________________
२७६
पउमचरिय पेसजणस्स नरिन्दो, सदं निसुणेइ तत्थ अइकलुणं । हा देवि ! किमारद्धं, जीवन्तयरं इमं कम्मं ? ॥१३॥ घेत्तूण पत्थिवेणं, निययङ्कनिवेसिया समालत्ता । कीस अकज्जे सुन्दरि!, मरणुच्छाहा तुमं जाया ? ॥१४॥ सा भणइ सामिय ! तुमे, सव्वाण वि महिलियाण सन्तिजलं । संपेसियं महायस !, तस्साहं वञ्चिया नवरं ॥१५॥ अवमाणदूमिएणं, किं कीड़ पणइणीण जीएणं । तुङ्गकुलजाइयाणं ?, वरं खु मरणं सुहावेइ ॥१६॥ जाव य सा भणइ इमं, ताव च्चिय कञ्चई समणुपत्तो । एवं समुल्लवन्तो, तुज्झ जलं पेसियं पहुणा ॥१७॥ सा कञ्चुइणा मुद्धा, अहिसित्ता तेण सन्तिसलिलेणं । निव्ववियमाणसग्गी, पसन्नहियया तओ जाया ॥१८॥ ताव य नराहिवेणं, भणिओ च्चिय कञ्चई सरोसेणं । न य आगओ सि सिग्धं, को वक्खेवो तुहं आसि ? ॥११॥ ता कञ्चई पवुत्तो, भएण अहियं चलन्तसव्वङ्गो । सामिय ! न य वक्खेवो, अत्थि महं कोइ जियलोए ॥२०॥ एयं जराए अङ्गं, मज्झ कयं विगयदप्पउच्छाहं । तूरन्तस्स वि धणियं, न वहइ परिजुण्णसगडं व ॥२१॥ जे आसि मज्झ नयणा, सामिय ! पढमं विपारदिछिल्ला । ते वि य न दीहपेही, संपइ जाया कुमित्त व्व ॥२२॥ कण्णा वि पढम वयणं, निसुणन्ता मम्मणं पि उल्लावं । ते सुमहयं पि सदं, न सुणन्ति पहू ! दुपुत्त व्व ॥२३॥ जे वि महं आसि पुरा, दन्ता वरकुडयकुसुमसंकासा । ते वि जरवड्डइकया, पडिया अरय व्व तुम्बाओ ॥२४॥ आसि च्चिय पढमयरं, हत्था दढचावकड्डणसमत्था । ते वि य गय व्व कवलं, मुहाउ दुक्खेहि ढोयन्ति ॥२५॥
प्रेष्यजनस्य नरेन्द्रः शब्दं निश्रुणोति तत्रातिकरुणम् । हे देवि ! किमारब्धं जीवान्तकरमिदं कर्म ? ॥१३॥ गृहीत्वा पार्थिवेन निजाङ्कनिवेशिता समालप्ता । कथमकार्ये सुन्दरि ! मरणोत्साहा त्वं जाता ? ॥१४॥ सा भणति स्वामिन् ! त्वया सर्वेषामपि महिलानां शान्तिजलम् । संप्रेषितं महायशः ! तस्याहं वञ्चिता नवरम् ।।१५।। अपमानदावितेन किं क्रियते प्रणयिनीनां जीवितेन । तुङ्गकुलजातिकानां? वरं खलु मरणं सुखायति ॥१६॥ यावच्च सा भणतीदं तावदेव कञ्चकी समनुप्राप्तः । एवं समुल्लपन् तव जलं प्रेषितं प्रभुणा ॥१७॥ सा कञ्चुकिना मुग्धाभिषिक्ता तेन शान्तिजलेन । निर्वापितमानसाग्निः प्रसन्नहृदया ततो जाता ॥१८॥ तावच्च नराधिपेन भणित एव कञ्चुकी सरोषेण । न चागतोऽसि शीघ्रं को व्याक्षेपस्तवासीत् ॥१९॥ ततः कञ्चकी प्रोक्तो भयेनाधिकं चलत्सर्वाङ्गः । स्वामिन् ! न च व्याक्षेपोऽस्ति मम कोऽपि जीवलोके ॥२०॥ एतज्जरयाङ्गं मम कृतं विगतदर्पोत्साहम् । त्वरमानस्योऽप्यत्यन्तं न वहति परिजीर्णशकटमिव ॥२१॥ ये आस्तां मम नयने स्वामिन् ! प्रथमं विकारदृष्टी । तेऽपि च न दीर्घप्रेक्षी संप्रति जाते कुमित्र इव ॥२२॥ कर्णा अपि प्रथमं वचनं निश्रुण्वन्तौ मन्मनमप्युल्लापम् । तौ सुमहान्तमपि शब्दं न श्रुणुतः प्रभो ! दुष्पुत्र इव ॥२३॥ येऽपि ममासन् पुरा दन्ता वरकुटजकुसुम संकाशाः । तेऽपि जरावार्धकिकृता पतिता अरका इव तुम्बात् ॥२४॥ आस्तामेव प्रथमतरं हस्तौ दृढचापकर्षणसमर्थौ । तावपि च गज इव कवलं मुखे दुःखैः ढोकयतः ॥२५॥
१. पइणा-प्रत्य०।
Jain Education Interational
For Personal & Private Use Only
www.janeibrary.org