Jain Shasan 2003 2004 Book 16 Ank 01 to 48

Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir

Page 205

;
છે
માધ્યસ્થીઓની માયાજાળ શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) વર્ષ: ૧૬ જ અંકઃ ૧૯ ૪ તા. ૩૦-૩-૨૦૦૪ લોક મુન્ના થકી લોક બહુ માઉલો,
પ્ર.: ૪૯૫૫ નજીવું નુકસાન હોય તો? રાઉલો દાસ તે સવિ ઉવેખે;
ઉ.: ખોટાની પ્રશંસા એ નજીવું નુકશાન? એક તુજ આણશું જેહ રાતા રહે,
દુનિયામાં મોટામાં મોટું નુકસાન તો એ જ છે. આખા તેહને એહ નિજ મિત્ર દેખે. આજ.' જીવનનું સત્યાનાશ કરનારો એ મોટામાં મોટો દુર્ગુણ હે નાથ! આ લોક લોકસંજ્ઞા થકી ઘણો જ ઘેલો | છે. ખોટાની પ્રશંસા કરવાની ઉર્મિ જાગી, કે સઘળા થઇ ગયો છે, પણ આ આપનો દાસ તે સઘળાની ઉપેક્ષા સદગુણો આપોઆપ નાશ પામવા માંડે છે. માટે તો કરે છે અને જે આત્માઓ કેવલ એક તારી જ આશામાં | કહે છે કે- કોઇ વાત ન જચે તો હા રક્ત રહે છે, તેઓને જ આ તારો દાસ પોતાના મિત્ર સાચાને સાચા તરીકે સ્વીકાર્યા પછી, ખોટાની તરીકે જુએ છે.'
પ્રશંસામાં ઉભા રહેવું, એ તો નહિ પામેલા કરતાં પણ પ્રઃ ૪૮૫૪ ધનપાલ કવિના ગ્રંથ જોઈને રાજાએ | | શાસનનો ભયંકર દમન બને છે. શું કહ્યું? ધનપાલ કોણ હતાં? છતાં શું ન ઈચ્છયું? પ્ર.: ૪૯૫૬ કોણ કોને વધારે નુકસાન કરે છે? અને શું ન ક? રાજાને શું કહ્યું?
શાથી? ઉ.: ગ્રંથ જોયા બાદ રાજાએ કહ્યું કે “ધનપાલી | ઉ.: શાસનને, શાસનમાં નહિ રહેનાર કરતાં ગ્રંથ મજેનો પણ થોડો ફેરફાર કરવો પડશે! જયાં શાસનમાં રહેવાનો દંભ કરી ખોટાની પ્રશંસામાં ઉભો ભરત છે ત્યાં ભોજ લખઃ અયોધ્યા છે ત્યાં ધારા લખઃ રહેનાર વધારે નુકસાન કરે છે. બહાર રહેનારો તો કાંકરી અને અષભદેવ છે ત્યાં મારા ઈષ્ટદેવ લખ.' શ્રી ધનપાલ | મારે, પથ્થરો મારે, કાચ ફોડે, પણ અંદરના તો કોણ હતાં? રાજાના આશ્રિત! છતાં ‘રાજા રાજી થતાં તીજોરીનો માલ ખાઈ જાય અને ઉઠાવી જાય, માટે હોય તો લાવને ફેરફાર કરૂં- એમ ન જ ઈચ્છયું, ભરતને | બનાવટી આદમીથી શાસનની પ્રભાવના સ્વપ્ન પણ બદલે ભોજ એટલે ત્રણ અક્ષરને બદલે બે અક્ષર ન માનતાં. કરવાના હતા અને અયોધ્યાને બદલે ધારા કરવાની તથા | પ્ર. ૪૯૫૭ બહુ ભયંકર ચીજ કયી છે? શાથી? શ્રી ઋષભદેવ સ્વામિના સ્થાને અન્યનું નામ લખવાનું | કેવા બનવું જોઈએ? હતું. એમાં હરકત શી હતી? એમ આજના ઉ.: ખોટાની પ્રશંસા બહુ ભયંકર ચીજ છે. પ્રશંસા લેભાગુઓને જે કહેતાં જરા પણ વાર ન લાગે : કારણ | કરતાં પહેલાં ખૂબ સાવધ અને વિવેકી બનવું જોઈએ.I કે- ખોટી મધ્યસ્થતાથી તેઓ તો ઘેલા બનેલા છે, | વેશ્યાની સુંદરતાની પ્રશંસા થાય? સુંદરતા તો ગુણ એટલે ઉલ્ટા બચાવ કરવા માંડે કે- “કોઈને દુઃખ થાય ! છેને? વેશ્યામાં રહેલી સુંદરતા, સ્વચ્છતા, હુંશીયારી તેવી પ્રવૃતિ કરાય? ધર્માત્માની તો બધાને સુખ થાય | અને બુદ્ધિ' વિગેરે ગુણોની હૃદયમાં અનુમોદના થાય તેવી જ પ્રવૃત્તિ જોઈએ, એવા ખોટા આગ્રહ શા? પણ | કે- આ ગુણો સન્માર્ગે યોજાય તો કામ થઇ જાય, પણ પંડિત પ્રવર શ્રી ધનપાલે તેમ કરવામાં ‘હા’ કેમ ન | તે ગુણોના યોગે તેની પ્રશંસા કરે તો? વિચાર કર્યા વિના પાડી? એ જ કારણ કે - તે પૂણ્યાત્મા પરમ સમ્મદ્રષ્ટિ એવી પ્રશંસા કરનાર અનેકના જીવનોને બરબાદ કરે હતા અને સત્યાસત્યના પરીક્ષક હતાં, તથા ‘પ્રશંસા છે. ‘તમ મિથ્યામતિ આત્માઓના અમુક ગુણાભાસ કોની થાય અને કોની ન થાય?' એનો સાચો વિવેક | ગુણોની પ્રશંસા કરનારા ભયંકર રીતિએ મિથ્યાત્વની કરી શકતાં હતાં. સાચો ગુણાનુરાગી આત્મા ખોટાની | પુષ્ટિ કરે છે, એના જેવા જૈનશાસનને નાશકારક આત્મા પરીક્ષા કરતાં ખોટાને સાચું કહેવા જેવી પરીક્ષા કરે ! બીજા નથી. જૈનશાસને જમાલિ જેવા વિદ્વાનને પણ જ નહિં. સચદ્રષ્ટિ આત્માથી ખોટાની પ્રશંસા ન | ‘કો માણે કડે' સૂત્રની વિપરિત પ્રરૂપણા માટે દૂર કર્યા. થાય, ખોટામાં હાજી ન ભણાય અને ખોટામાં ઉભા | “આવો શાની, આવો સમર્થ, હજારોને ઉચે ચઢાવનાર” પણ ન રહેવાય.
| હોવા છતાં.
છે