Book Title: Karmprakruti Tika Bhashantar
Author(s): Chandulal Nanchand Shah
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/011548/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ THE FREE INDOLOGICAL COLLECTION WWW.SANSKRITDOCUMENTS.ORG/TFIC FAIR USE DECLARATION This book is sourced from another online repository and provided to you at this site under the TFIC collection. It is provided under commonly held Fair Use guidelines for individual educational or research use. We believe that the book is in the public domain and public dissemination was the intent of the original repository. We applaud and support their work wholeheartedly and only provide this version of this book at this site to make it available to even more readers. We believe that cataloging plays a big part in finding valuable books and try to facilitate that, through our TFIC group efforts. In some cases, the original sources are no longer online or are very hard to access, or marked up in or provided in Indian languages, rather than the more widely used English language. TFIC tries to address these needs too. Our intent is to aid all these repositories and digitization projects and is in no way to undercut them. For more information about our mission and our fair use guidelines, please visit our website. Note that we provide this book and others because, to the best of our knowledge, they are in the public domain, in our jurisdiction. However, before downloading and using it, you must verify that it is legal for you, in your jurisdiction, to access and use this copy of the book. Please do not download this book in error. We may not be held responsible for any copyright or other legal violations. Placing this notice in the front of every book, serves to both alert you, and to relieve us of any responsibility. If you are the intellectual property owner of this or any other book in our collection, please email us, if you have any objections to how we present or provide this book here, or to our providing this book at all. We shall work with you immediately. -The TFIC Team. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad buddhisAgarasurijI canthamALA caLyAMka paN.. zrI zivazamasUrikRta kamaprakRti suLa tathA 1 nA pharmaprati TIkAnuM bhASAMtara zrImada buddhisAgarasUrijI mahArAjanA sadupadezathI bAI AdhAra zA. goradhanabhAi hIrAbhAInI vIdhavA " 2. aguThaNa (DabhoI) nI AthIka sahAyathI chapAvI prasiddha karanAra zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa, hA. vakIla mehanalAla hImacaMda, pAdarA bhASAMtarakta, paDita caMdulAla nAnacaMda, zIro ----------.bAbADaool6goOOArakA saMvata 1976 ] [I. sana 1920 - - - - kiMmata rU. 3-0-0 ga9. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A purataka maLavAnuM ThekANuM vakIla mohanalAla hImacaMda mu. pAdarA (gujarAta), MAAANAAAAA - - - - - - - vaDodarA-ziyApurA, luhANamitra sTIma prinTIMga presamAM viThThaladAsa AzArAma Thakkare zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa mATe tA. 1-920 mIe chANuM. rA ka - - Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana. zrImad buddhisAgarasUrijI granthamALAnA paMcAvanamAM maNakA tarIke A grantha bahAra pADatAM ghaNe AnaMda thAya che... zrImad buddhisAgarasUrijI mahArAjanA sadupadezathI karmonuM temaja apavatanA, udavartana, saMkramaNa vigerenuM svarUpa keTalaika aMze samajAyAthI ema lAgyuM ke dareka AtmArthI manuSya karma prakRtigraMtha avazya vAMcavA vicAravA egya che, paraMtu muLa graMtha ane tenI TIkA ane saMskRta bhASAmAM hovAthI ghaNAM manuSya tene lAbha laI zake nahIM; tethI je tenuM gujarAtI bhASAmAM bhASAMtara karAvI bahAra pADayuM hoya te ghaNe lAbha thAya. A vicAra meM mArA paropakArI gurUmahArAja zrImad buddhisAgarasUrijIne nivedana karatAM teozrIe mArA vicArane puSTi ApI pitAthI banatI sahAya ApavA khuzI jaNAvI. zIra nivAsI paMDita caMdulAla nAnacaMda pAse gujarAtI bhASAMtara karAvavAnI goThavaNa karI ApI. paraMtu A meTe graMtha hAlanI sakhata moMghavArInA vakhatamAM kedanI dravya sahAya vagara bahAra pADI zakAya tema na hovAthI A hakIkata mArA saha adhyAcI mitro zA. mANekalAla varajIvanadAsa, zA. chaganalAla lakSamIcaMda (vaDa) tA. zA. premacaMda dalasukhabhAIne jaNAvatAM temaNe A kAryane anumAna ApI gAma aMguThaNa (Da ),nAM bAI AdhAra zA. goradhanabhAI hIrAcaMdanAM vidhavA patnI taraphathI rU. 1407 nI madada teja gAmanA zeTha iTAlAla mohanalAla dvArA meLavI ApI ane bhASAMtara taiyAra thae chapAvavAnuM kArya zarU karyuM. daramIyAna mArA mitra vakIla naMdalAla lallubhAIne A sarva hakIkata jaNAvatAM temane A viSaya para khAsa prema hovAthI ghaNAja Anada thaze ane temaNe A vAta pitAnAM pujya mAtuzrIne jaNAvI. teoe jJAna paMcamInuM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sara kareluM tenA UMcAlana nimItta keI ujamaNA prasaMge ekAda che." bharAvavA vicAra saMhite paNa A kAryamAM vizeSa lAbha jANuM otha khAte 21 temaNe ApyA tethI temane A sthaLe Abho ju A graMtha chapAvavAnI zarUAta vakhata tenI mAtra traNa nakale chapAvavA vicAra rAkhe ne te pramANe pacIsa pharma chapAI gaelAM. te pachI keTalAka zubhecchake taraphathI vadhu nakala kaDhAvavA AgrahapUrvaka sUcanA thavAthI taiyAra thaelAM pacIsa rphormanI bIjI basa nakala pharI chapAvI leAkhA graMthanI pAMcase nakale chapAvI che. hAlamAM kAgaLa, chapAI, baMdhAI vigerenA bhAva hada bahAra vadhI gayelA hovAthI puratI saMbhALa rAkhavA chatAM paNa dara nakala dITha rU pAMcane kharca Ave che. paraMtu adhyAtmajJAnanA tathA dravyAnuganA sArA graMthe adhyAtmajJAnapasAraka maMDaLa taraphathI chapAvI paDatara agara tethI paNa ochI kiMmate tene phelA karavA zrImad buddhisAgarasUrijI mahArAjane hamezane upadeza hovAthI A graMthanI paDatarathI paNa ochI kIMmata rU.3-0-0 rAkhelI che, teAvA uttama graMthane lAbha ghaNA AtmAthI jane leI AtmahIta sAdhaze evI AzA che. A graMthanI kiMmata keTalI rAkhavI tene vicAra cAlatAM vaDodarA nivAsI vakIla choTAlAla jhaverabhAI sutarIyA bI. e. ela. ela. bI. emaNe ochI kimata rAkhavA sucanA karI. tema karavA mATe te rUpatha pacAsa madada tarIke ApyA che. temanI A udAratA mATe temane upakAra mAnuM chuM. temaja vaDedarAnA rA. . harIlAla ratanacaMdanI preraNAthI amadAvAda-luNAvADAnA zeTha dalitarAma kAlIdAse rU. 7) madada tarIke ApyA che tethI temanI paNa upakAra thayA che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) adhyAtmajJAna pramaDaLa adhyAtmajJAnanAM tathA dravyAnuyAganAM pustake chapAvI sastI kimate bahAra pADI samAjasevA bajAve che ane tenA tevA satkAryamAM sakhI gRhastha hAya karaze te tethI paNa vadhAre upayogI sevA bajAvaze, temaja keI sajajanane pUrNa agara apUrNa madada ApI keItha chapAva haze te te kAryamAM maMDaLa pitAthI banatI dareka hAya Apaze. . A graMtha mATe madada tarIke maLelI rakama tathA vecANathI upajelI rakamamAMthI kharca jatAM kAMI rakama vadhaze te tene upayoga bIjo graMtha chapAvavAnA kAmamAMja thaze. chevaTe A ati upacAgI graMtha vAMcavA-manana karavA punaH bhalAmaNa karI bAI AdhAra vigere madada ApanArane tathA amane vAraMvAra AvA satkAryamAM preranAra ane pitAnA amUlya samayane bhega ApI aMtaHkaraNathI hAya karanAra pujya gurUvarya zrImaddhisAgarasUrijI mahArAjane upakAra mAnI A Tuka nivedana pUrNa karuM chuM. * ahaM zAntiH 3 saMvata 176 nA prathama zrAvaNa zukala 5 , yArA, , vakIla mehanalAla himacaMda Page #8 -------------------------------------------------------------------------- Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maDhaLa taraphathI zrImad buddhisAgarasUrijI manthamALAmAM pragaDha thaelA anyA pRSTha 200 011-0 206 04-0 3760-8-0 0mL-0 1. 6 bhajana saMgraha bhAga 1 le. x 1. adhyAtmaka vyAkhyAnamALA x 3. bhajanasaMgraha bhAga 2 jo. x 3. bhajanasagraha bhAga 3 jo. 4 4. samAdhi zatakar . 5. anubhava pazcizI. huM. AtmapradIpa. 7 bhajanasaMgraha bhAga 4 thA. 8. pAtmadarzana. 9. pramAtmajyaMti. 215 ja 4 315 7-80 304 0-1-0 42 -120 500-12-0 x10. tattvabiMdu. pp 24 10 x11. guNAnurAga. ( AvRtti khIjI ) x12-13. bhajanasaMgraha bhAga 5 mA tathA jJAnadIpikA, 190 0-6-0 x14. tIthayAtrAnuM vimAna ( Atti khIjI ) 4 01-7 160 omfmo 1pa. adhyAtma bhajanasaha 16. gurUSAya. 417. tattvajJAnadIpikA. 172 04-0 124 0 2=0 112 11. vacanAmRta. 23. cAMgadIpaka. 24. jaina aitihAsika rAsamALA. 25. AnandAna pAsagraha lAvAtha sahita, 26. adhyAtma zAnti. ( vrutti khIjI ) 27. kAvyasagraha bhAga cha mA 428 jainama nI prAcIna ane arvAcIna sthiti, 07=4 230 Q-L-0 18. gRhulIsa'graha, bhA. 1 x19-20, zrAvakadha svarUpa bhAga 1 (Atti trIjI) 40-400=1-0 21, bhajana pada saMgraha bhAga ho 208-12-0 308140 248 0-140 408 1-7-0 202 200=0 132 15 oN 12-9 0-3-0 - 20 20 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29. kumArapAla caritra ( hidI ).. 287 0-6-0 30 thI 34. sukhasAgara gurUgItA, 300 04-0 35. paddhavya vicAra, 240 04-0 436. vijApura vRttAMta. 90 04-0 437, sAbaramatI kAvya. 196 06-0 38. pratijJA pAlana. 110 --- 38-40-41. jainaga7mata prabaMdha saMdhapragati. jainagItA. 1-0-0 42. jaina dhAtupatimA lekha saMgraha, 1-0-0 43. mitramaitrI. 444. ziSyopaniSadu 02-0 5. jainopaniSadu. 48 02-0 46-47. dhArmika gadAsaMgraha tathA . . patrasadupadeza. bhAga 1 le. 76 3-00 48. bhajanasaMgraha bhAga 8 ha04 -049. zrImadda devacaMdra bhA. 1 128 2-00 50. karmayAga 101ra 3-0-0 51. Atmatattvadarzana, 112 0-6-0 para, bhArata sahakAra zikSaNa 168 0 10-0 53. zrImadda devacaMdra bhA. 2 1200 3-8-0 54. gaphulI saMgraha bhA. 2 - 130 -40. 4 A nIzAnI vALA gratho sIlakamAM nathI. pustaka maLavAnAM sthaLa. muMbai, pAyadhaNI. bukaselara meghajI hIrajI. cha caMpAgalI, lallubhAI karamacada dalAla. punA, vaitAlape. zeTha viracaMdabhAI kRNujI. pAdarA, vakIla mehanalAla hImacaMda. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nama: bI . jainAcArya zrImadbuddhisAgarebhyo namaH prastAvanA A jagatamAM zrI sarvAe dhamastikAya-adhamAkAyaaMkAzastikA-putala-ane jIva e pAMca mULa padAthe dekhyA che. temAM jamaka-jAvakane sArAzAeka pi3 rUpe eka padArtha che, ene puraka tathA nava e be ekekapiMDarUpa anaMtaasaMta padArtha che, arthAt pugala padArtha anaMta che, ane jIva paNa anaMta . che, tyAM pudagala padArtho dArikAdi aneka prakAranA kAA che, temAM eka "kAmaNavargaNa nAmanA bheTavALA pudagalapiDa jIvanA saMbaMdhamAM AvI jIvanA mULa svarUpamAM ghaNe pheraphAra karavAnA svabhAvavALA che, mATe kAma vargaNa jAtanA je pugalapi De AtmapiMDamAM ani lehaveta maLI jaI AtmAnI mULa dizAmAM pheraphAra kare te kAma vagaNa jAtanA pudgalane (jIvanA saMbaMdhathI) zrI sarvoe karma tarIke oLakhAvela che. e kAmaNavargaNa jAtanA pudgalapi De pacAti- kAyamaya kAkAzamAM sarvatra vyApta che, mATe game te sthaLe rahela - AtmA kAmaNavargaNA grahaNuM karI. tene karma svarUpa karI zake che. punaH anetannAnAdi guNavALe. AtmA kayA sAdhanathI karma grahaNa karI zake? e praznane uttara eTaleja che ke AtmA salezyavIrtha rUpaga vaDe karma grahaNa kare che, vaLI je kAmaNavargaNA jIva grahaNuM kare che te grahaNa samaya pahelAM anya svarUpe hoya che, te grahaNa samaye ja te vargaNA karma svarUpe banI jAya che, e pramANe jIve * 1 siddhAntomAM kALa e aupacArika padArtha gaNela hovAthI atre kALane vAstavika padArtharUpe grahaNa karyo nathI. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anAdikALathI salezyavIryarUpa gava pratisamaya karma grahaNa karyo jAya che mATe tevA ja saMsArI jIva kahevAya che, ane karmasaMbadhathI sarvathA mukta thayelA ane punaHkeI kALe paNa karyagrahaNa nahi karanAra sukata AtmA athavA siddhakahevAya che. AtmAnI mULa dazA anatajJAna--anaMtadarzana-atacAritra-anaMtavIya-ane anaMta upagamaya che chatAM karmanA saMbaMdhathI madirAvaDe unmata thayelA manuSyavat vividha prakAranI vibhAvika ceSTAo kare che, -vividha prakAranAM rUpa dhAraNa karI anAdikALathI bhavabhramaNa kare che, 'e pramANe zrIsarvae sAkSAt anubhaveluM ane dekheluM ane kaheluM kahevAthI-chone sadagati durgati ApanAra karma che, paraMtu amuka IzvarAtmA che ema manAya nahiM. vaLI buddhithI vicArIye te anaMta - jIjJAnAdi guNamAM eka sarakhA chatAM paNa koI rAjA, kaI 2ka, ke ucA ke nIca, kaI mahaddhika ke alpardhika, keI baLavAna keI nirbaLa, koI buddhizALI ke mUrkha ItyAdi taphAvata hovAnuM * kaMIpaNa kAraNa hovuM joIe, ane te kAraNa karyuM che ema zrI savajJAe potAnA jJAnamAM dekheluM che, keTalAka anya darzana chanI ane jagatanI vicitratAmAM IzvarecchAne kAraNarUpa mAnIne - kahe che ke Izvare pRthvI-jaLa agni-vAyu-AkAza-vanaspati-jIva - ItyAdi aneka padArtho pitAnI lIlA darzAvavAne banAvyA, vRkSanuM eka pAMdaDuM paNa IzvaranI preraNA vA IcchA vinA hAlatuM nathI, DijIne svarga-naraka-sukha-dukha ItyAdi ApanAra eka nyAyI Izvara che, eka ghaDe paNa kuMbhAra vinA banatuM nathI te AvaDuM moTuM jagata te izvara vinA kema bane? ItyAdi rIte anya darzanIce jagavicitratAnuM kAraNa Izvara mAne che, paNa jena-ane madha e e dazane ati raspaSTa rIte kudaratane ja kAraNarUpa mAne che, kAraNake "dharmAstikAyAdi 5 padArtho anAdikALathI svataHsiddha (keIe paNa nahi banAvelA evA) che, temAM dhamastikAya ane adharmAstikAya arUpI che, ane te benuM astitva anya dazAmAM pragaTa rIte kahyuM nathI paNa AkAza-pudgala ne jIva e traNanuM astitva aneka Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazAmAM kahevuM prasiddha che ane kamae pudagala pariNAma che, vaLI jaDa ane rUpI evA pudagala pariNAmI karmamAM arUpI evA jInuM mULa svarUpa pheraphAra karavAnI zakita kevI rIte hoya? e zakAnA samAdhAnamAM pratyakSa draSTAMta che ke jaDa ane rUpI evI madirAmAM arUpI evI buddhine vikala karavAnI zakita kema che? jaDa evA viSamAM arUpI AtmAne vyAkuLa banAvavAnI zakita kema che? ItyAdi aneka jaDa padAthI arUpI ane cetanAvata AtmAnI avasthAmAM pheraphAra karavAnI zakitavALA pratyakSa dekhAya che, tevI rIte kamapagale rUpI ane jaDa chatAM paNa arUpI ane caitanyavaMta AtmAnA jJAnAdi mULa svarUpamAM pheraphAra karI zake e vAta buddhigamya paNa che. e pramANe jenI vicitratAmAM pudagala pariNAmI pA e kAraNarUpa che, ane jaganAM bIjAM sarva da paNa pAla pariNAmathI utpanna thayelAM che, arthAta jagatamAM je kaI deSTigecara pheraphAra thAya che te pugalanA 10 prakAranA pariNAmathIja che, jemake kASTa baLIne rAkha thaI vA dhUmADo thaye te kASTrarAkhaMne dhUmADe e traNe rUpAntarane prApta thayelAM pugalaja che, e pramANe bIjA paNa aneka prakAranAM je rUpAntaro vAraMvAra palaTatAM dekhAya che te sarva pudgala padyArthIne kudatI niyama =10 prakAra rane pariNAma) che, mATe jIvanI vicitratAmAM ane te sivAyanA drazya padArthonI vicitratAmAM pudagala pariNAma eja kAraNika che, paNa AkAzamAM amuka sthAne ja sarvatra vyApta evA Izvara paramAtmA A sarva jagaccakra calAve che ema mAnavu te IzvarapaNAmAM atyaMta khAmI jaNAvanAruM che. nirajana nirAkAra kRtArtha svarUpa ramaNa akhaMDAnaMdI evA Izvara paramAtmAne A aneka upAdhimaya' jagaccaka calAvavAnI AvI jabarI upAdhi ubhI karavAnuM zuM prajana hoya! eja vicAravuM muzkela che, mATe sarvAoM jagata vicitratAmAM Izvara paramAtmAne kAraNarUpa mAnela nathI paNa kudaratane ja kAraNa rUpa mAnela che, vaLI e kudratane ja Izvara tarIke oLakhavAmAM Ave te jagakartA Izvara mAnavAmAM vAMdho nathI. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . eNkarma keTalA kALathI baneluM che, te karma jIne kyArathI vaLagyuM, ne karma keNe banAvyuM? e saMbaMdhamAM jANavAnuM eja che ke pula padArtha jema anAdikALane che, tema pulapariNAmarUpa karma paNa pravAhe anAdikALanuM che, vaLI ane karma anAdi kALathI vaLagela che, paNa amuka kALe ane karma vaLagyuM. ema je mAnIye te te pahelAM sarva jIve karmahita siddhasvarUpa hevA joIe, te siddha svarUpa evA nirmala chane karma vaLagavAnuM, kAraNa zuM ? vaLI je siddha svarUpa evA nimala jIvone paNa vinA kAraNe karma vaLage te koIpaNa jIvane siddhapaNuM prApta thAya nahiM; ne takarAra khAtara mAnI laIe ke siddhapaNuM prApta rthAya te te ghaNe kALa Take nahi, e pramANe aneka vidha hevAthI jIvane karma. ane nAdikALanuM lAgeluM che, tathA karmane keIe banAvyuM nathI, kAraNa ke pula padArthane keIe banAvyuM nathI paNa anAdisiddha che te jla pariNAma rUpa karma paNa anAdi siddhaja che. ItyAdi karmanuM ane jIvanuM savistara varNana jainadarzanamAM jeTaluM varNaveluM che teTaluM - anya darzanamAM varNaveluM nathI, te vartamAnakALamAM dareka darzananuM ghaNuM sAhitya chapAvAthI pratyakSa mAlama paDe che, - - * - vaLI jIvasaMbaMdha cheDayAbAda karmaparamANuonI zuM avasthA . thAya? te saMbaMdhamAM jANavAnuM ke jIva saMbaMdha cheDayA bAda keTalAeka karma paramANuo chuTA thaI jaI pula paramANurUpa rahe che, keTalAeka dvipradezI Adi skarUpe rahe che, ne keTalAeka erA-- rikAdi koI paNa skaMdharUpe pariName che, e pramANe aneka rUpe pariNamavA cogya hoya che, paNa jIva saMbaMdha cheDayA bAda kAmaNa. vagaNarUpe ja rahe e niyama nathI. *. cAlu graMtha ATha karaNe udaya ane sattA e 10 prakaraNunAsaMbaMdhaneja che te paNa te karaNe karma saMbaMdhi hevAthI prathama karmanuM svarUpa samajavuM joIe, te svarUpa pratyeka karmanA arthapUrvaka Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizikSA sahANane vistArathI karma prathAdi grathimAM AveluM che. ane A kamaprakRti nAmanA graMthamAM te AtmAnA vibhAvika gabaLathI kamapalepa pravatata baMdhana-samaNAdi ATha jAtanA saMskAranuM vizeSa vive. cana pikArI zrI zivazarmaerchIe agrAyaNa nAmanA pUrva mAMthI uddharIne prAkRta mULa gAthAonA rUpamAM kareluM che, ane tene arthe paramapUjyazrI mani mahArAje saMskRta TIkAnA rUpamAM vizeSa rakuTa karyo che. punaH ATha karaNenuM vivecana zrI pacAsagraha graMthamAM paNa zrI mahAkAvAjIe prAkRta gAthAnA rUpamAM karela che, ane tenI laghu TIkA prAyo teja saMskRtanA rUpamAM racelI che, ane maTI TIkA zrI maniri mahArAje racI che, punaH zrI zivazarmAcArya kRta.karmaprakRti graMthanI TIkA zrImada upAdhyAyajI thayovijayajI mahArAje paNa racI che, ne temAM prathama pIThikAmAM karma prakRtino artha ane vidhinyAdi aneka prakAre varNavelA che, tathA granthane ane sattAnA prasaMgamAM baMdha-udaya-udIraNa ne sattA saMbadhi bhUyaskArasahita AkhA sahatikA graMthanA bhAvArthane samAveza karI kSapaka zreNinuM ne kevali samRghAtanuM paNa vizeSa - sArUpa darzAvyuM che, ane karaNAnA arthamAM pheii sthAne kaIka vizeSatA darzAvI che. bAkIne ghaNekhare artha zrI malayagirijI tathA upAdhyAyajIne banene eka sarakhI pakitarUpe utarI AvyA che jainAcArya zurisAraNa sUrizrIe jyAre mane kamaprakRtine artha lakhavA mATe upadeza karyo te vakhate phakata malayagirijIkRta TakAvALI karmaprakRti chapAyelI hatI jethI te avasare tejIparathI artha lakhavAne prAraMbha karyo ane lagabhaga eka varSo artha lakhAI rahyA bAda zrI upAdhyAyajIkRta TIkAvALI kama prakRti, chapAI vicAra 1 zrI draSTivAda sUtra nAmanA bAramA aMgamAM 14 pUrvanI aMdara bIjAM aMgrAyaNI pUrvanI aMdara pAMcamI vastu 20 * prAbhUta pramANu che' temAM 24 dhAravALuM nAmanuM cothuM prAbhUta che temAMthI. A prakaraNane uddhAra karyo che. - Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahAra paDI jethI A graMthamAM zrI malayagirijIkRta TIkAne bhAvArtha utAryo che ane pheTaneTamAM kavacit kaiI sthAne zrI upAya kRta TIkAne Azraya lIdho che. tathA zrI zivazarmasUrikRta karmaprakRtinI. cUrNa paNa prAkRta bhASAmAM lagabhaga 7000 kaleka pramANanI che. A karmaprakRtinA ati dugamya bhAvane paNa zrI malayagirijI mahArAje AvI sAdI ane saraLa saMskRta bhASAmAM utAravAthI teozrInI upakAra draSTine sAkSAt anubhava thAya che, ane mArA jevA matimane paNa AvA kaThina viSayanAthane artha lakhavAmAM khaze upakAra zrI malayagirijI mahArAje vAparelI bhASAnI saraLatA che. cAluM rathamAM je mukhya viSaye AvelA che te mukhya viSenuM kiMcit digadarzana vAMcakavargane prathama ahiMja jaNAvuM chuM te A pramANe , ' ' : 1 uSanAvAi -A karaNamAM AtmAnI palajanya zakitanuM, savistara varNana che, temAM AtmAnI palika zakitanA bhedane zakitathI kAmaNa paramANuonuM grahaNa kevA prakAre thAya che grahaNa karelA kAmaNa paramANuomAMthI keTalA keTalA paramANuone kayA kayA kamapaNe vyavasthApe che, temAM kevA kevA prakAranA svabhAve utpanna thAya che, te svabhAvavALA kama paramANuo keTalA kALa sudhI AtmAnI sAthe saMbaMdhivALA rahe che, teo keTale kALe kevA prakAre phaLa Ape che, ItyAdi rIte AtmAnI paddhalika zaktinuM ane te potalika zaktithI thatA kAmaNa paramANuonA saMbaMdhanuM savistaravarNana Apela che. ..2 rAma A karaNanA varNanamAM AtmAnI padagalika zakitathI AtmA sAthe baMdhAyelA kayA karma paramANuone svabhAva kayA karmarUpe palaTAI jAya che, kayA karmanI keTalI sthiti kayA prakAre anya karmarUpe palaTAI jAya che, prathama amuka phaLa ApavAnuM nirmANa Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayeluM karyuM ke te phaLa nahi ApatAM anya kamarUpe thaI anya phaLa kevI rIte Ape che? kayA kAmanA keTalA keTalA paramANuo kaI kaI vyavasthAe keTalI keTalI saMkhyAe anya karma svarUpe palaTAI jAya che e vAta saMbaMdhi savistara varNana ApeluM che? 34rAnA-A karaNanA vAnamAM prathama AtmAnAsaMbaMdhamAM AvatI vakhate amuka karma eTale kALa AtmAnA sabaM dhamAM rahevA sarajAyeluM hatuM, te karma prathama niNita kALathI adhika kALavALuM kevI rIte thAya che, ane prathama je karma jeTalA pramANamAM - phaLa ApavA sarajAya te karma tenAthI adhika tIvra phaLa ApanAra kevA prakAre thAya che, e pramANe alpakALa ane a5 phaLavALAM kamane dIrghakALa ne tIvra phaLa kaI vyavasthAmAM vRddhi pAme che e be vAtanuM savistara khyAna ApeluM che. - 4 garAsatr--A karaNanA varNanamAM prathama AtmAnA saMbaMdhamAM AvatI vakhate amuka karma jeTalA kALa AtmAnA e. dhamAM rahevA sarajAyeluM hatuM te karma prathama niNitakALathI alpakALavALuM kevI rIte thAya che, ane prathama je karma jeTalA pramANamAM tIvra phaLa ApavA sarahyuM hatuM te karma tenAthI apa (maMda) phaLa ApanArUM kevA prakAre thAya che, e pramANe karma dIrdhakALa ane tIvra phaLa kaI vyavasthAe vinAza pAme che te be vAtanuM savistara khyAna ApeluM che. : - : 5 lAkhA vALaA karaNanA varNanamAM eka ja samaye badhAyalI paNa anukrame udayamAM AvatI karmalatA (ekaja samaye badhAyalA karma paramANuonI anukrame udayamAM AvavA pezya sthiti pakita te ja kahevAya te) mAM je kaparamANuo dIrghakALe udayamAM AvavA yogya che te karma paramANuone kaI vyavasthAe 'udayAvalikA svarUpa kare jethI- zIdhra udayamAM Ave te saMbaMdhi prakRtyAdi 4 bhede savistara cAna ApeluM che. . Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 6. rAmanA kArakha-je mahanIya karma prathama adhAI cakaryuM che te athavA je mahIicakarmane udaya prathama zarU thaI cUka che te bannene anukrame na udaya athavA cAhuM udaya kaI rIte aTakI zake ane te sAthe udIraNa-nidhari ne nikAcanA paNa kaI rIte aTakI zake? e sarakAramehanInA karma paramANuomAM upajAva te sAmanA, tenI savistara vyavasthA A karaNamAM varNavelI che. A sarvopazamenA rUpa saMskAra mohanIyanA kampamAzuomAM utpanna thAya che, ane dezapazamanA rUpa saMskAra te mehanIyamAM ane zeSa sarva karmanA paramANuomAM utpanna thAya che. ahiM sarvopazamanA ane dezapazamanAmAM taphAvata zuM che?.-te kahevAya che ke - darzanAhanIya sivAya 25 cAritrya mAhenIyanA kaparamANuomAM udaya ane badha-udIraNAdi kaMIpaNa karaNa pravatatuM nathI, ane 3 darzana mehanIcamAM udvartana-apavanAne saMkrama-e 3 karaNuja pravarte che. zeSa udaya tathA.udIraNA baMdha vigere ke paNa karaNa pravartI zakatuM nathI, eTale emane keIpaNa saMskAra upajAvI zakAtuM nathI,e pazamanA karaNanuM lakSaNa che ane dezapizAna thayelAM karmayugamAM udvartanA-apavattanA-ne saphema e traNa pravarte che paNa udIraNAdi keI karaNa pravarte nahi chatAM udaya te pravartI, kAraNa ke udaya ekaraNa nathI. punaH sarve zAntatA amuka karmanA sarva paramANuomAM hoya che, ane dezapazamanA te vivakSita karmanI prAyaH keTalIka latAomAM ne te latAonA prAyaH sarva vA keTalAeka paramANuomAM saMbhave che, tathA sarvopazamanA AtmAnA vizuddha pariNAmanI vRddhi thAya che, ane dezapazamanAmAM pariNAmavRddhi kAraNUika nathI tathA dezapazamana yiA jIvane anAdi kALathI apUrvakaraNa 'paryanta cAlu rahe che, ne sopazamanakiyA te antarmuharta mAtra cAlu rahe che, ItyAdi aneka taphAvata te te prakaraNanA varNanathI jANavA. e pramANe ane prakAranI upazamanA paNa prakRtyAdi cAra bhede savistara varNavI che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha jiSatti -karma paramANuomAM e saMskAra upajAva ke jethI te karma paramANuomAM uddhartAnA ke apavartanA sivAya bIjuM kAI na banI zake. te saMbadhi kiMcit varNana karyuM che, dezapazAnta paramANuomAM saMkrama cAlu hoya che, ane nidhatta paramANuomAM saMkrama paNa pravartate nathI, mAtra : udvartana-apatainAja pravarte che e taphAvata che, punaH udayane niSedha paNa nidhattamAM I zake nahiM. 8 nivAranA -kama paramANuomAM e saMskAra upajAve ke jethI te paramANuomAM kaI paNa karaNa na pravati zake, arthAta na te te karmane svabhAva palaTAvI zakAya, na te te karmanI sthiti ke rasa ghaTA vadhArI zakAya, paraMtu je svarUpe karma paramANue nizcita thayAM che te karma paramANuo teja svarUpe jIvane avazya phaLa Ape e saMskAra karma paramANuomAM utpana karavAnI tathAvidha pariNAma yukta AtmAnI piAMgalika zakita te nivAranA karazu. tenuM pratyAdi 4 bhede ati alpa varNana kareluM che. pabhAmAM AtmAnI adhika ahiM baMdhana karaNathI nikAcanA karaNa sudhImAM sarvatra rAja eTale AtmAnI pagalika zakitane kAraNa rUpa kahI che, arthAt e pramANe AtmAnuM pagalika vIrya 8prakAranuM kahyuM che, paraMtu te vIrya zubhAzubha pariNAma pUrvaka paNa aMgIkAra karavuM. e pramANe e AThe ja kahyAM che. 9 34-karma paramANuone abAdhA kALa (anudAyakALa) pUrNa thayA bAda kayA kayA jIne karyuM kayuM karma kaI kaI vyavasthAe udayamAM AvI kaI kaI jAtanuM phaLa Ape te saMbaMdhi prakRtyAdi che bhede saviratara dhyAna ApeluM che, A udaya te AtmavIrya pUrvaka nahi hevAthI karaNa kahevAya nahiM. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 10 sattA--AmAMnA sabadhamAM AvelA kama paramAzuo jyAM sudhI AtmAthI vidyuTI alaga thAya nahi, tyAM sudhI athavA anya kama svarUpe palaTAya nahi tyAM sudhI te kanI satta kahevAya, te sattA sa'badhi kRtyAdi cAra bhedde savistara varNana Apelu che. e pramANe'A graMthamAM 10 prakaraNenu varNana che. krama prakRti kartA zrI zivArmasUtti zrInu' alpa paNu jIvana caritra upalabdha nahi thAthI teozrI kayA vakhate A pRthvine peAtAnA pavitra caraNuvaDe pAvana karatA hatA tyAdi kahI zakAtuM nathI. pha prakRtinA atha lakhavAmAM draSTidoSa vigerethI je azuddha lakhAyu. hAya, athavA puTTu sudhAravA chatAM je bhUla kAyama rahI gaI che, tevI bhUle phrAma taiyAra thayA pachI paNa sAmAnya rIte tapAsIne zuddhipatrakamAM dAkhala karela che chatAM rahI gayelI akSara zuddhinI bhUla athavA akSara-zabda--ke vAkaya rahI gayela heAya tevI athavA te matidoSathI bhAvAtha palaTAyeA hoya tevI phoIka bhUla jo mAlUma paDe te sujJavage sudhArI vAMcavI. * A prakaraNanA arthamAM koI bhASAtha palaTAyA hoya te te saMbaMdhi huM mithyAduSkRta dau chuM". saskRta vAkayane AdhAre taddana zabdArtha lakhatAM keTalIka vakhate gujarAtI bhASAmAM samajAya tevu vAkaya banI zakatu nathI, mATe teve ghaNe sthaLe zabdanA AdhAra choDI daI bhAvArtha rUpe gujarAtI bhASAnuM vAkaya gaThavelu che jethI tevA sthaLAne mATe " zabdAtha cheDI navA atha lakhyA che " ityAdi vAMcaka vaganA upAlabhane pAtra huM... hoi zake nahi. tathA A graMthamAM nahi darzAvela evI 35 mA pAnathI yoga saMbaMdhi saMkSipta vigata - 4 bhI pAnathI sneha spardhaka trikanI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkSita visata tathA 136 mA pAnathI zarU thApanA 235 mA pAnathI anukuSTi saMbaMdhi sUcanA tathA sthApanA ItyAdi ke koI viSaya rakTaneTamAM dAkhala kara gya nahi dhArI TakAthe sAtheja jeDI dIdho che. tathA keTaleka sthAne gAthAnI TIkA TuMkamAM che athavA TIkAmAM thI samajI zakAya evI che te te gAthAne mULa artha judo nahi lakhatAM "gAthArtha -TIkAryAnusAre. ema lakheluM che. jeonI kRpAvaDe A ati upayogI graMtha pragaTa thavA pAme che te jaitAvA rIma kurisAra sUrIzvane parama upakAra atyaMta samaraNa ane anukaraNa karavA gya che. A graMthamAM udvartana ane apavartano karaNanI sphaTaneTa zrImada panyAsajI dAnavijayajI mahArAjanA ziSya munimahArAja zrI premavijyajIe tapAsI mane niHzaMka karavAmAM ane prasaMge prasaMge keTalIka vAtane yathAyogya khulAso samajAvavAmAM karelA upakAra mATe huM teozrIne AbhArI chuM. | sarva sujJajane mArI bhUlacUka sudhArI vAMcaze ane premabuddhie mane jaNAvaze te huM tevA sujJa vAcakane upakAra visarIza nahi eTaluM kahI huM virAma pAmuM chuM. lI. bhRgukaccha (bharuca) nivAsi zreSTivarya zrImadanupacaMdrasya vidyArthI caMdulAla nAnacaMda mu. sinora. hAla amadAvAda. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayonI anukramaNikA. dipA maMgalAcaraNa .. * * * 1 ATha karaNa saMkSapta artha. . . 6 vajana kALa, ... " gamarUpaNA ( 10 kAra ) * * ganI vargaNa vigerenuM svarUpa . gahine anukrama tathA kALa. * BgasthAmAM jIvane avasthAna kALa. thagasthAnenuM aha5bahuva. ga saMbadhi saMkSipta vigata. grAhyAgrAhya pAgala vargaNAo.. bApanA. ... .. haspakatrikanI saMkSipta vigata. prakRtyAdicatuSka bhAvanA. * prakRtimAM karmapradezanI vaheMcaNa. pradezAgrA~bahuta. * * * ravinI kapA . * SasthAna prarUpaNa. . .. adhastanasthAna prarUpaNa. . hi-samaya-madhya-jagya-paryavasAna ane alpabahuvaprarUpaNa. .. * * 177 jIvaniSpAda prarUpaNA ( =pratisthAne jIvapramANu anDarasthAna-nirantara sthAna-nAnAjIvakALa-vRddhi nyavamadhyasparzanane alpabahuva) , " 17 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 pratyeka sthitisthAnAdhyavasAyAmAM keTalAM anubhAgAvyavasAyasthAnA tathA tenI saMkhyAvRddhi sarva prakRtinA anubhAgAdhyavasAyonI anukRSTinuM varNana. sthiti prasthAna prajA. (8AAre ) sthitisthAnarUpaNuA. jIvAmAM sthisthAnA alpabahuSa. vizuddhisthAnA tathA sthiA dhanu' pramANu. karmInI utkRSTa sthiti tathA khAdhA. niSeka prarUpaNA akhAdhAkaka prarUpaNA. 10 sthAnanuM apamahatva. sthita dhAsthyava. sthAna prarUpA. pragaNanA prarUpaNA (=pratisthitibaMdha keTalA sthitya 63. ... 0.0 ... ... vyavasAya ) anukRSTi. prakRti samudAhAra (sthitiyAmAM avyavasabuddhi).... jIva samudAhAra (dhruvadhinA sthitimadha tathA 2sAdha samaye parAvartamAna prakRtiyAnA rasaana nuM svarUpa. ) saMkramakaraNa. *** 01. ... www ... 600 ... 140 .. ".. ane ... ... ".. ... 948 - ... salezasthAnana ... ... ... ... ... ... 420 ... ... svarUpa.... ... ... mAhanIyane sthiskrama sAdhAddhi sahita ... 800 ... 242 ... 640 ww sakramanuM lakSaNa-apavAdaviAdha-niyama. pratijJamamAM sAdi anAdi prA. mehanIyatA sakrama patadnadma vidhi nAmakarmonA sakrama patazrcata vidhi. mpittilakramanu vizeSa lakSaNu. utkRSTa sthisa kramanuM pramANu ne prasa'ge adhAkRSTAdi 9.8 ... ... ... ... ... 869 049 230 ... 207 20 257 257 250 261 261 284 287 25 294 254 290 200 30. 1 317 thI 48 317 324 329 363 398 201 38, Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 44 382 sarva prakRtinA sthi0 saMkramasvAmi. . anumAna (bheda-vizeSalakSaNa sahita) 3619 401 utkRSTAnubhAgasaMkrama prarUpaNa jaghanyAnubhAgasaMkramaprakSaNa. . . 402 sAdi anAdi prarUpaNa. * 403 anubhAgarakama svAmitva. * * pariNAma (uThalanA-naividhyAta-guNasaMkrama-thApravRtasvibuka-sahita.) " 416 435 pradezasaMkramamAM sAdi anAdi prarUpaNa. guNitakamAM jIvanuM svarUpa 437 utkRSTa pradezasaMkrama svAmitva prarU. kSapitakamaza chavanuM svarUpa... jadhapradezasakrama svAmitva. * * * 45 vAraMvAra i. ke . . . 469thI jIranAra - - - - 47 thI ja pariNAnAM lakSaNa-bhedane sAdi anAdi praNa. * * * * 47: ' ekeka prakRti udIraNasavAmi.. ... . 501 pratyudIraNAsthAne ane kayA guNasthAna tathA jIvabhedomAM kayAM udIsthAna ? (prakRsudIraNa sthAnanA svAmi ) te bhAgA sahita... .. ritikArI ( lakSaNabheda-sAdi anAdi prarUpaNA ) . . . . ahAda (=udIraNA ayogya ane udIraNa cogya sthiti) prasaMge udayabadhekRSTAdi (svAmitapUrvaka) ", anumAna karIza. " . . . , * * * paka, nAnAtakaphapaNA - - - - 57 vipAka vizeSatA (vipAkarUpaNa. ) .. " , 12 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 605 un pratyaya prarUpaNuM ?' 574 sAdi anAdi prarUpaNA .. 57. anubhAgAdIrasvAmi. 581 kolI ( sAMdyAdisvAmitva saha) * 595 vaparAya . * * * * 605 thI 681 racA pAvakapa (karaNakta upazamanA paddhati-karaNanuM svarUpa sthitighAtAdisvarUpa .. jAtivAda pAmavA (aviratAdi svarUpa) 628 anaMtAnuMbaMdhinI visAjanA. . ** 633 darzanamehakSapaNA vidhi. . . 635 darzanamohanIyatrike pazamanA bAda zuM kare ? te (=upazamazreNinI vidhi.) * * 640 lopamana * .. *** . 67ya niti thALa. . . - dizAjanA rajI. .darathI 28 - 62thI 683 44 prakaraNa (prakRti udaya-sthiti udaya-anubhAga udaya) * * * * 684 pradezadaye sAdyAdi prarU * * * pradezadayavAmitva (11 guNazreNipUrvaka.) 691 710-thI 775 ttirA ( sAdyAdi prarU0 sahita . 710. eka prakRti sattA svAmitva... .. 711 prakRtisthAna sattA prarU0 . . sthitisara (sAdhAdi prara0 ) - svisattA svAmitva. '725 sthibheda prarUpaNa. * * * zakumArari. * * 687 716. 723 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 775 anubhAga sattAda jhA ( hatoddhatikAdi varNana sAda ) - - - bAran sAvAdisvAmitva sattAspardhaka pUrvaka.) * cikArakRti upasaMhAra ... * TIkAkArakRta upasaMhAra. . 737 769 74 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthApanAonI anukramaNikA. 8 136 12 baMdhanakaraNe. vibheda sthApanA. ... . chavabhede yogA5bahuvanI sthApanA. . gisthAnanA 12 vibhAganA maMtra. * dhogasthitinI dhAkRti ." cagasthAnanA 11 vibhAganA alpabahuvanI kamarakAkRti. * * * vizeSAvAyakAtapulavaNakama. karmaprakRtyata pukalavaraNAne yaa. prakRtimAM kadalavibhAgane yaMtra, jasthAnanI aMkasthApanA , anubhAgavanI AkRti. , anubaMdhasthAnI vibhAga sthApanA anuvibhAgAhapabahuvanI DamarakAkRti. Ajeyuma (4) nI aMkasthApanAM anDarasthAnanI sthApanA * * niratarasthAnanI sthApanA. . anukRSTinI samAta sthApanA * * anukRSTinI aMkasthApanA. - * * 237, anurAtatramakatAnI aMkasthApanA. ... sarva jIva sthisthAna ane saMkalezasthAno ya. * * 20 uttara prakRtinA bidha ne zabApAne ya sarva jIvale jadhanyavRSTa sthi. baMdhanA alpabahu vane yava, ja ... wdhAdi 10 abaja ra9ra 14 15 212 24 uma Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghuvabadhinA rasabaMdhamAM zubhAzubharasabaMdha . jIvapariNAmAnusAre rasabaMdha..sthitibaMdha. .. prakRtinA rasayavadhyathI sthitisthAnAdikanA alpa bahuta ya. * * 313 saMkrama karaNe. mehanIyanA saMkrama pataphacahane yatra. - - 350 mehanIyanA patayahamAM saMkramasthAnanI saMkalpanA 358 udIraNA karaNe, chavabhedomAM udIsthAno ane bhAMgAnI sakalanA. pa39 upazamanA karaNe: yathA pra. apUrvaka adhyavanA viSama catura kSetranI , AkRti - * * * * 611 anivRttikaraNa dhyavaranI muktAvali. ... . yathApravRttAdhyavasAyamAM jAtkRSTa vizuddhinI aMka sthApanA. .. * * virati saMbadhi 3 padanA 8 bhAMgA upazamaNi anukrama. saMkSipta* * kSapakazreNi anukrama, saMkSipta " vALe. " banyAnakALe bahalikanA saMkramanI sthApanA 755 61 614 629 273 674 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shuddhiptrkm| sucanA. 434 pAne 11 thI 14 lITInI skuTanoTamAM sibukasakrame saMkramatI prakRti paraprakRtine vyapadeza nathI pAmatI ema kahyuM che te tema nathI, kAraNa ke paMcasaMgrahamAM paraprakRti thavA pAme ema vAMcavAmAM AvyuM che. ' 19 pAne pAnakanA AMkaDAone ane je 2% chapAye che te presa TreSathI che mATe te sthAne (zanya ) jANavuM 105 pAne 44444444=124 e rIte rAzi abhyAsa karyo che. paNa te zAstrIya paddhati nathI. zAstrIya paddhatie te 444444256 e rIte rAziabhyAsa thAya che paNa tyAMnA gaNitamAM taphAvata nathI. bIjI azuddhi zuddhinI samaja A nIce ApelA zahipatrathI jANavI. pRSTha lITI azuddham zuddham (prastA) 1 kaye 4 sIdanti sIdanti 7 ti 24 vi " 17 ja 2 (anardharApanidhA praha pachI) paraMparapanidhA prara 16 parUpaNa prarUpaNa - 4 thA naMbaranI sphaTaneTa nathI te have dhyAnamAM nathI. spaSTa vAkRti ne DamarUkAkRtinA mApa upara AdhAra na rAkhatAM AkAra mAtra jANa, vidha paesa Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddham 4ja zAharaNa 14 2 - Dha = 0 2 - - 112 114 114 14 122 alparane alpasarkane AhAraNuM ugvAla " ; ucchavAsa atimavargaNAgata sarvavargaNagata gujai guNaNipphaNNa vagaNAo vargaNuo aMtaraThANai * aMtaraThANA avadhika savaoNdhika praveza , pradeza yugalarUpane yugalarUpa ane dakSikathI likathI 12 svapratyayataH 22 mithyAvita mithyAtvIne pAmatA pAmatAM 6 grahaNa grahaNa 3 sthAne sthAne 17 kahevI kahevAM 10. kalpanAo kalpanAo 18 anunAga anubhAga 25 - 21 18 SasthAnaka vasthAnaka 12 - 132 134 1da 170 171 172 172 172 173 pUrvalI 1-4 4 25 6 astana adharmAna pUvalI kaMDakavargadayAdhikakaDaka kaMDakavadayAdhika aghasIna ' adharastana ananabhAgA anaMtabhAzAkaMkaNupramANu kaDakamANa. spardhakepekSAe spardhakApekSAe anyaNa . anyathA - 14 174 17. 15 24 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 3 302 rUpara 373 20 395 37 231 232 232 kara 272 ja 285 285 293 308 33 Re 190 203 20 206 20 207 210 10 212 220 230 pRSTha - 11 1 chellI 11 13 10 gAthA 27 chellI 15 5 27 9 8 : sH gyy: 99 . 15 15 hITI- acuma 16 tA 27 aMtarALamAMnA dhR tA 7 biiyarsa . abudi 18 anukRSTanI 13 * 20 91 1 -02 chellI lITImAM . pagaiNaM noya na ki uta kaDhI nArakajIvanAM dhruva tiyagAnupUrvI trasanAmana niSekALa adya saptamAMsa visesahANa samayAM sayayAnI anAMtara sthAvara (a) uvvaTiyA prakRtiyAnI tAsa anukramasaMkrama zuddham "tA aMtarAlamAMnA vatA pagaI narakAyu taraki udyota biiyassa aNukaThThI anukRSTinI aNukaThThI nArakajIvanA pU * tiya gAnupUrvI trasanAmanA nijekakALa adhaprArabha sasamAMtha visesahINaM ' samayamAM samayAnI anantara 27 te 2 " adhika vAMcavuM. ubvaTTiyA prakRtiyAnA tAsiM anubhAga saMkrama Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha 409 42 424 434 34 435 441 448 454 457 474 44 viSama 44 lITI . azuddham gAthA vA dhAyaha 3 dhAine baMdhAIne, 15 guNasthAvata guNasthAnavatI 1 ( tatrakRti rU5) ( para prakRti rUpe ). 11 thI 14 lITImAM bhAvArtha palaTAyo che mATe sUcanA vAMce 1 saMkramakaraNanA pradezasaMkramanA 15 viSaya 3 prAdhya prAyogya cauruvasamitta cauruvasamittu pRSTha naMbara 5 457 15 attamuddata antarmuhUrta jadhanyAabAdhAtIsthAnI abAdhAtIsthApanAnI ApavartanA apavartanA aitthavaNa aitthavaNA badhAvaliyA baMdhAvaliyA unvaTe uSNu uNa hInara hIna 11 samayAdhika1 samayAdhika 21 vajIne vajIne baMdhacitinI baMdhyasthitinI daMcanha paMcanha yopa doha tanukiTTi taNukiTTi sUkSmasarAyI sUkSmaparAthI gatimAM gatimAM 21 paryAtpA paryAptA zarIraSALA zarIravALA 22 vacharSa0. varSa 489 482 422 485 486 486 44 45 gAthA 48 501 52 500 pa02 502 510 para. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha 536 lITI azuddham * , cala, 536 536 537 para 13. gRNa 13. guNASyAne * udI zIkha , guNasthAne udIraNa gAza mate 543 544 15 2 545 mATe dissae kaLaNa baMdha avAdi dhuvAdhava titinI saMpappA anya sAdhaka papada 565 lakSaNa badha ! ' anAdi dhruvAdhruvaM tigugatinI 11 pa72 'saMpappa pa73 anyatra Adhaka - 576 576 'pa76 * = 2 AdA-7 agurU dA7 cirasma, pa76 576 pa76 dugacatuSka adhivAMcavuM) 576 puvvuttA 17 puvutta punkhuzA 17-18 A pUrve kahelI tirthagu manuSyathI vyatirikta prakR tinI e vAkyane badale pUrve kahelI prakRtinI paNa tiryamanuSyathI vyatirita " e vAkya vAMcavuM 6 samyakatvamehanIyanI samyakatvAhanIyanI gAthA" paNa nAussaya Aussaya 588 - 593, 594 16 ro palpa . haraLi 17. . anukuTa Adeza durabhi, . 603 - ka anuSTa Adeza' .. taijasa 7 (adhika vAMcavuM Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 608 64 64 614 zuddham vizuddhi 92 mAM 92 ( na joIe ) 100 nI u0 a, anya TIkArya udahINa - doDha pratipane 16. 617 640 642 671, lITI azuddham 24 , vizuddha 9. 91 mA 10 2 13 100nIuathI. 13., anya - 1, , TIkAyaH 11 DaDINa 3 , dAda 8 . patipatna 11 kAraNe 4. pavibhatA 17 saMkamaNaI 19 pAka sakamaNe adhava 10 - nihAdugassa mAsasaM eUNu payoti 20 - - 2 . aTTaya nimita 625 karaNe 65 65 682 682 689 ka ka 703 706. 17 709 721 72 725 pR 725 ka aa pavibhattA saMkamaNAI guNasedi saMkamaNe adhruva nihAdugassa mahasama NAUNu paryApta " udayaprakaraNasya aThThaya nimittaka As25 , ke upaghAta (adhika vAMcavuM) nidrA 5 saMjavalabhasaMjavaja. samyanI tathA "suyasamattassa rasadhAta ) 7. nidrA saMjave -lobha saMjava0:suysmmttss sAdhAta 74 734 76 768 24 : - , tathA 759 upanya sthitiyAM sthitimAM Page #37 -------------------------------------------------------------------------- Page #38 -------------------------------------------------------------------------- Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zivazarmAcArya kRta karmaprakRtimULa tathA zrI malayagiri kRta karmaprakRti TIkArnu mASAMtara, .. zrI vItarAgAya namaH TIkAkAra zrI malayagirijI kRta maMgalAcaraNAdi. . praNamya kamadrumacakranemi, namatsurAdhIzamariSTanemim / karmaprakRtyAH kiyatAM padAnAM, sukhAyavavodhAya karomi TIkAm // arthakarmarUpa vRkSanA samUhane viccheda (vinAza) karavAmAM cakadhAra (sudarzanAdi cakranI dhAra) samAna ane i paNa jene namaskAra kare che evA zrI ariSTanemi bhagavane namaskAra karIne sukhapUrvaka jJAna thavAne arthe karmaprakRti graMthane keTalAka padenI vizeSa vyAkhyA karuM chuM. ayaM guNaJcUrNikRtaH samagro, yadasmadAdi vedatIha kiMcit / ' upAdhizaMparkavazAdvizeSo, loke'pi dRSTaH sphaTikopalasya / 1 zrI malayagirijI mahArAje zrI neminAtha bhagavatanI stuti karI tenuM kAraNa e che ke je gAmamAM TIkA ' racI te gAmamAM zrI neminAtha bhagavaMtanuM mukhya jInAlaya hovuM joIe, kAraNa ke racanA sthAnamAM rahelA bhagavatanI stuti (maMgalAcaraNa) ghaNe sthaLe daSTigocara thAya che.. - - - - - - Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa artha A prakaraNanA saMbaMdhamAM huM athavA bIjA AcAryo je kaMIka artha kahe che te A sarvaguNa zrI cUrNikAra mahArAjane ja che( arthAt A TIkA pUrvaracita karmaprakRti cUNine anusAra racuM chuM.) upAdhi saMbadhanA vaza thakI lekamAM paNa sphaTika maNi vizeSatA vALe dekhAya che (arthAt mArAmAM TIkAryuM kathanarUpa je vizeSatA prApta thaI che te zrI cUrNikAra kathita artharUpa guNanApakSe vicitra varNa sUtranA-saMbaMdhathI ja) atre ziSTa purUSe kaI paNa kAryane viSe pravartamAna thatAM iSTa devatAne namaskAra karavA pUrvaka ja pravarte che ane A AcArya ziSTa nathI ema nathI (arthAt A AcArya ziSTha purUSa ja che) te kAraNe ziSTa purUSanA siddhAMtanuM paripAlana karavAne arthe (arthAta ziSTa purUSae kaI paNa kAryamAM pravartatA pahelAM ISTadevane namaraskAra karavA rUpa maMgalAcaraNa avazya karavuM joIe e niyama pALavAne arthe) tathA kalyANakArI kA ghaNA viddhavALAM hoya cheyataH ' ' zreyAMti nA vini, mavaMti mAtApiI azreyasi pravRttAnA, kApi yAnti vinAyakAH // atha-mahApurUSane paNa zreya kAryomAM ghaNuM vigho thAya che ane aoya kAryamAM pravartamAna thayelA purUSanA vinAyaka (vizvakartA devagaNa) kayAMya paNa cAlyA jAya che. ane A prakaraNa samyaga jJAnane hetubhUta hovAthI zrecarUpa che mATe A kalyANakArI kAryamAM vina na thAya te kAraNe viddhakartA devagaNanI zAMtine arthe ja ISTadevane namaskAra karavAnI jarUra che 1 zrI karmaprakRti graMthanI cUNi paNa che. 2 vina utpanna karavuM ane vinAza kare e be kAryamAM je devagaNanuM svAmitvapaNuM varte che, te devagaNa vinAyaka kahevAya che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " : karmaprakati. tathA buddhimAna purUSa prajanAdi vinA kaI paNa kAryane viSe pravartatA nathI mATe vicArazIla purUSanI A kAryamAM pravRtti thAya tevA hetue prathama prajanAdikane pratipAdana karatAM A AcArya A pramANe kahe che. (arthAt vakSyamANa gAthAvaDe prajanAdi kahevAya che.) A gAthAnA mULa graMthakAra maMgalAcaraNa tathA abhidheya viSayanuM pratipAdana kare che. mULagAthA 1lI siddhaM siddhatthasuyaM, vaidiya niddhoysbkmmmlN| kammagassakaraNaha, mudaya saMtANi vocchAmi // 1 // gAthAtha-siddhipadane pAmelA ane sarva karmarUpI maLane dUra karyo che jemaNe evA zrI siddhArtha rAjAnA putrane (zrI mahAvIra svAmIne) namaskAra karIne, Akarmano ATharaNuudaya ane sattAM e traNa vastu (viSaya) kahIza. TIkAtha-A gAthAnA pUrvArdhamAM ISTa devatAne namaskAra karyo che. ane uttarArdhamAM prajanAdi darzAvela che. tyAM pUrve bAMdheluM evuM ATha prakAranuM karma jeNe bhasmIbhUta karyuM che te hiM kahevAya che. ahiM li e padanI niSpatti (zabdasiddhi) pRSAdarAdi zabdanA sarakhI che. jema cattane AdivarNa Dyune lInsine AdivarNa vI e be malIne ghaNI =jemAM bolatA chatA bese che. tene e zabda thae tema lisa (bAMdheluM)ne AdivarNa tti ane vArta (=bhasmIbhUta karela) ne AdivaNuM chuM e che malIne sidhu thaI anya niyamathI siddha e zabda thaye te siddhane vaMdana karIne-ahiM vica=vAdIne e kriyAne saMbaMdha che - 1 uttarArdhamAM vyaktapaNe prajanAde darzAvela nathI paraMtu athoma ttithI ja TIkAkAra kathita prajanAdi grahaNa karavA gya che. - Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. rakAra ke have "siddha evA vizeSaNathI je vaMdanA karI te siddha te vidyAsiddha maMtrasiddha, rasasiddha, vigere aneka prakAranA nAmasiddha hoya che. kAraNa ke vidyAsiddhAdi purUSe lekane viSe siddha evA nAmathIja prasiddha che, mATe tenA nAma siddhone vedanA na thAya tevA hetuthI yukta arthane (siddha padanA yathArtha ane sUcavanAra evuM bIju vizeSaNa kahe che. niddhoyasabakammamalaMnidhauta sarva karma malaM mA vAdhyamA niauta padamAM ni e upasarga pada rita eTale atyaMta athavA apunarbhAva (punaH utpanna na thAya) vAcaka che. mATe ni eTale punaH utpanna na thAya tevI rIte samyagadarzana jJAna cAritra 'taparUpa lanA prabhAva va Na eTale ATha prakAranA kArya maMtra kamarUpI malane (jIvane malIna karavAmAM heturUpa hevAthI ATha karmane mala rUpa kahela che te malane) dUra karela che jeNe te niti varSa mA kahevAya. A vizeSaNa vaDe AtmA anAdikALane zuddhaja che tethI AtmAne karma lAgatAM nathI evA prakAranA sAMkhya matanA pravAda pratye paNa AkSepa tathA tene niSedha thayela jANu. - athavA hi e vizeSya ane sitha e vizeSaNa tarIke grahaNa karIe to vi=siddha thayuM che azu=projana jenAthI (saMsAra samudrathI nistAra pamADela hevAthI) evuM suzrutajJAna jene hatuM te siddhane (vaviza ItizeSaH)-A vizeSaNa vaDe saMsAra samudrathI tAravAmAM zrutajJAnanuM saMpUrNa sAmartha darzAvyuM-athavA siddhArtha =siddha thayelAM cheprajana jemanAM (mokSa prApti thavAthI) evA putravat gaNadharAdi ziSya jene hatA te zrI siddhArthasuta zrI mahAvIrasvAmI ke je siddhapadane pAmyA che tene (vaMdira Iti adhyAhAra) A arthavaDe zrI bhagavaMtanI saMtati (ziSyaparivAra) paNa mahA phalAtizayavALI hatI ema nivedana karyuM che. A kAraNuthIja bhagavAna buddhivaMta purUSane praNAma karavA ceya cheevA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaprikRti prakAranA zrI vIrabhagavaMtane vadanArUpa maMgalAcaraNa karIne zuM karavAnuM che, te kahe che ke saMkemAdikanA kAraNabhUta AzkaraNa tathA udaya ane sattA e traNa vastunuM pratipAdana karIza, tyAM jJAnAvaraNa, darzana nAvaraNa, vedanIya, temanIya, AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya e ATha karma che e ATha karmanuM svarUpa anyatra paMcasaMgrahAdi graMthAmAM vistArathI kaheluM che. mATe atre punaH vistAra nahi karAya, kevala te thethIja jANavA cogya che.. te karmanA badhA saMkramAdikanA kAraNarUpa vIrya vizeSarUpa je ATharaNa te karaNASTaka * tathAthAyogya sthiti sahita baMdhAyelA evA karmapurAlenA abAdhAkAlanA kSaya vaDe athavA apavartanAdikaraNa vizeSathI udayasamayane prApta thatAM je anubhava thAya te udaya. : tathA e samAdike karIne prApta thayA che AtmalAbha te jene evAM teja karmayulene nirjarA ane saMkakRta svarUpa vinAzane abhAva hete chate je sadabhAva te sattA atra karaNASTaka, udaya, ane sattA e traNa abhidheya che. tathA tenuM je jJAna te chetAonuM (vAcakavarganuM) anaMtara prayojana che punaH paropakRti (pApakAra) e graMthakartA AcAryanuM anatara prayojana che. tathA zrotAvarga ane AcArya e bannenuM ekSaprApti e patharaprajana che. sabaMdha te upApeya rUpa che te A 1 svasvabaMdha gya. 2 vata tata karma svarUpa lAbha. * 3 bhAvArtha e che ke baMdhAyelI evI kaMIpaNa karma prakRtI jyAM sudhI nijare nahi athavA saMkramakaraNa vaDe anya pakRtirUpe pariName nahi tyAM sudhI te prakRtinI sattA kahevAya-baLamAna samayathI nirjarA athavA prakRtya taranayana saMkrama samaya sudhInA sarva samayamAM te prakRtinI sattA kahevAya, 4 zIza lAbha. 5 atyaphala. . . . ! Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pha baMdhanakaraNa. pramANe vacana rUpane prApta thayeluM je A prakaraNa te upAya che ane A prakaraNanu je jJAna te upeya che. iti anu. dha. have jevA uddeza tevA nirdeza e nyAyathI ATha karaNanu" svarUpa kahe che. 1 mULa gAthA 2 jI. t baMdhaNa saMkamaNu NAya avavaTTaNA udIraNayA / uvasAmaNA nihattI, nikAyaNA ca ti karaNAI // 2 // gAthAtha--ma dhanakaraNa, samaNukaraNa, uddetta nAkaraNa, apavanAkaraNa, udIraNAkarajI, upazAmanAkaraNa, niSattikaraNa, nikAcanAkaraNu e AThe'ja karaNa che, TIkA :- --atra gAthAnA aMtamAM jaLa zabda kahelI hAvAthI adhanAdi A padane samAnAdhikaraNa paNa hAvAthI jvaLa e zabda adhanAdi pratyeka padanI sAthe sayukta karavA te e rIte dhana karaNa, sakramakaraNa ityAdi . 1: 1 adhikArI, viSaya, sabadha ne prayAjana e cAra anubaMdhamAM ane atre adhikAri vinA 3 anubaMdhanI vivakSA TIkAkAra mahArAje karI che tyAM caturtha adhikArI anuSaMdhamAM, ka prakRti prakaraNanA jIjJAsu chavA adhikArI jANavA. iti anuadha catuSTaya. " 2 je kramathI padArtho pratipAdana karavAnuM kahyuM haiAya te krame ja paTTAthanuM pratipAdana karavuM tenuM nAma " jevA uddeza tenA nirdeza " kahevAya che athavA sAmAnyataH nAma mAtra kathana che te uddeza te vizeSa kathana te nirdeza. sAmAnyAniyAnA prathamamuddeza. vAstavaiva vizemidhAna pAnirdezaH prati vizeSAvazyake sAmAyakaddAra thana prasaMge. 3 karNu e zabdarUpa AdhAranA adhanAdi AThe pada Adheya hAvAthI. 4 sarvatra, sumarA, evA pATha che, paraMtu A sthaLe saMma vALa evA pATha paNa samAnA vAcaka che. . Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'che. have e AThakaraNanA prathama saMbaMdhamAM baMdhAdikane artha kahe che. badha--jIva pradezonI sAthe karma pudgalene halaka vyAsaagnivat je paraspara saMbadha thave te badha. sakama-anya karmarUpe rahela prakRti, sthiti, rasa ane pradezane anya karmarUpe pariNAvavA te sama. udvartanA-karmanA sthiti-rasamAM vRddhi karavI te udvartana apavartatA karmanA sthiti rasane alpa karavA te apavatanA. udIraNa-udayakAlane nahi prApta thayela karma pudagalone "udayAvalikAmAM praveza thave te udIraNA. upazAmanA-udaya, udIraNA, niyatine vikAcanA e cAra karaNa na pravatI zake evI avasthAmAM karmane sthApavuM te upazAmanA. niyati-udanA ne ayavartanA sivAyanAM 6 karaNa na pravatI zake evI avasthAmAM kamane sthApavu te nidhatti. nikAcanA-AThakaraNamAMthI kaI paNa kaNa na pravati zake evI avasthAmAM karmane sthApavuM te nikAcanA. e pUrvokta svarUpavALA bahe--sakramAdikanA kAraNabhUta che 1 baMdhanAdi karaNathI thatAM kAya-baMdha e kArya che ne baMdhana e kAraNa che e pramANe ATha sthAnake jANavuM. 2 udaya e karaNa nathI, mATe karaNuM pada samAnAdhakaraNava udIrazudi 3 zabdane che. 3 apUrvakaraNa guNasthAne je nikAcita karma karaNasAdhya che te tathA vigha nikAcanA vyavasAyabaddha karma jANavuM. A vyAkhyA zrI adhyAtma mata parIkSAmAM pragaTa che. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, jIva vIrya vize te bandhana, saMkramaNa ItyAdi kahevAya che ( tathA prakAranI vyutpatti hovAthI te A pramANe - badhanakaraNuM-je vIrya vizeSa vaDe karIne ATha prakAranuM karma baMdhAya te. * samaNukaraNa-je vIrya vizeSa vaDe anya prakAdi catuSka ne anya prakRtyAdicatuSTha rUpe pariNumAvAya te. - ' uddhanAkaraNa- vIrya vizeSa rUpa pariNati vaDe karIne karmanA sthitirasamAM vRddhi pamADAya te. apavarNanAkaraNa -je vIrya vizeSa pariNati vaDe karmane sthiti-rasa alpa karAya te. . . udIraNakaraNa-je vIryavizeSapariNativaDe udayakAlane nahi prApta thayelA dalikane udIrAya-uMdayAvalikAmAM praveza karavA te. * upazAmanA-je vIryavizeSapariNativaDe karma uya, udIraNuM, nidhati ane nikAcanAkaraNane asAdhya (agya) thAya te, 'nidhari-je viye vizeSa pariNativaDe karma udvartanA-apavartanA sivAyanAM 6 karaNane agya karAya te (pRSAdarAdi gaNune hovAthI niyati e zabda niSpana thaye che). , , nikAcanA-nivAranA e zabdamAM vastra dhAtu baMdhana arthamAM che. te ni upasarga nitarAma=atyaMta vAcaka che mATe tathA vidha saMkilaSTa adhyavasAyamAM pariNamelA jIvane karma je svayameva atigADha bane pAme che (ahiM sudhImAM nivAratha rUpa bane che ne e rUpathI niAranA e zabda banatuM nathI paNa vitA ane che mATe nigAra zabda banAvavAne arthe preraka karmaNIrUpa karavAne kahe che) ne tathA vidha anukULatAvaDa (adhyavasAya pravRttirUpa zabda eka vAra prajA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka prakRti. anukUlatAvaTa sahita hAvAthI jIvaja temAM pratye chate prayojyApAreniga e zrI. malayagiriSkRta zabdAnuzAsananA chaThThA adhyAyana' pAMcamuM sUtra lAgatAM niyate je vIya vizeSa pariNatie karIne jIvavaDe kama avazya lAgyapaNe byavasthapAya te nAcanA ( atre niSThA"Ne parathI niSinA zabda thayo jANavA.) wwwwwwwww athavA dhana athamAM pravatatA ca dhAtu cAraddhi gaNunA paNu che. ( mATe 10 mAgaNunA zayandvavat kamaNi prayAga bina pratyaya lagAyA vinA paNa khanI zake. ) mATe je vIya vizeSa pariNativake kama avazya bhAgyapaNe aMdhAya te jIvavIya piitanuM nAma nikAcanA che. gAthAmAM cakAra samuccaya atha mAM che, netti e yuddha samApti sUcaka che arthAt eTalAM ja karaNa che paNa adhika nathI. AkarA jItanA vIya vizeSarUpa che. mATe prathama vInI prarUpaNA kare che. mULa gAthA 3 jI. viriyaMtarAya desa, rakaraNa sabarakaeNa jA lgii| abhisaMdhija miyaraM vA, tatto viriyaM salesassa Dha n gAthAtha:-vIryoM tazaya kA~nA dezazayathI athavA sa sUcathI vIca labdhi utpanna thAya che. temAM paNa salekSya jIvanI vIca labdhi abhisadhija ne abhisadhija ema e prakAranI hAya che. TIkA-jIvane nIrmAMtarAyakamanA dezakSaya athavA sAcavaDhera vIyalabdhi utpanna thAya che. tyAM kSAyeApazamika vIya chavastha jIvAne hAya che ane kSAyikIya kevalIne hoya che tathA te nI labdhithI upajatu vIya' salekSyajIvana' ane alezyajIvane 1 kSayeApaNasa. 2 kSAvikabhAva 3 sarvanuM 4 sarvajJa. 5 cha laiyAmAMnI kASTha pazu kezyAvALA jIvane. 6 laizyA rahIta jIvate 2 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. - - paNa hoya che. A sthAne mAtra salezya vIryane adhikAra hovAthI te ja'varNavAya che. sidhicivA sattA vicei tAraka tethI te kSayika ne kSAropathamika vardhalabdhimAMthI salezya chaSanuM vIrya abhisaMdhija -ne anabhisadhija ema be be prakAranuM hoya che. vIya 1 saMzya alezya kSAyika kevalI-siddha) 'kSacoparA ' (Adhasthane kSArthika (a (sAgakevalIne) abhisaMe analisa abhisaMdhija analisaM. (Iri vIrya bheTa sthApanA.) * temAM je buddhipUrvaka dhAvanAra valsanAdi kriyAmAM joDAya te alisadhija vIrya ane IcchA pravRttinA abhAve paNa je vIrya niyAmAM joDAyeluM hoya te anabhisaMdhija vIrya kahevAya, je hukta AhArane dhAtu mala rUpe pariNumAvavAmAM athavA ekendriyAdi asa ichanI tat tat kriyAmAM kAraNabhUta je vIrya te analisabrija vIrya che. A abhisaMdhija athavA anabhisaMdhija , 1 kAryabhede athavA svAmi bhede vIryanA bheda haiya che. temA kAryabheda karIne bhedavALuM vIrya eka jIvane eka samayamAM aneka prakAranuM hoya che. ne ravAmibhede bhedavALuM vIrya eka jIvane eka samayamAM eka prakAranuM hoya che je aneka chavanI apekSAe aneka prakAranuM hoya che. je doDavuM, vaLagavuM vagere, 8 khAdhelA. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmayakRti, - ra vIrya avazya yathAyogya sUlamabAdara parinda rU5 kiyA sahita che, je yoga kahevAya che te paNa eja vIrya che-A vIryanI ekAWvAcaka nAma A pramANe che. jogo piriyaM thAmo, ucchAha parikamo tahA cihaa| sarI sArca niya, bopala hati pachAyA * artha -coga, vIrya, sthAma (maLa), utsAha, parAmi tathA ceSTA, zakti, sAmarthya, e ATha coganA paryAya zabda che. have A roganuM ja pariNAmodi hetuparNa, bheda ane jIva pradezamAM viSamapaNe rahevAnuM kAraNa e traNa vastune pratipAdana karavAnI IcchAvALA AcArya A pramANe kahe che. mULa gAthA 4 thI. pariNAmA laMbaNa gahaNa,sAhaNaM teNa lkhnaamtig| kajAbbhAsannonna-ppavesavisamIkayapavesaM // 4 // gAthAtha-pariNAma, Alamana ne grahaNa e traNa kriyAmAM sAdhanarUpa (hetarapa) ane te kAraNe managa, cenaga ne kAya. e traNa nAmane prApta karela che jeNe, tathA kAryAbhyAsa ane jIvapradezanA a nya praveza vaDe karIne viSama karyAM che, jIva thaze jeNe e (traNa vizeSaNa vALA) ega che. TIkAtha-pariNamana=pariNAma pamADavuM te pariNAma, avalaMbana karAya te AlaMbana ane grahaNa karavuM te grahaNa e traNenuM sAdhana (jenA vaDe sadhAya te sAdhana e vyutpatti te pega evA nAmavALuM vIrya vizeSa ja che. te A pramANe , lava svasAmathanusAra, 2 pravRttirUpa, 7 sabhya vIrya ja athavA paripajAmavIrya ja, Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 badhanakaraNa, - te coga saMjJaka vIrya vizeSa vaDe dArikAdi deha prAgya yulene prathama graheNa kare che grahaNa karIne dArikAdi deharUpe pariNumAve che. tathA uzvAsa, bhASA ne mogya pulene prathama grahaNa kare che, grahaNa karIne uzvAsAdi rUpapaNe pariNumAve che, pariNamAvIne tene visarjana karavAmAM (choDavAmAM) hetubhUta sAmarthya vizeSane utpanna karavAne arthe te uzvAsAdi pulene avalaMbe che, jema madazaktivALe keIka purUSa nagaramAM paribhramaNa karavAne arthe yaSTikAnuM AlaMbana le che (tema uzvAsAdi punA nisarga mATe AlaMbana rUpa prayatnanI avazya jarUra che) tyAra pachI te uzvAsAdi pulonA AlaMbanathI utpanna thayelA sAmarthya vaDe te te uzvAsAdi pudane visarje che. ( tyAga kare che) mATe pariNAma, Alabana ne grahaNa e traNamAM ega rUpa vIrya e ja hetu-sAdhana che. (iti pariNumAdi hetatA). , 1 A daSNAtane upanaya A pramANe che -jema maMda zaktivALo purUSa prathama lAkaDIne Teke kare ne te TekAthI utpanna thayelA sAmartha vaDe maga upADI AgaLa pagaluM bhare e rIte vAraMvAra lAkaDIne Teke Teke AgaLa AgaLa pagalA bharato jAya. tema uzvAsa mugalane vAraMvAra avalaMbana karI visarjana kare. e avalaMbanarUpa prayatnathI ja visarjana zakti prApta thAya che. athavA bilADI jema zIkA tarapha kudakA mAravAne prathama je aga sakAca kare che, te aMga saMcarUpa prayatnathI prApta thayelA sAmarthya vaDe ja zIkA tarapha kudako mAravAnI zakti pedA thAya che. atre bilADIne jema aga saMkoca e AlaMbana che, tema uzvAsAdi pudagalone visarjana karavAmA tathavidha prayatna rUpa AlaMbana avazya hoya che. (Iti paMcasagrahepi). athavA paNuchapara caDhAveluM bANuM AgaLa pheMkavAne mATe jema prathama pAchaLa kheMcavuM paDe che ne e pazcAttAkarSaNarUpa prayatnathI ja jema bANamAM je agragamana rUpa zakti pedA thAya che tema ja uzvAsAdi visarjanamAM jANavuM 2 dehe pudagalone uzvAsAvita visarjanane abhAva hovAthI grahaNane Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, 13 - - - - - - - - - - - - - - e pramANe mana vacana ne kAyAnA avaSTabhathI utpanna thayelA te cogasazaka vIrya vaDe ginAM manayega, vacanaga, ne kAga e traNa nAma niSpanna thayelA che tyAM karaNabhUta evA mana vaDe je coga pravarte te manega, vacana vaDe je pega pravate te vacana yoga ane kAyAvaDe je vega pravarte te kAyAga. (Iti bhedA ) - e pUrvokta kathana te e pramANe saMbhave, paraMtu jIvanA sarva pradezamAM kSApazamikyAdi labdhi tulya hete paNa ekaja jIvanA keTalAka pradezamAM adhika, keTalAeka pradezomAM hIna ne keTalAeka pradezamAM hInatara e pramANe vIryanuM viSamapaNuM upalabdha thAya che tenuM zuM kAraNa? te kahe che. AtmA je padArtha pratye ceSTA kare te padArthane kArya kahe che te kAryanuM (padArthanuM) abhyAsa eTale najIkapaNu tathA jIvanA sarva pradezane paraspara praveza eTale zrakhalAvavava paraspara je saMbadhi vizeSa, e be kAraNathI je jIvavIryavaDe Atmapradeza viSama thayelA che eTale adhika alpa alpatarAdi saddabhAvathI visaMsthala pariNAma e be ja kriyA hAya, ne uzvAsAdimAM grahaNa, pariNamana, AlabanI ne visarjana e cAra kriyA pravarte che, paraMtu visarjana kriyAne AlabanamAM atargata vA sahakArI gaNIne bhinna nahi lekhavavAthI yogane sAmAnyataH 3 kiyAtuM sAdhama kahela che. 1 jIva e kartA, mana e karaNa, ne vIrya pratti e kyiA che mATe ane manane mUra evuM viroSaNa ApyuM che. e vizeSaNa vacana-kAyAne paNa lAgu paDI zake 2 vIrya pravartAve. 3 sAMkaLamAM kaDIo jema paraspara praveza karIne rahI che tema A dRSTAMta paraspara bhInna nahi paDavArUpa saMbaMdhanI apekSAe che; paraMtu AMkaDA ke kaDIo jema eka dezathI paraspara sparza sabaMdha rUma rahelI che tema Amapradeza rahyA nathI. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhIkaraNa, - - - - thayelA (viSama thayelA che te jIvavIrya tAsthAnakathAviSamIrAta praveza (evA vizeSaNavALuM che). , , bhAvArtha A pramANe che - hastAdika avayavamAM rahelA che Atmapradeza upADavA cogya evA ghaTAdika padArthanI nikaTa hoya te Ama dezone ghaTAdi upADavAmAM adhika ceSTA hoya, tethI huravati je khabhAdikamAM rahelA Atmapradeze tene hIna ceSTA heya, ane tethI paNa ati dUravati pArAdika gata Atmapradezone atyaMta alpa ceSTA hAya, e sarva anubhavasiddha che. ' ' vaLI paNa hephAdikane ghA thaye chate je ke samakAle sarva pradezAmAM vedanA utpanna thAya che te paNa je Atmapradeza aghiAtaka dvivyanI najIkamAM che te Atmapradezone ati tIvra vedanA hoya ane zaSa Amapradezone mada, madatara, madatamAdi aneka le vedanA - hAya che. tema atre paNa jIva pradezamAM kArya dvavyanI samIpatAne laIne upajatuM je pariyanTAtmaka vIrya te kaMIka pradezomAM adhika ne kaIka pradezamAM hIna hInatara ityAdi bhede hoya che. - e pramANe eka chavanA sarva AtmapradezamAM virya hInAkipAchu te jIva pradezane paraspara zrakhalAvayavavat saMbadha hAvAthI ja thAya che. anyathA nahi. te A pramANe-te zrakhalAvayAnA - 1 salesya vIrya 3 prakAre cheya che te A pramANe - Avata vIrya= kema va avarAyaluM vIrya--2 labdhivI=IyatarAya karmanA kSapazama vA. kSayathI pragaTa thayeluM vIrya-3 parispanda vikalabdhi vIryamAMthI jeTaluM vIrya mana vacana ne kAga dvArA pravarte che. atre vIryanuM hInAvikapaNuM te parispada vIryanI apekSAe jANavuM, ane labdhi vIryatA sarva Atmapradeza ekasarakhuM ja hoya che. atre vIryanA hInAvikapaNAnI vivakSA ghaNI che te prasaMge kahevA yogya che. ----- - -- - --- - - Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. 15 ' -paraspara samadha vizeSa hAvAthI ja eka vacava calAyamAna thatAM bIjA paNa avayA calAyamAna thAya che paraMtu taphAvata eja ke kaMika avayavo alpa ne kaIka avayavA alpatara calAyamAna thAya; sukha dha vizeSanA abhAve te eka avayava, calAyamAna thaye mIjA avayavanuM calAyamAnapaNuM avazyabhAve na heAya. jema gAya ane purUSa e ene sabadha vizeSanA abhAva hovAthI gAya calAyamAna thatAM purUSanuM paNa calapaNuM avazyabhAve kema hoya ? mATe kArya - dravyanA abhyAsa ane jIva pradezanA paraspara samadha e e kAraNathI ja kaMIka jIva pradezamAM adhika vIya ne kaMika pradezAmAM alpa -azpatara e pramANe vI tu viSamapaNe upajavu virodhavALuM nathI. (iti jIvapradeze vIya. viSamAvasthAna hetu ). www.~~~ . e pramANe vI'nu pratipAdana karIne have eja vIyanu jAnyapaNuM, ajadghanyapaNu, utkRSTapaNuM ne atRtkRSTapaNu jaNAvathAne prarUpaNA karavAnI IcchAvALA AcArya zrI A pramANe arthIdhikAra kahe che. A AA 5 sI. avibhAga vagga phaDaga, aMtara ThANaM aNaMtarovaNihA / joge paraMparA buddhi, samaya jIvappa bahu ca // 5 // gAthA:--cAga sabaMdhI prakaraNamAM avibhAga prarUpA, 1- parispa 2 sarvopa vI te jadhanya, jadhanya vIyathI ekAdi aMza adhika yAvat utkRSTa sudhInA savIyavibhAge ajAnya~sarvotkRSTa vIryuM te utkRSTa-utkRSTa vIryathI ekAdi aMza hIna jadhanya sudhInA sarve vI vibhAge anuSkRSTa ( utkRSTa vibhAga paNu, aja%0nya ane jadhanya vIrya paNa anukRSTa kahevAya ). OM * anuyAgamAra. ' Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ New baMdhanakaraNa -~-~~-~~- ~~-~ ~~-~ ~vargaNu prarUpaNa, ra5rdhaka prarUpaNa, aMtara prarUpaNa, sthAna prarUpaNa, anatApanidhA prarUpaNa, vRddhi prarUpaNa, samaya prarUpaNA ane chavAlabahuta prarUpaNa e pramANe 10 arthAdhikAra kahevAze. TIkAI-veganA varNanamAM avibhAga prarUpaNAdi 10 arthAdhikAra che. temAM buddhirUpa zastra vaDe je vIyAMzane vibhAga na karI zakAya te vIrcAza abhiauga kahevAya che. tAtparya e che ke ane jIvanuM vIrya buddhirUpa zastrathI chedAtA cheDAtAM jyAre vibhAga na Ape tyAre te atyane aza avibhAga kahevAya. te vIryavibhAga jIvanA akeka pradezamAM jeTalA saMbhave che teTalA kahe che. mULa gAthA 6 kI. pannA cheyaNa chinnA, logaasNkhejgppessmaa| avibhAgA ekeke, hoMti paese jahanneNaM // 6 // gAthArtha-sarvazanI buddhirUpa zasa vaDe chedAyA chatA je viyavibhAge thayA te ekeka jIva pradeze vicAratAM jaghanyathI paNa asaMkhya lokAkAza pradeza pramANu hoya che, ane utkRSTathI paNa jIvanA pratyeka pradeze asaMkhya pradeza pramANa vayavibhAge hoya che paraMtu prathama kahelA jaghanyapadanA vIryAvibhAgothI A utkRSTa padanA vIryAvibhAge asakhyaNuNA jANavA TIkArca-gAthArthavata (Iti avibhAga prarUpaNA) e pramANe avibhAga prarUpaNa kahIne have vargaNa prarUpaNa kahe che. mULa gAthA 7 mI. jesiM paesANa sasA, avibhAgA savato ythovtmaa| te vaggaNA jahannA, avibhAgahiyA paraMparao // 7 // Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' prakRti 17 , gAthArtha -je jIvapradezanA vIryavibhAga tulya saMkhyAvALA hoya ane bIjA jIvapradezamAM rahelA vIyavibhAganI apekSAe thaDA hoya te jIvapradezanI prathama jaghanyavargaNA kahevAya. tadanatara ekeka vIyavibhAge adhika evI bIjI trIjI vigere AgaLanI vagaNAo thAya. TIkArtha - jIvapradezonA vIyavibhAge tulya saMkhyAvALA hoya, ane bIjA sarva pradezagata vIyavibhAganI apekSAe ati alpa hoya, te ghanIkRta lekanA asaMkhyatamabhAgavati asakhya pratara gata asaMkhya AkAzapradezarAzI pramANa jIva pradezanA samudAyanI prathama vargaNA heya ne te alpa saMkhyAvALA vIvibhAgayukta hovAthI jaghanyavargaNA che. marSApatA eTale tethI AgaLanI vargaNae ekeka vIyavibhAge karIne adhika kahevI. te A pramANe--ghanIkRta kAsakhyatama bhAgavati asaMkhyautara pradeza rAzi pramANa je bIjA jIvapradeze jaghanyavargaNAthI eka vIyavibhAge adhika che, te jIvapradezane samudAya te bIjI vargaNa kahevAya. tethI AgaLa be vIyavibhAge karIne adhika ukata saMkhyAka jIvapradezane samudAya te trIjI vargaNa, tethI AgaLa traNa viyavibhAgAdhika teTalIja saMkhyAvALA jIva pradezane samudAya te cethI vargaNA kahevAya. e pramANe ekeka vIvibhAga vRddhie vadhatA teTalA teTalAja jIva pradezanA samudAya rUpa asaMkhya vargaNAo kahevI. (iti vargaNA prarUpaNA.) 1 purUSAkRtivALA lokane buddhiva ghana karatAM 7 rAjadIdhuM, 7 rAja viSkAme te 7 rAja uge e ghanaloka thAya temAM eka pradezapramANu jADA vALA ne 7 rAja lAbAM paheLA asaMkhya pratara hAya ( abarakhanA paDanI paDe paTalavata) ne pratyeka pataramAM 1 pradeza pramANa jADI ane rAja dIrtha Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 dhanakaraNa, ' ' 'have te vaONAe keTalI che tenu nirUpaNa karavAne arthe spardhaka prarUpaNA kahe che. }' mULa gAthA 2 mI. seDhiasaMkhiamittA, phaDaga meto aNaMtarA naMtthi jAva asaMkhAlogA, tobIyAI ya puvvasamA // 8 // * gAthA--zreNinA asakhyAtamA bhAga pramANa vaNAonu eka sparSIka hoya, ne ahiMthI AgaLa yAvat asakhya lAkAkAzanA pradeza jeTalI ana"tara vAvALA jIvapradezA nathI, taddana tara dvitIyAdika sparSIkanI dvitIyAdi vaNA prathama spardhakanI vargaNA sarakhI kahevI. TIkA:-ahiM ghanIkRta lekanI ekeka pradeza patirUpa je zreNi tenA asakhyAtakhe bhAge jeTalA AkAza pradeze teTalI pUrvokta svarUpavALI vagAnA samudAyanuM prathama spardhaka thAya. spardhA ka eTale jene viSe vaNAe uttarottara vRddhi vaDe karIne spardhA kare te spaSTa kahevAya. e pramANe spa ka prarUpaNA karIne have antara prarUpaNA kahe che. patto maLatAnAsthi ahithI eTale prathama spakagata atya vargazAthI AgaLa anaMtara vaNuAvALA jIvapradeza nathI, arthAt ahithI AgaLa eke vIrthovibhAga vRddhi vaDe niratapaNe vadhatA evA jIvapradeza nathI, paraMtu sAntara jIvapradeza che te A pramANe~~ evI asakhya sUtrI zreNi ( seAyanA AkAre lAMkhI ) hoya tevI zreNi ane jANavI. * 1 eka pachI eka 2 ekAttara vRddhivarka Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti 14 prathama vargaNAthI AgaLa eka vIyavibhAgAdhika jIvapradezane samudAya te bIjI vaNAe vIryAvibhAgAdhika jIvapradezane samudAya te trIjI vaNa, e pramANe eNinA asaMkhyAtame bhAge jeTalI vargaNAo che teTalI (asaMkhya) vargaNa thAya tyAM sudhI kahevuM, ane e vaNAone samudAya te bIjuM spardhaka tyAMthI AgaLa punaH ekavIryAvibhAgAdhika jIvapradeza na hoya, temaja be traNa yAvatuM sakhyAta vivibhAgAyika jIvapradeze paNa na hoya, paraMtu asakhya lokAkAza pradeza pramANu asaMkhya vIyauvibhAgAdhika jIvapradeze heya che, tethI e jIvapradezane samudAya te trIjA spardhakanI prathama vargaNa. tyAMthI AgaLa ekeka vayavibhAganI vRddhie dvitIyAdi vargaNAo jyAM sudhI zreNyasaMkhyaya bhAga pradeza pramANa thAya tyAM sudhI kahevI, ane e vargaNAone samudAya te trIjuM spardhaka che. e pramANe asaMkhya spardhake kahevAM. ' (Iti antara sahita ra5rdhaka prarUpaNA) e pramANe spardhaka prarUpaNA karIne have sthAna prarUpaNa kahe che. mULa gAthA 9 mI. seDhiasaMkhimettAI, phaDagAiM jahannayaM ThANaM phar3agaparivuDiao, aMgulabhAgo asaMkhatamo // 9 // gAthAtha-preNinA asaMkhyAtamA bhAga pramANe spardhakane samudAya te jaghanya cANasthAna che, ane AgaLanAM (dvitIyAdi) sarva roga sthAnamAM azulanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalAM spardhake adhika adhika hoya che, Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 ' baMdhanakaraNa. ke ' TIkArya atra pUrvokta zreNyasaMge bhAga pramANu spardhakene samUha te jaghanya cagasthAna che. A gasthAna parabhavanA prathama samayamAM vartatA ane sarvAlpa vIryavALA evA sUkSama nida jIvane hoya che tethI adhika vIryavALA anya jIvanA je sarvAlpa vIryavALA jIvapradezane samudAya te (bIjA vegasthAnanA prathama spardhakanI) prathama vargaNa, tethI ekavIryAvibhAgAdhika jIvapradezanA samudAyanI bIjI vargaNA, be vIryAvibhAgAdhika jIvapradezanA samudAyanI trIjI vaNa, ane traNa vIryAvibhAgAdhika jIvapradezanA samudAyanI cothI vargaNu. e rIte tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI zreyasaMgeya bhAga pramANa vargaNAo thAya. e zreyasaMkhyayabhAga pramANa vaNAone samudAya te (dvitIya cagasthAnanuM) prathama spardhaka, e pramANe prathama sthAnamAM darzAvelA prakAra vaDe dvitIyAdi spardhake paNa kahevAM te paNa tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI zreyasa peya bhAga pramANa spardhake thAya, e spardhakane samudAya te bIjuM gAna tethI adhika vIryavALA anyajIvane pUrvadazita prakAravaDe trIjuM cagasthAna kahevuM e pramANe uttarottara adhika adhika vIryavALA anya anya jIvanI apekSAe sthAne paNa tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI sarvotkRSTa pegasthAna Ave. ane bIjA cagasthAnanA prathama spardhakanI prathama vargaNanA jIvapradeze prathama gasthAnanA aMtyaspardhakanI aMtima vargaNAnA vIvibhAgathI asaMkhya guNa viryAvibhAge karIne adhika che, 1 eka prAdezika sUcI zreNinA asaMkhyAtame bhAga jeTalA AkAza pradeza teTalA Iti sarvatra. 1 2 nigada bhavanA sUkSma sAdhAraNa vanaspatibhavanA. ! 3 sUma nigodanA. 4 pUrva rasthAna gata varyApekSAe adhika urdhva ane yogasthAna gata vIyapakSAe hIna, 5 sUkSmanigAda chavane. . 6 aMtima ! Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamakuti. 21 ~ ~ ~ temaja trIjA yogarathAnamAM paNa prathama spardhakanI prathama varganA jIvapradeza dvitIya gasthAnanA aMtya spardhakanI aMtima vargaNAnA vIyavibhAgethI asaMkhya guNa vayavibhAge karIne adhika che. e pramANe sarva vegasthAnemAM jANavuM. jo ema pUchatA ho ke te sarva roga sthAne keTalAM che te kahIe chIe ke sarvagasthAne paNa zreyasaceya bhAga pramANu ja che. atre prazna e che ke jIve anata hevAthI ane pratyeka jIvamAM ekeka cogasthAnanI prApti hevAthI cANasthAne paNa anaMta hoI zake che. te gasthAne zreyasaMgreca bhAga pramANuja che ema kevI rIte kahevAya? uttara-emAM ke virodha nathI. kAraNa ke sarakhA evA , ekeka sthAnamAM sthAvara che ane vartatA hoya che, tethI sarva jIvenI apekSAe paNa sarva roga sthAne zrI sarvanI buddhi vaDe vicAratAM yata pramANavALA ja prApta thAya che. nyUna paNa nahi ne adhika paNa nahi (itisthAna parUpaNa.). 1 athavA prathama pegasthAnanI chellI vargaNAmAM rahela vIryAvibhAgethI asakhya guNa vayavibhAgavALA bIja sthAnanI pahelI vargaNAnA jIva pradeza che ane bIjA pegasthAnanI satya vargaNa gata varyAvibhAgethI asaMkhya guNa vIryAvibhAgavALA tRtIya sthAnagata savava vagaNavALA jIvapradeza che. (iti ekArthika vyAkhyA. ) e pramANe sarva gasthAna namAM jANavuM. 2 sthAvara prAgya asaMkhya yogasthAnemA pratyeka gasthAne anala athavA asakhya cha vartatA hoya che. ane trasa prAgya yogasthAmAM prati vegasthAne asaMkhya athavA saMkhya cha vate che ne kadAcita koI gasthAna (trasa prAyogya) zanya paNa hoya che. e pramANe eka rogasthAne aneka jIvane vartavApaNuM hevAthI zreyasa geya. bhAga mAtra gasthAne ajIvomAM pAmI zakAya che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa!" . I have anitapaMnidhA prarUpaNane avasara che tyAM upanidhAna= . mArgaNa, anveSaNa, te upaniyA kahevAya. dhAtuonA aneka artha hovAthI upanidhAna e zabdane artha mArgaNa (anvaSaNuM-kathana) e thAya che ne anaMtara-eTale anukrama e be pada maLIne ane tarapaniyA eTale atara (pUvanatara) cevasthAnanI apekSAe uttara gusthAnanuM spardhakanA saMbaMdhamAM je kaMI anveSaNa karavuM te anatarAyanidhA prarUpaNA kahevAya te kahe che. ahiM prathama cogasthAnanI apekSAe dvitIyArI cogAnamAM pratyeke azulanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA spardhakanI vRddhi hoya arthAt eka aMzula mAtra kSetranA asaMkhyAtame bhAge jeTalA AkAzapradeza hoya teTalA pramANamAM spardhake pUrva pUrva cANasthAnagata spardhakenI apekSAe AgaLa AgaLanA cagasthAnamAM adhika adhika hoya che, e, tAtparya che. che je ema pUchatA che ke AgaLanAM dvitIyAdi cagasthAmAM pUrvanAM prathamAdi cANasthAnathI adhika adhika spardhake hoya che te kevI rIte samajAya? te kahIe chIe ke atre prathama sthAna gata vargaNuonI apekSAe dvitIya cANasthAnagata vagaNAo mULathI ja hIna hInatara jIva pradezAvALI hoya che. (kAraNa ke adhika adhika vIryavALau jIvapradeza echA ochA hovAthI) tethI atre ghaNI vicitra vagaNuonA saMbhavathI pUrvokta spardhakabAhulya upajI zake che. e ja pramANe uttarottara cogasthAnamAM pUrva pUrva cegisthAna gata spardhakathI spardhakanuM adhikAdhikapaNuM vicAravu. | | | (Iti anapanidhA prarUpaNa.) (51mANa zabdane artha che ke zodhavuM evo thAya che paraMtu A sthAne kahevuM evA arthamA che. ' * 2 AgaLanA cerasthAnanuM. " 3 sarva jIvonA pradezanI saMkhyA tulya che chatAM je varyAvibhAganI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti '23 ~~-~-~-- - --~- ~-~-- --~-~~- ~ ~~-~~-~ e pramANe anaMtarepanidhA prarUpaNa kahIne have paraparApAniyA kahevAno avasara che, tyAM paraMparAthI je upanidhAeTale mArgaNa te paraparAyanidhA tenI prarUpaNa karavAnI icchAvALA AcAryazrI 'A pramANe kahe che. * mULa gAthA 10 mI. seDiasaMkhiyabhAga, gaMtuM gaMtuM havaMti duguNAI pallAsaMkhiyabhAgo, nANAguNa hANi ThANANi // 10 // gAthArtha-prathama sthAnathI prAraMbhIne eNyasapeyabhAga pramANu zasthAne atikamIne jatAM jatAM je je garathAna Ave te sthAnamAM dviguNa dviguNa spardhake heya temaja utkRSTa cagasthAnathI pAchaLa haThatAM dviguNa dviguNa hAnisthAne heya, te triguNa vRddhi ane dviguNa hAnivALAM cenasthAne te sarva pAmanA asakhyAtamA bhAganA samaya pramANu hoya. TIkArtha-pravama egasthAnathI mAra bhIne zreNinA asakhyAtame bhAge jeTalA AkAza pradeza teTalAM gasthAna jaine eTale atikramI atikramIne je je AgaLanuM cogasthAna Ave te te cagasthAnamAM pUrvacagasthAnanI apekSAe spardhake khamaNa bamaNa thAya, tAtparya e che ke prathama sthAnamAM jeTalAM vRddhie chavapradeza hIna hIna sakhyAvALA thatA jAya to sarva pradezanI saMkhyA aMtaravaNanI adhikatAthIja pUrAya, ane aMtaravargaNAvI adhikatAe spardhakanI adhikatA arvasya haiya che kAraNa ke spardhAnI utpatti aMtaravargane ja AdhIna che. mATe aMtara spardhake ( AMtaravargAnA samudAya rU5) tathA pegaspardhake adhika vIryavALA jIvamA adhikaja hoya. 1 aMtarAlamAM keTalAMeka yogasthAna choDIne aMtare aMtare 2 zrezyasaMya bhAga' pramANu zasthAnathI pAchalanA (pUrva) gasthAnanI.. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 """""" www wwww annon spardhA kA che tenI apekSAe zreyasa nyeyabhAga pramANa ceAgasthAnA ullathIne AgaLanA anatara ceAgathAnamAM amaNAM 25 ka thAya. punaH paNa te ceogasthAnathI zreNyasa dhyeyabhAga pramANa cegasthAna ullaMghIne je cogasthAna Ave temAM paNa amAMra spA hoya che e pramANe punaH punaH tyAM sudhI kahevu" ke jyAM sudhI atima cegasthAna Ave. dhanakaraNa. punaH pUrva pUrva cogasthAnanI apekSAe dviguNu dviguNa spardhAvALAM cogasthAnA keTalAM heAya te kahe che-pAlaliyamano iti= sUkSma addhApalyApamanA asakhyAtame bhAge jeTalA samaye teTalAM dviguNavRddhispa kavALAM ceAgasthAnA hAya puna: nAgArDjhaLahaLi kALAvi iti=aneka prakAranAM je guNu hAnisthAna eTale dviguNuhAni paka vALAM cogasthAnA te paNa paceApamAsa dhyeya bhAgati samaya pramANa hoya che te A pramANe-savetkRSTa yogasthAnathI ArabhIne nIce nIce utaratAM jyAre zreNyasabhyeya bhAgapramANa cogasthAnA ullaMghana thAya tyAre nIcenA anatara ceAgasthAnane viSe atima ( so~tkRSTa ) cegasthAna gata spardhakanI apekSAe ardhA spardhA kAnI prApti thAya che. tyAMthI punaH paNa teTalAM rAgasthAnA atikrAMta thaye te nIcenA anatara cogasthAnane viSe anya spardhako thAya e paddhatine anusAre tyAM sudhI kahevu ke jyAM sudhI jaghanya ceAgasthAna Ave. e pramANe dviguNuhAni sthAnA te dviguNa vRddhisthAna jeTalAM ja che. vaLI je A dviguNavRddhisthAnA athavA dviguNu hAnisthAnA te savathI alpa che. punaH eka dviguNu 1 jemA khamaNA spardhaka kahyA te yogasthAnathI. 2 jemA prathama khamaNA spaSTa thayAM che te ceogasthAnagata spardhA kAthI amaNA paraMtu prathama cAgasthAna gata spardhA kAthI cAra gaNuA. 3 prathama dviguNuhAni ceAgasthAnagata spardhAthI adha, paratu atima cAmasthAna gata spardhakanI apekSAe ceAthA bhAge. 4 patyeApamAsa dhyeya bhAgati samaya pramANa mAtra haiAvAthI. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 vRddhi vA dviguNa hAnisthAnanA aMtaramAM je cegasthAne che te asaMkhya guNa che. e pramANe paraMpare panidhA prarUpaNA karIne have vRddhi prarUpaNA kahIe chIe, mULa gAthA 11 mI. buTThI hANi caukaM, tamhAkAlottha aMtimallINaM aMtomuhuttamAvali, asaMkhabhAgo ya sesANaM // 11 // gAthAtha--ogasthAnanI hAnivRddhi cAra cAra prakAranI che tethI atre te vRddhi hAnione kALa A pramANe che-atyanI vRddhine hAni e ene kALa aMtarmuhurta pramANa che ne zeSa traNa vRddhi hAnine kALa AvalinA asaMkhyAtamA bhAga pramANa che. TIkAthI-viyanA karmane kSaye pazama keI vakhate kaI prakArane ne kei vakhate kaI prakArane thAya che tethI tanibaMdhanabhUta evAM yogasthAne paNa kadAcitapravardhamAnane kadAcita hIyamAna hoya che tyAM vRddhi cAra prakAranI che te A rIte--asaMkhyabhAgavRddhi, saMprakhyAta bhAgavRddhi, samyaguNavRddhi ne asakhyaguNavRddhi. e pramANe hAni paNa cAra prakAranI che te A pramANe -asaMkhya bhAga hAni, saMkhya bhAga hAni, sakhya guNa hAni, asakhya guNa hAni. Iti-jethI e 1 be diguNa chaddhi vA hAnisthAnanA garbha bhAgamAM athavA eka vRddhi vA hAnisthAnathI ditIya vRddhi vA hAnisthAna sudhImAM paMkitabaddha jeTalAM cagasthAna che temAM che. pratyeka diguNa kRddhi vA hAnisthAnanA ataramA asakhya asaMkhya sate vItarAyane vicitra sopazama kAraNabhUta che jemAM evAM gasthAno hevAthI. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. pramANe cAra vRddhi hAni pravarte che tethI atre pratyeka vRddhi hAnine niyata kALa paNa kahevuM joIe. tyAM aMtima vRddhi hAnine, niyata kALa paNa kahevuM joIe. tyAM atima vRddhi hAni je asaMkhya guNa vRddhi, ne asaMkhya guNa hAni e ene pratyekane aMtamuhuta kALa che, ane zeSa je prathamanI 3 vRddhi ne 3 hAni tene kALa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganA samaya pramANune che. tAtparya A che ketathavidha pakSapazama vaDe vivakSita gasthAnathI pratisamaya asakhya guNavRddhivALA cagarathAnamAM jIva je vIte te asaMkhya guNa vRddhi, punaH je kSapazamanA maMda madatarAdi bhAvavaDe pratisamaya asaMkhya guNahInatA vALA anya anya sthAne vate te asaMkhyaya guNahAni kahevAya,puna te asaMkhya guNavRddhi ane hAni niratarapaNe utkRSTathI aMtarmuhUrta kALa sudhI pravarte, ane prathamanI traNavRddhi vA hAni utkRSTathI AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga pramANu kALa sudhI niraMtara pravarte. punaH jaghanyathI cAre prakAranI vRddhi vA hAni eka athavA besamaya sudhI pravarte. (Iti vRddhi prarUpaNa.) vRddhi hAnine kALa e pramANe che, paraMtu pUrvokta vRddhi hAni vinA teja cagasthAmAM avasthitapaNe jIva keTalAkALa sudhI rahe e praznane avakAza hovAthI AzaMkA karIne have samaya prarUpaNA kahe che. mULagAthA 12 mI. caurAijAvaThaga-mitto jAva durga ti samayANaM / pajattaja hannAo, jAvukkosaM ti ukkoso // 12 // gAthArtha-praya sUphamanigodanA jaghanya sthAnathI 1 vItarAya kamanA kSapazama vaDe. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema prakRti. ' sarvotkRSTa ceAgasthAna sudhInAM ceogasthAnAnA utkRSTa avasthitakALa cArathI mAThe samaya sudhI, ane ADhathI utaratAM yAvata e' samaya sudhInA che. 27 ' TIkAtha----je vRddhinI Adi cArathI ArabhIne hAya te avasthitakAla nIyAmaka samayeAnI caturAdi vRddhi kahevAya. te vaLI tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI 8 samaya Ave. ahithI AgaLa punaH samayeAnI hAni kahevI te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI e samaya Ave. te caturAdi vRddhi praryApta sUkSma nigedanA jaghanya ceAgasthAnathI prAra'bhIne ATha samaya sudhI kahevI. tyAMthI AgaLa hAni kahevI te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI utkRSTa yogasthAna Ave. e utkRSTa avasthita kALa kahyA. enA bhAvArtha A pramANe cheH 1 sarvoppIya vata paryAsa sUkSmanigAjIvanA jaghanya ceogasthAnathI ArabIne zreNyasacaiyabhAga pramANa je cogasthAna te utkRSTathI cAra samaya sudhI avasthita rahe che. tyAMthI AgaLanAM zreyasa pTecabhAga pramANa cogasthAnA utkRSTathI pAMca samaya sudhI, tethI AgaLanAM teTalAMja cogasthAnA cha samaya sudhI, tethI AgaLanAM teTalAMja cogasthAnA sAta samaya sudhI, tethI AgaLanAM teTalAM cegasthAna AThe samaya sudhItethI AgaLanAM teTalAM ceAgasthAna sAta samaya sudhI, tethI AgaLanAM teTalAM ceAgasthAna pAMca samaya sudhI, tethI mAgaLanAM teTalAM cAgasthAna 4 samaya sudhI, tethI AgaLanAM teTalAM ceAgasthAna 3 samaya sudhI ne tethI mAgaLanAM zreyasa dhyeyabhAga pramANu atima cegasthAnA e samaya sudhI avasthita rahe che. 1 sarva jIvAne aparyosa avasthAmAM ( raNu aparyAptAvasthAmA ) cANanI avazya vRddhi hoya che. mATe caturAdi samaya prarUpaNA paryApta sUkSma nigodanA jadhanya ceAgasthAnathI kahI. 2 eka jIvane teja cegasthAna eTalA ; kALa sudhI nira'tara varte che Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. baMdhanakaraNa, - - - - - - - - 'e pramANe cagasthAnamAM ane utkRSTa avasthAna kALa kahIne have jaghanya avasthAna kALa kahe che. sULagAthA 13 mI. egasamayaM jahannaM, ThANANappANi aTThasamayANi / ubhoasNkhgunniyaanni,smysouunntthaannaanni||13|| gAthArtha-sarva sthAnene jaghanya avasthAnakALa eka samaya mAtra che, aSTasAmayika cagasthAne alpa che, ane ubhaya pArthavatti ekeka samaya hIna garathAne asaMkhya guNa che. TIkAtha-pUrvokata svarUpavALAM sarva roga sthAnenuM jaghanyathI eka samaya mAtra avasthAna che. vaLI paNa je aparyApta sUtmanida gya asakhya cerasthAne ke jene pUrve kALaniyama darzAvye nathI te asthAnenI jaghanyathI athavA utkRSTathI paNa eka samayanI ja sthIti che, kAraNa ke sarva avayasajI ayayasa avasthAmAM vartatA chatA prati samaya asaMkhyaguNa gavRddhie vadhe che, tethI te cANasthAnanuM avasthAna eka samaya sudhI ja hoya che (Iti samaya prarUpaNA) e pramANe samayaprarUpaNa karIne have e catusAmayikAdi cagasthAnenuM a5bahutra kahe che, aSTa sAmayika cagasthAna alpa che kAraNa ke zeSa sapta athavA te yogasthAne chava eTalA kALa sudhI TakI zake che te pachI avazya gAtara thAya 1 karaNa aparyApta che. 2 ATha samayanI sthitivALAM te aNasAmayika iti sarvatra, Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. rasTa sAmayikadigasthAnI apekSAe ati alpa che mATe te aSTa sAmayika carasthAnethI pUrvottararUpa ubhayapArthavatti saptasAmayika rasthAne asaMkhya guNa che, kAraNa ke sthiti alpa che mATe, ne e saptasAmayika cagasthAne ane bAjumAM pararapara tulya saMkhyAvALAM che. tethI paNa ubhayapArthavRtti sAmayika carasthAne asakhya guNa che ne svasthAne paraspara tulya che, tethI paNa ubhI pArzvavati paMcasAmayika cagasthAne asaMkhya guNo che ne ravasthAne paripara tulya che, tethI paNa ubhayapArthavati catusAmayika rogasthAne asaMkhya guNa che ne svasthAne paraspara tulya che. tethI paNa visAmayika rogacchAne asaMkhya guNa che, tethI paNa hiMsAmayika cANasthAne asaMkhya guNAM che. * mokaLAvi Iti=samaya eTale aSTa sAmayika cagasthAnethI ekeka samaya nyUna sthitivALAM je aSTa sAmayika cogasthAnethI vyatirikta evAM sapta sAmayikAdi cagasthAne tenuM alpabahuta kahyuM. e pramANe catuH sAmayikAdika cagasthAnanuM a5 bahula 1 yavamadhyarUpa aNasAmayika pegasthAnethI pUrva bhAgavati ane agrabhAgavati e banne prakAranAM samasAmayika gasthAne te pUrvottara rUpa ubhayapAvarti saptasAmayika pegasthAne " kahevAya. iti sarvatra ( 2 adhika sthitivALAM pegasthAne, alpa hoya ne nyUta sthitivALAM yogasthAne adhika heya e niyama hevAthI. 3 pegasthAnI sthitine cavane pUrvabhAga cAra 'samaya sudhInA che, ne uttarabhAga be samaya sudhI che, tethI cAra samaya sudhInI sthitio ubhaya pArthavarti che te traNa tathA be samayanI sthiti mAtra eka uttara pArSati ja che, mATe e be sthitimAM uTha pa0 vartipaNuM tathA svAsthAne tuthapaNuM kahyuM nathI. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amAre. kahyuM ane have te gesthAnemAM vartatA sUma ekeDhiyAdi 14 jIve bhedamAM jaghanyaSTa cAganuM alpabahuta kahe che. | mULa gAthA 14 mI. savvatthovo jogo, 'sAhAraNa suhamapaDhamasamayammi bAyarabiyatiyacauramaNa, sannapajjattagajahanno // 14 // gAthArtha -sUkama sAdhAraNa vanaspati jIvane prathama samaye sarvathI jaghanya (alpa) vega hoya, ane bAdara ekedriya,kIndriya, trIndriya, caturindriya, asaMpiceMdriya ane sAtti paDhiya e sAta aparyApta jIvane anukrame asaMkhyajNe ega hoya. ' ' 1 TIkAtha--ahi asaMkhya guNa" e zabda vAravAra Ave che tene AgaLanI gAthAmAMthI saMbaMdha karela che. sUkSamalabdhi aparyApta sAdhAraNa vanaspatijIvane bhavanA prathama samaye vartatAne je jaghanyAga te sarvathI alpa che, tethI bhavaprathamasamavartatA labdhi aparyApta Adara ekedriyane jaghanyaga asaMkhya guNa che, tethI bhavaprathamasamaye vartatA labdhiaparyAptA dvIndriya jIvane jaghanya vega asaMkhya guNo hoya, tethI bhavaprathamasamaye vartatA labdhi aparyApta triIndriya jIvane jaghanyAga asaMkhyaguNe, tethI bhava prathama samaye vartatA labdhi aparyAptA caturindriya jIvane jaghanya roga aMsakhya guNe, tethI bhavaprathamasamaye vartatA labdhi aparyApta asaMgni padriyane jaghanyAga asaMkhya guNe, tethI bhavaprathama samaye vartatA labdhiaparyAptA saMsi padriyane jaghanyAga asaMkhya guNa hoya che , | * mULa gAthA 15 mI. Ai dugukkososi, pajattajahannageyare ya kamA ukkosa jahanniyaro, asamattiyare asNkhgunno||15|| Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti nA || gAthArtha tethI prathamanA be jIvabhedane utkRSTaga tathA eja be paryAptAne jaghanya ane utkRSTaga tathA zeSa aparyApta ane utkRSTaga tathA teja paryApta chane jaghanyane utkRSTaga anukrame asaMkhyaJNe che. TIkAthara-aparyApta sUkSma ane bAdara ekedriya rUpa je prathamanA be jIvaleda tene utkRSTamAM anukrame asaMcaguNe kathanIya che, te A pramANe -labdhi aparyAptaka saMpatti paDhiyanA jaghanyayogathI labdhiaparyAptaka sUphamanigodane utkRSTa sega asaMkhya guNa, tethI paNa labdhiaparyApta bAdara ekedriyane utkRSTa cega asaMkhyaguNe. hi pArAsaranA eTale e sUkSama ane bAdara ekendriya paryApta be jIvabhedane jaghanya ane itara=utkRSTa egate anukrame asaMkhyagu kahe. te A pramANe - laTa apa bAra ekendriyanA utkRSTa egathI paryApta sUkSmanigadane jaghanya roga asaMkhyaguNe, tethI paNa paryApta bAdara ekedriyane jaghanya vega asaMkhyaguNe, tethI paryApta sUkSmanigodane utkRSTa ga asaMkhyaguNe, tethI paryApta bAdara ekedriyane utkRSTa asaMkhya kazorasiyo rAsariyare gaNavo iti. . aNasara=aparyApta je DhandriyAdi tene viSe ro--utkRSTa coga ane itara je paryApta hIndriyAdi tene viSe. gA= jaghanya tathA ca=utkRSTa cega anukrame asaMkhya guNe kahe te A pramANe - 50 bAekedriyanA utkaTa egathI la0 a50 kIjiyane 1 sukSma sAdhAraNa diya, bAdara ekeDhiya. ' ' . ' 2 dAniyAdi pAca. 3 cama sAdhAraNa vanaspati teja sama nigada kahevAya che. A Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. utkRSTa cega asaMkhyaguNe, tethI la0 apa0 trIndriyane utkRSTa cAga asaMkhyaguNe, tethI laTa a50 caturindriyane utkRSTa cAga asakhyaNa, tethI la0 apa0 asara paceDiyane utkRSTa cAga asaMkhyaguNa, tethI laTa apa saMgni paMcaMdriyane utkRSTa coga asaMkhyaguNa, tethI 50 dviIndriyane jaghanya roga asaMkhyaguNe, tethI 50 triIjiyane jaghaTa pega asaMkhyaguNe, tethI 50caturindri ane jaghaTa ega asaMkhyaguNe, tethI 50 asazi padriyane jagha0 coga asaMkhyaguNe, tethI 50 saMjJi padriyane jaghanyAga asaMkhyaguNe, tethI 50 hIndriyane u0 coga asaMkhyaguNe, tethI 50 trIndriyane uga asaMkhyaguNe, tethI 50 caturindriyane u0 coga asaMkhya guNe, atre paryApta" zabdathI sarvatra karaNa paryAptA jANavA. ) mULagAthA 16 mI. amaNANuttaragevija, bhogbhuumigytiytnnugesuN| kamaso asaMkhaguNIo, sesesu ya joga ukkosA // 16 // gAthArtha -asajJi, anuttara, raiveyaka, akarmabhUmigata manuSyatiryaMca, tRtIya dehadhArI e sarvamAM anukrame asaMkhyaguNa cega heya, e sivAya zeSa caturgatika mAM utkRSTa yoga asaMkhya guNa hoya. * TIkAtha-mattikAnanA ItieTale agnimAM coga kahe te A pramANe -50 caturiTriyanA utkRSTa egathI paryAptaka asaMzi padriyane utkRSTa ega asaMkhyaguNe, tethI anuttara vimAnamAM utpanna thanAra devane utkRSTa cega asaMkhyaguNa, tethI zaiveyaka devene u0 coga asaMkhyaguNe, tethI yugalika tiryaMca manuSyane u0 ga asaMkhyagu, tethI paNa AhAraka zarIrIne Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti uga asaMkhyaguNe, tethI zeSa deva, nAraka, tiryaMca, manuSyane uga asabhyaguNa. asaMkhyaya guNAkAra te sarvatra sUlamaMkSetra tyeyamanA asakhyAtamA bhAganA samaya rAzipramANa jANa. gAthAmAM tarato ; eTale rUpiyAnag=IjI deha AhAraka jAgvI. (1 aurika, 2 vaidiya, 3 AharAka, 4taijasa, 5 karmaNa e anukamathI) jIvale jaghanyatkRSTa ceganA aha5bahutvanI sthApanA. alpa ! 1 la0 apa sakSama nimedanI | | jadhanyavega | 2) bAdara ekatriyane tithI asaMkhya guNa che , dIndriyane trIjiyane , caturiMdriyane che agni pacediyane sari paceDiyane e sUkSma nimedane ukRSTa ema. , bAdara nigane paryAsama nigadane >> bAdara ekadiyane janya roga. | | utkRSTa yoga bAdara etiyane 14. la. a50 dAyine 1 utkRSTa yoga | Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhanakaraNa, ane anya nAnA nAnA | 15| utkRSTa yuga ! asaMkhya guNA gIniyana - caturidiyo " , asAtti pacaMdriyane che saMgni-patyine paryA. diniyane jaghanya ga trIjiyano - ' ' , caturindriyane asa ipadiyane , saM ipaTiyane che dIniyane utkRSTa yoga , trIniyane , caturiTriyane , asAtti paceMdriyane anuttara devane veyaka devane - yugalika ti mane, * AhAraka zarIrIne zeSa devone ja zeSa nArakana Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra4 35 13 39 krama prakRti. zeSa tiya cAnA zeSa manuSyAna utkRSTa yoga 29 10 iti jIvaze? jaghanyatkRSTa cogasthAnAnA alpa mahatvanI sthApanAnA yaMtra, // yoga saMbaMdhi saMkSepa vigata || cAgajIvana salaizya vI. ceAga sabadhi prarUpaNAmAM 10 anuyoganAM nAma:-- 1 avibhAga prarU 2 vaNA prakR 9 ana tapanidhA pra. cha para'parAyanidhA pra. - 8 vRddhi pra0 3 spardhaka prarva 4 antara prapha. 5 sthAna prava huM samaya praphu asa egaNA jIvA pamahatva pra A pa 1 avibhAga prarpaNA. sarvotkRSTa cAgane sa jJabuddhirUpa zastravaDe cheIchedIne nivibhAjya bhAga karIe tA asathalokapradezapramANu bhAga thAya, tevA nivibhAnya bhAgane cegAvibhAga athavA vIryAvibhAga kahevAmAM Ave che. sarva jalanyavIya vALA sUkSmalabdhiaparcosalavaprathama samayati nigadIyA jIvane jAncamAM jaghanya paNa pratyeka Atmapradeze asa`khyalA pradezapramANuvIyA~vibhAganI prApti heAya. ne utkRSTa cAgavati jIvane paNa pratyeka Atmapradeze vadhumAM vadhu ( utkRSTa pade ) sabhyalAkAkA pradezapramANu vIvibhAganI prApti hAya. aMhi jaghanya pattIya asa'yale pradezathI utkRSTapadIya a sakhya lAkapradeza asabhyaguNu jANuvA. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udha baMdhanakaraNa, 2 vargaNa prarUpaNa. vaNA prAraMbha asakhyapradeza pramANe vivibhAgathI. prativargaNAvIyavibhAga-anukrame adhikAdhika asaMkhya lokapradezapramANa, prativargaNAmAM chavapradeza--ghanakAsakhyabhAgavati asaM. khyapratarapradezapramANu. 3 spardhakarUpaNa. pratispardhake vargaNa-zreNyasaMkhyatamabhAga pramANa 4 sthAna prarUpaNa. pratisthAne spardhaka-zreyasaMkhyatamabhAga pramANa, sarva cagasthAna che " 5 attaraprarUpaNa. antaravargaNAprAraMbha-cAgara kevaNavargaNa atre eka vIyavibhAgAdhikathI. antara5rdhakamAM vargaNA-asaMkhyapradeza pramANa eka cagasthAnamAM antaraspardhaka-garapakatulya. , 6 anantaropanidhAparUpaNa. - pUrva sthAnathI para gAsthAnamAM aMgulanA asakhyAmAM bhAga pramANa dhake adhika che. 7 para pare panidhAparUpaNa. zreyasakhyabhAgatika-dviguNa dviguNa 35rdhaka viguNavRddhiAgAla-sUTamAddhApalyopamanA asaMkhyAtamA, bhAga pramANa, dviguNahAni sthAna- ; . . apAMtarAlavati cANasthAna-dviguNavRddhi, vA hAnisthAnathI asakhyaguNa : Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmayAkRti vRddhiprarUpaNa jIvane vegasthAnanI vRddhi hAni thAya che te A pramANe 1 asakhyabhAgAdhika , ) A 3 vRddhimAMnI keI paNa eka vRddhimAM 2 saMkhyabhAgAdhika | eka jIva utkRSTathI AvalInA asaMkhyA3 saMkhyaguNAdhika | tamA bhAga sudhI varte. 4 asakhyaNAdhika-aMtarmuhUta sudhI eka jIvamAM vate. (ItivRddhi) 1 asakhyabhAga hIna ] A 3 hAnimAMnI keI paNa eka hA2 saMkhyabhAga hIna ke nimAM ekachava utkRSTathI AvalinA tha savaguNa hIna ) asaMkhyAtamA bhAga sudhI vate. 4 asaguNa hIna -A hAni eka jIvamAM utkRSathI eka ata. sudhI varte. (ItihAni) 9 samaya prarUpaNa. paryApta sUphamanigAhanA jaghanya cagasthAnathI sazipIjiyanA satkRSTamasthAna paryantanAM sarva yogathAnene nagaravAra sthApana karIe, tyAM prathama egasthAnathI zreNinA asaMkhyAtamA bhAga sudhIno carasthAne utkRSTathI cAra samayanI sthitivALAM che. tyAMthI AgaLanA teTalAM cerasthAna utkRSTathI pAMca samayanI sthitivALA che. e pramANe AgaLa AgaLanAM pUrvoktasaMkhyA pramANa cogasthAne anuM kame 6-7-8-17--5-4-3ne 2 samayanI sthitivALAM che. e kAraNathI sarvajanyathI saskRSTa rasthAna sudhInAM sarva cAga 1 paryApta samanigallA anyAyasthAnathI, 2 paryApta samanigehnA jadhanya sthAnathI. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. -~- ~ ~- ~~ ~ -~~- ~ sthAnanA 12 vibhAga paDe che. tenA nAmAdikanI sthApanA tathA thavAdi sthApanA A pramANe : [ vibhAganuM nAma cigaMsthAnanI saMkhyA samaya sthiti vibhAgamAM alpa ujave bahaMtava 60 1] eka sAmayika zreNyasaMgeya bhAgapramANa 2] catu sAmayika 4- | sarvAdhika ] paMca sAmayika 5- asaMkhyaguNahIna Sat sAmayika sasa sAmayika aSTa sAmayika sapta sAmayika asaguNa | SaTuM sAmayika ca sAmayika | catura sAmayika 1 / tri saMmayika 12 di sAmayika ( 1 karmaprakRti gaye prathama vibhAga saMbaMdhI alpabahuya darzAveluM nahi hovAthI meM paNa atre dazAvyuM nathI-punaH - A alpabaddhava judI rIte darzAvyuM che. ne zrI graMthakAre darzAvela alpabava DamarakAkRtinI sthApanAthI darzAvAze. (iti cagasthAnanI sAmayika vibhAga sthApanA) | | 2-, ; Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. A. 12 vibhAgAtmaka cogasthAnA samayAvasthAnanI hInAdhi katAnI apekSAe yavAkRti rUpa thAya che. te cavAkRti A pramANe .... 000 ..................... [. . O . cAga sthitiyava ... O O . O ...... ... cha *** ... - A ceAgasthitiyAnI samaja A pramANeHcatranA madhyabhAga jema sthUla ( mATe ) hoya che tema ceAgarUpa cavanA madhya vibhAga AThesamaya jevaDI moTI sthitivALA che-ne dhavanI pUrvottararUpa anne bAjue jema. hInahIna che tema cAgarUpa yuvanA aSTasamayAtmaka madhyavibhAgathI saptasAmayikADhi pUrvottara pAna vibhAge anukrame hInahIna sthitivALA che. sthApanAmAM 1-4-5 vigere urjAdhA biMtu samayasthitidarzaka che ne tiya gabhiMtu te ceogasthAna vibhAganI zreNi jANavI. cogasthAnAnA 11 vibhAganu alpamarhutva DhamakanI AkRtie che te DhamakanI kRti A pramANeH-- Ann ********** ST. *****....... ra ...ve........ .. ..." u.ane. p... Ta Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa w ww w x - = * www A AkRtinI samaja A pramANe che - jema DamarUkane madhyabhAga ati alpa (sAMkaDI hoya che tema A cagarUpa DamarUkanA madhyavibhAgarUpa aSTasAmayika yogarathAne aya che. ne DamarUnA pUrvottara bane bhAga jema caDhatA caDhatA hoya che tema A yogarUpa DamarUkanA pUrvottarapArtharUpa saptasAmacikAdi vibhAgo asaguNa asaMkhyaguNa adhikaadhika che, ne ane bAjImAM saptasAmayika cagasthAno parara5ra samasacAvALo che. e rIte bane bAjunA cAvat catuHsAmayika cagasthAna vibhAga sudhInA sarva vibhAga pararapara tulya che. tethI uttarapAti visAmayikane kisAmayika gasthAne anukrame asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa che. zrI graMthakAre 1 sAmayikarUpa prathama vibhAganuM alyamahatva darzAvyuM nathI mATe atre 12 vibhAgane sthAne 11 vibhAga ja grahaNa karyA che. paraMtu hInasthitivALa cagasthAnaadhika hoya e niyamathI eka sAmayika gAne sarvathI adhika sabhave che. pachI zrI bahu zrata kahe te satya. (Iti samagra prarUpaNA ) [, 10 jIvApamahuva marUpaNa A alpabadutva TakAImAMyavarUpe dAkhala karela che tyAMthI jevuM. tathA dArikAdi vargaNAnuM varNana ne dhaMtraTIkArthathI jANavuM. e pramANe savistara yogagrarUpaNA karIne have e yogavaTe je kare che te kahe che ' mULagAthA 17 mI. jogehiM tayaNurUvaM, pariNamai ginhiUNa pNctnnuu| pADagge vAlaMbai, bhAsANu maNattaNe khaMdhe // 17 // Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 41 gAthArtha-jIva cAgavaDe, tadanusAre pAMca zarIra prAgya pulakkAne grahaNa karIne pAMca zarIrapaNe pariNumAve tathA bhASA, -uzvAsa ne manaprAcaskane tadanurUpe avala. * TIkAtha-pUrvokata svarUpavALA gavaDe jIva tastrAvya pulikane yathAga grahaNa karIne pAMca zarIrapaNe pariNumAve arthAt pAMca zarIrapaNe pariNamave. punA te pulane kevA prakAre grahaNa kare? ema je pUchatA he te kahe che ke taef=Agane anurUpe. te A pramANe-jaghanya vate jIva abhyarakane grahaNa kare, madhyamayege vartate madhyama audhone ane utkRSTage vartate jIva ghaNA audhone grahaNa kare. thAMtare paNa kahyuM che ke - jogaNurUvaM jIvA, pariNAmaMtIha ginhi daliyaM // arthaahiM che ene anusAra dalikane grahaNa karIne pariNumAve che. athavA sadagurU mAM zabdavaDe pAMca zarIrane saMbadha laIe te tAru=paMca zarIranurUpa eTale pAMca zarIra prAcAgya'paNe pulaskadhAne grahaNa kare e paNa artha thAya. tathA bhASA, zvAsocchAsa ne mogya pulene prathama grahaNa kare, grahaNa karIne bhASAdipaNe pariNamAve, pariNumAvIne tarisarca hetu sAmarthyavizeSane utpanna karavAne arthe te puladhAne avalabe, tadanaMtara te AlaMbanathI utpanna thayuM che, sAmarthya vizeSa jene e thaye chate (te pulakane) visarje, anyathA nahi, te A pramANe - jema bilADe pitAnA aMgane urva phekavAne arthe prathama 1 tatva zarIrapaNe pariNamavAnI yogyatAvALA. 2 prathamane artha pudagalanuM hInAdhikagrahaNapaNuM darzAve che ane bIjo artha grahaNa thatA pudgalamA bhAvi saMbadhI regyatA darzAve che, Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 baMdhanakaraNa - ja - saMkecanA miSathI avalakhe che, tadanatara tenA AlaMbanathI utpanna thayelA sAmarthyavALo thaye chate te aMgenuM udgha pheke che, anyathA phekI zakato nathI. (kAraNake) saMsArI nuM vIrya dravyanA nimitathI ja utpanna thAya che, e vacana pramANa hovAthI ahIM paNa temaja vicAravuM. atre prazna e che ke jIva gavaDe tadanurUpa pudgalene grahaNa kare che ne avalakhe che ema kahyuM. tyAM kayA pagale grahaNa karavAmAM rogya ne kayA pugale grahaNa karavAmAM aAvyA che. e pramANe ziSyanA praznane avakAza hovAthI AzakA karIne) grahaNa prAgya ne agrahaNa prAgya pudagala vaNao kahe che. mULa gAthA 18-120 paramANu saMkha'saMkhA', paMtapaesA abhavvaNaMtaguNA siddhANaNaMtabhAgo, AhAragavaggaNA titaNU // 18 // aggahaNaMtariyAu, teyaga bhAsA maNe ya kammeya dhuva adhuva acittA, sunnAcau aMtaresuppiM // 19 // pattegattaNusu vAyara, suhumanigoe tahA mahAkhaMdhe guNanippannasanAmo, asaMkhabhAgaMgulavagAho // 20 // gAthArtha-paramANuM vargaNa, saMkhyAtAthuka vagaNa, asakhyAtAthuka vargaNa ne anatANuka vagaNa, e sarva vargaNAo jIvane 1 dArika, vaikriya, ne AhAraka e traNa vargaNane aMtarAle agahaNa vargaNAone visaMvAda hevAthI azuciA e sUtra pUrvokta traNa vaNAne atikramIne rAkhe che. yathA zArIridipa jANavA sAvAne sUtravata iti cUNikatAdaya Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 43 - agrahaNa prAyogya che ane, abhavyathI anataguNa athavA sarva siddhathI anatamAbhAgapramANa pradezanI vargaNa te (jIvana) traNa zarIrapaNe grahaNa prAyeya vargaNA che. 18 : tathA agrahaNa vargaNAe karIne aMtarita taijasa,bhASA, uzvAsa, mana, ane kArmaNa vargaNA che, tadanatara dhuvAcitta ne adhuvAcitta vargaNA che, tanatara cAra zunya vargaNAo che, te cAra zunya vargaNAnA aMtarAlamAM ne upara 19 pratyeka zArIri, bAdaraniTa, sUphamanigeha, tathA mahAraka e cAra vargaNAo che. e pratyeka vargaNa guNa niSpanna nAmavALI che. ne pratyeka vargaNAne avagAha aMzulanA asaMkhyAtamA bhAga jeTale che. 20 TIkAI- ekeka paramANurUpa, tathA saMkhyA paramANunA samudAyarUpa asakhyAta paramANunA samudAyarUpa ane anaMta para mANunA samudAyarUpa vargaNa hoya che, tyAM ekeka paramANuo te paramANu vaNa. ahiM "vaNA" zabda samudAyavAcaka che tethI ekeka paramANune viSe je vaNA zabda kaho che te aneka paryAyanA ApanI apekSAe jANa. jo punaH parApUnAmUar #gvaLar=paramANuonI vaNA (paramANune samudAyo te paramANu vaNa evI vyutpatti karIe te jagatamAM jeTalA paramANuo che teTalA sarva paramANune samudAya te paramANu vargaNa ema prApta thAya, ne tema hote chate mahA mAsTavA =vargaNAnI avagAhanA 1 paramANu svataH eka hevAthI paramANumAM samudAyIpaNune abhAva che mATe samudAya vAcaka vagaNa zabdane paramANu sAthe saMyukta kara anucita che te paramANu vaNa" ema kahevuM kema ghaTe? A zaMkAnA utaramAM jaNAvyuM che ke paramANumAM aneka prayogane saMpAta jemAM aneka paryAya AvibhaoNva thaI zake tevI gyatAne sadabhAva) hovAthI varmaNe zabda paramANu Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhanakaraNa. aMzulanA asakhyAtamA bhAga jeTalI hoya. e sUtra virAdhavALu thAya, kAraNu ke ekeka paramANue saClAkamAM rahelA hovAthI. ( avagAhanA salAka pramANa thAya. iti zeSaH ) tathA e paramANune samudAya te dvipradezakadhavagaNA, traNa paramANunA samudAya te tripradezaskaMdhavA, cAra paramANunA samudAya te catuHpradeza dhavagaNA evI rIte tyAM sudhI kahevu" ke jyAM sudhI sakhyAtavarga zuAo thAya. tathA asakhyAta paramANunA samudAyarUpa asa ya vagaNuAo kahevI, kAraNa ke asakhyAtanA asa`khya bheda che. tyAMthI AgaLa ana taparamANunA samudRAyarUpa anaMtavargajIjIe kahevI, kAraNa ke ana'tanA anatabheda che. mULathI ArabhIne e sava vaNAe alpa paramANuvALI ane sthala pariNAmI hAvAthI jIvane agrahaNa prAyeAgya, ane ana tAnata paramANuvALI keTalIka vagaNAe grahaNuprAyeAgya, ne kaIMka agrahaNuprAyeAgya che. tyAM asabhyathI anataguNa athavA siddhathI ana'tame bhAge jeTalA paramANu tenA samudAyavALA je dhA te bahAravALa iti AhAraNa karavuM te AhAra athavA grahaNu kahevAya ane AhAra va AvArA: e vyutpattithI grahe teja AhArakane tatkAceAgyava NA te AhAraka vaNA eTale grahaNuprAceAgyavagaNA hoya che. sAthe sayukata karI "paramANu vA" kahI zakAya A bhAvArthane zrI yazovijaya vAcakavara teA ema kahe che; ke varSo thavamAvAya--paramANumAM vargApaNe pariNAmavAnI ceruzyatA hAvAthI te yAgyatAne grahaNa karIne paramANu vA " ema kahI zakAya. zrI devedrasUriva tA ekaja paramAne paramANu vA kahetA nathI paraMtu sarve paramANunA samudAyamAM vA zabda kahe che mATe tyA A praznanA avakAza na hoya. . 1 ekeka paramANu adhika skaMdharUpa asalpya varSAMzuA, paraMtu tAtIyarUpa nA asa pNa nahi, taMjjAtIyarUpa samAna vafA ana ta che, Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. pa e varaNAo grahaNa mAyAgya' kahI, tA thayA' viSayane age grahaNa prAyAgya che te kahe che cita dyuti AdArika vaiksi ne AhAraka e traNa zarIranA viSayamAM pUrvokta vaNAe grahaNapAcAgya che, punaH e grahaNaprAyeAgyanaga NAo paNa agrahaNaprAceAgya va NAe varka aMtarita ( AMtarAvALI ) che te pramANe abhavyathI ana'taguNa ane siddhathI anatamA bhAga jeTaMlA paramANuonA samudRAyarUpa je vaNA AkArika zarIrane niSpanna karavA mATe graha prAyogya che te jadhanya vaNA kahevAya. tethI eka paramANu adhika skadharUpa bIjI grahaNaprAceAgyava NA, tethI e paramANu adhika skadharUpa trIjI grahaNaprAyeAgyava NA, e pramANe ekeka paramANu adhika ska'dharUpa vA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI AdArizarIrahaNuprAyogya utkRSTa vargA thAya, jaghanya vaNAthI utkRSTa vaNA vizeSAdhika che, te vizeSa paNa teja jaghanyavAnA mana'tamA bhAga jeTalA che. tathA AdArika zarIra grahaNaprAceAgya utkRSTa vaNAthI eka paramANu adhika dharUpa vaNA te agrahaNaprAyeAgyajaghanyavagaNA, tethI eka paramANu adhika dharUpa bIjI agrahaNuprAceAgya vaNA, e pramANe ekeka paramANu adhika skadharUpa vA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa agrahaNuprAyAgyavaga NA thAya. jadhanya agrahaNuprAgyavagaNAthI utkRSTaagrahaNuprAyonyavaga zA mana'taguNI che, ne guNAkAra te abhavyathI ana taguNa athavA siddhathI anatamAM bhAgapramANa jANavA. AdyArikanI apekSAe ghaNA 1 kyA zarIrane cAgya grahaNu prAyathya che ? ti praznaH 2 tejate AdhArika prAyeAgyA. pati ataH satra: * ' ' . 3 janma vargaNuAmAM jeTalA paramANu che tethI utkRSTa vagA ka dhamAM anataguNu paramANu che. prati satra 4 jadhanyavaga NAgata ana ta paramANune abhadhyathI ana tenuA paramANu varDa guNatAM jeTalA paramANu thAya teTalA paramAthu utkRSTavAmAM che. pati sarvatra Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 badhanakaraNa, paramANuo vaDe niSpanna hovAthI ane sUkSama pariNAmIpaNuM hovAthI e vargaNAo dArika pratye agrahaNaprAgya che-vaiki canI apekSAe e vargaNAomAM alpa paramANupaNuM ane skUla pariNAmIpaNuM hevAthI e vargaNuo vaikiyadehapratye paNa agnahaNuprAgya ja che. e pramANe AgaLa kahevAtI agrahaNamAgya vargaNAnA saMbadhamAM paNa vicAravuM. tathA agrahaNa prAca utkRSTa vargaNathI eka paramANu adhika raska dharUpa je vargaNa te vaikiyazarIramAcoggajaghanyavargaNA, tethI be paramANavAdhika rakadharUpa vargaNa te vaikicazarIra prAgya bIjI vargaNa. e pramANe ekeka paramAvadhika kaparUpa vaikiya zarIranA saMbaMdhamAM grahaNu prAgya vargaNAe tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI vaikriyagrahaNaprAgyautkRSTavargaNA thAya. vaikicarAgyajaghanyavargathI utkRSTa vargaNA vizeSAdhika che. ne vizeSa paNa teja jaghanya vargaNAnA anAtamA bhAga pramANa che. tathA vaikiya zarIra prAyogya utkRSTa vargaNathI eka paramANavadhika rakadharUpa jaghanya agrahaNakAgyavagaNa, tethI be paramANavadhika skadharUpa bIjI agrahaNa prAgya vargaNA e pramANe eka paramANavRdhika dharUpa agrahaNakhAcavaNa tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa agrahaNa prAceya varganuM thAya. jaghanya agrahaNa prAgya vargaNAthI utkRSTa agrahaNa prAgya vargaNA anata guNI che. guNAkAra pUrvavata. . te utkRSTa agrahaNa prAgya vargathI eka paramANu adhika rakadharUpa je vargaNa te AhAraka zarIra prAgya jaghanya vagaNa, tethI be paramANu adhika skadharUpa AhAraka zarIra grahaNa prAgya 1 kAzmaNa vargaNAthI pUrvanI agrahaNakAgyavagaNA sudhI. 2 abhavyathI anataguNa athavA sarva sihathI anatamA bhAga jeTale, Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyuM prakRti. vAe tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI AhArakezarIra grahaNa prAyogya utkRSTavaNA thAya. jaghanyagrahaNAyeAgyavagaNAthI utkRSTa grahaNaprAyAgyavaga NA vizeSAdhika che, ane vizeSa teja jadhanya vaNAnA ana"tamA bhAga jeTalA che. ' AhArakaprAceAgyautkRSTava NAthI eka paramANu adhika skenca rUpa je agrahaNuprAyAgyanA te jadhanya, tethI eka paramANu adhika skandharUpa agrahaNuprAyogya bIjI vaNuA. e pramANe ekeka paramANu adhika kadharUpa agrahaNuprAyogyava Ao tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTaagrahaNuprAceAgyavagA thAya. jaghanyaagrahaNuprAyAgyathI utkRSTaagrahaNuprAyeAgyanagaNA ana taguNI che. zuNAkAra pU vat ahi zUNikAra vigere AdArika vaikriya-AhAraka zarIra grahaNuprAceAgyavagaNAne atarAle. agrahaNavaga NAe svIkAratA nathI para'tu zrI jInasadragaNikSamAzramaNa vigere pUrvAcArthIe svikArelI hovAthI temanA abhiprAyathI atre paNa agrahavAe pratiyAdana karI. mAhAraka zarIraneagrahaNuprAyeAgyautkRSTavAyI eka 52mANu adhika dharUpa taijasa zarIra prAceAgyajadhanyavagaNA che, tethI e paramANu adhika skadharUpa taijasazarIra prAyeAgye dvitIya vaNA, tethI traNa paramANu adhika skavarUpa tejasa zarIra prAceAgya tRtIya nagA, e pramANe ekeka paramANu adhika kalarUpa tejasa zarIra prAcAgyavA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI taijasa prAceAgyautkRSTavaMgaNA thAya. jaghanyavagaNuAthI utkRSTavagA vizepAdhika che, ne vizeSa teja janyavagaNAnA ane'tamA bhAga jele che. taijasa zarIra mAceogya utkRSTagaNAthI eka paramANuM adhika Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ve adhanakaraNa. dharUpe jAnya agrahaNa prAyeAgyavagaNA, tethI e paramANu adhika skaMdharUpa dvitIyaagrahaNu prAyeAgyavA, e pramANe ekeka paramANu adhika skadharUpa agrahaNu prAyeAgyA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa agrahaNu prAyeAgyavagaNA thAya. jAnyuaNuhajI prAceAgyathI utkRSTathyagrahaNu prAyeAgyava NA ana'taguNI che guNAkAra pU vat ' agrahaNuprAyAgyaukRSNavagaNAthI eka paramANu adhika ka dharUpa bhASAprAyogya jAnyavarga zuA, tethI e paramANu adhika katharUpa bhASAprAgya dvitIyavA, e pramANe ekeka paramANu adhika skaMdharUpa vaNAo tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI bhASAprAyogya utkRSTavagaNA thAya. jaghanyabhASAprAyeAgyava NAthI utkRSTa bhASA prAyAgyavagaNA vizeSAdhika che, ne vizeSa teja jaghanyavagaNAnA anatamA bhAga jeTalA che. bhASAprAyAgya utkRSTavagaNuAthI eka paramANu adhika ska'dharUpa agrahaNaprAgya jaghanyavagaNA, tethI e paramANu adhika agrahaNa prAceAnya dvitIyagaNuA. e pramANe ekeka paramANu adhika ska'dharUpa agrahaNa prAyAgyava NA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa agrahaNa prAyogya thAya. jaghanyathI utkRSTa agrahaNavagaNA ana'ta guNa che. guNAkAra pUrvavat utkRSTa agraNa prAceAgyava NAthI eka paramANu adhika skaMdha rUpa jaghanyauzvAsaceAgyavaMNA che, tethI e paramANu adhika sadharUpa uzvAsacAnca dvitIyavargaNA, e pramANe ekeka paramANu adhika skaMdha rUpa zvAseAzvAsaprAyogya vargaNA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa uzvAsamAyAgyavargA thAya. jaghanyathI ukRSNavargA vizepArthika che. te vizeSa teja jadhanyavAnA anatamA bhAga che, -ullAlaprAyeAgya utkRSTavAthI eka paramANu adhika skaMdha 3 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati. - NAAAAANNA WANAWAAN .. rUpa jaghanya agrahaNuprAgyavargaNa, tethI be paramANu adhika dvitIya agrahaNaprAgyavaNa. e pramANe aneka paramANu adhika audharUpa vargaNuo tyAM sudhI kahevI ke jayAM sudhI utkRSTha agraNaprAgya vagaNA thAya, jaghanyathI utkRSTa agraNavagaNa anaMtaguNa che. guNAkAra pUrvavata. - te utkRSTa agrahaNa prAgyavargaNAthI eka paramANuM adhika skavarUpa jaghanya mana prAgyavINA, tethI be paramANu adhika audha* rUpa dvitIya mana prAgyavaNuM. e pramANe ekeka paramANuM adhika ska dharUpa manaHprAgyavINAe tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa manaprAgyavaNa thAya. jaghanyathI utkRSTavaNA vizeSAdhika che, ne vizeSa teja jaghanyavargaNAne anaMtamo bhAga che. ahiM che je puladravyane satyAdi mane rUpapaNe pariNumAvI ApIne visaje che te manaprAgya vargaNA. te utkRSTa manaH prAyogya vargaNAthI eka paramANu adhika audharUpa jaghanya agrahaNa prAgya vargaNA, tethI be paramANu adhika dvitIya agrahaNa prAgya vargaNa. e pramANe ekeka paramANu adhika raka dharUpa vargaNAe tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa agrahaNa vargaNa prAyogya thAya. jaghanyathI utkRSTa agrahaNa vargaNa anaMtaguNI che. guNAkAra pUrvavat, te utkRSTa agrahaNa prAyogya vargaNAthI eka paramANu adhika dharUpa prathama jaghanya karma prAcogya vargaNa. ahiM che je pudagala dravyane jJAnAvaraNatirUSapaNe pariNamAve che te karmaprAyogya vargaNuM. tethI be paramANu adhikakadharUpa dvitIya karma prAgya vargaNA. e pramANe ekeka paramANu adhika 8dharUpa karmaprAgya vargaNAo tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa karmaprAgya vargaNa thAya. jaghanyathI utkRSTa vargaNA vizeSAdhika che, ne vizeSa teja jaghanya vargane ane tamo bhAga che. ' Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. gAthAmAM mArA kapa ja e pramANe za== kAra ane anukta samuccayArthavALo hovAthI bhASAvargaNAnaMtara agrahaNa vagaNatarita evI uzvAsa vargaNa jANavI, ke je prathama kahevAI gaI che. tathA mAthAmAM e ja emAM ja zabda samuccayArthavALe che. have dArika vargaNuonA varNAdi kahevAya che, tyAM dArika zarIra prAgyavargaNuo anatAnata paramANuvALI-pAMca varNa, be gadha, pAMca rasa, ne ATha sparzayukta che. e pramANe vaikiya ne AhAraka vargaNAo paNa jANavI. taijasa vargaNAo pAMca varNa-be gaMdha, pAMca rasa, ne cAra sparza, e 16 guNa yukta che. tyAM mRdu laghu e be avasthita raparza che, ane bIjA be sparza sinagdha-uNa, snigdha'zita, rUkSa-uSNa, athavA rUkSa-zIta hoya. e pramANe bhASA-zvAsamane vargaNa ne kAmaNa vargaNAe paNa jANavI. tathA dArika vargaNa sarvathI alabhya pradezevALI che. tethI vaikriyaprAyogya vargaNa anaMtaguNa pradezavALI che. tethI AhAraka 1 mULa gAthAmA zvAse zvAsa vagaNanuM nAma darzAvyuM nathI. mATe TIkAkAra mahArAja kahe che ke ya kArapadane anuktasamuthArtharUpa eTale nahi kahelA arthane grahaNa karavAvALA gaNIne zvAsozvAsa varga mULa graMthakAre sUcavI che. 2 eka paramANumAM 1 varNa, 1 gaMdha, 1 rasa, ne 2 sparza e pa guNa eka samayamAM (samakAle) vyAbhAve varte che, ne gyatAbhAve 5 varNa 2 gadha 5 rasa ne 8 sparza e 16 guNa che. eka dhamAM aneka varNAdi guNavALA bhinna bhinna paramANuo havAthI ja skadhamA 16 athavA 20 guNa hoi zake. paraMtu dhyAnamAM rAkhavA cAya che ke kazAdi sparza paramANumAM koI paNa samaye parivartanAthI paNa vyaktabhAve na heya. e sparze phakta tathAvidha bAdara dhamAM ja hoya, ne te sparza kadhapariNamI ja jANavA 3 zeSa vaikriyAdi vargaNAothI. 4 grahaNu prAya utkRSNavargaNAgata pradeza rAzIthI anataguNa ama Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. vaNA ana'taguNa pradezavALI che. tethI taijasa vaNA ane taguNu pradezavALI che, e pramANe bhASA, ucchvAsa, mana ne kAmaNu vagaNuAe paNa anukrame anataguNa ana taguNu pradezavALI kahevI, 1 dhruva aNuva ityAdikama prAcASya utkRSTa nagaNuAthI ana tara kuvAcitta dravyavA, tethI anatara adhruvAcitta traNA, tethI AgaLa sunnASaraticAra dhruvanyavagaNA che, ne e cAra dhruvazUnyavagAnA tAlamAM ne upara anukrame pratyekazarIravarga zAkhAdaraniMga davaga NA-sUkSmanigAdava zuAne upara mahAkadha vaNA che, te A pramANe--prathama dhruvazUnyavagaNAnI upara pratyeka zarIravagaNA, dvitIya dhruvazUnyavagaNAnI upara khAdaranigeAda vaNA, trIjI dhruvazUnyavaga NAnI upara sUkSmanigoda vagaNA, tathA catutha dhruvanyavagaNAnI upara mahAssu dhavagaNA che. tyAM kama prAyogya utkRSTavagazAthI AgaLa eka paramANu adhika dharUpa jaghanyadhruvAcittadravyavagaNuA, tethI e paramANu adhika katha rUpa dvitIya dhruvAcittadravyavayA. e pramANe ekeka paramANu adhika radharUpa dhruvAcittavyava`NAe tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI utkRSTa dhruvAcittadravyavagA thAya, kuvAcitta dravyavagaNA te kahevAca ke je leAkane viSe savadyA prApta hoya te A pramANemanatakuvAcittadravyavagaNAomAMthI kAI vagaNA utpanna thAya che tA koi vinAza pAme che. e rIte sarva vaNAonA utpatti vinAzabhAva cAlu che, para`tu koi paNa kALe A lAka e vAva rahIta thavAnA nathI. punaH e vagaNA jIvA vaDe kadApi paNa grahavAya nahi tethI acittapaNuM jANavu.. jIvanA saMbaMdhe AdArakArda zarIravat sacittapaNu paNa heNu vargaNuA aMtare atare hAvAthI AdArika vaNAnI apekSAe vaikriya vargAmAM anataguNu pradeza haiAya. iti sarvatra 1 jema AdArika zarIrane jIvanA saMbaMdhathI paNa cit ( sarvAMA Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhanakaraNa, ~ ~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~ ~~ ~~ ~~ prathama varganI apekSAe kaIka vargaNuo sakhyabhAgahIna, kaMIka saMyeyaguNahIna kaMIka asaMkhyayaguNahIna ne kaIka vaNao anataguNahIna hoya che. 'saMkhyayaguNahAnine viSe punaH asaMgecabhAgahAni, ne saMkhyayabhAgahAni sivAyanI kahAnio saMbhave che. te A pramANesaMkhyayaguNahAnigata prathamatimavaNane apAMtarAle prathama vagaNanI apekSAe kaIka vaNao saMkhyayaguNahIna, kaIka asaMkhyayaguNahIna ne kaIka anaMtaguNahIna hoya che. ' e rIte be prakAre parapare panihAprarUpaNa karIne have pAMca hAnimAM vargaNuonuM avadhutra kahevAya che. . tyAM asaMkhyabhAgahAnine viSe vargaNAo alpa che, tethI saMgrecabhAgahAnine viSe anataguNavargaNAo che, tethI sayaguNahAnine viSe anataguNavargaNAo che, tethI asaMkhya guNahAnine 'viSe anataguNavargaNAo che, tethI anataguNahAnine viSe anaMtaguNavaNAo che.) tathA anataguNahAnimAM pala sarvathI a5 che, tethI 1 zeSa 4 hAniomA aMtargatahAnio uparokta rItIne anusAra svayaM vicAravI. 2 mULa hAnipacaka ane uttara hAni paMcaka e be prakAre. 3 anataguNahAnimAM anaMtaguNa jevA moTA moTA bhAga truTavAthI ahiM " anataguNa" mAM " guNa" zabdathI anaMta pugalarAzi pramANa eka bhAga tevA anata bhAga samajavA. paraMtu guNa zabdathI guNAkAra jevo bhAga ne jANavo. punaH anataguNarUpa bhAga te sarva bhAga karatAM bRhata pramANuvALA ja hoya che. tathA sarvatra jyAM jyAM hAnine prasaMga Ave tyAM tyAM guNa zabdathI bhAga pramANuja jANavuM. paraMtu guNAkAra rUpa nahiM. tathA jyAM vRddhino prasaMga Ave tyAMja guNa zabdathI guNAkAra - Na. e samayaparibhASAne vistAra lokaprakAzathI jANa. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMkhyayaguNahAnimAM pulo anataguNa che, tethI saMkhyayaguNa hAnimAM pugale anataguNa che, tethI sakhyabhAgahAnimAM pula anataguNa che, ne tethI asaMkhyayabhAgahAnimAM paMdUgale anata guNa che. (e pramANe snehapratyayaspardhaka savistarapaNe kahyuM.) iti snehapratyayaspardhaka prarUpaNA. . . have jAmakalyA ne gogastha prarUpaNa karavAnI IcchAvALA AcAryazrI A pramANe kahe che. ' mULa gAthA ra3 mI. nAmappaogapaJcayagesupi neyA anaMtaguNaNAe / dhaNiyA desaguNA siM-jahanna jeThe sage kaDu // 23 // * gAthArtha-A snehapratyaya, nAmapratyaya ane pracAra pratyaya rayardhakane viSe Apa ApaNI jaghanya ane uSNavargane pRthaka pRthak sthApIne tene viSe saMgrahita karelA sakalayuddagalagata johAvibhAgo anataguNa anataguNapaNe anukrame chaevagaNAmAM kahevA TIkAthaatre rAmAyarA prarUpaNane viSe 6 atugAkAra che. te A pramANe - 1 avibhAga prarUpaNa. . 2 vargaNA prarUpaNa. 3 kaprarUpaNA. 9 4 antara prarUpaNa. pavargaNApudagalaranehavibhAga 'sakalasamudAya prarUpaNa 6 sthAna prarUpaNa.' 1 anaMta pudgala zazithI ageya pugalane rAzI alpa hovAthI hAni a hoya tethI pudagala adhika heya.. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha ? dhanakaraNa tyAM prathama avibhAgaprarUpaNA kahevAya che. AdArikAdi pAMca zarIraprAyAgya paramANuone je rasa tene zrI sarvajJanI buddhirUpa zastra vaDe chedIe, ane chedI enrIne nivibhAga bhAgA karIe, te nivibhAga bhAge guNaparamANu athavA bhAvaparamANu paNa kahevAya. e avibhAgaprarUpaNA kahI. ( kRtti vimA vaLA ) 4 ' tyAM eka snehAvibhAgayukta pudgalA zarIrane cAgya hAtA nathI. arthAt AdArikAdArikaanyanA i15 adhanamAMthI koI paNa adhanane viSayIbhUta thatA nathI e bhASA che. tathA e snehAvibhAgayukta paNa nahi, traNa snehAvibhAgayukta paNa nahi, yAvat sa dhyeyasnehAvibhAgayukta nahi, asabhyeyasnehAvibhAgacukatA nahi, temaja yAvata anaMta snehAvibhAgacuta pudgalA paNa koi andhanane viSayIbhUta thatAM nathI. paraMtu sa jIvathI ana'taguNu pramANa anatAna'ta snehAvibhAgayukta pudgalA adhanane viSayIbhUta thAya che. mATe ana'tAna'tara snehAvibhAgayukta pudgalAnA samudAyarUpa ( nAma pratyaya spardhakanI ) sa jaghanya prathama varaNA che. ( kRtti naLApaddapaLA ) 1 dArikAdi 5 zarIramAMnA kANu zarIrapaNe pariNuatA nathI. 2 tAtpa e che ke sarva jIvathI anataguNu snehAvibhAgayukta para mANu (svarUpata: pradeza byapadezabhA, paraMtu skaMdhAtiSThita kevala paramANu nahi.) dehapaNe pariNamavA ceAtmya che. athavA dveSapaNe pariNamatA puddagalaskadhAnA pratyeka pradezamA jadhanyI jAnya pazu sarva jIvathI anaMtaguNu snehAvibhAgA avazya hoya che. e jadhanyasnehAvibhAgayukta jeTalA paramANu che te sarvanA samudAya te prathama vA ( A prarUpaNAmAM paramANu athavA puddagala evA zabdothI sarvatra tatprAyeAgya kAtarAta pradeza jANavA, paraMtu chuTA parabhANu athavA yahukAdikadha na jANavA. e vAta avismarA punaH kahI che. ) 3 pa"casaMgrahamAM AdhArikAdAribandhanayogya prathamavaNA kahI che Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gg prakRti. ' tethI eka snehAvibhAgAdhika' pudgalane samudAya te bIjI vaNA, tethI e snehAvibhAgAdhika pudgalAnA samudAya te trIjI vagaNA. e rIte nira'tara ekeka snehAvibhAgAdhika vaga NA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI abhanyathI anataguNu athavA sava siddhathI ana'tamA bhAga jeTalI vaNA thAya. e anata vaNAenA samudAya te eka spa ka tethI eka snehAvibhAgAdhika paramANuo prApyamANu nathI. tathA e, traNa, sabhyeya, asa'jyeya, ne cAvat anata snehAvibhAgAdhika paramANuo paNa ( prAptyamANu ) nathI. paraMtu sajIvathI ana"ta guNasnehAvibhAgAdhika paramANuo ( prApyamANu ) che. tethI tevA paramANuonA samudAya te dvitIya spaSTakanI prathamavA jo ema pUchatA che ke te vagAmAM snehA vibhAga keTalA che? tA kahIe chIe ke prathama spardhA kagata prathama vaNAmAM jeTalA snehAvibhAga che teTalA (tethI) amaNA snehAvibhAga dvitIya spaSTakanI prathama vaNAne viSe che. tethI eka snehAvibhAgASika paramANuonA samudAyarUpa chIcha vagaNA, tethI e snehAvibhAgAyika paramANuonA samudAyarUpa trIjI vaNA, e rIte nirutara ekeka snehAvibhAganI vRddhipUrvaka vaNA asabhyathI ana"taguNa athavA sarva siddhathI anattamA bhAga jeTalI thAya tyAM sudhI kahevI. A ana'tavaga NAonA samudbhAya te jI' spardhaka I tyAMthI puna: paNa AgaLa eka snehAvibhAgAdhika paramANu nathI. tathA e, traNa, sakhyAta, asakhyAta, yAvata, anaMta snehAvibhAgAdhika paramANu paNa nathI. para`tu sarvajIvathI aMnataguNa anaMtAnaMta snehAvibhAgAdhika paramANuo hoya che, tethI tenA samu- - dAca te trIjA 5 kanI prathama vagaNA. A vagaNAmAM snehAvibhAga - keTalA hoya ? te kahIe chIe ke prathama spardhakanI prathama vaNA gata snehAvibhAgathI triguNA snehAvibhAga che; tethI eka snehAni Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 badhakaraNuM anaW5ra bhAgAyika paramANunA samudAyarUpa bIjI vargaNa, be nehavibhAgApika paramANunA samudAyarUpa trIjI vargaNA, e rIte niraMtara ekeka johAvibhAga vRddhipUrvaka abhavyathI anataguNa athavA sarvajIvathI anaMtamAbhAga sudhI anata vargaNAo kahevI. e vargaNAone samudAya tetrIju spardhake. ' tyAMthI punaH paNa AgaLa eka snehAvibhAgAdhika pudagale nathI temaja be traNa saMca, asaMkhyaya,thAvata - anatanehAvibhAgAdhika pudagale paNa nathI, paraMtu sarvajIvathI anaMtaguNa pramANe anaMtAnaMta nehAvibhAgAdhika paramANuo hoya che. tethI tene samusamudAya,te caturtha spardhakanI prathama vargaNa. A vargaNAmAM prathama spardhakagata prathama vargaNAnA nehAvibhAgothI cAraguNA snehavibhAge che e pramANe jeTalAmuM spardhaka citavavuM hoya, caNA pAMcamuM, dasamuM, vIsamuM, hajAraNuM lAkhazuM teTalI sakhyAthI prathama ra5rdhakanI prathama vagaNanA sanehavibhAge guNIe, teTalI teTalI saMkhyAnA snehAvibhAge te te spardhakanI prathama vargaNAmAM hoya ema jANavuM ? ' te keTalAM thAya te kahIe chIe ke abhathI ane taruNa athavA siddhathI anatamAbhAga pramANa (dakti hA kakaLA) yunA aMtara keTalAM thAya te kahIe chIe ke ekahInasa dhaka pramANu. te A pramANe-cAramAM traNa ja aMtara hoya che, paNa jUnAyikanahi temAabhaNa vicAravuM , 1 yathI prathama paheka gata prathama vagaNAmAM 100 nehavibhAga che, te pAMcamAM spardhakanI prathama vargaNAmAM 500, dasamA spardhakanI prathama vargamAM 10, vIsamA dhokanI' prathama zvaNimA re, hajAramA' ra5kanI prathama vaNAmAM 1bo;00 ne lAkhamA spardhakanI prathama vargaNAmAM - 1, 00,000 - ra yathAcAra jAtinA atarabhAga garbhabhAgA hoya temane Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti okhAzonAlikAnA tathA vargaNAne viSe anaMtaravRddhi be che-prathama ekekAvibhAga vRddhi, ane bIjI anaMtAnatAvibhAgavRddhi. tyAM spardhakagatavargaNAomAM anukrame. ekekovibhAgavRddhi che, ne pUrva spardhakagata aMtima vargaNAnI apekSAe uttara spardhakanI prathama vargaNAmAM anatAnA avibhAgavRddhi che. punaH parapara vRddhi te prathama spardhakagata' graMthama vargaNAnI apekSAe e prakAranI jANavI, te A pramANe-anetabhAgavRddhi-asakhyabhAgavRddhi-saMkhyayabhAgavRddhi-sakhecazaNavRddhi-asaMkhya guNavRddhine anataguNavRddhi. e pramANe vargaNA prarU-pardhakajharU-ne antaraprarUpaNA karI. lati mA mahipA) have vargaNAgata pudagalajohAvibhAgasamudAya prarUpaNA karAya che. tyAM prathamazarIrasthAnanI prathamavagaNane viSe snehavibhAga alpa che, tethI bIjA zarIrasthAnanI prathama vargane viSe anita guNanehAvibhAga che, tethI trIjA zarIrasthAnanI prathamavargaNAne viSe anataguNanehAvibhAga che. e pramANe uttaretara anukrame sarve zarIrasthAnI prathamavargaNAmAM anataguNapaNuM kahevuM zarIra sthAne vaphTamANa (AgaLa kahevAze teTalA) spardhaka pramANayukta jANavAM. - have te te badhAne cogya evA zarIra paramANuonuM alpabaheva kahevAya che. tyAM hArika dArika baMdhanA pagale alpa che, tethI dArikatejasabadhinagya anataguNA, tethI' ekArika 1 ahiM pratyeka vRddhi anaMtavaNAo sudhI pamAya che. * 2 prathama sthAnanI prathamavagaNa tathA bIjA sthAnanI prathamavagaNa e enA aMtarAlamAM sarvajIvAtaMtaguNaavibhAga anDarasthAna prApta hovAthI, 3 prathama sthAna abhavyAtaguNa spardhayukta che, tithI dilIyAdi sthAne sthAnakanI paripATIe anaMtabhAgAdhikAdispardhakeyukta che, je AgaLa kahevAmAM Avaze. ' Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, - - karmabaMdhanagna anataguNe, tethI dArikataijasakAmaNabaMdhana ceca pudagale anataguNa, tathA vaikiyakriyabaMdhana cagya pagale sarvathI alpa che, tethI vaikriyataijasaMdhanogya pudagale anataguNa che. tethI vaizcikAmaNabaMdhana egya pudagale anaMtaguNa che. tathA AhArakabadhanacogya pagale sarvathI te potAnA cAra baMdhananI apekSAe) alpa che, tethI AhArakartaja sabaMdhana egya anaMtaguNa, tethI AhArakakAmaNabaMdhanagya anataguNa, tethI paNa taijasa taijasabaMdhana cogya pudgale anataguNa, tethI taijasakAzmaNabaMdhana rogya pudagale anaMtaguNa, ne tethI paNa kAryakAzmaNabanazya pudagale anaMtaguNa che. * have sthAnaprarUpaNane avasara hevAthI sthAna prarUpaNa kahevAya che ' ' tyAM prathama spardhakathI prAraMbhIne abhavyathI anataguNa athavA siddhathI anaMtamAbhAga pramANe anataraspardhAyukta prathama zarIra prAgya sthAna thAya che, tethI anaMtabhAgAyika teTalAMja yakavaDe zarIraprAgya dvitIyasthAna thAya che. punaH anaMtabhAgAdhika teTalAMja ra5rdhakevaDe tRtIyazarIraprAcasthAna thAya che. e rIte niraMtara pUrva pUrva sthAnathI uttarottara anaMtabhAgavRddhiyukta zarIrasthAne agulanA asaMkhyAtamAbhAga pramANu kahevA, e sthAne samudAya te eka kaMDaka kahevAya che. [, 1 pUrvokta snehasaMbaMdhI nAmapatyayaspardhakomAMnA prathama spardhakathI. * 2 sarva jaghanya rahayukta ekaja dehamAM je dehapugale che te sarvamA eka sarakhe neha nathI. paraMtu bhinnabhinna prakArane teha che, ne te bhinnatA paNa anaMta prakAranI che, ne te anaMta prakAranI bhinnatAvALA johAvibhAga yukta pudagalonA samudAyarUpa eka rahasthAna kahevAya. Iti bhAvArtha.' 3 aMgulamAtra kSetranA asaMkhyAtamAbhAgamA jeTalA AkAza pradeza teTalA pramANanAM.. , 4 kaMDaka e aMgulanA asakhyAtamAbhAga pramANa asakhyadarzaka saMjJA zabda jainaparibhASAe jANo je AgaLa kahevAze. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -. . . :-- karyaprakRti. ' A kaDakathI uparanuM je zarIrasthAna, te prathama kaMDakagata ane tima zarIrasthAnanI apekSAe asaMmeyabhAgavRddhivALuM che. tethI AgaLanAM bIjAM aMgulanA asaMkhyAtamAbhAgapramANunAM zarIra sthAne te sarve anukrame anaMtabhAgAdhika jANavAM. A ( asakhyaspardhakanI apekSAe anatabhAga adhika jANavAM). A asaMkhya spardhakane samudAya te dvitiyakaDaka, te dvitiya kaDakathI upara je anya zarIrasthAna te punaH dvitIya kaDakagata aMtimasthAnanI apekSAe asaMyabhAga adhika che, tyAthI punaH paNa AgaLanAM aMgulanA asaMkhyAtamAbhAgapramANa anyazarIrasthAne te sarve anukrame anatabhAga adhika jANavAM, A sarva sthAne samudAya te tRtIcakaDaka. tethI AgaLa punaH paNa eka zarIrasthAna asaMkhebhAgAdhikane tethI AgaLa punaH kaDaka pramANa zarIrasthAne anaMtabhAgAdhika jANavA e pramANe asaMkhyabhAgAdhika ekeka hasthAne karIne aMtarita anata bhAgAdhika kaDake tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI atarAMtaravati asaMkhya,bhAgAyika devasthAne paNa eka kaMDaka pramANa thAya, aMzula mAtra kSetranA asaMkhyAtamAbhAgavati asaMkhya AkAza pradezAtmaka rAzipramANarUpa je saMkhyA, te siddhAMtasaMjJAe kaDaka kahevAya che. tyAMthI AgaLa kaMDaka mAtra zarIrasthAne anukrame anatabhAgAadhika kahevAM, tethI AgaLa eka saMkhyayabhAgAdhika sthAna kahevuM, tyAMthI AgaLa mULathI AraMbhIne jeTalAM sthAna pUrve atikamyAM che (kahI gayA chIe teTalAM sthAna tevIja rIte kahIne punaH parNa eka saMyabhAgAyika sthAna kahevuM. e pramANe vacamANukramapUrvaka 1 kaMDaka saMkhyA sarvatra niyamita saMkhyAdarzaka nathI. adhikAra vizeSathI hInAdhika saMkhyA paNa hoya che. 2 anatabhAga vRdhyAdi. 11 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa cha sthAnavRddhie zarIrasthAne tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI asaMlakAkAzapradezapramANu thAya. * iti sthAnarUpaNusaha nAmapratyayaspardhakarUpaNapi. patha gona para sAdhelA , - pravega eTale coga tenA sthAnanIvRddhi vaDe (arthAta ega sthAnanI vRddhivaDe) kevaloga patyayathI baMdhAtA evA karma paramANune viSe je rasa spardhakanI rItIe vRddhi pAme che te prayoga pratyaya spardhaka kahevAya che. kahyuM che ke hoi paogo jogo, taThANavivaddhaNAe jouraso // ' parivaDheIjIve, pogaphaDaM tayaM beti // 1 // (utArthe). te progapratyayaspardhaka prarUpaNa 5 anuyAgadvAravaDe thAya che, te 5 anuga A pramANe-1 avibhAga prarUpaNa--2 vargaNA prarUpaNa-3 spardhaka prarUpaNa-4 antara prarUpaNu-ane sthAna prarUpaNa. e pAMce anugadvAra je rIte nAma pratyaya spardhakane viSe pUrve kahyAM che te rIte atre paNa jANavAM. tathA atre prathama sthAnagata prathama vargamAM sarva pudgala nehAvibhAga alpa che, tethI dvitIyasthAnagata prathamavargaNAmAM ane taruNa anataguNa, tethI paNa tRtiyasthAnagata prathamavargaNamAM anaMtaguNa, e pramANe aMtima sthAna sudhI jANavuM. tathA vaLI pragapratyayaspardhaka adhika rIte anyatra paNa kahyuM che ke 1 ane cha sthAna vRddhi paNa asaMkhya saMbhave. - 2 e bhAvArthe zrI bahu mRtathI jANa. 3 ahiM yoga pratyayathI grahaNa thatA AdArikAdi paramANu nahiM kahetAM mAtra karma paramANunuM grahaNa karavAnuM kAraNa zrI bahu kRtathI vicAravuM. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. -- AvibhAga vagga phaDDaga, aMtaraThANaietthajahapuci // atha-A prayoga pratyaya thakamAM avibhAgamarU0-vargaNA prarU-dhakAra-aMtaraprarU-sthAnAdikarU0 pUrve kahI tema jANavI. ane pratyeka progapratyayasthAnanI prathama vargaNAo anaMtaguNa atiguNa vRddhi pAme che. ahi rANA e prathama zabdamAM AdipakathI kaMDakAdinuM grahaNa karavuM have samudAyapaNe traNe spardhakamAM alpa bahatva kahevAya che. sneha pratyaya spardhakanI jaghanya vargane viSe sakala pudagalata nehA vibhAga sarvathI alpa che, tethI teja nehapratyayaspardhakanI utkRSTa vagaNAmAM anataguNa rasAvibhAga che, tethI nAma pratyaya spardhakanI jaghanya vargaNAmAM anataguNa nehAvibhAga che, tethI teja nAmapratya rayardhakanI utkRSTa vargaNAmAM anaMtaguNa nehAvibhAga che, tethI paNa prAga pratyeya spardhakanI jadhanya vargaNAmAM anaMtaguNa sanehAvibhAga che, tethI paNa teja progapratyayaspardhakanI utkRSTa vargaNAmAM anaMtaguNa nehAvibhAga che kahyuM che ke- tinhaMpi phaDagANaM, jahannaukkosagAkamAThavilaM NeyANaMtaguNAo, u vggnnaannephddddaao||1|| artha-traNe spardhakanI jaghanya tathA utkRSTa vargaNAone anukrame thApIne te vargaNAo ne pratyaya spardhakathI anaMtaguNuM jANavI.' have gAthArtha kahevAya che. nAmapratyaya ne pragapratyaya spardhakane viSe paNa avibhAgavargaNAdi anuga pUrvavat jANavA te A pramANe snehapratyayaspardhakavat atre paNuM akeka nehAvi 1 A traNa mULa spardhakamAM alpabahuta kevI rIte ghaTI zake che. te zrI bahu kRtathI jANavuM. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhanakaraNa - - - - - - - bhAgadhika paramANu vargaNuo anaMta jANavI. tathA alpa snehayukta pugale alpa abhyatara jANavA. punaH je akSaNA dukhArI e bhAvane asaMbhava hovAthI ane tene saMbaMdha na le. saneha pratyaya spardhakamAM paNa te yathAsaMbhava alpakALa sudhI ja kahe che paraMtu sarvatra kahela nathI. tathA pti itie traNe spardhakanI pratyekanI Apa ApaNI jaghanya ane utkRSTa vargane buddhivaDe bhinna bhinna sthApIne anukame te vargaNAone viSe ghaNA phALuo dezaguNAtra nivibhAga bhAgarUpa je sakala pugalata snehAvibhAge tene niyA saMgrahita karatAM-samudAyarUpe ekaThA karatAM te avibhAge che e vagaNAmAM anukrame anaMtaguru ane tarNapaNe jANavA. e pramANe pudgalene paraspara saMbaMdha karavAmAM hetubhUta snehanI prarUpaNa karI, (iti sneha spardhekatraya arupaNA) // atha snahasparddhakatrikanI saMkSepa vigata / ' spardhaka saMkhyA--1 vaNA prAraMbha-1 snehAvibhAgathI sarva varga -anaMta anaMtare panidhA-naMbaravAra sthApana karelI' vargaNIomAM pUrva vargaNAnI apekSAo para vaNAmAM paramANuonuM je hInAdhipaNuM kahevuM te anaMtare panidhA A pramANe sneha pra spa0 nI prathamanI anaMta vargaNAo-asaMyabhAgAhIna 1 sneha pratyaya spardhakanA aMtima vibhAgathIja pugamAM ane guNa hAnino prAraMbha thayela che teja anaMtaguNa hAni atre paNa cAlu hovAthI zepa hAninA abhAve diguNa hAnine saMbhava prAga prayaya sparvakamAM kema saMbhave ? mAtra anaMtaguNahAni saMbhave. Itihatu. (caM, mAM ) 2 rane pratyaya spardhakamAM paNa je dviguNahAni te asaMkhyaya bhAga hAnirUpa prathama vibhAga sudhI ja kahI che, paraMtu tethI AgaLa saMya bhAga hAni ItyAdi ja hAnirUpa ja vibhAgamAM diguNahAni kahI nathI. chati tAtparya, Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che tanatara kaprikRti e nI prathamanI anata vargaNAo-sapeyabhAgahIne saMgecaMgurNahIna che tadanatara , asagyeyaguNahIna tadAtara " anataguNahIna e pramANe snehapratyayaspardhakanI avagaNAo pa vibhAgamAM vahecAyelI che. * 1 asaMkhyayabhAgahInavibhAga, 2 saMparyabhAgahInavibhAga, 3 saMkhyayaguNahInavibhAga, 4 asaMkhyayagurNahInevilamAM 5 anataguNahInavibhAga e 5 vibhAgamAM paraMpare paniyA kahevAya che. para pare panidhA=pUrva vagaNanI apekSAo vacamAM kaMIka varga zuo chodhane AgaLanI eka vargaNomAM paramANuo saMbaMdhI je hInAvikapaNuM kahevuM te parapapani. te A pramANe asaMkhyayabhAgahAni vibhAgamAM-asaMkhyakAtika-vizurNahIna sakhyabhAgahAni vibhAgamAM . saMkhyayaguNahAni vi. ) A traNa vibhAgamAM prathamathI ja.tri asaMkhyayaguNahAni vi. { guNAdi hIna paNa hevAthI dviguNa - anaMtaguNahAni vi. ) hAnine abhAva che, e pUrvokata viguNahAnirUpa paraMpare paniyA sarva vibhAgamAM amAsa hovAthI have bIjI rIte parapaMrapanidhAM kahevAyuM che. te A pramANeasaMyabhAgahAni vibhAgamAM ) ajayabhAgahIna prathama vargaNApekSAe karka | saMkhyayabhAgahIna vagaNAo. saceyaguNahIne asaMkhyayaNuMhIna anataguNahIna che. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNuM, -~ ~- ~saMjayabhAgahIna vibhAgamAM che. saMkhyayabhAgahIna, prathama vargaNApekSAe kaMIka - sayaguNahIna. vargaNAo. asaMkhyayaguNahIna. anataguNahIne. saMyaguNahAni vibhAgamAM prathama saMkhyayaguNahIna. vargaNApekSAe kaMIka vagaNae. asaMkhyayaguNahIna, anaMtaguNahIna, asayaguNahAni vibhAgamAM prathama asaMkhyayaguNahIna. vagaNApekSAe kaIka vagaNae. I anataguNahIna, anataguNahIna vibhAgamAM prathama 1 vargaNApekSAe sarva vargaNAo. ? anaMtaguNahIna. pa vibhAgamAM alpabahutva kahe che. vibhAgamAM. - vargaNa. . paramANu asaeyabhAgahAni- alpa (anaMta) -arvAdhika sapeyabhAgahAni - anataguNa -ane tame bhAge saMkhya guNahAni - e asAceyaguNahAni - ; anataguNahAni nAma pratyaya 5kano sAra vargaNA prAraMbha-sarva jIvAta guNa johAvibhAgathI. 1 anaMtaguNahAni vibhAgamAM anaMtApanidhAe anataguNa hIne paNuM che, ne paraMparApanidhAe paNa anataguNahIna paNa che. te e bemAM vizeSa zuM ? te saMbaMdhI ema saMbhave che ke anataripanidhA viSayika anataguNathI para pare panidhA viSayika anataguNa, ghaNuM moTuM grahaNa karIne paraMparapanidhA avirodhapaNe kahI zakAya che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. - nanananajana+nanananananana pratispardhake vargaNA-abhavyathI anaMtaguNa antara vargaNA-sarvajIvathI atiguNa - prathama spardhakanI prathama vargaNAnAsnehAvibhAgathI jeTalAmuM spadvitIyAdi spardhakagata prathama vargaNanA nehAvirdhaka teTalAguNa. eka sthAnamAM anantara spardhake-eka sthAnAMtaravati sarva spardhakethI 1 hIna. prathama sthAnamAM sarva spardhaka-abhavyathI anaMta guNa. dvitIyAdi sthAnamAM sarva spardhaka-sthAna paripATIe anata bhAgAyikAdi. vagaNAomAM anaMtara vRddhi- ] sarva jIvAtaguNa - avibhAga - snehavibhAgA pekSAe ! rUpa (pratispardhake prathama varga(eka spardhake) LY NamAM.) ekekA vibhAgarUpanA pratispardha che ke dvitIyAdi vargaNAmAM). vargaNAomAM paraMparA che. anaMtabhAgavRddhi. vRddhi nehAvibhAganI asaMkhyabhAgavRddhi. apekSAe. ( eka sakhyabhAgavRddhi. spardhake) saMkhyaguNavRddhi , asakhyaNuNa vRddhi anataguNavRddhi, pUrva dehasthAnanI prathama vargaNAzA)* pare dehasthAnanI prathama vargaNAnA sane- anaMtaguNe, hAvibhAga, rahasthAne prathama anukrama- sthA paripAThImAM aneka kaDaka pramANe, Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. - - - - - - - - anaMta bhAgAdhika hasthAnanI saMkhyA chevakSyamANa anubhAga asaMkhyabhAgAdhika che [ meM sthAna saMkhyAsaMkhya bhAgAdhaka cha cha I-vata saMkhya guNAdhika che je asaMkhyaguNAdhika ja che ! anata guNAdhika che sarva SasthAna vRddhi asaMkhya sarva dehasthAna--asaMya kAkAzapradezapramANu. 15 baMdhana cogya pudagalanuM a5hatva 1 dArikaidArika baMdhana cogya-savalpa. 2 dArika taijasabaMdhana egya--anata guNa, 3 dArika kAmaNu baMdhana egya. 4 dArika taijasa kAmaNa baMdhana * 1 vaikriya vaikriya baMdhana cagya. 2 kica taijasa baMdhana egya. 3 vaizyi kAmaNa baMdhana egya. 4 vaikiya taijasa kAmaNa baMdhana egya. 1 AhAraka AhAraka baMdhana yogya-sarvelpa. 2 AhAraka , tejasa baMdhana egya-anaMta guNa. 3 AhAraka kAmaNa baMdhana cogya. 4 AhAraka taijasa kAmaNa badhana . 5 taijasa taijasaMbaMdhana egya. 6 taijasa kAmaNa baMdhana cogya. 7 kArmaNa kAzmaNa baMdhana egya. sabhya Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, .. - , prAga pratyaya spardhakane sAra.. avibhAgAdika sarva prarUpaNA-nAma pratyaya spardhakata, pra. pra sthAnanI vargaNAmAM snehAvinuM alpamahuvA, ke pUrva sthAnanI gathama vINAnA sarva pudgalata nehAvibhAganI 6 epekSAe parasthAnanI prathama vargaNAnA sarva pagalagata snehA- * vibhAga anataguNa. vaNu mUla sneha pratyayaspardhakamAM alpabahuva, ne... sapanIsa vargaNAgata sarva pAgala snehavibhAga sarvAlpa (anata). A savautima che - anaMta guNa. nAma , jyanI savagha che savatima che w w . pra pra spa0nI savadya' jha = >> savatima , | gaI jItyAdi tuja mAvanA che have jIvanA baMdhanakaraNarUpa vIrya vizeSanA sAmarthyathI ba. dhAtAM karma pudagalene prakRti, sthiti, rasa, ne pradeza, e cAra vibhAgane vicAra alpa mativata chane sukhapUrvaka samajavA mATe modakanA daSTAMtavaDe kahevAya che-jema vAyune vinAza karanAra evA keIka dravyathI niyajele lADu te svabhAveja vAyune upazamAve che, pittavinAzaka dravyathI nipajela lADu svabhAve ja pittane upazamAve che, ne kapha vinAzaka dravyathI nipajelo lADu svabhAveja kaphane upamAve che. e pramANe medikane je pittopazamakAdisvabhAva te mAdakanI 1 tola-e bahu vacanane paga hevAthI eka nehAvibhAga yukta sarva paramANunA snehavibhAganuM grahaNa saMbhave che itisarvatra 18 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, prakRti kahevAya che. tathA temAMnA keIka modakanI sthiti 1 divasa, keIkanI 2 divasa, ne keIkanI cAvat mAsAdika sthiti hoya che te mAdakanI sthiti kahevAya che. tathA temAMnA keIka mAdakamAM dhi madhurAdirasa ekasthAnI hoya che ne keIkamAM kristhAnI ityAdi hoya che. te modakane rasa kahevAya che. tathA teja modakanA kaNikAdirUpa pradeze keIkanA eka pasalI pramANe, keIkanA be pasalI pramANa ItyAdi hoya che te modakanA praveza kahevAya che. tema karma paNa kaika jJAnaguNane Avare che, kaIka darzanaguNane Avare che, koIka sukhaduHkhane utapanna kare che, ne kaIka meha utpana kare che, evA svarUpavALI te karmanI prakRti kahevAya che. tathA te ja karmanI keIkanI 30 keDIkeDIne keIkanI 70 kaDAke sAgara kALa pramANe je sthiti te karmanI sthiti kahevAya che, tathA rasa paNa kaIka karmane eka rathAnI, ne keIka karmane dvisthAnI ItyAdi hoya che, tathA pradeze keIka karmanA adhika hoya che, ane keIka karmanA Adhikatara hoya che. Iti prasaMge prakRtyAdicatuSkabhAvanA have prakRti bhedathIja karmanA mULabheda athavA uttara bhedarUpa vibhAga thaI zake che, anyathA nahi. e pramANe nivedana karIne kahe che te A pramANe mULa gAthA ra4 mI. mUluttarapagaINaM, aNubhAgavisesao havai bheo avisesiyarasapagaio, pagaIbaMdho muNeyavvo // 24 // 1 e svarUpa AgaLa kahevAze. - 2 kANAyika karmanI apekSAe sthiti, anubhAga, ne pradeza e traNane samudAya te prakRti-Ityapi (A lakSaNa 10 guNasthAna sudhI baMdhAtA karma mAM ja ghaTe.) 3 bebe pisa, iti gurjara bhASA, Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. gAthAtha--mULa athavA uttara prakRtinA zaida, anubhAga ( svabhAva ) bhedane laine thAya che. punaH ahiM prakRtiSadha te aniva kSita rasa prakRtyAdipa jANava * TIkAtha--ahi* * prakRti ' e zabdanA * bheda ' evA paNa atha thAya che. bhASyamAM paNa kahyu` che ke bA yadI meLo iti. tethI mULe ane uttara prakRtinA eTale karmanA mULa ane uttara lekane bheda anubhAga vizeSathI arthAt jJAnAvArakAdi svabhAva vizeSathI hAya che. anyathA nahi. atre anubhAga zabdanA ' svabhAva ' evA atha samajavA. kama prakRtivRNimAM kahyuM che ke anumojilAyAM iti. ahi' 'dhanakaraNanA varNanamAM prakRtimadha, " sthitimadha, rasamadha ne pradezamadha e pratyekanA upara, vistArathI vivecana karavAnuM che, ne pratyeka kama mAM prakRtima dhAdi cAre bhAva eka sAthe rahelA che te pratyekanu bhinna varNana kema thai zake evI zaMkA dUra karavAne arthe prakRti ane tathA gAthAmAM kahelA 3 = 3 zabda vaDe upalakSaNathI bIjA sthitima yAhikane............spaSTa karatAM kahe che ke avileliyalapo avizeSita arthAt anivakSita rasa prakRti eTale rasasneha anubhAga A traNe ekAtha vAcaka che te rasa, ane tenA prakRti eTale svabhAva, tenI vivakSArahita tathA upalakSaNathI jene viSe sthiti ane pradezanI paNa vivakSA nahi te avikSita rasa prakRtirUpa prakRtimadha jANavA. punaH su zabda adhikArya sUcaka hAvAthI vivakSita saprakRtipradezapa sthitimaya jANavA. tathA avivakSita prakRti sthiti pradezarUpa rasamadha jANavA. ane aninazcita prakRti sthiti rasarUpa pradezama"dha jANavA ' 1 pratyeka kama~prakRti jo ke prakRti-sthiti,sa-te pradeza sahita che paraMtu jyAre vikSita prakRtinA prakRtibaMdhanu varNana kahevAmAM Ave che tyAre zeSa sthiti, rasa ne pradeza e traNa aMganI atrivajrA ( taMtsvarUpaka panA bhAva ) jANavI. temaja sthitithyadhanu vana cAlatA roSa prakRtpAdinI avi Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara baMdhanakaraNa, anya { tathA prakRtinAM adhikAre jeTalI prakRtie aMdhAya che, tathA prakRti baMdhanA svAmi, e sarva zataka' nAmanA graMthathI jANavuM. prakRtibadha nepradezabaMdha, cagathI heya che, kahyuM che ke- pahiyAre Iti. tyAM prakRtibaMdha kone have pradezabaMdha kahevAne avasara prApta thayo che te kahevAya che. tyAM AThe karmane samakAle baMdha karanAra jIve vicitra garbha evA ekaja adhyavasAyavaDe je dalika grahaNa kare tenA ATha bhAga thAya che, sAta karma bAMdhanAra jIvane sAta bhAga, cha karma bAMdhanAra jIvane cha bhAga, ne eka karma bAMdhanAra jIvane ekaja bhAga thAya che. have eka vyavasAye grahaNa karelA karmanA anatako baMdhAtI uttara prakRtimAM kevI rIte vaheMcAya te darzAve che. vakSA rasabaMdhanA varNanamAM zeSa prakRtyAdi 3 aMganI avivakSA,ne pradezabaMdhanA varNanAmAM zeSa prakRti, sthiti, rasarUpa 3 aganI avivakSA jANavI. e pramANe eka prakRtinA ja aMgamAthI koI paNa eka aganuM kathana cAlatuM hoya te avasare zeSa 3 aMganI avivakSA athavA upekSA jANavIitibhAva 1 zatakAnusAre jANavAnI bhalAmaNarUpa kahe. 2 eka sarakhA svarUpavALA ekaja adhyavasAyamAM vicitratA kema saMbhave? e praznanA uttaramA jANavAnuM ke adhyavasAya che ke ekaja che. ne eka svarUpavALe che paraMtu tenAthI grahaNa thatAM pudagalo kaMIka jJAnAvaraNapaNe pariNamavAya che, tema kaMIka darzanAvaraNapaNe pariNamavAyegya che. e pramANe vadhumAM vadhu 8 prakRtirUpe pariName che. eTale ekAdhyavasAyagrahitadalikamAM judA judA 8 svabhAva utpanna thAya che. e pramANe ekaja kAraNathI kAryamAM aneka vicitratA utpanna thAya che te kAraNa paNa vicitratA garbha kahevAya, tema kAragurUpa eka adhyavasAya paNa vicitra gabha kahevAya. jema eka svarUpavALA evA eka bIjathI vicitra prakAdivALA vicitra ava utpanna thAya che tata-athavA eka bhajanane kaLIo udaramAM pravezyA bAda sAta dhAtupaNe pariName che taThata anna jANavuM. ' Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 - -- - mULa gAthA rapa mI. jai savvaghAipattaM, sagakammapaesaNaMtamo bhaago|| AvaraNANa cauddhA, tihAya aha paMcahA vigghe // 25 // gAthArtha-sarvaghAti prakRtine prApta thayela je karmala te svakarmapradezanA anatamA bhAga jeTaluM che. ne zeSa karmadala jJAnAvara yamAM 4 bhAge, ne darzanAvaraNayamAM 3 bhAge vahecAya, tathA aMtarAya karmanA mULa bhAgamAM AveluM kadala pAMca prakAre vahecAya. TIkArya-je karmalika sarvadyAti prApta che eTale kevalajJAnAvaraNIyAdi sarvaghAti prakRtine prApta thayeluM che, te svakarma pradezanA anatamA bhAga jeTaluM che, arthAt jJAnAvaraNAdi mUla prakRtine je mULa bhAga Ave che, tenA anaMtamA bhAga jeTaluM che, e bhAvArtha che- ema kahevAmAM hetu zuM che? te kahIe chIe-ahiM ADe mULakarmanA bhAgamAM AvelA karmadalikane viSe pratyekamAM je atirina paramANuo te alpa che. punate atisnigdha paramANue mULa prakRta tinA bhAgathI anAtamA bhAga pramANa che, ane teja sarvavAti prakatipaNe pariNamavAya che, e hetuthI je sarvaghAtidalika che te svamULa prakRti pradezanA anaMtamA bhAga jeTaluM kahela che. te anatama bhAga bAda karatAM bAkI raheluM je kadala te sarvaghAti prakRtithI vyatirikta, ne te avasare baMdhAtI evI mUlakarmanI avAMtara bhedarUpa uttara pravRtiomAM vaheMcAI jAya che. te A pramANe-jJAnAvaraNa ne darzanAvaraNakarmamAM pratyekamAM sarvavAti gya ane tame bhAga bAda karatAM bAkI rahelA karmadalanA anukrame cAra ane traNa bhAga karIe, ane cAra tathA traNa bhAga karIne zeSa dezAti prakRtine ApIe. tathA aMtarAya karmane viSe je mUla bhAga Ave te samagra mUla bhAganA 5 bhAga karIne dAnAntarAyAdi pAMca Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa - - - - - - - - -- - - - - - - - uttara prakRtine ApIe. ahiM bhAvArtha e che ke-jJAnAvaraNIya karmanI sthitine anusAra jJAnAvaraNuM karmane je bhUla bhAga prApta thAya che, tene anaMtamo bhAga kevala jJAnAvaraNIyane ApIe, ne zeSa karmadalanA cAra bhAga karIe, temane akeka bhAga matijJAnAvaraNa zrutajJAnAvaraNa-avadhijJAnAvaraNa ne mana:paryavajJAnAvaraNa e cAra uttara prakRtine ApIe, darzanAvaraNa karmanI sthitine anusAra darzanAvaraNIya karmane je mULa bhAga prApta thAya tenA ane tamA bhAga jeTalA karmadalanA 6 vibhAga karIne eka vibhAga sarvadyAti kevaladarzanAvaraNane ane 5 vibhAga nidrApaMthakane (jIva) Ape che zaSa karmadalanA traNa vibhAga karIne te cakSu-acakSune avadhi darzana nAvaraNane Ape che. punaH aMtarAya karmane je bhUla bhAga prApta thAya che te samagra bhAganA 5 vibhAga karIne dAnAMtarAyAdi uttara prakRtine Ape che. ahiM sarvadyAti prakRtine abhAva hovAthI anatame bhAga paDatuM nathI: mULa gAthA ra6 mI. mohe duhAcauddhA, yapaMcahA vAvi bjjhmaanniinnN|| veyaNiyAuyagoesu, bajjhamANINa bhAgosi // 26 // gAthAtha-mehanIca kamane vizeSa mUla bhAganA be, cAra, ne thAMca bhAga baMdhAtI prakRtIne male che. ane vedanIya, Ayu, nAma ne getra e cAra karmane pratyekane samagra mUla bhAga baMdhAtI ekeka prakRtine prApta thAya che. - 1 je karmanI adhika sthiti heya te karmane ghaNA pradeza prApta thAya che, ane te hIna sthitivALA karmane alpa pradeza prApta thAya che, e sAmAnya niyama che. paraMtu vedanIya karmane sarva karmathI paNa adhika pradeza prApti hoya che e apavAda che, punaH A niyama'mUla prakRtine mATe saMbhave che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaprikRti. * TIkAtha-mohanIya karmane viSe sthitine anusAra je mULa bhAga prApta thAya che, tene sarvadyAtigya anAtamo bhAga be vibhAge karIne ardha bhAga darzanamohane, ane ardha bhAga cArItramohane ApI. temAM darzanamoha saMbaMdhI samagra ardha bhAga mithyAtva mehanIyane prApta thAya che, ne cAritraha saMbaMdhI ardha bhAganA 12 vibhAga karIne te bAre bhAga prathamanA bAra kaSAne ApIye. tathA anatame bhAga jatAM zeSa rahelA karmalanA be vibhAga karIne eka bhAga kaSAyamehanIyane ane bIjo bhAga nekaSAya mehanIyane ApI. tyAM kaSAya mehanIyane prApta thayelA bhAganA punaH cAra vibhAga karIne te cAre vibhAga saMjvalananA 4 kaSAyane vaheMcIye. punaH nikaSAya saMbadhI karma dalanA 5 bhAga karIne anukrame 3 vedamAMthI kaI paNa eka badhdhamAna vedane, tathA hAsyaratiyugala, ne aratizekayugala e be yugalamAMthI madhyamAna eka yugalane ane bhaya tathA jugupsAne ApIye. bIjI prakRtIone baMdha nahi hevAthI anya prakRtine bhAga na hoya, tathA nava nekaSAyane badhA samakAle hoya nahi paraMtu pUrvekta pAMcanekaSAyaja samakAle baMdhAya che. tathA vedanIya, Ayu, ne zetrane viSe je mUlabhAga prApta thAya te tenIja madhyamAna ekeka prakatine ApIye. kAraNa ke A traNa karmamAM samakAle be prakRtinA badho abhAva che. mULa gAthA ra7 mI. piMDapagaIsu bajhaMtigANa, vannarasagaMdhaphAsANaM // savvAsiM saMghAe, taNummi ya tige caukke vA // 27 // gAthArtha-nAmakarmane prApta thayela mUla bhAga piDa prakatiomAM baMdhAtI prakRtine, varNa, gaMdha, rasa, ne sparza e cAramAM sarva uttara bhedane, ane saMghAta tathA zarIrane traNa athavA cAra bhAge vahecAya che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, * TIkAtha-jilapratiyo eTale nAmaprakRtio.kama prakRticUrNikAre kahyuM che ke jiMer nAmaHargori. tene viSe madhyamAna ke paNa eka gati, jAti, zarIra, baMdhana, saMghAtana, sasthAna, agopAMga, AnupUrvi, tathA varNa, gaMdha, rasa, sparza, agurUlaghu, upaghAta, parAghAta, uzvAsa, nirmANa, tIrthakara tathA Atapa, uta, sukhagati ne kukhagati, basa vA sthAvara, bAdaravA sUksa, paryApta vA aparyApta, pratyeka vA sAdhAraNa, sthira vA asthira, zubha vA azubha, susvara vA phuvara, sAbhAgya vA rbhAgya, Adeya vA anAdeya, yaza vA ayaza, e jugalamAM ekeka prakRtine nAma karmane mUla bhAga vahecIne Apa. atre kaMika vizeSa kahe che-varNa, gandha, rasa ne sparza e cAra mUla prakRtinA bhAgamAM je dalika prApta thAya te sarvamAMthI teonIja uttara prakRtine te dalika vaheMcI ApavuM, te A pramANevarNanAmakarmanA bhAgamAM je dalika prApta thAya tenA 5 bhAga karIne zukalAdi uttara bhedane vaheMcI ApavA. e pramANe gaMdha, rasane sparza nAmakarmanA paNa jenA jeTalA uttara bheda teTalA te bhUla bhAganA bhAga karIne, teTalA uttara bhedane vahecI ApavA. tathA saMghAtana ane zarIra nAma karmamAM pratyekane je dalika bhAgamAM Ave, tenA traNa athavA cAra bhAga karIne traNa athavA cAra saMghAtana vA zarIrane ApavA. tyAM dArika, taijasa, kAmaNa athavA vaikiya taijasa kArpaNa e traNa zarIra vA saMghAtanane samakAle bAMdhatAM traNa bhAga karavA ane vaikriya, AhAraka, taijasa, kArmagurUpa cAra zarIra vA saMghAtanane bAMdhatAM cAra bhAga karavA. che. piMDa prakRtio nAma kamAja vivakSita hovAthI piMDa prakRtine artha nAma prakRti thAya. paraMtu piDa zabdano artha nAma nahi. " 2 varNAdi pravRtio sarvabhede baMdhAya che; mATe prathamanA dezabaMdhathI bhInna kahI. ' " 3 A prakRtie sarva yugalarUpane eka ja prakRtinA baMdhavALI hovAthI pUrvokta be samudAyathI alaga kahI, Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamI prakRti mULa gAthA 28 mI. sattakAra vigappA, baMdhaNanAmANa mUlapagaINaM uttarasagapagaINa ya, appabahuttAviseso siN||26|| gAthArtha --baMdhana nAmakarmanI mUlaprakRtinA cha athavA 11 vikalpa karIye-ane have e mULa prakRtiomAM Apa ApaNI uttara pravRtionA alpamahatvane vizeSa kahevAya che. TIkartha--ajananAmakarmarUpa mUla prakRtinA bhAgamAM AveluM je dalika tenA 7 athavA 11 bhAga karIe, tyAM dArikAdArika-dArikataijasa-dArikakAmaNa-erika tejasakarmaNa-taijasataijasa-taijasakAzmaNane kAmeNukAmaNarUpa, athavA vaikiyacatuSka, tejasatrika, rUpa sAta bandhana bAMdhatAM sAta bhAga, ane vekicacatuSka, AhArakacatuSka taijasatrikarUpa agiAra baMdhana hatAM agiAra bhAga ApIe. zeSa prakRtionA bhAgamAM je dalika AvyuM hoya, tenA punaH bhAga paDe nahi, kAraNa ke samakAle be traNAdi uttarabhedanA ane abhAva che. mATe te prakRtionuM teja paripUrNa lika, svabhAganuM thAya che. ahiM ekaja adhyavasAyavaDe grahaNa karelA likanA paramAzuonA vibhAga karIne mUlaprakRti ane uttara prakRtine dIdhA, paraMtu jAnyapade vA utkRSTapade kaI prakRtine keTale bhAga male? te nahi 1 vaikriyavaikriya-kriyataijasa-yikAmaNa-krayataijasakAmaNue vaikriyacatuSTha kahevAya, tathA tejasataijasataijasakANane kAmaNukANu e tejasatrika kahevAya. 2 AhArakacatuSka paNa vaikriyacatuSkaSata . 3 atre "dalikanA paramANu" kahevAthI "karakala subadhI prade zAnA" evo artha sarvatra grahaNa kara. 18 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhamakaraNa, mAluma paDavAthI vizeSa jANavAne arthe kahe che. A mUla prakRtine ane enIja uttara pravRtionA bhAgane paraspara vizeSa anyagraMthamAM kahelA alpabahutvathI jANave. tyAM mULa prakRtionuM alpabahuta darzAvAya che. ahiM karmane sthiti anusAre bhAga prApta thAya che, je karmanI sthiti adhika hoya tene adhika ne je karmanI sthiti alpa hoya tene a5 bhAga prApta thAya che. tyAM AyuSakarmane bhAga sarvathI alpa che, kAraNa ke AyuSyanI vadhumAM vadhu sthiti paNa 33 sAgarAmamAtra hevAthI bIjA sarva kaMthI alabhya sthiti ja che. tethI nAma ane gAtrakarmane bhAga adhika che, kAraNa ke e be karmanI sthiti 20 kalAkeDI sAgaropama pramANa che. ne e be karmanI pararapara tulya che. tethI paNa jJAnAvaraNa, dazanAvaraNa, ne aMtarAya karmane bhAga adhika che. kAraNa ke e traNa karmanI sthiti 30 keDAke sAgarepama pramANa che. ne paraspara tulya sthiti hovAthI bhAga paNa parasapara tulya che. tethI paNa mohanIya karmane bhAga arthika che. kAraNa ke mehanIyanI sthiti 70 kevAke sAgaropama pramANa che. vedanIya karmanI sthiti che ke jJAnAvaraNAdi karma sarakhI che. te paNa e vedanIya karmane bhAga sarva karmathI adhika che. kAraNa ke pradezanI adhikatA vinA ati sapaSTa rIte sukha duHkhane anubhava thaI zake 1 sthitine anusAra bhAganI prApti mUlaprakRtine ane saMbhave che. ne uttara pravRtiomAM hInAdhika bhAganI prAptimA kavacita sneha, kavacita utkRSTapadapaNuM ne kavacita jadhanyapadapaNurUpa hetuo sabhave che. tyA utkRSTapadane ghana padanI vaktavyatA je prakRtiomAM bhinna bhinna dekhAya che, tyAM utkRSTapadane dhanyapadarUpa sagAnI prApti eja hetu che. ne jyAM samavaktavyatA dekhAya che tyA khehanI viSamatArUpa hetu saMbhave che. yathA nidrApaMcakamAM tatpada saMcAga 3 hetu ne jJAnAvaraNIyapaMcakamAM snehaviSamatA hetu saMbhave che. paraMtu mAtra sa ka sthitinI viSamatAe uttara prakRtionI bhAgaprAptinuM viSamapaNuM sabhave nahi, Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti fir nahi. have AThe karyuMmAM Apa ApaNI uttara prakRtine viSeutkRSTapada ne jadhanyapadathI alpamarhutva kahevAya che. // atha utkRSTapade pradezAgrAlpabahutva // 1 . utkRSTapade kevala jJAnAvaraNunA pradezasamUha sathI apa che, tethI manaH pavajJAnAvaraNanA pradezasamUha anaMtaguNu che. tethI avadhi jJAnAvaraNanA pradeza samUha vizeSAdhika che--tethI zrutajJAnAvaraNanA pradezasamUha vizeSAdhika che ne tethI matijJAnAvaraNanA pradeza samUha vizeSAdhika che. tathA danAvaraNukIne viSe utkRSTa pade pracalAnA pradeza samUha sathI alpa che, tethI nidrAne vizeSAdhika, tethI pracalA pracalAnA vizeSAdhika, tethI nidrAnidrAnA vizeSAdhika, tethI tyAnadhinA vizeSAdhika, tethI kevala danAvaraNIyane vizeSAdhika, tethI vividha dazanAvaraNane anataguNa, tethI acakSudazanAvaraNanA vizeyAdhika, ne tethI cakSuvaMzanAvaraNanA pradezasamUha vizeSAdhika che. 1 tathA vedanIya kamane viSe utkRSTapade zAtAvedanIyanA pradezasamUha savA~thI, alpa che, tethI zAtAvenIyanA pradezasamUha vizeSAdhika che. tathA mAhanIya kramane viSe utkRSTapade apratyAkhyAnAvaraNumAnanA 'pradezAga sa thI alpa che, tethI apratyAkhyAnAvaraNa krodhanA vizeSA, tethI apratyAkhyAnAvaraNa mAyAnA vizeSA, tethI apratyAkhyAnAvaraNu lAbhanA vizeSA., tethI pratyAkhyAnAvaraNumAnanA vi, tethI pratyAkhyAnAvaraNa mAyAnA vi., tethI pratyAkhyAnAvaraNa lAlanA vi., tethI anaMtAnu khadhimAnane vi., tethI anatAnu"dhi krodhanA vi., tethI anaMtAnuRSi mAyAnA vi., tethI ana tAnuSadhi lAbhanA vi., tethI mithyAtvanA vi., tethI jugupsAnA 12 enu lakSaNa AgaLa zrI TIkAkAra mahArAja kaheze.. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. baMdhanakaraNa . aMnatarAI, tethI bhayane vitethI hAsyakane vi, svasthAne pararapatulya, tethI rati aratine vika, svAsthAne parasparatulya, tethI, siveda, napuMsakavedane vika, svasthAne parasparatulya, tethI saMjavalana krodhane vizeSA, tethI saMjavalanamAyAne vi, tethI purUSadane vi0, tethI saMjavalane mAyAne vika, tethI saMjavalana lobhane asaMkhyaguNa '' '' tathA cAra AyuSya kamane viSe utkRSTapade cAre AyuSyaka- mane pradezAgra paraspa tulya che. tathAbhAmakarmamAM gatinAmakarmane viSe utkRSTapade devagatine narkagatine pradezAgra sarvathI alpa, tethI manuSyagatine vizeSAdhika, ne tethI tiryaMcagatine pradezAgra vizeSAdhika tathA, jAtine viSe utkRSTapade zrIyiAdi cAra jAtine pradezAgra sarvathI alpa, svasthAne paraspara tulya, tethI ekedriya jAtine pradezAgra vizeSAdhika tathA zarIra nAmakarmane viSe utkRSTapade AhAraka zarIrane pradeza, alpa, tethI vaikriyane vizeSAdhika tethI dArikane vizeSAdhika, tethI taijasane vizeSAdhika, ne tethI kAzmaNazarIranAmakarmane pradezALa vizeSAdhika e pramANe saMghAtana nAmakarmamAM paNa jANavuM. tathA baMdhananAmakarmane viSe utkRSTapade AhArakaAhArakabaMdhana nAmakarmane pradezAya sarvathI alpa, tethI AhArakartajasane vi. tathI ,hAraka kAmaNanA vi0 tethI AhAra, tejasakAzmaNane vi, 1 vAra AyuSyamA pradeza parasparatudha hota paNa sthitinI viSa bhatA vidhavALI bhave nahi, kAraNa ke sthitinI viSamatAnuM phaLa udaya, avasare che, te evI rIte ekaja ukaSTage grahIta devanIyunAM pagala' ulya avasare niSeka racanAmAM zeSa be AyuthI alpa hoya ne naratirthaMgA, yunAM pudagale niSeka racanAmA, ghaNu ja vadhAre hoya e rIte tulya pudagalamAM sthitinI viSamatAne dhi maTe che. punaH sthiti ane snehane A sthAnane anusare evo atyaMta dhanathI, tathA paMcana graMthanI TIkAmAM ja.' -pada vaktavyatA pramANa ane paNa alpabagva dazAvyuM che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. ' " r tethI vaiyivaikriya ma"dhana" nAmaka nAvi, tethI vaikriyataijasane pradezAgra vi., tethI vaikriyakA NunA pradezAgra vi., tethI vaiyi taijasakAma NunA pradezAgra vi., tethI AdArikadAkiya dhana nAmaka nA pradezAgra vizeSAdhika, tethI AdArikataijasa manane pradezAtha vi., tethI AdyAkitaijasakAma jI madhananA pradezA vi tethI tejasataijasa adhananA vi., tethI taijasakAmaNu dhananA viru, ne tethI kAma NukAjI madhana nAmaka nA pradezA,zeSAyika. tathA sasthAna nAmakramane viSe utkRSTapade cAra madhyAsasthAnAnA pradezAgra sathI alpa, ne svasthAne paraspara tulya, tethI samacaturasa sasthAnanA pradezAgra vi, ne tethI huDakasa sthAnanA pradezAya vizeSASika, tathA agApAMga nAmakamane viSe utkRSTapade mAhAraka asa pAMga nAmakasanA pradezAgra sava"thI alpa, tethI pakriyAMgApAMganA -pradezAgra vi, tethI AdArikAMgApAMga nAmanA pradezAca vizeSASika, tathA sAyaNa nAmakarmane viSe utkRSTapade prathamanAM pAMca saMghayaNunA pradezAgra sa`thI apa, ne paraspara tulya, tethI sAnta sAyaNanA pradezANa vizeSAdhika, tathA vaNuM nAmakara'ne viSe 'utkRSTa paDhe kRSNavarNa nAmanA pradezAgra savathI alpa, tethI nIlA, rakta, hAddhi, ne zukala va nAmane viSe anukrame vizevAdhika pradezAtha kahevA. tathA gaMdhanAmakane viSe utkRSTapade surabhi galA nAmane pradezAgra alpa, tethI durabhigadha nAmanA pradezAdhya vizeSAdhikatA rasanAmakarmane viSe utkRSTapade kaTurasa nAmanA pradezAgra sa alpa, tethI tita, kaSAya, Amla, ne adhura rasa nAmakamanA pradaeN-zAtra anukrame vizeSAdhika che. tathA spanAmakama mAM utkRSTapade karkaza ne gurU spa`nAmakarmanA pradezAgra savA~thI apa, ne parasparatulya, tethI mRdu ne laghu, rUkSa ne zIta, tathA snigdha ne uSNa e 3 sugalaspanAmaka nA pradezA anukrame vizeSAdhika, ne paraspara tulya kahevA. tathA AnupUrvI nAmaka mA utkRSTapade devAnupUrvI ne narakAstupUrvInA pradezAgra sarje thI alpa, ne parasparatulya, tethI narAnupUrvInA viM, ne tethI tiya cAnupUrvInA pradezAga vizeSAdhika ' " dha Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhamakaraNa. tathA utkRSTa pade basanAma karmane pradezAgra alpatethI sthAvara nAmane pradezAgra vizeSAdhika tathA utkRSTapade paryApta nAmakarmane pradezAgra sarvI thI alpa, tethI aparyApta nAmakarmane vizeSAdhika, e pramANe sthira ne asthira, zubha ke azubha, subhaga ne durbhAga, ekeya ne anopheya, sUkSama ne bAdara, pratyeka ne sAdhAraNa, e 6 yugalamAM thaNa jANe tathA ayaza nAmakarmane pradezAgra alpa, tethI thaza nAmano prArA saMkhyAtaguNa che. zeSa, AtaSa udyotaka sukhagati, supragati, susvAra ne hukvarane pradezAgra parara5ra tulya che. nirmANa, - ucchavAsa, paMrAghAta, upaghAta, agurulaghu, ne jInanAmakarma e prakRtimAM eka bahuva nathI, kAraNa ke A alpabadala sajAtIya prakRtimAM apAe che cAkRSNAdi varNanAmazeSavarNanAmanI apekSAe pradeza hInAdhika che. athavA subhaga durbhagavatapratipakSa 'ahicama karmathe TIkAnuM vakatavya kaMIka bhinna prakAre che te A pramANe | | vihAgatinAmakarmamAM utkRSTapade zubha vihAyogatine prazAstra sarvathI alpa che. tethI azubhavihAgatine pradezAgra vizeSAdhika che. tathA utkRSTapade basanAmakarmane pradezAtra alpa che. tethI sthAvara nAmane pradezAgra vizeSAdhike che. te e pramANe ja bAdara ne sUma, paryApta ne aparyApta pratyekane sAdhAraNa sthira ne asthira, zubha ke azubha, subhaga ne durbhAga, suvarane svara, ne anAma, yazAne "ayaza, e jugalaMmAM pratyekamA vizeSAdhika ( bhinna bhinna ) kahevuM che paraMtu eka galatI sAthe bIjA jugalane sabaMdha joDIne na kahevuM,) tathA Ata"ne utanAmakarmamAM uphTapade pradezAgra sadhI alpa che, ne pAra tulya che. (ahi a5la kenI apekSAe? te vicAravA gya che.) . . A vaktavyamAM yaza ane arazesA anukrama tathA saoNguNapaNAnI avatavyatAne vizeSa che; temaja gela, vigeremAM je bhinnatA te, svataH vicAravI. 2 ahiM AtapAdi 6 prakRtimAM yuthalA vivakSArthIkAkAra mahArAja pragaTa rIte karI nathI. paraMtu zrI deveMdra sUkita zartaka cIkAne asAre-3 yugala, pUrvaka bhinna vivakSA karavAmAM vidharasathati nathI " A Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti 13 - na -- - - prakRtinI apekSAe paNa alpamahatva hoya che. ane A 6 prakRtiche te ApaNI abhina mUlapiDa prakRtinA abhAve paraspara sajAtIya nathI. tathA samakAle baMdha thatuM hovAthI pratipakSI paNa nathI. mATe e ja prakRtimAM sajAtIyatvane pratipakSatvane abhAva hovAthI alpAbahene paNa abhAva che. tathA zetrakarmamAM utkRSTapade nIcagAtrane pradeza ane tethI uzcAtrane pradezojha vizeSAdhika che. tathA aMtarAyakarmamAM utkRSTapade dAnAntarAyakarmane pradeza sarvathI alpa, tethI lAbhAntarAya karmane pradeza vizeSAdhika, tethI bhegAntarAya karmane pradezo vizeSAdhika, tethI upabhogAntaracakarmane pradezAgra vizeSAdhika, ne tethI vIryAntarAyakarmane pradeza vizeSAdhika. e pramANe utkRSTapade sarva uttaraprakRtienA pradezAganuM alpa bahu kahyuM . . . . Iti utkRSTapade pradezAgrAhya bahuta * cA vanyapa zApa dura , 'jJAnAvaraNIyakarmamAM jaghanyapade kevalajJAnAvaraNIya pradezANa alpa, tethI pracalAne vi0, tethI ni nidrAno vi0, tethI pracalA pracalAne vi., tethI vizuddhIne vi0, tethI kevaladarzanAvaraNIya cArane pradezAgra utkRSTapadavata kahe. mohanIsakarmane viSe jaghanyapade apratyAkhyAtAvaraNamAtara pradezAvya.alpa, tethI apratyAkhyAnAvaraNa ke, mAyA, lobha tathA 1 je uttara prakRtinI sarvanI, mUla (piMDa) prakRti ekaja hoya uttara pravRtio paraspara sajAtIya prakRtie kahevAvya che, yathA kuNunIlAdi pa-prakRtionI "varNa" e ekaja eNla prakRti che te kRSNa nIlAdi 5 prakRtio paraspara samajAtIya pravRtio kahevAya, te, tevI A nimaNAdi 6 prakRtie sajAtIya nathI. itibhAva : " Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14, baMdhanakaraNuM, pratyAkhyAnAvaraNa mAna, krodha, mAyA ne lela eka padane viSe pradezA anukrame vizeSAdhika kahe, tethI mithyAtvane pradezAgra vize, tethI jugupsAne anataguNa, tethI bhayane vi, tethI hAsya zakane vi, ne parasparatulya, tethI rati aratine vi0,ne paraspara tulya, tethI koI paNa eka vedane pradeza vi, tethI saMjavalana mAna, , mAyA ne lebhane pradeza anukrame vizeSAdhika che. tathA AyukarmamAM jaghanyapade tiryagAyu, manuSpAyuSyane pradezAgra alpa, tethI devAyuM, nArakAyune pradezAgra asaMkhya guNa tathA nAmakarmane viSe gatinAmakarmamAM jaghanyapadetiye gatine pradezAgra alpa, tethI anukrame manuSyagati, devagati ne narakagatine pradezA vizeSAdhika kahe, tathA jAtinAmakarmane viSe jaghanyapade pradezAgra utkRSTapadavata kahe, tathA zarIranAmakarmane viSe jaghanyapade audArikazarIranAmakarmane pradezAgra alpa, tethI taijasa zarIrane pradezAgra vizeSAdhika, tethI kArmazarIrane pradezAgra vi0, tethI vaikiya zarIra nAmakarmane pradezAgra asaMkhyaguNa, tethI AhArakezarIranAmane pradezAgra vizeSAdhika, e pramANe saghAtana nAmakaemAM paNa kahevuM. tathA upAMganAmakarmamAM jaghanyapade audArika -upAMgane pradezA alpa, tethI vaikriyaupAMga ne AhAraka upAMgane anukame asaMkhyaguNa jANa. tathA AnupUrvinAmakarmamAM jaghanya pade narakAsupUrvI ne devAnupUvIne pradezA alpa, tethI manuSyAnupUrvanA tathA tiryagAnupUrva pradezAgra anukrame vizeSAdhika che. tathA jaghanya vasanAmakarmane pradezAgra alpa, tethI sthAvaranAma karmane pradezAgra vizeSAdhika, e pramANe bAdara ne slama, paryApta ne aparyApta, pratyeka ne sAdhAraNa, e traNa yugalamAM paNa pradezAtranuM alabatva kahevuM. zeSa nAma prakRtine viSe alpamahatava nathI. tathA zAtA, azAtA vedanIya ane uMca nIca zetrane paNa 1 ahiM paraspara tulyatA kahI nathI, te paNa paraspara tulyatA saMbhave. 2 jAnyapada saMbaMdhI alpabahatva nathI iti Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. 105 alpabahuta nathI. ane aMtarAyakarmamAM jaghanyapada samAdhI alpabahurva utkRSTapAta kahevuM. atre jIva jyAre utkRSTa cagamAM vatate hoya che, tathA aha5 sUla prakRtine ne alpa uttara prakRtiene baMdhaka hoya che tathA jyAre saMkrama avasare anya prakRtienA dalikane utkRSTapradeza saMkrama hoya che, te avasare utkRSTa pradezAne saMbhava hoya che, te A pramANe-utkRSTa gane viSe vate jIva utkRSTa pradezonuM grahaNa kare, tathA jyAre mUla ane uttara prakRtione alpaSaka heya, tyAre zeSa aba dhamAna prakRtinA bhAganuM kalika paNa te alpa prakRtine prApta thAya, tathA anya prakRti dalikanA utkRSTa saMkramane avasare vivakSita badhyamAna prakRtine viSe ghaNA karmapradezane praveza thAya che, mATe e kAraNe chate utkRSTapradezAgrane saMbhava hoya che. ne chathI viparIta kAraNe chate jaghanyapradezAgrane saMbhava hoya che. 1 vikSita prakRtimAM anya prakRtinAM ghaNAM lika same te avasare 2 utkRSTage bahu pradeze pacita alpa che, ne alpa pradeza cita ghaNA audho grahaNa kare ema saMbhave che. 3 jIva jyAre jadhanyavegamAM vartate heya tathA ghaNI bhUla ne uttara prakRti ba dhaka heya, tathA anya prakRti dalikane jaghakhyapradeza saMkrama heya te avasare jadhanyapradezAtrane saMbhava heya. sULa prakRtimAM karmala vibhAga, AyuSakarmane viSe alpa (tApaNu anaMta ) | go tethI vizeSAdhika jJAnAvaraNIye darzanAvaraNIye aMtarAye 4 nAme ? 14 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 baMdhanakaraNa mehanIya vedanI atha uttara prakRtiene viSe utkRSTa tathA jAnyapade vibhAga racanA jJAnAvaraNIya kamane vize, utkRSTapade. jaghanyapade. kevala jJA0 alpa mana:paryava jJA. tethI anataguNa avadhi jJA vi. utkRSTapadava. zruta jJAo che. mati nA darzanAvaraNIya karmane vize, utkRSTapade. jadhanyapare. 5 nidrA a5 vi0 pracalA nidrA pracapraca0 nidrAnidrA sthAnahi kevala 60 avadhi da. acakSu dao cakSu da0 pracalA nidrAnidrA praca0 praca0 myAnadhi kevala dao avadhi dao acakSu dao cakSu dao vedanIya karmane viSe. : utkRSTapade. jadhanyapade. athavA zAtA a5. vi. ! . * Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kema prakRti. 17 mehanIya karmane viSe ukaSTapade. jadhanyapade. - - - a5 a5 apratyA mAne dha sAyA lAla pratyA mAna bhAyA lAbha bhAne ane ane mAna dha mAyA lobha mithyAtva jIgusA laya hAzaya-zAka rati arati nipu. saMjava0 krodha anyatarada che saMjavala mAna, mAna mAna * krodha, u. lobha, mAyA, saMjava, mAthA lAbha asaMkhyaguNa. Ayukarmane viSe. utkRSTapade. jadhanyapade devAyu ( tiryagAyu alpa nakavuM narAyuM tirthagAyu LV paraspara tulya nakayu vi. | narAyuM Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 devagati na gati utkRSTapade } naragati tiya gati dvIndriya zIndriya caturi driya paceDiya eka kriya AhA za vaikri A A 0 0 AdA za teja zu kA 0 z A ma maiM a A kA a A te kA. a vai10 a vai tai kha maiM kA aM " vai tai kA aM alpa vi 33 AhA sadhAtanane apa vaikrisa vi AdA sa tejasa kAma sa apa "" vi alpa vi "" 29 "3 " nAma mane viSe. $$ apa vizeSA 35 25 i 95 37 21 baMdhanakarazuM. tiya gRhi naragati devagati naka gati utkRSTa pavat aidA za teja za kAma tha vaikri : za AhA za aiA teja sa kAma . vaikrisa AhA sara sa sa jadhanyapade. alpa vi asakhya guNa 39 alpa vi 19 asa dhR guNu "" alpa tri 39 asa khvaguNa 27 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ O A A ba te A AkA A te kA te te khu saikA kAkA maha nyAya sAdi vAmana kubja samaya huMka AhA u vaidika u AhA u 100 nA nA nAT madha nA DilikA sevAnta kRSNa * === zveta surabhi dubhi alpa vi . alpa "" "" " "" " " "" alpa vi "P 37. 99 "S "" alpa vi kama prakRti. Adya u vaikri AvA u + 109 alpa asabhya 33 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 baMdhanakaraNa, a95 tita kaSAya. a3 madhura khara alpa gurU vi. rakSa re che alpa vida utkRSTa padavata snigdha ? uSNa | devAnapUrvI narakAnupUrvI narAnupUvI tigAnupUrvI trasa sthAvara paryApta apayApta - a85 vi. utkRSTa padavata alpa sthira alpa vi. + asthira - akSa vi. + azubha - subhaga alpa vi. + durbhaga A : alpa mA ! + anAdeya vi ) - - - - - - Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 111 aha5 vi, | | sUkSma bAdara pratyeka sAdhAraNa ayaza thaza vi. alpa saMkheyasuNa paraspara tulya Ata5 uota sukhagati kukhagati susvara dusvara nimaNu ucchavAsa paghAta parAghAta agurulaghu nanAma (a5 mahuvA nathI. gotrakarmane viSe, utkRSTapade a85 vi. jaghanyapade nIcagAtra uccagetra aMtarAya karmane viSe. ukaSTapade jadhanyapade. alpa latA lAlA bhegA upAse, | vIryA. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanakarazu. Vann e pramANe prakRtimadha tathA pradezamadha kahyA, ane have sthitiadha tathA rasamadhanI prarUpaNAne avasara che. tyAM vakatavya ghaNuM hAvAthI prathama rasamadhanI prarUpaNA karAya che, temAM 14 anuceAgadvAra che. te A pramANe-- 1 avibhAga prarUpaNA 2 vaNA prarUpaNA 3 5 ke prarSathI 4 antara prarUpaNA 5 sthAna prarUpaNA 6 kaDaka prarUpaNA 7SasthAne prarUpaNA 12 8 adhatana sthAna pra huM vRddhi prarUpaNA 10 samaya prarUpaNA 11 yavamadhya prarUpaNA 12 Ayugma prarUpaNA 13 pavasAna prapA 14 apamahatva prarUpaNA. paMcama karmagrantha TImane viSe je vizeSa che te A pramANe, utkRSTapade jAnyapade. + bAra sama susvara dusvara Aya anAya yaza aya Apa udyota alpa vi alpa vi alpa vi alpa vi } apa + + A yaMtramAM A cinha cinhAMtara vati sarva prakRtimAM paraspara tulya paNa darzAve che. vivizeSAdhika. tathA vizeSA., sapte gu, asa zu, ne anataguNu e saOmAM " pUrveikta prakRtigatadakSikathI " e adhyA. hAra jANavA tathA jyAM be prakRtinuM bhegu apama. kahyuM" DrAya tyAM paNa te e prakRtiyAmAM paraspara tulya dakSa vibhAga jANavA. * A cinha jAnyapada sadhi amahutvanA abhAva darzAve che. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 karmaprakRti. 113 mULa gAthA 29 mI. gahaNasamayammi jIvo, uppAeI guNe sapaJcayao // savvajiyANaMtaguNe, kammapaesesu savvesu // 29 // gAthAthI-jIva rava pratyayathI sarva karmapradezane viSe grahaNa samaye sarva jIvathI anataguNa rasAvibhAgane utpanna kare che. TIkArya - ahiM anubhAganuM kAraNa kASAyika adhyavasAya che. kahyuM che ke jumA rAyamI guNa arthAt jIva kaSAyavaDe sthiti ane rasane utpanna kare che. te zubha ane azubha che prakAranA kASAyika adhyavasAye che, tyAM zubha adhyavasAvaDe karma pudagalemAM dugdhazarkarA samAna AlhAdajanaka rasa utpanna kare che, ne azubha adhyavasAvaDe.liba-jAtakI sarakhA aniSTa rasane utpanna kare che. te zubha athavA azubha adhyavasAye asaMkhya kAkAza pradeza pramANa che. temAM paNa zubha adhyavasAye vizeSAdhika jANavA te A pramANe-anukrame sthApana karelA je adhyavasAcene saMkalezavati chava jevA anukamathI nIce nIce utarate prApta kare che, tevAja anukamathI teja adhyavasAyane vizuddhimAM vartate jIva urva urva caDhatA prApta kare che. tethI jema mahela parathI utaratAM jeTalAM pagathI utaravAM paDe che teTalAM pagathI mahela para caDhatA manuSyane caDhavAM paDe che. tema ahiM paNa saMkalezavata jIvanA jeTalA azubha 1 je adhyavasAyamAM kaSAya kAraNabhUta che te kASAyika adhyavasAya, ahiM azubha adhyavasAya to pragaTa rIte kapAya janya che. te zubha adhyavasAya e ke kaSAyanI hInatAthI che, te paNa kaSAyAnugata hovAthI kASAyika che. punaH akASAyika adhyavasAye rasanuM kAraNa nahi hovAthI atre tenI avivekSA che. ahiM kyAya zabdathI kaSAyane udaya jANu paraMtu sattA nahi. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudhana rahyu. adhyavasAce teTalA vizuddha jIvanA paNa zubhaadhyavasAya che. kahyu che ke. 114 ( AryAM. ) kramazaH sthitAsu kASA - vikISu jIvasya bhAvapariNatiSSu // avapatanotpatanAdvA, saMklezAddhAvizodhyaddhe // 1 // artha :-kramapUrNAMka sthApana karelI jIvanI bhAvapariNatione viSe je patanakALa te sarkalezAddhA, ne utpatana ( caDhavAnA ) kALa te vizAdhicchaddhA kahevAya. mAtra kSapakazreNiva'ta jIva je adhyavasAyAmAM vatA kSapakazreNie caDhe che, te madhyavasAyAthI punaH paDhatA nathI, kAraNa ke e adhyavasAyeAthI jIvane pratipAta thavAnA abhAva che, ethI te adhyavasAye adhika che, mATe te apratipAti adhyavasAyAnI - apekSAe zubha adhyavasAye vizeSAdhika che, tyAM camacayataH eTale sva Atmasakhadhi, ane anubhAgamaja pratye kAraNabhUta evA jIla vA azubha koIpaNa eka adhyavasAyavare jIva grahaNa samaye eTale krama prAceAgya pagalAne grahaNa karavAnA samaye, sa kama pradezAmAM athaoNt ekeka ka paramANune viSe sarva jIvathI ana taguNu akathita svarUpavALA muLanlR rasAvibhAgAne utpanna kare che. ahi tAtya A pramANe che--ka paramANuA pUrve jyAre kama prAceAgya vaNA rUpe rahelA hAya che, te avasare tathAvidha rasavALA nathI hotA; paraMtu 1 ahi je adhyavasAye azubha che teja adhyavasAyA caDhatA jIvanI apekSAe zubha che. paraMtu azubhathI zubha adhyavasAye anya nathI, yathA mithyAlIte je matiajJAna teja samyakatva pAmatA matijJAnarUpa thAya che tat 2 azubha adhyavasAyeAthI zubha ASAyika adhyavasAye vizeSAdhika che, temaja zubha akASAyika adhyavasAyasahita pharatAM paNa zubha adhyavasAya vizeSAdhikaja thAya. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 115 - ---- - prAya: narasa ane eka svarUpa hoya che. punaH jIva jyAre te karmaprAgya pudagalene grahaNa kare che, te vakhate grahaNa samayeja kASAyika adhyavasAyavaDe te karma pudagale sarva jIvathI anataguNa rasAvibhAgavALA thaI jAya che, ane jJAnAvaraNutvAdi vicitra svabhAve paNa grahaNa samayeja utpanna thAya che. kAraNa ke jIva ane pudagalanI zaktio aciMtya che, ne e zaktio mAnavA cagya nathI tema nathI. kAraNa ke tevI vicitra zakti pratyakSa dekhAya che, jemake zuSka, tRNa vigere paramANuo atyaMta nIrasa che, tApaNu gavAdi pazuo grahaNa karIne tathA prakAranA kSIrAdi rasarUpe ane sAta dhAturUpe pariNamAve che. 1 anaMtara samaye ( uttara samaye ) je rasa utpanna thavAne che te rasanI yogyatA pUrva samayamAM utpanna thayelI hovAthI rasanI gyatAnA astitvane laIne prAyaH zabda saMbhave che. - 2 keTalAekanuM mAnavuM evuM che ke rasa (karmane rasa) te pudagalone neha vizeSa che. tenI vizeSa pratIti A pramANe che- 1 karmarasanA varNana prasaMge ghaNe sthAne sneha zabda Ave che, ane rahaspardhakanA varNana prasaMge ghaNIvAra rasa zabda Ave che. e pramANe paraspara zabdasAdharmsathI anumAna thAya che ke sneha ane anubhAga (kamarasa) ne ati nikaTane saMbaMdha he joIe, ne tethI karmarasane snehavizeSa kahevAnuM kAraNa male che. 2 "karmanI cikaNutA te rasa " e artha ghaNIvAra Ave che ne cikaNutA te snehaja che, mATe karmane rasa te sneha vizeSa che. 3 prakRtyAdi cArane modakanA draSTAMta kahetAM paraspara sajaka vRtarU5 snehane rasa kahyo che, tethI paNa samajAya che ke mAdakamAM jema kaNika sajaka vRta e rasa che, tema karmamAM kamaNujaka sneha e rasa che. prathaeravAnuM kAca karma pudagale sneha ane anubhAgarU5 rasa e be eka nathI paraMtu bhinna che. te bhinnatA A pramANe kAryabheda-kamarakane paraspara joDavA e snehanuM kArya che...ane jIvane tadanurUpa (je kamane je svabhAva che te svabhAvarUpe) tIvra maMdAdi Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 kha dhanakaraNa. ' atre prazna e che ke jIva sava 'kama paramANune - viSe tulya zubhAzubha anubhava ApavA e anubhAganu kArya che, e pramANe kA bhedde sneha ane anubhAga e be bhinna che. sa * vastubhedaH--neha e karmANamAM rahelA snigdha sparze che. snehAvibhAga aNusAjaka nathI paraMtu yaguAdhikAdi viziSTa pariNAme pariNamela avibhAgAjaNusayAjaka che. ) te anubhAga te tanurUpa anubhavanI tIvra madatA che, athavA tanurUpa tIvramAdi anubhava che. e pramANe vastubhede paNu sneha ane anubhAga e be bhinna che. kAraNabhedaH-- spadhAmAM snehanuM kAraNa snigdhasparzI rUpa pudgala pariNAma che. ane anubhAganI utpattimAM chatranA kASAyika adhyavasAya eja kAraNurUpa che. e pramANe kAraNabhede paNu sneha ne anubhAga e e bhinna che. pUrvAparAtpattibhedaH--karma athavA kA deharUpa pudgaleAnA snehAvibhAgo karma pariNAmathI pUrve ( eTale pudgalA takama yAgya kANu va ApaNe pariName te pahelAM) utpanna thayelA hoya che. ane anubhAganI utpatti karyuM pariNAma samayeja ( kamaprAyogya pudgala prathama arUpa athavA kANu vArUpa hAya che te te jyAre kamapaNe pariName eTale jIvanA samadhamAM Ave tyAreja thAya che, e pramANe pUrvAparAtpatti bhedde paNa sneha ane anubhAga, e be bhinna che. paryAyabheda----sneha, rasa e snehanA paryAya che. ane anubhAga, sa, sneha, anubhAva, anubhava, tIvramatA e anubhAganA paryAya che. prarUpaNAbhedaHsnehanI prarUpaNA sneha pratyaya, nAma pratyaya ne prayAga pratyayarUpe karelI che. ane anubhAganI prarUpaNA zubha-azubhadhAtI--abAtI eka sthAna, dvisthAnAdarUpe karelI che, e pramANe paNa sneha ne anubhAga e be bhinna che. pUrva pakSaH--mAtra sneha eja anubhAga che ema ame kahetA nathI, paraMtu kANu vargAnA aNu je samaye kapaNe pariName che, te samaye te kANuaNunA snigdhasparsamAM arthAt snehamA eka evA prakAranA navA saMskAra athavA navuM sAmarthya upaje che ke je saMskAra vA sAmayyathI jIvate tadanurUpa tIvra madAdi anubhava prApta thAya, e pramANe krama pariNAma Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 117* ANANAAAAAAAAAAAAAAANANANANANANANANANANANANAS rasAvibhAgene utpana kare che ke hInAdhika? te kahIe chIe ke samayeja tathAvidha saMskArapariNata je nehAvibhAge (athavA sneha) teja karmane anubhAga rasa saMbhave che, mATe anubhAga te sneha vizeSa che. - uttara-tIvamaMdAdi anubhava ApavArUpa saMskAra pulanA snigdha sparzamAM utpanna thAya che te kevI rIte mAnI zakAya ? je kahe ke ghaNe sthAne tenA saMbaMdhamAM rasa zabda Ave che, ne rasane prasaMge sneha zabda Ave che, e zAbda sAdhathI anumAna thAya che ke karmanA sneha ane rasane ati nikaTano saMbaMdha hovo joIe, ne tethI karasane sneha vizeSa kahevAnuM kAraNa male che. te e saMbaMdhamAM eTaluM ja jANavuM basa che ke snehanA varNanamAM jyAM jyAM rasa zabda Ave, tyA te rasa zabda sanehanoja vAcaka che, paraMtu anubhAgavAcaka nahi. tathA karmarasanA sabaMdhamAM jyAM jyAM teha zabda Ave, tyAM te sneha zabdane kamarasane vAcaka jANa. paraMtu dhisparzavAcaka nahi, je zabdanA sAdharmapaNathIja anubhAgane sneha vizeSa kahevAmAM Ave te kazugata tikta madhurAdi rasane vayamANu matAnusAre karmarasa mAnavo vadhu ISTa thaze. mATe tIva maMdAdi anubhavazya karasa, ne aNusajika svidha sparzarUpa neha, e bene ekarUpa athavA AdhArAdheya mAnavuM vAstavika nathI. paraMtu jema dudhanA pauSTika guNanI : tAvamaMdatA te sarva dudhane age che, paNa dudhanA niSpa sparzarUpa snehamAM ke madhurarasamAM piSTika guNanI tIvamaMdatA rahelI che ema kahI zakAya nahi, tema karmAnubhavanI tIvamAtA kamadhanA sarva aNuone Azrita che, paraMd karmaskaMdhanA snigdhasparza ke tikatAdi rasane Azrita kahevAya nahi, mATe kamanubhAgane snehavizeSa athavA rasavizeSa mAnavo ucita nathI. punaH anukRSTi varNana prasaMge kamanubhAgane ja tIvramaMdatA ma zabdathI ja varNavaze. punaH sanehanA avibhAga, vagaNa, spardhakAdi nAma pratyayApi judA kaza che, ne kamanubhAganA avibhAga, varga, spardhakAdine ghAti, adhAti, ekasthAna disthAnAdipe judA kahyA che. tethI saMbhave che ke anubhAga te sanehavizeSa athavA vakSyamANa matAnusAre tiktAdi rasa vizeSa nahi. 2tathA karmanI cikaNutA te rasa kahevAya; ityAdi artha draSTAMtarUpa che. jema A purUSa e cIkaNA che ke eka pAI paNa choDI zakatA Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madhanakaraNa, hInAdhika rasAvibhAgone usnna kare che, te A pramANe--kaika para mANuomAM ati alpa te pazu jAnyathI sarva jIvAna'taguNu rasA vibhAgane sanna kare che, ne kaika paramANuomAM tethI adhika ne kaIka paramANumAM tethI paNa adhika rasAvibhAgeAne utpanna kare che, paraM'tu kacA paramANuomAM keTale rasa upanna kare tenuM nirUpaNu karavAne arthe vaNAprirUpaNA kahe che. ( iti rasAvibhAga prarUpaNA, ) 112 nathI " e yanathI purUSamAM snigdhasparzanuM mAhuhya nahi, paraMtu kaMjusAInuM AhuNyaja samajAya che. tema nI cikrakaNutA te sni%0sparzenuM khAhulya nahi, paNa tanurUpa anubhavanI tIvra maMdatAja samajavI. 3--tathA mekanA draSTAMtamA paraspara saMceAjaka dhRtarUpasnehane rasa kahyA che, te paNa karmAnubhatranI tIvratA sUcavavAneja kahyA che. paraMtu karmANuAne sayAjana karavAnI apekSAe aaa nathI. mATe karmanA anubhAga te snehavizeSa athavA rasavizeSa hAi zake niha, punaH kAka kahe che ke karmAMNumA rahelA kahetiktAdi 5 rasapaya oNja karmanA rasa kahevAya. ne je mAM tiktAdi azrubharasayukta paramANuo ( dhaNA ) heAya te azubha kama, ne je karmAMdhAmAM madhurAdi zubharasayukta dhaNA paramANuo hoya te zubhama kahevAya. arthAt azubha karmAMnA aNuemA kaDhu tikta rasa (vadhu) hAya che, ne zubhakamanA aNuomAM madhurAdi rasa (vadhu) heAya che. tathA sAtI, dezadhAtI, eka sthAna, dvisthAnAdi anubhAgaprarUpaNA te A titAdi 5 rasanIja che, tathA jIvane azubha vipAka ApatrAnuM sAmarthya tiktAdi azubha rasamAM, ne zubha viSAka ApavAnuM sAmarthya madhurAdi zubha rasamAM che, ane eja kAraNathI azubha ka vipAkamAM nikha dheASAtakInA kaTu rasanuM, ne zubhakanA vipAkamA kSIrakhaDAdinA bhaMdhura rasanu ja draSTAMta Apelu che. A yana ati asamajasa hovAthI e para vadhu ullekha karavA anucita che ( ne kaMIka digdarzana prathama zaoNdhyu che ) mATe suttama dhue svataH zrI bahu zrutanI sahAyathI vicAravuM, ' dRSTie kaMika anyathApaNuM hoya to (A mantarbhamA zrI khahuzruta ane anekavAra mithyAduSkRta hai. ) Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. mULa gAthA 30 mI. savvaSpaguNA te paDha-mavaggaNA sesiyA visesUNA // avibhAguttariyAo, siddhANa maNaMta bhAgasamA // 30 // 119 gAthAsathI alpa rasAvibhAgacuta krama paramANuAnI prathama vaNA, temAM kama paramANuo ghaNA che, ne zeSa vargaNAonA karmANu vizeSa vizeSahIna che. tevI ekeka rasAvibhAgAdhika vaNAo paNa satra siddhathI ana'tamAbhAgapramANa che. TIkAtha--je paramANu anya sava paramANunI apekSAe alperasAvibhAgayukta hAya, te paramANuonA samudAya prathamavagaNA, temAM kama paramANue atyaMta (ghaNA) hAya, ne zeSa vaNAo kama paramANunI apekSAe vizeSahIna hIna heAya te A pramANa~~~ f prathama vaNApekSAe dvitIya vargANAmAM vizeSahIna karma-paramANuo che. tethI paNa trIjI vagaNAmAM vizeSahIna che. e pramANe sarvotkRSTa vaNA sudhI kahevuM, punaH e sava va NuAo kevI che te kahe che, animAyurAriyAo iti--avibhAgAttA eTale ekeka anibhAge adhika che te A pramANe prathama vargaNAgata paramANuonI apekSAe eka rasAvibhAgAdhika je paramANuonA samudAya (te samudAyaja) te khIjI vaNA, tethI eka rasAvibhAgAdhika paramANuonA samudAya te trIjI vaNA, e pramANe ekeka avibhAganI vRddhie 1 eka dhamAsa paramANu eka sarakhA rasavALA hAya nahi mATe prathama anubhAgavAmAM anaMta kAmAthI pratyeka skruSagata keTalA eka pradezAnuM grahaNa karavuM. e pramANe pratyeka anubhAgavA atapha skaMdhagata apa pradezanA viSayavALI jAzuvI. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 baMdhanakaraNa, abhavyathI anaMtaguNa athavA sarva siddhathI anatamAbhAgapramANu - vargaNAo kahevI. (Iti vargaNA prarUpaNa). * e pramANevarga prarUpaNa karIne have spardhakaprarUpaNa karAya che. mULa gAthA 31 mI. phaDDaga maNaMtayuNiyaM, savvajiehiM pi aMtaraM evaM // sesANi vaggaNANaM, samANi ThANaM pddhmmitto||31|| gAthArtha--abhavyathI anataguNa athavA siddhathI anaramA bhAga pramANe vargaNuo malIne prathama spardhaka thAya che, ane tadanatara sarva jIvathI anataguNa vargaNuonuM aMtara paDe, e pramANe zeSa spardhaka tathA aMtare yakta vaNapramANu thAya tyAre mAtra prathama sthAna thAya. TIkAtha-abhavyathI anataguNa athavA siddhathI anaMtamA- bhAga pramANa anaMtavargaNane samudAya te eka spardhaka kahevAya, e spardhakaparUpaNa kahIne have antaraprarUpaNa karAya che, (Iti spardhakaprarUpaNA.) "ahithI AgaLa eka rasAvibhAgAdhika paramANuo nathI,temaja be, traNa, saMkhyAta, asaMkhyAta, yAvat anata rasAvibhAgAyika paramANuo paNa nathI, paraMtu sarva jIvathI anaMtaguNa jeTalA anatAnata rasAvibhAgAdhika paramAo che. tethI tene samudAya te dvitIya spardhakanI prathama vargaNuM, tethI eka rasAvibhAgAdhika paramANune 'samudAya te bIjI vargaNa, tethI be rasAvibhAgAdhika paramANu 1. prathama spardhakagata aMtima vagaNanA rasAvibhAgethI. 2. svajAtIya samudAya te vargaNu. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, 121 samudAya te trIjI vagaNa, e pramANe ekeka rasAvibhAgavRddhie abhavyathI anaMtaguNa athavA sarvasiddhathI anaMtamAbhAgapramANa anaMtavargaNAo kahevI. A anAvaNane samudAya te bIjuM spardhaka tyAMthI AgaLa punaH paNa eka rasAvibhAgAdhika paramANuo nathI, temaja be, traNa, sakhyAta, asaMkhyAta, yAvat anaMta rasAvibhAgAdhika paramANuo paNa nathI, paraMtu sarva jIvathI anataguNa jeTalA anaterasAvibhAgAdhika paramANuo che. tethI tene samudAya te trIjA spardhakanI prathama vargaNA, tyAMthI punaH paNa AgaLa anukrame ekeka rasAvibhAganI vRddhie abhavyathI anaMtaguNa, athavA sarva siddhanA anaMtamAbhAgapramANa anaMtavargaNAo kahevI. e anaMtavagaNane samudAya te trIjuM spardhaka. e pramANe spardhake paNa abhavyathI anaMtaguNa, athavA sarvasiddhinA anatamAbhAgapramANa kahevAM. e anata spardhA kene samudAya te eka anubhAgabadha sthAna kahevAya. punaH kahe che ke zatacaMDyApi ItyAdi arthAta prathamaspardhakagata atimavargaNAthI dvitIyaspardhakagata prathama vargaNAtuM atara paNa sarva jIvathI *anataguNa jANavuM. Iti antaraprarUpaNa. 1 vargane samudAya te spardhaka 2 spardhakanA samudAya te sthAna. 3 ahi "prathama " zabda pUrva spardhakane vAcaka paNa arthataH saMbhave, jethI sarva spardhakonuM grahaNuM thAya, athavA " anataguNa jANavuM " e vAyathI AgaLa " zeSaspardhakomAM paNa e pramANe pUrva spardhakanI aMtima vargaNAthI paraspardhakanI prathama varganuM aMtara sarva jIvathI anaMtaguNa jANavuM " e vAkya adhyAhArathI grahaNa karavuM. 4 pUrvaspardhakanI aMtimavargaNAmAM jeTalA rasAvibhAga che, tethI paraspardhakanI prathamavagaNAmAM sarvajIvathI anaMtagaNa adhika rasAvibhAga che (ItiudezataH) tathA pUrasAvibhAgathI anaMtaguNa rasAvibhAga paNa che, e pramANe banate rIte anaMtaguNapaNuM che. 5 je ke antaraprarUpaNu ahi samApta thatI nathI ne AgaLanA 16. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 baMdhanakaraNa, ----------------------------~~ ~ ------------ -- e pramANe zeSa spardhake ne antare paNa yakta pramANa jANavAM. ne te eka spardhakagatavargaNa jeTalAM arthata abhavyathI anataguNa athavA siddhathI anaMtamAbhAgapramANu spardhake te eka anubhAgamadharathAna, athavA prathama anubhAgabaMdhasthAna, athavA sarva jaghanya anubhAgamAM dhasthAna jAgRvuM. anubhAgabaMdhasthAna eTale eka kASAyika adhyavasAyavaDe grahaNa karelA karmaparamANuonA rasaspardhaka samudAyanuM parimANu sarva spardhAmAM prApta thAya che, paraMtu aMtara jANavAnI rIti ane samApta thAya che, te apekSAe attaraprarUpazu paNa samApta thaI kahevAya, iti spardhakAdi prarUpaNamAM paNa jANavuM. 1 jIva kASAyika adhyavasAyavaDe vivakSita samaye pratyeka Atmapradeza anaMtAnaMta karmacakane grahaNa kare che, te grahaNa karelA anaMta skomAMnA pratyeka anatAnaMta pradezapacita che. te ekeka kama pradeze sarva jIvathI anaMtaguNa anaMtagaNu rasAvibhAga che. paraMtu vivakSita samayamAM grahaNa thayelA te sarve karmapradezamAM je rasAvibhAge che, te sarakhI saMkhyAvALA nathI, paraMtu hInAdhika saMkhyAvALA rasAvibhAge che. e hInAdhipaNuM kevI rIte che te TIkAkAra mahArAje TIkAmA vagaNa ne spardhakanI sthitie savistara kahyuM che. punaH kaI paNa ekaja Atmapradezasabaddha ekaja karma dhavati sarva pradeza paNa samarasAvibhAgayukta nathI, e rIte sarva karma kadhamAM jANavuM. e pramANe eka ja samayamAM grahaNa thayelA karma pugalamAM rasAvibhAganI jeTalI hInAviktA hoya che, te sarva hInAdhikapaNAne samudAya te eka anubhAgabadhasthAna kahevAya. athavA eka chave ekaja samayamAM grahaNa karelA pagalemAM rasAvibhAganI hInAdhikatAne je samudAya te eka anubhAgabaSasthAna, koI paNa eka samaye jIvane eka vagaNa ke eka spardhakarUpa rasanI prApti hAyaja nahi; paraMtu eka samayamAM aneka. vargaNa ne aneka spardhakarUpa eka sthAna jeTaleja rasa prApta thAya che. punaH kadAca zaMkA thAya ke-ekaja adhyavasAya vaDe eka ja samayamAM grahaNa karelA pugalo sarva eka sarakhA rasavALA nahi thanA bhinna bhinna rasa vALA kema thAya che ? te saMbadhamAM jANavuM joIe ke, ekaja adhyava Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. , 123 ~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~ ~ ~ e pramANe sthAna prarUpaNa karIne have kaMDakaprarUpaNa kahe che. punaH paNa mULathI AraMbhIne sarva sthAne te rIteja kahIne punaH eka - anataguNAdhika rasthAna kahevuM. e pramANe anataguNAdhika sthAne paNa eka kaDakapramANuM thAya tyAM sudhI kahevAM. mULa gAthA 3ra mI. etto aMtaratullaM, aMtaramaNatabhAyuttaraMbiiyamevaM // aMgulaasaMkhabhAgo, aNaMtabhAguttaraMkaMDaM // 32 // gAthArtha -A prathamarathAnathI dvitIyasthAnanA apAMtarAle pUrvokta antaraspardhaka jeTaluM antara che. tathA bIjuM anubhAgabaMdhasthAna te prathama sthAnanI apekSAe anatabhAgaadhika che. e pramANe agulanA asakhyAtamAbhAgapramANu anubhAvasthAne te anaMtabhAgavRddhinuM prathama kaMDaka che. TIkArya-A prathama sthAnathI prAraMbhIne dvitIya sthAna sudhImAM pUrvokata antaraspardhaka jeTaluM aMtara che. arthAt jema prathama spardhakagata aMtimavargaNAthI dvitIya spardhakanI prathama vargaNAnuM attara sarva jIvathI anataguNa kahyuM che. tema ahiM paNa prathama sthAnanA atispardhakanI antimavargaNAthI dvitIya sthAnanA prathama spardhakanI prathama vargaNAnuM attara sarva jIvathI anaMtaguNa jANavuM. punaH te bIjuM anubhAga sthAna sapardhakanI apekSAe anatabhAga adhika che, arthAt prathama anubhAga sthAnamAM jeTalA spardhako che tethI anaMtabhAga adhika spardhake dvitIya anubhAga sthAnamAM che, e - - - - - - - - - - - - - - sAya vaDe grahaNa thatA sarva paramANuomAM eka sarakhI yogyatAno abhAva che, jethI grahaNa samaye hInAdhikasapaNe pariName che. e vicitra rasa pariNamana amRtAvALA pudagalone grahaNa karavAthI te anubhAga dhyavasAya paNa vicitragarbha kahevAya. (kAraNe kAryopacArAta) Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 badhanakaraNa pramANe pradarzita prakAre anume anaMtabhAga adhika anubhAgasthAne tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI aMgulanA asaMkhyAtamAbhAga pramANu anubhAgasthAne thAya. e anubhAga sthAnane samudAya te eka kaDaka kahevAya, ane e kaka agatamajuttara eTale anatabhAga adhikasthAnanA samudAyarUpa hevAthI anaMtabhAgAdhika kaMDaka kahevAya che. iti kaMDakaprarUpaNa. | jaya vasthAra kahapanA che. te prathama kaDakathI AgaLa je anya anubhAga sthAna che te pardhakanI apekSAe asaMkhyabhAga adhika che. tethI AgaLa kaDaka pramANa anubhAgaMdharathAne anukrame anaMtabhAga adhika che. tethI AgaLa punaH paNa eka anubhAgadhasthAna asaMkhyabhAga adhika che, tyAMthI AgaLa punaH paNa eka kaMDaka pramANe anubhAga sthAne anaMta bhAga adhika che, tyAMthI AgaLa punaH paNa eka anubhAga sthAna asaMkhyabhAga adhika, e pramANe asakhyabhAgAdhika anubhAga sthAne vaDe aMtarita anatabhAgAdhika kaDake tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI asakhyabhAgAdhika sthAne paNa eka kaMDakapramANu thAya, thoDavA te siddhAMta saMjJAo aMgulanA asaMkhyAtamAbhAgamAM jeTalA AkAzapradeza teTalI saMkhyA jANavI. te aMtima asakhyabhAgAdhisthAnathI AgaLa anukrame keka pramANa anubhAgAne anaMtabhAgAdhika kahevAM, tyAMthI AgaLa punaH eka sapeyabhAgAdhika anubhAgasthAna kahevuM-tyAMthI AgaLa sUlathI prAraMbhIne jeTalAM anubhAvasthAne pUrve atikamyAM che te sarva tevIja rIte punaH kahIne punaH paNa eka saMgrabhAgAdhika sthAna kahevuM. e pramANe sakhyabhAgAdhikasthAne paNa eka kaDaka pramANa thAya tyAM sudhI kahevuM. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakati. 125 VARANAVANAANRANNARANAANUM ANNA tyAMthI AgaLa punaH paNa pUrvokta krama pUrvaka saMkhyabhAgAdhika sthAnane ThekANe eka saMkhyayaguNAdhika anubhAga sthAna kahevuM. tyAMthI AgaLa punaHpaNa mULathI AraMbhIne jeTalAM anubhAgasthAne je rIte vyatita thayAM che teTalAM sarva anubhAga sthAne te pramANeja kahevAM. tyAMthI AgaLa punaH paNa eka saMkhyayaguNAdhikasthAna kahevuM. tyAMthI AgaLa punaH paNa bhUlathI AraMbhIne jeTalAM sthAne vyatikrAMta thayAM che teTalAM sthAne tevI ja rIte kahevAM, tyAMthI AgaLa puna paNa eka saMkhyaguNAdhika sthAna kahevuM. e pramANe A saMkhyayaguNAdhika anubhAga sthAne paNa kaDakajhamANa thAya tyAM sudhI kahevAM, tyAMthI AgaLa pUrvokta anukramapUrvaka punA saMkhyayaguNAdhikasthAna prasaMge asaMkhyayaguNAdhikAne kahevuM. tyAMthI AgaLa punaH paNa mUlathI AraMbhIne jeTalAM sthAne je rIte pUrve kahI gayA chIe teTalAM sthAne tevI rIte kahevAM. tyAMthI AgaLa punaH paNa eka asaeyaguNAdhikasthAna kahevuM. tyAMthI AgaLa punaH paNa mUlathI AraMbhIne jeTalAM sthAne je rIte atikrAnta thayAM che teTalAM sthAne te rIte ja kahevA. tyAMthI AgaLa punaH paNa eka anubhAga basthAna asaMkhyayaguNAdhika kahevuM. A paripATIeja asaMkhyaguNAdhika anubhAgasthAne paNa kaDakapramANu kahevAM. tyAMthI AgaLa punaH paNa pUrva paripATIe asaMkhyaguNAdhika sthAna kahevAne prasaMga Ave tyAM eka anataguNAdhikasthAna kahevuM. tyAMthI AgaLa punaH paNa mUlathI prAraMbhIne sarva sthAne tevI rIte ja kahIne punaH eka anataguNAdhikasthAna kahevuM. tyAMthI AgaLa punaH pa mULathI bArabhIne sarva sthAne te rIte ja kahIne punaH eka anaMta guNAthiAna kahevuM. e pramANe anaMta guNAyikarathAne paNa eka kaDaka pramANu thAya tyAM sudhI kahevuM, Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 baMdhanakaraNuM. na na anubhAga badhisthAnamAM SasthAnanI paripATI zrI TIkAkAra mahArAje TIkAmAM darzAvI te have sUtrane anusarIne kahevAya che. mULa gAthA 33 mI. egaM asaMkhabhAge-NaNaMtabhAguttaraMpuNokaMDaM // evaM asaMkhabhAgu-ttarANi jA pucatullANi // 33 // gAthArtha -te prathama kaDakathI AgaLa asaMkhyayabhAgAdhika eka anubhAgaMdhasthAna jANavuM, tyAMthI AgaLa punaH paNa anaMtabhAgAdhika sthAnanuM eka kaDaka kahevuM, e pramANe asaMkhyayabhAgAdhika sthAne paNa pUrvatulya eTale cAvat kaDaka pramANu kahevA TIkAryuM te prathama kaMDakathI AgaLa eka asaceyabhAgAliMka anubhAgabadhasthAna jANavuM. arthAt pUrva sthAnagata rapardhaka saMkhyAnI apekSAe asaMkhyAtamAbhAge adhika spardhakavALuM jANavuM, tyAMthI AgaLa punaH paNa tamAruM eTale anukrame eka kaMDaka pramANa anaMtabhAgAdhikasthAne jANavAM, tyAMthI AgaLa yunA paNa eka asayabhAgAdhikAna, e pramANe anantabhAgAyika kaMDakevaDe atirita asaMkhya bhAgAdhikAne paNa eka yAvata pUrvatulya eTale kaMDaka pramANuM thAya tyAM sudhI kahevI. tyAMthI AgaLa punaH paNa eka kaDakapramANa anatabhAgAdhikasthAne kahIne tyAMthI AgaLa punaH paNa gharamAM eTale anukame eka kaMDaka pramANa anaMtabhAgAdhikAne jANavAM, tyAMthI AgaLa punaH paNa eka, asaMyabhAgAdhisthAna. e pramANe anantabhAgAdhika kaDakevaDe aMtagni asaMyabhAgAdhikasthAne paNa cAvat pUrvatulya eTale kaDakapramANa thAya tyAM sudhI kahevAM. tyAMthI AgaLa punaHpaNa eka kaMDaka pramANa anaMtabhAgAdhikasthAne kahIne tyAMthI AgaLa eka sakhyabhAgAdhikasthAna kahevuM. . Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. - 17 WANANANANANAN mULa gAthA 34 mI. ega saMkhejjuttara, metto tIyANa tithiyA bIyaM // tANa vi paDhamasamAI, saMkhejjaguNottaraM evaM // 34 // gAthArtha -te prathama saMkhyayabhAgAdhikasthAnathI AgaLa mUlathI AraMbhIne jeTalA anubhAgamasthAne pUrve atikasyAM che teTalAM anubhAgasthAne te rIte ja atikramIne bIjuM saMkhyayabhAgAdhika kahevuM te saMgrecabhAgAdhikasthAne paNa pUrvokta paripATIe prathama pradarzita kaDakamANa thAya tyAM sudhI kahevAM. tyAMthI AgaLa pUrvokta paripATIe sAceyabhAgAdhikasthAna kahevAne prasaMga Ave tyAM eka sa guNAdhikasthAna kahevuM. TIkAtha-gAthArthavata mULa gAthA 35 mI. ettotAyA, : asthiyANi biiyamapi tANa pddhmssaa| tullANasaMkhaguNiyaM, eka tIyANa ekassa // 35 // gAthAtha-puro==o saMkhyayaguNAdhika anubhAgabadhasthAnathI AgaLa tIyA=pUrvAtIta sarva sthAnene zayALa atikramIne citravi=bIjuM saMkhyayaguNAdhika sthAnakahevuM. e rIte taLi te saMkhyayaguNAdhikAne paNa padama=prathama anatabhAgAdhikathAna tu =pramANu kahevAM, tyAMthI AgaLag=eka sigjrLa asaMkhyaguNAdhikasthAna kahevuM. tyAMthI AgaLa nIcANa=pUvatIta sarva sthAne kahevAM. tyAMthI AgaLa punaH paNa prazna =eka asaMcaguNAdhika sthAna kahevuM. 1 prathama kaDakamANu anatabhAgAdhika kaDakapramANu Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhanakaraNa. TIkAma sa'cecaguNAyika anubhAgama'dhasthAnathI A gaLa pUrve jeTalAM anubhAgamadhasthAnA mUlathI ArabhIne atimyAM che, teTalAM atikramIne zrIjI' sa"caiyaguNASikasthAna kahevuM. te sakhyeyaguNAdhisthAnA paNa tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI prathama anatabhAgAdhikasthAnanA kaDaka tulya thAya. tyAMthI AgaLa punaH pUrvokta paripATIe jyAM sajyeyaguNAdhikasthAna kahevAnA prasa`ga Ave, tyAM eka asakhyaguNAdhika sthAna kahevuM. tyAMthI AgaLa mUlathI Ara'bhIne jeTalAM sthAna pUrve atikramyAM che teTalAM anubhAga sthAnA punaH atikramIne zrIjI' asaeguNAdhikasthAna kahevuM. 128 mULa gAthA 36 mI. biiyaM tANisamAI, paDhamassANaMtaguNiya megaMto tIyANa itthiyANaM, tANavi paDhamassa tulAI || 36 || gAthAtha: vidaya dvitIya sALi te asa caitruNAdhika sthAnA paNa pama samAz=prathama ke'Daka tulya kahevAM. tyAMthI AgaLa ghaNAM eka agata rUci ana"taguNAdhikasthAna kahevu. to tyAMthI AgaLa sIyAna=pUrvAMtIta sthAnAne sthiyALa atikramIne jJAni te anataguNAdhikasthAno paNa vamallu=prathama kaDaka tullA =mulya kahevAM. TIkA, te asabhyaguNAdhikasthAna paNa mUla bhUta prathama anaMtabhAgASika kaDakapramANa thAya che, tyAMthI AgaLa punaH paNa pUrvokta paripATIe jyAM asakhyeyaguNAdhikasthAna kahevAnA prasa'na Ave tyAM eka ana'taguNAdhikasthAna kahevu', tyAMthI AgaLa bhUlathI ArabhIne jeTalAM anubhAgama dhasthAnA vyatikrAnta thayAM teTalAM sthAnAne punaH paNa tevIja rIte atikramIne khIjuM ana MtaguNAdhikasthAna kahevu.... e. pramANe te anataguNAdhikasthAnA paNu Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamapati. 12 - - thAvat prathama anatabhAgAyika kaMDaka tulya jANavAM, tyAMthI AgaLa punaH paMcakavRddhi kahevI. zakA--jyAMthI AgaLa eTale paMcakavRddhithI AgaLa punaH paNa eka anataguNAdhikasthAna upaje ke nahi? uttara-pacakavRddhithI AgaLa anataguNAdhika anubhAgasthAna na upaje kAraNa ke pAcakavRddhine ane jasthAnanI samApti thAya che. A sthAnakane viSe anatabhAga asAdhyabhAgAdi vRddhi kahI, tyAM keTalA pramANuvALA anata vA asakhyAtamAbhAgAdikanI vRddhi karavI te kahe che. mULa gAthA 7 mI. sabajiyANamasaMkhejaloga, saMkhez2agasta jessa // bhAgotisuguNaNAtisu, chtthaannmsNkhiyaalogaa|||37|| gAthAtha-sarvajIva pramANe asaMkhya kAkAza pradeza pramANane utkRSTa saMkhyAtarAzi pramANuthI traNane viSe guNAkAra jANatathA e sthAnake paNa asakhyapradeza pramANa che. TIkAtha-prathamanI 3 vRddhine viSe anata, asaMkhya ne sakhyAta bhAga te anukrame sarvajIva, asaMkhyalakAkAzapradeza, ne utkRSTasakhyAtane jANa ane uttaranI (AgaLanI) 3 "vRddhimAM paNa guNAkAra e pramANane ja jANu. bhAvArtha e che ke- 1 pUkata SasthAnakanI paripATIe. anaMtabhAgavRddhi, asaMkhyabhAga vRddhi, sakhyabhAgavRddhi, saMkhyaguNaddhi, ne asaMkhyaguNavRddhi e pAMca vRddhi tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI (kaMDathI upara) anatagaNuddhi kahevAnuM sthAna Ave. (paraMtu te sthAne anataguNaddhi kahevI nahi.) iti. , Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhanakaraNuM. prathama anubhAgama dhasthAnane sajIva sakhyApramANa rAzi vaDe bhAga ApatAM je Ave te anatamA bhAga ahi grahaNa karavA, ne te ana'tamAbhAge karIne adhika khIjuM anubhAgasthAna jANavu, punaH e bIjA anubhAgasthAnane sa`jIvarAzi vaDe bhAga ApatAM je ( anatamA ) bhAga prApta rthAya teTalA anatamAbhAgavaS adhika zrIjI' anubhAgasthAna che. e rIte je je anubhAgamadhasthAna anaMta bhAgAdhika hoya te pAzcAtya anubhAgasthAnane sajIva rAzirUpa anatathI bhAga ApatAM je prApta thAya teTalA ana tamAbhAge karIne adhika avika jANavu ' 130 ' '' 1. tathA sakhyeyabhAgArSika anubhAgasthAna eTale pUnA anu, bhAgasthAnane aMsakhyaleAkanA pradezarAzipramANathI bhAga ApatAM je bhAga Ave teTalA asakhyAtamAbhAge karIne adhika asa Mkhya bhAgAyika anubhAgasthAna jANavuM.. * tathA, sacaiyalAgAdhika eTale pUnA anubhAgasthAnane utkRSTasakhyAta rAzithI bhAga ApatAM je bhAga Ave teTalA sakhyAtamAbhA karIne adhika te saEyabhAgAdhika anubhAgamyAna jANug.. { : .. ' 1 tathA sakhyeyaguNAyika eTale pUrvanA anubhAga sthAnane utkRSTa guNAkAra karatAM je rAzi Ave te rAzi " pramANu saMngreyanuAyika anubhAgasthAna jANavu", . 1 tathA asaguNAdhika eTale pUrvIlA anuigasthAnane asakhya lAkAkAzanA pradezarAzithI guNatAM je rAzi Ave teTalA pramANanu' asakhyaguNAdhika anubhAgasthAna jANug', prathama SasthAnakanI parisasamApti thaye uparanuM je anya anubhAgasthAna anantabhAgASika upaje te bIjA sthAnakanu prathama anubhAgasthAna jANavu', te A khIjI SasthAnaka paNa sava ' Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakati'' ... 131 ...~-~-~ pUrvokta prathama sthAnakanI paddhatieja jANavuM. e pramANe zeSa sarva SasthAnake kahevAM te paNa tyAM sudhI SaTrasthAnake kahevA ke jyAM sudhI asaMkhyalakAkAzapradeza pramANe thAya, eja vAta mULa gAthAthI kahe che ke chaThThA maNiyA strota (arthAta jasthAnake. asaMkhyaka pramANa che.) * ahiM keIka prazna kare che ke prathama anubhAga sthAnane je sarvajIvarAzivaDe bhAgAkAra karAya che te rasAvibhAganI apekSAe, ke paramANunI apekSAe, ke spardhakanI apekSAe ? tyAM prathama rasAvibhAganI apekSAe bhAgAkAra saMbhave nahi, kAraNake prathama sthAnathI dvitIyasthAnamAM paNa rasAvibhAge saMkhyAtaguNa prApta thAya che te A pramANe prathama sthAnanA prathama spardhakanI prathama vargaNane viSe je ke atarasAvibhAga che, te paNa asata kalpanAe nicce 7 rasAvibhAga che, tethI bIjI vargaNAmAM 8, trIjI vargaNAmAM 9 ne cothIvargaNAmAM 10 rasAvibhAge che. A eka spardhaka thayuM ahiMthI AgaLa ekattara vRddhie rasAvibhAga prApta nathI, paraMtu sarvajIvAtaguNa adhikarasAvibhAge prApta che, te asat kalpanAe 17 rasAvibhAga te bIjA spardhakanI prathama vargaNAne viSe che, tyAMthI AgaLa bIjI vagaNane viSe 18, trIjI vargaNane viSe 1,ne cethI vargaNAne viSe 20, rasAvibhAga che, A bIju spardhaka thayuM. ahiMthI AgaLa ekAttaravRddhie rasAvibhAga nathI, paraMtu sarva jIvAtaguNa adhika rasAvibhAga che, te asat kalapanAe 27 rasAvibhAga te trIjA sapardhakanI prathamavargaNAmAM che, tyAMthI AgaLa bIjI vaNAmAM 28, trIjI vargaNAmAM 29ne cothI vargaNAmAM 30rasAvibhAga che, A trIjuM spardhaka thayuM. tyAMthI AgaLa ekattara vRddhie rasAvibhAga nathI, paraMtu sarvajIvAnavaguNa rasAvibhAga che, te asata kalpanAe 37 rasAvibhAga che. e cothA spardhakanI prathama vargaNAmAM che. tyAMthI AgaLa bIjI vargaNAmAM 38, trIjI vargaNAmAM 39 ne cothI vargaNAmAM 40 rasAvibhAga Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 . banakaraNuM che. A cothuM spardhaka thayuM. A cAra spardhakarUpa prathama anubhAgamAM sthAna asat kalpanAo kalpIye te e prathama anubhAgasthAnamAM sarva rasAvibhAga 376 thAya. ahiMthI AgaLa eketara vRddhie rasAvibhAga nathI, paraMtu sarvajIvAtaguNa adhika rasAvibhAga che te asatkalpanAe 47 rasAvibhAga che te bIjA sthAnanA prathama spardhakanI prathama vargane viSe che, tyAMthI AgaLa bIjI vaNAne viSe 48, trIjI vagaNane viSe 49, ne cothI vargaNAne viSe 50 -rasAvibhAga che. A bIjA sthAnanuM prathama spardhaka thayuM. ahiMthI AgaLa ekattara vRddhie rasAvibhAga nathI paraMtu sarvajIvathI anataguNa adhika rasAvibhAga che te asat kalpanAo 57 rasAvibhAga te bIjA sthAnanA bIjA spardhakanI prathama vargane viSe che. tyAMthI AgaLa bIjI vargaNAne viSe 58, trIjI vargaNAne viSe 59, ne ethIvargaNane viSe 60 rasAvibhAga che. A bIjA sthAnanuM bIju spardhaka thayuM. ahithI AgaLa ekattara vRddhie rasAvibhAga nathI paraMtu sarvajIvathI anaMtaguNa adhika te asat kalpanAe 67 rasAvibhAga te bIjA sthAnanA trIjA spardhakanI prathama vargane viSe che, tyAMthI AgaLa bIjI vagaNane viSe 6, trIjI vagaNane viSe da9, ne ethI vargaNane viSe 70 rasAvibhAga che. A bIjA sthAnanuM trIjuM spardhaka thayuM. ahithI AgaLa paNa kera vRddhie rasAvibhAga nathI paraMtu sarva jIvathI ane saguNa adhika te asata kallAe chaMche rasAvibhAga te bIjA sthAnanA cothA spardhakanI prathama vINAne viSe che, tyAMthI AgaLa bIjI vargaNune viSe, 7, trIjI vagaNane viSe 79 ne cothI vargane viSe 80 rasAvibhAga che. A bIjA sthAnanuM cothuM spardhaka thayuM, ne A cAra spardhAtmaka bIjuM sthAna thayuM. emAM sarva rasAvibhAga 1 788-10+17*18*10+2017+2+3+ 378 +3+4=376 ( A cinha saravALAnuM che. = A cinaha javAbanuM che) 2 asata kalpanAe 4 vargaNanuM 1 spardhaka, ne 4 spardhakanuM 1 sthAna Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti " 134 . 1016 che, te eupramANe prathama sthAnagata rasAvibhAganI apekSAe dvitIyasthAnamAM sarakhyAtaguNa rasAvibhAga prApta thAya che. e pramANe uttarottara anubhAgasthAmamAM. pUrva pUrva anubhAga sthAnanI apekSAe adhikAdhika rasAvibhAga prApta thAya che, mATe rasAvibhAganI apekSAe pUrva sthAnathI uttara sthAnamAM atisAgAdhipaNuM kyAMya paNa prApta thatuM nathItathA paramANuonI apekSAe paNa amala bhAgAdhikapaNAne saMbhava nathI kAraNa ke jema jema rasa vRddhi pAmate jAya che tema tema pudagale ghaTatA jAya che, tethI prathama anubhAgasthAnagata paramANuothI dvitIya anubhAvasthAnagata'' paramANuo kiMcita nyUna heya che, paraMtu anaMtabhAgaadhika hotA nathI. e pramANe AgaLa AgaLanAM anubhAga sthAnane viSe paNa pUrva pUrva sthAnanI apekSAe paramANuonuM hIna hInatarapaNuja jANavuM tathA spardhakanI apekSAe te prathama disthAnane sarvajIvAzivaDe bhAgAkAraja saMbhava nathI, kAraNa ke prathama sthAnamAM abhavyAnaguNa athavA siddhanA anatamAbhAga jeTalAM atyaMta alpa spardhake. che, te e alpa pakene sarvachavarAzithI bhAgAkAra Ape kema banI zake? uttara-A pathAnakaprarUpaNA samayAdita sarva - - e rIte vargaNa ne spardhakanI samasakhA rAkhavAnuM kAraNa e che ke vAstavika anubhAganamAM paNa jeTalI vaNAe spardhaka thAya che teTalA (abhavyAtiguNa) spardhakoe 1 anubhAgamasthAna thAya che. mATe vargaNa ne spardhaka samasabAe kapyA che. 1 4jara450758mpaTanmaba8707mAM 7878+80=101che. - 2 samaNi vigere sthAne je paddhatie sarva sthAnakanI prarUpaNA karI che teja paddhatine anusarIne A anubhAga pasyAnAkaparUpaNa paNa karI che itibhAvaH kadAca zakI thAya ke samaNinA prathama adhyavasAya Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa: sthAnaka vyApaka lakSaNapaNe prarUpaNA che te kAraNathI jo ke ana'taguNaadhika sthAnathI pazcAtanAM anubhAgasthAnAmAM spardhakanI ape kSAe sarva jIva zivaDe bhAgAkAra sabhavatA nathI, tApaNa AgaLanAM 2Ija sasthAnAne viSe ane dvitIyAdri SAnAmAM tathA sacamazreNyAnAigata. sava SasthAnakamAM spaSTa kApekSAe sarva jIvarA zivaDe bhAgAkAra sabhave che. e pramANe mahulatAe sarvatra anata bhAgAyikanA sabhava hAvAthI A SasthAnaka prarUpaNAmAM paNa spardhA - kApekSAe anaMtabhAgAdhikapazu kahevu' virodhavALuM nathI.--punaH sa jIvarAzivaDe bhAgApahAra thAya " e vacanathI ana taguNAdhika sthAnathI pahelAM paNa pU sthAnanI apekSAe uttarAttara sthAnAmAM sava - 134 sthAnathI dvitIya adhyavasAya sthAnamAM anaMtabhAgAdhikapaNa krama sabhave ? tA 'e sabaMdhamAM jANavA yogya che ke anubhAga saMbaMdhi kaI SasthAnaka vyatIta thaye sayaMmazreNi sabadhi TrasthAnakanA prAraMbha thAya che, te anaMtabhAgAdhimAMM te prathama anubhAgaSasthAnakavanti anaMtanuAdhika SAthIja prArabhAya che. mATe sayazreNi sadhi prathama adhyavasAya sthAnamAM spana kAnA sa jIvarAzithI bhAgApahAra' thatA hAvAthI dvitiya adhyavasAya sthAnamAM sarve jIvAzita bhAgAkAra viziSTa anatabhAgAdhitva vastutaH TI zake che. 41 asthApanAne anusAre prathama gaDAthI pUrvanA 3124 anunAga sthAnAmAM. 1 ' 2 arka sthApanAne anusAre prathama chamaDAthI AgaLanA, 12499 sthAnAne viSe. 3 arthAt aMka sthApanAnusAre prathama chagaDAthI pUrvanAM 3124 anubhAgasthAnAmAM jyAM jyA 2500 anatabhAgAdhikanI vaktavyatA Ave che tyAM tyAM sarva jIvarAzinA bhAMgAkAra5 anaMtabhAgAdhipaNuM to nahi, paraMtu sAmAnyataH alpa ( sarva jIvarAzi bhAgAkArarUpa vizeSa rahita ) anaMtabhAgAdhikapaNuM avazya sabhave, ne e pramANe 3124 daramyAna 2500 anatabhAgAdhika anubhAga sthAnAmAM (prathama gaDAthI AgaLanA anatabhAgAdhika sthAnAnI apekSAe ) vadhu aMkanI vRddhi thAya che. puna: eka praznanuM sthAna Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , 135 karmaprakRti. ~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~~ thI alpa anatabhAgAdhikapaNuM saMbhave che-punA pUrva pUrvatthAnanI apekSAe uttarottara sthAnamAM che ke paramANuo hIna hInatara che. tepaNaalpa alpa paramANu vaDe vargaNAdinI utpatti hovAthI pUrvokta rIte ghaNA spardhakanuM upajavuM vidhavALuM nathI e pramANe sthAnika prarUpaNA kahI. (Iti sthAna prApaNa) e che ke sarvAdhika anubhAgasthAnane kaDakamAM atagata gaNavuM ke kaMDakathI vyatirikta gaNavuM? A sabadhI uttara ane prakAre mAnavAmAM vidhi nathI chatAM bahuzruta kahe te satya ke che { 1 kadAca zaMkA thAya ke paramANa ghaTatA jAya te spardhanI vRddhi kema saMbhave e zakA nivArane mATe A vakatavyatA saMbhave che, Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 baMdhanakaraNa. anubhAgAdhyavasAyasthAnukrama athavA SaTsthAnanI aMka sthApanA. 1 1 1 1 2 1 1 1 12 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 6 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 # che 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 : 1 1 1 4 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 P 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 P P 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 4 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 P 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 P w H R 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 P 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 mr mr 1 1 1 1 2 2 w mm h w ja 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 mm 1 1 2 w 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 w - Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamapati, 137 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 , 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 3 2 2 2 2 3 2 2 2 2 4 : 2 2 2 2 3 . 2 2 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1, 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ja 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 , 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ja 2 2 2 2. 3 2' 2 2 " 2. 3 2 2 - 2 2 3 2 2 2 2 3 2 2 , 2 2 4 , 0. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 mm mm mm mm lm 2. 2 2 3 18. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 baMdhanakaraNuM, AAAA NANAAANNA DANMARAANANARAMA 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 2 1 1 1, 1, 2, 1 1 1 1 , 2 1 1 1 1 3 1 - 1 - 1 : 1, 2 : 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 - 1 1 1 2 1 1 1 1 : 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 6 1 1 1 2 1 1 1 2 1 0 1 , 1 2 1 1 , 1 2 1 1 1 3 1 1 1 2 1 1 1 , 2 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 3 1 , 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 : 1 4 1 1 2 1 1 , 2 1 1 2 1 1 2 1 1 3. 1 1 2 1 1 2 1 1 2 mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm sm sm hm 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 , 2 2 2 2 4 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 # 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 2 - 2 3 2 2 2 2 4. 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 3 2. 2. 2. 2 1 1 1 mm mr mr hm my hm hm lm 1 1 1 2 2 2 ny ny m lm b` - Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 13 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2. P 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 ja 1 1 1 1- 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 4 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 P 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 P # 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 # hm mm mm # 1 1 1 - 1 1. 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 mr hm my 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3. 2 2 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 1 1 1 " 1 1 1 1 . 1 1 1 1 140 . 1 1 1 1 . 1 1 d 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 1 1 1 1 1 1 .. " ' * 1 1 ma 11 1 1 1 ' 8 1 1,1 ra ' 1 1 * 1 4 1 1 1 1,1 1 1 1 1 1, 2, ra 3 ra 2 1 1 ' 12 1 1 1 1 1 1 1 '1 1 1 1 1 1 1 1 1 . 2 1 ra 1 1 1 3 1 1 11 1 2 1 1 1 2 3 2 R ' . 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 12 1 1 1 1 2 1 1 1 1 ra 1 1 2 1 1 1 1, 2 1 1 1 1 3 1 '2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 2 2 1 1, 1 1 1 1 3 1 ra 1 1 1 1 ra 16 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 ; : ... 2 1 2 1 1,1 1 ra 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 } . 1 1 1 my hy khayanakaraNa. 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 2 1 1 1 1 1 'ra 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 12 1 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 pa 1 1 co 1 .. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 3 ra 2 2 2 1 ra 1 3 1 2 1 * 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ' 1 1 1 ' ha che 7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 *_*_*_ 1 1 1 1 ba ly ly ly by 1 1 1 1 1 1 ' 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 1 2 1 1 2 2 ra 2 2 3 ra 2 2 2 ra da 2 3 ' Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakAta 141 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 qsm w 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2. 3 2. 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 : 1 1 1 1 1 1 1 1 2 4 2 2 2 2 3 2 2 2 2 3 2 2 2 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 4 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 0 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 hm hy hy hy hy hy hr fr hm my 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2. 1 4 1 2, 1 2. 1 2, 1 2 1 1 1 2. 1 2 1 1 2 1 2 - che fy mm mm mm mm mm m fche ja 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 2 1 2 1 2 1 2 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2" 1 2 1 2 1 2 1 3 hm hm >> my hm 4 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. baMdhanakaraNa, P hm hy hy hy hy hy hy hy my hm hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy hy 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 2 1 1 1 1 , 2 2 1, 1 1 1 2 1, 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 11, 1 2 1 1 1 1 2 1. 1, 1 1 6 1. 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1.1 2 1 1 1 1 2 0 1 1 1 1 3 , 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 4 1 . 1 1 , 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 ,2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 3 1 2 1 2 1 2 1 2 1 3 1 2 1 2 1 2 1 2 1 3 1 2 1 2 1 2 1 2 1 4 P ja 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1, 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 , 2 2 2 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 3 2 2 2 2. 3. A Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, RANNMANNANAANAAAAMAANVANAM V AAMAAN 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 4 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 2 ' 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 1 3 ' 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 : 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 4 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 2 ' 1 1 2 " 1 1 3. 1 1 2 1 1 2 - 1 1 2 1 1 2 1 1 3 1 1 1 1 1 1 2. 1 1 2 1 1 3 1 1 ra ' 1 1 2 m h m nh m sh tn m mm mm mm mm my my my my hm m 1 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 3 - m m 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 ' 1 1 1 1 2 m mm Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 1 1 1 1 1 1 ' " 1 1 1 . 1 1 1 1 L 1 1 1 1 , 1 1 1 .... 1 1 1 1 1 1 maiM 1. 1 11 | 1. 1 1 1 ,. 1 1 1 1 1 ' 1 1 1 1 1 1 1 3. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ra 1 1 2 1 1 ra 11 1 4 1 1 1, 1,16, 1, 3 1 1 1 1 2, 1 1 1 1 2. 1 1 R 1 1 1 1 ra 1 1 2 2 ' 1 4 1 ra 1 ra 1 ra 1 1 1 1 1 ' 1 5. R 1 1 1 1 1 2 11 1 1 1 1 2 1 1 1 ' 1 1 1 1 1 h - h m m 1 sy sy * ra 2 ' 4 1 1 ra ra 3 2 3 ..? * 2 4 ' 1 1 . 1 1 m fy 1 1 1 azvetakaraNa. '' 1 1 1 1 7.1 7. nava V 1 1 1 1 ---- -- 1 1 1 1 1 1 1 09 0 1 1 1 T 1 1 1 .. 2 1 '' 1 1 1 1 * 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 da 1 1 1 1 2 1 1 2 2 1 1 ra 1 1 2 11 * 1 | ra 1 1. 1 1 1 1 1 3 ra 2 ra 2 ha 2 2 2 ra ra 1 1 3 6 1 ~ - ' 1 1 " - 1 1 1 1 1 1 1 1 - 1 1 1 1 1. 1 1 2 1 - 1 1 ra 3. . 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 ly -- " ---- y 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 . - .. 1 1 1 1 - - . 2 rasa 3 ra ra 2 2 3 ra 2 ra ay 1 ' * | ' s Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamiti, , 145 . 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 w w P 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 >> w che w je 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 ka dhva w, ma ba w w w 1 1 1 1 1 1 1 1 2 4 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 w 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 ba 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 w w 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 pa ja 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 che Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakera - - - - - * - , 1 1 1 1 2 1 1 1 1 4 1 1 1 2 mr mr mr m * 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 2 mm mm mm mm mm `m mm 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 2 mr mr mr mm mm mm m 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 2 2 mm mm mm mm mm m mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm 1 1 1 1 1 1 1 1 mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mr mr mr mr m 1 1 1 1 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 waa mm mm mm mm mm my w mm w 1 1 3 1 1 1 2 mm mm mm mm mm mm mm mm m 1 1 2 If m mm mm mr mr mr 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 - 2 1 3 m m ja h 1 1 1 1 4 1 1 1 1 2 1 1 1 2 = m h my + 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 hy hy 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 6 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 my Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -~- ~ - ja w - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 1 1 1 2 1 1 1 1 0 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 6 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 - 1 1 1 2 3 - 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 , 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3. - - - 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 myr w y P mr P 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 h P m - mm mm mm mm hm mm mm mm mm mm mm mm mm mm hm my m mm mm che. mm my hm hr je Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 -banakaraNa. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 2 2 2 2 4 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 3 2 2 2 2 3 2 2 2 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3. 2 2 2 2 3. 2 2 2 2 3. 2 2. 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1. 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 4. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 m Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti... 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 # # # 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 4 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 # m # A m 1 1 1 ja 1 1 1 1 1 1 mm mm mr 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2. ja , 0 s mr # 0 s A >> 5 ja s w ` 1 - 1 1 1- 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 m 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 m m w m w m 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 w m w m w m w 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 * 1 1 1 1 2 ja 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 ba Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banakaraNa, - - ---- - 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 mm mm mr mm mr 1 1 1 1 1 1 .1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 0 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2. 2 2 3 2 2 2 2. mr hm mm mm mm mm mm mm mm mm mm mm ly ja 1 1 1, 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 2 mr mr je m je " 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 -2 1 3. mm mm mm mm 5 mm my # hm 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 0 # 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 mm mm mm mm mm hm my 1 1 1 1 1 1 1 1 0 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 # dm my my my my mm mm mm mm mm mr che mm mm mm ja 1 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 2 mr mm ja Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ c== = -~-~-~~~ 1 1 1 3 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 2 mr mr mm mm mm my 2 hm mm mm mm h 0 my 0 myr 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 m m m m m m 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 m m m m m my 1 1 myr 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 m m m 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 - m h hm mm mm mm mm mm mm mm hm fy mr h 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3. hm my Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhanakaraNa, - - - P 1 1 7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 3 1 2 1 2 1 2. 1 2 1. 4 1 2 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2. 3. 2 2. 2 2 3 P W 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2, 2 2 3 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 w 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 2 2 2 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2. 4 2 2. 2 2 3 2 2 w w w w w w 1 1 .1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 w w - 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, para 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 2. 1. ja 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 2, 1- 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 | 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 3, 2 mm mm mm mm mm P P mm mm mm m P 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 mm P 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 ja W mm mm mm mm >> T je P 1 1 1 1 1 1 1 1 mm mm mm mm mm mm mr mr 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 2 P | mm mm mm mm mm mm mm mm mm # # A # 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 4 2 # # 0 # A mm 2 # hm 1 - Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 11 1 2 " 1 1 cch ' ' 1 101 4 | * 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 12 1 1 1 1 - - dhanakaraNa. 1 1 1 1 1 1 1 1 za tha 1 1 1 1 - 1 1 1 1 e A zuM 11, 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 ' 1 1 1 1 1 1 1' 11 . . bha 11 ''ra 3 1 13 2 ' * * * 20 1 4 1 - mn shy 1 1' 1 1 1 1 1 1 za 1 1 1 ' ' 11 1 1 1 1 1 1 14 I ma 1' 1 r 1 * 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 1.1 sa 1 1 1 11 1 11 1 1 1 2 11 1 ''OM' ra 14 1 1 1 2 11 11 sa 11 1 ra 1 1 12 11 ca ' za 1 1 1 sa 3 2 - 1 1 1 1 2 1 1 1 1 11 12 1 1 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApa 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 3 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 3 1 2 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 2 2 w hm m 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3 m m m 1 1 1 1 1 1 1 1 0 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 ra 10 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 6 mm mm mm mm mm mm mm my 1, 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1, 2 mr mr mr , my m mm 2 mm 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2. 2 2 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GEE 1 ' 1, 1. 1 1 ' ?' ' 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1' 1 1 1 " 1 1 1 | 11 1 1 1' 1 1 1 1' 1 1 1 1 1 1' 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 ' 1 1 1 ' 1 1 1 1 1 1' '' 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ' 1 ' 3 2 ra ra 3 23 ' 1 1 1' 2+ s 3 ra 2. ra 4 ra 2 3. 3 ' - 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 dhanakaraNa 1 1 lm lys 1 1 1 1 by by sy 1 1 1 1 1 1 1 ly ly 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 hm fy m 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 .. 1 1 1 vA 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ra 3 2 1 ra 12 1 ra 1 1 ' 1 1 ' 1 1 1' 1 3 ra ra 1 1 1 ra 1 1 pa OM ra ra 2 ra 3 2 1 --- 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 h m m 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 . - 1 1 1 1 1 1 -- ' 1 1 1 1 1 ' 1 1' 1 1 1 1 1 1 1 ka 1 ra 1 12 ra 3 1 1 1 1 1 1 -3 1 1 q' 3 2 1 1 1 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 ra 1 2 1 k 1 ra x ra 3 3 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 1. 11.1 1. 1 1 1 1 1 1 1 1 ve 1 1 1 1 1 1. 1. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ' 1, 1- 1 1 1. 1 1 1 1. 1 1. 1 1. | 1 11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 . - 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 ra 1, 1. 1, 2 ma i h hm ' " ' 1 1 1 1 1 1 * 1 .. 1 s 1 na .... ' ra 1. 2 1 OM 1 1 1 .. ra 3 1 ra ra 4 ra 2 ra 2. . - ra 1 rI 1 ra 1 1. 1 12. 11 1 1-2 1 1 1.1 2` ' 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 fy h m m 1 1 1 1 1 1. 1 1 krama prakRti. 1 1 ..... 1 1 .. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 fy hm my 1 1 -- ' ' 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1. 1 1. 1: 1 1. 1 1 1 -- - 1. za 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 1 1 ra 12 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11. 193 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 - 1 1 1 1 pe - 1 2. ra + 3 ra 2 ra 3 2 2 * 12 13 1 ra ra R' 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ? 1 1 / 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 G 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1, 1, 1 1 1 1 1 1 t 1 1 ' 1 1 1 1 3. 1 1 1 20 11-1-20 1 1 1 1 1 1 1 1 1 - 1 12 ' ra 1 1 1 1 hm hm 117 1 20 ' 11 rA 1 1 1 1 1 '' ' 2 ' ra ra ,, r 12 2 1 4 1 2 12 12:2 ra rUpa * 1 1 11 1 1 1 R ' Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bapore che 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1. 1 1 1 2 1; 13 14 15 7 1: 1. 1 1 2 1 1 1 1 2 1. 1. 1. 1 2 1 1 1 1 2 1. 1. 1 1 3. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1, 1 1 1 24 1, 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 16 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1. 1 1 1 3 1, 1 1? 1, 2, 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3, 1, 1 1, 1 2 1- 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3. 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1. 1, 2 1 1 1 1 6 1 1 1 1 2 1, 1, 1 1 2 1 1 1 1, 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1, 2, 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3- 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1. 1 1 2.' 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2: 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 3. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2' 1 1 1 1 2. 1 1 1 1. 2 1 1 1 1 3. 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2. 1 1 1 1 21 1. 1 1 1 4 1 1 1 1 2' 1 1 1 1 2 1 1 - 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3, 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2' 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2.' Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 1 1 1 1 6 1 1 1 1 2 1 1 1 thI 4 che vI 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 4 1 15 1 16 1 1 1 $ 1 ra 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9 8 6 7 6 ha ha ba ja P 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 - 2 2 2 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1- 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 5 3 1 2 1 2 1 2 1 2 1 3 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 1 1 3 ra 2 ra ra / 2 ra ra 1 1 1 1 - 1 1 1 1 1 1 1 ja 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 4 2 2 2 2 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 6 1 1 2 1 1 1 1 $ 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 3 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 2. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, 1- 1 1 1 2 1 1 1 1 2 hm 1 1 1 3 my my hm mm 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 4 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3. 2 2 1 1 1 4 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 hm mm mm mm mm mm mm mm my 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 ja 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 je 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 je Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRti, wwwAna - Mor mm 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 mm 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 5. m m m m P mm mm mm mm mm 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 hm mm mm 1 1 1 1 2 2 * mm mm mm hm my my my my hm hm m m m * P m m m . che. P mm m m m che a P mm mm mm m m m m >> P 1 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 2 m m m P m 1 mm mm mm my 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 . m P 1 1 1 3 mm mm mm mm fy 1 1 mr mr mr mm mm 2 1 1 1 1 2 m w P w 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2. 2 1 1 1 3 w . m hm 1 1 1 4 1 1 1 1 2 1 1 2 w w hy hy w ja 1 mr mr mr mr mr mr mr mr hm w 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 3 w mm mm mm mm mm mm mm mm mm mr mr mr mr hm my my my my my hy hy hm w 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 mm mm mm mm 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2. 1 1 2 1 1 2 1, 1 4. 1 1 2 mm my i mm * >> `y Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 1 1 1 1 my my my 2 6 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 4 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 4 1 2 1 2 1 2. 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 : 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 0 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 6 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 # 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 3 1 2 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, ~~-~~-~ hm mm , 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 mm mm mm mm mm mm 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 2 0 mm my 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 m w m 2 w 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 m w m w m 1 1 1 1 2 1 1 1 1 w 2 1 1 1 1 2 m w m w m w m 1 1 1 1 2 1 1 1 1 w 2 1 1 1 1 2 m ja w m je w m ja & m che w w ne w ? mr mr mr hm mr mr mm ja mm mm mm mm mm mm my / che ! Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 baMdhanakaraNa, 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 ---0 1.1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 -1 1 1 5 2. 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 # 1- 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 # # # # 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 . mm mm mm my my my my my my my myr m 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 2 1 2 1 3 # # thi 1 1 1 1 4 1 1 1, 1 2 1 1 1 1 2 je 8 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 2. ) mm my 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 7 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 - 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 165 NMMWAMAAANNNAAM VAN MAANMANNVARAAAAAAAAAAAAAM 1 1 1 - 1 1 1 1- 2 1 2 1 - 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 3 - 2 mm mm mm mm 1 1 1 1 4 1 1 1 1 2 1 my sy mm mm mm my my my mm 1 1 2 mm mmr 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 3. 0 1 1 1 1 2 A 0 . 0 che 0 P . Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 1 . 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 + 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 1) 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 | 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 1 ra 1 1 pa 1 ra 1 ra 3 ' ra ra ra 2 2 ra ra ra ra * ha ra 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 adhanakaraze. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 rU. 37 * 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ra 1 1 1 lsl lyly 1 1 croco 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ra 2 * 1 4 2 ra ra 1 2 1 3 ra 2 3 ra 2 2 ra 1 k 1 1 1 E 1 ra 2 ra da 2 1 1 ra 1 1 ra ra * 1 1 " 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 ' 1 1 1 1 sy 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ra 1 1 3 1 ra ' 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ~ .. 1 1 6 2 3 2 3 ra 2 2 ha ra ra 1 1 ra 1 ra 1 2 1 1 ra 3 1 1 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prati, anAja 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 m 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 hm hy hy hy m m m mm my m my m ja hm m 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 2 m ja mm mm mm mm mm my fr m mr mr hm hy hm my mm 1 1 1 1 1 1 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 2 mm mm mm mm mm m m mm mm mm mm mm mm mm m m mm 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 2 2 2 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2. 1 1 2 1 1 3. 1 : 1 - 2 - 1 1 2 1 1 2 1 1 2. m mm m 1 1 1 4 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 h - hm - mhm 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 mh - Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 - 3. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1, 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 1 1, 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 2 1 2 1 2 1, 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 4 2 mr mr mr ls 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 2. 2 mr mr mm mm mm my mr mm mm mr mr mr mm mm my my my fr 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 2 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, nanananananana 1 1 1 1 0 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 w w 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 3 1 1 1 15 1 1 1 1 2 a - >> - 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 dha >> 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2 2 4 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 3 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 my my my my hm 2 2 2 3 * SasthAnakanI samApti thavAthI e sthala aMkazanya jANavuM. 29 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 adhanakaraNa. A anubhAga pasthAnakanI aka sthApanAmAM 1 nA artha anaMtabhAgavRdvirUpa adhyavasAyasthAna. asaMkhyeyabhAgavRddhirUpe adhyavasAyasthAna. " saMdhyeyabhAgavRdvirUpa adhyavasAyasthAna. --- dhyeyaguNuvruddhirUpa adhyavasAyasthAna. --asa'dhyeyaguNuvruddhirUpa adhyavasAyasthAna. anaMtaguNavRddhirUpe adhyavasAyasthAna. 3 4- pa 1111 19 . " " anaMtabhAgavRddhinuM 1 kaDaka ( vastuta: kaMDakanuM pramANa asakhya che te pazu ane cAra sudhInI sakhyAne kaDaka kalpeluM che te zAstramAM paNa sthApanAne mATe kaMDakane cAranuM pramANa kalpelu che. ) ? 1 e pramANe anaMtabhAgAdhika kaDakatAMrita cAra khagaDA pUrNa thatAM asakhyalAgavRddhirUpa kaDaka pUrNa thayuM samajavuM-tathA cAra tragaDA sapU thatAM sakhyAvRddhirUpa kaDaka pUNaeN thayu samajavu-tathA cAra ceAgaDA saMpUrNa thatAM sakhyaguNavRddhirUpa kaDaka pUrNa thayuM samajavuM-tathA cAra pAMcaDA saMpUrNa thatAM asaMkhyavRddhinuM kaDaka pUruM thayuM samajavuM ane cAra chaMgaDA saMpUrNa thatAM anaMtaguNavRddhinu kaDaka pUrNa thayuM. navu". e rIte aMkAthI paripATIe sarva SasthAna sthApanA A pramANe Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A paddhatie SaTTasthAnA paNu asaMkhya lAkAkAza pradeza jeTalAM kahevAM. ityAdi SaTrasthAna paddhati pUrvIkta rIte avirAdhe vicAravI ahIM asakhyabhAgAtmaka kaDaka pUrNa thayuM. "YeteT eka kaDaka eka kaDaka eka kaDaka eka kaDaka eka kaDaka eka kaDaka ana tabhAgASika anaMtabhAgAdhika ~ ` ana'tabhAgASika anatabhAga vi - asadhyabhAga:dhika 7 - h 1 1 1 1 2 1 1 1 1 ra 1 1 1 1 2 - m s . - 1 1 1 1 2 anatabhAga dhika anaMtabhAgASika Ralleld),>ke ana tabhAgAdhika asaMkhyabhAgAdhika ana tabhAgAdhika anaMtabhAgAyika ana tabhAgAdhika ana tabhAga trika asakhyabhAgAyika ana'tabhAgAdhika ana tabhAgAyika anaMtabhAgAdhaka ana tabhAgAdhika asa pthalAgAyika ana tabhAgAdhika ana tabhAgASika anatabhAgAdhika ana tannAgAdhika asakhyabhAgAdhika ana tabhAgAdhika anatabhAgAdhika anatabhAgAyika ana tabhAgAdhika $j]lleldenplate tot Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 dhanakaraNa. have adyastanasthAna prarUpaNA karAya che te A pramANe prathama sajyeyabhAgAdhika sthAnathI pUrve anatabhAgASika anubhAgasthAna keTalAM ?----ka'Daka pramANu, 1 adyatanasthAnaprakrRpA eTale vivakSita vRddhinI pUrvalI vRddhinI je kai vivakSA karavI te. adyastanasthAnaprarUpaNA pAMca prakAranI che. tenI sthApanApUrvaka samaja A pramANe 1 anaMtabhAgavRddhi / / 2 asayabhAgavRddhi 3 sakhyabhAgavRddhi // 4 saguNavRddhi" 5 asaguNavRddhi // anaMtanuvRddhi // prathama anatarAdhastanaprarUpaNA eTale ( vacamAMnI kApaNa vRddhi mUkyA vinA ) vivakSitavRddhinI apekSAe pUrvanI vRddhimAM je kaMi vivakSA karavI te, jemake khIjI vRddhinI apekSAe vhelI vRddhimAMtrIjInI apekSAe bIjImAM, cethInI apekSAe trIjImAM-pAMcamInI apekSAe cothImAMne chaThThInI ape kSAe pAMcamI vRddhimAM je vivakSA te zrI TIkAkAra mahArAje kahI che. khIjI ekAntarita adyatanasthAnamA NuA-eTale 6 vRddhinA anukramamAM vivakSita vRddhithI pUrvenI eka vRddhi tajIne anataravRddhimAM je kai vivakSA karavI te jemake trIjI vRddhinI apekSAe vhelI vRddhimAM, cothInI apekSAe khIjImAM, pAMcamInI apekSAe trIjImAM ne chaThThI vRddhinI apekSAe ceAthI vRddhimAM je vivakSA karavI te TIkAkAra mahArAje kahI che. trIjI yantarita agharatanasthAna mA NA-eTale ke vRddhinA anukramamAM vivakSita vRddhinI pUrvanI be vRddhi vaIne anaMtara vRddhimAM je kai vivakSA karavI te-jemake ceAthI vRddhinI apekSAe vhelI vRddhimAM, pAMcamI vRddhinI ape kSAtre khIjI vRddhimAM ne chaThThI vRddhinI apekSAe trIjI vRddhimAM je vivakSA karavI te A pramANe-- prathama sabhyeyaguNuvRddhi (=ulA ceAgaDAthI) pUrve ane'tabhAgAdhika anubhAgasthAnA ( ekaDA ) keTalAM?-kaDakAdhika kaDakavayAdhika kaDaka kaDaka dhanapramANu, (4+16+16+64=100 ekaDA), prathama saguNuddhi ( pahelA pAMcaDAthI ) pUrve sakhyabhAga vRddhi anubhAgasthAnA ( gaDA ) keTalAM ?-kaDakAdhika phaMDava DhayAdhika kruDaka dhanapramANu, (416+1+64=100 bhugaDA ) Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti prathama saMkhyayasAgAdhika sthAnathI pUrve asakhyabhAgAdhika anubhAga adhyavasAyasthAna keTalAM?-kaDaka pramANa prathama anataguNavRddhi (pahelA chagaDAthI ) pUrve saMkhyayabhAgAdhika anubhAga sthAna (tragaDA ) keTalA ?-kaDakAdhika kaDakavadayAdhika kaDaka dhanapramANa (4+1+1+4=100 gaDA) ati dayataramArgaNA. cethI yaMtarita aghasInasthAnamANA-eTale 6 vRddhinA anukramamAM vivAkSita vRddhithI pUrvanI traNa vRddhie vajIne anaMtaravRddhimAM je kaMI vivakSA karavI che. jemake pAMcamI vRddhinI apekSAe prathama vRddhimAM, ne chaThThI vRddhinI apekSAe bIjI vRddhimAM je vivakSA te A pramANe prathama asaMkhyaguNavRddhi (pahelA pAMcaDAthI) pUrve anaMtabhAgAdhika anubhAgasthAna (e) keTalAM-kaMDaka vagaeNna kAdhika kaMDakavarga vargadvaya pramANa (16 bAghAMka 1256rapatrama- bAMghAMka 500 ekaDA). prathama anataguNahi ( pahelA chagaDAthI) pUrve asaMkhyabhAgavRddha anubhAga sthAna (bagaDA ) keTalAM?-kaMThavargone kaDakAdhikakaDakavarga vargadayapramANa (425256+pata6- bAdazAMkaHpa00 bagaDA) Iti vyantara mArgaNuM pAMcamI caturantarita adhastanasthAna mANaeTale vRddhinA anukramamAM vivakSita vRddhithI pUrvanI cAra vRddhio vachane je anaMtara vRddhi Ave temAM je kaMi vivakSA karavI che, jemake chaThThI vRddhinI apekSAe pahelI vRddhimAM je vivakSA (A caturantarita mArgaNa ekaja uttarabhedarUpa hoya che. kAraNa ke 6 thI Agala vRddhino ja abhAva) che. te A pramANe- prathama anataguNahi (helA chagaDAthI) pUrve anatabhAgAdhika anubhAgasthAna (ekaDA) keTalA?--kaDakAdhika kaDakavanatrayAyika kaDakavarga vargadhika kaDakAbhyAsaThayapramANu ( 4+4+4+4+256+1024+1024= 2500 ekaDA ( chati caturantara mANa). A kaDaka saMkhyAvyapadeza zrI pacahe bhInna rIte kare che paraMtu savale ekaja che. have prakAratare savAghastanasthAna prarUpaNA 5 prakAre karAya che te A pramANe Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 badhanakaravuM. prathama saMcaguNAdhikasthAnathI pUrve saMkhyayabhAgAdhika anubhAga sthAna keTalAM? kaDaka pramANe, 1 prathama asaMkhyabhAgavRddhi (pahelA bagaDAthI) pUrve anaMtabhAgAdhika anu sthAna (ekaDA) keTalAM?--kaDakapramANa (4 ekaDA) 2 prathama saMkhyabhAgavRhi ( pahelA tragaDAthI) pUrve asaMkhyabhAgAdhika anuM sthAna (bagaDA ) keTalAM?--kaMkaNuM pramANa (4 bagaDa) anaMtAbhAgAdhika anuM sthAna (ekaDA) keTalAM?---kaMDakAdhika kaMDakavarga pramANuM. (4+1620 ekaDA ) - - 3 prathama saMkhyaguNavRddhi (helA cagaDAthI) pUrve saMkhyabhAgAdhika anu sthAna (tragaDA )keTalAMkaMDakapramANa (4 tragaDA) asaMkhyAbhAgAdhika anu sthAna (bagaDa) keTalA-kaMDakAdhika kaDakavarga pramANa (4+1=20 bagaDA ) anaMtabhAgAdhika anu sthAna (ekaDA ) keTalA ?-kaMDakAdhika kaDakavarga ThayAdhika kaMDaka ghanapramANa. (4+6+4+64=100 ekaDA ) . * 4 prathama asakhyaguNaddhi (pahelA pAMcaDAthI) pUrve saMkhyaguNadhika enu sthAna (gA) keTalAM?-kaMDaka pramANa (kAgaDA) saMkhyabhAgAdhika anu sthAna (tragaDA) keTalAM ?--kaMDakAdhika kaMDakavarga pramANu (4+1620 tragaDA ) asakhyabhAgAdhika anutra sthAna (bagaDa) keTalAM ?-kaMDakAdhika kaDakavarga ThayAdhika kaMDaka ghana pramANa (4+1+1664=100 bagaDA ) anaMtabhAgAdhika anu sthAna (eDA) keTalAM ? kaMDakavargonakaMDakAdhika kaMDakavarga vargaya pamANa. (4256+256=516 bAlAMka 16=500 ekaDA) 5 prathama anataguNavRddhi (pahelA chagaDAthI ) pUrve asaMkhyaguNAdhika anura sthAna (pAMcaDA) keTalAM? kaMDakapramANu (4 pAMcaDA) saMkhyaguNAdhika anu sthAna (cogaDA ) keTalAM? kaMDakAdhika kaMDakavarga pramANa (4+1=20 cegaDA ) Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti 15 alaka ane MANANANNANNA - prathama asaMdhyeyaguNAdhikasthAnathI pUrve sakheyaguNa anubhAga sthAne keTalAM?-kaDaka pramANe : - prathama anataguNAdhikasthAnathI pUrve asaMkhyaguNa anubhAgasthAna keTalAM?-kaMDaka pramANe - " ; A uttarottara sthAnathI anaMtarapaNe aDadhA mArgaNA karIne have ekAntarita mArgaNA karAya che te A pramANe asaMkhyabhAgAdhika anu sthAna (traNa) keTalAMkaDakAdhika kaMDakavarga yAdhikakaMkaghanapramANa (4+6+164=100 tragaDA ) , asaMkhyabhAgAdhika anuM sthAna (bagaDA) keTalAM ? -kaDakavargonakaMDakAdhika kaMDakavargavarmayapramANa (4rapa6rapa6=516-baghAMka 1=00 bagaDa) anaMtabhAgAdhika anu sthAna (eDA) keTalAM-kaDakAdhika kaDakavana trayAdhika kaDakavargavarnAdhika kaMDakAbhyAsathapramANu(464+4+64256+ 1024124-2500 ekaDA) ati paMcavidha sarvadhastanasthAna mArgaNa. A adhastanasthAna prarUpaNamAM vagadi A pramANekaDaka varga =444=16 kaDakavarga =444=16 punaH 44=16 e pramANe 16 be vAra kaMkAnaja84=164=44 (athavA 44444=44) kaMkaghanadaya=444=44 punaH 44444=44 e pramANe ja be vAra. kaDakaghanatraya 44444=44 punaH 4444464 punaH 44444=44 e pramANe traNavAra 64. kakAbhyAsaya=44444444 24 punaH 44444444=124 e pramANe 1024 be vAra (te saMkhyA ne teja saMkhyAthI teTalIvAra guNavI te rAzi abhyAsa athavA abhyAsa kahevAya.) ... - . kaDakavargona=kaMDakavarga je 16 ne aMka che ane bAda karavo. - kaDakavargavarga =kaMDakavarga je 18 tene paNa varga 164156. * A cinha savALAnuM che = A cinha barAbara athavA javAba rUpa che. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 baMdhanakaraNa prathama saMyabhAgAdhika anubhAga sthAnathI pUrve vA nIce anaMtabhAgAyika anubhAgasthAne keTalAM?-kaDakAdhika kaDaka varga pramANu prathama asaMkhyayaguNAdhikasthAnathI pUrve asaMkhyayaguNAdhika anubhAgathAna keTalAM?-kaDakAdhika kaDaka varga pramANe prathama asaMkhecazethika sthAnathI pUrva saMdhyabhAgAdhika anubhAga sthAna keTalAM?-kaDakAdhika kaDakavargapramANa prathama anataguNAdhika sthAnathI pUrve sayaguNAdhika anubhArasthAna keTalAM kakkAdhika kaDakavarga pramANe, e pUrvokta prakArane anusarIne yaMtarita, cantarita catura tarita mArgaNA paNa sthabuddhivaDe vicAravI. * A cinha guNAkAranuM che. - A cinha aMka sthAne bAdabAkInuM che, ka A cinha bhAgAkAranuM che (chati prasaMgataH vartamAna gaNita vyavahAra ) che artha eka parasthAnakane viSe ... anaMtaguNavRddhi (gaDA)nAM sthAna-1 kaMDaka pramANa ( =ja chagaDA ) asaMkhya guNavRddhi (pAMcaDA) nAM sthAna-kaMDakAdhika kaDakavargapramANa ( =20 pAMcaDA) saMkhyaguNavRddhi (cogaDA) nAM sthAna-kaDakAdhika kaDakavargaThayAdhika kaMDakavana pramANa (100=AgaDA) sakhyabhAgavRddhi trigaDA) nAM sthAna-kaDakavargona kaMkAdhika kaMDakavargavagaMdhA pramANa (=500 tragaDA) asakhyabhAgavRddhi (bagaDa) nAM sthAna-kaMDakAdhika kaDakaghanatrayAdhika kaDaka vargavagAdhika kaMDakAbhyAsahayapramANu 2500 bagaDA). anaMtabhAgavRddhi (ekaDA) nAM sthAna-kaDakavargavina kaDakAdhika kaDakavarga vagadhika kaDakaganavatra pramANa (12500 ekaDA) sthApanAnA sarva ane pa4 rUpa para 15624 sarva eka Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kam prakRti. e pramANe adhastanasthAna prarUpaNA karIne have vRddhisthAna prarUpaNA karAya che. -------. 177 mULa gAthA 38 mI. buDhIhANI chakaM, tamhA dopahaMpi aMtamillANaM / atomuduttamAvatti, asalamAnA 3 settALa pA gAthArthaH--( jIva pariNAma vizeSathI ) ka paramANuonA rasanI 6 prakAre vRddhi hAni kare che te mATe vRddhi hAninA kALa kahevAya che te A pramANe--antimanI vRddhi ne hAni e ene annasthAnakALa aMtarmuhUta pramANu che; ne zeSa vRddhi hAninA kALa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga pramANa che. TIkA--ahiM jIve pariNAma vizeSathI ka paramANuAnA rasanI pUaukata svarUpAnurUpa 6 prakAranI vRddhi athavA huM prakAranI hAni kare che, tethI karyaM vRddhi ( vA hAni) keTalA kALa sudhI kare che te kALa pramANa avazya kahevuM joIe. tyAMana MtaguNu vRddhi ne anataguNa hAnirUpa antimanI vRddhi ane hAni e ene kALa 'taryuM huta pramANa jANavA. tAtparya e che ke pariNAma vizeSathI jIvA antama huta kALa sudhI nirantara pratisamaya pUrve pUrva anubhAgasthAnApekSAe anantaguNu adhika athavA anantaguNuhIna 1 vikSita samaye jIva je anubhAgAdhyavasAyasthAnamAM varte che, tethI khIje samaye anantaguNAdhika anubhAgAdhyavasAyasthAnamAM varte, tethI trIje samaye paNa anantraguNAdhika adhyavasAyasthAnamAM varte, e pramANe antaramuhUta sudhI nirantara paNeanantaguNAdhikapa caDhatA caDhatA adhyavasAya sthAnamAM vata te rahe te anta huta kALa pramANunI anantaguNavRddhi jANuvI tathA anantaguNu hAni paNa e pramANeja samajavI. ( ahiM hAni vA vRddhi sthAnakanI paripATIe spardhA kApekSAe saMbhave che. pachI mahuzruta kahe che te satya) 23 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 baMdhanakaraNa anubhAga sthAna bAMdhe che. tathA zeSa prathamanI pAMca vRddhi vA hAnine kALa AvagikAnA asaMkhyAtamA bhAga pramANa jANo. tAtparya e che ke je pariNAma vizeSathI kamanubhAgamAM (kanA rasamAM) prathamanI pAMca vRddhi vA hAni AvalikAnA asakhyAtamAbhAga sudhI nirantara (pratisamaya) kare che. A hAni vRddhinA kALanI prarUpaNA utkRSTathI jANavI, ne jaghanyathI te sarve paNa vRddhi ane hAnio eka athavA be samaya sudhInI ja jANavI. have e anubhAvasthAmAM baMdhanI apekSAe avasthAna kALa pramANa (eTale kayA anubhAgasthAnamAM jIva keTalA kALa sudhI nirantara paNa te te kahe che. | muLa gAthA 39 mI. caurAI jAvaTThaga, metto jAvaM dugaM tisamayANaM / ThANANa ukkoso, jahannao sabahiM samao // 39 // gAthArtha -cAra samayathI ATha samaya sudhI, ne ATha samayathI be samaya sudhInA utkRSTa avasthAna kALavALAM anubhAvasthAne 1 thadanurUpa anubhAgAdhyavasAyamAM varte tadanurUpa rasavALA karmakadeza bAdhe mATe kAraNe kAryopacArApekSAe anubhAgAdhyavasAyanA saMbaMdhamAM varte che" e zabdane banne "bAMdhe che" e zabda Apelo che. 2 prathamanI 5 vRddhi A pramANe prathamanI pAMca hAni A pramANe 1 anantabhAgavRddhi 1 anantabhAgahAni 2 asaMkhyabhAgavRddhi 2 asaMkhyabhAgahAni saMkhyabhAgavRddhi 3 saMkhyabhAgahAni 4 saMkhyaguNavRddhi 4 saMkhyaguNahAni 5 asaMkhyaguNavRddhi 5 asaMkhyaguNahAni. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 179 ~~ ~~~ ~ ~ che, ne sarva anubhAgasthAne jaghanyathI te ekaja samayanI sthitivALAM che. TIkAtha-je vRddhine (samaya vRddhine) prAraMbha cAra samayathI mAMDIne heya te caturAdi vRddhi kahevAya, ne te avasthita kALa niyamane darzAvanArI (caturAda) samayanI vRddhi ATha samaya sudhInI jANavI, ne ahiMthI (ATha samayathI) AgaLa punaH samaconI hAni kahevI te (hAni) tyAM sudhI kahevI ke jayAM sudhI be samaya Ave. anubhAgabaMdhasthAnanI e caturAdi vRddhi vA nahAni kahI te utkRSTathI jANavI, ne jaghanyathI te sarva anubhAvasthAne eka samaya mAtra sthitivALAM che. ahi bhAvArtha A pramANe che- je anubhAgasthAnene cha punaH punaH (tenA te ja anubhAga sthAnane nirantara) cAra samaya sudhI bAMdhe te catusAmayika anubhAga sthAne kahevAya, ne te mUlathI AraMbhIne asaMkhyaka pramANa che. tethI uparanAM (AgaLanAM) anubhAgasthAne paMca sAmayika (pAMca samayanI sthitIvALAM) che te paNa asaya leka pradeza pramANa che. tethI AgaLanAM sAmayika anubhAgasthAne te paNa asaMkhya leka pramANa che, tethI AgaLa sapta sAmayika cagasthAne te paNa asaMkhyaka pramANa che, tethI AgaLa aSTa sAmayika sthAne te paNa asaMkhya leka pramANa che, tethI AgaLanAM saptasAmavikasthAne te paNa asaMkhya leka pramANa che, tethI AgaLa SaTyAmayika sthAne te paNa asaMkhya leka pramANa che, tethI AgaLa pacasAmayikathAne te paNa asaMkhya loka pramANa che. tethI AgaLa catusAmAyikAne te paNa asaMkhya leka pramANa che. ne tethI AgaLa kisAmayika anubhAga baMdha sthAne te paNa asaMkhya lekA 1 ahi vRddhine hAni bannene caturAdi vizeSaNa na javuM paraMtu vRddhi te caturAdi jANavI ne hAni te aSTAdi vizeSaNayukta svayaM jANI levI, Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 badhanakaraNa. kAzanA pradeza pramANe che. (te AgaLa darzAvelI anubhAgasthAnanI vyasthApanAne anusAre jANavA.) . e pramANe samayaprarUpaNa karIne have te aSTasAmayika anubhAgabaMdhasthAne je vRddhi vA hAnimAM prApta thAya che te (vRddhi vA. hAni) kahe che. mULa gAthA 40 mI. dusujavamajhaMthovA-Ni asamayANi dosu pAsesu / samaUNiyANikamaso,asaMkhaguNiyANi uppic||40|| gAthAtha--anantaguNavRddhine anantaguNa hAni e enA yavamadhyarUpa aNasAmayika anubhAga sthAne alpa che, tethI ( aNasAmayikAnubhAga sthAnethI ) yavamadhyanA banne pArzvanAM (paDakhe rahelAM) saptasAmayikAdi ekeka samayahIna anubhAgasthAne anukrame asaMkhyaguNa che, ne uparanAM (visAmayika tathA kisAmayika cagasthAne paNa) asaMkhyaguNa che. TIkArca-anantaguNavRddhi ne anantaguNa hAni e bane vikalparUpa cavane madhyabhAga (aNasAmAyikAnubhAga sthAne) che, je yavanA madhyabhAga jevAM te yavamadhya eTale aSTasAmayika anubhAgasthAne jANavAM. jema yavane madhyabha ga NUla hoya che, te banne bAjuothI hIna hInatara hoya che-tema atre paNa aNasAmayikAnubhAgaMdhasthAne kALanI apekSAe sthUla-vizAla che ne ane bAjanAM saptasAmAyikAdi anubhAgarathAne (anukrame) kALanI apekSAe hInahInatara che. tethI aSTasAmayikAnubhAga sthAne yava madhya jevAM hevAthI yavamadhya saMjJAo oLakhAya che. te prathama aSTa sAmayika anubhAgAnathI AraMbhIne asaMkhya lekajhamANa sarva anubhAgAsthAne anantaguNa vRddhivALAM che. kAraNa ke Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 181 - - "antima sapta sAmayikAnubhAvasthAnathI prathama aSTa sAmayikAnubhAgasthAna anantabhAgAdhika che. tethI tenI apekSAe (prathamANa sAmacikApekSAe) zeSa (aSTa sAmayika) anubhAga sthAne paNa anataguNa vRddhivALAM ja hoya che. tathA antima aSTasAmayikAnubhAga sthAnathI uparanuM (AgaLanuM) prathama saptasAmayikAnubhAvasthAna anataguNa adhika che. tethI tenI (prathama samasAmayikasthAnanI ) apekSAe pUrvalAM aSTasAmayika abhAgathAna sarve paNa ananta guNahIna ja hoya che. e pramANe aSTa sAmayikAnubhAga sthAne anataguNa vRddhine anantaguNa hAnirUpa bane vikalpamAM prApta thAya che. ane aSTa sAmayikAnubhAgAne upalakSaNa rUpa che. tethI (te u5lakSaNavaDe).prathamanAM catusAmayika ne savatima dvi sAmayikAnubhAganene laIne zeSa paMca sAmayikAdi sarva paNa pratyeka pUrvokta prakAre anantaguNa vRddhi vA hAni e bane vikalpamAM prApta jANavAM. punaH prathamanAM catusAmayikAnubhAga sthAne anantaguNa hAnimAM ja prApta thAya che. te A pramANe prathama paca sAmayikAnubhAgaMdhasthAna antima catuH sAmayikAnubhAga sthAnanI apekSAe anantaguNa adhika che. tethI tenI apekSAe (prathamapaMca sAmayikathAnApekSAe) pUrvanAM sarve paNa catu sAmayikAnubhAga sthAne anantaguNahAni yukta che. punaH dvi sAmayika anubhAga sthAne te mAtra anantaguNa vRddhimAM ja prApta thAya che. te A pramANe-visAmayikanA antima anubhAgabaMdha sthAnathI prathama dvisAmayikAnubhAgabadhasthAna anantaguNa adhika che. 1 ahiM antima saptasAmayikAnubhAga sthAna eTale aSTasAmavikathI uttaravati saptasAmayika nahi, paraMtu ubhayapAWvavi sapta sAmayikanuM antima anubhUgasthAna jANavuM, e pramANeja prathama sapta sAmayikAdimAM paNa samajavuM. . 2 je kahevAthI tadanyavivakSA anukta hete chate) paNa prahavAya te upalakSaNarUpa kahevAya. - --- - Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 baMdhanakaraNa, tethI tenI apekSAe (atima trisAmayika sthAnanI apekSAe) sarva paNa sarve hiMsAmayika sthAno) anantaguNavRddhimAM ja prApta thAya che. e pramANe yavamadhya prarUpaNA karIne have catusAmayikAdi anubhAga sthAne alpabadutva darzAve che. thovALi samAja eTale yavamadhyarUpa aSTa sAmayika anubhAga sthAne sarvathI alpa che, (kAraNa ke) ati cirabandhakAla egya anubhAgasthAne ati alapa ja hoya che, ne e hetuthI pUrvottara rUpa ubhayapArthavati sapta sAmayikAdi anubhAgasthAne asaMkhya guNa che, kAraNa ke e anubhAga sthAnene baMdhakAla (ATha samayanI apekSAe) alpa che, ne (banne saptasAmayikasthAne) paraspara 1 A yavamadhya prarUpaNane sugamatAthI samajavA mATe anumAna cava cApanAM, anubhAga sthiti va. ( athavA vartamAnajIvA~bahuvApekSAe sataniSA as.) ( gAthA 46 thI. ) A sthApanAmAM je A pramANe pratibaddha biMduo che. tene naMbaravAra anubhAgasthAne samajavAM tathA A yavanA je 11 bhAga pADayA che. temAM sarvathI prathama catuHsamayAtmaka bhAga che, eTale sarve anubhAgasthAnanA 11 nAnA moTA bhAga pADIe temAMnA prathama bhAganuM nAma catusAmayika kahevAya, tadanatara anukrame paMca sAmayikAdi bhAga A pramANe Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. tulya sakhyAvALAM che. tethI paNa ubhayapArzvati SaTsAmayikAnubhAgasthAnA asaMkhyaguNu che, ne paraspara tulya che. tethI paNa ubhaya pArzva vati 5 casAmayikAnubhAgasyAnA asabhyaguNu che, ne paraspara tulya che. tethI paNa ubhayapAnatti catuHsAmayikAnubhAgasthAnA asakhyaguNu che, ne paraspara tulya che. tethI pazu ( uttara pAzva ti trisAmayikAnubhAgasthAnA asaMkhyaguNu che, ne paraspara tulya, che. nakhara. vibhAga nAma 1 | catuHsAmayika 2 | paMcasAmayika 3 | SaTsAmayika 4 | samasAmayika 5 | aSTasAmayika (A madhyavibhAgache) { | saptasAmayika 7 | SaTsAmayika 8 | paMcasAyika 9 | catuHsAmayika 10 | trisAmayika 11 | visAmayika vibhAgamAMnA prane tyeka sthAnanI u. sthiti ja samayanI ha . 7 pa m " ra 19 19 " "" 19 39 " . alpamahuva. 99 9 mA vibhAgatulya asa pyaguNa asa khvaguNa asa guNu RRti anubhAgama"dhasthAneAnI vibhAgasthApanA. tethI asakhyaguNahIna ja tethI asa`khyaguNahIna tethI asa khvaguNuhIna sarvopa asa guNu asa khvaguNa asa khaguNu 183 3 tb - deli llalalby theless badha_1 kahIte punaH prathamathI ja cA sudhI kahevA. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 baMdhanakaraNa, tethI paNa (uttarapAWvati) visAmayikanubhAga sthAne asaya guNa che, ne paraspara tulya che. tethI paNa (uttarapAvarti) li sAmayikAnubhAvasthAne asaMkhya guNa che. (e gamANe) polupaNuM Iti eTale aNasAmayikasthAnothI ane pArzvanAM anukrame eka samaya nyuna saptasAmayikAdi anubhAvasthAne asaMkhyaguNa asaMkhya guNa tyAM sudhI kahevAM ke jyAM sudhI catusAmayikAnubhAga sthAne Ave. te sarvathI uparanAM (=uttara pArthavati) visAmayika ne ddhi sAmayikAnubhAga sthAne paNa anukrame asaMkhyaguNa kahevAM. have samudAyanI apekSAe sarva anubhAgabaMdha sthAnI vizeSa saMkhyA nirUpaNa karavAne arthe kahe che. 1 athavA sagumArikALaju japavataka DamarUkanA AkAre che. te A pramANe asaMkhyaguNa asaguNa laschn. the asaMkhyaguNa sarvathI alpa asakhyaguNa asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa catu sAmayika vibhAga paMcasAmayikavibhAga SaTsAmayikavibhAga saptasAmayikavibhAga asAmayikAvibhAga saptasAmayikavibhAgapasAmayikavibhAgapacasAmayikavibhAga catuHsAmayikavibhAgavisAmayikavibhAgavisAmayikavibhAga, Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85. ------- ---- AMAA ~AAAAANNN khananananananana . . - karyaprakRti. ---- mULa gAthA 41 mI. suhumagaNipavesaNayA,agaNikkAyAya tesi kAyaThiI kamasoasaMkhaguNiyANa (a)jjhavasANANicaNubhAge gAthAtha-sUphamAjJikAyamAM praveza karatA, tathA agnikAya paNe avasthita rahelA (jI) ane agnikAyanI kAyasthiti e traNa vastu anukrame asaMkhyaguNa che, ne tethI paNa asaMkhyaguNa anubhAga sthAne che. : TIkardha-sUkSama agnikAyane viSe je jIva utpanna thArca che te sUkSamAnipravezaka jIva kahevAya, tathA anikAcapaNe je avasthita che prathamathI utpanna thayelA che te anikAya kahevAya. ane te agnikAya chanI kAyasthiti eTale lAgalagATa bhavaparAvati thatAM paNa astipaNe kAyama rahevAne, (athavA agnipaNe rahevAne satata) kALa, e anukrame asaMkhyaguNa che. tathA anubhAga saMbadhI adhyavasAye eTale kAraNe kAryopacAra hovAthI adhyavasAya nivattaka je anubhAgabandhAsthAne te paNa asaMkhyaya guNa che. kahyuM che ke sahumagaNi pavisaMtA, cita tesi kAyaThiikAlo kamaso asaMkhaguNio, tatto aNubhAgaThANAI // gtaarthii|| (pacasaMgraha) ahiM tAtparya A pramANe che-eka samayamAM je cha sUkSama animayamAM utpanna thAya che te sarvathI alpa che te paNa asaMkhya 1 ahiM anubhAgabadhasthAnane kAraNarUpane adhyavasAyane kAryarUpa gaNeluM che anyaNa anya kAraNa kAryarUpa paNa kahI zakAya, Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 baMdhanakaraNa kAkAzapradeza pramANa che. tethI paNa je agnikAcapaNe avasthita hoya che te asaMkhyaya guNA, tethI paNa agnikAyasthitikALa asaMgeyaguNa, ne tethI paNa anubhAgabaMdhasthAne asaMkhyayaguNa che. have pura prarUpaNA karAve che te A pramANe tyAM ja eTale viSama, ne zuja eTale sama saMkhyA kahevAya che. te ejesuma prarUpaNa A pramANe che-ahi keIka vivikSita (saMkhyArUpa) rAzi sthApana karIne te rAzine kali, dvApara, netA, ne kRtayuga e cAra saMjJArUpe cAranA aMkathI bhAgAkAra karIye, ne bhAgAkAra karyo chate je zeSa rahe te te sazi pUrva purUSa paribhASAe (saMjJA) kAja kahevAya. jema 13 nI saMkhyA e kalyAja kahevAya, ane be (2) zeSa vadhe te dvAparayugma, yathA 14 nI saMkhyA dvApara yugma kahevAya, ane 3 zeSa vadhe te 2auja kahevAya. jemake 15. ane jyAre kaMI paNa zeSa na vadhe paraMtu bhAga saMpUrNa pahece (eTale zUnya zeSa vadhe) te te saMkhyA kRtayuga kahevAya jemake16. kahyuM che ke-- caudasa dAvarajummA, terasa kalioja tAkaDajummA solasa teojo khala, pannarasevaM khu vinnayA // 1 // artha -14 e dvAparayuga, 13 e kalyAja, tathA 16 e kRtayuma, ane 15 te nizcaya gelaija. e pramANe saMjJArUpa rAzi jANave. have je rAzie avibhAgAdi varte che te rAzinuM pramANa 1 ) 10 (3 ) 4 (3 4) 15 (3 - 4, 16(4 16 * kalyAja dvAparayuga cetaja Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke prati 12 - - - - - mULa gAthA 42 mI. kaDajummA avibhAgA,ThANANiya kaMDagANiaNubhAge pajjavasANamaNatagu-NAouppiM na (a)NataguNaM // 42 // gAthAthI-A anubhAga saMbaMdhI avibhAgasthAna ane kaMDake kUtayuma zazirUpa jANavAM. e pramANe joyuma prarUpaNa karIne have paryavasAna dvAra (vasthAnakanI samAptimAM je anubhAga sthAna tenI) prarUpaNA kahe che te A pramANe-anaMtaguNavRddhirUpa kaMDakathI upara paMca vRddhayAtmaka sarva sthAnene ullaghIne AgaLa punaH anaMtaguNa vRddhirUpa sthAna prApta nathI thatuM, kAraNa ke SaTasthAnakanI samApti thaI che. tethI teja antimasthAna (anaMtarANa vRddhirUpa) SasthAnakanuM paryavasAna eTale atimasthAna che. e pramANe paryavasAna prarUpaNA karIne have alpabahuta prarUpa praNA karAya che te A pramANe mULa gAthA 43 mI. appabahumaNaMtarao, asaMkhaguNiyANa paMtaguNamAI. tavivarIya miyarao, saMkhejjarakesu saMkhaguNa // 43 // 1 anubhamanA sarva avibhAgomAMthI sarva zanya ( antara) vagaNa saMkhyA bAda karatAM je avibhAga rahe te anaMtarUpa rezine cArathI bhAgAkAra ApIe je zeSamAM zUnyaja rahe Iti bhAva, e pramANe sarva Sa sthAnanAM kaMke paNa kRtayugma rAzirUpa che. 2 cha e prakAranA kaDakamAM samudAye athavA pratyekamAM paNa kRtayugma paNuM che. ka ahiM teja atimasthAna eTale anaMtaguNaddhi kaMDakamAMnuM aMtimasthAna jANavuM, A vivakSA 6 mUla vRddhinI apekSAo che, anyathA te (uttara vRddhinI apekSAe te) savatimasthAna anantabhAvAdhika che Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188' badhanakaraNa - - -- - - - - - mahatuM ane sAhi ta = prakAra che, gAthArtha -anantaguNa vRddhi sthAnene AdimAM rAkhIne prasthAnuM pUrvIe anaMtAnaMtara vRddhimAM asaMkhyaguNa a5hatva kahevuM. ane Itara para pare panidhAmAM anantapanidhAthI viparIta krama jANa, ane saMkhyaguNavRddhi tathA sakhyabhAgavRddhimAM saMkhyaguNarUpa aNbahuta kahevuM. TakAtha-ahiM a5bahuta prarUpaNa be prakAre che, je anaMtare panidhA ne 2 jI paraMpare panidhA, tyAM eka SasthAnakamAM "atimasthAnathI AraMbhIne pazcAtupUrvIe ane topanidhA prarUpaNA karAya che. anantaguNa vRddhinAM sthAnene AdimAM rAkhIne zeSa sthAne asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa kahevAM te A pramANe-anantaguNa vRddhi sthAne sarvathI alpa che. kAraNa ke te mAtra kaMka pramANuja che. tethI asaMkhyaguNa vRddhi sthAne asakhyaguNa che. emAM guNakAra keTale? te kahIe chIe ke kaMDaka pramANuthI guNAkAra karI eka kaMDakane pakSepa kare teTale guNaka rAzi che. (ahiM guNaka rAzi te mAtra kaDaka pramANa ja che). je ema pUchatA che ke te kevI rIte jaNAya? te kahIe chIe ke ahiM ekeka anataguNAdhika sthAnathI pUrve pUrve kaMDakakaMDaka pramANu asaMkhyaguNavRddhi sthAne che te kAraNathI kaMDaka rAzi eTale guNaka rAzi che. punA anantaguNavRddhi kaDakathI upara kaDakamAtra asaMkhyaguNavRddhisthAne che, paraMtu anantaguNavRddhisthAna nathI. tethI te uparanuM eka kaMDaka vizeSAdhika jANavuM, te asaMkhyaguNadhikasthAnethI saMkhyayaguNAdhikasthAne asaMkhyaguNa che, tethI paNa saMkhyayabhAgAdhikasthAne asaMkhyaguNa che, tethI paNa asaM bhAgAdhikasthAne asaMkhyaguNa che, tethI paNa anantabhAgAdhisthAne asaMkhyaguNa che. guNAkAra sarvatra kaMDakapramANu jANo, ne upara eka kaDaka adhika jANavuM. te A pramANe - 1 A sthAne mULa 6 vRddhinI apekSA hovAthI antimasthAna eTale cha antaguNavRddhirUpa sthAna jANavuM paraMtu sarvatima je anantasAgAdhika sthAna che ke nahi. ( 2 " guNaka " e zabdathI ahiM " guNAkAra artha jANu. " Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 189 ekeka asaMkhyaguNAdhika sthAnathI pUrve saMkhyayaguNAdhika sthAne kaMDaka kaMDaka mAtra prApta thAya che, te kAraNe kaMDakathI guNAkAra kare, ne asaMkhya guNAdhikasthAnanA kaDakathI upara eka kaMDaka pramANu saMkhyayaguNAdhika sthAne prApta thAya che, ne tadanatara asaMkhecaguNadhika nahi paNa anantaguNAdhika sthAna prApta thAya che ne ahiM je saMkhyayaguNAdhika sthAne vicAra cAle che te prathama anantaguNAdhikasthAnathI pUrve asaguNAkadhisthAnanI apekSAe che, paraMtu tethI (prathamAnataguNAdhikasthAnathI) AgabanAM (saMgeya guNadhika) sthAne nA vicArane prasaMga nathI. te kAraNe (kaMDaka guNakArathI) upara eka kaMDakane adhika prakSepa thAya che. e pramANe saMkhyayabhAgakisthAnanA asaMkhya guNAkArano vicAra paNa e rIte ja jANa. e pramANe anantapanidhAe alpAbahatvanI prarUpaNA karIne have paraMparapanidhAnI rItIe te alpamahatva prarUpaNA karatAM kahe che ke - - rikavarI mirara Iti eTale Itara athaoNt para parepanidhAmAM anopanidhata kramathI vipati vivaphA jANavI. (ne tethIja) ahiM alpabahuvane prAraMbha Adima (eTale 6 mAMnI pahelI) vRddhithI karo. te A pramANe-antabhAgAdhikathAne sarvathI alpa che. kAraNa ke prathama anubhAgasthAnathI AraMbhIne anantabhAgAdhisthAne 1 kaDaka mAtra prApta thAya che, paraMtu adhika nahi. tethI asaMkhyabhAgAdhika sthAne asaMkhyaguNa che, te kevI rIte? ema ne pUchatA he te kahIe chIe ke anantabhAgAdhika kaDakathI uparanuM prathama asaMkhyayabhAgAdhikasthAna je pAzcAtya kaDakanA pUrva kaMDakanA) antimasthAnanI apekSAe asaMkhyabhAga vahe adhika che te tethI uparanuM paheluM anantabhAgAdhikasthAna tenI (pUrva kaMDakkAMtimasthAnanI) apekSAe avaya asaMgabhAMgadhika thAya, ne e anantabhAgavRddhisthAna (mAM anatabhAgAdhikapaNuM) te prathama arsapeyabhAgAdhikasthAnanI apekSAe che (paraMtu) ananta bhAgAdhika Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 adhanakaraNa. ka'Daka saba"dhi antimasthAnanI apekSAe teA ( te anaMtabhAgAdhikasthAna ) asakhyabhAgAyikaja che. tethI upara uparanA ( anantabhAgAdhika ) sthAna vizeSa vizeSathI asakhyabhAgAdhika tyAM sudhI jANavAM ke jyAM sudhI saMAcabhAgAdhika sthAnaka prApta na na thAya. tethI e pramANe je prathama asa ceMcabhAgAdhikasthAnathI prArabhIne prathama sabhyeya bhAgAdhika sthAnathI pUrve a'tarAlamAM jeDhalAM' sthAne, te sarve pUrNa asakhyabhAgAyikaja kahevAya. te kAraNathIja anantabha gArSika sthAnAthI asa'caiyabhAdhika sthAnA asabyaguNa che ne tethI paNa sa dhyeyabhAgASika sthAna saMkhyAtaguNa che. te kevI rIte samajAya ! ema jo kahetA hA te kahIe chIe ke-prathama sa MdhyeyabhAgAdhika sthAnamAM je sabhyeyabhAgAdhikapaNu che te pUrvanA anantara rasthAnanI apekSAe che, te jo prathama sakhyacabhAgAdhika sthAnamAMja sakhyatabhAga vRddhi prApta thaI te te prathama sthAnathI uttaravati (AgaLanA ) anantabhAgAdhikane asa caiyabhAgAdhikasthAnAnI avazya asabhya bhAgavRddhi thAya, kAraNa ke anantabhAgavRddhi athavA asakhyabhAgavRddhi pUrva pUrvanA anantara sthAnanI apekSAe che, ne prathama saMkhyeyabhAgavRdhdhithI pUtu je anantarasthAna che tenI apekSAe ja save pazu sthAnA ( eTale ) anantabhAgAlika athavA asabhyabhAgAdhika sthAne te anukrame vizeSa vizeSapaNe sakhyeyabhAgAdhikathAya che, ne e pramANe vizeSa vizeSatara asabhyabhAga vRddhi paNa tyAMsudhI kahevI ke jyAM sudhI "mULarUpa bIju sabhyeyalAgAdhisthAna na Ave. kAraNa ke 1 akasthApanAnusAre 19 anubhAgasthAne 2 atantabhAga brikasthAnanI apekSAe che. 3 anantabhAgAdhika sthAna che tenI apekSAe. 4 akasthApanAnusAre 25 anubhAgasthAnA ( pahelA tragaDA ane bIjA tragaDAnI aMtarALamAMnAM, ) nyU akasthApanAnusAre prathama sappabhAgarUpa pahelA tragaDAthI prAra bhIne Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. 181 - -- -- -- - - - ------ -- bIjuM mULa saMkhyayabhAgAdhikasthAna te sAdhika be sakhe bhAge karIne adhika jANavuM, trIjuM sAdhika traNa saMyabhAge karIne adhika, ne zuM sAdhika cAra saMkhyayabhAge karIne adhika jANavuM, e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI antare rahelAM mULa saMkhyayabhAga vRddhisthAne utkRSTa saMkhyAta pramANa thAya. e sarva (mULa saMkhyayabhAga sthAne) ane ekeka mULa sthAnanA antara antaramAM jeTalAM (anya) sthAne che, te sarvemAM eka savAMtima sthAna sivAyanAM sarve paNa sthAne saMkhyayabhAga vRddhivALAM jANavA, kAraNa ke e utkRSTa saM5khyAta asaMkhyabhAga vRddhisthAna saMkhyayaguNa thAya che. arthAta dviguNa thAya che. mATe e atimasthAna sa yabhAga vRddhinI gaNatrImAMthI tyAga karAya che. tathA ahiM jeTalAM asaMkhyayasAgAdhisthAne pUrve kahyA te sarva helA cegaDAthI pUrvanAM 100 sthAne, te pahelAM tragaDAnI pUrvanA ekaDA rUpa anaMtabhAgAdhika; paraMtu prastuta prarUpaNAmAM asaMkhyabhAgAdhika sthAnathI) saMkhyAtabhAga adhika che. ne 4 tragaDArUpa 4 sthAne maila saMkhyayabhAgAdhika jANavAM itibhAvaH 1 kahevAne bhAvArtha e che ke prathama sakhe bhAgAdhikasthAnathI pUrvanA anaMtara je anaMtabhAgAdhikasthAna (SaTrasthAnakavaktavyatApekSAe paraMtu prastuta adhikArapekSAe nahi) tethI AgaLanAM prathama saMkhyabhAga vRddhisthAnathI yAvata anArAnAravarti enasarvotkRSTa saMkhyAta pramANa saMkhyayabhAga hiomAM ekeka sakhyAtamAga vadhato jato hovAthI utkRSTa saMkhyAtamI saMyabhAgavRddhimAM bIje saMpUrNa saMkhyAtarAzi vadhI jatAM diguNa vRddhi thaI jAya che. jemake 100 e utkRSTa saMkhyAtarAzi che. te 1000 anubhAga sthAna che, tathA 4 e saMkhyAtame bhAga che. te prathama -sthAna sudhI sakhyAtabhAgavRddhi cAlu rahe paraMtu 100 me sthAne te 2000 spardhaka thatAM diguNavRddhija thAya mATe utkRSTa saMkhyAmArUpa sarvAnitamasthAnane saMkhyayabhAganI gaNatrImAMthI tyAga karAya che. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'dhanakarazu. antarAntarabhAvI sajyeyayabhAgAdhikasthAnAnA ekeka antaramAM prApta thAya che. ane te antarAntarabhAvi mULa sacaiyabhAga vRddhivALAM sthAnA prastuta adhikAramAM utkRSTa sakhyAta jeTalAM' grahaNa karAya che. mAtrateja eka sarvAMtima sabhyeyabhAgAyikasthAnanAja tyAga karAya che tethI karIne asapaMcabhAgAyikasthAnethI sabhyeyabhAgAdhisthAnA saMkhyAtaguNa hoya che. 192 ~^^^^^^^ 1. tethI paNa sa dhyeyaguNAdhikasthAnA sakhyAtaguNa che. te kevI rIte? ema pUchatA hai| tA kahIe chIe ke-prathama sabhyeyalA- gAbrikasthAnathI pUrvIna'tarasthAnanI apekSAe uttaravati AMtarAmAM ke rahelAM utkRSTasakhyAta pramANa mULa sapTeyabhAgAyikasthAnAne 'AtamIne ' je a`timasthAna Ave, te sAdhikadviguNa prApta thAya che. tyAMthI puna: paNa teTalAM sthAnA atikramatAM sAdhika triguNasthAna Ave. e pramANe caturguNasthAna paNa Ave ne e rIte tyAM sudhI kahevu ke jyAM sudhI utkRSTasakhyAtaguNasthAna Ave. tyAMthI bhAgaLa puna: pazu utkRSTa sakhyAtapramANu sthAnA atikramIne ante je eka guNAdhikasthAna Ave te jaghanya asa caiyaguNu thaya che. te kAraNathIja saAyabhAgAdhika sthAnathI sapTecaguNAdhika sthAnA sabhyeyaguNaja thAya che. teja vAta gAthAthI kahe che ke saMghe vastu sa~pALa Iti sa dhyeyanAmavALA eTale sakhyeya bhAgavRddhi ne sabhyeyaguNavRddhi rUpa sthAnAmAM sakhyAtaguNupramANu sacaiyaguNutA kahevI. te sabhyeyaguNavRddhisthAnAthI paNa asakhyeyajIvRddhisthAnA asaMkhyaguNa che. te kevI rIte ? ema jo pUchatA ho te kahIe chIe ke--ahiM je pUrvokta anatara jaghanyAsa dhyeyaguNasthAnathI Agana LanAM mana'tabhAgAdhika, asabhyeyabhAgASi, sa caiyabhAgAdhika, sabhyeyaguNAdhika, ne asabhyeyaguNAdhikasthAnA sarve paNa asac Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *prakRti.. 193 * jINu che, te kAraNathI sapTejhuNAdhika sthAnethI asa dhyeya guNA'brikasthAnA asakhyAM che. tethI paNa mana taguNavRddhisthAnA asa yaMzu che te kevI rIte ema jo pUchatA hai tA kahIe chIe ke ahi prathama anataguNAbrikasthAnathI ArlIne jyAM sudhI SatthAnakanI parisamApti thAya tyAM sudhInAM sarve paNa sthAnA anantaguNAdhika che te AA pramANe jo prathama anataguNAyikasthAna pUnA anatara sthAnanI apekSAe na'taguNa thayelu' che, teA uttaravati anatabhAgAdhikArtti ( 6 e sthAnA ) tenI apekSAe avazya anataguNAdhika thAya che, punaH jeTalAM sthAnA prathama atikrasyAM che teTalAM sthAna antare antare rahelAM ana`taguNAdhika sthAnAnA pratyeka antaramAM prApta thAya che ne te antaro kaDaka pramANu che, tethI pUrvokta asa'ceMcaguNAdhika sthAnAthI anantaguNAdhikasthAnA asakhyaguNa thAya che. e pramANe alpamahatvaprarUpaNA karI, ne te karavAthI anubhAga anyasthAnA paNa kahyAM, ane have e bandhasthAnAmAM jIva niSpAdapaNe je rIte varte che te prarUpaNA karavA ceAgya che. temAM ATha anuyAMgadvAra che. te A pramANe-- 1 pratisthAne jIvapramANaprarUpaNA 5 vRddhipaNA 2 antasthAnaprarUpaNA 3 nirantarasthAnaprarUpaNA 6 yavamadhyaprarUpaNA cha sparzanAprarUpaNA 4 nAnAjIvakAlapramANuprarUpaNA 8 apamahuvaprarUpaNA e AThe anuyAgamAM prathama ekeka sthAne nAnA jIva pramANa prarUpaNA karAya che. mULa gAthA 44 mI. thAvarajIvA 'NatA, ekkeke tasajiyA asaMkhejA joLAttimasavuMnA, aMtaramadda thAvarenasthi // 44 // 25 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 baMdhanakaraNa, ka . SeaNAVAMANAN gAthArtha-ekeka adhyavasAyasthAne sthAvara jIve anaMta varte che ne trasa jIve asaMkhya vAta che. punaH sajIvaprAca adhyavasAyasthAnomAM asalokapramANu atara rahe che, ne sthAvarajImAM anubhAgAdhyavasAyanuM atara nathI. TIkArtha-sthAvarajIne badhaprAgya anubhAgasthAnamAM pratyeka sthAnamAM ananta sthAvarajI badhakapaNe varte che, ane trAsa prAgyasthAnemAMnA ekeka sthAnamAM trasa jIve jaghanyathI eka vA be ne utkRSTathI AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA asakhyAta varte che. (Iti pratisthAne chavapramANaprarUpaNA) have anDarasthAnaprarUpaNA kahe che te A pramANeorlina ityAdi eTale trasajIne asaMkhya kAkAzapramANa anubhAgasthAnAnuM atara che arthAt eTalAM anubhAga sthAne baMdhAtAM nathI. enuM tAtparya A pramANe che-trasamAyogya je anubhAgadhasthAne tra- * jIvane baMdha pratye prApta thatAM nathI te jaghanyapade eka vA be ne utkRSTapade asaMkhya kAkAza pradeza pramANe che. ane sthAvara prAyogya rasthAnamAM antara paDatuM nathI, kAraNa ke sthAvara prAyogya sa sthAne sadAkALa sthAvara jI vaDe madhyamAna prApta thAya che. te kevI rIte jaNAya? ema je pUchatA he te kahIe chIe ke ahiM sthAvara cha anata che, ne sthAvarene baMdha prAgya sthAne punaH asaMkhyAta ja che tethI antara prApta thatuM nathI. (Iti antarasthAnaprarUpaNa). 1 naMbaravAra (paktibaddha) sthApana karelA adhyavasAyamA (patimathI ) je aMtara paDe te paNa paMkitabaddha aMtara grahaNa karavuM paraMtu chUTaka chUTaka baMdha sthAnanA samudAyanI apekSAe A antaraprarUpaNa na jANavI. yathA 00000000000000000000000000 A sthApanAmA je pAtaLA zUnya che te badhazanyasthAnadarzaka eTale antarUpa che. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. 15 - - - - . . have nirantarasthAnarUpaNa kahevAya che.' mULa gAthA 45 mI. AvaliasaMkhabhAgo, tasA niraMtara ahega ThANaMmi nANAjIvAevai, kAlaMegidiyAnicca // 45 // gAthArtha -kasa chavaDe niratara badhyamAna sthAne AvalikAnA asaMkhyAtabhAga pramANa che, ane nAnA vyasanI apekSAe eka sthAnamAM baMdhakALa paNa eTaleja che, ane sthAvara prAyogya ekeka anubhAgasthAnamAM eke dviyajIva nitya eTale sarvakALa baMdhakapaNe varte che. TIkA-ahi raNA zabdamAM tRtiyA vibhaktinA arthamAM prathamAvibhakita AvI che (mATe artha tRtiyAne anusarate kare). mATe (rasaprAyogya sthAne) trasa jIvaDe badhyamAna sthAne niranara (keTalAM che te kaheva) tAtparya e che ke-nasa cha vaDe nirantara badhyamAna anubhAgasthAne jaghanyathI eka be vA traNa ane utkRSTathI AvalikAnA asaMkhyAtamAbhAga pramANa che. te kevI rIte jaNAya? ema je pUchatA he te kahIe chIe ke-trasa jIve alpa che, ne punaH trasa prAgya sthAne asaMkhya che, tethI trasa jI vaDe sarva sthAne anukrame nirantara bedhyamAnayaNe prApta thatAM nathI, paraMtu utkRSTathI paNa AvalikAnA asaMkhyAtamAbhAga mAtraja barthamAnapaNe prApta thAya che. (iti nirantarasthAna prarUpaNA ). 1 A "niraMtara e zabda kALaka nathI, paraMtu badhyamAnasthAnanuM anaMtarAnatarapaNuM darzAve che te A pramANe koI eka samayamAM Asata kalpanAe A 40 0000000000000000000000000000000000000--00 adhyavasAya sthAnarUpa patimAthI i bahanzanyarUpa anaMtarAnetara (niraMtara) SyavasAyalA te hajhathI niraMtara bathvamAna jANavAM. ' va Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - baMdhanakaraNa, have nAnAjIvakAla prarUpaNa kahe che. vAIityAdi-arthAt aneka jIvaDe madhyamAna ekeka anubhAga sthAna keTalA kALa sudhI avirahita prApta thAya? e prazna thaye chate uttara-apAya che ke, aneka trasa jI trasaprAgya ekeka anubhAga bandhasthAnamAM jaghanyathI 1 samaya ne utkRSTathI page=eTaleja kALa arthAt pUrve kahyA pramANe AvalikAnA asaMkhyAtamAbhAga jeTalA kALa sudhI nirantara badhakapaNe prApta hoya che. tadana tara avazya te sthAna aMdhazUnya thAya che e bhAvArtha che. ahiM tAtparya A pramANe che-ekeka trasa prAgyAnubhAga banyasthAna bIjA bIjA trasajIvaDe niraMtara adhyamAna hoya te jaghanyathI eka vA be samaya sudhI, ane utkRSTathI AvalikAnA asamAtamAbhAga jeTalA kALa sudhI niratara badhyamAnapaNe hoya che. dizAnirca Iti=sthAvara progya ekeka anubhAgamA sthAne nAnAvidha eke dviyajI nitya arthAt badhikapaNe sarvakALa avirahita prApta thAya che. te ekendriya prAyogya sthAna kadAcita kALe paNa aMdhazanya thatuM nathI ahiM paNa tAtparya eja che kesthAvara prAgya ekeka anubhAgasthAna anya anya sthAvara jIvaDe nirantarayaNe sadAkALa baMdhAtuM rahe che, paraMtu kaMI paNa kALe baMdha zUnya thatuM nathI. ' e pramANe nAnA chanI apekSAe kALa prarUpaNa karIne have vRddhi prarUpaNane prasaMga hovAthI te kahevAya che. tyAM anuyoga che te A pramANe 1 -anaMtare panidhA ru paraMpare palidhA e emAMthI prathama anantarapaniyA prarUpaNa kahe che. ' sULa gAthA 4 mI.. thovA jahannaThANe, jA javamajhaM visesaoahiyA eso hINA uko, sagatijIvA annutro|| 46 // . Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti.. 1 gAthAtha-jaghanyAnubhAgamanthasthAnamAM vartatA sarva che te alpa che, tethI bIjA anubhAgasthAnamAM vartatA jI vizeSAdhika che, tethI paNa trIjA anubhAgasthAnamAM vartatA cha vizeSAdhika che, e pramANe sarvamadhyaaSTa sAmayikAnubhAga sthAna sudhI kahevuM. ahithI AgaLa punaH anaMtara anaMtarapaNe (anukrame) vizeSahIna vizeSahIna kahevAM te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI utkRSTa dvisAmavikasthAna Ave, TakAtha-gAthArthavata (Iti anatipanidhA prarUpaNA) have (atubhAvasthAmAM vartamAna jInI hAni vRddhi) para pare panihAvuke kahe che. sUgAthA sI. gaMtUNa masaMkheje, loge duguNANi jAva javamA eco ya duguNahINA, evaM ukkosagaM jAva // 47 // gAthArtha--asaMkhyaka pramANa sthAne vAravAra atikramatAM . anaMtara anataristhAnamAM cAvatuM yajamazca sudhI guiNa higNa jIve thAya, ane tyAMthI AgaLa utkRSTa anubhAga sthAna sudhI yathAsthAnAMtikame kizuNahAni ziNahAni prApta thAya, " kirtha- jaghanyAnubhAgasthAne jeTalA jIve banyapaNe 1 A hAnivRddhinI paripATI prathama anubhAgasthAnathI prAraMbhIne kahI che, paraMtu bIjI rIte thavamadhya anubhAgasthAnathI prArabbIne paNa kahevAya te A pramANe- madhyAnubhAsasthAnamAM badhapaNe vatatA jIvothI ubhaya pA asaMkhya pramANusthAne atikramIne je anaMtara sthAna Ave : sthAnamAM baMdhakapaNe vRrtatA cha diguNahIna hoya. e pramANe vAraMvAra tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI pUrva pArve jadhanyAnubhArA sthAna prApta thAya, ne uttara pa sarve anubhAgasthAna prApta thAya. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. prApta thAya, tethI jaghanyAnubhAvasthAnathI AraMbhIne yAvat asaMkhya-. loka pramANusthAne atikae je anubhAga sthAna Ave temAM badhekapaNe vartatAjI dviguNa eTale bamaNuM heya che. tyAMthI AgaLa punaH paNa teTalAM sthAne atikamatAM anaMtara je sthAna Ave temAM banyakapaNe vartatA dviguNa thAya. e pramANe diguNa vRddhi tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI yavane madhyabhAga Ave. tyAMthI asaMkhyalekapramANusthAne atikramatAM je sthAna Ave temAM yavamadhyAnubhAgasthAna baMdhaka jIthI dviguNahIna jIve che. tyAMthI AgaLa punaH paNa teTalAM sthAne atikamatAM je sthAna Ave temAM badhUkapaNe vartatA cha dviguNahIna hoya che, e pramANe dviguNahAni tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI zvasvaprAgya sarvotkRSTa anubhAgasthAna Ave, (have e dviguNavRddhihAnirUpa anubhAgasthAne keTalA che? te kahe che.) ! ! ! mULa gAthA 48 mI. nANaMtarANi Avaliya, asaMkhabhAgo tasesu iyaresuM egatarA asaMkhiya-guNAI ThANaMtarAiM tu||48|| gAthAtha-sakAyachamAM AvalikAnA asaMkhyAtamA , bhAga pramANu (vRddhi hAnine apAMtarAle rahelAM) antarA prApya * 1 TIkAmA ziva uThThA mati e pAkamAM vRddhA zabda sAdhika vAcaka nathI. arthAta "diguNa adhika" e artha karavAne mATe vRddhA zabda nathI. paraMtu pUrvasthAnAapekSAe "diguNa jeTalA adhika" jI sucavavAne mATe che, 5 2 ahiM kahevAthI ema saMbhave che ke yavamadhyAna bhAgathI uttaravarti aSTasAmayikAdi 7 vibhAganA anitama antima sthAnI haze. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. 199 mANu che, ne sthAvara jIvAmAM eka antarathI (antaravati sthAnAthI ) asaeguNa antarI prApyamANu che. TIkA-baMtaLi nAnAntarANi eTale nAnA prakAranAM dviguNavRddhi ne dviguNuhAni e enA antarArUpa je ( anubhAga sthAnAnA samudAyeArUpa) antarI te trasakAyajIvAmAM AvalikAnA asakhyAtamAMbhAga pramANa prApyamANa hoya che.? ahi' prazna e che ke trasajIvAvaDe niraMtara adhyamAna sthAnAja mAtra AvalikAnA asakhyAtamAbhAga pramANa che ema pUrve kahyuM che, te trasajIveAmAM AvalikAnA asakhyAtamAbhAga pramANu antarI prApyamANa krama hAya ? pUrvokta rItIe tA eka paNa antaranI prApti trasajIvomAM nahAya. ahi uttara eja che ke emAM koI vizeSa nathI. kAraNa ke pUrve je AvalikAnA asAtamAbhAga pramANu sthAnAnI prApti (vasachavAmAM ) kahI te nirantara adhapaNAnI apekSAe kahI, te ahiM tA (trasaLavAne badhAgya sthAnanI apekSA che tethI ) ' jo ke AvalikAnA asakhyAtamAbhAga pramANa sthAnAthI khIjA sthAnA jo ke vamAna samayamAM adhAtAM nathI, paraMtu koi krAi samaye te sthAne trasa jIve.mAM baMdhAya che, ne utkRSTapade temAM 3 1 e dvigu vRddhi vA e dviguNu hAninAM je je antarAla te antara kahevAya che. te eka antaramAM asambyuleAkapramANa anubhAgasthAnA che, tevAM AvalinA asaMkhyAtamAbhAga pramANa antAmA jeTalA anubhAgamyAnA che te sarva trasajIvaprAyeAgya che. pratibhAvaH 2 pUrve eTale 45 mI gAthAmAM 3 arthAt 45 mI gAthAne anusAre trasavAmAM anubhAgasthAnanI prApti gaNIe to eka paNu antaranI prApti na hoya kAraNa ke eka antaramAM anubhAgAnA tA asakhyaNe kapramANu che te 45, mI gAthAmAM tA trasajIvamAM AlinA asakhyAtamAbhAgapramANuja anubhAgasthAnA kahyA che mATe. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 badhabakarahu. -timAM che vizeSAdhikapaNuM hoya che, mATe yakata pramANa anubhAga sthAne (antare) nI prApti trasamAM vidhavAnI saMbhavatI nathI. ' ' tathe sthAvara chamAM trasakAya prAgya eka antarathI asara ceyaguNa nAnArUpa antare prApta thAya che. tAtparya e che ketrasakAyika jInA be dviguNavRddhi athavA be dviguNahAninA eka atramAM jeTalAM anubhAga sthAne che tethI asaMkhyaguNa attaranI 'prApti sthAvarakAya jemAM che. ahiM vasajIvaprAgya dviguNa vRddhi hAninAM antare sarvathI alpa che, tethI eka dviguNa vRddhi vA hAninA aMtarAlamAM rahelAM anubhAga sthAne asaMkhyaguNa che, e viSakSA trasaprAgya kahI-sthAvara che saMbaMdhi anubhAga sthAnanI vivaphA A pramANe-be diguNavRddhi vA dviguNa hAninA eka antaramAM rahelAM anubhAgasthAne sarvathI alpa che, ne tethI dviguNa vRddhi vA hAninAM antare punaH asaMkhyaguNa che. (Iti vRddhi prarUpaNa) have cAnAtha prarUpaNa karAya che te A pramANecavazya rUpa aNasAmayika anubhAga sthAne zeSa sthAnenI apekSAe asaMkhyAtamAbhAga mAtra che, tathA camadhyathI pUrvanAM sthAne alpa che ne tethI thavamadhyathI uparanAM sthAne asaguNa che. kahyuM che ke javamaJjhe gaNAI, asaMkhabhAgo u sesaThANANaM hemmi hoti thovA, upagimmi asaMkhaguNiyANi // 1 // (paMcasaMgraha) gatAtha. (Iti yavamadhya prarUpaNA) Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have rAjyanA prarUpaNA kahe che. mULagAthA 450-51 mI. phAsaNakAlo tIe, thovo ukkosage jahanne u hoi asaMkhejaguNo, u kaMDage tattio ceva // 49 // javamajjha kaMDagovari, heSTho javamajjhao asaMkhaguNo kamaso javamajhuvAra, kaMDagaheSThA ytaavio||50|| javamajhuvari viseso, kaMDagaheDAyasavvahiM ceva // jIvappAbahu mevaM, ajjhavasANesu jANejjA // 51 gAthAtha-atItakALamAM (eka jIvanI apekSAe) utkRSTa (visAmasAmayika sthAnamAM sparzanA kALa sarvathI alpa che, tethI jaghanya (pUrva catu sAmayika) sthAnamAM sparzanAkALa asakhyaguNa che tethI kaDakamAM (eTale uttara catu sAmayika) sthAnomAM sparzanA kALa nizcaya tulya che. 49 . - tethI cavamadhya(rUpa aSTa sAmayika) sthAnamAM tathA kaMDakathI uparanAM (uttara trisAmayika) sthAnamAM tathA yavamadhyathI pUrve (pUrva sasaSapaMca sAmayika) sthAnamAM anukrame raparzanA kALa asaMkhyaguNa che. tethI kaDakapUrve rahelAM ne yavamadhyathI uttaranAM (uttara sapaSaTu paMcasAmayika) sthAnomAM sparzanAkALa tulya che, che 50 mA tethI camottaravarti (sapta sAmayikAda sarva) sthAnamAM sparzanAkALa vizeSAdhika tethI kaMDaka pUrvenAM nizcaya sarva (uttara visAmayikathI pUrva cetasAmayika sudhInAM sthAnamAM (eka chavane) 26 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 baMdhanakaraNa ka mara, sparzanAkALa vizeSAdhika. e pramANe adhyavasAyasthAmAM paNa InuM alpabahu jANavuM. 51 TIkAtha-atItakALamAM eka jIvane utkRSTa eTale ddhi sAmayika anubhAgasthAnamAM sparzanAkALa sarvathI alpa che. arthAt atItakALamAM paribhramaNa karatA evA eka ja visAmayikAtRbhAga sthAne ati alpakALa sudhI sparyo che. punaH jaghanya eTale pUrva catusAmayikAnubhAga sthAne atItakALamAM je eka jI spezya che tene kaLa asaMkhyAtaguNa che. tethI kaMDakamAM eTale uttaravati catusAmayikAnubhAga sthAnamAM eka jIvane sparzanAkALa tulya arthAta pUrva catusAmayikathAne sparzanAkALa jeTaluM che. tethI cavamadhyamAM eTale aSTasAmayikAnubhAga sthAnamAM saparzanAkALa asakhyaNuNa che. tethI kaDakAravarti eTale uttara catu sAmayika sthAthI uparanAM trisAmayikAmAM sparzanAkALa asaguNa che. tethI yavamadhyapUrve pacasAmayika, paTsAmayika, ne sata sAmayika rathAmAM sparzanAkALa asaMkhyaguNa che, ne paraspara, tulya che. tethI anukrame yavamattara kaDakathI eTale uttaravati catu sAmayika sthAnethI pUrvanAM paMca, Sa, sapta sAmayikasthAnene nAkALa paNa cavamadhyapUrvavati paca, Sa, sapta sAmayika rasthAna raparzanAkALa jeTale che, tethI yavamattaravati dvisAmayika parya tanAM sarvathAnane sparzanAkALa vizeSAdhika che, tethI kaDaka pUrvanAM eTale uttaravarti catuHsAmayika sthAnethI jaghanyacatusAmayika sudhInAM sarve sthAne sparzanAkALa vizeSAdhika che tethI paNa sarva sthAne sparzanAkALa vizeSAdhika che. e pramANe sparzanA prarUpaNa karIne have alpabahuva prarUpaNa kahe che. (Iti sparzanAkALa prarUpaNa.) nIvAva ItyAdi -jema sparzanAkALanuM a5bahuva kahyuM Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti, tevI rIte anubhAgamanthasthAnanA nimittabhUta adhyavasAyamAM vartatA jIvonuM alpabahuta paNa kahevuM. te A pramANe-- hiMsAmayikanubhAgabadhasthAnanA nimittabhUta evA utkRSTa adhyavasAyamAM vartatA sarvathI alpa che, tethI jaghanya catura sAmayikasthAnanibandhanabhUta jaghanya adhyavasAmAM vartatA jIve asaMkhyaguNa che, ene uttaravati catusAmayikathA nibandhanarUpa adhyavasAcemAM vartatA che paNa teTalAja che. tethI paNa aSTa sAmayika nibandhanabhUta adhyavasAyamAM vartatA sarva jI esakhyaNa che. tethI paNa pUrvanA paMca SaTu sapta sAmayika nibandhanabhUta adhyavasAyamAM vartatA sarva jI asaMkhyaguNa che. tathA uparitana paMca Sa sama sAmayika nibandhanabhUta adhyavasAyamAM jIve paNa teTalAja che, tethI paNa yavamattaravati sarva sthAnanibandhana bhUta adhyavasAyamAM vartatA sarva jIva vizeSAdhika tethI paNa uttarati catusAmayikathI jaghanyacatuHsAmayika paryata sarvasthAnanA nibandhana bhUta adhyavasAyamAM vartatA sarva jI vizeSAdhika - che, ne tethI paNa sarva anubhAgasthAnanibandhanabhUta adhyavasAyamAM vartatA sarva jI vizeSAdhika che (Iti chavAlpa bahuva). e pramANe anubhAgabadhasthAnamAM ane tenA hetubhUta evA adhyavasAcemAM je rIte ja varte che te rIte prarUpaNA karIne have aneka jIvI apekSAe ekeka sthitisthAnAdhyavasAyamAM keTalAM keTalAM anubhAgabanyAdhyavasAyanI prApti hoya tenuM nirUpaNa karavAne artha kahe che. mULa gAthA para mo. ekakammi kasAyodayasi logA asaMkhiyA haoNti ThiibaMdhaSThANesu vi, anjhavasANANa ThANANi // 52 // Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je badhanakaraNa. AWANAAAAAA gAthArtha -sthitisthAna nibandhanabhUta ekeka kaSAdayamAM asaMkhyalekajhamANa adhyavasAyasthAne che, ne sarva sthiti banya sthAnomAM paNa pratyeke asaMkhya lakapramANu adhyavasAyasthAna che, TIkAtha -nAnA chanI apekSAe sthitisthAnanA kAraNe bhUta ekeka kaSAdayamAM kRSNAdilezyA pariNAma vizeSa rUpa ("kakSA daya sahita je kRNAdilezyArUpa pariNAma vizeSa teja anubhAgabandhamAM hetubhUta che" Iti vacanAta) anubhAgamASyavasAya sthAne asaMkhya lekapramANa che. tathA jaghanya sthitithI prArabhIne utkRSTa sthiti sudhInA jeTalA samaye teTalAM sthitisthAne che. te A pramANe-sarva jaghanya sthiti e prathama sthitisthAna, tethI eka samaya adhika sthiti te bIjuM sthitisthAna, tethI eka samayAdhika sthiti te trIjuM sthitisthAna. e pramANe ekeka samayanI vRddhi utkRSTa sthiti sudhI kahevI, ne e rIte asaMkhya sthitisthAne thAya che, te asaMkhya sthitibandhasthAnemAMnA pratyeka sthiti bandhasthAne tIvratIvratara mandamandatarAdi kaSAdayarUpa adhyavasAya raMthAne asaMkhyakAkAzapradezapramANa che. (e pramANe pratyeka sthiti banyasthAne adhyavasAya sthAne kahIne) have e anubhAgAdhyavasAyasthAnonI vRddhimArganuM kahevAya che te be prakAre-1 anantare panidhAvRddhi ne-2 jI para pare paniyA vRddhi tyAM prathama anantapanidhAnI rItIe vRdvimArgaNA karatAM A pramANe kahe che. mULa gAthA 53 mI. thovANi kasAudaye,ajjhavasANANi savvaDaharammi biiyAi visesahiyA-gijAva ukkosagaM ThANaM // 53 // " gAthArtha -=sarva jaghanya kaSAyamAM eTale Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 ane viza banavAna bacAvamAM sthitianya hetumAM kRSNadilezyA pariNAmarUpa anubhAgabanyAzcavasAyasthAne Ape che, tethI dvitIyAdi sthitibandha hetubhUta kaSAye dayAmAM anukrame vizeSAdhika adhyavasAyasthAne tyAM sudhI kahevAM ke jayAM sudhI utkRSTasthitibandharathAna prApta thAya. arthAt dvitIya kaSAdayamAM vizeSAdhika, tethI tRtiya kaSAdayamAM vizeSAdhika, tethI paNa caturtha kaSAdayamAM vizeSAdhika, evI rIte tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI utkRSTaSAdayarUpa sthitibandhAdyavasAya sthAna Ave. TIkArya-gAthArthavata Iti anantapanidhA vRddhimAgaMNA) have parapapanidhAe vRddhimArgaNa kahe che. te A pramANe - mULa gAthA 54 mI : gaMtUNamasaMkheje, loge duguNANi jAva ukkosa AvaliasaMkhabhAgo, nANAguNavuhiThANANi // 54 // gAthAtha-prathama kaSAyathI AraMbhIne asaMkhya pramANu atikramatAMja anatara kaSAdaya Ave temAM anubhAga adhyavasAyarathAne dviguNa heya, e pramANe utkRSTakaSAdaya Ave tyAM sudhI kahevuM, ne e para pare panidhAmAM je nAnA guNavRddhi ane nAnA guNahAni te AvalikAnA asakhyAtamAbhAgapramANa che. TIkAtha-jaghanyakaSAyodayathI prAraMbhIne asaMkhyakAkAza pradezapramANa kaSAyadayasthAne atikramIne AgaLa je sthiti anyAdhyavasAyasthAna Ave temAM jaghanya sthiti banyaprAca anubhAgAdhyavasAyathI dviguNa anubhAgAdhyavasAyasthAne hoya che. punA paNa tyAMthI yukta pramANu sthitibandhAvasAyasthAne ullaMghIne AgaLanA sthitibAdhyavasAyasthAnamAM diguNa anubhAgAdhyavasAye heya. e pramANe vAraMvAra tyAM sudhI kahevuM ke jyAM Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banakaraNa. ke - sudhI uTasthiti baLyAdhyavasAya sthAna prApta thAya. punaH antare are je nAnA prakAranAM dviguNu vRddhi ane hAninAM sathAne che te keTalAM che ema je pUchatA ho te kahIe chIe ke AvalikanA asaMkhyAtamAbhAge jeTalA samaya che teTalA dviguNa vRddhi hAni sthAne che. . (have pUrvokta vRddhinarUpaNanuM prakRtiomAM avataraNa kare che.) mULa gAthA 55 mI. savAsubhapagaiNaM subhapagaiNaM vivajayaM jANaThiibaMdhahANesu vi AugavajANa pagaDINaM // 55 // gAthArtha-pUrvokta vRddhi prarUpaNA azubha pravRtionI ape. kSAe kahIM che ane zubha pravRtionI vRddhiprarUpaNuM ethI viparIta 'pote jANavI tathA Ayu sivAyanI zubhAzubha prakRtinA rithatiazvasthAmAM paNa vRddhiprarUpaNa kaSAyadayavat jANavI. ' ' zrIkAthI-5 jJAnAvaraNa-5 darzanAvaraNa1 azAtA-1 mi'dhAtvAkaSAya-9 nekaSAya,-1 nakayu-pakriya jAtivinA 4 jAti-5 antima saMsthAna paMcaka- antima sadAyaNa pacaka1 kRSNavarNa-1 nIlavarNA duliganya-1 tikatarasa-1 kadurasa4 kaka8, gurU, rUkSa, zIta, sparza-2 narkatika-2 niyadhika-1 khagati-1 upaghAta-10 sthAvaradazaka-1 nIcatra-5 antarAya e 87 azubha pravRtiomAM anubhAgabandhAdyavasAyasthAnonI vRddhi mAgaNA pUrvokta rIte jANavI. " tathA sujAna ItyAdi zAtA nArAyu-tiryagAyu-vAyudevagati-manuSyagati-pacce diyajAti-5 zarIra-5. saMghAlama-1pa badhana-samacaturastra-3 upAMga-vajIbhanArAca-11 "zubharNadi Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 karmapati, ~~~ ~~~ ~~~~ devAnupUrvanarAnupUrvI-parAghAta-agurulaghu-uzvAsa-AtapAughAta sukhagati-10 trasadazaka-nimaNa-ina-ucagetra e 69 prakRtika emAM anubhAgabadhA dhyavasAyasthAnanI vRddhi mArgaNa viparIta rIte jANavI te A pramANe sarvotkRSTakaSAdaye anubhAgamaLyAdhyavasAyasthAne sarvathI alpa che. tethI upAsya kaSAdayamAM vizeSAdhika anubhAgabanyA vasAce che, tethI tRtiyAMtimakaSAdayamAM anubhAgAdhyavasAye vizevAdhika che. tethI caturAMtima kaSAdayamAM anubhAgAdhyavasAye vizevAdhika che. e pramANe sarvajaghanya kaSAdayasthAna sudhI kahevuM. (iti zubhaprakRtyanantarapanidhAvRddhi) have zubha prakRtimAM anubhAgAdhyavasAnI thapanidhAnI rItIe vRddhi prarUpaNa kahevAya che te A pramANe - utkRSTa kaSAdayasthAnathI prArane asakhyapramANa pUrvavarti kaSAdayasthAne atikramIne je anaMtara kaSAdaya sthAna Ave temAM anubhAgabalvAdhyavasAcasthAne, utkRSTakaSAdaya sthAna saMbadhi anuvAgabadhAdhyavasAyasthAnothI diguNa thAya. tyAMthI AgaLa punaH paNa teTalAja kaSAdayasthAne atikamatAM je anaMtara kaSAdaya sthAna Ave temAM anubhAga baLyAdhyavasAya sthAne dviguNa thAya. e pramANe vAraMvAra tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI jaghanya kaSAlyasthAna Ave. punA aMtare AMtare je nAnA prakAranAM triguNa vRddhi hAninAM sthAne te paNa AvalikAnA asaMkhyAtamAbhAge jeTalA samaya teTalA pramANamAM che. emAM zubhA tathA azubha prakRtinAM AlikAnA asaMkhyAtamAbhAganA samaya pramANe je attarottaravati dviguNavRddhisthAne te alpa che, ne tethI eka dviguNa vRddhine antare rahelAM kaSAdayasthAne asaMkhyaguNa che. (Iti sthiti banyAdhyavasAyamAM anubhAgamanmASyavasAya prarUpaNa.) . * Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 baMdhanakaraNuM. - - - - - - - - - - * have sthiti banyasthAmAM anubhAgabaMdhanI prarUpaNa karAya che. te A pramANe - Ayu sivAyanI sarva prakRtionA sthiti banyasthAnamAM (kaSAyeyamAM anubhAgAdhyavasAyasthAnavat ) anubhAgamanthasthAna kahevAM te A pramANe-tyAM pUrvokta Ayu sivAyanI sarva azubha prakRtionI jaghanya sthitimAM anubhAgabasthAne asaMkhya loka pramANa che te sarvathI alpa che. tethI dvitIya ritibandhamAM anubhAgabandhAsthAne vizeSAdhika che, tethI tRtiya sthitibandhamAM anubhAga banyasthAne vizeSAdhika che. e rIte utkRSTa sthitimA sudhI kahevuM-tathA pUrvokta Ayu sivAyanI zubha prakRtienI utkRSTa sthitimAM anubhAgamasthAna asampaleka pramANa che, tethI upAMtya sthitimAM anubhAgasthAne vizeSAdhika che, tethI ddhi samAna sthiti banyamAM anubhAgasthAne vizeSAdhika che, tethI paNa trisamona sthitibandhamAM anubhAga sthAne vizeSAdhika che, e pramANe sarva jaghanyasthiti sudhI kahevuM. e pramANe anantarapaniSA vRddhiprarUpaNa karIne have para pare paniyA vRddhiprarUpaNA kare che. mULa gAthA 56mI. pallA'sakhiyabhAgaM, gaMtuM duguNANi AugANaM tu thovANi paDhamabandhe ThijhyAi asNkhyunniyaanni||56|| - gAthArtha -palyopamanA asayAtamAbhAga pramANa sthiti banyasthAne atikramatAM anaMtara je je sthitibaMdhisthAna Ave temAM diguNa dviguNa anubhAgAne thAya. tathA AyuSyanA prathama sthiti banyamAM anubhAgasthAne alpa hoya ne.tadanatara dvitIyAdi sthitisthAmAM asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa anubhAgarathAne hAya, Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti, 209 TIkA :--pUrvakata AyuSya sivAyanI azubha prakRtinA jaghanya sthitimandhathI prArabhIne palyApamanA asakhyAtamAlAga pramANu sthitisthAnAne atikramatAM je anatara sthitisthAna Ave temAM anubhAgamandhasthAnA prathamasthitimandhagatAnubhAgasthAnAthI dviguNu thAya. tyAMthI AgaLa punaH paNa teTalAM sthAne atikramIne AgaLanA sthitisthAnamAM anubhAgasthAne dviguNu thAya. e rIte vAraMvAra tyAM sudhI kahevu" ke jyAM sudhI utkRSTa sthitisthAna Ave. tathA pUkita AyuSya sivAyanI zubha prakRtinA utkRSTa sthitisthAnathI prAraMbhIne pazcAta palyApamanA asakhyAtamA bhAga pramANa sthitisthAnAne ulladhIne je ana Mtara sthitisthAna Ave temAM anubhAgasthAnA utkRSTasthitisthAnubhAga sthAnethI dviguNu thAya. punaH tyAMthI paNa pazcAt palyApamAsakhyatamabhAga pramANu sthitisthAnAne ulladhIne anatara sthitisthAnamAM anubhAga sthAna dviguNu thAya. e rIte vAravAra tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI jaghanya sthitisthAna Ave. e zubha tA azubha prakRtinAM dviguNa vRddhisthAnA AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganA samayarAzi pramANa thAya. tathA dviguNu vRddhisthAnA sarvAMthI alpa che, kAraNa ke AvalikAnA asakhyAtamA bhAganA samaya pramANe mAtra che, tethI dviguNu vRddhinA eka antarAlamAM sthitisthAnA asakhyaguNu che, kAraNa ke palcApamanA asakhyAtamA bhAganA samayarAzi pramANa eka antarAlamAM sthitisthAne che. tathA cAre paNa AyuSyanI saOjadhanyasthitimAM anubhAgasthAnA alpa che, tethI ekasamayAdhika sthitikhandhamAM anubhAgasthAnA asabhyaguNa che, tethI paNa dvisamayAdhika sthitimattvamAM anubhAgamandhasthAnA asabhyaguNa che, e pramANe utkRSTa sthitianya sudhI kahevuM. 27 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. adhanakaraNa, ' have anubhAga andhasthAnAnI tIvramadatA jANavAne arthe anubhAgamanyAdhyavasAyasthAnAnI anukRSTi kahevAnI IcchAvALA mAcAye zrI A pramANe kahe che. mULa gAthA paNa-para mI. ghAINa masurbhavanna rasa gaMdha phAse jahannaThiibaMdhe jANajjhavasANAI, tadegadeso ya annANi // 57 // palAsaMkhiyabhAgo, jAvaM biiyassa hoi biiyammi A saMghallA vaiM, vadhAr vA rvi azuddhi tA gAthAtha--ghAtinI prakRtie, tathA anubhava gaMdha rasa sparze e 54 prakRtinA jaghanya sthitimanthamAM je anubhAga andhAvyavasAyasthAna che tenA eka deza ane anya paNa anubhAgAvyavasAyasthAnA dvitIya sthitimazvamAM jANavAM. pacha. e pramANe prathama sthitinyanI anukRSTi paceApamA sandhyalAga pramANu sthitisthAnA vyatikrAnta thaye samApta thAya, ne dvitIya sthitibandhanI anukRSTi, prathama sthitinI anukRSTi jyAM samApta thaI che tyAMthI anaMtara bIjA sthitinanya sapUrNa thAya. e pramANe utkRSTa sthitikhanma sudhI kahevuM, tathA upaghAtamAM paNa e ghAtinI prakRti pramANe anukRSTi kahevI. TIkAtha--ahi sthitinI vRddhimAM je anukRSi kahevAze te prAyaH gandhi deze vartatA asanya jIvanA jaghanya sthiti anyathI prArabhIne kahevI. zAtAvedanIya-manuSyaddika-devadvika tiya gaDhika-pance driya jA 1 kaMika prakRtinI anukRSTI abhavyanA jadhanyasthitibandhathI avaoNph ( hInatara sthinibandhathI ) prAr bhAya che, mATe prAyaH zabda rAkhyo che. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 211 ti-nasa-bAdara-paryApta-pratyeka samacaturasa-varSAnArAca-sukhagati-sthi-zubha--saubhAgya-suravara-Aya-caza-uMcotra-e prakRtionA paNa abhavyaprAyogya jaghanya sthitibandhAdika anusaravA, tyAM 5 jJAnAvaraNuM-9 darzanAvaraNa-1 mithyAva-16 kaSAya-9 nekapAya-5 antarAya-e 45 ghAtikamanI tathA azubhavarNa-rasaanyane sparzanI (gAthAmAM jANe e saptamI vibhaktinA pragamAM che puratu arthamAM SaSThI grahaNa karavI eTale kRSNa-nIla-hurabhigadhatikata-kaTuka-gurU-karkaza-rUkSa ne zIta e 9 azubhavadi maLI 54 prakRtienA jaghanya sthiti bandhamAM je anubhAga badhAthavasAya sthAne che tene eka deza bhAga tathA bIjA anubhAgAdhyavasAyasthAne paNa dvitIya sthitibandhane viSe prApta thAya che. emAM tAtparya A pramANe che- e 54 prakRtinA) jaghanya sthiti bandhanA prAraMbhamAM je anubhAgAdhyavasAya sthAne che, temane eka asakhyAtame bhAga laIne zeSa sarve paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne dvitIya sthitinA prAkSamAM prApta thAya che, ane te sivAya bIjuM paNuM anubhAgAdhyavasAyasthAne prApta thAya che. tathA dvitIya sthitibandha prAraMbhe je anubhAgAdhyavasAya sthAne che tene asaMkhyAtame bhAgavaIne zeSa sarve paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tathA bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tRtiya sthiti banyamAM varte che. tRtiya sthitibandhamAM je anubhAgAdhyavasAyasthAne che tenA eka asaMkhyAtamAbhAga sivAyanAM sarva anubhAgAdhyavasAyasthAne ne bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne caturtha sthitimadhamAM heya che. e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI pApamanA asaM. khyAtamA bhAga pramANa sthitie tikrAnta thAya. ahiM jaghanya ritibaMdha saMbaMdhI anubhAgAdhyavasAyasthAnanI anukuSTi samApta 1 prathama sthitibandhagata sarva anubhAgAdhyavasAyasthAnomAMnuM koI paNa anubhAgAdhyavasAyasthAna na hoya, paraMtu tethI vyatirikta bIjuM anubhAgAdhyavasAyasthAna heya. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAra adhanakarazu. thAya che, tethI anaMtara bIjA sthitibandhamAM dvitIya sthiti sa'adhi anubhAgAdhyavasAyasthAnAnI anukRSTi samApta thAya che. tethIja kahe che ke vicaraNa ho vicakrima eTale dvitIya sthitikhanya sakha'dhi anubhAgAdhyavasAyeAnI anukRSTi, tyAMthI dvitIya sthitikhanyuM eTale prathama sthiti sa`badhI anubhAgAdhyavasAyonI anukRSTi je sthitianya samApta thai che te sthitimadhathI khIjA ana"tara sthitimadhamAM samApta thAya. tathA tRtiya sthitibandha sabadhi anubhAgAdhyavasAya sthAnAnI anukRSTi tethI ana"tara tRtiyasthitibandha samApta thAya, e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI Apa ApaNI utkRSTa sthiti Ave. teja vAta kahe che ke mArAstA paNaM arthAt e prakAre utkRSTa sthitibandha sudhI jANavu tathA upaghAta nAmakama mAM paNa te pramANeja anukRSTi kahevI ke je pramANe jJAtiprakRtinI kahI. anukRSTi eTale anukaNu athavA anuvana e traNe ekAvAcaka zabdo che. 1 anukRSTi eTale anu=pazcAtthI sRSTi=karyuM, kheMcavu arthAt pAzcAtyasthinibandhagata anubhAgAdhyavasAyasthAnAne AgaLa AgaLanA sthitianyamAM khecavA, prarUpavA. prakRtiomAM anunI samAsa sthApanA A pramANe. . ra. "ityAdi sthi. sthA. 10-11-12-13-14-15-16-17-18-19-20-21-22 palyAsa khyatamabhAgagnamANu sthitie 5 232425. A anukRSTinI sthApanAnuM vizeSa svarUpa matRta sthApanAnusAre samajavuM. A sthApanAmAM 10-samayAtmaka ala. prAyeA. jadha. sthitisthAna che. 11 samayAtmaka dvitiya sthitisthAna che. ityAdi. tathA 10 samayAtmaka prathama sthitisthAnathI uThelI lITI rUpa anuSTi 16 samayAtmaka sthitisthAna sudhI AvIne biMdurUpe samApta thai gaI jANavI. chAMta satra. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. mULa gAthA pa-60 mI. paraghA ujjo uslA - sAyava dhuvanAma taNu uvaMgANaM paDilomA sAyassa u, ukkose jANi samaUNe // 59 // tANi ya annANevaM, ThiibaMdho jA jahannagamasAe heThThu joyasametraM parittamANINa u subhANaM // 60 // 3 gAthA:-parAghAta, udyota, ucchavAsa, Atapa, nAmanI dhruva prakRti 13, tathA 5 zarIra, 3 upAMga, 15 andhana, 5 saMghAtana e 45 prakRtinI anukRSTi pratima eTale pazcAnupUrvI e kahevI, tathA zAtAvedanIyanI anukRSTi utkRSTa sthitithI pAzcAtya sthitiomAM "tesa ane anya anubhAgAdhya sthAnA " e pramANe kahevI pa >> e pramANe azAtAnA jaghanya sthitikhanya sudhI " te sa ane anya " ( e pramANe zAtAnI anukRSTi ) kahIne tethI pU (pAzcAtya) sthitimAM uzvetavat( zAtAnI) anukRSikahevI, tathA e zAtAnI anukRSine anurUpa (tulya ) sava parAvata mAna zubha anukUSTi kahevI. 60 TIkAtha--parAghAta, utthAta, ucchavAsa, Atapa tathA zubha varNAdi 11, anulaghu, ne nirmANa, e 13 nAmakama nI dhruvaprakRti, tathA gAthAmAM tanu mAtra kahevAthI paNa zarIra, saghAtana, ne anyana grahaNa karatAM ya zarIra, 5 saghAtana, 15 andhana, 3 upAMga e 45 prakRtinI anukRSTi pazcAnupUrvI e kahevI. te A pramANe. e 45 prakRtinA utkRSTa sthitimanye je anubhAgAdhyavasAya sthAnA che tenA eka asakhyAtamA bhAgavate zeSa sava ane bIjA' paNa anubhAgAdhyavasAya sthAne eka samayeAna utkRSTa sthitianyamAM ( upAnya sthitimanye ) prApta thAya che, upAstya sthitianya je anubhAgAdhyavasAya sthAna che tenA eka asakhyAlamAM Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 baMdhanakaraNuM, sthAne che. ahI bhAga ' yA bhAga sivAyanAM sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAya sthAne tRtiyAtima ritibandhamAM prApta thAya che. e rIte tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI palyopamanA asaMvyAtamA bhAga pramANa sthitimAM peDhAnupUrvIe vyatikrAnta thAya. ahIM utkRSTa ritibandha saMbadhi "anubhAgAdhyavasAya sthAnanI anukRSTi samApta thAya che. tethI ane tara pazcAt sthitibandha upAsya sthiti banyA saMbadhdhi anubhAgAdayavasAya sthAnenI anukRSi samApta thAya, tethI anAra pazcAt sthitibandhamAM tRtiyAntima sthitibaMdhasaMbaMdhi anubhAgAdhyavasAyasthAtenI anukRSTi samApta thAya. e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI e kyA prakRtionI Apa ApaNuM jaghanya sthiti Ave. sAvaraNa ItyAdi zAtA vedanIyanA utkRSTa sthiti badhe je anubhAgAdhyavasAyasthAne che. te eka samAna utkRSTa sthiti banyamAM sarva che ne bIjA paNa che, tathA samAna utkRSTa sthiti badhe (upanya sthitima) je anubhAgAzcavalAyasthAne che te visamAna utkRSTa sthiti banyamAM sarva che ne bIjA paNa che. e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jayAM sudhI ke esAtAne jAya sthitibandha Ave, tAtparya e che ke azAtAnI jeTalI sthitie jaghayAnubhAgabanyaprAgya che ne zAtAnI sAthe parAvati karA ka * 1 palyopamAsaMkhyatama bhAga pramANunI sthitiomAMthI antima sthitibandhamAM.' '"2 azAtAnAM abhavyasaMbaMdhI jaghanyAnubhAga prAyogya utkRSTa sthitibandhathI zAtAnI anukaSTi kahevAno prAraMbha karIne azAtAnA jaghanyAnubhAgabandha prAyogya jaghanyasthitibadha sudhI kahIne anuSTinA anukrama pheravo. AnI vadhu samAja mATe zrI. paMcasaMgraha kathita anukRSTinI sthApanAthI jANavA gya che. , 3 zata pRthakava sAgaropama pramANu 4 zAtAnAbabdhathI utarIne azAtA bApe ne azAtAnA bandhathI utarI zAtA, bAMdhe. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, ra1 - - - vatine baMdhAya che. teTalA pramANunAM zAtA vedanIyanAM sthitibaMdha sthAnamAM "te sarva ane anya (bIjA paNa)" e anukrama kahe, ane tethI paNa pAzcAtya sthitisthAnamAM uta nAmakarmanA anuSTi pramANe kahevuM. te A pramANe-azAtAnA jaghanya ribanyathI pazcAtanA sthitisthAne je anubhAgAdhyavasAyasthAna che temAMnA kaIka uparanA (AgalanA-udghanA) sthitibandha saba dhinAM che ne kaIka bIjA paNa che. tethI paNa pAzcAtya sthitibandhamAM je anubhAgAdhyavasAyaMsthAne che temAMnAM kaMIka uparanA sthitimAM saMdhinAM che ne kaMIka bIjuM paNa che. A anukrama pazcAta pazcAt sthiti sthAnemAM tyAM sudhI kahe ke jyAM sudhI palyopamAsaMkhyatama bhAga pramANe sthitisthAne vyatikAta thAya. tyAM asAtAnA jaghanya sthiti banyA tulya sthiti sthAne sabaMdhi anuMbhAgAMdhyavasAya sthAnenI anuSTi pUrNa thAya che. tAtparya e che ke azAtAnA jaghanya sthiti badhe tulya sthitibandha sthAne saMdhi anubhAgAdhyavasAya sthAne asaMkhyAtame asaMkhyAtamAM bhAga pazcAt pazcAttA ekeka sthitisthAne nyUna nyUna thato hovAthI palyopamA saMcamAga pramANu sthitio vyatikAnta thaye chate sarvathA samApta thaI jAya che. tethI azAtAnA jaghanya azva sulya' sthitisthAnathI pAzcAtya sthitisthAna saMbaMdhi anubhAgAdhyasAtha sthAnAnI anukRSTi papamAsaMkhyabhAga pramANuthI nIcenI sthitimAM samApta thAya che. e pramANe zAtAnI jaghanya sthiti sudhI kahevuM. ghauM uttama 4 subhAI arthAta jema zAtAdanIyanI anukRSTi kahI, tema manuSyatika, devadrika, paMcendriyajAti, samacatura, 1 esAtAnA jaghanyAnubhAga prAgya sthitibadhathI pazcAta 2 A zAtA azAtAnI anukRSTimAM pAzcAtya zabdathI nIcenuM sthitisthAna jANavuM. 3 jadhanya sthiti bandha tulya eTale jaghanyAnubhAga prAgya jeTalAM sthitisthAne che teTalA pramANa Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. ~~~~~~~~~~~~~-~~-~------------~~-~varSabhanArAca, sukhagati, sthira, zubha, sAbhAgya susvara, Adeya, caza, uccagetra, e sarva 15 parAvartamAna zubha prakRtienI savanAma grahaNa pUrvaka anukRSTi kahevI : ' have azAtAdanIyanI anukRSTi kahe che- : , mULa gAthA 61 mI. nANi asAyajahanne-udahi puhuttaMti tANi annANi AvaraNa samuppevaM-parittamANoNa masubhANaM // 61 // gAthArtha -azAtAnA vaya sthiti banyathI zatapRthakatva sAgarepama pramANa sthitibaMdha sthAne sudhI "te sarva ane anya e anukramathI anukRSTi jANavI, ane tethI uparanI sthitiomAM jJAnAvaraNavat anukRSTi jANavI. tathA jema azAtAnI anukRSTi che tevIja rIte sarvaparAvartamAna azubha pravRtionI paNa anukRSTi jANavI. TIkAtha-azAtAnA jaghanya sthitibandhamAM je anubhAgavasAyasthAne che, te sarva anubhAgAdhyavasAyasthAne eka samaya adhika ritibandhamAM paNa che ne tethI bIjA paNa che. tathA dvitIya, sthitibadhe je anubhAgAdhyavasAyasthAne che te sarve ane bIjI paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tRtiyasthitibandhamAM che. e pramANe zata pRthakava (seMkaDe) sAgarepama pramANu sthiti sthAne sudhI kahevuM. (athavA zAtA vedanIyanI jeTalI sthitiomAM anukRSTine "te sarva ane anya" e anukrama kahyo teTalI azAtA vedanIyanI 1 A sthAne "pRthakatva" zabda 200 thI 900 sudhInIja saMsAvALa hoya ema saMpUrNa samajAtuM nathI, paraMtu bahuta vAcaka gaNIne "ghaNuM seMkaDe sAgarepama" evA arthamA saMbhave che. (sarvathA nirNaya bahuzrutagamya) Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31G AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA sthitiomAM paNa jaghanyasthitithI prAra'bhIne "te sa ane anya" evA krame anukRSTi kahevI. ne eTalIja sthiti zAtAthI paNapati parAvati ne adhAya che, ane parAvRtti karate jIva prAyaH manda pariNAmI hAvAthI e sthitiyAmAM jaghanyAnubhAgamadhanA sabhava che, te ahithI AgaLanA sthitikhanyamAM te mAtra azAtAvedanIya ekaja mAMdhI zake che ne te paNa tIvra pariNAme AMdhe che mATe jazvanyAnubhAgamadhanA sabhava AgaLanI sthitimAM nathI. tathA AvaLa lamupena--tethI uparanI sthitiyAmAM anukRSTinA krama jJAnAvaraNAki vat 'tade deza ane anya. e pramANe kahevA. te A pramANe azAtAnA jAnyAnubhAgamandhaprAyeAgya sthitiyAmAMnI je anyasthiti te sthitimanyanA prAraMbhamAM je anubhAgAdhyavasAyasthAnA che tenA eka dezabhAga, tathA khIjA' paNuM anubhAgAdhyavasAyasthAnA tethI uparanA sthitianya prArabhamAM varte che, tethI uparanA sthitimattvamAM pAzcAtya sthitisthAna samadhi anubhAgAyyavasAyasthAnAnA eka deza ane khIjA paNa anubhAgAdhyavasAya sthAnA vate che. e pramANe patyeApamAsa caitamabhAga pramANusthitie sudhI kahevu'. ahiM. jAtyAnubhAgamandhaprAyogya antima sthiti sabadhi anubhAgAdhyavasAyasthAnonI anukRSTi parisamApti pAme che. tethI paNa uparanA sthitimazvamAM jadhanyAnubhAgamanya prAyeAgya dvitIyasthitianya samadhi anubhAgAdhyavasAyasthAnAnI anuSTi parisamApta thAya che. e rIte azAtAnI utkRSTasthiti sudhI kahevu. tathA ttva pattimALILa madhumALatarakadvika-jAti casuSka--antima 5 sa`dhayaNa-5 sthAna-kukhagatine sthAvaradazaka, e 27 parAvartta mAna azubha prakRtinI anukRSTi svasvanAma graha jIpUrvaka azAtAvedanIyavat kahevI. krama prakRti AAAAAAAAAA AAAAAAAAAAAAAAAAAAAA -1 tadedeza eTale te anubhAgAdhyavasAyasthAnemAMthI eka asa khyAtamA bhAga vaIne koSa sarva anubhAgAdhyavasAyasthAne 28 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 adhanarajI, have tiryaMtika ane nItha gAtranI anukRSTi kahe che. mULa gAthA 62-63 mI. . se kAle sammataM, paDivajjaM tassa sattama khiiieno divo dasto, rUtto AvaraLa tukko ca ||ddA jA abhaviya pAuggA, uppi masAya samasAu AjeDA hakSA tithinatitune nIyAmola anuThThI "ddA gAthA anatara samaye samyakatva prApta karanAra sakSama naraka pRthvInA jIvane je jaghanyasthitimandha hoya, te sthitibandhathI prArabhIne jJAnAvaraNAdi tulya sthitimaSa sudhI anukRSTi kahevI. abhavyaprAceAgya jAnyasthitimanya sudhI jJAnAvaraNAdivat anukRSTi kahevI, tethI upara utkRSTa sthitikhanma sudhInI anukRSTi azAtAvedanIcavat kahevI. A rIte tiya gaDhika tathA nIca getranI anukRSTi jANavI. 5 62 563 u TIkAtha--se jADhe anantara samayamAM samyakatva pAmanAra sAtamI pRthvinA nAraka jIvane je jaghanyasthitibandha hoya che. te sthitimadhathI ughnanA anatarasthitikhanya anukRSTinI apekSAe AvaraNu tulya jANavA, te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI, abhavya prAyAgya jadhanyasthitibandha Ave. tyAM tiya cagatinI anukRSTi A pramANe che-- anaMtara samayamAM samyakatva pAmanAra sakSama nakapRthvIgita 1. abhavya prAyeAgya jadhanyasthitibandha sudhInA sa sthitibandha anukRSTinI apekSAe AvaraNa tulya che athata teTalAM sthitisthAnAnI anukRSTi AvaraNa tulya che. tibhAva, Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati. 219 nAraka jIvanA jaghanyasthitibaMdha tulya tiryaMcagatinI sthiti sthAnamAM je anubhAgabadhAdhyavasAyarathAne che, tene eka asara khyAta bhAga laIne zeSa sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyarathAne dvitIya sthitibandha prAraMbhe varte che, tathA dvitIya sthitibadhe je anubhAgAdhyavasAyasthAne che tene eka asaMvyAtame bhAga vajIne zeSa sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasa thasthAne tRtiya sthiti banyamAM varte che. e rIte palyopamA khatama bhAga pramANa sthitisthAne sudhI kahevuM. ahiM jaghanyasthitisthAna saMbaMdhi anubhAgAdhyavasAya sthAnenI anukRSTi parisamApta thAya che. tethI uparanA sthitisthAnamAM dvitIya sthitigatAnubhAgAdhyavasAyasthAnI anukRSTi parisamApta thAya che. tethI paNa uparanA sthitibanyamAM tRtiya sthitisthAnagatAnubhAgAdhyavasAyasthAnenI atukRSTi parisamApta thAya che e rIte abhavya prAgya jaghanyasthiti bandha sudhI kahevuM. ja aNIya samaya 3 mAre phakta abhavya prAgya jaghanyasthitimathI utkRSTa sthiti sudhInI anukRSTi azAtAdanIyata kahevI te A pramANe - abhavya prAgya jaghanya sthitibandhamAM je anubhAgAdhyavasAyasthAne che te sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tethI uparanI sthitimAM hoya che. A uparanI sthitimAM je anubhAgAdhyavasAyasthAne che te sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tethI uparanI (eTale tRtiya) sthitimAM hoya che. e pramANe zatapRthakatva sAgaropama (seMkaDe sAgarepama) sudhI kahevuM A sthiti prAyaH abhAgya prAgya jaghanyAnubhAgananya viSayaka che. ne A (tiryaMcagati) te manuSya gati sAthe parAvati parAvatine badhAya che. ne parAvRttabanyamAM prAyaH manda pariNAma thAya che, tethI e sthiti jaghanyAnubhAgamadha cuta saMbhave che.. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakara. e sthitiomAMnI antimasthitimAM je anubhAgAdhyavasAyasthAnA che tene eka asaMkhyAtamA bhAga vane zeSa sa ane khIjA' paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tethI uparanI sthitimAM vate che, A uparanI sthitimAM paNa je anubhAgAdhyavasAyasthAna che tenA eka asa khyAtamA bhAga vaIne zeSa sava ane khIjA paNu anu bhAgAdhyavasAsthAne tethI uparanI sthitimAM varte che. e pramANe 5lyopamanA asaMkhyAtamAbhAgapramANu sthitisthAnA sudhI kahevu', ahi' janmanyAnubhAgamanya prAyogya antimasthitisthAnagata anu. bhAgAdhyavasAyasthAnAnI anukRSTi parisamAptine pAme che, tethI upa ranA sthitisthAnamAM jaghanyAnubhAgamanya prAyogya sthitisthAnathI dvitIyasthitisthAnagata anubhAgAdhyavasAyasthAnanI anukRSi parisamAptine pAme che. e rIte utkRSTasthiti paryanta kahevuM. 20 ilA vicalitune nIcALopa ca chuTTI eTale A pUti anukRSTi tiya caddika ane nIcAtra e 3 prakRtine aMge jANavI. tyAM je rIte tiya cagatinI anukRSi kahI te rIteja tiya cAnupUrvInI anukRSTi ane nIcagotranI anukRSTi svataH jANI levI. have trasAdicatuSyanI anukRSTi kahe che, mULa gAthA 64.sI. tasa bAyara pajjattaga, patte (ya) gANa paraghAya tulA u nA vadAsajoDA-joDI pheTA ja sAdhuLa // 64 // gAthAtha--trasa, khAdara, pAsa, ne pratyeka, e 4prakRtiyAnI anukRSTi parAghAtavat 18 kADAkoDI sAgaropama nIce khAkI rahe tyAM sudhI kahevI, ne tethI nIcenI sthitiomAM zAtAvat anukRSTi kahevI. TIkAthI trasa, makara, paryApta, ne pratyeka nAmakama nI anu Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 221 AMAAAAAAAANNN kaSTi parAghAtavat jANavI. ne te uparanI sthitithI prAraMbhIne nIce nIce utaratAM cAvata 18 keDAcheDI sAgaropamanA samaya rAzi pramANe rithatisthAne nIce bAkI rahe tyAM sudhI parAghAtavata anukRSTi kahevI, ne tethI nIcenI sthitinI anukRSTi zAtavedanIyavata kahevI. tyAM basanAmakarmanI anukRSTi A pramANe- basanAmakarmanA utkRSTa sthitisthAne je anubhAgAdhyavasAyasthAne che tene eka asaMkhyAtame bhAga laIne zeSa sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne eka samaya nyUna sthitisthAnamAM varte che, eka samAna sthitisthAnamAM je anubhAgAdhyavasAyasthAne che tene eka asayAtamabhAga vaIne zeSa sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne krisamayajUnasthitirathAnamAM vate che. e pramANe palyopamanA asakhyAtamAbhAga pramANusthitisthAne sudhI kahevuM. ahiM utkRSTa sthitibandha gata anubhAgAdhyavasAyasthAnanI anukaSTi samApta thaI. tethI nIcenA sthitisthAnamAM eka samAna sthitigata anubhAgAdhyavasAyasthAnonI anukaSTi samApta thaI. tethI paNa nIcenA sthitisthAnamAM simona sthitisthAnagata anubhAgAdhyavasAyasthAnI anukRSTi samApta thaI. e rIte nIce utaratAM utaratAM thAvata aDhAra kalAke sAgarepama rahe tyAM sudhI kahevuM. te aDhAra keDIkeDI sAgaropama pramANu sthitisthAnemAMnA atima sthitisthAnamAM je anubhAgAvyavasAya sthAne che te sarve ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tethI( aDhAra kaDAkA sAgaramAM) nIcenA sthitisthAnamAM vate che tathA e nIcenA sthitisthAnamAM paNa je anubhASyavasAya sthAne che te sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne tethIpaNa nIcenA sthitisthAnamAM vate che. e pramANe abhavya prAyogya 1 arthAta 2 sAgarepama sudhI parAghAtavata ne 18 sAgarepama sudhI zatAvata anukRSTi kahevI. * 2 18 keke. nA samaye netkRSTa sthi0 sthAnamAM Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 badhanakaraNa, jaghanyAnuba viSayavALI sthAvara nAmakarmanI sthiti jeTalAM sthitisthAne vyatikAnta thAya tyAM sudhI kahevuM. tethI anaMtara nIcenA sthitisthAnamAM pUrva sthitisthAnagata anubhAgAdhyavasAya2thAnano eka asaMkhyAtame bhAga laIne zeSa sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne varte che. tethI paNa anaMtara nIcenA sthitisthAnamAM pUrva sthitisthAnagata anubhAgAdhyavasAyasthAnane eka asaMkhyAta bhAga vajIne zeSa sarva ane bIjA paNa anubhAgAdhyavasAyasthAne vate che. e pramANe palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga pramANusthitisthAne sudhI kahevuM. ahi (abhavya prAgya) jaghanyAnubhAgabandha prAgya sthAvara nAmakarmanI sthiti pramANa sthApana karela sthitisthAmAMnA prathama sthitisthAnamAM je anubhAgAdhyavasAyasthAne che tenI anukRSTi samApta thaI. tethI nIcenA sthitisthAnamAM dvitIya sthitisthAna (sthAvara saMbaMdhi) gata anubhAgAdhyavasAyasthAnI anukRSTi samApta thaI A rItIe jaghanya sthitisthAna sudhI kahevuM. e pramANe bAjara, paryApta ne pratyeka nAmakarmanI anukRSTi paNa kahevI. (have tirthaMkara nAmakarmanI anukRSTi tathA anubhAganI tIvra mandatA kahevAya che.) mULa gAthA 65 mI. taNutullA titthayare-aNukaTThI tivva maMdayA etto. savvapagaINa neyA-jahannayAI aNaMtaguNA // 65 // gAthAthI-tirthaMkara nAmakarmanI anukRSTi zarIranAma karmavat jANavI. ane have tIvramandatA kahevAya che, tyAM sarva prakRtinI jaghanyAdi sthitimAM anantaguNa anubhAga hoya che. TIkAtha tirthaMkara nAmakarmamAM anukRSinI vikSA pUrve - - - Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema zarIra nAmakarmamAM kahI tema jANavI. have ahiMthI AgaLa anubhAganI tIvra mandatA kahevAya che. ' tyAM sarva prakRtionI Apa ApaNA jaghanyAnubhAgabaMdhathI prAraMbhIne utkRSTa anubhAgababdha sudhI pratyeka ritibandha sthiti badhe anantaguNa tIvra mandatA arthAta anukrame anantaguNa anubhAga kahe e bhAvArtha che. tyAM paNa azubha prakRtienA jaghanyasthitisthAnathI Abhane anukrame urva mukhe anantaguNa anubhAga kahe. ane zubha prakRtionA utkRSTa sthitisthAnathI prArabhIne adhamukhe jaghanya sthiti sudhI anantaguNa anubhAga kahe. A tIvra mantatva sAmAnyapaNe kahIne have vizeSapaNe kahe che. 45 ghAti prakRti, azulavarNAdi ne upaghAta e 55 prakRtinI jaghanya sthitimAM jaghanyAnubhAga sarvathI alapa che, tethI dvitIya sthitimAM jaghanyAnubhAga anantaguNa che, tethI paNa tRtiya sthitimAM jaghanyAnubhAga anantaguNa che, e rIte cAvat nivartana kaMDaka sudhI kahevuM. nivartana kaDaka eTale jyAM jaghanya sthitigata anubhAgAdhyavasAyanI anukRSTi samApta thAya che tyAM sudhInI mULathI AraMbhIne sarva sthitie pApamanA asaMkhyAtamAbhAga pramANunI che. (e sthitione samudAya te rivartana kaMDaka kahevAya.) mULa gAthA 66 mI. nivattaNAo ekikassa heTrovariM tu jeTiyare caramaThiINukoso, parittamANINa u biseso // 66 // 1 jaghanya sthiti bandhathI prAraMbhIne utkRSTa sthiti bandha sudhI pratyeka sthiti badhe sthiti badhe anantaguNa anantaguNa anubhAga kahe. e bhAvArtha che. chatAM " jaghanyAnuM bhAgabandhathI prAraMbhIne utkRSTa anubhAgababdha sudhI" e pATha che te sAmAnya kathana rUpa ne vizeSathI te tIvamaMdatAnI prarUpaNa pramANe bhInna paNa che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 adhanakaraNa. gAthA--niyatana kaDakathI eka nIcenI ne eka uparanI sthitimAM anukrame utkRSTa ne jaghanya anubhAga ana taguNapaNe utkRSTa sthiti sudhI kahevA, ane antima nivana kaMDakanI sthi ticenA utkRSTAnnubhAga anantaguNupaNe niratara ( heThe upara nahi paNa ana'tarAna tara5Ne ) kahevA. kannnnnnnnnnAMMA MARWA TIkA----te nivana ka'DakanI antimasthitinA jadhanyAnubhAgathI jaghanya sthitine utkRSTa anubhAga anantaguNu che. tethI nivartana kaDakathI anantara sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa che. tethI jaghanyAnantara dvitIya sthitisthAnanA utkRSTAnnubhAga ananta guNa che. tethI ka'DAttaravati dvitIya sthitinA jadhanyAnubhAga anantaguNa che, tethI tRtiya sthitisthAnanA utkRSTAnubhAga ananta guNa che, tethI ka'DakAttaravati tRtiya sthitinA janmancAnubhAga mana'taguNa che. e pramANe ekeka sthitisthAna nIcenu' ne ekeka sthitisthAna uparanuM, temAM anukrame utkRSTa te jaghanya anubhAga anantaguNapaNe tyAM sudhI kahevA ke jyAM sudhI utkRSTa sthitinA jadhanyAnubhAga ana'taguNu thAya. ahiM antamAM kaDaka pramANu sthitinA utkRSTAnnubhAga hajI kahyA vinA rahyo che. zeSa sarva anubhAga (sarva sthitionA anubhAga ) kahyA che. ( have jenA utkRSTa anubhAga kahevAyA nathI tevI ka'Daka pramANu sthitionA utkRSTa anubhAga kahe che. ) tethI eTale sarvo tkRSTa sthitinA jaghanyAnubhAgathI kaDaka pramANu sthitimAMnI prathama sthitinA utkRSTAnubhAga anantajINu che. tethI anantara thiMtinA utkRSTAnnubhAga anantaguNa che. tethI paNa uparitanasthitinA utkRSTAnnubhAga anantaguNu che e pramANe nirantarapaNe utkR TAnubhAgathI ana'tanujIpaNuM cAvat utkRSTa sthiti sudhI kahevu' eja vAta gAthAthI kahe che. gharamaMdirghajIoNlo kaDaka pramANa eTale palyApramAsa caitama bhAga pramANu antima sthitinA ( utkRSTAnubhAga) nirantara anantaguNupaNe kaheve Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 225 - ~- ~~ ~~~~~~~~ ~ ~~~~~ ~~~ - have zubha prakRtinA anubhAganI tIvra mandatA kahevA prasaMga che. tyAM prathama parAghAtanAmakarmanI adhika (anataguNa anataguNa) rIte tIvamandatA kahevAya che. te A pramANe pazaghAtanI utkRSTasthitimAM jaghanyapade jaghanyanubhAga sarvathI alpa che, tethI samAna usmRSTisthitimAM jaghanyAnubhAga anantaguNa che, tethI simona utkRSTa sthitimAM jaghanyAnubhAga anantaguNa che. e rIte palyopamAM saMkhyatamabhAgapramANu sthiti vyatikrAnta thAya, atha nivatta kaDaka vyatikrAnta thAya tyAM sudhI kahevuM. tethI utkRSTa sthitine utkRSTAnubhAga anantaguNa, tethI nivartana kaMDaka nIcenI prathama sthitine jaghanyAnubhAga anaMtaguNa, tethI samayena utkRSTa sthitine utkRSTa nubhAga anaMtaguNa, tethI nivatanakaDuMka nIcenI dvitiya sthitine jaghanyAnubhAga anaMtaguNa che. e rIte tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI parAghAtanI jaghanyasthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa thAya. ahiM attamAM kaMDakapramANu sthitine utthAnubhAga hajI kahyA vinAne rahyo che. ne zeSa sarva kahe che, tethI jaghanyasthitithI AraMbhIne kaMDaka pramANu sthitine atikramatAM je atimasthiti Ave tene utkRSTAnubhAga anantaguNa kahe, tethI nIcenI sthitine utkRSTAnubhAga anantaguNa che, tethI paNa nIcenI sthitine utkRSTa anubhAga anantaguNa che. e rIte tyAM sudhI kahevuM ke cAvat jaghanyasthitine utkRSTAnubhAga anantaguNa che. A parAghAtanI anukRSivat pa zarIra-5 saMghAtana-15 - nyana-3 agopAMga-prazastavadi 11-agurulaghu-ucchavAsa-Atapa-uta-nimaNune nanAma e 45 prakRtinI anukRSTi paNa kahevI. tathA rimALA vize parAvartamAna prakRtimAM kaMIka vizeSa che. te A pramANe che-je sthitimAM "te sarva ane anya " e krame anukramaNi kahevAya che te sarva sthitine jaghanya 29. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 dhanakaratu. anubhAga teTalA pramANanAja jANavA, ane tethI mAgaLanI sthiticeAmAM jaghanyAnubhAga anukrame anantaguNu anantaguNu tyAM sudhI kahevA ke, jyAM sudhI kaDakanA asa`khyAtabhAga vyatikrAnta thAya ne eka sakhyAtamA bhAga zeSa rahe (tyAM sudhI anantaguNu kahevA eja vAta gAthAthI kahe che. mULagAthA 67 mI. tANannANi ti paraM asaMkhabhAgAhi kaMDagekANa soniyA taiyA--nA sahora satti 567 II gAthAthI..te sava ane anya" e kramavALI anukRSTithI cyAgaLa eka ka DhaMkanA asakhyAtabhAga vyatikrama tyAM sudhI ekeka sthitinA anukrame utkRSTa ane jaghanya anubhAga tyAM sudhI kahevA ke jyAM sudhI uparanA jadhanyAnubhAga kaDakanI samApti thAya. . '' TIkA- te sa ane anya " e kramavALI anukUSTithI AgaLa kaDakanA asakhyAtabhAga vyatikrAnta thayA mAda AgaLa kaMDaka pramANana ane pratyeka sthitiyAnA utkRSTa ane jaghanya anubhAga anu krame anaMtaguNa anaMtaguNa jANavA. tAtparya e che ke " te sava* ane anya " e kramavALI anukRSTithI AgaLa janmyAnubhAga anataguNa kahevA. te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI kaDaka mAtra sthitiyAnA asakhyAtabhAga tyaMtikAnta thAya ne eka bhAga zeSa rahe, tyAMthI AgaLa je sthitithI te sava ane anya " anukRSi prArabhAi hatI, te sthitithI kaDaka pramANu sthitiyA sudhI utkRSTa anubhAga k "> 1 zrI paMcasagrahamAM " sakhyAtabhAga vyatikrAnta thAya tyAM sudhI e a mULa tathA TIkAmAM paNa kahyo che; te hika tathA TIkAmA sarvatra asaMkhyabhAga vyatikrama karavA eka sthAneja sakhyabhAganA arthe Ave che. e vizeSa che, " prakRtinA mULa kaheluM che, mAtra Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRti anukrame anantaguNa kahe. tethI je sthitisthAne ghanyAnubhAga kahIne nitya che, te sthitithI uparanA sthitisthAnamAM jaghanyAnubhAga anataguNa kahe. e pramANe jaghanya ane utkRSTa anubhAganuM eka kaMDaka tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI "te sarva ane anya e anukRSithI AgaLanuM jaghanyAnubhAga saMbaMdhi kaMDaka paripUrNa thAya. emAM utkRSTa anubhAga zatapRthakatva sAgaropama pramANu sthitinA kahevAyA che. tethI upara eka jaghanyAnubhAga ane pazcAne eka utkRmanubhAga, tyAMthI punaH eka utkRSTAnubhAga, e rIte tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI jaghanyAnubhAga saMbaMdhi paNa sthiti parisamApta thAya. ahiM utkathAnubhAga sabadhi kaMDaka pramANe sthiti adyApi paryanta kahA vinA rahI che. ne zeSa sarva sthiti kahI che. tethI te ulhAnubhAga saMbaMdhi kaDaka pramANa sthitimAM anukrame utkRSTanubhAga anantaguNa kahe. teja vAta gAthAthI kahe che-AtorimANI =jyAM sudhI uparanuM jaghanyAnubhAga saMbaMdhI kaDaka samApta thAya. * ahiM tAtparya e che ke anukrame anantaguNa anantaguNapaNe kahevAyalI jaghanyAnubhAga saMbaMdhi sthitinA kaMkathI upara ekeka uchAnubhAge karIne antarita jaghanyAnubhAge tyAM sudhI kahevA ke jyAM sudhI te sarva jaghanyAnubhALa kahevAI rahe tadatara je utkRSTIbhAga kevala kaMDaka jeTalA kahevAnA rahyA che, te paNa anukame anataruNapaNe tyAM sudhI kahevA ke jyAM sudhI te sarva utkRSTAnubhAganI samApti thAya. e gAthArtha ko. - have A parAvartamAna prakRtinI anukRSTi zAtA ane azAtAne adhikArIne kahevAya che. zAtAnI utkRSTa sthitimAM jaghanyAnubhAga sarvathI alpa che. eka samaye utkRSTa sthitine jaghanyAnubhAga pUvInubhAga tulya che. tyAMthI simana utkRSTa sthitine jaghandhAnubhAga paNa pUrvanubhAga Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 baMdhanakaraNa, www. tulya che, e rIte nIce nIce utaratAM zatapRthakatva sAgara pramANa sthiti vyatikAnta thAya, tyAM sudhI pUrva tulya jaghanyAnubhAga kahe. tethI nIcenI sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa che. tethI paNuM nIcenI sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa che. e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI kaMDakanA asaMkhyAtabhAge vyatikAnta thAya ne eka bhAga zeSa rahe. eka asaMkhyAtamAbhAgahIna kaMDaka pramANanI A sthiti sAkAre paga nAmavALI che. kAraNa e sthitine baMdha sAkArapaNe heca che. tethI utkRSTa sthitine utkRSTInubhAga anaMtaguNa che, tethI paNa krisamana utkRSTa sthitine utkRSNanubhAga anantaguNa che. e rIte nIce nIce utaratAM anaMtaguNa utkRSTAnubhAga tyAM sudhI kahe ke jyAM sudhI kaMDaka pramANu sthiti vyatikAnta thAya. tethI je sthitisthAne jaghanyAnubhAga kahIne 'nivaryA hatA tethI nicenA sthitisthAnane jaghanyAnubhAga anantaguNa che. tethI punaH paNa pUrvokta utkRSTAnubhAga saMbadhi sthitiyAthI nIcenI kaMDaka pramANa sthitimAM utkRSTAnubhAga anukrame anaMtaguNa kahe. tethI je, sthitisthAne jaghanyAnubhAga kahIne nitya che te rithatisthAnathI nIcenI sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa kahevAya tyAMthI AgaLa punaH paNa kaMDaka pramANu sthitine utkRSTAnubhAga anantaguNa anukrame kahe. e rIte ekeka sthitine jaghanyAnubhAga ne kaDaka kaMDaka pramANa sthitine utkRSTAnubhAga anantaguNapaNe tyAM sudhI kahe ke, jyAM sudhI jaghanyAnubhAga saMbadhi eka sthiti paNa ("te sarva ane anya" e anukaSTithI AgaLa) eka kaDaka pramANa thAya. ne utkRSTAnubhAga saMbaMdhI sthiti zatapRthakatva sAgara pramANe thAya. tyAMthI AgaLa eka sthitine jaghanyAnubhAga ananta 1 TIkAmAM jo ke " saMkhyAtamAbhAgahIna kaMDaka pramANu" e pATha che paNa te paMca saMgrahane anusAra saMbhave, ane ahiM kamaprakRtinA ghaNA pAThane anusAra te asaMkhyAtamAbhAgahInane artha joIe mATe bhASAtaramAM asaMkhyAtabhAgahIna kahela che. 2 je sthitisthAne jaghanyAnubhAga kahIne nivaryA che tyAMthI nIcenI, Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kampakati. rarara - - - - - - - - - guNa, tethI zatapathakatva sAgaropama nIcenI eka sthitino utkRSTAnubhAga anantaguNa che, tethI pUrvokta sthitithI nIcenI sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa che, tethI zatapathakatva sAgarepama nIcenI dvitiya sthitine utkRSTAnubhAga anantaguNa che. e rIte ekane jaghanyAnubhAga ane eka sthitine utthAnubhAga kahetAM thAvat jaghanya sthiti sudhI javuM. ahiM antamAM kaMDaka pramANu sthitine utkRSTAnubhAga kahe bAkI rahyo che. ne zeSa sarva sthiti cenA bane anubhAga kahevAI gayA che. tethI te atima kaMDakamAM paNa nIce nIcenI sthitinA anukrame utkRSTAnubhAga anaMtaguNa anaMtaguNa paNe cAlatuM jaghanya sthiti sudhI kahevA - pUrvoktazAtAnI tIvra mandatAne anusAra, manuSyaki-devadikapadriya-samacaturasa-varSabhanAca-sukhagati-sthirachaka-ne u cagetra e 15 prakRtinI anubhAganI tIvramandatA paNa kahevI. . have azAtAnA anubhAganI tIvamandatA kahevAya che. te A pramANe - azAMtAnI jaghanya sthitimAM jaghanyAnubhAga sarvathI elpa che. tethI dvitIya sthitine jaghanyAnubhAga pUrva sthitinA anubhAga tulya che, tethI tRtiya sthitine anubhAga paNa pUrvanubhAga tulya che. e pramANe zatapathakatva sAgaropama pramANu sthiti sudhI kahevuM. tethI uparanI sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa che, tethI paNa uparanI sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa che, tethI paNa uparanI sthitine jaghanyAnubhAga anaMtaguNa che. e pramANe e kaMDakanA asaMkhyAtabhAga vyatikAnta thAya, ne eka bhAga bAkI rahe tyAM sudhI kahevuM tethI jaghanya sthitine utthAnubhAga anataguNa che. tethI dvitIya sthitine utkRSNanubhAga anataguNa che, tethI tRtiya sthitine utkra 1 anaMtaguNa jaghanyAnubhAgayuta prathama kaMDakathI nIcenI dvitiya sthitino jadhanyAnabhAga anAgaNa che, ' ' . . - - - na Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. baMdhanakaraNa. - - - - - - branubhAga anaMtaguNa che. e pramANe kaMDaka pramANe sthiti vyatikAnta thAya tyAM sudhI kahevuM. tethI je sthitisthAne jaghanyAnubhAga kahIne nitya che tenI uparanA sthitisthAnane jaghanyAnubhAga anaMtaguNa che. tethI punaHpaNa pUrveta kaMDaka dikanI upara kaMDaka pramANe sthitione utkRSTAnubhAga anukrame anantaguNu kahe. e rIte ekeka sthitine jaghanyAnubhAga ane kaMDaka kaMDaka pramANa sthitiene utkRSTAnubhAga anataguNapaNe tyAM sudhI kahe ke, jyAM sudhI jaghanyAnubhAga saMbaMdhi eka sthitinuM paNa "te sarva ane anya " e anukRSTithI AgaLanuM kaDaka paripUrNa thAya. ahiM utkRSTAnubhAga sabadhi sthiti zatapRthakatva sAgaropama pramANu kahevAI che. tethI uparanI eka risthatine jaghanyAnubhAga anantaguNa kahe, tethI zatapRthakatva sAgaropamanI uparitana sthitine utkRSTa nubhAga anantaguNa che. tethI paNa uparanI (zatapRthakatva sAgarathI uparanI dvitIya sthitine utkRNAnubhAga anataguNa che. e rIte eka jaghanyAnubhAga ne eka sthitine uchAnubhAga e bane anantaguNa paNe kahetAM kahetAM tyAM sudhI javuM ke jyAM sudhI azAtA vedanIyanI uSTa sthiti, Ave. ahiM ane kaMDaka pramANe sthitine ulphachAnubhAga kahe bAkI rahyo che. ne zeSa sarva sthitine utkRSTAnuM bhAga kahevAI gaye che. tethI anya kaMDakanI sarva sthitimAM anukame utkRSTAnubhAga anaMtaguNa anaMtaguNapaNe thAvat utkRSTasthiti sudhI kahe, A azAtAnIyanA anubhAganI tIvra mandatAne anusAreja narakakika-jAticatuSka-atimasaMghayaNupaMcaka-atimasaMsthAna paMcaka-kukhagati-sthAvaradazaka e ra7 prakRtinA anubhAganI tIvra mandatA paNa kahevI, ' have tiryaMcagatinA anubhAganI tIvra mandatA kahe che. sAtamI pRvigata nArakanAM sarva jaghanya sthitisthAnane Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaca prakRti, wwwww jaghanyAnubhAga sarvathI apa che, tethI dvitIya sthitisthAnanA janmanyAnubhAga anaMtaguNa che, tethI tRtiya sthitinA jaghanyAnubhAga anantajINu che. e rIte nivatana kaDaka vyatikrAnta thAya tyAM sudhI kaheva*. tethI jaghanya sthitinA utkRSTAnubhAga anantaguNu, tethI nivanata" ka"DakathI uparanI prathama sthitine jAncAnubhAga anantaguNu, tethI dvitIyasthitinA utkRSTAnnubhAga anattaguNu, tethI ka'DaMkettaravati dvitIya sthitinA jaghanyAnubhAga ana'taguNa, tethI tRtiya sthitinA utkRSTAnubhAga ana taguNu, e pramANe tyAM sudhI kahevu ke jyAM sudhI abhavya prAcAcya jaghanyAnubhAga madhathI nIce antimasthiti Ave. ahi* abhavya prAcAcya jaghanyAnubhAga anyanI nIce eka kaDaka pramANu sthitiyAnA utkRSTAnnubhAga hajI sudhI kahevAyA nathI. zeSa sarva sthitiyAnA utkRSTAnubhAga kahevAi gayA che. tethI alabhya prAceAgya jadhanvAnubhAga samaSThi prathama sthitinA janghanyAnubhAga anantaguNu, tethI dvitIya sthitinA jadhanyAnubhAga pUrvanI prathama sthitigata anubhAga tulya che, tethI tRtiya sthitinA jadhanyAnubhAga pUrvAnubhAga tulya che. e rIte zatapRthakatnasAgaropama pramANa sthitiyA vyatikrAnta thAya tyAM sudhI kahevuM e sthiticeAne pUrva purUSAe " pAvata mAna jadhanyAnu dha prAceAgya " e nAme kahelI che, e sthitiyAthI uparanI prathama sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa, tethI dvitIya sthitinA jaghanyAnubhAga anantaguNa, tethI paNu tRtiya sthitinA jaghanyAnubhAga anaMtaguNu, e rIte cAvat nivRta na kaDakanA asakhyAtabhAga vyatikrAnta thAya ne eka bhAga avazeSa rahe tyAM sudhI kahevu . tethI je sthitisthAne utkRSTAnubhAga kahIne nivA che tethI uparanI prathama sthitine utkRSTAnubhAga anaMtaguNu kahevA, tethI dvitIya sthAne utkRSTAnubhAga anantaguNa, tethI tRtiya sthiti sthAne utkRSNanubhAga ana"taguNa, e rIte tyAM sudhI kahevu* ke jyAM sudhI alabhya prAyogya jAnyAnubhAgamanyathI nIcenI antyasthiti Ave, tethI je sthitisthAne jaghanyAnubhAga kahIne nivA~ che tenI 21 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 dhanakarahyuM. uparanI sthitinA jaghanyAnubhAga anantaguNa che, tethI abhavyaprAceAgya jaghanyAnubhAga sabadhi prathama sthitinA utkRSTAnubhAga anantajINu che. tethI paNa dvitIya sthitinA utkRSTAnnubhAga atantaguNu che, tethI paNa tRtIya sthitinA utkRSTAnubhAga anantaguNu che. e rIte cAvat kaDaka pramANu sthitiyA vyatikAnta thAya tyAM sudhI kahevuM. tethI je sthiti sthAne jaghanyAnubhAga kahIne nivA~ che, tenI uparanI prathama sthi tinA jaghanyAnubhAga atantaguNu kahevA, tethI abhaprAceAgya janmanyAnubhAgamanya sabaMdhI kaDakathI upara punaH paNa kaDaka pramANu sthitiyAnA utkRSTAnubhAga anukrame anantaguNu kahevA. e rIte eka sthitine jadhanyAnubhAga ane kaDaka pramANu sthitiAnA utkRSTAnu bhAga kahetA kahetA tyAM sudhI javu` ke ke jyAM sudhI abhavya prAcADyU jaghanyAnubhAga saMbadhI anyasthiti Ave. tethI je sthitisthAne jaghanyAnubhAga kahIne nivA~ che. tethI uparanI sthitinA jaghanyAnubhAga anaMtaguNu kahevA, tethI abhavyaprAceAnya jaghanyAnubhAga sabaMdhi sthiticeAthI uparanI prathama sthitinA utkRSTa anu bhAga anantaguNu kahevA. tethI upara eTale pUrvokta jadhanyAnubhAga samadhi sthitiyAthI uparanI dvitIya sthitinA jaghanyAnubhAga anantaguNu che, tethI pUrvokta utkRSTAnubhAgathI uparanI sthitinA utkRSTAnubhAga anantaguNa che. e rIte eka sthitinA jaghanya ne eka sthi tinA utkRSTa anubhAgane ana taguNapaNe kahetA kahetA tyAM sudhI javuM ke, jyAM sudhI utkRSTa sthitinA janmyAnubhAga anantaguNa Ave. 'tyanI kaDaka pramANu sthiticeAno utkRSTAnubhAga hajI kahyo nathI, zeSa sava nA kahyo che, tethI antanI 'Daka pramANa sthitiyAmAM anukrame utkRSTAnubhAga ana taguNapaNe cAvat utkRSTa sthiti sudhI kahevA. e pramANe tiyagAnupUrvI ane nIcuM gotranA anubhAganI tIvra manttA paNa jANavI. have trasanAmana anubhAganI tIvra mantratA kahevAya che, Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati. - 233 - - - - trasa nAmakarmanI utkRSTasthitimAM jaghanyAnubhAga sarvathI alpa che, tethI ekasamAna utkRSTasthitine jaghanyAnubhAga anataguNa che. tethI paNa krisamana utkRSTasthitine jaghanyAnubhAga anataguNa che. e rIte nIce nIce utaratAM jaghanyAnubhAganI anataguNatA tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI kaDaka pramANa sthiti vyatikrAnta thAya. tethI utkRSTa sthitine utkRSTAnubhAga anantaguNa che, tethI kaDaka nIcenI prathama sthitine jaghanyAnubhAga anataguNa che, tethI samacena utkRSTa sthitine utkRSTatRbhAga anataguNa che. tethI kaMDaka nIcenI dvitIya sthitine jaghanyAnubhAga anataguNa che, tethI krisama na utkRSTa sthitine utkRSTAnubhAMga anaMtaguNa che. e pramANe thAvat aTAra kalAke sAgare yamanI uparanI sthiti Ave tyAM sudhI kahevuM.(athati sarvotkRSTa sthitisthAnathI nIce be kaTa ke sAgarepama sudhI utarIne kahevuM) ahiM aDhAra kevI sAgarepamathI uparanI kaDaka pramANasthitino utkRSTAnubhAgahaju sudhI konathIte AgaLa kahevAze) ne zeSa sarvane kahelA che. tethI aDhAra kaDAkI saMbaMdhI - utkRSTa sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa kahe che. tethI samaye utkRSTa sthitine jaghanyAnubhAga pUrva sthityanubhAga tulya che. tethI kisamAna utkRSTa sthitine paNa jaghanyAnubhAga pUrva tulya che. e pramANe nIce nIce utaratAM tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI abhavya prAgya jaghanya sthitibandha Ave, tethI nIcenI prathama sthitine jaghanyAnuM bhAga anantaguNa, tethI paNa nIcenI dvitIya sthitine jaghanyAnubhAga anantaguNa e rIte kaMDakanA asaMkhyAtabhAga vyatikrAnta thAya ne eka bhAga avazeSa rahe tyAM sudhI kahevuM. tethI aDhAra keDIkeDI upara (pUrve e ke. ke. mAMnI u0 anu. kahevAnuM bAkI rAkhela) kaDakapramANe sthitimAMnI anya sthitine (eTale kaDakamAMnI sarvoparitana sthitine) utkRSTAnubhAga atiguNa, tethI dvitIyAntima sthi0 ne u. anu anaMtaguNa, tethI paNa tRtiyAntima sthitine utkRSTAnubhAga anaMtaguNa che. e rIte nIce nIce utaratA tyAM sudhI 80 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 adhanakaA. kaheva' ke jyAM sudhI ka'DakapramANu sthitiyA vyatikrAnta thAya arthAt aDhAra kADhAkADI upara anantara sthitie (kaDakapramANu) vyatIta thAya, tethI je sthitisthAne jaghanyAnubhAga kahIne nityA~ che te sthitithI nIcenA sthitisthAnanA jadhanyAnubhAga anataguNa che. tethI punaH paNa aDhAra kADhAkADI sAgaropama sabadhi anya sthitithI prArabIne ( arthAtare uparanA e kA. pho0 sAgaropamathI) nIce ka'pramANa sthitiyAnA utkRSTAnubhAga ana'taguNu kahevA. tethI je sthitisthAne jaghanyAnubhAga kaMhIne nivaryo che tenI nIcenA sthitisthAnanA jAnyAnubhAga anaMtanu che. tethI puna: paNa pUrvakti kaDakathI nIce kaDakapramANu sthitiyAnA anukrame nIce utaratAM utkRSTa anubhAga anaMntaguNu kahevA. e rIte eka sthitinA jaghanyAnubhAga ne kaDakapramANu sthitiyAnA utkRSTAnubhAga kahetAM kahetAM tyAM sudhI javuM' ke jyAM sudhI abhavya prAceAgya jaghanyAnubhAga samAdhi jaghanya sthiti Ave. tethI je sthAne jaghanyAnubhAga kahIne nivA~ che tenI nIcenI sthitinA jaghanyAnubhAga anantaguNa, tethI abhavya prAyeAgya jaghanyAnubhAga sabadhi jaghanya sthitithI nIcenI prathama sthitinA utkRSTAnubhAga anataguNu, tethI pUrvIkata jadhanyAnubhAga nIcenI sthitinA jaghanyAnubhAga anantaguNu,tethI bhavya prAgya jaghanyAnubhAga saMbaMdhi sthitithI nIcenI dvitIya sthitinA utkRSTAnubhAga ana"taguNa che. e rIte eka sthitinA jaghanyAnubhAga ne eka sthitinA utkRSTAnnubhAga kahetA kahetA nIce tyAM sudhI utaravu' ke jyAM sudhI jaghanya sthiti Ave. ahi'kaDakapramANa sthitiyAnA utkRSTAnubhAga kahevA hejI AkI rahyA che. ne zeSa sarva kahyA che. tethI te kaDaka pramANu sthitiyAmAM paNa anukrame nIce nIce utkRSTAnubhAganI ana'taguNutA ( nira'tarapaNe ) yAvat jaghanya sthiti sudhI kahevI. e pramANe Adara-paryAsa ne pratyeka e 3 nAmakarmanA anu Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti, pa bhAganI tIvramantratA kahevI ( vizeSataH anukRddhi ane tIvramantratA' aka sthApanAthI jANavI. ) <. prarUpaNA tathA e zubhAzubha prakRtinA anubhAgAmAM Adi anAdi prarUpaNA-savAmitva-dghAtiadhAtipaNu-sthAnasa'jJA-zubhAzubha (pratyayaprarUpaNA-vipAkaprarUpaNA) jema zatakagrantha kahI che, tema jANavI. iti anubhAgamanya prarUpaNA, sUcanA. ahithI AgaLa anukRSi ane tIvrasannatAnI sthApanAe darzAvAya che. temAM anukRSTinA aka ane tIvramantratAnA eka bhInna bhInna ApelA che. tathA anukRSTimAM paNa sarva prakRtiyAnA aka sarakhA ApyA nathI. temaja tIvramantratatAnA aMka pazu sarva prakR"ticeAnA sarakhA ApyA nathI, jemake sAtAdi 16 prakRtiyAnA 10 thI 40, asAtAdinA 28 nA 10 thI 50, upaghAtAdi papa nA 5 thI 30, ane parAvAtAdi 46 prakRtinA 5 thI 30, e pramANe anukRSTimAM paNa paraspara bhinna akA ApelA che tethI sthitiyA e pramANe viSama che ema jANavA mATe nathI, paraMtu jenI anukRSTi thADA AMkaDAothI samajAvI zakAya tevI anukRSTinA aMka thADA ApelA che, ne je anukRSTi ochA AMkaDAothI samajAvI zakAya nahi tevI anukRSTinA AMkaDA vadhu ApelA che. tathA keTalIeka anukRSi ( tathA tIvra mantatA) tenA teja AMkaDAothI ulaTI rIte kahI zakAya che tevI anukRSTi tenA teja AkaDAothI ulaTI rIte kahelI che. jema ke 55 50 azru 1 vAMcakavargane anusRSTi ane tIvramantratAnuM varNana gadyane anusAra samajavu" ati gucavaNa bhareluM sA~bhave che, ne te aMka sthApanAthI sArI rIte samajI zakAya che tethI atre sthApanA ApavAnA prasaMga che. paraMtu graMthapatramAM sthApanAnI vyavasthA niyamita rIte dAkhala thai zakatI nathI, mATe kalpanApU ka thApanA aMkanI paripATIe darzAvI che, tenI samaja svaddhithI vicArathI. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. N ANNAAINAL nI anukRSTi kahevAne mATe sthApelA 5 thI 30 sudhInA AMkaDAomAMja 46 a50 zubhanI anukRSi ulaTI rIte eTale 30 thI prArabhIne kahela che ItyAdi. tathA anukRSTithI paNa tIvramajatAmAM ake ghaNA sthApelA che, tenuM kAraNa paNa eja che ke anukRSTi thADA AMkaDAthI samajAvI zakAya che, paraMtu tIvramandatA samajAvavAmAM ghaNuM akenI jarUra che, mATe ghaNuM ake sthApyA che, ane ethI anukRSTi ane tIvramatAnuM paraspara saMmelana karI zakAze nahiM, mAtra te ake tIvrasannatAnI paddhati ja darzAvanAra che ema jANavuM. tathA bIjI keTalIeka saMjJAo aMka sthApanAmAM rAkhelI che tenI samaja A pramANe che. 1 je aMka upara e AkAra hoya te aMkathI anu kuSTi kahevAne prAraMbha kara. . ne anusa =nI anukRSTi samApta thaI. mAM je anuo=e aMkamAM je anubhAga badhAdhyavasAyasthAne. (tItra maMdatA saMbadhe anu=anubhAga) paraparAkrAnta =je sthitinI sAmenI sthiti sImA pramANa kahevAne mATe sthApelI hoya te banne sthiti parasparAkAnta mAtra kahevAya. jema ke sAtAnI 40 thI 20 sAmenI azAtAnI 40 thI 20 sudhInI sthitiye sImA pramANe darzAvavAne sthApelI che. (A AkAnta rItI paMcasaMgrahamAM spaSTa che) AkrAnta prarUpaNa sthApelI vivakSita sthitinI parUpaNa karIne turtaja tenI sAmenI sthitimAM prarUpaNa karavI (paraMtu niraMtaspaNe aDadhA prarUpaNa karavAnI na hoya) punaH pRSTha sthitinI prarUpaNa karavI punaH sAmenI sthitinI prarUpaNa karavI e pramANe je sAmAsAmI prarUpaNa te AkrAnta prarUpaNa. - Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, * raNa - - - 2 55 aparA0 azubhanI ravi huM (AvaraNa 14-meha02-vi0. pa-azubha|di9-upaghAta=55) phaLaphae RchuM mAM je anu baM0 sthAne teno mAM taka deza ane anya. * atra 10nI anukuLa samApta -- -- L.BanukuI agya 4. e citra sthAne palyA saMveobhA = = = = = = = = = = = = = = = = = = = 16 >> ' : 17 012 o Free 12 og kle 01100 Hz tre ore Re : paNa le 8/29 kultat ofico 11t 5.30 (? JeTa maTA--kg-c- ke thara-he-0ji0-2-1) 239@be Helle obke pelb 38 - ahiM 5 thI 30 sudhInAM 26 sthitisthAne che. temAM aMtaH keke rU5 5sthi0 sthAnomAM anukRSTi nathI, paraMtu tethI AgaLanAM 10 thI ( eTale abha0 prArA ja sthira baMdharUpa 10 nA sthi0 sthAnathI ) prAraMbhIne 30 sudhInAM 21 sthi0 sthAnamAM anukRSTi kahevI. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtAdi 16 parA0 zubha0 nI anukRSTi. ( sA. manu02-02-52 0-samarca-varSa 0sukhaga-sthi06-uc=16 ) sAtAnI sthi[] 40mAMje 3mAM te ne anya 38 36 *### 3ra 29 20 .. .. " kokaka anu sthA t 20 ze 4 K 46 pu. asa 39 38 9 3 34 33 ra parasparAkrAMta sAgara zata pRthakatva pramANura eleped. olela oie ozo 27 * 22 27 << 27 '' * Ce te~ka Et962PE 22 77 t . " 4. "2 * ?? "" *** >> . r .. 22 .. .. ' 2 45 44 43 42 41 *a oEae x 0& 234 adhanekaNuM, Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra7. 26 ka abhavyane mAM che ane anya sthA anu. mAM je ka "mAM tareka dezane anya 5 asaM0 0 W 20nI ag030 16 15 anukRSTi ne ayogya sthAne kamaprakRti, 18 4 16 2 ANAMMANAMAM A ------' A cinha atre parasparAkrAMta sthiti sUcaka che (paraMtu AkrAnta, parUpaNa sUcaka nahiM). sadha0 10-kukhaga 28 ). ( asAvasthA 10-naraka 2-kujAti 4-anAdA saMsthA alAtAdi 28 parA0 azubhanI anukRSTi RIP Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 anaMtara samaye samyakatva pAmanAra saptama nArkanA ja. sthi adha. 30@ke lehale haP by they 5 nI anu. sa $ guja 10 11 12 13 14 15 39 25 "2 22 "" '' 33 .. dhanakarazu. 50 asa0 bhA ataH kA kA sA [] = 9 ~3 72 5 mAM je anu. sthAne mAM tadde deza ne anya 1.2. thAya che. gatyAdi pratipakSa prakRtithI parAvartine sAgara zata pRthakta pramANu, ke je manuSya alavyane ja. anu adha prAyA. sthiti sthAnA BMCCONN 131 "7 The 15 17 " >> "" .. 33 1. 19 "" 20 (abha0 prAyA ja sthi),, 21 te ane anya 13 ?? ,, 15 . 22 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRvi. 241 - - - - - - - - - - - Saa 50asaM.bhA. te deza ne anya 40 nI anusaM4i4 che 43 44 - 47 48 - A 50 che asacatuSkanI anukRSTiH ka6i0) mAM je anubhA sthAne tethI paho mAM takadezane anya 50 asaMbhALa : anu. sa (50 asaM. bhA0 jUna ) 2 ko. kosAgarepama 2 ke. kesAgarepama J, (nIcethI gaNatAM 18 ke. kio nI anya sthiti) Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. ja ra - 39 te sarva ane anya trasa catuSkanI anukRSTiH abhavyane ja pramANa sthiti sthAne. * anu. baMdha prA. sthAvara sthiti ahiM 10 thI 40 sudhI 18 koTa ko. sAgaropama jANavA. ane 41 thI 60 sudhI 2 ka. ko. sAgaropama jANavA. ala prA ja che 50 (1deka deza ne anya 20 nI anue saka *e abhavyane jaghanyAnubaMdha prAyogya sthAvara pramANu sthitisthAne aMtaH kekesAgarepama jelAM che ke hInAdhika che? te saMbaMdhi spaSTa akSara nathI, " Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. : 243 55 aparA0 azubha prakRtiyo nA anubhAganI tIvra maMdattAnI sthApanA ( 45 dhAtinIazubhavarNAdi upadhAta=55 ) i A rekhA paraspara AkrAnta prarUpaNA darzIka che te A pramANe--14 nA ja0 anubhAgathI 10tI u. anubhAga anaMtaguNu, 10nA u anu0 thI 15nA janmanu. ane guNu, 15nA ja. anuthI 12nA 30 anu. ane guNu, e pramANe punaH 11 thI 16 | 16 thI 12 / 12thI 17 / 17 thI 13 / ne 17 thI 18 nA anubhAga anukrame AkrAnta prarUpAe . kahevA. nivatta na kaDaka sthi. sthA...[] 10 nA ja. 11 nA ja anu 12 nA ja0 anu 13 14 15 16 - 17 18 19 20 21 23 24 5 *27 e 29 -a[3][Pa -Play cle :p,a le > lel of of ba ...... "} "3 1. 77 " . 19 28 .... anulAanatagu.( 9thI ) tethI tethI " " 25 : 35 33 33 99 13 .. "? " 33 13 "" 13 " .. "} 33 31 -10 nA . anu ana tagutethI -11 32 -12 " *~3 '--14 ,, 5 25 -17 18 19 ** 27 28 " 29 3. . . m " ma . " "" " 23 " 21 9 . 39 33 " 98 h 33 "" .. 33 13 10 99 "} 29 33 >> " " 33 23 " 18 "" "9 .. 23 . 12 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 nivRtta na kaDaka avanakaraNa. parAghAtAdi 46 apa0 zubha prakRtiyonA anu0 nI tIvramaMndatA sthApanA. 30 tA ja anubhA apa tethI 29 nA ja0 anu. anaMtaguNu 19 27 26 24 23 11 1 20 19 15 17 19 15 14 13 12 1 30 . 99 " "" "9 " 13 " 23 13 " 23 " " ' "3 * -ka 95 39 . " 35 " n 33 33 thI 30 nA 60 anubhA. ana. tethI thI 29 thI 28 thI 27 thI 2 thI 25 thI 24 thI 23 -thI 22 zrI 21 thI 20 thI 19 zrI 18 thI 17 thI 14 thI 15 thI 14 13 12 11 10 " " 39 " 37 33 19 99 ' " 23 19 " 99 23 " 39 " "2 98 30 10 " p ka " 13 28 " - " 39 kakaka ka . . 23 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ke **teC sAtAdi (16) zubha parA0 prakRtiyonA anubhAga saMbaMdhi *>h) apah P *lpidle facell? Take Teldi+lso__loite foleh ehllele bi pm]] ]]tti phe 22 had s 89 nA jadhanya anubhAga apa evD.R ' " k 65 . R8 A ma 8: 9998-99T79degEI*****4***# - . Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TET sAkArApagIthita ne ja ja ne uanuanata anu. anaMta 9 ne ura atula jAnata bhAga avaziSTa kaDakA saMkhyaya anu. atiguNa banakaraNa ahiMthI 10-10 sthitinA kheDane kaDaka kaDaka . e pramANu sthiti jANavI. . . naka DAnsa mA vArA marina poSAkAte" e pAThane anusAre avaziSTa bhAga asaMkhyAta bhAga saMbhave che, ane "patA hita saMhAmAnava mArA lavArothoLazAH" e pAThane anusAre saMkhyAta bhAga saMbhave che ( tavaM talaspe). Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2pa0 baMnakaraNa. 58) 59kaMDakAvaziSTa vibhAgaH patye asaM. bhAva 11 te utkRSTa anubhAga anaMtaguNa 18ne jANa zanuAga manavANa Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmayakRti raSada - -- - 21. ne utkRSTa anubhAga anaMtaguNa paTa ne jadhanya anubhAga anaMtaguNa 31 ne utkRSTa anubhAga anaMtaguNa 4jI za888 huM ne janya anubhAga anataguNa karA ne utkRSTa anubhAga ane guNe Y=98%De Di Bi 9 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 no u0 anaMta 4no ja ane. - kaTa ne u. ane tethI tene ja ane 73 che 35 34 0i3 jarane ja ane phuTa ne u0 ane ane Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - 12 ne ja 11 ne ja anu. alpa ane - - - - 09 25 - 22 , - 21 kI - - - kaDaka he jI re nA - viryagadvika-nIcagotranI tIvramandatA. kaNAtI sIgare zata putra aMbhe prAMta anuM baMdha perAvata mAnoH 41 thI 60. avaziSTa - 2 - - - - - - - - - - - - - - - - - 2 map of colo paMpa Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. 31 ne u0 anaM0 |.70 ne ja anaM. 1 ne u. ane tethI 71ne ja ane na75 -77 178 - nArakA 80 (anukRSTi tathA tIvamandatA saMbaMdhi) AgaLa AgaLanA je sthiti sthAnamAM anubhAga tulya vA anataguNa kahe che, te uparanA anaMtara aMkarUpa sthitisthAnanI apekSAe jANa. . - tathA aMke samudAyamAM nAnA moTA vibhAga joIne thoDI vA ghaNuM sthitine nirNaya, na kare. kAraNa ke keIka sthAne ghaNuM aMko nahiM vadhI javAnA bhayathI ghaNI | sthitine mATe paNa thoDAja aMka ApelA che. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kame prakRti, 257 e pramANe anubhAgababdha kahIne, have sthitimAM kahevAne prasaMga che. te sthiti banyaprarUpaNamAM 4 anuga che. 1 sthitisthAnaprarUpaNa, 2 nikaprarUpaNa, 3 abAdhAkaMDaka prarUpaNa, ane 4 thI alpAbahatvaprarUpaNa. tyAM prathama sthitisthAhapanA darzAvAya che. mULa gAthA 68-69 mI. ThiibaMdhaThANAI, suhumaapajattagassa thovAI vAyara suhumeyrbiti,curiNdiyamnnsnniinn||6|| saMkhejaguNANi kamA, asamattiyare ya biMdiyAimmi' navara masaMkhejaguNAI, saMkilesAI savattha // 69 // * gAthArtha-sUphamaaparyAptanAM sthitisthAne a5, tethI bAra apa0-sUTa paheba050-apa0-0i50-trI apa0-trI 50catu. apa0-catu. 50-asaM. a50-asaM5-saM0 a50saM. 50-nAM sthitisthAne anukrame saMgaguNa kahevAM, paraMtu bA0 apara thI zrIapa0 nAM sthitisthAne asaMkhyAtaguNa kahevA, tathA saMkalezasthAne sarvatra asaMkhyaguNa kahevAM. - TIkAtha-ahiM jaghanyasthitithI prAraMbhIne utkRSTasthiti sudhInA jeTalA samaya hoya teTalAM sthitisthAne kahevAya che. te A, pramANe jaghanya sthiti e prathamasthitisthAna, tethI eka samaya adhi-. karUpa dvitIya sthitisthAna, tethI be samayAdhika sthiti te trIjuM sthitisthAna, e rIte utkRSTasthiti sudhI kahevuM. te sthitisthAne sUkSma aparyAptajIvane sarvathI alpa hoya che. tethI bAhara apane saMkhyAtaguNa, tethI paNa sU0 aparyAptane saMkhyAtaguNa, tethI paNa bAdarapayatane saMkhyAtaguNa sthitisthAna hoya che te paNa pApamanA asaMkhyAtamA bhAganA samatharAzi pramANu jAvAM. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 baMdhanakaraNa, - w ja na na >> na tethI aparyApta hIndriyanI sthitisthAne asaMkhya guNa che. te kevI rIte samajAya? ema je pUchatA he te kahIe chIe ke apacata hIndriyanI sthitisthAne palyopamanA saMcAtamA bhAga pramANe che. ne pUrvokta ekendriya saMbaMdhi-sthitisthAne te pApamanA asaMkhyAtamAbhAgapramANa ( alpamAtra) hevAthI te pAzcAtyasthAnathI paNa A kIndriya saMbaMdhI sthitisthAne asaMkhyaguNa thAya che. tethI paNa hIndriya paryAptanA saMkhyAtaguNa, tethI paNa trIndriya amacIptanAM saMkhyAtaguNa, tethI paNa trIndriya paryAptanAM saMkhyAta guNa, tethI paNa caturiMdriya aparyAnAM sAtaguNa, tethI paNa catuM paryAva'nAM saMkhyAtaguNa, tethI paNa asaMgni paMcendriya aparyA tanAM saMkhyAtaguNa, tethI paNa asaMgni padriya paryAptanAM saMkhyAtaguNa, tethI paNa saMpiceMdriya paryAptanAM sakhyAtaguNa e pramANe mattitha =bAdarAdi aparyApta ne paryAptanAM sthitisthAne anukrame saMdhyAtaguNa kahevAM. paraMtu ekendriyanAM rithatisthAne kahIne anaMtara kIndriyanA aparyAyarUpa prathama bhedamAM sthiti sthAne asakhyaNuNa kahevAM, ne teja vAta pUrve yuktipUrvaka kahelI che tathA levisa ca na tha sarva jIvalemAM saMkalezasthAne asakhyaguNa kahevAM. hIndriyanA aparyAptarUpa prathama bhedamAMja sthitisthAne asaMkhyaguNa kahevAM te vAta te dUra rahI paraMtu ahi te sarvede saMkalezasthAne asaMkhyaguNa kahevAM. e gAkta para kArane bhAvArtha che. te saMkalezasthAnanuM a5hatva A pramANe sUphamaaparyAptanAM saMkalezasthAne sarvathI alpa che, tethI bAdaraaparyAptanAM asaMkhyaguNa, tethI sUkSamaparyAptanAM asaMkhyaguNa, tethI bAdaraparyAnAM asaMkhyaguNa, tethI kIndriya aparyAptanAM asaM khyaguNa, tethI kIndriya paryAptanAM asaMkhya guNa, tethI a50 trI, 50 grI, apa catu, pa0 catu, apara asaM. 50,50 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. rapaTa asaM. 50, apa0 saMjJi paM, paryA. saM. panca nAM sakleza sthAne anukrame asaMkhyaguNa kahevAM. * sarvajIvaledamAM anukrame asaMkhyaguNa saMkalezasthAne che te kevI rIte samajAya? ema je pUchatA he te kahIe chIe ke ahiM sa, apanA jaghanyasthitibadhe je saMlezasthAne che, tethI eka samayAdhika jaghanyasthitibandhamAM vizeSAdhika kalezasthAne che. tethI paNa hisamayAdhika jaghanyasthitibandha vizeSAdhika che. e rIte thAvat sUTa a50nI utkRSTasthitiparyaMta vizeSa vizeSAdhika saphezasthAne che. ne te utkRSTasthitibandhasaMbadhi sakalezasthAne te jaghanya sthitibandhasaMbaMdhi saMlezasthAnethI asaMkhyAtaguNa che. je e pramANe ja che te aparyAptabAdaranAM saMkalezasthAne te sUTa a50 nAM saMkalezasthAnethI asaMkhyaguNa avazya thAya, kAraNa ke apa. saMbaMdhi sthitisthAnethI apa0 bAnAM sthitisthAne asaMkhyaguNa che, ne adhikaadhika (pratyeka) sthitisthAne saMkalezasthAne vizeSa vizeSAdhika che. athavA jema sthitisthAnanI vRddhi thAya che tema sakalezasthAnanI paNa vizeSa vRddhi thatI jAya che, tethI jyAre sUra a50 nAM ati apasthitisthAmAM paNa jaghanya sthitigata - saMklezasthAnethI utkRSTasthitigata saMkalezasthAne asaMkhyaguNa che, te bA apa0 nAM atiprabhUta sthitisthAne hovAthI sUTa apa nAM saMkalezasthAnethI bAra apa0 nAM saMkalezasthAne asaMkhya guNa avazya thAya ja. eja rIte AgaLanA chavadezamAM paNa sakalezasthAnenuM asaMkhyaguNapaNuM vicAravuM. 1 sthitibandhanA hetubhUta je kASAyika adhyavasAya sthAne te saM. kalezasthAne kahevAya che. sarva jIvabhedomAM jema saMkalezasthAne che tema vizuddhisthAne paNa che, paraMtu vizudhisthAne te sthitibandhamAM hetubhUta nahi hevAthI A sthitisthAna prakaraNamAM mAtra saMkalezasthAnenIja vivakSA karelI che. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa. * kamarUpatAvasthAnarUpasthitine ane ahiM jaghanya ane utkRSTa sthiti pramANanuM kathana thAya che ema jANavuM. ane je anubhava prAzya sthiti che te abAdhAkALarahita jANavI. punaH je karmonI jeTalA keDIkeDIsAgarepama sthiti hoya che teTalA se varSanI abAdhA te karmonI hoya che. te A pramANe - matijJAnAvaraNanI utkRSTasthiti 30 kaDAkIsAgaropama che, tethI tenI abAdhA paNa 30 se (=3000) varSa pramANa jANavI. arthAt utkRSTa sthitie baMdhAyeluM matijJAnAvaraNa karma 3000 varSa sudhI jIvane svaudayavaDe bAdhA utpanna karI zakatuM nathI. abAdhAkALa saMpUrNa (samApta) thaye chate karmalikane niSeka thAya che. e rIte pUrvokta grutajJAnAvaraNAdi kamane paNa abAdhAkAlIna anubhavakALa che. tathA strIveda, manuSyadrika, (manu gati-manu AnupUrva) ne zatAvedanIca e cAra prakRtinI utkRSTasthiti pUrvoktasthitithI ardhapramANa eTale 15 keDIkeDI sAgaropama pramANe jANavI. e cArane abAdhAkALa 1500 varSa, ane abAdhAkALa nyUna kare teTale anubhavakALa che. mULa gAthA 71 mI. tivihe mohe sattari, cattAlIsA ya vosaI ya kamA dasa purise hAsa raI, devaduge khagaiceTTAe // 71 // gAthArtha -traNa prakAranA mehanIyakarmamAM anukrame 70-40 20 keDAcheDI sAgaropama, tathA purUSada, hAsya, rati, devaddhika ane prazastavi hAgati e 6 prakRttimAM 10 kalAkeDI sAgaropama sthiti che. I' 1-2 udaya kALe thatI je dalika racanA te niSeka, arthAta pradazedaye vA radaye je anubhavakALa te nikALa vA anubhavakALa kahevAya. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. }3" 11 TIkAtha--mithyAtvarUpa darzanamehanIya, 16 kaSAyarUpa kaSAyaeN" amehanIya, ne napusaka-ati-zeka-bhaya-jhugupsArUpa 5 nAkaSAyamehanIya, e traNe prakAranI mAhanIyamAM anukrame 70- 40 ne 20 kADAkoDI sAgaropamapramANa utkRSTa sthiti che. ane anukrame 7000-4000-te 2000 varSa pramANu akhAdhAkALa che,ane e akhAdhAkALa Ada kare teTalA anubhavakALa che. ahi' purUSave, hAsya, ratI e traNenI bhinna sthiti kahevAze, ane strIvedanI sthiti prathama kahelI che mATe nAkaSAya zattuthI ahi' zeSa napu'sakaveda, ati, zAka, bhaya ne jIgupsArUpa 5 nAkaSAyaja grahaNa karavA. tathA phUla jurile ityAdipurUSavedya, hAsya, rati, devadrika, ane zubhavihAyeAgati e 6 prakRtimAM utkRSTasthiti 10 koDAkoDI sAgaropama che, ane hajAra varSanA amAdhAkALa che. tathA 1000 varSa hIna utkRSTasthiti jeTalA ka*ilikanA anubhavakALa che. mULa gAthA 72 mI. thira subhapaMcaga ucce, cevaM saMThANa saMghayaNamUle tabbIyAi bi vuDhI, aTThArasa suhuma vigala tige // 72 // gAthA' ...( mA gAthAnA sakhata pUrvokta gAthA sAthe'che, mATe) sthira, zubhapa`caka, uccageAtra, prathama sasthAna, prathama saUyaNa e hra prakRticeAnI utkRSTasthiti 10 koDAkoDIsAgaropama che, tathA dvitiyArjisthAna tathA saghayaNamAM dvikavRddhi ( e e sAgaropamanI vRddhi ) karavI. tathA sUkSmanAmakasa, ane nikalatrika e 4 prakRticAnI uM0 sthiti 18 kADAkoDI sAgarApama che. rIkAtha--sthiranAmakama, jIbha, "sAbhAgya, suvara, Adreya, Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, ane cazarUpa zubhapaMcaka, uccatra, tathA mULa eTale prathama saMsthAnA samacaturasa, ane prathamasaMghayaNa vajIrUSabhanArA, e 9 prakRtiyonI utkRSTa sthiti pUrva gAthAmAM kahyA pramANe 10 kalAkeDI sAgarepama pramANu jANavI. ane 1000 varSanI abAdhA, tathA abAdhAkALahIna karmalikane anubhavakALa jANu. taLIbagaggete saMsthAne ane saMghayaNemAM dvitIya tRti. ' yAdi saMsthAna tathA saMghayaNamAM anukrame dvivRddhi (dvikavRddhi) karavI te A pramANe-dvitIyasaMsthAna ane saMghayaNanI 12 keDIkeDI sAgaripama utkRSTasthiti, 1200 varSa abadhAkALa, ane abAdhAkALahIna karmadalikane anubhavakALa che. tathA tRtiyasaMsthAna ane saMghayaNamAM 14 keDAcheDI sAgaropama utkRSTasthiti, 1400 varSa abAdhAkALa, ne abAdhAkALa nyUna anubhavakALa che. tathA caturthasaMsthAna saMghayaNanI 16 keDIkeDI sAgaropama pramANa utkRSTarithati, 1600 varSa agAdhAkALa,ne abAdhAkALahIna karmalikanubhavakALa che. tathA paMcama saMsthAna saMghayaNanI 18 kaDAkaDI sAgaropama utkRSTa sthiti, 1800 varSa abAdhAkALa, ne abAdhAkALahIna anubhavakALa che. tathA chaThThA saMsthAna saMghayaNanI 20 keDIkeDIsAgaropama utkRSTasthiti, 2000 varSa abAdhA ne abAdhAhIna karmane anubhavakALa che. tathA cAraNa hu vivADha tije eTale sUkSama, aparyApta, ne sAdhAraNarUpa sUkSmatrikanI, tathA hIndriya, trIndriya, caturiMdriyarUpa vikalatrikanI 18 keDIkeDIsAgaropama utkRSTasthiti, 1800 varSa abAdhA ne abAdhAkALahIna anubhavakALa che. mULa gAthA 73 mI. titthagarA hAraduge, aMto vIsA saniJcanAmANaM tettIsudahI suranA, rayAu selAu pallatigaM // 73 // Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRtiH 265 gAthA--tItha kara nAmaka nI ane AhArakaTrikanI antaH koDAkoDI sAgaropama utkRSTa sthiti che. zeSa nAmaprakRticeAnI 20 koDAkoDI sAgaropama, devanArakanA AyuSyanI 33 sAgaropama, ne zeSa narAyuSya, tiya gAyuSyanI utkRSTasthiti 3 pacepamapramANa che, TIkAthaH--tI karanAmakarma, tathA AhAraka zarIra, ane AhAraka gopAMga rUpa AhArakaddhika, e traNa karma nI utkRSTasthiti antaH. kADAkADIsAgaropama che. tathA akhAdhAkALa antarmuhUta pramANu, ane AmAdhakALahIna anubhavakALa che. tathA pIlA nizvanAmALa eTale narakaTrika --tiya g dvika-ekadriyajAti--aidArika, vaikriya,taijasa,kA NazarIra-AdArika upAMga--4krica upAMga--vaNu-gadha-rasa-5-azurU0-50-parA0-ucchavAsa -mAtA-mukhagati-trasa-sthAvara-khAdara-pa+ta--pratyeka asthira azubha-du ga-duHsvara-anAdeya-ayaza-nirmANa-ne nIca gAtra e sarva avazeSa nAma prakRtiyAnI 20 kADAkADIsAgarApama u. sthiti, 2000 varSa akhAdhAkALa, ne akhAdhAkALahIna anubhavakALa che. tathA tettIgharA, suranANyA devAyu, ne narakAyunI utkRSTa sthiti 33 sAgarApamapramANa che. ahiM " pU phroDa varSanA trIjobhAga adhikasthiti " e adhyAhArathI jANI levuM. arthAt pUrNAMkoDaSe - tRtiyabhAgAdhika 33 sAgaropamapramANa devanArakAcuSyanI sthiti che. tathA pUrva kroDavanA trIjAbhAgapramANu akhAdhAkALa che. ne akhAdhAkALahIna kanA anubhavakALa che. tathA ghelA paddhatiozeSa AyuSya je manuSyAyuSya ne tiya cAyuSya tenI utkRSTasthiti (pUrNAMkoDhavaSa nA trIjAbhAgamadhika ) traNa traNa palyApamapramANa che. tathA pUrva kroDa nA trIobhAga adhAkALa che, ne akhAdhAkALahIna anubhavakALa che. A AyuSyanI utkRSTa 1 anta:kaDAMkADI=ndeNu kAkADI (eka kAkaDImAM kaMika nyUna), 34 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 alanakarazu. sthiti cAregatimAM utpanna thanArA, pUrva krovarSAyuvALA; ane utkruddhasthitie AyuSya bAMdhanAra jIvAnI apekSAe kahI che. kAraNa ke pUrva koDava nA trIjAbhAganI akhAdhA e jIvAneja prApta hoya che, have ahi' prasage asa'nipa'cendriyAdi anyaka jIvAne AzrayI AyuSyanI utkRSTasthiti pratipAdana kare che. mULa gAthA 74 sI. Aucaukku koso, pallAsaMkhejjabhAga mamaNesu sesANa pucakoDI, sAutibhAgo abAhA siM // 74 // gAthAtha--asannipa'cendriya jIvA cAre AyuSyanI utkRSTa sthiti palyApamanA asakhyAtamAbhAgapramANe khAMdhe che, ane zeSa huM jIvAne paraNAvAyunA u. sthitimattva svasva bhava samAdhi trIjAbhAge adhika pUvakrADavA hoya che. TIkA :--amanakaLavAmAM eTale paryApta asannipa'ce ndriya jIvAmAM AyuSyanI utkRSTasthiti mAMdhanAra paryoMmA asajJi pa'cendriyavA parabhavasa`badhI cAre AyuSyanI utkRSTasthiti pUrva kroDava nA trIjAbhAgaadhika palyopamanA asakhyAtamAbhAgapramANanI 'khAMdhe che. tyAM akhAdhAkALa pUkroDava nA trIjAbhAgapramANa che, ane akhAdhAkALahIna anubhavakALa che. tathA zeSa paryaMta ekendriya, dvIndriya, trIndriya, caturindriya ane aparyosa asanice driya ane sannipace driya, e ke utkRSTasthitimadhakachavAne parabhavAyunA utkRSTasthitimandha svasvabhavanA trIjAbhAgaadhika pUrvI kaDava pramANa jANavA. te e ke jIvabhedanA AyuSyanA akhAdhAkALa paNu svavabhavanA trIjA bhAgapramANu che, ne amAdhAkALahIna AsudalikanA anubhavakALa che. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. have AyuSyavinA sarvakarmanA mANAdhArakanuM pramANa gAthAbriANa pratipAdana kare che, - mULa gAthA 75 mI. vAsa sahassa mabAhA, koDAkoDi dasagassa sesANaM aNuvAoaNuvaTTaNa-gAusuchammAsi gukoso||7|| gAthAtha-10 kalAkeDIsAgarepamanI 1000 varSa abAdhA hoya che. e anusAre zeSa sthitine abAdhAkALa jANa, ane anapavartanIya AyuSyavaMta jIvomAM AyunI abAdhA utkRSTatA cha mAsa jeTalI jANavI. TIkAtha-10 keDIkeDI sAgaropamanI akhAdhA 1000 varSa thAya, ne zeSa 12-14-15-16-18-20-30-40 ne 70 kaDAkeDI sAgarepamapramANu sthitine abAdhAkALa te anusAra eTale rAzika pramANe anusarave. te A pramANe - jyAre 10 kalAkeDI sAgaropamanI abAdhA 1000 varSa heya tyAre 12 keDIkeDI sAgaropamanI abAdhA 1200 varSa, ane 14 keDIkeDI sAgaropamanI 1400 varSa abAdhA heya. e pramANe sarvatra anusaravuM. tathA jIvANu viguNa eTale anapavartanIya AyuSyavALA deva, nAraka (ne asagavaSayuvALA) yugalikatiyacane manuSya je utkRSTa sthitinA andhaka heAya te parabhavanA AyuSyanI utkRSTa akhAdhA 6 mAsa pramANe jANavI. kAraNa ke sava1 kaDAkaDIe kaDakaDIe keTalI ? abAdhA te 10 12 1000 164=ekeka zUnyanI upara nIce apavartana karatAM 1200 varSaabAdhA. A airAzikagaNita vartamAna paddhatinuM che. ' . - - - - - - - Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, bhavAyunA-6 mAsa zeSa rahe tyAre ja te devAdike parabhavanuM AyuSya bAMdhe che. punaH keIka AcArya yugalikene palyopamanA asaM. khyAtamAbhAgapramANu abAdhA kahe che. kahyuM che ke paTiyAnabriDarsa kuvALa vayeta athaoNt anya AcAryo cugalikene palyopamane asaMkhyAtamo bhAga abAdhA kahe che. e pramANe utkRSTasthiti kahIne have sarva karmanI -jaghanyasthitinuM pratipAdana kare che. mULa gAthA 76 mI. bhinnamuhuttaM AvaraNa, vigdha dasaNacaukka lobhaMte bArasa sAya muhuttA, aha ya jasakitti uccesu // 76 // gAthArthI-5 jJAnAvaraNa 4 darzanAvaraNa, 5 antarAya ane saMjavalana lebhanI jaghanyasthiti antarmuhUrta, tathA zAtAnI 12 muhUrta, yazanI 8 muhUrta, ane uccatranI 8 muhUrta pramANa jaghanRsthiti che. TIkAtha-5 jJAnAvaraNa, 5 antarAya, cakSu, aca, avadhi kevaladarzanAvaraNarUpadarzanAvaraNu, ane saMvalananAme atimalabha e 15 prakRtinI jaghanyasthiti antarmuhUrta, abAdhAkALa antamhUrta, ane abAdhAkALahIna anubhavakALa che. zAtA vedanIyanI jaghanya sthiti 12 muhUrta che, tyAM antamuhUrtapramANu abAdhAkALane akhAdhAkALahIna anubhavakALa che. ahiM kaSAyajanyasthitinuM pratipAdana karavAne iccheluM che, tethI (zAtAnI ja sthi0) 12 muhUrta kahI. anyathA sagakevaliAdika guNasthAne zAtAnI ja sthiti e 1. zrI uttarAdhyayanachamAM zAtA vedanIyanI antarmuhUrta pramANa jaLanyasthiti kahI che. 2. 11-1ra-13 e traNa guNasthAne zAtAdanIya prathamasamaye Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaprati, samaya mAtra che. tathA caza ane uccatra, e benI ja sthiti 8 muhUrta pramANa che. abAdhAkALa antamUhurta pramANa che, ne abAdhAkALa hIna anubhavakALa che. mULa gAthA 77 mI. che , domAsA addhaddhaM, saMjalaNe purisa ahavAsANi / bhinnamuhutta mabAhA, savvAsi savvahiM hasse // 77 // gAthArtha -TIkArNavata rIkAtha-saMjvalana kaSAyanI be mAsa ane ardhaardhajAnyasthiti che. arthAta saMjavalanodhanI ramAsa jaghanyasthiti, saMjavalamAnanI 1 mAsa, ane saMjvalanamAyAnI mA mAsa jaghanyasthiti che. tathA purUSadanI 8varSa jaghanyasthiti che, ne e sarvanI akhAdhA antarmuhUrta pramANe che. ane abAdhAkALahIna anubhavakALa che. e abAdhAkALanu pramANahave gAthAthI kahe che. mizahura vihA rANa eTale pUrve kahelI ne hajI AgaLa kahevAze te sarva prakRtinA jaghanyasthitiSazvamAM abAdhAkALa antarmuhUrta pramANuMja hoya che. te jaghanya akhAdhAyukata prakRti prathama pratipAdana karI che, ane hajI AgaLa kahevAze. have AyuSyanI jaghanyasthitinuM pratipAdana kare che. ' mULa gAthA 78 mI. khuDDAga bhavo Ausu, uvavAyAususamA dasasahassA ukosA saMkhejjA-guNahINa AhAratitthayare // 7 // badhAya bIje samaye anubhavAya, ne trIje samaye nirjara, tyAM baMdha ane anubhavanA be samaye sattArUpa gaNAya. (nirjarA samaye karmanI sattA na kahevAya. ) Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 avatakaraNa gAthA:-manuSyAya, ne tiya"cAyunI ja. sthi. kSullaka"' bhavapramANa che, deva ane nAraka AyunI ja. sthi. 10000 varSa pramANa che. tathA AhAraka ane tIrthaMkaranAmakamanI javasthita svA tkRSTasthitithI sakhyaguNahIna che. - te TIkAtha--tiya "cAyu ne manuSyAyunI ja. sthiti sujJakalava pramANa che. te kSullakabhavanuM pramANa keTalu che ? ema jo pUchatA hA tA kahIe chIe ke 256 AvalikApramANanA kSulakabhava che. tathA e ghaDI pramANanA eka suhUttamAM sukhI ne cuvAna prANInA 3773 zvAsocchavAsamAM 10 adhika kSukabhava thAya che. ahi' paNa pUrNAMgA thAta latti haNe e vacanane anusAre akhAdhAkALa antamuha pramANa che. ne amAdhAkALahIna anubhavakALa che. tathA upapAtAyuvALA deva ane nArakanA AyuSyanI jAnya sthiti 10,000 ( dazahajAra ) varSa pramANa che, antanuM hUMta pramANu akhAdhAkALa che. have tIrthaMkara ane AhAraka nAmakanI jarusthiti kahe che. AhArakazarIra, AhArakama gopAMga, ne tIrthaMkaranAmakama'nI je pUrvokta antaH kADAkAMDIsAgaropamapramANa utkRSTasthiti kahI che, tethI sakhyAtaguNahIna ( AhA. dvikanI ) jaghanyasthiti che, ne te paNa antaH kADhA kAThIsAgaropamapramANuja che. ahi' prazna e che ke tIrthaMkara nAmakama tA tIrthaMkara bhaSathI k (pUnA ) trIjA bhave baMdhAya che. kahyuM che ke thAkate haiM acavo savamaye laghasattALuM arthAt bhagava'ta tIrthaMkara bhavathI 1 AyuSyanA jadhanyasthiti"dhamAM ja akhAdhA antarmuhUta, te utkRSTa abAdhA svabhavane trIjo bhAga hAya che. ema banne prakAre abAdhA che te paNa atre antarmuha ja akhAdhA kahI te ja. amAdhAne AzrayI samajAya che. Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. (avAk ) trIjelave tIrthaMkara nAmakamAM bAMdhe te pachI tItha"kara nAmakamanI jAnyasthiti antaHkADAkIDIsAgaropama kema ghaTe? 201 uttara--abhiprAyane nahi jANavAthI e kahevu" cukta che. cAra saM tu ityAdi je kahyu te te nikAcita nAmaka nI apekSAe che. anyathA tA trIjA bhavathI pahelAM paNujInanAmakrama thAya che, zrIvizeSaNavatI graMthamAM kahyu che ke koDAkoDI ayarovamANa titthayaranAma kammaThiI bajjhai ya taM anaMtara - bhavammi taiyammi niddihaM // 1 // -- atha: koDAkoDI ( antaHkAyAkAThI ) sAgaropamapramANa tIthakara nAmakamanI je sthiti te anatara (=pAchalA) trIjAbhavamAM azvAya che teA te vAta paraspara kema maLe ? (A praznavAcakagAthA che.) jaM bajjhai tti bhaNiyaM, tattha nikAijjai ta niyamo'yaM tadavaMjJaphalaM niyamA, bhayaNA anikAiyAvathye // 2 // atha--mana tara tRtIya bhave jJa =mAMdhe ema je kahyu te adhanA ma'mAM nahi paNa tattva=te tRtiyabhavamAM nirAkAra eTale nikAcita kare evA niyama che; e atha mAM grahaNa karavuM, ane nikAcita karyAMthI te nizcayataH ana" calarUpa eTale avazya vipAka ApanAra thAya che, ane anikAcitAvasthAmAM je jInanAmakrama che tenA phaLanA niyama nathI. (A vizeSaNuvatImAM kahelA uttara kahyA.) punaH prazno tI karanAmanI jaghanyasthiti paNa antaH kAThAkAMDIsAgarApramANa che te teTalI sthiti tiryaMcanA bhavabhramaNa sivAya pUrI zakAya nahi, tethI tiryaMcagatimAM paNa tIrthaMkara nAmakamaiMnI sattAvALA jIva kaMIka kALa sudhI prApta thaI zake, ne te tema Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 baMdhanakaraNa hoya te siddhAMtathI virodha Ave che, kAraNa ke siddhAMte tiryaMcagatimAM jInanAkarmanI sattAne niSedha karyo che. uttara -tiryaMcagatimAM tIrthaMkara nAmakarmanI sattA kahevAmAM kaI doSa nathI, ane tiryaMcagatimAM je tIrthakara nAmakarmanI asattA kahI che. te nikAcita chananAmanI apekSAe che. kahyuM che ke jamiha nikAiya titthaM, tiriyabhave taM nisehiyaM saMtaM iyarammi natthi doso, ubaTTovaTTaNAsajjhe // 1 // A gAthAnI akSaragamanikA (vyAkhyA) A pramANe che- ahi siddhAMtamAM je jInanAmakarmane nikAcita karyuM, eTale avazya legyapaNe vyavasthApyuM che te jInanAmakarmanI sattA tiryaMcagatimAM niSedhI che. paraMtu bIjuM je anikAcita eTale urtanA apavartanA karaNane sAdhya je jInanAmakarma che tenI sattA tiryaMcagatimAM hoya te paNa kaI deSa dekhAtuM nathI. ahiM paNa akhAdhA antarmuhUrta pramANa che. te abAdhAkALa vyatIta thaye dalika racanAne saMbhava chevAthI pradezadayane avazya sabhAva che (radaya te 13 me guNasthAne ja hoya che). pUrve je prakRtionI ja sthiti kahI te sivAyanI zeSa prakRtienI jaghanyasthiti darzAve che. 1 anikAcita jananAmanI sattA tiryaMcagatimAM hoya paraMtu nikAcita jInanAmanI sattA tiryaMcagatimAM na hoya, tathA jInanAmane baMdha : te mAtra manuSyagatimAMja heya. ItibhAva 2 jInanAmanA pradezadayathI aizvaryatAdikanI prApti thAya. tathA paMca saMgrahamAM chananAmane jaghanyasthatibaMdha 10000 varSa pramANu kahyo che, te apUrvakaraNanA chaThThAbhAganI apekSAe kahelo saMbhave che. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. mULa gAthA 79 mI. vaggukkosaThiINaM, micchattukosageNa jaM laddhaM sesANaM tu jahanno, pallAsaMkhejageNUNo // 79 // 277 gAthA-svavaga nI utkRSTa sthitine mithyAtvanI utkRSTasthiti vaDe bhAga ApatAM je prApta thAya temAMthI palyApamanA` ana sakhyAtamAbhAga hIna karatAM je sthiti rahe teTalA zeSa prakRtinA jaghanyasthitima"dha jANavA. TIkA :ahi jJAnAvaraNa prakRtinA samudAya te jJAnAvarazIyavaga, dazanAvaraNa prakRtinA samudAya te dazanAvaraNIyavaga, vedanIya prakRtiyAnA samudAya te vedanIya, dana mehanIya prakRtienA samudAya te daza namehanIyavaga, cAritra mAhanIya prakRtiyAnA samudAya te cAritramehanIyanaga, nAkaSAya mehanIya prakRtinA samudAya te nAkaSAya sAhanIya varga, nAma prakRtiyAnA samudAya te nAma vaga, gAtraprakRtinA samudAya te gotravarga, ne antarAya prakRtiyAnA samudAya te antarAya va kahevAya che. e vargonI Apa ApaNI je 30 kADAkADI vigere sthiti, tene mithyAtvanI utkRSTasthiti 70 koDAkADIsAgarApamavaDe bhAga ApatAM je prApta thAya, temAMthI palyApamanA asakhyAtamA bhAga nyUna karatAM je sthiti rahe, teTaluM pUrvoktaprakRtithI zaiSaprakRtiyAnuM jadhanyasthitipramANa jANavuM. te A pramANe danAvaraNIya ne vedanIyanI utkRSTa sthiti 30 kADhAkADI sAgara che, tene mithyAtvanI 70 kADAkoDI sAgara sthiti vaDe bhAga ApatAM 'zUnyathI zUnyano nAza thAya e bhAgAkAranA niyamane anu 1 1. apUrNAMka gaNitanI rItathI zUnyApavattanApUrvaka bhAgAkAra nIce 35 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 adhanakarazu. sAre sAtabhAga jevA 3 bhAga arthAt hai sAgaropama prApta thAya. temAMthI palyApamanA asakhyAtamA bhAga nyUna karatAM deNu huM sAgaropama pramANa nidrApa'caka ne azAtAvedanIyanI jaghanyasthiti jANavI. e pramANe mithyAtvanA sAtIyA sAta bhAga eTale 1 sAgaropama (deNu ) pramANu ja sthiti che. sA~valana vinA 12 kAcAnI deNu ke sAgaropama pramANu ja sthiti che. nAkaSAya, nAma, ane gAtranI Apa ApaNI 20 kADAkoDI sAgara pramANu u. sthitine mithyAtvanI 70 kADAkoDI pramANu sthiti vaDe bhAga ApI paceyamAsaetamabhAga hIna karatAM deNu hai sAgaropama pramANu sthiti purUSaveda vinA 8 nAkaSAya tathA devadrika-narakaddhika vaikriyaddhika--hArakadrika--yaza, ne jInanAma e 10 sivAyanI zeSa satra nAmakrama nI prakRticeAnI tathA nIcagotranI jadhanyasthiti che, AAAAAAA * vaikriya cha"nI eTale devadvika, narakadvika, ne vaiyidvika e 6 prakRtiyAnI jaghanyasthiti hai sAgarane 2000 thI guNAkAra karI palyApamanA asakhyAtamA bhAga hIna kare teTalI che, arthAt 2853 sAgaropama che. kAraNake e vaikriyachanA jaghanya sthitimazvaka a sajJipacendriya jIve che, ne te jIvA A vaikriyamanI ja sthiti eTalIja khAMdhe che paraMtu nyUna bAMdhe nahi', pramANe che. ( 0000000000000=uparanA 15 zUnyA nIcenA 15 nyA sahita nAza pAmatAM aitraNa saptamAMsa eTale 1 sAgarApumanA 7 bhAga kare tevA traNa bhAga. ) A rIte satra jANyu. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti." - rapa. || uttara prakRtiyonA sthitibaMdha, ane abAdhAnI sthApanA || prakRtiyAnI u sthi sAgaropama jJAnA0 5 dezanAva0 9 vizva pa vAsanA sulapu snigdha uSNa surabhigava zveta-madhura sukhagati sthira zubhADhi pa hAsya-rati "" "" azAtA sUkSmAdi 4 vikalevi 3 18 kA kA samagra 30 0 0 300 varSa ,, 39 "} "" ' >> "} tellahe dezaNu OM sAgara 18 kA0 phrA. 1800varSa dezaNu 4 sAgara 10 kA. kAma 1000 39 utkRSTa ' "" "" "3 27 "" "" 134 "" 19 . ,, the "} 27 " jaghanya sthiti l anta dUta 23 "" 35 125 "3 . "" "" 37 " 315 .. jAnya amA antarmu "" 29 "" " 22 "} . "" LI 19 "" "" "3 . 23 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra76 baMdhanakaraNa, - - - Ge. devaddhika deza0 2853 sAgara) upacagAtra yazakIrti nidrAyacaka 30 keke3000deza hai sAgara nyA-rUSabha vara ke ke 1200 dezaNa sAgara sAdi nArAja 14 ke ke kuraja-anAka che ke vAmana-likA 18 che ke huM-chevaTu che ke ke hAddhi-Aska para >> rakata-kaSAya 15 , naradika sIda zAtA 12 muhUrta puveda 10 ke ke 1000varSa 8 varSa nIla-kaTa 1chA che 1750 01 sAgara mithyAtva chao , 7000 JdezaNa 1 sAgara bhaya-kucchA ra0 , 000va dezaNu hai sAgara zaka-arati | | ! " Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapara.. che ke 200 raNa ke viguddhika dATa hika nIcagAtra taisa-kAzmaNa asthirachaka traNa catuSka sthAvara ekapriya paviya napu. veda agati udhAsacatuSka gurU-kaza | BkSa-zIta durabhiskRSNa tita-azu nirmA-UpaLATa vai02 narakadika 2853 sAgara ! AhAra aMtaHmana sANaMDIna ane e ' , ' ke. ke. 8 Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahiTa baMdhanakaraNuM. nanAma che vA 10000varSa che ke kema.00varSa dezaNu hai sAgara 12 kaSAya saMjavalana kedha 2 mAsa mAne I m | 1 mAsa >> mAyA 01 mAsa | ma | antarmurta devAyuM 33 sAgara pU va- 10,000 varSa Ine trIjo | bhAga narakayu ka lebhA nAyu palyopama , 1 antarmuhUrta tiyagAyu kahyuM che ke viuvvachakke taM sahasa-tADiyaM jaM asanniNo tesiM paliyAsaMkhaMsUNaM, Thii abAhUNiya nisego // 1 // A gAthAnI vyAkhyA-"ggoTioi-mijharAsiyA e karaNathI (gaNitanI rItIthI) je prApta thAya, tene 1000 thI guNAkAra karIne tadanatara pApamane asaMkhyAta bhAga hIna karatAM je javAba Ave, teTaluM pUrvokta svarUpavALA vaikiyachakakamAM jaghanya sthitinuM pramANa jANavuM. have e rIte sthiti lAvavAnuM prayojana kahe che-je kAraNe te vaikriyAdi prakRtinI jaghanyasthitinA baMdhaka Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti 5 - asaMpicendriya jIvoja che, ne te jaghanya sthiti pUrveta pramANunI ja bAMdhe che. paraMtu nyUna bAMdhe nahi. tathA e 6 prakRtinI abAdhA antarmuhUrta pramANu, ane abAdhAkALahIna karmane anubhava kALa che. have phariyAlikAne nathaNa sthiti paNa kahe che. cULa gAthA 80-81 mI. ese gidiya Daharo, savvAsi UNa saMjuo jeTho paNavIsA pannAsA, sayaM sahassaM ca gunnkaaro||8|| kamaso vigala asannINa, pallassaMkhejabhAgahAiyaro virae desajaiduge, sammacaukke ya saMkhaguNo // 8 // !! yu mam | gAthA - eTale A 79 mI gAthAmAM kahelA gaNitavALe sthitibadha ekendriya jIne jaghanyathI jANa. ane je sthiti jUna karAya che te sthitine punaH saMyukta karatAM je sthiti prApta thAya teTale utkRSTa ritibandha jANave. tethI ra5 guNa, 50 guNe, 100 guNe, ne 1000 guNe 80 (sabaMdha 81 mI gAthA sAthe). 1 sarva prakRtine jaghanya sthitibandha kahevAnA adhikAramAM ekeDiyAdikane ja u0 sthitibaMdha kahevAthI cAlu prakaraNamAM viSapAMtara kema thayo ? e zaMkAnA uttaramAM jANavAnuM ke cAlu prakaraNamAM viSayAMtara thaye nathI, paraMtu eka kriyAdikane jaghanya sthibaMdha kahevAmAM ja prakRtine ja sthitibaMdha aMtargatapaNe kahevA jAya che, ane prasaMge ekiyAdi cha sthibadha paNa vizeSapaNe kahevAtA jAya che. 2 puna saMyukta karatAM vigerethI adhika nahi paNa pUrNa che vigere, Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 baMdhanakaraNa, " N ~ ~ ~ NNN anukrame dvIndriya, trIndriya, caturiTriya, ne asaMpicendriyane u0 thi baMdha jANu. ne tethI pApamane saMkhyAmabhAga hIna jaghanya sthitibaMdha jANa. tathA saMyatane 1, dezaviratinA 2, ne samyakatva sabaMdhi 4 sthitibaMdha te anukrame saMkhyaguNa che. TIkAthI--vaikiyachara, AhAraka, ne inAma vinA zeSa sarva prakRtine pUrvokata guNa ItyAdi lakSaNavALo ritibandha ekendriyajIne ja jaghanyathI jANa. te A pramANe- - jJAnAvaraNu, darzanAvaraNa, vedanIya, ne antarAyanI upasthiti 30 keDIkeDI sAgaropama pramANa che, tene mithyAtvanI 70 keDIkeDI sAgara pramANe utkRSTa sthitie bhAga ApatAM 1 sAgaropamanA sAtIyA traNa bhAga = hai sAgaropama Ave, temAMthI palyopamane asakhyAta bhAga nyUna karatAM dezaNa che sAgaropama pramANu jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, ne antarAyanI jaghanya sthiti ekendriyacha bAMdhe che, paraMtu ethI nyUna sthiti bAMdhatA nathI. e pramANe mithyAtvanI 1pamAsa khyatamabhAga nyUna 1 sAgarepama, nekaSAyanI 1pamAsagatamabhAga nyUna 8 sAgaropama, tathA vaichikaka, AhAraddhika, ne jInanAma vinA zeSa nAmakarmanI ane netrabrikanI pApamAnaMkhyatama bhAga nyUna & sAgarama pramANa jaghanya sthiti ekendriya bAMdhe che. tathA raMguno Iti-teja jaghanyasthitibaMdhane jUnAMka rUpa palyopamAnaMkhyAmabhAgayukta karIe te ekendriyane uo sthitibaMdha thAya. te A pramANe jJAnAvaraNa 5-darzanAvaraNa 9-azAtA-antarAya e 20 prakRtiyone paripUrNa che sAgaropama pramANu ekendriyane utkRSTa sthitibadha heya. e pramANe ekendriyane jaghanya ane utkRSTa sthitibaMdha kahyo. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 281 have vikalaeNkriyajIne jaghanyatkRSTa sthitibandhakeTalahAyate kahe che. eke driyanA utkRSTaritibandhane ra5-50-100 ane 100 thI guNAkAra karatAM je sthitibaMdha Ave te anukrame hIndriya-trIndriya, caturiMdriya ane asannipacaMdriyane utkRSTasthitibandha jANuM te A pramANe-ekendriyanA utkRSTasthitibandhane 25 thI guNAkAra kare te hIndriyane u0 sthitibandha thAya. 50 thI guNAkAra kare te trIndriyane, 100 thI guNatAM caturindriyane, ane 1000 thI guNatAM asapicendriyane u0 sthitibandha thAya che. tathA pArvatrimANa che eTale teja hIndriyAdikanA Apa ApaNA upasthitimane palyopamAsaMkhyatamabhAgahIna kare te hIndriyAdikane itara jaghanyaritibandha thAya. have sarva jIvale noranA gadhavapuranI " thA5nA. sUkSma saparAyane thatibaMdha sarvathI alpa che. tethI bhAdara paryApta ka kha ] asaMkhyaguNa che tethI sUma paryApta vizeSAdhika che ! Adara aparyAptano sUkSma aparyAptano ane utkR sthitine bAdara aparyApta sUkSma paryApta { bAdara paryApta 36 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tara .. hIndriya paryAptanA aparyAptanA "" "" . . zrIndriya "" 22 33 "7 caturindri "3 paryAptanA 17 "" "2 "" aparyAptanA paryAptanA 95 aparyAptanA paryAptanA B asa0 paMce,, " ,, 5. aparyAptanA "" 1 sayatA paryAptanA 'dhanakaraNa. ja sthi "" " utkR. sthi 34 ja%00 sthi. 79 Anan ^^^^^^^^^^^^ "3 " utkR. sthi 27 33 janma sthi 35 35 . 22 utkR. sthi "9 "" u. sthi .. u. sthi saMkhyAtaguNa vizeSAdhika * ,, "" saMkhyAtaguNa vizeSAdhika " jadha sthi. | saMkhyAtaguNa .. saMkhyAtaguNu vizeSAdhika 99. "" vizeSAdhika 23 22 sa dhyeyaguNu tethI tethI tethI tethI tethI tethI tethI tethI tethI tethI 9 9 9 9 9 9 9 9 tethI tethI tethI tethI tethI tethI tethI 1 ahi" sayatanA u. sthi. baMdha kahyo che, te ja sthiva adha tA sUkSma saparAya jeTalA jANavA, 1 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. 287 - - - - - - - - - dezaviratine sthi0 | saMkhyAtaguNa u sthi0 para avika sabhyo ne ! ja sthi0 apa avisamyo , * * * | u sthi0 pa0 che " 5sa ipayaeNTa ne ja sthi0 apa0 ba | " che i >> 1 u0 sthi 150 + + Iti chavabhede sthitibaMdhA~bahuta sthApanA che have sthiti banyanuM alpabahuta pUrvokta gAthAmAM apUrNa kahevAyuM che te A gAthAmAM saMpUrNapaNe kahe che. mUla gAthA 82 mI. sannIpajjattiyare, abhiMtarao a koDikoDIo oghukkoso sannissa, hoi pajjattagasleva // 2 // 1 saMripaMcendriya paryAptane (tathA aparyA. ne) u0 sthi0 baMdha ahi kahyo nathI, paraMtu vayamANu gAthAmAM ghavat kahyo che. . Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhakaraNa. gAthArtha-tathA saMkSiparyApta ane aparyAptane sthitibaMdha paNa (uMmarUkamaNi nyAyathI gui pada ahiM paNa lAgavAthI) saMkhyAtaguNa che. ahiM sudhInA sarva sthitibaMdha 1 keDI sAgaropamanI aMdaranA che, arthAt aMta keDIkeDI sAgara che. tathA saMkSiparyApta u0 sthitibadha te pUrve evathI kahyo te pramANe jANa. TIkAtha-paryApta avirati samyagdaSTinA u sthitimAM dhathI saMpicendriya paryAptane ja sthitibaMdha saMkhyAtaguNa, tethI paNuM saMpicendriya aparyAptane ja ritibadha saMkhyAtaguNa, tethI paNuM saMkSipacendriya aparyAptane u0 sthitibadha sakhyAtaguNa, khetaro ja jo kozIzo Iti=saMyatanA utkRSTasthitibaMdhathI prAraMbhIne aparyApta saMpicendriyanA u0 sthitibandha sudhInA sarve paNa sthitibaMdha eka kaDAke DIsAgaropamanI aMdaranA jANavA ekendriyAdika jInA sarvajaghanya ne sarvotkRSTa sthiti bandhanuM pramANa pUrve darekanuM kahyuM che, ane saMgni paMcendriya paryAsane punaH utkRSTa sthiti banyA te je pUrve sAmAnyapaNe sthiti anya kahyo teja tene u0 sthitibadha gaNave. ni bAbA e pramANe sthitibandhanI prarUpaNa karIne have nikamarUpaNane prasaMga hovAthI te kahevAya che. tyAM anatare panidhA, ne paraMparapanidhA (=antare panidhA) e be anugadvAra che. temAM prathama anaugSA prarUpaNa kahe che. 1, kIndriyane 25 guga, trIndriyane 50 guNa ityAdi paddhatie u0 sthi0 baMdha kahyo che, ane ja0 sthibaMdha palyAsa khyatama bhAgahIna u0 sthibaMdha pramANu kahyo che. ' 2. 20 kaDADI sAgaropama 7 kaDAkoDI sAgaropama ityAdi dha sthi0 badha kahyo che te pramANeja. Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. 285 * . - - mULa gAthA 83 mI. 'mottUNa saga mavAhe, paDhamAe Thiie bahutaraM dadhvaM etto visesahINaM-jAvukkosaM ti savvesi // 83 // gAthAtharavaprAya amAdhAkALavaIne turtaja prathama samaye ghaNA pradeza udayamAM Ave, ane dvitIyAdi samayathI cAvatu sarvakamanI utkRSTa sthiti sudhI vizeSahIna hInatarapradeze udayamAM Ave, TIkAtha-sarve paNa karyo bandha prApta thaye chate Apa-ApaNuM abAdhAkALa gyatIta thayA bAda anantara samaye turtaja) dalika prakSepa kare, tyAM prathama samaye ghaNuM karmalika (udaya samayamAM prakSepa, ane go virANa=prathama sithati (prathama samaya)thI AgaLanA dvitIyAdi eka samaya pramANa sthitimAM vizeSahIna hInatara karma dalika prakSepe che. te A pramANe prathama samayathI dvitIyasamaya vizethahIna, tethI paNa tutIya samayamAM vizeSahIna, e pramANe vizeSahIna vizeSahIna tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI te samaye baMdhAyelA kanI utkRSTasthiti Ave (antima samaya Ave . te e pramANe anopaniSA prarUpaNA karIne hAIponiSA prarUpaNa karAya che. sULa gAma. . pallA sakhiyabhAga, gaMtuM duguNUNa meva mukkosA. . nANaMtarANi palla-ssa mUlabhAgo asNkhtmo||4|| 1asata kalpanAe 25 samaya sthi0madhavALA karmalA 1050 pasyANuo-dhAyA che. tenI pAsamaya abAdhAvyatIta thatAM te samaye Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanakaraNuka gAthApatyeApamanA asakhyAtamA bhAga vyatikAnta thatAM cAvat utkRSTasthiti sudhI dviguNu dviguNa hAni thAya. emAM dviguNa hAniyA ane antarI paNa palyopamanA vargamULanA asa"khyAtamA bhAgapramANu thAya. ' 28 ^^^^^^^n = TIkA: akhAdhAkALathI AgaLanI prathama sthitimAM je ka dalika prakSepyu che, tenI apekSAe samayasasacarUpa dvitIyAdi sthiticeAmAM vizeSahIna hInatara krelika thatu thatu pakScApamanA asa'khyAtamAbhAgapramANu sthitiyA atikrAnta thaze chate te dalika dviguNuhIna arthAt ardhuM thAya che. tyAMthI AgaLa punaH paNa prathama dviguNuhInasthAnagata dalikApekSAe vizeSahIna hInatara lika thatu palseApamAsa gRtamabhAga pramANu sthitiyA vyatikrAnta thaye chate punaH dviguNuhIna thAya, e pramANe utkRSTasthiti sudhI athavA te kama -sthitinA antima samaya sudhI pudgalAnI A hInatA kahevI. have e dviguNuhAnisthAnA keTalAM thAya te nirUpaNa kare che. . nALatALanAnA prakAranAM je antaro eTale antare antare rahelAM je dviguNuhAnisthAne che, te utkRSTasthitibandhamAM (30 sthi. madha sudhImAM athavA 30 sthita madhanA anya samaya suzrImAM ) palyApamanA prathama vaga mULanA asa`khyAtamAbhAganA samaya jeTalAM che. kahyu che ke-- paliovamassa mUlA - asaMkhabhAgammi jattiyA samayA tAvaDhyA hALImo, viddhapurosar naiyA ! ? // 100, 7 me samaye 95, 8 me samaye 90, e pramANe yAvat 25 me samaye ! paramANue udayamAM AvI te kama niHsattAka thAya. pratibhAvA 1 20 kADAkADI sAgaropama, athavA 70 kADAkeADI sAgaropama, ityAdi je karmanA je utkRSTasthitibandha che, te u. sthitibandhamAM pUrvoktapramANavALI hAniyeA hoya che, parantu jadhanya sthatibandhamAM athavA keTalAeka madhyamasthiAtabandhamAM paNa pUti pramANavALI hAniyA na salave, Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 247 gAthArtha - palyopamanA vargamULanA asaMkhyAtame bhAgejeTalA samaya che, teTalA samaya pramANa dviguNahAniye utkRSTasthitibadhamAM (usthi. baMdhanA aMtya samaya sudhImAM ) jANavI. prazna-ahiM prazna e che ke mithyAtvAhanIyanI 70 keDAkeDI sAgarepamapramANu utkRSTasthiti hovAthI pUrvokta pramANa hAniye saMbhave che, paraMtu AyuSyanI 33 sAgaropama mAtra utkRSTasthiti hovAthI eTalI hani kema saMbhave ? uttara-asaMkhyAtanA asaMya bheda hovAthI ahiM paNa (prastutAdhikAra) asaMkhyAtame bhAga asaMkhyadavALe grahaNa kare. jethI AyuSyanA saMbaMdhamAM palyopamanA prathama vargamULane asaMkhyAtamo bhAga ghaNe nAne grahaNa karavAthI kaI paNa virodha saMbhave nahi. tathA sarve dviguNahAnisthAne alya che, ane dviguNahAninA antaramAM rahelAM niSekasthAnA (athavA sthitisthAne) asaMkhyaguNa che. e pramANe nikapramaNa karIne have rANAvAva prApat karAya che . . .. saLa gAthA 85 mI. . . : - mojULa ADasa saMdezavAhALIg: . : pallA'saMkhiyabhAgaM-kaMDakuNaM appabahu mesiN||85|| . gAthArtha -AyuSya vinA sAta karmamAM abAdhA ekeka "samaya: hIna thatAM (mULa sthiti) utkRSTasthitithI pazepamanA asaMyotamAM sAgarUpa kaDakaDaka pramANa hIna thAyaH emAM abhyabahu A prasANe che- : '. . TIkAtha-cAra AyuSya vajIne zeSa sarve paNa kane ekaika samaya akhAdhAkALa hIna thaye chate utkRSTasthitimAMthI palya Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. dhanakaraNa. yamanA asakhyAtamAbhAgarUpa kaMDakane hIna hIna kare che. te A pramANe - - utkRSTaabAdhAmAM vartate jIva paripUrNa utkRSTasthiti vI eka samayahIna kisamayahIna yAvata papamAnaMkhyatamabhAgahIna utkRSTasthitine bAMdhe che. ane jo utkRSTaabAdhA eka samacavaTe hIna thAya te nizcayathI (55mAsaMgatamabhAgarUpa) kaMDakahIna utkRSTasthiti bAMdhe che. te paNa eka samayahIna vA dvisamayahIna thAvata(55mAsaMkhyatamabhAgarUpa) kaDakahIna (satkathI be kaDakahIna) sthiti bAMdhe che. vaLI je utkRSTa abAdhA e samayahIna thAya te nizcayathI be kaDakahIne utkRSTasthiti bAMdhe chete paNa eka samayahIna,ddhisamayahIna yAvatu eka kaDakahIna ( sa thI kahIna), bAMdhe che. e pramANe jeTalA jeTalA samayahIna abAdhA hoya che teTalA teTalA (athavA ekAdhika) kaDaka hIna utkRSTasthitibaMdha thAya che. cAvatuM eka bAju sarva jaghanyaabAdhA ane bIjI - bAjue sarva jaghanya sthiti Ave tyAM sudhI e vivakSA jANavI. e pramANe abAdhAgata samaya samayanI hAnie sthitimAM zvamAM kaDaka kaDakanI hAni thAya che. te kahIne have alpamahatva prarUpaNAne mATe mULagAthAmAM kahe che ke vyavahu si=e vayamANa bheda alpabAhu kahevAya che 1 asapanAe jema. 10 samayasthitika karmazrI 11 samaya abAdhA che, te 100-9998-97- 985-8493-92 ne 91 zarmayanA sthiti bandhamAM avazya 18 samayanI abAdhA hoya. tadanetara hiTa yAvata,81 sudhInI 10 sthiti baMdhAya tyAM sudhImAM te samaya abAdha hoya. e pramANe yAvata, 10 thI 1 samaya sudhInI sthitie 1 samaya rUpa jadhanya abAdhA heya. ItibhAva. tathA TIMkAImAM kahelA abAdhA kaMDaka saMbaMdhi varNana uparathI vAMcaka varga abAdhAne AdhIna sthiti badha che ema na samajavuM, paraMtu vAstavika rIte vicAra karatA badhane AdhIna ja abAdhA che, ema samajavuM. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 289 WAAAAAAAMAANAA . mULa gAthA 86 mI. baMdhA bAhANukasi, iyara kaMDaka abAha baMdhANaM ThANANi eka nANaM-tarANi attheNa kaMDaM ca // 86 // gAthAtha-utkRSTasthitibaMdha-janyaritibaMdha-utkRSTaabAdhA-jaghanyaabAdhA-kaMDakasthAna-abAdhAsthAna-sthitibaMdhasthAna-dviguNahAnisthAne-arthakaDaka, ne niSekarathAne e 10 sthAnanuM a5bahuta kahevAya che. TIkAI-vaMta vANagmti iti-utkRSTasthitibaMdha, jaghanyasthitibaMdha, utkRSTaabAdhA, jaghanya akhAdhA, tathA karI bAda vaMdhyA kALAba=kaDaka sthAne, amAdhAsthAne sthitidhasthAne, tathA nAtaort=be dviguNahAnivaccenuM eka antara, tathA nAnArUpa antare eTale dviguNahAnisthAne, tathA thaze ja jaghanyaabAdhAhIna evI utkRSTaabAdhAvaDe, jaghanyasthitihIna rUpe utkRSTasthitithI bhAga ApatAM je bhAga prApta thAya teTalA bhAgane arthakaMDaka kahevuM ema saMpradAyagatapurUSa kahe che. atre 2 kAra samuccayavAcaka che. tathA pacasaMgrahamAM te arthakakane sthAne "abAdhAkaDakasthAne" e pramANe kahyuM che. tyAM mULa TIkAkAre A pramANe vyApayA karI che ke-abAdhA ane kaMDake te abAdhA kaDake (e dvAddha samAsa che, tenAM sthAna te akhAdhAkaDakasthAne, te banenI paNa (abAdhAnI ane kaMDakanI) sthAnasaMkhyA te abAdhA-kaMkasthAne. have e 10 sthAnenuM alpAbaheva kahevAya che. * 1 arthAta abAdhAsthAne vaDe sthitisthAnane bhAga ApatAM je eka abAdhAkaDakavarti sarvasthiti pramANa bhAga Ave te, (athavA arthakaMDaka eTale eka abAdhAkaMDaka.) 2 A pramANe paMcagrahane mate 1 abAdhAsthAna, ane eka kaDakasthAna e be malIne eka artha kaDaka thAya che, mATe prathama arthanI ape Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNa, ~~ ~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~ -~-~~~~ ~-~ // utkRSThasthitibaMdhAdi 10 sthAnonuM alpavahutva / / paryApta vA aparyApta saMpicendriya ja banyaka hete chate Ayu vinA sAtakarmanI jaghanya abAdhA te sarvathI alpa che, ane te antarmuhUrta pramANa che. tethI abAdhAsthAna ane kaDaka sthAne asaMkhyaguNa che. ne paraspara tulya che. te A pramANe--jaghanya abAdhAthI utkRSTaabAdhAnA antima samaya sudhImAM jeTalA samaye (prApta thAya che, teTalAM abAdhAsthAne che. jema jaghanyaabAdhA te prathama abAdhAsthAna, tethI samayAdhika dvitIya amAdhAsthAna, tethI kisamayAdhika tRtIya abAdhAsthAna, e pramANe utkRSTaakhAdhAnA atyasamaya sudhI kahevuM. punaH abAdhAkaDa paNa eTalAja che. kAraNa ke jaghanya abAdhAthI prAraMbhIne eka samaya samaya pratye ekeka kaDakanI prApti hoya che. te prathama (85 mI gAthAmAM) kahI gayA che. tethI utkRSTaabAdhA vizeSAdhika che. kAraNa ke utkRSTaabAdhAmAM jaghanya akhAdhA paNa atargata che, tethI dalikanikavidhimAM diguNahAnisthAne asaguNa che, kAraNa ke palyopamanA prathama viMrgamUlanA asakhyAtamAbhAganA samayarAzi pramANa che. tethI be dviguNahAninA eka antaramAM rahelAM niSekasthAne asaMkhyAtaguNa che. kAraNa ke te asaMkhyAtapalyopamanA vargamUhapramANa che. tethI paNa arthakaDaka asaMkhyaguNa che. tethI jaghanya sthitibandha asaMkhya guNa che. kAraNa ke te antakeDIkala sAgaropamapramANa che. zreNipara ArUDha nahi thayelA evA saMpicendriyaparyApta jIve jaghanyathI paNa antarkeDAcheDI sAgaropamapramANu sthitibandha kare che. tethI paNa sthitisthAne asaMkhyaguNa che. tyAM jJAnAvaraNudarzanAvakSAe paMcasaMgrahanA arthamAM bamaNAM sthAna Ave che. paraMtu kaDaka sthAna athavA abAdhAsthAnathI A arthavALuM arthakaMDaka asaMkhyagaNuM kevI rIte thAya? te zrI bahuzrutathI jANavA yogya che. 1 asaMkhya popamanuM prathama vargamUla kATatAM jeTalA samaya ghAya teTalA asaMkhyasamayanI rAzipramANu, ItibhAva. Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati. 291 Tasthiti pratyeka sagA raNa, vedanIya, ne antarAyanAM sthitisthAne 29 guNa adhika che. mithyAtvanAM 69 guNa, ne nAmagotranAM sthitisthAne 19 guNa adhika che. tethI paNa utkRSTasthiti vizeSAdhika che. kAraNa ke jaghanyasthiti ane akhAdhAkALa e banne utkRSTasthitimAM antargata che, tathA sazi athavA asaMpicendriyaparyAptAmAM pratyekanA AyuSyanI jaghanya abAdhA sarvathI alpa che. tethI jaghanyasthitibandha saMkhyAtaguNa che. je te kSullakabhavarUpa che. tethI abAdhAsthAne asaMkhyaguNa che, kAraNa ke jaghanya abAdhArahita pUrvoDa varSanA trIjAbhAgapramANu abAdhAsthAne che. tethI paNuM utkRSTaabAdhA vizeSAdhika che, kAraNa ke temAM jaghanyaabAdhA paNa antargata che. tethI dviguNahAnisthAne asaMkhyaguNa che ne te pApamanA prathama vargamUlanA asaMkhyAtamA bhAga pramANe che. tethI paNa be dviguNahAninA eka antaramAM niSeka sthAne asaMkhyaguNa che, tenI yukti prathama darzAvI che. tethI sthiti bandhasthAne asaMkhyaguNa che. tethI utkRSTasthitibaMdha vizeSAdhika che, kAraNa ke temAM jaghanya akhAdhA paNa antargata che. - tathA aparyAptasaMgni, asaMgnipaniya. vikaleDhiya, sUra bA, ekedriyaprayata, ne aparyApta e 12 jIvabhedanA AyuSyanA saMbadhe pratyekamAM jaghanya abAdhA sarvathI alpa che. tethI ja sthiti badha saMkhyAtaguNa che. tethI paNa u0 abAdhA vizeSAdhika che. tethI paNa sthitibandhasthAne saMkhyAtaguNa che, kAraNa ke jaghanya sthiti rahita pUrvaDavarNapramANu sthitibaMdhasthAne che. tethI utkRSTa ritibadha vizeSAdhika che. kAraNa ke jaghanyasthiti ane abAdhA e ane temAM antargata che. tathA asaMpicedriya vikaleliya, AsU eke priyaparyApta, ne aparyApta e 12 jIvaledanA saMbadhe AyuvinA sAta karmamAM (pratyeka jIvabhedane age) abAdhAsthAne ane kaDake alpa che, 1 TIkAmAM phUlonimArahita e likhita doSa saMbhave che, 2 asaMkhyapalyopamavargamUlapramANa che. Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19ra...... baMdhanakaravuM. ne paraspara tulya che. kAraNa ke te AvalikAnA asaMkhyAtamAbhAga pramANuja che. tethI jaghanya abAdhA asakhyaguNa che, kAraNa ke te antarmuhUrta pramANa che. tethI paNa utkRSTaabAdhA vizeSAdhika che, kAraNa ke jaghanya abAdhA temAM aMtargata che. tethI triguNahAni sthAne asaMkhya guNa che. tethI be dviguNahAnisthAnenI vacce eka antaramAM niSekasthAne asaMkhyaguNa che. tethI arthakaMDaka asaMkhya guNa che. tethI paNa sthitibandhasthAne asaMkhyaguNa che, kAraNa ke te pApamanA asaMkhyAtamAbhAgapramANa che. tethI paNa jaghanya sthitimAM asaMkhyaguNa che. tethI paNuM utkRSTasthitibandha vizepAdhika che, kAraNa ke te palyopamane asaMkhyAtamabhAga adhika che. . e pramANe sthitiSAlikA 20 voranuM raNavakuva kahyuM te risthApanAnusAra darzAvAya che. saM. 5paryA. ne a50 nA 7 karmamAM sajJi, asaMha paryAptanA AyuSyamAM, jaya abAdhA alpa (antarma) jaa0 abAdhA alpa abadhAsthAna jaghaTa sthiti saMkhyao guru asaMkhyacurNa abadhAsthAna kaDakazAna I asaM. guru uda abAvAra vizeSA u0 abAdhA vizeSA dvigu hAnisthAna asaM. hAnisthAna asaMguM niSekasthAna che niSasthAna arthaka sthitisthAna 1, 2, 3, 4, e ja sthAne samayanI gaNatrI karavI. ane zA 4 sthAne samudAyAkapaNe gaNatrI karavI. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti, ura sthita badhi vizeSA jatha0 sthiti sthitisthAne u0 sthiti , , vizeSA AsaMkSiddhika tathA vikalachA, ne asaM saM apa, vikalAMcha ekakiyacatuSka e 12 jIva ! ne ekatiyacatuSka e 12 bhedanA 7 karmamAM. | jIva bhenA AyurmA akhAdhAsthAna, . | jagha0 abAdhA alpa0 : karakasthAna, a5 | jagha0 sthi0 madha saMkhyA guru jagha0 abAdhA asaMguru amAdhAsthAna saMkhyAbuka u0 abAdhA vize | u0 sthitibandha vizeSA hAnisthAne asaMgura niSekasthAne asaM , asaM. sthitisthAne asaM , jaghA sthiti asaM , u0 sthiti arsa , 1, 2 e be sthAne sayanI gaNatrI karavI, Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUdhanakaraNa. e pramANe 10 melanu apama' kahIne have sthitiyamyA valAyaUAtra prajA karAya che. tyAM 1 sthitisamudAhAra ra prakRtisamudAhAra ne 3 jIvasamuddAhAra e traNa samudAhArarUpa anucega kahevAze. temAM paNa prathama sthitisamuddAhAra traNa anuyAga dvAra kahevAze. te A pramANe-1 4pragaNunA, "anukRSTi, ne tIna mantratA e traNa anugamAM paNa prathama praLanA mahavaLA kahe vAya che. 24 mULa gAthA 20 mI. ThiibaMdhe ThiibaMdhe, ajjhavasANANa saMkhyA logA hassA visesavuTTo, AUNa masaMkhaguNa buddhi // 87 // gAthA--pratyeka sthitisthAne asa'yaleka pramANa cha, madhyavasAyasthAna che. temAM anatApanidhAe prathama sthitisthAne 1 sthitisthAnA pratye sthiti anvAsthyavasAyasthAnA sabadhi vyAkhyA karavI te sthitisamuddAhAra. 2 karmaprakRtiyAne aMge sthitibanyAdhyavasAyanI vyAkhyA karavI te prakRtisamudAhAra. 3 jIvane aMge sthitinyAvyavasAyAnI vyAkhyA karavI te jIva samudAhAra. 4 pratyeka sthitisthAne sthitimadhAvyavasAyeAnI gaNatrI karavI te pragaNanA. 5 karyuM sthitisthAne kayA sthitisthAna sadhi keTalAM sthitimadhA vyavasAyasthAnA keTalAM sthitisthAnamAM ( kayAM sudhI )vaheMcAya che te anukRSTi. 6 kayA sthitisthAnAne aMge sthiti"nyAdhyavasAyAnI paraspara tItramantratA keTalA guNI kahevI te tIvramandatA. 7 A prakaraNamAM avyavasAyAna mAtra zabda Ave te paNa Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamata kamaprakRti. 295 NM Njha 5 - rAmAM vizeSa adhyavasAyasthAne a5, tethI dvitIyAdi sthitisthAnomAM vizeSa vizeSAdhikapaNe vRddhi thAya ane AyuSyamAM asaMcaguNa vRddhi anukrame thAya. TIkAtha--ahiM sarve paNa kamInI jaghanya sthitithI prArabhIne utkRSTa sthitinA atima samaya sudhImAM jeTalA samaye teTalAM pratyeka (jaghanyasthiti sahita) sthitisthAne kahevAya che. ekeka sthitisthAna badhAne chate te baMdhanA hetubhUta kASAyika adhyavasAya nAnA chAnI apekSAe asaMkhyakAkAzanA pradeza pramANe jANavA. ahiM anantapanidhA ne paraMpare paniyA e be prakAranI prarUpaNa che, tyAM prathama anopaniSA prapaLA (nI paddhatie adhyavasAyasthAne) kahevAya che. phuar jilakSI Ayu sivAya sAta karmanA jaghanya sthiti banyathI AgaLa dvitIyAdi sthitisthAmAM vizeSavRddhi eTale vizeSAdhikarUpa vRddhi jANavI te A pramANe-jJAnAvaraNIya karmanA jaghanya sthi te badhe taba hetubhUta adhyavasAye nAnA enI apekSAe asaMkhyaka pramANa che. te bIjAM sthitisthAnagatAzcavasAyanI apekSAe alpa che. tethI dvitIya sthitimAM vizeSAdhika, tethI paNa tRtIya sthitisthAnamAM vizeSAdhika adhyavasAya che. e pramANe utkRSTa risthati sudhI kahevuM. ne e pramANe sarva karmomAM paNa kahevuM. tathA AvA sapanu AyuSyanA jaghanya sthitisthAna thI AraMbhIne utkRSTa sthitisthAna sudhImAM pratyeka sthitisthAne asaMkhyaguNavRddhi kahevI te A pramANe --AyuSyanA jaghanyasthiti, sthAne tabaMdhahetubhUta adhyavasAye asaMkhyaka pramANa che, te arthathI sthiti banyAdhyavasAyasthAna jANavo. ( paratu anubhAga bandhAvasAyasthAna nahi. ) Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 madhanakaraNa, sathI alpa che. tethI dvitIyasthAnamAM sakhyaguNa, ne tethI paNa tRtIyasthitisthAnamAM asakhyaguNu adhyavasAye che, e pramANe ( AyuSyanI ) utkRSTa sthiti sudhI kahevu e pramANe anantaropaniyAe sthitisthAna pratye adhyavasAcA kahIne have popaniyALa athavalAyasthAno kahe che, mULa gAthA 88 mI. pallA'saMkhiyabhAgaM, gaMtuM duguNANi jAva ukkosA nANaMtarANi aMgula - mUlaccheyaNa masaMkhatamo // 88 // gAthA--jAnyathI utkRSTasthiti sudhImAM patyeApamanA asakhyAtamAbhAgapramANa sthitisthAnA vAravAra vyatikrAnta thatAM dviguNavRddhisthAnA Ave, te dviguNavRddhisthAne azulavaga bhUla cheda narkanA asakhyAtamA lAga pramANa thAya, TIkA:Ayu vinA sAtaka'nI jaghanyasthitimAM je adhyavasAyasthAne che tethI paceApamAna caitamabhAgapramANa paMthatisthAnA vyatikrAnta thatAM AgaLanA anantara sthitisthAnamAM dviguNu adhyavasAyasthAnA che. tyAMthI paNa AgaLa paceApamAsa gRtamabhAga sthitisthAnA vyatikrAnta thatAM gaLanA anantara sthitisthAnamAM dviguNu adhyavasAya sthAnA che. e pramANe utkRSTasthiti sudhI dvi guNavRddhi kahevI. . dviguNavRddhinA eka antaramAM asa'gRpatcApamanA yaMga mUla jeTalAM sthitisthAnA che. ane nAnA prakAranAM dviguNu vRddhisthAne azula varga mUla chedanakanA asaMkhyAtamAbhAga pramANa che. tApaya e che ke--eka a'gulamAtra kSetramAM jeTalA AkAza pradezA che, tenA prathama varga mULane manuSyasa"khyA gaNavAmAM heturUpa 196 nA rAzithI (AMkathI) bhAgavidhithI ( bhAgAkAra karavAnI rItathI ) tyAM sudhI bhAga prApta 1 manuSyanI saMkhyA lAvavAne mATe 2 nA AMkane 96 vAra guNA ' Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. 297 na thAya. te bhAgAnA asaMkhyAtane bhAge jeTalA bhAga thAya ne teTalA bhAgAmAM jeTalA AkAzapradezarAzi thAya teTalA pramANamAM dviguNavRddhisthAnA thAya che. 1 e pramANe pragaNunA kahIne have anudi vicArAya che. tyAM sthitima"dha hetubhUta adhyavasAyasthAnanI anukRSTinA abhAva che. kAraNa ke jJAnAvaraNanA jaghanyasthitimaSe je adhyavasAcA che, tethI bIje sthitimanye anya adhyavasAyeA che ne tethI trIje sthitimanya paNa anya adhyavasAyA che. e pramANe utkRSTasthiti sudhInA sava sthitisthAnAmAM pratyeka anyaanya adhyavasAyA che. e rIte zeSa dazanAvaraNIyAti karmomAM paNa jANavu, have tIvramantratA kahevAnA prasaga che paraMtu te AgaLa kahevAze. mATe ahi' te tIvramantratAnI viSakSA karavI bAkI rahI che ema jANavuM. e pramANe traNa anucAe karIne sthiti samuTTAhAra kahyo. have viSamunAdAra kahevAya che--tyAM pramANAnugama ne apamahatva e e anuceAga che. temAM prathama pramANAnugamaDhAra kahethAya che te A pramANe--jJAnAvaraNanI sarva sthitiyAmAM adhyA sAceA keTalA ? uttara-asa'khyaleAkAzapradezapramANu. e rIte sa karmomAM pramANAnugama kahevA. have apabahu kahevAya che. kora karavAthI manuSyanI sakhyA prApta thAya che. jema 2xraxxxraxra e pramANe 96 bagaDA mAMDIne guNAkAra karatAM 29 aMka rUpa manuSya sa MkhyAnA javAma Ave che. mATe ahiM 96 AMkane manuSya sakhyAnA hetu kahyo che. 1 satkalpanAe 21'0000000000 nuM vargImULa 9600000 ne 96 thI bhAga ApatAM 100000 tenA asakhyAta rUpa 100 thI bhAga ApatAM 1000 dviguNuvruddhisthAnA thAya. A sabaMdhamAM kAI khIcha rIte yuktipuraHsara kahe tA te pramANu karavA ceAgya che. 38 Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AAAMAA AAYAAN . . . . . AAWAN . . baMdhanakaraNa. -~- ~~- ~~~ - ~: - . cULa gAthA 89 mI. Thii dIhayAe kamaso, asaMkhaguNiyANa NataguNaNAe, paDhamajahannukosa, vitiya jahannAiyA caramA // 89 // . gAthArtha adhika adhika sthitiyukta mAM anukrame asaMkhyaguNa asakhyaNa adhyavasAye kahevA ane prathama sthitisthAnanA jaghanya adhyavasAyathI utkRSTaadhyavasAya anataguNa che. e pramANe jaghanyasthitithI prAraMbhIne dvitIya tRtIyAdi cAvatu antima sthitisthAna sudhInA pratyeka sthAnemAM jaghanyathI utkRSTa adhyavasAya anataguNa kahe. tathA prathama sthitinA utkRSTAdhyavasAyathI dvitIyaMsthitino jaghanyodhyavasAyamAM paNa anataguNapaNuM kahevuM te paNa cAvat utkRSTa sthiti sudhI. ' TIkAtha-sthitinI dIrdhatAe anukrame adhyavasAya sthAne asaMkhyaNuM kahevAM arthAt je karmathI jenI sthiti anukrame adhika na hoya te karmathI tenAM (anukrame) adhyavasAyasthAne asaMdharANa kahevatte A pramANe - AyuSyanAM ritibanyAdhyavasAyasthAne sarvathI alpa che. tethI nAma ane trikarmanA sthitibadhAdhyavasAyaMsthAne asaMkhyaguNa che. ahiM prazna e che ke- prazaAyuSyanAM sthitisthAnomAM anukrame asaMkhyaJNuM. vRddhi (adhyavasAya sthAnamAM) che. ane nAma tathA gotrakamamAM te ' pratyeka sthitisthAne vizeSAdhikarUpa vRddhi che. te AyuSyanI apekSAe nAmatranA sthiti banzAvyavasAye asaMkhya guNa kema thAya? uttara-AyuSyanA ja sthitisthAnamAM je sthiti banyAdhyavasAye che tethI nAma getranI ja sthitimAM ati prabhUta Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 299 ~~~~~~~ ~ ~~ ~~ ~~ ~~ (ghaNuMja) adhyavasAya sthAne che. punA AyuSyanAM sthitisthAne alpache, ne nAmazetranAM sthitisthAno ati ghaNuM che, mATe ke vidhi sabha nahi. tethI (nAma ge saMdhi sthitimAdhyavasA cethI phAdhara, darzanAvaraNuM, vedanIya, asarAya e caraMka nAM pratyekanAM sthitibadhdhAMdhyavayaMsthAnA asaguNa che. te kevI rIte? ema je pUchatAM te kahIe chIe ke ahi palyopamAM nA asaMkhyAtamA bhAga mAtra sthiti vyatikAta thatAM dviguNavRddhi prApta thAya che, tema hete chate ekeka palyopamane ane paNa asaMkhyaguNa sthitya vyavasAye prApta thAya che. te punaH 17 kaDAkeDIsAgopane ane thiyedhyavasAyanI asaMmRguNatA thAya temAM zuM Azcarya ? tethI paNa kaSAyamahanIyanAM sthiti banyAdhyavasAyasthAne asaMkhya guNa che ane tethI paNa darzanamohanIyanAM sthiti banyAdhyavasAyasthAne asaMkhya guNa che. e pramANe prakRtisamudAhAra ko. - have sthitisamudAharadvAramAM prathama je tIvramadata kahI nahatI te have kahevAya che. prathamasthitimAM je jaghanya sthitibadhAyavasAyasthAna che tethI eja prathamasthitigata utkRSTa adhyavasAyasthAna, tethI dvitiya sthitinuM jaghanyA besAsthAna, tethI te dvitIyasthitigata u jhodhyavasAyathAne, ItyAdi utkRSTa sthiti sabadhi utkRSTAgyavasAye sthA sudhInA sthAno (jathI-u4) anuM anataguNa ane teNe kahevA pramANe jJAnAvaraNIyanI jadhanyasthitinuM jaI sthiti banyAdhyavasoyasthAna sarvathI alpa saMkalezata che tethI te jaghanyasthitinuM utkRSTa sthitibanyArthasArthasthAna ane guNa sakalezadyuta . .1 nAmagotranI che ke ke, te jJAnAvaraNAdi 4 thI 30 ke. ke sAgaropama sthiti che, mATe nAmagotrathI jJAnAvaraNAkinI je 10 koi ke - adhika sthiti che te adhika sthitine laIne adhyavasAyanuM asaMkhyaguNepaNuM kahyuM che Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakaraNuM. che. tethI paNa dvitIya sthitinu jaghanyaritibandhAvasAcasthAna anataguNa saMkaleza yukta che. tethI paNa teja dvitIyasthitinuM utkRSTa sthitibandhAdyavasAyasthAna anataguNa sakalezayukata che, e pramANe pratyeka sthitie jaghanya ne utkRSTa sthitibAdhyavasAthasthAna anaMtaguNapaNe tyAM sudhI kahevuM ke cAvat utkRSTa rithatinuM utkRSTa sthitibandhAzcavasAya sthAna anantaguNa Ave, e pramANe sthitisamudAhAra saMpUrNa paNe kahyo. have jIvalasuvAra kahe che. mULa gAthA 7 mI. baMdhatI dhuva pagaDI,parittamANiga subhANa tiviharasaM cau tiga biTThANagayaM, vivarIya tigNcasubhaann||9|| gAthAtha-pravaMdhi prakRtie 47, ane parAvartamAna zubhAdi prakRti 34 e 81 prakRtine catusthAnika, tristhAnika, ne kristhAnika e 3 prakArane rasa baMdhAya. te avasare azubha prakRtine 3 prakArane rasa tethI viparIta paNe kristhAnika, tristhAnika, ne catu sthAnika e pramANe badhAya. TIkAtha-jJAnAvaraNIya pa, darzanAvaraNIya , mithyAtva, kaSAya 16, bhaya, kucchA, taiijasa, kArmaNa, varNAdika, agurulaghu, upaghAta, nirmANa, ne antarAya 5,e 47 yuvabalpi prakRti catu tri ddhi sthAnika rasane bAMdhate jIva zAtA, devaddhika 2, manuSyadrika 2pandriya, dehatrika 3, upAMgatrika 3, samacaturasa, vArSabhanArA, parAghAta, ucchavAsa, Atapa, uota, sukhagati, trasAdi 10, jItanAma, zubhAyuSyatrika 3, uccagetra e 34 parAvartamAna zubhaprakRtinA catuHsthAnika, tristhAnika, ne atimAnubhAgarUpa kisthAnika, e 3 prakAranA rasane bAMdhe che. ahiM zubhaprakRtine rasa dudhAdi rasa sarakhe (miSTa) che, Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 301 para na ne azubha prakRtine rasa zeSAtakI (kaTu cIja vizeSa)ne limbaDA di sarakhA (kaTaka) che. kahyuM che ke-ropAniyuvamo, samAja suraja NIzaMkuvo (gatArthava para hajuvo zarkarAsadaza ItivizeSa). kSIradina (dudhAdikane) je svAbhAvika rasa te eka sthAnika, be zera kSIrane ukALIne eka ra rAkhatAM je rasa thAya te kristhAnika ne traNa zera dudhAdine ukALIne eka zera rAkhatAM je rasa thAya te visthAnika rasa, ane kAra zerane ukALIne eka zera rAkhatAM je rasa thAya te catu sthAnika rasa kahevAya. punaH eka sthAnika rasamAM paNa eka biMdu, eka cUluka, eka pasalI eka khe eka karaka, eka kuMbhane eka draNAdi pramANe jala meLavatAM te eka sthAnika rasa paNa mada, matarAdi asakhya bhedapaNane pAme. e rIte dhirathAnika Adi paNa asaMkhya bhedapaNune pAme. e kathanAnusAre karmonA anubhAgamAM (rasamAM) eka sthAnika vAdi svabudvie vicAravuM. karmonA eka sthAnika rasathI visthAnikAdi rasa ane krame anantaguNa che. kahyuM che sataguNiyA Liyo tathA kevalajJAnAvaraNa vinA ja jJAnAvaraNane, kevala darzAvaraNavinA 3 darzanAvaraNane, purUSada, saMjavalana catuSka, ane antarAya paMcaka e 17 prakRtine baLanI apekSAe cAre prakArane rasa saMbhave che (arthAt cAra prakArane rasa badhAya che. te A pramANe ekasthAnika, visthAnika, tristhAnika, ne catusthAnika tathA zeSa zubhAzubha prakRtine kristhAnika, tristhAnika, ne catusthAnikarasa 1 A sthAne keTalAeka jIjJAsuo 1 zera rasane ukALIne cha zera nA zera ne zera rAkhe te anukrame tristhAnika, disthAnika ne caturathAnika rasa thAya ema gaNe che, paraMtu e rIte gaNavAmAM tristhAnika rasamAM bhUla Ave che, kAraNa ke siddhAMtanI rIte e 1 zeranA trIjA bhAge 0 zera ne 6 pisAbhAra rasa Ave che mATe e gaNatrI bhUlavALI che. 2 A anaMtaguNapaNuM rasanA samudAyanI apekSAe che, paraMtu anantapanidhAnI paripATIe nahi, Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banakaraNa. - 55 - banyAya che. paraMtu ekathAnika rasa keipaNa kALe apAto nathI e svAbhAvika niyama che. e pramANe zubha prakRtinA anukrame catusthAnikAdi traNa prakAranA rasanuM nirUpaNa karIne have azubha prakRtinA traNa prakAranA rasabandhanuM nirUpaNuM kare che. * * vivAti ja evumAdt=pUrvokta pravaba iprakRtine bAMte jIva jyAre parAvartamAna azubha prakRtine baMdha kare tyAre te azuparA prakRtine anubhAgatrika eTale traNe prakArane rasa viparIta paNe badhe. te A pramANe-kristhAnika tristhAnika, ne catu sthAnika ahiM bruva prakRtinI jaghanyasthitine bAMdhato jIva banyaprApta thayelI (bAtI) evI zubha prakRtine catuHsthAnika rasa bAMdhe, ane azubhaprakRtine kristhAnika rasa bAMdhe. tathA prakRtinI ajaghanya (madhyama) sthitine bAMdhate e jIva (Datatsamaye-badhAMtI zubha vAM azubha prakRtine yathAgapaNe tristhAnika rasa khAMdhe. tathA dhruvaprakRtinI utkRSTa sthitine bAMdhate jIva te avasare baMdhAtI zubhaprakRtine visthAnika rasa, ane azubha prakRtine catuHsthAnika rasa bAMdhe . Il gvadhinA sthitimAM mAzuma rasavaMya sthApanA | ratimAnI ja ala nAhayAnI - | zubha sabaMdha azubhane rasabaMdha, *. badhAmAM disthAnika ja sthita badhe bha0 sthi0 bajeva usthita badheTa catuHsthAnika tristhAnika kirathAnika tristhAnika catuHsthAnika 1 A prakaraNamA " pUrva prakRti " e zabdathI " kUvadhinI prakRti " jANavI. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. naka kasa have kayA che zubhaprakRtinA catu sthAnika, tristhAnika, ane kristhAnika rasa bAMdhe che ? te kahe che. mULa gAthA 91-92 mI. sabavisuddhA baMdhati, majjhimA saMkilihataragA ya . dhuvapagaDi jahannaThiI, sahavisuddhA ubaMdhaMti // 11 // tiThANe ajahanna, bihANe z2ehagaM subhANa kamA sAthe 3jAnna, zAhablosa cirApti mArA gAthAtha-TIkAWvat TIkAtha-je ativizuddha adhyavasAyavALA che te paravartamAna zubha prakRtine catuHsthAnika rasa bAMdhe che, punaH je madhyama pariNAmavALA che te zu parA. ne tristhAnika rasa bAMdhe che, ane je ati sakilaSTa adhyavasAyavALA je te zu parAne histhAnika rasa bAMdhe che. punaH je tagya bhUmikAnusAre ati vizuddha adhyavasAyavALA ja jo pazavartamAna azubha prakRti bAMdhe te tene kristhAnika rasa nipajAve che, tathA madhyama pariNAmavALA cha visthAnika rasane ane ati sakilaSTa pariNAmavALA ja catuHsthAnika rasane nipajAve che. tathA je ati vizuddhivALA ja zubhaprakRtine catuHsthAnika rU bAMdhe che, te putra prakRtinI jadhanyasthiti bAMdhe che. (ahiM gAthAmAM nikA e sasamI vibhaktinA prayogamAM che, paraMtu arthathI SaSThI vibhakita grahaNa karavI.) tathA je jIve zu parAkane visthAnika rasa bAMdhe che, te ja dhruva prakRtinI madhyama sthiti bAMdhe che. tathA je jIve zu parAga ne dvisthAnika rasa bAMdhe che te che dhruva prakRtinI utkRSTasthiti bAMdhe che. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha06 baMdhanakaraNa. tathA je jIve azu parA ne kristhAnika rasa bAMdhe che, te cho svasthAne eTale vizuddhi bhUmikAne anusAra dhruvaprakRtinI anati (sAdhika) jaghanyasthiti bAMdhe che. arthAt azu parA prakRtinAvisthAnika rasabanDane cagya je vizuddhi che, te vizuddhi vaDe dhruva prakRtinI anati jaghanya sthiti bAMdhe, paraMtu ati jaghanyasthiti na badhe. kAraNa ke dhruvaprakRtine atijaghanya sthitibandha ekAnta vizuddhimAMja saMbhave che, ne te avasare azu parA prakRtine bandha paNa te nathI, tathA je jIve azu parA ne tristhAnika rasa bAMdhe che te che dhruvaprakRtinI ajaghanya (madhyama) sthiti bAMdhe che. tathA azuparAga ne catusthAnikarasa je jIve bAMdhe che te ja pravaprakRtinI utkRSTasthitimAMdhe che. jIvapariNAmAnusAre rasabadha ane sthitibandhanI sthApanA. A zae parA ne azuparAga no dhuprakRtine jana | rasabanDa | rasabaMdha | sthitibaM ativizuddhie catuH sthAnika disthAnika madhyamavizuddhi tristhAnika | tristhAnika atisaMkaleze ! dhisthAnika | catuH sthAnika ja sthitibaM | ma sthi0 baM u. sthibaM A sthapanAmAM prathama. pahelAthI bIjA keThAnI, pahelAthI athavA bIjAthI trIjA keThAnI, ane pahelA bIjA athavA trIjAthI caturtha koThAnI prarUpaNA karavI, e pramANe 6 bhAMge prarUpaNa karavI. 12 je jIvane jevA prakAranI svaSya utkRSTa vizuddhi hoI zake te utkRSTa vizuddhine anusAra, Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti, - ahiM anantapanidhA, ane parampare panidhA e be prakanI prarUpaNa che. temAM prathama anArapariNA prarUpaNA kahe che. mULa gAthA 93 mI. thovA jahanniyAe, hoti visesAhio dahi sayAI jIvA visesahINA, udahi sayapuhuttamojAva // 13 // gAthAthI-TIkAvata TIkAtha-parAvartamAna zubhaprakRtine catu sthAnika rasabanyakapaNe vartatAM chatAM jJAnAvaraNAdi yuvanti prakRtinI jaghanya sthitimAM baMdhakapaNe vartatA sarvathI alpa che, tethI dvitIya sthitimAM badhekANe vartatA che. vizeSAdhika che. tethI tRtIya sthitimAM vizeSAdhika, e pramANe ghaNA seMkaDo sAgarepama, sudhI vizeSAdhikANuM kahevuM. tyArabAda ghaNA seMkaDa sAgaropama sudhI vizeSahAnipaNuM kahevuM. ahiM gAthAmAM jo caraNapUrtine arthe che. ane pupura=pRthakata zabda bahuvavAcaka che. karmaprakRti sUNimAM kahyuM che ke kutura ghANavAthI iti, mULa gAthA 4 mI. evaM tihANakarA, biSThANakarA ya A subhukkosA' aNumAM viTANe, rivaraphALe jazo ? gAthAe pramANe tristhAnika, ane kristhAnika rasa bampakamAM pratyeka sthitie vizeSAdhika ne vizeSahIna thAvat utkRSTa sthiti sudhI kahevuM, ane azuparA nA rasabazvakapaNe vartatA chanuM pratyeka sthitie vizeSAdhika tathA vizeSa hInapaNuM pUkI paddhatie yAvata utkRSTa sthiti sudhI kahevuM. 0 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhanakaraNa. TIkAtha----parAvartta mAna zubhaprakRtinA tristhAnika rasane khAMdhatAM dhruvaprakRtinI svaprAyeAgya jaghanyasthitimAM andhaka paNe vatatA jIvA alpa che. tethI dvitIya sthitimAM vizeSAdhika che. tethI tRtIya sthitimAM vizeSAdhika che. e pramANe ghaNA sekI sAgaropama vyatikrAnta thAya tyAM sudhI kahevu. tyAMthI AgaLa vizegRhIna vizeSahInapaNu' paNa ghaNA se'ka sAgaropama sudhI kahevuM. 30 .. wwwwww tathA parAvarttamAna zubhaprakRtinA dvisthAnika rasane bAMdhatAM dhruva prakRtinI svaprAyeAgya jadhanyasthitimAM anyakapaNe vatA jIvA apa che. tethI dvitIya sthitimAM vizeSAdhika che, tethI tRtIya sthitimAM vizeSAdhika che. e pramANe ghaNuA sekaDo sAgaropama zrRtikAnta thAya tyAM sudhI kahevu. tyAMthI AgaLa vizeSahInatA paNu ghaNA sekaDo sAgaropama zrRtikAnta thAya tyAM sudhI kahevI. punaH ahiM zu. parA. prakRtinA dvisthAnika rasamanvaka jIve. A paddha tie tyAM sudhI kahevA ke jyAM sudhI te parAvatta'mAna zubha prakRticAnI utkRSTa sthiti Ave, arthAt utkRSTasthitigata dvisthAnika mandhaka jIve prApta thAya tyAM sudhI A paripATI kahevI. tathA azubhaparAvarttamAna prakRtiyAnA pUrvaukata anukrame prathamathI dvisthAnikarasabandhaka kahIne tyArabAda tristhAnikarasaMbadhaka kahevA, ne tyArabAda catuHsthAnikarasabandhaka kahevA,te paNa yAvat utkRRsthiti sudhI kahevA. ahi. tApaya A pramANe che-azubha pAzrvata mAna prakRtinA vaidvisthAnikarasane bAMdhatA chatA dhruvaprakRtinI 1 ahiM svaprAyAgyapaNuM chavAnI apekSAe jANavuM, paraMtu prakRtinI apekSAe nahi. 2 aa utkRSTa sthiti prakRtiprAyeAJa nahi, paraMtu sthiAnika rasa anyaprAyogya u. sthiti jANavI. ha " dvisthAnikarasane bAMdhatA chatA dhruvaprakRtinI " e a Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * jaghanyasthitimAM badhUkapaNe vartatA cho alpa che. tethI dvitIyasthitimAM vizeSAdhika che, tethI tRtIya sthitimAM vizeSAdhika che. e pramANe ghaNA sekaDe sAgarepama vyatikAne thAya tyAM sudhI kahevuM. ne tyAMthI AgaLa vizeSahInatA paNa ghaNA seMkaDe sAgaropama sudhI kahevI. tathA azubhaparAvartamAna prakRtine tristhAnikarasa bAMdhatAM chatAM dhruvaprakRtinI svaprAgya jaghanyasthitimAM bampakapaNe vartatA - jIve alpa che. tethI dvitIya sthitimAM bampakapaNe vartatA jIve vizeSAdhika che, ne tethI tRtIya sthitimAM banyapaNe vartatA che vizeSAdhika che. e pramANe ghaNA seMkaDo sAgaropama vyatikrAnta thAya tyAM sudhI kahevuM. ane tyAMthI AgaLa vizeSatAnI paNa ghaNuM seMkaDe sAgarepama sudhI kahevI. tathA azubhaparAvartamAna prakRtinA catuHsthAnikarasane bAyatAM chatAM kuvaprakRtinI svaprAgya jaghanya sthitimAM anyakapaNe vartatAjI alpa che. tethI dvitIya sthitimAM vizeSAdhika che, ne tethI tRtIya sthitimAM vizeSAdhika che. e pramANe ghaNA sekaDe sAgarepama vyatikAnta thAya tyAM sudhI vizeSAdhikapaNuM kahIne tyAMthI AgaLa eja paripATIe vizeSahAni paNa ghaNu sAgarepama sudhI kahevI. e pramANe catu sthAnikarasabadheka jIvonI vizeSahAni tyAM sudhI kahevI ke jyAM sudhI te azu parA prakRtinI utkRSTa rithati Ave, arthAta 'utkRSTasthitigata catusthAnikarasanA bampaka cha prApta thAya. e pramANe anopanidhA prarUpaNA karIne have jillA prarUpaNa kahe che. TIkAmAM kahaye nathI, tenuM kAraNa sabhya rIte samajI zakAtuM nathI, paraMtu cAlu adhikAramAM e arthanI AvazyakatA hevAthI lakhyA che. 1 "catuHsthAnakAgya utkRSTa sthiti " e artha jaNa, Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 08 baMdhanakaraNa. mULa gAthA 5 mI. pallA'saMkhi ya mUlAni, gaMtuM duguNA ya duguNahINA ya nANaMtarANi pallassa, mUlabhAgo asaMkhatamo // 15 // gAthArtha-pApamAnA asaMkhyAta vargamULapramANa sthitinA vyatikrame jIvenI higuNadhikatA ane dviguNahInatA thAya, tathA temAM nAnA prakAranAM antare papamanA prathama vargamUlanA asaMkhyAtamAbhAgapramANa che. TIkAtha-parAvartamAna zubhaprakRtinA catusthAnikarane bAMdhatA chatA dhruvaprakRtinI jaghanya sthitimAM bampakapaNe vartatA che nI apekSAe jaghanyasthitithI AgaLa pApamanA prathama asaMkhya vargamULanA samayarAzi pramANu sthiti vyatikAta thatAM anAtara rithatisthAnamAM vartatA dviguNa hoya che. tyAMthI AgaLa yunA paNa palyopamanA asaMkhyAta vargamULa pramANusthiti vyatikAnta" thatAM anaMtara sthitisthAne vartatA che tethI paNa dviguNa heya che. e rIte ghaNA seMkaDe sAgarepama sudhI dviguNavRddhi kahevI. tyAMthI AgaLa pApamAM savargamUlapramANa sthiti vyatikAnta thatA anatara sthitisthAne vizeSa vRddhinI atimasthitimAM badheka paNe vartatA chanI apekSAe) dviguNahIna (ardha) thAya che. tyAthI AgaLa punaH paNa pApamAsagavargamULapramANu risthati vyatikrape anaMtara sthitisthAnamAM tethI dviguNahIna ja thAya che. e pramANe dviguNahAni paNa ghaNuM sekaDe sAgarepama vyatikAnta thAya tyAM sudhI kahevI. e pramANe zuka para prakRtinA visthAnika ane khristhAnika rasabandhaka chanI dviguNAdhikatA ne dviguNahAni paNa kahevI. tathA azubha parAvartamAna prakRtinA dristhAnika, tristhAnika, catusthAnika rasanA bandhaka cha e paddhatieja kahevA, sthiti jayarAzi jAnathI AgaLa ane pANI nikAsane Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, . 307 www . - .. - eka dviguNavRddhi vA dviguNahAninA antaramAM popamanA asaMkhyAta varga mUlapramANa arthAt palyopamanA asakhyAta vargamULa karatAM jeTalA samaya Ave teTalA samaya pramANe rithatisthAne che. tathA pa.pamanA prathama vargamULanA asaMkhyAtame bhAge jeTalA samaya teTalA samaya pramANu nAnA prakAranAM antare eTale dviguNavRddhi hAninAM sthAne che. ahiM nAnA prakAranAM dviguNavRddhi ane dviguNahAninAM sthAna alpa che, ane eka dviguNavRddhi vA dviguNahAninA antaramAM rahelAM sthitisthAne asaMkhyaguNa che. mULagAthA 6, 7, 8, 9, 1000 aNagArappAuggA, viThANagayA u duviha pagaDINaM sAgArA savattha vi, hihA thovANi jvmjjhaa||9|| TALAmAM zALA, saMdhivA guNAnirirva ti tihANe bihANe, subhANi ergata mosANi // 97 // uvariM missANijaha-nagosubhANaM tao visesahio gumAnajo, gukhani DhALin18 viSTANe javamajjhA, hehA egaMta mIsagA guvariM evaM ti cauhANe, javamajhAo ya DAyaThiI // 19 // aMtokoDAkoDI, subha biSThANa javamajhao uvAra egatagA visihA, subhajiTThADAyaThii jihaa||10|| ahi sarva antaramAM rahelAM sarva sthitisthAnanI apekSAe ja asaMkhyaguNapaNuM saMbhave che, paraMtu eka antaranAM sarva sthitisthAnanI apekSAe asaMkhyaguNapaNuM saMbhave nahi Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhanakare. che . gAthArtha TIkAWvata ' ' parIkathA -zubha parAvartamAna ane azubhaparAvartamAna prakRtine anAkAra prAgya eTale baMdhane Azcayine anAkAracoga cogya athavA tathAvidha mandapariNAma cogya je rasa te nizcathataH visthAnikaja hoya che, paraMtu visthAnikAdi nahi. (gAthAmAM u=zabda nizcayavAcaka che tu cAvavAne arthAt tu zabda bheda ane nizcayanA arthamAM che) kAraNa ke bandhane adhikArIne sAkAre pagaprAgya rasa te tIvra pariNAma prAgya hoya che. punaH sAkarepacega prAca je rasa te disthAnAdi sarva rasamAM prApta thAya che. arthAt dristhAnika tristhAnika ne cata sthAnika rasate baMdhane Azrayi sAkAre pagaprAgya che. have ritirathAnuM sAdura kahevAya che. parAvartamAna zubhaprakRtinA catuHsthAnikarasavamadhyathI nIcenAM sthitisthAne alpa che aaaa tethI catuHsthAnakaraMsanA yavamayathI uparanI sthitisthAne saMvyAtaguNa che. tethIpaNu parIvartamAna zubha prakRtinA tristhAnaka rasavamadhyathI nIcenAM sthitisthAne saMkhyAtaguNa che. tethI paNa tristhAnaka rasavamadhyathI uparanI sthitisthAno jIvAtaguNa che. je tine e pramANe tristhAnaka resamAM paNa nIca uparanAM sthitisthAne saMkhyaguNapaNe kahevAM. tethI paNa parA zuMprakRtinA dristhAnika rasavamadhyathI nIcenAM ekAntasArapaga prAyogya sthitisthAne saMkhyAlaguNa che. tethI paNa bisthAtrika sacavamadhyathI nIcenAM ne pAzcAtya sthAnethI uparanAM mizra eTale 1 catusthAnA prathama sthitithI ghaNuM seMkaDo sAgarepama sudhI pratyeka sthitisthAne catuHsthAnakarasabandhaka chevo vizeSAdhika vizeSAdhikapaNe kahyA che, ne tyAMthI AgaLa ghaNA seMkaDa sAgaropama sudhI vizeSahIna hInatara kahyA che. tethI sthitisthAnane aMge vatasthAnakarasabandhaka chavAnI vRddhi hAni thavAnA AkAre thAya che. mATe teja yava atre grahaNa kare chati sarvatra, Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRti. 31 sAkArAnAkArA pagaprAcagya sthitisthAne sakhyAta guNu che // 7 // tethI paNa dvisthAnaka rasacavamadhyathI uparanAM mizra sthitisthAnA saMkhyAtaguNa che. tethI paNa zu. pA0 prakRtinA jaghanyasthitibandha sakhyAta guNa che. tethI paNu aNu parA. prakRtinA jaghanyasthiti anya vizeSAdhika che- tethI paNu aNu parA prakRtinA dvisthAnaka rasa cavamadhyathI nIcenAM ekAnta sAkArApayeLa cAgya sthitisthAnA sakhyAtaguNu che, tethI teja parA azu. prakRtiyAnA dvisthAnakarasa cavamadhyathI nIcenAM ne pAzcAtya sthAnAthI uparanAM mizra sthitisthAnA sakhyAtaguNa che, tethI paNa teja aNu parA prakRtiyAnA dvisthAnakarasacavamadhyathI uparanA mizrasthitisthAnA sa`khyAtaguNu che. tethI paNa uparanAM ekAnta sAkArApAtra prAceAgya sthitisthAnA sakhyAtaguNa che. tethI paNa teja parA. azru prakRtiyAnA tristhA nika rasacavamadhyathI nIcenAM sthitisthAna sakhyAtaguNa che, tethI tristhAnaka rasayanamadhyathI uparanAM sthitisthAnA sakhyAtaguNa che, tethI paNu aNu parA prakRtinA catuHsthAnika sacavamadhyathI nIce nAM sthitisthAnA sakhyAtaguNa che. tethI paNa cavamadhyathI uparanI DAyasthini sakhyAtagu g , je sthitisthAnathI apavatanA karaNuvarDa *WWW 1. A vAkayanA bhAvatha e che ke utkRSTasthitine apavattanA karaNa vaDe apavattIne je utkRSTasthiti race te apavata nA vaDe utkRSTasthiti karelI kahevAya. jemake 100 samayAtmaka utkRSTasthitine apavarSAMte 11 thI 70 samaya sudhInI ( 80 apattisthitisthAna rUpa ) karI zake, temAM 100 samayanI sthitine apavartIne 11 samayAtmaka karI devI te a50 karaNa vaDe jadhanyasthiti karI kahevAya, te 12 thI mAMDIne 89 samaya sudhImAMnI krAi paNa sthiti racavI te apavattanA karaNavaDe madhyamasthiti racI kahevAya, ane eja 100 samayanI sthitine 90 samayAtmaka karavI te " apava nA karaNavaY utkRSTasthiti racI " ema kahevAya. ne te vyAdhAtApavattenAthI u sthiti cI zakAya che. temAM paNa atre tA vivakSita vamadhyathI uparanAM sthitisthAnAmAM je jadhanyAyapavattanAe u sthiti race te grahaNa karavI, paraMtu samuccaye grahaNu na karavI. kAraNu Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 baMdhanakarazu. utkRSTa sthitie jAya che teTalI sthiti DAyarithati kahevAya che: 98 | 99 tethI paNa aMta keDAcheDI sAgaropama saMkhyAtaguNa che. tethI paNa parAga zui prakRtinA visthAnikararAyavamadhyathI uparanAM je mizra sthitisthAne che, ne tethI paNa uparanAM je ekAntasAkAre paga prAgya sthitisthAne che te saMkhyAtaguNa che. tethI paNa dharAve che prakRtine u0 sthitijanya vizeSAdhika che. tethI paNa azubhaparA prakRtinI baMdhAyelI DAyasthiti vizeSAdhika che. je sthitisthAna thI mAMDUkahuti nyAyathI DAca eTale phaLa daine je sthiti baMdhAya che, tyAMthI prAraMbhI tyAMsudhInI sthiti ahiM ghaNA zikti kahevAya che, ne te utkRSTathI anta kaDakaDI sAgara jaina sarva karma sthiti pramANu jANavI. te A pramANe-paryApta saMpatti pacendriya jIva antakeDIkeDI sAgaropama pramANu sthitibadha karIne ja udRSTasthiti bAMdhe che, anyathA nahi. (mATe badhaDAyasthiti antakeDIkeDI jUna sarva sthiti pramANa che.) tethIpaNa azua parA prakRtine u0 sthitibandha vizeSAdhika che. 100 che . ke samuccayathI te kicina karma sthiti pramANu aMtara paDI aMtara kaDAkaDI sAgara jeTalI thAya che. mATe aMtara moTuM thaI jAya che ane te nAnuM aMtara grahaNa karavAnuM che. jemake 100 samayAtmaka sthitine 90 samayAtmaka u0 sthiti (apavartanA vaDe) karI, temAM 91 thI 10- sudhInI 10 sthiti te apavartanA vaDe karelI utkRSTa sthitinI DAyasthiti karI kahevAya. A saMbaMdhamAM kaI yuktipuraH sara bIjI rIte kahe tepaNamAnya che. 1 DAyasthiti traNaprakAre che-apavartanAta-udvartanAta-ne baddha. e traNamAM A sthAne apavartananI DAyasthiti kahIne AgaLa baddha DAyasthiti kaheze. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - // prakRtiyonA rasayavamadhyathI sthitisthaanaadiknaa|| che zaravAghanI sthApanA eye rasavama dhyathI vA nIcena uparanAM sthitisthAnAdika | alpAbahatya (nuM) | alpa saMkhyaguNa zu paMrATa catuHsthAnika nIcenI sthitisthAne | | | uparanAM tristhAnika nIcenA uparanAM disthAnika nIcenAM sAkAra , LI , 1 mizra , - 1 ja sthiti aza0 5rAnuM vizeSAdhika kristhAnika 1 nIcenAM sAkAra sthitisthAmAM saMkhyAtaguNa uparanAM che ! | che | kha | sAkAra - visthAnika ! nIcenI sthitisthAne Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - I I 34 baMdhanakaraNa ~ ~~~~ ~ ~ ~~ ~~~ ~~ | catuHsthAninIcenA | DAyasthiti (apa) antaH kADAkeDI sAgaranA samaye ---- - - - - zue parA |disthAnika upakuMpari sAkAra sthitisthAmAM u0 sthiti azaparA - | badhA DAyasthiti | vizeSAdhika u sthiti // rasabaMdhamAM jIvAlpavahutvanI sthApanA // zulaparAvartamAnanA azubhaparAvartamAnanA catusthAnabaMdhakAjIalpa | kaI dvirathA badhaka saMkhyAtaguNa rojisthAnabaMdhakacha saMkhyaguNa 5 catusthA bandhaka | kristhAnabadhajIve te visthAnabandhaka vizeSAdhika have pUrveta rasabAmAM chAnuM alpabahuta kahe che. mULa gAthA 101 mI. saMkhejaguNA jIvA, kamaso eesu duvihapagaINaM asubhANaM tiSThANe,savvuvari visesao ahiyaa||10|| gAthArtha -TIkArNavata. Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. TIkAH--parA jI. prakRtiyAnA catuHsthAnaka rasaandhaka jIvA alpa che. tethI tristhAnaka rasamanvaka jIvA sakhyAtaguNu che, tethI paNa dvisthAnaka rasamanvaka jIvA sakhyAtaguNu che, tethI paNu pA. azru. prakRtiyAnA dvisthAnika rasamanvaka jIvA saMkhyAtaguNa che, tethI paNa catuH sthAnika rasamanvaka jIve sakhyAtaguNu che, ne tethI paNa tristhAnika rasamanvaka jIve vizeSAdhika che. teja vAta gAthAthI kahe che. anumALa ityAdi azubha prakRtiyAnA tristhAnika rasamandhaka jIvA savathI paNa upara vizeSAdhika kahevA. have A andhanakaraNanA upasa'hAra kare che. ww 315 mULa gAthA 102 mI. evaM baMdhaNakaraNe, paruvie saha hi baMdhasayageNaM vaiviALAhitamo, sumamiLatuM huM hor ?02 // gAthAyaTIkAtha vata TIkAtha----e pramANe A andhanakaraNanI andhazataka nAmanA grantha ( sahita ) prarUpaNA karye chate pUrvagata anyanidhine sukhapUrvaka jANuvAnI IcchAvALA jIvane zighra edharUpa thAya che. // iti zrImalayagiriviracita prakRTIyAM jaiArya zrImad buddhisAgarasUriprasAdena paM. caMdulAlakRta vandhanakaraNasya gurjarabhASAntaram samAptam // * un pelmet open da 1 andhanakaraNanI racanA svakRta zatagranthane anusaratI che, mATe A badhanakaraNa kahetAM sAthe sAthe zatagrantha paNa kahevAye che. pratibhAvaH 2 cApU.mAMka prAbhUta nAmanA A dhakAramAM je anyavidhi darzAvI che, te anyavidhinuM jJAna A anvatakaraNathI zighra thAya che. ItibhAvaH Page #325 -------------------------------------------------------------------------- Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che atha saMmevA pUta prakAre andhanakaraNa kahIne have uzanA anukamathI samakaraNa kahevAne prasaMge prApta thayAthI te kahevAya che. tyAM prakRti sakama, sthitisaMkrama, rasakema, te pradeza sami. e pramANe sakamanA cAra bheda te prakRtyAdi viSayane ane thayelA che, temAM prathama gAmanAM sAmAnya rakSA kahe che. mULagAthA 1 lI. so saMkamo ti buccai, jaM baMdhaNapariNao paogeNa pagayaMtarattha daliya, pariNamayai tayaNubhAve jaM // 1 // gAthArtha -vIya vizeSe je prakRtinA anyaka carile jIva anya prakRtigata ilikane je tadanurUpa pariNumAve te "sakama kahevAya che. TIkAI =ahiM jIva vasUzvatarita eTale je prakRtinA baphapaNe pariNamyo hoya, A vAkyathI tAtparya e jaNAya che ke yAra jIva tathAvidha bancanapariNAmavaDe pariNamela hoya che, tyAre karmaNAnA yuda paNa tata karmapaNe pariName che, anyathA jIvapariNAmaheja, kammattA puggalA pariNamaMti / poggalakammanimittaM, jIvo vi taheva pariNamai // 1 // vyAkhyA-jIva sabadhi pariNAmarUpa hetuthI eTale AvuM pariNAma eja hetune laIne jIvanA svapradezAvAhita umaragaNuM Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNa, gata pudgalA jJAnAvaraNAti, kama rUpapaNe pariName, che. punaH jIvanA paNa tathAvidha pariNAma zAthI thAya che? ema jo pUchatA ho ta kahIe chIe ke--pUrve khAMdhelA pudgalarUpa karmanA vipAkAyarUpa nimittathI, arthAt pU bahukamanA udayasAmarthya thI jIva paNa teja prakAre eTale svapradezAvagAhita kAma jIvaga NAgatapAle pratye krama vaprAptinA hetupaNe pariName che. // atha prakRta gAthAtha.. boLA prayAgava4 arthAt sa kaleza nA vidhisajJita "vIya varDa, prakRtya'tara eTale nizcitaprakRtithI anyaprakRti, arthAta nizciMta madhyamAnaprakRtithI je vyatirikta=anyaprakRti, temAM rahelu krelika rAmAbena madhyamAnaprakRtinA svabhAvapaNe je pariNamAve che, athavA pariNAmane pamADe che te saMAma kahevAya che. tAtparyAM A pramANe che-- + adhyamAnaprakRtimAM amadhyamAnaprakRtinA paramANuone kSepIne te paramANuone adhyamAnaprakRtirUpapaNe pariNAmavavu te saMgama kahevAya. puna: je (ghaNI) madhyamAnaprakRtiyAnA paramANuonu anyeAnyarUpapaNe pariNamavu te sava paNa (ane) saMma kahevAya che. tyAM madhyamAnaprakRtiyAmAM madhyamAnaprakRtiyAnA sakrama A pramANe adhyamAna zAtAvedanIyamAM amadhyamAna azAtAnA, athavA madhyamAna uccamAtramAM amadhyamAna nIcageAtranA, e madhyamAnamAM amadhyamAnanA sakrama kahevAya. tathA madhyamAna matijJAnAvaraNamAMja adhyamAna zrutajJAnAvaraNu sakrame, athavA madhyamAna zrutajJAnAvaraNamAM adhyamAna matijJAnAvaraNu saMkrame te madhyamAnamAM madhyamAnanA sama kahevAya. ahi' AtmA je prakRtinA anyakapaNe pariNamyA hoya che te prakRtirUpa paNe anya prakRtigata paramANuone je pariNamAve te sakrama kahyo che (temAM vizeSatA agragAthAe darzAve che. ) sa'kramanu' je lakSaNa pUrve kahyu te daCnatrika sivAyanI anya prakRtiyAne mATe jANavu, ane danatrikamAM te anyavinA paNa sakrama thAya che. te gAthAthI kahevAya che. Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, na 5 , , * . - mULa gAthA 2che dusu vege diDidurga, baMdheNaviNA vi suddhadihissa pariNAmai jIle taM, pagaieN paDiggaho esA // gAthAtha-vizuddha samyagdaSTi jIva e darzanamohanIyane bemAM athavA ekamAM bandhavinA paNa saMkramAve che. tathA je prakatimAM te prakRtyantara dalika saMkrame che te A AdhArabhUta prakRtinuM patadAha" evuM vizeSanAma che. TIkAthI-vizuddha samyagRSTinI AdhArabhUta evI samyakatva ne mizra e be prakRtimAM mithyAtvane, ane eka samyakatvamAM mizrane bandha vinA paNa saMkamAve che. ahiM bhAvArtha e che ke anya mithyAtvane ja hoya che, paraMtu mizra ke samyakatvane baMdha heya nahi. kAraNa ke madanakAdavarathAnIya mithyAtvapuddamoja auSadhi sarakhA upazamasaka laga- zuddhi vaDe zuddha, ardha vizuddha ne azuddha e pramANe traNa prakAra 1 . ya che. temAM vizuddha pudugale te samyakatva, ardhavizuddha pudagale te mizra, ne avizuddha pagale te mithyAtva kahevAya che. tyAM vizuddha samyaguSTi jIva samyakatavamAM ne miznamAM bandhavinA paNa mithyAtvane saMkramAve che, ane mizrane samyakatvamAM saMkamAve che. e pramANe saMkramanuM sAmAnya lakSaNa karyuM. - have je prakRtimAM anya prakRtinA paramANuo sama che te prakRtinAM vizeSanAma kahe che je AdhArabhUta prakRtimAM anya prakRtinA paramANuo sakrame che, arthAt AdhArabhUta prakRtipaNe pariName che te AdharabhUta prakRti kahevAya che. pataraha eTale pAtranA jevI te pataraha prakRti, athata saMkampamANa prakRtine AdhAra te patagraha prakRti. - 8 8 * Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka20 saMkramakaraNa. -- - pUrve kaheluM saMkramanuM lakSaNa atiprasakta (sarvatravyApta) che, mATe temAM je apavAda che te kahe che. mULa gAthA 3jI. mohadugAugamUla, pagaDINa na paropparaMni saMkamaNaM saMkamabaMdhudauvva, kRNAligAINa karaNAI // 3 // gAthArtha -AhanIyadikane, AyuSyacatuSkane, ne mULa prakRtine pratyekane paraspara saMkrama na hoya. tathA saMkamAvali, bandAvali, udayAvali ne udvartanAvalikAdigata paramANuone kaI paNa karazuM na lAge (e cAre AvalikAe karaNa sAdhya na hoya.) TIkItha - mehakika eTale darzanamohanIya ane cAritra zAhanIca e bene pararacara sakama na thAya. athaoNt darzanamAhanIya cAritrahanIcamAM na same, ane cAritramohanIya dazamehanIyamAM na saMkrame. temaja cAra AyuSya paNa paraspara sakamatAM nathI, tathA ATha mULa prakRti paNa paraspara saMkramatI nathI. te A pramANe jJAnAvaraNIyamAM darzanAvaraNa na sa kame, tathA darzanAvaraNamAM jJAnAvaraNuM na saMme e rIte sarva mULa prakRtine Azraya jANavuM vaLI paNa che ke je darzana ehanIyamAM je jIva vate che, te jIva darzana mohanIyane anya darzana mehanIyamAM samAve nahi jema mithyASTi jIva mithyAtvane, mizradaSTi chava mizrane, ane samyaguSTi jIva samyakatvamohanIcane kayAMya paNa saMgAvalo nathI. tathA sAsvAdana ane mizra samyakatvavALA cha avizuddha abhyathI hovAthI darzanamohanIyane kayAMya paNa samAvatA nathI. ane badhAne abhAva hote chate paNa darzanamohanIyane sakama vizuddha samyagadaSTineja hoya che, paraMtu avizuddha samyagRSTine nahi punaHbIjI vAta e che ke paraprakRtimAM saMkrama pAmeluM dalika 1 je vastunuM je lakSaNa bAMdhyuM hoya te lakSaNa te vastumAM sarvatra na dhaTe te te lakSaNa atiprasakta, avyAsa kahevAya che, Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti.. 321 eka AvalikA mAtra kALa sudhI udvartAnAdi sarvakaraNane agya (asAdhya) jANavuM. kevala kAntaralikaja eka AlikA sudhI sarvakaraNane asAdhya hAya ema nahi, paraMtu banmAdikabhAvane pAmeluM krelika paNa eka AvalikAmAtra sakalakaraNane asAdhya hoya che. eja vAta gAthAthI kahe che ke lAgavaga AiLa vAjapAI arthAta samAvalikAsa, banyAvalikAkA ne Adi zabdathI darzana trikarahita upazAMta mohanIya e sarvadalika sarvakaraNane asAdhya. jANavAM punA darzanavika te upazAMta thayuM hoya te paNa saMkrame che. pUjya prakAre saMkramanuM lakSaNa ane apavAda e che kahA. ane have avizeSapaNe anukrame athavA ananukrame saMkemaprApta thavAmAM je niyama che te darzAve che. mULa gAthA 4 thI. aMtarakaraNami kae, carittamohe 'NupuvvisaMkamaNaM annatya sesigANaM, ca sabahiM sabahA baMdhe // 4 // * gAthAtha--akhtarakaraNakaye chate puveda, ane saMjavalanacatuSka e pAMca cAritramohanIyane pUrvanupUrvIe saMkrama hoya che, ane antarakaraNa sivAyanA kALamAM e pa ne tathA zeSa sarvane sarva avasthAmAM sarva prakAre (kame, uddhame) badhakALe saMkrama hoya. TIkAtha-antarakaraNane je vidhi te AgaLa upazamanA karaNane prasaMge kahevAze. tyAM upazamazreNimAM cAritramohanIyane upazamAvavAne che ane kSapakazreNimAM punaH 8 kaSAyane kSaya karyo bAda 13 prakRtine kSaya karavA mATe antarakaraNa karyuM chate purUSa 1 arthAta kArmaNa varganA parAo karmapaNe banyAyA pachI bandha samayathI eka AvalikA sudhImAM evI avasthAvALA hoya che ke te paramANuone saMkrama, udIraNA, uThanA apavarnanA udaya ityAdi. kaI paNa thAya nahi, e rIte saMkramAvalikAdikanuM paNa jANavuM. Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 * saMkramakaraNa veda ane saMjvalanacatuSkarUpa cAritramehanIyanI 5 prakRtinuM tyAM (anDarakaraNamAM) AnupUvInI paripATIe (pUvInupUrvIe) saMkramaNa thAya che, paraMtu anAnupUrvIe saMkramaNa thatuM nathI. ahiM cAritramohanIya kahevAthI eja 5 prakRtinuM grahaNa thAya che, paraMtu anya prakRtinuM ababdhabhAva hovAthI grahaNa thatuM nathI. te AnupUrvInI paripATIe saMkrama A pramANe thAya che-purUSadane saMkrama saMjavalana kedha, mAna, mAyA, ne lebha e cAramAM thAya che paNa bIje nahi. tathA saMjavalana kaidhane saMkrama saMjavalana mAna, mAyA, ne lobhamAM ja thAya paratu purUSadamAM nahi. tathA saMva, mAnane saMkrama saMjava, mAyA, ne lebhamAM thAya che paraMtu purUSada ne saMjIva kredhamAM nahi. tathA saMjavalana mAyAne saMkrama saMva lebhamAMja thAya, paraMtu pAzcAtya traNa prakRtimAM nahi, tathA anDarakaraNathI anyatra ( bIje sthAne) purUSa vedAdi pAMca prakRtine ane zeSa prakRtine paNa anDarakaraNa sivAya sarve avasthAomAM sarva prakAre eTale anukrame ane anukrame paNa saMkrama thAya ema jANavuM. punaH te saMkrama zuM sarvadA thAya ke amuka kALe thAya? enA uttaramAM jANavAnuM ke je rIte prathama kahI gayA che te rIte bandhakALeja saMkrama thAya, paraMtu bIje kALe saMkrama na hoya. e pramANe saMkramanuM sAmAnya lakSaNa, vidhi, apavAda ane niyama kaho. ane have prathama je kahyuM ke "je prakRtine anya pravarte te prakRti anya prakRtinA saMkramaNa pratye patagraha thAya che temAM apavAda kahe che. 1 ahiM saMkvalana lebha saMkrama koI paNa paraprakRtimAM nathI. te AgaLa upazamanAkaraNamAM kahevAze. 2 zeSa 20 sahita 25 prakRti cAritra mohanIyanI. 3 pUrvanupUrvIe pazcAnupUrvIe ane ananupUrvIe paNa. ( A traNe prakArane saMkrama eka samaye yugapatakALe hoya che. ) Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. nA na muLa gAthA pa mI. tisu AvaliyAsu sama-UNiyAsu apaDiggahA u saMjalaNA dusu AvaliyAsu paDhama, Thiie sesAsu viya vedo||5|| gAthArtha-anDarakaraNa karyuM chate samaye traNa AvalikA prathama sthitinI zeSa rahe, tyAre saMjavalana catuSka patagraha na thAya, ane prathama sthitinI samAna be AvalikA zeSa rahe tyAre purUSada patadugraha na thAya. TIkAtha - antarakaraNa karyuM chate prathama sthitinI samAna traNa AvalikA zeSa rahe, tyAre cAre saMjavalana kaSAya apatAha paNane pAme che, arthAt patagraha thatA nathI. ahiM tAtparya e che ke-samaye traNa AvalikA jeTalI antarakaraNa saMbadhi prathama sthiti zeSa rahe tyAre cAre saMjavalana prakRtine badhe pravartate chate paNa temAM anya prakRtinuM dalika saMmituM nathI, te kAraNathI te vakhate te saMjvalananI cAre prakRti apagraha thAya che. tathA antarakaraNa karyuM chate prathama sthiti saMbadhi samAna be AvalikA zeSa rahetAM purUSada patagraha na thAya, arthAt te avasare purUSadamAM keI paNa anya prakRtinuM dalika sakama pAmatuM nathI. veda kahevAthI ahiM purUSa ja jANa, paraMtu strIveda, napusaka veda nahi, kAraNa ke te avasare te be vedanA bandhane abhAva hovAthI ja apagrahapaNAnI siddhi (prApti) che. punaH je ke mithyAtvane kSaya thatAM mizrane, ane mithyAtva tathA mizrane kSaya thatAM samyakatvane, ane samyakatva tathA mizranI ukalanA thatAM mithyAtvane apatagrahapaNuM kahyuM nathI, te paNa traNenuM apagrahapaNa upalakSaNathI jANI levuM. kAraNa ke e traNamAM paNa kaI kalika te avasare saMkrama pamAtuM nathI, Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara4 sakramakaraNa, wwwwwww have saMgama saMdhi sAhi sarAti paNa kahe che. mULa gAthA 6 ThI. sAi aNAI dhuva adhuvA, ya savvadhuvasaMtakammANaM sAi adhuvA ya sesA, micchA veyaNi ya nIe hiM // 6 // gAthArtha -mithyAtva, vedanIya rane nIcatra e cAra prakRti sivAya zeSa sarva (126) dhruvasattAka prakRtimAM sAdi, anAdi, dhruva, ne adbhava e cAre kALabhAMgA hoya che, ne zeSa prakRtiyemAM sAdi adhura e be bhAge sakema hoya che. TIkArya-samyakatva, mizra, narakazcika, manuSyadrika, devadrika, vaicisaptaka, chananAma, uccatra, e covIza, tathA cAra AyuSya malIne 28 prakRti adhuvasattAka che, ane zeSa 130 uttara prakRti dhruvasattAka che. e dhruvasattAkamAMthI be vedanIya, nIcatra, ane mithyAtvarUpa cAra prakRti bAda karatAM zeSa 126 pRvasattAka prakRtine sAdi, anAdi, dhruva, ne adhava e cAre prakArane sakrama thAya che. te A pramANe-A 126 dhruvasattAka prakRtimAM je prakRtinuM je patagraha che te patagrahane badhaviccheda thatAMte prakRtine paNa saMkrama na thAya, ane punaH te patagraha prakRtine badhe svaba hetu prApta thatAM pravarte che, tethI madhyamAna patagrahaprakRtimAM punaH te pravAsattAka prakRtine sakama prAraMbhAya che te kAraNathI rAri, ane te te patagrahaprakRtinA abadhaprAgya sthAnane adyApi paryanta prApta nahIM thayelA chane Azraya te thavasatAka prakRti ne saMkrama anAri che. tathA patagrahane kadApi paNa viccheda nahi thavAthI abhavya jIvane Azrayi te pravAsattAkane saMkrama pura che, ane bhavya jIvane kALAntare paNa padagrahane anya vyavaccheda thavAthI dhruvasattAkane saMrakama ra che. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kam prakRti, karapu zeSa 24. dhruvasattAka, tathA miththAtma, 2 vedanIya, ane nIcAtra sahita 28 prakRtiyAnA sakrama sAMti, tathA dhruvabhAMge jANavA. kAraNake adhruvasattAka prakRtiyAnA'tA sattAnI dhruvatAthIja sakrama paNa sAdi dhruva che, ne zAtA, azAtA, ane nIcagetrane tA parAvartta mAnapaNu' hAvAthIja sAdi adhava sa'krama che. tathA mithyAtyanA sakrama tA vizuddha samyagadraSTineja thAya che, ne vizuddha samyaga draSTi pazu tA kadAcita prApti vALuM che, tethI te mithyAtvanA sa'krama paNa sAdi dhruvaja che. e pramANe sa'krancamANu prakRtiyAnA saMkramanu sAdi avAdi pazu' darzAvIne have patadmahe prakRtinu sAdyACipaNuM darzAve che. mULa gAthA 7 mI. micchattajaDhA ya pari-gahaMmi savva dhuvaMbadhapagaIo neyA cau vigappA, sAI adhuvA ya sesAo // 7 // gAthAtha:-pata grahapaNAne Ayi (kALanI catulagI vicAratAM ) mithyAtva sivAyanI sarve kuNakhantinI prakRtiyAnI patagrahetA sAvAdi cAra prakAra che, ne zeSa sarva prakRticeAnI patadmahatA sAdi dhruva che. DhIkArya--miththAvAnA=mithyAtmarahita sarve paNa dhruvandhi nI prakRtiyA 5 jJAnAvaraNa, 9 danAvaraNu, 16 kaSAya, bhaya, kucchA, taijasasakSaka, varNAdi 20, anulaghu, upaghAta, nirmAMNu, ane 5 antarAya e 67 dhruvabandhinI prakRtiyAnI patadmahetA sAhi, anAdi, dhruva te dhruva e cAre prakAranI jANavI, kAraNa ke e 67 dhruvamazvinI prakRtiyA Apa ApaNA andhanyavaccheda samaye patagraharUpa na thAya, arthAt te avasare e 67 prakRticeAmAM koi paNa prakRtinu kalika Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara6 saMkramakaraNa. saMkamatuM nathI, ne punaH sva sva bahetunA sadubhAve e 67ne anyaprAraMbha thaye chate patadugrahatA prApta thAya mATe zAri, tathA te praznatinA bandhavyavacchedasthAnane nahi prApta thayelA chanI apekSAe anAvi, abhavyApekSAe duSa, ne bhavyApekSAe ags. " tathA zeSa 88 adhuvabandhinI prakRtine te banthanI adhuratA hovAthIja te sarvanI patagrahatA sAdi adhruva che. ane mithyAvA yuvabadhinI hote paNa je jIvane samyakatva ane mizranI sattA che, teja jIva samyakatva tathA mizrane mithyAtvamAM saMkamAve che, paraMtu bIje keI.jIva saMkramAvate nathI, e hetuthI mithyAtvanI patahatA paNa sAdi adhura bhAge che. , - e pramANe pratyeka prakRtinA saMkrama ane patagrahapaNAnI sAdAdikarUpaNa karIne have prakRtisthAmAM te sAdyAdiprarUpaNA karAya che.. . ... ' ke , ' mULa gAthA 8 mI. pagaIThANe vitahA, paDiggaho saMkamo ya bodhako paDhamaMtima pagaINaM, paMcasu paMcaNha dovi bhave // 8 // * gAthArtha -ekeka prakRtine age saMkrama ane patagrahatA prathama je rIte kahI che te rIte ahiM prakRtisthAmAM paNa jANavI. temAM paNa prathama jJAnAvaraNaya ne atima antarAya saMbaMdhi pAMca prakRtimAM saMkrama ne patagraha e be bhAva che. TIkArtha-pUrve jema ekeka prakRtine aMge saMkrama ane patAha pAruM sAdyAdi bhAve kahyuM, tema prakRti sthAnemAM paNa jANavuM. ahiM be traNa Adika prakRtine samudAya te sthAna kahevAya che. tyAM prathama jJAnAvaraNIyane ane jJAnAvaraNatulya virakSAvALA antarAyane paNa saMkrama patagrahatA hovAthI prathama sthAna pratipAdanA Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. -- - ------- kare che te A pramANe prathama jJAnAvaraNIya, ane antima antarAya saMbadhi pratyekanI pace prakRtimAM saMkrama ane patazaihatA. e bane bhAre thAya che. arthAta jJAnAvaraNIya ane attarAyanuM pAMca pAMca prakRtyAtmaka ekeka sthAna saMkrama ane patagraha e ane bhAva yukta che. ne te saMkrama patAgraha bhAva sAdAdi cAra prakAre che. te A pramANe-upazAMta guNasthAne e be sthAnanA saMkramabhAvane ane patagraha bhAvane abhAva che, ne tyAMthI paDatAM punaH saMkrama pataHgraha bhAva prAraMbhAya che mATe sAtisthAnA prApta jIvanI apekSAe anAvi, ane abhavya bhavyanI apekSAe prathA che. have darzanAvaraNIyanAM saMkrama patagraha sthAnenuM nirUpaNa karAya che. mULagAthA 9 mI. navagacchakka caukke, navagaM chakkaM ca causu biiyammi annayarassiM annayarA, viya veyaNIya goesu // 9 // gAthArtha -dvitIya darzanAvaraNamAM 8-6 ane 4 mAM 9 saka, tathA 6 prakRti 4 mAM saMkrama mATe sakramarathAna che che, ne traNa patagraha sthAna che. vedanIya ane getramAM badhyamAna kaI paNa prakRtimAM akhadhyamAna koI paNa prakRti saMkrame mATe saMkrama vA patagraha sthAna ekekeja che. TIkArtha-dvitIya darzanAvaraNIya karmamAM 9-6-4 e traNa sthAnamAM 9 nuM eka sthAna saMkrame, 4 nA eka sthAnamAM 6 nuM eka sthAna saMkame, te kAraNathI ahiM 9 ane 6 e be saMkramasthAna che. tathA 9-- e traNa pataha sthAna che. 9 nA patagrahasthAnamAM mithyAtva ane sAsvAdana guNasthAnavALA tathA navavidha darzanAvaraNanA bandhaka jI 9 nA sthAnane paNa saMkramAve che. A 9 nuM Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra4 saMkramakaraNa, ~-~ ~ patagraha sthAna sAdAdi cAra prakAre che, arthAt sAdi, anAdi, dhruva, ne agva e cAra prakAre che, te A pramANe-mizrAdi guNasthAnamAM 9 nA patagrahapaNAne abhAva che, tyAMthI paDatAM punaH patagrahatA prApta thAya che, mATe e 9 nuM patagraha sthAna pAri, tasthAnAprApta ne anAdi, ane abhavyabhavyA kSiAe avAra che. tathA mizraguNasthAnathI apUrvakaraNanA asaMkhyAtamA bhAga sudhI navavidha darzanAvaraNayanI sattAvALA ane cha darzanAvaraNayanA andhaka che 6 nA ekasthAnamAM 9 nuM eka sthAna saMkramAve che. A 6 prakRtirUpa sthAnane patagraha kadAcit hovAthI sAvi makara va che. tathA apUrvakaraNanA saMkhyAtame bhAge nidrAmacalAne badhavi cheda thaye chate, tyAMthI AgaLa sUkSamasaMparAya guNasthAnanA antima samaya sudhI upazamazreNImAM navavidha darzanAvaraNIyanA banyaka che 4mAM 9ne saMkramAve che. A catuSkarUpapatagraha paNa kadAcita chevAthI rAtri dura che.tathA nava (9) nA sthAnane saMkrama cAra prakArane che te A pramANe-sUphamasaMparAthI uparAMta upazAMtamUhamAM 9nA saMkramane abhAva che, ne tyAMthI paDatAM punaH 9 ne saMkrama prAraMbhAya che mATe zAka, punaH tasthAnA prApta jIvanI apekSAe anAdi, ane abhavya bhavyanI apekSAe tA isakura che. punaH kSapakazreNimAM anivRttikaraNakALanA saMkhyAtabhAga vyatIta thatAM eka saMkhyAmabhAga zeSa rahe tyAre tyAnaddhi trikanA kSayathI AgaLa sUphamasaM5rAyanA atimasamaya sudhI cha darzanAvaraNayanI sattAvALA ane cakSudarzanAvaraNAdi cAra darzanAvaraNIyanA bandhaka che te 4 darzanAvaraNamAM 6 nuM sthAna saMkamAve che. A 6 ne saMkrama ane 4 ne patagraha paNa kadAcit hovAthI sAvi che. ahiMthI AgaLa darzanAvaraNIya saMkrama ke patadmahe kAMI paNa thAya nahi. have vedanIya tathA gotramAM saMkema patagrahanAM sthAna darzAvAya Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI kamaprakRti. ~ ~~~~ ~~~~~ ~~-~-~che ajayaraNa ItyAdi vedanIya ane zetranI keIpaNuM badhyamAna prakRtimAM kaI paNa adhyamAna prakRti saMkrame che, te kAraNathI je prakRti jyAM saMkrame te tenuM patagrahasthAna, ane bIjuM vyatirikta prakRti te saMkramasthAna kahevAya. tyAM mithyAdraSTithI prAraMbhIne yAvat sUphamasaMparaya paryantanA zAtA vedanIyanA bampakane ane zAtA azAtAnI sattAvALA ne zAtAdanIya e patagrahasthAna, ane azAtAdanIyae saMkarmasthAna che. tathA mithyAdraSTithI yAvat pramattaguNasthAna parcanatanA azAtA vedanIyanA bandhaka ane zAtA azAtAnI sattA vALAone azAtA e patagrahasthAna che. ane zAnA e saMkramasthAna che. A zAtA ane azAtArUpa saMkrama ane patagraha vAraMvAra parAvartamAnapaNe bandhAtA hovAthI Ari pura bhAge che. tathA mithyASTithI sUmasaparAya sudhInA ucca gotranA bandhaka ane ucca nIca zetranI sattAvALA jIvane uccagotra e patagrahasthAna che. ane nIcagetra e saMkramasthAna che. tathA prathama ane dvitIya guNasthAnavati nIcagAnanA bandhaka ane ucca nIcanI sattAvALA jIne nIcagAtra e patagrahasthAna che ane uccatra e saMkramasthAna che. A ucca nIca gotrarUpa be patagrahasthAne ane be saphamasthAne te parAvatamAna hovAthI che. have mehanIyanAM saMkrama patagrahasthAna kahevAne avasara che. tyAM prathama saMkamAsa kamasthAna kayAM che te anukrame darzAve che. - mULa gAthA 10 mI. acaurahiyavIsa, sattarasaM solasaM ca pannarasaM vajjiya saMkamaThANAI, hoti levIsaI mohe // 10 // 1 mehanIyanAM saMkramasthAna ekathI aThThAvIsa paryanta sarva (saMkramasthAna) che ? ke 28 sudhImAM keTalAeka saMmane apAgya pazu che? te darzAve che, Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 saMkramakaraNa. gAthArthI-28-24-17-10-15 e pAMca sthAne laIne ziSa ra7-26-25-23-22-11-20-1-18-14 vigere 1 paryata 23 sattAsthAne mehanIyanA saMkramamAM hAya. TIkAtha-A adhika vIza ane cAraadhika vIza eTale aThThAvIza ne covIza tathA sattara, seLa ne paMdara e pAMca sthAne vajIne zeSa 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14 18-1-20-21-22-2325-26-27 e vIza saMkramasthAne mohanIyakarmamAM che. " e mahanIyanAM 23 samasthAne A pramANe che 28 nI sattAvALA mithyASTi jIvane mithyAtva te samyakatva ane mizranuM patadhraha che. e hetuthI mithyAtva sivAyanI zeSa 27 prakRti saMkame che, tyAM cAritramehanIyanI 25 prakRti para para saMme che, ane samyakatva tathA mizra mithyAtvamAM saMkrame che. tathA samyakatavanI u&lanA thaye chate 27 nI sattAvALA mithyASTi jIvane mithyAtva te mizranuM patagraha che, mATe mithyAtva sivAyanI zeSa 26 prakRti saMkramapaNe varte che. mizranI paNa uddalanA thaye chate 26 nI sattAvALuM mithyASTijIva 25 prakRti saMkamAve che. athavA anAdi mithyASTijIva je 26 nI sattAvALe che te paNa 25 prakRtine saMkramAve che, kAraNa ke mithyAtvanA saMkramane abhAva che ne mithyAtvamohanIya te cAritramohanIyamAM saMkrame nahi, kAraNa ke darzanehanIya ne cAritra mehanIya e bene paraspara saMkrama hoya nahi, athavA 28 nI sattAvALA upazamasamyagdaSTi jIvane samyakava prAptithI eka AvalikA upara vartatAM (vyatIta thatAM) samyakevamAM mithyAtva ane mizrane saMkrama thAya che. te kAraNathIte samyakatva patagraha che mATe tene bAda karatAM zeSa 27 prakRti saMkrama prApta che. , tathA teja 28 nI sattAvALA upazamasamyagdaSTijIvane prathama Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 331 ~~~~ ~~ ~~~~ ~~~ ~~~~~ ~~~~~~ AvalikAmAM vartatA mizramehanIya samyakatvamAM sakrime nahi, kAraNa ke samyakatvAnugata vizuddhinA prabhAvathI mithyAtvanAM pagale ja mizra rUpa pariNAmAMtarane prApta thayelAM che, ane anya prakRtirUpapaNe pari@Ama pamADavuM eja sakama che, punaH saMkramAvalikAgata purlo sarva karaNane asAdhya hovAthI samyakatvalAbhanI prathama AvalikAmAM vartatAM mizramehanIya te samyakatvamAM na saMkrame, paraMtu mAtra eka mithyAtvaja sakrame che. mATe mizramehanIya bAda karatAM zeSa 26 prakRtine sakema thAya che. tathA mehanIyanA saMkramamAM 24 nA sthAnane abhAva che. kAraNa ke 24 nI sattAvALe samyagdaSTi jIva mithyAtvane prApta thatAM je ke punaH anaMtAnubadhi bAMdhe che, te paNa te bAMdhelA anaMtAnubadhinI sattA hete chate paNa anaMtAnubadhine saMkramAvatuM nathI. kAraNuM ke bandAvalikAgata pale sarvakaraNane asAdhya che, ane mithyAtva te mizranuM ane samyakatvanuM patagraha che, mATe mithyAtva ne anatAnumadhi4 e 5 prakRti bAda karatAM zeSa 23 neja sakamAve che. - tathA e jIvane je mithyAtva kSaya thayeluM hoya te 22 prakatine saMkramAve che. athavA upazamazreNimAM vartatA upazamasamyadRSTijIvane cAritramohanIyanuM attarakaraNa karyuM chate saMjvalana lebhAne paNa saMkrama thatuM nathI. kAraNa ke "anDarakaraNa karyuM chate purUSada, ane saMjavalanacatuSkane AnupUrvIeja saMkema thAya che e vacana che, ane anatAnubandhi catuSka te visAjIta vA upazamita levAthI saMkrama prApta thAya nahi, ane samyakatva te mithyAtva mizanuM patagraha che mATe saMjavalanabha, anaMtAnubaMdhicatuSka, ane samyakatva e 6 prakRtine 28 mAMthI bAda karatAM zeSa 22 prakRtine sakema thAya. 1 ahi "e jIvane " kahevAthI mithyAtvIne grahaNa na kare, paraMtu 24 nI sattAvALA samyagdaSTi jIva jANu. . * * Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hare sAmakaraNuM. - tathA upazamazreNimAM vartatA eja upazamasamyagdaSTi jIvane napusakeda ukezAnta thatAM 21 ne saMkrama thAya che-athavA 22 nI sattAvALAne samyakatvane saMkrama keI paNa prakRtimAM nahi hevAthI 21 prakRtineja sakriya thAya che athavA kSapakazreNimAM vartatA kSapakajIvane jyAM sudhI A kaSA kSaya thayA nathI tyAM sudhI 21 prakRtine ja kema thAya che. * tathA upazamasamyagdaSTi saMbadhi pUrve kahelI sakama prApta 21 prakRtimAMthI strIveda upazAnta thatAM 20 prakRtine sakrima thAya athavA upazamazreNigata kSArika samyagdaSTi jIvane cAritramohanIyanuM anDarakaraNa karyuM chate pUrvokta rItIe saMjavalana lebhane paNa saMkrama na thAya, mATe te bAda karatAM paNa zeSa 20 prakRtieneja sakama thAya. - tathA e 20 prakRtimAMthI napusaka veda upazAnta thaye chate 19 prakRtine saMkrama thAya tathA e 19 prakRtimAMthI strIveda upazAnta thatAM 18 prakRtine saMkrama thAya. tathA e 20 prakRtimAMthI upazamazreNigata upazama samyaguSTi jIvane dunikaSAyane upazama thatAM zeSa 14 prakRtiene saMkema thAya. tathA e 14 prakRtimAMthI purUSada upazAnta thatAM 13 prakRtine saMkrama thAya, tathA teja kSepakane cAritramehanIyanuM anDarakaraNa thaye chate pUrvokta rItie saMjvalana lebhane saMkrama na haya, tethI e 13 prakRtimAMthI saMjavalana lobha bAda karatAM zeSa 12 prakRtine .saMkrama thAya. athavA upazamaNimAM vartatA kSAyika samyagdaSTi jIvane pUrvokta 18 prakRtimAMthI 6 kiSAya upazAnta thatAM zeSa 12 prakRtine saMkrama thAya. Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * tathAe 12 mAMthI purUSaveda upazAnta thatAM 11 prakRtine sakrama thAya. athavA kSepakane pUkata 12 mAMthI napuMsaka ve kSINuM thaye chate zaSa 11 ne saMkrama thAya, athavA upazama zreNimAM vatatA upazama samyagdaSTi jIvane pUrvokta 13 mAMthI apratyAkoIne pratyA, krodha e be upazAnta thatAM paNa zeSa 11 prakRtine saMkrama prApta thAya. tathA kSakazreNuvata jIva pUrvokata 11 mAMthI sIdakSINa thatAM 10 prakRtine saMkramAve che, athavA upazamazreNImAM vartatA upazamasamyagdaSTi jIvane pUrvokta 11 mAMthI saMjvalana lebhane upazama thAya tyAre zeSa 10 prakRtine saMkema hoya che. * tathA upazamazreNimAM vartate kSAyikasamyagdaSTi jIva pUrvaka 11 mAMthI apratyA ke dha ne pratyAga ke upazAnta thatAM zeSala prakRtine saMkramAve che. * - tathA eja jIvane saMjavalana kedha upazAnta thatAM 8 prakRtine sakrama hoya che. athavA upazama zreNamAM vartatA upazamasamyagdaSTi jIvane pUrvokta 10 prakRtimAMthI apratyA mAna, ne pratyA mAne upazama thatAM zeSa 8 prakRtine sakrima hoya che. tathA eja jIvane sajvalanamAna upazAnta thatAM 7 prakRtine saMkema thAya che. tathA upazamazreNimAM vartatA bhAyika samyagdaNi jIvane pUrvakata 8 prakRtimAMthI apratyA mAna, pratyAru mAna upazAnta thatAM zeSa 6 prakRtine saMkrama hoya che. * tathA eja jIvane saMjvalanamAna upazAnta thatAM 5 prakatine saMkrama thAya che. athavA upazamazerNimAM vartatA upazama samyagdaSTi jIvane pUrvokata 7 prakRtimAMthI apratyA mAyA ane pratyA mAyA upazAna thatA zeSa 5 prakRtine sama hoya che. ' Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNa. ' tathA eja jIvane saMjavalana mAyA upazAnta thatAM 4 prakRtiene saMkrama thAya che. athavA kSAyika samyagdaSTi kSapaka jIvane pUrvokata 10 prakRtimAMthI 6 nekaSAyane kSaya thatAM zeSa 4 prakRtine sakama thAya che. tathA eja jIvane purUSadane kSaya thatAM 3 prakRtine saMkrama thAya che. athavA upazamazreNimAM vartatA kSAyika samyagdaSTi jIvane pUkata 5 prakRtimAMthI apratyA, mAyA, pratyA mAyAne upazama thatAM zeSa 3 prakRtine saMkrama thAya che. ' tathA eja jIvane saMjavalana mAyA upazAnta thatAM 2 prakRticAne sakema thAya che. athavA upazama zreNimAM vartatA upazama samyagdaSTi jIvane pUrvokata 4 prakRtimAMthI apratyAle, pratyAga labha e be upazAnta thatAM zeSa 2 prakRtine saMkrama thAya che. athavA kSAcika samyagdaSTi kSapaka jIvane pUrvokta 3 prakRtimAMthI saMjavalana ke kSaya thatAM 2 prakRtine saMkrama thAya che. - tathA eja jIvane saMjvalanamAnane kSaya thatAM zeSa 1 prakRtine sakema thAya che. A pramANe saMkramasthAnanI prApti vicAratAM 28-24-17 16-15 e pa-saMkramasthAna prApta thatAM nathI. te mATe e 5 sthAnene niSedha karAya che. ne e 5 ne niSedha thatAM zeSa 23 saMkama. sthAne ja che te pUrveta prakAre jANavA e saMkemasthAnamAM 25 prakRtyAtmaka tRtIya saMkramasthAna sAdi, anAdi, dhruva ne adhava e cAra prakAre che. te A pramANe-28 mohanIyanI sattAvALA jIvane samyakatva ne mizra e benI ukalanA thatAM sAhi, anAdimithyAdaSTijIvanI apekSAe anAri, abhavyanI apekSAe yuva, ane bhavyanI apekSAe thara che 1 samyakatva ane mizranI uddalanA thavAthI traNe darzanamehanIyane saMkrama baMdha paDe che te samaye 25 nuM sthAna sAdi bhAve hoya che. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. ' 335 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - -- - - - - - - - - -- - - tathA zeSa vIzAdika 22 saMkrama sthAne kadAcit prAptivALAM havAthI lA iza che. e pramANe mehanIyamAM saMkamasthAna ane asamasthAnanI prarUpaNA karIne patagraha ane apagrahasthAnI prarUpaNa kare che. mULa gAthA 11 mI. solasa bArasagaThaga, vIsaga tevIlagAige chacca ! vajiya mohassa paDi-ggahA u avArasa hrvti||11|| gAthAtha-16, 12, 8, 20 ane 23, 24, 25, 26, 27, 28 e cha malIne 10 sthAne rahita zeSa 18 pataghrahasthAne mehanIya karmanAM che. TIkAtha-16, 12, 8, 20 ane vevIzAdika cha te 23, 24, 25, 26, 27, 28 e daza sthAne sivAyanA zeSa 1-2-3-45-6-7-9-10-1-13-14-15-17-18-19-21-22 e aDhAra patagrahasthAne che. tyA kayA patagrahasthAnamAM kaI kaI prakRti saMkime che te kahevAya che. 28 nI sattAvALA mithyASTijIvane mithyAtva te samyakatvane mizranuM patangraha che, mATe mithyAtva sivAyanI zeSa ra7 prakRti mithyAtva, 16 kaSAya, 1 veda, bhaya, kucchA, ne kaI paNa eka cugala, e 22 prakRtimAM saMkrame che-tathA samyaktavanI u&lanA thatAM 27 nI sattAvALA eja mithyAdaSTijIvane mithyAtva te mizranuM patadugraha che. mATe te mithyAtva bAda karatAM zeSa 26 prakRti pUrvokata 22 prakRtimAM saMkame che. 1. 28-24-17-16-6e pAMca sthAne te asaMkrama sthAne pUrvekahyAM che. 2, te samaye 22 prakRtyAtmaka prathama patagrahasthAna prApta thAya che, Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 . saMkramakaraNa. tathA mizranI u&lanA karyuM chate 26 nI sattAvALA mithyAdaSTijIvane mithyAtvamAM keI paNa prakRti saMkramatI nathI, tethI te keInuM patagraha nathI, mATe pUrvokata 22 nA patathrahamAMthI mithyAtva bAda karatAM zeSa 21 prakRtyAtmaka patagrahasthAnamAM 25 prakRti saMkame che-athavA anAdi mithyASTi je 26 nI sattAvALA anAdi mithyASTi jIvane mithyAtvane kayAMya paNuM saMkrama thatuM nathI, temaja temAM bIjI ke prakRti paNa saMkramatI nathI, mATe AdhArAdheya bhAvarahita mithyAtvane bAda karatAM zeSa 25 prakRti pUrvokta 21 prakatimAM sakrime che. ; tathA 24nI sattAvALA jIva mithyAtvane prApta thayA chate jo ke mithyAvarUpa hetuthI punaH anaMtAnubadhine bAMdhe che, te paNa banyAvalikA sarva karaNane asAdhya hovAthI te sattA prApta thayelA evA paNa anaMtAnubadhine anyatra saMkamAve nahi. ane mithyAtva te samyakatva ane mizranuM patagraha che, mATe anaMtAnubaMdhi catuSka ne mithyA e pAMca prakRti rahita zeSa 23 prakRti pUrveta 22 prakRtyAtmaka pataMgraha sthAnamAM sakame. e pramANe mithyASTi jIvanA 22 prakRtyAtmaka padagraha sthAnamAM 20-26-23 e traNa saMkramasthAne che. ane 21 nA patagraha sthAnamAM 25 prakRtyAtmaka eka samasthAna che. zeSa saMkrama vA pataMgrahasthAna mithyASTine saMbhave nahi. tathA sAsvAdanasamyakatvavata jIvane vizuddha daSTipaNAnA abhAva hovAthI traNe darzanamehanIyanA saMkemano abhAva che. tethI sAsvAdanIne sarvadA 21 prakRtyAtmaka patagrahasthAnamAM 25 prakRtijene saMkema thAya che. tathA mizrasamyakaSTi jIvane paNa vizuddha samyagdaSTipaNane Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 337 - - - - - - - - - - - - - - abhAva hevAthI traNadarzanamohanIyane saMkrama thAya nahi. tethI 28 vA 27 nI sattAvALA mizradaSTijIvane 21 nA patagrahamAM 25 prakRtiye sakame che. tathA 24nI sattAvALA mizrasamyagdaSTine te traNa darzanehanIya sivAyanI je 21 prakRti, te 12 kaSAya, purUSada, bhaya, ku, ane kei eka yugala e 17 prakRtyAtmaka patabrahasthAnamAM saMkrame che. e pramANe sAravAdana tathA mizradaSTijIvane 21 tathA 17 rUpa patagrahasthAne kahIne have avirati, dezavirati, pramatta ane apramatta e cAra guNasthAnavALA ane saMkrama sthAnenI tulyatA havAthI e cArenAM patathrahasthAne eka sAthe (cAranAM bheLAM) kahevAya che. te avirata upazamasamyagdaSTi jIvone samyakatva prAptinA prathama samayathI eka AvalikA sudhI samyakatva ane mizrane pahatAja hoya che, paraMtu saMkrama heta nathI. tethI zeSa 29 prakRti avirata upazamasamyagdaSTine 12 kaSAya, purUSada, bhaya, kuchA, keI eka yugala, samyakatva ne mithyAtva e 19 prakRtyAtmaka patagraharathAnamAM saMkrame che. tathA dezaviratezamasamyakraSTijIvane e 26 prakRti pratyA 4, saMjaya04, pRveda, bhaya, kucchA, koIeka yugala, samyaka kava, ne mizra e 15 prakRtyAtmaka patagrahasthAnamAM krame che. * tathA pramattApramattApazamasamyagdaSTi ane pUrvokta 26 prakRti saMjavalana 4, puveda, bhaya, kuchA, eka yugala, samyakatva, ne mizra e 11 prakRtyAtmaka patagrahasthAnamAM saMkrame che. tathA eja aviratapazamasamyaSTayAdi ne samyakatva- * prAptinI prathama AvalikA vyatIta thatAM hitAyAdi AvalimAM Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 saMkramakaraNa - - = = - - - - - - mizramehanIya saMkramarUpa ne pataharUpa paNuM thAya che. tethI 27 prakRti pUrvokta 19-15 ne 11 rUpa patathrahasthAnamAM saMkrame che. tathA eja aviratAdi jIvone anantAnubandhinI ukalanA saMpUrNa thaye chate 24 nI sattAvALA kSapazamasamyagdaSTi jIne samyakatava e pataMgraha che, tethI zeSa 23 prakRti pUrvokta traNe pataMgrahamAM saMkrame che. tadanaMtara mithyAtvane kSaya thatAM mizrane patagrahapaNuM, ane siyAvane saMkemapaNuM prApta thatuM nathI. mATe zeSa 22 prakRti avirata, dezavirata, ane saMyatane anukame 18-14-ne 10 rUpa pagrahasthAnamAM saMkrame che. tadanatara mizrAhanIya kSaya thatAM samyakatvane samapaNuM ane patahapaNuM nathI, tethI 21 prakRti avirata, dezavirata ne sayatane, anukrame 17-13-ne 9 rUpa traNa patagrahasthAnamAM same che. have upazamaNimAM vartatA upazamasamyagdaSTi jIvane saMkramane Azrayi patagrahavidhi kahevAya che. cAvIzanI sattAvALA jIvane je samyakatva te mithyAtva ne mizranuM patagraha che. tethI te samyakatva bAda karatAM zeSa 23 prakRti, te puveda, saMjavalana catuSka, samyakatva, ne mizra e 7 prayAtmaka patagrahasthAnamAM same che tathA upazamaNimAM vartatA eja 1 A sthAne karyaprakRrti TIkAmAM racAivara nA saMgAmo nA pitA evo pATha che te samIcIna nathI, te kaI likhita devethI lakhA haze, mATe e sthAne rAkhavA pATha heya teja cAlu AdhakAramAM upayogI thAya anyathA nahi. mATe meM paNa bhASAtaramAM sIjaya pAThane anusAre artha karyo che. paMcasaMgrahamAM paNa havazvaya pATha dekhavAmAM AvyA che. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 739 MANANANMAAAAANAA - jIvane anDarakaraNa karyuM chate sajvalana lebhane sakama thatuM nathI, tethI te saMjavalana lebhane bAda karatAM zeSa 22 prakRti pUrvokta 9 padagrahasthAnamAM saMkrame che tathA eja jIvane napusakaveda upazAnta thatAM 21 prakRti, (7 nA patagrahamAM)-tanatara strIveda upazAnta thatAM 20 prakRti 7 nA patagrahamAM saMkeme che. tadanatara purUSadanI prathama sthiti samAna be AvalikA zeSa rahe chate "phulu sTicAluhama, gi herAlu varSe (arthAt prathama sthitinI be AvalikA bAkI rahaye chate veda paNa patathraha na thAya). e sUtrane anusAre purUSaveda patagraha thAya nahi, tethI pUrvokta 7 prakRtimAMthI purUSada bAda karatAM zeSa 6 prakRtirUpa patagrahasthAnamAM pUrvokta 20 prakRti saMkrame che-tadanatara 6 nekaSAca upazAnta thatAM zeSa.14 prakRti pUrvokta 6 nA pata6grahasthAnamAM samAna che AvalikA sudhI sAme che tadanatara purUbaDha upazAnta thatAM zeSa 13 prakRti 6 nA patagrahamAM anta muhUta sudhI sakrame che. tadanetara saMjavalana dhanI prathama sthiti samAna traNa AvalikA bAkI rahetAM saMjavalana kela paNa gi kriyApu para phaLig himargr saMkaLar (traNa AvalikA zeSa rahetAM saM. javalana kaSAya apagraha thAya che) e sUtrane anusAra padagraha thatuM nathI. tethI pUrvokta 6 nA patagrahamAMthI saMkodha bAda karatAM zeSa-5 prakRtyAtmaka patagrahamAM pUrvokta 13 prakRti same chetadanatara apratyAdha ne pratyAkedha upazAnta thatAM zeSa 11 prakRti pa nA patagrahasthAnamAM samAna be AvalikA sudhI sAme che-tathA saMjavalana kaidha upazAnta thatAM zeSa 10 prakRti teja 5 nA patarahasthAnamAM antarmuhUrta sudhI saMkrame che. tadanAra saMjava, mAnanI prathama sthiti samayanatraNa AvalikA Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara samakaraNa. ~~ ~ ~ ~ ~~~ ~~ ~~~ ~~ zeSa rahetAM saM0 mAna paNa patagraha thAya nahi tethI pUrvokata 5 mAMthI saM0mAna bAda karatAM zeSa4 prakRtyAtmaka patagrahasthAnamAM eja 10 prakRti samayena AvalikA sudhI saMkrame che-tadanatara apratyA mAna, pratyA mAna, upazAnta thaye zeSa 8 prakRti teja 4nA pata6grahamAM saMkrame che-tadanetara saM0mAna upazAMta thatAM zeSa 7. prakRti 4 nA patagrahamAM antarmuhurta sudhI sake che. tadanetara saMjvalanamAyAnI prathama sthiti samAna 3 AvalikA zeSa rahetAM saM0 mAyA paNa patagraha na thAya. tethI pUrvokta 4 mAMthI saM0 mAyA bAda karatAM zeSa 3 prakRtyAtmaka pataghrahasthAnamAM pUrvokta 7 prakRti samAna che AvalikA sudhI saMkrame che. tadanaMtara apratyA mAyA ne pratyA mAyA upazAnta thatAM zeSa 5 prakRti 7 prakRtirUpa pataghrahamAM samAna be AvalikA sudhI saMkeme che. tadanetara saM0 mAyA upazAnta thaye chate zeSa 4 prakRtiya3 prakRtirUpa patagrahamAM antarmuhUrta sudhI saMkrame che, tadanaMtara anivRtti guNasthAnakanA atyasamaye apratyA lebha ne pratyA, lobha upazAnta thatAM zeSa mithyAtva ne mizra e 2 prakRti darzanamohanIya ne cAritra mohanIyanA paraspara saMkramAbhAvathI saMjvalana lebhamAM saMkeme nahi. tethI te lobhane paNa patagraha nahi hovAthI be prakRtimAMja saMkrame che. tyAM mithyAtva te mizramAM ne samyakatvamAM sakrame che. ane mizra te samyakatvamAM sakrame che. -. anaMtAnubaMdhi-catuSka ane darzana mehanIyatrikarUpa 7 prakRtie kSaya thaye chate 21 nI sattAvALe kSAyikasamyagdaSTi jIva upazamaNine aMgIkAra kare che, tene antarmuhurta paryanta purUSada ne saMjavalana catuSkarUpa 5 prakRtyAtmaka patagrahasthAnamAM te 21 prakRti saMkrame che. tadanAtara anDarakaraNa karyuM chate saMjavalana lebhane saMkrama thatuM nathI, tethI te 21 mAMthI saMjavalana lebha bAda karatAM zeSa 20 prakRti pUrvokta 5 prakRtirUpa pataohamAM saMkrame Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, te paNa antarmuhurta kALa paryanta saMkrame che tadanatara napuMsaka veda upazAnta thatAM antarmuharta paryanta 19 prakRti, ane kI veda upazAnta thatAM zeSa 18 prakRti pUrvokta 5 prakRtirUpa pata6grahamAM antaryuMhata sudhI saMkrame che. tadanAra purUSadanI prathamasthiti samAna be AvalikA zeSa rahetAM purUSa patagraha thatuM nathI, tethI pUrvokta pa nA pata6grahamAMthI purUSada bAda karatAM zeSa 4 prakRtirUpa patagrahamAM teja 18 prakRti sakrime che. tajanatara 6 nekaSAya upazAnta thatAM zeSa 12 prakRti teja 4 prakRtirUpa patagrahamAM samAna be AvalikA sudhI saMkrame che. tadanatara purUSada upazAna thatAM zeSa 1 prakRtie teja patagrahamAM antarmuharta paryanta saMkrame che. taitara saMjavalana krodhanI prathama sthiti samAna 3 AvalikA zeSa rahe chate saM dha bAda karatAM zeSa 3 prakRtirUpa pata6grahamAM eja 11 prakRti samAna be AvalikA sudhI same che. tadanatara apratyA koya ne pratyA kaidha upazAnta thatAM zeSa prakRti eja 3 pratirUpa patagrahamAM samona be AvalikA sudhI sake che. tadanAra sa kreba upazAnta thatAM zeSa 8 prakRti eja patagrahamAM antarmuhurta sudhI saMkrame che. sdhI sama che. | - tadanetara saMjavalanamAnanI prathama sithati samAna 3 AvalikA zeSa rahetAM saM0mAna paNa patagraha thAya nahi, tethI pUta 3 prakRtirUpa patagrahamAMthI saMmAna bAda karatAM zeSa 2 prakRtipa pataMgrahamAM eja 8 prakRti samAna AvalikA paryanta sakAme che. tanatara apratyA0mAna ne pratyA mAna upazAnta thatAM zeSa prakRti samaye be AvalikA sudhI pUkata 2 prakRtirUma pata grahamAM saMkrame che. tadanetara saM mAna upazAnta thatAM 5 prakRti eja 2 prakRtinA pataMgrahamAM atimuharta paryatA saMkrame che.. * - Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa. , tadanatara saMlana mAyAnI prathama sthiti samaye 3 AvalikA zeSa rahetAM saMs mAyA paNa patagraha na thAya tethI pUrvekata 2 prakRtirUpa patagrahamAMthI saM. mAyA bAda karatAM zeSa (saM. bharUpa) 1 prakRtirUpa patagahamAM eja 5 prakRti samaye be AvalikA paryata saMkrame che, tadanaMtara apratyAgamAyA ane pratyA mAyA e be upazAnta thatAM zeSa 3 prakRti teja 1 prakRtirUpatihamAM ( saMjavalana lobhamAM) samayana be AvalikA paryanta saMkrame che-tadanatara saMjavalana mAyA upazAnta thatAM zeSa be prakRti (madhyama 2 lebha) eja 1 prakRtirUpa patagrahamAM antarmuhUrtakALa paryanta saMme che-tadatara anivRtti guNasthAnane anya samaye te be prakRti paNa upazAnta thatAM kaI paNa prakRti keI prakRtimAM saMke nahiM. e pramANe upazama zreNimAM vartatA kSArikasamyagdaSTijIvane Azrathi A saMkrama pataghraha vidhi ko. ne have kSapaka zreNimAM vartatA kSoyikasamyagdaSTi jIvane Azraya saMkrama patagraha vidhi kahevAya che. 26 nI sattAvALA zAdhikasamyakathI jIva kSepaka zreNine aMgIkAra karuM che, tene anivRtti guNasthAne purUSa me saMvardhana 4 rUpa 5 prakRtyAtmaka patagrahamAM te 21 prakRti saMkrame che- tadanatara madhyanA 8 kaSAyane kSaya thatAM 13 prakRti antarmuhUrtakALaparyanta ejapanA patagrahamAM saMkrame che-tadanaMtara anDarakaraNa karyo chate saMjvalana lebhane saMkrama thAya nahi tethI zeSa 12 prakRtie paNa eja panA patagrahamAM antarmuhUrta paryanta aMkame chetanatara napuMsakaveda kSaya thatAM 11 prakRti, ane strIveda kSaya thatAM 10 prakRti eja 5 nA patathrahamAM antarmuhUrtaparyanta saMkrame che. tadanaMtara purUSadanI prathama sthiti samaye be AvalikA mAtra zeSa rahetAM purUSa patagraha na thAya, tethI 5 nA patagraha Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. . ... .... karmaprakati. 344 -- - ~~ - - - - - -- -- -- --~-- -- -~--- ~~-~~~~~-~mAthI purUSa bAda karatAM zeSa 4 prakRtirUpa patagrahamAM eja 1 prakRti samAna che AvalikA sudhI saMkrame che-taddanetara dha nekaSAya upazAnta thatAM zeSa 4 prakRti 4 nA patagrahamAM sama che. tadanatara purUSadane kSaya thatAM saMjavalana kelane paNa patadugrahatA na hoya, tethI 4 prakRtirUpa patagrahamAMthI saM. dha bAda karatAM zeSa 3 prakRtirUpa padmamAM 3 prakRti antarmuhUrtakALaparyanta same che. tadanetara samAna be AvalikA saMpUrNa thatAM saM ke paNa kSaya thAya ne mAnanI patatAne abhAva thAya che, tethI zeSa 2 prakRtimAM be prakRtieja antarmuhurtakALa paryanta sakama che. tadanatara samaye be AvalikAe saMke mAnane paNa kSaya thAya, ne te ja samaye saMvamAyAnI patagrahatAne paNa abhAva thAya, tethI saMva, lebharUpa eka ja prakRtimAM saMva, mothArUpa ekaja prakRti antarmuhurta kALa paryata saMkrame che. tadanatara be AvalikAe saM. mAyA paNa kSaya thAya che tyAMthI AgaLa ke prakRti kaImAM paNa saMkrame nahi. have pUrvokta patagrahasthAnemAM saMkramasthAnane saMkalanApUrvaka dazAve che. mULa gAthA 12 mI. chavvIsa satta vIsANa, saMkamo hoi causu ThANesu bAvIsa pannara sage, ekArasa iguNavIsAe // 12 // 1 pUrvokta 4 prakRtimAMthI purUSadane saMkrama bAda karatAM zapa 3 prakRti (saM0 0-mAna-mAyA ) saMkrame che. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa ~~~ ~~~ ~~~~~ ~ ~ ~~ ---~-~~~-~~~~~ ~~~ ~~ - gAthArthI-23-15-11-19 e cAra patagrahasthAnamAM 26-17 e meM saMkramasthAne (pratyekamAM) hoya che. tyAM mithyA daSTine 22 mAM, dezaviratane 15 mAM, pramatApamattane 11 mAM, ane aviratasamyagdaSTine 19 nA patagrahasthAnamAM 26-17 no sakrama hoya che. TIkArya gAthArthavata mULa gAthA 13 mI. sattarasa ekavIsAsu, saMkamo hoi pannavIsAe niyamA causu gaIsu, niyamA dihIkae tivihe||13|| gAthArtha -TIkAryAnusAre. TIkAtha-1-21 nA patagrahamAM 25 ne saMkrama che. tyAM 17 mAM mizraSTi ane 21 mAM mithyASTine tathA sAsvAdanIne saMkrama heya che. A 17-21 mAM 25 ne saMkrama nizcayathI cAre gatinA jImAM heya che. punaH sAsvAdanIne je 17-21 mAM 25 ne saMkrama te nizcayataH traNa darzana mohanIya (tripuMja) karyo chate ja jANu. ane mithyAdiSTa guNasthAne te 21 mAM 25 ne saMkrama anAdi mithyASTine paNa hoya che. 1 ahiM " kaye chate" e zabdane bhAvArtha pUrva pratipana sattArUpe jANu. paraMtu pratyutpanna sattAbhAve nahi. arthAta karyo chata=sattA hete ja iti bhAva: 2 ahiM che paNa " kahevAthI samyakatva, mizranI udalanA karelA e 23 nI sattAvALA mithyASTine paNa 21 mAM 25 ne saMkrama he che, Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. ja na nananana - - - - - - - mULagAthA 14 mI. bAvIsa pannarasage, sattaga ekkArasi guNavIsAsu tevIsAe niyamA, paMcavi paMciMdiesu bhave // 14 // gAthArtha -kAvat. TIkArtha -rara-15-7-11-19 e pAMca patagrahamAM 23 ne sakema thAya che. tyAM ra2 mAM mithyASTine, 15 mAM dezaviratine, 7mAM 'upazamecazamakane, 11 mAM pramattApramattane, ane 19 mAM aviratasamyakavIne (23 ne saMkrama) thAya che. A pAMca patagrahasthAne padrimAM ja hoya che. mULAgAthA 15 mI. codasaga dasaga sattaga-aTThArasage ya hoi bAvIsA niyamA maNuyagaIe, niyamA diTThIkae duvihe // 15 // gAthArtha -TIkAWvata, TIkAtha-14-10-7-18 e cAra patagrahasthAnamAM rara : prakRti saMkrama cagya hoya che. tyAM 14mAM dezaviratine, 10 mAM pramattApramattane, 7 mAM upazapazamakane ane 18 mAM avirata kavIne 22 prakRti saMkamaprAgya che. A rara prakRtine saMkema manuSyagatimAM ja hoya che, ne te paNa samyakatva tathA mizra e be darzanamohanIyanI sattAvALA jIvane ja, mULagAthA 16 mI. terasaga navaga:sattaga-sattarasa paNaga ekavIsAsu ekkAvIsA saMkamai, suddhasAsANa mIsesu // 16 // 1 upazame pazamapha=upazamaNimAM vartata upazamasamyaguSTi jIva, 44 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u46 saMkramakaraNuM, anAma w wwww gAthArtha -aviratasammadaSTayAdi che, sAsvAdanI, tathA mizasabhyaSTi jI 13-9-7-1-5-21 e 6 patagrahasthAnomAM 21 prakRtine samAve che. TIkAtha-13-9-3-17-5-21 e 6 patagrahasthAnamAM 21 prakRti saMkrame che. kayA chamAM saMkrame che? te kahe che. zukra sArA ripu kyAM chu eTale aviratasamyagadaSTayAdi vidraSTivALA tathA rAsAna eTale sAsvAdanI ane biju mizradaSTi chamAM 21 ne sakema prApta thAya. tyAM deza viratine 13 nA patagrahamAM, pramattApramattane 9nA patagrahamAM, upazamApazamakane 7 mAM, aviratasamyakatvane ane mizradaSTine 17 mAM, kSAyike pazamakane vA kSayakaNivALAne 5 mAM, ane sAravAdanIne 21 nA patagrahamAM 21 ne saMkrama hoya che. ahiM je AcAryo upazamazreNithI paDatAM mithyAtvAbhimukha thayelA 24nI sattAvALA ane mithyAvAbhimukhatA eja sAsvAdana ema mAne che. teone mate sAsvAdana sabaMdhi 21 nA paDyahamAM 21 prakRticene saMkrama kahyo che. anyathA punaH anaMtAnubandhinA udaya sahita sAsvAdanI jIvane te 21 nA patagrahamAM 25 prakRti ja saMkrame che. te pUrve kahyuM che (11 mI gAthAmAM kahyuM che). mULa gAthA 17 mI. etto avisesA saM-karmati uvasAmage va khavage vA uvasAmagesu vIsA, ye sattage chakka paNageya // 17 // 1 mULa gAthAmAM kahelA chavabheda anukrame nathI paraMtu ananukrame che, emAM vadhu ItyAdita sUtraracanAnI vicitratA sivAya anya koI hetu saMbhave nahi. sUtraracanA te pUrvAnupUrvIe, pazcAnupUrvIe ane anAnupUrvIe paNuM thaI zake che. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti - - - - -- - - - , gAthArtha -TIkArNavata TIkArya -ahiMthI AgaLanA avizeSa sattara saMsthAne upazamaka vA kSepakamAM prApta thAya che. tyAM 7-6- e traNa pataahamAM saMkamAgya 20 prakRti upazamaka jIva saMkramAve che. te A pramANe-upazamApazamaka jIvane - e be patagrahamAM, ane kSapakepazamaka jIvane prakRtirUpa patagrahamAM 20 prakRti saMkrame che. muLagAthA 18mI paMcasu eguNavosA, aTThArasa paMcame caukke ya caudasa chasu pagaIsu, terasagaM chakka paNagaMmi // 18 // gAthArtha -pa mAM 19, 5-4 mAM 18, 6 mAM 14, 5 mAM 13 prakRti saMkrame che. TIkAtha-sAyikezamaka jIva pa nA padagrahamAM 19 tathA eja jIva 5-ja e be patagrahamAM 18, tathA upazamepazamaka jIva 6 nA patagrahamAM 14, tathA eja jIva 6 nA patagrahamAM 13, tathA zapakaNivaMta chava 5 nA patagrahamAM 13 prakRti saMkamAve che. mULagAthA 19mI. paMcacaukke bArasa, ekArasa paMcage tiga cauke dasagaM caukka paNage, lavagaM ca tigaMmi bodhavaM // 19 // gAthArtha-pa-4mAM 12, 5-3-4 mAM 11, 4-5 mAM ne 3 nA patagrahamAM 9 prakRti sakame che ema jANavuM. TIkAtha-pa-4mAM 12 saMkrame che. tyAM pikaNimAM enI Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa. patagrahamAM 12, ane kSepakepazamaka jIvane 4 nA patAhamAM 12 pratiyA same, tathA 5-3-4 mAM 11 same, tyAM upazamApazamakane tathA kSAyika kSepakane 5 mAM, ane kSAyikepazamakane 3-4 mAM 11 ne saMkrama heya, tathA upazamopazamakane kSapakazveNivaMta e e jIvane 4-5 mAM 10 prakRti saMkeme, tathA kSAyike pazamakane 3 mAM 9 ne saMkrama hoya che. mULagAthA 20 mI. aha duga tiga cauke, satta caukke tige ya bodhavA chakkaM dugaM ti niyamA, paMca tige ekaga duge ya // 20 // gAthAtha-2-3-4 mAM 8, 3-4 mAM , 2 mAM , ane 3-1ra patagrahamAM 5 prakRti saMkrame che. ne 3-1-ra mAM pa saMme che. 1 TIkAtha-2-3-4 rU5 3 patagrahasthAnemAM 8 prakRticA saMkeme che. tyAM kSAyike pazamaka jIvane 2-3 mAM, ane upazApazamakane 4mAM 8ne saMkrama hoya che. tathA 3-4 mAM 7 ne saMkema hoya che tyAM upazamepazamaka jIvane ja 3-4 mAM 7 ne saMkrama heya che. tathA bhAyikAzamaka jIvane 2 mAM 6 ne saMkrama hiya che. tathA 3-1-2 mAM 5 ne saMkrama hoya tyAM upazamepazamaka jIvane 3 mAM ane kSAyike pazamaka jIvane 2-1 mAM pa ne saMkrama heya che. mULagAthA 21 mI. cattAri tiga cauke, tinni tige ekkage ya bodhavA do dusu ekAe viya, ekA ekAe vodhavA // 21 // gAthArtha -3-4 mAM, 3-1 mAM 3, 2-1 mAM 2, ne 1 mAM 1ne saMkrama jANa. Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. TIkA :-3-4 mAM 4 nA saMkrama hoya che tyAM upazamApazamakane 3 mAM ane kSapakakSeNiva'tane 4 mAM 4 nA sakrama hoya che, tathA 3-1 mAM 3 nA sa'kema hoya che tyAM kSepaka zreNivatane 3 mAM, ane kSAyikAzamakane 1 mAM 3 nA sakrama hoya che. tathA 2-1 mAM 2 nA sakrama hoya che, tyAM enA pataGgatumAM 1 nA sakrama kSepakazreNivatane ane upazameApazamaka jIvane paNa heAya che, ane kSAyikApaza makajIvane 1 mAM 2 nA sakrama hoya che. tathA 1 mAM 1 nA sama tA kSapazreNiva'taneja hoya che. A pataGgahAmAM sa"kramasthAnonI sakalanA pUrve kahI che, ane vistArathI jANavAne mATe paTTakArttimAM ( yaMtrasthApanAmAM ) vistArIne jANuvu". ab Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mohanIyanA saMkramapatadgrahanI sthApanA. prakRtimAM saMsthAnanI prakRti saMme svAmi sthAna ane kALa. $ "tahaAhasthAnanI - samakaraNuM. 16SA-veda-bha-ka-guru-mithyA ra7 6 kanTaka -samizra 28 sattAmithyASTi che | 26 + ma = 1 27 sattAka che. kadeg >> sa anatAnI prathama baMdhAvalikAe thama baMdhAvalikAe * f sa * ja che ka - 25 16 30 % - | 26 sattAkamithyA(udalitadarzanI vA anAdimidaSTi ) 17 12 kalAka , , , - e 25 24 sattAka mitrasamyakavIne * Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 12 kA0 puM, 1 che 15 8 kA // sa04 1 12 30 158 30 1 sa0 4 190 12 30 158 0 11/sa0 4 189 12 30 14 4 8 30 . $... "3 "> ..... 19 29 33 " ... " " 99 29 23 33 "" "" 35 ka . *, . 33 33 39 23 33 23 * .... 2 ' 2 sa--mizra 15 35 13 . 33 . ' $3 35 .... " 29 '' ' .. 33 "" . $9 26 25 kAya avirata pazamadanIne prathamAvalikAe ra dezavarata pazamanIne prathamAvalikAmAM 26 pramattopazamanIne prathamAvalikAmAM 25 25 kapAya mithyA-mizra avi. deza. pramattApramattopazamanI te prathamAvalikAna tara .. 33 22 33 " 33 27 27 273 anya12kaSA0-9nIka,, "3 39 23 .. 35 33 mithyA " 33 " "g "3 35 "" "> .. 37 13 " "3 "" avi de pramattApramattopazamanI ne anaMtA nI udbhanA pUrNa thaye 35 kSapitamithyAtvAvirata, deza sarje te >> krama prakRti. rUpa Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para 1La sa0 4 1 12 kara che 13 8 ka. kSapitamizrAvirata, deza, sarva ne 4 saM0 che - iti azreNigatajIvonAM saMkramapatadgrahasthAno.. saMkramakaraNa, 7 4 saM0 - - - saha-mizra 1 2 = * mithyA -mizra | 24 sattAka upazamepazamaka rara sa0 le vinA e ja che 11 kao 21 - navinA ja che. 8 nA | i napuMstrIvinA ja che ! Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 6 | saM0 4-saha-mila, ---------- - -20 ane 4-saM-navuMstrI, samyA yuvedanI pratha0 sthi0 samayenAvalikA vinA drika zeSe. anaM-saM.la.paM-mithyA- kaSAyachakakApazAnta samAnAvalikAdivinA 11 kaSA mizra kAryakta 1 paM. vinA pUrvavata pudepazAte antaryu paryanta - che -- ---- ---- ra -- - - - -- - karmaprakRti. Tha -- -- - --------- Ta 5) saMmA-mAla-saha-mizra, | saM ke nI pratha0 sthi0 samayanA valikAtrikazeSe >> >> A che ! 11 ane 04-madhyAdha 2) madhyamadhaThikApazAte samayanAvalikA sale-vinA, 9 mi.-mi. dikaparyata kaSAya 10 | amAnAdi 3 ) | saM0 pazAnta, antaryu paryanta mi. mi. ImA. mA. 1 1 . P = 12 che ! saMmAnanI. paMthaka sthi. samayanAva ! likAtrikazeSe, samAnAvalikArdika paryanta - + + + | 8 | apramAyAdi 2 ) madhyamAnapazAne antarma payata pramAyAdi 2 mi. mitra saM0.mAmA); -- << ja 353 Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che >> R : ja | 7 | saM. mAna vinA e ja che | saMvamAnapazAte antaryu paryata || 1 pUrvavata che | samanAvaTa kika paryanta saMmAyAnI para sthiti samanA vikaze 5 prile. i 1 madhyamAyAdi kApazAnta-samayanAdika I paryanta ] saMmAyA upazAnta thaye-antamu paryata aa aa 2 cha cha " , " | RT -- ka che ! 9 mAM guNasthAnanA atyasamaye (madhya | bhadhikApazAste). ja saMkramakaraNa. " "|| - - " ( iti upazamopazamakajIvasatkasaMkramapatadgrahavidhi.) atha kSAyikopazamakajIvasatkasaMkramapatadgrahavidhi. |Saka-hane paNa eNimAM anDarakaraNa pahelAM || 5) puveda-sa, 4 | | antaryu. paryanta kaTa anDarakaraNe -antaryu paryanta madhyaka -300 Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 8neka napuMsakepazAne (napuMvinA). che " 0 0 " (napuMstrIvinI | pu. vedanI sthi0 samayenAvalikA drika zarSe puvedanoka0 6 upazAnta-samanAvalikAdi kaparyanta 1 purUSadapazAnta-antarmuhUrtaparyanta 0 'karmaprakRti. 0 0 saMmAna-mAyA-lAbha cha | saMvanI prasthi samayanA trikoSe samAnAvadika paryanta. 9 asamAnAdi saMdhAdi 3 madhyamakrepizAte-samayanAdika pramAnAdi 3 - paryanta - saMmAna-mAyA saMbodhapazAte antarmAvata cha hhe Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , E 356 | | apramAnAdi 2o, |- | pramAnAdi 2 . ] saMmAnanI prasthi0 sumanAvalikA-II= trikazeSe samayenAvalikaThikaparyanta madhyamAnaddhika pazAna--samanAvalikAdikaparvata saMmAnepazAnta-antamu paryanta samAyAnI prasthi0 samayenAvatrika ze-samayenAvahiMparyata madhyamAyArdikepazAnta-samayonAvadvika cho paryanta apra. le.re. pra. le. - huM -siM-mAyA upazAte-antamuha5ryakta mohanIyakarmanI kSapakazreNivaMtane saMkramapatadgrahavidhi. 1 pIpuveda-saMva0 4 | 21] 12kaSA9neka 13 [ saM04 sthApanA. anivRtti guNasthAne attamuddata paryanta 5] i . Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | saMkrodhAdi 3, anDarakaraNamAM * 8 neka (napuMvinA) | napuMkSaye 70(napuMstrI vinA)| zrI kSaye putrI pradistha samAvalikAdikazeSe- samAnAvalikAkaparyanta neka0 6 nA kSaye puraSada kSaye antamuM paryanta saM0.mAna-mAyA saMkrodha kSaya 1I saM0 mAyA saM mAna kSaye sa, Ana-mAyA-lobha -- kamaprakRti - = = B57 = Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSTa pata0 mAM haiyu chu kare # 17 9 2 2 2 2 1 9 14 10 sakramakaraNa. atha mohanIyanApatadgurumAM saMkramasthAnonI saMkalanA. 18 13 sama svAmi. 26-27 mithyA 26-27 dezavi 2627 26-27 25 99 23 33 "" "3 "" ra 19 99 " 1 ma pramattApra avi ! sa mithyA ra mithyA sAsvA mithyA dezavi 21 dezavi upazameApAmaka pramattAprava avi. sa dezavi pramattApra upazamApazamaka avi. sa 3 :Palak Pledle paMcendriyamAMja Role]leeqP Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A 36. 17 v 21 | pata0 mAM no . "3 5 pa 5 . " ... 39 sAsvAdanI ahiM sudhInAM 27 thI 21 sudhInAM 6 samasyAnA mitra (zreNi gata akSaNigatane paNa ) che. sakrama 20 39 33 15 34 . krama prakRti. 13 pramattApra upakSamApa. " avisamyamizra ' kSAyikApa0-pa4.0 atha zreNiprAyogya. tig upazamAya 99 kSAyikApa 33 ,, 14 upazame50 2 23 kSapazreNimAM svAmi 35 k F Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa, 0 | 12 * - 0 ka 0 sAyikepa0 upazamepa0 kSAyikepa0 0 0 upazamApa, kSapaka che kSApi0 90 upazamepa % 0 0 0 kSAyikepa0 upazamapa0 0 kSAyikApa upazamepa kSapaka - 8 Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. sAyikepa0 upazopa kSapaka zre sAyikApa0 che ! 1 kSepaka che. A 20 thI 1 sudhInAM ( 17-16-15 vinAmAM ) 17ma' | sthAne mAtra zreNigata jIvAneja hoya che. have patagrahasthAnamAM saMkramasthAnanI sakalanA jANavAne upAya darzAve che. mULagAthA rara mI. aNupuvi aNANupuci, jhINa majhINeNa dihi mohammi uvasAmage ya khavage, ya saMkame maggaNovAyA // 22 // gAthArtha -TIkAWvata. TIkAtha-patagrahasthAnamAM saMkramasthAnano vicAra jANavA nA A upAye che te darzAvAya che-zuM A saMkrayasthAna saMkramamAM AnupUrvIe upaje che? ke anAnupUrvIe upaje che? ke banne prakAre upaje che? tathA kSINudarzanamohanIcamAM? ke aNIzudarzanamAhIta camAM? ke banne prakAramAM upaje che? tathA upazamakamAM ? ke kSayakamAM? ke banemAM upaje che? 1 A pataMgrahamAM saMkramasthAnane prathama e rIte kahevAM ke 1 thI thAvata 27 sudhInAM 23 sthAne anukrame sthApIne ekAdi saMkramasthAne kayA kayA patAmahamAM hoya che? athavA 27 thI 1 sudhInAM 23 -sama 48. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNu. www wwwant e pramANe meAhanIya karmonA sa'krama, patagRha vidhi savistara kahIne have nAmaka nA sakrama prapata zrRha niSi kahevAya che. tyAM prathama nAmanAM sakramasthAnA kahe che. kara mULa gAthA 23 mI. tidugegasayaM chappaNa, cautiganauI ya iguNanauiyA avartugeso, saMmA vArasa ya ke // 2rU // sthAnA kayA kayA patadmahamAM hAya che ? tenI pUrvAnupUrvIe vA pazcAtupUrvIe je prarUpaNA karavI te AnupUrvI mahA. ane evA anukrama rahita saMkramasthAnAnI amuka amuka patagrahamAM prApti kahevI te anAsupUrvAmahRpaLA. ane anne prakAre prarUpaNA karavI te samayamapaLA, tathA kSAyikasamyakattvIne kayAM kayAM sakramasthAna kayA kayA patadmahamAM sakrame ? tenI je prarUpaNA te kSINunamAhasatyaprarUpaNA, ethI viparIta akSINudarzanameAhasaddhaprarUpaNA ane ubhaya prarUpaNA, e pramANe upazamazreNuivrata jIvanAM kayAM saMkramasthAnA kayA pataGgahamAM sakrame ? te upazamakaprapaNa, kSapakane Ayi kSapakasatkaprarUpaNA, ane ubhayane Ayi ubhayaprarUpaNA. A sivAya patadmahasthAneAnI saMkalanA jANuvI hAya to pazu sakramasthAnavat 9 prakAre sa`kalanA thAya che. ! " athavA e nave prakAranA meLa meLavIne banatA prayatne anukrama kArne, te paNu' sauMkalanA jANavAnA upAya che. : "zrI" graMthakAra mahArAje e 9 sakalanAmAMthI 11 mI gAthAmAM anAnupUvIe samasthAnA tathA patagrahasthAnAnI paraspara prApti kahIne svAmitvanAM satyasthAne kaiMka AnupUrvIe kahyAM che, ane zeSa upasaMhAranI 12 thI 21 mI gAthA sudhInI 10 gAthAomAM samasyAne AnupUrvIe kahyAM che. emAM patavraha ane svAmitva anAnupUrvIe kahevAyA che ( eka vastumAM anukrama kahetAM khIjAmAM ananukramaja kahevAya. kAraNa ke sa anukrama sAthe sacavAya nahi ) ane zeSa sakalanAe svabuddhithI paTTakapara sthApanA rUpe vistAravAne bhalAmaNa ApI che. Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, - - - - - - - gAthArtha-103-102-101-96-95-94-3-918-4-02-81-e pramANe chaThThA nAmakarmamAM 12 -saMkrama sthAna che. TIkAtha-chaThThA narmanA saMmarathAno che te A pramANe-103-102-101-09-5-94-93-91-8884*82-81. tyAM nAmakarmanI 103 prakRti che te A pramANe-4 gati-5 jAti-5 zarIra-5 saghAtana-15 ba dhana-6 saMsthAna-6 saMghayaNa-3 agopAMga-5 varNa-2 gandha-5 rasa-8 sparza-4 AnupUrva-agurulaghu-parAghAta-upaghAta-uzvAsa-Atapaudyota-2 vi hAgatinimaNa-tIrthakara-10 trasAdi-10 sthAvarAdi e 103' prakRti, tathA jIna nAma sivAyanI 102, athavA yaza nAma sivAthanI 102, jInanAma ne yaza rahita 101, AhArakasaptaka rahIta , ne eja jInanAma sivAyanI lpa,athavA yaza rahita , tathA eja 6 mAMthI jIna nAma, ne yaza vinA 94 athavA jIna nAma vinA je tya che temAMthI devadvikanI uThThalanA thaye chate 93 athavA narakahika rahita 93 tathA 103 mAMthI narakaddhika, tiryakrika, jAti catuSka, sthA, sUkSama, sAdhAraNa, Atapa, udyota e 13 prakRtine kSaya thatAM yaza rahita 89 eja jInanAma rahita 88 tathA 3 mAMthI vaikiyasaptaka ne narakaddhika ulita thatAM zeSa 84, tathA eja manuSyaddhika rahita 82, athavA pUrvokta 6 prakRtimAMthI 13 prakRtine kSaya thatAM yaza rahita 82, tathA eja tIrthakara rahita 81, e pramANe nAmakarmamAM 12 samasyAne kahyAM. have nAmanAM pattaprathAno kahe che. mULa gAthA 24 thI. tevIsa paMcavIsA, chabIsA aTTavIsa guNatIsA tosegatIsaekkA, paDiggahA aTTa nAmassa // 24 // Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakamakaraNa. gAthAtha-3-25-26-28-29-30-31-1 e nAmamAmamAM ATha pataghrahasthAne che. ' TIkAtha-gAthAvat have kaI prakRti kyAM kare che te kahe che. mULagAthA 25mI ekaMgadgasaya paNacau, nauI tA terasUNiyA vAvi parabhAviyabaMdhavoccheya, upari seDhoe ekassa // 25 // gathArtha -zreNigata jIvane parabhava saMbaMdhi 30 prakRtine baMdhavichera thayA bAda eka yazanAmamAM 101-102--0488-89-82-81 e ATha prakRtisthAne saMkrame. TIkAtha-parabhavamAM vedanA cezya devagatiprAgya 31 vizene baMdhaviccheda thayA bAda upazama ane kSepaka e banne zreNimAM madhyamAnavazakati rUpa ekaja prakRtimAM 8 sakaeNmasthAne - sakame che. te A pramANe-101-102-95-94 eja anatarokata cAra saMmasthAne 13 prakRti nyUna karatAM anukrame 88-87-8 e cAra sahita ATha saMkramasthAne che. ' . ' tyAM 14 nI sattAvALA jIvane badyamAna caza e pataMgraha che te (yaza) bAda karatAM zeSa 102 prakRtie yazapatahamAM sakeme. e pramANe 102 prakRtinI sattAvALA jIvane 101 prakRti thazamAM sakase che, tathA 9 mI sattAvALA jIvane ghaNuM yazae patagraha che tethI tene bAda karatAM zeSa 5 prakRti, cazamAM saMkrame che. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRti ...... ... ............~-~A' e pramANe kalpanA sattAvALa jIvane 4 prakRtie caza patagrahamAM sAme che. * tathA 103 nI sattAvALA jIvane pUrvokta nAmakarmanI 13 prakRtine kSaya thatAM yaza e patagraha che, mATe tene bAda karatAM zeSa 89 prakRtie cazapatagrahamAM sakrame. tathA 102 nI sattAvALA jIvane pUrvokta nAmakarmanI 13 prakRti kSaya thatAM ane yazapatathraha bAda karatAM zeSa 8 prakR tie yazapatagrahamAM saMkrame che. tathA 96 nI sattAvALA jIvane nAmanI 13 prakRtie kSaya jatAM 82 prakRtie yazamAM saMkrame che.. ' tathA hapa nI sattAvALA jIvane 13 prakRtine kSaya thatAM ane yazapatagraha bAda karatAM zeSa 81 prakRtie cazamAM same che. ! have 31 prakRtyAtmaka patagrahamAM cAra saMkrama sthAne che te kahe , mULa gAthA 26 mI. tigadugasayaM cha paMcaga-nauI ya jaisla egatIsAe egaMtaseDhijoge, vajiya tIsi guNatIsAsu // 26 // gAthAthe-apramatta ane apUrvakaraNa guNasthAnavALA yatine 3 prakRtirUpa patagrahamAM 103-102-96-95 e cAra sthAne sakrame che. tathA 101-94-8-88-81 e pAMca ekAnta zreNi cogya saMkramasthAne sivAyanA zeSa sAta saMkesasthAne 30-19 e be patagrahamAM saMkrame che. rIkAtha-apramatta ane apUrvakaraNe vartatA yatine deva ki-paMcendriya-samacaturasa-trasAdi10-parAghAta-uzvAsa-sukhagati taijasa-kAzmaNa-vaNadi--agurulaghu-upaghAta-nimaNu-jInanAma Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 saMkramakaraNa. AhArakaTrika e 31 prakRti bAMdhatAM e 31 prakRtyAtmakapatagahamAM 103-102-96-95 e cAra saMmisthAne sake che. , tathA jInanAmanI baMdhAvalikA vyatIta thatAM (vartatAM) 31 mAM 102 prakRti saMkrame che. tathA AhAraka saptakanI baMdhAvalikA vyatita nathatAM (=vartatA) 31 mAM 6 prakRti saMkeme che. tathA jInanAma ane AhArakasaptakanI baMdhAvalikA vyatIta na thatAM (vartatAM) 31 mAM 95 prakRti sakame che. 1 ahiM " jananAmanI baMdhAvalikA vartatAM " ema kahevAnuM kAraNa e che ke 102 prakRtine saMkrama te jInanAma rahita che. arthAta je samayathI chananAmanA baMdhane prAraMbha thayo te samayathI 103 nI sattA te thaI, paraMtu bandhAvalikA sarvakaraNAsAdhya hevAthI chananAma eka AvalikA sudhI saMkrame nahi, mATe prathama AvalikAo chananAma rahita 102 ne saMkrama kahyA. paraMtu A vakhate AhAradikane badhuM chatanAma bandhathI paNa kamImAMkanI eka AvalikA pUrve prAraMbhAyale hovo joIe. anyathA A saMkramasthAna labhyamAna na thAya. 2 ahiM sarvatra baMdhanI vivakSAmAM nAmakarmanI 67 prakRti gaNAya che. mATe baMdharUpa patagraha vivakSAmAM AhAradika gaNavAmAM Avaze. ane sattAnI virakSAmAM nAmakarmanI 103 prakRti gaNAtI hovAthI sattArUpa saMkramanI vivakSAmAM AhArakasaptaka gaNavAmAM Avaze. punaH badhAvalikA vastutaH AhAraka sabaMdhi sAte prakRtinI hovAthI "AhAraka saptakanI baMdhAvalikA " e zabda vyapadeza saMkramasthAnane adhikArIne karavAnI jarUra che anyathA saMkramasthAnanI prakRtinI saMkhyA avyavasthita thaI jAya che. punaH A saMkramasthAnanI prApti pUrve eka AvalikA agAu jIna nAmane badhA prAraMbhAyelo hovo joIe. anyathA e saMkramasthAnanI prApti na thAya. 3 je samaye jInanAma ane AhAradika traNene baMdha samakALe prAraMbhAya te samayathI prAraMbhIne eka AvalikA sudhI A saMkramasthAna prApta thAya. anyathA e saMkramasthAnanI prApti na heya. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. gata cetijJone ityAdvi-ekAnte je zreNiyeAgya saMkramasthAnote 101-4-89-88 181 e pAMca che. A pAMca sthAne zreNi sAMja vatA jIvane eka yazakIti mAMdhatAMja sa|me che para'tu zreNi sivAya anyatra e pAMca sthAnonA sakrama hAya nahi, tethI e pa sthAnAne vaIne zeSa 103-102-96-92-93-84-82e cha sthAnA 30 ane 29 e e pataMgrahamAM saMkrame che. te pramANe 367 103 nI sattAvALA samyagadRSTi devane dhAtI tejasakANunoMdi 4-azurUlaghu-upaghAta-nirmANu-pa'cendriya jAti aidAdvika samacaturAja bhanArAca-manuSyaddhika, trasacanuSya sthira nA asthira-zubha vA anubha-subhagAdi 4 pAzcAta--zvAsa sugati e manuSyagatiprAceAgya 29 te jInanAma sahita karatAM 30 prakRtirUpa patagRhamAM 103 prakRtiyA sakrame che. 102 nI sattAvALA apramatta nA apUrNAMkaraNayatine adhAtI devadvikapa cendriya vaikriyadghikasamagra0-parA0-ucAkukha~trasadazaka taijasa-kAma NuvarNAdi 4 azu.~U50-nimA~-AhAki e devagatiprAyeAgya 30 prakRtirUpa patahamAM 102 prakRti sakase che. " athavA 102 nI sattAvALA eka kriyAkrika jIvAne uddAta sahita dvIndriyaprAceAgya d0-40-azu0--upanirmANa-varNAdi 4niyara dvIndriyAdi 1 jAti-trasAdi 4-sthi. nA asthi-zubha vA azubha-kubha -duH10-anAde-yaza vA ayaza-AdyA02 sasthA -sadha0 1-350-parA-udyo-udhA e ( udyota sahita ) 30 prakRtiyA adhAtAM 102 prakRtiye eja 30 prakRtyAtmaka pata grahamAM same che. tathA 96 nI sattAvALA devanArakane manuSyagatiprAceAgya jIna nAma sahita pUrNAMkata 30 prakRti dhAtAM eja 30 mAM 96 prakRtiyA sakrame che. Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 sakramakaraNa, tathA 95 nI sattAvALA apramattApUrvIkaraNuvati munine AArakakrika sahita pUrvokta devaprAceAgya 30 ma'dhAya ane AhAraka sasa kenI badhAvalikA vyatIta thAya tyAre te 30 prakRtirUpa patahamAM 95 prakRtiyA sakrame che. athavA 5 prakRticeAnI sattAvALA ekendriyAdi jIvAne udyota sahita dvIndriyaprAceAgya pUrvakti 30 prakRtiyA dhAya tyAre 30 nA patagRhamAM 5 prakRtice sAkrame che.. tathA 93-84-82 nI sattAvALA ekendriyAdi jIvAne vika lendriya ane pacendriyatiya caprAceAgya pUrvokta udyotasahita '3 adhAya tyAre anukrame 30 nA patahimAM 93-94-82 e traNa sthAnA sakrame che. tathA 29 nA patachyomAM paNa eja sAta sthAnA sakrame che. tyAM 103 nI sattAvALA avirata, dezavirata, ane pramatta catine devagati prAceAgya jInanAma sahita pUrvokta 29 prakRtiyA aMdhAya ( vizeSa eja ke ahiM sthira vA asthira-zubha vA anubha yazavA ayaza e pATha kahevA. ) tyAre ra9 nA pataddhahamAM 103 prakRtiyA sakrame che. tathA eja avitAhi traNe jIvAne pUrvAMta 29 prakRtie adhyAya ane jIna nAmanI dhAvalikA byutIta na thAya (=vatAM ) tyAM sudhI eja 29 nA patagRhamAM 102 prakRtiyAnA sakrama thAyache., athavA 102 nI sattAvALA ekendriyAdivAne dvIndriyAkri 1 A sthAne kama prakRtiTIkAmAM gucchavAsasahitAm evA pATha che te likhita doSa sa Mbhave che. kAraNa ke cAlu prakaraNane aMge dyotalahitAM e pADanI jarUra che. paMcasaMgrahamAM paNa ghotasaritAM pADe che teja ucita sA~bhave che. tethI bhASA paNa udyotaditAM pAne anusarIne karyAM che. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, NumWMANRAANVARANAN nana nanana prAgya pUrvokata 30 mAMthI utavinAnI 29 prakRti baMdhAya te, avasare 29nA patagrahamAM 102 prakRtine saMkrama thAya che.. tathA 96 nI sattAvALA avirata samyagdaSTi, dezavirata, ne pramattayati e traNane pUrvokata devagatiprAgya 30 mAMthI AhAraka-- kika bAda karIne jItanAma sahita 29 prakRti badhAya te avasare 29 nA patagrahamAM 9 prakRti saMkrame che. ' athavA tIrthaMkara nAmakarmanI sattAvALA aparyApta mithyASTi nArakane manuSyagatiprAgya manuSyadrika-pace-trasAdi 4-sthira vA asthira-zubha vA azubha-subhaga vA durbhAga-adeye vA anAyavaza vA ayaza-saMsthAna 1-saMghayaNa 1-vaNIdi 4aguo-upa0-tai0-kAma-nima -audAra ra-susvara vA - parA-uzvA-pragati -e 29 prakRti baMdhAya te avasare e 29 prakRtirUpa patagrahamAM sattAgata 96 prakRti sakrame che. - tathA eja 99nI sattAvALA avirata, dezavirata, ne pramatane jInanAma sahita devaprAgya 29 prakRti baMdhAtAM jInanAma karmanI prathama baMdhAvalikA paryata 29 nA patagrahamAM 95 prakatie saMke che. athavA 5 nI sattAvALA ekendriyAdi ne pUkate dviIndriyaprAgya 30 prakRtimAMthI udyota rahita 29 prakRti baMdhAtAM e 29 nA patagrahamAM 5 prakRti saMkrame che. tathA 30 nA patagrahamAM 7-84-82 ne sakamaM je rIte prathama kahe te rIte jANu. muLa gAthA ra7 mI. aThThAvIsAe vi, te bAsIi tisaya vajiyA paMca te cciya bAsIi juyA, sesesuM channui ya vajA // 27 // 47 Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chu sakramakaraNa. gAthAya--28nA patadmAM paNa te pUti 8ra ane 103 e e saMkramasthAna siAyamAM 102-96-95-93-84 e pAMca sakramasthAnA sakrame che.--ane zeSa 26-25-23 e traNa pataMgRhamAM 82 sahita ne 96 rahita zeSa 102-95-93-8482 meM pAMca sthAnA sakrame che, TIkA-28 nA patagRhamAM paNa teja pUrvokta 82 ne 103 rahita zeSa 102-9-95-93-84 e pAMca sthAna sakrama che. O = tyAM 102 nI sattAvALA mithyASTijIvane naraprAyogya nakabika-pace vaikriyalika hu'30-parA-ujA--a--trasA--i sthiratA asthira zubha vA azubha-6 -duHsvara-anAde-macaza pUrNA 4 azu0-50d040 nimA~ e 28 pakRtiyA khadhAtAM, athavA mithyA STi ke samyagdaSTine devaprApca 28 - dhAtAM eja 28 prakRtirUpa patahamAM 102 prakRtiyAnA sakrama thAya che. tathA buddhanarakAsu ane narakAbhimukha thayelA ane mithyAtyane prApta thayelA evA ananAsa sahita 6 nI sattAvALA manu Syane pUkita narakagatiprAceogya 28 prakRtiyA dhAtAM eja 28 prakRtirUpa tathahamAM 96 prakRtiyo sa'krame che. tathA je rIte 102 nA saMkrama kaheMce che te rIte - 5 na paNa sakrama kahevA mAtra 102 ne sthAne 5 prakRti kahevI. ( e sama 28 nA patagRhamAM kahayA che. ) - 1 95 nI sattAvALA mithyAdaSTijIvane narakamAyAgya 28 prakR tiSe zradhAtAM 28 mAM 95 nA saMkrama thAya che. athavA 85 nI sattAvALA mithyAdRSTi ke samyagdaSTijIvane deva prAyeASTra rRTa prakRtiyA badhAtA eja 28 nA patardvAhamAM 95 nA sakrama thAya che. e pramANe kahevuM. Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 +{ krama prakRti. tathA haeNka nI sattAvALA mithyADhaSTijIvane pUti devagatiprAyogya 28 prakRtiyA baMdhAtAM vaikriyasaptaka ne daitikanI badhAjaMli kA vyatIta thatAM eja 28 nA patavruddhamAM 93 nA sakrama thAya che. athavA 5 nI sattAvALA mithyArdaSTijIvane pUrvokta dhruvagatiprAceAgya 28 prakRtiyA maMdhAtAM devagnikanI baMdhAvalikA vata IMte 28 nA patadmahemAM 93 nA sa'krama thAya che. tathA 93 nI sattAvALA mithyArdaSTijIvane pUti narakagati prAceAgya 28 prakRtiyA khadhAtAM vaikriyasaptaka ne narakadvikanI adhAvRlikA vyatIta thaye eja 28 mAM 93 nA sakrama thAya che. athavA hapa nI sattAvALA mithyArdaSTi jIvane pUrvokta narakagatiprAceAnya 28 prakRtiyA dhAtAM narakaddhikanI prathama iMdhAvalikA vate chate 28 nA pataddhahamAM 93 nA sakrama thAya che. tathA 93 nI sattAvALA mithyADhaSTine pUrvokta devaprAceAgya 28 prakRtiyA ma'dhAtAM devaddhikane vaikriya saptakanI prathama adhAvaliyA vate chate eja 28 mAM 84 nA sakrama thAya che. athavA 93 nI sattAvALA mithyAdraSThirjIne naregati prAceAgya 28 prakRtiyo aMdhAtAM narakaki ne vaikriyasaptakanI prathama adhAvalikAmAM eja 28 mAM 84 nA sakrama thAya che, // have 26 vigere patalundromAM saMmasthAno kahe che. sendriya cAlIAjIyA zeSa 26-25-23 e traNa patahomAM teja pUrvAMkata ( 96 rahita ne 82 sahita ) 102-95-93-8482 e pAMca sthAnA sakrame che. tyAM 102 ane 5 nI sattAvALA nAraka sivAyanA eka Tri cAki jIvAne tai--ka--azu0 upa0-nirmAMka-vaoNti -eka 0 huM -aida na--tiya g... re-sthA-AA0-pAva-pratye sthira vA 0 Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - saMkramakaraNa. asthira-zubha vA azubha-dubha-anA-ayaza-parA-uzvA-Atapa vA uta-e ekendriya prAyogya ra6 prakRti baMdhAtAM e 26 nAM patagrahamAM 102 ne 5 ne saMkrama thAya che. . tathA 4 nI sattAvALA deva sivAyanA ekendriyAdika jene - ane 84 nI sattAvALA devanAraka sivAcanA ekendriyAdika jIne teja pUrvokata 26 prakRti baMdhAtAM e 26 nA paDyUhamAM 93 ane 84 ne saMkrama thAya che. tathA devanArakane manuSya sivAyanA 82 nI sattAvALA ekekriyAdika ane teja pUrvokta 26 prakRti baMdhAtAM 26 nA patadugrahamAM 82 ne saMkrama thAya che. . . tathA 25 nA patagrahamAM paNa eja pAMca saMkrama sthAne che te kahevAya che ! 102-95-9-84-82 nI sattAvALA eke diyAdika - "jIne pUrvokata ekendriya paryAptaprAgya 26 prakRtimAMthI udyota vA Atapa rahita 25 prakRti baMdhAtAM e 25 nA patarAmAM anukrame 102-5-93 84-2 prakRti sakrame che. - athavA aparyApta vikasendriya, tiryaMca pacendriya, ne manuSya prAgya taicchA-varNAdi 4aguo-upa0-nima -dviIndriyAdi 1 jAti-huM - cheva-dArU-tirya0 2-trasAdika-sthiravA asthira zubha vA azubha-durbha-anA-ayaza e 25 prakRtine bAMdhatA 102 vigerenI sattAvALA ekendriya-vikalendriya ne tiryaMca pacandriya jIvene e 25 nA patagrahamAM 102-5-3-84-82 e pAMca sthAne saMkrame che. tathA paryAptae kendriyajIva prAgya varNAdika-azu-upa0nima-tai-kAva-huM - 1-eke-tiryao -bAra vA sU0 Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. paryAM.-pratye nA sAdhA--asthirAdi 5 e 23 prakRticAne mAMdhatA evA 102 vigerenI sattAvALA ekendriya-vikalendriya, ne tiyA~capa'cendriya jIvAne e 23 nA pataddhamAM 102-95-93-84-82 e pAMca sa'kramasthAnA sakrame che. ( vRtti pratibaMma ). // atha sthiti saMzrama // e pramANe prakRti sakrama kahIne have sthitisakrama kahevAnI prasa`ga che tyAM bheda-vizeSalakSaNa utkRSTasthitisa'kramapramANa jadhanyasthitisa kramapramANa-sAdyAprirUpaNA svAmitvaprarUpaNA e 6 anuyAga che, tyAM prathama meT ane vizeSajJakSaLanu' nirUpaNa karavAne kahe che. 373 mULagAthA 28 mI. .. Thiisakamo ti buccai, mUluttarapagaio yajA hi Thi ghaTiyA 3 loDhiyA ya, marUM niyA va DaLa drA gAthAtha----mULa ane uttara prakRticeAnI je sthiti tenI uddattanA karavI, apavattanA karavI, athavA anyaprakRtirUpe pariNumAvavI, e traNe prakAre sthitisa krama kahevAya che. gAthA : mUtyuttavo e sUtramAM pacamI vibhaktinA prayAga che, para'tu arthamAM chaThThI vibhakti thatI hAvAthI A pramANe matha thAya che--ATha mULaprakRti ane uttara ekasaThThAvana ( 158) prakRtisa'mAdhi je sthiti che tene vRdghatitA=alpa hAte chate paNa adhika karavI, ( karI hAya ) tathA vavasitA=adhika hete chate paNa alpa karavI, tathA athavA ) abhyAMmatinItA= pataddhahamakRtinI sthitirUpe sthApana karavI te " visilaMma che { kahevAya che. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mikaraNa. tatparya A pramANe-mULa prakRtisthitisakama, ane uttara prakRtisthitisaMkama. e be prakArane sthitisaMkrama che. temAM mULa prakRtisthitisakama jJAnAvaraNIyAdi ATha prakAre che. ane uttara prakRtisthitisakama te matijJAnAvarIyAdi uttarabhedAnusAra 158 prakAra che. e pramANe mUrttA paNa sUcanA arthathI prathama egyoga kahyuM. te hRti merA tathA kayA gha ItyAdi sUtrathI vizeSa lakSaNanuga traNa - prakAre kaho che. tyAM karma paramANuomAMthI alpasthitipaNuM dUra karIne brahasthiti paNuM vyavasthApavuM te uddhattanA kahevAya, tathA (dI) bRhasthatipaNuM dUra karIne alparisthati paNuM sthApavuM te apavarnanA kahevAya, tathA punaH je saMkamyamANa (saMkrama pAmatI) prakRtinI sthitine patagraha prakRtimAM laI jaIne (patagraha prakRtinI sthitirUpe) sthApavI te prakRtyaMtaranayana nAme sthitisakama kahevAya , paramANuomAMthI sthitine anyatra laI javI azakaya hovAthI jyAM sthitinuM anyatra sthapana kahevAya tyAM sthitiyukta paramANuo ja ecatra sthApana samajavuM. A vizeSalakSaNa te sAmAncarlakSaNa hite chateja jANavuM, paNuM temAM apavAda hevAthI sarvathA e lakSaNa nathI, mATe mULa prakRtine paraspara saMkrama nahi thavAthI te mULa prakRtine prakRtyantaranayanarUpa sthitisaMkrama thatuM nathI. paraMtu udvartanA apavartanA rUpa be prakAraneja sthitisaMkrama heAya che. ane uttara prakRtimAM te traNa prakArane sthitisaMkrama thAya che. dati vizeSaDhALa | e pramANe bheda, ane vizeSalakSaNa, e benuM pratipadana karIne have sthiti pramANa (trIjA anuyAganuM ) tuM pratipAdana kare che. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 375 T mULa ga kA ra9mI. tosA sattari cattA-losA vosudahi koDikoDoNaM jeThA AligadagahA, sasANavi aaligtigRnnaa29|| gAthArtha-baMdha samayeja je prakRtinI 30-70-40-ne 20 koDAkeDi sAgaranI sthiti baMdhAya che te prakRtine utkRSTa sthitisaMkrama svaskRSTa sthitithI 2 AvalikAhIna jANu. ane zeSa akhatkRSTa sthitivALI prakRtine u0 sthitisakama - hRSTa sthitithI 3 AvalikA hIna jANu. TIkAtha-ahiM sarve prakRtinI baMdhane Azrayi je u. . haNa sthiti te pUrve bandhanakaraNa prasaMge kahI che. ane ahiM punaH saMkramane Azraya utkRSTasthiti vicAratAM be prakAranI che-1 badhahRNa, 2 saMkramotkRSTA. tyAM je sthiti kevaLa baMdhathIja utkRSTa (badhAya che) prApta thAya che. te lokarathati kahevAya che. tathA je sthiti bandhakALamAM vA abaMdhakALamAM mAtra saMkamathIja utkRSTasthiti prApta thAya che te saM rithati kahevAya che, tyAM je je uttara prakRtinI sthiti vasva mULa prakRtinI sthitithI jUna na hoya paraMtu tulya heya te paNa prati 17 jANavI. tenAM nAma-5 jJAnAvaraNa-9 darzanAvaraNa-5 antarAyaja Ayu--azAtA-narakaTrika-tiya"caki-ekendriya jAti-paMcendriya jAti-taijasa7-audArika 7-vaikiya -azubhavarNa7(nIla, tiktavinA)-azu-parA-upa-uzvA-Ata- udyota-nirmA-haDakachevaTuM-mukha0-sthA-sAdi 4-AstharAdi 6-nIcatra-16 kaSAyaane mithyAtva, Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa, aTaka ahiM narakAyu ne tiryagAyu che ke svamUlaprakRtinI apekSAe tulya sthitivALAM nathI; te paNa saMkramotkRSTapaNAnA abhAve e be Ayu paNa batkRSTa kahyAM che. zeSa ghara prati saMzo che tenAM nAma-zAtA-samya-mizna- 9 neka-AhAraka chagubhavaIdi 11-nIla-tikata-devadrika naraddhika-vikalatrika-Adina 5 saM. sthAna-Adina 5 saMghayaNa-sukha-sUphamatrika-sthira -jananAmaucatra e 61 prakRti saM skRSTa che. tyAM 30-70-40-ne 20 kaDAke sAgaranI sthitivALI anukrame jJAnAvaraNIyAdi-mithyAtva-16 kaSAya ne narakadrikAdi badhetkRSTa prakRtinI utkRSTasthitisakama caDhicakuvA be AvalikA hIna jANu. te A pramANe sthiti baMdhAyA bAda baMdhAvalikA vyatIta thaye chate saMkrame che, temAM paNa udayAvalikA sarvakaraNane asAdhya hovAthI udayAvalikAthI uparanI rithati saMkrame che. tethI matijJAnAvaraNAdi baMdhatkRSTa prakRtine utkRSTa sthitisaMkrama (svabadhdhatkRSTa) sthitithI be AvalikA hInaja prApta thAya che. ahi udayavatI vA anudayavatI prakRtinI udayasamayathI ArabhIne eka AvalikA pramANe je sthiti te kAsTija ema pUrva prathAmAM kahyuM che. 1 udAharaNa tarIke 10 samayane AvalikArUpa kalpIne badhekRSTane u0 sthitibandha 10000 samayAtmaka kalpIe to prathama badhAvalikArUpa 10 samaya vyatIta thatAM zepa 9980 samayanI sthiti jyAre bAkI rahI te ja samaye latAmAMthI 10 samaya udayAvalikAnA vajIne zeSa 9980 samayane anya prakRtirUpe saMkramAve. ahiM je avasare 9980 samaye saMkramAve te vakhate saMkramayogya prakRtinI sthitisattA ( athavA sthitilatA ) 9990 samayanI jANavI, ene AgaLa carithati tarIke oLakhAvaze. Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. ha77 tathA sItA sacittAchINAe pada vaDe (padama) uzkeDakehisAgara sthitiyukata mithyAtvane uo sthitisaMkrama ke be Ava'likAhIna kahyo che te paNa antarmuhUrtahIna jANu. kAraNa ke jIva mithyAtvanI utkRSTasthiti bAMdhIne jaghanyataH paNa attamuhUrta -kALa sudhI mithyAtveja rahe, tadanetara samyakatva pAmIne te antamuhUrtahIna mithyAtvanI sarva sthitine samyakatvamAM ane mizramAM saMkramAve che. te kAraNathI mithyAtvane utkRSTa sthi, saMkrama antamuhUrtahIna jANu. e vAta AgaLanI 30 mI gAthAmAM ja kahevAze. zakA-mithyAtvane usthisaMkrama AvalikAphikahIna nathI. paraMtu antarmuhUrtahIna che ane te AgaLanI gAthAmAM kahevAze. te A gAthAnA taNA sahivattAtrI e caraNamAM hari zabda zA mATe rAkhyA che? uttarA-sarva batkRSTa prakRtimAM avizeSapaNe bhinnatva dazamA sivAya) be AvalikAhIna utkRSTasthiti saMrakama vyApta che te darzAvavAne arthe sAthe sAthe tAri pada paNa kahyuM che. tathA zeSa saMketkRSTa prakRtine u. ritisaMkrama 3 AvalikAhIna che te A pramANe-abhyAvalikA tIta thaye chad AvalikAthI uparanI sarva paNa sthiti ane prakRtimAM AvalikA upara saMkrame che, ne tyAM saMkramyA pachI AvalikA mAtra kALa sudhI sarvakaraNane asAdhya hovAthI saMkamAvalikA vyatIta thaye chate udara thAvalikAthI uparanI sthiti tyAMthI paNa anya prakRtimAM (bIjIvAra) sakrame che. tethI saMskRSTa prakRtine u0 sthisaMkrama traNa AvalikAhInaja hoya che. tenuM udAharaNa A pramANe narakahikanI 20 kaDAkehisAgara pramANa ukRSTasthiti mAMdhIne bandAvalikA vyatIta thaye chate AvalikAthI uparanI sarva Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tha78 saMkramaNa, - na AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA rithatine manuSyadika bAMdhate jIva te manuSyadrikamAM sakamAve, ane tyAM paNa (manuSyadrikamAM paNuM) saMkamyA pachI AvalikA mAtra kALa sudhI sarvakaraNane asAdhya hevAthI saMkamAvalikA vyatIta thaye chate udayAlikAthI uparanI sarva paNa sthitine punaH devadika bAMdhato jIva devadrikamAM saMkramAve che. e pramANe zeSa samAskRSTa prakRtine paNa u0 sthitisaMkrama 3 AvalikAhIna jANu. e pramANe je prakRtine anya hete chate ja tenI saMkramathI utkRSTasthiti thAya che, teja prakRtinuM. u0 sthitisakrama pramANa kahyuM. ane have punaHbaMdhavinAja kevala sakemathIja je prakRtinI sthiti utkRSTa thAya che. te prakRtinuM u0 sthisaMkrama pramANa darzAve che, mULagAthA 30 mI micchattassukkoso, bhinnamuhuttUNago u sammatte misse vaMtokoDA-koDI AhAra tithyyre.||30|| gAMthAthI-mithyAtvano u0 sthitisakama antarmuhUhana 1. 20 kaDAkaDi sAgarane 2000 samayAtmaka kalpatAM narakadikanI 2000- samayapramANa sthiti bAMdhyA bAda 10 samayAtmaka badhAvalikA vyatIta thatAM 18 samayAtmaka udayAvalikA sivAyanA zeSa 1990 samayanI sthitivALA 18 samaya manuSyadikanA 1500 mAMthI (baMdhAve. nA) na bAda karatAM 1490 samayamAM saMkramAvIne manuSyaThikanI sthiti 1990 samayanI kare che, tadanaMtara saMkramAvalikAnA 10 samaya bAda karatAM 1980 samayanI sthitimAMthI udayAvalikAnA 10 samaya sivAyanI 1970 samayanI sthiti devadikanA 1500 samayamAM saMkramAvIne devadikanI sthitine 1970 samayapramANu kare che. ahi hIna samayasaMkhyAmAM vadhu samayasaMkhyAne savaLe thAya nahi tethI be latA malIne paNa vadhu samayasaMkhyAvALIja eka latA kAyama rahe eja kALasaMkramanI sthiti che. (Iti udAharaNa Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti, 378 - - - - - - - - - - - che tathA samyakatva ane mizrane usthitisaMkrama e AvalikAdhika antarmuhUrtahIna che. tathA AhAraka ane jInanAmane u sthita saMkrama antaH keDArkaDi sAgarapramANa che. * TIkAthI-mithyAtvane u0 sthitisakrama bhinnamuhUrtaeNa. eTale antarmuhUrtahIna che. tathA samyakatva ane mizrane usthiti saMkrama (gAthAmAM guju zabda adhikavAcaka hevAthI) atumhUrta ane beAvalikA hIna jANave. emAM tAtparya A pramANe che ke - traNa darzanamehanIyanI sattAvALuM mithyASTijIva utkRSTa aMkalezamAM vartata cha mithyAtvanI u0 sthiti bAMdhIne tadana taraeTale mAtra antarmuhUrta bAda mithyAtvathI caDhIne vizuddhimAM vate samyakatvane prApta kare che. mATe mithyAtvanI antarmuhUrtahIna 70 keDIkeDI pramANuM utkRSTasthitine mizramAM athavA samyakatavamAM, saMkramAve che. ane saMkamAvalikA vyatIta thaye chate udayAvalikAthI uparanI samyakatvasthitine apavartana karaNathI avasthAne saMkamAve che. tathA mizramehanIya rUpe saMkAntasthitinI saMkamAvalikA vya-- tIta thatAM udayAvalikAthI uparanI mizramehanIyanI sthitine paNa samyakatavamAM saMkramAve che ane svasthAnamAM) apavartana kare che. e pramANe mithyAtvane u0 sthisaMkrama antarmuhUrtahIna ane mizra tathA samyakatvane u. sthisaMkrama antarmuhUrta sahita be AvalikA hIna thAya che. zakA-ahiM jInAma ane AhAraka saptakane uo sthiti bandha anta keDArkaDi sAgara che ane e AThanI sattA paNa-antaH kaDAkaDi sAgarapramANuja che te e 8 prakRti saM skRSTa kahe vAya ke atkRSTa kahevAya? 1 je prakRti pitAnA paramANuone anya prakRtirUpe pariNumAve nahiM paraMtu hIna vA adhika sthitivALA pitAnAja paramANuomAM saMkamAve te vathAna saMtra kahevAya che. Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNa, uttaraH--AhAraka saptaka ane jInanAmanI utkRSTa antaH kAThAkADhi sAgaranI sthitisattA sa'kramathI che mATe e 8 prakRtiyA sa'kramAtkRSTaja kahevAya. jo ke azvane Ayi paNu antaH koTAkoDhi sAgara sthitisattA kahelI che te paNa anya Azrayi . sthiti sattAthI saMkrama Azraci 90 sthitisattA sakhyAtaguNa jANavI kama prakRti NimAM vajaMdo saMtamaDhe saMlignamuLA arthAt adhasthitithI sattAsthiti saMkhyAtaguNa che ema kahyuM che. 380 * praznaH--nAmakamanI 60 sthiti 20 kAThAkADhi sAgarapramANa che te AhAraka ane jInanAmanI paNa sakramathI u sthiti andhAnalikA ne udayAvalikA rahita 20 kAyAkoDI sAgarapramANu thavI joIe. te AhAraka ane jInanAmanI sakramathI 70 sthiti mAtra antaH koTAkoDhi sAgarapramANuja kema kahe che ? uttaraH--abhiprAyane nahi jANavAthI A prazna karavA anucita che, kAraNu ke jInanAma ane AhArakamAM anya prakRtiyAnA sakrama jInanAma ne AhArakanA anyakALeja hAya che, parantu bIje vakhate heAte nathI. punaH e jInanAmanA te AhArakanA anya te anukrame vizuddha samyagdaSTi ane apramatta yatineja hoya che, ane vizuddha samyagdaSTine tathA apramatta yatine Ayu vinA sava kanI paNa sarvotkRSTa sthitisattA antaH kaDAkaDIsAgara pramANuja hAya che parantu adhika nahi, tethI sakrama paNa antaH koDAkArDi sAgara pramANaja hoya che. parantu adhika nahi, e pramANe jInanAma ne AhArakanI sa'kramathI. u. sthiti antaH kAThAkADhi sAgara kahI te doSa rahitaja che. have sa prakRtiyAnI sakramakALe jeTalI sthiti hoya che teTalI darzAve che. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti 381. - - - - - - - - - tA mULa gAthA 31 mI. savvAsi jahiigo, sAvaligo so ahAugANaM tu baMdhukkosukkoso, sAbAhaThiIe jaDiigo // 31 // gAthAtha-sarva prakRtine sthitisakrama eka Ava- likA sahita jANu. ane AyuSya baMdhAtkRSTa che tenI sthiti abAdhA sahita che. TIkAtha-sarva prakRtine sthitisakrama eka AvalikA sahita jANave. prakRtinA saMkramaNakALe je sthiti vidyamAna hoya te caritra kahevAya. te sthiti je sakamane che te saMkramanuM nAma yasthitisakema kahevAya. athavA jene catusthiti vidyamAna che te A sakema te sthitima kahevAya. (e bahubIhi, samAsathI vyutpatti darzAvI che) tAtparya e che ke pUrve kahele je sakama tene AvalikA sahita karatAM jeTalA pramANane thAya teTalI sthiti te prakRtinI saMkramaNakALe vidyamAna che e bhAvArtha che. tethI ahRSTa prakRtinI be AvalikAhIna samakALe sarva sthiti vidyamAna jANavI. te A pramANe - " saMkalezAdi kAraNanA vazathI utkRSTa sthiti bAMdhIne bajAvalikA vyatIta thaye chate AvalikAthI uparanI sthitine anya prakR 1 sarva prakRtinI utkRSTasthiti sAvi tiri traNa ki nA 2 saMvihetai e sUtrAnusAre saMklezathIja badhAya che. chatAM ahiM badhatkRSTaprakRti prastAve rAdhei mAM Adi zabda kahevAnuM prajana badhekRSTa je 3 zubha AyuSya tenI utkRSTasthiti vizuddhi vaDe baMdhAya che, tethI ya zubhAyunI vizuddha grahaNa karavAne arthe Adi zabdanuM grahaNa samajAya che. kunuM nAma narasirimAvuM Iti vacanAta. 2 " uparanI " e zabdathI baMdhAvalikA sivAyanI AgaLa pradeza Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 saMkramakaraNa, timAM samAvA mAMDe che. tethI saMkramakALe batkRSTa prakRtinI eka AvalikAhIna sarva sthiti hoya che. punaH sakatkRSTa pratinI saMkramakALe baMdhAvalikA ne saMkramAvalikA vyatIta thaye chate udayAvalikAthI upara vartatI sthitine anyatra saMkramAve che te kArazuthI sakatkRSTa prakRtinI saMkramakALe beAvalikA hIna sarva sthiti vidyamAna hoya che. have AyuSyanI sthiti zuM botkRSTa che ke saMskRSTa?. te darzAve che je AyuSya bandhotkRSTaja che paraMtu saMkotkRSTa nathI. kAraNa ke mohapADAbUDhApALA gharama saMvamai (arthAta be meMhanIya AyuSya ane mULa prakRtinuM pararapara saphemaNa hatuM nathI.) e sUtrathI AyuSyone paraspara saMkrama hotuM nathI. tathA AyuSyanI abAdhA sahita je sarvarithati te AyuSyanI sthiti jANavI. paraMtu dhaMdhukSatA zAsTi] di kadi e vartamAna gAthAnA sUtrathI AyuSyanI sthiti paNa banyAvalikAhIna sAbAdhAsthiti pramANa jANavI. kAraNa ke AyunA banyamAM pravartatA jIve prathama samaye je dalika bAMdhyuM che te dalikane, baMdhAvalikA vyatIta thaye chate udvartavA mAMDe che. tethI tethI uddhanArUpa saMkramamAM abhyAvalikAhIna abadhAsahita yasthiti prApta thAya che. athavA AyuSanI bandAvalikA vyatIta thaye chate AyuSyanI nircAghAta apavartAnA paNa sadAkALa pravarte che, tethI te apavartanane Azraya paNa pUrveta yasthiti prAptacAya che. (rUti vAhiti - pramANAnuyoga) saMbaMdhI eka AvalikA vaIne uparanI utkRSTasthiti sudhInI sarvasthiti . latA ema jANavuM. 1 sthitighAta vinAnI apavanA te nivyAdhAtabhAvI apavartanA 2 baMdhakALe ane abaMdhakALe paNa nivyadhAta apavanA pravarte che mATe sadAkALa pravarte ema kahyuM che, paraMtu sthitighAta prasaMge te vyAghAtabhAvI Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. * e pramANe utkRSTasthitisa kramanuM pramANa kahIne have jaghanya sthitisa kramapramANa kahevAnA avasara che. tyAM 1 svaprakRtimAM ane 2 paraprakRtimAM e pramANe jaghanyasthitisakrama e prakAre che temAM prathama svapradhdhatimAM nayanyAitanuMmanuM pramALa kahe che. 383 mULa gAthA 32 mI. AvaraNavigdhadaMsaNa - caukkalobhaMtaveyagAUNaM mA dik nanno, nadira samAhiAvahiyA // gArtho :-TIkA vat - TIkA :-5 jJAnAvaraNu, 5 antarAya, 4 darzanAvaraNu, * sa'javalana lAbha, vedaka samyakatva, 4 Ayu, e 20 prakRtiyAnA Apa ApaNA sattAviccheda samaye samayAdhika eka AvalikA sthiti zeSa rahete te urjAyAvalikA saCkaraNAsAdhya hAvAthI udayAvalikAthI uparanI samayamAtra sthitine apavarttanA saMkrama vaDhe uyAvalikAnA nIcenA samayAdhika trIjA bhAgamAM samAve che te avasare sarva sthitipramANa samayAdhika eka valikA hoya che. W mULagAthA 33 mI. nidAdugassa ekkA, AvaligadugaM asaMkhabhAgo ya nadira hAlane, saMniSnAe samAe haiM // rUrUM // gAthAtha--nidrAdrikane jaghanyasthitisa krama 1 samaya ne . pavanAja hoya che. AyuSyapratidhAtaka mukhya cha kAraNeAthI AyuSyanA vyAdhAta thatA AyuSyanI vyAdhAtApavattanA hoya te zeSa karmAMte apUrva kAdirguNa prAptithI vyAdhAtapavattanA heya ema mane samajAya che pachI tatva zrI ahuzrutagamya. Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNu, catusthiti AvalikAnA asa`khyAtamAbhAga adhika e AvalikA, tathA hAsyachakakano paraprakRtimAM jaghanyasthitisakrama saMkhyAtava pramANa che. srx TIkAtha--nidrAdvikanA eTale nidrA ane pracalAnA jaghanyasthitisakrama svasa kramane antu svasthitithI uparanI eka samaya mAtra sthiti che. ne te AvalikAnA pahelA ( eka tRtiyAMza ) bhAgamAM prakSepAya che. te avasare yasthiti eTale sava sthiti e AvalikA ane eka AiilakAnA asakhyAtamA bhAga adhika eTalI hAya che. hi vastu sthitija e prakAranI che ke AvalikAnA asakhyAtaJAbhAga adhika e AvalikA pramANa jyAre nidrAddikanI sthiti zeSa rahe tyAre uparanI eka samaya mAtra sthiti sakrame che parantu matijJAnAvaraNAddivartI samacAdhikAvalikA zeSa sthiti rahe ( uparanI samaya mAtra sthiti ) sa'krame tema banatuM nathI, have je prakRtiyAnA ja sthita sakrama paraprakRtimAM ( sakrama - vAthI) sa'bhave che te prakRtice ane tenA jaghanya sthitisakrama e ane darzAve che. je meM prakRti hAsyanA mukhya nAmathI oLakhAya che te hAsyachaka hAsya, rati, arati, zeka, bhaya, kucchA e 6 prakRtyAtmaka che. te hAsyachanI kSapaka zreNimAM apavatta nAkaraNa vaDe je sakhyAta varSa pramANa sthiti kAcalI che, te sthitine hAsyachakanA sava thA kSaya prasaMge tyAMthI upADIne saMjavalana krodhamAM prakSepe che. ( te avasare hAsyakanA para prakRti bhAvI ) ja. sthita sakrama prApta thAya che. mULa gAthA 34 mI. soNamuhuttA jagis, jahannabaMdho u purisasaMjalane jahi sagaUNajutto, AvaligadugUNao tatto // 34 // Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapakRti. 445 MAANANAMUM gAthArtha te avasare hAsyachakkanI antarmuhUrvAdhika (saM. 'khyAta varSa pramANa) thata sthiti che punaH purUSada ane sa. trikane jagha0 sthi0 saMkrama te abAdhArahita ja sthitibandha pramANu che. ane svaNiyukta eTale antarmuhUrtarUpa abAdhA sahita ne be AvalikA rahIta ja sthi0 badhapramANa casthiti che. TIkAtha-saMkramaNakALe hAsyachakakanI te saMkhyAtavarSa pramANu saMkramasthitine lona muhurta antarmuhurta sahita karIye tyAre hAsyachakanI sthiti sarvasthiti thAya che. te A pramANe- attarakaraNamAM vartate chava te saMkhyAta varSa pramANunI sthitine saMjavalana krodhamAM saMkramAve che, ane antarakaraNamAM karmadali'kane abhAva che, athavA anDarakaraNamAM karmalika vedAtuM nathI. paraMtu antarakaraNathI uparanI sthitimAM daliMka vidyamAna che athavA vidyamAna che. mATe atarakaraNa kAla adhika saMkhyAtavarSa pramANanI hAsya chakakanI je sthiti te jaghanyasthitisaMkramakALe (hAsyachakakanI) yutasthiti che. tathA purUSadane 8 varSa, saM. krodhane 2 mAsa, saM. mAnane 1 mAsa, saMmAyAne nA mAsa e pramANe je purUSada ane saM. kaSAne ja sthitibaMdha pUrve kahyo che, teja ja sthiti banya abAdhA keLarahita pramANa teone (e 4 prakRtine) ja sthi0 Isakrama jANave. kAraNa ke abAdhArahita sthiti anyatra(paraprakRtimAM) saMkrame che. abAdhArahita sthitimAMja karmalikano sadabhAva che. kAraNa ke abAdhAkALarahita je karmasthiti te karmaniSeka kahevAya e vacanA, ane jaghanyasthitinI abAdhA antamuhUrta pramANa hoya che yunaH jaghanyasthitisaMkramakALe abAdhAkALa maLe prathama bAMdheluM karmadalika sarva kSINa thavAthI te abAdhAkALa madhye pUrvabaddha dalikanI sattA hetI nathI, tethI e 4 prakRtine ja sthiti saMkrama te antasuhUrtahIna svajaghanyasthitibaMdha pramANa che, ane te vakhate Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 386 saMkramakaraNa, teonI cutasthiti sarvasthiti te hIna karelA antarmuhUrtarUpa abAdhAkALa sahita jasthitisaMkramamAMthI athavA jaghanya sthiti baMdhamAMthI paNa e AvalikAhIna jeTalI jANavI. tAtparya e che ke-jaghanyasthitisaMkramamAM abAdhAkALa umerIne tadanetara temAMthI be AvalikA bAda karatAM jeTalI sthiti thAya teTalI sthiti e 4 prakRtinI saMkramaNakALe thatusthiti vA sarvasthiti jANavI. be AvalikAne zA mATe bAda karavI joIe? ema je pUchatA ho te kahIe chIe ke-aMdhaviccheda thayA bAda banyAvalikA vyatIta thaye chate anya samayamAM bAMdhelI purUSa vedAdi 4 prakRtinI latA saMkemAvA mAMDI, ne te AvalikA mAtra kALamAM saMkramI rahI, ane eja saMkramAvalikAnA anya samaye ja sthitisaMkrama hoya che, tethI bandAvalikane saMkramAvalikA rahita ane abAdhAkALa sahita eTale jaghanya sthiti banyA teTalI ja jaghanyasthitisaMkramakALe e 4 prakRticenI sthiti paNa jANavI. have kevalajJAnIne je prakRtinI sattA hoya che te prakRtiene ja sthitisakrama kahe che. mULa gAthA 35 mI. jogatiyANaaMto-muhuttio sesiyANa pallassa bhAgoasaMkhiyatamo, jaTiigoAligAi saha // 35 // gAthAtha-sacogyantika prakRtine jAsthisaMkrama eka AvalikA rahita antarmuhUrta pramANa che. te zeSa prakRtine ja. sthi0 saMkrama palyopamane asaMkhyAtamo bhAga che. ane A ane prakAranI prakRtinI saMkamakALe sarva sthiti eka AvalikA sahita jAsthisaMkrama pramANa che. TIkArtha -je prakRtine saMkramaviracheda sAgI kevaline Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 387 hoya che te narakahika- titikakujAti kathA -sUkSma-sAdhAAtapa-uota-e 13 prakRti sivAyanI la0 nIma prakRti tathA vedanIya 2Atra 2 e 94 prakRti coghatti kahevAya che. e 94 sAgRtika prakRtinI 13 mA guNasthAnanA anya samaye savIpavartanA saMkramathI antarmuhurta pramANa sthiti thAya che. tethI e 94 ne ja ritisakama udayAvalikArahita antarmuhurta pramANa che. kAraNa ke udayAvalikA sarvakaraNane asAdhya hevAthI apavartanA udayAvalikAnI thatI nathI. tathA e ha4 prakRtinI sthiti (apavartanArUpa jaghanya sthitisaMkrama avasare) udayAvalikA sahita antarmuhurta pramANa che. zakA-kSINa kaSAya guNasthAne matijJAnAvaraNadiva agi kevalI guNasthAne samayAdhikAvalikA zeSa rahe te samaye e 94 prakatiene ja sthitisakama kema na kahevAya? uttara-sarva sUkSama vA bAdara coga rahita ne mevata nipakapa evA agikevalI bhagavAna niSkriya hovAthI ATha karaNa mAMnuM eka paNa karaNa pravartAvatA nathI, paraMtu mAtra udaya prApta kamane vede che, tethI sagikevalIne ja e 94 prakRtine ja sthitisakrama prApta thAya che.? tathA zeSa thigRddhi 3-mithyA-mizra -Adi 12 kaSAya, napuM -sInarakakika-tiyaguddhika-kujAti 4-sthA-sUrasAdhAAtama-uta-e 32 prakRtine Apa ApaNu kSayakALe je 1 saMkrama cAlatAM cAlatAM anya samaye zeSa rahelA sarva paramANuene samudAya ekadama kramAvI de te sAva vA sarvasaMkrama ulamAna ane hoya che. 2 ayogI guNasthAne mAtra stibuka saMkrama thAya che ke je saMkrama karaNarUpa nathI. ane sagI guNasthAne te vIryapravRttirU5 karaNa cAlu hovAthI tyAM sthitisaMkrama thAya che ke je karaNa vizeSa che. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNa.' palyeAyamanA asakhyAtamAbhAga pramANu anyanikSepa che teTalA jasthisakrama che. ane casthiti, sasthitiyukta eTale teja ja.sthitisa kramamAM (jasthisakramathI) AvalikA - brika jANavI. see ahi' sa'pradAya A pramANe che-strI ane napu saka vaidya sivAyanI 30 prakRticenI eka nIcenI AvalikA mUkIne zeSa upara patcApamanA asakhyAtamAbhAga pramANu antyakharUpa sthitine anyatra samAve che, tethI te 30 prakRticeAnI jaghanyasakramakALe yasthiti= sarvaisthiti eka AvalikA adhika teja jaghanyasthitirsa kramapramANa jANavI. ane strInapu'sakavedanI casthiti te antarmuhUtadhika ja0 sthisakramapramANu jANavI. kAraNa ke e e prakRtinA anya sthitikha'Da antarakaraNamAM rahelA jIna sa'kramAve che,ne antarakaraNamAMka dalika vidyamAna vA vedyamAna nathI, ki Mtu tethI uparanu`,dalika vidyamAna vA vedyamAna che, ne antarakaraNa antarmuhUta pramANanu che tethI e e prakRtiyAnI yasthiti te antarmuhUtoSika ja. sthi sakramapramANa jANavI. zeSa prakRticeAnu antarakaraNa thatuM nathI-mATe teenI yasthiti AvalikAdhika ja0sthi.sa'mapramANa jANavI. 41 e pramANe ja0sthisakramapramANa kahIne have sAdi anAdi prarUpaNAnA prasaMga hovAthI te kahevAya che. tyAM sAttuianAdi prarUpaNA e prakAre che. 1 mULa prakRti samaSi. rM uttara prakRti sabadhi. temAM prathama mUDhamati sa~vRddhi sAbinAvi mahapanA kahevAya che. mULagAthA 36 . mUlahii ajahanno, sattaraha tihA cauviho mohe sesavigappA tesiM, duvigappA saMkame hoMti // 36 // 3 sakramanA anya samaye je paramANunA samUha svayaMprakRttimAM prakSepa! te anya saDAla vA andara prakSepa kahevAya che. . Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. 35 : gAthArtha H----sAta mULakanA ajavanya sthitisakrama traNa prakAre che. ane mehanIya kramanA ajasthisakrama cAra prakAre che. ane te AThe kramanA utazeSa (3) ja0sthisakrama e prakAra che. . TIkAtha--ahi' jasthitisa'kramathI utkRSTa sthisa' sudhInA (30 sahita) save sthitisa*krama (=ja0 rahita) ajaghanya sthi sakrama kahevAya che. ane utkRSTa sthisa*kramathI ( ana'taranA= heDainA ) jaghanya sthisa*krama sudhInA ( ja0 sahita ) sava - kRSNasthitisaM krama kahevAya che. ( tathA ja. ane u. e e sthiti sakrama tA suvidvitaja che), tyAM meAhanIya sivAya 7 kanA ajaghanya sthitisa"krama anAdi dhruva-adhruva ema 3 prakAre che. te A pramANe--AvaraNa ane vighnanI samayAdhika AvalikA pramANa zeSa sthitimAM vatA zrIjIkaSAyI jIvane 14 AvaraNa ne 5 vizvanA ja sthitisa'krama thAya che. tathA nAma, gotra, vedanIya ne AyuSyana ja. sthi. sa`krama sAgikavalIguNusthAnanA anya samaye anta huta pramANa sthiti zeSa rahe tyAre AvalikAhIna antas. pramANa ja. sthi. sakama thAya che, te sArtti adhruva che. ne ethI anya sa sthitisa krama ajaghanya che. te alabhyane anAdi dhruva che. * ane lavyane dhruvaM che. . ( sAttuinI vivakSA prathama bhavyApekSAe kahI che). tathA caSido moDhuM mAhanIya kesa nA ajaghanyasthitisa krama sAdi, anAdi, dhruva,ne dhruva ema cAra prakAre che. te' A pramANe kSapaka jIvane sUkSma saparAya guNusthAne mehanIya karmanI samayAdhika AvalikA pramANa sthiti zeSa rahe te avasare je mAhanIyanA ja0 sthi. sakrama thAya che te sAttui adhruva che. te te ja sthi. sakramathI anya sarva aja sthita sakrama kSAyikApazamaka jIvane mahApazAnta avasthAmAM 'hAya nahi parantu upazAnta avasthAthI paDatAM maja sthi. sa'kama prAra'bhAya te sAdi, te sthAnane nahi pAmelA jIvAnI apekSAe anAdi, bhavyApekSAe dhruva ne bhavyApekSAe adhruva che. Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa, * tathA e karmonA utkRSTa, anutkRSTa, ne jaghanya, e traNa sthiti saMkama sAdi ne adhura ema be prakAre che te A pramANe-e karmonI je jIva u sthiti bAMdhe che te jIva u sthita saMkrama kare che, ane utkRSTa saMklezamAM vartate jIvaja u0 sthiti bAMdhI zake che, punaH utkRSTa saMkeleza sarvakALa labhyamAna hete nathI paraMtu antare antare kaI kaI avasare) u0 saMkaleza hoya che ne zeSa kALamAM te anuSkRSTa saMkleza ja hoya che te kAraNathI u0 sthira saMkrama ne anutkRSTa sthiti saMkema e banne sAdi adhura che. ane ja sthi0 saMkema te prathamaja sAdi adhuva kahe che. e pramANe 8 mULaprakRtinA cAre prakAranA sthi0 sakamanI sAdi anAdi prarUpaNa karI.) have, sattA pratimAM cAra prakAranI sthiti saMkrama pratye tArAri prahAra karAya che. * mULa gAthA 37 mI, dhuvasaMtakammigANaM, tihA cauddhA carittamohANaM ajahanno sesesu ya, duhetarAsiM ca savattha // 37 // gAthAtha -dhruvasattAka prakRtine ajaghanya sthitisakrama 3 prakAre che, ne cAritramohanIyane asthisaMkrama cAra prakAre che. tathA e dhruvasattAkanA uktazeSa sthisaMkramamAM ane adhura sattAkanA cAre sthisaMkramamAM sAdi adhura e be prakAra che. TIkAtha-je prakRtinI sattA prava che te dhruvasattAka prakRti 130 che, tenAM nAma-naraka 2-deva 2-nara 2-vai07-AhA. 7-jana-samya-mizra-ucca-Aya 4 e 28 prakRti abruva sattAka che, tene 158 mAMthI bAda karIe te zeSa 130 prakRtiyA Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 391 dhruvasattAka thAya. temAMthI paNa pRthak vivakSAvALI cAritramehanIyanI 25 prakRti bAda karatAM zeSa 105 prakRtine jAsthisakrama Apa ApaNuM kSayanA anya samaye thAya che te sAdi adhruva che ne tethI anya sarva aja sthisaMkrama anAdi che. tathA abhaLyAkSiAe pravane bhavyapekSAe adhuva che-tathA cAritra mehanIyanI 25 prakRtine aja. sthi0 saMkrama sAdi, anAdi, dhruva ne adhava ema cAra prakAre che te A pramANe-upazama zreNimAM e 25 prakRtine upazama hovAthI sakemane abhAva che, te upazama zreNithI paDatAM punaH aja sthisakrama prArabhAya che mATe A aja sthitra saMkrama sAdi, e sthAnane nahi pAmelA chanI apekSAe anAdi, abhavyApekSAe dhruva ane bhavyanI apekSAe abuva che. tathA sela sudha=zeSa u0, anulphaLa, ne jagha, e traNa sthitisakama sAdi ane adhruva ema be prakAre che. tyAM utkRSTa, ane anuNa, sthiya sakamanI bhAvanA (samaja) mULaprakRtivata jANavI. ane jo sthiya sakema Apa ApaNA kSayane avasare prApta thAya che tethI te ja sthi0 saMkema sAdi ava che. , , tathA juvarArtA-itara je pUrvokata 28 adhurasattAkaprakRti te sarvanA sarva (uoanurA-ja-aja0) sthitisaMkrama sAdi adhava che tenI samaja avasattAka prakRtivata jANavI. have anakamathI prApta thayela jaLa ane usaMkramanA svAmi keNu? te kahevAya che tyAM prathama kariza saMgrAmanA cAni kahevAya che. cULa gAthA 38 mI. bandhAo ukkoso, jAsiM gaMtUNa AligaM parao ukosasAmio saM-kamA u jAsiM dugaMtAsi // 38 // Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uMdara, makaraNa. -gAthA-TIkArNavat TIkAtha-je prakRtine baMdhane Azraya utkRSTa sthitibandha thAya che te prakRtinA u0 sthitibadhaka teja deva, nAraka, tiryaMca, ne manuSya che. ne tu masTif go bandhAvalikA vyatIta thayA bAda utkRSTa sthitisakamanA svAmie utkRSTa sthitine sarkamAve che. . . punaH je prakRtinI uo sthiti saMkrama vaDe prApta thAya che te prakRtinI banyAvalikA ne saMkramAvalikArUpa be AvalikA vyatIta thaye chate zeSa u0 sthitisattAvALA ja u0 risaMkramanA svAmi hoya che. arthAt banyAvalikA saMkamAvalikA vyatIta thatAM u0 sthi0 saMkramanA svAmi hoya che. 'have samyakatva ane mizranA u0 sthisaMkramavAmi kahe che. mULa gAthA 39 cI. tassaMta kammigo vaMdhiUNa, ukkosaNaM muhuttaM to sammattamIsagANaM, AvaliyA suddhaviTThIo // 39 // " gAthAtha-sabhya ne mizranI sattAvALA mithyA nI u0 sthiti bAMdhIne antarmuhIna sthitine saMkramAve che. tathA sabhyane mizranI AvalikAhIna sthitine vizuddha samyakavI jIva saMkramAve che. TIkAthara-tAra =samyakatva ane mizranI sattAvALA mithyASTi cha mithyAtvanI 70 kaDAkaDi pramANa u0 sthiti bAMdhIne antarmuhUrta vyatIta thayA bAda mithyAvathI paDIne samyakatvane prApta kare tethI A vizuddha samyagdaSTi jIva antarmuhIna mithyAtvanI usthitine samyakatva ane mizramAM saMkramAve che. tadanaMtara saMkramAvalikA vyatIta thayA bAda udayAvalikAthI uparanI na kara, tethI ta thayA bAda gAyattAvALA Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, 33 nanana nanana NANAN samyakatva sthitine apavartanAkara vaDe svasthAnamAM saMkramAve che. tathA mizramehanIyanI sthitine paNa saMkramAvalikA vyatIta thayA bAda uparanI sthitine samyakatvamAM saMkramAve ane (svasthAnamAM) apavartana kare che. te kAraNathI traNe darzanamehanIyanA u0 sthi0 saMkramavAmi vizuddha samyagraSTi che hoya che. juti 30 riple svAmi prarupaNA. che have jaghanya sthitisakamanA svAmi kahevAya che mULa gAthA 40 mI. dasaNacaukkavigghA-varaNaM samayAhigAligA chaumo nidANAvaligaduge, AvaliyaasaMkhatamasese // 40 // gAthArtha -TIkArNavata 1 TIkAtha- cakSu, acakSu, avadhi ne kevala darzanAvaraNa e 4 darzanAvaraNa 5 jJAnAvaraNa 5 antarAya e 14 prakRtinA jasiMkramasvAmi chApo kSaNikaSAya vItarAgadyastha che navaguNasthAnanI samayAdhikAvalikA pramANu zeSasthitimAM vartatA jANavA. nilasTikanI be AvalikAne eka AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAgapramANu zeSasthitimAM vartatA kSINakaSAya vItarAgachaghastha jIve nidrA ne pracalAnA ja sthira samasvAmi jANavA have 1darzana mehanIyanA ja sthisaMkramasvAmI kahe che. 1 karmaprakRtimAM A sthAne velavAcavAya e pAthI avataraNa kareluM che. paraMtu adhikArane laIne meM e sthAne "darzanamehanIya " e arthathI avataraNa kaheluM che. Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 saMkramakaraNa, mULagAthA 41 mI. samayAhigAligAe, sesAe veyagassa kayakaraNe sarakavagacaramakhaMDaga-saMchubhaNA diThimohANaM // 4 // gAthArtha-samyakatvanI samayAdhikAvalikA zeSasthitimAM vartatA kRtakaraNa ja samyakatavAhanIyanA ja0 sthi, saMkrama svAmi che, tathA mithyAtva ane mizranA ja sthisaMkramasvAmi te te prakRtinA anya ane prakSepanArA kSapakaI jANavA. TIkAI-darzanamehanIya kSayaka manuSya jaghanyathI paNa 8 varSanI vayane hoya che. te mithyAtva ane mizrane kSaya karIne ane samyakatvane savapavartanAthI apattine samyakatvane vedata cho. samyakatvane kSaya karavAnuM zeSa rahe chate kaIka manuSya cAra gatimAMnI eka gatimAM jAya che. tethI karIne cAra gatimAMnI keIpaNa gatine jIva samyakatvanI samayAdhika AvalikA pramANa zeSasthitimAM varto je kRtakaraNa (kSaya karavAmAM tatpara) teja samyakatvanA ja sthi0 saMkramane svAmi jANu. have mithyAtva ane mizranA ja sthi saMkramane svAmi kahe che. 'mithyAtva ane mizra e be darzanamehanIyanA kSayakALe je carakhaMDane prakSepanAra eTale mithyAtvamizane sarvopavartanAe apattine paramAsaMkhyatamabhAgapramANu atimarithatikhakane paraprakRtimAM je prakSepanAra avi. samyagdaSTi, dezavirata, pramatta vA apramatta e mithyA mizranA ja sthira saMkramanA svAmi jANavA mULa gAthA 42 mI. samauttarAligAe-lobhe sesAe suhumarAgasta paDhamakasAyANa vi saM-joyaNasaMchobhaNAe ya // 42 // Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. 395 gAthA: TIkA vat TIkAca sUkSmasa parAyarUpa svaguNusthAnakanI samayAdhika AvalikApramANa zeSasthitimAM vartA jIva ja. sthi. sakramane svAmi che. ahi' tAtparya e che ke-sUkSmasa pAya guNasthAnakavati jIva svaguNusthAnanI (sU. sa*50 nI) samayAdhika AvalikApramANu zeSasthitimAM vatA jIva lAbhanA 40 sthi. sakramanA svAmi che. have zmana'tAnukha'dhinA ja0 sthi.sakramanA svAmi kahe che, . prathamanA cAra ana"tAnudhi kaSAyanI visacenjanA eTale vinAza karyo chate pacepamanA asaMkhyAtamAbhAgapramANa anya sthitima r3anA prakSepamAM vata tA cAra gatimAMnA koi paNa sabhyaSTi jIva ja. sthi. saMkramanA svAmi jANavA. mULa gAthA 43 sI. carimalajoge jA atthi, tAsi so ceva sesagANaM tu khavagakameNa aniyaai - bAyaro veyago vee // 43 // gAthAthaH--je prakRticeAnA anta saceAgI kevaline hAya che te prakRticeAnI ja0 sthita sakramaneA svAmi teja sayeAgikeli hAya che, ane zeSaprakRtiyAnA ja. sthita sakramasvAmi kSayanA anukrame kSaya karanAra anivRttimAdara guNAsthAnannati thavA che, tathA vedanI ja sthi. sa MkramanA svAmi te te veDhanA udayavALA jIvA jANavA, DhIkA pUrve je cainyantika prakRti 4 kahI cheteonA ja sthita sakramasvAmi antyApavattanAe varto teja sacANI* keli jANavA, have zeSaprakRtiyAnA jadhanyasthitisa'krama svAmi kahe che. salagaLa zeSa thIddhi 3-nAmanI 13- 8 kaMpA0-9 neka Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 saMkramakaraNa. saM. 3, e 36 prakRtinuM ja sthira kema ravAmi e 36 nA kSayanI paripATie yamanA asaMkhyAtamAbhAgapramANu atyasthitikhaMDanA prakSepamAM vartate anivRtti bAdaraguNasthAnathati jIva jANa. tathA ya A=vedane ja sthisaMkramaravAmi vedamAM vartana nAre jANu. te A pramANe-purUSadanA udayamAM vartate jIva purUSadane, strIvedanA udayamAM vartate vedane, ane napuMsakavedanA udayamAM vartanAra anivRttinAdara guNasthAnavartI atyAsakramamAM vartate jIva napuMsakavedane ja sthi0 saMkamaravAmi jANave. anya veda sahita kSapakazreNimAM vartatA jIvane anya vedane ja sthi0 saMkema na hoya. kAraNa ke-je veda vaDe kSapakazreNie caDhe che te vedanI sthitinA ghaNA pagale ghaNuM sthiti ane ghaNA pudugalene udIraNa ne apavartanAdi vaDe khapAve che, tethI je ke napuMsaka vede zapakaaiNie caDhele jIva zrIveda napuMsakavedane samakALe apAve che te paNa napuMsakavedaneja ja sthi0 saMkema thAya che. paraMtu udaya ne udIraNAne abhAva hovAthI strIvedane ja sthi0 saMkrama thatuM nathI. tathA strIveda sahita kSepakaNie caDhelo jIva napuMsakavedane kSaya karyA bAda antarmuhUrtakALe strIvedane kSaya kare che. ne eTalA kALamAM udaya udIraNAthI ghaNuM sthiti bUTI jAya che. punaH je ke purUSa sahita kSapakazreNie calA jIvane paNa eTale kALa lAge che te paNa te jIvane strIveda saMbaMdhi udaya udIraNA thatI nathI. tethI strIveda sahita padhdhaNie caDhelA jIvane ja strIvedane ja sthiti saMkrama hoya che. tathA purUSada sahita kSapaka zreNie caDhelA chatra hAsya chIne kSaya karyA bAda purUSadane ayAve che, anyathA hAsya cukta jIvane uditavedanI udIraNA paNa pravarte che tethI pu. vedanI ghaNuM sthiti truTe che. tethI purUSadane ja ristha0 sakrama purUSada sahita kSapakazreNie caDhelA jIvane ja hoya paraMtu anyane na hoya, (ti riyati saMgama ) Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti: rAka - ja che atha sAma saMgama che e pramANe sthitisakema kaho. ane have anubhAgasaMkrama kahevAne prasaMga che, tyAM 6 anugadvAra che te A pramANe- 1 bheda5rdhakarUpaNa 4 jaghanyAnubhAgasamapramANu 2 vizeSalakSaNaprarUpaNA prarUpaNa 3 utkRSTAnubhAgasakamapramANa 5 sAdyanAdikarUpaNa prarUpaNA ' 6 svAminavaprarUpaNa .. e 6 anuyAgamAMthI prathama sthAhapaNa kahe che. - mULa gAthA 44 mI. mUluttarapagaigato, aNubhAge saMkamo jahA baMdhe phaMDuganiheso siM, satveyara ghAya'ghAINaM // 44 // , gAthA -anubhAgasaMkramanA viSayamAM mULa ane uttara prakRtinA bhera jema badhazatakamAM kahyA che tema jANavA. tathA A sarvavAti, dezaghAti ane aghAti prakRtinI rasakaprarUpaNA paNa mAzatakavata jANavI. TIkAthI-anubhAgasaMbaMdhi mULa ane uttaraprakRtine saMkrama arthAta mULa prakRtianubhAgasaMkrama, ane uttaraprakRtyanubhAgasaMkema e be prakAranA anubhAgasaMkramamAM te mULa ane uttaraprakRtinA bheda je rIte andhazatakagranthamAM kahayA che te rIte atre paNa jANavA. e pramANe dararUpaNa karIne have spardhaprarUpaNa kahe che. zA ItyAdi A sarvaghAti, dezaghAti, ane adyAti prakRtinI spardhaka prarUpaNA paNa jema zatakagrantha kahI che tema jANavI te paNa kaIka kahevAya che. kevalajJAnAvaraNa-kevaladarzanAvaraNa-pahelArakaSAya-5 nidrA ane mithyAtvae 20 prakRtinA rasapardhaka sarvaghAti che. Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa. S pitAne ghAta karavA cogya kevalajJAnAdi guNene je sarvathA ghAta kare che te tAmrabhAjanava nichidra, dhRtavata cinagdha, drAkSavata alpapradeze pacita, ane sphaTika vA abarakhavata atinirmala, e sarvaghAtirasa che. kahyuM che ke-- jo ghAyai savisayaM, sayalaM so hoi savvaghAiraso so nicchiDo niddho, taNuo phalihaSbhaharavimalo // 1 // (je svaviSayarUpa prakRtine sarvathA ghAta kare te sarvaghAtirasa che ityAdi gatarthe va) tathA prathama 4 jJAnAvaraNa-3 darzanAvaraNa-saMjavalana 49 ne kaSAya-ne 5 antarAya e 25 prakRtine rasa dezavAti che. pitAne ghAta karavA egya matijJAnAdiguNanA dezane eTale eka aMzane ghAta karavAnA svabhAvavALo je rasa te dezadyAtirasa kahevAya e rasa aneka prakAranA seMkaDe chIdavaDe sakIrNa (vyApta che. te A pramANe, keIka dezAghAtirasa vAMsanI cIpathI banAvelI sAdad (caTAI) vat aneka seka moTAM chidrasaMyukata che, koIka dezAtirasa madhyama aneka seMkaDe chidrayukta kebala (kAMbaLI), je che, puna keIka dezAtirasa tathA prakAranA (malamalAI) vastravat atyanta sUkSama aneka seMkaDe chitasaMyukta che. te dezadyAti rasaspardhake a5rahayukta ane viziSTa nirmalatA rahita che kahyuM che ke 1 arthAta atinibiDa-gADha rasa. 2 arthAta atisnigdha-cikkaNa rasa. 3 jema kakSamAM paramANu thoDA paNa rasa ghaNe che tema sarvadhati rasavALA paramANuo anya prakApekSAe anaMtamebhAge ati aha5 che ne eTalA alpa paramANuomAM paNa svavipAkanubhavadAnarUpa rasa atyaMta tatra che.. 4 phiTika vA abarakhavata nirmalatAne 'bhAva' zrI bahucutaga, Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamajhakRti. 399 desavighAittaNao, iyaro kaDakaMbalaMsusaMkAso vivihabahuchidda bhario, appasiNeho avimalo ya // 2 // (gatArthe). tathA vedanIya, Ayu, nAma, ane gotra saMbadhi 111 prakRticAnA rasaspardhake aghAti jANavA. kevala vedAtA sarvaghAtirasaspadhakanA saMbaMdhathI te (dezadyAti spardhake) paNa sarvaghAti thAya che. jema lAkamAM pate cAra nahi hote chate paNa ceranA saMbaMdhathI cAra ja kahevAya che tata, kahyuM che ke - .jANa na visao ghAi-taNami tANapi sanvaghAiraso jAyai ghAisagAseNa-corayAveha'corANaM // 3 // (gatA). Rhave daza mohanIyanI 'rayakaprarUpaNa kahevAya che. mULa gAthA 45 mI. savesu desaghAisu, sammattaM taduvariM tu vA missaM dArusamANassANaM, tamoti micchttmuppimo||45|| gAthArtha-sarva dezadyAtirasaspardhAmAM samyakatva che, tethI uparanA sarvadyAtispardhakemAM mizramohanIya che, ne tethI uparanA sarvaghAtispardhAmAM mithyAtva che. TIkAtha-ahiM darzana mehanIcanAM sattAgata rasaspardhake dezadyAti ane sarvaghAti ema be prakAranAM che. temAM je eka sthAnikane visthAnika dezadyAti rasaspardhake che te sarvemAM samyakatvamahanIya che. ne tadurasumitra eTale jyAM dezadAti spardhaka samApta thayAM tyAMthI uparanAM rasaspardhake mizramohanIyanAM che ne te Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa. dezaghAti ane virathAnika rasayukta che. te mizramehanIcanA spardhake paNa tyAM sudhI jANavAM ke jyAM sudhI rAha samAnatAne dArU samAna (eka sthAnakAdi rase anukrame latA-kASTa-hADa-pASANu sarakhA che e zilIe) kristhAnikarasanA spardhakane anatamabhAga vyatIta thAya, tethI jyAM mizramehanIyanA ra5rdha ke samApta thAya tyAMthI prAraMbhIne AgaLanAM je kristhAnika tristhAnika ne catasthAnika rasayukta spardhake che te sarva mithyAtvamehanIyanAM jANavAM. (Iti spardhake prarUpaNA). che. have vizeSalakSaNaprarUpaNa kahe che mULa gAthA 46 mI. tattha payaM ubahiyA, va obaTiyA va avibhAgA aNubhAga saMkamo esa,annapagaI niyA vAvi // 46 gAthAtha-TIkAIva TIkArya-tyAM (anubhAgamanA saMbaMdhamAM) arthapada eTale cAthAsyanirdhAraNa (anubhAgasaMkrama je svarUpe che te svarUpane nirNaca) athavA vizeSalakSaNa te A pramANe che- anubhAgAvibhAgenI rasAvibhAgonI) uddhanA eTale brahata pramANutA karavI ( adhikatA karavI) athavA apava7nA eTale rasAvibhAgonI hInatA karavI athavA anya prakRtimAM laI javA eTale rasAvibhAgene anya prakRtinA svabhAvapaNe pariNumAvavA te sarva bhagumAraMma kahevAya che. tyAM mULa prakRtinA te udvartanA apavartAnA rUpa be anubhAgasakamaja hoya che paraMtu teone paraspara saMkrama pAmavAne abhAva hovAthI prakRtyataranayanarUpa anubhAga saMkrama nathI, ane uttara prakRtine te traNa prakArane anubhAga saMkrama che. (Iti vizeSalakSaNe). have utkRSTAnubhAgasaMkamapramANanuM pratipAdana kare che. Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. mULagAthA 47 mI duvihapamANe jeho, samma desaghAi duTThANe naratiriyAU Ayava - misse viya savadhAimmi // 47 // Yat gAthA--sthAnapramANu, ane ghAtitvapramANa e e pramANu ( prakAra ) nA utkRSTa anubhAgasa'kramamAM samyakatvanA dezaghAti ane dvisthAnikarasa, tathA narAyu, tiya gAyu, Atapa ne mizra 'e cArane sarva jJAti ane dvisthAnikarasa utkRSTAnubhAgasa kramanA viSayavALA che. ' TIkAtha--ahi utkRSTInubhAgasa kamaprarUpaNAmAM sthAnanuM pramANa ane ghAtitvanuM pramANa e e pramANa kahevAya che. temAM samyakatvanA dezajJAti ane dvisthAnikarasanA utsa*krama thAya ema jANavuM. ahi' tAtpaya e che ke samyakatvanA je usa sakrame che te zrAtitvane Azcaci vicAratAM dezaghAti sakrame che te sthAna Azracine vicAriye te dvisthAnikarasa sakrame che. ( athavA samyakatvane dezaghAti ane * dvisthAnikarasa samUha jyAre sakrame che tyAre tenA 0 anubhAga sa'krama hoya che. ) ' tathA nAyu, tigANu, tapa, ne mizra, e ja prakRtinA je u. anubhAga sa'krame che te ghAtitvane Azrayi vicAratAM saghAti, ane sthAnamAzraci vicAratAM sarvotkRSTa dvisthAnikasa sukrame che, ahi' paNa tAtpaya e che ke e 4 prakRtiyAnA sautkRSTa dvisthAnikasayukata sarvAMdhAtispardhA kA jyAre saMkrame che tyAre e 4 nA u. anubhAgasakrama prApta thAya che. ahiM narAyu, ti gAyu, ne tapa e 3 prakRtiyAnA yuttiSayavALA 3 phelAi (=e 17 thI zeSa prakRtiyAnA dvi tri catuH sthAnikarasa che) e sUtrathI e ke tri catuH sthAnikarasa che te paNa sakramamAM te dvisthAnika spardhA nAja usakrama kahyo che. tethI ema samajAya che ke--e 3 prakRtiyAnA 51 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa. w ww ... - tathA svabhAveja visthAnika cata sthAnika spardhakanI udhanA, apavanA, ke prakRtyataranayanarUpa traNe prakArane kema prApta thatuM nathIH cULa gAthA 48 mI. sesAsu cauThANe, maMdo saMmattapurisasaMjalaNe egaThANe sesAsu, sabadhAimmi duThThANe // 48 // - gAthArtha-zeSa prakRtinA u0 anubhAgasaMkramamAM catu sthAnika ane sarvadyAti (raksa) hoya che. II have jaghanyAnubhAga sakema kahevAya che tyAM samyakatvamehanIya, purUSada, saMjavalanacatuSka e6 jhaMkRtinA ja anusaMkramamAM eka sthAnikane dezadyAtirasa hoya che, ne zeSa prakRtinA ja anu saMkramamAM kristhAnika ane sarva ghAti rasa hoya che. * TIkAtha-pUrvokta 5 prakRtithI zeSa vyatirikata prakRtiene sthAnane Azrayi sarvotkRSTa catu sthAnikarasa ane ghAtitva Azrayine sarvaghAtirasa jyAre krame che tyAre te prakRtine u0 anu saMkrama prApta thAya che. e pramANe u.anusaMkema pramANa karyuM. (iti u0 anu0 saM0 pramANa ) 3 . have kanyAkumAraMbhamAhapaNa kahe che. A =samyakatva, purUSada, ane saMjvalanacatuSka e 6 prakRtine eka sthAnika rasasakaMmate chate e 6 ne ja anu. sakrama jANu tAtparya e che ke-samyakatvane sarvavizuddha eka sthAnikarasa jyAre saMkrame tyAre samyakatvane ja anusaMkrama jANa. * punaH purUSadane saMjvalanacatuSkanA kSacakALe je samAna Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. * e AvalikAnAM khAMdhelAM ekasthAnikarayukata spa kA che te jyAre sakrame tyAre teja teone ja0 anu. sakrama jANavA.' . G 3 tathA lelAlu pUrNAMkata prakRticeAthI vyatirikata sarva prakRticenA dvisthAnikarasayukata saOghAtispardhA sakramate chate ja0 anu. sa'krama jANavA. ahi' tAtpaya' A pramANe che.samya purUSaveda-sava0 catuSka e 6 prakRniyAthI vyatirikata zeSa sa prakRtiyAnA ghAtitvaAzrayi sa`ghAti ane sthAnaAzraci dvi sthAnika rasayukata madarasavALAM je rasaspardhA kA che te jyAre sakrame tyAre teja tene ja0 anu. sakrama jANavA. ahiM 4 jJAnAvaraNa, 3 dezanAvaraNu, ne 5 antarAya e 12 dezaghAti prakRtiyAnA rasa jo ke anya avasare eka sthAnikarasa khadhAya che tApaNu kSaya kALe pUrva addha dvisthAnika rasa paNa sa`krame che, parantu kevala eka sthAnika rasa sakramatA nathI te kAraNathI ahiM sakramanA samadhamAM e prakRticeAnA eka sthAnikarasanA sa'krama kahyA nathI e pramANe, ja, anu. sakramapramANa prarUpaNA kahI. (kRti na anu. aM. pramALa) have sAghanAdi prarUpaNA kahevAya che. tyAM mULa prakRti sabadhi ane uttara prakRti samadhi e be prakAranI sAdhanAdi prarUpaNAmAMthI prathama mULaprati saMbaMdhi vAcanAvijJapaLA kahe che. mULa gAthA 49 mI. ajahanno tinni tihA, mohassa cauvviho ahAussa eva makkolo se - sigAe tiviho aNukoso // 49 // 1 samyakatva, purUSaveda, ne sajvalanacatuSka e 6 prakRtiyeAnA sthAna Ayi rasasakrama ( eka sthAnakanA ) kahyo parantu dhAtitvaAzrayi rasa sakrama kahyo nathI. tApaNu adhyAhArathI e 6 e prakRtiyeAne ghrAtitva Ayi ja. anu. saMkrama samadhamA dezAtirasa saMkrame che. ema jANyuM, Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNa. gAthAtha--jJAnA; dezanA, vighna e 3 nA aja. anu sakrama anAdi dhruva ne dhruva ema 3 prakAre che, tathA mehanIyane Aja anukrama 4 prakAranA che. tathA AyuSyanA anuSkRSTa anu saMkrama 4 prakAre che. tathA zeSa 3 mULa karmanA anu. sakrama 3 prakAra che. go 3 TIkAthaH--jJAnA--de nAta-antae 3 mULakamanA aja anubhAga sa'krama anAdi, dhruva, ne azruva, ema 3 prakAre che. kSINu kaSAyI jIvane e 3 mULakanA samayAdhikAlikA pramANu sthiti zeSa rahetAM ja anubhAgasakrama thAya che te sADhi azruva che, ne tethI anya sava paNa aja anu. sakrama anAdi bhAve che. tathA dhruva abhavyanI apekSAe ane dhruva bhavyanI apekSAe che. tathA mAhanIyanA aja. anu sakrama sA, anAdi, dhruva, ra adhruva, ema cAra prakAre che te A pramANe--sUkSmasa parAyavRti kSapakajIvane mAhanIyanI samAdhikAvalikA sthiti zreSa rahetAM mAhanIyana anusa-krama thAya che te sAhni apruva che. tethI anya sarva paNa aja0 anuvsakrama te kSAyikApazama jIvane 11 me guNasthAne nathI ne tyAMthI paDatAM punaH prArabhAya che mATe sAdi, te sthAnane nahi pAmelA jIvanI apekSAe anAdi, te dhruva dhruva pUrvavat tathA AyuSyanI anubhRSTAnubhAgasakrama 'Adi anAdi, dhruva; ne dhruva ema 4 prakAre che te A pramANe--apramattajIva devAyuSyanA u0 anubhAga khAMdhIne andhAvalikA byatIta thayA bAda sa phamAvA mAMDe che. te u. anu. bhAgane tyAM sudhI saMkramAve che ke jyAM sudhI anuttara devabhavamAM 33.sAgarapramANu sthiti vyatikrAMta thAya, ne AvalikA mAtra zeSa rahe( tyAM sudhI u. anu. saMkramAve), tethI p=te u. anu.thI) AyuSyane anya anubhAgasa krama je Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, - - - - - - - - - - sarva paNa atkRSTa che te sAdi, te sthAnane nahi pAmelA jIvanI apekSAe anAdi ne yuvApuva pUrvavat ' tathA zeSa nAma, gAtra, ne vedanIyano u0anusakama anAdi, adhruva, ne dhruva ema 3 prakAre che te A pramANe-sUkSma saM5rAyavartI kSapaMkajIva svaguNasthAnanA anya samaye te 3 karmane u0 anubhAga bAMdhe che, ne bandAvalikA vyatIta thaye chate 13 mA guNasthAnanA atyasamaya sudhI saMkramAve che te sAdi ava, tethI anya sarvapaNuM anukRSTa anusaMkrama te anAdi, (Adine abhAva hevAthI)ne yuvAdhruva pUrvavat * mULa gAthA 50 mI. sesA mUlapagaisu, duvihA aha uttarAsu ajahanno saMttarasaMha cauddhA, tivikappo solasanhaM tu // 50 // gAthAtha-mULaprakRtinA zeSa anusaMkrama sAdi, adhuva, ema be prakAre che have uttara prakRtimAM 17 prakRtine aja anusaMkema ja prakAre che. tathA 16 prakRtine ajaya anusaMkrama 3 prakAre che. TIkAI-mULa prakRtinA ukta zeSa vikalpamAM sAdi ne ava e be prakAre ajaanusaMkrama che. tyAM ja ghAtakarmA u0-anune ja-e 3 anusaMkamamAM ja anusakramanI sAdi avatA prathama darzAvI che, ne u0 anusa kema kadAcita mithyASTine che. zeSa sarvakALamAM te mithyASTine paNa anulka anusaphemaja che tethI e banne saMkrama sAdi adhuva che, tathA zeSa 4 aghAti karmanA jaajA-u-e traNa 1 mithyAdaSTi jIva u0 anubhAgane vadhumAM vadhu 2 samaya sudhI ja bAMdhe che ne bandAvalikA vyatIta thayA bAda te u0 anu saMkramAve che. e rIte baMdha sAdi adhuva hevAthI saMkrama paNa sAdi adhuvaka jaNa Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramaNe.' rasamAMthI u0 rasasa kema te prathama darzAvyuM che. te ja rasasakrama te jene ghaNe rasa haNAya che tevA sUiapa ekendriyane prApta thAya che, paraMtu bIjA jIvane nahi ne ghaNe rasa haNAyA vinA te e jIvane paNa aja rasasakamaja pravarte che mATe e banne rasa sakama sAdi adhruva che. e pramANe mULa prakRtinA anusakamanI sAdi anAdi vigere prarUpaNa karI (datimUDha prazattinA catu. saMkramanI sAdhAdiprarupaNA). ve uttaraprakRtiyonA anu0 saMkramanI sAdhAdiprarupaNA 49 cha / uttara prakRtimAM ane tA. 4-saMjava0 4-neka e 17 prakRtine ajava anu saMkrama sAdi, anAdi, dhruva, ne aphava ema 4 prakAre che te A pramANe emAMnI anaMtAnubadhi sivAyanI 13 . prakRticAne ja anusaMkrama Apa ApaNu kSayane ane jasthi saMkrama vakhate hoya che, ane anaMtAnubaMdhine ja anu. sakema te anatA ne ukalanAkaraNathI ulyAbAda punaH paNa mithyAtva hetu vaDe baMdhAtAM baMdhAvalikA vyatIta thayA bAda bIjI AvalikAnA prathama samaye hoya che. ane e 17 prakRtine tethI anya atula saMkrama te ajaghanya che. ajaya anu saMkrama upazamitAnubandhi jIvane upazamaNimAM heya nahi, paraMtu tyAMthI paDatAM punaH ja anu saMkema prArabhAya che tethI e jaanu saMkrama sAdi che, kaMthA te sthAnane nahi pAmelA jIvenI apekSAe anAdi che, ne pravApuva pUrvavata tathA pa jJAnAvaraNa-4 darzanAvaraNa-nidrAdrika-5 attarAya e 16 prakRtine ja atu. saMkrama anAdi, apuSa, ne dhruva, ema 3 prakAre che te A pramANe-e 16 prakRtine ja anuo saMkrama kSINakaSAyI jIvane svaguNasthAnanI samayAdhika AtralikA sthiti zeSa rahetAM hoya che. tethI anya sarva paNa anu saMkrama ajaghanya che ne tenI Adi (prAraMbha) jaNAtI nathI mATe anAdi, ane yuvAva pUrvavat ' Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, 40 - - mULa gAthA para mI. tiviho chattIsAe, Nukkoso'ha navagassa ya cauddhA eyAsiM sesA sesagAe save ya duvigappA // 51 // gAthArtha -36 prakRtine anulphanTarasasaMkrama anAdi dhuvane apruva ema 3 prakAre che. 9 prakRtine anutkRSTAnubhAgasaMkramaka prakAre che. e 45 prakRtinA jaLa, aja,ne u0, e traNa rasa sakema tathA ukta zeSa prakRtinA sarva rasasakrama che be prakAre che. TIkAryuM-zAtA-pace-tai07-samacA-zubhavaNadi 11 azu-uzvA-parA-sukha-nirmA-vasAdi 10-e 36 prakRtiene anutkRSTAnubhAga saMkrama anAdi, dhruva, ne adhuva ema 3 prakAre che te A pramANe-kSapakajIva Apa ApaNu banthavyavahedakALe e 36 prakRtine uo anubhAga bAMdhe che. bAMdhIne bandAvalikA vyatIta thayA bAda 13 nA guNasthAnanA atyasamaya sudhI saMkramA che tethI kSapakasagi kevali sivAya anya jIve e 36 prakRtinA anukrUSNarasaneja samAve che, ne tenI Adi vidyamAna nahi hovAthI e 36 ne anutkRSTarasasaMkrama anAdi che. ne dhruvAdhruva pUrvavatuM, tathA udyota-vajarSidA e 9 prakRtine anuhRSTAnubhAga saMkrama sAdi, anAdi, dhruva, ne adhura ema 4 prakArane che te A pramANee 9mAMthI udyota sivAyanI zeSa 8 prakRtiene ati vizuddhapariNAmavALo deva utkRSTa anubhAga baMdha bAMdhIne banyAvalikA vyatIta thayA bAda saMkamA, puna saptamI pRthvIne samyakava sanmukha cele mithyASTi nArakAva uta nAmakarmane u0 anubhAgakhadha karIne bandAvalikA vyatIta thayA bAda jaghanyathI antahUrta sudhI ane utkRSTathI 132 (66-6) sAgaropama sudhI saphe Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 sakramakahyuM. mAve che.ahiM sAtamI pRthvInA nArakajIva je ke chellA antarmuhUtamAM avazya mithyAtve jAya che to paNa antata bAda bhAgalA bhavamAM je samyakatva pAme te nArakane ahi' grahaNa karavA. tethI vacamAM mithyAtvanA alpakALa prApta thaye chate paNa prAcIna graMthAmAM te alpakALanA mithyAtvanI vikSA nahi karavAthI amAe paNa atre 132 sAgaropama sudhI u. anusa'krama kahyA che. te utkR TAnubhAgasaMkramathI paDatA jIvane je anutkruSNanubhAgasa krama hAya che te sAhi, te sthAnane nahi pAmelA jIvanI apekSAe anAdi ane dhruvAkhruva pU vat www. * * tathA e 17-16-39-9 sakhyAvALI prakRticAnA ukata roSa (3) anu. sakrama, ane 17-16-36--9 thI vyatiSThita 8 praphutiyAnA 4 anu saMkrama sAdi ne dhruva ema be prakAre jANavA te'A pramANe-17 ane 16 prakRticeAnA 70 anuvasakrama utkRSTa sa'leze vatatA mithyAdraSTi jIvane hAya che, te eja jIvane zeSakALamAM anubhRSTAnubhAga sa'kramaja hoya che e kAraNathI te ane anuM sakrama paNa sAdi dhruva che, tathA e 17-16 nA ja anu sakrama te pUrveja darzAgyA che. ' ', ! ' ' tathA 36 ane 9 prakRtiyAnA janmanusakrama jenA sattAthI ghaNA rasa heNAI gayeA che tevA sUkSma ekendriya jIvane hAya che, ne sattAmAMthI ghaNA rasa haNAyA vinA to e jIvane paNa aja anu. sa*krama thAya che tethI e ane sakrama sAdi azruve che ne e 36-9 nA usakrama te pUrva kahyA che. ' zeSa vai cha-deva 2-uccaAtaSa ana--AhA. chattara 2 zubhAcu 3 e 24 zubha prakRtiyAnA anu.sakrama vizuddhimAM thatA sAjJipacendriya paryApta jIvane hoya che. ane thIzuddhi 3~ azAMtA darzana mA 3-madhyama kaSAya 8-narka 3-tig 2 Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 409 AAAAAAAAAAANANANA AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA - - kujAti 4-azubhasasthApa-azubhasaMgha05-azubhavaNadi -kukhagati-upadyAta sthA. 10-nIcagara-e pa6 azubha prakRtine uanubhAgasaMkrama saMkalezamAM vartatA saMpicendriya paryAptajIvane 'heya che. ne zeSakALamAM anutkRSTAnubhAgasaMkrama hoya che tethI e bane sakama sAdi adhruva che. punaH e 24ne 56 ne ja anu. saMkrama hataprabhUtAnubhAga sattAvALA sUra ekendriyajIvane hoya che, ane hataprabhUtAnubhAga sattA abhAve te e jIvane paNa Aja anu. kema hoya che, tethI e bane paNa sakama sAdi adhuraja che. (ti sAvahipanA ) - e pramANe sAdyAdiprarUpaNA karI, ane have svAmitva kahevAne prasaMga che, tyAM utkRSTAnubhAgasamasvAmitva, ane jaghanyAnubhAga samasvAmitva ema be prakAranuM svAmitva che, temAM prathama kaNagumAnamaeaI kahevAne tenA kALa pramANane niyama kahe che. mULa gAthA para zrI, ukkosagaM pabaMdhiya, Avaliya maicchiUNa ukkosaM jAva na ghANai tagaM, saMkamai ya AmuhuttaMto // 52 // gAthA -TIkAWvatuM TIkAthamithyASTijIva utkRSTAnubhAgabadha karIne tadanara banyAvalikA vyatIta thayA bAda jyAM sudhI uanubhAgane vinAza na thAya tyAM sudhI tene saMkramAve che. keTalA kALa sudhI uo anune vinAza nathI thatuM? ema pUchatA ho te kahIe chIe ke--antarmuhurta sudhI prakRtinA uanubhAgane vinAza karate nathI, ne antarmuhUrta bAda te mithyASTijIva saklezavaDe zubha prakRtyanubhAgane ane vizuddhi vaDe azubha praphanubhAgane avazya vinAza kare che. hAni ja che ! Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 saMkramakaraNa, ne mULa gAthA pa3 mI. asubhANaM annayaro, suhumaapajjagAi miccho ya vajiya asaMkhavAsA-ue ya maNuovavAe y||53|| gAthArtha -asaMkhyavaSayuvALA manuSya tiryaMca tathA nizcayathI manuSyamAM ulyana thanArA deva, e traNa sivAyanA zeSa mithyASTi sUphamaaparyAptAdi jImane kaI paNa jIva azubha prakRtinA uanusakamane svAmi jANa, * TIkAtha-pAMca jJAnAvaraNAdi 8 azubhaprakRtine u. anusakama sUphamaparyAptAdimAMne kaI paNa mithyA jIva (ahi AdizabdathI paryAvasUma-paryAptabAdaraapa bAdara -kIndriya 2-trIndriya 2-caturindriya 2-asanitiyacapacendriya 2-sati. paMce 2-tathA apane 50 manuSya, deva, nAraka-e cha grahaNa karavA. (tethI emAMneja koI paNuM mithyASTi jIva) kare. paraMtu kevala asaMkhyAyuSyavALA manuSya tiryaca, ane je je cavIne svabhAvathIja manuSyamAM utpanna thAya tevA AnatAdinA manuSyapa pAtika de sivAyanAja e pUrvokata mithyASTijI uanu saMkrama kare che. kAraNa ke e mithyASTi cho paNa tIvra saMkalezanA abhAvathI pUrvokta azu prakRtine uanubhAgakhabdha karatA nathI tethI e jIvene azubheskRSTAnubhAgasaMkramane abhAva hovAthI e, jIne vata karyA che. mULa gAthA 54 mI. savatthAyAvujoya-maNuyagai paMcagAe AUNaM samayAhigAligA-sesagatti sesANa jogaMtA // 54 // Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. 41 gAthArtha -Atapa, udyota, manuSyapacaka, e prakRtine uOanusakrama pUrvokata sarvajIvabhede heya che. tathA AyuSyane uo anusaMkrama samayAdhikAvalikA zeSa sthiti sudhImAM vartatA chone hoya che. te zeSa prakRtine uanusaMkema sagi sudhinA ne hoya che. TIkAtha-sUphamaaparyAptAthI prAraMbhIne nAraka. sudhInA sarvajIvaledamAM asaMkhyavaSayavALA tiryaMca manuSya ane AnatAdigata manuSyopapAtika devamAM mithyASTi vA samyagdaSTimAM Ata-uta-manuSyagatipaMcaka eTale manuSyaddhika-audAravarSa -- ahiM AdA2 kahevAthI paNa dAu grahaNa karavuM) e 12 prakRtine uanusakema jANa te A pramANe samyagdaSTi jIva zubhaprakRtinA rasane vinAza kare nahi paratu vadhumAM vadhu 132 sAgarepama sudhI paripAlanA (rakSaNa)kare tethI utkRSTathI eTalA kALa sudhI utkRSTAnubhAgano vinAza nahiM karIne (kAyama rAkhIne) tadanetara thAyegyapaNe sarvasthAne upaje che, tethI mithyASTimAM paNa e 12 prakRtine u.anu. saMkrama antarmuhUrta sudhIja prApta thAya che. punaH Apane udyatane uanubhAga mithyAtvI jIvaja bAMdhe che tethI te sthAne mithyAtve e be prakRtinA uanusaMkramane sadbhAva che, ane mithyAtvathI paDIne samyakatva pAme chate samyagRSTi jIvamAM paNa e bene u0 anusaMkrama prApta thAya che. ane samyaguSTi thaye chate te be prakRtinA u0 anubhAgane zubhAnubhAga hevAthI vinAza kare nahi, te 1 ahiM sammadaSTijIvane zubhAnubhAganI paripAlanA 132 sAgara sudhI kahI te paNa uanubhAganA saMkramapUrvakaja jANavI. ne paripAlanAno artha eTaleja ke u0 anubhAgayukta sarva zubha dalito saMkrama samyaka heya nahi. zubhAnubhAga yukta sarvalikenuM saMkrama nidApana te mithyAtveja hoya. itibhAvaH Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 samakaraNa, - - - - - kAraNathI te be prakRtine u.anusaMkama 13ra sAgara sudhI tyAM ja samyakaja jANu. tathA cAre AyuSyanA utkRSTa anubhAga dhoine banyAvalika vyatIta thayA bAda jyAM sudhI samayAdhika AvalikAsthiti zeSa rahe tyAM sudhI e cAre Ayune u.anubhAgasaMkrama prApta thAya che. tathA zeSa zAtA-deva 2-50-vai07-AhALa7-vai07azubhavadi 11-sukha-uzvA-azu-parA-trasAdi 10- nima-jana -ucca-nsamaca-e 54 zubhaprakRtine Apa ApaNA banthavyavacheda samaye uo anubhAga bAMdhIne bandAvali kAthI AgaLa sagIpaNunA atyasamaya sudhI utkRSTAnubhAga saMkramAve che. tethI e 54 nA utkRSAnubhAgasaMkramasvAmi prAya apUrvakaraNathI sagikevali sudhInA cha guNasthAnavata che jANavA. (Iti u.anusaMkramavAmi). e pramANe u.anunA saMkramasvAmi kahIne have gra mAtAnA saMhA kahe che tyAM prathama jaghanyAnubhAgasaMkramane sadabhAva kevI rIte (kayAM) hoya te darzAve che. mULa gAthA 55 mI. khavagassaMtarakaraNe, akae ghAINa suhumakammuvariM kevaliNo 'NaMtaguNaM, asannio sesaasubhANaM // 55 // gAthArtha -kSapakave jyAM sudhI anDarakaraNa karyuM na hoya tyAM sudhI ghAtiprakRtinI anubhAgasattA sUkSma ekendriyanI anubhAga sattAthI anaMtaguNI hoya che. tathA zeSa azubhaprakRtinI ja anubhAgasara sUekendriyAdine heya che. TIkAtha-jyAM sudhI anDarakaraNa karAya nahi tyAM sudhI Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 413 na ----- --- pakajIvane sarvaghAti ne dezaghAti prakRtine anubhAsUma ekendriyanI anubhAgasattAthI anataguNa hoya che. ane antara karaNa karyuM chate sU0 ekendriyAnubhAgAsattAthI paNa hIna anubhAga thAya che. tathA zeSa azAtA-kusaMgha05-kusasthAna paazubhavarNAdi 9-u50-kukha-durbhAgAdi 4-asthirAdi 2-apa -nIca0-e 30 aghAti azubhaprakRtinI anubhAgasarA kevalIne asajJi pacendriyanI anusAthI anaMtaguNI jANavI. A pramANe hevAthI sarvaghAti ane dezadyAtiprakRtine ja anusaMkrama, kSapakajIvane anDarakaraNa karyuM chate hoya che. ane zeSa pUrvekta aghAti' azubha 30 prakRtine ja anusaMkrama sayogIkevaline nahi parantu hAnubhAgAsattAka sUkSmaekendriyAdi jIvane ja kahela che. ahiM haMmaramANuno e sUtra pramANe "samyagadaSTi vA ... mithyASTi jIve sarvaprakRtinA anubhAgane nizcayathI atamhUrta bAda saMkramAve che ema je kahyuM che te lakSaNa sarvatra avyApta hevAthI temAM je apavAda che te darzAve che. mULa gAthA 56 mI. sammadihI na haNai, subhANubhAge asammadiTTI vi sammattamosagANaM, ukkosaM vajiyA khavaNaM // 56 // gAthArtha -samyagdaSTijIva zubhaprakRtinA rasane vinAza na kare ane kSayakALa sivAya miAhaSTi paNa tene samyagdaSTi paNa) samyakatva ane mizranA u0anubhAgane vinAza na kare. TIkAryuM -ahiM je zAtA-naraddhika-deva-paMce -samaca0varSabhao-dAha7-vaiki7-AhAha7-tai07-zubhavaNadila aNu-parAuzvAsa-Ata-udyota-sukha0-trasAdi10-nima - 1 chapAyelI malayagirikRta TIkAmAM parAghAtane sthAne pachAta e pADe che paraMtu te likhita vA daSTideva saMbhave che. varSabha-mahAsa Apane sthAne rAta Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakaraNuM, jIna.ucca-e 66 zubha prakRtice te sarvainA paNa zubha anubhAane samyagdaSTi jIva 132 sAgaropama sudhI vinAza pamADhatA nathI tathA asabhyaSTi eTale mithyArdaSTijIva ne gAthAkata vidhdhavi zabdathI samyagdaSTijIva paNa kSayakALa vaIne anyakALamAM sabhyakatva ane mizranA uanubhAgane vinAza pamADatA nathI, arthAt kSayakALe samyagdaSTi jIva paNa samyakatva ane mizranA uanubhAgane vinAza pamADe che te kAraNathI kSayakALane atre vata karyAM che. pa'casa'graha mULa tathA TIkAmAM kahyuM che ke--" sabhyaSTi ane siAdaSTi jIve. samyakatva ane mizranA u. anubhAganA vinAza karatA nathI parantu kSapaka samyagdaSTi jIve e ane mehanIyanA unmanunA vinAza kare che " punaH mithyAdRSTijIva anta hata mADha samlezavaDe sarva zubhaprakRtiyAnA ane vizuddhi vaDe sa azubha prakRticeAnA uanubhAgane avazya vinAza pamADe che. 414 // e pramANe ja anubhAganu sakrama svAmitva pratipAdana karIne have laanumAnanA saMgamasvAmi kahe che. mULagAthA 57 mI. aMtarakaraNA uvariM, jahannaThiisakamo u jassa jahiM ghAINaM niyagacarama - rasakhaMDe dimoha duge // 57 // gAthArthaH----TIkAvata TIkAtha--antarakaraNathI AgaLa ghAtikramanI prakRtimAM je prakRtinA je guNasthAnake ja0sthisa'krama yahyo che tyAMja te prakRtinA jadhanyAnubhAgasakrama paNa jANavA te A pramANe-- navamaguNusthAnavatI kSaSakajIva antarakaraNa kace chate 9 nA kaSAya ne 4 saMjavalana e 13 prakRtinA kSayanI paripATIe jaghanyasthitisa krama karatI vakhate e 13 nA jaghanyAnubhAga sa'krama kare Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti.. 45 - - -- . che. tathA 5 jJAnA-4 darzanAra-nizcika-pa antarAya-e 16 prakRtine ja anusaMka e 16 prakRtinI samayAdhikAvalikA pramANu zeSa sthitimAM vartate kSINakaSAyI chava kare. tathA niyA ItyAdi=samyakatva ane mizra e be darzanamehanIyane ja anu. saMkrama kSayakALe ApaApaNuM antima anubhAgakhane saMkamAvAne vakhate heya che. maLI gAthA 58 mI. AUNa jahannahii, baMdhiya jAva sthisaMkamo tAva ubalaNatitthasaMjo-yaNA ya paDhamAliyaM gaMtuM // 5 // gAthArtha-TIkAWvata TIkArtha --cAre paNa AyuSyanI ja sthiti bAMdhIne (jaghanyasthitine baMdhaka jIva jaghanyAnubhAga bAMdhe che mATe ahiM jaghanyasthiti bAMdhIna" ema kahyuM che) tyArabAda samayAyikAvalikA zeSa rahe tyAM sudhI ja anukane saMkramAve che tethI jaghanya sthiti bAMdhyA bAda eTale kALa saMkrama pravarte che teTalA kALa sudhI ja anusaMkrama paNa pravarte che. tathA naraka 2-manuSya 2-deva 2-vai0 7-AhAra 7-uca - e udalanogya 21 prakRtinA tathA jInanAma ane anaMtAnubadhine ja anubhAga bAMdhIne prathama bandhAvalikA vyatIta thayA bAda e 26 nA javaanubhAgane saMkamAve che. keNa saMkramAve che? ema 1 ahiM 16 prakRtine ja anusaMkrama samayAdhikAvalikAze hote kaho te samuccayathI kahela sabhave che, anyathA ja anusaMkrama ja sthitisaMkrama avasare hevAne saMbhava che ne nidrAdikane jasthi0 saMkrama te jillAvariMtu kAsTimallatamAM e vacanathI sAdhika be AvalikA zeSa rahyuM hoya che, Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 saMkramakaraNa, man A4 vum. ANNAN A NANANAN je pUchatA he te kahIe chIe ke asaMpicendriya jIva kriya u- deva 2-naraka 2-e 11 prakRtine, sUkSamanigoda jIva naraddhikane uccagetrane, apramatta jIva AhAra 7 ne, avirati samyagdaSTijIva jInanAmane, tathA samyakatva sanmukha thayele mithyASTijIva ane tAnubaMdhine ja anubhAga saMkramAve che. mULa gAthA 59 mI. sesANa suhuma haya saMta-kammigo tassa hetuo jAva baMdhai tAvaM egidio vargidioM vA vi|| 59 // gAthAtha-TIkArNavat - TIkAtha-pUrve je prakRti kahI che tethI zeSa zubha vA azubha sarva maLI 97 prakRtine je hatasattAka ( jeNe ghaNI anubhAga sattAne vinAza karyo che te hAsattAka) sUra ekendriya vAyukAya vA egnikAya te tenI pitAnI anubhAga sattAthI alpa anubhAgananya tyAM sudhI kare che ke jyAM sudhI te ekendriya teja ekendriyabhavamAM vA anya eke driyabhavamAM vartate chatAM athavA anekendriya eTale teja hatasattAka ekendriya bIjA dvijiyAdi bhAvamAM vartate chate jyAM sudhI anya bRhat anubhAgabaMdha na kare tyAM sudhI teja jaghanya anubhAgane saMkramAve che. A ti anumAna maMdirama | che atha para saMmAra ! A pradeza saMkramanA adhikAramAM 4 anuyogadvAra A pramANe che1 sAmAnya lakSaNa ne bheda. 3 u.pradezasaMkramasvAmi. 2 sAdAdi prarUpaNa. 4 jaLapradezasaMkramasvAmi. e 4 anugamAM prathama sAmAnya lakSaNanAganuM pratipAdana kare che, Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. mULa gAthA 60 mI. jaM daliya mannaparAI, nijjai so saMkamo paesassa uvvalaNo vijjhAo, ahApavatto guNo savva // 60 // 417 gAthAtha--dalikane je anyaprakRtipratye lai javAM ( anya prakRtirUpe pariNumAvavAM ) . te pradezanA sakrama (pradezasakrama ) uddelanA vidhyAta yathApravRtta jIjIsaMkramane saCsakrama e pramANe 5 prakAranA che. 1 . DhIkAtha--je sakramaceAgya. ilika eTale krama paramANuone anyaprakRti pratye lai javAya arthAt anyaprakRtirUpaNe pari gumAvAya te verAma kahevAya. e sAmAnyalakSaNa kahyu.. // iti sAmAnya lakSaNa // have pradezasakramanA bheda kahe che-vahaLo ityAdi eTale uddelanAsa krama--vidhyAtasa krama-cathApravRttasa'krama--guNasaMkrama--ne sasakrama e pAMca bhedamAM jevA uddeza tevA nirdeza e nyAyathI prathama urdulanAsa kramanuM lakSaNa kahevAya che. : // hadunA madrezasAma // ' anaMtAnuba'dhi 4samya-mizra-deva 2 naraka 2~30 7AhiA. cha-manu. 2-ucca-e 27 prakRtiyAnA prathama palyAthamAsaetamabhAgapramANunA sthitima'ne eka antarmuhUtamAM 2vele che, tadana tara punaH paNa palyopamAsa khyatamabhAgapramANenA * 1 atre pachyAsaetamabhAga kALe uvelavA yeAgya prakRtiyAmAM 'tama kALe uddelavA ceAgya ana. vagere 6 prakRtiyAnI gaNatrI pUrvaka 27 prakR tiyA gaNavAnuM kAraNa bahuzrutaMgamya. 2 vaeNlavuM eTale vivakSita paramANuone vivakSita vidhie svasthAnathI upADIne anyasthAnamAM ( anya prakRtimAM ) evI rIte sthApavA phre jethI te te paramANuone sarvathA niHsattAka thavAnA prasaMga mAya, 53 . Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veTa sakramakaNu. dvitIya sthitikhaMDane uvele che,parantu prathamasthitikhaDathI A alpasthitikhaMDane antarmuhUta kALe utsire che. tethI paNa (dvitIyasthi0 khaDathI) vizeSahIna palyopamAsa"khyatamabhAgapramANanA tRtiya sthiti ane antamuhUta kALamAM utsire che. e pramANe pUrva pUrva sthitikhAthI vizeSahIna hIna paceApamAsa gRtamabhAgapramANa sthiti mujhe tyAM sudhI kahevA ke jyAM sudhI upAtyasthitikha'Dha Ave. e sarva sthitikhAmAMnA pratyeka sthitikhaDha antasu hata kALe uddhirAya che. ahi' anatarAyaniyA ane para parAniyA ema e prakA ranI prarUpI che tyAM prathama anantaropaniSAmahapaLA A pramANe che * prathama sthitikhatanI sthiti ghaNI che, tethI dvitIyasthiti maDhanI sthiti vizeSahIna che, tethI tRtiya sthitikhaMDanI sthiti vizeSahIna che, e pramANe upAtyasthitikhaMDa sudhI kahevuM (iti sthiti apekSAe ana'tApaniyA ). have paraMpovaniyA AveLA kahevAya che te A pramANe prathama sthitikhaDanI apekSAe keTalAeka sthitiqhaDa ( sthitinI ape kSAe) asabhyabhAgahIna, keTalAeka sthitikha saMkhyAtabhAgahIna, keTalAeka sakhyAtaguNahIna, ane keTalAeka 'asa byaguNahIna che. (iti sthiti apekSAe para paropaniyA ) have pradeza pramANanI apekSAe anatApaniyA A pramANe che--prathama sthitikhaMDanA pradezAthI dvitIya sthitikhaDanA pradezo vizeSAdhika, tethI paNa tRtiya sthitiSmaDhanA pradezA vizeSAdhika, e pramANe upAntyasthitikhaMDa sudhI kahevu. ( iti pradezApekSAe anatarApaniyA ) 1 sthitikhaMDanI sthiti eTale te sthitikhaDaja jANavA parantu utsirA sabadhi atam dUrUpa sthiti na jANuI. vizeSamAM A undirA, sthitinA savaeNnAtkRSTa bhAga taraphathI gaNavI. ane. ukiravuM-uvelavu" e zabdo ekAtha vAcaka jANuvA Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 49 tathA pradezapramANApekSAe paraMpare panidhA A pramANe cheprathama sthitikhaMDagata dalikanI apekSAe kaMIka sthitikhaDagata dalika asaMkhyabhAgAdhika, kaMIka sakhyabhAgAdhika, kaMIka savaguNAdhika, , ane kaIka asakhyaguNAdhika che. (Iti pradezApekSAe para pare panidhA) have e sthitine riSiAno vidhei A pramANe cheprathama samaye alpa, dvitIya samaye asaMkhyaguNa, tethI paNa tRtiya samaye asaMkhyaguNa kameilika ukire che. e pramANe antarmutenA anyasamaya sudhI uskiraNane vidhi jANa. ne guNakAra te palyopamanA asaMkhyAtamAbhAgapramANu jANa. ane sarvasthiti kha ne uskiraNAvidhi paNa e pramANe ja jANa sthitikhaDagata krilikane utkiraNa karavAne prasage kyAM prakSepe che? ema ja pUchatA te kahIe chIe ke--keTalueka dalika svaprakRtimAM ne keTaluMka paraprakRtimAM prakSepe che. temAM kayAM prakSepe che te vizeSathI kahevAya che. ' prathama sthitikhalahiraNa karatAM prathama samaye je karmalika paraprakRtimAM prakSepAya che te alpa che, tethI je dalika svaprakRtinI pahelI sthitimAM prakSepAya che te asaMkhyaguNa che. tethI dvitIya samaye je avasthAne prakSepAya che te asaMkhyaguNa, ane paraprakRtimAM je prakSepAya che te prathamasamayasatka paraprakRtiprakSipta ilikathI 'vizeSahIna che. tadanasara tRtiya samaye svaprakRtimAM je halika prakSepAya che te dvitIyasamayasaka svaprakRtiprakSita dalikathI asaMkhyaguNa che. punA je paraprakRtimAM prakSepAya che te dvitIyasamayaparaprakRtiprakSita dalikathI asaMkhyaguNa che, e pramANe antarmuhUrtanA atyasamaya sudhI kahevuM. tathA sarva sthitikhaMDemAM upasthitikhaMDa sudhI eja vidhi jANu. have antima sthitikhaskiraNAne vidhi kahevAya che te A pramANe A atyasthitikhaMDa te upAsyasthitikhaMDathI Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa. ka asaMkhyaguNa che te paNa e asyasthitikhaDanI uskiraNa antamuhUrta mAtrAmAM thaI jAya che. A anyasthitikhaMDa saMbadhi prathama udayAvalikAgata dalika vajIne zeSa sarvajalikane mAtra paraprakRtimAM samAve che, te A rIte-prathama samaye a95, dvitIya samaye asaM. gaguNa, tethI paNa tRtiya samaye asaMkhyaguNa karmalika prakSepAya che, e rIte antarmuhUrtanA atyasamaya sudhI kahevuM. punA anya samaye paraprakRtimAM je dalika prakSepAya che te sarvasaMta kahevAya che. have antima sthitikhaMDagata dalikanuM pramANa darzAve che te A pramANe-upAsyasthitikhaMDamAMnuM jeTaluM karmakralika anya samaye paraprakRtimAM same che teTalA pramANanA anyasthitimAM gata karmalikane pratisamaya apahariye (uddhariye) te te anya sthitikhaka asaMkhya kAlacake (utsava-avasarpiNIe) AlI thAya (ItikALamANA). , athavA eka bAju upAsyasthitikhaMDa saMbadhi jeTaluM karmalika anyasamaye paraprakRtimAM saMkrame che, teTalA pramANanA anya sthitikhaMDa saMbaMdhi karmalikane uddhari ne eka bAju eka AkAzapradezane uddhariye te e pramANe uddharatAM aMzulanA asaMkhyAtamAbhAgapramANu AkAzapradeze uddha chate te anya sthitikhaMDa paNa uddharAI rahe, arthAt aMzulanA asakhyAtamAbhAga pramANu kSetramAM jeTalA AkAzapradeza hoya teTalA eka anya sthitikhamAM yokatapramANa sthitikhaMDa(kalika samUha) che. punaH upAnya sthitikhaMDa saMbaMdhi jeTaluM kamaMdalika svaprakRtimAM saMkrame che teTalA pramANanAM anyasthitikhaMDanA karmalikane je pratisamaya urice te te atyasthitikhaMDa pApamanA asaMkhyAtamAbhAgapramANu kALe (samaye) khAlI thAya. 1 chApelI malayagirimahArAjakRta TIkAmAM kAma pATha nathI paNa atre AvazyaktA hovAthI te pATha adhyAhArathI grahaNa karyo che. Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. jaya e pramANe ukalanAsakamanuM lakSaNa kahIne have e lakSaNa pUrvaka AhArakasaptakanI uThThalanAnA svAmi kahe che. * * , mULa gAthA 62 mI. AhArataNU bhinna-muhuttA aviraigao paubalae jA avirato tti uvvalai, pallabhAge asaMkhatame // 6 // gAthAtha-TIkArNavat TIkAtha-AhArakasaptakanI sattAvALA aviratibhAvane pAmele e avirativata jIva antarmuhUrta vyatIta thayA bAda AhArakazarIrane arthAt zarIra grahaNa karavAthI AhArakasakane ulavA (utkiravA) mAMDe che. keTalA kALa sudhI uveluM che? ema pUchatA he te kahIe chIe ke-jyAM sudhI aviratipaNe rahe tyAM sudhI uvele che. ema kahevAthI AhArakasaptakanI ukalanA avirati pratyAyika che ema jaNAvyuM. punaH aviratipaNe te anaMtakALa sudhI chavane rahe che te AhArakelanA paNa anaMtakALa sudhI pravarte ke kema?) tethI tene niyama darzAve che ke mAre mAtAne palyopamanA asaMkhyAtamabhAgapramANu kALamAM AhArakanI sarva ulanA thaI rahe che. mULa gAthA 62 mI. . . . aMtomuhutta maddhaM, pallAsaMkhijamitta ThiikhaMDa ukirai puNo vi tahA-uNUNa masaMkhaguNahaM jaa||32|| gAthArtha--TakAvaMta " * * * * TIkAtha--antarmuhUrtamAtra kALamAM pAyamAgatamabhAgapramANunA prathama ritikane ukire che, tadana tare punA paNa Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 rsakemakaraNa, - - - - - - - - tevIja rIte antarmuhUrtakALamAM pUrva sthitikhaMDathI vizeSahIne pUlapamAyatamabhAgapramANane dvitIya sthitikhaMDane utmire che, e rIte upAsyasthitikhaMDa sudhI kahevuM, ne te upAsyasthitimAM te prathama sthitikhaMDanI apekSAe asaMkhyaguNahIna jANa. mULa gAthA 23 mI. taM daliya sahANe, samae samae asaMkhaguNiyAe seDhIe parahANe, visesahANIe saMchubhai // 63 // gAthAthaTakAthava '' TIkAtha-te uskimANa karmalikane pratyekasamaye asakhyaguNazreNie svaprakRtimAM prakSepe che. punaH je paraprakRtimAM prakSepa che te pratisamaya vizeSahIna hIna prakSepe che. te A pramANe- prathama samace paraprakRtimAM je kralika prakSepe che te alpa che, puna je svaprakRtinI helI sthitimAM prakSepe che te dalika parasthAna prakSiptalikathI asaMkhyaguNa che. tethI paNa dvitIya samaye svaraku timAM je dalika prakSepe chete asakhyaNuNa che, te para prakRtimAM je prakSepe che te prathamasamayaparaprakRtiprakSita dalikathI vizeSahIna che. e rIte pratisamaye prakSepane vidhi antarmuhurtanA anya samaya sudhI kaheve. A prathama rithatikhakanI uskiraNAne vidhi je rIte darzAvyuM che te rIte anya sthitino uskiraNAvidhi paNa jANa. mULa gAthA 4 mI. jaM ducaramassa carime, annaM saMkamai teNa saMbaMpi aMgulaasaMkhabhAgeNa, hIrae esa ucalaNA // 64 // thA -TIkAthavit Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. 23 TIkAtha-upAsyasthitikhaMDanuM jeTaluM karmalika paraprakRtimAM saMkrame che teTalA pramANunA dalivaDe je anyasthitibaMDane apaharI te kALathI asaMkhya utsarpiNue, ane kSetrathI punA aMgulanA asaMkhyAtamAbhAgapramANunA AkAzapradezo vaDe te. anya rithatikhaDagata dRlika saMpUrNa apaharAya. e pramANe upAsya sthitikhaMDa sudhI AhArakasaptakanI uThThalanA pUrve (prathama) kahI. (arthAta A pUrvokta AhArakasasalanA upAyarithatikhaMDa sudhInI kahI.) have anyasthitikhaMDanI u&lanA kahe che. , mULa gAthA pa mI. carama masaMkhijaguNaM, aNusamaya masaMkhaguNiya seDhIe dei paratthANe vaM-saMchubhatI Ni(eva) mavi kasiNo che , gAthAtha--TIkAvata TIkAtha-upAsyasthitithI anyasthitikhaDa asaM. khyaguNa che tathA te atyasthitikhaMDanA pradezAgamAMthIudayAvalikAgI. pradeza vajIne zeSa sarva pradezane paraprakRtimAM pratisamaya asaMkhya guNie prakSepe che te A pramANe-prathama samaye alpa, dvitIya samaye asaMvyaguNa, tethI paNa tRtiya samaye asaMkhyaguNa, e. pramANe atyasamaya sudhI pradezAne paraprakRtimAM saMkramAve che. A prakAre paraprakRtimAM prakSepAtA pradezane (athavA prakRtine) anya samaye je sarva dalasaMkrama thAya che te ja sarvasaMgara jANu. ema kahevAthI sarva kemanuM lakSaNa paNa darzAvyuM che ema jANavuM che have samyaka vAdinI uddalanAnA svAmi darzAve che Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra4 ' sakramarachu. mULa gAthA 66 mI. 17 evaM micchasti, vegaM mIlagaM tato pacchA egiMdiyassa sura duga--mao saveuvi nirayadugaM // 66 // } gAthA.--TIkA vat TIkA--28 nI sattAvALA mithyADhaSTi jIva prathamathIja pUrvokta prakAre samyakatvane uddeve che ne tana'tara mizrane uddele che. tathA ekendriyasasaka athavA AhArakasasaka sivAya nAmakanI 95 prakRtiAnI sattAvALA jIva pUrNAMkata prakAre devakine samakALe ullele che, taddana tara vaiyisaptaka ane narakaddikane samakALe udbhave che. mULa gAthA 67 mI. suhumatasego uttama - mao ya naraMduga mahAniyaddimmi chattIsAe niyage, saMjoyaNa diDijuyale ya // 67 // gAthA--sUkSmatrasa eTale sU. teukAya ne sAcukAya e e jIva prathama uccageAtrane ane tadana tara narakine urdUle che. have 36 prakRtiyAne navaguNusthAvatI kSapakajIva urdUle che tathA ana'tAnubaMdhi 4 mithyAtva ane mizra e 6 prakRtiyAnI udghalanAnA svAmi Apa ApaNA kSepaka avirati samyaSTacAdi jIva jANuvA, TIkA:sUkSmagatitrasa eTale sU. agnikAya ane sU vAyukAya prathama uccatrane pUrvokta prakAre urdUle che, ne tadana tara manuSyaddikane uddele che. e pramANe mithyAdRSTi jIva sabadhi uddelanA kahIne heve samyagdaSTi jIva samAdhi uddelanAnuM pratipAdana 1 ahiM Adi zabdathI dezavirati, pramatta te apramatta jIve. paNa AGA Ay anya nahi Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. 45 'kare che. ajJAniyaEimi chattIttApa iti=emAM anu=matha zabda anyAdhikAra sUcaka che. te A 36 prakRtiyAnA adhikAra pUrvokta prakRtyadhi"kArathI kayA prakAre bhinna che ? ema jo pUchatA haiA teA kahIe chIe ke--pUti prakRtiyAnI uddalanA palyeApamanA asaMkhyAtamA bhAga pramANa kALe ne tathA prakAranA mithyAtvI jIvaneja thAya che, ane vRkSyamANu prakRtiyAnI uddelanA te antarmuhUta kALe te tathA prakAranA sabhyaDhaSTi jIvane hoya che eja adhikAranu` bhinnatva che te darzAve che. anivRttimAirasa pAyarUpa navame jINusthAne 36 prakRticaiAnI uddaNanA thAya che. arthAt navamaguNasthAnavI pakajIva zizuddhi 3-nAmanI 13-madhyakaSAya 8-nAkaSAya ~sa java03-e 36 prakRttine svasvakSayakALe antarmuhUta kALamAM urdule che. tathA niyane eTale tattaprakRtikSaSaka jIva aviratisamyaeyAkri guNasthAne paMcolana yuiDhe = ( emAM sami vibhakti pRSThonA "a"mAM hAvAthI sayAjana eTale ana tAnudhi 4 nI ane dRSTiyugala eTale mithyAtva ane mizranI pUrvokta prakAre antarmuhUtamAM urdUlanA kare che, ema jANavu. ( iti uddelanA sakrama ane sa sa krama ). // viSNAta saMkrama // mULa gAthA 68 sI. jAsi na baMdho guNabhava - paJcayao tAsihor3a vijjhAo jhaMDaLasalamAno, vavAze tena sezalsa // 68 // gAthA guNapratyayathI ane bhavapratyayathI je prakRti1 narakadrika-tiya caMdrikaeka TriyantonDriyatrIndriya-caturindriya jAtisthAvara-tapa-udyota--sukSma-sAdhAraNa e nAmakarmAMnI 13 mA . 54 Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 sakramakahyuM. cAnA adha pravatatA nathI, te prakRtiyAnA vikhyAta gAma pravarte che. ( vidhyAtasakramavarDa prathama samayamAM jeTaluM dalika paraprakRtimAM praznapAya che). teTalA pramANanA zeSa dRlikApahArathI a"zulanA asanyAtamAMbhAga pramANunuM kSetra apaherAya.. TIkA : je prakRtiyAnA guNapratyayathI adha pravate nahi te prakRtiyAne vidhyAtasakrama thAya che. te kai prakRtiyA ? ke je zuSupratyayathI nA bhavapratyayathI ma'dhAtI nathI. ema jo pUchatA ho ta kahIe chIe ke mithyArdaSTi guNasthAne je prakRtiyAnA adha viccheda thAya che te prakRtiyAnA sAsvAdana guNasthAne guNapratyayathI anya pravatA nathI. e pramANe sAsvAdanAnta 25 prakRtinA mizrAdi guNusthAne, * aviratAnta prakRtiAnA dezaviratyAdi guNasthAne, deza viztAnta prakRtiyAnA pramattAdi guNasthAne, ane pramattAnta 6 prakRtiyAnA apramattAdi guNasthAne guNapratyayathI anya pravartatA nathI tethI te te madha sthAne te prakRtiyAnA vikhyAtayaMma pravarte che. tathA vai07-deva ra--naraka 2-kujAti 4 sthAvarAti4-Atapa e 20 prakRtiyAne nAraka jIvA mithyAtvAdi hetu vidyamAna hote chate paNa bhavapratyayathIja khAMdhatA nathI. tathA naraka 2-deva 2-vai0 7vikale. 3-sUkSma-aparyaM--sAdhA--e 17 prakRtine sarve paNa devA bhavapratyathIja khAMdhatA nathI. tathA sanata kumArAdi devA ekendriya--Atapane sthAvara e 3 prakRticeAne bhavapratyayathI mAMdhatA nathI.ra tathA cugalika tiya ca ane manuSyA sadha06-azu 1 urdUlanA sakramamAM kahelA je antimasthitikhaDa tene roja e sattAthI oLakhavAmA Ave che te zeSa ane na jANavA. 2 e sanatkumArAdinI bhavapratyayAbaMdha prakRtiyA kahyA pachI paca saMgrahamAM " AnatAdi devA ti drika ane udyotanA bhavapratyayathI adha nAkare " ema vizeSa kahyuM che. ' Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati. sasthA. 5 napuM -manu02dAha7-ane ekAnta tiryaMca prAcagya sthAvarAdi 10-durbhAgAdi 3-nIcatra-kukhagati e 36 prakRtine bhavapratyayathIja bAMdhatA nathI. e pramANe je je jIvane je je karma guNapratyayathI vAbhava pratyayathI banjAtuM nathI te karma te jIvane vidhyAsakrama egya jANavuM. - have pradeza pramANanuM nirUpaNa A pramANe kare che-vidhyAta saMrakama vaDe prathama samaye jeTaluM dalika paraprakRtimAM prakSepAya che teTalA pramANunA dalika vaDe zeSadalikane apahAra karatAM aMgulanAM asaMkhyAtamAbhAge apahAra thAya. tAtparya e che ke-vidhyAta saMkrama vaDe prathama samaye jeTaluM kamalika anya prakRtimAM prakSepAya che, teTalA pramANunA pradezakhaDa vaDe ta--kRtigata zeSa sarvalikane apaharatAM aMzula mAtra kSetranA asaMkhyAtame bhAge jeTalA AkAza pradeza che teTalA AkAzapradezapramANe pradezakhaDe vaDe ta...kRtigata dalika nilepa thAya (khAlI thAya--apaharAya). e kSetramArgaNanI rIte kahyuM, ane kALa mANAnI paddhatie te asaMkhya kALacakra vyatIta thAya tyAre te prakRtigata zeSa dalika khAlI thAya. A vidhyAtasaMkema te prAyaH yathApravRtta saMkramane ane thAya che. (iti vidhyAtasakama). * 1 sthAvara-sUkSma-sAdhA tiryam 2 Atapa-kujAti 4-e 10 prakRti tiryaMca sivAya anya kaI paNa jIvane badhAya nahi mATe ekAnta tiryacarAgya kahI che 2 vidhyAta seksa saMbadhi je je apavAda vigere che te A prakaraNamAM darzAvyA nathI mATe vizeSArthIe anya adhikAranI tAravaNIthI jANavA joIe. 3 ahi zeSaTTalika" eTale pUrvokta udhalanA saMbaMdhi vakSyamANa zepa sattAvALA dalikane nahiM, paNa vivakSita prakRti saMbadhi bAkI rahelA dalikano apahAra jANu. Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. sakramakara, || muLasaMkrama || mULa gAthA 69 mI. guNasaMkamo abajjhaM - tigANa asubhANa puvvakaraNAI baMdhe ahApavato - parittio vA abaMdhe vi // 69 // ----- gAthAH----apUva karaNAdi karaNamAM vatA jIva amadhyamAna azubha prakRtinAM kadalikane je pratisamaya asa'eguNa zreNie sa'kramAve te guNasa'krama kahevAya. tathA dhruvadhi prakRticeAnA anya hete ane parAvartta mAna prakRticecamAMnI svaanyonya prakRtinA azva hAte vA nahi hAte te paNa cathApravRtta sakrama thAya. 4 TIkAtha--pUrvakaraNAkimAM vatA jIve adhyamAna azubha prakRtiyAnA kalikane pratyeka samaye asaguNapaNe adhyamAna prakRtimAM je sakramAve te muLavaMma kahevAya che. guNu eTale pratisamaya asa'byaguNAkAre ( asakhyaguNa asakhyaguNa ) sa'krama karavA te jhulama ( iti vyutpatti ) te A pramANe che miththAva, Atapa, ne narakAcu sivAyanI mithyAtvAnta ( mithyA Tineja, ceAgya ).13 prakRtinA, tathA anatAnumandhi tiya gAyu te udyota sivAyanI sAravADhatAnta 19 prakRtiyAnA, tathA madhyakaSAya 8-asthira-azubha-aza-zAka-ati-azAtA e sa malIne 46 adhdhamAna azubha prakRtiyAnA mapUrvakaraNathI Ara'bhIne guNusa'krama thAya che, ahi mithyAtvane ane anaMtAnuazvine vavAnu kAraNa e che ke e 5 prakRtiyAnA avirata sabhyaRRSTayAdi jIvA apUrNAMkaraNAtimAM kSaya kare che. mATe, ane ' ok 19 e 46 prakRtiyAnA guNu krama upazamakI, vA kSepakane (prAyaH 8 mA gurusthAnarUpa ) apUrva karaNanA prathama samayathI thAya che. Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti AtApa udyotane varjavAnuM kAraNa ke e be zubha prakRti che te guNa sakrama te azubha prakRtine thAya che mATe, ane AyuSyane paraspara saMkema thatuM nathI mATe e mithyAtvAdi prakRtine varjIta karelI, che. tathA nidrAdika upa0-azuvarNAdi 9-hAsyarati-bhaya--gucchAe 16 prakRtine guNasaMkrama apUrvakaraNamAM ApaApaNA banya vicechedathI prAraMbhIne jANa. athavA (arthAntare) apUrvakaraNAdi eTale apUrvakaraNa nAmanuM je traNe karaNamAMnuM dvitIyakaraNa te apUrvakaraNa vigere karaNamAM vartatA jI a mAna azubha prakRtinA pradezane asaMkhya guNa eNie je madhyamAna prakRtimAM cakramAve che te jugAma ema bIjI rIte paNa artha thaI zake che. tethI kSayakALe apUrvakaraNathI AraMbhIne anaMtAnubadhi, mithyAtva, ane mizrane paNa guNasaMkema pravarte che. e pramANe guNa manuM svarUpa kahyuM, (ItiguNasaMkrama) yathArAma | have yathApravRtta saMkemanuM svarUpa kahevAya che. tyAM dhruvadhi [, 1 A athanarathanamAM mAtra vAkyaracanAne taphAvata jANo paratu virapura varUpane taphAvata na jANu. 2 upazamasamyakatva pAmatAM ane kSayapazamasamyakatva pAmatAM je apUrvakaraNa karavuM paDe che te apUrvakaraNamAM e 6 prakRtine guNasaMkrama thato nathI ema upazamanAkaraNAdhikAramAM pratipAdana karyuM che, mATe atre "sApa kahe kSayakALe" (e ke prakRtino guNasaMkrama thAya ) ema kahyuM che. vi0 ke guNavRddhimAM caDhatA jIvane anekavAra bhinnabhinna apUrva karaNe karavAM paDe che. te dareka apUrvakaraNamAM guNasaMkrama thAya e niyama nathI, jema mithyAtvaguNasthAne samyakatvapratyadhika apUrvakaraNamAM gusakrama pravRtta nathI. 3 yathAvatta saMkrama eTale yathA=jema jema pravRtta roganI pravRtti Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaraNa, prakRtine adha hete chateja teone yathApravRtta saMkrama pravarte che, ne ritti eTale je parAvartamAna prakRti che tene te baMdha hoya kivA na hoya te paNa parA prakRtine yathApravRtta saMkrama pravate che. ahiM bhAvArtha e che ke| sarve paNa saMsAra prANione kuvabanyi prakRtine anya pravartate chateja ane svasvabhAva banyaprAgya parAvartamAna prakRtiene baMdha hoya kiMvA na hoya te paNa teone yathApravRtta saMkrama thAya che. thAya tema tema hInAdhika dalikane saMkrama thAya te jathAbata sakrama kahevAya. kahyuM che ke saMsAratthA jIvA, sabaMdhajogANa tahalapamANA / saMkAmaMtaNurUvaM, ahApavattIe to nAma // 1 // artha-saMsArI ja svabaMdhAyegya prakRtine baMdhAtA dalanA pramANamAM saMkramAve, arthAta utkRSTa egathI utkRSTa pradeze baMdhAya te utkRSTa pradezane saMkramAve, tathA madhyama vega pravRttio madhyama pradeze baMdhAya te madhyama pradeze saMkramAve, ane jadhanya gapravRttithI jadhanya pradeza (alpa pradeza) baMdhAya che te pramANamAM alpa pradeza saMkramAve e pramANe rogane anusAra baMdhAtA hInAdhika pradezane saMkramAve te yathAra saMkrama kahevAya che. 1 vivakSita bhavamAM je prakRti tatsamaye baMdhAtI na hoya paraMtu bandhAvAne cagya hoya te tevI prakRtine yathApravRtta saMkrama pravarte che te kAraNathI vadhe che vA kahyuM che (anyathA te vayamAna kahevAnI jarUra hatI.) (ItyataH pacasaMgraha) vizeSa e che ke zaNasaMkramAdi pradezasaMkrame te amuka amuka niyamita guNaprApti prasaMge pravarte che ne A yathApravRta saMkrama te jIvane ga. sadAkALa pravarte che. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. 431 have u-vi0-30-20-e 4 saMkrama vaDe apahAra kALanuM apamahatva kahe che. mULa gAthA 70 mI. thovo'vahArakAlo, guNasaMkamaNeNa saMkhaguNaNAe sesassa ahApavatte, vijjhAe uvvalaNanAme // 70 // gAthAtha--antima khaDane jINusakramathI apahAra karatAM alpakALa lAge. tethI yathApravRtta-vizcAta ane urdUlanA sakramathI apahAra karatAM anukrame asaeguNu kALa lAge. > TIkArtha:--uThThalanA sakramanI vaktavyatA prasage je pUrve antimakhaMDa kahelA chete antimakhaMDanI 8 roSa ' evI sajJA che. te zeSanA dalikamAMthI zuzusa'krame karIne sa MkramatA dalika samUha jeTalA dalikanA (pratisayama) apahAra karIye te antarmuhuta mAtra kALamAM te antimakhaMDanu ( zeSa ) ilika sapUrNa apahArAya, tethI guNasakramApahAra kALa sa`thI alpa kahyA che. tethI yathApravRtta sa'krama vaDe sakramatA krelika pramANe antimakha ane apaheratAM asa khyaguNu kALa hAya, kAraNake teja antimakha'Dane 1 pAMcamA savayaMma ' tenI vivakSA atra karI nathI tenu kAraNa ke sasakrama viSayi ekaja samayamAM sa'kramatuM dalika te antimakhaMDamAMnuja che, ne sasakrama dalika pramANe antimakhaDagata dalikanA apahAra karatA 1 samaya lAge te kaMi paNa dalika zeya rahe nahi mATe atre sasakrama avivakSita che. enA khIjI rIte apahArakALa 71 mI gAthAnA TIkAmAM kahyo che. 2 ahiM 4 sa'krama vaDe antimakhaMDa gata dalikApahArakALanu alpamahatva kahevAnuM kAraNa e ja sakramamAMja paraspara dalika ane kALa saMbadhi apabahutva saheje samajavA mATe che, Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhAta sama, ni yathApravRtta saMkrama dalikanA pramANuthI apahare tete atimakhahane pUrNa thatAM palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTale kALa lAge te kAraNathI yathApravRtta pramANe apahArakALa asaMkhyaguNa kahyo che) 1. tethI vidhyAta saMkrama dalika pramANe atimakhaMDane apaharatAM asa guNa kALa lAge. kAraNake teja ' antimakhaMDanA dalikane vidhyAta saMkema pramANe dalikApahAra karatAM asaMkhya kAlaca lAge, te kAraNathI vidhyAta pramANe apahAra kALa asaguNa kahyo che) che tethI paNa uddalanA saMkrame pramANe apArakALa asakhyaguNa che. kAraNa ke uSAnya sthitikhaMDanA anya samaye, paraprakRtimAM jeTaluM ilika prakSepAya che teTalA dalikamANuthI teja atimakhaMDa gata dalikane apahAra karatAM ati ghaNuM kALacaka lAge te kAraNathI ' vitasamApahArakALanI apekSAe ukalanAsamApahArakALa e'saMkhyagu kaho che. - . have pUrve yathApravRtta saMkramane kALa kaho nathI tathA udvalanA saMkramamAM paNa upAnya sthitikhaMDanA anya samaye jeTaluM dalika svasthAne saMkeme che teTalA pramANuthI anya sthitikhaMDane apahAra kALa paNa kahyo nathI te kahevAya che. mULa gAthA 71 mI. pallA'saMkhiyabhAge, mahApavatteNa sesagavahAro ucalaNeNa vi thibugo, aNuinnAe u jNude||7|| 1 A vaktavyatAthI guNasaMkramApekSAe yathApravRttanI paddhatie saMkramanuM "daliMka ati alpa che te guNasaMkramApekSAe graMthApravRttine kALa ( sama dalitasamUhApekSAe ) asaMkhyaguNa che ema samajAya che tema agre paNa jANavuM. Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati, 434 A N ANANANANANANANANAAM A LAAAAANAAAAAAAAAAAANANVAARAANAAA.4 gAthAthathApravRtta ane udvelanAthI paNa pUpamAM saMkhyatamabhAgapramANu kALe atimakhaMDagata dalikane apahAra thaI rahe, tathA anudita prakRtine sajAtiya udita prakRtimAM je saMkema te stibuka saMkrama kahevAya che. * TIkartha-ulanA saMkramamAM kahe che ananya sthitikhaMDa che tene je yathApravRttasaMkema pramANe apaharIye te pApamA saMkhyAmabhAgamAtra kALe saMpUrNa ayahAra thaI rahe. tathA ukalanA saMkramathI paNa upAsya sthitikhaMDanA anya samayamAM jeTaluM dalika svAsthAne prakSepAya che teTalA pramANuthI paNa te anya sthiti khaDagata dalikane ayahArakALa palyopamAsaMpeyabhAga jeTaleja jANa, te kAraNathI e ane apaharakALa tulya che.' : - ahiM anya paNa chaThuM stiSNuzartama che, paraMtu karaNuM lakSaNanA abhAvathI e sama ja zabdanI sAthe saMbaMdhavALe nathI. kAraNa ke karaNa te salezya vIrya kahevAya che, ane lephsArahita paNuM agi kevalI upAsya samaye 72 prakRtine svibuka saMkramathI samAve che. je ke tibuka saMkramathI sakameluM dalika sarvathA patagraha * 1 7mI gAthAmAM kahyA chatAM punaH eja vyakatavyatA kema kahI ? e sahaja prazna che parantu pUrve yathApravRtanA kALanI mukhyatA kahI che ane ane te yathApravRtanA dalikapramANanI (apahArakALadvArA) mukhyatA darzAvI che. te A pramANe upanyasthitikhaMDanI ulanA be prakAre che. 1 svasthAne 2 parasthAne. emAM svasthAne saMkramita dalika pramANa ' yathApravRttavaDe saMkramatA dalika jeTaluM jANavuM. arthAta uThThalanApahArazrI prathama parasthAnApekSAe che ane atre te svasthAnApekSAe kahyo che. 2 e vAkyamAM "paNa" zabda hevAthI stiSuka saMkrama mAtra 14 me guNakANeja heya ema nahi. zeSa guNasthAne paNa heya. 3 ahiM sarvathA zabdane bhAvArtha bahuzrutagamya che. vizeSa ke guNa Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 saMkramakaraNa. . prakRtirUpe(taTyakRtirUpe) pariNamatuM nathI tethI A sTibuka te saMkrama zabdanI sAthe ( aMthavA saMkrama prakaraNamAM) saMbaMdhavALo thaI zakatA nathI paraMtu A paNuM saMkrama che ne saMkrama prakaraNane prasaMga hovAthI te tibuka saMkramanuM lakSaNa kahe che. anudIrNa eTale anudaya prApta (udayamAM nahi AvelI) prakRti saMbadhi je karma dalika te udayamAM AvelI samAna sthitivALI svajAtIya prakRtimAM sakamAve che ne kamAvIne anubhave che. jema udayavatI manuSya gatimAM zeSa 3 gatinAM dalikane ane udayavatI ekendriyajAtimAM ziSa cAra jAtinAM dalikane samAvIne anubhave te buika saMkrama kahevAya che ne roya paNa eja kahevAya che. (ti meha), saM kramAdirUpe saMkramatAM dalika jema sarvathA paraprakRtirUpe pariNamIne para prakRtinA vyapradezane pAme che tema tibukasaMkramarUpe saMkramatAM dalika para prakRtivyapadezane pAme tevI rIte sarvathA paraprakRtirUpe pariNamatAM nathI paraMtu svaprakRtivyapadezarUpe kAyama rahIne sthitivaDe prathamaja hIna (te svajAtiya paraMpakRti samAna) thaIne udayavatI svajAtIya paraprakRtimAM (pariNamIne) bhagavAI jAya che. emAM stibuka saMkrama viSayaka prakRtino mukhyatve tIvarasa mAtra badalAvAthI pataMgrahamAM dezapariNamana kaheluM saMbhave che, 1 tIvrarasa paraprakRtimAM saMkramAIne bhagavAI jAya che mATe, 1. 2 je prakRti svavipAke udayamAM na Ave paraMtu paravipAke udayamAM Ave te karAya kahevAya. e lakSaNa paNa anekAnta che. keTalAekanuM mAnavuM evuM che ke je prakRtimAMthI rasa sarvagrAhIna thaIne te prakRtinA pradeza mAtraja udayamAM Ave te pradezadaya kahevAya ane je rasa udayamAM Ave che te prakRtine vipAkeAdaya kahevAya. A mAnavuM asamaMjasa che kAraNa ke stibusaMkramarUpe eTale pradezodayarUpe udaya AvelI prakRtimAM rasa avazya hoya che te paNa temane tIvrarasa paraprakRtirUpe pariNamavAthI svaprakRtirUpe (svaripAka rUpe ) udaya AvI zakatuM nathI ne e pramANe vivakSita prakRtinA pradeze svarase (svavipAke udayamAM AvyA nathI paratu paravipAka ( svavipAkAbhAva ) rUpe udayamAM AvyA che mATe te pradezadayaja kahevAya. jema dugdha te dadhyAdipa , pariNamatAM dugdhane Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. jAma e pramANe saMkramakaraNanA lakSaNa ane bhedanI prarUpaNA karIne have sAdhanAdi prarUpaNa kare che temAM mULa prakRtine paraspara saMkrama hete nathI tethI uttaraprakRtinI sAravAra apAi mULa gAthA 72-73 dhuvasaMkama ajahanno-gukkoso tAsi vA vivajittu AvaraNanavagavigdhaM, orAliyasattagaM ceva // 72 // sAiyamAi cauddhA, sesavigappA ya sesagANaM ca sabavigappA neyA, sAi adhuvA paesammi // 73 // gAthAtha-126 dhruvasattAka prakRtine aja. prasakrama 4 prakAre, tathA 9 AvaraNa-pa vighane dArArikAdi 7 e 21 prakRti vinA 105 dhruvasatAka prakRtine anu. pra. saMkrama che 72 sAvAdi4 prakAre che. 105 prakRtinA zeSa 2 vikalpa ane zeSa 21 prakRtinA sarva vikalpa te pradezasaMkramane ane sAdi adhuva jANavA , 73 che TIkArtha -pUrvokta 126, dhruvasattAka prakRtine ajaghanya pradeza saMkrama sAdi, anAdi, yuva, ne adhuva ema 4 prakAre che te A pramANe pradezAnubhava ane dadhyAdine rasAnubhava kahevAya. darzanamehanIyana saMbaMdhamAM Aja bhAvArtha pragaTa kahyo che tahata anya prakRtimAM paNa samajavo. tathA prasaMgataH paMcasaMgraha pradezasakramanI pravRttimAM kaye saMkrama kAne bAdha kare te kahevAya che-cathApravRtta saMkrama pravartatuM hoya tene aTakAvIne vidhyAta vA guNasaMkrama pravarte che, ane udalanA saMkramane aTakAvIne sarvasaMkrama pravarte che Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakaraNa, - - - - - - - - - - * AMgaLa kahevAze tevA lakSaNavALe pitakamAMza jIva prakRtiene kSaya karavAne arthe tatpara thaye chate sarva paNa vasattAka prakRtine jaghanyapradeza saMkrama kare che te sAdi adhuva che, ne tethI anya sarva paNa ajaghanyapradeza sakama che te upazamazreNimAM e sarva prakRtine aMdhavicacheda thaye chate (ajaprasaMkrama) thAya nahi tethI A (aja. prasaM0) sAdi che, e sthAnane nahi prApta thayelA jIvanI apekSAe anAdi che, abhavyanI apekSAe dhruva, ane bhavyanI apekSAe adhuva che. , tathA dhruvasattAka prakRtine anutkRSTa pradezasakama paNa 4 prakare che. prazna -zuM sarva dhruvasattAka prakRtine anupri saM 4 prakAre che? uttara-nahi. 5 jJAnAvaraNa ne 4 darzanAvaraNa e huM AvaraNu, tathA 5 antarAya ane maidArikasaptaka e 21 prakRti sivAyanI Sa 105 dhruvasattAkane ja anu. pra. saM. 4 prakAre che te A pramANe-vasthamANu lakSaNayukta guNitakama za chava sarva prakRtine kSaya karavAne tatpara thaye chate u0 prasa. heya che, para anya jIvane uprasaM0 heya nahi tethI A u0 prasaM. sAdi che, ne tethI anya sarva paNa atuTa pra saM che tenA upazama zreNimAM viccheda thAya che ne zreNithI paDatAM punaH atuTa prasaM. prAraMbhAya che tethI A (anu. pra. saM0) sAdi che, te sthAnane nahi prApta thayelA jIvanI apekSAe anAdi che, ane abhavya bhavyApekSAe dhruva tathA adhruva che. tathA ra ItyAdi eTale 15 prakRtinA zeSa vikalpa jaghanya, ane utkRSTa, ane jJAnAvaraNAdi 21 prakRtinA jaghanya, utkRSTa, ane anutkRSTa e traNa vikalpa sAdi adhuva che. tyAM 105 prakRtine jaghanya ane utkRSTa praka saM. sAdi adhruvapaNe prathama kahyo che. ane jJAnAvaraNAdi 21 prakRtine uo praya saMguNitakaza evA mithyASTi jIvamAM kadAcita prApta Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti." YOU ~ ~~ ~~ ~ ~~ ~~~ ~ ~~~~~~~~ thAya che, zoSakALa anu. pra. saM. prApta thAya che, tethI e mane prava sa. sAdi adhruva che. ane ja. pra. saM. te sAdi adhurapaNe prathamaja kahyo che. zeSa prakRtinA sarve paNa (cAre paNa) vikalpa prakRtinuM svabhAveja adhuvasattAkapaNuM hovAthIja sAdi adhruva che. ahiM mithyAtvAhanIya che ke dhruvasattAka che te paNa padmahe prakRtinA abhAve enA cAre vikalpa sAdi adhava che, ane nIcagetra, zAtA tathA azAtA vedanIya e 3 prakRti parAvartamAna havAthI e 3 nA cAre vika sAdi adhuva jANavA. ( [ti sAthe prahapa ). e pramANe sAdi anAdi prarUpaNuM karIne have u. pra. saM. svAmitva prarUpaNa kahevAnI che te guNitakamarza jIvamAM ja prApta thAya che, mATe te guNitakaza jIvanuM nirUpaNa karAya che mULa gAthA 74-75 mI. jo bAyaratasakAle-guNaM kammaDiiM tu puDhavIe bAyarapajjattApaja-tagadIheyaraddhAsu // 74 // jogakasAukoso, bahuso nicca mavi AubaMdhava jogajaNeNuvarilla-ThiinisegaM bahuM kiccA // 75 // * gAthAtha-ghaNA kALa sudhI paryAptapaNe ane thoDA kALa sudhI aparyAptapaNe rahevA pUrvaka, dviIndriyAdi bAdarazvasanI kAyasthitinyUna u0 karmasthiti (70 ke. ke. sA.) pramANa bAdara pRthvikAcanA bhAvamAM rahIne ghaNIvAra u ga ane u0 kaSAya pUrvaka, sarvadA jaghanya rogathI Ayu baMdha karate ane ghaNA pramANamAM uparitana sthitine niSeka karIne (tyAMthI nikaLIne dvIndriyAdimAM utpanna thAya iti agragAthAkata adhyAhAra). Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samakaraNa. - TIkAtha-ahiM vRkSa ne ghAta e be prakAranA trasajI che, temAM hIndriyAdi bAga 2 jIve che ne agnikAya tathA vAyu kAya e be sUphamatrasa jIve che. tyAM sUtro jInuM grahaNa nahi karavAne arthe gAthAmAM vAyaratA (=bAdara trasa che) pATha kahyo che. e bae a0 jIne pUrvaprathakuvAdhika 2000 sAgaropama prasAzuM je kAya sthitikALa (bA. paNe rahevAne kALI te kAyasthi tikALajUna 70 keDAcheDIsAgarapramANe karmanI u0 sthiti sudhI bA. pRthvIkAyanA bhAmAM rahIne (kIndriyAdimAM upaje, iti adhyAhAra)-kevI rIte rahIne? te kahe che ke-nApattA thI cA ahiM dIrgha ane hurghakALa sAthe anukrame paryApta apayAtapaNAnI cejanA karatAM A pramANe artha thAya-ghaNAkALa sudhI paryAptabhAvomAM ane alpakALasudhI aparyApta bhavomAM arthAt ghaNuM paryAptabhAmAM ane thoDA avayatabhamAM rahIne, tathA ghaNI vAra utkRSTa cagasthAnamAM ane usaMkalezavALA adhyavasAyamAM vatane (dvIndriyAdimAM upaje Iti adhyA). ahi zeSa ekendriyajIne grahaNa nahi karatAM mAtra bALa vRzvikAneja grahaNa karavAnuM kAraNa e che ke mArA putranuM AyuSya zeSa sarva ekendriyathI adhika hoya che, tethI te mArA putra jIva avyavacichannapaNe (niraMtara pratisamaya ) ghaNuM karma pudagalone zreheNuM kare che. punaH ati baliSTapaNane laIne te bApRthvIne vedanAnuM bahulapaNe (tIvrapaNe) vedavuM hotuM nathI tethI tene ghaNuM karmapradezanI nirjarApaNa thatI nathI mATe atre bA) pR. kAyanuM grahaNa karyuM che. tathA saMpUrNa kAyasthiti grahaNa karavAne arthe khAva pR0 nA apa0 bhavenuM grahaNa karyuM che. temAM paNa ghaNA karmapradeza 1 A saMsAracakramAM paribhramaNa karatA sarva mAM kayo jIva kevA rogomAM prApta thAya ? ke jethI anya sarva jInI apekSAe te jIvane dhaNuM karma pradezanI sattA upalabdha thAya ? te sarva sAgane darzAvavAnuM A prakaraNa cAle che. Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. nI nijAnA abhAva grahaNa karavAne arthe ane ghaNA paryApta bhavAnuM grahaNa karyu upajatAM te maraNa pAmatAM te ghaNA - jaya alpa apA~ta bhavAnu che, anyathA nirantara krama pradezeAnI nijI rA thaI jAya che ane ahi* atinija rAnu pracAjana nathI. ( mATe alpa a. bhavAnu ane ghaNA 50 bhavAnu* graheNu karyuM che. ~~~ tathA utkRSTaceogamAM vatatA jIva ghaNA ka pradezone grahaNa kare che, ane 60 sa'kalezapariNAmI jIva sthitimattva kare che, ghaNI sthitane uddetta che ( sthitimAM vadhAro kare che ), ane apa sthitine Apavarte che ( ghaTADe che) te kAraNathI ahi u. cAga ane u kaSAyanuM grahaNa karyu che. tathA niSkra ItyAdi nitya eTale sa kALa arthAt pratyeka bhavamAM Ayumadhane avasare jAnyaceAge vatA Ayukhadha karIne ( phrIndriyAdimAM upaje iti ayyA" ahi* AyuSyane cagya utkRSTa cogamAM vRtA tathAvidha svabhAvathIja AyuSyakarmAMnA ghaNA pudgalAne grahaNa kare che, ane jJAnAvaraNanA ghaNA pudgalAne nija ra che ane te atinirAnu atre prayAjana nahi hAvAthI ahi javancacAge Ayuma dhanu' grahaNa karyu che.--tathA svabhUmikAnusAre uparanI sthitiyAmAM krama dalika sthApanarUpa je niSekaracanA tene ghaNA pramANamAM karIne--e rIte A pRthvIkAyamAM pUrva kroDapRthakatttAdhika 2000 sAgaranyUna 70 kA kA0 sAgaropama sudhI paribhramaNa karIne taddana tara tyAMthI nikaLe ane nikaLIne dvIndriyAdi mA. jIvAmAM utpanna thAya. mULa gAthA 76 mI. bAyaratasesu takkAla, meva maMte ya sattamakhiIe savvalahuM pajjatto, jogakasAyAhio vahuso // 76 // gAthArtha:---pUrNAMkata rIte A pRthvImAMthI nikaLIne khA Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 saMkramakaraNa. trasakAyamAM bAtra kAyasthi kALa sudhI paribhramaNa karIne ane saptamI pRthavImAM sarvathI zidhraparyApta thaIne ghaNIvAra ugamAM ane u0 kaSAyamAM vartate (sabadha agra gAthAmAM che.) TIkAtha-pAttApattA ItyAdi pUrvapakata, rItIe bhAdaratrapaNAmAM tIraMpUrva kepRthakvAdhika 2000 sAgara pramANa bAdaratrasanA kAyasthitikALa sudhI paribhramaNa karIne jeTalI vAra sAtamI narakamAM javAne cagya hoya teTalIvAra sAtamI narakamAM jaIne sAtamI narakanA atyabhavamAM vartate tyAM raghuvaryANa eTale anya sarva nArakApekSAe zidhra paryAptabhAvane pAmelA hAya-ahiMdIdhuM AyuSya utkRSTa coga ane utkRSTakaSAya e 3nI prAptine arthe yAvata saMbhava jeTalIvAra javAne cagya hoya teTalIvAra) sAtamI narakamAM gamana karavAnuM kahyuM che. tathA aparyAptanI apekSAe paryAsane ciga adhika hoya che, ne cega adhika hete chate te jIvane ghaNA karmapradezanuM grahaNa saMbhave che, ne ghaNA karmapradezagrahaNanuM ja ane prayojana che mATe sarvazradhuvara e vizeSaNa kahyuM che. tathA teja bhavamAM vartatAM ghaNIvAra viSAyAdhA eTale utkRSTa yogasthAtene ane utkRSTa saMkalezAdhyavasAne prApta thate (sabaMdha agra gAthAmAM che.) .. * * mULa gAthA 77-78 mI. jogajavamajjhauvariM, muhuttamacchittu jIviyavasANo ticarima ducarima samae, pUrittu ksaayukkss||7|| jogakosaM carimadu-carime samae ya carimasamayammi saMpuNNayuNiyakallo, pagayaM teNeha sAmitte // 78 // [, thA -TIkArthonusAra Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati. 441 TIkAtha-Ayamari eTale aSTasAmayika cogasthAnanA upara antarmuhUrta kALa sudhI rahIne bhavane ane antaryuM. Ayu zeSa raho chate, tAtparya e che ke-antaryuM. Ayu zeSa rahetAM gacavamadhyathI upara antaryu. sudhI asara khyaguNavRddhie vadhate chate (tadanatara zuM kare te kahe che) tirarina ItyAdi jyAMthI traNa anya samaya gaNAya te vicarima 'samaya, arthAta je samayathI AraMbhIne gaNatAM sarvAntima samaya trIje gaNAya te (pAzcAtya) samayanuM nAma tricarima samaya kahevAyatte bhavanA (nArakayaNanA) ricarima ane dvicarima samayamAM vartate utkRSTa kASAyika sakalezasthAnane pUrIne (prApta karIne) tathA upAsya (dvicarima) ne anya samayamAM utkRSTa cAga sthAnane paNa prApta karIne te nArakayaNanA atyasamaye vartate saMpUrNa guNitakamIza thAya che-ahiM utkRSTaga ane usakaleza e bene saga 1 samayamAtraja hoya che paraMtu adhika nahi tethI u0 cAga ane u0 saMkalezane viSaya samayapaNe grahaNa karyo che-puna ghaNI uddhattanA ane alpa apavarnanA jaNAvavAne arthe vicarima ane dvicarima samayagata u0 saMkalezanuM grahaNa karyuM che-tathA paripUrNa pradezasamUhanI prAptine saMbhava hovAthI anya samaye u0 cAganuM grahaNa karyuM che A saMpUrNa guNitakamAMza jIvane ja ahiM utkRSTapradezasaMkramasvAmitva prarUpaNamAM adhikAra che. * 1 aSTasAmAyikArasthAnane yavamadhyarUpa kahevAnuM kAraNa prathama yoga prakaraNanI skaraneTamAM savistarapaNe kahyuM che. 2 "upara" zabdathI saptasAmAyikAdimAM nahi paraMtu aSTasAmAyikamAMja asaMkhyaguNavRddhie vadhavAnuM grahaNa karavuM. 3 anyathI 3jA 2jA samayamAM u0 saMkaleza ane ra e 32 2jA 1 lA samayamAM ubhega , I 2-1 sthApanA viSama samayarUpa jANavI. $6. Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakramakahyu. e'pramANe guNitakamAMza jIvanuM svarUpa kahIne have svAmitva prarUpaNA kahe che. 42 mULa gAthA 79 mI. tatto ughaTTittA, AvaligA samaya tapbhavatthassa AvaraNavigdha cosa - gorAliyaMsatta ukkoso // 79 // gAthA :-TIkAryAMnusAra. TIkAtha--e guNitAM za jIva te saptamI pRthvithI nikaLIne paryApta pacendriya tiya "camAM utpanna thAya, tethI Indravathaya te paryaM.sa'nnipa'cenzanamAM rahelA jItene prathama AvalikAnI uparanA anya samaye pUrvokta 21 prakRtine u. pradeza saMkrama thAya che. nArakabhavanA anya samaye te e 218 prakRtiyAnAM utkRSTa cAgathI ghaNAM ka dalikanI prAptI mAtra karI hatI ane A tiya "ca bhavamAM te te ghaNAM ka`likane anyAvalikA nyatIta thaye aMte sakramAve che. anyathA nahi. ane pUrvIkata vizeSaNA rahita anya kAI paNa jIvamAM eTalA ghaNA pramANunuM ke dalika prApta thatu nathI mATe AvAhanAsamayatAvasthA e pramANe kahyuM che. mULa gAthA 80 mI. kammacaukke asubhANa, bajjhamANINa suhumarAgaMte saMchobhaNami niyage, cauvIsAe niyahissa // 80 // gAthA :-TIkAtusAre. 1 " AvalikAnA uparanA anya samaye " e vAkayane bhAvA AvalikAnA anyasamaye evA thAya che. parantu gatabhavAntyasamayabaddha ka dRlikApekSAe e artha jANavA anyathA vartamAnalavAhaka pekSAe dvitIyAvalikAnA prathama samaya hoya che. ityagrupi. Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. - - - - - - - - - - TIkAtha-darzanArvedanIya-nAma--ane gotra e ja karmanI je sUvsaparAya avasthAmAM abadhyamAna nidrA 2-zAtAkusaMsthAna pa-kusaMghayaNa pa-azubhavadi -upa-kupaga-apa0asthira -ne nIcatra e 32 azubhaprakRtie teneu prade saMkrama guNitakama za kSepakane sUmasaM5rAyanA anya samayamAM hoya che. tathA madhyakaSAya 8-zizuddhi 3-tirya02-vikala 3-sUTasAdhao-nekaSAya -e 24 prakRtine u0prasakrama Apa ApaNa atyasaMkramane avasare anivRtti bAdaraguNasthAnakavartI guNitakamAMza kSepaka jIvane hoya che. maLa gAthA 81 mI. tatto aNaMtarAgaya-samayAdukassa sAyabaMdhaddhaM vaMdhiya asAyabaMdhA-ligaMtasamayammi sAyassa // 1 // gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkArtha -te narakabhavathI anantara bhavamAM Avela jIva prathama samayathI AraMbhIne utkRSTa bandhakALa sudhI zAtAdanIyane bAMdhIne punaH azAtA vedanIyane khabdha prArabhe che, tethI azAtA vedanIyanI bandAvalikAnA atyasamaye samagra zAtA vedanIyanI badhAvalikA vyatIta thayelI hoya che. tethI te atyasamaye badhdhamAna azAtAdanIyamAM zAtAdanIyane yathApravRtta saMkramanI paddhatie saMkamAvatAM zatAvenIyane uousaMkrama heya che mULa gAthA 82 sI. saMchobhaNAe donhaM, mohANaM veyagassa khaNasese uppAiya sammattaM, micchattagae tamatamAe // 82 // Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 saMkramakaraNuM * nakA * gAthAtha-TIkAthanusAre. - TIkAthI-mithyAtva ane mizra e bane mehanIyane u0 praDha saMkrama sarvasaMkama vaDe ApaApaNu anya prakSepane avasare 'kSapaka jIvane heya che. tathA tamatamA nAmanI sAtamI pRthvImAM vate nArakI antamuM AyuSya zeSa rahe chate upazama samyakatva pAmIne ane dIrghakALavALA guNasaMkrama vaDe kSapazama samyakatvanA pradezapuMjane paripUrNa karIne samyakatvathI pIne mithyAta Ave tyAM mithyAtvanA prathama samayamAMja samyakatvamohanIyane mithyAtvamAM upra saMkrama kare che. sULa gAthA 83 mI. bhinnamuhutte sele, taccaramAvassagANi kiccetya saMjoyaNAvisaMjo-yagasta saMchobhaNA esiM // 3 // gAthAtha-TIkAthanusAre. * TakAtha-sAtamI pRthvImAM vartate te guNitakamAMza jIva antaryuM AyuSya zeSa rahe chate teja bhavamAM jogavavAra ItyAdi padakta je anya Avazyaka pravRtti karI sAtamI narakamAMthI nikaLIne tathA samyakatva utpanna karIne zrApa, samyakatavI thaye chate anaMtAnubadhinI visAjanA=kSapaNA vizaSa kare, tethI e 4 anatAne sarvasaMmavaDe anya prakSepAvasa u0 pra saMkrama hoya che. mULa gAthA 84 mI. IsANAgayapurisassa, itthiyAe ya ahavAsAe mAsapuhuttaM bhahie, napuMsage sabasaMkamaNe // 84 // Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 45 jana - .' gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkAI-guNitakamaza IzAnadeva sakalezapariNAma vaDe ekendriyaprAgya prakRtine bAMdhata napuMsaka vedane vAravAra bAMdhIne te IzAna devalethI cavIne rastrI vA purUSa thayela hoya, ne tadanAra pRthakatavamAsAdhika (cha mAsa adhika) ATha varSa vyatIta thatAM prakRtine kSaya karavAne arthe udyata thAya te jIvane napusakaveda khapAvatAM sarvasaMkramavaDe atyaprakSepa samaye napuMsakavedane u. pra. ekama hoya che. mULa gAthA 85 mI. ithie bhogabhUmisu, jIviya vAsANa saMkhiyANi tao hassaTiidevattA, sabalahuM savasaMchobhe // 85 // gAthAtha-TIkAthInusAre. 1 TIkAtha-gugalika kSetramAM asaMkhya varSa sudhI vAraMvAra sI veda 'bAMdhIne tadanaMtara pApamane asaMkhyAtamabhAga vyatIta thaye chate 10000 varSa pramANu TuMka sthitivALuM devAyuSya bAMdhIne akALe maraNa pAmIne devapaNe utpanna thAya tyAM paNa strIvedane pUrIne svaAyu paryakta kaI paNa vedasahita manuSya gatimAM utpanna thAya ne tyAMthI ziSya karmakSaya karavAne udyata thAya. e pramANe te strIvedane upra. saMkrama sarvasamarUpa atyaprakSepa samaye karma kSaya karavAnA avasare hoya che. 1 pUrIne" eTale te prakRtine vAraMvAra baMdha karavAthI anya prakRtigata daline tatyakRtirUpe pariNumAvavA vaDe te prakRtine bahu pradezApacaya karIne, Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkramakaNuM - - - - ahiM A rIte ja strIvedanuM utkRSTa ApUraNa ane u. pra. sakrama te kevalajJAnagamya che anyathA nahi, eja yuktine ane anusuravI paranuM anya kaI chaghasthagamya yukti nathI. prAcIna graMthamAM paNa acakeI yuti nahi dekhavAthI nirmulapaNe anyathA paNa yuktinuM keravApaNuM thAya tethI anya keI yuktine svabuddhie anusaravI nahi. e pramANe AgaLanA saMbadhe paNa yathA teja rIte kevalajJAnapalabdha che eja uttara devAyegya che. muLagAthA 86 mI. varisavaritthiM pUriya, sammattamasaMkhavAsiyalahiyaM gaMtA micchattamao, jahannadevaTTiIbhoccA // 86 // ' gAthArtha -TIkAthanusAre. TakarthagharSavara eTale je napuMsakaveda tene izAna devale kamAM ghaNA kALa sudhI vAraMvAra bandha karavAthI ane dalikAntarane sakamAvavAthI bahu pradeza cita karIne svaayuiSyakSacathI tyAMthI rAvIne prakhyAtavaSayamAM utpanna thaIne punaH asaMkhyavaSayamAM una thAya tyAM paNa asaMkhya varSa sudhI strIne ApUrIne tada . naMtarA asaMkhya varSa sudhI samyakatvane pAmIne samyakatva hetuka purUSa vedane paNa teTalA varSa sudhI bAMdhIne te purUSavedamAM strIvedanapuMsakadanuM dalika nirantara saMkramAve che, tadatara palyopamAsa khyatama bhAga jeTalA svaAyuSyane pUrNa karIne ane mithyAtva pAmIne 10000 varSa pramANu jaghanyasthitivALA demAM utpanna thAya, tyAM utpanna thaIne antarmuhurta kALamAM samyakatva pAme (saMbaMdha agragAthAmAM) 1 "ApUraNa" e zabdane arthe bahu pradezapacaya. 2 sabhyatva hete chate traNavedamAMthI mAtra purUSadaja baMdhAya che mATe purUSadale samyakatvahetuka kahyo che, paraMtu A hetu anvaya vyatireka saMbaMdha nathI. Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. ' 1 mULa gAthA 87 mI. AgaMtu lahuM purisaM, saMchubhamANassa purisaveyassa tasseva sage kohasa, maannmaayaannmviksinno||87 gAthArtha -TIkAnusAre. ' TIkArya-tadanetara devabhavathI cavIne manuSyamAM utpanna thAya tadanatara 7 mAsa adhika 8 varSa vyatikrAnta thaye zia karmakSaya karavAne ughukata thAya, mAtra purUSadanA adhavicacheda pahelAM be AvalikA paryata bAMdheluM je purUSadanuM dalika te ati alpa che tethI te sivAyanA zeSa purUSa dalikane anya samaye saMkramAvatAM putra vedane u. prasakrama hoya che. tathA saMsAramAM paribhramaNa karatAM saMgraha karelA ane kSayakALe anya prakRtigata likene guNasaMkramanI paddhatie prakSepI prakSepIne ati pracura karelA evA saMjavalana kepanA pradezane u0 prava saM. atyaprakSepa samaye teja purUSotkRSTapradezamanA svAmIne hoya che. ahiM paNa bandhavicchedathI prathamanI be AvalikAe bAMdhelA dalikane vajIne zeSadalikanA atyaprakSepe u. pra. sakrama jANu-eja rIte saM0 mAna ne saMi mAyAne u. pra. saMkrama paNa kahe mULa gAthA 88 mI. ' ' cauruvasamittu khippaM-lobhajasANaM sasaMkamassaMte sumadhuvarvAdhirAnAnA-nASTi aMku vaMcaMtA . 8 gAthArtha -cAra vAra mohanIyane upazamAvIne zivRkSapaka thayelA guNitakarmAza jIvane svasakramanA anya prakSepa samaye, saMka Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448: saMkramakaraNa. - - - - - labha ne cazane u0 20 saMkama heya che. zubha dhruvabadhinI 20 prakatine upra. saM0 banyavicchedathI AvalikA vyatIta thayA bAda hoya che. TIkAtha--aneka bhavabhramaNamAM 4 vAra mihanIyane upazamAvIne cothI upazamanA karyA bAda zigha kSapakazreNipratipanna teja guNitakamaza jIvane svasaMkramane ane eTale atyaprakSepa samaye saM. lebhane ane cazanAmakarmane u. pra. saMkrama thAya che-ahiM upazamaNipratipanna jIva anya prakRtinA ghaNA pradezane guNasaMkema paddhatie tyAM prakSepatuM hovAthI saM0 lobha ane yaza e banne prakRti nirantara pUrAya che tethI upazreNinuM grahaNa karyuM che. tathA samasta saMsAracakamAM paribhramaNa karatA prANuM mehanIyane 4 vAra ja upazamAve che paraMtu pAMcamI vAra nahi. tethI "cAra vAra mehanIya ne upazamAvIne" ema kahyuM che. tathA saMi lebhane anya prakSepa antarakaraNanA atima samaye jANu, paraMtu saMkramane abhAva hovAthI te antima samayathI AgaLa anya prakSepa hAya nahiM. dhu cha ? aMtarakaraNAmbhakae-vastimohe gupuSisaMkamaNa' tathA je pai07-zubhavadi 11-a -nirmANa e nAma karmanI zubha dhruvabanjini 20 prakRti tene u. pra. saMkrama 4 vAra mohanIyane upazamAvyAbAda banyavicachedathI AgaLa eka AvalikA vyatIta thayA bAda cazanAmakarmamAM prakSepatAM hoya che. ahiM guNusakeme karIne saMkameluM anya prakRtinuM dalika badhAvalikA vyatIta thaye chateja anyatra saMkemavA gya hoya che anyathA nahi, te kAraNathI AvaciturthatA ema kahyuM che. mULa gAthA 89 mI. nisamA ya thirasubhA-sammadihissa sumadhuvAo vi subhasaMghayaNajuyAo, battIsasayodahiciyAo // 89 // Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. gAthAthaH--sthira, ane zubha nAmakamanA pra0sa'0 snigdha 50,nAmakarmavat jANavA, tathA sabhyaSTinI zubha dhruvaazvi zubha saghayaNu yukta 132 sAgaropama sudhI bAMdhelI samyakatvI prAyeAgya prakRtiyAnA u0prasa'0 ( avicchedyAna tara AvalikAbAda yazakItimAM sa'kramAvatAM hoya-itizeSa:) 449 - TIkAtha: nilama iti=snigdhasparza samAna sthira ane zubhra nAmanA jANavA. arthAt jema pU gAyota zubha dhruvaadhini nAmakramanI prakRtiyAmAM aMtargata paNe snigdha sparza nA upransa'krama kahyo che tevI rIte A sthira ane zubhanAma kamanA upra.sakrama paNa jANavA. A sthira ane zubha nAmaka rUpa e prakRtiyA dhruvamandi hAvAthI pUrva gAthAmAM snigdha sparza sAthe nahi kahetAM alaga gaNI che. : tathA laEikissa ityAdi samyagdaSTi jIvanI je pacena samagra-parA-udhA-sukhaga0-trasacatuSka 4- subhagatrika 3-e 12 zubha pravAndhi prakRtice jIbha saghayaNa sahita eTale vajA rU nArAca saMghayaNu sahita upransa'0 vALI hAya. ( vajA rUSabha nArAcanA anya devabhavamAM vA nAraka bhavamAM vatatA sabhyadRSTijIvA kare che, parantu manuSya ane tiyaca gatimAM vartAtA sabhyaSTi jIvAne devagati prayAgya anya hAvAthI sa ghayaNukha dhanA abhAva che tethI samyamanu vAtiya'. vajrarUSaNAdi saghayaNanAmanA badha karatA nathI. ekAraNathI A prakRti samyagdaSTi jIvane zubhadhruvamandhi nathI mATe vajrarnArAcanI pRthag vivakSA karI che. ) 1 samyagdaSTi deva nAraka (manuSya prAyeAgya prakRtiyA bAMdhatA hAvAthI.) vajrarUSabhanArA. saMyaNa bAMdhe, ane samyagdaSTi manuSya tiryaMca ( va prAyeAthya prakRtiyA bAMdhatA heAvAthI ) varUpabhanArAya saMdhayaNu na bAMdhe. e pramANe samyagdaSTi jIvane varUpabhanArAca sadhayaNanA anya DrAyaja evA niyama nahi hAvAthI samyagdaSTine vajra 30nArAcanA avabandhaja kahevAya. 57. Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patuM ' saMkramaNa * tathA 132 sAgaropama sudhI ApUrNatA kahI te A pramANe hada sAgaropama sudhI samyakatvane dhAraNa karanAre jIva A 12 prakR tiryo bAMdhe, tadanaMtara antarmuhUrtakALa sudhI mizrasamyakatva anubhavIne punaHpaNa samyakatva (kSapasamya) prApta kare, tethI punaHpaNa e kSayasamyakatvane anubhavate jIva 66 sAgarepama sudhI e 12 prakRti bAMdhe, tethI e pramANe 132 sAgara sudhI samyagdaSTijIva e zubha yuvabandhi 12 prakRtine ApUrIne ane vajA rU0 nArAcane punaH manuSyabhavahIna yathAsaMbhava utkRSTa kALa paryanta AyurIne (=adha ane saMkramavaDe bahapradezocarita karIne) tadanAra saMsthagdaSTinI dhruva 12 prakRtine Ame guNasthAne aMdhaviccheda thayA bAda eka AvalikA atikrape cazakIrtimAM saMkamAvatAM e 12 prakRtine uprasakrama hoya che kAraNake te avasare saMkramAlikA sthitine thavAthI anya prakRtinAM ghaNAM dalike guNasaMkemavarDa prApta thayelAM hoya che, mATe te avasare e 12 prakRtine ubaima ane vajIrU nArAza saMghayaNane uousaMkema te devabhavathI cavIne AvelA ane devagati prAgya prakRti bAMdhate samyagdaSTi jIva AvalikA vyatIta thayA bAda (u. prasaM.) kare. mULa gAthA 90 mI. pUrittu 'pucakoDI-puhutta saMchobhagassa nirayadurga devagainavagassa ya, sagabaghatAligaM gaMtuM // 90 // gAthA-TIkAthanusAra, TIkAtha-narakagati ane narakAnupUrvIpa narakahikane pUrvakoDa pRthaphata varSa sudhI ApUrNa karIne arthAt sAta pUrvoDa AyuSyavALA tirtha" camAM vAraMvAra bAMdhIne tadanatara AThame bhave manuSya Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. - - - thaine kSANine prApta thayele e jIva atyaprakRtimAM te narakalikane sarvasaMkrama vaDe saMkramAve te jIvane anya prakSepa samaye narakaTrikane u. prasakema hoya che. - tathA devadrika ane vaikiyasasakarUpa devanavakane pUrvakroDa pRthaphala varSo sudhI ApUrNa karIne jyAre kSapakazcaNine prApta thAya, ane svaadhavicchedAnatara AvalikA mAtra kALa vyatikAnta thatAM te devagatinavakane yazakIrtimAM prakSepe te avasare te devanavakano u0 prasaMkrama heAya che. kAraNa ke te samaye saMkramAvalika vyatIta thavAthI anya prakRtinAM ghaNuM dalike je guNasaMkrama vaDe prApta thayelAM hoya teone sakema hoya che. mULa gAthA 91 mI. savvaciraM sammattaM, aNupAliya pUittu maNuyadugaM sattamakhii niggaie, paDhame samaye naradugassa // 11 // gAthArtha -TIkAthavat TIkAtha-sarvotkRSTa kALa sudhI eTale antarmuhUrtahIna 33 sAgaropama sudhI samyakatva dhAraNa karIne saptamI pRthvIne nAraka teTalA kALa sudhI samyakatvahetuka manuSyadrika bAMdhIne anya antarmuhurtamAM mithyAtvane prApta thAya, tethI te guNitakamAMza jIva mithyAtva hetuka tiryaMcaddika bAMdhate saptamI pRthavIthI nikaLIne prathama samaja te badhyamAna tiryaMcaddhikamAM manuSyaddhikane u0 pra. saMkrama kare che. mULa gAthA 92 mI. thAvara tajA AyA-vujjoyAo napuMsagasamAo AhAraga titthayara, thirasama mukassa samakAlaM // 12 // Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 atha uddhanA ane apavartanAkaraNa, uttara-he sujJa e pramANe kahe. kAraNake abAdhAntargata sthitiene upADIne abAdhAthI AgaLa nikSepa karavAne niSedha amee karyo che, paraMtu te (abAdhAntargata) sthitine abAdhAnI madhye AgaLa kahevAtA anukama pramANe udvartanA nikSepa pavate emAM koIpaNa jAtane virodha nathI. ane e ja kAraNathI udayAvalikAntagarta sthitinI udvartana paNa (abAdhAntargata sthitionI udvartanAthI jUdI kahevI) aprasaktatvanA pravarte ema kahevuM cogya che, ane A nirAkaraNa uttara vaDe aprasakatavAdane (udayAvalikAnuM anudvartanIyapaNuM akhAdhAnA anukrayapaNathI juduM kahevuM gya nathI evI zaMkAne) niSedha karyo. have niSinuM nizAna kahevAya che. Avaliya asaMkhabhAgAi, jAva kammaThii tti nirakevo samauttarAliAe, sAbAhAe bhave UNe // 2 // 1 uttara bhAvArtha evo che ke-abAdhA saMbaMdhi anatamuhUrtanI jadhanyAtI thApanAmAM ane udayAvalikA rUpa atIsthApanAmAM ghaNe takAvata che. kAraNake abAdhAtIsthAnI sarvathA unA nathI thatI ema nahiM kAraNake abAdhAntargata sthitine abAdhAthI upara prakSepa vA nikSepa thatuM nathI paNa abAdhAmAM ne abAdhAmAM to prakSepa nikSepa thaI zake che, ane udayAvalikAnA dalikane kayAMya paNa prakSepaja thato nathI. e pramANe abAdhAntargata sthiti abAdhAthI upara nahiM prakSepAvAnI apekSAe atItthApanApaNe vivakSI che ane udayAvalikAnI sthitine (sarvathA) kayAMya paNa nahiM prakSepAvAnI apekSAe atIsthApanApaNe vivakSI che. mATe bane atIsthApanAmAM moTo taphAvata hovAthI udayAvalikA abAdhAmAM aMtargata che te paNa bannenI atItyApanA jUdI gaNI che. Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, gAthArtha -AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAgathI mAMDIne thAvata karmanI anya sthiti e nikSepaviSaya che, te akhAdhAsahita samayAdhikAvalika nyUna thAya che TIkArtha -ahiM jaghanya ane utkRSTa ema be prakArane nikSepa che. tyAM AvalikAnA asaMkhyAtamAbhAga mAtra sthitimAM je kazuone nikSepa te kAgha ni A pramANe che-sarvotkRSTa (sarvoparitana) sthitithI (a) nIce saMpUrNa AvalikA ane AlikAne asakhyAta bhAga utaratAM je nIcenI sthiti Ave te sthitinuM dalika atIsthApanA rUpa eka AvalikA (uparanI vA AgaLanI AvalikA) u9laMghIne uparanI AvalikAnA asaMkhyAtamAbhAganI sthitimAM prakSepAya (57), paratu AvalikAmAM (atIsthApanA saMbadhi AvalikAmAM) na paDe. kAraNake nIcenI sthiti (AgaLanI anaMtara) AvalikA vajIne ja uparanI sthitimAM saMkrame e svAbhAvika niyama che, tethI eTalA pramANane AvalikAnA asaMkhyatamabhAga pramANune) A nava nirivaca che. 1 udAharaNa tarIke 1000 samayAtmaka pUrvabaddhalatAnA 988 mA samayanA paramANuo 1000 samayAtmaka badhyamAna latAmAM (989 thI 997 mA samaya sudhInI AgaLanI AvalikA vaIne) 998-999-ne 1000 naMbara vALA (Ava0 nA asaMkhyAtamAbhAgarUpa) samayamAM paDe punaH 987 mA samayanA paramANuo 997 thI 1000 sudhInA 4 samayamAM (vastutaH samayAdhikAvalikAnA asaMkhyAtamA bhAgamAM) paDe, punaH 986 mA samayanA paramANuo 996 thI 1000 sudhInA 5 samayamAM (vastutaH krisamayAdhika Ava0 nA asaMkhyAtamAbhAgamAM) paDe. e paddhatie pAchaLa pAchaLa haThatAM AgaLane nikSepa ekeka samaya adhika thatA jAya. ahiM paramANuonI (AgaLanI sthitimA) paDavArUpa je kriyA te ja kahevAya, ane je sthitimAM uThatyamAna (vA apavamAna) paramANuo prakSepAya che te sthiti nipiviSaya kahevAya, Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rot atha urdUnA ane apavatta nAkaraNa, e pramANe hovAthI AvalikAnA asakhyAtmAbhAga adhika eka N AvalikA pramANu sthiticeAnI udbhanA thatI nathI ema siddha thayu ane tema thavAthI utkRSTa sthitibandha prasaMge antrAvalikA--amAvA ane asakhyAtamAbhAga adhika 1 AvaliyA sivAyanI zreSa sthiticeAja uddhatta nA cAnca jANavI, te A pramANe H-- - 1 andhAvalikAntagata kaOlika sa karaNane asAdhya hAvAthI andhAvalikAnta ta sthiticeA uddatanAne ceAnya nathI, tathA akhA dhAntata sthitiyA paNa uddhRttanAne ceAnya nathI, kAraNa ke prathamaja te sthitiyAne atIsthApanA paNe pratipAdana karI che, ane pUrNAMkata nikSepavidhinI yukitane anusAra asabhyatamA bhAga adhika AvalikA pramANa uparanI sthiti paNa uddanAne ceogya nathI. have jemAM dalikanA nikSepa thAya che te patadUda sthitIyAnu svarUpa kahevAya che. uparanI asa`khyAtamA bhAga adhika eka AvalikA pramANa sthiticeAthI nIce utaratAM jyAre nIcenI mIjI sthitinI uddhRttanA thAya ( prathama sthitinI uddanA kahevAya che) tyAre samayAdhika AvalikAnA asakhyAtamA bhAga ja40 nikSepa viSaya tadatta sthi ftA che. ( arthAt samayAdhika AvalikAnA asakhyAta bhAga pramANa patagraha sthitiyAmAM nIcenI dvitIya sthitinuM dRlika paDe), ane jyAre nIcenI trIjI sthitinI uddhattanA thAya tyAre dvisamayAdhika AvalikAnA asakhyAtamA bhAga patagRha pramANu sthitimAM kama ilika paDe che, e pramANe ekeka samayanI vRddhie dalikanI patagraha sthiti tyAM sudhI vadhe ke jyAM sudhI utkRSTa dalika nikSepa thAya, te utkRSTa lika nikSepa keTalA thAya te kahe che. 1 adhyamAna latAnI dhAvalikA ( ane upalakSaNuthI saMkrAnta prakRtinI sauMkramAvalikA ) sudhI pazu te latAgata sarva sthitiyAmAMnI kAi paNa sthitinI urdUnA na thAya, Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. samaya ityAdi=samayAdhika AvalikA ane khAdyAhIna sa * sthiti pramANa 0 6 nikSepa che.te ApramANeH--akhAdhAthI uparanI sthitiyAnI uddhRttanA thAya che, temAM paNa RmAdhAthI upara nI sthitinI uddhRttanA thaye chate akhAdhAthI uparaja dalika nikSepa thAya che, parantu khAdhA madhye dalika nikSepa thatA nathI, kAraNa ke uddhRtya mAna ilikanA nikSepa udbhamAna sthiti uparaja thAya che. temAM paNa uddatya mAna sthitithI uparanI AvalikA pramANu sthiticene atikramIne uparanI sava sthitiomAM dalika nikSepa thAya che, tethI tIsthApanAnI eka AvalikA udbha mAna samaya mAtra sthiti, ane akhAdyA e traNane ane zeSa sa kama sthiti te 30 vRtti nikSepano viSaya che. (arthAt zeSa sarva sthitisthA te patagraha sthiticeA che. ) pa`ca sa`grahanI mULa TIkAmAM kahyuM che ke---- : Xh " samayAdhika AvalikAe sahita akhAdhA hIna jeTalI u ka sthiti che teTalA dalika nikSepa viSaya che, kAraNa ke khAdhAthI uparanI sthiticeAnI uddhRttanA thAya che te paNa atItthApanAne ulla ghIne thAya che, temaja uddhattva mAna sthitimAM paNa dalika nikSepa thAya nahi, te kAraNathI samayAdhika AvalikAmAM ane akhAdhA sivAyanI zeSa sarva sthitimAM dalika nikSepa thAya che ema kahevu che." e pramANe akhAdhAthI uparanA ana'tara samayanI uddhRtanAna adhikarIne 30 vRtti nikSepa viSaya prApta thAya che. ane sarvAMparitana samayanI uddhRtanAne adhikarIne 60 jinna ttikSepa viSaya prApta thAya che kahevu' che ke ~ AvAhova riThANa - dalaMpaDucceha paramanirakevo carimuvaTTaNahANaM, pahuca iha jAyA jahanno (gatAyaiva ) ( pA~ca sa`grahe ) 1 abAdhAthI uparavattisthAnanA dalikanI apekSAe ahi Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha urdUnA ane-apavatta nAkaraNa. 'A dalikanikSepa nirvyAghAta paNAnA kahyA che, parantu AApAta paNAe je sahiSTha nizeSa vidhi che te kahevAya che. 478 t nivvAghAeNaivaM vAghAe saMtakammahiga baMdhe AvaliasaMkhabhAgAi hoi aitthAvaNA navaraM // 3 // gAthA ----e prakAranA dalika nikSepa vidhi te niraeNghAta 'bhAve jANavA ane sattA sthitithI adhika sthitibadha rUpa byAghAta bhAve tA atItthApanA AvalikAnA asakhyAtamA bhAgathI prArabhIne adhika adhika ( pUrNAMvalikA panta ) hoya che. TIkAtha--e rIte pUrvIkata prakAre kahele dalikanikSepa viSaya te niyiAta mAve eTale vyAghAtanA abhAve jANavA, punaH pUrvanI sthitisattAnI apekSAe adhika navIna 4 adha rUpa vyAdhAta lAve tA atItthApanA AvalikAnA asakhyAtamA bhAgathI prAra'bhIne adhikAdhika hAya che, ane nikSepa paNa AvalikAnA asabhyatAmA bhAgAdinA hoya che ahiM tAtpaya e che ke--pU nI sattAgata sthitinI apekSAe ekAdi samayAdhika je navIna krama khadha thAya che te vyApAta kahevAya che, te te vyAghAta pravatatAM atIsthApanA AvalikADasabhyeya bhAgAdikanI hoya che te AA pramANeH--pUrvanI sthitisattAthI eka samaya mAtra adhika navIna kama'madha thaye chate pUrvanI sthitisattAmAMthI anya vA upAnya sthitinI udbhajjainA thatI nathI e pramANe dvisamayAdhika, trisamayAdhika yAvat AvalikAnA asakhyAtamA bhAga adhika navIna ke khaMdha thaye chate paNa pUrva sattAmAMthI anya vA uSAntya 40 nikSepa viSaya che, ane chellA uttenasthAnanA dalikanI apekSA e ahi" natha. nikSepa viSaya che, arthAt jadhanya patadmaha che iti gAthA: Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 47, ...: . sthitinI udvartana na thAya, paraMtu jyAre AvalikAnA be asaM. khyAtamA bhAga adhika jeTale navIna karmabaMdha thAya tyAre pUrva sattAmAMthI anya sthitinI udvartana thAya che, ane te antima samayane udvatIne AvalikAnA prathama asaMkhyAtamA bhAgane atikramIne dvitIya asaMkhyAtamA bhAgamAM prakSepAya che. A satIsthApanA ane nipho bane jayanta padamAvI jANavA. punaH jyAre eka samayAdhika dvibhAga pramANa adhika abhinava karmabaMdha thAya tyAre eka samayAdhika prathama bhAgane atikramIne dvitIya bhAga mAM anya sthitinI udvartanA thAya che. e pramANe jema jema abhi nava karmabandha ekAdi samaya adhikAdhika thato jAya che tema tema atIsthApanA paNa ekAdi samaya adhikAdhika thatI jAya che. e pramANe atIthApanA paNa tyAMsudhI vadhe che che ke jyAM sudhI AvalikA pUrNa thaI rahe ane nikSepa te prathamanA jeTaleja pravarte che. (arthAta pagrahasthiti te AvalikAnA 8 mA bhAga pramANanIja kAyama rahe che). tyAMthI AgaLa punAabhinava kamabandhamAM samayAdi vRddhi thatAM mAtra nizopa viSaya (patadugrahasthiti) vadhe che, paraMtu atI sthApanA vadhatI nathI ane jyAM sudhI abhinava kamabandha pUrva sattA thI pribhAgAdhika thatuM nathI tyAM sudhI pUrva sattAnI atyasthitithI nIcenA eka bhAgane atikramIne heThelI sthitinI ja udvartana thAya che. temAM paNa jyAre eka bhAgane atikramIne anaMtara heThalI sthiti udvartAya che. tyAre AvalikAne atikramIne uparanA asaMkhyA tamAM bhAgamAM dalika nikSepa thAya che, ane jyAre dvitIya adhastanI sthiti udvartAya che tyAre te AvalIkAne atikramIne) samacAdhika asaMkhyAtamAM bhAgamAM kalika nikSepa thAya che. e prakAre abAdhAthI uparanI prathama sthiti sudhI jANavuM. have a5baheva kahevAya che.. ahiM ja atItyApanA vyAdhAta ane avyAdhAtane paNa saMbhave Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486 atha udhanA ane apavartanAkaraNa. jaghanya atIsthApanA ane jaghanya nikSepa e bane paNa sarvathI a5 ane paraspara tulya che. kAraNake e bane AvalikAnA asaMkhya tamAbhAga pramANuja che. e bethI utkRSTAtIsthApanA asaMkhyaguNI che, kAraNake utkRSTa abAdhA te AvalikAsaMkhyAtamA bhAgathI asaMkhyaguNI che, tethI paNa u0 nikSepa asaMkhya guNa che. kAraNake te samayAdhika AvalikA ane abAdhAhIna sarva karmasthiti pramANu che. ne tethI paNa sarva karmasthiti vizeSAdhika che. kAraNa ke te 70 kekesAgarepama pramANa che. . ra risivarNana . e pramANe sthitinI udvartana kahIne have sthitino sApa nA kahe che. uvvadRto ya ThiI, udayAvalibAhirA Thii virsasA nirikavai taiyabhAge, samayahie sesa miviiy|| vaTThai tatto aitthA-vaNAo jAvAligA havai punnA tA nirakevo samayA-higAliga dugUNa kammaThii gAthArtha -karmasthitinI apavartanA karate jIva udayAvalithI bahAranA sthitivizeSone (zeSa sthitine) atikramIne samayAdhika AvalikAnA trIjA bhAgamAM nikSepe che4 , tyAMthI cAvatuM AvalikA paripUrNa thAya tyAMsudhI atIsthApanA vadhe che. tethI samayAdhika AvalikAdhikahIna sarvakarmasthiti pramANa 30 piviSa che. jo Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. TIkAtha--sthitinI apavatanA karatA jIva udayAvalikAthI ahAranA ( uparanA ) sthitivizeSone ( sthitibhedane) apavate che te apavattAMtI sthiticeA kaI kaI che ? te kahIe chIe ke--uDDayAna valikAthI uparanI samayamAtra, dvisamayamAtra e pramANe mandhAvalikA nA udayAvalikAhIna sava kasthiticeAra ApavarttavA cAgya che, e apavata nAsASyasthiticeA kahI, udayAvalikAmAM vatI sthitiyA sarvakaraNane asAdhya hovAthI tenI apavanA thatI nathI, te kAraNathI udayAvalikAthI bahAranI sthitie apavattanA sAdhya che ema kahyuM, 421 have te apavattAtI sthitiyAne kai sthitiyAmAM prakSepe che ? te kahIe chIe ke--eka avAlikAnA traNa bhAga kare tevA samayANika tRtIya bhAgamAM zeSa uparanA samayeAna e bhAgane atikramIne prakSepe. arthAt ucAvalikAthI upatina sthitinA ilikane apatratatA jIva uyAvalikAnA uparanA samayeAna e bhAgane ( ke bhAgane) atikramIne samayAdhika tRtiyabhAgamAM prakSepe, e na nikSepaviSaya ane nayanya sattItyApanA jANavI, punaH jyAre uyAvalikAthI uparanI dvitIyasthiti apavA~ya tyAre atIsthApanA samayAdhika pUrvakti atItthApanA pramANa ( marA ar be tRtiyAMza bhAga jeTalI) hoya che, ane nikSepa ( patadmaha 1 ahi yAvalikA anapavartanIya kahI te apavatanAM pravarte te kALane Azrayi kahI. anyathA apAtanA pranatatA pahelAM badhA valikA paNu anapavanIya jANavI. athot khaMdhAyalI prakRtinA badhAM valikA vyatIta thayA bAda apava nA zarU thAya te paNa yAvalikAgata sthitiye vaIne zeSa sthitiyeAmAMja apava nA zarU thAya. apavatta nAmAM akhAdhAnI atIsthApanA hAya nahi, mATe atre abAdhA sabaMdhe atIsthApanA kahI nathI. punaH te ayyamAna vA pUrva ad svajAtIya paralatAmAM sakrame, 61 Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. atha uttanA ane apavRtta nAkaraNa, sthiti ) tA . teTalIja ( samayeAna =eka tRtiyAMza bhAga ) hAya che. punaHjyAre udayAvalikAzI-uparanI tRtIyasthiti avattAya che tyAre atIsthApanA dvisamayAdhika thAya che, ane nikSepa * teTaleAjahAya che. e pramANe atIsthApanA jyAM sudhI AvalikA pramANu paripUrNa thAya tyAM sudhI samaya samayanI vRddhi karavI te taddana'tara atIsthApanA satra AvalikA pramANa rahe che.te nikSepamAM vRddhi thAya che, te paNa tyAM sudhI ( nikSepamAM) vRddhi thAya che ke jyAM sudhI mandhAvalikA ( vA uddayAvalikA )--matIsthApanAnalikA ane apava mAna samayae traNane vane zeSa sakama sthiti sudhI nikSepamAM vRddhi thAya che te A pramANeH--andhAvalikA vyatIta thaye chate kanI apavatta nAnA prAraMbha kare che, temAM paNa jyAre sarvAntima samayane apavatta che, tyAre AvalikA mAtra nIce utarIne nIcenI sarva sthitiAmAM te samayane prakSepe che, te kAraNathI apavastya mAna samaya. dhAvalikA ane atIsthApanAvalikA rahIta sarva sthitiyA 30 nikSepa viSaya thAya che. kahevu' che ke samayAhi aitthavaNa, baghAvAliyA ya motu nirakevo - kammahi vaMdhodaya - AvaliyA motu ubvaTe // 1 // arthaH--apavattanA karaNamAM andhAvalikA ane saMmayAdhika atIsthApanAvalikAne vajIne zeSa sasthitiyAmAM u. nikSepa thAya che. tathA anyAvalikA ane udyacAvalikA vajIne zeSa sarva sthiti apavartAya che. 1. ahi' ' banyA jijJA ane cAvahiA ema kahevAthI samajavAtu e che ke kama` khaMdhAyAbAda eka AvalikA pachI apavanA prArbhAya che. ( mATe apanAnA kArba vakhate e AvalikA hIna na jANavI, parantu kALathI bandhAvalikA ja. hIna jANuvI. "" 1 Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 486 bandAvalikA ane udayAvalikA vajIne zeSa sarva karma sthitinI apavarNanA thAya che, tethI udayAvalikAthI uparanA samaya mAtra rithatisthAnanI apavartanane Azrayine samayAdhika AvalikAne - bhAga nikSepa hoya che te ja jime che. ane satima samayAvartanAne Acine pUrvokta pramANa 40 niSo prApta thAya che kahevuM che ke-- udayAvali muparityaM, ThANaM ahiMgicca hAi ai hINonirakevo savyovari ThiigaNavasA bhave paramo // 1 // (paMca saM.) artha-udayAvalikAthI uparanA sthitisthAnanI apavartanane adhikarIne zikSA thAya che. ane sarvoparitana sthitisthAnanI apavartanane adhikArIne 40 ni prApta thAya che.. e pUrvekta apAvanAne vidhi nivvaghAta bhAve kahe che, ane cAra mAthI sapanAno vidhi have kahevAya che. vAghAe samaUNa, kaMDaga mukkassiyA aitthavaNA DAyaTii kiMcUNA ThiikaMDukassagapamANaM // 6 // gAthA-sthitighAtarUpa vyAghAta thaye chate samaye kaDaka pramANa u0 atIsthApanA thAya che. ane kaMDakanuM u0 pramANu dezaNuM DAya sthiti tulya che. rIrtha -ahiM jAvA te ritighAta jANa. te sthitighAta pravartatAM te samayAna kaMDaka pramANu u0 atIsthApanA kAraNa ke bandAvalikA te sthiti saMbadhI AkhI latAnI apavartanane reke che, paratuM udayAvalikA te sthiti saMbaMdhI AkhI latAnI apavanAne nahi rakatA mAtra potAnI ja ApavartanA roke che. ane prAraMbha samaye uthAvalikA pramANa sthiti apavartanane asAdhya rahe che, mATe agthanA catusthiti eka AvavalikA hIna jANavI. Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 atha uddhanA ane apavartanAkaraNa. - kare che. samayauNa kevI rIte? te kahIe chIe ke-sarvoparitana 'samaya rUpa sthitisthAnane apavarte chate apavamAna samaya sahita "nIcethI eka kaMDaka pramANa samaye atikramAya che, te kAraNathI te "apavarlaeNmAna samaya bAda karatAM samaya hIna kaDaka pramANuja atIsthApanA prApta thAya che. te havAnuM pramAI kahe che ke - DAyakiI ityAdi=je sthitithI prAraMbhIne teja prAkRtine u0 sthiti bandha kare che tyAMthI prAraMbhIne sarve paNa sthiti - 1 uThartanaDAyasthiti, apavartanaDAyAsthati ne bahAyasthiti e 3 prakAranI DAyasthitimAMthI ane je DAyasthiti sAmAnyataH kahela che te (adhyAhArathI) bahADAyasthiti ema jANavuM. e 3 DAya sthitinuM svarUpa A pramANe che. - je sthiti sthAnathI utarIne apavarNanA karaNa vaDe ( anaMtara 'samaye ) je nIcenI sthitie jAya te nIcenA rithatisthAna sudhInI sthitine samudAya te apavAnA haristhati kahevAya. jemake 100 thI utarIne (apavartana vaDe 70, thI 10 sudhInI 60 sthiti pAmavA gyA hoya temAM je ) 30 nI pAme te 100 thI 70 sudhIthI 30 sthiti apanADAyasthiti jANavI. vastutaH apavatenADAyasthiti sthitighAta vakhate ghaNuM seMkaDo sAgara pramANa athavA aMta kreDIkeDI sAgaropamanA saMkhyAtamAbhAga jeTalI ja hoya che. ( A saMbaMdha baMdhanakaraNanI 100 mI gAthAmAM kahevAI gaye che.). tathA je sthitisthAnathI upaDIne vadhumAM vadhu jeTala sthitibaMdha anaMtara samayamAM kare tyAMthI mAMDIne te u0 sthitibaMdha sudhInI sthiti ne samudAya te ghaDAyathirti, kahevAya. te vastutaH anekeDIkeDI - sAgaropamanyUna-70. ke. ke. sAgara pramANa che. ( A saMbaMdha paNa baMdhanakaraNanI 100 mI gAthAmAM kahyo che.) * , tathA je sthitisthAnathI upaDIne uThatenA karaNa vaDe anaMtara samaye jeTalI sthiti adhika kare te adhikasthiti nAiita kahevAya. te vastutaH bahADA sthiti pramANa che. ( A utADAya Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti -485 - - - - - - - - - - hAritti kahevAya che. paMca saMgraha mUla TIkAmAM kahayuM che ke " yasyAsthiterArabhyo tkRSTaM sthitibandhaM vidhatte nirmApayati, tasyA ArabhyoparitanAni sarvAMeyapi sthitisthAnAni lAyaricarisaMvAni avanti" te DAyasthiti uciMta uNuM utkRSTa kaMDaka pramANa che. A saMbaMdhamAM paci saMgrahane viSe mUla- TIkAkAra mahArAje A pramANe vyAkhyA karI che, " te DAyasthiti kicita uSNu eTale dezuNakarma sthiti pramANa che, te A pramANe "paryApta sazipa cendriyajIva antakeDa ke sAgara pramANu sthitibandha karIne punaH utkRSTa sakaleza vaDe u0 sthitibadha kare che, te kAra- thI te DAyasthiti kiMcida uNakarma sthiti pramANa che. eja kaDakavuM utkRSTa pramANa che. " * e u0 kaDaka te eka samayahIna che te paNa "vika ebrA saMpUrNa vyapadezane pAme che arthAta kaMDaka kahevAya che. e pramANe che samaya hina, traNa samaya hIna, kahetAM kahetAM yAvat palyopamAM saMkhyayabhAga mAtra pramANa sthitinuM havA thAya che. A sthiti te baddhADAyasthiti tulya hevAthI graMthakAre bhinna kahI nathI ema 'samajAya che. tatva bahuzrutagamya). vaLI A prakaraNamAM vyAdhAtabhAvI apavartanane ja nikSepa viSaya ane u0 nikSepa viSaya spaSTapaNe darzAvyuM nathI, tethI je rIte nikSepa saMbhave che, te pramANe kahevAya che jyAre udita prakRtinI apavatane pravarte tyAre udayAvalikA sahita aMtamuM pramANa sthiti vAgha ni piviSaya (caramasthiti dhAtakALe ) saMbhave, ane palyopamAnaMkhyayabhAgahIna sarva sthiti 30 nikSepa viSaca - vizuddhivALA jIvane prathama sthitighAta vakhate sarvoparitana sthitya pravartanAzritya saMbhave ane anudita prakRtinI apavatanA pravarte tyAre banne nikSepaviSaya udayAvalikAhIna pUrvokta pramANu saMbhave, punaH prakSepAtA paramANuo svakIya paralatAnI aMdara aMtamuo sudhInA vibhAganA guNa zreNivI paddhatie prakSepAya che. ne AgaLa aniyamita saMkhyAmAM prakSepAya che Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '486 atha uThartana ane apavartanAkaraNa. - samAna jaghanya kaDaka te vyAghAta bhAvI apavartanAmAM jo atIsthApanA rUpa che. have vadhu kahevAya che. 1-apavartanAmAM ja nikSepa sarvathI alpa che - kAraNa ke te eka samaya adhika (eka tRtiyAMza) AvalikA pramANa che. - 2-tethI a50 ja artIsthApanA trisamana dviguNa cheraNuM samaya hIna dviguNa paNuM kevI rIte che. te kahIe chIe kenivyaghAta bhAvI ja atIsthApanA eka samaya. hIna hai (betutiyAMza) AvalikA pramANa che, ane AvalikAne asat kalpanA e.9 samaya pramANunI kalpIye te samaya hIna be tRtiyAMza te 5 samaya pramANa ja thAya che. e rIte samayAdhika AvalikA rUpa ja nikSepa je asat kalpanAe 4 samaya pramANa che, tene ddhi guNa karIne 3 samaya hIna karIe te paNa 5 samaya pramANa ja thAya, mATe apavartanAmAM ja atIsthApanA visamAna dviguNa che. - 3-tethI paNa nircAghAta bhAvI amaranAmAM u0 atIthApanA vizeSAdhika che kAraNa ke te saMpUrNa AvalikA pramANa che. 1 A alpa bahuvamAM vyAghAtApanA saMbaMdhi ja nikSepa utkRSTa nikSepa ne ja atItthApanA e traNanuM a5hatva kahayuM nathI, tene Azaya zrI bahuthunathI vicAra, * 2 saMpUrNa AvalikAnA samayamAMthI ja nikSepanA samaya bAda karatAM kaI paNa prakAre trisamona diguNapaNuMja zeSa rahe che. anya -udAraNa tarIke ra7 samaya pramANa AvalikAmAMthI ja nikSepanA (24 'a=+=) 10 samayane bAda karatAM ja atIthApanAnA rahelA 17 samaye te ja nikSepanA 20 samayathI trisamona dviguNa rUpaja che (1042=20-3=17 e gaNatathI) Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti 487 4tethI vyAghAtApavartAnAmAM u0 atIsthApanA asaMjaya guNa che -kAraNa ke te dezaNuDAya sthiti pramANa che. pa-tethI paNa u0 nikSepavizeSA che kAraNa ke te samayAvika AvalikA krikena sarvaka sthiti pramANa che. -tethI paNa sarvakamasthiti vizeSAdhika che. | have udanA ane apavAnuM miza sa vadhu kahevAya che 1-vyAghAtoddhanAmAM ja atIsthApanA ane jo nikSepa. e be sarvathI a5 che, ane paraspara tulya che kAraNa ke e bane AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga pramANa che. - 2 tethI apavartanAmAM ja nikSepa asaMkhya guNa che-kAraNa ke te eka samayaadhika 8 ( eka tRtiyAMza-) AvalikA pramANa che. 3-tethI ApavAmAMja jo atIsthApanA te trisamAna kizuNa che. ene vicAra prathama ja kahe che. - -tethI paNa nircAvAtAvartanamAM u. atisthApanA vizeSAdhika che kAraNa ke te saMpUrNa AvalikA pramANa che. pa-tethI paNa uttenAmAM u0 atIsthApanA saMkhyaguNa che- kAraNa ke te u0 abAdhA tulya (7000 varSa pramANa) che. * 6-tethI paNa vyAghAtAvartanAmAM u0 atIsthApanA asaM. khyaguNa che-kAraNa ke te dezaNuDAya sthiti pramANa che. A 1 u0 nikSepa-u0 atIsthApanA-ane baMdhAvavalikAdi sahita hevAthI karma risthati vizeSAdhikaja hoya che. - * - * 2 A alpa bahutvamAM paNa vyAdhAtApavartanA saMbadhI ja.ni. 0 kSepautkRSTa nikSepa ane ja0 atIsthApanA e traNanuM alpa bahuta kahyuM nathI te. Azaya zrI bahuzrutathI vicAro. Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 488, atha unA ane apavartanAkaraNa.. , chatethI paNu urjanAmAM u0 nikSepa vizeSAdhika che-kAraNa ke te eka samaya eka AvalikA ane abAdhA hIna sarva sthiti pramANa che. -tethI paNa apavarNanAmAM u0 nikSepa vizeSAdhika che kAraNa . ke te samayAdhika AvalikAdhikahIna sarvakarma sthiti pramANa che, -tethI paNa sarvakarma sthiti vizeSAdhika che. tti sthiti . e pramANe sthitinI udvartana ane apavartanA kahIne have anubhAga saMbaMdhI udvartanA ane apavarnanA kahevAnI che, temAM paNa prathama anumAna kartA kahe che. caramaM novvahijjai, jAvANaMtANi phaDDagANi tato ussakkiya ukaDDai, evaM ubaTaNAio // 5 // * gAthA-atyathI prAraMbhIne yAvata ananta spardhakanI udvartana thatI nathI, paraMtu tethI nIce utarIne je spardhake prApta thAya che te spardhakanI udvartana thAya che. e pramANe apavartanAdimAM paNa jANavuM. TIkAtha-abhyaspardhakanI uddhanA thatI nathI, tathA upanya spardhakanI udvartanA paNa thatI nathI, e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI anaMta spardhakanI udvartanA thatI nathI. ahiM tAtparya A pramANe che ke - sarva sthitithI uparane AvalikAnA asaMkhyAtamAM bhAga pramANe je jaghanya nikSepa, ane tethI nIcenI AvalikA mAtra atIsthApanA, e sthitimAM rahelAM save paNa spardhake uddhattanA sAdhya nathI, paraMtu tyAMthI nIce utaratAM je samaya prApta thAya te samayamAM Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti rahelAM ( te sthiti sthAnamAM rahelAM ) je spardhA . ( anubhAga 5kA) te satranI uttu nA thAya che. ane te spAne uttama AvalikA ( atIsthApanAvalikA) gata ananta spardhA kAne ulla'ghIne upara AvalikAnA` asa"khya bhAga pramANa * sthitigata spardhA kAmAM nAkhe che. punaH nIce utarIne je sthitisthAna Ave te sabadho ananta spardhA kAne te atIsthApanAvalikAgata spardhA kAna ulladhIne upara samayAdhika AvalyUsa khetamabhAgagata spardhA kAmAM prakSeu che. e pramANe jema jema nIce utarIye tema tema nikSepa vadhe ane atIsthApanA te AvalikAgata spardhA ke pramANa kAyama rahe have zapUrNa vijJapavivava - ( pataAhanubhAgara5karUpa ) keTlA nyU te kahIe chIe ke {: . ? . gaNa andhAvalikA byatIta thaye samayArSika AvalikA ane agAdha gata sarva anubhAga spardhA kone varjIne zeSa save anubhAga spardhA kA nivaiviSaya rUpa che, ( patahi spardhA ) che. te A pramANebAdhAgata spardhA kAnI uttanA thAya nahi, ane uddezya mAna samayagata spardhA kAnA tyAMja (uddedya mAna sasacagata spardhA kAmAM kSepa hoya nahi, ane AvalikAgata spA to atIsthApanApaNe che, te kAraNathI manthAvalikA vyatIta thaye samayAdhikAvalikA' ane akhAdhAgata anubhAga spaOA vinA zeSa sa anubhAgapaNa kA u. nikSepanA viSayavALAM che. * * have anumodantenAmAM apavatutva kahevAya che. 1 jadhanya nikSepa sA~thI alpa che-kAraNa ke te AvalikAnA asaMkhyAtamAMbhAgagata spardhaka pramANa che. 2-tethI tIsthApanA ana'taguNu che kAraNa ke te 'AvalikA jIta 5 kakSANu che ane nikSepa sakha thrI spardhA kAthI AvalikAgata spaSTa ke ana guNa che. e pramANe spardhakanI apekSAe ana taguNa pazu satra jANuMnuM. 62 Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha unA ane apava nAkarazu. :3-tethI u nikSepa anataguNu iM-( kANuM ke te samayAna e AvalikA ane abhASA sivAyanAM zeSa rupakA ana'taguNa che) VA tethI sava anubhAga spardhA vizeSArSika che kAraNa ke te samayAdhika artIsthApanAvalikAgata spA sahita hovAthI 'have anumA pavaze kahevAya che, 5 partha guththa LA aupUrvakti utta nAnI vidhi pramANe mApa vanA vidhi paNa kahevI, parantu taphAvata e che ke mAra'la prathama spIkathI karavA te A pramANe--prathama spaya kanI khapavattanA thAya nahi, temaja dvitIya spardhakanI paNa Rhi, ane tRtIyanI paNa nahi, e pramANe- uyAvalikAgata spI sudhInAM ( ananta ) spardhakonI paNa pavattanA thAya nahi, parantu tethI uparanAM spa prakAnI apavantanA thAya che. .. 1 temAM paNa jyAre cAvalikAthI uparanAM eka samaya saLa'zrI spaSTa kAnI apavattanA pravarte che. tyAre te apatya mAna pA 1 dhAvalikA ane atIsthApanAvalikA 2 sarvAnubhAgaspara samayAdhika zrRtIsthApanAvalikAgata spa sahItaja che ane akhAdhA tathA anyAvalikAgata spardhaka sahita krama nahi ? enA uttaramAM jANavAnuM e che ke, eka samayasthitika be samayasthitika yAvat andhAvalikA sthitika ane ( ethI paNa adhika ) bAdhA sthiti jeTalI sthitivALu lika akhAdhAntata che; te tatasthiti sudhI dalikAnA anubhAgaspardhAnI ttanA vanya kahI che. : 3 urdUnA prakaraNamAM nuddha pakAnA prArabha antima spa thI kahevA. kAraNake anuzyamAna sthitiyA avasthitithI mAra jAya che, ane anapavanya sthitiyA prathama sthitithI prAraMbhAya che. Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamapati." eka-AlikonA samaye be tRtiyAMza bhAga gata 2pardhakane uMDa dhIne zeSa nIcenA samaMyAdhika bhAgagata spardhAmAM prakSepAya che, . * ane jyAre udayAvalikAthI uparanAM dvitIya sthitigata wdha ke apavarjAya che tyAre te. pake (AvalikAnA uparitana hai bhAga gata spardhakone vajIne (ullI ghIne) nIcenA samayena che bhAga gata spardhAmAM prakSepAya che. arthAt pUrvokta samAna ruM AlikA pramANe atIsthApanA spardhake te eka samayagata spardhA vahe adhika thAya che ane nikSepa (patagraha spardhake) te kAyama ja rahe. e pramANe atIsthApanAmAM ekeka samayanI tyAMsudhI vRddhi thAya ke jyAM sudhI atItthApanAnI AvaliMkA saMpUrNa thAya. punaH tyAMthI AgaLa atIsthApanA sarvatra kAyama rahe, ane nikSepamAM ekeka samayanI vRddhi thAya che. A sarva vidhi ninjAtApa saMdhIM kaho . * * ! have kathApAMmAthI anumAvatA kahevAya che. vyAghAbhAvI anubhAgApavatanAmAM eka samayagata anana spardhakahIna anubhAga kaka pramANu atIsthApanA jANavI. apaNa kaMThakanuM pramANa ane samayamAtranI nyUnatA te jema prathama siyati ayavanAmAM kahI che tema jANavI. - i have gumAvanAmAM sarapadu kahevAya che, vijaghanya nikSepa sarvathI alpa che--( kAraNa ke te eka samaya-. . thika AvalikA gata spardhaka pramANa che 2-tethI ja atIsthApanA anataguNa che (kAraNuMke te samayahIne zuM AvalikAgata ra5rdhaka pramANa che). -teNI vyAghAtabhAvI atIsthApanA anata guNa che (eka samayahIna anu. kaDaka pramANu hevAthI). Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ K 4 dattanA ane vatta nA aMtethI i: anubhAga kaTaka viSeSAdhika che. (eka samayana ana ta pa kAdhika tukaka pramANa hevI.) - tethI ha. nizcaya vizleSAdhika che. ( kAraNa ndre te samayAdhika atitthApanAvalikA ane anya valikA hita zeSa sarva sthiti "gata spaSTaka pramANu heAvAthI ). *tethI paNa saoNnubhAga vizeSa:dhika che ( kAraNake te samAlika atItyApanAvalikAgata ana ta pa ka sahIta devAthI... have padattA ane apavataMttAmAM anenuM mizrApa have kahe che. thotraM parasaguNahANi, aMtare dusu jahanna nirakevokamaso anaMtaguNio, dusubi aityAtraNA tulA || vAghAeNaNubhAga- kaMDagamekAra vaggaNA UNaM. ukkoso nirakevo, sasaMtabaMdho ya saviseso // 9 // gAthAya--TIkAonusAre TIkA eka sthitimAM anukrame sthApIye.. te evI rIte ke spaSTa che? spama kAne jathatyasampakane Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - matithI vizeSAdhikArasaMpardhakanI ane tethI vizeSAdhika sApa ke tene trIjI e pramANe sarasa pAse thApI. emAM prathama sAIkathI pAMrakSInetezataraM pada anukama) parezasamUhanI apekSAe vizeSa vigrahI jANavA ane sattva spardhakathI prAsIne anukaze nIce nIce utaratAM anasecanatara padhake pradezasamUhanI apekSAe vizeSa ziza adhika jANavA. e spardhakema privRddhino athavA guNa hAnInA eka ansaramAM je spardhakelA sasulAya che te sarSa thI alpa che athavA tehapratyacarupardhakanA anubhAganI guNavRddhinA hiNahAnInA antaramAM je.raMsahe che te salathI pa ra - tethI uddhatA ane apavAnI e-ene junikSepa anantaguNa ane svasthAne paraspara tulya che temAM paNa che unAmAM AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAgagA spardhakone niya che, ane apavartanAmAM eka samayASika etiyAMzAvali gata upape kene nikSepa che haipaNa prathamanI sthitimAM paNa alpAheryuM cheane atima sthitimAM pIke jaNA hoya che, 1 ahiM vizeSAdhikatA che te anubhAga vibhAga vaNiImAM : saMbaMdhamAM che. 2 ahiM diguNa vRddhi vA hAnI te hapratyaya dha kanI paNa mAM hazayA kayA raMg o aa ii vanavA asara "eha pratyayaWdhanA anubhAganIM." evAkayane karamAI majA nathI . 4 atre. paNa sthitilatAmAnI ja prathama sthiti ane atti sthiti grahaNa karavI sabhave che. * . 5 a sthitiyukata pudagalemAM rasapaNa alpa hoya che, e rAmAnya niyama hevAthI A niyama paNa gAdalatA sthitimAM ja saMbhave che, paraMtu sthitisthAmAM nahi. Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo atha uddhatA ene apavartanAraNa. tethI dhaMdhonI saMkhyApekSAe te bannemAM tulya nikSepa hara che e pramANe avasthApanAmAM ane vidvatananikSepamAM paNuM jANavuM. punA gAMdhAmAM je ko (=amukameM kahayuM che te paNa rAthAmAM evuM mAna. zAniko sudhI yojavuM ema nahi) tethI halanA ane rAparanA che. bannenI niNAtuM atIthApanAM anataguNI che, ane svasthAne paraMparatulya che : '. tethIka vaLa zAhe eTale eka samayamAtra sthitigataunA samudAya vahephIna je A u0 manubhAga kaDaka pramANa mAyA tabhAvI atIsthApanA aMtiguNa che. ' ' .. '', tethI uddhatanA ane pavanane uo nikSepa.vizeSAdhika che, vasthAne paraspara-tulya che. ' * tethI paNa rAto 4 jilapabaddha u sthiti, zatAnuzAgasahita uta sthitine anubhAgamakhya vizeSAdhi che have udvartana ane apAnAmAM zarao jA ane jiyo cira pratipAdana kare che . AbaMdhA ikAi, satvahitokazA liirasANaM" kiMdvIvaje ubhayaM, kidvisu ovaSNA navara(ekA)10 * gAthAtha7TIkAnusAra, TIkAInA zvA=jeTalA kALa sudhI kanya pavatache teTalA kALa sudhI (pUrvabaddhakarmanI) udvatanAM pravarte che, arthAta AgaLa (eTale aMdhakALavIne zekALamAM) pravarte nahi tathA * 1 " atIthApanA" mAtra kahevAthI paNa atIthApanAgad wil jANavAM. Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . kamaprakRti hari eTale banyakALe athavA aMdhakALe pazu sthiti ane rasanI apavattanA pravarte che. e kALaniyama darzAvavAma) athavA zA ghaNA eTale jeTalA pramANane sthiti banya teTalA pramANamAM sthitisAvALA kamanI sthisuhartA ane anubhAtanA pravarte che, tethI adhika sthitisattAvALA kamanI sthityabhAgAkInA mate nahi ane avanA te punA baMdha pramANathI hIna vA adhika sthitinI ane anu bhAganI paNa pravate. tathA je kihita dalika che te vaIne zeSa akidata karmalikanI uddhanA apAvanA pravarte che, ane krihita -- -- -- 1 bhAvArtha e che ke bedhyamAna prakRtilatA jeTalA sthitibaMdha vALI, baMdhAya che teTalI sthitisattAvALA pUrva adhdha prakRtilatA te badhyamAnamAM udaya che, arthAta baMdhamAna sthitibaMdhathI adhika sthitisattAvALI prakRtinI uddhanA te nyUna badhyamAna sthitibaMdhavALI prakRtimAM thatI nathI. paraMtu pitAnAthI adhika sthitibadhe baMdhAtI anya latAmAM thAya che.. 2. badhe samaye je sthitilatAnI udvartana thaIne punaH apavartanA thAya te te uThatIta sthitilatAmAM sthitinI apekSAe hIna, tulya, ane adhika ema traNe prakAranI sthiti che ne te traNe sthiti apa vatanA sAdhya saMbhave che. punaH kadAca uThanA na thaI hoya te baMdha tulya ane baMdhathI hIna e be sthitinIja apavartana thAya che. kAraNake A baMdhathI adhika sthitino abhAva che. A uddattanA apavartana saMbadhi chuTaniTa banatA prayatne bahu vicArIne lakhI che chatAM viSaya ati gahana hovAthI mati doSathI vA phadipathI kadAca bhUlacUka rahI hoya te sujJa varga sudhArI vAMcaze. Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha utanA ane apavartanAkaraNa. NAVANANAMANAN - wwwmananm mmmmmmmmmmmmmmmnaman - mammnaaRAMA kalikanI te mAtra apavattanA pravarte che paraMtu udvartatA nahi. (itiviSayaniyamaH) // iti udvartanA.ane apavartanA karaNaH // itizrI mulayagiriviracitakarmaprakRtiTIkAyAM: jainAcArya zrImadU buddhisAgarasUri prasAdena paM. caMdulAla kRtodvartanA'pavartanA khyakaraNadvaMyasya gurjarabhASAMtaraM samAptema * . .. Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ||ath udiirnnaakrnn-|| e pramANe udvartana ane apavartanAkaraNuM kahIne have udezanA anukrama pramANe kavIrAja kahevAya che. temAM lakSaNa, bheda, sAghAdi prarU0, svAmitva, udIraNAsthAna,ne rathAna svAmI e 6 anuroga che, temAM prathama strakSaNa ane mera e be anuganI prarUpaNa kare che, jaM karaNeNo kaTThiya, udae dijai udIraNA esA pagai Thii aNubhAga, ppaesa mulUttara vibhaagaa||1|| gAthArtha -AtmAnA pegasaMjJaka virya vaDe je dalikane udayAvalikAmAM prakSepIe te udIraNA, prakRti-sthitirasa-ne pradeza e cAra vibhAgavALI che. punaH e 4 vibhAge paNa mULa prakRti viSayika ane uttara prakRti viSayika ema be be bheTavALA che. TIkAtha-A gAthAnA pUrvArdhamAM lakSaNa ane uttarArdhamAM bhedya e be anuga kahyA che tyAM paramANurUpa dalikane je karaNavaDe eTale kaSAya sahita vA kaSAya rahIta evA pegasasaka vIryavaDe udayAvalikAthI bahAranI sthitimAMthI AkaSI AkaSIne udayAvalikAmAM prakSepIye te A DIpa kahevAya che. kahyuM che ke - " udayAvalivAhirillaTiihito kasAyasahieNaM asahieNa vA jogasannaNa karaNeNaM daliyamAkaTThiya udayAvaliyAe pavesaNaM udIraNA," iti BR Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 498 atha udIrAkaraNa, te udIrA kevI che te kahe che-pratisthitistyanumAna pratyeAmUhottara vimAnA=prakRti sthiti, anubhAga, pradeza e 4 vaDe, ane mULaprakRti ane uttara prakRtivarDa jene vibhAga eTale bheda che te prakRtyAdi mevavALI kahevAya. tApa e che ke--prakRti udIraNuM'--sthiti udIraNA-anubhAga udIraNA ane pradeza udIraNA, e cAre paNa mULa prakRti viSayika ane uttara prakRti viSayika ema e e prakAranI che. tyAM mULa prakRtinI udIraNA 8 prakAre che ane uttara prakRtinI udIraNA 158 prakAre che. II have mULa prakRtiyomAM sAyAvihapaLA kahevAya che ******APPEA e pramANe lakSaNAnuMcAga ane bhedAnuyoga kahIne have sAcA vikahapaLA kahevAya che te mULaprakRti sabadhI=ane uttara prakRti sabadhI esa 2, temAM prathama mULapravRtti saMyaMthI samAhiprahapaLA kahevAya che. mUlapagaI paMcanha, tihA donhaM cauvviA hoi Aussa sAi adhuvA, dasuttarasa uttarAsiM pi // 2 // gAthA:-5 mULa prakRtinI uddIrA 3 prakAre ----2 mULa prakRtinI udI0 4 prakAre AyuSyanI uttI sAdi, dhruva, ane 110 uttaraprakRtinI uddI paNa sAMDhi, dhruva, che. TIkAtha--mULa prakRtiyAmAM jJAnA0-6zana0-14ma0-%0deg asa0 e 5 prakRtiyAnI uddIA anAdi, dhruva, ane azruva ema 3 prakAre che. te A pramANe--jyAM sudhI kSINamAha guNasthAnanI samAdhikAvalikA roSa rahe tyAMsudhI jJAnA. darzA. ne antarAyanI udIraNA avazya pravarte che, ane nAma gotranI udIraNA sayeAgI Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. 49 - - . . . - guNarathAnanA atyasamayasudhI pravarte che tethI e 5 karmanI udIraNA abhavyane sAvitra ane bhavyane sAmAjika heya che. tathA nIyana ane zAhajIranI udIraNa sAdI, anAdi, dhava, ane adhava ema 4 prakAre che te A pramANe -vedanIyanI udIraNA pramattaguNasthAna sudhI ja hoya che paraMtu AgaLa nahi, ane mehanIyanI udIraNa sUmasapAya guNasthAnaka sudhIja hAtha che AgaLa nahi te kAraNathI apramattAdi guNasthAnakathI paDatA jIvane vedanIyanI ane upazAntAhathI paDatA jIvane mehanIyanI udIraNa are hoya che. te sthAnane nahi pAmelA jIvane sAti, abhavyane gva, ane bhavyane zaka hoya che. punaH sApu udIraNa te sAdi, adhavaja hoya che. te A pramANe AyuSyanI anya AvalikA vIte chate udIraNA avazya na hoya tethI sAdhu, punaH parabhavamAM utpanna thatAM prathama samaye pravarte tethI ja, e pramANe mULa prakRtimAM sAdyAdiprarUpaNa kahI. tirUusurakhAyA rAyapura have sattA pratiyomAM sArA kahevAya che hajura karApti ja (A vAkya sAthe pakata sApha e pada paNa joDavAnuM che)-5 jJAnA-4 dazanA0mithyA tejaka 7-varNAdi 20-risthara-asthira-zubha-azubha-azu-mAMga anta5-e 48 prakRti vinA zeSa sarva 22034 ati nI udIraNa sahi, madhura che ane e prakRtinI sAdi avatA te apradacipaNathIja ravatasiddha che. micchattassa cauddhA, tihAya AvaraNa viggha caudasage thira subha seyara uvaghA-ya vajja dhuvabaMdhi nAme th||2|| Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 atha udIraNakaraNa, gAthAthamithyAtvanI-udIraNa 4 prakAre Ava-5 vina e 14 prakRtine udIraNa tathA thira, asthira, zubha, azubha ne upaghAta sivAyanI ane tai0 cha-aguva-vari 20-nirmANa e yuvadhi nAmanI prakRtinI udIraNA 3 prakAre che. TIkAI-mAtranI udIraNA ja prakAre che te A pramANe sAdi, anAdi, dhava, ne adhava, tyAM samyakatva prApta karatA jIvane mithyAyane abhAva hovAthI mithyAtvanI udI na thAya, ane samyakatvathI pIne mithyA jatAM punaH udIraNA pravarte mATe sAdi te sthAnane nahi prApta thayelA jIvane janahi abhavyane putra ane bhavyane zaka che. tathA 5 jJAnAvaraNa-4 darzanAvaraNa-ne. 5 antarAya me 14 prakRtinI udIraNa anAdi, prava, ne adhuva, ema 3 prakAre che te A pramANee prakRti pRdayI hovAthI nAri udIraNA, abhavyanI apekSAe , ane bhavyanI apekSAe cakra che, kAraNa ke kSINumeha guNasthAnakanI eka avalikA zeSa rahe tyAre e 14 ne vichera thAya che. - tathA pratipakSa prakRti je asthira ane azubha te sahita sthira ane zubha e 4 ne tathA upadyAta vinA zeSa adhavadhi teja0 7-varNAdi 20-aNu-nimaNe e - sarva saMkhyAe 23 prakRtinAM udIraNA anAdi, dhruva, ane adhava ema 3 prakAre che tyAM pRdayi hovAthI anAddhi abhavyane dhruva, ane sagi kevalInA anya samaye upheya viccheda thavAthI bhavya ane aNuya che. ane zeSa 110 adhadacinI udIraNA te a vedayapaNathIja sAdi adhruva prathama kahelI che. sutyuttara yuvarAyAM sAdhAdi prarupaNA, // Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka . prakRtti. yt . e pramANe sAdyAprirUpaNA karIne have mULaprakRttinI pasrIbAnA svAmi kahe che. thAI chaumatthA, udIragA rAgiNo ye mohassa taiyAUNa pamattA, jogaMtA utti doehaM ca // 4 // gAthAya --TIkArthonusAre, TIkA :-jJAnAvaraNa--darzanAvaraNu ane atazaya e 3 ghAti prakRtinI udIraNAnA svAmi kSINameAha sudhInA sava chAstha, jIvA cheH--tathA sUkSma sa'parAya sudhInA sarAgIchavA mAhanIyanA uttIraka jANuvA, tathA pramattagusthAnaka sudhInA sarve jIve tRtIyavedanIcanA ane AyuSyanA udIraka- jANavA. ( mAtra AcuSyanA udIraka antyA valikAvata`tAM na hoya ) tathA nAma ane gAtra e enA udIraka saceAgIkevaliguNasthAna sudhInA sarve jIvA jANavA. ( gAthAmAM tti=Iti e zabda bhinnamarUpa hAvAthI gAthAne ante yojavA ane te mULaprakRtinI udIraNAnI parisamAptine sUcavanArA jANuvA). e pramANe mULaprakRtinA udbhIraka kahIne have uttama, tionA saddIrA kahe che. vigghAvaraNadhuvANaM, chaumatthA jogiNo u dhuvagArNa uvaghAyassa taNutthA, taNukiDINaM taNugarAgA // 5 // gAthA :-TIkArthonusAre, TIkAtha--pa antarAya-5 jJAnAvaNu-4 darzanAvaraNa e 14 dhruvAdayiprakRtiyAnA uMdIraka sarve chadmastha jIva jANuvA. tathA tai07-vaNudI 20--sthira-asthira zubha-azubha-azu-nirmANa e r Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udIraNukaraNa. - - - - - - - - - - - 33 pRdayinAmaprakRtinA udIraka sagI kevali paryantanA sagI jIve che. tathA upaghAta nAmanA udIraka zarIrastha eTale zarIrapathasivaDe paryApta jIve che. tathA tapuSi i= lebhanI sUkSamakiTTInA uphIraka sama saparAyanI upAsyAvalikAparyantanA sUmasarAyI jANavA. : * tasa bAyara pajattaga, seyara gai jAi dihi veyANa AuNa ya tannAmA, pattegiyarassa u taNutthA // 6 // gAthAtha-TIkAthanusAre. TIkAtha-sthAvarUpa pratipakSa prakRti sahita rakSA nA (rasa, bAdara, paryAptanA,) tathA ka jarinA- karinA-mithAdarzanAdi rU sarana nayanA-napuMsaka vedAdi rU nA-ane cha vAyunAe sarva saMkhyAe 25 prakRtinA uddhAraka thathA cAgapaNe te te prakRtinA udayavALA jANavA, te A pramANe trasa nAma karmanA udIrakatrasajIve te punaH zarIramAM ane apAtarAlagatimAM vartatA cha udIraka jANavA, e pramANe sarva jIvemAM vicAravuM. , tathA kacevA nAma ane pratipakSI sApAvA nomanA udIraka zarIra pathasivaDe aparyApta thayelA (zarIra) pratyeka zarIrI ane sAdhAraNa zarIra cha sarve udIraka jANavA. * 1 utpannathatAM mitrone. . 2 zrI. alayagirijIkRta paMcasaMgrahanI TIkAmAM paNa A sthaLe bahAra pA pA vAkya che tethI " zarIra paryAptivaDe paryApta" evo artha paNa thAya parantu e artha udIraNAnA bhAMgAo sAthe bahu virodhavA thAya che, mATe ane tyA mAMthI ja laIne ja apayopta " evo artha karyo che eja pramANe saMsthAna-saMdhaya gu-upaghAta-pratyeka sAdhAraNu vagesmAM paNa jANavuM. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. 53 AhAraga- naratiriyA, zarIradugaveyae pamottUNaM orAlAe evaM, taduvaMgAe tasajiyAo // 7 // gAthAtha-TIkAthanusAre TIkAthI-eja-lema-ane prakSepa e 3 mAMnA keIpaNa AhArane grahaNa karatA (AhAraka) je manuSya ane tiryo che te sauri zarIra nAmakarmanA ane upalakSaNathI sau vaMdana ane eka zauvA saMthArAnA paNa udIraka che. te zuM sarve AhAraka manuSya ti udIraka che? nahi, be zarIranA vedaka ane vajIne eTale AhAraka ane vaikriya e zarIra vALA ane vajIne, zeSa nara tiryae udIraka che. kAraNa ke AhAraka ane vaikriyediyavALA ane AdArikanAmane udaya vartate nathI te AdArikanA udIraka kema hoya? tathA e pUrvokta prakAre tapurvagAyakavADa vi nAma karmanA udIraka paNa jANavA, ane te kevala trasakAyika jIveja jANavA paraMtu sthAvara nahi, kAraNa ke sthAvarane apAMga nAmanA udayane abhAva che. veuvigAe sura ne-raDyA AhAragA naro tirio sanni bAyarapavaNo, ya laddhipajatago hojA // 8 // gAthArtha-TIkAthanusAra, TIkAI-vaici sArI nAmanA upalakSaNathI ja che. vaLyA ane 1 jai. saMvatanA paNa) udIraka deva ane nAraka che. te paNa eja vA lAmAhAramAMthI kaI paNa eka AhArane grahaNa karatA deva nArake jANavA, punaH je vaikriya labdhivata saMsI manuSya vA. tiryaMca ane je durbhAganAmodayavALe labdhi paryApta eTale audA Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 504 atha udIraNAkaraNa, ANANANANAALAANNAMAMM AAAAA rika zarIra ladhi vaDe paryApta thayelo te sarve paNa vaikriya nAmanA udIraka jANavA. (vaikiya vikuNAkALe). veuviuvaMgAe, taNutullA pabaNa bAyaraM hiccA AhAragAe virao, viuvvayaMto pamatto ya // 9 // gAthArtha-TIkAthanusAra, TIkAI-vaikiyAgevAMga nAmanA udIraka kica zarIra tulya jANavA, arthAt pUrve je vaikiya zarIranA udIraka kahyA te vaidika zopanA paNa udIraka jANavA. paraMtu temAM paNa bAdara pavanane vajIne zeSa jIve jANavA sarve nahi. tathA AhAraka zarIrane racatA pramAdabhAvane pAmelA sarva virAvata munI te zAhArathI zarIra nAmanA udIraka jANavA chaNhaM saMThANANaM,-saMghayaNANaM ca sagalatiriyanarA dehatthA pajattA,-uttamasaMghayaNiNo seDhI // 10 // gAthArtha -IkAryAnusAra, TIkAtha-zarIrastha eTale zarIra nAmakarmodayamAM vartatA (zarIra aparyAptA) labdhi paryAptA sarve pacendriya tiryaMca ane manuSya 6 saMsthAnA ane 2 saMyathAnA udIraka che. ahiM udaya prApta karmonIja udIraNA hoya che anyanI nahi, tethI jyAre je - - - 1 A sthaLe zrI graMthakAre AhArakabaMdhana catuSkanI ane AhAraka saMdhAtana ane AhAraka upAMganA udIrakanI vivakSA karI nathI paraMtu e AhAraka chakanA udIraka jIvo paNa AhAraka zarIra tuja jANavA ( dArika ane vaikriya prasaMge baMdhana saMdhAtananI vivakSA karI ane atre na karI temAM avivakSA eja hetu che. ) Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. 505 kAna - - - - saMsthAna vA saMghayaNa udaya prApta hoya che te avasare te saghayaNa vA saMsthAna udIrAya che anyakALe nahi ema jANavuM tathA uttama saMghayaNane eTale vajIrUSabhanArAca saMghayaNavALA jIvane kSapaka zreNi hoya che, paraMtu zeSa saMghayaNavALA jIvane kSapaka zreNi na hoya tethI kSapaka zreNivata che mAtra vajArUSabhanArA saMghayaNanIja udIraNA kare che, zeSa saMghayaNanI udIraNA kare nahi. kAraNa ke zeSa saMghayaNanA udayane ja abhAva che. caurasasta taNutthA, uttarataNu sagalabhogabhUmigayA devA iyare huMDA, tasatiriyanarA ya sevaTTA (chevaThThA) gAthAtha-TIkAnusAre , TIkAtha-AhAraka ane uttara vaikiya zarIravALA zarIrastha paMcendriya tiryaMca ane manuSya te samacaturasa saMsthAnanA udIraka jANavA. tathA yugalikatiyaca manuSya ane deve paNa samAcAra nA udIraka jANavA-tathA pUrve kahyA te sivAyanA bIjA ekendriyavikalendriya-nAraka-ane aparyApta paMcendriyatiryaMca manuSya e sarve paNa zarIrastha hote phulavA saMsthAnanA udIraka jANavA. tala tithina jaya tevA A vAkayamAM paNa pAcamAne tu zabdanuM saMye jana karatAM pUrve kA te sivAyanA bIjA trasa jI je dvIndriyAdi ane paniya tiryaMca manuSya sevAsai saMdAyaNanAmakarmanA udayavALA heya (sevArtA saMghayaNa sahita uca) te sevA saMghayaNa uDIka jANavA, saMghayaNaNi va uttara taNUsu tannAmagA bhavaMtaragA aNuputvINaM paraghA-yassa u deheNa pajattA // 12 // Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 atha udIrAkaraNuM, gAthA-TIkArthonusAre TIkAya ---vaiSkriya ane AhAraka rUpa uttara zIrAmAM sagha caNu hAya nahi arthAt 6 sa"ghayaNamAMnuM koipaNa saMdhayaNa heya nahi te kAraNathI uttara zarIrIjIve ekapaNa saMghacaNunA uddIka hAta nathI. tathA te AnupUrvIpUrvaka nArakAdi nAmavALA bhavAntAlagatimAM vartAtA 1jIvA narakAnupUrNAMdi 4 nupUrvIna udIraka jANuvA. te A pramANe--bhavApAntarAlagatimAM vatatA nAraka jIve jJAnapu nA udIraka che, ane pAntarAlagatimAM vartatA tiryaMca jIve tiyAnu jUniA uddIraka che. e pramANe nAnupUrva ane levAnlRpUrva mAM paNa kahevu* tathA zarIra paryAptithI paryAptA sarve jIvo pAta nAmana nA udIraka jANavA. . vAyarapuDhavI AyA-vasla ya vajittu suhumasuhumata se ujjoyassa ya tirio, uttara deho ya deva jai // 13 // gAthA :-TIkArthonusAre. jI TIkA:- panAmanA uddIraka khAdara pRthvIkAya che; gAthAmAM ca- kAra te anuktA sUcaka hevAthI khAdara pRthvIkAyika paryApta jIvA jANavA. tathA sUkSma ekendriya tathA te ukAya ane vAyukAya rUpa sUkSmatrasa jIvAne va Mne koSa pRthvI, p, vanaspati, 1 nigraganimAna ta satra zeSaH 2 A AM lAMgAM sAthe maLane Aveche paraMtu pacasagraDamAM ranaparakhAya sAphALuM cacara jIv ta evA pATa DaeNAvAthI upaghAta para ghatA udAraka ekaja kahyo. aneka sthAne upaghAtanA udIra zarIra aparyAptA kahyA che te paradhananA udIka nA zarIra payaja phaLyA che mATe - "casagraheAkta upadhAta karaaeAtAdIrAAmitva vicAravA cegya che. Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati. * 507 1 - ke. - - - - - - - - - - - - - - - dvIndriya, trIndriya, caturidriya, ane paMcendriya tiya je labdhiparyApta che te sarva yathAgapaNe satanAnA udhaka jANavA. tathA uttarazarIranA eTale ane zAnA udaraka yathA egapaNe vaikriyAmAM ane AhAraka dehamAM vartatA (anukrame) deva ane thati jANavA. sagalo ya ikhagaI, uttarataNu devabhogabhUmigayoM isarAe taso viya, iyarAsi tasA saneraiyA // 14 // gAthArtha-TIkAryAnusAre. TIkAthI zarIra paryAtithI paryAptA, ane zubhavihAgatinA udayamAM vartatA sarva pacendriyatiryaMca ane manuSya, tathA vaikriya zarIrarUpa uttaradehamAM vartatA sarva tiryaMca vA manuSya, tathA sarve deva ane sarva yugalike te zumarAyoti nAmakarmanA udIraka jANavA tathA kandriyAdi trasa jIve ane gIta "ki = " zabdathI pUrve kahelA paMcendriyatiryaMcAdi bhASApatithI paryApta thayA hoya te yathAsaMbhavapaNe suvaranA karmane udIraka jANavA. tathA nAraka sahita vikasendriye ane yathAyogapaNe keTalAeka pacendriyatiryaMca manuSya paNa Itara je sAmavidyApati ane sugharAma karmanA udIraka jANavA. ussAsarala saMrANa ya, pajattA ANapANabhAlAsu samvannUNussAso, bhAsA vi ya jA na rujjhti||15|| gAthArtha -TIkAryAnusAre. 1 uttara zarIraparyAtie apamA. Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 atha udIraNakaraNa, www - * , TIkArca-gAthAmAM kahelA karatA ane tALa e be padane anukrame jApAna ane mANAsu e be pada sAthe joDIne artha kare te A pramANe - zvAsanAmanA udIraka uzvAsapathamithI paryApta thayelA sarve jIve jANavA, tathA sarAi ca (svara be hovAthI dvivacanane pravega joIe chatAM ane prAkRtabhASAne laIne bahu vacanane praga kare che tethI) yuvA ane su nAmakarmanA uddIraka pUrve kahelA sarve jIve bhASAparyAdhithI paryApta thayelA heya te jANavA. jo ke banne svaranA udIraka pUrve kahyA che te paNa te bhASA patie paryApta jIveja udIraka jANavA" ema vizeSatA dazIvavAne artheja punaH bIjIvAra svaranA udIraka svAmi e kahyA che. tathA zrI sarva jyAMsudhI ucchavAsa ne bhASAne nirAdhanathI karyo. tyAM sudhI bhASA ne ucchavAsanI udIraNA pravarte che, ane te bene nidhi thayA bAda udayanA abhAve udIraNA paNa thatI nathI. devo subhagAejANa, gamavakkaMtio a kittIe pajatto vajittA, sasuhuma neraiyaM suhumatase // 16 // gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkAtha-gAthAmAM ItyAdi zabdamAM samasta jAtipaNAnI apekSAe eka vacanIya prayoga karelo che tethI artha A pramANe (bahu vacanIya che ke keTalAeka de ane keTalAeka garbhathruskAnta (garbhaja) tiryaMca manuSya je subhaga ane A nAmakarmanA udayavALA che teja kumAra ane sa nA urIraka che. tathA sUphamaekendriya sahita nAraka ane sUkSamatrasa (ani-vAyu) jIne laIne zeSa paryAtanAmadayamAM vartatA sarva jI nAmanA udIraka che. - - - - - - -- -- 1 Tevo-nabavAti-jagato e traNe pada svajAtIyasamudAyapaNAnI aMge eka vacanarUpe kahyAM che. paraMtu arthathI bahuvacana jANavuM. Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, gouttamassa devA, narA ya vaiNo cauNha miyarAsiM tavvairittA titthaga-rassa u savvannUyAe bhave // 17 // gAthArtha -TIkAryAnusAre. TIkArtha-sarve de, keTalAeka uccakuLamAM utpanna thaelA manu, tathA nIca gotramAM utpanna thayA chatAM paNa jemanI dehayaNikA (zarIrarUpa lAka) pacamahAgratavaDe alaMkRta thayelI che tevA vratadhArI munirAja te kathanotra udIraka jANavA. tathA durbhAgaanAdeya-ayaza-ane nIca gotra e cAra prakRtinA udIraka pUrve kahAthI bAkI rahelA jANavA. tyAM durlaga ane anAyanA udIraka ekendriya-vikalendriya-samu tiryaMca-manuSya ane nAraka jANavA, ayazanA udIraka sarve sUkSama-sarve nAraka ane sarve agni tathA vAyu jI sarve aparyApta nAmakarmanA udayamAM vartanArA jANavA ane nIca zetranA udIraka te sarve nAraka-sarva tiryaMcaviziSakuLamAM utpanna thayelA manuSya-ane vratadhArI sivAyanA sarva manuM jANavA, ane tIrthakara nAmanA udIraka sarvajJa che jANavA, kAraNa ke bIjA vakhatamAM jInanAmanA udayane abhAva che. iMdiyapajattIe, dusamayapajjattagA u pAuggA nihApayalANaM khINa rAgakhabage paricaja // 18 // gAthArtha --TIkAthanusAre TIkAthI-kriya paryAptie paryApta thayA chatA che dvitIya samayathI AraMbhIne arthAt Indriya paryApti pUrNa thayA bAda anetara samayathI prAraMbhIne cha nidrA pracalAnI udIraNA karavAne gya thAya che temAM paNa sarva jIve udIraNA cogya hoya che ke kema? te kahe che-kSINa mahI ane kSepaka sivAyanA zeSa jIve nidrA ane Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra10 atha udIraNAkaraNa, pracalAnI udIraNA kare che. kAraNa ke udIraNa te udaya chateja hoya anyathA nahi, ane kSINarAgI tathA kSapaka jIvane nidrA ane praca- lAne udaya saMbhave nahi, (nizu karo lava jari zA ItivacanAta) tethI te e sivAyanA zeSa sarve paNa ja nidrA ane pracalAnA udIraka jANavA nidAnihAINaM, asaMkhavAsAu maNuyatiriyA yaM veuvvAhArataNU, vajjittA appamatte ya // 19 // . gAthArtha -TIkAryAnusAre. TIkArya --asaMkhyavaSayuSyavALA ( yugalika) manuSya ane tiryaMca, tathA vaikriya ane AhAraka zarIraSALA tathA apramatta e 5 sivAyanA zeSa sarva jIva nirikA-zava sTA- thiiinA udIka jANavA veyaNiyANapamattA, te te baMdhatagA kasAyANaM hAsAIchakassa ya, ayuvakaraNasta caramaMte // 20 // gAthArtha-TIkAthanusAra TIkArtha --pramatta guNasthAnaka paryantanA sarva zAMta ane rAtA rUpa be vedanIyanA UdIraka che, tathA je je che je je kaSAyanA baMdhaka che, tene pote te kaSAnA UdarIka jANavA kAraNake je kaSAye vedAya che teja kaSAye baMdhAya che. " ( je je vaMtha 1 chapAyelI TIkAmAM kamarAmatakuLadagAnArthatA e pATha likhita dekha vA dRSTadevavALo saMbhave che, kAraNa ke keIpaNa graMthamAM apramatta munie vedanAnA udIraka kahyA nathI, Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRti. 511 MAANAAAAAAAAAAANADAAN. MAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARNAAAAAAAAAAANNAN : : - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - : 2 . -. . : - : - Iti vacanAta ") ane udaya chateja udIraNA pravarte che, tethI te te pitA sAcA ema je kahyuM che te yuktaja chetyAM mithyASTi ane sAsvAdanavati che tAjudhinA udIraka che, kAraNa ke e ane e kaSAyatu vedavApaNuM che. tathA caturtha guNasthAnaka cetanA cha satyathAnanA udIraka che, dezaviratiparyantanA jIve tyAMthAnanA udIraka che, ane svasvabaMdha vyavacchedathI avazvati che kAra vaturva=saMjava, dha, mAna, mAyA, ane lebhanA udIraka che. ane apUrva guNasthAnakAryantanA jIre hAtha nA udIraka che. jAvUNa khaNo paDhamo, suharai hAsANa meva miyarAsiM devA neraiyA vi ya, bhavaTTiI ke vi neraiyA // 21 // gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkArya-jyAM sudhI dezaNa prathama mUhurta (aMtamuM ) varte che, arthAt prathama antarmuhurta varte che tyAM sudhI deze nizcayathI zAtA-ti-ane hAcanA udIraka jANavA. ne antamuhuta bAda aniyama jANa. ane e pramANe prathama antarmuhurta paryata nAraka jIvo paNa avazya pratipakSI prakRtinA eTale jAtA-~i ane zonA udIraka jANavA, ane antarmuharta bAda te jInezvaranA 1 24 mohanIya sattA vALe chava miyA Ave tene prathamAvalikA mAtra udaya vinAja anaMtAnubadhine badha heya che, mATe "je vecA sa ghara " e niyamamAM eTale apavAda che, ane te prathamAvalikAmAM anaMtAnubaMdhanI udIraNA paNa heya nahi ( udayano abhAva hovAthI), tathA anaMtAnubaMdhanI prathama baMdhAvalikA ane anaMtAnubaMdhi rUpe thayelAM apratyAkhyAnadinAM sakrAnta pudagalenI sAkamAvalika pUrNa thaye te saMkrAMta gelAtmaka anaMtAnubaMdhine udaya-udIraNa zarU thAya che. Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~-~ -~~- ~ 512 atha udIraNakaraNa - kevalajJAna lAbhAdikanA prasage te zAtAdikanA paNa udIraka thAya che. puna keIkanAraka che te saMpUrNa bhAvasthiti sudhI e traNe prakRtinA udIraka hoya che. !! juti pratyutara havAIma | e pramANe ekeka prakRtinA udIraNA svAmi kahIne have kavIrAjathAnA mi darzAve che. - paMcaNhaM ca cauNhaM, Thiie ekAi jA dasaNhaM tu tigahINAi mohe, micche sattAi jAva dasa // 22 // gAthArtha -darzanAvaraNIya karmamAM 5 nuM ne 4tu e be udIraNa sthAna che. tathA mehanIya karmamAM 3 nA sthAna vinA 1 thI 10 sudhInAM nava udIraNAsthAna che. temAM mithyAtvaguNasthAne 9 thI 10 paryantanAM cAra udIraNarathAna che. TIkA--darzanAvaraNIya nAmanA dvitIyakarmamAM 5 athavA 4 prakRtinI samakALe udIraNA thAya che, tyAM 4 darzanAvaraNa rUpa cAra prakRtinI udIraNa chAsthaLane avazya heya che, ane e cAramAM nidrAkamAMthI koIpaNa ekanidrAnAM prakSepathI samakALe panI udIraNa paNa thAya che. tathA mehanIyakarmamAM 3 nA sthAna sivAya ekathI prAraMbhIne dasa sudhInA 1-2-4-5-6-7-8-9-10 e navasthAnenI udIraNA heya che--have udIraNa sthAnanA ravAmi kahe che. // mithyASTijIvane mohanIyanAM udIraNA sthAna // mira sAda nAva = sidhyAjIivane 7 thI mAMDIne 10 paryAnAM 7-8-9-10 e ja udIraNA sthAna che. tyAM mithyAtva, apratyA0-pratyA-saMjavalana e 3 krodha, vA mAna, vA mAyA, vA Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti." 513 - ~ 5 - lema e sarva traNa traNa jANavA kAraNa ke eka krodha udaratAM sarva krodha udIrAya, e pramANe eka mAna-mAyA-vA lebhane udAratAM paNa sarve mAnAdi udarAya che. paraMtu krodha, mAna mAyA le e cAranI samakALe udayAbhAvathI udIraNA na hoya, paraMtu traNa ke, vA traNamAna, vA traNa mAyA-vA 3 lAbhamAMthI keIpaNa eka trikanI samakALe udIraNa heya che. punaH traNa vedamAMthI keIpaNa eka veda, tathA suyugala ne kuyugalamAMthI keIpaNa eka yugala, e 7 prakRticinI udIraNa mithyASTijIvane avazya hoya che. ahiM mAM ra4 thAya che te A pramANe- ' , , - suyugala athavA kuyugalanI be be prakRtimAM ekeka bhAMgAnI prApti hevAthI be prakRtirUpa be bhAMgA thAya che, ne te pratyeka traNa vedamAM prApta thAya che, mATe 32=4 bhAMgA thAya che. punA e bhAMgA te pratyeka krodhAdi cAremAM samakALe prApta thAya che, mATe 64 24 bhAgA thAya che. tenI sthApanA A pramANe-- *--* 2 2 2 = 4 mehanIya samakALe heya tenA A yugaDha - 3 - rAya - 2 x 24 ka = 24bhAMga. judA judA jIvane Azraya thAya . e 7 mAM bhaya athavA kucchA-athavA- anaMtAnubadhine prakSepavAthI 8 nI udIraNa thAya che, tyAM paNa bhayAdi prakSepatAM pratye.kamAM ekeka bhAgAnI vIzI thAya mATe A AThamI udIraNAmAM civIsIo bhAMgAnI thaI jANavI. * zakA-mithyASTijIvane anatAnubaMdhine udaye avazya che, ane udaya chate udIraNA paNa avazya thAya che te miSTi jIva anaMtAnubaMdhinA udaya rahIta kevI rIte hoya ke jethI tene anatAnubaMdhi rahIta 7 vA 8 nI udIraNa thAya. uttara-prathama keIe. samyagdaSTipaNe anatAnubaMdhinI Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 atha udIraNAkaraNa : visAjanA karI che, ane teTalAthI virAma pAme paNa mithyAtvane kSaya karavAne tatpara na thAya (tathAvidha sAmagrInA abhAvathI), tethI kALAMtare mithyAtvane pAmIne mithyAtvarUpa hetuthI punaH paNa atAdhi bAMdhe, tyAM bandAvalikA vyatIta na thAya tyAM sudhI tene udaya na thAya, ane udayanA abhAvathI udIraNA paNa na thAya, sunaH dhAvalikA vyatIta thayA bAda anaMtAnubadhine udaya thavAthI udIraNa paNa thAya che. 9 prazna- banyasamayathI AraMbhIne AvalikA pramANu sthiti vyatikrAnta thaye chate paNa udaya kema hoya? kAraNa ke aAdhAkaLano kSaya thaye chateja karma udaya prApta thAya che, ane anaMtAnubaMdhine abAdhAkALa paNa jaghanyathI aMtarmu ane utkRSTathI 4000 varSane che. (te anaMtAnubaMdhi baMdhAyA pachI antaryu bAda athavA 4000 varSa bAda anatAnubaMdhine udaya thaze joIe paraMtu prathamAvilikA vyatIta thayA bAda nahi Iti bhAva) uttara-emAM kaI deSa nathI, kAraNa ke baMdha samayathI prAraMbhIne te anaMtAnubadhinI prathama sattA te thAya cheja, ane sattA e chate pataragrahapaNuM prApta thAya che, ane tadugrahapaNuM prApta thaye chate zeSa prakRtinA dalikanuM saMkramaNa thAya che, ane .saMkrAta thayelA dalikane samAvalikA vyatIta thaye udaya thAya che. ane udaya thaye chate udIraNA thAya che, tethI aMdhasamayathI anaMtara AvalikA vyatIkAnta thaye anaMtAnubaMdhInI udIraNA kahI te vidhavALI nathI. 1 ahiM baMdhAvalikA sAthe sadAna pratyAkhyAnAdi kapAyanI sakramavilikA paNa vyatIta thAya che, ane sAta dalikone ja udavA udIraNa thavAnI che, mATe "saMkramAvalikA vyatita thayA bAda " ema paNa karI 'zakAya. 2 badhadvArA prApta thayelI anatAnubaMdhanI nahi, paraMtu saMkramadAra prApta thayelI anaMtAnubadhinI uTIraNa. - . - - - - - Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmayakRti. } pa . * tathA teja 7 prakRtimAM bhaya, kucchA-bhaya, anatAnuM athavA kucchA, anatA e traNa drikamAMthI keipaNa eka hika meLavatAM huM prakRtinI udIraNA thAya che. ahiM paNa pratyeka vikalpa pUrvokta rIte bhAMgAnI ekeka covIsI (traNa vikalapanI 3 covIsI) prApta thAya che tathA teja 7 prakRtinA sthAnamAM bhaya, kucchA, ane anatA e traNene prakSepa karatAM 10 nI udIraNA thAya che, ane bhAMgAnI. covIsI 1 thAya che. e pramANe mithyANi jIvane mihanIyanA udIraNa sthAna; kahIne have sAravAra cALI rava mohanIyana DI. thAna kahe che. sAsaNa mIse nava avi-rae ya chAI parammi paMcAi aha virae ya caurAi, satta chacco varilaMmi // 2 // gAthArtha --sAsvAdana ane mizra samyagdaSTi jIvane 7 thI sudhInAM traNa udI, sthAna che-tathA avirati samyagdaSTi jIvane 6 thI 9 sudhInAM cAra udIya sthAna che-ane dezaviratijIvanepa thI 8 sudhInA cAra udI rathAna che ane pramatta tathA apramatta guNasthAnaka vatI jIvane 4 thI 7 sudhInAM cAra udIya sthAna che. ane tethI uparanA apUrvakaraNa guNasthAnavartI jIvane 4 thI 6 paryantanAM traNa udI sthAna che. TIkAtha-sAhIvana caNi jIvamAM ane mizraSTi jIvamAM sAtathI mAMDIne nava paryantanAM 7 8-9 e meNu uda 2 sthAna hoya che. tyAM sAravAranI jIvamAM anaMtAnubandhAda cAra kriodhAdikamAMnA koI eka ja kaSAya. traNa vedamAne ke 1 veda, be yugalamAMthI koI eka yugalanI 2 prakRti e pramANe 7nI udIraNa te avazya hoya che. ahi pUrvokta rIte bhAganI 1 grevIsI thAya che, Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udIraNakaraNa. . . - tathA eja 7 mAM bhaya athavA jugupsAne prakSepatAM 8nI udIraNA thAya che tyAM bhAMgAnI 2 vIsI thAya che. " tathA eja 7 mAM bhaya ane kucchA banne prakSepatAM 9nI udI. raNa thAya che tyAM bhAMgAnI 1 vIsI thAya che. " tathA mi. sadara jIpamAM anantAnubandhi sivAyanA phodhAdi 3 kaSAya, traNa vedamAMne 1 veda, be yugalamAMnuM eka yugala tenI 2 prakRti, ane mizra mehanIya e 7 nI udIraNA avazya hoya che ahi paNa pUrvokta rIte bhAMgAnI covIsI thAya che. tathA eja 7 prakRtimAM bhaya athavA jugupsAne prakSepatAM udIraNa 8 nI thAya che ane bhAMgAnI covIsI 2 thAya che. ' tathA eja 7 mAM bhaya ane kucchAne prakSepatAM 9 nI udIraNA thAya che ane bhAMgAnI 1 vIsI thAya che. * tathA sAvita vyaSTi jIvamAM 6 thI 9 paryata 6-7 8-9e cAra udItra sthAna che. tyAM upazama samyakatvI vA kSAyika - samyakavI jIvamAM anantAnubandhi sivAyanA krodhAdi 3 kaSAya, traNa vedamAMthI keI 1 veDha, ane keI eka yugalanI 2 prakRti, e 6nI udIraNa avazya hoya che, ane bhAMgAnI grevIsI 1 hoya che. - tathA eja 6 mAM bhaya vA kaccha vA samyakatvane prakSepatAM 7 nI udIraNa thAya che. ne bhAMgAnI 3 covIsI thAya che. tathA eja 6 mAM bhayane kucchA-athavA bhaya ne sava- . athavA kucchAne samyaktva ema be prakRti prakSepatAM 8nI udIraNA thAya che. ane bhAMgAnI 3 covIsI thAya che. tathA eja 6 mAM bhaya-kucchA-ane samyaktva e traNane prakSepatAM -9 nI udIraNa thAya che, ane bhAMgAnI 1 covIsI . thAya che. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka prakRti. As tathA pami paMcAra atra=avirata samyagdaSTithI AgaLanA dezavittiyaMta nIbamAM 5 thI 8 sudhInAM 5-6-7-8 e 4 udI sthAna che.--tyAM pratyA. ane sava. krodhAdi 2 kaSAya, traNa vedamAMnA 1 vei, koi eka yugalanI 2 prakRti, e ja prakRtirUpa udI sthAna che, tyAM bhAMgAnI 1 cAvIsI che. A uttIraNA upazama - nA sAyika samyagdaSTiyukata dezavirata jIvane hAya che. 517 - tathA e 5 mAM bhaya nA kucchA nA sabhyazrvane prakSepatAM huM nI udIraNA thAya, ane lAMgAnI 3 cAvIsI thAya che. tathA e 5 mAM bhaya kucchA-bhaya samyakta-vA kucchA saccana ema e prakRti-prakSepatAM cha prakRtinu uttIsthAna thAya che, ane bhAMgAnI 3 covIsI thAya che. . tathA e 5 mAM bhaya-kucchA ane samyaktva e traNane propatAM 8 nI udIraNA thAya che ane bhAMgAnI 1 cAvIsI thAya che. / have pramatta ane apramatta nIvanI uddIrAmAM kai paNu taphAvata nahi hAvAthI bannenI udIraNA sAtheja kahevAya che., viSNu ya cAN vajJapramatta ane apramatta jIvamAM 4 thI cha pantanAM 4-5-Tu-cha e cAra udIraNA sthAna che. tyAM sa krodhAdikamAMnA 1 kaSAya, traNa veDhamAMthI 1 veda, ane koi eka yugalanI 2 prakRti e ja prakRticeAnI uddI. avazya hAya che, ane atre bhAMgAnI 1 cAvIsI thAya che. A udIraNA Apazasika vA kSAyika samyaphuva+ta sarvaviratane jANavI, tathA eja 4 prakRtimAM hAsya vA kucchAvA samyaktvane pro-patAM 5 nI unnI0 thAya che. ane bhAMgAnI 3 cAvIsI thAya che. * tathA eja 4 prakRtimAM hAsya-kucchA athavA hAsya samyaktva athavA kucchA samyaktva emAMthI koi eka dvikanA prakSepa karatAM Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 549 atha udIraNAkaraNa, ka manuSyane trAndriyane dvAndriyavata 22 caturijiyane dIndriyavata 22 tiryaMca pace ne 1e AhArakazazIrIne 42 para 5 | Ta 145 ! 288 288 76 576 115ra 814 7ra8 pa76 115ra pa7 sAmAnya kevalIne 2454 806 tipaTane ja 42 tIrthakarane 1 [ 1 ? che papa che 28 56 sAmAnya magyane 42 52 ! 145 [ 288 288 ! pa76 576 576 115ra 288 12 Ta 11 - - 64 Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 546 w mr mr mr - - - - - - - - che R da - che " = karmaprakRti - nAkane e pramANe sarvasavATanA A pramANe ekendriyane 42 42 vikalendriyane 66 66 tiya, paceTane 2454 4906 vi. ti, paceTane 28 56 sAmA manune 1302 2602 vi. manune 19 3 AhA zarIrane sAmAkevaline tIrthakarane devane 32 64 nArakane 5 5 sarva bhAMgA 3961 7689 savamate paramate have jatine sAcI vAto kahevAya che! nA navA 4ja, aNu zALarfNa savAramALa ane meva ne, sAhirene pADyo . 28 che. gAthArtha -narakagatimAM pa, tiryagatimAM 9 manuSyagatimAM ha, ane devagatimAM 6 udIya sthAne che, ane zeSa jJAnAvaraNAdi kamAM ekeka udI sathAna che. e ekeka prakRtinI udIraNAnuM svAmitva svaca nizcaya karIne kahevuM, TIkAtha--tAlA-ttimAM 42-11-53-54-5pa e pAMca udI sthAne che, tirthavatimAM 4 sivAyanA zeSa ka2-510-51 52-53-54-55-56-57 e nava udItra sthAne che. manuSyati mAM sagi kevali AdikanI apekSAe 50 sivAyanA zeSa 41-42 Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 542 ma atha udIraNAkaraNa. tamane pra 51-52-53-54-55-56-57e nava, uddI. sthAno che. ane sevanatimAM 51-52-53-5455-56 e huM uttIthAne che. e sa uddI sthAnAne prathama vistArathI kahelAM che, mATe ahiM punaH savistarapaNe kahevAze nahi. e pramANe nAmakamanAM utkrI sthAnA vistArathI kahyA ( vRtti nAmarmanAM kaDhI. sthAno) | have jJAnA0-26 Ayunotra ane aMtarAyanAM uddI sthAno kahevAya che. 1 F jJAnAvaraNamAM ane anhAyamAM pAMca pAMca prakRtirUpa ekeka uddI 0 sthAnaka che, ane vedanIya, Ayu, tathA gAtrakama mA vedhamAna eka prakRtirUpa ekeka uddI. sthAnaka che, kAraNa ke A traNa kamAM ekathI adhika uttara prakRtiyAnA samakALe udaya pravatA nathI, te kAraNathI samakALe e traNa vigere prakRticenI uddIraNA thatI nathI e jJAnAvaraNAdikanuM ekeka uttA sthAna, ane pUrvokata ( veinI yAdinI ) ekeka prakRtinI uddIrAnu svAmitva te guNusthAnakamAM ane narakArttigatimAM vaya nizcaya karIne kahevu, kRtti pradhRtyuna hIrA || hAtha sthiti uddIranA I e pramANe prakRtinI udIraNA kahIne hare sthitinI udIraNA kahevAnA avasara che, tyAM kSamatrasAdhAviSAdeva ane DvAmitra e 5 anuceAga che. temAM prathama kSatra ana bheda e be anuyeAgane A gAthAthI darzAve che. saMpattie ya udaye, paogao dissara uriNA sA cokAThiihiMtA, jAhiM tA tattigA esA // 29 // gAthA--je prayAgavaDe asaprAptadaya dalikane Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 543 saMprAptadAya dalikamAM apAya te sthiti udIraNuM jANavI. punaH udI prAgya jeTalI sthitithI udI pravegavaDe samAkathane saMprAsa udayamAM devAya teTalA bhedavALI A udIraNa che. TIkAtha--ahiM sAkara ane ahaMkAra rasa ema 2 prakArane udaya che, tyAM je karmalikane kALa paripakava thayA pachI anubhavAya che te sArI kahevAya che. kAraNa ke karmalikanA udayamAM heturUpa evI dravya kSetra kAlAdikanI sAmagrI prApta thaye chateja kALanA anukrama pramANe (karma) udayamAM Ave che mATe te saMsAra udaya kahevAya che, ane je karmalikane kALa hajI paripakava thaye nathI te dalikane udIraNArUpa vIrya vizeSavaDe samAne (karma) je kALakAyadalinI sAthe sAthe anubhavAya che te tamArA kahevAya che, te ja A sthitinI) udIraNa kahevAya che. ane dalikanI apUrNa sthitine paNa udIraNA pragavaDe pUrvokata saMprApta udayamAM prakSepAtI zrI sarvajJathI jJAnacakSu vaDe dekhAya che te sthiti kahevAya che e prathama lakSaNanuyAga kA || ti zradaor anuyoga che. ja dalikane utA je kamalinAmAM Ave che ema thaye chIe have udIraNanA bheda kahe che te A pramANe-ahiM je sthitinI bhedakalpanA saMbhave che te pUrva purUSakRta sAMketika zabdathI (samaya paribhASAe) 1vi kahevAya che. te secikA udIraNa cogya ane udIraNA agya e rIte be prakAre che, tyAM kai sthiti udIraNA gya che? ane kaI sthiti udIraNAne ayogya che? te kahIe chIe-vAghuraghuvagrrors org e sUrane anusAre bandAvalikAgata, ane udayAvalikAgata, sthi. tie udIraNAne agya che, ne zeSa sarve paNa sthiti praya 1 zrI upAdhyAyajIkRta karma prakRti TIkAmAM jovA " evuM nAma ApeluM che. saccatte chAnA pracAstrIyanta ti vivA-e vyutpatti karI che. temaja maLamAM paNa ziva zabda che. Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udIraNAkaraNa, udIraNA yAgya che. tyAM udaya chate je prakRtinA utkRSTa adha sabhave che te udacetkRSTa azva prakRtiyAnI utkRSTathI e AvalikAhIna satra utkRSTa sthiti udIraNA ceogya chekAraNa ke udaye tkRSTa adha prakRtiyAnI khadhAvalikA vyatIta thaye chate udayAvalikAthI bahAranI ( uparanI sarva sthiti uddIrAya che, punaH anudacetkRSTa adha prakRtiyAnI sthitiyA te cathAyeAgapaNe udIraNA cAgya che, ane AvalikAdvikahIna utkRSTa sthitinA jeTalA samayeA teTalA udIraNyanA bhede che. te A pramANe--kAika prakRtinI urjAyAvalikAthI uparanI 1 samayamAtra sthitija uttIrNA cAgya DAya che, kAraNa ke te prakRtinI teTalIja sthiti zeSa rahelI hoya che. e pramANe kAika prakRtinI e samayamAtra, teA koinI 3 samayamAtra, e pramaNe kAchanI 2 AvalikAhIna sarve utkRSTi sthiti ( nA samaye ) sudhI kahevu", have gAthAnA akSarAnI ceAjanA A pramANe che saicijAvitti = udIraNA ceAgya nardi = jeTalI sthitiyethI (2 AvalikAhIna utkRSTa sthitinA samayA jeTalI sthitiyAthI ) udorAvI vaDe samAkarSIne je sthitiyAsa prApta udbhayamAM devAya che. tattinA - teTalA bheda vALI pattA = H udyoraNA che. 11 krUtti eka anuyoga // - - 544 e pramANe bheda prarUpaNA karIne have sAkyAdhi mahavaLA karAya che te mULa prakRti sabaMdhi ane uttara prakRti saMbadhi ema e prakAre che, temAM prathama mULaprakRti saMbaMdhi lAdyAya macapaLa karAya che. sUlaDii ajahannA, mohassa cauvvihA tihA sesA / veyaNiyAUNa duhA, sesavigappA u savvAsiM // 30 // 1 ' mATe e ucetkRSTa baMdha prakRniyAmAM uddIrA bheda paNa ekaja che " e bhAva adhyAhArathI grahaNa karavA. Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. 145 gAthAtha--mULa prakRtiyA madhye mehanIyanI ana. sthityusILA 4 prakAre che, ne zeSa kanI sthi. uttIrA 3 prakAre che. tathA vedanIya ane AcunI aja sthi. uddI0 2 prakAre che, ane zeSa sava vikalpa e e prakAre che. TIkAtha--gAthAmAM mUcha ane dRi e be zabdamAMthI prAkR tanA niyama pramANe SaSThI vibhaktine lApa thayele che, mATe SaSThI vibhakita sayukata atha A pramANe thAya che--mULa prakRtiyAnI madhye mAhanIya karmanI sthitinI ajaghanya udIraNA jJAti, anAdi, dhruva, ne apruva, ema 4 prakAre che, kAraNa ke mehanIyanI ja. sthiti uddIrA kSapaka jIvane sUkSma saparAyane ane samayAdhika AvalikAzeSa rahyI chate hAya che, te sthAnathI anya, sthAne satra aja sthi. udIraNA hAya che, punaH te upazAnta mehaguNasthAne sava thA hotI nathI, parantu tyAMthI paDatAM hAya che mATe aja. sthi udIraNA jJAti che, te sthAnane nahi prApta thayelA jIvanI apekSAe anavi che, abhavyane dhruva che, bhavyane sagara che. - zeSa jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-nAma-gotra ane antarAya e mULa prakRtiyAnI aja. sthiti udIraNA anAdi, dhruva, ne anuva ema 3 prakAre che, te A pramANe nAnA-dezanA ane antarAyanI ja0 sthi udIraNA kSINu kaSAyI jIvane svaguNusthAnakanI samayAdhika AvalikA zeSa vatAM hoya che, ne zeSa kALamAM aja udI. hoya che tethI pahelAM sadAkALa hovAthI addi ane dhruvapraya pUrvavat . punaH nAma ane getranI ja sthi. udIraNA sayeAgI kevaline anya samaye hoya che, te sApti dhruva che, ne tethI anya sarva paNa aja. sthi. uddI che te anAhi ane dhruvadhruva pUrvavat 69 Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udArIkaraNu, tathA vedanIya ane AyunI aja. sthi. udIraNA sAhi, ane adhruva, ema 2 prakAre che te A pramANensaoNlpa sthitisattAva'ta e ke ndriya jIvane vedanIyanI ja. sthi. uttIrNA hoya che, tethI teja jIvane anya samaye sattA vadhavAthI aja. sthiti uttINA DAya che, tyAMthI puna: paNa ja. sthi. udIraNA thAya che. e pramANe vedanIcanI aja. ane ja. sthi. uddI lAva, annuSa che. D 54} tathA AyuSyanI udIraNA anya AvalikA zeSa rahye thAya nahi, ane parabhavamAM utpanna thatAM prathama samayathIja udIraNA pravarte che mATe jJAtti ane azruva che. tathA savaeN mULa prakRtiyAnA zeSa utkRSTa anuSkRSTa ane javanya rUpa traNe vikalpo sAdi ane adhruva ema e e prakAre che, te A pramANeAyu vinA zeSa 7 kamanI u sthityudINA utkRSTa sakalezamAM vartAtA mithyAEine keTalAka kALa paryaMta hAya che, ane tadana'tara samayAntare te mizrAdraSThine paNa anutkRSTa sthityudIraNA pravate che, tadana tara punaH paNa samayAntare u uddIraNA thAya che, kAraNa ke saMkaleza ane vizuddhi prAyaH pratisamaya adalAyA kare che. tethI u. udIraNA ane anutkRSTa udIraNA e banne paNa jJAti azruva che, ane jaghanya udIraNAnI sAti azruvatA te prathamaja darzAvI che. tathA AyuSyanA traNe nikalpAmAM paNa prAya: pUrvokta yukitaja jANavI. ( iti mUla prakRtinI udIraNAmAM sAcAdi prarUpaNA ) e pramANe mULa prakRti sadhi sAdyAgni prarUSaNA karIne have uttara prakRttimAM te bhASAvi prarUpaLA karAya che. micchattassa cauddhA, ajahannA dhuvaudIraNANa tihA sesavigappA duvihA, savvavigappA ya sesANaM // 31 // ! Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. 547 gAthA--mithyAtvanI aja0 uddI0 4 prakAre, tathA dhruvA ' dIya prakRtiyAnI aja0 udIraNA 3 prakAre, mithyAtva ane dhruvadIyanA zeSa vikalpA tathA zeSa pakatAnA sarvAM vikalpA 2 prakAre che. TIkAtha--mithyAtvanI aja. sthityudIraNA sAhi, anAdi, dhruva, ane dhruva, ema 4 prakAre che, te A pramANeH-prathama samyaktva utpanna karatA mizrA STi jIvane jyAre mithyAtvanI prathama sthiti samayAdhika AvalikA bAkI rahe che, tyAre mithyAtvanI ja sthityudIraNA thAya che mATe sAtti adhruva che, punaH samyaktvathI paDatAM aja. sthiti uttIre che mATe aja TvI. sAvi, ane te sthAnane nahi prApta thayelA jIvane sattava ane dhruvadhruvatA te anukrame alabhyane bhavya jIvanI apekSAe che. tathA 5 jJAnA0-4 danA-5 anva0-d07-vaoNDhi 20 -sthira-asthira-zubha-azubha-azu0--nirmAM e 47 dhruvadIya prakRtiyAnI aja0sthitinI udIraNA anAdi, dhruva ne dhruva ema 3 prakAre che. te A pramANeH--jJAnA0-4nA0-ne antarAya rUpa 14 prakRtinI 40 sthitinI udIraNAkSINAmeAhI jIvane samayAdhikAvalikA zeSa rahetAM hoya che,tethI te ja0 uddI sAtti adhruva che. ane zeSa sa` paNa aja0 udIraNA te sadAkALa pravatatI hAvAthI anatti che. alavyApekSAe dhruva ane bhavyanI apekSAe azruva che.--nathA taijasasaptakAdi 33 nAma prakRtiyAnI ja. sthiti unnIraNA saMcAgi valinA anya samaye hAya che, mATe te sAtti adhruva che, ane tethI anya satra paNa ajasthiti uttIrNA te anadhi, abhavyApekSAe vrata, ane bhavyApekSavA aNuva che. tathA e mithyAtvAda 48 prakRticeAnA zeSa utkRSTa, anutkRSTa, ane jadhanya rUpa traNe vikalpe sAti ane adhruva ema 2 prakAranA che. te A pramANee 48 nI 60 udIraNA utkRSTa sakalezamAM vatA mithyAtvI chagane keTaleAka kALa paryanta hoya che, Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uja8 atha udIraNAkaraNa, 555 tyArabAda samayAntare teja jIvane anutkRSTa udIraNa hoya che, tethI e bane udIraNA sAhi che, ane jaghanya sthiti udIraNa te prathama ja kahI che. * tathA savirSo ja nirAzeSa 110 prakRtinA "utkRSTa-anuSkRSTa-jaghanya ane ajaghanya rUpa cAre vikalpa sAdi, ane adhava, ema 2 prakAre che, ane e sarve adathI hevAthIja e sarvanI udIraNA paNa sAhi madhuvana jANavI. (tisAhi0). e pramANe sAdyAdiprarUpaNa karIne have mAtra ane - rAma pratipAdana karavAne arthe kahe che. addhAccheo sAmittaM, pi ya Thiisakame jahA navaraM tavveisunirayagaie, vA vitisu hiTima khiisu||32|| gAthArtha--addhAccheda ane svAmitva te je rIte sthiti saMkramamAM kahyuM che te ja rIte atre paNa jANavuM, paraMtu vizeSa e che ke udIraNa te tatkrakRtivedaka jIvane jANavI, ane naraka dvikanI uo sthi0 udIraNa heThaLanI traNa pRthvIomAM jANavI. TIkAtha-sajIchera ane te je pramANe sthitisaMkramamAM kahyuM che te pramANe ahiM paNa jANavuM, parantu vizeSa e che ke-saMkramakaraNa prasaMge tata prakRtine nahi vedanAra chamAM paNa sthiti saMkrama kahyo che, kAraNa ke udaya nahi hote paNa sakamane sadbhAva che, ane udIraNa te tatkrakRtinA udayavALA jIvane ja hoya che, kAraNa ke udayane abhAve udIraNane paNa abhAva che. e vAta saMkSepathI kahIne have vizeSathI kahe che- : je karmonI udaya hete chate badhA prasaMge utkRSTa sthiti badhAya che te pa jJAnA - vina-4 darzanAta-tai0 7 Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. 54 - varNAdi 20-nirmo~asthi-azu0-anumithyA0-16 kaSAyatrasAdi ja phugAdi 4-30 7-5'censDa'0-pa0-pA0-uzvAAta5-udyota-kukha-nIca-e 86 udayamAtkRSTA prakR tiyAnI anyAvalikA' vyatIta thatAM ucAvalikAthI uparanI sa sthiti udIraNA cAgya che, parantu udayane sadbhAveja udIraNA hoya che, mATe te kramanA veka jIvAneja te sthitiyA uddI cAgya che. 'punaH banyAvalikA rahIta sa sthiti te at sthiti kahevAya che. ahiM addhAccheda 2 AvalikA pramANa che, ane udIraNAnA svAmi te tatprakRtinA ucavALA jANuvA, * tathA je manuSyagati zAtA-sthirAdi 6-veda 3-sukhaga01na timasa'sthA pa-ana`tima saghacaNu pa-ucca e 29 udayasa*mAtkRSTA ( udaya te sakrama vaDe u. sthitiva ta ) prakRtiyA che tenI 3 AvalikAhIna sana sthiti uttIrA ceAgya che, te paNu tadudayavI jIvAne te sthitiyA udIca jANavI. ahiM mundhAvalikA ane sa'kramAvalikA rahIta sarva sthiti te catusthiti che, ane 1 AgaLa 33 mI mAthAnA TIkA'mAM kahyA pramANe Ata patA u. sthita adhaka deva che, ane aMtamuM nyUna sthiti uddIka tadurvyavanta dehaparyApta pRthvIkAya che, te A prakRti uddaya vakhate adhAkRSTa krama saMbhave ? puna: azAtA uthAdhAkRSTa che te gaNAvI nathI, tethI Atapane sthAne azAtA samajavI sugama paDe che. tattva zrI bahuzrutagamya, ' ra chApelI alayagiriSkRta TIkAmAM tadubhayavaMta ' "evA pADha likhita doSathI sa`bhave che. mATe ahi' tadrutyaMta e pAThane anusAre A lakhyuM che. r 3 cAlu prakaraNanI 33 mI gAthAnA TIkAmAM samyaktva sahita 70 prakRtiyA udayasa kramotkRSTa kahelI che, parantu ahiM utkR. udIraNAnA bhinna svAmitvane laIne samyaktanI udIrA bhinna kahelI hAvAthI usakrametkRSTa prakRtiye 29 gaNAvI che mATe usa prakRtiyeAnI 30 nI ane 29 nI saMkhyA virAdhavALI nathI. Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. atha udIraNAkaraNu addhAccheda 3 AvalikA pramANu che, ne tenA udayavALA te udIraNAnA svAmi jANavA, e pramANe AgaLa paNa jeTalI jeTalI sthitiyA udIrAne ayeAgya che teTalA teTalA addhAccheda, ane tenA udayavaMta te uddIrAM svAmi che ema jANyu', tathA mithyArdaSTipaNe mithyAtvanI 70 kAThAkArDi pramANa sthiti khAMkhIne, tadana'tara antamurhuta paryanta mithyAtvane anu bhavIne samyaktvane prApta kare, tyAre antasuhIna sa mithyAtva sthitine ( deNu 70 kA kA sAgarane ) mizramAM ane samyak tvamAM sa'kramAve che, ane sakamAvalikA byatIta thayA bAda uddI ceAgya thAya che, tyAM sa`kramAvalikA vyatikacepaNa antamurhuta hInaja kahevAya che, tethI samyaktvIjIvane samyaktvanI antamurhuta hIna 70 ke kA. sAgara utkRSTasthiti uttIraNA ceAgya che. taina'tara kAI jIva samyaktvamAM paNa antanuM mAtra rahIne mizra samyaktva prApta kare, tethI mizra samyaktvane anubhavatA jIvane mizrameAhanIyanI 2 antarmuhIna 70 kaoN. kA. pramANu u sthiti uddIrA cAgya hAya che. tathA apramattapaNe tat prAceAgya utkR. sakalezavaDe AhAraka sasakane u. sthiti yukta AMdhelu hoya te samaye (khaMdha prathama samaye ) tatkAlAcita u. sthitisattAvALI zeSa nAma prakRtinu dalika te AhArakamAM sa'kramIne sarveitkRSTa antaH kADAkAMDa sAgara pramANa AhAraka samaka thAya che, ane AhAraka nAmakama ne khAMdhyA bAda antam vyatIta thayeja AhAraka zarIranI racanAnA Ara'bha thAya che, ane te AhArakane racanAra muni labdhinA sphAravavAthI Atsaya bhAva vatatAM pramAdI thAya che, tethI te pramattane AhAraka ra 1 mithyAtvAnubhavarUpa antarmuhUrtamAM sakramAvalikA meLavatAM pazu antamuhUrta ja thAya che, mATe ahi sakramAvalikAne mithyAtvAnubhava rUpa antarmuhumAM antatapaNe kahelI che. Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. 551 zarIra racavAne samaye AhA. saptanI antaryuM hIna u sthiti udIraNA ceAgya hoya che. ahi pramantabhAve va tAneja AhA raka racanAnA prAraMbha hovAthI AhArakanI u. sthitinI udIraNAnA svAmi pramatta munija jANavA, ane zeSa prakRtiyAnA uThThI svAmi- * tA sUtrakAraja vizeSapaNe kaheze. MAAAAAAAAAAAA nica para nA vitarakagatinI ane avi zabdathI narakAnupUrvInI pazu tiya pace jIva u. sthiti khAMdhIne, utkRSTa sthiti khAMdhyA khAda antamuM vyatIta thatAM te chatra nIcenI 3 pRthvicAmAMnI koI paNa pRthvImAM utpanna thAya, te jIvane prathama samayeja narakagatinI antama vhIna sava 20 kA. kA0 sAgara pramANa sthiti udIraNA ceAgya thAya che, ane narakAnupUrvInI tA gatinA apAntarAlamAM 3 samaya sudhIja u. sthiti uttI cA thAya che. praznaH--nIcenI 3 pRthvIcAne grahaNa karavAnu atre zu prayA ra jana che ? uttaraH--ahi* narakagatyAdinI uM. sthitine mAdhatA jIva avazya kRlezyAnA pariNAmavALA thAya che, ane kRSNavezyAnA pariNAmavALA chatra kALa karIne narakamAM utpanna thatA jaghanya kRSNa lezyA pariNAmI jIva pAMcamI pRthvImAM, madhyama(ku. le.) pariNAmI jIva chaThThI mAM, ane u kRSNAlezyA pariNAmI chatra sAtamI narakamAM upanna thAya che, mATe atre nIcenI 3 pRthvIonuM grahaNa kareluM che. devagati devamaNuyA - Nupuvvi AyAva vigalasuhumatige aMtomukuttamattA, sAyapUrNa sahurasta "rUA gAthA:-TIkA pAra bhavat Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papara atha udIraNAkaraNa 'TIkAtha-devagati-devAsupUva-manuSyAnupUva-Ata - vikalatrika-sUmatrika e 10 prakRtinI uo sthitinI udIraNa A pramANe-sva sva udayamAM vartatA, ane antarmuhurta bhagna eTale u0 sthiti badhAdhyavasAyathI anaMtara antarmuhartakALa sudhI paribhraSTa thayA chatAM te antaryuM. hIna devagatyAdinI u0 sthitine udIre che. (Iti gAthArthoDapi) ahiM tAtparya A pramANe che-ahiM kaI jIva tathAvidha pariNAma vizeSathI narakagatinI 20 keke. sAgarepama pramANu u0 sthiti bAMdhIne tadanaMtara zubha pariNAma vizeSathI devagatine 10 keke. sAgara pramANu ura sthiti baMdha prAraMbhe tethI te badhyamAna devagatinI sthitimAM AvalikAthI upara bandAvalikAhIna AvalikAthI uparanI sarva narakagatinI sthitine saMkramAve che, tethI devagatinI paNa AvalikAmAtrahIna 2 ke. ke. sAgara pramANa sthiti thAya che. punA devagatine bAMdhate jaghanyathI paNa antastra paryanta (satata) bAMdhe, ane devagati bAMdhyA bAda kALa karIne anantara samayamAM deva thAya, tethI devatvane anubhava karatA te jIvane devagatinI antarmuhurtahIna 20 kekesAgara pramANa u0 sthiti udIraNugya thAya che. prazna e yuktine anusAra te AvalikAdhika antaryuM hIna rithati prApta thAya che, te mA antaryuM. hInaja kema kahe vAya ? uttara-emAM kaI virodha nathI, kAraNa ke te antarmuhumAM AvalikAne prakSepa karatAM paNa antarmuhurtaja thAya che mAtra bRhata antam thAya e vizeSa che. e pramANe devAnupUranI u0 risthati udIraNa cagya jANavI. tathA keIka jIva narakAnupUrvanI u0 sthiti 20 ke. ke. sAgara pramANu bAMdhIne tadanaMtara zubha pariNAma vizeSathI 15 ke ke sAgara pramANa manuSyAnupUrvanI u0 sthitine baMdha prAra, Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,kama prakRti. -graMthI te badhdhamAna manuSyAnupUtranI -sthitimAM AvalikAthI upara bantrAvalikAhIna AvalikAthI uparanI narakAnupUrvInI sarva sthitine - sakramAve tethI maMnuSyAnupUrvI :paNa AvalikA! mAtrahIna 20 kaoN ke sAgara pramANa thAya, puna: manuSyAnupUrvIne dhatA jadhanyathI paNa antamurhuta panta bAdhe te antamurhuta AvalikAhInaM.20 kI kA. sAgaramAMthA kamI thAya ane manuMAnupU. mAMdhyA bAda kALa karIne manuSyAnupUrvIne anubhavatA jIvane te manuSyAnuputrInI antam hIna 20 kAkAra sAgara pramANu usthiti uttIraNA mAyAgya che. . . a zakA--manuSyagatinI paNa 15 kA00 sAgara pramANu sthiti khaAtkRSTa che, tema manuSyAnupUrvInI paNa andhotkRSTA sthiti che, parantu kAinI paNa 20 phrA. kA0 sAgara pramANu sthiti nathI. punaH e banne sthitiyA sa`krama vaDe utkRSTa thAya che, te bannemAM saMkrame dhRSTatvanuM' vizeSapaNu` hete manuSyagativat manuSyAnupUrvInI 3 AvalikAhIna u. sthiti uddIraNA ceAgya kema na hoya ? para *** uttara:----e vAta ayukta che, kAraNa ke manuSyAnupUrvI tA anudayasametkRSTa che kahyuM che ke-- maNuyANupucci mIsaga AhAraga devajuyala vigalANi sumAitigaM titthaM, aNudayasaMkamaNaukosA // 1 // " atha H--manuSyAnupUrvI, mizra mehanIya, AhAraka yugala, devadvika, vikalavika, sukSmatrika jInanAma, e sarva anudaya sakrameAtkRSTa prakRtiyo che, " ane anuya sa'krametkRSTa prakRtiyAnI jadhanyathI paNa anta huta hInaja u. sthiti udIraNA ce.gya hoya che, ane manuSya gati to udayasakrametkRSTa che. cataH ?? mRNugera sAyaM sammaM, thira hAsa iccha veya subhagai risabha cauraMsagAi, paNu ca udasaMkaTukosA // 2 // 70 ka Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aca udIrAkaraNu, " atha----manuSyagati-zAtA-samyaktva-sthirachaka-hAsyAdi chaka--veda 3-zubha vihA0-vajrAsAdi 5-samacaturamAdi pu-uccagAtra--e 30 prakRtiyA UdayasakrametkRSTa che. " tethI te manuSya gatinI 3 AvalikAhInaja u sthiti uttINA ceAgya hoya che. e pramANe AtapAdi prakRtiyAnI paNu antarmu. hIna u. sthiti udI ceAgya jANavI. 554 ------- zakA--uDDayasa krameAtkRSTa sthitivALI prakRtiyAnI tA antamuM vhIna 60 sthiti uddI. ceAgya bhale hoya, parantu Atapa nAmakama tA "dhA STa che tethI te AtapanI dhAvalikA ane uyAvalikAhInarUpa 2 AvalikAhIna ja u. sthiti udIraNA cAgya hAI zake che te antaslRlhIna sthi udIraNA yAgya kema kahA che? Uttara-ahi* utkRSTa sakalezamAM vatatA devAja ekendriya prAcezya Atapa-sthAvara-ekendriya jAti-e 3 prakRticeAnI u0 sthiti khAMdhe che khIjA nahi. te deve te u. sthiti khAMdhIne tyAMja devabhavamAM antasu kALa paryanta rahe che, ne taddana tara kALa karIne bAdara pRthvikAyikapaNe utpanna thAya che, ne utpanna thayA bAda zarIra paryAptie paryApta thaye chatA Atapa nAmecamAM varte che te samaye AtapanI uddIrA paNa kare che, te e pramANe hAvAthI AtapAdinI ( Atapa-sthAvara-ekendriyanI) antasu hInaja u. sthiti udIraNA ceAgya hAya che, ahiM AtapanuM grahaNa upalakSaNika hAvAthI bIjI paNa sthAvara-ekendriya narakaddhika-tiya gaDhika AdA0 chasevA-nidrA 5-e 19 anudaya dhAkRSTa prakRtiyAnI antarmuhIna 60 sthiti udIraNA ceAgya jAzuvI. tyAM sthA~eke ane narakaddhika-e 4 prakRtiyAnI u. udIraNAnI paddhati darzAvI, O 4 1 A sthAne ciddhiAnA bhAvanA htA evA pATha che parantu ti ddikanI bhAvanA tA AgaLa ( AgaLanI pakitamAMja ) kahevAro chatAM Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. paw5 ane zeSa prakRtinI utkRSTa udIraNAnI bhAvanA A pramANe che- nAraka jIva tirthagu 2-dA. 7-sevAta-e 10 prakRtinI u0 sthiti bAMdhIne tadanatara madhyama pariNAme vartate tyAM ja antamuM rahIne tiryaMcane viSe utpanna thAya te e prakRtinI u0 udIraNa kare che. nidrA paMcakanI paNa udaya vartate chateja u0 saMkalezathI u0 sthiti bAMdhIne tadanaMtara antaryuM. vyatIta thaye chate nidrA (pacaka)ne udaya thaye chate u0 udIraNA kare che. titthayarassa ya pallA-saMkhijja ime jahannage itto thAvara jahanna saMteNa, samaM ahigaMva baMdhato // 34 // gaMtUNAvali mittaM, kasAyabArasaga bhaya dugaMchANaM nidA ya paMcagasta u, AyAtrujjoya nAmassa // 35 // gAthArtha -TIkAryAnusAra, TIkArya -ahiM prathama jInanAmanI sthitine apavatI apavatIne patyeSamanA asaMkhyAtamA bhAga mAtra zeSa rAkhIne tadanaMtara anetara samayamAM ja kevala jJAna utpanna thatAM te jInanAmanI sthitine udIre che tyAM prathama samaye jInanAmanI u0 sthiti udIraNa hoya che. sadAkALa chananAmanI udIraNuM prAgya sthiti eTalI ja hoya che, paraMtu adhika nahi, (juti kariza karI svAmitva ). have jaritika hIrAmAM vAmitvA paNa kahevAya che rAjane dattaka ahiMthI AgaLa have jaghanyasthitinI udI chapAyelI TIkAmAM ahiM tiryaddhika zabda AvyuM che te azuddha saMbhave che tethI meM 6 ne badale 4 prakRti gagvI che, Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udIraNakaraNa, A AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA raNamAM svAmitva kahevAya che, e pramANe karelI pratijJAne nirvAha kare che eTale have svAmitvapaNuM kahevAya che te A pramANe thavAnuM sthAvaranI je sarvalpa sthithisattA te tulya vA kicita mAtra adhika * te navA karmane teja sarva jaghanya sthitisattAka thAvara-ekendriyajIva bAMdhate chate bandAvalikAnantara pahelA 12kaSAya-bhacanucchA-nidrA pa-Atapa-udyota-e 21 nAma prakRtinI ja sthitinI udIraNa kare che. ahiM Atapa ane udyotasivAyanI 19 prakRtine te vabadhipaNuM hovAthI ane Apa udyotane te pratipakSa prakRtiene abhAva hovAthI bIjA jIvamAM jaghanyasthitinI prApti heya nahi, tethI yukta svarUpavALo ekendriya jIvaja e prakRtinI ja sthiti udIraNAne svAmi che. egidiyajoggANaM, iyarA baMdhittu AligaM gaMtuM egidiyAgae, taSThiie jAINa mavi evaM // 36 // gAthA-ekendriya yogya prakRtithI pratipakSI prakRtie bAMdhIne eka AvalikA vyatIta thayA bAda punaH ekendriya prAca prakRtine bAMdhate taddedI jIva (ekendriyajIva) te ekendriya , jAtinI ja sthi0 udIraNA kare, e pramANe ekendriyanA bhavamAMthI nikaLIne e kendriyagya ja sthitisattAka jIva zeSa jAtinI paNa ja sthitra udIraNA kare. TakAtha-ekendriyene je udIraNA prAyogya che te ekendriya yogya prakRti kahevAya che, te ekendriya-sthAvara-sUkSama-sAdhAraNae 4 prakRtinI jaghanya rithatisattAvALe ekendriya jIve che tethI itara eTale ekendriya jAtyAdithI pratipakSI dvIndriya jAtyAdi prakRtine bAMdhIne (te A pramANe-ekendriya jAtithI pratipakSI kriIndriya-trIndriya-caturindriya ane pandriya jAtine ane sthAvara suma sAdhAraNanI pratipakSI trasa badara ne pratyekane bAMdhIne) tadana Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * krama" prakRti 7 saH punaH ekendriya jAtyAdi prakRtiyAne bAMdhe che, taddana'tara -eka AvalikA vyatita thayA mAda anyAvalikAnA anya samaye ekendriya jAtyAdinI ja. sthi udIraNA kare che. ahi' tAtpa pramANe che-sarvopa sthitisattAvALA ekendriya jIva dvIndriyAdi prakRtiyAne sane anukrame bAMdhe che, tethI te dvIndriyAdi jAtine bAMdhyA bAda ekendriya jAtinA khadha prArabhe che, ne tanatara anyAvalikAnA tya samaya pUrve khAMdhelI te ekendriya jAtinI 40 sthi uddIrA kare che. dhandhAvahiAnA anantara samaye yAvahiAnA prathama samaye moMdhaNI hatA paNa sarIkhA mAsa thAya che, tethI jadha sthitiudIraNA thatI nathI te kAraNathI anya samaye " ema kahyuM che. tathA pratipakSa prakRtiyAne bAMdhavAmAM jeTalA kALa lAge che teTalA kALavarDa hIna ekendriya jAtinI sthiti thAya che, tethI ati alpa sthiti prApta thAya che, e hetuthIja pratipakSa prakRtinA anyanu atre grahaNa kareluM che. e pramANe sthAvara sukSma, ane sAdhAraNa e traNa prakRticenI paNa ja0 sthiti udIraNA vicAravI, mAtra enI pratipakSa prakRti te trasa khAra ne pratyeka e traNa kahevI, << manyAvAlakAnA tathA paiivicAra tadripa nALa mali= dvIndriya jAticenI paNa pUrvokta prakAre ekendriya bhavamAMthI AvelA ane sa sthitijJaH-ekendriya prAyogya jaghanya sthitivALA jIva ja sthi udIraNA kare che, ahi paNa tApa' A pramANe che--jaghanyasthiti sattAvALA ekendriya bhavamAMthI nIkaLIne dvIndriyapaNe uttpanna thAya, taddana'tara pUrva addha hrAndriya jAtinA anubhavanA prArabha kare che, ane anubhavanA prathama samayathI pAra'bhIneja ghaNA dIgha ALa paryanta ekandriya jAtine bAMdhavA mAMDa; tAna"tara dIrgha kALa paryanta trIndriya jAtine bAMdhavA mATe, taddana"tara caturindriya ane pacendriya jAtine anukrame khAMdhe, tethI ghaNA meoTA pramANavALAM 4 antama vyatikrAnta thayAM, tadana'tara puna: 'dvIndriya jAtine bAMdhavA mAMDe, tAnAra anyA Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 558 atha udIraNAkaraNa : - - - - - - - valikAnA anya samaye te dvIndriya jAtinI ekendriyabhapAta sthitisattApekSAe 4 anta0 ane 1 baMdhAvalikA nyUna ja sthiti udIraNA kare che. bandAvalikAne anya samaya kahevAnuM kAraNa prathama ja kaheluM che. e pramANe grIndriya-caturindriya jAtinI ja ritha0 udIraNa paNa vicAravI. veyaNiya nokasAyA, samatta saMghayaNa paMca nIyANaM tiriyadugaayasa dUbhaga, gaaijaannNcsnnige||37|| gAthA -vedanaca-nekaSAya-aparyA-saMghayaNa 5-nIca getranI, tathA tidvika-ayaza-durbhaga-ane anAdeyanI ja thi, udI saMttimAM utpanna thayelA jIvane hoya che. TIkArtha-zAtA-azAtA-hANya-rati-zaka-arati-apaAMkha-anya 5 saMgha0-nIcatra-tiryaMgakika-durbhaga-anATa-ayaza e 18 prakRtinI ja sthitiudIraNA saMkSipacendriya gatimAM che te A pramANe jaghanyasthitisattAvALe ekendriya jIva ekendriya bhavamAMthI nikaLIne paryApta saMpatti pacendriyapaNe utpanna thAya, tyAM utpattinA prathama samayathIja zAtA vedanIyane anubhavate chate dIrgha antarmuhurta kALa paryanta azAtA vedanIya bAMdhe, tadanatara punaH paNa zAtAdanIcane baMdha prArabhe, tyAM badhAvalikAnA anya samaye pUrvabaddha zatAvedanIyanI ja sthiti udIraNA kare che. e pramANe azAtA vedanIyanI ja udI paNa jANavI, paraMtu zAtAne sthAne azAtA zabda kahe, tathA hAsya-ratinI ja udI zAtAvat kahevI, ane zAka-aratinI ja udI azAtAvat kahevI. tathA aparyApta nAmanI jaghanya sthitisattAvALe ekendriya jIva ekendriya bhavamAMthI nikaLIne aparyApta saMsi paMcendriyamAM utpanna thAya, tyAM prathama samayathI prAraMbhIneja dIrgha antaH kALa Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti paryanta paryApta nAma bAMdhIne tadanetara!punaH paNa aparyApta nAma karmane bAMdhe tyAM baMdhAvalikAnA anya samaye pUrvabaddha aparyApta nAmanI ja sthi0 udIraNA kare che. tathA 5 saghayaNamAM udita saMghayaNane laIne zeSa 4 saMghacaNano ati dII anyakALa kahe, tadanaMtara vedyamAna saMghayaNanA baMdhamAM baMdhAvalikAnA anya samaye ja sthi0 udIraNA kahevI. nIca gAtranI vaktavyatA azAtAvata kahevI. tathA bAdara agnikAya athavA vAyukAya je sarva jaghanya sthiti sattAvALA chete paryAptatiryaMca paMcendriyamAM utpanna thAya tadanatara dIdhuM antaH kALa paryanta manuSyagatine bAMdhe, tadanatara tiryaMga gatine baMdha prAra, tyAM banyAvalikAnA anya samaye te tigatinI ja sthi0 udI kare. tigAnupUrvInI vaktavyatA paNa e pramANe ja jANavI, paraMtu gatyapAntarAle vartatAM trIje samaye ja sthira udIraNA kahevI tathA durbhAga, anAdeya, ane ayazanI vaktavyatA azAtAvat kahevI. amaNAgayassa ciraThiha, aMte suranarayagai uvaMgANaM aNupuvI tisamaige, narANa egidiyAgayage // 38 // gAthA --TIkAthanusAre. TIkAthI-agni paMcendriyamAMthI nikaLIne devabhavamAM athavA nAraka bhavamAM upanna thayelA chavane devagati, narakagati, ane vikiya upAMganI Apa ApaNu dIgha sthiti AyuSyane ane ja sthira udIraNA thAya che. ahiM tAtparya e che ke-asaMjJi pacedriya jIva devagatyAdinI sarva jaghanya sthiti bAMdhIne tadanetara, dIrgha kALa paryanta tyAMja rahIne pApamanA asaMkhyAtamA bhAganA Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560 atha udIraNakaraNa -Anang-a. oraSARALAARAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA AAAAAA AyuSyapaNe devabhavamAM athavA nArakabhavamAM utpanna thAya, tadanAtara Apa ApaNA dIrgha sthitivALA AyuSyane anta vartatA te devane athavA narakane yathAgapaNe devagati narakagati ane vayeipaganI ja sthita udIraNA hoya che-tathA deva vA naraka gatinA apAtarAlamAM vartate teja asaMgni paMcendriyajIva trIje samaye anukrame devAnupUvInI ane narakAsupUtrI ja sthira udIraNA kare che, tathA rAja parivArane =manuSyAnupUvInI sava5 sattAvALe ekendriya jIva ekendriya bhavamAMthI nikaLIne manuSyapaNe utpanna thatAM apAntarAle vatata trIje samaye manuSyAnupUvInI jaghanya sthitinI udIraNAne svAmi hoya che. samayAhi gAligAe, paDhamaTiie u sesavelAe micchatte veyesu ya, saMjalaNAsu vi ya samatte // 39 // gAthArtha -TIkArthAnusAre (gAthAne aMtya zabda " . e paNa che). TIkA-ahiM anDarakaraNa karyuM te nIcenI rithati te prathama sthiti, ane uparanI te dvitIya rithati kahevAya che. tyAM prathama sthitinI samayAdhika AvalikA zeSa rahaye chate mithyAtva 3 veda, 4 saMjavalana, ane samyakatvanI ja sthi, udIraNA thAya che. punaH vizeSa e che ke samyakatvanI ane saM0 lebhanI kSaya vA upazama thatAM ja sthi0 udI- jANavI. paDhAsaMcimAjU, juhI viyAga, mitte besattabhAga veu-viyAe patraNassa tassaMte // 40 // gAthAtha-papamanA asaMkhyAtamAbhAgahIna 1 sAgaraapamanI sattAvALAekendriyabhavamAMthI AvelA jIvane mizranI ja sthira udIraNA hoya che. tathA palyAsaMdhyAtamAbhAgahIna che sAgaranI Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka prakRti. paga sattAvALA mAdara vAyukAyika jIvane anya samaye ja sthi nI ' ma *udIraNA thAya che. wwAAAAA an TIkA-pacepamanA asaeAtamA bhAge nyUta je 1 sAgaropama teTalI mizranI sthiti sattAvALA ekendriyajIta eka "ndribhavathI nikaLIne sa'jJi paoNMcendriyamAM utpanna thAya tene je samayathI Ara'bhIne mizranI udIraNA TaLI javAnI chete samaye mizrapratipanna jIvane anya samaye mizranI ja sthitinI udIraNA thAya che, ekendriya sakha'dhi jAnya sthiti sattAthI hIna sthitivALuM mizra mAhanIyakama udIraNA cAgya hAtu nathI, kAraNa ke teTalA pramANunI sthitivALu thaye chate avazya mithyAtvamehanIyanA udaya thavAthI te mizra meAhanIya uddelanA cAgya thaI jAya che. " tathA je pramANunA cha bhAga vaDe 1 sAgaropama sapUNa thAya * che teTalA pramANanA ( sAtIyA ) e bhAga je vaicichanA (- vai zarIra-vai. saMghAtana--vai. azvana catuSkanA ) che. te dvisamabhAgavALu' vaikriya kahevAya che. emAM "dvisasabhAgavALu* " e vizeSaNu che, ane " vakriya " e vizeSya che. te enA vizeSaNu saMmAsa ( vizeSaNane vizeSyanA samAsa karavA te vizeSaNu samAsa ) karatAM elA mALa caiivicApa thAya che emAM prAkRta niyamane anusa rIte thainthivALa pada sIligapaNe nirdeza karyuM che. punaH ahi jADaeliyamamuLa e vAkayano artha paNa anusare che tethI (matha evA thAya che ke ) payeApamAsa byabhAgahIna sAgaropama pramANu te vaikriyakakanI sthiti sattAvALA pavanane eTale khAdaravAyukAyika jIvane te vaikriyanA anya samaye ja sthi udIraNA thAya che. ahi tAtpaya e che ke patyeApamanA asakhyAtamAM bhAgahIna hai -sAgara pramANanI vaikriya chanI jaghanya sthiti. sattAvALA bhAdaravAyukAyika jIva ghaNIvAra vaikriya nikulaNA karIne anya vaikriya nizA kara tyAM anya samaye vaikriya chanI ja. sthi udIraNA kare che, - 71 Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udIraNa rahyuM ane anantara samayamAM te vaikriya chakakanI sthiti sattA ekendriya sabadhi jaghanya sthiti sattAthI paNa hIna hoya che, tethI te vaikiya chaka udIraNA cAgya thatuM nathI, paraMtu ukalanA yogya hoya che. cauruvasamettu peja-pacchA micchaM khavettu tettIsA ukkosasaMjamadhyA-aMte sutaNU ubaMgANaM / .41 // gAthAthI-TIkAthanusAre. TIkAtha-saMsAramAM paribhramaNa karavAthI ja vAra mehanIyane upazama karIne tadanatara mithyAtvane ane upalakSaNathI samyakatvane ane mizrane paNa khapAvIne 33 sAgarepamapramANanI sthitivALa deva thAya, tadanatara devabhavamAMthI AvIne manuSya madhye utpanna thAya, tadanatara ATha varSanI vaye cAritra prApta karIne apramatta thaI AhAraka sasaka bAMdhe, tadanAMtara dezaNapUrvoDa varSa paryanta cAritra pAlana karIne dezaNapUrvakroDa varSane ane AhAraka zarIra racIne sutay =AhAraka zarIranI ane karNana = AhAraka upAMganI tathA gri e bahuvacanAH hevAthI AhAraka bandhanacatuSka tathA AhAraka saMghAtanane grahaNa karatAM AhAraka samakanI jaghanma sthi0 udIraNA kare. ahiM mihanIyane upazamAvate jIva sthiti'ghAtAdi vaDe zeSa nAmakarmanI prakRtinI ghaNI sthitisattAne ghAta kare che, ane devabhavamAM apavatanAkaraNathI apavate che, tethI AhAraka saptakanA bandhakALe ati alpasthiti sattAja same che, tethI cAra vAra mAhopazamAdinI vivakSA karI che. dezaNapUrvakoDa varSa sudhImAM AhArakasaptakanI ghaNI sthitisattA laya pAme che tethI deNapUrvaDa varSanuM atre grahaNa karyuM che. * 12 sthitighAtathI apavartanA sarvathA bhinna nathI, kAraNa ke sthitighAta e vyAdhAtApavInA vizeSa che, ane apavanA e nivyavAtAvartanA rUpa che. Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSma prakRti. chaumasthakhINarAge, caudasasamayA higAligaThiIe selajIvorIte, mizamukutto vijajo "DhA gAthAya! TIkArthonusAra. - TIkA kSINameha guNasthAnakavattI chadmasthajIvane p jJAnA0-5 daza nA-5 antarAya. e 14 prakRtiyAnI samayA brika AvalikA zeSa rahya chate ja sthi udIraNA thAya che. zeSa manuSyagati-pace-vaRSa -dA cha-sasthAna 6-350parA-udyAsa-2 khagati-grasAdi 4-subhagAdi 4-7naucca-duHsthara e 32 prakRtiyAnI, tathA pUrvokta 33 nAmanI vAdIya prakRtiyAnI sava sakhyAe 65 prakRticenI ja sthi hyudIrA sacAgi kevaline anyasamaye DAya che. tenA jaghanyakALa antasu. pramANanA hoya che, tathA AyuSyanI paNa anya samaye ( udIraNAnya samaye ) ja0 sthi udIraNA hoya che. ( kRtti sthiti sapILA ). yja // aya anumAna hatILA // e pramANe sthiti uddIrA kahIne have anubhAga udIraNNAnA prasa'ga che tyAM sa'jJA zubhAzubhapraGga-vipAka maphata-pratyaya pra30-sAdhanAdimarU0-ane svAmi prarUpaNA e 6 anucAga che, temAM prathama yajJa gumAzuma ane viSA e traNanI prarUpaNA mATe anya anyanI bhalAmaNa kare che, 1 aNubhAgudIraNAe, sannA ya subhAsubhA vivAgo ya aNubhAgabaMdhi bhaNiyA, nANataM paJcayA ceme // 43 // gAthAya anubhAga uddIrAmAM "jJA, zubhAzubha, ane Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -54 atha udIraNAkaraNa, vipAka e traNanI prarUpaNAe zatakagranthrAkta anubhAga anya prakaramAM kahyA pramANe jANavI, puna: anubhAgamadha prakaraNamAM nahiM kahela' sa'jJAtikanA vizeSa ane pratyayaprarUpaNA te ApramANe che. . TIkA :-anubhAga udIraNAmAM kahevA cAgya je saMjJAzubhAzubhaane vipAka anuyAga te zatakanAmanA gra^thamAM anubhoga adhakathanane avasare kahelA che te pramANe jANavA. tyAM sthAna saMjJA ane vAtisaMjJA e pramANe saMjJA 2 prakAre kahI che temAM sthAna sajJA te paLasthAna-disthAna-tristhAnA ane du:sthAnA ema 4 prakAre che, tathA ghAtisa'jJA te sarvaSati vairAyanti ane apAti ema 3 prakAre che. tathA zubha karmonA anubhAga te kSIra zarkarAtulya jIma che, ane azubha kamanA anubhAga te ghASAtakI ane liMbaDAnA rasa sarakhe cuma che e pramANe jIbhA zubha prarUpaNA che. e sthAnasa'jJA, brAtisaMjJA, ane zubhAzubhaprarUpaNA te prathama anubhAgasa'krama prasage savistara kahelI che tethI atre punaH kahevAze nahi. tathA vipAka te pujJaSipAtra-kSetravipA-maviyAja ane nIvavipAva ema 4 prakAre che tyAM pudgalane age je rasanA vipAkAya hAya te purUjIviSA kahevAya che ne te 6 sasthAna-6 saghayaNuM-tapa-5 zarIra-3 upAMga-udyota-nirmANa-sthira-asthira--varNAdi 4-azu.-zubha-azubha pazau50-pratyeka-ane sAdhAraNa e 36 prakRtiyAnA anubhAga purU vivAja rUpa che. kAraNa ke saMsthAnADhi prakRticeA te aidArikAdi pudgalane avala Ine 1-2 jIvane sukha du:kha rUpe bhogavAtA punya pApamAM e kSIra lIMbunuM dRSTAMta . upamA vAcaka jANavuM paraMtu te karmAMNuomAM ( madhura tistAdi pAgalika rasa paryAya evA prakAranA rahyA che ema nahi, e sabaMdhi vizeSavaktavya adhatakaraNa prasa`greja, karela che. Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSa prakRti L ja udayamAM AvI svavipAka darzAve che, tethI e 36 nA rasa puTTugala vipAka rUpa che. : praznae pramANe te rati atino rasa paNa pudgalavipAka rUpaja kahevAya, kAraNa ke kadegTakAdinA sparzathI atinA, ane puSpamAlA, cakranAdinA spazathI ratinA vipAkeya thAya che, te e be prakRtiyAnA rasane vipAkrAyarUpa kema na kahyo? uttaraH-rati ane aratinA vipAkAya pudgalAvalI che' evA ekAnta niyama nathI, kAraNa ke keTakAdi sparza vinA paNa priyApriyanA maraNAdikathI kadAcit rati aratinA vipAkAya thAya. che, tethI e enA anubhAgane jIvavipAkarUpa kahela che, teja yukta che parantu pudgala vipAkarUpa nahi. e pramANe krodhAdinA anubhAga paNa jIvipAka rUpa jANavA. kahyuM che ke - araharahaNaM udao, ki na bhave poggalAni saMpappA aMpuDhehi bi kiMno, evaM kohAiyANaM pi // 1 // artha :--aratitinA udaya zu" pudgalAne pAmIne nathI thatA ? arthAta thAya cheja. te te enA rasane pudgalavipAka kesa maMthI kahetA ? ahi AcArya zrI kAkavA pratyuttara Ape che apakRtti vidhi o ahi tRtiyA vibhakitane atha saptamInA rUpamAM hAvAthI atha evA thAya kepudgalAnA sparze nahi thaye chate Copied 37 1 praznanA uttara sIdhe rIte nahi ApatAM ADakatarI rIte evA prazna pUchavA ke jenA bhAvArtha uttaranA rUpamAMja hAya che. athavA je vAkayatA " arthAt nA vyapaddezathIja sIdhe a Ave te jemake huM mA anatajJAnI chatAM kA~varavarDa ajJAnI kema kahevAya ? enA uttaramAM " sUrya mahA tejasvI chatAM mezvanI ghaTAvaDe dherAyalA nisteja, kema kahevAya ? " enA bhAva arthAtathI nikaLatA DhAvAthI kADhavA uttara kahevAya che. - Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udIraNakAraNuM, AMAMARAA paNa te bene vipAkedA zuM nathI thatuM? arthAta thAya ja che. tethI pudagala prAptinA anekAtika niyamathI te bene rasa pudagalavipAka nahi paraMtu jIva vipAkaja kahevAya che. e pramANe krodhAdikane paNa jIvavipAkanubhAga jANo, tathA kSetrane avalaMbIne (pAmIne) jenA rasane vipAkodaya thAya che te ja vipaka rUpa kahevAya che, te 4 AnupUvIne jANa. * tathA bhavane Ayine rasane vipAkedaya hAya te mahilA ne teja AyuSyane ja rasa che. prazna-gatine paNa bhavane Azcayi vipAkedaya vate che, te te gatiene rasa bhavavipAka kema nahi? uttara-e niyama anekAnta hovAthI ayukata che, kAraNa ke AyuSyano te svabhAva vinA anyabhavamAM sakamathI paNa udaya nathI tethI sarvathA svabhAvanI sAthe AvyabhicArI hevAthI (parabhave kaI paNa prakAre udaya nahi hovAthI te AyuSyane rasa bhavavipAkaja kahevAya che. kahyuM che ke -. * Aucca bhavavivAgA, gaI na Ausa parabhave jamhA no sabahAvi udao gaINa puNa saMkame Natthi // 1 // (gatArtheva) zeSa 78 prakRtine rasa chavane Azramija udayamAM Ave 1 je hetu sAdhyathI anya paNa vyApta hoya te te hetu vyabhicAra dezavAne kahevAya che, tema AyuSyodaya rU5 hetu taddabhavarUpa sAdhyathI anyatra vyApta nahiM hovAthI ( arthAta je AyuSyano udaya hoya teja bhavano udaya heya, mATe) "je AyuSyane udaya teja bhavane udaya" e vyabhicAra deSa varjIta che. Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti 57 - - - - - - - - - che mATe te pitA che. tathA A nAnApaNuM eTale je vizeSa tyAM zataka graMtha anubhAgamakhya prakaraNamAM nathI kahyo te vizeSa, athAta je kaheluM che tethI paNa je kaMI vizeSa haze te sarva ane kahevAze. tathA tyAM badhAne Azrathi mithyAtvAdi anya hetae kahA che, ane ahiM udIraNa Azrayine je hetuo che te AgaLa kahevAze te pramANe jANavA. have nAnA (vizeSa) rapA kahe che. mIsaM duhANe saba, ghAi duDANa egaThANe ya sammatta maMtarAyaM, ca desaghAi acarakU ya // 44 // gAthArtha -mizra mehanIya te visthAnika ane sarvaghAti rasayukata che. samyakatva mehanIya te visthAnaka ekasthAnakarUpa dezaghAti rasayukata che, ane antarAya paNa samyakatvavata che. tathA acakuM darzana dezadyAti che. TIkAthI-sidhonIyama te sthAna saMjJAne adhikArIne kisthAnaka eTale tisthAnaka rasa sahita che, ane ghAti saMjJAne adhikArIne sarvaghAti che punaH sApa mAnIya vAra utkRSTa udIraNanI apekSAe visthAnaka rasayukta ane jaghanya udIraNAnI apekSAe eka sthAnaka rasayukata che. ghAtinI apekSAe dezaghAti jANavuM e vAta tyAM anubhAgaMdha avasare sarvathA kahI nathI paraMtu ahiMja kahI che. kAraNa ke tyAM te anubhAgamanyane Azrathi zubhAzubhaprarUpaNa karI che, ane samyakatva tathA mizrane baMdha saMbhave nahi tethI e bene laIne ja tyAM azubha prakRti darzAvI che, ane atre udIraNa te e banenI thAya che, mATe ahiM te benuM vizeSapaNe grahaNa karyuM che tathA 5 prakAranuM sattarAyaNa te utkRSTAnubhAdaraNanI apekSAe hisathAnaka ane ekathAnaka Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - 568 atha udIraNakaraNa, -~-~~-~~~- ~~-~~- ~ ~-~~ -~rasayukta che, ane ghAtisaMjJAne Azrayi dezadyAti. che. punA bandhane Azrayi te eka rathAnaka-visthAnaka-tristhAnaka-catuHsthAnaka-ema cAre prakAranA rasavALuM che-tathA mAvaThu na ghAtisaMjJA Azcaci dezaghAti che.. ThANesu causu apumaM, duhANe kakaDaM ca gurukaM ca aNupuvvIo tIsaM, naratiriegaMtajoggA ya // 45 // gAthArtha -napuMsaka vedane, cAre sthAnakane rasa, keza ane gurUsparzane kisthAnaka rasa, tathA AnupUrvI ane ekAntamanuSya tiryaMca prAgya 30 prakRtine kristhAnaka rasa udIraNa cagya che, TIkAtha-puMsaverano badhine Azraya ekasthAnaka-ddhi. sthAnaka ne visthAnaka ema traNe prakArane rasa che, paraMtu atre uTha udIraNAne aMge catuHsthAnaka rasa, anutkadIraNane age catu sthAnaka-tristhAnaka kisthAnaka ne eka sthAnaka rasa hoya che. prazna-baMdhane abhAve udIraNAmAM napuMsakavedane ekasthAnaka rasa kevI rIte prApta thAya che? * uttara-napuMsakavedanA kSacakALe rasaghAta karatAM ekarasthAnaka rasane paNa saMbhava che. 1. atre acakSu darzanane udIraNa gya rasa kahyo nathI te agragAthAthI gharathAna ane kathAnA rasa uDIvaNa cagya hoya che. ema jANavuM. 22-3-4 sthAnaka rasa napuMsaka vene baMdha AzrayI che. (Iti pacacahAda), 3 ahiM kristhAnaka rasa chApelI TIkAmAM kahayo nathI. paraMtu paMca saMgrahamAM dhisthAnaka rasa kahela hevAthI meM paNa kahayo che. . . Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti... pa tathA pALIyAnAma ane gurupadane madhane Azrayi catuH sthAnaka tristhAnaka dvisthAnaka e traNe prakArane rasa che, paraMtu ahiM * udIraNAnA saMba MdhamAM te dvisthAnaka rasaja-udIraNA ceAgya che. tathA 4 AnupUrNI, tathA manuSya tiya caneja eksanta uddayamAM, vartatI je zAli--ttiyaMti-nAyu-siyezanu bAti mukhya ---saurA07 pathasaMsthAna:-1806-sAsaNa sthAvara tuSka e 30 prakRtiyAnA paNa mane Azrayi catuHsthAnaka--tristhAnaka ane hIsthAnaka rasa che, parantu ahi' utkRSTa nA anuSTa udIraNAne aMge te mAtra dvisthAnaka rasaja jANavA. 14 veyA egaThThANe, duTThANe vA acaraku carakU ya jassa sthi egamavi, arakaraM tu tassegaThANANi // 46 // * gAthAthaveda, puvaida, acakSu, cakSuda., nA uddIrA cAcya dvisthAnaka rasa che, tathA jene eka paNa akSara sapA~ca pUrvaka pariNAta che tevA zrutakevaline mati, zruta, ane avadhirdezana, e traNanA ekasthAnakarasa uttIraNAmAM prApta thAya che. TIkAtha--viSe, ane kuvaitanA utkRSTa udIraNAne Azraya dvisthAnaka rasa che, ane anubhRSTAtIkSNAne aMge dvisthAnaka ane ekasthAnaka resa jANavA samudronAvaraNa ane vasuronAvaLamAM paNa e pramANe jANatuM. savedanA azvane AAyine ta catu:-tri-dvisthAnaka rasa che, ane pu veda, acakSu, tathA cakSudazanA adhane Athayi ekasthAnakAdi cAre prakAranA rasa jANavA. cailayAA 1 ahi nagArDAda 4 prakRAtA mATe zrI upAdhyAyajI kRta mA * pakSI TIkAmA tirthAi natika evA pADe che jethI rgAna ane AnupUrvInuM sUcana thAya che, parantu tevA artha anya besatA nathI athavA te te sthAne divA zabdathI gati ane Ayu e e grahaNa karavAM, 72 Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udAraNukaraNa ja ja e pramANe prIta (44) mI gAthAmAM acakSudarzananuM grahaNa karyuM che te ahiM punaH acakSunuM grahaNa kema karyuM ? tenA uttaramAM jANavAnuM ke sthAnanA niyamane athe, arthAt prathama te acakSunuM dezadyAtitva kahyuM ane atre te sarathAnane niyama dazAvavAne arthe acakSunuM punaHgrahaNa karyuM che. * tathA sarasa ri pa =je jIvane eka paNa akSara "sarva paryAya sahita jJAnamAM vate che tevA zrutakevaline zuire-avAina ane sAhi hAjara e 4 prakRtimAM udIraNa cagya ekasthAnakarasa hoya che-tathA kALA banyamAM ane udIraNAmAM paNa catusthAnakAdi cAre prakArane rasa hoya che. maNanANa sesasamaM, mIsaga sammattamavi ya pAvesu chaThANavaDiyahINA, saMtukkasA udoraNayA // 47 // gAthArtha -mana paryaMtane zeSa karma samAna jANavuM. sabhyakRtva ane mitrane udI ya rasa pApa prakRtivat jANa, tathA anubhAgasarAnI chasthAnapatita hAnIthI paNa utkRSTIraNA pravarte che. . . . * - - TIkAthI udIya rasa zekha kama samAna jA, 1 matyAdi 4 chAghAsthika jJAna viSaya sarvadravyamAM ane sarva paryAyamAM che ema tavAyAdi sUtramAM prasiddha che tathA cAlu prakaraNanI 48 mI gAthAmAM paNa eja bhAvArtha che chatAM ahiM zrata kevaline eka akSaranA sarva payayanA jJAtA kahyA tethI saMbhave che ke A sthAne sarva paryAye te zrutajJAna saMbaMdhija grahaNa karavA parantu bIjA kevalazAna viSayika nahiM. 2 chApelI TIkAmAM avadhijJAnAvaraNa prakRti gaNAvI nathI paranuM prakRti tuTaka na paDe mATe meM gaNAvI che. Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - karmaprakRti. Na athata zreSakarma catusthAnaka tristhAnakane thiAnaka rasaudIya che, tema manAyalane paNa meM traNa prakArane rasa urIya che. puna baMdhane Azraya te mana pavane rasa cAra prakArane baMdhAya che, ane zeSakane traNa prakArane rasa baMdhAya che, te zeSakarma te kevalajJAnA-nidrApa-kevaladarza-vedanIyara-mithyAtva-12 kaya6 nekaSAya-narakAyu-devAyu-narakagati-devagati-pace-tai0 -10 7 AhA. 7samaca0-huM-vaNuM padasa 5-gaMdha 2-ni -mu-la-zI-uSNu-azu - upa0-parA-uzvA-udyota-2 khagati-sAdi 10-asthirAdi 6-nima-jana-gAtra 2-e 22 gati rUpa zeSakarmane udIraNAM prAyogya u0 anubhAga caDe sthAnaka ane anuSkRSTAnubhAga casthAnaka-risthAnaka ne kristhAnaka ema 3 prakAra che. tathA mati, zrata, avadhi mana paryava jJA - cakSu, acakSu, avadhi do e 7 prakRtine utkRSodIraNApekSAe sarvaghAti ane dezadyAti anubhAga che, tathA kevalakika-nidrA 5 mithyAtva-12 kaSAya-e 20 ne utkRSTadIraNApekSAe athavA anukunheMdIraNApekSAe paNa sarvajJAtirasa che-tathA vedanIyaddhika a yujha-sarvanAma prakRti-gotra 2-e sarvane utkRSTa vA anutkRSTa riNA prAgya anubhAga sarvathAtimAne che. tathA 4 saMjavalana ane 9nekaSAyane utkRSTa udI cogya sarvavAti ane anu "udIraNA cagya sarvAti ane dezati rasa che. have azubha prakRtinA saMbaMdhamAM je vizeSa che te kahevAya che nIrAlaya pAsu punaH paNa mizrAhanIyate anubhAgadIraNane Azrayi pApakarmamAM eTale azubha prakRtimAM jANavI, kAraNa ke e be ghAti svabhAvane laIne azubha rasavALI che, ane zeSa prakRti te jema zataka granthamAM zubha ane azubha kahI. che tema atre paNa jANavI. have kaI anubhAga sattAmAM vatate jIva utkRSTAnubhAganI Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra aya. udIraNAkaraNa. udIraNa kare? te kahevAya che. ahiyAM chasthAnathatita hIna anubhAgasarAthI paNa utkRSTInubhAyAudIraNa pravarte che. ahiM tAtparya e che ke-je sahuSTAnubhAga sattA che te anantabhAvahIna sakhyabhAgahIna, sakhyaNuNahIna, asAcaguNahIna, ane anantaguNa hIna thaye chate paNa utkRSTAnubhAga udIraNA pravarte che, kAraNa ke anubhAganA anatAnaMta rAdhake kSaya thaye chate paNa adyApi paryata utkRSTAnubhAgavALAM anataspardhake zeSa rahe che, tethI ananta bAga ziSa raho chate paNa mULa anubhAga sattAthI anantaguNahIna anubhAganI utkRSodIraNa pravarte che, te pachI "asaMkhyaguNahInAdi anubhAganI udIraNA pravarte temAM zuM AzcaryuM? have jigarajAnI je vizeSatA che te kahevAya che. viriyatarAyakevala-dasaNamohaNIyaNANavaraNANaM asamattapajjaesu, ya sambadavvesu uvivAgo // 48 // gAthArtha --TIkAthInusAre 1 ahiM anubhAgasthAne sarva saMdhyAe asaMkhya lokapradeza pramANuja che, tethI sthAna Azraya chasthAnapatitapaNuM heI zake nahi maratu pratyeka anubhAvasthAnamAM spardhA anatAnata hovAthI spardhApakSAeja chasthAnapatitapaNuM- heya che. te A pramANe uchAnubhAga anaMtAnaMta spardhaka kSaya thAya tyAre je spardhake zeSa rahe che te anaMta guNahIna spardhake kahevAya che, te ati alpa saMkhyAvALAM che ne u. jAnubhAvasthAna saMbaMdhinAM che mATe anataguNahIna anubhAga rahaye cha paNa u0 anubhAgAdaraNA prApta thAyuM che. punaH anaMtaguNahInathI asaM. khANahIna ra5 ke saMkhyAmAM Adhaka che, ne te karatAM sampaguNahIna spardhA ke adhika che, e pramANe vAvata anatabhAgAhIna spardhake te pUrvokata pAMce hAnI karatAM utkRSTa saMkhyAvALAM che, te te sarvamAM udIraNApaNuM prApta thAya temAM zuM Azcarya! ItibhAva Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, paha -- TIkAtha-varyAnAyakevalada-5 jJAnA-28- mAhanIya e 35 prakRtine vipAkaviSaya sarva jIvadravyamAM ane asavaparyAmAM che. te A pramANe-A vIyantarAyAdi 35 prakRti sarva jIvajone upaghAta kare che, paraMtu chavadravyanA sarvaparyAne 'upaghAta karatI nathI. jema ati ghanavadaLAMo vaDe sUrya caMdra sarvathA AvRta thaye chate paNa sUryacaMdranI prajA sarvathA (sava ze) Avata thatI nathI, kA che ke su vi mahApurapa papa past chati tema atre paNa vicAravuM. gurulaghugANaMtapae-siesu carakUssa ruvidavvesu . ohossa gahaNadhAraNa-jogge sesaMtarAyANaM // 41 // . gAthAtha-rIkAthanusAra. TIkAthI - je anantapradezI gurulaghupariNAmI ddha che temAM huM ane zuravInAne viSaya-vipAka che. tathA pi0ne viSaya rUpI drAmAM che, ane zeSa adAra je dAna lAbha, ga, ane upaga tene viSaya grahaNa dhAraNa egya raMgalomAM che, paraMtu zeSayudagalAmAM nahi. tathA jeTalA kSetra vA kaMthAdikamAM cakSu tathA acakSune vyApAra pravane che teTaleja viSayacakSa tathA acakSu darzanAvaraNane hoya che, tethI pavIta (gurUlaghu anapravezI rakArUpa) viSayane niyama virodhavALA saMbhava nathI. e prakRtine te je viSaya pUrve pudagalavipAkAdhirUpa kahyo che te pramAja jANa (ti viparAyapA), " 1 ahiM "guru laghu pariNAmI" e sAmAnya zabda hevAthI paththara vagere guNa gAna, dhuma vagere Aini, ane vAyu jotiSanAM vimAna vagere guNa pariNAma e traNe mAM (cakSane viSaya hovAthI) cakSu darzanAvaraNane, ane eja dhamAMthI utpanna thatA gAdi guNa saMdhu pariNAmI hovAthI acakSudarzanAvaraNa - viSaya gaNuM zakAya. kAraNa ke dhama- AkAra vagere agara laghu adhe atIniya che. Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .574 atha udIraNakaraNa, have jApa karavA cagya che, tyAM pAmapratyaya ane mahatyA e pramANe pratyAyanA be prakAra che. temAM prathama riNAma patyA paNa kahevAya che. veuviya teyage kamma-vanna rasa gaMdha niddha lurakAo so unha thirasubheyara--agurulaghugoya nrtirie||50|| gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkAI-vaikicasasaka, ane ( gAthAmAM ) tejasakAzmaNa kahevAthI taijasasasaka, tathA varNa pagabdha ra-rasa 5-ni-rakSazIta-uSNu-sthira-Asthira-zubha-azubha azu -e rUDa pratiyo te anubhAge dIraNAnI apekSAe tiryaMca-manuSyane nitya rUpa che, kAraNa ke vaikriyasasaka te tiryaMcamanuSyone guNavizeSathI utpanna thatI labdhirUpa che te tenI udIraNA paNa guLakilcara 5 jANavI. punaH tiryaMca manuSya anya anya prakAre pariNumAvIne udIre che, tethI te prakRtinI anubhAgadIraNA paNa tiryaMcamanuSyane jAiba prayita jANavI. cauraMsa mar3aya lahugA, paraghA ujjoya ilu khagai sarA pattegataNu uttara-taNusu dosu viya taNu tiyaa||51|| gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkAtha-samaca0-mu -laghu-parA-udyo-sukhagao-susvAra pratyeka e 8 prakRti ane uttaradeharUpa vaikriya tathA AhAraka e 20 kario udIraNAne Azathi pariNAmapratyayika jANavI. kAraNa ke uttara kriya tathA AhAraka zarIra hote te sama caturAdinI anubhAgedaraNA pravarte che te uttara kriyAdi deDa Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. paw ANNA aw w w.. pariNAmanI apekSAe pravarte che, tethI e prakRti paNa pariNAma pratyacika jANavI. (tathA tAtaNa =trIjuM AhAraka zarIra grahaNa karavAthI AhArakanI sAte prakRti grahaNa thayelI samajavI) tethI anubhAgedaraNa paNa pariNAma pracayika jANavI. AhAraka sahaka te manuSyane guNa pariNAma pratyayathI hoya che. tethI tenI anubhAgahIraNA paNa guNa pariNAma pratyayika jANavI. desaviraya virayANaM, subhagAeja jasakitti uccANaM puvANupubigAe, asaMkhabhAgo thiyAINaM // 52 // gAthArtha -TIkAthanusAre. rIkAthaDa-dezavirata ane sarvavirata chane subhaga, Ajeya yaza, ane uccatra e cha pratiyonI anubhAgadIraNA pariNAma pratyayika jANavI. kAraNa ke subhagAlinI pratipakSI durbhAgAdinA udaya yukta paNa je jIva dezaviratine athavA sarva viratine prApta kare che, te jIvane paNa dezaviratyAdi guNanA prabhAvathI subhagAdi prakRtinIja udayapUrvaka udIraNA pravarte che, mATe pariNAma pra che. - tathA cha jevAra 9 nekaSAyane punurvinA anukrame aMsakhyAyatama bhAga dezavirata ane sarvavirata ane pratyekane udIraNAgya hoya che te guNa pariNAma pratyayarUpa jANo. ahi tAtparya e che ke zrIrAdinA ati jaghanyAnubhAgayedhakathI prArabhIne anukrame asaMkhyAta bhAga dezaviratAdi jIvane je udIraNA cAgya che te guNupratyayika kahevAya che. ane bIje rovabhAga udIraNa prApta thatuM nathI. titthayaraM ghAINi ya, pariNAma ppaJcayANi sesAo bhavapaJcaiyA puvvuttA, vi ya puvvuttasesANaM // 53 // Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 576 atha udIraNakaraNa na WN 1 - ~ - ~ ... * gAthArtha -jInanAma-ane ghAti karmanI anubhAgedaraNA pariNAma pratyacika che. zeSa prakRtinI, tathA pUrvokata prakRtinI pUrvokatathI zeSa jIvene anubhAgedaraNu bhavapratyadhika jANavI. dIrtha-tIrthakaranAmakarma, ane 5 jJAnA-9 darza0-25 kaSAyame0-3 darzAva-5 antarAya-e pramANe sarva saMdhyAe rUra pati pratiyonI anubhAge dIraNA tiryaMcamanuSyane pariNAma pratyayika che, (arthAt e 39 prakRtinI anubhAgedaraNA tiryaMca manuSyane pariNAma pratyayika thAya che) ahiM anyathAbhAvanI prApti te pariNAma kahevAya che. tyAM tiryaMca athavA manuSya e prakRtinA anubhAgane anyathA bAMdhIne anyabhAve pariNumAvIne udIre che mATe e pariNAma pratyayika che. . . . . - tathA sevAsozeSa vedanIya-Ayuka-gati 4-jAti--AhA -saMgha0 6-kusasthAna pakarkaza agurU-AnupUvI 4-upaAta uzvA-kukhagati-satrika-sthAtuzka-nima -nIca0-e hada prakRti anubhAgedaraNAne Azraya bhavapratyadhika jANavI, athaoNta e pa3 prakRtinI anubhAgedaraNA bhavapratyayathI thAya che. tathA puSupica pupura resA =pUrve kahelI tiryagumanuSyathI vyatirikata prakRtinI (pUrvokata zeSa jIne) anubhAgedaraNa bhAva pratyayika jANavI. te A pramANe-deva ane nArake tathA vatarahita tiryaMca ane manuSya 9 nekaSAyanA pazcAnupUrvIe eTale utkRSTAnubhAgaspardhakathI AraMbhIne asaMkhya anubhAga spardhake bhavapratyayathIja udIre che. tathA 1-7-tai0 7-varNa pagadha 2-rasa 5-sti-rUkSa zIta-uSNu-sthira-asthira-zubha-azubha-agurulaghu-e rU . tiyonI deva nArake bhava pratyayathI ja anubhAgedaraNa kare che. tathA bhavadhAraNIya dehamAM vartatA deve anurano anubhAgadIraNA bhava pratyayathI ja kare che. tathA uttara kriya sivAyanA zeSa ja mU-laghu-parA-udyota-sukhagati-suzvara ane pratyeka Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka prakRti. . 577 e 7 prakRttiyonI anubhAgIdIrA bhava pratyayathI pravarte che. tathA sumana sAyanyA ane racotranI anubhAgAdIraNA zuzuThThIna ( labdhihIna ) jIvane bhavapratyayathI ane gujIvaMtane zuzupratyayathI pravarte che. tathA devanArakAne sa* ghAti kama nI anubhAgIdIraNA bhava pratyayathI pravate che. e pramANe pratyayaprarUpaNA karIne have sAghatti pracapaLA kAya che. tyAM sAdhAkrirUpaNA te mULaprakRtisabaMdhi, ane uttaraprakRti sabadhi, ema 2 prakAre che. temAM prathama mULapravRtti saMbaMSi sApAti ajapaLA kahevAya che. ghAINaM ajaghannA, doNha maNukkosayA ya tivihA u yeyani budhotA, anaphrunnA mohaLIC 3 purA sAi aNAi dhruva adhuvA, ya tassesiMgA yadu vigappA Aussa sAiadhuvA, savavigappA u vineyA // 55 // gAthA--3 ghAtikanI ajAudI, tathA nAma ane gAtra e manI anubhRSTAdIrA, 3 prakAre che. tathA vedanIyanI anutkRSTa, ane mAhanIyanI ajaghanya anubhAgAdIrA // 54 5 Adi, anAhiM, prava, ne apraya ema 4 prakAre che. tathA vedanIyanA ane mehanIcanA zeSa vikAmAM 2 prakAranI udIraNAche, ane AyuSyanA sarve nikA Adi ne dhruva ema 2 prakAre jA sukA, 5 55 5 * TIkA mAhanIya sivAya 3 ghAtikamanI aja Rtu.udIraNA anAdi, dhruva, ne dhruva ema 3 prakAre che te A pramANe--e 3 ghAtikanI kSINakAcI jIvane samayAdhika bhAvalikA zeSa rahye chate ja anubhAgAdIrA hrAya che te jJAti 73 ' * Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa78 atha udIraNAkaraNa ---------------------------------- ane azru che, ane zeSakALamAM niratara ajaghanyAnubhAdaraNA hoya che mATe sanAri, ane yuvAvatA te abhavya ane bhavyanI apekSAe che. tathA nAma ane getra A benI anuzruSTAnubhAdaraNuM anAdi dhruva, ne adhuva ema 3 prakAre che te A pramANe-e be karmanI utkRSTAnubhAgAdIraNu sogikevaline che te ahi che, ane zeSakALamAM anutkRSTa udIraNuM nirantara pravartatI hovAthI anAdi, tathA bhavyane adhura, ane abhavyane dhrura che. tathA vedanIyanI anutkRSTa ane mihanIcanI ajA nyAnubhAgAdIraNA sAdi, anAdi, dhruva ne ava ema 4 prakAre che. te A pramANe-upazamaNImAM sUphamasaM5rAya guNasthAne je zAtA vedanIya bAMdhela che, tenI sarvArthasiddha vimAnane prApta karyA pachI prathama samaye je udIraNA pravarte che te utkRSTAnubhAga udIraNa di ajhura che, ane tethI anya sarva paNa anutkRSTa udIreNu te apramattAdi guNasthAnamAM nathI hotI ane tyAMthI paDatAM punaH pravarte che. tethI ja, te sthAnane nahi prApta thayelA jIvane anahi, ane chupAdhruvatA pUrvavata. tathA mehanIyanI jaghanyAnubhAgodI raNa sUmasaM5rAyavatI kSepaka jIvane samayAdhika AvalikA zeSa rahe chate hoya che te sAki, tenA anaMtara samaye udIraNane abhAva hovAthI Adhuva. zeSa kALamAM punaH aja0 udIraNuM hoya che te upazAMta mehaMguNasthAne nathI hotI, ane tyAMthI paDatAM punaH prArabhAya che mATe ravi, te sthAnane nahi pAmelA jIvane sanadi ane purANuratA pUrvavat * tathA tAti dugir=pUrvokta vikalpathI vyatirikata be prakAranA vikalpa sAdi, ne adhuva ema be prakAre hoya che. te A pramANe-cAra ghAtikamanI u0 ane anura anubhAge daraNuM mithyAtvIjIvane pavRttio prApta thAya che, tethI bane Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaprakRti. pacha& udIraNA sAhi sakuka che, ane ja0 anuo ute prathama kahelI che. tathA nAma, gotra, ne vedanIyanI jaghanya ane ajaghanyAnubhAgedaraNa misyAhaSTi jIvamAM parAvRttithI prApta thAya che tethI e banne udIraNA sAhi sabura che, ane udIraNA te prathama ja kahelI che, ane AyuSyanA te sarve paNa vika pAdi ka ja che, ne te sAdi adhruvatA AyuSyanI adhurIraNAne aMge jANavI. e pramANe mULaprakRti viSayaka sAdAdi prarUpaNA karIne have uttara prakRtiyomA sAMdhAdi prarupaNA rai che. maulahugA NukkosA, caubihA tihamaviya ajahannA NAiga dhuvAya adhuvA, vosAe hoya nnukosaa|| 56 // tevilAsanA, viza yAri sesavila sabavigappA sesANa, vAviadhuvAya saaiiyaa||57|| gAthArtha-ma ane laghunI anuhRSTa, tathA mithyAtva, gurU ane karkaza e 3 nI ajaghanya anubhAgadIraNa 4 prakAre che. tathA taijasAdi 20 prakRtinI anubhraSTAnubhAge dIraNA anAdi dhruvane adhura che. 56 mAM tathA jJAnAvaraNAdi 23 prakRtinI ajaghanya anubhAgadIraNA paNa anAdi pravane a va che. tathA e (48) prakRtinA zeSa vikalpa ane zeSa 110 prakRtinA sarva vikalpa paNa sAdi ane adbhava che. za 57 TIkAtha-mRdu ane laghu sparzanI anutkRSTAnubhAge dIraNA sAdAdi cAra prakAre che te A pramANe -e benI u0 anubhAgevaraNa AhArakahastha sunine hoya che te sAhi dhruja che, ne Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udIraNAkaraNu, 5. tethI anya sarvAMpaNu anuSkRSTa udIraNA che; te-paNa AhArakadehane upasa'haratAM jJAti, te sthAnane nahi pAmelA jIvane anAhi ane dhruvapraya pUvatu. SAN tathA mithyAtva, gurU, ane karkaza, e traNanI aja anubhAgAdINA sAdyAdi 4 prakAre che, tyAM samyakatva ane sacamane samakALe prApta karatA prANIne mithyAtvanI ja. anubhAgadIrA hAya che, te chavi adhruva che,tethI anya sava paNu aja udIrA te samyakatvathI paDatAM jJAvi, te sthAnane nahi pAme lA jIvane anAhi, ne dhruvAprayatA pUrvavat--tathA karkaza ane gurUspazanI ja0 anubhAgAdIrA kelasamuddhAtathI niHnatAM sAtame samaye hoya che. mATe sava ane pravaYyatA pUrvavat. . tathA tai. cha-anubhavarNAdi 9 (mR. la. vinA)-anu0-- sthi-zubha ane nirmANu e 20 prakRtiyAnI anubhRSTa anubhAgodIrA anAdi, dhruva, ne dhruva ema 3 prakAre che te A pramANee 20 nI 30 anubhAgAdIrA sacAgikevaline antyasamayamAM hAya che; tethI anya sava paNa anutkRSTa dIrA nira'tara heAvAthI anAhi, ne puchyAdhruvatA pU vata, tathA 5 sA0-4 izakR.-nIla0-durabhi tikata-kaDhuM-- rUkSa-zIta-asthira--azubha-5 anta0-e 23 prakRtiyAnI aja0 anubhAgAdIrA anAdi, dhruva ne adhava ema 3 prakAre che te A pramANe--e 23 nI ja udIraNA ApaApaNI udIraNAnA ante hAya che, tethI te jJAti Jadhruva che, ne tethI anya sava paNu aja. udIraNA te dhruvIdIya hovAthI annati ane [dhruvAkhrupatA pUvat. W tathA e pUrvokta sarva prakRtiyAnA zeSa (kathita vikalpAthI anya ) vikA ane ( arthAta mRdulannAdi 20nA ja0-aja Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti 70, mithyAtvAdi 3, ane jJAnAvaraNAdi 23 nA uM-anu-ne ja0 ) te sarva sAdi azruva che te A pramANemRdrAdi 20 nI 40 ane aja0 anubhAgAdIrA mithyADhaSTijIvane parAvRtti e hAya che tethI e ane vikalpa sAdi apruva che, ane (UtkR TAnubhAgAdIraNA tA prathama kahelIja che. tathA ka zArtti 26 prakRticAnI u. ane anu. anubhAgAdIrA mithyADhaSTi jIvane parAvRttie hAya che kAraNake e 26 azubha prakRtiyA che, tethI e banne udIraNA sAtti adhruva che, ane ja0 udIrAte prathamaja kahIche. vi tathA pUrvIkata prakRtiyAthI anya 110 prakRtiyAnA save vikalpa ( u--anu-ja-ja0 ) sAttvi pratra jANavA, ane e sAdi dhruvatA te dhruvadIyapaNAnA hetuthI jANavI. ( iti sAthAdi prarUpaNA ) e pramANe sAghAti prarUpaNA karIne have sthAni kahevAnA prasa'ga che tyAM uM. uddIrA sabadhi--ane ja0 udIraNA saMdhi ema 2 prakAre svAmitva che temAM prathama3jAnumArIthI bASAmitra kahevAya che. dANAi acarakuNaM, jeThA Aimmi hINa lagdhissa suhumasta carakuNo puNa, teiMdiya savvapajjate // 58 // gAthA:---TIkArthonusAre TIkAtha:--sarvopa dAnAdi ane acakSudana vijJAna labdhirUpa hIna labdhivALA ane bhavanA prathama samaye vatA sU. ekendri jIvane 5 antarAya ane acakSudAnAvaraNa e 6 prakRticInI utkRSTAnubhAga udIraNA hoya che. tathA sarvAM pasie paryAsa zrIndriya jIvane paryAptinA anya samaye cakSudAnAvaraNanI u. anubhAgAdIraNA hAya che. Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi82 atha udIraNakaraNa. nidAipaMcagassa ya, majjhima pariNAmasaMkiliThassa apumAdi asAyANaM, narae jeThaThiisamatto // 59 // gAthAtha-TIkAthInusAre TIkAtha-madhyama pariNAmI arthAt tArogya saMkaleza cukata ane sarvaparyAptie paryApta evA jIvane nidrApacakanI u, anubhAgadIraNA heAya che. ati vizuddha ane ati saMkilag jIvane nidrA paMcakane udayaja hotuM nathI tethI ahiM madhyama pariNAmI jIvanuM grahaNa karyuM che, tathA aNumArinAM napuMsakavedAdinI eTale napusaka-arati-zAka-bhaya-ane kaccha tathA asAtAnI u udAraNanA svAmI utkRSTasthiti vALA, sarva paryAtie paryApta ane sarvotkRSTa saMkalezavatanAraka che jANavA. paMciMdiya tasa bAyara-pajattaga sAya sussara gaINaM veuvvu ssAsANaM, devo jeDa lii samatto // 6 // gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkAtha-33 sAgarepama pramANu u0 sthitiyukta, sarva pathatie paryAya, sarvotkRSTa vizuddhivata deve paM-trasAdi 3-zAtAsuvara-vagati-vai0 7-uzvAsa e-15 prakRtinI u0 anulAgedaraNanA svAmi che. sammattamIsagANaM, se kAle gambhihitti micchattaM hAsaraINaM sahasA-ragasta pajattadevassa // 1 // gAthAtha-TIkAthanusAre. TIkartha--anantara samaye je mithyAtvane prApta karaze tevA Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti sa'kilaSTha jIvane samyakatva ane mizranI yathAyogapaNe uDDaya vatAM u. anubhAgAdIraNA hoya che, tathA sa patie paryAsa evA sahasrAra kalpanA devAne hAsya ane ratinI u. anubhAgadIrA hoya che. 583 ~~~~~~~~ gai huMDu vadhAyANi- khagai nIyANa duhacaukkasla niraukkassa samante, asamattAe narastaM te // 62 // gAthArtha--TIkArthonusAre. TIkAtha-utkRSTa sthitimAM vatatA, sa thayaMtie parmAMsa, ane sarvotkRSTa sakalezayukta evA nAraka narakagatige=350kukha0-nIca-durbhugAdi 4-e pramANe sava* sajgyAe huM prakRtiyAnI anubhAgAdIraNAnA svAmi chetathA anya samaye vatA, ane sarvotkRSTa sakaleze vatA evA aparyApta manuSya te apama nAmanI u0 anubhAge hIrAnA svAmi jANavA, aparyApta sajJitiya ca pacendriyathI paNa aparyApta manuSya ati sakilaya hAya che mATe ahi' manuSyanuM grahaNa karyuM che. 0 karakaDa guru saMghayaNA, thI puma saMThANa tiriyanAmANaM paMciMdio tirirako, aThThamavAse vAsAU // 63 // gAthA-TIkArthonusAre. TIkAryuM:-8 vaSa~nA AyuSyavALA, AThamA varSamAM vatAM, ane sarva sakilaSTa evA tiya casajJi pacendriya jIva kaza-gurU 1 chApelI TIkAmAM gati che, paraMtu nArakane naragatinI udIraNA ( udayavinA) hAi zake nahiM mATe me atre pati te khale rati nA atha lakhyA che. Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 atha udIraNakaraNa nananana - 2 -kusaMgha0 5-strI-purU -madhyasaMsthAna 4-ne tiryaMcagatie 14 prakRtinI u0 anubhAge dIraNAne svAmi jANo. maNuorAliyavajjari-sahANa maNuo tipallapajjatto niyagaThiI ukkoso, pajjatto AugANaM pi||4|| gAthArtha -kAthanusAre. TIkAryuM-traNa palyopamanA AyuSyanI sthitivALe sarva paryAmie paryApta, ane sarvotkRSTa vizuddhiyukata manuSya te manuSya gati-aidA -ane varSabhanArAca e 9 prakRtinI utkRSTAnubhAdaraNane svAmi che. tathA Apa ApaNI u0 sthitimAM vartate. ane sarva paryANie paryApta, e sarva vizuddhivALe jIva 3 AyuSyanI u0 anubhAgedaraNane svAmi che. tathA utkRSTa saMkalezavatI eja jIva narakAyuSyanI uo anubhAgedaraNane svAmi jANa. hassahida pajjattA, tannAmA vigalajAisuhumANaM thAvara nigoya egi-diyANamavi bAyaro navari // 65 // gAthArtha -TIkArthanusAra . TIkA--alpa sthitivALA paryApta che tanAmaka, dathI eTale vikasendriyanAdayI ane sUmanAdathI jIve anukame vikaMla jAti ane sUTa nAmanI uM, anubhAgAdIraNAnA svAmi jANavA. ahiM kazya e che ke-sarvajaghanya sthitimAM vartatA,sarvaparyAptie paryAptA, ane sarvasaMkilaSTa evA Dhindriya-brIndriya-ane caturindriya che tayA sUrama ekendriya che anukrame driyatrIndriya-caturindriya jAtinI ane sUkSamanAmakanI uanubhAdaraNanA svAmi che, jaghanya sthitimAM vartatA jIve atisaMga Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. kilaSTa hoya che mATe ahiM jaghanya sthitinuM grahaNa karyuM che. tathA jaghanya sthitimAM vatate, sarva paryAptie peyasa, ane sarvasaMkilaSTa e bA. sthAvara chava sthAvaranAmanI bA sAdhAraNa jIva sAdhAraNa nAmanI ane e bane chava (rathA sAdhA.) ekendriya nAma karmanI u anubhAgedaraNAnA svAmi che. bAdara jIvane saMkaleza atyaMta hoya che mATe atre bhAdara chavatuM zahaNa AhArataNU pajjattago ya cauraMsa mauya lahugANaM patteya khagai paraghA-yA hArataNUNa ya visuddho // 6 // . gAthAthI-TIkAthanusAra, TIkAtha-sarva patie paryA, ane sarvavizuddhivaMta evA AhAraka zarIrI muni samagra-mR-laghu-pra-sukha0-parAAhAra 7e 13 prakRtinI u0 anubhAgedaraNAnA svAmi jANavA. uttaraveuvi jaI, ujjoyassAyavassa kharapuDhavI niyagagaINaM bhaNiyA, taie samae NupuvoNaM // 37 // gAthAtha -TIkAthanusAre. TIkAtha-sarva patie paryApta ane sarvavizuddha evA uttara vaikriya dehamAM vartatA sunI ughAta nAmanI u0 anubhAgedIraNAnA svAmi che. tathA sarva payIptie paryApta, sarva vizaddha, ane utkRSTa sthitimAM vartate bAhara pRthvIkAyika jIva Ata nAmanI u0 anubhAgedaraNane svAmi che. tathA Apa ApaNI gatinA trIjA samayamAM vartatA sarvavizuddha jIve narAvanI Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~ ~~ 584 atha udIraNukaraNa - ~~~-~-~~~- ane devAnunI , tathA eja sarvasaMkliSTa che narakAsupUvI nI ane tiryagAnupUrvanI uo anubhAgedaraNanA svAmi che. jogate sesANaM, subhANa miyarAsi causu vi gaIsu pajatukkaDamiccha-ssohINa maNohiladdhissa // 6 // gAthArtha -TIkAthanusAre. TIkAtha-pUrvokta prakRtithI anya te zubha varNAdi 9 (mR0-10 vinA ) azu --sthira-zubha-subhaga-Adeya-yazanirmANa-ucca-chana-e rapa zubha prakRtinI u0 anubhAge dIraNA sarvopava7nAnA anya samayamAM vartatA sogi kevalIne hoya che. ethI anya 4 jJAnA (avinA) kevalada-mithyA - 16 kaSAya-kuvarNAdi 7 (karka-guru vinA) asthira ane azubha e 31 azubha prakReinI u0 anubhAgedaraNAM sarva patie paryApta, ane utkRSTa saMkalezamAM vartatA cAre gatinA mithyASTi ne heya che. tathA avadhilabdhi rahita eja cAre gatinA midaSTi ne adhiddhikanI u0 anubhAgedaraNA heya che, kAraNa ke avadhiladhi yukta jIvane ghaNuM anubhAgane kSaya thaI jAya che tethI u0 anubhAga hete nathI mATe avadhilabdhi rahita jIvanuM grahaNa kareluM che. e pramANe ura anubhAgedaraNasvAmitva kahIne have 'jaghanyAnubhAgodIraNA svAmitva he cha. suyakevaliNomaisuya-acaraku carakU NudIraNAmaMdA vipulaparamohigANaM, maNaNANohidugassAvi // 69 // gAthArtha -TIkAryAnusAre. Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti, 187 ' . TIkA kSINakaSAyaguNasthAnavatI cada pUrva para zruta kevaline `samayAdhika AAvalikA zeSa rahetAM matizruta jJAnA ane cakSu acakSu da. nI ja. anubhAgAdIraNA pravarte che. tathA samayAdhika AvalikA pramANa zeSa sthitimAM vartAtA kSINa kaSAyI vipulamati manaH pava jJAnIne manaH pava jJAnAtraraNanI ja. anubhAgAdIraNA pravarte che. tathA samayAdhika AvalikA pramANu zeSa sthitimAM vatatA zIzukaSAyI paramAdhi vi"tane avadhidvikanI ja. anubhAgAdIraNA pravate 'che. khavaNAe vigdha kevala - saMjalaNANa ya sanokaSAyANaM saya sayaudIraNaMte, niddApayalANa muvasaMte // 70 // gAthA:-TIkAryAnusAra, tAkA:-karmonA kSaya. karavAne pravRtta thayelA jIvate ata-kevala 2- sa'10 4-ka0 9-e 20 prakRtiyAnI Apa ApaNI udIraNAnA anya samaye ja anubhAgIdIraNA pravarte che, tyAM.5 antarAya ane kevalahikanI ja. anu. udI- kSINu kaSAyI jIvane, ane saMjavalana tathA veda 3nI uddI anivRtti mAdara guNasthAne Apa ApaNI udIraNAnA antu, sajava le bha nI sUkSma sapAyane anta, ane 6 nAkaSAyanI apUva karaNa guNa sthAnakanA antasamaye pravarte che. tathA niMdrA ne macalAnI jath manu.udI upazAnta mAha guNasthAnake hAya che, kAraNa ke tyAM ti vizuddhi che. nihAniddAINaM, pamattavirae visujjhamANaMmmi vegasammattasta u, sagakhavaNodIraNAcarame // 71 // gAthAthI--TIkArthAnusAre, Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa88 atha udIraNAkaraNa TIkArya-apramattabhAvane sanmukha thayelA evA vizuddhivALA pramattamunine nidrAnidrA-pracalAjhacalA ane zizuddhinI ja anubhAgedaraNa pravarte che. tathA kSAyika samyakatvane utpanna karatAM mithyAtva ane mizrane jeNe kSaya kare che tevA jIvane kSapazama samyakatvanA kSaya kALanA asya udIraNakALe eTale samayAvika AvalikA zeSa rahe chate samyAkatavamehanIyanI ja anubhAgeharaNa pravarte che, te udIraNA cAturgatika jemAMnA keIpaNu gativALA jIvane pavate ema jANavuM se kAle sammattaM, sasaMjamaM giNhao ya terasagaM sammattameva mIse, AUNa jahannaga ThiIsu // 72 // gAthAtha-anantara samaye saMyama sahita samyakatvane prApta karate jIva mithyAtvAdi 13 prakRtinI ja anubhAgedaraNa kare che. tathA anantara samaye samyakatva prApta karanAra mizra samyagadaSTijIvane mizramehanIyanI ja anubhAgIdIraNA heya che. tathA cAre AyuSyanI ApaApaNI ja sthitimAM vartate jIva jAnya udIraNa kare che. TIkAtha--anantare kALe eTale bIje samaye je jIvasaMyama sahita samyakatvane grahaNa karaze te jIvane mithyAtva ane prathamanA 12 kaSAya e 13 prakRtinI ja anubhAgeharaNa hoya che. ahiM saMpradAya (tAtparya) A pramANe che--je jIva anantara samaye samasahita samyakatvane grahaNa karaze te mithyASTijIvane mithyA tvanI ane anatAnubadhinI ja anubhAgedaraNa hoya che, tathA je avirati samyagraSTi jIva anantara samaye saMyamane prApta karaze te jIvane apratyAkhyAnI catuSkanI ja anubhAgAdIraNA hoya che. tathA je dezavirata jIva anetara samaye cAritrane prApta karaze te jIvane pratyAkhyAnAvaraNa catuSkanI ja anubhAgedaraNA Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti mA hAya che. mithyAdraSTi jIvanI apekSAe avirata samyagdaSTi jIva ana'tajINu vizuddha che, tethI paNa dezavitajIva na'taguNa viSNuddha che, mATe pUrvokta paddhatie ja anubhAgIdIrA hoya che. tathA sambAmela mIle je mizraSTi jIva ana"tara samaye samyakatvane prApta karaze te jIvane mizra mehinIyanI. ja0 anubhAgAdIraNA hoya che. mizrasRSTi jIva sacama ane samyakatvane tathA vizva vizuddhine abhAve samakALe prApta na kare, parantu mAtra samyakatvaja pAme che te kAraNathI sattavevamAM patrakAra kahelA che. tathA mALa addazavittu cAre AyuSyanI Apa ApaNI jaghanya sthitimAM vartatA jIva AyuSyanA jaghanyAnubhAgane ukIre che. jyAM 3 AyuSyanA ( jIbhanA ) ja0 sthitimadha samlezathIja thAya che, mATe jaghancAnubhAga paNa tyAMja prApta thAya che. tayA nakAyune ja0 sthiti"dha vizuddhithI thAya che mATe nakAyunA ja, anubhAga paNa tyAMja prApta thAya che. ema hAvAthI 3 AyuSyanA jayanyAnubhAganI uddIrA ati sakliSTa jIvane hAya che, ane narakAyunI ja. anubhAgIdIraNA ati vizuddha jIvane hoya che, proggalavivAgiyANaM, bhavAisamaye visesamavi cAliM AitaNUrNa doehaM, suhumo vAu ya appAu // 73 // gAthAtha :--TIkArthonusAre. TIkA :-je puMgalavipAkI prakRtiyA che te sanI paNa jaghanyAnubhAgAdIrA bhavanA prathama samaye DAya che. e pramANe sAmAnyathI kahIne have amuka prakRtinI udIraNA amuka jIvane DAya e pramANe e prakRtiyAnI vizeSa vivakSA karIza e pratijJAnA nirvA, DhamAM have vizeSa vivakSA kare che---audArika ane vaikriyarUpa prathamanA e zarIranI ja. anubhAgAdIraNA anukrame alpa AyuSyavALA sUkSma Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- - atha udIraNAkaraNa. jIvane ane vAyukAyikane hoya che. ahiM zarIra grahaNa karavAthI badhana ane saMghAtananuM paNa grahaNa jANavuM. tethI tAtkAryArtha e thAya che ke AdA, zarIradAru saghAtana-ane audA baMdhana, catuSkae dArika chakakane ja anubhAgAdIraka aparyApta sUtra ekendriya vAyukAyika che ane diyachakakane jaghanyAnubhAgAkAraka alapa AyuSyavALe paryAptabAra vAyukAyika che. baiMdiyaappAuga-niraya cirahiI.asanniNo vA vi aMgovaMgANAhA-ragAe jaiNo'ppakAlammi // 7 // gAthAtha-TIkAnusAre. TIkAthI-dArikaupAMga ane vaikriyaupAMga rUpa bane upAMgane anukrame alpAyuSyavALe dvIndriyajIvuM tathA asaMkSipaNAthI nIkaLIne je dIsthitivALe thayele nArakate ja anubhAgAdIraka che. ahiM tAtparya e che ke-alpa AyuSyavALe hIndriya dArike pAMganA udayanA prathama samaye dArikepaganI ja anubhAgedaraNa kare che tathA pUrve vakriyanI visAjanA (udalanA) karI che e asaMkSipaMcendriya jIva vaikriopAMgane alpakALamaryA bAMdhIne svabhUmikAnusAre dIsthitivALe nAraka thayela hoya tene vikipAMga udayanA prathama samaye vartatAM veoipAMganI jaya anubhAgadIraNA hoya che. tathA AhAraka zarIra (mULamAM pada prAkRtazailIne anusAra strIlige che ane zarIra grahaNuM karavAthI baMdhana ane saMghAtana paNa grahaNa karAya che mATe AhAraka samaka nI ja anubhAgadIraNA AhAraka zarIrane sthatA evA saMkalezavatI munine prathama samaye heAya che. 1 e prakRtinI ja anubhAgodara bhavanA prathama samaye heya che e prathama kahyuM che ne ahiM karyA bAdaravAyukAyika jIvane svAmipaNe karyo che. tethI saMbhAve che ke A paNa zabda sAkara nI apekSAvALo che. karaNa paryApta nahi. * Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na , - - - - karmaprakRti. pA 'amaNo cauraMsasubhA-Na ppAUsagacirahiI seMse saMghayaNANa yamaNuo, huNdduvghaayaannmvisuhumo||75|| gAthAtha-TIkAthanusAre. ' TIkAtha-alpaAyuSyavALe, atisakilaI, prathamasamayeja svabhAvastha ane AhAraka thayele asaMpicendriya jIva samacAra ane varSabhanArAcanI ja anubhAgeharaNa kare che. ahiM ati saMkalezane mATe alpaAyuSyanuM grahaNa karyuM che. tathA asAtti paMcendriyajIvaja Apa ApaNI AyuSyanI upasthitimAM vartate bhavanA prathama samaye AhAraka hoya che. tethI te asa i50 jIva R=( ahiM pachI vibhaktinA arthamAM sasamIne pravega che ane samudAya eka vacana che tethI artha e thAya che ke) haDaka sivAyanAM 4 saMsthAnanA ja anubhAgane udIra che. tathA vibhavanA prathama samaye vartate pUrva krioDavaSayuvALo AhAraka chava sevA ane vajAuMbha sivAyanAM 4 saMghayaNunA ja anubhAgane udIre che. ahiM dIrgha AyuSyanuM grahaNa te vizuddhine arthe che. punaHtiryaMcacendriyanI apekSAe manuSya prAyaH alpabaLavALA hoya che tethI ahiM manuSyanuM grahaNa karyuM che. tathA ati dIrgha AyuSyavALA prathama samayamAM AhAraka e sUra ekendriyajIva haMDaka ane upaghAtanAmanI ja anubhAgAdIraNA kare che. sevahassa beiMdiya, vArasa vAsassa mauya lahugANaM sanni visuddhANAhA-raMgassa viisaaakilittttho||7|| gAthAthI-TIkAthanusAre. . TIkAtha-12 varSanA AyuSyavALA hIndriya jIvane bArame varSa sevAtuM saMghayaNanI jaghanyAnubhAdaraNa hoya che. tathA Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTara atha udIraNakaraNa. svabhUmikAnusAre ativizuddha ane anAhAraka saMpatti pacendriya jIvane mRdu laghu sparzanI ja anubhAgAdIraNA hoya che. tathA apAntarale vartate e saMkilaSTa anAhArI mithyASTi jIva 10 -zubha varNAdi 9 (mR0 la0 vinA) aNu-sthira-zubha-nimauNa e 20 prakRtinI ja anubhAgIdIraNA kare che. pattegamurAlasama, iyara huMDeNa tassa paraghAo appAussa ya AyA-vujjoyANamavi tajjogo // 77 // gAthArthI-TIkAthanusAre. - - TIkArya --pratyekanAmanI udIraNA AdArika sarakhI kahevI arthAt audArikanI jaghanyAnubhAgedaraNuvat pratyekanAmanI jaghanyAnubhAgedaraNA paNa bhavaprathamasamayavatI sUra ekendriya jIva kare che. tathA tat pratipakSI sAdhAraNa nAmanI udIraNA huDaka saMsthAnavata kahevI, arthAt jema AhArakapaNAnA prathama samaye vartatA sUphama ekendriya jIvane haMDaka nAmanI ja anubhAgedaraNAM pUrve kahI che tema sAdhAraNa nAmanI ja anubhAgAdIraNa paNe jANavI. tathA zIdhra paryApta, apAyuSyavaMta, ati saMkilaSTa, ane paryAptinA anya samayamAM vartatA sUra ekendriya jIvane parAghAta nAmanI jaghanyAnubhAgedaraNa heya che. tathA deha paryAptie paryApta ati saMkilaka ane Atapedyotane cezya evA pRthvIkAyika jIvane prathama samaye vartatAM ApanI ane utanI jaghanyAnubhAgedIraNa hoya che. jAnAujiyakaraNaM, titthagarassa navagassa jogate karakaDa gurUNa maMte, niyattamANassa kevlinno||78|| Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. - - - - - - papapa - - - ane - - - - - gAthAtha-jyAM sudhI hajI AvakaraNane AraMbha thaze nathI tyAMthI pUrvanAM samaye nanAmanI ja anubhAgAdIraNA thAya che. tathA sogikevaline bhegAMta samaye (atyasamaye) nIlAdi 9 prakRtinI ja anubhAgAdIraNA thAya che. tathA samudaghAtathI nivartitA kevaline karkaza ane gurUsparzanI ja anubhAdaraNA hoya che. TIkAtha- AjIkAkaraNa te kevali samudaghAtathI pUrve ' thAya che, tyAM sA.upasarga mayadAvAcaka hovAthI A sarvadA maryAdAe yojanA=vyApAra pravRtti, te punaH (vyApAra) ati zubha coga saMbadhi che, mATe gAyona=Ayonija tenuM kAraNa te AyotirAvAra kahevAya che. punaH keIka AcArya ene sAjitavAi kahe che tene zabdArtha A pramANe che-Avata=sanmukha karela, lekamAM paNa kahevAya che ke meM Ane Avajaryo eTale sanmukha karyo che, e pramANe tathA bhavyatyapaNe mokSagamanapratye zAnita eTale sanmukha karela tene vA=zubhAgarUpa vyApAra te sAvartita paNa kahevAya che. punaH keika AcAryo te AsthAne bA zAha zA >> e pATha kahe che tene zabdArtha A pramANe chesAhitara vALa Avazyaka karaNa eTale je karaNa avazya bhAvavALa che te sAvarakAra kahevAya che, kAraNa ke samudaghAta te kaI kare ne koI na paNa kare ane A sAravAra te sarve kevalio te AjIkAkaraNa antaryuM. kALa pramANunuM che. zrI prajJApanA sUkAmAM kahyuM che ke "vAra samaje te AniyA ? joyA vinAmApa saMtuSi pA" (sugamArtha) te AjIkAkaraNa alApiparyata jyAM sudhI prArabyu nathI tyAMthI pUrvalAsamaye tIrthakara kevaline jInanAmanI jaghanyAnubhAgedaraNa pravarte che. AvaIkAkaraNa karatAM adhika anubhAgadIraNA pravarte che mATe AjIkAkaraNathI pUrve ema kahyuM che. 76. Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athaudIraNakaraNa. -- - -- - tathA nIla-kRSNa-durabi-tikata-kaTu-zIta-rUkSa-asthira ne azubha e , prakRtinI jaghanyAnubhAdaraNAsagikevaline anya samaye hoya che, kAraNa ke saLipaNanA anya samaye ja tadyogya vizuddhi che. tathA karkaza ane gurU sparzanI jaghanyAnubhAgAdIraNA kevala samuhughAtathI nivartatA evA kevaline mathAne pasaMhAra samaye hoya che. sesANa pagaiveI, majjhimapariNAma pariNao hojA paJcaya subhAsubhA viya, ciMtiya neo vivAge ya // 7 // gAthArtha -zeSa 34 prakRtinI ja anubhAgedaraNA madhyama pariNAme pariNata jIvane hoya che, e pramANe sarva prakRtiemAM pariNAmAdi pratyaya, zubhAzubhatA, ane cAre prakAranA vipAkane vicArIne jaghanya vA utkRSTa anubhAge dIraNanA ravAmi jANavA. , TIkArtha -zeSa vedanIya 2-gati 4- jAti 5-AnuvakauzvAsa-pragati ra-trasAdi 3-sthAvarAdi 3-durbhAgAdi 4-subhagAdi ka-tra -e 34 prakRtinI ja anubhAgedaraNAnA svAmi te te prakRtinA udayamAM vartatA evA madhyama pariNAme pariNata sarve jANavA. have sarva prakRtimAM sAmAnyataH jaghanya vA utkRSTa anubhAgedaraNAnA svAmi jANavAne upAya darzAve che jaya kumakuma ti pratyaya te pariNAmapratyaya ane bhavapratyaya, tathA prakRtinI zubhAzubhatA, tathA pudgalavipAkAdi 4 prakArane vipAka e traNane samyak prakAre vicArIne yathAgapaNe jaghanya ane utkRSTa anubhAgedaraNAnA svAmi jANavA te A pramANe-pariNAmapratyayAnubhAgedaraNA prAyaH utkRSTa hoya che, ane bhavapratyayAnubhAgedaraNA prAyaH jaghanya hoya che. zubha prakRti cenI mAyA saMkalezathI jaghanyAnubhAdaraNA ane azubhanI Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, . . - - - - - - - vizuddhie ja atuTa udIraNA heAya che ane ethI viparIta paNe uNAnubhAgIdIraNA hoya che, e pramANe vicArIne te te prakRtinA udayavatajIne ja u0 anubhAgadIraNAnA svAmi jANavA, ' atha vINA - e pramANe anubhAgIdIraNA kahIne have pradezadIraNA kahevAtA prasaMga che. tyAM sAravArika paLa ane e be anuga che. temAM paNa sAvAdiprarUpaNA mULa prakRtiviSayaka ane kara prakRtiviSayaka ema 2 prakAre che temAM prathama jUThamati hari pAvara paNa kahevAya che. * paMcAhamaNukosA, tihA paese cauMvihA doNhaM sevina suvihA, saMgApora gAraslAbA, gAthAthI-5 karmanI anukUSTa pradezedaraNuM 3 prakAre, tathA 2 karmanI anu udI 4 prakAre, ane e cha karmanA zeSa vikalpa tathA AyuSyanA sarvavikalpa 2 prakAre che TIkAtha-jJAnA darza-nAma-zetra-ne anta-e 5 mULa prakRtinI anuTapradezadIraNa-anAdi, dhruva, ne adhruva ema 3 prakAre che. te A pramANe -guNitakamazajIvamAM ApaApaNuM udIraNAnA ane eka utkRSTa ke 1. " " che te ja sAra che, ne tathA anya sarva paNa a: 8 praka udIraNa niraMtara pravartatI hovAthI sattA ane phuvADyuvata abhavya tathA bhavyajIvanI apekSAe che, tathA vedanIya ane mehanIya e be karmanI anuprakaudIraNA Adi-anAdi-dhruva-ne adhuva ema 4 prakAre che te A pramANe Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athaudIraNAkaraNa, venIyanI UpradaraNu apramattabhAvane sasukha thayelA evA sarva vizuddha pramatta munIne heca che, ane mohanIyanI u0 praka udIraNa sUmarsaparAya guNasthAnake svaudIraNane ane hoya che, tethI e banne karmanI paNa u0 pra udIraNA sAdi dura che. tethI anya sarva paNa anutkRSTa pra. udIraNuM te paNa apramattathI paDatA munine vedanIyanI, ane upazAntamohathI paDatA munine vedanIyanI anuaudI sara hoya che, ane te sthAnane nahi prApta thayelA chane e be karmanI anuudI ane purAvA pUrvavata, tathA sAvitrae sAte mULa prakRtinA ukata vyatirika zeSa jagha-ajagha-ne utkRSTa e 3 vikalpe te sAdi ane ava ema 2 prakAre jANavA te A pramANe-ati saMkilaSTa mithyASTijIvamAM e 7 karmanI ja udIraNuM hoya che te hari che. ane saMkaleza pariNAmathI utarelA mithyASTine ajapradaraNuM hoya che tethI te paNa sAhi saba che, ane utkRSTa pra udIraNA te prathama ja kahI che. tathA AyuSyanA ja-aja-u0-anu. e cAre vikajo ne gapura ema be prakAre che, ane e sAdi adhuvatA AyuSyanA adIryapaNathIja jANavI. (ti jUi atizata sAghAra ) have sara prakRti udhi sAtharda karapA kahevAya che. 1 chApelI TIkAmAM ghaTAdA pATha hovAthI traNaja vikalpa gaNavelA che, paraMtu te pATha likhita doSathI vA dRSTideSathI azuddha haze ema dhArI meM atre pAchaLanA sarveda zabdathI, ane AyuSyanI sarva rIte adhavatI vicArI 4 vikalpa gaNAvyA che. Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * karmaprakRti paha17 AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA micchattassa cauddhA, sagayAlAe tihA aNukkosA sesavigappAduvihA, sabavigappA ysesaannN||8|| gAthAthI-mithyAtvanI anutra pra udI 4 prakAre, tathA 47 prakRtinI anu. praudI 3 prakAre che. e 48 prakRtinA zaSa vikalpa ane zeSa prakRtinA sarva vikalpa 2 prakAre che TIkAthI-mithyAtvanI anuja pra udIraNA sAdi-anAdi muva ne amuva ema ja prakAre che te A pramANe je anetara samaye saMyama sahita samyakatvane prApta karaze te mithyASTi jIvane mithyAtvanI u. pra. udIraNu hoya che te sAhira che, kAraNa ke samayamAtra e udIraNA heya che, ne tethI anya sarva paNa anutkRSTa para udIraNa, te paNa samyakacvathI paDatA meM ri, te rathAnane aprApta jIvane anAdi, ane purAvRtA pUrvavata . tathA cha prakRtinI u. pra. udIraNA anAdi, prava, ne ava ema 3 prakAre che te A pramANe -5 zAnA-5 anta-ne 4 darza--e 14 prakRtinI guNitakamAMza kSINakaSAyI jIvane sva vaudIraNAne ane upra. udIraNa thAya che te sAri ags che, ne tethI anya sarva paNa atuTa pradezadaraNuM te niraMtara pravartatI hovAthI saraka, ane mRgApuratA pUrvavat ' tathA hai. urvaNadi 20-sthira-asthira-zubha-azubhagurUlaghu-ane nirmANa e 33 prakRtinI guNitakamAMza saLi kevaline u. pradezAdIraNa hoya che te sAhi sakrura che. ne tethI anya sarva paNa anutkRSTa pradezadIraNa te niraMtara udIya mANa hevAthI nAra, ane kRSargvatA pUrvavata tathA reMiA surata pUrvokata vikathiI anya ja aja-ne u- 3 vika sAdi ane ava ema be prakAre Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588, athaudIraNakaraNuM. na VA A . NANANANANAAMAAN che te A pramANe-pUrvokata sarva prakRtinI ja pradaraNuM ati saMkilaSTa pariNAmI mithyASTi jIvane hoya che ane tevA pariNAmathI utaratA jIvane ajara hoya che mATe e baMne udIraNA sAri sarva bhAge thAya che, ane utkRSTane sAdi bhAge te prathamaja kahela che. ane vizva sALa zeSa 110 prakRti nA ja aja u0 anu--e sarve vikalpa sAdi ne madhura ema - 2 prakAre che, ane e sAdi adhuratA Apa ApaNuM adhUrIya paNAthI ja jANavI. (ti sAthaare ver) e pramANe sAdyAdiprarUpaNA karIne have gAmiSa wor. karAya che. tyAM u. pradeza raNasvAmi ne jaghanya pradezadIraNA vAmi e be anuga che temAM prathama 30 hIrA sAni kahevAya che. aNubhAgudIraNAe, jahannasAmI paesajeThAe ghAINaM annayaro, ohINa viNohi laMbheNa // 2 // gAthArtha -TIkAInA prAraMbhamAM kahyo che. TIkArthI--sarve ghAtikarmanI anubhAgIdIraNAmAM je je. jaghanyAnubhAgedaraNanA svAmi pUrve kahyA che te te svAmi atre utkRSTa pradezadIraNAmAM guNitakamIza jANavA. vizeSa e che ke ayo =zrutakevali vA anya keI, matyAvaraNAdikanA u. pra. uo svAmi che. ane avadhiDhiyAvaraNanA u. pradezadIraNAsvAmi avadhilabdhi rahita chava che. e ati saMkSepathI kahyuM ke have vize SathI kahevAya che. avadhijJAnAvaraNa vinA zeSa 4 jJAnAvaraNanI tathA cakSu ne kevala darzanAvaraNanI u0 pradezadIraNA kSINa kaSAyI gula kamIza zrutakevaline vA anya guNitakamIzane samayAdhika AvalikA Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - karyaprakRti. zaSa rahe chate hoya che ane avadhijJAnAvaraNa ane avadhidarzanAvaraNanI u0 pradezadIraNA avadhilakhyirahita kSINa kavAyI jIvane samayAdhika AvalikA zeSa rahetAM hoya che. tathA nikAddhi nI u0 pradezaze dIraNA upazAnta kaSAyI jIvane, tathA satyAnadvitrika ura pradezadIraNA apramattAbhimukhI pramattamunIne, tathA mithyAtva ane anitAbadhInI u0pradezadIraNA anantara samaye sacama sahita samyakatva prApta karanAra mithyASTine ane tyA samaye hoya che. mizramohinIyanI u. pradeze dIraNA samyakatvaprAptinA upAsya samaye heya che, apratyAkhyAnI kaSAyanI u. pradezadIraNA anantara samaye dezavirati prApta karanAra evA avarati samyagadaSTi jIvane hoya che. pratyAyAnAvaraNa kaSAyanI u0 pradezadIraNa anetara samaye sarva viratine pratipanna karanAra evA deza virata jIvane heAya che. tathA saMjavalanabrikanI u. pradezadIraNa te te kaSAdathI jIvane svasvaudayane ane hoya che. tathA vedatrika ane saMjavalana lebhanI 60 pradezadIraNa tahedIkSapaka jIvane samayAdhikAvalikAnA anya samaye hoya che. tathA hAsyAdikanI u. pradeza dIraNA apUrvakaraNa guNasthAnanA anya samaye hoya che. ahiM sarvatra "guNitakamIza" e vizeSaNa javuM. veyaNiyANaM gahihiI, se kAle appamAyamiya virao saMghayaNapaNaga taNuduga-ujjoyA appamattassa // 3 // gAthAtha-TIkAryAnusAre TIkAtha--je pramatta jIva anantara samaye apramatta thaze te pramatta jIvane zAtA ane azAtA rUpa vedanIyanI u0 pradezadIraNA thAya che kAraNa teneja sarva vizuddhipaNuM che tathA Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athaudIraNAkaraNa - - - - - apramatta munine kusaMghayaNa pa-07-AhA-7-ne udyota-e. 20 prakRtinI u0 pradezadIraNA thAya che. devanirayAugANaM, jahannajeDaTiI guruasAe iyarAUNa vi ahama-vAse yo'vAsAU // 4 // gAthAtha--TIkAthanusAre TIkAthe--jaghanyasthitivALA, ane utkRSTa duHkhadayamAM vartatA evA devane devAyunI, ane utkRSTa rithativALA utkRSTa dudathI nArakane narakAyunI upradezadIraNA hoya che. ahiM tAparya e che ke-10000 varSanI sthitivALe, ane u0 dukadayamAM vartate deva devAyune u. pradezadIraka che. tathA 33 sAgare pramANu sthitimAM vIte u0 dukhadayavALe nAraka narakAyune u. pradezodaka che, ati dukhanA anubhavamAM AyunAM ghaNAM yuddha nirbhare che. mATe "u0 dudayI" e vizeSaNa karyuM che. ane itara je tiryagAyu ane manuSpAyunA u0 pradezedaraka ATha varSanA AyuSyavALA ane AThamA varSamAM vartatA anukrame ati dukhI tiryaMca ane manuSya hoya che egaMtatiriyajoggA, niyagavisiDesu taha apajatto samucchimamaNuyaMte, tiriyagaI desavirayassa // 85 // gAthAthI-TIkAthanusAra TIkArca-ekAnta tiya"ne jaje prakRti udayamAM Ave che te mujAti-Atapa-sthA-sUTa-ne sAdhAraNa e 8 prakRticAnI . u0 pradezadIraNA prakRtiviziSTa chavamAM hoya che, te A pramANe -ekendriya jAti ane sthAvara nAma e be prakRtinI upradI Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 601 dIraNA sava vizuddha bAdara pRvikAyika jIvane jANavI. Atapa nAmanI pradezAdaraNu khara bAdara pRthvIkAyika jIvamAM jANavI, sUkSmanI paryApta sUmamAM, sAdhAraNa ane vikendriya jAtinI u. pradezadIraNa te nAmadayavALA sarva vizuddha paryApta mAM hoya che. tathA apathama nAmanI u0 pradezadIraNA apa, samu manuSyane anya samaye heya che, ane tiryaMcagatinI u. pradezarIraNa dezavirata jIvane hoya che kAraNa ke te ati vizuddha hoya che. aNupuvvigaidugANaM, sammadiDi u dUbhagAINaM nIyassayase kAle, gahihii virayatti socev||86|| gAthArtha-TIkAthanusAra * TIkAthI-te te gatimAM vartatA sarva vizuddha samyagadaSTi jIvane trIje samaye 4 AnupUvInI u. pradezadIraNa hoya che, paratu narakAnuDa ane tiryagAnuDa mAM kSAyika samyagdaSTi jIva kahevo. tathA devagati ane narakagatine u. pradezadIpaka paNa teja kSAyika samyam daSTi jIva che. tathA je anantara samaye saMyamane prApta karaze tevA avirati samyagdaSTi jIvane dugAdi 4 prakRticenI ane nIca gotranI u0 pradezadIraNa thAya che. jogaMtudoragANaM, jogate saradugANupANUNaM niyante kevaliNo, savvavisuddhie savvAsi // 8 // gAthArtha --sagine anya samaye udIraNA cagya je prakRtire che tenI u. pradezadIraNa sagi kevaline anya samaye hoya che. suraDhika ne zvAsozvAsanI u. pradezadIraNA svasvanidhine Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 602 athaudIraNAkaraNuM. ane hoya che. sarva prakRtinI u0 pradezadIraNa sarva vizuddha jIvane hoya che. . TIkAtha-- ttI eTale je prakRti sagi kevaline anya samaye udIraNa gya hoya che, te manuSyagati-pace -audA-tai07-saMrathA06-varSabha-varNAdi 20-azu-upa-parA, -khagati 2-trasAdio-Adezacaza-asthira-azubhajIna- uccanimaNu e dara prakRtinI u. pradezeriNA sagi kevaline anya samaye hoya che, tathA svaraddhika ne uzvAsanI svanirAdha kALe u. pradezadIraNA hoya che, arthAt svaraniSedhakALe suravara duranI, ane uzvAsanikALe uzvAsa nAmanI u. pradezadIraNA heya che. ahiM sarva karmanI u. pradezadIraNA mATe sAmAnya niyama e che ke je je karmane je je uhiraNAdhikArI che te te jIva sarva vizuddhakALe te te karmane u. pradezadIraka jANu. punaH Ayu sivAya sarva karmanI U0 pradezadIraNa guNitakamAMza jIvane kahevI. tethI dAnAntarAyAdi 5 prakRtinI paNa u0 pradezodiraNu kSINa kaSAyI guNita kamoza jIvane samayAdhika AvalikA zeSa rahece chate hoya che. ( phuti 30 kAraNa yamika) e pramANe u. pradezadIraNAnA svAmi kahIne have kAca pradezodIraNAnA svAmi 49 cha / tappagaodoragati-saMkiliSThabhAvo a savvapagaINa neyo jahannasAmi, aNubhAgutto ya tiththayare // 8 // gAthArtha -sarva prakRtino ja udIraNA svAmi ati sakilaSTa bhAvavALA tene prakRtine udIraka jIva jANu, ane tIrtha" Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ? kama prakRti. kara nAmane ja pradezAdIka ja anubhAgedaraNamAM kahyA pramANe jANu, "* TIkAI--je te te prakRtine udIraka che te ati saMkSiNa pariNAmavALe kSapitarkamAMza chava sva svayegya sarva prakRtine ja pradezadIraNa svAmi jANave. tyAM avadhivinA 4 jJAnAvaraNa ane 3 darzanAvaraNa-2 vedanIya-mithyAtva-16 kaSAya-9 nekaSAya-e sarva saMkhyAe 35 prakRtine ja pradezadIraNAne svAmi sarva patie paryApta ane sarva saMkilaSTa mithyAdraSTi jIva jANu. tathA tastrAgya saMkaleza yukta jIva nihApacakane ja pradezadIraka che. tathA anaMtara samaye mithyAtvane pAmaze te ati sakilaSTa chava samyakatvane ane mizrane ja pradezadIpaka che. tathA gati 4- paM dA 7-vaisaMsthAna 6 saMgha da-vaNadi20-parAupaghAta-azu-uzvAsa-udyota-khagati 2-trasAdi10-asthirAdi 6 -nima -otra 2-anta pae 89 prakRtiyone ja0 pradezadIraNa svAmi satkRSTa saMklezayukata saMksiparyAsajIva che. tathA tastrAgya saMkalaizayukata AhAraka zarIrI jIva AhAraka saptakane ja pradezadIraka che. tathA AnupUvaone paNa jaLa pradezadIraka tAThya saMktiSTa chava che. tathA sarva saMliSTa khara bAdara pRthavI kAyika jIva Apa nAmane jaLa pradezadIpaka che. tathA ekendriya sthAvarane sAdhAraNa e 3 prakRtine ja pradezedika sarvetkRSTa saMkalezayukta ekendriya jIva che. tathA sarva saMkilaSTa sUtra ekendriyajIva sUma nAmane ja pradezadIraka che. tathA vikalajAtinA ja0 pradezadIpaka sarvasaMkaliSTa ne tat tat nAmodayI vilendriya jIve che. tathA aNumApurAtattva=tIrthakara nAmakarmane ja pradezadIpaka te jaghanyAnubhAgedaraNAmAM je pUrve kahyuM che te jANave. arthAta jyAM sudhI AjIkAkaraNane AvyuM nathI tyAMthI pUrvalA samaye vartatA kevali tIrthakara nAmanA ja pradezadIpaka jANavA, Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 04. athaudIraNAkaraNa. * ohINaM ohijue, aisuhaveI ya AugANaM tu . paDhamassa jahannahii, sesANu kolgddiio||89|| gAthArtha-TIkAryAnusAre TIkArya--sarva saMkilaNa evA avalibdhi cuta jIva avadhiddhikane ja pradezadIraka che, kAraNa ke avadhilabdhine utpanna karatAM jIvane ghaNA pudagale parikSaNa thayelA hoya che, mATe avadhilabdhi cukta"e vizeSaNa kahyuM che, tathA sarva sva bhUmikAnusAre atyaMta sukhane anubhavatA ja cAre AyuSyanA ja prade dIraka hoya che. tyAM prathama 10000 varSa pramANunI ja sthitimAM vartatenAraka te zeSa nArakenI apekSAe ati sukhI hoya che, mATe narakAyune ja pradezedaraka che. zeSa tiryagAyu manuSpAyune devAyunI u sthitimAM vartatA ane svavasthAna gyatAnusAre atyaMta sukhI evA tiryaMca manuSya ne deve anukrame tiyagANu, manuSAyu, ne devAyunA ja pradezadaraka jANavA. (kutti zI kAminga ) iti zrImalayagirikRta karmaprakRti TIkAyAM jainAcArya zrImad buddhisAgarasUrI prasAdena paM. caMdulAla kRtodIraNA karaNasya gUrjarabhASAMtaraM mamApta. Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che atha rUparAmanI 1 e pramANe savistarapaNe udIraNukaraNa kahIne have upazamanAkaraNa kahevAne avasara che, tyAM 1 prathama samyakatpAda prarU. 5 darzana mehanIyakSapaNa 2 dezavirati lAbha prarUpaNa 6 darzana mehanIcopazamanA 5 sarvavirati lobha prarUpaNA 7 cAritra mehanIpazamanA 4 anaMtAnubadhi visAjanA 8 dezapazamanA e 8 dvAra bhedAnabheda sahita kahevAnA che, temAM prathama serAnabheda sahita upazamanAkaraNa sarva prakAre kahevuM ati azakaya che, tethI jeTale aMze vyAkhyAna karavAmAM pitAnI azakti che teTale aMze tenA (u50 nA) jANakAra AcAryone A AcArya (zrI zivazarmasUri) namaskAra (prathama gAthA vaDe) kare che. karaNakayA'karaNAviya, duvihAuvasAmaNA yabiiyAe akaraNa aNuinAe, aNuyogadhare paNivayAmi // 1 // gAthAtha- ahiM karaNakRta ane akaraNakRta e be prakAranI upazamanA (dezapazamanA) che, temAM akaraNakRta ane anudIrNa e be nAma paryAyavALI bIjI upazamanAnA (akaraNapazamanAnA jJAnane dhAraNa karanAra AcAryone huM (zivazarmasUri) namaskAra karuM chuM. * TIkAtha-ahiM karaNukRta ane akaraNakRta e pramANe che prakAranI upazamanA che, tyAM yathApravRtta, apUrva, ane anivRtti e 3 karaNane sAdhya je kriyA vizeSa te jALa kahevAya che. ane te Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 atha upazamanAkaraNa. - - - - | atha vAritramohanIcoparAnA ' have cAritramohanI upazamanAne vidhi kahevAya che. tyAM kare jIva cAritramehanIyane upazamAvavAno prAraMbha kare che te kahevAya che. 'veyaga sammadiDI, carittamohuvasamAe ciDato ajao desajaI vA, virato va visohi addhAe // 27 // gAthAtha-TIkAthanusAre. TIkAI-vedakasamyagadraSTi eTale zapazamasamyaphathI chava cAritra mihanIyane upazamAvavAne prAraMbha kare che paraMtu pUrve varNavele e upazamasamyagadraSTi nahi. te vaLI ayata eTale avirati, dezayati eTale dezavirati ane virato eTale sarvaviratijIva, e traNamAM pratyekane be be adhdhA (pariNAmayukta kALa vibhAga) heya che. temAM prathama saMcAjA ne bIjI vizudA. tyAM vizudhdhaddhAmAM vartate jIva cAritramohanIyane upazamAvavAne prAraMbha kare che, paraMtu salezAztAmAM vartate chava nahi. have e aviratAdi traNe prakAranA chanuM lakSaNa kahe che. annA muvAra, jayahino A vaNika egavayAi carimo, aNumaimitto tti desajaI // 28 // aNumaiviraoyajaI, donhavi karaNANi donhi nau pacchA guNaseDhI siM, tAvaiyA AligA uppiM // 29 // gAthArtha -ajJAna--anabrupagama-ane ayatana e traNa Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vahe aviratapaNuM hoya che, tathA ekatrata raheNAdithI yAvata ane anumatimAtra sudhInA avadA=pApanI virativALA chavadezavirati kahevAya che 28 ' - punaH je anumati mAtrathI paNa virakata tha te sarvavirativata pati kahevAya che. tathA dezavirati ane sarvavirati e bane bhAvanI prAptimAM prathamanAM be karaNaja prApta thAya che, paraMtu trIjuM karaNa prApta thAya nahi ane dezaviratyAdi bhAvane pAmyA bAda e bane saMbaMdhI je guNakaeNNi racanA te paNa teTalAja (antamuM ) pramANuvALI paraMtu udayAvalikAthI upara thAya che. 29 * TIkAtha-vatane je na jANe na aMgIkAra kare ne na pALavAne yatna kare te (anukrame) ajJAna-anukyupagama-ane ayatanA e traNa vahe avirata kahevAya che. ahiM traNa pada saMbadhi 8 bhAMgA thAya che te 'A pramANe - | na jANe-na Adara-na pALe sarvalakavata | | na jANe na Adare- pALe bALa tapasvIvata | | | na jANe- Adara-na pALe pAzvasthavata 4 na jANe- Adare pALe agItArtha munivata 5- jANe-na Arena pALe zreNikakRSNAdita 6 - jANe-na Adara- pALe anuttaradevavata 7 jANe- Adara na pALe | saMvinapAkSikamunivata jANe- Akare pALa | | mahAvatadhArI gItAWvata' Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa, e 8 bhAMgAmAM prathamanA 7 bhAMgAmAM vartate jIva nizcayathI aviratijIva jANo. kAraNa ke ghuNAkSaravata pAlana karAtAM to te phalAthI thatAM nathI paraMtu samyaga jJAnapUrvaka samyam rIte grahaNa karIne pALelAM teja mokSaphalane arthe thAya che, * tyAM prathamanA 4 bhAMgAmAM sabhya jJAnane abhAve che ane AgaLanA 3 bhAMgAmAM samyaga grahaNu pAlanAne abhAva che. mATe e prathamanA sAte bhAMgAmAM vate jIva nizcacata avirati kahevAya che, ane anya bhAgomAM eTale AThamA bhAMgAmAM vatate. chava dezavirati thAya che, kAraNa ke dezathI paNa avadha eTale pApanI viratine sadbhAva che. punaH te eka vRtAdivALe eTale eka vratane grahaNa karanAre athavA e vratane grahaNa karanAre e pramANe cAvata anya dezavirati te anumati mAtraneja sevanAre hoya che, ane zeSa sarvapApanuM teNe pratyAkhyAna kareluM che ( tyAga karela che). punaH anumati paNa vinA-pattivAne saMvA rAjumati e pramANe 3 prakAre che. tyAM pote karelA athavA paranA karelA pApanI zlAghA kare che athavA sAvadhArabhathI utpanna thayelA anAdikane upalega kare che te jovananumati kahevAya che. punaH jyAre putrAdike karelA pApamAM saMkhyattapaNuM rAkhe chene niSedha karatuM nathI te nivAsumati kahevAya che. punaH jayAre sAvaghAraMbhakAryomAM pravRtta evA putrAdikamAM mamatvamAtra yukta che paraMtu teonAM karelAM kAryone sAMbhaLe nahi ane zlAghA paNa kare nahi tyAre te savArakumati kahevAya che, tyAM je saMvAsAnumati mAtraneja sevAnA che te satkRSTa dezavirati kahevAya che, ane te anya sarva zrAvakamAM guNAdhika jANave. ane je punaH saMvAsAnumatithI paNu virakta thayo hoya te ja kahevAya che. I have pheravitino ane viti tra* kevI rIte thAya che te kahevAya che. 3H zivAjI ni ja sattA dezaviratinI ane Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kati 6 - - - - - sarvaviratinI e bannenI prAptimAM yathApravRtta ane apUrva nAmanAM be karaNeja hoya che, paraMtu trIjuM anivRttikaraNe prApta thatu nathI te karaNa kevI rIte prApta thAya che? te kahevAya che. ahiM kiraNakALathI pUrve paNa aMtarmuhurta paryano pratisamAya anataguNa vRddhirUpe vizuddhie vRddhi pAmate jIva azubha karmonI anubhAgasattAne histhAnaka kare che ItyAdi te pramANe tyAM sudhI kahevuM ke je rIte prathama yathApravRtta karaNumAM kahyuM che te rIte sarva kahevuM. tadana tara apUrvakaraNa kare te paNa tevI ja rIte kahevuM, paraMtu ahiM guNazreNi na kahevI, ane apUrvakaraNoddhA samApta thaye chate anantara samaye nizcayathI dezaviratine vA sarvaviratine prApta kare che, tethI trIjuM anivRttikaraNa prApta thatuM nathI. ahiM je avirata hete chateja yakata be karaNane kare te dezavirativA sarvaviratipaNuM prApta kare che, ane dezavirati hete chateja yathe be karaNa kare che te sarvaviratineja prApta kare che. tathA pachagf=be karaNa vyatikAnta thaye chate pazcAt dezaviratine vA sarvaviratibhAvane pAmyuM chate jIva udayAvalikAthI upara guNazreNi racanA kare che, ne te paNa teTalAja aMtam nA pramANuvALI ane pratisamaya dalika racanAnI apekSAe asaMkhya guNa vRddhi pAmatI evI guNaNine race che. tathA dezavirata ane sarvaviratajIva savapratipacanatara ( dezavratapaNune sarvatratapaNuM pAmyA bAda ) atamuM sudhI avazya vadhatA pariNAme rahe che, ane amuM. bAda aniyamita pariNAme eTale ke I vadhatA pariNAme, ke svabhAvastha, ne ke hIna pariNAme varte che. tyAM svabhAva ane hInA pariNAme vatatA dezavirata ane sarvavirata jIvane ritighAta ne rasaghAta thatA nathI. . . . . pariNAmapaJcayA u, NAbhogagayA gayA akaraNA u guNaseDhI-siM niccaM, pariNAmA haannivutttthijuyaa||30|| Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa gathArtha -pariNAmahAninA hetuthI anAgapaNe jeo dezaviratyAdibhAvathI utarI gayA che ( bhraSTa thayA che) te cha karaNa karyA vinA ja puna te bhAvane pAme che. tathA dezavirati ane sarva virati e bane saMbadhi guNaNinitya pariNAmanI hAni vRti, yukta hoya che. TIkAtha-pariNAma pratyayathI eTale pariNAma hAnirUpa kAraNathI anAgapaNe tata bhAvathI gayelA (nivarselA) athata upaga rahItapaNe jeo dezavirati pariNAmathI vA sarvavirati pariNAmathI paribhraSTa thayA teonkaraNa karyA vinA ja punaH paNa te pUrva pratipanna dezaviratine vA. sarvaviratibhAvane pAme che. ahiM tAtparya e che ke--upayoga rahita (anAgapaNe) koIka vakhata pariNAmanI hAnI thavAthI je dezavirata ja avirati bhAvane prApta thayA hoya athavA sarvavirativaMta ja dezaviratibhAvane prApta thayA heya teo pariNAmanA vaza thakI punaH paNa te pUrva pratipanna dezaviratine vA sarvaviratine pAme te karaNakaryA vinA ja te bhAvane pAme che, ane je cha punaH upagapUrvakaja dezaviratithI vA sarva viratithI paribhraSTa thayA heya ne upayoga pUrvakaja mithyAtvabhAvane pAmyA hoya teo punaH paNa jaghanyathI antaryu kALe ane utkRSTathI ghaNakALe dezaviratine vA sarvaviratine prApta kare te pUrvokta prakAre karaNa pUrvakaja prApta kare che. - tathA jyAM sudhI dezaviratinI vA sarvaviratInI pratipAlanA kare che tyAM sudhI prati samaye guNazreNine paNa race che, paraMtu vadhatA pariNAmavALe jIvaM pariNAma vRddhine anusAra kadAcita asaMkhya bhAgAdhika kadAcita saMkhyabhAgAdhika kadAcita saMkhyaguNAdhika ne kadAcita asaMkhyaguNAdhika zreNine paNa race che. ane ghaTatA pari NAmavALo jIva pariNAma hAnIne anusAre pUrvokta cAra prakAre ghaTatI guNazreNine race che, ane avasthita pariNAmavALe jIva Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. - - - - - - - - - - teTalA pramANuvALIja guNaNine race che. A hAnI vRddhi te dalikanI apekSAo jANavI, ane kALathI te punaH sarvadA teTalA pramAzunI ja jANavI (atimuM pramANanI jANavI), ane nIcenA samayane anubhavatAM jema jema samaye kSaya thatA jAya che tema tema uparanA samayamAM dalika nikSepa adhikAdhika thato jAya che. | gaNa manaMtAnuparipaMconanA e pramANe dezaviratine ane sarvaviratine lAbha kahIne anatAnubadhinI visAjanA kahevAya che. kadAca zaMkA thAya ke cAritramohApazamanAnA adhikAramAM anaMtA nI visAjanA zA karaNathI kahevAya che? te kahIe chIe ke je jIva cAritra mahanIane upazamAvavAne prAraMbha kare che te jIva anatAnubaMdhinI visajanA' avazya kare che, te kAraNathI ahi anatA nI visAjanA avazya kahevAya che. te anatAnubadhine azreNigata "evA cAturgatika kSapazama samyagadaSTi che paNa visAje che te sabaMdha gAthAthI kahe che. caugaiyA pajattA, tinni vi saMyoyaNA vijoyaMti karaNehiM tihiM sahiyA, . naMta karaNaM usamo vA gAthArthacAre gatinA paryAptA te paNa yathAyogya avirata dezaviratane sarvavirata e traNe prakAranA cha saMjanA(anatA) kaSAyane visaje che. te visAjanA 3 karaNa sahita hoya che paraMtu ahiM (anatAnuM) aMtarakaraNa tathA upazama na thAya. TIkAtha--cAra gativALA eTale nAraka, tiya"ca, manuSya, ane deve sava paryAptie paryApta thayelA, ane avista. deza 80 Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa virata, ne sarva virata e traNe che, temAM avirata samyagadaSTi cAgativALA, ane dezavirata te tiya vA manuSyo, ane sarvavirata te manuSyaja, sAjanA eTale anaMtAnubaMdhi kaSAyane visAje che. kevA che te visAjanA kare che? te kahIe chIe ke vaNakaraNa sahita anatAnI visajanA - kare che. ahiM karaNenI vaktavyatA pUrvokata prakAre kahevI, paraMtu ane antakaraNa athavA upazama na kahe. kAraNa ke anaMtAnubaMdhi nI.upazamanA thatI nathI. e gAthAne akSarArtha kahyo. have vizeSa bhAvanA A pramANe che-anaMtAnubaMdhine vijavAne arthe prathama yathApravRttAdi traNa karaNane kAraNe che, tyAM karaNanI vaktavyatA sarve pUrvokta prakAre jANavI, paraMtu vizeSa e ke ahiM apUrvakaraNamAM prathama samayathIja AraMbhIne anaMtAnubaMdhine guNasaMkrama paNa kahe te A pramANe-apUrNa karaNanA prathama samaye anaMtAnubaM dhinA dalikane zeSakaSAyarUpa paraprakRtimAM alpa saMkamAve che, tethI dvitIya samaye asaMkhyaguNa saMkramAve che, tethI paNa trIje samaye asaMkhyaguNa dalikane samAve che, e pramANe kahevuM te guNasaMkrama kahevAya che. tathA anivRttikaraNamAM pravezele jIva pUrvokta svarUpa vALA ukalanA saMkramavaDe anaMtAnubaMdhine sarvathA vinAza kare che. paraMtu nIce eka AvalikA mAtra sthitine bAkI rAkhe che, ane tene paNa stibuka saMkramavaDe vedyamAna prakRtimAM saMkamAve che. tadanatara atarmuhurtathI AgaLa anivRttikaraNane ane zeSakarmonA sthitighAta, rasaghAta, ne guNazreNi thatI nathI, paraMtu jIva svabhAvasthaja rahe che. anAvAlA jIva parama tu nIce eka e pramANe anaMtAnubadhinI visajanA kahIne have je AcAryo anaMtAnubaMdhinI paNa upazamanA mAne che teone mate upazamanAne vidhi SaDazitika graMthanI vRttithI jANave. have nAmonIyana kSane vidhi kahe che, Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka prakRtiH kav daMsaNamohe vi tahA, kayakaraNaddhAe pacchime ninAjano manusso, padavo lai cAlu rUA hoi / / gAthA TIkAtha prAraMbhAnusAre TIkA--ahi' dazanamAhanIyanI kSapaNAnA prasthApaka eTale prAra'bhaka jInakAlika eTale je kALamAM kevalI bhagavAna vatA hAMca te kALamAM utpanna thayelA manuSya jANavA. ahiM jInakAlika manuSya RSabhadevanA vihArakALathI prArabhIne ja busvAminI kevadyApatti sudhInA manuSya jANavA. tathA te ATha vaSa~thI adhika vacavALA ane vajA bha nArAca saghayaNavALA hoya che. pUrve je rIte anatAnukhadhinI visa'ceAjanAnA vidhi kahyo che te rIte daza nameAhanIya kSapaNAnA vidhi paNa jANavA. e vAta jo ke sAmAnyathI kahI chetepaNa have kiMcid vizeSapaNe kahevAya che ( iti gAthAthI~pi ) y ahi darzana mAhanIyanI kSapaNAne arthe tatpara thaelA jIva yathApravRtta, apUrva ane anivRtti e 3 karaNAne prAraMbhe che, e traNe karaNAnu svarUpa puvata kahevu', paraMtu vizeSa e che ke apU karaNanA prathama samayeja nahi udayamAM AvelA mithyAtvanu ane mizranu' 'lika guNa sa"kramavaDe samyaktvamAM prakSepe che. e pramANe te enA uddelanA saMkramapaNa kare che te A pramANe:--prathama ghaNA moTA sthitima'Dane uvele che, khIje samaye tethI vizeSahIna sthitikhaDane uvele che, trIje samaye tethI paNa vizeSahIna sthitikha'ne uvele che, e pramANe yAvat pUrvakaraNanA anya samayasudhI kahevuM. f 1 vartamAna kALamAM je kSAyika samyaktvanI utpatti mAne che teonu kahevu A pAThane anusAre vyatha thAya che mATe khyAlamAM rahevu 'joie ke vamAna kALamAM kSAyi. sabhya. pratipAmAna bhAve nahAya pazu pUrva pratipanna bhAve hAya tA virAdha sabhave nahi, Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa, e pramANe ukalanA thatAM apUrvakaraNanA prathama samaya je sthiti sattA hatI te apUrvanA anya samaye saMkhyAtaguNa hIna sthiti, sattA thaI. tadanatara jIva anivRttikaraNamAM praveza kare che. ahi paNa sthitighAtAdi sarvavatu pUrvavata kare che, ane anivRttinA prathama samaye dazamehanIcatrakanI dezapazamanA, nidhattikaraNa, ne nikAcanA karaNane vicacheda thAya che. ane anivRttinA prathama samacathI AraMbhIne sthitighAtAdikathI ghAta pAmatI je darzanatrikanI sthitisattA te hajAre sthitikhaMDa tIkrAnta thaye chate agni paMcendriyanI sthitisattA samAna thAya che. tadanAra ghaNA hajAre sthitikhaMDa gaye chate (ne ghata thaye chate) caturindriya jeTalI ritisatA rahe che. tethI paNa AgaLa teTalA sthitikhaMDene ghAta thaye chate trIndriyanA jeTalI sthitisattA rahe che. tyAMthI paNa AgaLa teTalA sthitikhaDane ghAta thatAM dIndriyanA jeTalI, tethI paNa AgaLa teTalA sthi0 naM0 ne ghAta thatAM ekendriyanA jeTalI sthitisattA rahe che, ne tethI paNa AgaLa teTalA sthitiono ghAta thatAM mAtra palyopama pramANa sthitisattA rahe che. A kathana zrI zreNikAranA matane anusarIne kahyuM che, ne zrI pacasaMgrahakAranA mate to pazeyamanA saMkhyAmAM bhAga pramANu sthitisattA thAya ema kahyuM che yatA. "hitikhaMDasahassAi-ekeke antarammi gacchanti palioSamasaMkhase-dasaNasaMte tao jAe // 1 // (RH) sAmAnya ItyAdi. bhAvArtha-ekeka antaramAM eTale asatti pacendriyanI ane caturiTriyanI sthitisattAnI bhAvanAnA apAntarAlamAM, tenA eka saMyAtamA bhAgane laIne zeSa sarva darzana trikanI sthiti Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' karyaprakRti. 637 sattAne vinAza kare, tadana tara tene paNa eTale pUrve je eka saMkhyAtamA bhAga mukaye che temAMthI paNa eka saMkhyAtamA bhAgane vane zeSa saMkhyAta bhAgane vinAza kare che. e pramANe hajAre sthitighAta jAya tadanatara mithyAtvanA asaMvyAtabhAgane vinAze, ane samyakatvanA tathA mizranA saMkhyAtabhAgane vinAze, tethI e pramANe paNa hajAre sthiti khaMDa vyatIta thatAM mithyAtvanuM dalika eka AvalikA pramANuM rahe che, ane samyakatvanuM tathA mizranuM. dalika palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM kahe che. A sthiti khaMDane ghAta karatAM mithyAttva dalikane samyakatvamAM ane mizramAM prakSepe che ane mizranAM ilikane samyakatvamAM prakSepe che, tathA samyakatvanAM dalikanA svAsthAne adhAsthitimAM prakSepe che. ane punaH AvalikA pramANu rahelA mithyAtva dalikane stibuka saMkemavaDe samyakatvamAM prakSepe che. tadanatara punaHpaNa samyakatvanA ane mizranA asaMkhyAta bhAgane vinAza kare che, ane eka bhAga bAkI rAkhe che. tadanatara te eka bhAgamAMthI paNa asaMkhyAta bhAgone vinAza karIne eka bhAgane rAkhe che e rIte kaMika sthitighAta gaye chate mizranuM dalika AvalikA pramANa rahe che. ane te vakhate samyakatvanI sthiti sattA 8 varSa pramANu rahe che. eja kALamAM sarva vidanene nAza thavAthI nizcaya nayanA mate namohanIya parva kahevAya che. ahiMthI AgaLa antastra pramANu samyakatvanA sthiti khaMDane ukare che, ne te ukarelA dalikane udaya samayathI prakSepe che te A pramANe -udaya samayamAM sarvathI alpa, dvitIya samaye tethI asaMkhyaguNa dalikane prakSepe che, e pramANe guNazreNinA zirSa sudhI kahevuM. ane tethI AgaLa vizeSa vizeSa hIna ilikane prakSepa yAvata anya sthiti sudhI kahe, e pramANe attamuM pramANavALA aneka sthitikhane ukere che te prakSepe che te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI samyakatvane upAnya sthitikhaDa zeSa rahe. upAjya Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 atha upazamanAkaraNa, - - rithatikhaMthI, anyasthitikhaMDa saMthAtaguNa che, temAM paNa guNa chesaMkhyAta bhAga che, ne te upara bIjI sthiti saMjIyAta guNI che, ane te dalika ukerI umerIne udaya samayathI AraMbhIne asakhyAtaguNuM prope che te A pramANe -udaya samayamAM alpa tethI bIje samaye asakhyaguNa, tethI trIje samaye asaMkhyaguNa e pramANe yAvat guNazreNinA zirSa sudhI kahevuM. ahiMthI AgaLa anya sthitikhaMDanI uskiraNa thavA mAMDI che tethI te pUrvokta dalikane) tyAM prakSepe nahi, ane atyakhaMDanI uskiraNa thaye chate A darzana mehanIya kSapaka jIva tALa e nAme kahevAya che, teja vAta mULagAthAthI kahe che ke-vArA chie zoka pazcima eTale anya sthitikhaMDane ukece chate kRtakaraNAddhAmAM vate che arthAta kRtakaraNa thAya che. A kRtakaraNAddhAmAM vartate kaIka jIva maraNa paNa pAmIne cAra gatimAMnI kei paNa gatimAM utpanna thAya che, punaH lesthAmAM paNa prathama zukala lesthAvata hatA ane have kaI paNa lesthAne prApta kare che. e pramANe darzanakSapaNAne prasthApaka manuSya ane niSThApaka (samAptakAraka) cAra gatimAne jIva hoya che. kahyuM che ke "vgvo ya maro-nipho jahu vi gag I (gatArtha). have sAta prakRtine kSaya karIne (3 darza4 anaM0 ne khapAvIne anya gatine prApta karate jIva keTalA bhave mokSe jAya? te kahIe chIe ke trIje vA ethe bhave mokSe jAya che te A pramANe - je devagatimAM athavA narakagatimAM jAya te devabhavane vA narakabhavane eka AMtare paDavAthI trIje bhave mokSe jAya che. ane je tiryaMcamAM vA manuSya bhavamAM utpanna thAya, te asaMkhyavaSayuvAna yugalikamAMja utpanna thAya paraMtu saMkhyAtavarSIyuSyavALA tiryaMcamAM vA manuSyamAM na upaje, tethI te bhava karyA bAda turta devabhavamAM jAya, ane tyAMthI AvIne punaH manuSya bhavamAM AvIne mekSe jAya che, mATe ce bhave mokSagamana kahyuM che Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. '609 N : taiya cautthe tammi va-bhavami sijhati dasaNe khINe naM vanasaMvA-jama te ti zA (tArtha) tathA pUrve jeNe AyuSya vadhyuM che ne tadanatara kSAyika samyakutvane pAmyuM che te jIva je te vakhate kALa na kare te kaIka vimAnika deva saMbaMdhi baddhAyuSka e kSINa saptaka jIva cAritra mihanIyane upazamAvavAne paNa prAraMbha kare che. ane je abAyuM heya te dazana saptakane kSaya karyA bAda kSapakazreNine ja prApta kare che. have prakArAntare upazama zreNine aMgIkAra karanAra jIva ke hoya? arthAt pUrve kahelA prakArathI bhinna prakAravALo jIva paNa upazamazreNi prApta karavAne egya hoya che te darzAve che. ahavA dasaNamohaM, puvvaM uvasAmaittu sAmanne / paDhamahiimAvaliyaM, karei doNhaM aNudiyANaM // 33 // gAthAtha-TIkAryAnusAre. TIkArtha --athavA (prakArAntare) ahiM je kSapazamasamyagadaSTi chateja upazAmaNine kAraNe te traNa darzanamohanIyane nizcaya prathamaja upazamAve che, ne te paNa saMyatapaNAmAM rahyo chateja . upazamAve che teja vAta mULa gAthAthI kahe che-saMyamamAM rahyo che jIva traNa darzanamohanIyane upazamAvIne (upazamanAne sarva vidhipUrva kahelA 3 karaNa pUrvakaja jANa. paraMtu aMtakaraNa karate chate) mithyAtvanI ane mizranI sthitine eka AvalikA pramANa kare che, ane samyaktvane antaryuM pramANa kare che, ane asarakaraNa sabaMdhi ukerAtA traNenA dalikane samyakatvanI prathama sthitimAM - prakSepe che, zeSa vaktavyatA pUrva prakAreja kahevI. have 3 darzanane upazamAvIne zuM kare? te kahe che, Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaNu. adAparivittIo, pamattaiyare sahassaso kiccA bAni tinni hrApa, tathavikSepte me muLajI zA gAthA :-TIkArthInusAre. TIkAtha~~adghAparAvRtti eTale sa'kaleza ane vizuddhinA vazathI pramattabhAvamAM ane tatpratipakSI apramatta bhAvamAM je kALaparAvRtti. tene hajAro vAra karIne cAritramehane upazamAvavAne arthe yathApravRttAdi 3 karaNa kare che. te kAraNAnI vakatavyatA pUrvavata kahevI, para'tu trIjA anivRtti karaNamAM je kai vizeSa che te AgaLa kahevAya che te sAMbhaLe.. 40 . have te anivRtti karaNamAM je vizeSa che te kahe che. aMtokoDAkoDI, saMtaM aniyahiNo ya udahINaM baMdho aMtokoDo, puvakamA hANi appabahU // 35 // gAthA :-TIkArthonusAre TIkAtha :-anivRttikaraNanA prathama samaye AyuvinA cha kramanI sthitisattA antaH kAThAkADI sAgaropama pramANa hoya che ane anya paNa antaH kADAkoDI sAgarapramANu hAya che, ane tepaNa pUrva krama pramANe hIna hIna thatA jAya che te A pramANepUva sthitimadha pUrNa thaye chate anya sthitimadha patcApamane sakhyAtamA bhAga hIna kare che ityAdi alpamarhutva paNa pUrvanA anukrameja jANavuM te A pramANe-nAma ane gotranA sthita madha sarvathI alpa ane svasthAne paraspara tulya che. tethI jJAdve anta0 e 4 karmanA sthita 'dha vizeSAdhika che ne svasthAne paraspara tulya che, tethI paNa cAritrameAhanIyanA sthi. madha vizeSAdhika che ne jyAM sudhI bhA Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 1 anivRtti sthAna che tyAM sudhI saMgharSa kALa eja aha5mahatva che, ThiikaMDaga mukkasaM, pi tassa pallassa saMkhatamabhAgo ThiibaMdhabahusaMhasse, sekekaM jaM bhnnissaamo|| 36 // gAthArtha -utkRSTathI paNa pApamanA saMkhyAtamAbhAga sthitiDakane sthitighAta thAya che. ghaNA hajAre sthitibaMdha yatIta thaye chate sAta karmamAM pratyeka karmanuM je je thAya che te kahIza TIkAI--anivRtti karaNamAM pravezelA cAritramohapAzamaka jIvane utkRSTathI paNa papamanA saMkhyAmAM bhAga pramANa sthiti kaDakane ghAta thAya che, ane jaghanyathI paNa teTaleja sthiti aMka heNAya che, paraMtu jaghanyapada bhAvI sthiti khaDI te utkRSTapadIya sthiti aMDathI aMtilaghu jANa. ahiM tAtparya e che ke - anivRttikaraNamAM pravezelA jIvane u0 sthitighAta paNa palyopamanA saMkhyAtemA bhAga pramANane ja thAya che, paraMtu adhika nahi, ane anivRttinA prathama samaye tenI (cAritra mehanI) dezapazamanA, nidhatti ane nikAcanA karaNe viccheda pAme che, ane hajAre sthiti gharta vyatIta thaye chate badhyamAna prakRtine sthitibaMdha ghaNA hajAra (sahasa pRthakatva) sAgarepama pramANa thAya che, tethI ativRttikaraNa kALanA saMkhyAta bhAga vyatIta thaye chate asaMjJi pacendriyanI sthitibaMdha eTale sthitibaMdha thAya che. tadanetara ghaNA sthiti vyatIta thaye chate caturindriya samAna sthibaMdha thAya che. tadanAra punaHpaNa ghaNA sthitikhaMDa vyatIta thaye chate trIndriya tulya sthitibaMdha thAya che. tadanaMtara e pramANe ja hIndriya tulya ribaMdha thAya che, tadanatara paNa e pramANe ekendriya tulya sthi baMdha thAya che. ahiMthI AgaLa hajAra sthitibaMdha vyatIta thaye chate Ayu vinA 7 karmonuM pratyekanuM je kaI thAya che te kahIza. 81 Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 642 atha upazamanAkaraNa w palladivaDha vipallANi, jAva pallassa saMkhaguNahANi mohassa jAva pallaM, saMkhejai bhAgahA 'mohA // 37 // to navara masaMkhaguNA, ekapahAreNa tIsagANa maho mohe vosaga heTThA-ya.tIsagANuppi taiyaM ca // 38 // to tIsagANa muppi-ca vosagAI asaMkhaguNaNAe taiyaM ca vIsagAhiya-visesamahiyaM kameNeti // 39 // gAthArtha - ( ekendriyatulyabadhAnetara nAmazetrane ) 1 palyopama (jJAnAvaraNAdi 4ne) nA papama ane (mehanIyanA) 2 palyopama sthitibaMdhanI mahAni cAvat (mehanIcane) palyopama pramANa sthitibaMdha thAya tyAM sudhI palyopamanA saMkhyAtamA bhAga pramANu hAnI kahIne tadanatara eTale mehanIyanA papama pramANu sthitibaMdhathI AgaLa anya sthitibaMdha saMkhyAta guNahIna kahe. tadanetara mehane sthi baMdha pApamanA saMkhyAmAM bhAga mAtra thAya che ane meha vinA zeSa karma je nAmagotrane sthibaMdha AgaLa kahevAya che. 37 nAmatrane asagaguNahInabiMdha thAya che, ane ekI vakhate 30 ke. ke. sAgarapramANuvALA 4 kamanI nIce mohanIcane sthibaMdha asaMvyaguNa hIna thAya che. tadanetara ekI vakhate 20 ke ke sAgaravALA nAmAgetrathI nIce asaMkhya guNahIna sthi0 baMdha kare che, ne trIjuM vedanIyakarmate sittAne Azvayi 30 kAya che. vALA karmothI upara thAya che, je 38 mAM tadanaMtara 30 ke. ke. vALAM karmothI upara 20 ke. ke. vALAM karmo thAya che, ane mehanIya te asaMkhyaguNahIna thAya che, Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 64 nA abhANI pUrA dAnahAnI ane trIju vedanIya te 20 ke. ke. vaLAM karmothI upara vizeSAdhika thAya che. 39 TIkArtha-papama-da pApama-e pApama thAvat pUrvakrama pramANe hAni ane alpabaddhatva kahevuM te A pramANe - ekendriya adhatulya sthitibadha thayA bAda hajAra sthitikhaMDa vyatIta thaye chate nAmazetrane sthitibadha pAma mAtra thAya che, jJAnAvaraNAdi cArane deDha palyopama pramANu, ane mehanIyane be papama pramANu sthitibaMdha thAya che. A palyopama ne deha-papamAdi sthitibaMdha sudhI pUrva sarva sthitibadha pUrva pUrva sthitibadhathI palyopamanA saMpaDAtamA bhAge hInahInatara jANa. risthati sattAnuM apamahatva paNa e pramANe jANavuM. tathA pa zuzani eTale palyopamanI nIcene. sthitibaMdha saMnyAtaguNahAnIe thAya che, ahiM tAtparya e che ke-je karmane je vakhate palyopama pramANane sthitibaMdha thAya te karmane te vakhate te kALathI prAraMbhIne anya anya sthitimAM dha saMkhyAtaguNahIna kare che, te kAraNathI A vakhate nAmagAtrane papama pramANu sthitibaMdha thayela che te have ahiMthI nIcene anya anya sthitimadha te palyopama pramANa sthitibadhathI saMjayaguNa samyaguNa hIna kare che. e pramANe keTalAeka ghaNuM hajAra sthitibaMdha vyatikrAnta thatAM jJAnAvaraNadi 4 ne palyopamamAtra ane mehanIyane deDha palyopama mAtra sthitibaMdha thAya che tadana tara jJAnAvaraNAdi 4ne sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna, ane mohanIyane saMkhyAtabhAgahIna sthi0 baMdha thAya che. tadanatara hajAra sthi0 ba dha vyatIta thaye mehanIyane palyopama pramANa sthi0 baMdha thAya che, tethI AgaLane mehanIya sthitima dha pUrve kta niyamAnusAre) saMgAtaguNahIna thAya che, ane te vakhate zeSa kane sthibadhapatye pamanA khyAtamAbhAgapramANa thAya che. ahiM Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamano karaNuM alyAhu A pramANe thAya che. nAmazetranI sthi, sattA sarvathI - alpa, tethI jJAnAvaraNadi4 nI saMkhyAtaguNa, ne svasthAne paraspara tulya, ane tethI paNa mohanIyanI sthi0 sattA saMgrecaguNa che (eja vAtane mULa gAthAthI kahe che ke, potAnA firmA eTale jyAM sudhI mehanIya palyopama mAtra sthi0 badha na thAya tyAM sudhI pUrva sarva mehanIyane anya sthitibaMdha palyopamanA saMkhyAtamAbhAge hInahInatara jANa, ane palyopama pramANa sthitibadha thayA bAda hajAre anya sthitibadha thAya te saMkhyAtaguNahIna thAya che e prathama ja kahyuM che. mehanIyanA A saMkhyAtaguNahIna sthitibaMdhathI hajAre sthitibaMdha gaye chate mihanIcanA anya sthitibaMdha papamanA saMkhyAmAbhAga pramANa thAya che ane te vakhate bIjuM zuM thAya che? te kahe che. camo vara maharSi =ahi sAmaNA e padanA arthamAM nAma ane getranuM grahaNa karavuM, arthAta sarva ne palyopamanA saMkhyAtamAbhAga pramANune ritibaMdha thaye chate amahine eTale nAmazetrane anya sthi0 baMdha: asaguNahIna kare che, ane zeSakane saMkhyAtaguNahIna sthi0 baMdha kare che. ahiM sthira sattAnI apekSAe alpa bahatva vicAratAM A pramANe che-nAma gotranI sthi0 sattA savathI alpa tethI jJAnAvaraNAdika nI asaMkhyaguNa, ane tethI paNa mehanIyanI saMkhyAtaguNa sthira sattA che. tadanatara hajAre sthitighAta vyatita thaye chate jJAnAvaradi 4ne anya sthi0 baMdha asaMkhyaguNahIna thAya che. A ! * vakhate sthitisattAnuM alpa mahatva A pramANe che-nAma gAtranI , ke rithatisattA sarvathI alpa, tethI jJAnAvaraNAdi 4 nI asaMkhyaguNe, ane svasthAne paraspara tulya che, tethI mehanIyanI sthi sattA asaMkhyaguNa che, Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. - 645 * taddana tara hajArA sthitiAta vyatIta thaye chate paththara pahALa sIlA maMdomoDhe eTale eka prahAre arthAt ekI vakhate sIvavALa eTale 30 kA0 0 sAgaropamanI sthitivALAM je jJAnAvaraNAdi 4 kama tenI sthitithI paNa nIce mAhanIyanI ( sthiti ) asaSyazruNahIna thaI jAya che, ahi' kai paNa Azcaya pAmavA jevu nathI athavA ahi kAi paNa anya vikalpa karavA ceAgya nathI,tAtmaya mA pramANe che ke-pUrve mehanIyanI sthiti sattA jJAnAvaraNAdi 4 nI sthitisatAthI paNa asabhyaguNa ( upara-adhika ) hatI, ane A vakhate punaH ekadaMsa te cAra karmAMnI sthiti sattAthI paNa nIce asa`khyaguNahIna thai gai. ahi' alpamahatva A prakAre che--nAma gotranI sthi. sattA saLaMthI alpa, tethI mAhanIMcanI asa byaguNa, ne tethI pazu jJAnAvaraNAdi 4nI asa`khyaguNasthiti sattA che, ne paraspara tulya che. taddana tara hajAza sthitimadha vyatIta thaye chate mIlana DheDhAya eTale mAhanIcanA anyasthitimadha eka prahAre 20 kA ko sAgazemanI sthitivALAM nAma gAtrathI paNa nIce asakhyaguNuhIna sthita adha thAya che, ahi sthita madha sabadhi alpamahatva A pramANe che--mehanIyanA sthi dha savathI apa che, tethI nAma gotranA asakhyaguNa ne svasthAne paraspara tulya che, tethI jJAnAvara NAdi 4 nA sthi. a`dha asacaguNu ane svasthAne tulya che. taddana tara ghaNA hajArA sthitimadha vyatIta thaye chate zIlAnuSita ne eTale trIjI vedyanIcakramAM te sthitisattAna nI apekSAe 30 kAM. kA. vALAM jJAnAvaraNAdithI adhika thaI jAya che, arthAt mAhanIya nAma ane gAtra e traNanI sthitisattA pUrve jJAnAvaraNAdinI sthiti sattAthI hAjI sthitisattAvALAM thayAM, ane vedanIya te sarvAdhika sattAvALuM thayuM, have ahithI AgaLa te vedanIcanA anyasthitimaya zeSa sarva karmathI asaya zuA thAya che, Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa SAMANNAAAAAAAAAAAAAAAAAAA AANAANAANANANANAN ane e pramANe thatA sthitimadhanuM apamahatve A prakAre thAya che-mehanIyane sthi0 baMdha sarvathI apa, tethI nAma gAtrane asaMkhyaguNa, ne svasthAne tulya, tethI paNa jJAnAvaraNAdi traNane asaMkhyaguNane svAsthAne tulya, ne tethI paNa vedanIyane asaMkhyaguNa sthi0 baMdha che. tadanAra A vidhieja hajAre sthitibaMdha vyatIta thI 30 ke. ke. sthitivALAM jJAnAvaraNAdika traNanA sthitibaMdhathI 20 ke. ke. vALAM nAma gAtrane sthi. badha adhika thAya che. tyAM alpabahuta A pramANe che-mohanIyane sthi. baMdha sarvathI alpa, tethI jJAnAvaraNAdi traNane asaMkhya guNa, ne svasthAne tulya, tethI nAma gotranA asaMkhyaguNa, ne svasthAne tulya, ne tethI paNa vedanIyane vizeSAdhika sthibaMdha che ( eja vAtane mULagAthAthI kahevAya che) sAraNaguNA ItyAdi je sthAne mehanIyane sthibaMdha jJAnAvaraNAdikathI asaMkhya guNa hIna thAya te sthAnathI AgaLa sarvatra mehanIyane asaMkhya guNahIna sthibaMdha anukrame pravarte che. tathA trIjA vedanIyakarma te jyAre 20 ke ke vALAM nAma gotrathI vizeSAdhika thAya che tyArathI sarvatra vedanIne vizeSAdhika sthi. badha anukrame pravarte che. ! ahudIraNA asaMkhe-jasamayabadhdhAe desaghAi stha dANaMtarAya maNapajja-baca to ohidugalAbho // 40 // suyabhogAcarakuo-caraku ya tato maI saparibhogA viriyaM ca aseDhigayA-baMdhaMti usavvaghAINi // 41 // 1 A nAma gAtranA saMbadhi alpabahatvane pATha chapAyelI pratamAM cheja nahi. lekhita doSa thayo hoya tema saMbhave che. ane tethI pacasaMgrahamAMthI pATha kADhIne ahi artha pUrNa karyo che. Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti. 647. - - - - - . gAthAtha- have udIraNA asaMkhyasamayabadhdhakarmanI pravate che, tadanatara dAnAntAya ne manaparyava ne rasa dezadyAti kare che, tadanatara avadhibrika ane lAbhAntarAyane dezadyAti paNe bAMdhe che. 40 || * tadanaMtara kRtAvaraNuM, acakSuda-ane bhegAntarAyane dezaghAti bAMdhe che tadanaMtara cakSuda ne tadanetara malyAvaraNa ane upabhogAntarAyane, ane tadanaMtara vIryAntarAyane dezaghAti bAMdhe che, ane azreNigata jIve pUrvokta prakRtine sarvaghAtipaNeja bAMdhe che. 41 - TIkAtha-gAthAmAM sada zabda anya adhikArano sUcaka che, athota have je kALe papamanA asaMkhyAtamAbhAga mAtra eTale sarva karmane sthitibadha thAya che te kALe asaMkhyasamayabadhdha kanIja udIraNA pravarte che. e kevI rIte jaNAya ? te kahIe chIe ke-ahiM jyAre palyopamane saMkhyAmabhAga mAtra sthiti baMdha thAya che, tyAre badhamAna sthitinI apekSAe je pUrva samayAdihIna sthiti che tenI ja udIraNa thAya che, paraMtu bIjI, sthitinI nahi. punaH ghaNA kALa pahelAM baMdhAyelI hovAthI ghaNI kharI kSINa thaI gayelI hoya che, tethI asaMkhya samaya pUrve badhAcalI sthitinI ja te vakhate udIraNA saMbhave che, tathA sAtha ityAditadanatara hajAre sthitibaMdha vyatIta thaye chate te kALe dAnAntarAya ane mana:paryAvaraNane dezaghAti anubhAga bAMdhe che. tadanatara hajAre sthitibadha gaye chate avadhikiAvaraNa ane lAbhAntarAyanA dezavAti anubhAgane bAMdhe che. tadanatara hajAre sthitibaMdha vyatIta thaye chate acakSu darzanAvaraNayanA kRtajJA ane gAntarAyanA dezadyAti anubhAgane bAMdhe che, tyAMthI AgaLa paNa hajAra sthitibaMdha vyatIta thaye te Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 648, atha upazamanAkaraNa AANANAMANNAAAANNNAAMM M cakSudarzanAvaraNanA dezaghAti anubhAgane bAMdhe che, tyAMthI paNa AgaLa ghaNA hajAre sthitibaMdha gaye chate matyAvaraNanA ane upabhogAntarAyanA dezadyAti anubhAgane bAMdhe che. tadanaMtara punA paNa ghaNA hajAra sthitibaMdha gaye chate vIryAntarAyanA dezavAti anubhAgane baMdhe che, ane aDhIyA vaMdhati 4 zvapALi=aNita eTale kSapakazreNi vA upazama zreNi rahIta pUrvokta prakRtinA (dAnA-mana-avadhi 2-lAbhA-zutA - AcakSu-cakSu -mati-upa0-vIryanA sarvaghAti anubhAgane ja khape che. saMjamaghAINaMtara-metya u paDhamaTii ya annayaro saMjalaNA veyANaM, veijjatINa kAlasamA // 42 // gAthAtha-ahiM vaLI samaghAti kaSAnuM (12 ka-9 ne kaLa nuM) antarakaraNa kare che, tyAM saMjavalana ane vedamAMnI keIpaNa vedAnI prakRttinI prathama sthiti udayakALa jeTalI hoya che. TIkAtha-varyAnarAyane dezadyAti anubhAga baMdha thayA bAda hajAre sthitibaMdha gaye chate saMyamaghAti karmonuM eTale anaMtAnubadhi vinA 12 kaSA ane 9 nekaSAya e 21 prakRti cenuM antakaraNa kare che. tyAM saMjavalana catuSkamAMthI koIpaNa eka vedyamAna saMjavalananI ane traNa vedamAMnA keI paNa eka vedyamAna vedanI prathama sthiti Apa ApanA udayakALa jeTalI hoya che, ane zeSa 11 kaSAyanI ane 8 nekaSAyanI prathama sthiti eka AvalikA mAtra hoya che. cAra saMjavalananA ane traNa vedanA udayakALanuM pramANa A rIte che-strI vedanA ane napuMsakavedane udayakALa sarvathI alpa, ane svasthAne paraspara tulya che, tethI purUSadane saMyuguNa, tethI saMkrodhane vizeSAdhika, tethI saM. mAnane vi0, tethI saM. mAyAne vi, tethI paNa saM0 lAbhane viTa, udayakALa che. kahyuM che ke Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 643 " thI apumodayakAlA-saMkhejjaguNA u purisavedassa tassa vi visesaahio, koheM taco vijaha kamaso // 11 // " (gatA) saMjavalana krodha sahita upazamathreNi pratipanna jIvane jyAM sudhI apratyAkhyAnI ane pratyAyAnI krodhane upazama na thAya tyAM sudhI saMkrodhane udaya hoya che, saMjavalana mAnayukta upazamazreNi pratipannajIvane jyAMsudhI apratyAkhyAnI ane pratyAkhyAnI mAnane upazama na thAya tyAM sudhI saMmAMnane udaya hoya che, saMjavalanamAyAe upazamazreNi pratipana jIvane jyAM sudhI apratyAkhyAnI pratyAkhyAnI mAyAne upazama na thAya tyAM sudhI saM0 mAyane udaya hAye che, ane saMjavalana lobhe upazamazreNi pratipana jIvane jyAM sudhI apratyAkhyAnI pratyAkhyAnI lebhane upazama na thAya tyAM sudhI bhAdara saM lebhane ulaya heya che. tyAMthI AgaLa sUmasaMparAthane anubhavakALa hoya che, tethI e pramANe attarakaraNa te uparitana bhAganI apekSAe samasthiti vALuM ane abhAganI apekSAe pUrvoktaritIo viSamasthitivALuM che. punaH rithatikhaMDane eTale kALe ghAta kare che athavA anyasthiti badha kare che, teTalA kALe attarakaraNa paNa kare che, ethI e traNene samakALe prArabhe che ane samakALeja saMpUrNa kare che, punaH te aMtara prathamarithatithI saMkhyAta guNa che, ane aMtarakaraNanA kalikane prakSepavAne vidhi A pramANe che-te avasare je karmone anya ane udaya ane vidyamAna che te karmanA dalikane prathama sthitimAM ane dvitIyarithatimAM nAkhe che, jemAM purUSa veda zreNi pratiSanajIva, purUSadanA dalikane bane sthitiomAM nAkhe che takata, punA je karmone phakta udaya che paraMtu banyuM nathI teonA aMtarakaraNa saMbaMdhi dalikane prathama sthitimAM prakSepe che, paraMtu dvitIya sthitimAM nahi, jemAM strIveda zreNi pratipanachava strIvedanA dalikane prathama - 82 Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 650 atha upazamanAkaraNa, sthitimAMja nAkhe tahatu. punaH je karmone te vakhate udaya nathI parantu mAtra beja che te karmonA antarakaraNa saMbadhi dalikane dvitIya sthitimAMja nAkhe che, paraMtu prathamasthitimAM nahi, jema saMjavalano zreNi pratipachava zeSa saMjavalananA dalikane dvitIyasthitimAM ja prakSepe che tadvata, punaH je karmone te vakhata baMdha paNa nathI ane udaya paNa nathI teo te antarakaraNa saMbadhi dalikane paraprakRtimAM prakSepe che, jema dvitIya ane tRtIyakaSAyane dalikane te vakhate paraprakRtimAM ja prakSepe che tahata tathA sanna kralikane e ane pada ArSavayukta (mahAmunine ISTa prAgavALuM) hevAthI puliMga A prayoga ane eka vacanamAM che tethI artha A pramANe thAya che-saMjavalana ane vedamAMnI koIpaNa eke ema vedyamAna be prakRtinI prathama sthiti udayakALa jeTalI che. dusamayakayaMtare A-ligANa chanheM udIraNAbhinave mohe ekkaThANe, baMdhudayA saMkhavAsANi // 43 // saMkhaguNahANibaMdho, etto sesANa saMkhaguNahANi pauvasamae napuMsaM asaMkhaguNaNAe jAvaMto / / 44 // gAthArtha--akhtarakaraNa karyuM chate dvitIyAdi samayamAM 6 AvalikA paryanta udIraNA na hoya, ane mehanIyane eka sthAnaka rasabaMdha tathA saMkhyAta varSane baMdha, udaya ne udIraNA pravarte che ! 43 tadanaMtara mohanIyane anya sthitibaMdha saMkhyaguNahIna ane ethI zeSakane asaMkhyaguNahIna sthitibaMdha pravarte che. tathA napusakadane yAvata anatya samaya sudhI asaMkhya guNa vRddhie upazamAve che. 44 che Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaM prakRti. 651 eAAANAAANA W AANAAAAAAAAAAANANAAN TIkAthI-suramA je ItyAdi anarakaraNa karyuM chate bIje samaye 7 vastuo samakALe pravarte che te A pramANe- (1) purUSadane ane saMjavalana catuSkane pUvanupUrvIe saMkema hoya che, ane saMjavalana lobhanA saMkramane abhAva hoya che. (2) antarakaraNa karyo chate anantarAdi samayemAM je mehanIya saMbaMdhI vAhanI sivAyanI prakRti badhAya che te prakRtinI 6 AvalikAnA madhyamAM udIraNA thatI nathI, paraMtu 6 AvalikA vyatIkAnta thayeja udIraNa thAya che. (3) tathA mehanIya karmane rasabaMdha eka sthAnaka thAya che. (4) tathA mehanIcane abhinava sthitibaMdha saceya varSa pramANane thAya che ane sApeya varSa pramANanI udIraNA tathA udaya thAya che, (5) tala mehanIyanA saMyeya vArSika sthitibaMdhathI AgaLanA abhinavasthitibaMdha pUrva pUrvathI saMkhyaguNahIna thAya che. (6) tathA mohanIya sivAyanA anya karmanA abhinava sthitibadha asaMkhyaguNahIna hInatara thAya che. (7) tathA antarakaraNa karyuM chate dvitIya samayathI ja napuMsaka vedane asaMcaguNapaNe upazamAvavA mAMDe che. te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI anya samaya Ave. te A pramANe-prathama samaye (upazamana kriyAnA prathama samaye ane antarakaraNanA dvitIya samaye) napuMsaka vedanA alpa pradezasamUhane upazamAve che, tethI dvitIya samaye asaMkhya guNa, ane tRtiyasamaye tethI paNa asaMkhyaguNa dalikane upazamAve che. e pramANe attarakaraNanA atyaM samaya sudhI pratisamaye asaMvyaguNa pradezAnI upazamanA kahevI. ane antara karaNanA upAye samaya sudhI pratisamaye upazamita dalikApekSAe asaMkhyaguNa dalikane para prakRtimAM saMkramAve che, ane atyasamaye upazameluM dalika punaH para prakRtimAM prakSiptaralikApekSAe asaM. ' khyaguNa jANavuM. napuMsaka pazamanA prAraMbhanA prathama samayathI mAMdhane sakamanI udIraNa dalikanI apekSAe alpa hoya che : ane udaya asaMkhyaguNa hoya che. tathA napuMsaka vedane upazama' Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65ra atha upazarmanAkaraNa. - - - - - thayA bAda pUrvokata vidhieja strI vedane upazamAvavAne prAraMbha kare che. evitthI saMkhatame, gayammi ghAINa saMkhavAsANi saMkhaguNahANi etto, desAvaraNANudagarAI // 45 // gAthArtha -TIkarthAnusAre. TIkArtha - e rIte pUrveta prakAre upazamatA strI vedanI upazamanAddhAne saMkhyAmAM bhAga gace chate jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane antarAya e 3 ghAtikarmane sthitibaMdha saMkhyAtavarSa pramANa thAya che ane A saMkhyaya vArSika sthitibaMdhathI ghAtikane AgaLa AgaLane anya sthitibaMdha pUrva pUrva sthitibaMdhathI saMkhyaguNa hIna hIna thAya che. A saMkhyaya varSa pramANa ghAtikarmanA sthitibaMdhathI prAraMbhIne kevala nAvaraNa kevala darzanAvaraNa sivAya zeSa jJAnAvaraNa darzanAvaraNanA jalarekhA samAna rasane eTale eka sthAnaka rasane bAMdhe che, tadanatara e pramANe hajAro sthitibaMdha vyatIta thae strI veda paNa upazAnta thAya che. tA sattanhaM evaM, saMkhatame saMkhavAsito donheM biiyo puNa ThiibaMdho, savesi saMkhavAsANi // 46 // gAthAtha-TIkAthanusAre. TIkAthI- zrI veda upazAnta thaye chate tadanatara zeSa che nokavAyane upazamAvavAne Arabha kare che. teone paNa pUta prakAre upazamatAM upazamanAddhane saMsAtamA bhAga gaye chate nAmane ane gatrane e bene saMkhyAta varSa pramANu rithatidha thAya che, ane vedanIyane punaH asaMya varSa pramANuja ritibaMdha Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 653 thAya che. te sthitibaMdha pUrNa thaye vedanIyane paNa anya sthitibaMdha saMkhyAta varSa pramANane thAya che, ane tema thavAthI tyArathI mAMDIne sarve karmone saMkhyaya varSa pramANuja sthitibaMdha thAya che, ane pUrva pUrvathI anya anya sthitibaMdha saMkhyayaguNa hIna pravate che, tadanatara hajAre sthitibaMdha vyatIta thaye chate sarve (sAta) nekaSAya upazAnta thAya che. paraMtu vizeSa e che kechssuvsmijjmaanne, sekkA udayahiI purisasesA samaUNAvaligaduge, badhdhA viya taavddhdhaae||47|| * gAthAtha-cha nokaSAya upazamate chate purUSadanI eka udayasthiti zeSa rahe che. ane te samaye samaye be AvAlikA sudhInA bAMdhelA dalikane teTalA kALe (samayena be AvalikAe upazamAve che. TIkAthara-cha nekaSAyane upazamAvatAM je samaye 6 nAkapAtha upazAnta thAya che te samaye purUSadanI prathama sthitimAM eka samaya mAtra sthitizeSa rahe che, te vakhate pu. vedane anya 16 varSa pramANa thAya che, ane saMvalane punaH saMkhyAtavarSa pramANu sthita baMdha thAya che. tathA purUSadanI prathama sthiti be AvalikA pramANu bAkI rahe tyAre pUrvoktasvarUpavALA AgAla viccheda pAme che, ane udIraNA mAtra pravarte che, ane teja samayathI AraMbhIne 6 nekaSAya saMbadhi dalikane purUSadamAM nahi, paratu saMjavalanamAM saMkramAve che. ane jyAre purUSada saMbadhi pUrve kahelI eka udayasthiti paNa vyatikrAnta thAya che, tyAre A jIva 1 ahiMtaphAvata-paMcama paNa karmagraMthanI TIkAmAM te je samaye kapAya upazAnta thAya te ja samaye pune udayabaMdhAdi viccheda pAme ema kahyuM che ne paMcasaMgraha tathA zrIyazavijayakRta karmaprakRti prIkAmAM samaya mAtra sthiti bAkI rahe ema kahyuM che, Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAjI, vedI thAya che, ane avekAdhAnA prathama samaye e samayAna e AvalikA sudhInu khAdhelu ilika teja mAtra anupazAnta rahe che, ne zeSa sarva dalika napu saka vaidyapazamanAnI paddhatie upazanta thayelu che. punaH te e samAna e AvalikAnu bAMdhelu* je dRlika tene telAja kALe eTale e samayahIna maiM AvalikA pramANa kALe upaza mAve che, tene upazamAvavAnA vidhi A pramANe che--prathama samaye alpa, dvitIya samaye asakhyaguNa, tethI turtIyasamaye asakhyaguNu, e pramANe samAMna e AvalikAnA anya samaya sudhI kahevu. ane paraprakRtimAM samayeAna be AvalikA sudhI pratisamaye yathA pravRtta sa'krama vaDe saMkramAve che, parantu prathama samaye ghaNu dvItIya samaye vizeSahIna, tethI tRtIya samaye vizeSahIna e pramANe atya samaya sudhI kahevuM, taddana'tara purUSaveda upazAnta thAya che, ane te vakhate sa'valanAnA antarmu0 hIna 32 varSa pramANu sthitima dha thAya che, ane zeSa jJAnAvaraNa dazanAvaraNu ane antarAyane sakhyAta hajAra varSa pramANa sthitibaMdha thAya che, tivihamaveo kohaM, kameNa sese vi tiviha tivihe vi purisasamA saMjalaNA, paDha mahiI AligA ahigA | 48 ' 54 ------ 1 A sthAne samaye nAvRSTi dvija jAhavarSa e pADha chApelI pratamAM che teM` dRSTidepa vALA saMbhave che. kAraNa ke cAlu prakaraNanA bhAvAmAM asaMbadhdha mAluma paDe che, mATe samayo nAvahiAdi jANavAM e pAThanI AvazyakatA samajAya che. puna: satikAnI TIkAmAM paNa samInAAinika ane samayadronA hiAdvija evA che sthAne che pAke che. te pazu sanma gItyA samajAya tema nathI parantu pA~casa MgrahamAM sasthAne samayonAvahiAddeiza evA pADe che teja phIkarIne samajI zakAya tevA che. ane pUti pratAmAM je mitra pADha che te zA kAraNathI haze tene nirNaya zrI bahuzrutagamya che. Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaprikRti, 6pa gAthAthe-avedaka ke chate jIva traNa prakAranA kene upazamAve che, ane e rIte zeSa 3 kaSAyonA traNa traNa prakArane (traNa mAna-traNa mAyAtraNa lobhane) paNa upazamAve che tyAM saMvalananI upazamanA purUSa vedavat (zeSanI kavAyata) jANavI. paranuM prathama sthiti AvalikA adhika che. TakAtha- je samaye purUSa vedane aveThaka thAya che teja samayathI prAralIne apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI, ne saMjavalana kedhane samakALe upazamAvavA mAMDe che, ane upazamanA karate jIte (prathama sthitibaMdha pUrNa thaye chate) saMvalanane anya sthitibaMdha saMkhyAta bhAga hIna kare che, ane zeSa kamene saMkhyAtaguNa hIna anya sthitibaMdha kare che. ne zeSa sthitighAtAdi te prakAre kare che, saMvalana krodhanI prathama sthiti samayahIna 3 AvalikA zeSa raho chate madhyama be phradhanuM dAlika saMjavalana krodhamAM prakSepAtuM nathI, kiMtu saMjavalana mAnAdikamAM prakSepAya che. punaH be AvalikA zeSa rahetAM AgAla thatuM nathI, paraMtu udIraNaja thAya che te udIraNa paNuM eka AvalikA bAkI rahe tyAM sudhI pravarte che, ane udIraNAvalikAnA anya samaye saMvanane sthitibadha 4 mAsane thAya che, ne zaSa karmone sthitibaMdha saMkhyAta hajAra varSa pramANa thAya che. puna saMjavalana kedhane baMdha udaya udIraNAne vicacheda thAya che, ane apratyAkhyAnI tathA pratyAkhyAnI krodha upazAnta thAya che, ane te vakhate eka AvalikA pramANu tathA samAna be AlikAnuM bAMdheluM dalika e ene vajIne zeSa saMkrodhanuM sarva dalika upazAnta thayuM che, te prathama sthiti saMbadhi eka atyAvalikAne paNa rita buka saMkramavaDe mAnamAM prakSepe che, ane samayenAvalikAdhikabaddha dalikane purUSapazamanAnI paddhatie upazamAve che ane samAve che. punaH A anukrame zeSa mAna, mAyA, ne lobharU5 3 prakAranA kaSAne punaH te kaSAye kevA? te kahe che ke temAMthI pratyekanA traNa traNa prakAra vALA te traNa kalAne (upazamAve che-pRti zeSa) te A pramANe Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 656 atha upazamanAkaraNa. AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA apratyAyAnI, pratyAkhyAnI, ne saMjavalana e 3 prakAranuM mAna, ane eja 3 prakAravALI mAyA, tathA eja traNa prakAravALA lobhane upazamAve che. tyAM saMjvalanatrikanI upazamanA purUSa vedavata jANavI. ane madhyama mAnanI ane madhyama mAyATikanI upazamanA 6 nikaSAyavata jANavI. parantu padamaNirAtrinA divA eTale saMjavalananI prathama sthitimAM puvedanI apekSAe eka AvalikA adhika jANavI, te A pramANe-6 nekaSAya upazAnta thaye chate purUSavedanI eka samaya mAtra prathama rithati anupazAnta hoya che, ane apratyAkhyAnI pratyAkhyAnI mAnAdi upazAnta thaye chate saMjvalana jAnAdikanI eka AvalikA pramANe prathama sthiti anupazAnta hoya che, e vAta ati saMkSepathI kahI, ane have vizeSathI kahevAya che. jyAre saM0 krodhane baMdha udayane udIraNa viccheda pAme teja vakhate saMmAnanI dvitIya sthitimAMthI dalikane AkarSIne prathama sthitirUpa kare ane vede, tyAM udaya samayamAM alpa prakSepe che, dvitIya sthitimAM asaMkhyaguNa, ane tRtIya samayamAM asaMkhyaguNa prakSepe che, e pramANe prathama sthitinA anya samaya sudhI prakSepe che. ahiM prathama sthitinA prathama samayeja saMjavalanamAnane sthi0 baMdha 4 mAsane thAya che, ane zeSa jJAnAvaraNadine saMkhyAta hajAra varSa pramANa sthitibaMdha thAya che, ane te ja vakhate traNe mAnane samakALe upazamAvavA mAMDe che. punaH saMjavalanamAnanI prathama sthiti samAna 3 AvalikA zeSa rahe chate apratyA pratyA mAnanA dalikane saM0 mAnamAM prakSepe nahi, paraMtu saM. mAyAdikamAM prakSepe che. punaH AvalikAdika zeSa rahetAM AgAla viccheda thAya che, ane udIraNa pravarte che. te paNa (sva), AvalikAnA anya samaya sudhI pravarte che. tadanaMtara prathama sthitinI eka AvalikA bAkI rahe che te samaye saMjvalana kaSAyane be mAsane sthitibaMdha thAya che, ane ziSakane saMkhyAtavarSa sthitibadha thAya che. punaH te vakhate Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaNa ANANANANANANAS saMjavalanamAnane baMdha udaya ne udIraNa viccheda pAme che, ane apratyAkhyAnI pratyAkhyAnI mAna upazAnta thAya che. punaH saMvalamAnanI paNa eka Avalika pramANu prathama sthiti, tathA samAna e AvalikA baddhalatAne vajIne zeSa sarva dalika upazata thayuM che, te ja vakhate saM. mAyAnI dvitIya sthitimAMthI dalikane AkarSIne prathama sthitirUpa kare che ane vede che, ane pUrvokta saMmAnanI prathama sthiti saMbadhi eka AvalikAne tibuka saMkramavaDe A saM. mAyAmAM prakSepe che, ane samAna be AvalikAbaddha latAne purUSapazamananI paddhatie upazamAve che ane saMkamAve che. ahiM saM. mAyA udayanA prathama samaye saMe mAyA ane temane sthibaMdha 2 mAsane thAya che, ane sevakane saMkhyAtavarSa sthitibaMdha thAya che. * tathA teja samayathI AraMbhIne traNe paNa mAyAne samakAbe upazamAvavA mAMDe che tadanetara saMjavalana mAyAnI prathama sthiti traNe AvalikA pramANu zeSa rahe tyAre apratyAkhyAnI ane pratyAkhyAnI mAyAnA dalikane saM0 mAyAmAM prakSepe nahi paraMtu saM0 lebhamAM prakSepe che. punaH be AvalikA bAkI rahetAM AgaLa vicacheda pAme che, ane eka udIraNaja pravarte che, te paNa rava AvalikAnA anya samaya sudhI pravarte che, te avasare saM. mAyA ane temane sthi0 baMdha 1 mAsane thAya che, ane zeSa karmone saMya varSa pramANu thi. baMdha thAya che. te vAra pachI anantara samaye saM0 mAyAno bandha udayane udIraNA vicacheda pAme che, ane apratyA pratyAya mAyA upazAnta thAya che. A vakhate saM. mAyAnuM prathama sthitisabaMdhI eka AvalikAnuM dalika tathA samAna be AvalikA badhalatA sivAyanuM bIjuM sarva dalika upazAnta thayuM che. te ja samaye saM. lebhanI kitIya sthitimAMthI dalikane AkaSIne prathama sthiti rUpa kare che. ane vere che, ane mAyAnA pUrvokta prathama rithatisabaMdhI eka AvalikA pramANu halikane tibuka saMkrama vaDe saM0 lejamAM 88 Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - - - - - 658 aka upazamanIkaraNa. - - ---------~-~-~-~--------- saMkramAve che. ane samAna be a valikA baghalatAne purUSapazamanAnI paddhatie upazamAve che ane saMkramAve che. have jaMka jemanI jitinuM mana nirUpaNa kare che, lobhassa beti bhAgA Thiiya vibhAgottha kiTTikaraNaddhA egaphaDDagavaggaNa-aNaMtabhAgo u tA hehA // 49 // gAthAtha-saMha lAbhanA be vibhAga rithatimAM prathama tribha ga azvakarNa karaNAdhyA, ane bIjo vibhAga kiphrikaraNAdhA nAme che. tyAM te kiTTi eka spardhaka gata vargaNAonA anaMtamA bhAge ane sarvaja anuya kathI paNa hIna rasavAnI che. . TIkAtha-saM. lebhanI prathama sthininA 3 bhAga che. tyAM prathamanA be vibhAge prathama rithati rUpe kare che, arthAt dvitIya sthitimAMthI dalikane AkaSIne prathamanA be vibhAgamAM prakSepe che. tyAM prathama vibhAga azvakarNakaraddhA ane bIje tribhAga kiTrikaraNaddhA nAme che. have saMjvalana lebhedayanA prathama samayathIja prArabhIne apratyAkhyAnI vigere 3 lebhane upazamAvavA mAMDe che, enI upazamanane vidhi pUrvavat jANave. tyAM azvakarNa karaddhAnAmanA prathama tribhAgamAM vartate jIva pUrva spardhAmAMthI pratisamaye dalikane grahaNa karIne ane atyantahIna rasavALAM karIne apUrva spardhake kare 1 bhAvArtha e che ke -lebhanI dvitIya sthitimAthI dalikane AkapIne traNa vibhAgAtmaka prathama sthiti kare che temAM prathama azvakarNakara hAbIje kikiraNoddhA ane trIje kidivedanAhA vibhAga che. emAM dalika pariNamana te prathamanA be bhAga rUpe thAya che ane trIjo vibhAga te anubhavakALane che. arthAta dinI sthitimAMthI caDANa karelA dalikane prathamanA be vibhAgamAM prakSepIne trIje vibhAge anubhave che. Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. - che. adyApiparyanta saMsAramAM paribhramaNa karatA jIve baMdhanI apekSAe AvAM hInarasavALAM spardhake kadI paNa kyAM nathI, paraMtu A vakhate ja atyanta vizuddhinAM vazathI AvAM pa ke kare che mATe saMpUrNa vi kahevAya che. tadaaMtara e pramANe apUrva spardhako karatAM saMkhyAta sthitibaMdha vyatIta thaye chate azvakarNa karaNA samApta thAya che. tadanara kiddhikaraNoddhAmAM praveza kare che, te vakhate saM0 lebhane sthibaMdha ghaNA (pRthaka) dIvasa pramANane thAya che, ane zeSa karmone sthibaMdha ghaNA (pRthakatva) varSa pramANa thAya che. ahiM pUrvaspardhakemAMthI ane apUrvaspardhakemAMthI dalikane grahaNa karIne pratisamaya anantakaddhi kare che. ni eTale pUrva spardhakemAMthI ane apUrva spardhakemAMthI vargaNAe grahaNa karIne teone anantaguNa hIna rasavALI karIne ghaNu antare sthApavI, jemake je vargaNAonA asat kalpanAe 101-102-103-104-15 e pramANe anukame anubhAgAvibhAge hoya te vargaNAonA anubhAgAvibhAgone 5-15-25-35-45 evA ananukrame karavA te kirdi kahevAya che. have eja kiTTi sabaMdhi vizeSa prarUpaNa karAya che. pAzayamAna ItyAdI-eka anubhAgaspardhakamAM jeTalI vaNAo che, tenA anantamA bhAge jeTalI vaNAo thAya teTalA pramANavALI kiThThio prathama samaye thAya che, ne te paNa ananta thAya che. ahiM prazna che ke - . te kioi zuM sarva jaghanyAnubhAga spardhakathI sadeza che kivA hIna che? te kahIe chIe ke-tethI paNa hIna che te vAta mULa gAthAthI kahe che ke je eTale je sarva jaghanyAnubhAga spardhaka che tethI paNa haTha kare che arthAta tethI paNa anantaguNahIna rasavALI kioi kare che. * aNusamaya seDhIe-asaMkhaguNahANi jA apuvAo tavvivarIyaM daliyaM-jahannagAI visesUrNa // 50 // Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa. -~- ~- ---~ ~-~-~-~ ~-~~~-~~~-~~-~-- ---~~~~ ----------- gAthArtha - apUrva kiSTi kare che te pratisamaya asaMkhya guNa hAnInI zreNie jANavI, ane dalika te kaTizreNithI viparIta jANavuM ane jaghanya kridithI AgaLanI kidiye vizeSa hIna hInatera jANavI. TIkAtha--pratisamaye je apUrva eTale navI navI kiSTi kare che te pratisamaye gaNanAthI asaMkhya guNahIna zreNie jANavI, ane apUrva paNuM te pratisamaye anukrame anaMtaguNahIna rasapaNathI jANavuM. te A pramANe-prathama samaye ghaNI kihi kare, dvitIya samaye asara guNahIna, tethI paNa tRtiyasamaye asaMkhyaguNahIna kiSTi kare, e pramANe kikiraNoddhAnA anya samaya sudhI kahevuM. tathA virIye harSi eTale dalikane tethI viparIta eTale kiSTisaMkhyAthI viparIta jANavuM. te A pramANe--prathama samaye sarva kiTiMgata dalika sarvathI aMlpa, tethI dvitiya samaye sarva kiTiMgata dalika asaMkhyaguNa, tethI paNa trIje samaye sarva kiTiMgata dalika asaMkhyaguNa che, e pramANe kikiraNa dvArA atyasamaya paryanta kahevuM. tathA prathama samayakRta kidiyemAM sAmAnyathI sarvotkRSTa anu laga hoya che, tethI dvitIya samayakRta kidiyamAM anantaguNahIna ne tethI paNa tRtiya samayakRta kiTimAM anantaguNahIna anubhAga heya che e pramANe kiTTikaraNoddhAnA anya samaya sudhI kahevuM have prathama samayakRtakiSkrinuM paraspara pradeza pramANu kahe che - haar fjULaM=jaghanyakidithI mAMDIne AgaLa anukrame pratyeka kiSTi vizeSahIna vizeSahIna pradezasamUhavALI kahevI te A pramANe-prathama samayakRta kidiyamAM je sarvajaghanyAnubhAga yukta kirdi che tene pradezasamRha sava thI adhika che. tethI anantara ananta 1 A sthAne chApelI pratamAM anarALa eTaleja pAka che paranuM 'annainarI e pA joIe. Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - . . . . - - - karmaprakRti dAM guNAnubhAgAdhika evI dvitIya kiSTimAM vizeSahIne pradezAgra che. ethI paNa anantara anantaguNAdhikAnubhAgayukta trIjakidimAM vizeSahIne pradeza samUha che. e pramANe anukrame adhika adhika anubhAgavALI kikriyAmAM vizeSahIna viSahIna pradezAgra tyAM sudhI kahe ke jyAM sudhI prathama saMmayakRtakidiyemAM sarvotkRSTa kidi Ave, evI rIte sarva samaye saMbaMdhi pratyeka kiTrinI bhAvanA karavI. aNubhAgo 'NataguNo, cAummAsAi saMkhabhAgUNo mohe divasapuhRttaM, kiTTIkaraNAI samayammi // 51 // gAthAtha-prati samayamAM kidine anubhAga anukrame anataguNa kahe, ane mohanIyanA cAtumAMsika sthitibaMdhathI AgaLanA anya sthiti che saMvyAtabhAga hIna thatAM kiTrikaraNonA prathama samaye dIvasa pRthakavane sthitibaMdha thAya. TIkAtha-prathama samayakRta kiTriyene anubhAga anukrame anaMtaguNa kahe. te A pramANe prathama samayakRta kiTrimAM je sa, jaghanyAnubhAgavALI kirdi che tene anubhAga sarvathI alpa che. tethI dvitIya kiThThi anataguNa anubhAga vALI che, tethI paNa tRtiya kiTTi anataguNa anubhAgavALI che. e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI prathama samayakRta kikriyAmAM sarvotkRSTAnubhAgavALI kiSTi Ave, e pramANe dvitIyAdi samayakRta kidiyemAM paNa prarUpaNA karavI. have eja kidinuM paraspara alpa bahu kahevAya che. prathama samayakRta kidimAM je sarvotkRSTa pradezAgravALI kiTTi tenA pradeza sarvathI alpa che. tethI dvitIya samayakRta kiTrimAM je savalpa pradezavALI kiSTi tenA pradeza asaMkhyaguNa che. tethI paNa tRtiya samayakata kahiye mAMnI je sarvAlpa pradezavALI kidi tenA pradeza asaMkhya guNa che. e pramANe kirdi karaNaddhAnA anya samaya panna kahevuM. Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Kenan VAN DAAAAAAAMAAN atha upazamanAkaraNa -~-~~~ --- -- -~ ~~ - tathA prathama samayakRta kiSkriyAmAM je sarva jaghanyAnubhAgavALI kiSTi te sarvotkRSAnu gavALI (uttara samayakRta kiTinI apekSAe) che. tethI dvitIya samayakRta kiTrimAM je sarvotkRNAnubhAgavALI kiSTi tene anubhAga anaMtaguNa hIna che, tethI paNa tRtiya samayakRta kiTimAMnI sarvotkRSTa anubhAgavALI je kiddhi tene anubhAga anataguNa hIna che. e rIte kiSTikaraNoddhAnA anya samaya paryanA kahevuM tathA rAsAda maro mo ItyAdi mohanIya karmamAM saMjavalanenA cAturmAsika sthitimAMthI prAraMbhIne anya anya sthitibaMdha saMkhyAta bhAga hIna hInatara tyAM sudhI jANa ke jyAM sudhI kidi karaNaddhAnA prathama samaye divasa pRthakatva pramANa (ghaNA divasa pramANe) sthiti baMdha thAya. ne te (sthibaMdha) prAyaH tevIja rIte kahyo che. * * bhinnamuhutto saMkhi-jesu ya ghAINi diNapuhuttaM tu vAsasahassa puhuttaM, aMtodivasassa aMte siM // 52 // vAsasahassapuhuttA, bivarasaaMto aghAikammANaM lobhassa aNuvasaMtaM, kiDio jaM ca puvvuttaM // 53 // gAthAtha-saMkhyAta sthitimAM vyatIta thaye saM0 lebhane antaryuMsthitibaMdha thAya che, ane ghAtikane ghaNA divasa pramANu tathA nAmazetra vedanIyane ghaNA hajAra varSa pramANu sthi0 baMdha thAya che. punaH kiSTikaraNAnA ane e traNe kane anukame aMtarmuhurta tadivasa. A pa2 che - tathA aghAti karmone ghaNA hajAra varSa pramANathI hIna hInatara te anya samaye sthira baMdha be varSathI nyUna thAya che. Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AARANNAN karmaprakRti. ' 663 tathA saMlebhanI je pUrvokta (samAnAvalikAddhikabaddha) ane kikita dalika te anupazAnta che. te paNa che TIkAtha--atra SaSThI ne saptamine artha prAyaH eka sarakhe hovAthI cA eTale A kiphrikaraNoddhAnA saMkhyAtabhAga gace chate saM0 lebhane sthitibadha antaryuM pramANa thAya che, ane 3 ghAtikane pRthakatva divasa pramANa ane nAma gotra vedanIyane ghaNA hajAra varSa pramANu sthi0 baMdha thAya che. ahi va zabda bahu vAcaka che. tathA kikiraNaddhiAnA ane anya samaye saMka lobhane sthi0 baMdha aMtamuM pramANa che, paraMtu A antaryuM ati alpa pramANavALuM jANavuM. tathA hinta ghAtikane antadivasa eTale dezaNa eka aherAtrine sthira baMdha thAya che. * puna nAma gotra ne vedanIyarUpa aghAtikane ghaNA hajAra varSa pramANa sthibaMdhathI anya hIna hInatara sthi. baMdha thatA te kiTrikaraNAnA anya samaye be varSathI nyUna sthibaMdha thAya che. - tathA kiSTikaraNanI samAna 3 AvalikAzeSa rahetAM apratyA pratyAbhanu dalika saM. lebhamAM same nahi, paraMtu svasthAne rahyuM chatuM upazAnta thAya che, punaH be AvalikA zeSa rahetAM AgAla viccheda pAme che ane mAtra udIraNA pravarte che. punaH te udIraNAvalikAnA anya samaye je kiSTirUpa thayeluM dvitIya sthiti saMbaMdhi kralika ane je pUrvokata samaye nAvalikAkibaddha dalika ane je kiriNAdhAnI eka AvalikA bAkI rahI che, e traNa dalika (saM. lobhanAM) anupazAnta che, ne zeSa sarva dalika upa zAnta thayeluM che. tathA teja samaye apratyAyane pratyAe bane lebha upazAnta thayA. ane saMbhanA baMdhane tathA nA saMbhanA udaya udIraNane viccheda thAya che, Aja anivRtti bA) saparAya guNa sthAnakane anya samaya che. Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa AAAAAAAMANAN sesaddhaM taNurAgo, tAvaiyA kiTio a paDhamaThiI vajjiya asaMkhabhAgaM, heThuvari mudiraI sesA // 54 // gAthAtha-TIkAryAnusAre * TakAtha-zeSAdhAmAM eTale zeSakALamAM arthAt trIjA vibhAgamAM sUmarAgI eTale sUkSma saMparAthI thAya che, te pUrve karelI te kiTriyene dvitIya sthitimAMthI keTalIekane samAkarthIne sukama saM5rAya kALa jeTalI prathama sthitirUpa kare che, ane kiSTi karaNAnI atyAvalikA mAtrane tibuka saMkramavaDe saMkamAve che, tathA prathama samayakRta ane aMtima samayakRta kidiye sivAya zeSa samayakRta kiSkriye sUra saMparAyAdAnA prathama samaye udayamAM Ave che. tathA vakriya samA ItyAdi anya. samayakRta kiSTimAMthI nIcenA asaMkhyAtamAbhAgane ane prathama samayakRta kikriyAmAMthI uparanA asaMkhyAtamAbhAgane vaI vajIne zeSa kidiyenI udIraNa kare che. ginhaMto ya muyaMto, asaMkhabhAgaM tu carimasamayammi uvasAmei ya biiya-hiI pi puruvaM va savvaddha // 55 // gAthArtha -sUtra saMpUrAyoddhAnA ajyasamaya sudhI asaMkhya tamA bhAga jeTalA dalikane grahaNa karate ane mukata e chava sUtra saM5rAyanI sarvoddhA sudhI dvitIya sthiti gata dalikane pUrvavata upazamAve che. TIkAtha-sU saMparIyAddhAnA pritIya samaye udaya prApta kidiyemAM asaMkhyAta bhAga mukI de che arthAt teTalI kikriyA upazAnta thayelI hovAthI udayamAM AvatI nathI ane apUrva asaMkhyAtamA bhAgane anubhavavAne arthe udIraNAkaraNa vaDe grahaNa Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti. kare che. e pramANe sUTa saparAyaaddhAnA atyasamaya sudhI asayAtamA bhAganuM grahaNa varjana cAlu rahe che. tathA dvitIya sthitigata kalikane paNa sUkasaMparacAddhAnA prathama samayathI prAraMbhIne savAparyata eTale sarva sUtra saMpAyanA kALa paryanta pUrvanI vidhie upazamAve che, punaH samayenAvalikAdika baddha dalikane paNa upazamAve che punaH sUkama saM5rAya addhAnA atya-samaye jJAnA darzanArA ane antarAya sthitibaMdha antarma pramANu ane nAmagotrane 16 muhurta pramANa sthitibaMdha, ane vedanIyane 24 muhurta pramANa sthitibaMdha thAya che, ane teja anya samayamAM sarva mehanIya dalika upazAnta thAya che, ane tethI anantara samaye upazAnta maha guNasthAnakane prApta kare che uvasaMtaddhA bhinnamuhu-to tIse ya saMkhatamatullA. guNaseDhI sabaddhaM, tullA ya paesakAlehiM // 6 // gAthAthI-TIkAthanusAre. TIkAtha-upazAntaaddhA eTale upazAntamoha guNasthAnakane kALa bhinnamuhurta eTale antamuM pramANa che. ne te jhaLamAM upazAntAddhAnA kALathI asaMkhyAtamAbhAga pramANanI guNazreNi race che. te sarva guNazreNi upazAntAddhAnA sarvakALa paryanta (avasthita pariNAma havAthI) pradezApekSAe ane kALa ape, kSAe tulya rathe che. upasaMtA ya akaraNA, saMkamaNopaTaNA ya viThitige pacchANupurigAe, parivaDai pamattavirato tti // 57 // gAthAthA-upazAnta thayelI prakRti sarvakaraNane asAdhya thAya che, paraMtu upazAnta thayelI 3 darzanamohanIyamAM saMkramaNa R Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha upazamanAkaraNa - - - - - - - - - - - - - - ane apavartanAkaraNa pravarte che. ane upazAnta mohathI paData prANI padyAnupUrvIe pramatta saMcataguNasthAna sudhI Ave che. * TIkArtha-upazAnta thayelI mehanIcanI prakRti akaraNA eTale karaNarahita thAya che, arthAt saMkramaNa-udvartanA-apavartanaudIraNA-nidhari-ane nikAcanA e 6 karone agya thAya che. punA darzana mehanIyanI 3 prakRti te upazAnta thaye chate paNa teonI saMkramaNa ane apavartana thAya che. temAM mithyAtvane ane mizane samyakatvamAM saMkrama thAya che, ane apavartanA te traNenI thAya che. A upazamanAne sarvavidhi ke dhasahita zreNi pratipanna jIvanI apekSAo jANu, ane jyAre mAnasahita zreNine agIkAra kare che te vakhate mAnane anubhavate chateja napuMsaka vepaza manAnI paddhatie prathama 3 krodhane upazamAve che. tadanatara kopazamanAnI paddhatie mAnatrikane upazamAve che, ane zeSavidhi pUrvokta rIte jANa. punaH jyAre mAyA sahita zreNi mAMDe tyAre mAyAneja anubhavate chate napuMsake pazamanAnI rItIe prathama krotrikane, ane tadanatara mAnatrikane upazamAve che, ne tadanAra kApazamanAnI rItIe mAyAtrikane upazamAve che, ane zeSavidhi te pramANeja jANa, tathA jyAre lebhasahita zreNi mAMDe tyAre lobhane ja anubhavate chate napusakepazamanAnI vidhie prathama krotrikane, tadanaMtara mAnatrikane ane tadanatara mAyAtrikane upazamAve che, ane tadanaMtara pUrvokta prakAre bhatrikane upazamAve che. have nipAta niSi kahevAya che--bhavakSayathI, ane adhyAkSayathI e pramANe be prakAre upazamazraNathI paDavuM thAya che, tyAM AyapUrNa thatAM maraNa pAmatA jIvane mArA pati, ane upazAntAha guNasthAnakane kALa pUrNa thatAM paDatA jIvane pAra jApati hoya che. temAM je bhakSayathI paDe che te jIvane prathama samayathIja sarvakaraNe pravarte che, ane prathama samaye je karmo udI thatAM maraNa pAmatI thatAM paMDatA tene prathama Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 atha upAmanAkaraNa * gAthArtha -anya samaya mAtra udaya sthiti sivAyanuM sarva rIveda dalika jenuM upazAna thayuM che evI upazamaNigata strI te samakALe sAta prakRtine upazamAvavA mAMDe che. tathA tevIja rIte (napu. vedanI eka udayasthiti vajIne) napuMzakavedane ane strIdane samakALe kramapUrvaka upazamanane prAraMbha karyo te upazamAve che TIkAthI--ahi keIka strI upazamazreNine pAmI chatI prathama napuMzakavedane zamAve che. ane pazcAt strIvedane upazamAve che. te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI svadeyane upAtya samaya prApta thAya tyAM sudhI upazamAve che. te samaye anya samaya mAtra eka udayasthitivajIne zeSa strIveda saMbaMdhi kalika upazAnta thayuM che. tadanatara te anya samaya vyatikAnta thaye chate vedaya rahIta thaI purUSada ane hAsya cha e sAta prakRtine samakALe upazamAvA mAMDe che. zeSa adhikAra purUSade zreNipratipana jIvavata jANavo. have napuMsaka zreNipratipanna jIvane vidhi kahe che. tAriNava ItyAdi=varSavara eTale napuMsaka jIva upazama zreNi pAme chata tathA eTale eka udaya sthitine vajIne samaka eTale samakALe napuMsakadane ane vedane upazamAve che vAmar =e anukrame upazamanA prAraMbha karyo chate . ahiM saMpradAya A pramANe che-strIvede vA purUSade upazamazreNine prApta karate je sthAne napuMsaka vedane upazamAve che te vAta te dUra rahA paraMtu yAvat napuMsaka vede zreNine pApe chate paNa mAtra napuMsakavedane ja upazamAve che. ne tyAMthI AgaLa napuMsaka vedane ane strI ne samakALe upazamAvavA mAMDe che, te paNa tyAM sudhI ke jyAM sudhI napuMsaka vedanA kALane upAya samaya prApta thAya te ja samaye strIveda upazAna thAya che, ane napuMsakavedanI eka samayamAtra udayasthiti zeSa rahe che, zaSa sarva kalika upazAnta thayuM che. punaH te udayAsthiti vyatipe avedaka thAya che, tadanasara Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 karmaprakRti. cha3 - - - - - - - - - puraSadAdi sAta prakRtine samakALe upazamAvAne yatna kare che, roSa adhikAra pUrvokta rIte jANa. (Iti sarvopazamanA). #avzani (mAM kaparAnta thatI rojInI 28 prakRtino) jema, (pu bhavana pepa.) 19 muM upa0 mohagula saMvalobha 1 apa0 50 lobha 2 saMkva, mAyA 1 apra. pra. mAyA 2 saMjaya, mAna 1 apa0 pra. mAna 2 sajAvaTa dha 1 | | LL L || HHHHHH apra. pra dha 2 kuMveda 1 kaSAya 6 strIveda 1 napuM veda 1 darzana mehaTha 3 anaMtAnu. 4 prAraMbha ahiMthI -- - Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G ---- anya upazamanAkara siddhi sthAnama manu trikAddhi ka devikAdi chara jJAnAvaraNaMda 14 nidrA-praca0 2 sava. le.la 1 sayaM mA 1 sabhya mAna 1 sa10 krodha 1 yuveda 1 tAkaSAya strIveda 1 napuMve 1 madhyakaSAya 8 rahyAna. trikAdi 16 AyuSya 3 sabhya mA. 1 mizra mA0 1 mithyA 1 anaMtAnu 4 kSIyamANu prakRtiyAnA prAraMbha ahiMthI *ousee ( Leejat 2nd peh eh e ) alwaha ( *>jas Lodleak -hat a ) Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * kapakRti, pa " | gaI te manA e pramANe sarvopazamanA kahI. ane have zikAra kahe * thAya che, * * pagai lii aNubhAga, ppaesa muluttarAhi pavibhatA desakaraNovasamaNA, tIe samiyassa. aha payaM / 6 / / gAthArtha -IkAthanusAre. - TIkAthara-yathApravRtta ane apUrvakaraNa nAmanA be karaNethI prakriyAkinI je dezathI (saze nahi) upazamana thAya che te aoorAmanA kahevAya che. tAtparya e che ke-yathApravRtta ane apUrvakaraNa e be karaNathI prakRtyAdikane je dezathI upazamAve che, parantu savaze nahi te dezakarapazamanA te parizarAbanahiti pAma-sAsumAra hiraparAma-ane kAroparanA ema 4 prakAre che. punaH te pratyeka dezopazamanA mULa prakRti viSarthika-ane uttara prakRti viSayika ema be be prakAre che. tathA dezamanA karaNavaDe zamita thayela eTale upazAnta thayeluM karmanuM A tatparya che (arthAntare-A ja che) te kahe che. uThavaNaM ovaTTaNa-saMkamaNaI ca tinni karaNAI.. paMgahatayA samaIo, pahU niyahimi vahato // 67 // gAthA-TIkAthanusAra TikAthI - pazamanAthI upazAnta thayelA komAM uddha tatA apavatanA ne saMkramaNa e 3 karaNe pravartI zake che, paraMtu * 1 kario e paNa pATha che, Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . Fat atha upazamanAkareNu, ARARARAPREFER uddIrA vigere anya karaNA pravartI zakatAM nathI, eja dezeApazamanAnA vizeSabhAva che. tathA mULaprakRtine athavA uttaraprakRtine te dezapazamanA vaDe upazamAnavAne samartha nivRttikaraNamAM eTale akaraNamAM vatA jIva che. ahiM " nivRttikaraNamAM " ema kaheluM che te antyA sUcaka che, tethI artha evA thAya che kesa paNa ekendriyadvIndriya-trIndriya-caturindriya asannipa'cendriya - - tiya ca-nAraka devane manuSyA yAyAgyapaNe apUva karaNa sudhInA jIve sarva karmonI dezopazamanAnA svAmi jANavA, teja vAta gAthAthI kahe che. G daMsaNamohANaMtA - NuvaMdhiNaM saganiyadvio guppiM nA:ravasame thaDandrA, mUtyuttaranArU saMtAno ddA gAthA :-daza namAhanIya ane anantAnumandhinI Apa ApaNu pUva karaNa uparAMta dezApazamanA thAya nahi' tathA dezapuzamanAmAM mULaprakRti-uttaraprakRti ane anAdisattAka prakRticenI zeSa0 4 prakAre jANavI. TIkA :-daza nameAhanIya ane anantAnuazvinI Apa ApaNA apUva karaNathI AgaLa dezeApazamanA thAya nahi tyAM danatrikanA kSapaka, avirati dezavirati vA dhruva virativata jIvA jANavA, ane upazamaka tA sarva virata jIAAja jANavA. teo sva apUrva karaNanA antyasamaya sudhI dazanatrikanI dezeApazamanA kare che. punaH anantAnumandhinI visa"ceAjanA karatA tyAre zaktinA chA anaMtAnukha dhi saMbaMdhi apUva karaNanA antyasamaya sudhI anantAnu buddhinI dazApazamanA kare che, parantu AgaLa nahi. punaH cAritrame 'hanIyakama nI prakRtiyAnI dezeApazamanA te upazamanA yA ApaNA thatAM apUrvakaraNa guNusthAnakanA anyasamaya sudhI DAya che, ane roSa Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ News - - - karmaprakRti. . 677 kha~~ - ~~ kanI sarvopazamanA thatI nathI paraMtu dezapazamanAja thAya che, ne te paNa apUvakaraNa guNasthAnaka sudhIja jANavI , tathA je mULaprakRti-uttaraprakRti-ane anAdisattAvALI prakRti te upazamamAM eTale dezapazamanAne adhikArIne sAdianAdi-dhruva ane adhuva, ema cAra prakAre che. tyAM AThe paNa mULa prakRtiyAnI zopazamanA 4 prakAre che te A pramANe-apUrvakaraNuM guNasthAnakathI AgaLa jaIne paDatA prANune te dezapazamanA punaH pravarte che mATe sAdi, te sthAnane nahi pAmelA jIvonI apekSAe anAdi, abhavyane dhruva, ane bhavyane aphava che. - (Iti mULaprakRti deze50 sAdyAdi dharU0) ' have uttaraprakRti saMbadhi dezapazamanAmAM sAdyAdi prarUka kahevAya che. * * * 20 7-AhA7-anu2-deva. 2-naraka. 2-samyamizra ucca-e uddalanA cagya ra3 prakRti, tathA jIna nAma ane ja AyuSya e 28 prakRti sivAyanI 130 prakRti. anAdi dhruvasattAka che, teonI dezepazamanA sAdyAjika prakAre che te A pramANe-mithyAtva ane anantAnubaMdhinI Apa ApaNu apUrvakuraNuthI AgaLa dezapazamanA thatI nathI, ane zeSakarmanI punaH apUrvakaraNa guNasthAnakathI AgaLa dezopazamanA thatI nathI, ne tethI AgaLa jaIne paDatA prANIne punaH dezepazamanA pravarte che mATe sAhi, te sthAne nahi pAmelA jIvane anAdi, ane yuvAdhruvatA pUrvavatuM. ane zeSa ulagya 23 ItyAdi 28 prakRtinI dezapazamanA te adhuva sattApaNAthIja sAdi ava che. (iti uttara prakRti dezapatra sAdyAdi prarU0). . have ropavAsanAne adhikarIne prakRti sthAna prarUpaNa kahevAya che. Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 78 adha upazamanakiraNa. 'caurAdijuyA vIsA, ekavIsA ya mohaThANANi . saMkamaniyahipAu-gAiM sajasAiM nAmassa // 69 // gAthArtha --cAra vagerethI yukta 20 ane 21 mahanIyanI dezapazamanAnAM sthAna che. tathA prakRtisthAna saMkramamAM je yaza sahita nAmakarmanAM saMkrama sthAne kahyAM che te sthAne apUrvakaraNamAM dezo pazamanA saMbadhi nAmanAM prakRtisthAne che. TIkArya--dezapazamanAnI apekSAe mAnInAM 6. prakRtisthAna te cAra vigerethI yukta vIsa ane ekavIsa eTalera4-2526-27-28-21 e pramANe che. zeSa prakRtisthAne anivRtti guNasthAne prApta thAya che mATe ahiM dezapazamanAmAM tene saMbhava nathI. tyAM mithyASTi-sAsvAdana-mizra-ane pazamasamyagadaSTi jIvane 28 nuM sthAna prApta thAya che. tathA jene samyakatvanI uddhalanA thaI gaI che evA mithyASTi vA mizraSTi jIvane ra7 nuM sthAna che. tathA jene samyakatvanI ane mizranI u&lanA thayelI che evA mithyASTine athavA anAdi mithyAdRSTine 26 nuM rathAna che. tathA 26 nI sattAvALA mithyANi jIvane samyakatva utpanna karatAM apUrvakaraNathI AgaLa ra5 nuM sthAna che, kAraNa ke tene mithyAtvanI dezapazamanAne abhAva che. tathA anaMtAnubaMdhi ulyAbAda apUrvakaraNathI AgaLa vatatA jIvane athavA vIzanI sattAvALA jIvane ra4 nuM sthAna che, ane jeNe darzana samakane kSaya karyo che tevA jIvane 21 nuM sthAna che. have nAmanI dezepazamanAnAM prakRtisthAna kahe che prakRti rathAnasaMkamAdhikAre yaza sahita nAma karmanAM je je sthAne kahelA che teja sthAne kahelAM che te ja sthAne nivRtti prAgya eTale apUrvakaraNa prAgya arthAt dezepazamanAnAM che. te 103-12lA-5-3-84-82 e pramANe sAta sthAne che. temAM prathamanAM ja sthAne komaLatA roDa sthAna che. Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. . cAra apUva karaNa guNasthAnanA anya samaya sudhI jANavAM, paraMtu AgaLa nahiM, ane zeSa 93-84-82 rUpa traNa rasthAne ekendriyAdika jIvane hoya che, paraMtu zreNigata jIvane nahi ane zeSa sthAne te apUrva karaNathI AgaLa prApta thAya che paraMtu te pahelAM nahi, mATe te sthAne dezopazamanAne agya che. tathA phALavavA para vana-3ne nArAyaNanuM ekeka sthAna dezapazamanA gya che. temAM jJAnAvaraNa-ane antarAyanuM pAMca pAMca prakRtyAtmaka eka sthAna che ane darzanAvaraNanuM 9 prakRtyAtmaka eka sthAna, ' vedanIyanuM be prakRtyAtmaka eka sthAna ane guNa tathA gotranA ekeka ane be prakRtyAtmaka be be prakRtisthAna che. (tti kamizArAmanA) e pramANe prakRti dezapazamanA kahI nehave sthiti para mana kahe che. ThiisaMkamavva Thiiuva-samaNA Navari jahanniyA kajA libihAravaniko vizal7nA gAthArtha_sthitisaMkramavata sthitizepazamanA paNa jANavI, paraMtu jaghanya sthitidezepazamanAmAM abhavyasidhdhika jIva prAgya jaghanya sthiti jANavI ne tethI itara sthitivALI prakRtinI dezapazamanA udralanAmAM vA apUrvakaraNamAM jANavI. TIkAthI-sthitisakamavata ritidezapazamanA paNa jANavI, paraMtu ahiM abhavyasiddhika prAgya jaghanya sthiti te jaghanya sthitidepazamanA prAgya jANavI. tAtparya e che kemUDa prati hari, ane kAra ja lipi e pramANe rithati deze pazamanA be prakAre che, te pratyeka paNa jaghanya ane utkRSTa ema be be prakAre che. tyAM mUla prakRtinI ane uttara prakRtinI u0. sthitizepazamanAne hAni pUrve je pramANe u0 sthiti Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anya upazamanA raNu. As a wine sa'kramamAM kahyo che te pramANeja jANavA, ane jadhanya sthitidezapazamanAnA svAmi paNa ja. sthitisakramanA svAmija jANavA; parantu vi. ke ja. sthiti dezopa. nA svAmi alabhya prAyogya ja0 sthitimAM vatA eka driyajIva jANavA, kAraNa ke teneja prAyaH sarva karmInI ati jadhanya sthiti prApta thAya che, ane aMtara eTale bIjI prakRtiyA ke je alabhya prAyeAgya sthitivALI nathI tenI urdUlanAkAraka jIvaMmAM nA apUva karaNamAM jadha. sthitideza50 jANavI. tyAM udgalanAkAraka jIvamAM eTale uddelanA prAceAthya prakRticeAnA palyeApamanA asaeAMtamA bhAga mAtra anya sthitikhamAM thatA jIva, ne temAM paNa AhA. cha-sabhya ne mizra e traNanA ekendriya nA itara, ane zeSa udgalanA cengyu vai07-de02-naka 2-nara 2-ucca e 14 nA uddalaka te ekendriyajIvaja, ane khIjI prakRtiyAnA apUva karaNanA anya samayamAM vartatA chatra ja. sthitideze pazamanAnA svAmi jANavA, ( krutika sthitti kSetro paramanA ) ; have anubhAga dezopazamanA tathA pradeza dezopazamanA kahevAya che. aNubhAgasaMkamasamA, aNubhAguvasAmaNA niyahimmi saMkamapaesatullA, paesuvasAmaNA cettha // 71 // gAthAtha--anubhAgasa"krama tulya anubhAgadezApazamanA paNu apUrNAMkaNumAM jANavI, ane ahi pradezadezApazamanA te pradezama krama tulya jANavI. TIkA :-manubhAga sakrama pramANe anumAna pAmanA kahevI parantu apUva karaNanA anya samaya prayanta kahevI, arthAta je utkRSTAnubhAga sa`kramanA svAmi pUrve kahe che teja 30 anubhAga Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti. 681 dezapazamanAne paNa svAmi jANu, tyAM azubha prakRtine misyA 'draSTi ane prakRtinI uo anubhAge pazamanAne svAmi samyakiSTi jIva jANa, parantu zAtA-yaza-ane uccagetranA u anu bhAga sakama svAmi apUrvakaraNa guNasthAnakathI AgaLa paNa hoya che, paraMtu uM, anubhAga dezopazamanAnA svAmi teM utkRSathI paNuM apUrvakaraNanA anya samaya sudhInAja jI jANavA. ane na nAma sivAya sarva prakRtinI ja anubhAga dezapazamanA abhavya prAgya ja sthitimAM vartatA ekendriya jIvamAM ja hoya che, ane -chanAmanI jagha anu dezapa0 te ja anusaMkata jANvI punaH ahi pradezadezapazamanA te pradeza saMkrama tulya jANavI , tAtparya eja ke-u. pradezadezopazamanA u0 prasaMkrama tulya che, paratu je karmone u. prasaMkrama apUrvakaraNathI AgaLa paNa hoya che, te konI paNa pradezadezapazamanA apUrvakaraNa guNasthAnano anya samaya sudhI ja kahevI. ane je pradezadezArpazamanA punaH ja pradeza saMkrama tulya jANavI.' // itizrImalayagiriviracitakarmaprakRtiTIkAyAM nainAcAryazrImad ... buddhisAgarasUriprasAdena paM0 caMdulAlakRtopazamanAkaraNasya : gujarabhASAntarama samAptam / / || hari vaparAzanA vALa ! Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha nidhatti ane nikAcanA karaNa // ...e pramANe upazamanAkaraNe kahIne have niSatti ane niSThApanA jaLa kahevAya che. desrobasamatullA, - hoi nihattI nikAyaNA navaraM saMkramaNapi nihattIe, natthi sesANi viyarassa / 72 / gAyA :-TIkArthonusAra, --- TIkAthI niyatti ane niSThAvanAra deze pazamanA tulya jANavAM, arthAta dezeApazamanAnA je je bhedo aneje svAmi te anyanAdhikapaNe nitti ane nikAcanAnA paNa jANuvA, parantu nivRtti ane nikAcanAnA artha A pramANe che navamAM pi sakramaNa paNu eTale paraprakRtimAM sakrama ane RSi zabdathI udIraNArdi paNa nidhatta thayelA krama mAM sabhave nahi, punaH uddatanA ane apavatanA tA thAya che, ane itara je nikAcanA temAM arthAta nikAcita karmomAM te bAkI rahelAM uddhRta nA ne pavanA paNa na thAya, arthAt nikAcita karmI satrakaraNane asAdhya che. ahi* jyAM guNazreNi racAya che tyAM prAyaH dezeApazamanA-- nitti-nikAcanA ane yathApravRtta sakrama paNa sabhave che, tethI tyAM alapakhahatva kahevAya che, guNasaDhipaesaggaM, dhovaM pattegaso asaM vaguNaM uvasAmaNAi tIsu vi-saMkamaNehApavate ya // 73 // gAthA:-TIkArthonusAre. Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. s DhIkA :--guNazreNinA pradeza samUha savathI alpa che, tethI rAjalI dezeApazamanAdi traNamAM pratyekane ane yathApravatta sImaNunA pradezAtra chAsa'khyaguNu kahevA "arthAt je te karmInI jINu zreNinA pradezAgra sa`thI alpa tethI deze|pazamanAnA asakhyaguNuM tethI nidhattanA asa'khyaguNa tethI nikAcanAne asa''caguNu, ane tethI paNuM yathApravRtta sa`kramathI samatA pradezAgra asatyaguNa che. have AThe karaNAnA adhyavasAyonuM pramALa kahevAya che. thovA kasAyaudavA, ThiibaMdhodIraNAi (ya) saMkamaNe uvaMsamaNAisu ajjhava-sAyA kamaso asaMkhaguNA // 74 // gAthA :TIkAryAMnusAre TIkA :--sthitima dhanA ane upalakSaNathI anubhAgamanyano paNa je adhyavasAye te savathI alpa-che, ( prakRtiSa ane pradeza aMdhe cogathI thAya che mATe atre tenA adhyavasAyeA kahyA nathI ane anubhAgrakha dhane ahi. upalakSaNathI- grahaNa karyAM che, ane tethI anubhAgama'dhAdhyavasAceAthI sthiti badhAdhyavasAcA apa che chatAM ) ahi tApa e che ke andhanakaraNanA adhyavasAcA sauthI apa che, tethI udIraNAdhyavasAyeA asakhyaguNu che, tethI paNa sa krarmaNanA adhyavasAcA asaMkhyaguNu che. ( ahiM saMkramane grahaNa karavAMthI udvaitanA ane apavatanAnuM grahaNa paNa jANavu", kAraNake e e tenAja bheda che.) tethI upazamanAnA adhyavasAye asakhyaNu tethI nidhattinA adhyavasAyeA asayaguNA ne tethI paNa nikAcanAnA adhyavasAyA asakhyaguNa che. - // itizrImalayagiriviracitakarmaprakRtiTIkAyAM jainAcAryazrImad - buddhisAgarasUriprasAdena paM0 - caMdulAlaMkRtanighati nikAcanAkaraNadvayasya gurjara bhASAntaram -samAptam // -tinivRtti niAvanA taLanam / 1 vRtti taLAvam // . Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // atha udayaprakaraNam // e pramANe AMThe karaNanuM svarUpa kahIne have anukrame prApta thayelA evA kAranuM svarUpa kahevAya che. udao udoraNAe, tullo mottaNa ekacattAlaM . AvaraNavigghasaMjala-Nalobhavee ya diDidugaM // 1 // veyaNiyANi ya dusamaya, taNupajattAya nidAo // 2 // 'maNuyagaijAi tasaM bA-yaraMca pajjatta subhaga mAejaM 'jasakitti muccagoyaM, cAjogI(gA)kei titthyrN||3|| gAthArtha --TIkAthanusAre. " . TIkAtha-udaya te udIraNA tulya che, arthAt je pramANe udIraNanA prakRtyAdi bheda pUrve kahyA che, ane je sAdi anAdi prarUpaNA ane svAmitvA kahyuM che te pramANe udayamAM paNa anyUnAdhika paNe sarva sadaza jANavuM. kAraNa ke udaya ane udIraNa e che prAthaka sAthe pravarte che te A pramANe jyAM udaya, tyAM udIraNa, ane jyAM udIraNa tyAM udaya hoya che. punaH A udaya udIraNAnI samAnatA zuM sarva prakRtimAM che ke keTalIeka prakRtimAM che? te kahIe chIe ke-41 prakRtine vachane, kAraNa ke e 41 prakRtimAM te udIraNa vinA paNa keTalAka kALa sudhI udaya hoya che, te A pramANe-jJApa-daza0 4-antara 5-saM. le-veda 3-sama Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * karmaprakRti 684 M A AAA AAAAAAAAAAAAAAAAaaaa. mie 20 prakRti Apa ApaNA udayane ane 1 eka AvalikA adhika udayamAM rahe che, athata udIraNA vinA mAtra hadaya vaDeja 1 AvalikA mAtra kALane anubhave che. temAM 3 veda ane mithyAtva e 4 prakRtinA antarakaraNanI prathama sthiti eka AvalikA mAtra bAkI rahe chateja kevala udayAvalikA anubhavAya che, ane zeSa jemAM te A5 ApaNI sattAvirachedanAM paryano tathA 4 AyuSyamAM Apa ApaNA udayanA paryate AvalikA mAtra kALa kevala udayavALo ja hoya che, paraMtu te vakhate udIraNa heya nihi, tathA manuSyAya ane vedanIyamAM apramattasaMyata vagere udIraNa vinA kevaLa udayaja vede che. tathA zarIra paryAmie paryApta dvitIya samayathI AraMbhIne eTale zarIra paryAmi pUrNa thayA bAda anantara samayathI indriyaparyAptinA anya samaya sudhI udIraNa vinA kevala udaya vaDeja 5 nidrAone anubhave che . 2 . tathA manuSyagati pace-trasAdi-subhaga-Adeya-caza-ne ucca gera-e 9 prakRtiene agI kevalI udIraNa vinAja agi guNasthAnanA anya saMmaya paryanta kevala udaya vaDeja anubhave che. punaH jeo tIrthaMkara zivali hoya che teo tIrthakara nAmakarmane paNa e pramANe kevala udaya vaDeja anubhave che. 3 (ta pratikAra ) - e pramANe prakRti udaya kahIne have sthiti kai kahe che. Thihaudaovi diikhaya, payogaso Thii udIraNA ___ ahigo udayaThiIi hasso, chattIsA ega udytthiii|| 4 // * gAthAthI-sthiti udaya paNa sthitinA kSayathI, ane pragathI (=udIraNAthI) thAya che, ane te (=utkRSTa sthi2. udaya) udIraNA sthiti karatAM udaya rithati jeTale adhika che, ane jaghanya Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 686 atha udayaprakaraNama. - - sthiti udaya te 36 prakRtinI eka samaya mAtra udayasthiti jeTale jANo. TIkAtha--ahi sthitinA kSayathI ane pragathI emaudaya be prakAre che. tyAM sthiti je abAdhA kALa tenA kSayathI dravya-kSetrakALa-bhavane bhAva rUpa udaya hetuo prApta thaye je svabhAvathIja udaya pravate te sthiti thI 300 kahevAya. ane te sthiti kSAdaya pravarte chate udIraNA karaNa rUpa prAga vaDe dalikane Aka Ine je anubhave che te pradezathI raca kahevAya. teja vAta mULa gAthAthI kahe che ke sthitine udaya paNa sthitinA kSayathI ane prayAgathI thAya che, te puna; utkRSTa ne jaghanya ema be prakAre che. tyAM upasthityudaya che te uddaSTa sthiti udIraNa karatAM (thI) vedyamAna 1 samaca jeTale adhika che, te A pramANe u0 sthiti baMdhAye chate abAdhA kALamAM paNa pUrva badhe dalika che, te kAraNathI banyAvalikA vyatIta thaye anantara sthitimAM vipAkedayathI vate jIva udayAvalikAthI uparanI sarve pazuM sthitine udIre che, ane udIrIne punaH alubhave che, tethI bandhAvalikA ne udayAlikA hIna zeSa sarva sthitinI udaya ne udIraNa tulya che, ane vedyamAna sthitimAM udIraNA nahi paNa kevala udayaja pravarte che, tethI sthi0 udIraNA karatAM vedyamAna samaya mAtra sthitie adhika u0 sthitiudaya che, ane te utkRSTabadha prakRtineja uo sthiti udaya badhAvalikA ane udayAvalikA hIna jANu, ane zeSa - prakRtine ura rithati udaya yathAgya paNe jANave, tyAM paNa pUrve na rIte (1 samaya) udaya sthitie adhika jANu.. tathA hRsva eTale jaghanya sthitiudaya 36 prakRtimAM 1 samaya mAtra udayasthiti jeTaluM che. ahiM tAtparya e che ke-36 prakRtine jaghanya sthitiudaya samaya mAtra eka udayasthiti pramANa che, ane samayamAtra eka sthitine anya samaya rithati jANavI. Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka prakRti. G tathA e 36 prakRtiyA te pUrve kahI che te ( 41 ) mAMthI nidrApa'caka rahita jANavI, ane nidrApa cakanI udIraNAno abhAva hAte chate paNa zarIra pati pUrNa thayA khAi kevala udayakALamAMja apavatanA kare che, tethI eka sthiti prApta thatI nathI, mATe 5 nidrAne mahi grahaNu karI nathI, zeSa sarva jaghanya udIraNA tulya jANuvuM, (pti sthiti 35 ). * e pramANe sthitiudaya kahIne have anumAna 34 kahe che. aNubhAgudao vijahanna, navariM AvaraNa vigdha veyAMNaM saMjalaNalobha samma - tANa ya gaMtUNa mAvaligaM // 5 // gAthA :--TIkAryAMnumAre DhIkAthaH--jema pUrva anubhAgAdIrA savistara kahI che tema anubhAgAdaya paNa jANavA, parantu jJAnA0 5-40 4-05veda 3-sa'0 lA.sabhya0 me 19 prakRtiyAnI udIraNA viccheda pAmyA Adya eka AvalikA vyatikramse te AvalikAnA anya samaye anubhAgIdaya kahevA. (kutti anumAnoya. ) w e pramANe anubhAga udaya kahIne have malezauca kahevAtu avasara che, tyAM sArghATTiprarUpaNA----ane svAmitva e be anuyela che, te sAdhAdi prarU. mULa prakRtisadhi ane uttaraprakRti sakhahyu ema e prakAre che, tyAM prathama mULa prakRtisaMdhi lAvali macapaLa kahevAya che. ajahannANukosA, cau tihA chamha caDavihA mohe Ausla sAMi adhuvA, sesa vigappA ya sabesiM // 6 // Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udayakiraNama gAthAtha-6 karmone ajaghanya pradezadaMya 4 prakAre ane anuSTa pradeTa 3 prakAre, tathA mehanIyane ajavuM ne anukUda pradezabadha 4 prakAre, ane AyuSyanA 4 vika ane sarjakanA zeSa vika sAdi adhuva ema be prakAre che. . TIkAthe--mehanIya ane Ayu vinA zeSa 6 karmane ajaM ghanya pradezadaya sAdi, anAdi, dhruva, ne adhruva, ema 4 prakAre che, te A pramANe-keika kSapitakaza jIva devalekamAM deva thAya, ne te tyAM ati saMkilaSTa thaIne u0 sthiti bAMdhate u. pradezanI u&tanA kare, tadanatara bandhAvasAne (bandhane ane) kALa karIne ekendriyamAM utpanna thAya, tene prathama samaye pUrvokta 6 karmone ja pradezodaya hAya che, ne te 1 samaya pramANu hovAthI sAdi adhruva che ane tethI anya sarva paNa ajaLa pradezedaya che, te dvitIya samaye pravarte tyAre sAdi, te sthAnane nahi pAmelA jIvane anAdi, ane yuvApuva pUrvavat tathA eja 6 karmone anutkRSTa pradezodaya anAdi dhruva ne adbhava ema 3 prakAre che te A pramANe A 6 kamene uo pradezadaya ApaNu udayane ane guNazreNi zirSamAM vartatA pUrvokta savarUpavALA guNitakarmAza chavane hoya che, ne te eka samayamAtra havAthI saMdi-adhruva che. tethI anya sarva paNa anutkRSTa pradeza te niraMtara pravartate hevAthI anAdi, ane dhruva adhruva pUrvavata 6 tathA mehanIya karmane ajaghanya ane anutkRSTa pradezodaya zivAdi 4 prakAre che te A pramANe-kSapitakamAMza jIvane antara karaNa karyuM chate antarakaraNane atte thanArA pucchAkAre e AvalikA mAtra dalikanA anya samaye mohanIyane ja pradeza daya hoya che, ne te eka samaya mAtra hovAthI sAdi-adhruva che, ane tethI anya sarva paNa ajaghanya pradezadaya te dvitIya samaye pravate tyAre sAdi te sthAnane nahi prApta thayelA jIvane anAdi, ane dhruva adhruva pUrvavatu, tathA guNita kamaza jIvane sU0 saparAyanA anya samaye mehanIyane u. pradezadaya hoya che, te eka samaya Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. & mAtra hAvAthI sAhiadhruva che, ne tethI anya sava paNu anuva prazAya te upazama zreNithI paDatAM prArabhAya mATe sAhi, tasthAnAprApta jIvane anAdi ane dhruvA dhruva pUrvavat tathA AyuSya kramanA utkRTa-anuSkRSTa-jadhanya ane ajaghanya e cAra vikalpa sAdi dhruva che, kAraNa ke e cAre bheda yathAyogya paNa amuka vakhate ja hoya che. tathA sarve karmonA eTale pUrvokta huM karmonA tathA mAhanIyanA nahi kahelA utkRSTa pradezadaya ne jaghanya pradeza iMca rUpa e viMkalpo . sAhila che te prathamaja kahyA che, ( timULa prakRttivaizAlI sAdhAdi prada0 e pramANe maLaprakRtiyAmAM sAdyAdi prarUpaNA karIne have prakRtti saMbaMdhi sAdhAvi mavapaLA kare che. aMjahannANukoso, sagayAlAe cau tihA cauhA micchate sesAsiM, duvihA save ya sesANaM // 7 // gAthA:-47 prakRtiyAnA aja pradezAya 4 prakAra, ane anu. pradezadaya 3 prakAre, tathA mithyAtvanA aja-anupradezaya 4 prakAre che. tathA uktaprakRtiyAnA zeSa vikAkSane zeSa prakRtiyAnA sarvAM vikalpA e prakAre che. TIkAtha--te vauDhi 20-sthi. asthi-nirmANuaguru-zubha-azubha-jJA 5-40 4-anta0 5-5 47 prakRti, cenA aja. pradezaya sAdi anA-ipruva-ne adhruva ema 4.prakAra che, te A pramANe--koIka kSapitakarmo za deva utkRSTa leze bhUtatAM 70 sthitine khAMdhatA u. pradezAdhyane udghate" che, ne tAna"tara anyane thyo kALa karIne ekendriyamAM utpanna thAya, tene prathama Girth of Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. atha udayaprakaraNama. AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAANANANANANANANANANANANANA samaye pUrvokta 47 prakRtine ja pradeza ya jANu, paraMtu e devane avadhiDhikane jaLa pradezodaya banyAvalikAnA anya samaye jANa, ne te eka samaya pramANane hevAthI sAdi-adhruva che, ne tethI anya sarva ajaghanya pradezadaya te dvitIya samaye prArabhAte hAvAthI sAdi,tasthAnA prApta jIvane anAdi, ane pravAdhava pUrvavatuM. tathA eja 47 prakRtine anura pradezadaya anAdi-dhruva-ne amuvA ema 3 prakAre che, te A pramANe -guNitakaza jIvane Apa ApaNu udayane ane guNazreNinA zirSasthAne vartatAM u. pradezadaya che, ne te eka samayamAtra hovAthI sAdi-adhuva che, ne tethI anya sarva anu. pradezadaya te niraMtara pravartate hevAthI anAdi, ane dhuvAdhruva pUrvavata- tathA mithyAtvane aja ne anuva pradezo sAvAdi 4 prakAre che te A pramANe-je kSapita kamAMza jIve prathama samyakatva utpanna karatAM anDarakaraNa kareluM hoya, upazama samyakAvathI paDIne mithyA gayela hoya, ne tyAM anDarakaraNane ane thanArA putra chAkAre racelA AvalikA mAtra dalikanA anya samaye vartate hAya tevA jIvane ja prodaya hoya che, ne te eka samaya mAtra hevAthI sAdi-adbhava che. tethI anya sarvapaNa ajaLa pradezadaya te dvitIya samaye prArabhAte hovAthI sAdi, athavA te kSapazama samyakatvathI paDatA jIvane sAdi, tathAnA prApta jIvane anAdi, ane pravAkura pUrvavatu, tathA keIka guNitakaza jIva jyAre dezavirati saMbaMdhi guNazreNimAM vatate sarvaviratine prApta karI sarvavirati saMbaMdhi guNazreNi race, ane racIne bane guNazreNinA mastake jAya, ane te vakhateja kaIka mithyAtva pAme te te jIvane mithyAtvane u. pradezadaya hoya che, ne te eka samaya mAtra hovAthI sAdi-apruva che, ane tethI anya sarva paNuM anupradezodaya te dvitIya samaye pravatete hevAthI sAdi, athavA kSapazama samyakatvathI paDatA jIvane sadi, rasthAnA prApta chavane anAdi, ane kuMvApuva pUrvavata.. Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - karmaprakRti - , - ra tathA e 47 prakRtinA ane mithyAtvanA nahi kahelA jaghanya ane utkRSTa pradezadayarUpa be vikalpa sAdi adhava che, te pUrve varNavyA che, ane zeSa adathI 110 prakRtinA jaghanyAdi cAre vika sAdi akuMva che, ne te sAdi adhuvatA adhudayipaNAnA kAraNathIja che (ti rAghava prApaNa ). e pramANe sAvAdi prarUpaNA karIne have zvAmi kahevAne avasara che, tyAM svAmitvA be prakAre che-u. pradezadaya svAmitva, ane jaLa pradezadaya svAmitva. temAM paNa prathama u. pradezodaya svAmitva kahevAne u. pradezathapaNuM guNaNine ageja saMbhave che mATe te sarva guNazreNiyAnI prarUpaNA karAya che. sammattuppA sAvaya, virae saMjoyaNAviNAse ya dasaNamohakkhavage, kasAyauvasAmaguvasaMte // 8 // khavage ya khINamohe, jiNe ya duvihe asaMkhaguNaseDhI udao tavivarIo, kAlo saMkhejaguNaseDhI // 9 // | gAthArtha --1 samyakatpattimAM-2 zrAvakatpattimAM-ka sa rvavirati saMbaMdhi-4 anatAnI visAjanA saMbaMdhi-5 darzanamehanIya kSaya saMbaMdhi6 cAritra mohanIyane upazamAvavA saMbaMdhi7 upazAnta mehanIya saMbadhi-8 mohanIya kSaya saMbaMdhi-9 kSINu.meha saMbadhi-10 sagi kevali saMbaMdhi-11 agi kevali saMbaMdhi (e pramANe kevalInI be prakAre). e guNazreNiyAmAM dalikanI-udaya racanA anukrame asaMkhyaguNa che, ane kALa tethI viparIta me (saMkhyaguNa) kALa guNazreNiyAmAM che. lo * * 1 zrI AcArAMganI vRttimAM guNazreNiye A pramANe kahI, che Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udayaprakaraNama. TIkAtha--ahi 22 juna che tenAM nAma 1 samyakatvotpatti pratyayika | 6 cAritramohopazamapratyAyika 2 dezavirati pratyAyika 3 sarvavirati pratyAyika 8 mohakSaya pratyAyika 4 anaMtAnubandhiSisaMyojanA | 9 kSINamoha pratyayika pratyayika 10 sayogikevali pratyAyika 5 darzanamohakSaya pratyayika . | 11 ayogikevali pratyayika e 11 guNaNi che. tathA hapuro eTale 1 alpasthitikathisava 14 pratipasyabhimukha anatAnu * visajaka (vA kSepake) 2 dharmaprahmAbhimukhI 15 pratipadyamAna che 'ka dharma praznArthe gamanakartA . 16 pratipanna , , , 4 dharmapUraka 17 pratipasyabhimukhazenamehakSapaka 5 dharma svIkArAbhilASI 18 patipadyamAna che 6 dharmapratipadyamAna 19 pratipanna 7 pratipannadhamAM 20 pratiparyAbhimukha caritra pazamaka 8 pratipasyulimukhadezavi. 21 pratipadyamAna che 9 pratipadyamAna dezavi. - 10 pratipanna dezavirati * 23 pratipatyabhimukha cAritramoha kSapaka 11 pratipasyabhimukhasarvavi 24 pratipadyamAna che 12 pratipadyamAna sarva vi0 25 pratipanna 13 pratipanna sarvavirati * 26 bhavastha sarvajJa * 27 zailezacaMt * e 27 prakAranA jIvane anukrame sakhyAtaguNahInahIna atarmuhUrtamAM anukrame asaMkhyaguNa adhika adhika kama pradezanI nirjarA hoya. emAM prathamanI 7 zreNine samyaktva pratyayika guNaNi kahI che. bAkInAM nAma pragaTa che. Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 555 kaprakRti. 68. ---- ~ ~-~dalika racanA asaMkhyaguNie hoya te A pramANe samyakatva pracayika guNazreNi saMbadhi dalika racanA sarvathI apa che. tethI paNa dezavirati guNazreNi asaMkhyaguNuM che. tethI paNa sarvavirati guNazreNi asaMgraguNa che, e pramANe dalikApekSAe yavat agikevali sudhI anukrame asakhyaguNatA kahevI, te kAraNathI pradezadayanI apekSAe paNa e zuNaNie anukrame asaMkhya guNa jANavI. - tathA livarI lo ligukha eTale e sarva guNuMkeNine kALa pradezadayathI viparIta paNe saMkhyaguNa kahe, te A pramANe -agikevali guNaNine kALa sarvathI alpa che, ne tethI sAgi kevali guNazreNine kALa saMkhyaguNa che, ne tethI paNa kSINamAha guNazreNine kALa savaguNo che. e pramANe cAvata samyakatva guNaNine kALa saMkhyaguNe che tyAM sudhI kahevuM. tenI sthApanA A pramANe che, je A samyakatva guNaNi te punaH dalikathI asaMkhyaguNane kALathI saMkhyAtaguNa che ane tethI upara uparanI guNazreNi racanA zUlapaNA vaDe anukrame adhika adhika viratIrNa che. . - have guNazreNiyAmAM anukrame asaMkhyaguNa dalika racanA kema thAya che? te kahIe chIe-samyakatvane utpanna karanAre jIva miththodaSTi hoya che, te kAraNathI tatsaMbaMdhi guNaNi dalika sarvathI alpa hoya che, ane samyakatva utpanna thaye chate ati vizuddhi prApta thavAthI pUrva guNazreNinI apekSAe asaMkhyaguNu kalika racanA thAya che. tethI dezavirati guNazreNi asaMcaguNa dalikavALI che, kAraNa ke samyakatvanI apekSAe dezaviratipaNuM ati vizuddhivALuM che. tethI paNa sarvavirati guNazreNi asaMcaguNa dalika racanAvALI che, kAraNa khe sthApanA karatAM pradeza saMbaMdhi guNazreNi e AkAre ame guzrenA kALanI sthApanA . .\e AkAre che Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha sattA prakaraNa 71 - - - - - ~ - - - - - - - - - - - - - - - maNuyagai jAi tasavA-yaraMca pajatta subhaga AejaM jasakittI titthayaraM, veyaNi uccaM ca maNuyAU // 8 // bhavacarimassamayammiu, tassaggillasamayammisesAu AhAraga titthayarA, bhajA dusu natthi titthayaraM // 9 // gAthArtha -TakAthanusAre. * TIkArya --naragati-pace-tra -A-paryAva-subha-Adaya-caza-jananAma- bemAMthI 1 vedanIya-ucca-manuSyAsu-e 12 prakRti bhavanA anya samaya sudhI sattA bhAve che arthAt cAdamAguNasthAnanA anya samaya paryanta vidyamAna che, ne tyAMthI AgaLa avidyamAna che, ane pUrveta prakRtithI zeSa sarva 83 prakRti tAi samAja=bhAvanA anya samayathI pUrvanA samayamAM arthAta agiguNasthAnakanA upanya samayamAM sattAbhAve che, ne tyAMthI AgaLa atya samaye asattA bhAve che. tathA AhArakanAma ane jInanAmanI sattA sarve guNarathAnamAM vikalpa hoya che, ane sAsvAdana tathA miza e be guNasthAmAM te nAmanI sattA nizcayathI heya nahi, kAraNake jInenAmanI sattAvALA ane pUrvekata be guNasthAnamAM javAne ja asaMbhava che. !! 8-9 (jipa prakRtisattA svAmitva prarupaNA ) || atha praristhAna sattA paNa kahevAya che. par3hamacarimANa megaM, cha nna va cattAri vIyage tinni veyaNiyAuyagoesu, donni ega tti do hoNti||10|| gAthArtha-prathama ane anya karmanuM 5-5 nuM eka Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti. . cha9 para WwwmNANNA sthAna, bIjA darzanAvaraNIyamAM 6-9-4 e traNa sthAna, vedanIya ANu ane zatramAM -1 prakRtyAtmaka ema be be saMtAthAna hoya che. * TIkartha - jJAnAvaraNa ane antarAyarUpa prathama ane anya karmamAM pAMca pAMca prakRtyAtmaka eka sattA sthAna che, ne te kSINa kaSAguNasthAnanA anya samaya paryanta che, ane tyAMthI AgaLa asattA che. tathA bIjA darzanAvaraNayakarmamAM -- e traNa prakRtisthAnanI sattA che. tyAM darzanAvaraNanI sarva prakRtinI sattA hote 9 nuM prakRtisattAsthAna che. ne te 8 prakRtyAtmaka sattAsthAna upazamaaNinI apekSAe 11 mA guNasthAna paryanta che, ane kSepakaNinI apekSAe 9 mA guNasthAnanA saMkhyAtabhAga paryanta che, ne tyAMthI AgaLa punaH thiNadvitrikane kSaya thaye 6 nuM prakRtisattAsthAna thAya che, ne te 6 prakRtyAtmaka sattA 12 mA guNasthAnanA upAsya samaya paryanta che, ne tyAM upAsya samaye nidrA pracalAne viccheda thAya che, te kAraNathI ja tuja pratisthAna rahe che, punaH te paNa tyAM viccheda pAme che. (tyAre darzanAasata bhAve thAya che. iti zeSa:) . '; tathA vedanIya, Ayu, ane getranAM 1-1 e pramANe be be pra satra sthAne che. tyAM jyAM sudhI eka paNa vedanIyane kSaya na thAya tyAM sudhI 2 vedanIyanI sattA, ane eka vedanIya kSaya thaye 1 nI sattA tathA gotramAM paNa jyAM sudhI eka gotrane kSaya na thAya athavA ulAya nahi tyAM sudhI 2nI sattA, ane nIca gajane zaya thaye athavA ucca gotranI, udvalanA thaye puna, 1 nI sattA hoya che. tathA AyuSyamAM paNa bAMdheluM AyuSya jyAM sudhI udayamAM AvyuM nathI tyAM sudhI 2 AyunI sattA, ane baddha AyuSyane udaya thaye pUrvanuM (pUrveditAyu) kSaya thayuM mATe 1 nI sattA, have hinAnAM sthAna pratipAdana kare che. Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ANAANNAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA AAAAAAAAANAA tathA 27 ne aca sattA prakaraNa. egAi jAva paMcaga, mekkArasa bAra terasi gavIsA' viyatiya cauro cha satta, aTThavIsA ya mohss||11|| gAthA -1 thI pa sudhI tathA 11-12-13-21-2223-4-26-27-28 e 15 mahinAM prakRti sattA sthAne che. TIkAtha-mehanIyanAM 1-2-3-4-pa-11-12-13-2122-23-24-26-27-28 e 15 pra. sattAsthAne che. e sthAnene sugamatAthI samajavAne mATe gAthe katakamathI viparItakame kahevAya che-tyAM mehanIyanI sarva prakRtinI sattA hote 28 nuM pra. sattAsthAna che, samyakatvanI udvalanA thaye 27 nuM, tathA 27 mAthI paNa mizranI uddhalanA thaye 26 nuM athavA anAdi mithyA praSTijIvane 26 nuM, tathA 28 mAMthI anaMtAcatu"kane kSaya thaye 24 nuM, temAMthI paNa mithyAtvane kSaya thaye 23 nuM, temAMthI paNa mizrane kSaya thaye 22 nuM, temAMthI samyakatva kSaya thaye (21.nuM temAMthI 8 madhya kakSAne kSaya thaye 13 nuM, temAMthI napuM. vedane kSaya thaye 12 nuM, temAMthI zrI veda kSINa thaye 11 temAMthI hAsya cha kSINa thaye 5 nuM, temAMthI saMmAna kSINa thaye 2 nuM, ane temAMthI paNa saM0 mAyA kSINa thaye (saM. lebha rU5) 1 nuM, pra. sattAsthAne thAya che. have manInAM pratirakzAnone gusthAnomAM avatAre che. tinnega tigaM paNagaM, paNagaM paNagaMca paNaga maha donni dasa tinni donni micchA-igesujAvovasaMtoM ti||12|| * gAthAtha--mithyAtvathI upazAnta moha paryanta guNasthA nAmAM anukrame 3-1-3-5-5-5-5-2-10-3-2 prakRtisthAne sattA bhAve hoya che. paNa dhi kA nA Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, * ISAAAAANAAAAANAANRAUNAANANANANANANNANNAARAANAAANAAAAAAAAAAA * TIkAthI-sidhdha dayAdi upazAntAha paryanta guNasthAne mAM traNa vigere pra. sattAsthAne che. tyAM mithyAdraSTiguNasthAne 28-27-ne 26 e traNa prakRti sattAsthAne che te pUrve ja kahAM che, ane sAdaguNasthAnake 28 prakRti rUpa eka sattA sthAna che. tathA mizraguNasthAnake 28-27-24 e traNa pra sattAsthAna che. ahiM aThThAvIzanI sattAvALA jIva mizramehanIyane pAmyA hoya ( mizraNuNasthAnake A heya) tevA jIvanI apekSAe 28 nI sattA, punaH mithyASTipaNAmAMja jeNe samyakatvanI ukalanA karI che, tadanatara 27 nI sattA sahita mizramehanoyanA udayane prApta thAya te jIvane Azraya 27nI sattA, tathA ra4 nI sattAvALA mizraSTijIvane Azraya 24 nI sattA hoya che. tathA avirati samyagRSiguNasthAne 28-04-23-32-21 e pAMca praha sattAsthAne che. tyAM Apazamika samyaguSTi athavA sopazama samyagudaSTijIvanI apekSAe 28 nI sattA, punaH aThThAvIsanI sattAvALA jIvane antAnubanyi catuSkane kSaya thaye zopazama samyagaSTi jIvane mithyAtva kSINa thaye 23nI sattA, tathA teja jIvane mitramohanIya kSINa thaye 22 nI sattA, tathA kSAyika samyaguSTijIvane 21 nI sattA hoya che. tathA dezavirati guNasthAne pAMca pra sattAsthAne che ne te paNa pUrve kahyA pramANe ja jANavAM, punaH teja pAMca sthAnake pramattasaMvataguNathAne che. tathA sari -atha eTale tadanatara apUrvakaraNa guNarathA nake 24 ane 21 e be pra. sattArathAne che. tyAM upazamarNi pratipanna jIvane 24 nu ane kSAyika samyagRSTine Azraya bane zreNimAM 21 nuM sattArathAna che tathA anivRtti bAdara parAyaNasthAnake 24-21-13-12-11-5-4-ka-2-1 e deza pra. sattAsthAne che. tyAM upazamaNi Azcayi 24 buka sAyika samyagdaSTi AkRSi ane zreNimAM 21 nuM, ene zeSa 8 Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha sattA prakaraNa nAnA sthAnaka lapakaNimAM ja hoya che, ne te pUrve savistarapaNe kahyAM che. tathA sUkSama saMparAyaguNasthAne ra4-21-1 e traNa sattAsthAne che, tyAM upazama samyakatvane 24 nuM, kSAyika samyagRSTine 21 nuM e bane rathAne upazamazreNimAM hoya che, ane 1 nuM sthAna paka zreNimAM hoya che. tathA upazAntAhaguNasthAne 24 ane 21 e be sattAsthAna che, ne e banne sthAnenI samaja pUrva darzAvI che. have mAnatA kahe che. saMravINadiThimohe, keI paNavIsaI pi icchaMti / saMjoyaNAMNa pacchA, nAsaM tesiM uvasamaM ca // 13 // gAthAtha-TIkAthanusAra, TIkAtha:--keTalAeka AcAryo 25 prakRtyAtmaka pra sattAsthAna hoya ema paNa kahe che, kAraNa ke te AcAryo prathama daSTimAha eTale traNa darzanamohanIya kSaya thayA bAda anantAnubandhine nAza mAne che te kAraNathI teonA mate prathama traNa darzana mohanIyane phAya thaye 25 prakRtirUpa pra. sattAsthAna prApta thAya che. prA-je ema che te teonA matane ahIM kema aMgIkAra na kare ? ' uttara-pUrvAcAryonA kathanathI virUddha che mATe zrI cUrNikAre kahyuM che ke, "je Attei mijI tenA pi " (= te pUrvaSionA kathana sAthe maLatuM nahi hovAthI atre te aMgIkRta na thAya.) tathA teja AcAryo anantAnubandhinA upazamane paNa mAne che, paraMtu tatvane jANanArA anya AcAryo tema mAnatA nathI, te kAraNathI ja pUrve anantAnubajinI upazamanA akhAe dazAvI nathI. . * have nAmakarmanAM meM sattAsthAnI vIvAya che. Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pharmaprakRti. GP zvana tidugasayaM chappaMcaga-tiganauI nauI guNanauI ya cauMtigadgAhigAsI-nava a ya nAmaThANA // 16 // gAthArtha-103-12-9-pa-93-90- 884-83Thera-9ne 8 e nAma karmanAM 12 >> sattAsthAne che. * TIkAtha-nAmakarmanAM 103-102-9-5-93-90 ha-84-83-82-9-ne 8e 12 sattAsthAne che. tyAM nAmakarmanI sarva prakRtinA samudAye 103 nI sattA, temAMthI chanAma rahita karatAM 12, tathA 103 mAMthI AhAraka saptaka javalle ne emAMthI chananAma jatAM 95 punaH emAMthI devaddhika athavA narakatika jatAM 93, tathA 103 mAMthI nAmadazakarUpa 13 prakRtiye jatAM 90, ne emAMthI ja jInanAma jatAM 89, tathA 3mAMthI narakaTrika ane vaikriya saptaka athavA devadrika ane vaikriya saptaka jatAM 84, tathA 96 mAMthI nAma tradazaka jatAM 83 tathA lya mAMthI nAmadazaka jatAM 82, athavA 84 mAMthI naratika jatAM 82, ane naragati-pace 0-trasAdi 3-subhaga-Ade-caza ne jInanAma e 9, tayA emAMthI ja jInanAma jatAM 8- nuM pra. sattAsthAna hoya che.. jatAM jatA jatAM sAdi nu prava have nAmanA sAthIno gujarathAnomAM avatArAya che. ege cha dosu dugaM, paMcasu catAri ahaMgaM dosu . kamaso tIsu caukaM, cha-tu ajogammi tthaannaanni||15|| gAthAtha-eka guNasthAnamAM 6, be guNasthAnamAM 2, pAMca guNasthAnamAM 4, be guNasthAnamAM 8, traNa guNasthAnamAM 4, ane agimAM 6 e pramANe anukrame guNasthAmAM prave sattAsthAne che, Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha sattAprastu - . TIkAtha--mithyA STi rUpa prathamanA 1 guNusthAnamAM 10296-95-93-84-ne 82-e 6 sattAsthAsthAne che. ahi zakA thAya ke 96 nuM sthAna mithyArdaSTi jIvamAM kevI rIte hoya ? te kahIe chIe ke ahi pUrva jeNe narakAcu khAMdhyu che evA jIva pazcAt samyakatva pAmIne tata nimitajInanAma karmane bAMdhIne narakamAM javAne sanmukha thayA chatA samyaktva vasIne mithyArdaSTi thAya ne tadana tara narakamAM utpanna thAya tyAM antarmu. mAda punaH samyakatva pAme, te kAraNathI antasu kALa paryanta mithyAyaNi jIvamAM paNu 96 nuM sthAna hAi zake che. punaH AhAraka satarka ane jInanAma e AThanI ( yugapat ). sattAvALA jIva mithyAtva pAme nahi' kahyuM che ke samaye aMtti 1 mio ( AhArakane jInanAma e enI yugapat sattA hAte mithyAtvI na huMya ) tethI mithyAsRSTi jIvamAM 103 prakRtinI sattA hAya nahi. tathA sAsvaina ane mizra e e guNasthAnakamAM 102-95 e e e sattAsthAna che. tathA caturthI guNasthAnathI aSTamaguNusthAna paryanta 103-102-9-95 e cAra cAra sattAsthAneA che, ne zeSa sthAnA pikaNimAM ane ekendriyAdine sa'bhave che. mATe ahi' prApta thAya nahi' tathA navamA ane dazamA guNusthAnamAM 103-102-9-5 -90-89-83-82 e AThe AThe sattAsthAneA che. tyAM anivRttiAdara sa'parAyI jIvane upazamazreNimAM vA kSapakazreNamAM jyAM sudhI nAma tracedazakarUpa 13 prakRtiyAnA kSaya na thAya tyAM sudhI prathamanAM cAra sthAnA hoya che ane zeSa 4 thAnA kSapadmaNimAMja hoya che. tathA sUkSma saparAyI jIvane prathamanAM cAra sthAna upazamazreNimAM ane zeSa cAra sthAnA kSapaka zreNimAM hoya che, tathA upazuntameha kSINamAhane sAgi e traNa guNasthAnAmAM cAra cAra sattAsthAna hAya che te A pramANe-- upazAntamehamAM 103-102-96-95 e cAra, tathA kSINa mAha ane saceAgi guNasthAnake90-91-83hara e cAra sattAsthAne che, 72 Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyuM prakRti, tathA * tuanonAiM kALALi eTale cegiMguNasthAnakamAM 90-91-83-82-9-8 e cha sattAsthAne che. emAMthI prathamanAM cAra sthAnA ayAginA upAnya samaya paryanta ane tIthara tatha.sAmAnya kevaline zrayi chellAM be sattAsthAnA (anya samaye) hoya che. (vRtti pravRtti lattAsthAna macapaLA ) atha sthiti sattA prakaraNa. e pramANe prakRti sattA prakaraNa kahIne have sthitisattA kahevA cAgya che, tyAM jaiva-jJASAvi ane svAmitva e 3 anuyoga che temAM prathama bheda tA pUrva pramANeja (prakRti sattA pramANe ) jANavA ane sAghAti prarUpaNA mULaprakRti sadhi ane uttara prakRti sabadhi ema e prakAre che temAM prathama mULa prakRti sadhi sAdyAprirUpaNA kahevAya che. chaM mUlaDii ajahannaM, tihA cauddhAya paDhamagakasAyA titthayaruvalaNAuga - bajjANa tihA duhANuttaM // 16 // gAthAtha--mULa prakRti sa'badhI 'ajaghanya sthita sattA 3 prakAre, prathama kaSAya catuSkanI aja. sthita sattA 4 prakAre, tathA jInanAma ane udgalana ceAgya 23 prakRti ne 4 aNu vinA zeSa 126 nI aja. sthi sattA 3 prakAre ane anukta vikalpa 2 prakAra che. TIkA :--mULa prakRti sa Ma'dhi aja sthitisattA amAMDhi dhruva-ne adhruva ema 3 prakAre che te A praNANe--mULa prakRtinI ja. sthiti sattA Apa ApaNA kSayane ante eka samartha sthiti zeSa rahe hoya che ne te sAdi-adhruva che, ane tethI anya seva ja. sthiti sattA te sadAkALa hovAthI anAdi che, ane kavA Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha sattApakaraNa. " AAAAAAAAAAAAAAAAANA rAvatApUvakatA prakAre jANavI tathA utkRSTa ane anukucha sthi0 sattA ane paryAnuM (utkRSTa ane anunuM) vAraMvAra pativartama zaivAthI sAdi-adhava che. e pramANe mULa prakRti saMbaMdhi sAdAdi prarUpaNa karI. (ti | vs 0i sattA satya sApari praha0 ) uttara prakRtinI sthiti sattA saMbaMdhi sAcAdi praru0 kahevAya che vAghA apamAyA ahiM mArA e pada SaSThI 'a prathamAvibhaktimAM che tethI artha e pramANe che ke-prathama ainantAnubandhi kaSAnI aja sthi0 sattA sAghAdi 4 prakAre che, te A pramANe-e cAranI ja ritha0 sattA Apa ApaNA kSayanA upanya samaye varUpanI apekSAe eka samaya mAtra sthiti rUpa ane anyathA ddhi samaya sthitirUpa hoya che te sAdi adhruva che, ne tethI anya sarva paNa ajaghanya sthiti sattA che, te paNa ulisano punaH baMdha thatAM sAdi, tathA aprApta jIvane anAdi ane vAdhruvatA pUrvavat. , tathA chAnAma ane ukelanA cagya 23 tathA 4 Ayu e 28 vinA zeSa 126 prakRtinI aja sthira sattA anAdidhruvane ave ema 3 prakAre che, te A pramANe-e prakRtinI ja ritha sara Apa ApaNA kSayane ane udayavatInI samayarUpa ane anudayavatInI svarUpathI 1 samayarUpa ane anyathA hi samayarUpa hoya che te sAdi-achuva che, ne tethI anya sarva aja thi sanAte sadAkALa rahevAthI anAdi, anne duvAdhuvatA pUrvavatu - tathA gulAi=amukata eTale ukta prakRtinA u0 anu-ne jarUpake vikatathA jInanAma ane dvilanazya devadika narakalika araddhi 207mAhA-7-uccasagya-khrizna e 23 tathA 4 Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti . ripa AyanA ja-aja0 u0-ane anue * e * 4 vikalpa sAhi-adbhava ema be prakAre che, te A pramANe -ukta prakRtinI u0 ne anuru sthira sattA paryAyavahe anekavAra thAya che tethI A ane vikalpa sAdi-adhava che, ane jaghanya vikalpa te pUrve ja kaho che. punaH jInanAma vagere prakRtinA cAre vikalpa sAdi-adhruva jANavA tathA mULa prakRtinA anukata (nahi kahelA) ja-uanurUpa traNe vikalpanA be prakAra pUrve ja kahyA che. (rivara prakRti sthiti sattA satka sAdhAdi prarUpaNA)., e pramANe sAdyAdi prarUpaNa karIne have svAmitva kahevAnuM che te be prakAre che. 1 u0 sthitisattA saMbadhi, 2 ja sthi0 sattA saMbaMdhi. tyAM prathama 40 kisattA sAmaraNa darzAvAya che. jeTii baMdhasama, jeThaM baMdhodayA u jAsi saha aNudayabaMdhaparANaM, samaUNA jahiI jeThaM // 17 // * gAthAthe--je prakRtine udaya ne anya samakALe (yuga-pata) hoya che te prakRtinI upasthitimAM tulya u0 sthiti sattA - heya che, ane anudaya bandhapara prakRtinI samAna u0 sthiti" tulya u0 sthiti sattA che. * * TIkAtha-je prakRtine rada eTale yugapatA samakALe badha ane udaya thAya che, te yugapat badaya kone thAya che? te kahIe chIe-zAnA pa-darzanA 4-azAtA-mithyA-16 kaSAyaM-pace taiTa 7 --varNAdi 20 -azu-pazauzvAsakukhagati-utakhrasAdika-asthirAdi 6-nimaNu-nIca-pa attara ane tiryaMca manuSyane Azraya vaikiya saptaka e sarvasaMkhyAe 86 prakRtie tenI u sthitisattA te utkRSTa sthitimAM sama eTale - usthitibaMdha jeTalI che, kAraNake teonuM ilika u0 sthitibadhA Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha sattApakaraNa, ratye abAdhA kALamAM paNa hoya che. punaH te prakRti udayavatI hovAthI tenI prathama sthiti sviburkasaMkramavaDe anya prakRtimAM saMkamatI nathI, te kAraNathI teonI u0 sthitisattA u0 sthitibaMdha tulya hoya che. tathA anudaya banyapara prakRtinI u0 sthitisattA eka samayahinau sthititulya hoya che. tyAM udayanA abhAve para eTale utkRSTa sthitimAM je prakRtine hoya che te anudaya banyapara prakRti nidrA narakazcika- tiddhika-dA. 7-eke. jAti-sevArta-Atapa-ane sthAvara-e 20 che, teonI usthitisattA samanautkR sthiti jeTalI che te A pramANe prakRtinA usthiti banyArabhe je ke abAdhA kALamAM paNa pUrvabaddha dalika che te paNa teonI prathama sthitine udayavatI prakRtimAM tibuka saMkramathI saMkramAve che, te kAraNathI te prathama sthitirUpa 1 samayamAtra hIna u0 sthiti teja u0 sthitisattA che. ahiM zaMkA thAya che ke nidrAdika prakRtinA anudaye bandhavaDe usthiti kema che? te kahIe chIe ke u0 - sthitibaMdha u0 saMkalezavaDe thAya che, ane u. saMkalezamAM vartatA jIvane pAMca nidrAnA udayane saMbhava nathI. tathA narakakinI u0 sthitinA andhaka tiryaMca vA manuSya hoya che, ane teone narakadikane udaya saMbhava nathI, ane zeSakanA u0 sthitibandhaka te yathAgapaNe nAraka vAde heya che, ane te prakRtine udaya te nArakamAM ghaTI zakto nathI mATe nikApaMcakAdi anudAtkRSTa sthitibaMdha prakRti che-ItizeSa) saMkamao dohANaM, sahAligAe u Agamo saMto 'samaUNamaNuMdayANaM, ubhayAsiM jaDiI tullA // 18 // gAthAtha-saMkramathI dIrtha sthitivALI prakRtine je Agama (krayAvalikAhIna u0 sthiti. samAgama) te AvalikA Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti 67 sahita teonI upasthitisattA che. tathA saMkramakALe anudayaprakRti cenI u0 sthiti sattA pUtamAthI samayahIna jANavI, ane ubhaya prakAranI prakRtinI (sakramakALe udayavatI anudayavatInI) u. sthi0 sattA carithati tulya jANavI. TIkAthI je prakRtinI samathI u0 sthitisattA thAya - che paraMtu banyathI nahi, ane udayapaNa hoya che te saMkramathI dIdhuM arthAt saMkramanA vazathI prApta thayelI che u0 sthiti te jenI evI prakRtine je Agama eTale saMkramavaDe be AvatIkAhIna u0, sthitine je samAgama te udayAvalikArUpa AvalikA sahita karatAM - te prakRtinI usthitisattA thAya che. ahiM tAtparya e che kezAtAne anubhavate e keIka jIva u0 sthiti yukta azAtAne bAMdhe che, ne te bAMdhIne punaH zAtAne anya prAraze, ane badhAvalikA jenI vyatIta thaI che evA AvalikAthI upara be A. valikA hIna 30 keDAThaTha sAgara pramANu rithatisattAvALI sarva azAtAne te vedyamAna ane badhyamAna zAtAmAM udayAvalikAthI upara saMkramAve che, te kAraNathI te udayAvalikA sahita saMkrama vaDe e AvalikAhIna u0 sthiti samAgama pramANu zAtAdanIyanI u0 sthiti sattA che. e pramANe 9 neka -naragati-Adi saMghayaNa pa-prathamasaMsthA05-sukhagati-sthira-zubhasubhaga susvara-Aya-cazane uccatra--e 28 prakRtinI be AvalikAhIna ane udayAva.' likA sahita ApaNI jAtinA u0 sthi0 samAgama pramANu u0 sthiti sattA jANavI. puna attamuM hIna ane udayavalikA sahita u, thiti samAgama pramANa samyakatvanI u0 rithati sattA che, te A pramANe - mithyAtvanI u0 sthiti bAMdhIne tyAM mithyAtvamAMja antaryuM paryata rahIne tadaaMtara samyakatva pAme, ne te samyakatva pApe chete mithyAtvanI u0 sthitine (AvalikAthI uparanI sthitine) te Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 728 atha sattAprakaraNa ANANAAAAAAAAAMAANAA AAAAAAAAAAnthrAM - - - - AAN paNa saMkhyA vaDe antaryuM. hIna 70 ke - kesAyama pramANa sarva paNa sthitine samyakatvamAM uThayAvalikAthI upara saMkramAve che, te kAraNathI antaryuM hIna ane udayAvalikA sahita samyakatvanI u0 sthiti sattA hoya che puna je prakRtinI saMkamathI u0 sthiti thAya che, saM. kamakALe udaya nathI te saMkrama kALe anudaya prakRtinI pUrve je sthitisattA kahI teTalIja samayahIna sthitisattA jANavI, arthAt te prakRtinI u0 sthitisattA eka AvalikA sahita ne samayAna dhika AvalikA hIna u0 sthiti samAgama pramANa che. te A pramANe ke manuSya u0 saMkalezanA vazathI u0 narakagatinI sthiti bAMdhIne pariNAmanI parAvRtti thatAM punA devagatine baMdha prAraMbhe ane te badhyamAna devagatimAM AvalikAthI upara (devagati sthitimAM) banyAvalikA rahIta udayAvalikAthI uparanI 20 ke. ke. sAgara pramANa narakagatinI sarva utkRSTa sthitine vaidyamAna manuSyagatimAM ritabuka saMkrama vaDe saMkramAve, te kAraNathI devagatinI uM, sthiti sattA te samaye mAtra sthitie hIna eka AvalikAdhika ne meM AvalikA hIna u0 - sthitisamAgama pramANa jANavI. e pramANe dvitri -catu-AhA07-nAnapurA-devAnu-sUtra-apa-sAdhA nanAma e 16 prakRtinI u0 sthitisattA pUrvokta pramANa vALI, (devagativat ) jANavI tathA eka AvalikA adhika ne eka samayahIna antarmuhurtAna u0 rithati samAgama pramANa mizramehanIyanI u0 sthitisattA te paNa samyakatvanI u0 sthira sattAne anusAre vicAravI. - tathA mArSi kagigNA udayavatI ane anudayavatI e ane prakAranI saMkramabhraSTa sthitivALI prakRtinI u0 sthiti sattA, sakarmakALe ya sthiti eTale sarvasthiti tulya jANavA Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . -karmaprakRti. uraha kAraNa ke te vakhate anudayavatI prakRtinI paNa prathama sthiti stibuka saMkramavaDe udayavatI prakRtimAM saMkramatI. chatAM paNa dalika rahIta vidyamAna hoya che. sthitirUpa kALa ne saMkramAvI zakAya nahi paraMtu te sthitigata dalikane ja saMkramAvI zakAya che, te kAraNathI prathama sthitigata dalika saMkrAnta thaye chate paNa te vakhate relika rahIta prathama sthiti vidyamAna ja hoya che, e hetuthI udayavatI ne anudayavatI e banne prakAranI prakRtionI paNa u0 thi sattA yasthiti tulya hoya che ane je jIva je prakRtinI u0 sthiti ne bAMdhe che ane je jIva je prakRtiomAM u0 sthitine rakramAve che te jIva te prakRtinI u0 rithatisattAne svAmi jANa (ti 30 jisattA . ) e pramANe u sthitisattAnA svAmi kahIne have = 0 sattA nA vAmi kahe che. saMjalaNatige sattasu ya nokasAesu saMkamajahanno sesANa hii egA, dusamayakAlA aNudayANaM // 19 // , gAthArtha-saMjavatrika-ane 7 nekaSAyamAM ja sthi sattAka ja sthi0 saMkrama pramANa jANavI, ane zeSa ulyavatI prakRtinI ja sthisattA 2 samayakALa pramANa jANavI TIkAIkrodha mAna mAyArUpa saMjIva trikanI ane yuveda hAyAdi brakArUpa sAta sekaSAyanI ja thi sattA ja sthiti saMkrama pramANa che. e prakRti baMdhathI ane udayathI vicacheda pAme chate saMkrama vaDe anya prakRtimAM kSaya pAme che, te kAraNathI e prakR tine je anya saMkrama teja ja sthiti sattA che. kahyuM che ke : 9 Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha sattA prakaraNa AAAAAAAAAAAAAAAAAANNARAAN hAsAi purisa kohA-di tinni saMjalaNa jeNa baMdhudae chine saMjamarU, te rU ma miI (kathitAtha). - A gAthAmAM ane ane "teTalI ja sthiti sattA che." e saMbaMdha (adhyAhArathI) jeDa. punaH zeSa jJAnA05-darza04-sabhya-saMjava-obha-Ayu -napuMsaka-strI-zAtA-azAtA-ucca-naragati-pace-trasAdi 3 subhaga-Aya-caza-jana-anta05-e udayavatI 34 prakRtinI A5 ApaNuM kSayane anya samaye je 1 samaya mAtra sthiti te ja sthi0 sattA jANavI, ane punaH anudayavatI prakRtinI ja sthi0 sattA Apa ApaNA kSayane upAjya samaye je varUpapakSAe samaya mAtra ane saMkramApekSAe (anyathA) be samaya mAtra sthiti pramANe che. anudayavatI prakRtine anatya samaye stiSuka saMkramathI udayavatI cakRtimAM prakSepe che ne te svarUpe anubhave che, te kAraNathI anya samaye teo dalika svarUpa prAsa thatuM nathI paraMtu paraprakRtirUpe prApta thAya che, te kAraNathI kahyuM che ke upAsya samaye svarUpApekSAe eka samaya mAtra ane anyathA be samaya mAtra kALa pramANu ja sthiti sattA che" have sAmAnyataH sarva karmonA ja sthitisattAnA svAmi kahevAya che-tyAM anantAnubandhi ane darzanamohanIyatrika e 7 prakRtinI ja sthi0 sattAnA svAmi cethAthI sAtamA guNasthAna sudhInA cho athAga paNe jANavA, nArakAyu-tiryagAyu-ane devAyunA ja sthi0 sattAnA svAmi Apa ApaNA bhavanA anya samacamAM vartatA nAratiya ca ane deve anukrame jANavA. madhya kaSAya 8-thiNadvitrika (3)-nAma tradazaka (13)-ne kaSAya -ane saMva trika-e 36 prakRtinI ja sthi0 sattAnA svAmi 1 mAM guNasthAnavALA, jJAnA5-darza0 6-anta5 e 16 prakR tinI ja sthittAnA svAmi 12 mA guNasthAnavALA jI. Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama prakRti. 73 ane zeSa 95 prakRtiyAnI ja. sthisattAnA svAmi 14 mA guNasthAnavALA chavA jANavA. (kRti na5i0 sattAzyAmitva) e pramANe ja sthitisattAnA svAmi kahIne have sthitima nI mahuvA kare che. ThisingANAI, niyakassA hi thAvarajahanna neto teTA, lavaLA saMtArUM pi||20|| gAthA:svakIya u. sthitisthAnathI nIce sthAvara prAcA phya ja0 sthitisthAna pantanAM sthiti sattAsthAne nizvara paNlR prApta thAya che, ane kSapaNAdikamAM sAntara sthitisattA sthAne paNa prApta thAya che. * TIkA !--save karmonI Apa ApaNA u. sthitisthAnathI samaya mAtrathI AraMbhIne nIce jyAM sudhI sthAvaranI jaghanya eTale ekendriya prAceAgya jaghanya sthitisattA Ave tyAM sudhI utaravu. eTalA 'pramANanA sthitika'DakamAM jeTalA samaye teTalAM sthitisthAnA aneka jIvAnI apekSAe niraMtara paNe prApta thAya che, te jema ke .0 sthitisthAna te eka sthitisthAna, samayahIna u. sthiti te dvitIyasthitisthAna, e samayahIna u. sthiti te tRtIya sthitisthAna, e pramANe ekendriya prAyeAgya ja sthitisattA panta kahevuM, ane ekendriya prAceAgya ja. sthitisattAthI nIcenAM sthitisthAnA kSarSa NAdimAM eTale kSayakALe nA urdUlana kALe sAntara prApta thAya che, ane ( gAthokta ) api zabdathI nirantara paNa prApta thAya che. te kevI rIte ? ema o pUchatA hA tA kahIe chIe ke ekendriya prAceAgye ja sthitisattAnA ( mAM ) uparanA agrabhAgathI palyApamanA asakhyAtamA bhAga pramANu sthitikhaMDane aDavA ( kSaya karavA nA velavA ) mAMDe che, ane khayanakaraNa prAraMbhanA prathama Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phara. atha sattA prakaraNa ~~~ ~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~ simayathI AraMbhIne pratisamaye nIcethI udayavatI prakRtinI anubhava pUrvaka ane anudayavatI prakRtinI stibuka sakama pUrvaka ekeka samaya pramANa sthiti kSaya pAmatI jAya che, te kAraNathI prati samaye sthiti vize (sthiti bheda-bhinna bhinna sthiti prApta thAya che te A pramANe prathama samaya vyatIta thaye te sthAvara prAgya ja sthitisattA eka samayahIna, dvitIya samaya vyatIta thaye be samaya hIna, tRtIya samaya vyatIta thaye traNa samaya hIna ItyAdi (rIte prati samaya bhinna sthiti labhyamAna thAya che-Iti zeSa) punA ahata kALe te sthitikhaMDane saMpUrNa khaDe che-vinAza pamADe che, te kAraNathI eTalI sthiti samakAleja truTelI hovAthI antaryuM thI upara niraMtara sthitisthAne prApta thAya che. tadaaMtara punaH paNa pApamanA asaMkhyAtamA bhAga pramANa dvitIya sthitikhaMDane khaDe che, tyAM paNa pratyeka samaye nIce samaya samaya (eka samaya) mAtra sthiti kSayanI apekSAo pUrvokta prakAre nirantara sthitisthAne prApta thAya che, ane dvitIya sthitikhaMDa khaMDita thaye chate punaH paNa papamAsaMpeyabhAga pramANa sthiti samakALe truTI, te kAraNathI pune paNa antaryuM. thI upara nirantara sthitisthAne prApta thatAM nathI e pramANe tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI eka AvalikA zeSa rahe, ane te AvalikA paNa udayavatI prakRtinI anubhava vaDe, ane anudayavatInI stibuka saMkrama vaDe prati samaye eka samaya zeSa rahe tyAM sudhI prati samaye kSaya pAme che, te kAraNathI A AvalikamAtra sthitisthAne nirantare paNa prApta thAya che. (ti fthati e paLa ) ja udAharaNa tarIke eka sthitine 74 samayAtmaka kapIe, te. 7 thI 4 naMbara sudhI 15 samayAtmaka sthiti te nirantarapaNe aneka jInI apekSAe prApta thAya che, ane tenI nIcenI 58 thI 50 sudhIvAM palyAsaMkhyayabhAga pramANa sthiti kaMDakane antarmuhurta sudhI* teo te vakhate pradezadaya prApta savadhastana antarmuhurta paNa tibuka samavo ane vipAkedaya prApta antarmuhurta ripAkedo, jethI , Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // arthe anumAna sattA kALA || e pramANe sthitibheda prarUpaNA paNa karI, ane have anubhAga sattAnI prarUpaNA kare che, saMkramasamamaNumAge, navari jJahannaM tu desaghAINaM innosAyavakhALa, duHTALami cennaina 5 27 // antarmuhune 4 samayarUpa kalpatAM 59-58-50 ane 5 nabaranI sthitiyA paNa nirantarpaNeja prApta thai kahevAya, ane zeSa 55 thI 46 sudhInA nakharavALI sthitiyA tuTelI hevAthI atara gAya, kAraNu krupa sthitiyAmAMthI 10 uparanI ane 4 nIcenI maLI 14 sthitiyA . tuTatAM 45 sthitiyA kAyama rahI ane 46 thI pa sudhInI sthitiyeAmAM paNa prathama 4 sthitiyA ( 19-58-57-56 nabaranI) nirantara hatI ane tyArapachI 10 sthitiyA ane atarmuhu05 4 sthitiyA ekI vakhate tuTavAthI 15 thI 46 sudhInI 10 sthitiyAnu 'antara paDayu, eja vakhate sarva sthitiyA 45 vidyarmAna che, . < C punaH e 45 sthitiyeAmAMnI uparanI 10 sthitiyA jyAM sudhI antaju sudhI ) tuDhI nathI tyAM sudhI 45-44-43-4ra nabararUpa antamu `. pramANu risthatiyA nirantarapaNe varte che, te tyArabAda ( antamahuta bAda ) te uparanuM cakaDaka astana anta" ekI vakhate tuTatAM sarva sthitiyA 31 ja kAyama rahevAthI 41 thI.32. sudhInI 10 sthitiyA tuTelI hAvAthI sAntara gaNAya che. e pramANeH-- dvitIya prathama sthi. kaDakadhAte nirantarA 5-58-57-5 tuTelI:55 thI ph 45-44-43=4ra -41 thI-kara tRtIya 27 thI 18' anya 13 thI 4 krama prakRti. " ? .. carameAyAvalikA 19 mes 313029 28, 17-16-15-14 3-2-2 33 A sadhi vizeSa samaja makRta meMmatti yaMtra citrasaMmaha thI jovI nee .. 13 7 Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha sattA prakaA maiNanANe duTThANaM, desaharaM sAmigo ya sammatte Avaravi dharojana-1 jidivellu ca sarvAMte zA gAthA:--TIkAryAMnusAre. TIkAtha--anubhAgasamatulya anubhAgasattA paNa kahevI, tAtparya e che ke jema anubhAga sakramamAM sthAna-pratyaya--vipAkazubhatva-azubhatva-sAAtti ane svAmitvAdi pUrva kahyAM che teja pramANe ahiM anubhAgasattAnA sabaMdhamAM paNa kahevu', parantu taphAvata e che ke--hAsyAdi kaika varjIta mati-zruta-cakSu-acakSu avadhidvi-sa 10-ve40 3-ne antarAya 5-e 18 dezadhAti prakRticenI ja0 anubhAga sattAsthAnane Azrayi eka sthAnIya, ane ghAtisa'nA Ayi dezahera eTale dezaghAti jANavI. tathA mana:paryAya jJAnAvaraNamAM punaH ja. anubhAgasattA sthAnane Azraci dvisthAnIya, ane ghAtisa'jJAne zrayi dezaghAti jANavI. ahi' u. anubhAgasattAnA svAmine u. anubhAga sakramanA svAmitulya jANuvA, puna: ja. anubhAgasattAnA svAmi kahe che--samino T lammatta ityAdi sabhya0-jJA05-406-anta05-e 16 prakRti tathA kiTTirUpa sa. lAbha ane traNavedanI ja. anu.sattAnA svAmi svasva anya samayamAM vataMtA jIvA jANavA. emAM je kai vizeSache te agragAthAe kahe che. 734 - mai suyacaraku acarakUNa, suyasammattassa jeThThalakhissa mohissohiluLa, maLanAAM viGanALanna // 2 // gAthAH----mati zruta-cakSu ane acakSu AvaraNunI ja anusattAnA utkRSTa zruta labdhivata zrutasamAsane (caturdazapUrva dharane ) hAya, ane avadhiki AvaraNanI ja. anusattA paramAna Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti, - 735 vadhiyukata jIvane haya, ane mana pavanI ja anusattA vipula mati manAyarthavajJAnIne heya che. TIkAtha-matijJAnAvaraNa zrutajJAnAvaraNa cakSudarzanAvaraNa acakSudarzanAvaraNa e 4 prakRtinI ja anusattA kRtasamAne eTale sakalakRtanA pAragAmina arthAt caturdazapUrvadharane hoya che, ane te paNa ceSTalabdhikane eTale zrutaarthanI u0 labdhimAM vartavAne ja anubhAgasarA hoya che. ahiM tAtparya e che ke matijJAnAvaraNAdi 4 prakRtinI ja anubhAgasattAne svAmi utkRSTa kRtArthane prApta thayela caturdazapUrvadhara jANavA. tathA avadhi jJAnA varaNa ane avadhi darzanAvaraNarUpa avadhibrikanI ja anuM bhAga sattA paramAvadhijJAna vaDe hoya che, arthAt avadhi jJAnAvaraNa ane avadhi dazanAvaraNanI ja anu. sattAne svAmi paramAvadhiyukta jIva jANu. tathA mane jJAna eTale jaghanyAnubhAga sattAvALuM manaparyAyajJAna vipulama paryAyajJAnIne jANavuM. emAM svAmitva bhAvanA avadhi jJAnAvaraNavat jANavI. ( arthAt mana paryAvaraNanI ja sattAne svAmi vipulamanaH paryAyI jANa). labdhi sahita, jIvane ghaNe anubhAga vinAza pAme che te kAraNathI pAmohita ItyAdi kahyuM che. tathA je java anubhAgasattAnA svAmi teja ja anusattAnA paNa svAmi jANavA. (ti 40 kanumAnarAdiefma). . have anubhAgasattAsthAnanI merApanA kare che baMdhahayahayahauppa-ttigANi kamaso asaMkhaguNiyANi udayodIraNavajANi, hoti annubhaagtthaannaanni||24|| gAthArtha batpattika, hatpattika, ne hatotpattika e traNe anusattAsthAne anukrame asaMkhyaguNa che, udaya ne udIraNa janya anusthAne vajIne badhattika hatpattikane hatatpatti anusattAsthAne anukrame asaMkhya guNa che. | Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaka atha satA prakaraNa = TIkArya -ahiM anubhAga sthAne batpatika hatpattika ane hatautatpattika, e 3 prakAre che, tyAM jeonI utpatti baMdhathI ja che te vipatti, ane te sthAne asaMkhya loka pradezapramANu che, kAraNa ke tenA hetuo asaMkhyaka pradeza pramANa che. tathA udvartana ane apavartanAkaraNanA vazathI vRddhi ane hAnivaDe anura bhAga sthAne je anyathA anyathA ( bhinna bhinna prakAre) arthAt vicitra prakAre thAya che te parivA kahevAya che. hatathI eTale ghAtathI arthAt pUrva avasthAnA vinAzarUpathI jeonI utpatti che te totti, ane te paNa pUrvanA batpattika sthAnethI asaMkhya guNa che. ekeka batpatti sthAnamAM aneka jInI apekSAe udvartanA apavartanA vaDe asaMkhyabheda thAya che te hetuthI (batpattikathI hatpatika asaMkhyaguNa che. punaH sthitighAta ane rasa ghatavaDe anyathA anyathA thavAthI je anubhAga sthAne thAya che te tAtopatti kahevAya che. hita thaye chate eTale ukata ane apavartanavaDe ghAta thaye chate punaH paNa ghAta thavAthI eTale sthiti ghAta vA rasaghAta vaDe ghAta thavAthI jeonI utpatti che te hitopatti kahevAya che ne te udvartanA apavartana janya sthAnathI (hatpatikathI) asaMcaguNa che. klikAti ane anubhAgamAM ahi phi" che - have gAthAne akSarArtha kahe che-je sthAne udaya vaDe ane udIraNA vaDe pratisamaye kSaya thavAthI anyathA nyathA anubhAgasthAne upaje che tene laIne zeSa batpattikAdi anubhAga sthAne anukrame asaMkhyaguNa kahevAM. ahiM UdAdaraNujanya sthAnanuM vajana kema karyuM che? te kahIe chIe ke udaya ane udIraNa pravartamAna thaye. bandha, udvartana, apavatanA, sthitighAta ane rasAMghAtajanya sthAnemAMthI koI paNa sthAne avazya hoya che, te kAraNathI udAdIraNAjanya sthAne temAM ja (bandhAtpattikAdimAMja ) antargata thAya che mATe udIraNujanya sthAne pRthapha gaNavAmAM Avyu nathI. (ti sanumAna sattA kaha0). Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti, . | ratha barAsara mA II - e pramANe anubhAgasattA kahIne have pradezasattA kahevA cAgya che tyAM bheda-sAyAdi prarU-ne svAmitva e 3 anuyela che. temAM . bheda prarUpaNA pUrvavat jANavI, ane have sAdi prarUpaNa karavA rogya che. te sAdyAdi prarU. mULaprakRti saMbadhi ane uttara prakRti saMbaMdhi ema be prakAre che, tyAM prathama mULa prakRti saMbadhi sAdyAdi prarU kare che. sattaNhaM ajahannaM, tivihaM sesA duhA paesammi . mUlapagaIsu Ausu, sAi adhuvA ya sa vi // 25 // * gAthAthI-TIkAthanusAre. TIkAtha-Ayu vinA 7 mULakarmanI pradezasattA anAdiyuva-ne adhava ema 3 prakAre che, tyAM Ayu vinA 7 karmanI ja pradezasattA Apa ApaNA kSayakALe atyasamayamAM vartatA kSapita kamIza jIvane heya che te sAdi-adhuva, ne tethI anya sarva ajaghanya pra sattA te sadAkALa hovAthI anAdi, ane dhruvAdhavatva abhavyabhavyanI apekSAe jANavuM. tathA tenA =zeSa u0 anu. ane jarU5 traNe vikalpa sAdi-adhruva ema be prakAre che. tyAM sAtamI pRthvImAM vartatA guNitakama za mithyASTi jIvane u0 pradezasattA hoya che. zeSakALamAM eja jIvane anu. pradezasattA hoya che, te kAraNathI e banne sattA sAdi-ava che, ane ja pra. sattA te pUrve kahIja che. tathA AyuSyanA u0-anu-ja0ane aja rUpa sarve vikalpa adhura sattAka hevAthI sAvi adhuvAja che. (Iti mULa pra pra sattA sAdyAdi prarU0). have uttara tithomAM sAdika kare che. - 98 Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 760 atha sattA prakaraNa sarvAga sthAna samudAye thAya teTalAM adhika spardhake thAya che. athIta e samayahIna be AlikAnA samaya pramANa adhika pi ke thAya che, te A pramANe-purUSadane baMdha udaya vagere viccheda pApe chate be samayahIna e AvalikAbadhdha dalika vidyamAna heya che. te kAraNathI avedaka jIvane saMjavalanatrikemAM kahevA prakAre cagasthAnenI apekSAe be samayahIna be AvalikAnA samaya pramANe spardhake kahevAM. - have pUrve kahelAM ane AgaLa kahevAtAM jaIzAnuM sAmAnya pA kahe che. savvajahannADhataM, khaMdhuttarao niraMtaraM uppi 3 vamaLo, romanA nejAdhApAkA , , gAthArtha-sarva jaghanya prasava sthAnathI prAraMbhIne nira tarapaNe sarvotkRSTa sthAna sudhI pUrva pUrvathI AgaLa AgaLanAM pra. - sattAsthAne nirantarapaNe eka karmakadhavaDe adhika adhika jANavA tathA udalanA cogya 23 ane saM. lebha-za-ne 6 nekaSAya e 31 prakRtimAM eka eka spardhaka che. - TIkArtha-sarva jaghanya pradezasattAsthAnathI prArabhIne ekeka karma skadhavaDe uttarata (adhika) arthAt pUrva pUrvathI uttaresarapaNe nirantara pradezasattAsthAnane samudAya tyAMsudhI le (grahaNa , karave) ke jyAM sudhI uparanuM sarvotkRSTa prasattAsthAna prApta thAya, ene vizeSa vicAra A pramANe che-sarva jaghanya pradezasattAsthAnathI AraMbhIne cagasthAnanI apekSAe ekaika karmaka vRddhi pAmatAM pradezasattAsthAne nirantarapaNe tyAM sudhI gaNavAM ke jyAMsudhI u0 pradeza sattAsthAna prApta thAya. ahiM cagasthAnanA vazathI prApta Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , - karmaprakRti - ~~~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~~~~ ~ ~~~~~~ ~ thayela spardhakenI apekSAe "ekaika karmaSThadha vaDe uttarottara adhika" e pramANe kahyuM che, anyathA rAmAvali ItyAdi gAthAmAM je spardhake kahyAM che te spardhakemAM eka pradezavaTeja uttarottara vRddhi prApta thAya che. e pramANe spardhakenuM sAmAnya lakSaNa karyuM. rAti parvonuM sAmAnya ). - . . have sAmAna basiyonI pArtha papapa kahevAya che. . * vidzvanI ulyamAna 23 prakRtinuM ekaeka spardhaka che. tyAM prathama uddhaghamAma samyakatva mehanIyanA rapardhakane vicAra A pramANe che-abhavyaprAgya ja sthitisattAvALAo trasamAM utpanna thaIne, tyAM samyakatvane tathA dezaviratine anekavAra prApta karIne, 4 vAra mehanIyane upazamAvIne, 132. sAgarepama sudhI samyakatavAlana karIne, punaH mithyAtve. jAya, te cirAlAe samyakatvane ukelatAM jyAre amikhaMDa saMkramita thAya, ane zeSa eka uThayAvalikA rahe, ane te udayAvalikAne paNa stibukamathI mithyAtvamAM samAve, ane te udayAvalikA saMkamatAM jyAre e samaya mAtra avasthAnarUpa eka sthiti zeSa rahe tyAre te (zeSa rahelI eka sthiti) samyakacvanI jaLa pradezasattA kahevAya che. tyAMthI AgaLa (zeSa rahelI eka sthitigata pradezathI AgaLa). aneka jIvonI apekSAe ekeka pradezanI vRddhie guNitakamazinA u0 pradezasattAsthAna sudhI adhikAdhika pradezasattAsthAne gaNavAM. A sarva sthAnanA samudAyarUpa eka saMpardhaka che. e pramANe mizramohanIyanuM spardhaka paNa jANavuM, ane e pramANe zeSa ulanA cogya . vekiyAdi 11-AhAraka 7-uccatrane manuSyAddhika rU5 21 prakRtinuM paNa ekaika spardhaka vicAravuM, paraMtu prakRtimAM muLathIja 132 sAgarepama pramANa samyakatvakALa na kahe.(zeSa sarva vivakSA pUrvavata). 98 Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aya sattA prakaraNa, * tathA mAsA =saMjavalana lebha ane yaza nAmakarmamAM paNa ekeka spardhaka che, te A pramANe-teja abhavya prAgya jaghanya sthitisattAvALe jIva trasamAM utpanna thaine tyAM vAra mehanIyanA upazama vinA zeSa kSapitakamAMza kriyAothI (kSapita karu chavaprAgya kiyAethI) ghaNAM karmadalikane kSaya karIne dIrdhakALa paryata saMyamanuM pAlana karIne kSaNArthe tatpara thayeluM hoya, te jIvane yathApravRttakaraNanA anya samaye ja pradezasattA hoya che, tadanetara te ja pra sattAsthAnathI prAraMbhIne aneka jInI apekSAe ekaika pradezanI vRddhie niratara pradezasattAsthAne guNitakamAMza jIvanA u.pradezasattAsthAna sudhI gaNavAM. e pramANe saM0 lebha ane yazakarmanuM ekaika spardhaka kahyuM. - - -tathA noratAnA 6 nekaSAyanuM paNa pratyekanuM eka ra5rdhaka che te paNa A prakAre che-teja abha0 prAga ja pradezasattAvALe jIva trasamAM utpanna thaIne tyAM samyakatva ane dezavirati anekavAra prApta karIne 4 vAra mohanIyane upazamAvIne zIda ane napuMsakavedane vAraMvAra baMdhavaDe ane hAsyAdi pradezanA saMkramavaDe atyaMta pUrIne manuSya thAya, tyAM dIrghakALa paryanta saMyama pAlana karIne kSapaNA tatpara thAya, te jIvane atimakhaMDanAM anya samaye ne kaSAyanI pratyekanI je pradezasattA vidyamAna che te sarva jaghanya pradeza sattA jANavI. tadanaMtara te jaghanya pra. sattA sthAnathI AraMbhIne aneka jIvonI apekSAe eka pradezanI vRddhi e nirantara anaMta che. sattAsthAne tyAMsudhI kahevAM ke jyAM sudhI guNitakamAMza jIva : prAgya u. pra. sattAsthAna prApta thAya. e pramANe 6 ne kaSAyanuM pratyekanuM ekaeka spardhaka kahyuM. - have monIja vinA ja gharfsa kAmanI spardhA kapa Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha? - karmaprakRti. , ThiikhaMDagaviccheyA, khINakasAyarasa sesakAlasamA egahiyA ghAINaM, nidApayalANa hiccekaM // 49 // gAthA-TIkAtha kAraNe saMkSiptAvita TIkAtha-kSINukavAthI jIvanA sthitikhaMDa vidathI arthAta sthitighAtaviccheda thayA bAda AgaLa je zeSa kALa rahe che te pramANu athata Sa rahelA kALanA samaye jeTalAM ne tethI paNa eka adhika spardhake ghAtI karmanAM thAya che. ahiM nidrA pracalAnA eka anya sthitigata spardhakane laIne zeSa spardhaka kahevAM, kAraNa ke nidrA pracalAnA udayAbhAvathI ananya samaye svasvarUpe dalika prApta thatuM nathI, paraMtu paraprakRtirUpe ja prApta thAya che, te kAraNathI nidrAne pracalA e benuM atyasthitigata eka spardhaka varzata karyuM che. ahiM spardhakenI bhAvanA A pramANe che-kSINakaSAya adhdhAnA (12mA guNasthAna kALanA) saMkhyAta bhAga gaye chate ane antarma pramANane eka saMkhyAmAM bhAga rahe chate 5 jJAnAvaraNa- 4 darzanAvaraNane 5 antarAyanI sthitisattAne sarvopavartanAe apavatIne kSINuMkaSAya adhyAtulya kare che, ane nidrA pracalAnI sthitisattAne 1 samayajUna kSINakaSAya adhyAtulya kare che, ahiM (1 samayahInatAnuM) kAraNa te pUrve darzAvyuM che, ane te samaye sthitighAtAdi nivRtta thAya che. jo ke sthitisattAne kSINuMkaSAya adhdhAtulya karI che, te paNa anukrame yathAsaMbhava udaya udIraNA vaDe kSaya pAmatuM karma tyAM sudhI kahevuM ke jyAM sudhI eka sthiti zeSa rahe, ane te zeSa rahelI) eka sthitimAM kSapitakamIza jIvaprAgya je sarvajaghanya pradeza sattA che te prathama sattAsthAnuM kahevAya che. tyAMthI AgaLa eka paramANuM prakSepatAM dvitIya praDha sattAthAna thAya che, e pramANe ekaika paramANunI vRddhie nirAra praka Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti. ' . - kevaline anya samaye sarvAlpa pradezasattAsthAna hoya che te prathama sthAna, tethI eka paramANu adhika(prakSepatAM) dvitIya prasattA sthAna, e rIte aneka jInI apekSAe ekeka pradezanI vRddhie guNita kamaza jIvanA u0 pra sattAsthAna sudhI pra sattAsthAne kahevAM, A eka spardhaka thayuM. ane chanI prakSepatAM hatA. je te prathama tajanatara e prakAre ja be sthiti zeSa rahe chate dvitiya spardhaka traNa sthiti zeSa raho cho tRtiya spardhaka, e pramANe agI kALanA prathama samaya paryanta nivAra spardhake jANavAM. * tathA sacogikevalinA anya samaye, atima sthiti khaDa sabaMdhi antima prakSepathI mAMDIne jyAM sudhI Apa ApaNI sarvotkRSTa 20 sattA thAya tyAMsudhI A paNa sarvavasva sthitigata ekeka spardhaka jANavuM, te kAraNathI agi kevali guNasthAna kALanA jeTalA samaye che tethI eka adhika spardhake pratyeka udayavatI zelezIsattAka prakRtinAM hoya che, ane zeSa anuyavatI zailezIsattAka 83 prakRtino eka raWdhakahIna, agi kALanA samaya pramANa spardhake jANavAM. kAraNake te agi kevalinA anya samaye udayavatI prakRtimAM ritaNuMka samavaDe saMkramAvAya che, te kAraNathI te anya samayasaka eka spardhakahIna (agasamaya pramANa) spardhake te anudayavatI prakRtinAM hoya che. ahiM "iDaramALA' e gAthAthI ke naragatyAdi prakRtinI spardhaka prarUpaNA pUrveja karelI che, tene paNa te prakRtinAM spardhake ahiM prApta thAya che, mATe punA-nara gatyAdimAM spardhakane saMbaMdha atre kahe che. e pramANe bandhanAdi karaNamAM paNa yathAyogyapaNe spardhakonI prarUpaNa karavA cagya che. (te agragAthAthI kahe che.) e pramANe rAjyanA zALoparNo ne kahe che, Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha sattA prakaraNa 5 mm saMbhavato ThANAI, kammapaesehiM hoti neyAI karaNesu ya udayammi ya, aNumANeNevameeNaM // 50 // gAthAthI-TIkAthanusAre. TIkAtha-saMbhavane Azracine (yathAsaMbhava) karaNAmAM eTale baMdhana vageremAM ane udayamAM (udaya e karaNa nathI mATe ahiM udayane bhinna gaNela che) pradeza sattAsthAne karmapradezanI apekSAe jANavAM. te kevI rIte? te kahIe chIe ke-pUrve darzAvelI paddhatie, arthAt e pUrvokta anumAna prakAre jANavAM, te A pramANe -azvanakaraNamAM jaghanya cANasthAna paryanta sudhInAM e sarva gasthane banthApekSAe prApta thAya che, ne teTalAM sattAsthAna pramANunuM eka spardhaka thAya che, e pramANe saMkramAdi pratyeka karaNamAM paNa yathAzyapaNe vicAravuM. karaNodayasaMtANaM, pagaihANesu sesagatige, ya . bhUyakArappayaro, avaDio taha avattavo // 51 // gAthArtha -TIkAthanusAre. * TIkAtha-AMTha karaNanAM, udyanAM, ane sattAnAM prakRti sthAnamAM tathA zeSa (sthitisthAna, anubhAgasthAna, ane pradeza sattAsthAne e ) traNa sthAnamAM pratyekamAM bhUyakAra, alpatara, avasthita, ne avakatavya e cAra cAra vikalpa vicAravA have e sUrajadanuM jakSaNa kahe che. egAdahige paDhamo, egAI UNagammi biio a tattiyameto taio, paDhame samae avttbo||52|| Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmayakati - gAthA -ekAdika prakRtie adhika badhAdi thatAM prathama (yaskAra) vikalpa, ekAdika hIna thatAM dvitIya (alpatara) vikalpa, teTalAjavALe aMdhAdi pravarte te tRtiya (avasthita vikalpa, ane (baMdhAdi viccheda pAmyA bAda) punaH aMdhAdi pravatatAM prathama samaye avaktavya vikalpa thAya che. * TIkAthI - ahi A gAthAne artha bane AzrayI vicA zaya che, tyAM banyuM te mULa prakRtine ane uttara prakRtine ema be prakAre che, tyAM mULa prakRtine badhe kadAcit 8 ne, kadAcita 7 ne, kadAcita 6 ne, ne kadAcit 1 prakRtine paNuM hoya che. tyAM jyAre DI prakRtine bAMdhate jIva pariNAma vizeSathI ghaNI prakRti aMdhe, jema 7ne bAMdhIne (bAMdhate 8 prakRtie bAMdhe, athavA kivA 1 prakRtine bAMdhIne punaH 7 prakRti bAMdhavA mAMDe tyAre te yAda ja kahevAya eja vAta mULagAthAmAM kahI che ke vadhine paNa ekAdika eTale eka be vA traNa vagere prakRtie adhika bandha pravartate chate prathama prakAra thAya che, arthAta bhaMyakAra bandha thAya che. ghaNI prakRtine bAMdhate jIva jyAre pariNAma vizeSathI thatI prakRti bAMdhavA mAMDe, jema 8 ne bAMdhatA 7 bAMdhavA mATe, athavA 7 ne bAMdhate da bAMdhavA mAMDe, athavA 6 ne bAMdhate 1 bAMdhavA mAMDe tyAre te bandha patA kahevAya e ja vAta mULagAthAthI kahe che ke patrda AjiviAka ekAdika eTale eka be traNa vagere prakRti vaDe hIna (nyUna) bandha pravartatAM dvitIya vikalpa arthAta alpatara bandha thAya che. tathA teja bhUyaskAra vA alapatara anya dvitIyAdi samayamAM teTalAja pramANane pravatate "sahita " evI saMjJA pAme che. te vAta mULa gAthAthI kahe che ke tariyAto sarogeTalAja pramANune trIjo avasthita baMdha thAya che, Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 768 atha sattA prakaraNa, www MAN N MAANANDAnMann MAAND pUrvokata traNa prakAraja mULa prakRtimAM saMbhave che, paraMtu caturtha prakAra saMbhave nahi. kAraNa ke sarva mULa prakRtine anya viccheda thaye puna bandha prAraMbha nathI thatuM, ke jethI e baMdha vikalpa paNa heya, te kAraNathI uttara prakRti Azracine ja te caturtha baMdha vikalpa jANa, jema mehanIyane saMbaMdhi sarva uttara prakRtine badha vicacheda thaye chate upazAnta meha guNasthAnathI paDatAM punaH paNa bandha prAraMbhanA prathama samaye je baMdha te samaye te bhUyaskAra kahI zakAya, na alpatara kahI zakAya, ke na avasthita kahI zakAya, kAraNa ke te bhUyaskArAdibaMdhanuM lakSaNa te samaye che nahi mATe A badhA prAraMbhanA prathama samayane anya te vALa kahevAya che, kAraNa ke bhUyaskArAdinAmathI kahI zakAya nahi mATe avakatavya jANa * e pramANe uttara prakRtine Ajhayi vedanIya vinA zeSa jJAnAvaraNAdikane avakatavyabaMdha vicAra, vedanIyane avakatavya baMdha nathI, kAraNa ke te venIyane sarvathA anya viccheda sagi kevali guNasthAnanA anya samaye hoya che, ne tyAMthI punaH pratipAta (paDavuM) heya naMhi ke jethI punaH bandha pravartatAM prathama samaye avakatavya baMdha hoya. e pramANe maLa prakRti Azraci avaktavya vinA zeSa 3 vikalpa, ane uttaraprakRti AkSayi cAre vikalpa saMbhave che ane jema bandhamAM cAra vikalpa kahA tema saMkramamAM udhanAmAM apavatanAmAM, udIraNAmAM, upazamanAmAM, udayamAM, sattAmAM prakRtisthAmAM, sthitisthAmAM, anubhAgasthAnamAM ane pradezasthAmAM paNa vayameva yathAsaMbhavapaNe vicArIne kahevA karaNodayasaMtANaM, sAmittoghehiM sesagaMneyaM gaIyAimaggaNAsu, saMbhavao suDDa aagmiyaa||53|| gAthAthI-TIkAthanusAre Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti 769 annANANANANANA TIkAtha-ATha karaNa, udaya, ne sattA e traNanuM pratyekanuM je vistArasahita svarUpa kahyuM te (savistara svarUpane) soyAmitra kahevAya che. mULagAthAmAM samittio e pada tRtiyA vibhatimAM che paraMtu arthathI dvitIyA che, ane vyaktinI apekSAe bahuvacana che. tethI artha e thAya che ke--te cokata ATha karaNu-udaya-ane sattAnA vistara varUparUpa ghasvAmitvane samyaka prakAre jANIne zeSa svarUpa paNa jANavuM, te zeSa svarUpa kaye sthAne jANavuM? te kahIe chIe ke-gatyAdi cAra mArgaNAmAM. kevI rIte jANavuM ? te kahe che ke-saMbhAvapUrvaka arthAt jema saMbhave jema ghaTe temaja jANavuM paNa anyathA viparItapaNe na jANavuM. baMdhodIraNasaMkama, saMtudayANaM jahannagAIhiM saMveho pagai ThiI, aNubhAga paesao neo||54|| gAthAtha--TIkAthanusAra TIkArtha-banya-udIraNA-saMkrama-sattA-ne udaya e 5 padArthone prakRti, sthiti, anubhAga, ane pradezane Azraya jaghanya, ajaghanya, uSa, ne anulpha e cAra vikapa vaDe saMbaMdha paraspara samAnakALe ane siddhAMtanA virodha rahita jemalatApaNuM che. jema jJAnAvaraNIyanA jaghanya sthiti badhe ja anubhAga banya, jaghanya oNrA banya, ane ajaghanyarithati udIraNu, sthiti saMkrama, sthitisattA, tathA sthitiudaya ityAdi rUpe (e pAMca padArthone paraspara saapa samAnakALe meLava.) te pUrvopara sabaMdhane samyak prakAra vicArIne kahe. si sattA ghAraNa che sAtha rUpekSAra . e pramANe sattA prakaraNe kahyuM, ne te sattA prakaraNa kahevAthI pUrve (zaWprArame abhidheya pratipAdana prasaMge) " hajAra Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha sattAprakaraNa kALajudA kSetafja chAmi =AMTha karma sabadhi8 karaNa -udaya-ane sattA kahIza" evI je pratijJA karI hatI te pUrNa thaI. ane have A karma prakRtirUpa prakaraNanA dAna thI je vAra prApti thAya te kahe che. karaNodayasaMtaviU, tannijarakaraNasaMjamujogA kammAdayaniSThA, jaNiyamaNDiM suha murveti // 55 // gAthAtha -karaNa-udayane sattAnA jJAnavaMta che tenI nircA karavAne saMyamapratye udyogI thayA chatA ATha karmane udayA dikanA kSayathI utpanna thayelA manesita athavA anaMta sukhane pAme. . ' TIkAtha-pUrvokta svarUpavALA ATha karaNanA, ane udaya tathA sattAnA samyak parijJAna yukata cha jiAgara pAra sanasu nnate karaNa-udaya-ane sattAnI je nirjarA tenuM karaNa eTale karavuM te arthe (karavAne arthe) jeone saMcama pratye udyoga eTale udyama che te jAta ja amoghogA=ctuM nirjarA karaNAthe saMyameghata ja kahevAya. te evA prakAranA thayA chatA ne zuM? te kahe che-AravA (tarA) kArti ATha karmanI udaya niSThAe ne udaya grahaNa karavAthI upalakSaNata bandha sattAne grahaNa karatAM artha e thAya che ke--a, udaya, ne sattA, e traNenA kSayathI utpanna karela maNiE=manane ISTa, athavA Lig=niSThA eTale anta jene vidyamAna nathI te aniSTha arthAta antarahita je ananta sukha (ane arthamAM) mokSa sukha te pratye pAme che. te kAraNathI buddhimAna purUe A prakaraNamAM avaya nirantara abhyAsa kara, ane abhyAsa karIne zakti anusAra saMyama mArgamAM pravRtti karavI, ane saMyama mArgamAM pravRtta thatA Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . A VAA kaprikRti, 771 -------- purUSa sakilaSTa adhyavasAyarUpa kumAne tyAga karavA prayatna kara. - have AcArya zrI. pitAnI uddhatAIne tyAga karatA ne prakaraNArthajJAnanA viSayamAM (saMbaMdhamAM) anya bahuzrutanI prArthanA karatA chatA A prakaraNanA viSayamAM buddhimAna purUSane upAya (Adara) buddhi utpanna karavAne arthe A prakaraNanI paraMparAe sarvajJamUlatA pragaTa kare che. (arthAt A prakaraNane bhAva sarvajJa paraMparAthI cAlyo Ave che ema darzAve che.) iya kammappagaDIo, jahAsurya nIyamappamaiNA vi sohiya NAbhogakayaM, kahaMtu vrditthivaaynnuu||56|| - gAthAtha- e pramANe, meM alpamatie paNa karmaprakRti prAbhUtathI je rIte (gurUmukhe) zravaNa karyuM te rIte A prakaraNa temAMthI uddharyuM che. emAM je kaMI anupayogapaNAthI kahevAyuM hoya te zuddha karIne uttama draSTivAda sUtranA jJAtAe ucitAnucitArtha pratye kahe. TIkAtha--alpa mativALA eTale alpa buddhivALA ane gurUnA caraNakamalanI sevA karatAM meM gurUnA pAdamULathI tathA karma prakRtithI eTale karmaprakRti nAmanA prAbhUtathI pUrvokata prakAre je. rIte meM zravaNuM karyuM (draSTivAda sUtramAM 14 pUrva che, tyAM aneka vastu (adhyAyavizeSa) sahita agrAyaNIya nAme bIjA pUrvamAM 20 prAbhata pramANu pAMcamI vastu (paMcama adhyAya vizeSa) che, temAM 24 anugadvAra yukta kAryakati nAme caturtha prAbhUta che). temAMthI A prakaraNa AkaLyuM che arthAt uddharyuM che. punaH A prakaraNamAM anAgathI eTale anupaga paNAthI je kaI bhUla thaI heyara (ghaNI saMbhALa rAkhatAM paNa chavAstha jIvane AvaraNanA (jJAnAvara Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti gAthAtha-TIkAthanusAra, TIkAthI je mahAvIra svAmi bhAgavatanuM vara kahetAM pradhAna je zAsana tenA avayavanA saMsparza vaDe prakarSathI (u&paNe) vikasita eTale prakaI boyane prApta thayelAM vimala eTale nAza pAmyo che ajJAnapaNA5 mala te jene evAM matirU5 kiraNa te karmamalina eTale kamarUpa anyakArathI malina thayelA prANIne nirmala kare che, te mahAvIra bhagavAna eTale zrI vardhamAna svAmi saMsAra bhayathI bhaya pAmelA evA mane zaraNarUpa eTale rakSaNa karavAnA kAraNabhUta che, anya kaI zaraNaya nathI. Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sreby atha sattAprakaraNa. // TIkAkArakRta upasaMhAra. -~karmamapaMJca jagato.'nubandhaklezAvaI vIkSya kRpAparItaH kSayAya tasyopadidezaratnatrayaM sa jIyAMjinavardhamAnaH // 1 // atharUjagatanA jIne.amubandha thavAthI kaleza.ApanAra evI karmaparaparAne dekhIne jemAjIe tenA kSayane arthe jJAnAdi rUpa ratnatrayI darzAvI che? zrI vardhamAna jInezvara jayavatA varte, nirastakumatadhvAntaM / satpadArthaprakAzakam / niravala jamarU jaina siddhAmAjI. 2 | . pUrvAntargatakarma-prakRtimAbhRtasamudhdhatA yen| karmaprakRtiriyamataH / zratakevaligamyabhAvArthA // 3 // . (pu) artha-vinAza pamADe che dumatarUpa andhakAra te jeNe, ane chatA padArthone pragaTa karanAra tathA nirantara udaya pAmate, tathA jene bhAvArtha zrI zrutakevadhithI jAye jAya evI A karmaprakRtine jenA prabhAva vaDe pUrvAntargata karmaprakRti nAmanA prAbhUtamAMthI uddhArI che te jene siddhAntarUpa sUryane namaskAra karIe chIe. tataH kva caiSA viSamArthayuktA / ka cAlpazAstrArthakRtazramo 'haM / tathApi samyaggurusaMpradAyAt / kiMcitsphuTArthA vivRtA mayaiSA // 4 // aN -mATe kayAM A viSama ayukta karyaprakRti. ane alpa zAstromAM kRta parizrama e huM kayAM ! te paNa samparka gurUnA saMpradAyathI meM A karmaprati kaMIka phuTa arthathI varNavI che Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhati. 775 BRAANANANANANANANANANANARAANANANANANANANANANANANANANANA ananmmmmmmmmmmmmm karmaprakRtinidhAnaM / bahvayaM yena mAiyAM yogyam cakra paropakRtaye / zrI cUrNikRte namastasmai // 5 // ' artha -jeNe parepakAra buddhie karmaprakRtirUpa nidhAnane ghaNA artha yukata karIne mArA sarakhAne avakena yogya karyuM che, te zrI cUrNikAra mahArAjane namarakAra thAo, enAmatigaMbhIrAM / karmaprakRti vivRNvatA kuzalam / yadavApi malayagiriNA / siddhiM tenAzutA lokaH // 6 // artha-A ati gaMbhIra evI karma prakRtine vaNavatA malayagirie je maMgala prApta karyuM te magala vaDe (karma prakRtine avagAhanAra) janasamudAya mekSa pratye pAme. arhanto maMgalaM me syuH| siddhAzca mama mNglN| maMgalaM sAdhavaH samyag / jaino dharmazca maMgalaM // 7 // artha-sarva arihaMta bhagavate mane maMgalarUpa che, puna sarva siddha paNa mane maMgalarUpa che, tathA sarva sAdhu magalarUpa che ane samyak prakArane zrI jainadharma te, paNa mane magalika rUpa che, // itizrI malayagiriviracita karmaprakRtiTIkAyo'janAcIya zrImad buddhisAgarasUri prasAdena paM. caMdulAlakRta sattAkhyaprakaraNAya / gurjarabhASAntaram samAptam // 'ini karmaprakRti bhASAntarasa -