Book Title: Jain Shasan 2003 2004 Book 16 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
પ્રશ્નોત્તર વ ટિકા
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) વર્ષઃ ૧૬ અંકઃ ૨૩ તા. ૪-૫-૨૦૦૪ | (૬૬) પૂ. આચાર્ય ભગવંત કે સાધુ ભગવંત પાસે | સંસાર સાગરથી પાર પામવા માટે એક માન. હું રોજ વાસક્ષેપ નંખાવી શકાય?
સર્વવિરતિ ધર્મ જ પ્રાપ્ત કરવા યોગ્ય છે. તે પામવાની પૂ. આચાર્ય ભગવંત કે સાધુ ભગવંત પાસે રોજ | તીવ્ર તમન્ના હોવા છતાં ચારિત્ર મોહનીયાદિ કમને જઈને વિધિપૂર્વક વંદનાદિ કરીને પોતાના વાસક્ષેપથી' ઉદયથી જયાં સુધી સાધુ ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ નથી તેવી ફીના રૂપાનાણું મુકવાપૂર્વક ગુરૂપૂજન અને જ્ઞાનપૂજન કરવું શ્રાવક શ્રાવિકાઓ દેશ વિરતિ ધર્મની આરાધના અને જોઇએ, પરંતુ ગુરૂ ભગવંત સ્વાધ્યાયાદિમાં હોવાથી સામાયિક- પૌષધ કે પ્રતિકમણ કરે છે. તે બે ઘડી છે. વિશિષ્ટ કારણ સિવાય (પ્રસંગ સિવાય) વાસક્ષેપ. સામાયિકમાં પણ સમણો ઇવ સાવઓ હવઈ જ છે નંખાવવાની જરૂર નથી. ઉપાશ્રયે જતી વખતે પણ શ્રાવક સાધુ જેવો છે. તેથી સામાયિક વિ. વિરતિ ધર્મને વાસક્ષેપની ડબી સાથે જ રાખવી જોઇએ. સંસારથી સાધનામાં સાધુની જેમ જ બેઘડી જીવવાનું હોય છે. છૂટવા અને મોક્ષ માર્ગની સાધનામાં વેગ આવે તે માટે તેથી સામાયિક વિ. લેતાં પૂર્વે જ દાગીના દૂર કરવા આશીવદિ વરૂપ વાસક્ષેપ માથે નાંખવાની વિધિ છે. ' જોઈએ. બહેનોએ પણ સૌભાગ્યના ચિન્હ સ્વરૂ છે
(૬૭) સામાયિક કે પૌષધમાં ગુરૂપૂજન કરી દાગીનાને છોડીને બાકીના દાગીના ઉતારી નાંખવ શકાય? વાસક્ષેપ નંખાવી શકાય?
જોઈએ. ઘડીયાળ પણ પહેરાય નહિં અને સેલવાળું છે જ્ઞાન પંચમી દેવવંદનમાં નિરવધિ પજા વિચારમાં ઘડિયાળને તો અડાય પણ નહિં જિનદાસ શ્રેણી છે જ્ઞાન પૂજન કરવાનું લખ્યું છે.
પ્રતિક્રમણમાં હાર કાઢી નાંખતા હતાં. વર્તમાનમાં પણ છે (૬૮) સામાયિકમાં ઘણાં બહેનો રૂપીયા મૂકી | ઘણાં દાગીના ઉતારે છે તે યોગ્ય છે, પહેરી રાખે ગુરૂપૂજન કરે છે તે ઉચિત ગણાય?
યોગ્ય નથી. સામા યેકમાં સાધ્વીજી ભગવંતોની જેમ જ બે (૭૧) પૂ. સાધુ ભગવંતો ગૌચરી વિ. માટે આ ઘડી પસાર કરવાની હોવાથી અને રૂપીયાનો સ્પર્શ સુદ્ધાં ! ગૃહસ્થના ઘરે જાય ત્યારે અને ઉપાશ્રયે વંદનાદિ છે પણ કરવાનો ન હોવાથી ગુરૂપૂજન કરવું બિલકુલ ત્યારે "ધર્મલાભ” બોલે છે તેનો અર્થ શું? ઉચિત ગણાય નહિં. સામાયિકમાં તો સ્વાધ્યાયાદિના - પૂ. સાધુ ભગવંતો સંયમાદિના કોઇપણ કાર છે. આ કારણ સિવાય આસનથી ઉભા પણ થવું જોઇએ નહિં. ગુહસ્થના ઘરે જાય ત્યારે પ્રવેશ કરતાં પહેલાં અને તે
(૬૮) ગૃહસ્થના મસ્તક ઉપર વાસક્ષેપ નાંખતી ગૃહસ્થ વંદનાદિ કરે ત્યારે આશીર્વા સ્વરૂપ ધર્મલાભ છે વખતે ગુરૂભગવંત મનમાં શું બોલે છે?
કહે છે તેનો અર્થ સર્વવિરતિ ધર્મનો લાભ તને થાઓ, ને કોઇપણ ગૃહસ્થના માથા ઉપર વાસક્ષેપ કરતી પોતાની પાસે જે છે તે બીજાને પ્રાપ્ત થાય તે છે. વખતે પૂ. આચાર્ય ભગવંતાદિ ‘નિત્યારગપારગાહોદ' આશીર્વાદ પૂ. ગુરૂ ભગવંતો આપી શકે છે. કારણ કે આ મંત્ર ભગવાને બતાવેલો અને પરંપરામાં આવેલો દેશવિરતિ ધર્મને ધર્મ ન કહેતાં ધમધર્મ કહેવાય છે. જેને વર્તમાન કાળે બોલાય છે તેનો અર્થ સંસાર સાગરથી ધર્મનો અંશ છે અને વધારે જેમાં અધર્મ છે તેવો છે. પાર પામનારો એમ થાય છે.
ધર્મલાભ દ્વારા સર્વવિરતિ ધર્મ પ્રાપ્ત કરવાના આશીર્વાદ છે (૬૯ સામાયિક- પ્રતિક્રમણ કે પૌષધમાં શ્રાવક ગૃહસ્થ ઇચ્છે છે અને સાધુ ભગવંત આપે છે. આ શ્રાવિકા સુવર્ણના હાર વિ. દાગીના તથા ઘડીયાળ
પહેરી રાખે તે શું યોગ્ય છે? "જીજીહજી જીજીહજીજીઆરઈજી ૩૧૭ હજી છછછછછછછછુછજી હાહક
