Abhidhan Rajendra kosha Part 1

Author(s): Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha

Page 940

अलक्खण्या
अझक्खण्या-लक्षणता स्त्री० । असमन्जसाभिधायितायाम, विशे० ।
लगापुरी - अलकापुरी - स्त्री० । वैश्रवण यक्ष पुर्य्याम, अन्त०१ वर्ग०/ अक्षयपुर-अयलपुर-म० "अचलपुरे चलो:२११ इति सूत्रेण पुरशब्दे नकारप्रकारयोत्ययः । कृष्णावे नानद्योः समीपस्थनगरे, प्रा० २ पाद । अल-अनक ५० बाारसे, अनु अत्तय- अलक्तक-पुं०। लाकारसेन रक्ते, “जे रसए ते अनन्तए" । यो रक्तो लाकारसेन -[ प्राकृतशैल्यां कन् प्रत्ययः ] स एव रश्रुतेर्तश्रुत्या अलक्तक उच्यते । अनु० । अल-अलब्ध- -त्रि० । अनुपाते, स्था० ५ ० २ उ० । अप्रातेच सूत्र० १० २ श्र० ३ ३० ।
9
लाजुत्त - अलब्धियुक्त - त्रि० । स्वकीयलाभविहीने, पञ्चा०
१८ विच० ।
( ७७१ ) अनिधानराजेन्द्रः ।
रहते
२०
असकिय अलब्धिक अलमसिरीअलजश्री श्री० [अलादन्या मातरि श्रलमंधु - देशी - पुं० | समयभाषया समर्थे, स्था० ४ वा० २० अलमरधु ह्ममस्तु शि० अमस्तु निषेधो भवतु य पयमा ह सोऽलमस्त्वित्युच्यते । निषेधके, स्था० ४ ठा० २ उ० । प्रलय- अलक- पुं० । वृश्चिककण्टके, "अलए भंजावेद ” इति वृश्चिककका शरीरे प्रवेशयतीत्यर्थः ॥ विपा० १४०६० अक्षयमा अलका श्री० [कैलासस्य पूर्वतः पुण्यमी अलपा - अलका श्री वैश्रवम० अ०
लव-सप-त्रि। लपन्तीति बपा वाचालाः । घोषितानेकन र्क चिविषमका तथा न पा भला मौनमालिकेषु मिति योगेषु गुटिकादिषु पसाद अभिधेयविषया धागेव न मिस्सरति । सूत्र० २ श्र० ६ ० । अनवासक-लवणसंस्कृत विशिष्टसंस्काररहिते,
व्य० ४ ० ।
अलस+अह्मम० निरुद्यमे, २०१० मन्दे, जीवा० । असमर्थ च | सूत्र० २ श्रु० २ अ० । स्था० । गएडोलके, पुं० । " अनसो ति वा गंगो सि वा सुनायो चिया बग" नि०यू०१४०॥ अल्लसग--अलसक--पुं० । “ नोर्ध्वं व्रजति नाधस्तादाहारो न च पच्यते । आमाशयेऽलसीभूतस्तेन सोsनसकः स्मृतः ॥ १ ॥ कालिक उपा
66
हस्तपादादिस्तम्भेश्वयथौ, श्राचा० १ ० २ ० १ उ० । अलसमाण सायमान- त्रि० । अनलसोऽलसो भवतीत अतसायते, अलसायत इति अलसायमानः । श्रत्र माच् सोहि ३४ ३० इति हेमसूत्रेण लोहितादेराकृतिगणत्वात् व्यर्थे क्यप्रत्ययः, स च पित् । आलस्यं भजमाने, ग० १ अधि० ।
-
अक्षससत्त - श्रम ससस्त्र न० कापुरुषे, वृ० १ उ० । अलसी - अतसी स्त्री० | "असती सातवाने लः || २|११| इति सूत्रेण तस्य लः । प्रा० १ पाद । धाम्बभेदे, आचा० १ भु० १०५३० ।
अलाभपरि (री) सह
अन हुय- अलघुक-न - न० । श्रत्यन्तसूक्ष्मे, स्था० १० वा० । अन्ना- भन्ना स्त्री० विधुकुमार महतरिकाभेदे, स्था० ६ डा० । पररास्व नागकुमारेन्द्रस्याप्रदिष्या शा० २० महिसी' शब्देऽस्मिन्नेव भागे १७० पृष्ठेऽस्याः पूर्वापरभवावुती) प्रला अनायु न० तुम्यके, औ० अनु० सू० ।
- | । । सूत्र०
- न० । अलाबुकं विद्यते येन तदलाचुआला उच्छेय- अलाबुच्छेददमके पिप्पखादिश, मूत्र० १०४०२३० अलाउपाय - अलाबुपात्र न० | तुम्बकभाजने, औ० श्राचा० स्था०| अलाघवया - अलाघवता - स्त्री० । अविद्यमानं लाघवं लघुता यस्य स तथा; तद्भावोऽलाघवता । बाघवाभावे, बृ० । अघालाव्या
उहि सरीरमलाप, देदे णिद्धाइकसरीरों संघसगसासभया, ण विहरड़ विहारकामो वि ॥
लाघवं गौरवम् । तश्च द्विधा - उपधौ, शरीरे च । तत्र देहे देहविषयमाययमिदम्-तिदिन आदिगु रादिमधुरः प्रतिदिनमस्य च हिमारी सन् मार्गे गच्छतः शरीरामुल्य यो गात्रसंघ या यास तद्भयाद्विहरणकामोऽपि न विहरति ।
अथोपकरणे लाघवमाद
सागारि पुराभाग रहन दास अविसक जारजया । ण विहरति श्रोम सावय, नियईअगणि भाए एज्जो ति ॥ सागारिकेण शय्यातरेण, तदाऽऽदौ स्वपुत्रैर्भ्रातृनिर्नप्तृभिश्च पौत्रैः कस्यापि साधोरविषहस्यातीवप्रभूतस्य कम्बल्याद्युपकरणस्य दानमकारि । स च साधुस्तद्भारजयान्न विहरति । अन्यदा तत्राचमं किं संजातम् । स चापि न विरति [ साथ सि] श्रावण चिन्तितम् एव साधुः किमद्यापि न विहरति, नूनं बहूपकरणप्रतिकोऽयम् । ततस्तेन श्रावकेण तस्य संयतस्य भिक्काद्य
विनितस्य सर्वमप्युपकरणं निष्कारयाम्यत्र संगोप्य निह त्या मायया तदीय उपाश्रयः सर्वोऽपि [ अगणि ति ] अग्निना प्रदीपितः । ततः समायातः, दृष्टः प्रतिश्रयो दग्धः । कृतवान् हा ! कई दाहा! कथं, बहूपकरणं दग्यमिति परि पृशख आयकाः किञ्चिदुपकरणं निष्काशितं न वेति । सादन] शकं किमपि निष्काशातुं परं [भाग ] भाजनद्वयं महता कष्टेन निष्काशितम् । ततः साधुना भणितम्विहरामि संप्रति यस्यां दिशि सुनित्तम् । श्रावकः प्राह - [ पा सि ] सुभक्षीभूते भूयोऽप्यागच्छेः । ततः प्रतिपत्रं साधुना तद्वचनम्। समागतः कालान्तरेण पुनरपि तत्रैवासौ । निवोदितः आयकेण बधायस्थितो व्यतिकर, मयित्वा च सर्वमपि त दीयमुश्करण एवमादयो दोषा उपकरणाला भवन्ति। बृ० २ ८० । पञ्चा० । नि० चू० । अलाभ ( अलाज-पुं० भने लामा, न लामो ह भः । अभिलषित विषयाप्राप्तौ उत्त० २ म० । अलाज (ह) परि (री) सह-अलानपरिषद - पुं० । अलाभः प्रतीतः, तत्परिषणं च तत्र दैन्याभावः । भ० ८ उ० | प्रब० । स० । प्रश्न० । नानादेशविहारिणो विभवमपेक्ष्य बहुषश्चनीचैर्गृहेषु भिकामानवाप्याऽप्यसंविष्टचेतसोदा
श०