Book Title: Abhidhan Rajendra kosha Part 1
Author(s): Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha
________________
(७०४) अभज्जिय अनिधानराजेन्डः।
अभयकुमार अनजिय-अभग्न-त्रि० । अमर्दिते अविराधिते, प्राचा१भु०
अभयकुमार-अजयकुमार-पुं० । श्रेणिकस्य राकः मन्दादेव्यामु१०१ उ०।
त्पन्ने पुत्र, का। अनदप्पवेमा-अभटप्रवेशा-स्त्री० । भविद्यमानो भटानां राजा
तद्वक्तव्यताछादायिनां पुरुषाणां प्रवेशः कुटुम्बिगृहेषु यस्यां सा तथा । यत्र
पढमस्स य एं भंते ! अजायणस्स के अहे पाते। राजाज्ञां दातुं भटाः प्रवेष्टुं न शक्नुवन्ति तादृश्यां पुर्याम, भ०१२श०४०। ।शा० । विपा।
एवं खबु जंबू ! तेणं कालेणं तेणं समरणं इहेव जम्बुद्दीअजचट्ठ-अभक्तार्थ-पुं० । भक्तेन भोजनेनार्थः प्रयोजनं भक्ता- वे दीवे जारहेवासे दाहिणकृत्लरहे रायगिहे हामं नयरे थः, न भक्तार्थोऽजक्तार्थः । अथवा न विद्यते भक्तार्थों यस्मिन् होत्था । वप्लो-गुणसिलए चेईए वमो-तत्थ णं प्रत्याख्यानविशेष सोऽभक्कार्थः । उपवासे, ध०२ अधिक। रायगिहे णयरे सेणिए णामं राया होत्था। महिमाहिमवअत्र पञ्चाकाराः, तथा च सूत्रम्
तवएणो -तस्स णं सेणियस्स रन्नो नंदा नाम देवी सूरे उग्गए अभत्तटुं पञ्चक्रवाइ, चउब्बिई पि आहारं होत्था, सुकुमालपाणिपाया वएणो-तस्स णं सेणियस्स असणं पाणं खाइमं साइमं अन्नत्थणाभोगेणं सहसागारेणं
पुत्तो नंदाए देवीए अत्तए अजए नाम कुमारे होत्था । पारिकावणियागारेणं महत्तरागारेणं सबसमाहिवत्तियागा- अहीण जाव सुरूवे सामजेयदंमउवप्पयाणणीतिसुप्पनत्तरणं वोसिरइ ।
नयविहिन्नू ईहापूहमग्गणगवेसणं अत्थसत्यमई विसारए भस्यार्थः-(सूरे उम्गए) सूर्योममादारज्य, अनेन भोजनानन्तरं उप्पत्तियाए वणश्याए कमयाए परिणामियाए चउबिहाए प्रत्याख्यानस्य निषेध शंत ब्रूते । भक्तेन भोजनेनार्थः प्रोजन | बुछिए उववेए, सेणियस्स रणो बहुसु कज्जेसु य कुटुंबेभक्तार्थः, न भक्तार्थोऽभक्तार्थः। अथवा-न विद्यते भक्तार्थो यस्मिन् प्रत्यास्यानविशेषे सोऽभनार्थः, उपवास इत्यर्थः। आका
सु य मंतेमु य गुज्झेस य रहस्सएमु य निच्चएमु य आराः पूर्ववत् । नवरं पारिष्ठापनिकाकारे विशेषः, यदि त्रिविधा-|
पुच्चिणिज्जे पमिपुच्चणिज्जे मेढीपमाणे आहारे आलंबणे हारस्य प्रत्याख्याति तदा पारिष्ठापनिक कल्प्यते, यदि तु चतु- चक्मेदीनृए पमाण~ए आहारनृए आनंबणनए चक्खू. विधाहारस्य प्रत्याश्याति पानकं च नास्ति तदा न कल्प्यते, सन्चकज्जस सम्बतूमियासु लकपच्चए विश्एणवियारे २ पानके तूचरिते कल्प्यत एव । (चोसिर) भक्तार्थमशनादि
रज्जधुरचिंतते यावि होत्या, सेणियस्स रएणो रज्जं च वस्तु व्युत्सृजति । प्रव०४द्वार । ध०। माव० । भा०० । ल० प्र०। पंचा।
रटुं च कोसं च कोडागारं च बलं च वाहणं च पुरं च अंअनत्तट्ठिय-अभक्तार्थिक-पुं० उपवासिके, ओघका द्वितीयेऽ. तेउरं च सयमेव समुप्पक्खमाणे समुप्पक्खमाणे विहरति । हि भोक्तरि, पं० व० २.द्वार ।
एवमित्यादि सुगमं, नवरम्-पवमिति यक्ष्यमाणप्रकारोऽर्थः प्राप्त
इति प्रक्रमः। खलु वाक्यालङ्कारे । जम्बूरित्यामन्त्रणे । इहैवेति। अभत्तपाण-प्रभक्तपान-न० प्रक्तपानालाने, व्य०७०।
देशतः प्रत्यासन्नेन पुनरसंख्येयत्वात् जम्बूद्वीपानामन्यवेतिअजय-अभय-न । न त। विशिष्ट प्रात्मनः स्वास्थ्य निश्रे
भावः । (इत्यादिटीका सुगमा नोपन्यस्यते ) ज्ञा०१ मान। यसधर्मभूमिकानिबन्धननूतायां धृती, ल० । रा० । “अभयं निका स्था। विशे० आ० म०प००('मेहकुमार' शम्दे. पत्थिवा तुम्भं, मन्नयदाया भवाहि य"। उत्स०१८५० प्रा-1 ऽपूर्वसाङ्केतिकदेवमेलनं वक्ष्यते) णिरक्षायाम, सूत्र०१७०६ अ०। अविद्यमानं जयमस्मिन् स
अभयकुमारकथा चेयम्त्वानामित्यनयः । सप्तदशविधे संयमे, भाचा०१६०१ १०५
अस्ति स्वस्तिकवत् पृथ्व्याः, पृथ्याः संपद भास्पदम् । उका सप्तप्रकारकभयरहिते, त्रिसूत्र.१९०६अाणि
सुचङ्गमङ्गलव्याप्त, पुरंराजगृहाभिधम ॥१॥ कपुत्रे अजयकुमारे, पुं० । मा०० १०मा० म० । ध०।
प्ररुढप्रौढमिथ्यात्व--काननकपरश्वधः । अभयंकर-अजयडूर-पि० । अजय प्राणिनां प्राणरकारूपं स्व
सुधोज्ज्वलगुणश्रेणिः, श्रेणिकस्तत्र पार्थिवः ॥ २॥ तः परतधसदुपदेशदानात् करोतीत्यनयङ्करस्वतो हिंसानि- आगमार्थपरिज्ञान-विस्फूर्जबुकिवन्धुरः। वृत्तत्वेन परतश्च हिंसामा कार्षीरित्युपदेशदानेन प्राणिनामनु- तस्यानयकुमारास्यो, नन्दनो विश्वनन्दनः ॥३॥ कम्पके, “अभयंकरे वीरपणंतचक्लू" खूत्र० १९०६म प्रागच्छदन्यदा तत्र, मुनिपञ्चशतीयुतः। . निर्भयकरे, तं०।
प्रकटीकृतसबर्मा, सुधर्मा गणभृद्धरः॥४॥ अभयकरण-अभयकरण-न० । जीवानामभयकरणे, (२०५०)।
वन्दितुं तत्पदद्वन्द्वं, सर्वा श्रेणिको नृपः। मुत्तूण अजयकरणं, परोवयारो विनस्थि अम्मो ति।
शासनोत्सर्पणामिच्छ-भगवत्सपरिषदः॥५॥
नानायानसमारद-स्तथाऽन्योऽपि पुरीजनः । डंमिागतेणगपायं, न य गिहिवासे अविगळं तं ॥२॥
जक्तिसंभारसंजात-रोमाशोच्नुसितां गतः ॥६॥ मुक्त्वाऽजयकरणमिहलोकपरलोकयोः परोपकारोऽपि नास्त्य- एवं प्रनावनां प्रेक्ष्य, तत्रैकः काष्ठभारिकः । न्य इति । अत्र हष्टान्तमाह-कशिमकीस्तेनकशातमत्र कष्टव्य- गत्वा वक्त्या गुरुन्नत्वा-औषधिर्ममिमं बथा ॥७॥ मानच गृहवासे अविकलं तद्-अभयकरणमिति गाथार्थः ॥ जन्तुघातो मृषाऽस्तेय-मबझच परिग्रहः। पं०३०१द्वार।
भो भो जव्याः! विमुच्यन्ता, पश्चैते पापहेतवः॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064