! पडिओ चिन्तासमुद्दे हं ॥७४॥ भरहो गिण्हइ दिक्खं, तस्स विओगम्मि केगई मरइ । अहमवि य निच्छएणं, होहामि जए अलियवाई ॥७५॥ तो भणइ पउमनाहो, ताय ! तुम रक्ख अत्तणो वयणं । न य भोगकारणं मे, तुज्झ अकित्तीए लोगम्मि ॥७६॥ जाएण सुएण पहू ! चिन्तेयव्वं हियं निययकालं । जेण पिया न य सोगं, गच्छइ एक्कं पि य मुहुत्तं ॥७७॥ जाव च्चिय एस कहा, वट्टइ परिसाणुरञ्जणी ताव । पत्तो भरहकुमारो, संवेगमणो पिउसगासं ॥७८॥
तदा सा विनयोपगता भणति नृपं कैकयी महादेवी । तन्मे वरं प्रयच्छ यो भणितः सुभटसमक्षम् ॥६५॥ भणति ततो नरवृषभो दिक्षां मुक्त्वा यत्प्रियो भणसि । तमद्य तव सुन्दरि ! सर्वं संपादयिष्यामि ॥६६॥ श्रुत्वा वचनमेतद्रुदन्ती कैकयी भणति कान्तम् । दृढस्नेहबन्धनमेव विरागखड्गेन छिनं ते ॥६७॥ एषा दुर्धरचर्योपदिष्टय जिनवरैः सर्वैः । कथमद्य तत्क्षणमेवोत्पन्ना संयमे बुद्धिः ? ॥६८॥ सुरपतिसमैः स्वामिन्नित्यं भोगै लालितं देहम् । खर-परुष-कर्कशतरान्कथमर्हसि परिषहान् जेतुम् ? ॥६९।। चरणागुल्या भूमिं विलिखन्ती कैकयी समुल्लपति । पुत्राय मम स्वामिन्देहि समस्तमिदं राज्यम् ।।७०॥ तदा दशरथः प्रोक्तः सुन्दरि ! पुत्राय तव राज्यं ते । दत्तं मया समस्तं गृहाण मा चिराय ।।७१॥ ततो दशरथेन शीघ्रं पद्मः सौमित्रिणा समं पुत्रः । व्याहृतो वृषभगतिः समागतः कृतप्रणामश्च ॥७२।। वत्स ! महासंग्रामे सारथ्यं केकय्या मम कृतम् । तुष्टेन वरो दत्तः सर्वनरेन्द्राणां प्रत्यक्षम् ॥७३॥ तदा कैकय्या राज्यं पुत्रस्य विमार्गितमिदं सकलम् । किं वा करोमि वत्सक ! पतितश्चिन्तासमुद्रेऽहम् ॥७४।। भरतो गृह्णाति दिक्षां तस्य वियोगे कैकयी म्रियते । अहमपि च निश्चयेन भविष्यामि जगत्यलीकवादी ॥५॥ ततो भणति पद्मनाभस्तात ! त्वं रक्षात्मनो वचनम् । न च भोगकारणं मे तवाकी लोके ॥७६।। योग्येन सुतेन प्रभो ! चिन्तितव्यं हितं नित्यकालम् । येन पिता न शोकं गच्छत्येकमपि च मुहूतम् ॥७७|| यावदेवैषा कथा वर्तते पर्षदनुरञ्जनी तावत् । प्राप्तो भरतकुमारः संवेगमनाः पितृसकाशम् ॥७८॥
For Personal & Private Use Only
Jain Education Interational
www.jainelibrary.org