Book Title: Jain Shasan 2003 2004 Book 16 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
જ્ઞાન ગુણ ગંગા
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક)
છે. વર્ષ ૧૬
અંક: ૨૭ જ તા. ૨૫-૫-૨૦૦૪
જ્ઞાન ગુણ ગંગા
પ્રશાંગ
નિચાણા અંગે
दुक्रवकखय कम्मक्खय-समाहिमरणं च बोहिआभोय। * શ્રી સ્થાનાંગ સુત્ર પ૩૧-૫૩૨ની ટાકામાંથી एमाऽऽइपत्थणंपिहु, साऽभिस्संगाण संभवइ ।।९।। इहपरलोग निमत्तं, अवि तित्थगरत्तचरमदेहत्तं। ભવાર્થ :- તેમાં નિયાણું રાગથી શ્રેષથી અને મોહથી सव्वत्थेसु भगवया, अणियाणत्तं वसत्थं तु ॥६५|| એમ ત્રણ પ્રકારનું છે. તેમાં રાગથી નિયાણું રૂપ, ‘આ તપના પ્રભાવથી ચકવદિ ઋદ્ધિને પામ” તે
સૌભાગ્ય અને ભોગ સુખની પ્રાર્થના : ૫ છે. ષથી આ લોકના નિમિત્તવાળું અને સામાનિક
નિયાણું તે પ્રતિભવે ચોકકસ બીજાને મારવારૂપ કે દેવાદિની ઋદ્ધિને પામું' તે પરલોકના નિમિત્તવાળું
અનિષ્ટ કરવારૂપ છે. અને ધર્મ માટે લીનકુલાદિની નિયાણું નિષેધેલ છે એટલું જ નહિ પણ “તીર્થકરત્વ,
પ્રાર્થના રૂપ નિયાણું મોહથી થાય છે. ચરમદેહત્વ મને પ્રાપ્ત થાઓ” એ નિદાન પણ નિષેધેલ
અથવા પ્રશસ્ત, અપ્રશસ્ત અને ભોગ માટે એમ છે. કારણ કે સર્વત્ર ભગવાને અનિદાનતાને પ્રશંસી
પણ નિયાણું ત્રણ પ્રકારે થાય છે. તે ત્રણેય પ્રકારના કહેલ છે.
નિયાણા તારે તજવા જેવા છે. તેમ સંયમ માટે
પુરૂષત્વ-પરાક્રમ, સત્વ, બળ, વીર્ય, સાયણ, બુદ્ધિ, * સંવેગરંગ શાળા (સ્લો. ૯૧૩૧ થી ૯૧૪૧)
શ્રાવકપણું, સ્વજનો કુલ આદિ માટે જે નિયાણું થાય तत्थ नियाणं तिविहं , राग दोसेहिं मोहओ चेव । તે પ્રશસ્ત જાણવું. તથા મંદિરની જેમ સૌભાગ્ય, रागेण रूवसोहग्ग-भोग सुहपत्थणा रू णं ॥१॥ જાતિ, કુલ, રૂપ વગેરેની અને આચાર્ય, ગણધર કે दोसेण वइभवंपिहु, परमारणऽणिकरण रू वं तु।
જિનપણાની પ્રાર્થના, તે અભિમાનથી કરાતું धम्मऽत्थं हीणकुलाऽऽ इ-पत्थणं मोहओ होइ ।।२।।
અપ્રશસ્ત નિયાણું થાય. મરીને જે બીજાના વધની
પ્રાર્થના કરે, તેને દ્વારિકાના વિનાશ કરવા ની બુદ્ધિવાળા अहव नियाणं तिविहं, होइ पसत्थाऽवसत्थ भोगकर्य।
વૈપાયનની જેમ ક્રોધથી કરાતું અપ્રસ્ત નિયાણું तिविहं पितं नियाणं , वज्जेयव्वं तए तत्थ ॥३॥
જાણવું. દેવના કે મનુષ્યના ભોગોને સજા, શ્રેષ્ઠિ, संजमहेउं पुरिंसत-सत्तबलविरिय संघयण बुद्धि।
સાર્થવાહપણું અને બલદેવપણું કે ચક્રવર્તીપણું સાવયવંદુ છIssનું, હો નિયામાં વસત્થરમf IslI | માગનારને ભોગ કુત નિયાણું થાય. પુરૂષત્વ વગેરે सोहग्गजाइ कुलरूव-माऽऽइ आयरियगणहर जिणत्तं નિયાણું પ્રશસ્ત છતાં જે અહીં નિષેધ્યું, તે અનાસકત पत्थंते अपसत्थं, माणेणं नंदिसेणे व्व ||५|| મુનિઓને ઉદેશીને જાણવું પણ બીજાઓને નહી. कोहेण परवहंजो, मरिउ पत्थेइ अवसत्थं। ।
દુઃખક્ષય, કર્મક્ષય, સમાધિમરણ અને બોધિલાભ-એ
વગેરે પ્રાર્થના પણ ચોક્કસ સરાગીઓને સંભવિત છે. बारवई विणासानिबद्ध-बुद्धि दीवा वायणस्सव ॥६॥
સંયમના શિખરે આરૂઢ, દુસુર તપ ને કરનારો, देवियमाणु सभोए, राईसर से ट्टि सत्थवाहत्तं।
ત્રણગુમિએ ગુમ એવો પણ આત્મા પરિહથી પરાભવ इलधरत्तं च, पत्थमाणस्स भोगकयं ॥७॥
પામીને અને અસમં-અનુપમ શિવસુખની અવગણના पुरिसत्ताऽऽ इनियाण, पसत्थमऽविजं निवारियं एत्थ | કરીને, જે અતિતુચ્છ વિષયસુખ માટે એ રીતે નિયાણું ત નિરભિસંગમુળળો, વહુબેન ૩ળ ફરે પાટા | કરે, તે કાચમણિ માટે વૈડુમણિનો નાશ કરે છે.
