________________
वणमालापव्व-३६/१-२७ तं वित्तन्तं नाऊण, बालिया लक्खणं अणुसरन्ती । भणइ य मरणं पि वरं, न य मे कज्जंतु अन्नेणं ॥१३॥ अन्नस्स दिज्जमाणी, काऊणं मरणनिच्छयं हिययं । गन्तूण भणइ पियरं, करेमि वणदेवयापूयं ॥१४॥ अणुमन्निया य तेणं, पोसहियानिग्गया सह जणेणं । रयणिसमयम्मि पत्ता, जत्थुद्देसं ठिया ते उ॥१५॥ वणदेवयाए पूर्य, काऊणं जणवए पसुत्तम्मि । सिबिराउ विणिग्गन्तुं, तं चिय वडपायवं पत्ता ॥१६॥ एक्कुद्देसम्मि ठिया, तम्मि य वडपायवे अइमहन्ते । लच्छीहरेण दिट्ठा, इमाणि वयणाणि जंपन्ती ॥१७॥ जा एत्थ तरुनिवासी, सुणेउ वणदेवया इमं वयणं । लच्छीहरस्स गन्तुं, कहेज्ज मह मरणसंबन्धं ॥१८॥ जह तुज्झ विओगेणं, वणमाला दुक्खिया अणन्नमणा। उल्लम्बिऊण कण्ठं, कालगया रणमज्झम्मि ॥१९॥ भणिऊण वयणमेयं, वत्थमयं पासयं करिय कण्ठे। साहाए बन्धमाणी, गन्तुं सोमित्तिणा गहिया ॥२०॥ अवगूहिऊण जंपइ, अहयं सो लक्खणो विसालच्छी । समदिट्ठीयऽवलोयसु, अधिइं सोगं च मोत्तूणं ॥२१॥ सो लक्खणेण पासो, कण्ठाओ फेडिओ तुरन्तेणं ।आसासिया य बाला, धणियं वयणामएणं तु ॥२२॥ सुन्दररूवेण तओ, मुणेइ सा लक्खणं सुविम्हइया । किं वणदेवीए इमो, तुहाए कओ पसाओ मे ? ॥२३॥ तो लक्खणेण नीया, वणमाला राघवस्स पामूले । पणमइ कयञ्जलिउडा, सीयासहियं पउमनाहं ॥२४॥ दट्ठण अप्पबीयं, विहसन्ती लक्खणं भणइ सीया। किं चन्देण समाणं, कुमार! जणिओ य समवाओ ?. ॥२५॥ कह जाणसि वइदेही !, णिया रामेण जंपई सीया । चेट्टाए नवरि सामिय ! अहयं जाणामि निसुणेहि ॥२६॥ जोण्हाए समं चन्दो, जम्मि य वेलाए उग्गओ गयणे । तव्वेलम्मिह पत्तो, सहिओ बालाए सोमित्ती ॥२७॥ तद्वृतान्तं ज्ञात्वा बालिका लक्ष्मणमनुस्मरन्ती । भणति च मरणमपि वरं न च मे कार्यं त्वन्येन ॥१३॥ अन्यस्य दीयमाना कृत्वा मरणनिश्चयं हृदयम् । गत्वा भणति पितरं करोमि वनदेवतापूजाम् ॥१४॥ अनुमता च तेन निगृहीता निर्गता सह जनेन । रजनी समये प्राप्ता यत्रोद्देशं स्थितास्ते तु ॥१५॥ वनदेवतायाः पूजां कृत्वा जनपदे प्रसुप्ते । शिबिराद्विनिर्गत्य तदेव वटपादपं प्राप्ता ॥१६।। एकोद्देशे स्थिता तस्मिंश्च वटपादपेऽतिमहति । लक्ष्मीधरेण दृष्टेमानि वचनानि जल्पन्ती ॥१७॥ याऽत्र तरुनिवासिनी श्रुणोतु वनदेवतेदं वचनम् । लक्ष्मीधरस्य गत्वा कथय मम मरणसम्बन्धम् ॥१८॥ यथा तव वियोगेन वनमाला दुखिताऽनन्यमनाः । अवलम्ब्य कण्ठं कालगताऽरण्य मध्ये ॥१९॥ भणित्वा वचनमेतद्वस्त्रमयं पाशकं कृत्वा कण्ठे । शाखायां बघ्नन्ती गत्वा सौमित्रिणा गृहीता ॥२०॥ अवगृह्य जल्पत्यहं स लक्ष्मणो विशालाक्षि ! । समदृष्ट्या प्रलोकयाधृतिं शोकं च मुक्त्वा ॥२१॥ स लक्ष्मणेन पाशः कण्ठात्स्फेटितस्त्वरमाणेन । आश्वसिता च बालाऽत्यन्तं वचनामृतेन तु ॥२२॥ सुन्दररूपेण ततो मुणति सा लक्ष्मणं सुविस्मिता । किं वनदेव्याऽयं तुष्टया कृतः प्रसादो मे ? ॥२३॥ तदा लक्ष्मणेन नीता वनमाला राघवस्य पादमूले । प्रणमति कृताञ्जलिपुटा सीतासहितं पद्मनाभम् ॥२४॥ दृष्ट्वाऽत्मद्वितीयं विहसन्ती लक्ष्मणं भणति सीता । किं चन्दनेन समानं कुमार ! जनितश्च समवायः ? ॥२५॥ कथं जानासि वैदेहि ! भविता रामेण जल्पति सीता । चेष्टया नवरि स्वामिन् ! अहं जानामि निश्रुणु ॥२६।। ज्योत्स्नया समं चन्द्रो यस्मिंश्च वेलायामुद्गतो गगने । तद्वेलायामिह प्राप्तः सहितो बालया सौमित्रिः ॥२७॥ १. निग्गहिया निग्गया-प्रत्य० । २. उब्वन्धिऊण-प्रत्यः ।
पउम. भा-२/१८
Jain Education Interational
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org