Abhidhan Rajendra kosha Part 1

Author(s): Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha

Page 960

अवटुंभ अभिधानराजेन्द्रः।
प्रवणय उद्देहिकादिन्नक्षितः, ततश्च अवष्टम्नं कुर्वत उपरि पतति, पु- द्वितीयादिसमयेषु तन्मात्रस्तावन्मात्रतयां प्रवर्तमानोऽवस्थिनश्च विराधना तदुजये भवति, आत्मनि संयमे च भवति, भे- तबन्धो भवति । कर्म०५ कर्म०। दश्व पत्रकश्च भवति ॥
अवड-बट-पुं० । कूपे, स्था०२० उ० । अनु०। प्रका० । लू आइ य मढणे सं-जमम्मि आयाइ विच्चुगाईया।
प्रा०म०। एवं घरकोइलिया-अहिउंदरसरडमाईसु ॥ ५१०॥ अवल-अपार्द्ध-न0 अपगतमहं यस्य तदपार्कम् । अर्द्धमात्रे, लतादौ च मढने मर्दने संयमविषया विराधना भवति, प्रारम- सू०प्र०१० पाहुः। चं० प्र० । अर्द्धदिवसे, भ०१६श०३००। विराधना च वृश्चिकादिभिः क्रियते, एवं गृहकोकिलिका अहि- अवकृखेत्त-अपार्थक्षेत्र-न० । अपगतमकं यस्य तदपार्द्धमउन्दुरसरटादिविषया संयमविराधना, अात्मविराधना च भव
चमात्रम् । अपार्द्धमर्द्धमात्र केत्रमहोरात्रप्रमितं येषां चन्ऽयोगतीत्युक्त उत्सर्गः ॥
स्यादिमधिकृत्य तान्यपावेत्राणि । च० प्र० १० पाहु० । सू० इदानीमपवाद उच्यते
प्र० । समयकेत्रापेक्वया पञ्चदशमुहूर्तेषु, स्था० ६ ठा। अतरंतस्स च पासा, गाढं मुक्खंति तेणऽवलुभो ।
अवमृगोलगोलच्छाया-अपाईगोलगोलच्छाया-स्त्री० । गो संजयपिडे थंने, सेलमुहाकुडवेंटीए ।। ५११ ।। लैबहुविधैर्मिलित्वाथो निष्पादित एको गोलः स गोलगोलस्तस्य अतरन्तस्य च तिष्ठठो ग्लानादेः पावोनि गाढमत्यर्थ दुःख- छाया गोलगोलच्छाया, अपार्द्धमात्रस्य गोलगोलस्य च्छाया न्ति, तेन कारणेन अवष्टम्भं कुर्वीत । क्व?, अत आह-संयत- अपार्द्धगोलगोलच्छाया। अर्द्धमात्रमिलितानकगोलच्छायायापृष्ठे स्तम्मे वा [ सेल ति] पाषाणमये स्तम्भे,सुधाऽर्जिते कुड्ये म, चं०प्र०८पाहु । घा अवष्टम्भं कुर्वीत । अवधिकायां वेरिटकायां वा कुड्यादी
अवमूगोमच्चाया-अपार्द्धगोलच्छाया-स्त्री० । अपार्द्धमात्रस्य कृत्वा ततोऽवष्टम्भं करोति । उक्तमवष्टम्भारम् । श्रोघ०।०।
गोलस्य गयायाम, स० प्र०८ पाहु० । च० प्र० । भवहग-अपार्यक-त्रिका अपगतपरमार्थप्रयोजने, द्वा०१६ द्वार।
अवगोनपुंजच्छाया-अपागोनपुञ्जाया-स्त्री० । गोअवठ्ठाण-अवस्थान-न० । व्यवस्थायाम, व्यवस्था संस्थितिः
लानां पुज्जो गोलोत्कर इत्यर्थः । तस्य गया गोलपुञ्जच्छायाः स्थितिरवस्थानमवस्था चैतान्येकार्थिकानि पदानि । वृ०५ अपार्द्धस्य गोलपुञ्जस्य छाया अपार्कगोलपुअच्छाया। अपाउपस्थिती, श्राव०४ अ०। (तत्र साधोः किमयस्थानं श्रेयः मात्रगोलपुजच्यायायाम् , चं०प्र०८ पाहु० । सू० प्र०। बतादनामांत ' प्रावस्सिपा ' शन्द द्वितीयभाग ५६३ पृष्ठे अवमृगोलावलिच्छाया-अपार्द्धगोलावविच्छाया-खो । गोत्राबक्ष्यते; अवधिज्ञानस्याऽवस्थानं द्रव्यादिभेदनिन्नमिति 'अप
नामावलिर्गोलावलिस्तस्याश्या गोलावनिच्छाया; अपार्द्धा या डिबाइ (ण)'शब्दे अत्रैव जागे ५६५ पृष्ठे, ' श्रोहि' शब्दे|
गोसावलिच्छाया अपाऊँगोलावनिच्छाया । अपार्डमात्रगोलातृतीयभागे १५१ पृष्ठे च अष्टव्यम)
वलिच्छायायाम् , चं० प्र०७ पाहु० । स्था०॥ अवटिइ-अवस्थिति-स्त्री० । मर्यादायाम्, स्था० ३ ग०४! अवमूचंदसंगण-अपार्द्धचन्द्रसंस्थान-न० । अपएमर्फ चन्द्रसका अवस्थाने निष्णकम्पतया वृत्ती, पाव०४१०।
अस्यापार्दचन्द्रः, तस्य यन्संस्थानमाकारः । गजदन्ताकृती, वद्रिय-अवस्थित-त्रि०। शाश्वते, स्था० ३ ० ३ ० ।। स्था०२०३१०।। नित्ये, का०५०।" सिजायरपिने य १, चाउज्जामे य अवभाग-अपार्द्धभाग-पुं०। चतुर्थभागे, आचा० २ श्रु० १ परिसजेटे य ३। किरकम्मस्स य करणे ४, चत्तारि अवट्टिया। 101 कप्पा"॥१॥ स्था०६ वा० । निश्चल, स्था० ५ ०३ २० अवयोमोयरिया--अपाविमौदरिका-स्त्री०। अवमस्योनस्योअवर्धिष्णी, जी०३ प्रति०। यन्न डीयमानं न वा घर्डमानम् ।।
दरस्य करणमवमौदरिका,अपकृष्ट किश्चिदूनमरूं यस्यां साऽपाळ, तं०।स। "अवष्ट्रियसुविभत्तविचित्तमंसू"। अवस्थितान्यवपिणूनि सुविभक्तानि विविक्तानि विचित्राणि अतिरम्यतया
द्वात्रिंशत्कवलापेकया द्वादशानामपार्करूपत्वात् । अपार्द्धा च
साऽधमौदरिका चेति । अवमादरिकानेदे,“दुवाक्षस कुक्कुडिअंउदभुतानि इमभूणि कूर्चकेशा येषां तेऽवस्थितसुविनक्तविचि
श्मश्रवः । जी० ३ प्रति० । अनन्तपर्यायात्मके वस्तुनि, तत्र मगप्पमाणमेत्ते कवले आहारमाहारेमाणे अवलोमायरिया द्वापर्यायाणामानन्स्येन अविरहाद व्यावस्थितत्वम् । ज०२ श० दशकुछटायरकप्रमाणमात्रान्कवतानाहारमाहारयति अपाळ5१ उ० । स्वप्रमाणे स्थिते, जी०३ प्रति०। अनवस्थितविलकणे वमीदरिका उक्तशब्दार्था भवतीत्येवं सप्तम्यन्तन्याख्यानं नेयम्। अनयोगदानयोग्ये स्वलिङ्गावस्थिते, संविनविहारापस्थिते च।
प्रथमान्तब्याख्यानं तु धर्मधर्मिणोरभेदादपाविमौदरिका सा१०।['श्रणवट्टिय' शब्देऽत्रैव भागे ३०१ पृष्ठे व्या
| धुर्भवतीत्येवं नेतव्यम् । ज०७श १ उ० । व्य० । ख्यात एषः] स्थित्या रक्तेि, "अवट्टिए आणाए पाराहए अवण-अवन-न० गमने, वेदने च । नं०॥ याविनव" । आचा०२ श्रु०१५ अ०३ ।
अवर्णन-अपनयत-त्रि० । अशक्नुवति, नि० चू०१ उ०। श्रवट्ठियबंध-अवस्थितबन्ध-पुं० । यदा तु यावतीः प्रथमसम
अवणमंत-अवनमत्-त्रिका नीचीभवति, रा०॥ ये बरुवान् ताबतीरेव द्वितीयादिष्वपि समयेषु बध्नाति, तदा
प्रवणय-अपनय-पुं० । पूजासत्कारादेरपनयने, स्था०८ ग०। सबन्धोऽवस्थितत्वादवस्थितवन्ध इति। पं० सं०५ द्वार प्रकतिबन्धनेदे,क० प्र०। यथाऽटो बनाति सप्त बनाति सप्त वा बच्चा | दविनावण, निन्दाया च । प्रव० १०३ द्वार । श्रा० पद पर बध्वा एकां बध्नाति तथा स एव तयस्कारोऽल्पतरोवा अवनत-त्रि०। व्यतो नीचकाये, भावतोऽदीने, दश०५०।