Book Title: Jain Shasan 2003 2004 Book 16 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
તા. ૯-૩-૨૦૦૪
શ્રી આદિ શાંતિ પાન...
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) જ વર્ષઃ ૧૬ અંકઃ ૧૭ શ્રી આદિ - શાંતિ - પાર્થ - સુમતિ - મુનિસુવ્રત સ્વામિને નમો નમ:
કોટી કોટી વંદના જૈન શાસનમાં ગગનમાં વિહરતા સૂર્ય- ચંદ્ર સમા ડિપાયમાન ‘આચાર્ય ભગવંત શ્રી હિમાંશુસૂરી મ. તથા આચાર્ય ભગવંત
- વરરાસુરી મહારાજાને”
)
જૈન શાસનના ગગનમાં તપઘર્મનું ખૂબ જ મહત્વ | હજારોના તારણહાર એવા “આચાર્ય ભગવંત રામચંદ્ર છે. આઠ પ્રભાવકમાં પાંચમો તપપ્રભાવક કહેલ છે. સૂરીશ્વરજી મહારાજા પાસે ગ્રહણ શિક્ષા અને સાક્ષાત નવપદજીમાંના પદમાં છેલ્લા તપનું મહત્વ ખૂબ જ છે. ચારિત્રમૂર્તિ પૂ. આચાર્ય ભગવંત પ્રેમ સૂરીશ્વરજી શોભાયાત્રામાં છેલ્લે રથનું મહત્ત્વ છે તેથી જૈન મહારાજ પાસે આસેવન શિક્ષણ ગ્રહણ કરી હતી. જલયાત્રાને રથયાત્રા કહેવાય છે. ધર્મના સ્વરૂપમાં | આ. ભગવંત હિમાંશુસૂરી મ.એ દીક્ષા લઈ એમનાં અહિંસા, સંયમ અને તપ છેલ્લો કહ્યો છે. પરંતુ લગ્નના રોમેરોમમાં, નસેનસમાં અને લોહીના એક-એક બુંદમાં ફેરામાં જેમ છેલ્લા ફેરાનું મહત્ત્વ છે તેમ ધર્મના સ્વરૂપમાં તપધર્મ લખાઇ ગયો હતો કે કોતરાઇ ગયો હતો. અરે તપનું ખૂબ ખૂબ મહત્ત્વ છે.
જડબેસલાક એક એક શબ્દ વાક્યએ તપધર્મ અંકાઈ જૈન શાસનમાં કોઇપણ આચારનું કે વિરાધનાનું | ગયો હતો. પ્રાયશ્ચિત તપથી જ થાય છે. જેમ જ્ઞાનાચાર, જે મહાપુરૂષે જીવનમાં “બાર હજાર આયંબિલ દર્શનાચાર, ચારિત્ર્યચાર, તપાચાર અને વિચારની તથા પાંચ હજાર ઉપવાસ' તપ કરેલ, નિર્દોષ ભૂલનું પ્રાયશ્ચિત તપથી અપાય છે.
ગોચરીના પ્રચંડ ગષક અને આચાની ચૂસ્તતાના તીર્થકર ભગવંત પણ દિક્ષા લઈને પ્રથમ ‘તપઘર્મ | સબળ પ્રબંધક હતાં. આદરે છે. બાહ્ય જગતમાં બાર પ્રકારના તપધર્મમાં તપ | અરે આચાર્ય પદવી પછી પણ જાતે ઉપધિ ઉપાડી ધર્મની જે આરાધના કરતો નથી તે હેરાન થાય છે. છે. ભયંકર ગમીમાં પણ તરસ લાગતાં લાવેલું પાણી
ડોકટરો તથા વૈદ્યો શરીરની ભૂલોની શુદ્ધિ માટે | વાપરતા નહિં. તેઓ પૂર્વના મહર્ષિઓની યાદ અઠવાડિક લાંઘન કરવાનું જણાવે છે, તેમ જૈન ! અપાવનાર હતાં. જે વસ્તુ આહારની નિર્દોષ મળે, શાસનમાં આત્માની શુદ્ધિ માટે પાક્ષિક આલોચના | એકલું ઘી, એકલું દૂધ તો તેનાથી જ તેઓ તપનું પારણું ઉપવાસથી કહેલ છે. જૈન શાસનમાં પાંચ તિથિ ઉપવાસ | કરતાં હતાં. તેઓ ફકત તપ કરતાં નહિં પરંતુ તપસુદ્ધાં કરનારા હોય છે.
કરાવતાં અને તપસ્વની કાળજી, ભકિત અને તપસ્વી જ્ઞાનાચારથી આરાધનાથી મગજ અને બુદ્ધિની | પ્રત્યે વાત્સલ્યપણું ઉચ્ચ કોટિનું જાળવી શકતાં હતાં. શદ્ધિ થાય છે. દર્શનાચારની આરાધનાથી ઇન્દ્રિયની | મેં તેમની નિશ્રામાં બાર મહિનામાં સાડા ત્રણ માસ શુદ્ધિ થાય, ચારિત્યાચારની આરાધનાથી અંગોપાંગની | ક્ષમણ કર્યા હતાં. બીજી તપસ્યા તે પહેલાં છ મહિનામાં શુદ્ધિ થાય છે, તપાચારની આરાધનાથી શરીરની તેમજ | કરાવી હતી. શરીરમાં રહેલ ધાતુઓની શુદ્ધિ થાય છે. વીચારથી તેમની ભગવતીના જગમાં એક ભાવુક વિહારમાં આત્માની શુદ્ધિ થાય છે. આવા તપધર્મની સાક્ષાત મૂર્તિ સાથે હતો. તેમની પાસે પાકું મીઠું (બલવણ) હતું અને સમાન “આચાર્ય ભગવંત હિમાંશુ સૂરીશ્વરજી | તેમની ગોચરી લાવવાનો સંઘટ્ટામાં હું વાભ લેતો હતો. મહારાજાની' જીવનચયથી જાણવા મળે છે. તેઓ | એકવાર બલવણની જરૂર પડી અને નજીકમાં ઘર
૨૬૨
