________________
॥ रत्नसार ॥
- १५४. हिवै आठ आत्मानो एकसौ चोपनमो प्रश्नः-अथ ८ आठ आत्मा लिख्यते. एक द्रब्यात्मा. असंख्यात प्रदेश रूप जीव द्रब्य ते द्रब्यात्मा तीन द्रव्य गुण पर्याय सहीत १. बीजो कषाय आत्मा. सौलै कषाय अनंतानुबंधी प्रमुख नव ९ नो कषाय, हास्यादि २. त्रीजो जोग- आत्मा. मनो योगादि ते योग आत्मा ३. चौथी उपयोग आत्मा. ज्ञान, दर्शन, अज्ञान ३ ते उपयोग आत्मा ४. पांचमो ज्ञान आत्मा ते ज्ञान जीव ने आत्रै रह्या छै ५. छठो दर्शनात्मा सम्यक्त जीव ने छै ते माटै ६. सातमो चारित्र अात्मा. चारित्र नी सत्ता जीव ने छै ते माटे ७. आठमो वीर्यात्मा. मन, वचन, काय वीर्य छै, ते माटे वीर्यात्मा ए आठ ८. नारकी देवता मांहि, सात आत्मा छै, चारित्र आत्मा नथी. एकेंद्री मध्ये ६ छः आत्मा छै. ज्ञान चारित्र आत्मा नथी, तिर्यंच पंचेंद्री मांहि ८ आत्मा, मनुष्य मांहि ८ आठ आत्मा, सिद्ध मांहि ४ आत्मा. द्रव्यात्मा १ उपयोगात्मा २. ( अणन गुण
