________________
૭૦
9 બ )
US CO OUS CS CUS GUJ GOS CS CS C
કાર
હીિ ફૂલ-આમ સ્તકાલય અલોકમાં ચરમ-અચરમનું દ્રવ્યની અપેક્ષાએ અલ્પબદુત્વઃT વિકલ્પ | પ્રમાણ | _ [(૧) અચરમ | સર્વથી અલ્પ લોકની સમીપેનાનિટો સિવાય સંપૂર્ણ અલોક એક રૂપ છે. (૨) અનેક ચરમ અસગુણા | લોકની સમીપના અલોકના નિષ્ફટો અસંખ્યાત છે. (૩) અચરમ-ચરમ વિશેષાધિક | બંનેની ગણના સાથે છે. અલોકમાં ચરમ-અચરમનું પ્રદેશની અપેક્ષાએ અલ્પબદુત્વઃવિકલ્પ પ્રમાણ
કારણ (૧) ચરમાંત પ્રદેશો સર્વથી અલ્પનિટોનું ક્ષેત્ર અલ્પ છે. (૨) અચરમાંત પ્રદેશો | અનંતગુણા | નિષ્ફટોસિવાયનું અલોક ક્ષેત્ર અનંતગણું મોટું છે. (૩) ચરમત-અચરમાંત પ્રદેશો વિશેષાધિક | બનેની ગણના સાથે છે. અલોકમાં ચરમ-અચરમન દ્રવ્ય અને પ્રદેશની અપેક્ષાએ અલ્પબહત્વ – વિકલ્પ પ્રમાણ
કારણ (૧) અચરમ
સર્વથી અલ્પ એક ખંડ રૂપ છે. (ર) અનેક ચરમ અસં ગુણા |નિકૂટો અસંખ્યાત છે. (૩) અચરમ–ચરમ વિશેષાધિક | બંનેની સાથે ગણના છે. (૪) ચરમાંત પ્રદેશો અસગુણા |અલોકના પ્રત્યેક નિષ્ફટો અસંખ્યાત પ્રદેશ છે. (૫) અચરમાંત પ્રદેશો | અનંતગુણા |નિકૂટ સિવાયનું અલોક ક્ષેત્ર અનંત છે. () ચરમાંત-અચરમાંત પ્રદેશો વિશેષાધિક | બંને પ્રકારના પ્રદેશોની સાથે ગણના છે. પ્રશ્ન-૪ઃ હે ભગવન્! લોકાલોકનો એક અચરમ, અનેક ચરમ, ચરમાંત પ્રદેશો અને અચરમાંત-પ્રદેશોમાં દ્રવ્યની અપેક્ષાએ, પ્રદેશની અપેક્ષાએ, દ્રવ્ય અને પ્રદેશની અપેક્ષાએ કોણ કોનાથી અલ્પ, બહુ તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે? ઉત્તર- હે ગૌતમ!દ્રવ્યની અપેક્ષાએ- (૧) સર્વથી અલ્પલોકાલોકનો એક-એક અચરમ છે. (૨) તેનાથી લોકના અનેક ચરમ અસંખ્યાતગુણા છે, (૩) તેનાથી અલોકના અનેક ચરમવિશેષાધિક છે, (૪) તેનાથી લોક અને અલોકનો અચરમ અને અનેકચરમ. આ બંને વિશેષાધિક છે. પ્રદેશની અપેક્ષાએ- (૧) સર્વથી અલ્પલોકના ચરમાંત પ્રદેશો છે, (૨) તેનાથી અલોકના ચરમાંતપ્રદેશો વિશેષાધિક છે, (૩) તેનાથી લોકના અચરમાંત પ્રદેશો અસંખ્યાતગુણા છે, (૪) તેનાથી અલોકના અચરમાંત પ્રદેશો અનંતગુણા છે. (૫) તેનાથી લોક અને અલોકના ચરમાંત પ્રદેશો અને અચરમાંત પ્રદેશો વિશેષાધિક છે. દ્રવ્ય અને પ્રદેશની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
