Book Title: Jain Shasan 2003 2004 Book 16 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
પ્રસ્નોત્તર વાટિકા
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) વર્ષ ૧૬ અંકઃ ૧૭ જે તા. ૯-૩-૨૦૦૪ આલંબન લઈને એકાંત જગ્યાએ એકાગ્રતાપૂર્વક | આ ઉપરથી નક્કી થાય છે કે સંવત્સરી મહાપર્વ ગણવી જોઈએ. સાધુ- સાધ્વી ભગવંતોને પણ કોઇપણ સંયોગોમાં ભા.સુ. ૪ને ફેરવી શકતા નથી. દેવવંદનથી વધુ સમય (પૂજન વિ. વિશિષ્ટ કારણ સુ. પના દિવસે બારમાસુત્ર પણ વાંચી કે સાંભળી શકાય સિવાય) જિનાલયમાં રહેવાની અનુશા નથી. નહિં અને સંવત્સરિ વિ. પ્રતિકમણ પાણ નક્કી કરેલ છે
(જ) પૂર્વે ભા.સુ. પની સંવત્સરી હતી તેને બદલે દિવસે જ થઇ શકે. સાવ આજ્ઞા મહતી- હંમેશા આજ્ઞા પૂ. કાલિકસૂરિજીએ ભા.સુ.૪ કરી તેમ સકળ સંઘે ભેગો જ મહાન છે. માત્ર અનુષ્ઠાન નહિં. થઈને સુ.-૩ અથવા સુદ-૫ની સંવત્સરી કરી શકે? (૪૫) પાંચ તિથિ કે દશ તિથિ લીલોતરી ન
ભગવાન મહાવીર સ્વામીથી કાલિકસૂરિજી સુધી વાપરતા હોય તો તે કેળા (પાકા કે કાચા) લીંબુ કે સંવત્સરી મહાપર્વ ભા.સુ. પના થતું હતું અને પછી મરચા વાપરી શકે ? યુગપ્રધાન અને સૌધર્મેન્દ્રથી વંદિત કાલિક સૂરિજીએ સૌ પ્રથમ લીલોતરી કોને કહેવાય તેનો ત્યાગ શા શાતવાહન રાજાની વિનંતીથી મહાવીર સ્વામીના માટે કરવાનો વિ. જાણવું જોઈએ. તમામ લીલા વચનનું સ્મરણ કરીને (મહાવીર સ્વામી ભગવાને શાકભાજી તથા તમામ કુટ (કળા, કેરી, નારિયેલ-તેનું જણાવ્યું હતું કે કાલિકસૂરિજી સુધી ભા.સુ.-૫ રહેશે પાણી) વિ. તથા લીલા મરચા, લીંબુ આ બધુ જ અને તેઓશ્રીથી ભા.સુ.-૪ના સંવત્સરી લીલોતરી ગણાય. ગૃહસ્થયલામાં આરંત સમારંભનું કમ્પસહસૂરિજી સુધી પ્રવર્તશે.) ભા.સુ. ૪ની સંવત્સરી પાપ તો લમણે લાગેલું જ છે. તેનાથી બચવા માટે શરૂ કરી તે સકળ સંઘે માન્ય કર્યું હવે ભા.સુ-૪ની પ્રયત્ન કરવા છતાં સંપૂર્ણ બચી શકાતું નથી. તે પાપ સંવત્સરી સકળસંઘ ભેગો થઈને પણ ફેરવી શકે નહિં. કરતા પણ વધુ ભયંકર આસકિતનું પાપ ગણાય છે. (ભા.સુ. ૩ કે સુ.-૫ કરી શકે નહિં) કહ્યું છે કે અનાદિ કાળથી વિગઈ અને વનસ્પતિ પ્રત્યે આસકત स्मृत्वेति चित्ते जिनवीरवाक्यं यत्सातयानो नृपतिश्च ભાવ છે. તેને તોડવા માટે સંપૂર્ણ ત્યાગ કાયમ માટે ન भावी
થઈ શકે તો પણ પર્વ તિથિએ તો લીલોતરીનો સંપૂર્ણ श्रीकालिकार्यामुनिपश्च नृपाग्रहेणापि कृतं सुपर्व । ત્યાગ કરીને કરવો જોઈએ. લીલા શાકભાજી કરતાં પણ यथा चतुथ्यां जिनवीरवाक्यात् संघेन मंतव्य
કુટ વિ. મા વધુ આસક્તિ થાય છે. તેથી તે પણ વાપરવું महोतदेव
ન જોઈએ. ગુજરાતીમાં કહેવત છે કે પરણવાની બાધાને प्रवर्तितं पर्युषणाख्यपर्व यथेयमाज्ञा महती सदैव ॥
નાતરાની છૂટ, લીલોતરીની બાધાને ફુટ વિ. ની છૂટ तित्थं तु कालगज्जा, अच्छिन्न जाव दुप्पसहसूरि
આ બિલકુલ બરાબર ન ગણાય. ભા. સુ. ૫ના દિવસે
સકળસંઘમાં પારણા થતા હોય છે. તેમાં પણ લીંબુ ) पज्जोवसणचउत्थीठिअंति का तत्थ संकावि । ગુજરાતી ચૈત્યવંદનમાં પણ પૂર્વાચાર્યોએ કહ્યું
વિ. નો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ. કારણ કે સુ. ૫ ને
પર્વતિથિમાં ગણેલ છે. તેથી તે દિવસે પણ કેળા વિ. ન નવ વખાલ પૂજા સુણો શુક્લ ચતુર્થી સીમા
જ વપરાય. નાગરવેલનું પાન પણ લીલોતરીમાં જ પંચમી દિન વાંચે સુણે હોય વિરાધક નિયમા
ગણાય છે. અને ફાગણ સુદ ૧૪ થી કારતક સુ. ૧૪ સુધી એ નહિ પર્વ પંચમીએ સર્વ સમાણી ચોથ
તો નાગરવેલનું પાન અભક્ષ્ય ગણાય છે. પૂજન વિ.
માં ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તે તો માત્ર મંગલ તરીકે ભવભીરૂ મુનિ માનસે ભાખ્યું અરિહાનાથે
જ વપરાય છે. ખાવા માટે નહિ. શ્રુતકેવલી વયણા સુણી લડી માનવ અવતાર શ્રી શુભ વીરને શાસને પામ્યા જય જયકાર.
(mશ:) )
- ૨૫૪
