Book Title: Jain Shasan 2003 2004 Book 16 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
૪ ચેત ચેત ચેતના તું ચેત શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) ક વર્ષ: ૧૬ અંક: ૭ તા. ૧૬-૧૨-૨૦૦૩
સાચવવાનું, સારું રાખવાનું મન છે કે તપ કરવાનું શરીર | તો તું સંસારનો ભય પેદા કર અને સંસારના ઉચ્છેદનો સારું ન લાગે પણ શરીરનું મમત્વ ઘટે તો ધર્મ થાય. | પ્રયત્ન કરે તો તારા આત્મામાં ધર્મ પ્રગટયો સમજ! - તું નિયમિત વ્યાખ્યાન શ્રવણ કરે છે, આજે તો | પછી તારો બેડો પાર. બહુ મજા આવશે તેમ પણ કહે છે તે શા માટે? લોકોએ | - હે આત્મ! આજે તને બાહ્ય ક્રિયામાં - શું કરવું તે માટે વ્યાખ્યાન શ્રવણ કરે કે મારે શું કરવું તે | આડંબરોમાં, જાહેરમાં આવવામાં મજા આવે છે તે માટે માટે વ્યાખ્યાન શ્રવણ કરે છે. સંસારના સુખમાં મજા | કાંઇને કાંઇ નિમિત્ત મળતાં તું ઉત્સવ- મહોત્સવ કરવા આવે છે, ધર્મ માં મજા નથી આવતી તો સંસારનો રસ - કરાવવામાં પડી જાય છે અને પ્રચાર તંત્રને ચારે બાજુ ઉડાડવા અને ધર્મનો રસ પેદા કરવા વ્યાખ્યાન શ્રવણ ગોઠવી વાહ વાહમાં ફેલાય છે. ધર્મના મહોત્સવો કરાવે કરે છે? સંસારના સુખનો સ્વાદ મારવા અને દુઃખ તેનો વાંધો નથી પણ મારા સંસારનો નાશ થાય, તેનું વેઠીને, સુખ છોડીને ધર્મ કરવાનું બળ મળે માટે બળ મળે માટે મહોત્સવ કરાવવાનું મન થાય? શરીરની વ્યાખ્યાન શ્રવણ કરે છે?
સુખાકારી- સુખસંપત્તિ સાહ્યબીમાં ખામી આવે તો - દોષોનું જ્ઞાન હું પણ બધું જાણું છું મારે નથી | | ફરિયાદ કરે છે. આ બધું કરવા છતાં પણ મારો મેળવવાનું પાા દોષોને દૂર કરવા મેળવવાનું છે તારી | સંસારનો રસ ઘટતો નથી, વધતો જ જાય છે, સંસારના દશા કઈ છે?
નાશનું સ્વપ્ન પણ આવતું નથી, સંસાર લીલોછમ - મન વાર કરેલો ધંધો કે દવા જે નુકસાન કરે છે | રાખવાનું મન થાય છે, મારુ થશે શું? આવી ફરિયાદ તે વાતની તને પુરી ખાત્રી છે તો મન વગર કરેલો ધર્મ | કરી? ફરી ફરી યાદ કર તારે શું કરવું છે? કઈ રીતના લાભ કરશે? મનપૂર્વક ધર્મ કર અને પછી | - આ સંસારનો ત્યાગ કરવો સહેલો છે પણ જે, તારું જીવન ધર્મમય બનશે.
સંસારના સ્વરૂપનું યથાર્થ ભાન થવું, સંસારને બરાબર - હે આમ! તારી કિયા રૂચિ સારી છે. ક્રિયામાં | ઓળખી, તે મારુ સ્વરૂપ નથી વિરૂપ છે તેનો મારે નાશ તું વિધિનું અને શુદ્ધતાનું સારું ધ્યાન રાખે છે. તને | કરવો છે- આ ભાવના થવી કઠીન છે. જે તારે માત્ર શુદ્ધ કિયાનો જ રસ છે કે ઉપયોગપૂર્વક ક્રિયા | હૈયામાંથી સંસાર દૂર કરવો તો તેના માટે ઉપાય છે કે કરવાનું મન છે! શાનિઓ તો કહે છે કે પરમ તારક | સુખના રાગને અને દુઃખના વેષને દૂર કરવા સંયમ અને ક્રિયામાં ચિત્તનો ઉપયોગ રાખી જેટલી વિધિનું પાલન | તપનું આચરણ કર. સંયમના કારણે સુખનો રાગ દૂર થાય તે જ નની નિર્મલતા છે માટે ઉપયોગપૂર્વક | થશે, આત્મિક સુખનો અનુભવ થશે તપના કારણે કરવાનું લક્ષ્ય કેળવ તેમાં તારુ કલ્યાણ છે. દુઃખનો દ્વેષ દૂર થશે. દુઃખોને મજેથી વેઠવાનું બળ - આજે મારી- તારી આપણા બધાની માન્યતા | મળશે. પણ મુક્તિ તારા ચરણોમાં નૂકશે. છે કે ઇચ્છિત સુખને આપે અને અણગમતા દુઃખોથી - હે આત્મન તને સ્વતંત્રતા ગમે છે. સ્વતંત્ર થવું બચાવે તે ધરે જયારે હિતૈષી પુરૂષો કહે છે કે સુખનો | ગમે છે પણ તારી સ્વતંત્રતા સ્વછંદતાના ઘરની છે ત્યાગ કરતાં અને દુઃખોને મજેથી સહન કરતાં શીખવે | તને કોઈ રોકટોક ન કરે, તારા ઉપર કોઈ બંધન ન તેનું નામ ધર્મ છે. આત્મા પર અનુશાસન કરવું તેનું | રાખે તેને તું સ્વતંત્રતા કહે છે. પણ તે સ્વચ્છંદતા છે તે નામ જ ધર્મ પણ તું ભૂલી જાય છે કે દુઃખી બચવાની | જ સઘળા પાપનું મૂળ છે, બધા અનર્થોની જન્મભૂમિ અને સુખને નજેથી ભોગવવાની ઇચ્છામાંથી જ બધા | અને દોષોનું ઉત્પત્તિ સ્થાન છે તારે ખરેખર સ્વતંત્ર દોષો- ભૂલો- ખામીઓ પેદા થાય છે. તેમાંથી પાછું | થવું હોય તો અનંત જ્ઞાનિઓની આજ્ઞા શિરોધાર્ય કર. સંસારનું સર્જન થાય છે તારે તો સંસારનો નાશ કરવો
(ક્રમશઃ)
vj
