Book Title: Jain Shasan 2003 2004 Book 16 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
પ્રકીર્ણક ધર્મોપદેશ
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) વર્ષ ૧૬ ૨ અંક: ૧૧ છે તા. ૨૭-૧-૨૦૦૧ ધર્મક્રિયા કરનારને પણ ધર્મક્રિયામાં મજા નથી આવતી, જેઈએ, માયા વિના પૈસા કમાવાય નહિ, પૈસા આવે ? પણ બેસવામાં આવે છે. શરીરનો મોહ ઉતરે તો જ | તો માન તો આવે જ અને ન માને તો ગુસ્સો પણ કરાય છે કિયા સારી રીતના મજેથી થાય.
તેમાં ખોટું શું” આવું બોલનારા ઘણા છે તે મિથ્યાત્વ છે. જે માતા-પિતાદિ ધર્મ કરવામાં ભયરૂપ છે પણ જયારે જયારે લોભાદિ થાય તો તે કરવા જેવા કે ખરેખર ભય તો મોહનો છે. મોહ કેટલા પ્રકારનો છે? નથી તેમ લાગે તેના અનંતાનુબંધી કષાય મંદ પડયા છે મોહનીય કર્મની પ્રકૃતિ કેટલી છે તે જાણો છો ? આજના તેમ કહેવાય. તે મંદ પડેલો ધર્મ સાંભળે અને રૂચે તો તે શ્રાવકો તત્ત્વજ્ઞાન ભણતા નથી અને માત્ર મોહ. મોહ સમ્યકત્વ પણ પામે. તેમ બધા ગમે ત્યાં જાવ પણ , બોલે છે. મહ શું છે, તેની પ્રવૃતિઓ કઈ કઈ છે તેમ સમ્યકત્વ પેદા થાય કે કેમ તે સવાલ છે? પૂછે તો ગોટાળા જ વાળે. સોળ કષાય, નવ નોકષાય તમને દુનિયાના પદાર્થોનો જે લોભ છે તે સારી
થ, ર,િ અરતિ, ભય, જુગુપ , શોક અને ત્રણ લાગે છે કે ભંડો ? સખી શ્રાવકો ય વેપારાદિ કરે છે તે વેદ), મિથયાત્ત્વ મોહનીયની ત્રણ (મિથ્યાત્વ, | સારું છે કે ખરાબ છે? તમે બધા કહો કે, લોભને ? મોહનીય, મિશ્ર મોહનીય, સમ્યકત્વ મોહનીય) તેમ કુલ | માર્યા અમે વેપારાદિ કરીએ છીએ પણ તે સારું નથી અઠ્ઠાવીસ (૨૮) પ્રકૃતિ થાય છે. ક્રોધ, માન, માયા અને કરતા તેમ લાગે છે'-તો આનંદ થાય. લોભાદિ જે થા લોભ એ ચાર કષાય છે. તે દરેકના ચાર-ચાર ભેદ છે. છે તેય મને સારા નથી લાગતા. અનંતાનુબંધી ક્રોધાદિ, અપ્રત્યાખ્યાની, પ્રત્યાખ્યાની મોહનો ભય લાગે તો જ કામ થાય. માતા અને સંજવલનના એ રીતે સોળ કષાયના ભેદ પડે છે. પિતાદિ ધર્મ કરવામાં આડે આવે તો તે ઢીલાની સારી અનંતાનું બંધીના કષાય ઉદયમાં હોય તો સમ્યક્તવ પેદા આવે, પણ બળવાનની આડે કોઈ આવતું નથી ન થાય. અપ્રત્યાખ્યાન કષાયનો ઉદય હોય તો દેશ- આપણને ધર્મ નહિ કરવા દેનાર મોહ છે. ધર્મ બરાબર વિરતિ ન આવે, પ્રત્યાખ્યાન કષાયનો ઉદય હોય તો નહિ કરવા દેનાર પણ મોહ છે. અમે પણ તમને ગી
સાધુપણું - આવે, સંજવલનના કષાયનો ઉદય હોય તો | તેવું બોલીએ, તમારે જે જે જોઈએ તે માટે ધર્મ કરાવી વિતરાગતા ન આવે.
તે પણ મોહને આધીન બનીએ માટે. ધર્મક્રિયામાં પ્રાણ તમે સંસારમાં ક્રોધ-માન-માયા-લોભ કરો છો | પૂરાવો જોઈએ. તે પ્રાણ પૂરતો નથી તેનું એક જ કાર છે. તે ખટકે છે ખરું? કોધાદિ કરો તે ખરાબ છે કે સારું છે? | છે કે, કષાયો અનંતાનુબંધીના છે, તે કરવા લાયક નથી સંસારી જીવને લોભ-માયા વળગ્યા હોય, ક્રોધ-માન કર્યા | તેમ પણ મગજમાં ઉતરતું નથી. ઉતરે છે? લોભ કરી વિના તો ચાલે નહિ. જગતના જીવો કરે છે, તમે પણ તે | છો પણ કરવા જેવો નથી તેમ પણ લાગે છે? ધંધોમ કરો છો પણ તે કરવા લાયક લાગે છે કે છોડવા લાયક | કરીએ તો પણ મજેથી ચાલે તેમ છે છતાં પણ લો જ
લાગે છે ? કષાયો ભૂંડા છે કે સારા છે? કષાયો ભૂંડા | લઈને ધંધો કરીએ છીએ. અમારો લોભ ઘણો ખરા ? જ લાગે તો સમજવું કે આપણું મિથ્યાત્વ મંદ થયું છે. પૈસા- | છે - તેમ લાગે છે? આજે ઘણા સુખી શ્રાવકો વેપાર
ટકાનો લોભ થાય તે ભૂંડો લાગે છે? દુનિયાના સુખનો | કરે છે પણ તેને જરૂર જ નથી, મજેથી સુખપૂર્વક ધર્મ જ ૪ લોભ થાય તે ભૂંડો લાગે છે?
કરે તો ય ખાવા-પીવામાં વાંધો આવે તેમ નથી તે બ છે પ્ર. અનંતાનું બંધીના કષાય અને મિથ્યાત્વ તે બેની શું કામ વેપારાદિ કરે છે? મજેથી વેપારાદિ કરો કે ભેદરેખા શી?
અનંતાનુબંધીના કષાય ખરા ને? ઉ. સંસારમાં ક્રોધાદિ થાય અને ભૂંડા ન લાગે તો તે
(કમ) જ અનંતાનુબંધીના કષાય કહેવાય. “લોભ તો કરવો જ
