Book Title: Jain Ramayan Part 05
Author(s): Ramchandrasuri, Shreyansprabhsuri
Publisher: Smrutimandir Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022832/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ge - ( karIne kirI ja kI -barakata para | ramI rahI kI vIjala ka e ulaTI vikAsa nI vAta nakArI kArade tenI jI IT GO |20( Loleil | | | | AzIyALa]]-ayodhya / SS SINESS te -- dayAkhyA, vAyaspati pU. AcAryadeva RPL zrImada tijarA samayArArajI mahArAja | prasiddha pravacanakAra . AyAryadeva ! rIma hijara koriAizvarajI mahArAja Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina rAmAyaNa ane anya rAmAyaNo jo ke anya rAmAyaNo ane A jaina rAmAyaNo vacce ghaNuM ghaNuM aMtara che, anya rAmAyaNomAM ghaNe ThekANe rAvaNane rAkSasa, adhama tathA hIna tarIke citaravAmAM Ave che. taduparAMta parastrIlaMpaTa, duSTa ane narAdhama rUpe paNa rAvaNanI prasiddhi itara kathAomAM sthaLe sthaLe karavAmAM AvI che. paNa vAstavika sthiti taddana judI che. te graMthakAro paNa potAnA graMthomAM e vAtane to kabUle che ke "rAvaNe mahAsatI sItAjI para kyAreya baLAtkAra karyo ja nathI." jaina rAmAyaNamAM to evo spaSTa rIte ullekha che ke, rAvaNa-dazamukha sadAcArI tathA parastrIvimukha zIlavAna mahApuruSa hatA. nalakubaranI patnI uparaMbhA jyAre rAvaNanA rUpaguNathI AkarSAI rAvaNa tarapha kAmarAgabharI prIti ane AkarSaNa dharAve che ne te mATe ajeya evI nalakuberanI nagarInA dvAro ughADI ApavA mATe vidyAdAna karavAnuM pralobhana Ape che : ne teno je vakhate bibhiSaNa svIkAra kare che. tyAre rAvaNa vibhISaNa para Akroza vyakta kare che. A ja ghaTanA rAvaNanI sadAcArItAno paricaya karAve che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * rAmAyaNa rajoharaNanI khANa auzIyALI ayodhyA pravacanakAra vyAkhyAna vAcaspati pU. AcAryadeva zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA saMpAdaka prasiddha pravacanakAra pU. AcAryadeva zrImada vijaya zreyAMsaprabhasUrIzvarajI mahArAja Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .vIkAra. * * * *** pa2mA2Adhyapada pa2magurudevapa2mopAsya zrI Atma-kamala-vIra-dAna-premasUrIzvara paTTadha22tna, guNatnazatnAka2, jainazAsanajyotirdha2, tapAgacchAdhipati, vyAkhyAnavAcaspata, pravacanagAruDI, pa2magurudeva AcAryadeveza zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA ........mAdaka. siMhagarjanAnA zvAmI, AcAryadeveza zrImad vijaya mukticandrasUrIzvarajI mahA2AjAnA paTTavibhUSaka, prazamarasapayonidhi, AcAryadeva zrImad vijaya jayakuMjarasUrIzvarajI mahArAjA.nA. paTTAlaMkA2, prabhAvaka pravacanakA2, AcAryadeva zrImad vijaya muktiprabhasUrIzvarajI mahA2AjAnA paTTadha22tna, prasiddhapravacanakA2 AcAryadeva zrImad vijaya zreyAMsaprabhasUrIzvarajI mahArAja um #AnArANA : 2oharamamo Hat-th ozIyALI ayodhyA vyAkhyAna vAcaspati graMthamALA-12 prakAzana : vi.sa. 2067 kaluM : 3000 mUlya : 9pa/bhAga 1 thI 7 : pa00/-(saMpUrNa seTa) prAptisthAna : zrI smRtimaMdira prakAzana TrasTa e/1, ghanazyAma pArka phleTa, 17, AnaMdanagara sosAyaTI, pAlaDI bhaThA, amadAvAda. phona : 26605864 Email: muktikiran99@yahoo.com prakAzaka : mudraka : zrI smRtimaMdira prakAzana, amadAvAda. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neharaNanI khANa : prala pavacanakAra maharSideva na rAmAyaNa : ra. zAsana jayotirdhara vyAkhyAnavAyaspati @machAdhipati pU.AcAryadeva zrIma zimacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tha prakAzana - sukRtanA sa katanA sahabhAgI mahAgraMtha prakAza zrAddhathayI zI lAlajI chaoLalAlajI' piMDavADA, jI. sirohI zrIpAlanagara, vAlakezvara, muMbaI. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RNa svIkAra 96 varSanA dIrgha AyuSyamAM 79 varSano nirmaLa cAritra paryAya ane 56 varSano ArAdhanA-rakSAprabhAvanA sabhara AcAryapada paryAya dharanAra paramagurudeva pU. AcAryade veza zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnA pArthIva dehanA aMtima saMskArathI pavitra-bhUmi para nimita 'smRtimaMdira'nI pAvana pratiSThAnA upalakSyamAM 'mRtimaMdira prakAzana'nI sthApanA thaI tyArathI prakAzana kAryanI pA pA pagalI bharatAM ame Aje eka bhagIratha kArya karavA samartha banI rahyAM chIe. te deva-gurunI asImakRpAnuM pariNAma che. 'jaina rAmAyaNa : rajoharaNanI khANa' 7 bhAgamAM prakAzana karavAno vicAra thayo tyArathI eka moTuM Tenzana hatuM. paNa 'kRpA' zuM kAma kare che teno ame anubhava karI zakyA chIe. vyAkhyAna vAcaspati paramArAthyapAda paramagurudevazrI jevA samartha mahApuruSanI bhalabhalAnAM haiyAne hacamacAvI detI dharmadezanAne sAkSAt sAMbhaLatA hoIe tevA A pravacanonuM prakAzana teozrInI mahatIkupA sAthe, siMhagarjanAnA svAmI pU.A.zrI vijaya mukticandrasUrIzvarajI mahArAjA, samarpaNamUrti pU.A.zrI vijaya mahodayasUrIzvarajI mahArAjA prazamarasapayonidhi pUjya AcArya zrI vijaya jayakuMjarasUrIzvarajI mahArAjA, pravacanaprabhAvaka pU.A.zrI vijaya muktiprabhasUrIzvarajI mahArAjAnI ane amArA mArgadarzaka pU.A.zrI zreyAMsaprabhasUrIzvarajI mahArAjAnI paNa asIma kRpAnuM phaLa che. samartha sAhityakAra pU. AcAryadevazrI vijaya pUrNacandrasUrIzvarajI mahArAjAe 'prastAvanA' lakhI ApIne amArA A kAryane khUba ja gaurava bakSya che. | piMDavADAnA vatanI hAla muMbaI vasatA zreSThivarya zrI lAlacaMdajI chaganalAlajI parivAre A sAhitya prakAzanano anero lAbha laIne amArA ullAsamAM abhivRddhi karI che. ame teonA khUba khUba RNI chIe. -smRtimaMdira prakAzana Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina rAmAyaNa : rajoharaNanI khANa bhAga-1 thI 7 saMpUrNa grantharatnano lAbha lenAra dharmaparAyaNa jIvananA zreSTha nirmAtA zrI lAlacaMdajI chaganalAlajInA jIvananI AchI jhals A naravIro zUravIro ane dharmavIrothI zobhAyamAna rAjasthAnanI dhIMgI dharA para Avela sirohI jillAnA piMDavADAmAM pU. pitAzrI chaganalAlajInA kuLamAM pU. mAtuzrI chogIbenanI kUkhe vi.saM. 1972mAM mahA suda 3nA teozrIno janma thayo. A vardhamAna jaina yuvaka maMDaLanI sthApanA (piMDavADA) dvArA saMghanA aneka kAryomAM sAtha ApatA rahyA. | piMDavADAnA panotA putra, premanA ghUghavatA sAgarasamAM sva. pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjAnA parama kRpApAtra banI trIsa-trIza varSo sudhI akhaMDapaNe karma sAhityanA prakAzanAdimAM kAryarata rahevA dvArA apUrva jJAnopAsanA ane bhAratIya prAcya tattva prakAzana samitinI sthApanA karAvI. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je salamera-amara sAgara-lodravapura-bhIlaDIyAjI-ajArI (piMDavADA)-AyaDa (udayapura) Adi aneka mahAtIrthonA jIrNoddhAranA dvaryanI sAthe mevADanA agaNita maMdironA punaruddhAramAM amUlya phALo Apyo. | suvizuddha saMyamamahAnidhi, vAtsalyavAridhi sva. pUjyapAda AcArdava zrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjAnI parama pAvanakArI nizrAmAM piMDavADAmAM aitihAsika aMjanazalAkA pratiSThA mahotsava tathA vyAkhyAna vAcaspati paramokArI sva. pUjyapAda AcAryadeva zrImad rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnI tathA anya gurubhagavaMtonI nizrAmAM agresara rahI vizva vikhyAta Abu delavADA-brAhmaNavADA-udavADA-pUnAvAMsadA Adi aneka sthAnomAM bhavya aMjanazalAkA pratiSThAdinA prasaMgonI ujavaNI karI karAvI. hastagiri mahAtIrtha, sahasAvana giranAra, zrIpAlanagara muMbaI, jI.AI.DI.sI. vApI, caMdAvarakaralena borIvalI muMbaI AdimAM nUtana derIojinAlayonA nirmANamAM anumodanIya sahayoga Apyo. sahasAvana giranAra, delavADA Abu, zrIpAlanagara muMbaI, jI.AI.DI.sI. vApI jevA vizvaprasiddha sthAnomAM kAyamI dhajA caDhAvavAnA, mUlanAyaka tathA anya jinabibo bharAvavAnA tathA pratiSThAdinA lAbhomAM svadravyanI nyochAvarI karI. zaMkhezvara-brAhmaNavADAmAM navapadajInI oLInI ArAdhanA karAvavA jevA aneka sukRtonI samArAdhanA, mukapazuonI surakSA kAje zibira-kempa anukaMpAnA kAryo tathA sAmAjika kSetromAM agresara rahI tana-mana-dhanathI vividha sevAo ApI che. ubhaya gurudevonA kALadharma bAda tapasvIsamrA pU. AcAryadeva zrImad vijayarAjatilakasUrIzvarajI mahArAjA tathA gacchasamrATu pU. AcAryadevazrImad vijayamahodayasUrIzvarajI mahArAjAnI paNa evI ja kRpA meLavIne zAsana prabhAvaka aneka kAryomAM agresara rahI, A ubhayanI nizrAmAM ja samAdhi pAmIne svargavAsI banyA. AusI brunabhaisI anne puna:puna: aMjumodanA kIe chIe. - smRtimaMdira prakAzana Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakanI kalane. skRtinA sathavAre 'jaina rAmAyaNa'nA pravacano dvArA jaina-jainetara jagatane jaina rAmAyaNano nokho-sAva anokho paricaya karAvanArA vyAkhyAna vAcaspati pravacanagAruDI svargIya paramagurudeva pU.AcAryadeveza zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA apAra upakArone koI zabdomAM ya varNavI zakAya tema nathI, janmathIgaLathuthImAMthI maLelA teozrIne sAdhu jIvanamAM satata sAMbhaLavAno ane mANavAno avasara saMsArI pitAjI zrIyut candrakAntabhAI lakSmIcaMda dozI (pachIthI munirAjazrI cAritrasundaravijayajI ma.)nI bhAvanAthI ane paramatAraka gurudevo siMhagarjanAnA svAmI sva. pU. AcAryadeva zrI vijaya mukticandrasUrIzvarajI mahArAjA, pUrvadeza kalyANakabhUmitIrthoddhAraka pU. AcAryadevazrI vijayajayakuMjarasUrIzvarajI mahArAjA ane pravacana prabhAvaka pU. AcAryadeva zrI vijaya muktiprabhasUrIzvarajI mahArAjAnI AzIrvAdapUrNa udAratAthI maLI zakyo, tethI ja prabhuzAsananA marmane pAmavAnuM yatkiMcit sAmarthya pragaTyuM ane eka mahAgaMbhIra sAgarane avagAhavA jevA A saMpAdananA kAryane karavA ullasita banI zakyo chuM. paramazraddheya gacchAdhipati sva. pU. AcAryadeva zrI vijaya hemabhUSaNasUrIzvarajI mahArAjAnI tAraka nizrAmAM vi.saM. 2062-63nA comAsAmAM zrIpAlanagaranI sthiratA daramyAna A saMpAdana mATe teozrInI anumati maLI tathA jaina pravacana pracAraka TrasTanA TrasTIvarya suzrAvaka zrI kAntilAla cunIlAle paNa A kArya mATe "pUjyapAdazrInA pravacanagraMtho ke pravacanone Apa badhA taiyAra karo ke saMpAdana karo te khUba jarurI che" AvI bhAvanAnA zabdo dvArA AvakAryuM tethI saraLa gatie saMpAdana zakya banI zakyuM. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo ke muMbaIthI amadAvAda-rAjasthAna ane dilhInA vihAro pharI dilhIthI amadAvAda-muMbaInA vihAro ane anekavidha dharmautsavo AdinI vyAkSiptatAne kAraNe saMpAdana kArya khUba ja maMda gatie thayuM, chatAMya nizrAvartI munigaNa Adino A kAryamAM rahelo sahakAra avismaraNIya rahyo che. | mArA paramopAsya, siddhahastalekhaka pU. AcAryadeva zrI vijaya pUrNacandrasUrIzvarajImahArAjAe potAnI AgavI zailImAM prastAvanA lakhI ApIne mArA A kAryane khUba ja haLavuM banAvyuM che. tema chatAMya matialpatA ane kArya-adakSatAne kAraNe AvA bhagIratha kAryamAM svargIya paramagurudevazrInA Azaya viruddha ke zAstra viruddha kAMIpaNa kArya banyuM hoya to trividha kSamAyAcanA pUrvaka vAcakavargane eTaluM ja bhArapUrvaka jaNAvIza ke "svAduH svAdu: pura: puraH" nI nItine dhyAnamAM rAkhIne jemajema vAMcatA jazo tema-tema jaina rAmAyaNano adbhuta rasAsvAda mANavA dvArA apUrva bhAvAnubhUti ane varNanAtIta AnaMdanI anubhUti thaze e ni:zaMka che saMpAdana zailI zrI vIrazAsana kAryAlaya dvArA vi.saM. 1989 thI 'jaina rAmAyaNa' 7 bhAgamAM prakAzita thayA pachInI AvRttiomAM mahadaMze saMskRta zloko kADhI nAMkhavAmAM AvelAM hatAM. ahIM pharI e zlokone te-te sthaLe goThavI dIdhA che ane vAcakavarganI vAMcanamAM eka rasadhArA TakI rahe te mATe eka divasanA pravacana pachI bIjA divasanA pravacanamAM upadeza Adi rUpe navI-navI AvatI vAtone yathAvat jALavI rAkhIne je punarAvartana jevuM jaNAtuM hatuM, te dUra karyuM che ane te vakhatanI junI bhASAne thoDI maThArI che. kalikAlasarvajJa paramopakArI AcAryadeva zrImad hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA racita triSaSThi zalAkApuruSa caritranA 7mA parvanA 10 sarganA AdhAre A pravacano mukhyatayA thayA hovAthI pUrve te-te sarga ane pravacanonA kramAMka mUkAyAM hatA te paNa dUra karIne akhaMDa-pravacano ahIM avatarita karAyA che. A navI zailImAM 'jainarAmAyaNa rajoharaNanI khANa' evuM graMthanuM nAma rAkhIne sAte bhAgomAM mukhya viSayane dhyAnamAM rAkhI dareka bhAganuM nAmakaraNa nIce mujaba karyuM che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarga 1-2-3 ra ba ba 0 hai pa-6 7-8/1 8/2 nAma rAkSasavaMza ane vAnaravaMza. rAma-lakSmaNane sItA bApa baS sItA apaharaNa laMkAvijaya ozIyALI ayodhyA sItAne kalaMka , sama nirvANa 9 pa 9-10 A mukhya viSayone sucavanA nAmAbhidhAna che. The-The avAMta viSayoprasaMgo ane sAMprata samasyAonA pratyAghAtomAM pravacanakAmaharSinuM hadaya vAMcavA maLe che. bhAga-5 'jaina rAmAyaNa : rajoharaNanI khANa' e chellI sadInA apratima pratibhAzALI vyAkhyAna vAcaspati pU. AcArya bhagavAna zrI vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnuM munipaNAmAM thayelA pravacanonuM saMkalana che. kalikAla sarvajJa AcArya bhagavAn zrI hemacandrasUrIzvarajI mahArAjAnA triSaSThiparva-7mAnA AdhAre teozrIe 'kathA-kathaka ane kathanIya'nI AgavI oLakha ApI che. sAta bhAga paikIno A 'ozIyALI ayodhyA' nAme pAMcamo bhAga triSaSThi parva-7nA AThamA sargano moTo bhAga samAve che. | devaramaNa udyAnamAM yoginInI jema dhyAnamagna sItAdevI ne zrIrAmacaMdrajI maLe che te prasaMgathI zaru thatI A kathA ApaNI badhI vyathAone haNI le che. zrI bibhISaNanI vinayazIlatA, zrI rAmacandrajInI nispRhatAbharI udAratA, ane AjanA durbuddhi mutsaddIonI malIna vRtti Adi vigato mananapUrvaka vAMcavA jevI che. matiparivahivA pada upara thayelA spaSTikaraNamAM svopakAra-paropakAra mImAMsA atimananIya che. gurupraveza mahotsavanuM rahasya. sevya-sevaka vAstavikatA Adi marmabharI vAto hRdayamAM vaNI levA jevI che. sAdhu sevAnuM rahasya paNa vAMcI vicArI aMtaramAM utAravA jevuM che. nindA karatAM prazaMsAnI vadhAre bhayaMkaratA, prazaMsAne yoge samAjamAM nabhato saDo Adi tatkAlIna samAjanI paristhitine varNavatI vAto Aje paNa ati upayogI hovAnuM samajAya tevuM spaSTa vivecana che. A ayodhyA AkhI jyAre utsavaghelI hatI tyAre bharatajIno virAga emanI UMDI sujha-bUjha bharI mahAnatAno khyAla Ape te rIte varNavAyo che. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'samyagdarzananI prApti eTale anaMtakALanA eka mahAajJAnano nAza' A heDIMga nIce sukha-du:khanI apUrva lAgaNI anubhavatA samyagdaSTinuM sAcukaluM svarupa jANavA-mANavA jevuM che. e viSayamAM AgaLa-AgaLa varNavAtI tAtvika vicAradhArA zAstranA gaMbhIrabhAvone ApaNI samakSa saraLa zabdomAM rajU kare che. ane prazasta udvigna bhAvamAM ramatA bharatajI 'bAladIkSitonI anumodanA kare che. ' e vAtanA varNanamAM bAladIkSA apavAda mArga nathI ja e muddAne spaSTa karavA pUrvaka dIkSA bALadIkSAne vizada zabdomAM varNave che. ane prazasta aprazasta rAga-dveSanI lAbha-nukazAnakAritA batAvIne to zAsananuM hArda rajU karAyuM che. aMte kaikeyI mAtA dvArA zrIrAmacandrajIne bharatajInI viraktadazAno spaSTa khyAla AvavAthI mAMDI unmatta bhuvanAlaMkAra hAthInuM bharatajIne jotAM ja zAMta thavA aMgenA zrI kevaLajJAnI munivara pAsethI spaSTIkaraNa sudhImAM aneka avarocita mahattvapUrva vAtothI bharapUra A vibhAganI samAptie bharatajInI dIkSA ane sAdhanA siddhinuM varNana karAyeluM che. sadgurucaraNa sevAhevAkI AcArya vijaya zreyAMsaprabhasUri dvi.vaizAkha vada-11, vi.saM.2066, siddhAMtamahodadhi sva.paramaguruvara svargatithi. tharA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. bhakta zrI bibhISaNa ane niHspRha zrI rAmacandrajI 2. ayodhyAnI yAda zaNagAra ane praveza 3. haiyuM vizALa-nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe 4. 5. bhAga-5 6. ozIyALI ayodhyA sevAmAM kacAza nahiM ne vAtsalyamAM uNapa nahiM utsavamaya ayodhyAmAM judA paDatAM zrI bharatajI mohanI ghelachA ane viveka jainazAsana ane bALadIkSA 6. .. 9. 10. lAyakAta mujabanI AjJAo 11. bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM 12. zrI bharatajI ane bhuvanAlaMkAra hAthI 13. dIkSArthInuM pUrvajIvana doSarahita ja hovuM joIe evo niyama nathI zrI balabhadrajI maharSi, rathakAra ane mRga tailapAtra dhAraka-zreSThIputra Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaLadeza viSaya 1, bhakta zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacaMdrajI * zrI rAma-sItAnuM mIlana prabhupajAmAM UMcAmAM UMcI vastuo rAkhavI joIe zrI jainazAsanamAM rAjArUpa AcArya mahArAja laMkApurInuM rAjya svIkAravAnI zrI rAmacaMdrajIne zrI bibhISaNanI vinaMtI * rAmacandrajIe karelo niSedha vicAro ! zrI rAmacandrajInI keTalI na rahetI zrI kuMbhakarNa Adi munione zrI siddhapadanI prApti thaI 2. ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza ayodhyAmAM kauzalyA Adi mAtAono zoka ayodhyA javAnI anumatI mAMgavI tAraka deva-guru-dharma pratye bhakti kevI joIe . yogya sAthe yogyanA ati paricaye bhakti vadhatI ja rahe ayogyatA vinA ati paricaye avajJA na thAya paheluM saMyama pAlana , pachI paropakAra paropakArI banavA mATe pahelA svano upakAra karo tIrthayAtrA mATe paNa saMyamayAtrAne sIdAvAya nahi yogyanA parIcaye yogyane lAbha thAya * TIkA karanArAomAM sAcI dharmabhaktinI khAmI che. * guru mahArAjano praveza mahotsava zA mATe ? zAsana prabhAvanA mATe sAmagrI saMpannoe karavA jogI vastu chatI zaktie yogyano yogya satkAra nahi karavAmAM azAtanA dhamabhAomAM paraspara anumodanAno bhAva hovo joIe Aje A saMdharSaNa kema vadhe che avasarocita bhaktimAM khAmI kema? zrI rAmacaMdrajI Adi laMkApurIthI nIkaLyA * rAjA zrI bharata ane zrI zatrughna satkAra kare che 3. haiyuM vizALa-nirmaLa joie ane vastuno prema joie mAtAone namaskAra ane mAtAonA AziSa sapatnInAM saMtAno pratye kevo vartAva joIe ? deva-gurunI sevA deva-guru upara upakAra karavA karavAnI nathI. * sAdhunI bhikSAcaya kevI hoya ? ATalI hiMmata to hovI joIe dharmanI garaja rAkhavI joIe tame koNa ? samyagRSTi ke mAganusArI ? pAMpAnubaMdhI puNya ane puNyAnubaMdhI puNya varace phaka saMyama dharmanI abhirUci hoya to gRhasthajIvana nirmaLa bane dega-gurunA sAcA sevaka bano AcaraNa na hoya to paNa ArAdhanA kyAre ? kupracArothI sAvadha raho ja pravacanadAnuM ane zravaNa anupama ArAdhana kayAre ? mArgano marma pAmyA vinA pATe na besAyA 4. sevAmAM kacAza nahiM ne vAtsalyamAM uNapa nahIM zrI aparAjitAdevInI kevI anupama uttamatA * nidA karatA prazaMsA vadhAre bhayaMkara che * khoTI ya prazaMsA sAMbhaLavAno anarthakArI caDasa * potAnI prazaMsAno zrI lakSmaNajIe vALelo uttara * sevya banavAnI IcchA prazaMsApAtra che , paNa sevA levAnI lAlasA adhama che AjJAnI ArAdhanA vinA sAcI sevA thAya nahi zrI lakSmaNajInA jIvanamAMthI zIkhavA jevo sevakabhAva sAcI vAto paddhatisara bahAra mUkvAnI Aje jarUra che * sevAmAM kacAza nahi, vAtsalyamAM uNapa nahi Aje saMyukta kuTuMbanuM baLa kema gayuM? dharmanA zaraNe AvelAne vartamAnamAM sukha ane paraloka suMdara 5. utsavamaya ayodhyAmAM judA paDatAM zrI bharatajI * dIkSAnI anumati mAMgatA pahelAM zrI bharatajInI suMdara vicAraNA zrI bharatajInA virAganuM nidAna paugalika yogamAM sukhanI mAnyatA e du:khanI jaDa gAdharvagIta ane nRtya paNa zrI bharatajIne AkarSI zakatAM nathI. * azakti ane aMtarAyanI ADa nIce Asaktine chUpAvo nahi Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 96 99 100 106 132 101 102 103 104 tamane saMsAranA sukho du:kha rUpa lAge che ? samyagdarzana eTale anaMtakALanA mahAajJAnano nAza dharmane pAmela AtmA haMmezA sukhI ja hoya ja pANInA parapoTaya jevuM caMcaLa manuSyapaNuM lakSmI hAthInA kAna jevI * yauvana , kharekhara kla jevuM che viSayabhogo , kiMpAkanA phaLa jevA bhayaMkara che * jIvana svapna jevuM che baMdhujanonA sneho, paMkhImeLA jevA che badhujanonA sneho ati duranta che 6. mohanI ghelachA ane viveka * mohanI ghelachA tyajIne vivekI bano * vivekanI prApti thayA pachI AtmA potAnA duzmanone bhagADI muke che. vivekazUnya AtmA ja durgatinuM AyuSyakarma bAMdhanAro che kSAyika samyakatva hovA chatAM AtmA narake kema jAya ? * kSAyika samyakajvavAnuM narake jAya to kyAre jAya ? mithyASTi kSapakakSeNI mAMDI zake ja nahi ja samyakatva eklA kSAyika prakAranuM nathI kSAyopathamika samyakatvanA kALamAM ja pahelI vAra kSapakazreNi maMDAya kSapakazreNi vadhumAM vadhu keTalIvAra maMDAya ? * kSaNakazreNi mAMDanArA agIyArame guNasthAnake jatA ja nathI rAgadveSathI sarvathA rahita thayelA phI rAgadraSi banatA nathI. kSapaka zreNivALA ane upazama zreNivALA AtmAmAM dazamAM guNasthAnake raheto taphAvata kSapakazreNi kSAyopazamika samyakrarvanI hAjarImAM ja maMDAvI zarU thAya che. * kSAyopathamika samyakartamAM vartato jIva ja sAyika saMkhyA pAMmI zake. samyakatvanI utpatti saMbaMdhI saiddhAMtika ane kArmagraMthika mAnyatA anya liMge siddha saMbaMdhI khulAso zrI tIrthaMkaranAma karma nikAcyA chatAM narake jAya te kyAM kAraNe ? * viveka pragaTAvo, jALavo ne khIlavo ArAdhaka puNyAtmAonI zrI bharatajIe karelI anumodanA jainazAsana ane bALadIkSA * bALadIkSAe apavAdamArga nathI ja bhoga bhogavIne AvelAonA karatAM bAladIkSito mATe patanano saMbhava ocho che * zikSaNa, saMrakAra ane vAtAvaraNa bAlavarya dIkSito vadhu sArI rIte susaMskArone jhIlI zake che yuvAnI eLe gumAvI zoka animAM zekAvuM paDe te karatAM pahelA cetavuM sAruM 1o5 * jenI juvAnI saphaLa tenuM jIvatara saphaLa 121 vRddhoe A vicAravA jevuM che 122 * yuvAnoe cetavA jevuM che dt bhogavRttine samAvavAno sacoTa upAya 123 khasa khaMjavALe vadhe tema bhogo bhogavavAthI bhogavRtti vadhe 124 viSayAdhInonI kAramI kaMgALa hAlata 125 Indriyone bahekAvavAmAM nahi paNa vaza ravAmAM je paMDitAIno upayoga kare te paMDita 127 je jIvane devatAI bhogothI tRpti na thaI, to tene mAnuSI bhogothI kema ja thAya ? 127 pAMjarAmAM pUrAyelA siMhanI jema zrIbharatajI A vicAraNAmAM divaso pasAra kare che 128 karmasattAne hAMkI kaDhAya to ja AmAM svataMtra banI zake pUrala AtmAnI zaktine pragaTAvavI prayana karo u30 * prazasta rAga-dveSane keLavo ! 131 deva-guru-dharma upara rAga keLavavAnuM jJAnIoe pharamAvela che. 131 * mokSano rAga ane saMsArano dveSa hovo joIe * sAghamAM rAgadveSa na hoya e bane ja nahi 133 * jyAre rAgadveSano abhAva thAya, tyAre ja kevaLajJAnanI prApti thAya 134 * sAdhu mATe prazarasta rAgadveSa hovA te kalaMkarUpa nathI, paNa zobhA rUpa che 135 sAdhumAM rAga-dveSa na ja hoya e pracAra kema ?' 136 IndriyAdine prazasta banAvavA ja joIe 139 * zrI bharatajIno virAMgabhAva raheNI kaheNImAM spaSTapaNe dekhAya che 138 zrI bharatajInI dazA kaikeyIe zrI rAmacaMdrajIne jaNAvI 138 * ciMtA ane ciMtI samAna che 139 saMsAramAM ciMtAno anubhava kone nathI thato ? 140 * sAcI AtmaciMtA jIvanane sudhAre che. 141 Atma ciMtAvALo zakya karavAne haMmezAM sajaja ja hoya 142 * kalyANakara sAdhana nuM prabaLa sAdhana AtmaciMtA 143 duniyAdArInI ciMtA ane AtmaciMtA baMneyanuM aMtara 144 saMsAramAM prayatna phaLe ja e niyama nahi paNa dharmamAM prayatna to niyamA phaLe 14pa saMsArIno prayatna vartamAnamAM niSphaLa ke nukazAnakAraka bane , to ya bhaviSyane bhUMDu banAve che 146 * dharma vizenA prayatnanuM suMdara pariNAma 146 AtmaciMtA vinA dharmaprayatna nahi 147 AtmaciMtAnA pariNAme prApta thatAM lAbho 148 duniyAnuM kalyANa IrachanAre duniyAmAM kayo pracAra karavo ? 148 ja mahAbhAgyavAnuM AtmAo ja dharmaprayatna AdarI zake che. 1pa0 * uMcI koTinI dhamarAdhanA kaI ? 1pa0 bhAvadharmane samaje paNa daMbhane na poSo upara it anumodanAmAM AnaMda ane du:kha banne hoya upara 106 106 109 108 109 109 116 111 113 117 118 118 119 120 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * cAritranI ArAdhanAmAM tapa joIe * zrI balabhadra maharSie anarthothI bacavA karelI pratijJA * paraciMtAthI duniyAdArImAM paDelA ane AtmaciMtAthI dharmaprayatnamAM paDelAM vaccenuM aMtara * zrI balabhadra maharSinI zrI narasiMhanA nAme prakhyAti * 'dazavidha cakravAla sAmAcArInuM paripAlana na karI zake mATe pazuo sarvavirati dharma nathI pAmatA' e vAta khoTI che * zrI balabhadrajI bhikSAne mATe nIkaLe che * zrI balabhadra maharSinI suMdara vicAraNA * puNyavAn mRganI uttama vicAraNA * sAcuM arthIpaNuM keLavavAnI jarUra che * sAcI AtmaciMtA vinA dharmakriyAo bhAvadharma rUpa na thaI zake * zreSThIputranA hAthe rAjAno gaMbhIra aparAdha * yakSachAtre ApeluM vacana * jitazatru rAjAe karelI vicitra zikSA * rAjA dharmI che paNa krUra nathI * zreSThIputre sAdhelI saphaLatA * zreSThIputrane dharmamArgano pratibodha * AtmaciMtAne khUba sateja banAvavAno prayatna karo 155 * jyAre AjanI dazA to judI ja che * zrI rAmacaMdrajIe zrI bharatajIne karelI 156 162 * tiryaMco sarvavirati kema pAmI zakatA nathI, * dazavidha sAmAcArIne aMge jANavA jevuM * sAdhupaNAne mATe sAmAcArIpAlana Avazyaka 164 8. zrI balabhadrajI maharSi rathakAra ane mRga * zrI balabhadramuni ane haraNano prasaMga * paraciMtAthI dUra rahI AtmaciMtAmAM joDAI jAo ! 165 167 157 * saue potapotAnI pharaja samajavI joIe * zrI dazaratha mahArAjanA kuTuMbanI uttamatA * mohano udaya bhalabhalAne paNa mUjhave che * kaikeyIe ajamAvelI yukti 158 159 161 * enuM nAma dharmaprayatna * mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e cAreyane TALavA zuM karavuM joIe ? * kAraNa tathA kArya ubhayarUpa samyagadarzana * tattvajJAnI paNa gurUkarmitAnA yoge viSayasukhane vaza hoI zake che * mithyAtvano kSayopazama hoya paNa cAritramohano udaya A kAma kare che 9. tailapAtra dhAraka-zreSThIputra * saMsArathI bhayabhIta banavuM enuM nAma ja sAcI AtmaciMtA che. * dAna sanmAnAdithI lokone dharmarAgI banAvanAra rAjA * dharma virodhIonA adhama dhaMdhA * mithyAtvathI gherAyelo zreSThIputra * rAjAno nirNaya ane yakSachAtra nAmanA rAjasevakanI yojanA 169 9.90 171 171 173 174 174 175 176 177 178 109 183 184 185 187 183 188 189 190 191 191 192 192 194 yAcanA 194 * rAjagAdIne levAnI nahi, paNa devAnI dhamAla 195 * ApaNe levo joIto hitakara bodha 196 197 198 200 201 * mohodayanA yoge thatI AtmAnI vicitra hAlata * zrI dazaratha rAjAne zrI rAmacaMdrajIe Apelo mananIya uttara 203 * zrI bharatajIne thayelI vedanA 204 205 * zrI rAmacaMdrajInuM zrI bharatajI para dabANa * zrI rAmacaMdrajIe vanavAsano karelo nirNaya 206 * rAjagAdI mATe keTalI nirlobhatA haze, te vicAro ! * zrImatI sItAjI ane kauzalyA sAsu-vahunI uttamatA * kaikeyIno pazcAttApa ane zrI bharatanI sAthe zrI rAmacaMdrajIne levA jAya che * kaikeyI zrI rAmacaMdrajInI kSamA mAMge che * mohano udaya bahu bhayaMkara che mATe sAvadha raho ! * mohanA gharano aMdhApo * zrI rAmacaMdrajIno zrI bharata pratyano sneha * vairAgI zrI bharatajInI makkamatA * rAjyalakSmI aneka pApothI kharaDAyelI hovAthI mahAdu:khakara che * nAmanA dharmIo AvA avasare locA vALyA vinA na rahe * Aje keTalAka vaiSadhArIo paNa avasare zuM bole che ? * zrI rAmacaMdrajInuM mauna e temanI uttamatA che * AtmahitanI sAdhanAmAM koI vacce na Ave *zrI bharatajIe kahelI sApha sApha vAto * anumatinI paravA karyA vinA ja cAlI javAnozrI bharatajIno nirNaya * dharmakAryamAM dharmaprarUpakanI ja AjJA pramANa che * zrI jinezvaradevanI AjJAnI ArAdhanA jevuM koI kalyANakara nathI * bhogone bhogavavAthI bhogavRtti tRpta thAya ja nahi !* AjJAnI ArAdhanAmAM ja AtmakalyANa * moTAInI lAlasA tyajIne lAyakAta keLavavAnI jarUra che 10. lAyakAta mujabanI AjJAo * zrI jainazAsane sadA-sarvadA kalyANanI sAcI kAmanAne AvakArI che * je saMyamadharmanA pAlana mATe azakta hoya tenA mATe gRhasthadharma * gRhasthadharmane aMge keTalIka vAto niSedhavidhAneya nahi ane vihitavidhAne ya nahi 202 * lAyakAta na hoya to nAnA rahevuM emAM nAnapa nathI 206 203 208 209 213 *dIkSA levAmAM pitAnA vacanano bhaMga thato nathI 219 * varabodhi kone kahevAya ? 210 210 210 212 213 215 216 220 220 221 222 224 225 226 227 223 229 232 233 234 236 * zrI rAmacaMdrajIe mohavaza zrI bharatajIne AjJApAlana mATe kahyuM 239 * zrI rAmacaMdrajI jyAre roke che eTale zrI bharatajI choDIne cAlI nIkaLe che * bhagavAnanI dIkSA pachI paNa naMdIvardhana raDyA che240 * dharma pamADavA dvArA ja mAtA-pitAnA upakArono badalo vALI zakAya che 238 242 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 ! 24pa ! 246 286 248 ! rapapa ! 295 - rapala * anumati mATe avasare yuktithI kAma levuM paDe che vAstavika hakIkata judI che ane bahArano dhoMdhATa judo che. abhigrahanI pravRtti nibdha koTinI nathI bhagavAna zrImahAvIradevanA abhigrahamAM mohodayanI AdhInatA nathI : * abhigraha na karyo hota to kyo. mahA anartha thavA pAme tema hatuM. cAritramohanIya karmanI sopakramatA ane mAtA-pitAnuM mRtyu bhagavAne kaI rIte jANyuM ? 11. bhagavAne karyuM te nahIM, kahyuM te karavAnuM bhagavAne karyuM te karavAne bahAne AjJAviruddha thaI rahelo kAramo pracAra bhagavAne kaheluM karavuM paNa kareluM nahi? ema zAstramAM karamAveluM che bha0 zrI RSabhadevasvAmIjI ane bha0 zrI mahAvIradevano prasaMga vacceno bheda * rAgIne raDavuM Ave emAM navAI nathI dayAno daMbha karanArAone hitArthI barAbara kahI de mAtA mUchita thavA chatAMya - zrI zAlibhadrajI pAse kema na gayA ? zrI zAlibhadrajInA tyAganI vAta upara zrI dhanAjI hase che mohanA utpAtane Takkara AjanA kuTuMbamAM jAtanAM sukhanI je kevaLa duSTi vadhI rahI che * zrI ghanAjIno javAba zrI dhanAjInI makkamatA ane kulIna patnIono paNa zubha nirNaya dIkSArthInI dIkSA pAchaLa zrI saMghanI ja zrI bharatajI viraktabhAve jaLakrIDA karavA nIkaLe che. bhogatRSNA vadhavAnuM pariNAma ame krAMtino ane parivartananA | parama himAyatI chIe. vinAzaka hovAthI virodhapAtra che * eka AzcaryakAraka ghaTanA banI. mahApurUSonA AvAgamananA khabara kone maLe ? * Aje kharA dayApAtra to pApamAM paDelAM zrImaMto che nabaLA zarIravALo paNa kSamAzIlA hoI zake * kaThora vacano kahenAramAM ane mAra mAranAramAM paNa dayA ke prema hoI zake che garIbano paNa sAco tyAga bhUSaNarUpa ja che temaja prazaMsApAtra ja che. munivaro pAse javAnI taiyArI prabhuzAsanano vaphAdAra jaina saMgha virAgano pUjArI hoya veSadhArIono chUpo sAtha * sAdhaveSanI kiMmata zAthI che ? sAdhu pAse janArane vairAgya thAya emAM Azcarya zuM ! 281 * zrI rAmacaMdrajIno prazna 282 12. zrI bharatajI ane bhuvanAlaMkAra hAthI, 283 zrI bharata ane bhuvanAlaMkAra hAthInA parvabhavonI paraMparA 285 zrI jinezvadevanI AjJA viruddha bolavAmAM sva tathA parano nAza thAya che 249 || * laMkara ane zrutirati tarIke 288 prabhu AjJAnA pAlaka sAdhu kadi pApasAdhaka pravRttimAM anumodaka na thAya 289 nAno dharma kare te vadhAre DAhyo 291 pa1 - chellA thoDAka dazakAo parve pravartatI subhAvanAo 294 * bhoga tRSNA vadhavAnuM pariNAma 295 amAro prayatna parivartana lAvavAno che 56 ! * kayuM parivartana lAvavuM che 296 parivartananA parama himAyatI 296 2pa8T suparivartana thayA vinA kalyANa nathI 296 Ajano kahevAto parivartanavAda nAzaka hovAthI virodhapAtra che. 297 ra60 ! * parvano kathAsaMbaMdha 298 kulaMkara rAjAne vairAgya Avyo paNa A ra61 | badhuM sAMbhaLIne tamane zuM thAya che ? 300 dayAnuM thAna du:kha nahIM rahevuM joIe paNa ra6ra | pApa che e hovuM joIe 302 263 | pApInI pApa salAha mAnavI ja nahIM 304 svArthI saMsAra pApa karazo to tenuM La bhogavavuM ja paDaze 30pe pApathI dhrujavuM nahIM, 305 266 * AtmasvabhAvane pragaTAvavAnI icchAthI rahita ane mAtra parabhavamAM ja ramanAra e jaina nathI. 30] joDIyAbhAI tarIke utpanna thavuM 305 viSaya bhoganI icchAne saLa na thavA devI. 309 269 | samAnatAnI thaI rahelI vAto karIne rahI sahI zAMtino nAza na karo 309 * mokSamArganI ArAdhanA karanArAo ja jIvanane saphaLa banAve che u10 * dharma mahotsavo dharmabhAvanA vagere utpanna karavAnA heturupa che, mATe jarurI che 293 * priyadarzana gRhavAsamAM rahIne ukTa tapazcaryA kare che. 365 - vinodano jIva saMsAramAM bhamIne mRdumatI tarIke 316 * avinIta mRdumatInuM niraMkuza unmArgI jIvana 399 ra78 13. | dikSArthInuM pUrvajIvana doSarahita ja hovuM joIe evo niyama nathI 319 * zuM te vairAgya pAmI zake ? dIkSA paNa laI zake ? 326 dIkSita banatI veLAe pApavRtti na joIe 322 28o i * bhUSaNano jIva te zrI bharatajI ane dhanano 280 jIva bhuvanAlaMkAra hAthI 3ra3 280 | * zrI bharatajInI dIkSA ane mukti ra6pa 267 | 268 ; 290 290 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakata zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI laMkA vijaya pachI zrI rAma-sItAnuM mIlana thayuM. bhavanAlaMkAra hAthI upara AruDha thaI zrI rAma Adino rAvaNanA mahelamAM praveza thayo. praveza karatAM ja prabhuzrI zAMtinAtha dAdAnA divya darabAranAM darzana karI tRpti anubhavI. 'rAjA nabaLo to prajA nabaLI, rAjA sabaLo to prajA sabaLI' A vAtanA vivecanamAM zrI jainAcAryo jenazAsananA rAjAnA sthAne che." e vidhAnapUrvaka zrI jainAcAryonI ja A prakaraNamAM vivecAI che. bhakta zrI vibhISaNa zrI rAmacandrajIne laMkAnuM rAja levA vinave che ! paNa nispRha zrI rAmacandrajI potAnA vacanane vaLagI rahe che ne zrI bibhISaNano rAjyAbhiSeka karAve che. zrI rAmacandrajI saMsArI hatA paNa zetAna na hatAM, nirmaLa vivekanA svAmI hatAM. pachI, je-je rAjAonI kanyAone vanavAsa kALamAM vacanA apAyeluM hatuM te-te kanyAone vidhAdharo dvArA-atre lAvavAmAM AvI che ne zrI lakSmaNajI te-te kanyAo sAthe paraNyAM che, A bAju, zrI kuMbhakarNAdi mahAmunio mokSe padhAryAnuM A prakaraNamAM varNana Ave che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'bhakta zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI * zrI rAma sItAnuM mIlanA * prabhupUjAmAM UMcAmAM UMcI vastuo rAkhavI joIe * zrI jainazAsanamAM rAjArUpa AcArya mahArAja * laMkApurInuM rAjya svIkAravAnI zrI rAmacandrajIne zrI bibhISaNanI vinaMtI * rAmacandrajIe karelo niSedha vicAro ! zrI rAmacandrajInI keTalI niHspRhatA * zrI kuMbhakarNa Adi munione zrI siddhapadanI prApti thaI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakta zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI zrI rAma-sItAnuM milana zrI kuMbhakarNa Adie dIkSA grahaNa karyA bAda, munine namaskAra karIne zrIrAmacandrajI, zrI lakSmaNajI tathA sugrIvanI sAthe laMkAmAM AvavA nIkaLe che. te vakhate namra evA zrI bibhISaNa chaDIdAra banIne AgaLa cAle che ane temane mArga darzAvyuM jAya che. te vakhate vidyAdharIo maMgala kare che. A rIte moTI Rddhi vaDe zrI rAmacandrajIe IndranI jema laMkAmAM praveza karyo. laMkAmAM gayA pachIthI A badhuM yuddha jene mATe thayuM hatuM, tenI pAse sauthI pahelA jAya che, arthAt zrImatI sItAjIne maLavA jAya che. zrI rAmacandrajI have puSpagiri upara AvelA te ughAnamAM gayA, ke je udyAnamAM zrImatI sItAjIne rAkhavAmAM AvyA hatAM. zrImatI sItAjInI te vakhatanI sthiti jotAM ja zrIrAmacandrajIne lAgyuM ke, kharekhara zrI hanumAne jevI hAlata kahI hatI tevI ja hAlatamAM zrImatI sItA che.' ApaNe joI gayA chIe ke pahelA zrI hanumAna AvIne laMkAmAM kevo upadrava macAvI gayA che. zrIhanumAne zrImatI sItAjIne pahela vahelA devaramaNa udyAnamAM joyAM, tyAre zrImatI sItAjInA kapola bhAga upara keza uDI rahA hatA; satata paDatI azrujaLanI dhArathI zrImatI sItAjIe bhUmitaLane AThuM karyuM hatuM; himapIDitA kamalinInI jema zrImatI sItAjInuM mukhakamaLa glAnI pAmeluM hatuM, bIjanA caMdranI kaLAnI jema zrImatI sItAjInuM zarIra ati kRza thaI gayuM hatuM; uSNa ni:zvAsanA saMtApathI zrImatI sItAjInA adharapallava bhaThata zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI...1 yu Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezayALa ayodhyabha8-5 vidhura thaI gayA hatA ane sthira yoginInI jema zrImatI sItAjI rAmanuM ja dhyAna karatAM beThA hatA. temaNe paherelA vastro paNa malina thaI gayA hatA ane temanI dazA jotA ja ema lAgatuM hatuM ke A mahAsatI atyAre potAnA zarIrane viSe paNa ni:spRha che. A hAlata zrIhanumAne jaIne zrIrAmacandrajIne jaNAvI hatI ane atyAre zrIrAmacandrajIe pote paNa tevI ja hAlatamAM zrImatI sItAjIne joyA. jotAMnI sAthe ja zrImatI sItAjIne zrIrAmacandrajIe uThAvI lIdhAM ane potAnA bIjA jIvitanI jema potAnA khoLAmAM zrImatI sItAjIne besADyA. zrIrAmacandrajI zrImatI sItAjIne potAnuM jIvita mAnavA lAgyA. A vakhate pramodane pAmelA siddhagAMdharvAdi devoe AkAzamAM 'A mahAsatI sItA jaya pAmo evo harSanAda karyo. A pachI potAnAM dhArAbaddha vahelA azruothI jANe $ zrImatI sItAjInA caraNone pakhALatA hoya tema zrI lakSmaNajIe AnaMdapUrvaka sItAjIne namaskAra karyA. AthI 'mArI AziSathI tame cirakALa jIvo, cirakALa AnaMda pAmo ane cirakALa jaya pAmo' ema bolatA zrImatI sItAjIe zrI lakSmaNajInA mastakane sUMdhyuM. AvI rIte mastakane suMghavuM e vAtsalyadarzaka cinha che. vAtsalyano bhAva ubharAya tyAre ema svAbhAvika bane. zrI lakSmaNajIe namaskAra karyA bAda, zrImatI sItAjInA bhAI bhAmaMDale sItAjIne namaskAra karyA; eTale bhAmaMDalane paNa munivAkyanI jema niSphaLa nahi nivaDanArI AziSa daIne zrImatI sItAjIe AnaMda pamADyo. A pachI sugrIve, zrI bibhISaNe, zrI hanumAna ane aMgade temaja bIjAoe paNa potapotAnuM nAma jaNAvavApUrvaka namaskAra karyA. ghaNe lAMbe vakhate zrIrAmacandrajI ane zrImatI sItAjI maLe eTale AnaMdanI kamInA hoya ? sItAjInA AnaMdano paNa sumAra nathI ahIM kahe che ke zrImatI sItAjI ghaNe lAMbe vakhate potAnA patinA darzanathI pUrNacaMdrathI vikasita poyaNInI jema zobhavA lAgyAM. prabhupUjAmAM UMcAmAM UMcI vastuo rAkhavI joIe have zrImatI sItAjInI sAthe zrI rAmacaMdrajI bhavanAlaMkAra Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. nAmanA zrI rAvaNanA hAthI upara besIne, sugrIvAdi parivArathI viMTaLAyelA zrI rAvaNanA mahelamAM gayA. zrAvakanA mahelamAM zuM hoya ? dIvAnakhAnAM, vilAsabhuvana ane tabelA mAtra ? nA, mAtra e ja na hoya, paNa zrI jinamaMdira, pauSadhazALA vagere dharmasthAno paNa hoya. AkhA baMgalAmAM jevI suMdara ane manorama cIjo na hoya tevI suMdara ane manorama cIjo zrI jinamaMdiramAM hoya. AkhA prAsAdamAM je AkarSaNa na hoya te zrI jinamaMdiramAM hoya. jema ke itara, je tyAM Ave tene paheluM e jovAnuM mana thAya, evuM e mandira hoya. pUrve e sthiti hatI. Aje paNa enA namUnA che. kalakattAmAM che ne ? sabhA: hA jI. pUjyazrI : zrAvako ghaNI lakSmIno upayoga tyAM kare, ke jethI aneka AtmAone bodhibIjano lAbha thAya. jonArane paNa e joIne ema thAya ke koro zrImAna nathI paNa nibhakta zrImAna che. enI bhakti joIne ya sAmAnA hRdayamAM sArI bhAvanA jAge. zrI rAvaNanA e mahelamAM zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM parama AlAdaka suMdara maMdira hatuM, ke jene hajAro maNistaMbho hatA. traNa khaMDanA mAlikanA AvAsamAM A paNa hoI zake. Aje moTA zeThIyAonA baMgalA-bagIcA paNa mAIla babbe mAIlanA gherAvAmAM hoya che, to pachI traNa khaMDanA mAlika ke jenI soLa soLa hajAra rAjAo sevA karatA tene tyAM AvuM maMdira hoya, emAM navAI zI ? eno AvAsa kAMI nAnosUno na hoya ! evA zrI klimaMdiramAM pUjAnI sAmagrI paNa kevI hoya ? sAmagrI paNa evI ja AkarSaka hoya. roja tAjI ja dekhAya, evI to vyavasthA hoya. Aje to ATha divase paNa kaLaza rItasara uTakAya nahIM, jaMgaluchaNAM paNa gaMdAM hoya, evI dazA paNa keTaleka sthaLe che. jyAM uMcAmAM uMcI sAmagrI joIe tyAM A dazA che ane zeThIyAne potAne to sArAM saphAIdAra kapaDAM joIe. zrImAnonI prabhUpUjAmAM UMcAmAM UMcI vastu joIe. dharmanI sAmagrI to sAmagrI saMpanna zrAvakone ghera evI hoya ke navo Ave te sAmagrI joyA kare ane yogya AtmAo jema dekhatAM jAya tema anumodanA karye jAya. bhakata zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI...1 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayodhyAbhAga-5 ziyALa sAmagrI jotAM jotAM uttama AtmAo apUrva nirjarA karI jAya. zeThIyAne tyAM gAlIcA, khurazI, Tebala, pharnIcara vagere keTaluM? bharapUra, ane caravaLA keTalA ? sabhA sAmAnya rIte na hoya ane hoya to ya gharanAM mANaso jeTalA to nahi ja ! pUjayazrI : e ya kevA ? prAya: melA. tamArI AjanI zeThAImAM dharma dabAI gayo che. zeThAImAM ghelA na bano ane maLyuM che to teno sadupayoga karavAnuM cUko nahi ! zrI rAvaNanA AvAsamAM AvelA zrI zAMtinAtha bhagavAnanA hajAro maNistaMbhothI zobhatA zrI jinamaMdiramAM praveza karIne, zrI bibhISaNe arpaNa karela kusumAdi sAmagrIthI, zrI zAMtinAtha bhagavAnanI, zrIrAmacandrajIe zrImatI sItAjI tathA zrI lakSmaNajInI sAthe pUjA karI. pUjA karyA pachIthI zrImatI sItAjI, zrI lakSmaNajI ane sugrIvAdi parivAra sAthe zrIrAmacandrajI, zrI bibhISaNanI abhyarthanAthI zrI bibhISaNanA mahele gayA. tyAre paNa zrI bibhISaNane mAna ApatAM, zrIrAmacandrajIe saparivAra devArcananI tathA snAnabhojanAdinI kriyA karI. zrI rAmacaMdrajInI pAse rAjyAdinA svIkAranI prArthanA Ave che, tyAre zrIrAmacandrajI zuM kare che te jovAnuM che. kharI nItimattA ahIM paNa dekhAze. duzmanane mAryo che, enA moTA parivAre dIkSA lIdhI che, eTale rAjyalakSmI bApukI che ne ? paNa ema e lakSmIne bApunI mAne, emAMnA zrIrAmacandrajI nathI. e vakhate dhAre to paMdara AvI bhAga hoIyAM karI jaIne ane eka AnI bhAga ApIne udAratAnA IlkAba meLavAya, paNa zrIrAmacandrajI mahApuruSa che. evI polI daMbhI nItivALA e nathI. zrI jainazAsanamAM rAjArUpa AcArya mahArAja zrI lakSmaNajInA hAthe zrI rAvaNa haNAyA eTale yuddha pUrNa thayuM. zrI rAvaNanI taraphathI bIjA paNa rAkSasavIro yuddhamAM khelatA hatA, paraMtu te badhAnI najara to zrI rAvaNa upara ja hoya ne ? mAlika marAyo pachI rahayuM zuM? mAlikanA jIvatA je sainya maravAne ya taiyAra Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. pIchehaTha karavAno vicAra sarakho paNa je secamAM hoto nathI, te ja sainya bahAdura hoya to paNa mAlika maratAM ekadama pAMgaLuM banI jAya che. mAlika maratAMnI sAthe ja yuddhabhUmimAM bhAgAbhAga zarU thaI jAya. mAlika jIvato hoya ane AvaDatavALo hoya to nabaLuM paNa seya sabaLuM banI jAya ane mAlika marAya agara pakaDAya eTale sabaLA sevyamAM paNa bhaMgANa paDyA vinA rahe nahi. dareka kAmamAM moTe bhAge AdhAra mAlika upara rahe che. zrI nizAsanamAM paNa AcAryanuM sthAna rAjA tarIkenuM che. rAjA nabaLo bane to prajA ApoApa nabaLI banI jAya. rAjAnuM sthAna bhogavavuM ane dIpAvavuM, e saheluM nathI. rAjAnA sthAne besavuM ane sthAnane kalaMkita karavuM, e to rAjyanI pAyamAlI karavAno rasto che. prajAnI rakSAnI ane prajAnI AbAdInI javAbadArI rAjAne zire che. ApattinA samaye je rAjA prajAnuM rakSaNa karavAnuM bhUlI jAtarakSAmAM paDI jAya, te rAjA rAjapadane lajavanAro che. e ja rIte Apatti sivAyanA samayamAM paNa rAjA ghore nahi, kevaLa bhogavilAsamAM mazagula bane nahi, sAco rAjA to prajAnI AbAdIne khIlavavAno prayatna karyA kare. rAjA durjanane daMDakAro ane sajjananuM rakSaNa karanAro hoya. rAjAno tApa evo hoya ke durjanane bhAgatA ja pharavuM paDe ane sajjanane kazI bhIti na hoya. rAjAnA jIvatAM durjano jo sajjanone saMtApavAmAM phAvI jAya, to rAjA potAnA kArobArane kalaMka lAgyuM ema mAne. rAjA banI besavuM e eka vAta che ane sAcA rAjA banI jANavuM e bIjI vAta che. zrI jainazAsanamAM AcArya rAjAnA sthAne che ane ethI vadhumAM vadhu jokhamadArI emane zire che. rAjArUpa AcAryo sagha sAdhusaMgha, sAdhvIsaMgha, zrAvakasaMgha ane zrAvikAsaMgha - e caturvidha zrIsaMghanI rakSA karavAnA ane caturvidha zrIsaMghanI AbAdI vadhAravAnA kAryamAM mazagula hovA joIe. caturvidha zrIsaMghamAMnuM koIpaNa aMga zithila na bane, saDI na jAya, tenI kALajI rAjArUpa AcAryomAM hovI ja joIe. caturvidha zrIsaMgha ratnatrayInI ArAdhanA viviMdane karI zake tenI takedArI rAjArUpa AcAryamAM hoya. enA yoge caturvidha zrIsaMgha bhakta zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI...1 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bha(ga-5 ziyALI ayodhyA... ratnatrayInI ArAdhanArUpa AbAdImAM kaI rIte AgaLa vadhe tevI vicAraNA ane yojanA rAjArUpa AcArya karyA vinA rahe nahi. rAjArUpa AcArya mahArAjanI hAjarImAM ArAdhako nizcita hoya. samaje ke mAthe mAlika beThA che te ApaNuM rakSaNa karaze ja. ArAdhako rAjArupa AcArya mahArAjanI AjJAne samarpita banyA rahe ane rAjArupa AcArya mahArAja ArAdhakonI ArAdhanAmAM AvatA viplo TALavA tathA ArAdhako ArAdhanAthI vadhune vadhu AbAda banatA jAya tema karavA tatpara banyA rahe. bhagavAnanI AjJA sAme mAthuM UMcakanArAo to rAjArUpa AcArya mahArAjanuM nAma sAMbhaLatAM paNa gabharAya. emane thAya ke A beThA che te ApaNane phAvavA nahi de !' rAjArUpa AcArya mahArAjanI chatrachAyAmAM dharmAtmAone gabharAmaNa na hoya, zAnti hoya ane dharmavirodhIo to emanAthI DaratA pharatA hoya. Ane badale rAjAnuM sthAna bhogavanAra kAyara banI jAya. pharaja bhUlI jAya ane jAta prabhAvanAmAM paDI jAya, zAsananI sAdhanA bhUlI jAya ane padgalika sAdhanAmAM paDI jAya. temaja zAsanahitanA bhoge potAnI vAha-vAha kahevaDAvavAnA prayatnamAM paDI jAya to e jAte to DUbe, paNa enA pApe dharmAtmAone ya sIdavAno samaya AvI lAge. vartamAnamAM AvI sthiti ghaNe aMze pravartI rahI che, mATe sAvadha rahevAnI jarUra che. laMkApurInuM rAjaya svIkAravAnI zrI rAmacandrajIne zrI bibhISaNanI vinaMtI A rIte snAna, pUjana ane bhojana AdithI paravAryA bAda, zrIrAmacandrajInI pAse zrI bibhISaNa rAkSasIpanuM rAjya svIkAravAnI vinaMtI kare che. zrIrAmacandrajIne siMhAsana upara besADIne, zrI bibhISaNa be vastro paherIne temanI AgaLa beThA che. aMjali karavApUrvaka zrI bibhISaNa zrIrAmacandrajInI sevAmAM vinaMtI kare che ke "he svAmin ! ratna ane suvarNAdithI bharelA A khajAnAne, A hAthIone A ghoDAone temaja A rAkSasadvIpane Apa grahaNa karo ! huM to Apano sevaka chuM. ApanI AjJAthI hamaNA ame Apano rAjyAbhiSeka karIe chIe, to A rAjya svIkAravA dvArA Apa laMkApurIne pAvana karo, temaja ApanA sevaka tarIke mAro svIkAra ) karavArUpa kRpA karIne mArA upara anugrahane karo !" Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bibhISaNa A bhAvanI vinaMtI kare che. ATalI bhaktithI AvI vinaMtI karavI e saheluM che? nahi ja, paNa zrI bibhISaNa to te che ke, jemaNe satya ane nyAya khAtara potAnA samartha vaDIla baMdhu zrI rAvaNano paNa tyAga karyo hato. laMkApurIne ya choDIne cAlI nIkaLyA hatA. zrI bibhISaNa tyAgI nahotA tema paudgalika RddhinA lolupa paNa vahetA. zrI bibhISaNa rAjyAdinA tevA lobhI nahi hatA, mATe ja temanA hRdayamAM tuccha bhAvanA na AvI, zrIrAmacandrajIne rAjya soMpI temanA sevaka banyA rahevAnI ja bhAvanA AvI. rAmacandrajIe karelo niSedha vAta paNa kharI che ke rAjanItinI rItithI jotAM have A badhA upara mAlikI zrIrAmacandrajInI ja gaNAya; kAraNake zrI lakSmaNajIe A badhAnA mAlika zrI rAvaNane mArIne jIta meLavI che. AthI zrI bibhISaNa prArthanA kare te sthAne gaNAya, paNa sAmeya zrI rAmacaMdrajI che. e rAjanItinA paNa jJAtA che ane dharmanItinA paNa jJAtA che. pote ApelA vacananuM yathAsthita pAlana karavAnuM cUke tevA e nathI. vacanapAlanamAM vipnabhUta thAya evA lobhane e AvavA ke phAvavA nahotA detA. Aje paNa zrI rAmacaMdrajInA rAjyane Adarza tarIke loka varNave che, kAraNake nyAyaparAyaNatA vagere guNo temanAmAM hatA. zrI bibhISaNe karelI vinaMtI svIkAra to zrIrAmacandrajIe na ja karyo, paNa pote pUrve zrI bibhISaNane ApelA vacananI yAda ApavA dvArA zrI bibhISaNanI mAMgaNIno spaSTa niSedha karyo, rAmo'pyuvAca hattaM te, laMkArAjyaM mayA purA / vyasmArSIstadidAnI kiM, mahAtman ! bhaktimohitaH // 1 // ane zrIrAmacandrajIe javAbamAM zrI bibhISaNane kahyuM ke, "he mahAtman ! laMkAnuM rAjya huM to pahelethI ja tane ApI cUkyo chuM te vAtane bhaktithI mohita banelo evo tuM bhUlI kema jAya che? vicAro ! zrI rAmacaMdrajInI keTalI ni:spRhatA | vicAro ke A javAba keTalo sarasa che ? ApakAlamAM ApelA vacananuM unnatikAlamAM yathAsthitapaNe pAlana karanArA keTalA ? chatAM A to pote ja pote ApelA vacanane saMbhArI Ape che, sAmo bhakta zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI...1 6 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 potAne apAyeluM vacana saMbhArI Ape to ye pALavuM kaThIna paDe; tyAM A to sAmAnA vagara mAMgye ja pote ja dIdhelA vacanane saMbhArI Ape che, Ama vartavuM e ochuM kaThina nathI, paNa zrIrAmacandrajI mahApuruSa che. mahApuruSono to e svabhAva ja hoya che. n-c0)` dezIyALo ayodhyA. zrIrAmacandrajI dhArata to AjnA jamAnAmAM jene khubI, bAhozI, hoMziyArI, AvaData, mutsaddIgIrI vagere vagere kahevAya che, tevuM kAMI karI zakata. ratnasuvarNAdithI bharelo bhaMDAra pote laI leta, sAhAbInI vastuo pote laI leta ane zrI bibhISaNane laMkAnI gAdI upara besADI daIne pote potAnA vacananuM barAbara pAlana karyuM, ema kahevaDAvI zakata; kAraNake zrIrAmacandrajIe to mAtra laMkAnuM rAjya ApavAnuM kabUla karyuM hatuM. paraMtu bhaMDAro vagere ApavAnuM thoDuM ja kabUla karyuM hatuM ? Avo 'poInTa' agara 'isyu' zrI rAmacaMdrajI kADhI zakatane? sabhA: AnA jevI buddhi temanAmAM nahi hoya. pUjyazrI barAbara che. AnA jevI buddhi koI mahApuruSamAM saMbhave nahi, eTale zrIrAmacandrajImAM AjnA jevI buddhi na ja hoya te svAbhAvika che. teo buddhizALI to hatA paNa te sadguddhivALA, jyAre Aje ApelA vacanane ghoLI pInArA ane pArakA mAla paNa hajama karI jvArA mutsaddIo durbuddhivALA che, zrI rAmacaMdrajImAM AnA jevI durbuddhi nahotI, mATe ja temaNe koI 'poInTa' ke 'isyu' kADhyo nahi. : zrIrAmacandrajIe zrI bibhISaNane zrI rAvaNanI sAthe yuddha zarU thatAM pahelAM laMkAnuM rAjya ApavAnuM vacana ApyuM hatuM. te vAta yAda karAvIne pote zrI bibhISaNanI mAMgaNIno niSedha karyo, eTaluM ja nahi, paNa te ja vakhate potAnI pratijJAnI vAtanA pAlaka evA zrIrAmacandrajIe prasannatApUrvaka zrI bibhISaNano laMkAnA rAjya upara rAjyAbhiSeka karyo. arthAt havethI zrI bibhISaNa rAkSasadvIpanA rAjA che, evI jAherAta karI dIdhI ! zrIrAmacandrajIne pote ApeluM vacana keTaluM yAda hatuM ane pote ApelA vacananuM pAlana karavAnI temane keTalI badhI darakAra hatI, Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te ApaNe yuddhanA prasaMgamAM zrI lakSmaNajI mahAzaktithI mUrchita thayA, tyAre zrIrAmacandrajI zoka ane krodhathI vyAkULa banIne je bolyA hatA te uparathI joI gayA chIe. sadguddhine dharanArA mahApuruSo garaja vItye vairI bananArA rahetA nathI, jyAre durbuddhivALAone to garaja sAratAM badhuM bhUlI ne upakAranA badalAmAM apakAra karatAM ya vAra lAgatI nathI. pote AphatamAM vacana ApyuM hoya ane Aphata TaLye sAmo mAMgavA Ave, to evuM ya kahenArAo Aje jIve che ke 'mUrkhA re mUrkhA ! evA vacana te paLAya? keTalo mUrkhA? hajI vacana yAda kare che ? avasara gayo ane saMyoga pharI gayA, chatAM vacana te ubhuM rahetuM haze ?' ane AvuM naphphaTapaNe bolanArA potAnI jAtane bAhoza mAne che !! zrIrAmacandrajImAM AvI adhamatAno eka aMza paNa nahi hato. e saMsArI hatA, paNa zetAna nahi hatA ane ethI ja temaNe to te ja vakhate prasannatApUrvaka laMkApurInI gAdI upara zrI bibhISaNano abhiSeka karI dIdho. A pachInA prasaMganuM varNana karatAM kalikAla sarvajJa AcArya bhagavAna zrImad hemacandra sUrIzvarajI mahArAjA pharamAve che ke sItAsaumimisugrIva-pramukhairAvRto yayau ' rAmoDaya rAvaLagRhe, sudharmAyAbhivAbrimitro tama siMhoharAhInA-muoDhuM prA pratizrutAH 2 kanyA rAmAjJayAnaiSu-statra vidyAdharottamAH // 2 // atha svasvapratipannA, stAH kumArIryathAvidhi / rAghavAvupayemAte, khecarIgItamaMgalau zrIrAmacandrajIne mATe have zuM bAkI hatuM ? zrImatI sItAdevI maLI gayA hatAM ane laMkAnu rAjya paNa zrI bibhISaNane ApI dIdhuM. have zrImatI sItAdevI, zrI lakSmaNajI ane vAnarapati sugrIva AdithI viMTaLAyelA thakA zrI rAmacaMdrajI, indra jema sudharmA sabhAmAM Ave, tema zrI rAvaNanA AvAsamAM AvyA. zrI rAvaNanA AvAsamAM AvIne zrI rAmacaMdrajIe, pUrve siMhodara AdinI je je nyAonI sAthe lagna karavAnuM kabUla karyuM hatuM, te te kyAone laMkApurImAM lAvavAnI uttama vidyAdharone AjJA karI. ane zrI rAmacandrajInI AjJA mujaba te vidyAdharo paNa te kanyAone tyAM laI AvyA. kthAo AvI gaI, eTale zrIrAma ane zrIlakSmaNa potapotAnAM karelA svIkAra mujaba te te kyAone paraNyAM. te vakhate khecarIoe maMgala gIta gAyA. ''3'' bhakta zrI bibhISaNa ane nispRha zrI rAmacandrajI...1 11 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 h-co' ozIyALo ayodhyA. zrI kuMbhakarNa Adi munione zrI siddhapadanI prApti thaI lagna pachIthI paNa zrIrAma-lakSmaNa saparivAra tyAM ja rokAyA che. sugrIvAdi temanI sevAmAM hAjara rahe che ane zrIrAmalakSmaNa nirvighnapaNe bhoga bhogave che. ema cha varSa vyatIta thaI gayAM. je samaye A badhA bhoga bhogavavAmAM mazagula hatA; te samaye zrI indrajita muni, zrI meghavAhana muni ane zrI kuMbhakarNa muni zrI siddhigatinI sAdhanAmAM lIna banyA hatA. pariNAme vindhyasthalI upara zrI indranti ane zrI meghavAhana muni tathA narmadA nadInA sthaLe zrI kuMbhakarNa muni zrI siddhagatine pAmyA; AthI te baMne sthaLo anukrame megharatha ane pRSTarakSita nAme tIrtha banyAM. vicAro ke cha varSamAM zrI rAmacaMdrajI Adie zuM meLavyuM ane zrI kuMbhakarNa Adie zuM meLavyuM ? zrI kuMbhakarNa, zrI indrajita ane zrI meghavAhana vairAgya pAmIne apramattapaNe AtmasAdhanAmAM lIna banyA, to zrI siddhipadane pAmyA. apAra saMsArathI tarI gayA. maryA to kharA, paNa evA maraNe maryA ke phera janma levo ja na paDe. karma bAkI hoya to jnma thAya ne ? saMsAranA bhogomAM lIna banavuM eTale janma, jarA ane mRtyune nimaMtraNa karavuM; paNa tamane lAge che kyAM ? ema lAgatuM hoya tenI A dazA hoya ? khUba vivekapUrvaka vicAro ane hRdayamAM jacAvo ke A sAmagrI mahApuNyodaye ja prApta thAya che. eno durUpayoga thayo to phera kyAre maLaze te kahI zakAya nahi. saMsAranA bhogo sArarUpa hota, to zrI tIrthaMkaradevo ane cartio tene tajIne cAlI nIkaLyA, te cAlI nIkaLata nahi ! zrI kuMbhakarNa vagere dhArata to saMsAramAM rahIne lhera karI zakta, paNa te mahAtmAo laghukarmI hatA, eTale sad-asadnA vivekane pAmyA ane zaktine gopavyA vinA mokSanI sAdhanAmAM lIna banyA to zrI siddhipadane pAmyA. vAstavika kalyANa prApta karavAno e vinA bIjo koI mArga ja nathI. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza zrI rAmacandrajI Adi laMkAmAM bibhISaNathI bhaktipUrvaka sevAI rahyA che. paNa ayodhyAmAM zrI aparAjitAmAtA Adi to zokAkula che, zrInAradajI dvArA zrI rAmacandrajIne e samAcAra maLatAM teone ayodhyAnI yAda Ave che. zrI bibhISaNa paNa avasara nA jANa hovAthI ayodhyAne soLa divasamAM deva nagarI jevI zaNagArI devAnI vinaMtI kare che. je zrI rAmacandrajI svIkAre che. ahIM "atiparicayathI avajJA' A vidhAna uparanuMparamagurudevazrInuM mArmika vidhAna ghaNI bAbatone spaSTa kare che, je teozrInA ja zabdomAM jovA jevuM che. e ja vAtanA varNana mAM sarvatyAgI. mahAtmAonA pravezotsava zA mATe ? bhakta ane bhaktinuM ane sAdhuone dUra rAkhavAnI vRttivALAonI mAnasikatA AdinuM varNana thayuM che. A chevaTe zrI rAma-lakSmaNa Adi ayodhyA tarapha puSpaka vimAnamAM prayANa karI ayodhyA pahoMcyA tyAM zrI bharatajI Adie zrI rAmacandra AdinuM svAgata kare che ane zrI rAmacandrajI Adino ayodhyAmAM praveza thAya che. -zrI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza ti GE * ayodhyAmAM kauzalyA Adi mAtAono zoka * ayodhyA javAnI anumatI mAMgavI * tAraka deva-guru-dharma pratye bhakti kevI joIe. * yogya sAthe cogyanA ati paricaye bhakti vadhatI ja rahe * ayogyatA vinA ati paricaye avajJA na thAya * paheluM saMyama pAlana, pachI paropakAra * paropakArI banavA mATe pahelA svano upakAra karo * tIrthayAtrA mATe paNa saMyamayAtrAne sIdAvAya nahi * yogyanA paricaye yogyane lAbha thAya * TIkA karanArAomAM sAcI dharmabhaktinI khAmI che * guru mahArAjano praveza mahotsava zA mATe ? * zAsana prabhAvanA mATe sAmagrI saMpannoe karavA jogI vastu * chatI zaktie yogyano yogya satkAra nahi karavAmAM AzAtanA * dharmAtmAomAM paraspara anumodanAno bhAva hovo joIe * Aje A saMdharSaNa kema vadhe che * avasarocita bhaktimAM khAmI kema? * zrI rAmacaMdrajI Adi laMkApurIthI nIkaLyA * rAjA zrI bharata ane zrI zatrughna satkAra kare che Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza ayodhyAmAM kauzalyA Adi mAtAono zoka zrI rAmacaMdrajI ane zrI lakSmaNajI jyAre laMkApurImAM vinIta sevako dvArA sevAI rahyA che ane nirvighnapaNe bhogone bhogavI rahyA che, tyAre ayodhyAmAM zokanuM sAmrAjya chavAI rahyuM che. ahIM A lhera kare che ane ayodhyAmAM temanI mAtAo zoka kare che; kAraNake jIta thayAnA samAcAra ayodhyAmAM gayA nathI. zrI lakSmaNajI zaktithI mUcchita thayA ane vizalyAne bhAmaMDala teDI gayA eTalI khabara che, paNa te pachIthI zuM thayuM ? zrI lakSmaNajI jIvyA ke nahi, zrImatI sItAjI chUTayA ke nahiM zrIrAmacandrajInuM zuM thayuM ? tenI mAtAone kazI ja khabara nathI. mAtAo ayodhyAmAM zoka kare che ane zrIrAmacandrajI Adine bhogasukha bhogavatAM mAtAo paNa yAda AvatI nathI. A saMsAra che. dIkaro vilAyata jAya tyAre e sTIMmaramAM moja kare ane ghare mA-bApa jIva bALe. vaLI pelo kmAIne mokale tyAre ahIM mA-bApa moja kare ane pelo tyAM majUrI karyA kare. saMsArano e svabhAva che. duniyAmAM mohanA yoge saMsArIo rUdana kare emAM navAI nathI. temaja sukhamAM paDelAne bIjAnuM du:kha yAda na Ave, paNa saMsAramAM navAIbharyuM nathI. e A rIte ayodhyAmAM jyAre zrIrAmacandrajI ane zrI lakSmaNajInI mAtAo ghaNI du:khI thaI rahI che, te vakhate dhAtakIkhaMDathI zrI nAradajI tyAM AvI pahoMce che. zrI nAradajI prAya: brahmacArI hoya che, ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza... 15 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ h-)c)" ziyALa ayodhyA 13 labdhidhara hoya che. kautukapriya hovA chatAM paNa tIrthayAtrAdika karanArA hoya che ane temanA pratye rAjAo Adino eTalo vizvAsa ane bhaktibhAva hoya che ke atta:puramAM paNa praveza karavAnI chUTa rahe che. zrI nAradajI anta:puramAM AvyA eTale zrI rAmacaMdrajI ane zrI lakSmaNajInI mAtAoe bhaktithI namana karyuM. paNa moDhA upara viSAdanI chAyA spaSTa che. AthI zrI nAradajIe bhaktithI namra evI te baMneyane temanI udAsInatAnuM kAraNa pUchyuM. AnA uttaramAM zrIrAmacandrajInI mAtA aparAntiA devIe kahyuM ke, he devarSi ! rAma ane lakSmaNa nAmanA mArA be putro, temanA pitAnI AjJAthI, pUtravadhu sItAnI sAthe vanamAM gayA. tyAM sItAnuM apaharaNa thavAthI te baMneya laMkAmAM gayA, paNa yuddhamAM zrI rAvaNe lakSmaNane zaktithI tADit karyo. AthI te zaktinA zalyanuM uddharaNa karavAne mATe vizalyAne tyAM laI javAmAM AvI, paNa te pachI zuM banyuM, te jIve che ke nahi, e saMbaMdhI kAMI ja ame jANatA nathI. ATaluM kahetAM kahetAM to aparAntiA (kauzalyAdevI) "hA. vatsa ! hA, vatsa !' ema karUNa svare bolatI raDI paDI ane zrI lakSmaNajInI mAtA sumitrAdevI paNa raDI paDI. karUNa svare rUdana karatI zrI rAmanI mAtA aparAjitAne ane zrIlakSmaNanI mAtA sumitrAne zrI nAradajIe kahyuM ke tame raDo nahi; svastha bano, tamArA putronI pAse huM jaIza ane te baMneyane ahIM laI AvIza.' A pramANe te baMneyane vacana ApIne, zrI nAradajI tyAMthI nIkaLyA ane lokamukhe zrI rAmacaMdrajInA khabara meLavIne AkAzamArge laMkAmAM zrI rAmacaMdrajInI pAse AvI pahoMcyA. zrI rAmacaMdrajIe paNa temano satkAra karIne pUchyuM ke he devarSi ! Apa svayaM atre kema padhAryA? A praznanA uttararUpe zrI nAradajI zrIrAmacandrajInI ane zrI lakSmaNajInI mAtAonA du:khano saghaLoya vRttAnta zrI rAmacaMdrajIne kahI saMbhaLAvyo. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayodhyA javAnI anumatI mAMgavI zrI rAmacaMdrajIne have mAtAo yAda Ave che. pote moTI bhUla karI, ema zrIrAmacandrajIne lAge che. pote gayA to nahi paNa ATalo badho vakhata cha cha varSa sudhI, mAtAne samAcAra paNa molyA nahi, e mATe emane bahu lAgI Ave che. mAtRdu:khanA vRttAntane sAMbhaLavAthI du:khita thayelA evA zrIrAmacandrajIe tarata ja zrI bibhISaNane kahyuM ke | 'tamArI bhaktithI mAtAonA du:khane bhUlI jaIne ame ahIM ghaNuM rahI have keTalAmAM amArI taraphanA du:khathI amArI mAtAo mRtyu na pAme, teTalAmAM tyAM ame jaIe chIe; to he mahAzaya ! tame anumati Apo !' A anumati mAgI te AjJA mAgI ema kahevAya ? sabhA: nahi ja. pUjayazrI : tyAre A zuM kahevAya, e kaho ! sabhA : eka prakArano viveka athavA to sArA mANasa tarIkeno vyavahAra, pUjayazrI : sAmo AnA javAbamAM anumati na Ape to javAya nahi, anumatI Ape to ja javAya, nahi to rokAI ja rahevuM paDe ema to nahi ne ? sabhA: evuM kAMI ja nahi. pUjyazrI : A prasaMge eka agatyanI vAta paNa kahI devI ThIka lAge che ane te e che ke AjanA keTalAka ajJAno A samajatA nathI, ethI 'anumati laI mAtAnI' AvI lITIone lAvI 'bhagavAna paNa AjJA maLe to ja dIkSA letA nahi to nahi, ema mA-bApanI anumati vinA koI uMmare dIkSA sAdhuothI apAya ja nahi' Avo siddhAMta sthApita karavA mathe che. anumati meLavavA mATe vidhi mujabanA saghaLA zakya prayatno karavA joIe eno inkAra nathI, moTI uMmare ya mAtA-pitAdInI anumati vinA dIkSA na ja levAya evuM A zAsanamAM vidhAna che ja nahi. anumati mAMgavI e ziSTatA Adi jarUra che, paNa anumati na ja maLe to na ja javAya evo niyama nathI. ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza....2 17 ) Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 bhAga-5 Trelew 2017e3)G* zrIrAmacandrajI ahIM zrI bibhISaNanI anumati mAge che. AnA jvAbamAM zrI bibhISaNa paNa namaskAra karIne e ja kahe che ke 'Apa have mAtra soLa ja divasanI ahIM sthiratA karo. soLa divasamAM to huM mArA zilpIo dvArA ayodhyAne manohara banAvI daIza.' vicAro ke A lokonA hRdayamAM potAnA svAmI pratye, upakArI pratye, guNavAn pratye keTalI bhakti haze! emanA aMtaramAM keTalI namratA haze! tAraka deva-guru-dharma pratye bhakti kevI joIe tAraka deva-guru -dharma pratye paNa bhaktinI AvI bhAvanA keLavAI jvI joIe. tAraka deva-guru-dharma pratye to AnA karatAM paNa vadhAre uMcI koTinI bhAvanAthI hRdaya vAsita banI javuM joIe. deva-guru-dharma pratye sAcI bhaktibhAvanAvALA hoya to jIMdagInA aMta sudhI bhakti karatAM kaMTALo na Ave bhaktinI kriyAmAM tanano ane dhanano jema jema vadhAre vyaya thato jAya tema tema AtmA bhaktibhAvathI vadhAre taraboLa banato jAya. yogya sAthe yogyatA ati paricaye bhakti vadhatI ja rahe duniyAmAM kahevAya che ke, 'prativariyAvannA' paNa yogya sAthe yogyanA ati paricayathI ya avajJA janmatI nathI. sudeva, suguru ane sudharmano jema jema paricaya vadhato jAya, tema tema yogya AtmAnA aMtaramAM guNonI khIlavaTa vadhatI jAya ane ethI sudeva, suguru tathA sudharma pratye avajJAbhAvano aMzeya na Ave, paraMtu bhaktibhAva ja vadhye jAya. yogyatAvALo AtmA jema jema sadgurunI nikaTa Avato jAya tema-tema sadguru pratyenI tenI bhaktimAM vadhAro thaye jAya. ati paricaye avajJA, evuM ja ekAnte mAnIe to to amArAthI koIne dIkSA ja kema apAya ? 'zrAvaka karatAM sAdhu thAya eTale paricaya vadhe ane paricaya vadhe eTale avajJA karanAro bane, to to dIkSA denAra sadgurune mAthe vagara joItI Aphata AvI paDe ane dIkSita thanAro paNa sadgurunI avajJA karavAnA pApayoge DUbe.' AvI ja dazA thatI hoya to to sAdhuothI dIkSA kema ja apAya ? paNa kaho ke yogya sAthe yogyanA ati paricayathI paNa avajJAbhAva vadhato Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. yogya sAthe yogyanA paricayamAM to jema jema vadhAro thAya tema tema sadbhAvanAnI ja vRddhi thAya. jyAM avajJAbhAva vadhe che tyAM bAhya kAraNa 'ati paricaya' lAge, paNa kharuM kAraNa ayogyatA hoya che. ayogyatA vinA ati paricaye avajJA ta thAya Aje tIrthayAtrA karanArAomAM tIrtha pratye je bhaktibhAva dekhAya che te bhaktibhAva tIrthabhUmimAM vasanArAomAM kvacit mAluma paDe che. tIrthabhUmimAM vasanArAomAM keTalAka to tIrtha pratyenI bhakti bhUlI gayA hoya che ane tIrthayAtrA karavA AvanArAonI pAsethI yena-kena paisA paDAvavAnI peravImAM paDyA hoya che. tevA loko bAra mahinAmAM keTalIvAra yAtrA karavA jAya che, e pUchavAmAM majA nahi ! keTalAka evA ke je taLeTInA ja yAtrika. tyAMya puNyAtmAo nathI ja ema ApaNe nathI kahetA, paNa tIrthabhUminI chatrachAyA jevI uttama sAmagrI tathA tIrthabhUminI chatrachAyAnA yoge svAbhAvika rIte ja prApta thatI bIjI paNa uttama ArAdhanAnI dharmasAmagrI, e badhA pratye keTalAkone to abhAva thaI gayo hoya che. vicAro ke AmAM doSa kono ? ayogyatA konI ? sabhA : tevA AtmAonI ja. pUjyazrI : ati paricaye avajJA thavAmAM ayogyatA e mukhya kAraNa che. Aje sAdhuone aMge paNa AvI TIkAo karanArA che. sAdhuo paDyA-pAtharyA rahe che, evI TIkAo Aje sahaja banI gaI che. Aje to sAdhuone keTalAko taraphathI potAnuM gAma ja nahi paNa deza choDI jvAnI ya salAha apAya che; ane sAdhuo temanI salAhane na svIkAre to sAdhuonA upara AhAra lolupatA vagerenA kalpita Aropo maDhI detAM paNa AnA keTalAko zaramAtA nathI. sabhA : e vAta sAcI che evuM bolanArA ane lakhanArA sAdhuonA paricayathI ane sAdhuonI bhaktithI dUra rahe che, emane sAdhuo gAmamAM rahe ke dezamAM rahe ethI nukazAna zuM ? pUjyazrI : e vAta sAcI che ke evuM evuM lakhanArA ane bolanArA moTAbhAge susAdhuonA paricayathI dUra rahe che ane ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza...2 19 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 bhAga-1 ziyALa ayodhyA... susAdhuonI bhaktithI paNa moTe bhAge dUra rahe che, paraMtu vadhAre kharAba to e vastu che ke teo susAdhuonI dareka prakAre avagaNanA karavA sAthe, kusAdhuonA paricayamAM rahe che. je kusAdhuo tevAonI dharmavirodhI pravRttione Teke Ape che athavA to je kusAdhuo temanI dharmavirodhI pravRttionI upekSA karIne susAdhuonI rakSAdinI pravRttionI paNa khoTI niMdA karyA kare che, tevA kusAdhuonA paricayamAM pelAo Ave che ane ethI paNa pariNAme temanA hRdayamAM sAdhusaMsthA pratyeno aNagamo vadhe che. | 'susAdhuo gAmamAM rahe ke dezamAM rahe, temAM pelAone nukasAna zuM ? e praznano ukela paNa sIdho ja che. susAdhuo dezamAM, najadikanA gAmomAM vicaratA hoya, tethI temanI chAyA thoDA paNa yogya AtmAo upara paDe te svAbhAvika ja che. ane ethI dharmathI viruddha evI koI pravRtti pelAo upADe to teo susAdhuonI hAjarIthI phAvI zake nahi. e temanI dRSTie ochuM nukasAna che? nahi ja ! badhA ja susAdhuo Aje gujarAta choDIne cAlyA jAya, to zuM thAya te kahI zakAya nahi. susAdhuono sarvathA abhAva jo gujarAtakAThIyAvADamAM thaI jAya, to dharma virodhIo moTAbhAganI janatAne ubhAge ghasaDI jAya, e asaMbhavita nathI. ATalA ATalA susAdhuo vicaratA hovA chatAM paNa Aje dharmavirodhIo kevo ulkApAta macAve che ? e juo, ane ene dhyAnamAM rAkhIne Ano vicAra karo ! paheluM saMyama pAlana, pachI paropakAra AthI ApaNe ema nathI kahevA mAMgatA ke, 'susAdhuoe gujarAta agara kAThIyAvADa sivAyanA pradezamAM vicAravAnI jarUra nathI. jyAM vicaravAthI ane je rIte vicaravAthI saMyama pAlana suMdara prakAre thaI zakatuM hoya, tevA pradezamAM AjJAnusAra vidhie vicaravAmAM susAdhuone saMkoca hoya ja nahi. sAdhuoe saMyamapAlana tarapha paheluM jovAnuM. saMyamane haNIne paropakAra karavA nIkaLavAnuM vidhAna zrI jainazAsanamAM nathI. saMyamanA AcArone neve mUkIne paropakAra karavA Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIkaLelAoe kazuM ja umaLyuM nathI. pote DULyA che ane anya keTalAkone paNa DUbAvyA che. zrI jainazAsananA sva-upakAra ane paropakAra svarUpane samajavAnI jarUra che. zrI jainazAsana pharamAve che ke potAno upakAra nA haNAya paNa potAno upakAra sadhAya evI pravRttimAM ja paropakAra samAyelo che. je paropakAramAM sva hita haNAya te paropakAra vastuta: paropakAra ja nathI. Aje keTalAkomAM paropakAranI agara parasevAnI dekhItI bhAvanA vadhI che, paNa temAM ajJAnano aMza vadhAre che, kAraNa ke je dhyeya dRSTisanmukha rahevuM joItuM hatuM te dhyeya tevAonI dRSTisanmukha nathI rahetuM. 'eke eka sArI kriyA potAnA ja AtmakalyANanI mukhyatA rAkhIne karavI joIe.' ema na zAsana pharamAve che. A dhyeya dRSTi sanmukha rahevAthI AtmAne ghaNo phAyado thAya che. game tevA kAramAM prasaMge paNa A dhyeya dRSTisanmukha hoya to samAdhi jaLavAI rahe che. koIpaNa sArAmAM sArI ane ghaNo zrama laIne karelI pravRttinuM dekhItuM pariNAma kadAca kharAba AvI jAya toye AtmAne te vakhate bIjAonI jema AghAta thato nathI. je pravRttinA pariNAme janatAe vAha-vAha ja bolavI joIe tevI sArI pravRtti zuddha buddhie karavA chatAM ya ajJAna janatAmAM niMdA thAya to ya zubha dhyeyavALAne AghAta thato nathI. jenA upara pote aneka upakAro karyA hoya te ya adhama banIne apakArathI badalo Ape tyAre ya AtmahitanA dhyeyavALAne pelAnI dayA Ave, paNa tenA upara gusso na Ave. ene ema na thAya ke meM enA upara upakAra karyo to ya Ama? e to ema ja mAne ke vastuta: meM mArA AtmA upara ja upakAra karyo hato ane mArA AtmA upara meM je upakAra karyo te niSphaLa gayo nathI ane niSphaLa javAno ya nathI. AvI mAnyatAnA yoge sAmo upakArano badalo apakArathI Ape to ya te AtmA samAdhipUrNa dazAne bhogavI zake che. huM je kAMI sAruM karuM chuM. te mArA AtmAnA upakAra mATe ja karuM chuM. AvI bhAvanAvALo paropakAranA game teTalA kAryo kare to ya ghamaMDI 21 ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane prave...2 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -)c)) ziyaLa ayodhyA 22 na bane. 'paropakArI evI ahamavRtti tenAmAM na Ave. meM phalANA upara upakAra karyo, phalANA gAmamAM meM upakAra karyo, phalANA dezamAM jaIne huM tArI Avyo - AvI AvI vAto te huMkAravRttithI kadi bole nahi. ene to ema ja thAya ke, 'kAMI karyuM che, te vastuta: koIne mATe nahi, paNa mArA potAnA bhalA mATe ja karyuM che.' paropakArI banavA mATe pahelA svato upakAra karo AthI samajo ke svanA - potAnA upakAra mATe ja paropakAra karavAno che. 'svaupakAranI darakAra ja nahi ane paropakAranI lAlasA' e dazA samajadAranI na hoya. jeNe vAstavika prakAre svanuM ane paranuM hita sAdhavuM hoya, teNe upakArI banI javuM joIe. svano upakArI yathAzakya paropakArI na hoya e bane ja nahi. paropakAranuM te ja kArya karavAnuM, ke je kArya svahitanuM bAdhaka nahi paNa sAdhaka hoya, ane sAcA paropakAranuM koIpaNa kArya svaupakAramAM bAdhaka hotuM nathI. A samajAya to saMyamanA bhoge paNa anyatra viharavAnI ane paropakAra karavAnI vAyaDI vAto karAya che te na karAya. paranA upakAranA nAme saMyamane sIdAvanArA sAdhuoe paNa A vastu samajavAnI jarUra che. 'paropakAra karatAM svaupakAra haNAya to tene vAMdho nahi' - ema jainazAsana pharamAvatuM nathI ja. A zAsane ekapaNa kriyA evI vihita nathI karI ke je kriyA yathAvidhi karAya to svano upakAra na thAya. zrI jainazAsane vihita karelI dareka kriyA nA upakAranI sAdhaka ja che. svaupakAra e dhyeya ane paropakAra e sAdhana, dhyeyarUpe paropakAra tarapha jovAnuM nahi, paNa svaupakAra tarapha ja ! je svanA upakAra tarapha jue te zakya paropakArathI kadipaNa vaMcita rahe nahi ane svanA upakAranI darakAra karyA vinA je paropakAra karavA nIkaLe te kyAre svaparanA hitano ghAta karanAro nIvaDe te kahI zakAya nahIM. jo sAcA paropakArI banavuM hoya to paropakAranI ghelachA tyajIne potAnA upakArI banavAnI uttama bhAvanAne khIlavo ! Aje to relavihArI banelA ane sAdhutAnA AcArothI paravArI beThelA veSadhArIo, potAnI AcArabhraSTatA Adino, paropakAranA nAme bacAva karavA mathe 2 | potAnI Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ane ajJAna janatA tevA pApIone paropakArI mAnIne AvakAra paNa Ape che. tIrthayAtrA mATe paNa saMyamayAtrAne sIdhAvAya nahi saMyama upara devatA mUkIne paropakAra karavAnI vAto karanArA, paropakAra zabdanI ThekaDI karanArA che. AjanA vAtAvaraNamAM A vastu samajAvI mukta che. laghukarmI AtmAo ja A vastunA hArdane pIchAvI zake tema che, ane hRdayamAM jacAvI zake tema che. saMyamanA AcAronuM vidhAna karanArA jJAnIomAM, upakAra buddhinI kamInA na hatI; chatAM te tArakoe pharamAvyuM ke je kSetramAM saMyamanirvAha thaI zake tema hoya tyAM ja vicaravuM ane saMyamanA bhoge paropakAra karavA nIkaLavuM nahi. tIrthayAtrA mATe paNa sAdhuone zuM pharamAvyuM che te tamane khabara che? sAdhu mATe saMyamanuM pAlana e ja moTAmAM moTI yAtrA che. sAdhuo tIrthayAtrA na kare ema nahi, paNa tIrthayAtrA karavAnI lAlacamAM saMyama yAtrAne sIdavA de nahi ! vAta e che ke susAdhuoe gujarAta ke kAThIyAvADa bahAra na vicaravuM, ema ApaNe kahetA nathI; zakti-sAmagrI mujaba susAdhuo bahAra paNa vicaryA che ane vicareya che paraMtu keTalAka kusAdhuo athavA veSadhArIo saMyamayAtrAne sIdAvIne saMyamapAlananI darakAra tyajIne je rIte vicAryA che ane vicAre che, te rIte to susAdhuo vicare ja nahi, e spaSTa vAta che. yogyatA paricaye yogyane lAbha thAya sabhA : "atipariyA vavajJA" e zuM sAva khoTuM che ? ati paricaye avajJA na ja thAya ? pUjayazrI : 'ati paricayathI avajJA thAya' e vAta sAva khoTI che ema nathI ane kahevAya paNa nahi. vAta e che ke sarvatra ati paricayathI avajJA janme, evuM mAnI zakAya nahi. avajJA janme tyAM yogyatAnI khAmI jarUra hoya. yogya sAtheno yogyano paricaya to jema jema vadhato jAya, tema tema te paricaya avajJA na janmAve; paNa sevya avItarAga hoya toye temanAmAM vatsalatA vadhAranAra bane, temaja avItarAga evA sevakamAM paNa bhaktibhAvanA vadhAranArA bane. ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ce 24 -co' *Tales 3000)?? sabhA : sevya sthAne dekhAtA tarapha avajJAno bhAva AvI jAya, temAM zuM ? sevaka sthAne rahelAnI ja ayogyatA kAraNarupa hoya ? pUjyazrI : ema paNa ekAnte nahIM eka vyakti dekhAvamAM sevya sthAne rahelI hoya, paNa tenAmAM sevya sthAne rahevA jogI lAyakAta na hoya ane sevya sthAne rahevA chatAM je vyakti sevya sthAnane kalaMkita karanArA durguNovALI hoya te vyakti daMbhI hovAnA kAraNe dUrathI alpa paricayathI ghaNI ja uttama lAgI hoya; paNa ati paricayanA yoge te vyakti tenA khAsa svarUpamAM jaNAI jAya, eTale tenA taraphanI bhaktibhAvanA haThI jAya ane tenI daMbhazIlatA tathA durguNamayatA tarapha avajJAbhAva AvI jAya, to temAM sevaka sthAne rahelAnI ayogyatA kAraNarUpa nathI. sevya sevaka vaccenA ati paNa paricayamAM avajJA kyAre nme ? je mAnyatAnA yoge paraspara vatsalatA ane bhaktibhAvanA hoya, te mAnyatAmAM kAMIka paNa uMdhu paDe tyAre, gurU sArA hoya paNa sAmo kevaLa paudgaliktAno arthI hoya to sadguru pratye paNa tenAmAM avajJAbhAva AvatAM vAra na lAge, bAkI sadgurU ane suzrAvaka baMneno ghaTato paricaya vadhe toya avajJA na nme. sAdhu sAdhu hovA joIe ane zrAvaka zrAvaka hovA joIe. Aje je avajJA dekhAya che, temAM mukhya kAraNarUpa to sAcI bhaktibhAvanAnI uNapa che. sAcI bhaktibhAvanA hoya ane sAme suguru hoya to paricaya vadhe tema pariNAma suMdara Ave. sugurunA ati paricayathI suzrAvaka kaMTALe nahi ke tenI bhaktimAM uNapa Ave nahi. Aje sAcI bhaktibhAvanAnI ane 'su' ne ja mAnavAnI dRDhatAnI moTI khAmI che. e khAmI TALavI joIe. zrI bibhISaNe je bhakti zrI rAmacaMdrajI pratye darzAvI, tethI paNa vadhu bhakti sudeva-suguru -sudharma pratye tamAre keLavavI joIe. TIkA karanArAomAM sAcI dharmabhaktinI khAmI che zrI bibhISaNe zrI rAmacaMdrajInI cha cha varSo sudhI sevAbhakti karI, te chatAM paNa bhaktinI bhAvanA evI ne evI ja banI rahI che; ane ethI ja zrIrAmacandrajI jyAre ayodhyA jvAnI anumati mAge Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, tyAre zrI bibhISaNa namaskAra karIne kahe che ke, 'Apa soLa divasa sudhI rokAI jAva ane teTalA vakhatamAM huM mArA zilpio dvArA ayodhyAne suzobhita banAvI dauM chuM.' zrI bibhISaNa pote vidyAdhara che; aneka vidyAdharonA svAmI che; eTale soLa divasamAM ayodhyAne svargapurI jevI banAvI devAne zrI bibhISaNa samartha che. paNa A zA mATe ? enuM pUrU varNana thaI zake nahi. e samajavAne mATe haiyAne bhakta banAvavuM joIe mAtra dharmanI ja bAbatamAM nahi, paNa duniyAnI, samAjnI ke rAjadvArI bAbatomAMya jyAM jyAM hRdaya bhaktithI DhaLyuM hoya che, tyAM tyAM AgevAnonA Agamana Adi prasaMge mahotsavAdi karAya che; chatAM dharmAcArya Adi mahApuruSonA Agamana Adi nimitte thatA mahotsavo sAme keTalAko aNagamo batAve che. kAraNa e ja che ke, temanA hRdayamAM dharmabhakti nathI. devagurunA mahotsavamAM keTalA paisA thayA evo hisAba na hoya. sevyanI sevA na thAya tyAM sevyanI khAmI nathI, paNa e khAmI sevakanI che. tame kesaracaMdana-barAsa vagere na lAvo, to e khAmI bhagavAnanI nathI, paNa tamArI che. vastuta: deva-guru mATe kAMI karavAnuM nathI, paNa tamArA AtmakalyANane mATe karavAnuM che. zAsana prabhAvaka guruno praveza karAvo, temAM jo jhAMkhapa dekhAya to te khAmI gurunI nathI paNa tamArI che. jenI sattA ane mahattA sthApita karavI hoya, tenA sevako avasarocita mahotsavo karavAne cUke nahi. zrI jijJezvaradeva to vItarAga che ne ? chatAM samavasaraNa kema ? zrI vItarAga paramAtmAne samavasaraNanI paravA hotI nathI; potAnA pAda suvarNakamala upara ja sthApita karavAnI icchA e tAromAM hotI nathI, atizayonI apekSA e tArakone hotI nathI; A vAta to sAcIne ? sAcI ja, chatAM devatAo samavasaraNa kema race che ? traNa gaDha ane teya lAkaDAnA ke mATI, iMTonA nahi, paraMtu rUpAnA, sonAnA ane ratnanA kema race che ? bhagavAna zrI tIrthaMkaradevone besavA mATe anupama zobhAvALuM siMhAsana kema goThave che ? bhagavAna zrI jinezvaradevonA pAda nIce jamIna upara nahi mUkavA detAM devo pagale pagale suvarNakamaLa kema goThave che ? devo e badhuM bhakti mATe ja kare che ne ? e sAmagrI paNa lokanA ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza...2 25 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u 55 27 pratibodhamAM, nakalyANanA kAryamAM sAdhaka banI jAya che. AvyA hoya jovA, paNa dezanA sAMbhaLatA yogya AtmAo dharma sAthe laIne jAya, e ocho lAbha che ? nahi ja ! coO! *Trac 2000)????* guru mahArAjano praveza mahotsava zA mATe ? suvihita upakArI guruonA pravezamahotsava karavo, e paNa zAsana prabhAvanAnuM kAraNa che. zrI jainazAsananA tyAgI mahAtmAonI ane jainasaMghanI vairAgyaprItinI e jAherAta che. 'jainasaMgha ne-tene pUjjAro nathI, duniyAdArImAM joDanArane pUjjAro nathI, artha-kAmanA gulAmone pUjjAro nathI, paNa jainasaMgha saMyamIne, artha-kAmanA tyAgIne, zrI vItarAga paramAtmAnI AjJA mujaba indriya nigrahAdi sAdhavA sAthe jagatanA arthI jIvone e ja saMyamamArga Adi mokSamArga darzAvanAra ane jene te rUcI jAya, gamI jAya tevA yogyane saMyamamArgAdimAM joDanAra mahAtmAone pUjjAro che' - evI guru praveza mahotsavAdi dvArA jAherAta thAya che. 'duniyA artha ane kAma denArane pUjanArI che, jyAre nasaMgha artha ane kAmane tyajI artha kAmanA tyAgano upadeza denArane pUjjAro che' - e jainasaMghanI viziSTatA, lokottaratA, gurunA praveza mahotsavAdithI jAhera thAya che. 'dhana-dhAnyAdi nave prakAranA parigrahanA tyAgI, brahmacArI, bhikSAmAtrathI nirvAha karanArA, ahiMsAdinuM pAlana karanArA, tapa tathA saMyamamAM rakta rahenArA ane eka mAtra dharmano ja upadeza ApanArA amArA dharmaguru padhAryA che, to je koI dharmanA arthI ho te Avajo' - AvI jAherAta guru mahArAjjA pravezanA sAmaiyAthI thAya che. sAmaiyuM joIne paNa ghaNA itara yogya AtmAone thAya ke 'dharmaguru to A kahevAya. jainonA gurU jevA bIjA koInA guru nahi. dharma to bhAI emano !' e ocho lAbha che ? nahi ja. guru praveza mahotsavano hetu samajo to e paNa zAsana prabhAvanAnuM eka kAraNa che, ema samajAya ane sAmaiyAmAM koI judo ja utsAha Ave dharmaguruo tamane khuzI karavA, duniyAmAM paisAdAra tarIkenI tamArI AbarU vadhAravA ke potAnI moTAInuM duniyAmAM pradarzana karAvavAne mATe Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmaiyAmAM nathI karatA. dharmagurune maLatuM mAna e dharmanuM mAna che. eTale dharmagurunuM sanmAna jotAM yogya AtmAo dharmanI tathA dharmasevakonI anumodanA - prazaMsA karavA prerAya temaja zrI jainazAsana pratye bhaktivALA bane e vagere zAsana prabhAvanAnA hetuothI ja suguruo sAmaiyAmAM phare che. A vastu nahi samajanArA ane dharmanI zraddhAthI rahita keTalAke Aje A yatheccha TIkAo karavA dvArA suguruonI paNa niMdA karavAne cUktA nathI. suguruo jANe parANe ane zrAvakone phosalAvIne potAnA praveza mahotsava karAvatA hoya ema e loko mAne che ane jAhera kare che. veSadhArIo, veSaviDambale agara to paudgalika lAlasAne AdhIna banI dharma cUkelAo koI evuM karatA hoya tethI sArIya sAdhusaMsthAne mAthe evo AkSepa ghaDI devo e to ghaNuM ja aghaTita che. susAdhuono paricaya karavo nahi, temane sAMbhaLavA nahi, temanI pAse besI sabhyatAthI vicAronI Apa-le karavI nahi, samartha jJAnIonAM vacano upara zraddhA rAkhavI nahi, sArA-khoTAno viveka karavo nahi, heyopAdeyanI samaja meLavavI nahi ane jANe AkhI duniyAnuM jJAna potAnAmAM ja AvI gayuM hoya evI khumArI dharIne susAdhuone mATe ane dharmakriyAone mATe yatheccha pralApo karavA eno artha zo ? sabhA : paNa evAya pralAponI duniyAmAM to asara thAya ne ? pUjyazrI : ethI ajJAna duniyAmAM sArI kriyA pratye abhAva ane suguruo pratye durbhAva janme te svAbhAvika che. AjanA vAtAvaraNamAM to vadhAre asara thAya. Itara dharmanA dharmaguruo moTebhAge vilAsI, lobhI, parigrahadhArI, kevaLa peTabharA jevA ane edI vagere banI gayA che. evAothI te te samAjanA mANaso TALyA hoya teo pratye durbhAvavALA banyA hoya ane temAM vartamAnapatromAM jaina sAdhuo mATe jainonA ane kahevAtA DIgrIdhArI javAnA hAthe lakhAyelI TIkA, TIkA nahi paNa niMdA vAMce eTale jaina sAdhuo pratye paNa temanAmAM tiraskAra AvI jAya te svAbhAvika che. e badhAone ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza...2 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 0% -)c)) % nI 1 kyAMthI khabara paDe ke e kahevAtA bhaNelAoe lakhelI vAto juThThI che, vajuda vagaranI che, tathA samAjamAM sAdhuone badale pote netA banavArUpa pApalAlasAne AdhIna banIne lakhAyelI che? jenomAM e vAto vAMce toya jeTalI kharAba asara temane na thAya teTalI kharAba asara jainetaronI upara thAya, kAraNa ke jenomAMnA keTalAka avasare avasare paNa paricayamAM AvI jAya eTale pharI jAya jenetaro to bhAgye ja paricayamAM Ave. zAsana prabhAvavA mATe sAmagrI saMpattoe karavA jogI vastu sabhA: AnI sAme kaMIka karavuM to joIe ne ? pUjyazrI : jarUra karavuM joIe, paNa je karI zake evA che temane AnI jarUra samajAtI nathI ane jemane jarUra samajAya che te tevA sAmagrIsaMpanna nathI. sAmagrIsaMpanno jo samaje ane dhAre to khoTA pracAranI sAme e ja vartamAnapatromAM paddhatisara sAcI vigato pragaTa karAvI zake. je vartamAnapatromAM khoTI vigato pragaTa thatI hoya; te vartamAnapatronA adhipatione maLe, temane satya samajAve ane suguruonI pAse lAvI paricaya karAve temaja te te vartamAnapatramAM sAcI ane jarUrI vigato niyamita pragaTa thayA kare evI vyavasthA kare, to ghaNo phera paDI jAya; enA pariNAme dharmavirodhIo kevA pApI ane juThThA che, e duniyAnA DAhI Itaro paNa samajI jAya. vartamAnakALamAM zrI jainazAsananI prabhAvanA karavAno A paNa eka agatyano mArga che. zrI jainazAsananI laghutA thatI aTakAvavA mATe, khoTA pracAranA yoge zrI jainazAsananI zraddhAmAMthI patita thanArAne bacAvI levA mATe, sAcA dharma-guruo pratye duniyAne bhaktivaMta banAvavA mATe, ane zrI jaina darzananI viziSTatAnI yogya AtmAone samaja ApavAne mATe vartamAnakALamAM sAmagrIsaMpattoe A karavA jevuM che. A saMbaMdhamAM susAdhuo to potAnAthI banatuM karyuM ja jAya che, paNa ekalA sAdhuothI ja banI zake evuM A kArya nathI. AmAM to zraddhAsaMpanna zrImaMta dharmIono paNa sahakAra joIe. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 555 sabhA badhA sAdhuo eka thAya to A vastu sahelAIthI banI zake. pUjayazrI: jeTalA susAdhuo hoya, teTalA to zAsanAnusArI vAtomAM eka ja hoya. badhA sAdhuo eka thaI zake, paNa je je sAdhuveSane dhAraNa kare che te te badhA ja eka thAya e bane ja nahi; kAraNake gAma hoya tyAM DhaDhavADo paNa hoya. kusAdhuonI sAthe susAdhuono meLa na jAme. vaLI susAdhuomAM paNa badhA nindAdi sahavAnI tAkAtavALA ja hoya ema paNa na hoya, evA to thoDA ja hoya. vaLI A kALamAM 'su' ane 'ku' no dekhIto bheda paDAya to moTo ulkApAta mace ane te sahavAnI tAkata tamArAmAM joIe ne ? mATe A vAta bAjue rahevA daIne, e ja vicAro ke dareka sAdhue, sAdhvIe, zrAvake ane zrAvikAe potAnI zaktisAmagrI mujaba jenazAsananI apabhrAjJA thatI aTakAvavAne mATe ane zAsananI prabhAvanA karavAne mATe, khoTA pracAranI sAme satyano ane siddhAMtano pracAra karavAnuM cUkavuM joIe nahi. je karaze te kalyANa sAdhaze. bAkI to jevo bhAvibhAva ! chatI zaktie yogyano yogya satkAra nahi karavAmAM AzAtanA zrI bibhISaNa zrI rAmacaMdrajInA praveza-mahotsavane chAje tevI rIte ayodhyAne zaNagAravAne Icche che. zrI bibhISaNa ayodhyAne zaNagArAve che, paNa temAM bhakti to zrI rAmacaMdrajInI ja thAya che. dareka kriyAnuM pariNAma tenA mULa hetu sudhI janAruM hovuM joIe. mULa hetune haNanArI kriyA sAdhaka kriyA na kahevAya. sAmaiyuM gurunuM thAya chatAM pratApa zAsanano ja gaNAya. jaina potAnI dareka sArI kriyAmAM, potAnI AbAdImAM ane zAMtimAM zAsanano, deva-guruno pratApa mAne e mAnyatA lAvavA mATe huMkArane dezavaTo daI devo joIe. 'AdamI tevo satkAra' e to vyavahAramAM paNa rUDha che. ahIM paNa guNavAnano maryAgha mujaba satkAra karavAno vidhi che. yogyano yogya satkAra karavAnuM zANA AdamI cUke nahi. chatI zaktie yogyano yogya satkAra na karavo te AzAtanA che. Aje A vAtane paNa ghaNAo bhUlI gayA che. ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza...2 29 stra Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3) ozIyALI ayodhyabha88-5, tamAre mAtra sAdhu-sAdhvIono ja satkAra karavAno che ema nathI. zrAvaka-zrAvikAnI paNa satkAra AdithI bhakti karavI joIe. tapasvI, pauSadhAdi karanArAM, vrata-niyamamAM joDAyelAM zrAvakazrAvikAnI paNa evA uttama prakAre bhakti karavI joIe ke jethI jonArane ema thAya ke AnAthI tapa vagere nathI thatuM chatAM paNa tapa vagere tarapha keTalo badho prema che? chatI zaktie dharmAtmAonI upekSA e dharma pratyenI bedarakArI sUcave che. avasare mitrane hAlo hAlo na pavAya to tyAM mitrane apamAna lAge ema mAno cho ane ethI rAtribhojanano doSa vahorIne paNa keTalAko pAya che; e AtmAo dharmI gaNAtA hoya, dharmI gaNAvavAmAM pote rAjI hoya chatAM chatI zaktie tapasvIonI bhaktinI vAta Ave tyAre zakti nathI ema kahI de che te ucita nathI. dharmAtmAonI svAgata-satkAra AdirUpa bhakti, zakti anusAra karavI ja joIe e vAta Aje dharmI gaNAtA paNa keTalAkonA haiyAmAM jevI joIe evI jacelI nathI. zaktisaMpanna ane ghera Avela sAdharmika avasare jamyA vinA jaI zake ? vipattimAM AvI paDelo sAdharmika, dharmI zaktisaMpanna ane zraddhAvAnane gherathI AzvAsana pAmyA vinA jAya ? potAno sAdharmika avasare jamyA vinA ke AzvAsana pAmyA vinA jAya e dharmI AtmAthI sahAya nahi evI jainazAsananI anAdikALanI nIti che; ane puNyapurUSoe e nItine akhaMDa rIte jALavI che. dharmAtmAomAM paraspara anumodavAno bhAva hovo joIe dharmI pote potAnI bhakti thAya ema Icche nahi. dharmI to bhakti karanAranI anumodanA kare. bhakti karanAra sAmAnI dharmakriyA AdinI prazaMsA karato jAya, 'bhakti karato jAya ane bhakti karavAnI AvI suMdara taka maLI te mAro parama bhAgyodaya' ema mAnIne hRdayamAM khUba AnaMda pAmato jAya. bIjI tarapha jenI bhakti thaI rahI hoya te dharmI paNa bhakti karanAranI prazaMsA ane anumodanA karato jAya. bhaktimAM kayAM khAmI che te e na jue, bhakti karavAmAM rahelI kamInAno ene vicAra paNa na Ave, paNa ene ema thAya ke dhanya che Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA puNyAtmAone ke je puNyAtmAo dharmakriyA pratye ATalI badhI abhirUci dharAve che ! AvAo taparUpa dharmakriyA nathI karI zakatA toya tarI rahyA che. zrI jainazAsanamAM A bahu suMdara yoga che. jenAthI je sAdhana dvArA ArAdhanA bane te sAdhana dvArA ArAdhanA kare ane bIjA AtmAo paNa je sAdhanothI je ArAdhanA karatA hoya tenI anumodanA Adi kare. tapasvI, atapasvI evA paNa tapa pratye rUciraMtanI avagaNanA na kare. cAritrI jJAnInI ane jJAnI cAritrInI avagaNanA na kare. dharmI-dharmI to jenAmAM je yogyatA hoya tenuM paraspara bahumAna kare. dharmI potAnuM bahumAna Icche nahi ane zakti sAmagrI hoya to bIjA dharmonuM bahumAna karavAne cUke nahi, A dazA keLavavAnI jarUra che. Aje A sthitimAM viparitatA AvatI jAya che. tapasvI pAraNAM karAvanAranI uNapo zodhe ane pAraNA karAvanAra tapasvIonI uNapo zodhe, beya potapotAne eka bIjAthI caDhIyAtA mAne, to pariNAma bhayaMkara Ave. sevya che ke je sevA na Icche. sevaka che ke je badalo na Icche. dharmIne sevA levAnA nahi paNa dharmAtmAonI sevA karavAnA koDa hovA joIe. sevA paNa dharmapremathI ane ni:svArthavRttithI karavI joIe. Aje A saMgharSaNa kema vadhe che Aje to sAdhAraNa sthitivALAo pokAre che ke zrImAno amArI bhakti kema nathI karatA ?ane zrImAno kahe che ke, 'amAre tyAM zuM ghaTyuM che ? paisAdAra banyA te gunho ryo ?" AvuMya bane che. eka bhakti Icche che ane bIjAne kaMI paDI nathI. vastuta: baMneyamAM doSa che. dharmI bhakti na Icche, e to saMtoSI hoya, sahana kare paNa sAdharmika tarIke levA na nIkaLe ! eja rIte zrImAn dharmIne duHkhI sAdharmikonI bhakti karavAnuM mana na thAya e bane nahi. mana na thAya to mAnavuM ke e zrImaMta che paNa dharmI nathI. zrI bibhISaNe ayodhyAne zaNagAravAno ane zrI rAmacaMdrajInA praveza mahotsavane e rIte dhapAvavAno vicAra karyo, temAM preraNA konI ? ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza....2 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zrI rAmacaMdrajI e agara to bIjI koI vyaktie tevI preraNA karI nathI, te chatAM ayodhyAne zaNagAravAno zrI bibhISaNe vicAra karyo; e vicAranuM mULa zodho. tevo vicAra janmyo konA yoge ? kahevuM ja paDaze ke zrI bibhISaNanA aMtaramAM rahelI bhaktinA yoge e vicAra janmyo. zrI bibhISaNa zrI rAmacaMdrajInA sAcA sevaka hatA. svAmInI bhakti karavAmAM pAchA paDe tevA na hatA. hRdayamAM sAcI bhaktibhAvanA Ave, eTale bhakti mATe karavI joItI ucita kriyA saMbaMdhI vicAraNA svAbhAvika rIte ja utpanna thaI jAya. *0X3Ve2c 2000-006) zrI bibhISaNa jema zrI rAmacaMdrajInA sevaka hatA, tema tame konA sevaka cho ? e vAta javA daIe, paNa tame jaina to chone ? jaina eTale bhagavAna zrI jinezvaradevano sevaka; bhagavAna zrI jJeizvaradevoe pharamAvelA saMyamamArge vicaratA nigraMtha mahAtmAono sevaka; zrI niAgamono tathA tene anusaratAM zAstrono sevaka; zrI jijJezvaradevoe pharamAvelA dharmano ane te dharmane anusaranArAono sevaka zAsananA sthApaka zrI vItarAga paramAtmA, te tArakonI AjJAne anusaratA nigraMtha mahAtmAo, zrI jmiAgama ane zAsana e vagere badhAyanA tame sevaka cho ne ? avasarocita bhaktimAM khAmI kema ? to pachI e vagerene mATe avasarocita mahotsavAdi karavAnuM tamane kahevuM paDe ke tame tamArI meLe karo ? tamAre karavA yogya kriyA tame na karo, to khAmI konI ? parvadivase sAmagrIsaMpannone mahApUjA karavAnuM sAdhuoe kahevuM paDe ? sAdhunA deva haze ane tamArA nahi hoya, ema ? sAdharmikabhakti karavA mATe tamane TokavA paDe ? mAre pote zuM zuM karavuM joIe ? te jovAnI pharaja tamArI nathI ? vagara preraNAe suzrAvako avasarocita kriyA na karI zake ? jarUra karI zake, paNa kharI vAta e che ke haju jevI joIe evI rUci pragaTelI jaNAtI nathI sAcI vAta hRdayamAM barAbara jacI jAya, to potAnI zaktisAmagrI mujba bhaktinI avasarocita kriyA karavAno vicAra ApoApa zaktisaMpanna dharmAtmAnA dilamAM utpanna thavA mAMDe. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duniyAmAM jene tame zeTha mAvyo che, tyAM salAma ApoApa bharAI jAya che. koIe sUcanA na karI hoya, chatAMya 'jI - jI' thAya che. namratAthI vartAya che ane vivekathI vAta thAya che, kAraNake tyAM sAmAne zeTha ane potAne sevaka mAnela che. enA e tamArAmAMnA ghaNAone zrI jinamaMdiramAM kaMI rIte AvavuM ? zrI nimaMdiramAM kema bolavuM - cAlavuM ? kema vartavuM ? sAdhuonI pAse kevI rIte javAya ? tyAM kema vartAya ? kema bolAya ? vyAkhyAna sAMbhaLavA kema besAya ? e vagere barAbara AvaDatuM nathI, temaja e jANavAnI joItI darakAra paNa dekhAtI nathI; enuM mukhya kAraNa to e lAge che ke ahIM haju vAstavika sevakabhAva Avyo nathI. duniyAnA zeThIyAo joDe sabhyatAthI - vivekathI vartavAnA yoge je lAbha thavAno mAvyo che, teTalo ya lAbha deva-gurU Adi samakSa viveka jALavavAthI maLaze ke kema, evI zaMkA che ? sabhA : evI zaMkA to nathI. ahIMnA vinayathI mahAlAbha thAya evI khAtrI che. pUjyazrI : chatAM upekSA jeTalI ahIM thAya che teTalI zeThIyAonI sAthenA vartAvamAM nathI thatI. muni mahAtmAo padhAryA hoya ane pote najIvA kAmamAM hoya, toya prAya: kAma choDIne uThe tathA ucita kriyAmAM cUke nahi evA keTalA? sabhA : thoDA. pUjayazrI ane zeThIyAnI moTaranuM horna vAgatA, mahattvanuM kAma paNa choDIne tenI sAme janArA ane zeThIyAne jarAya manamAM ochuM na Ave evI rIte vartanArA keTalA ? sabhA: lagabhaga badhA. pUjyazrI : tyAre kaho ke zeThIyAnA apamAnathI thanArA nukasAnano jeTalo bhaya che, teTaloya bhaya mahAtmAo pratyenA ucita vartAva tarapha bedarakAra rahevAnA yoge thatA nukasAnano che? tamArI dazA tame vicAratA bano ! zeThIyAnI game teTalI AgatA - svAgatA karo, paNa tenAthI lAbha maLe e niyata nahi. tamAru nasIba, jora karatuM hoya to lAbha maLe, paNa tamAruM pApa udayamAM hoya to game teTalI ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza 2 33 : Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyA..........bhAga-2. 34 cAkarI upara para pANI pharI vaLe. jyAre sudeva, suguru ane sudharmanI bhakti ni:spRhabhAve sAcI kalyANa kAmanAthI thoDI paNa karo, toya tethI lAbha ghaNo ja thAya ane lAbha thayA vinA rahe ja nahi e paNa nizcita ! AtmAmAM sudevAdi pratye bhaktibhAva AvI javo joIe. huM sudevAdino sevaka' - evo sevakabhAva AvI javo joIe. badhuM khoTuM che ane tAraka A ja che. saMsAramAM nAza che ane ahIM udaya che, duniyAnI tamAma pravRttio AtmAne barabAda karanArI che ane A tamAma pravRttio AtmAnuM ekatte lyANa karanArI che. mAre taravuM che ane taravAnuM eka mAtra sAdhana A ja che, A nizcaya barAbara thaI jAya to zrI jinezvaradeva AdinI bhaktimAM kamInA na rahe. pachI 'bhagavAnanI pUjAmAM kesara vinA paNa cAle, bhagavAnanI mUrtine mATe vaLI AvA kiMmatI mukuTa zA ? tyAM ATalA badhA puSpo zuM karavAne ? e vigere prazno na thAya, atyAre e prazno bhakti gaI mATe thAya che. 'A ja eka taravAnuM sAdhana ane bIje badhe DUbavAnuM' - evo nirNaya nahi thAya, tyAM sudhI vAstavika bhaktibhAvanA janmaze nahi. zrI rAmacaMdrajI Adi laMkApurIthI nIkaLyA zrI bibhISaNe zrI rAmacaMdrajIne vinaMtI karI ke Apa soLa divasa atre sthiratA karo, ane te daramyAna huM mArA zilpIo dvArA ayodhyAne zaNagAruM chuM.' zrI rAmacaMdrajIe paNa "bhale, ema thAo' ema kahIne, zrI bibhISaNanI vinaMtIno svIkAra karyo. zrI rAmacaMdrajI e zrI bibhISaNanI vinaMtIne svIkArI, eTale tarata ja zrI bibhISaNe potAnuM kArya zarU karI dIdhuM ane soLa divasamAM to zrI bibhISaNe potAnA vidyAdhara zilpIo dvArA ayodhyAnagarIne svargapUrI jevI banAvI dIdhI. bIjI tarapha zrI rAmacaMdrajIe satkAra karavApUrvaka vidAya karelA zrI nAradajIe paNa ayodhyAmAM zrI rAmacaMdrajI ane zrI lakSmaNajInI mAtAo pAse AvIne, temanA putra Agamana-mahotsava saMbaMdhI khabara ApyA. have soLame divase, zrI rAmacaMdrajI ane zrI lakSmaNajI anta:pura sahita puSpaka nAmanA vimAnamAM besIne laMkApurIthI `mr Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayodhyApurI tarapha AvavA nIkaLe che. te vakhate zrI rAmacaMdrajI ane zrIlakSmaNajI, jANe ke zakrendra ane IzAnendra eka vimAnamAM beThA hoya, tevA dekhAya che. zrI rAmacaMdrajInI sAthe te vakhate zrI bibhISaNa, vAnarezvara sugrIva ane zrImatI sItAdevInA bhAI zrI bhAmaMDala vagere rAjAo paNa temane anusaratA ayodhyAnagarI tarapha jAya che vimAnamAM javAnuM eTale vAra zI lAge ? zrI lakSmaNajI jyAre mahAzaktithI mUcchita thayA hatA, tyAre zrI bhAmaMDala laMkAthI ayodhyA jaIne, tyAMthI zrI bharatarAjAne sAthe laIne kautukamaMgala nAmanA nagaramAM gayA hatA ane tyAMthI vizalyAne sAthe laIne eka ja rAtamAM laMkApurInI pAse pAchA pharyA hatA, e ApaNe joI gayA chIe. ahIM A prasaMge zrI rAmacaMdrajI saparivAra kSaNavAramAM laMkAthI nIkaLIne ayodhyAnagarInI pAse AvI pahoMcyA. rAjA zrI bharata ane zrI zatrughna satkAra kare che ayodhyAnI prajA paNa zrI rAmacaMdrajInA zubha Agamanane vadhAvavA utkaMThita banelI che. zrI rAmacaMdrajIne ane zrI lakSmaNajIne puSpaka vimAnamAM besIne AvatA dUrathI paNa joIne rAjA zrI bharata potAnA nAnAbhAI zatrudhvanI sAthe hAthI upara besIne AvyA. rAjA zrI bharata najadika pahoMcyA eTale IndranI AjJAthI pAlaka vimAna nIce utare tema zrI rAmacaMdrajInI AjJAthI puSpaka vimAna nIce pRthvI upara AvyuM. zrI rAmacaMdrajI ane zrI lakSmaNajI vimAnamAMthI nIce utare te pahelAM to rAjA zrI bharata ane zatrughna hAthI uparathI nIce utarI gayA. atyAre zrI bharata jo ke ayodhyAnA gAdIpati che, chatAM umaramAM to zrI rAmacaMdrajIthI nAnA che, eTale vinaya cUkatA nathI. hAthI uparathI rAjA zrI bharata ane zatrupsa utarI paDyA eTale utkaMThita evA zrI rAmacaMdrajI ane zrI lakSmaNajI paNa vimAnamAMthI utaryA. jevA te nIce utaryA ke tarata ja AnaMdanA azruothI bharelAM netravALA zrI bharatajI zrI rAmacaMdrajInA pagamAM paDI gayA. zrI rAmacaMdrajIe paNa zrI bharatajIne potAnA hAthe ubhA karyA ane temane mAthAmAM vAraMvAra cUmavA sAthe bheTyA. e ja rIte potAnA pagamAM ALoTatA zatrudhdhane uThAvIne zrI rAmacaMdrajIe temane potAnA vastrathI ayodhyAnI yAda, zaNagAra ane praveza...2 3pa 7) Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (c)(c) chakuM ke ...bha8-5 lUkyA ane AliMgana karyuM. A pachI rAjA zrI bharata ane zatrughna zrI lakSmaNajIne namyA ane zrI lakSmaNajI paNa saMbhrama sahita potAnI bhujAo prasArIne gADha AliMganathI namatA evA te baMneyane bheTyA. A rIte sauthI pahelo bheTo bhAI-bhAI vacce thayo. ApaNe jANIe chIe ke zrI rAmacaMdrajIne jyArathI zrI nAradajI dvArA mAtAnA du:khanA samAcAra maLyA hatA tyArathI teo mAtAnI pAse javAne utsuka banyA hatA. pagamAM paDavAnI ane bheTavAnI kriyA patI jatAMnI sAthe ja zrI rAmacaMdrajI puSpaka vimAnamAM caDhI gayA ane zrI lakSmaNajI, rAjA zrI bharata tathA zatrughnane paNa tvarA karatAM zrI rAmacaMdrajIe te ja vimAnamAM besADI laIne ayodhyAmAM praveza karavAnI puSpaka vimAnane AjJA pharamAvI. e vakhate AkAzamAM temaja bhUmi upara paNa vAjA vAgI rahA hatA. Ama svAgata-utsavapUrvaka zrI rAmacaMdrajIe ane zrI lakSmaNajIe varSo bAda potAnI ayodhyApurImAM saharSa praveza karyo. loko paNa utkaMThApUrvaka ane moTuM uMcu karIne mayUro meghane jUe tema animeSa netre temane joI rahyA che ane muktakaMThe stuti karI rahyA che. sUryane artha ApavAno lokamAM rivAja che. e rIte kahe che ke sthAne sthAne nagaraloko dvArA zrI rAmacaMdrajIne sUryanI jema artha ApatA hatAM; arthAt sthaLe sthaLe temanA Agamanane prajA vadhAvatI hatI. A rIte prasannamukhavALA teo potAnA mahelanI pAse AvI pahoMcyA. te pachIthI suharTjhananA hRdayane AnaMda ApanArAM zrI rAmacaMdrajI puSpaka vimAnamAMthI utarIne zrI lakSmaNajInI sAthe potAnI mAtAonA nivAsasthAnamAM gayA. ayodhyA AMziyA Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haiyuM vizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe 3 zrI rAmacandrajI Adi ayodhyAmAM pravezIne mAtAonA AvAse jAya che ne mAtAonA caraNomAM namaskAra kare che. mAtAo yathocita AziSa Ape che. vizeSa prakAre aparAjitAdevI zrI lakSmaNajIne 'tuM hato mATe ja rAma ane sItA vanavAsa karI zakyA' kahIne prazaMsA kare che ne zrI lakSmaNajI potAnI laghutA, kartavya Adi batAve che.te vizALa ane nirmaLa haiyA vagara banI zake ? A prasaMgane AzrayIne deva-guru pratye kevo bhAva hovo joIe, sAdhunI bhikSAcaryA kevI hovI joIe, dharmanI garaja Ave to, eTale vastuno prema jAge to badhu saMbhavita banI zake vagere tathA puNyanA prakAro ane temAM pharaka, pravacana pATanI lAyakAta Adi viSayonuM varNana pUjyapAdazrIjInA zrImukhe A prakaraNamAM vizad rIte karAyuM che, je mArmika ane sacoTa hovAthI haiyAnAM tArane raNajhaNAvI mUke tevuM che. -zrI 37 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 - haiyuM vizALa-nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe ? * mAtAone namaskAra ane mAtAonA AziSa * sapatnInAM saMtAno pratye kevo vartAva joIe ? * deva-gurunI sevA deva-guru upara upakAra karavA karavAnI nathI * sAdhunI bhikSAcaryA kevI hoya ? * ATalI hiMmata to hovI joIe * dharmanI garaja rAkhavI joIe. * tame koNa ? samyagadRSTi ke mArthAnusArI ? * pApAnubaMdhI puNya ane puNyAnubaMdhI puNya vacce pharaka * saMyama dharmanI abhirUci hoya to gRhasthajIvana nirmaLa bane dega-gurunA sAcA sevaka bano * AcaraNA na hoya to paNa ArAdhanA kyAre ? * kupracArothI sAvadha raho. * pravacanadAna ane zravaNa anupama ArAdhanA kayAre ? * mArgano marma pAmyA vinA pATe na besAya. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hayuM vizALa-nirmaLa joIe ane vastuno prema joI eka mAtAone namaskAra ane mAtAonA AziSa tyArabAda zrI rAmacaMdrajIe potAnI mAtAonA nivAsasthAnamAM jaIne, zrI lakSmaNajInI sAthe, sauthI pahelAM potAnI mAtA aparAjitAdevIne namaskAra karyA; kAraNake rAjA dazarathanA antaHpuramAM aparAjitAdevI sauthI moTo che. moTI rANI tarIke bIjI koI hota, to pahelo namaskAra tene karata, mAtA aparAjitAne namaskAra karyA bAda zrI rAmacaMdrajIe ane zrIlakSmaNajIe, bIjI paNa mAtAone namaskAra karyA. aparAjitA Adi sarva mAtAoe paNa namaskAra karatA evA te baMneyane AzIrvAda ApyA. tyArabAda zrI rAmacaMdrajInI patnI zrImatI sItAdevIe ane zrI lakSmaNajInI patnI vizalyA temaja temanI bIjI paNa patnIoe aparAjitAdevIne ane bIjI paNa sAsuone, temanA caraNomAM mAthuM mUkIne praNAma karyA. potAnA caraNomAM mAthuM mUkI mUkIne namaskAra karatI evI te putravadhuone paNa aparAjitA Adi sAsuoe ya moTethI kahyuM ke amArI mAphaka tame paNa vIraputronI mAtA bano, evI amArI tamane AziSa che.' zrI rAmacandrajInI mAtA, zrI lakSmaNajInAM vakhANa kare che. zrI rAmacandrajI ane zrI lakSmaNajI eka ja pitAnA putro che. paraMtu te baMnenI mAtA eka nathI. baMnenI mAtA jUdI che. chatAM aparAjitAdevI zrI lakSmaNajInAM vakhANa kare che ! thAya? zokyanA chokarAMnA vakhANa ? oramAna dIkarAnAM vakhANa ? vakhANa to vakhANa, paNa te ya kevA ? je sAMbhaLatAM, zrI rAmacaMdrajI ane zrI sItAjInA ThekANe bIjA koI ayogya hoya, to temane sAMbhaLIne khoTuM lAgyA vinA rahe nahi haiyuM vizALa-nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe....3 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 40 evAM ! potAnA peTano dIkaro ane tenI sAthe gayelI putravadhU, e baMnenI kSemakuzaLatAno sarva yaza zrImatI aparAjitAdevI zrI lakSmaNajIne ApI de. e ochI vAta che ! eka eka prasaMga evI evI rIte vicAro ke uttama AtmAonI uttamatA khyAlamAM Ave ane potAnAmAM je je guNo na dekhAya, te guNo pragaTAvavAnI Urmi jAge. tyArabAda zrI rAmacaMdrajInI mAtA aparAztiAdevIe vAraMvAra lakSmaNajInA mAthA upara hAtha pheravatA ane tene cUmatAM kahyuM ke, "diSTayA dRSTo'si he vatsa ! punarjAto'si cAdhunA / kRtvA videzagamanaM, vijayIha yadAgamaH tAni tAni ca STAti, vanavAsAvAkyasau rAma: sItA ghAtininya, tathaiva viryayA 25 / '' h-bc))` ozIyALo ayodhyA. ' ' ' ' ' "he vatsa ! bhAgyayoge ja ame tane jovA pAmyAM chIe. videzagamana karIne vijaya sAdhI tuM ahIM Avyo, te evuM che ke jANe hamaNA tAro punarjanma thayo. tuM A rIte pAcho Avyo te amAre mana to tuM puna: janma pAmyo che, vaLI he vatsa ! rAme ane sItAe vanavAsamAM te te du:kho, vanavAsanAM te te ko ullaMdhyA, e pratApa paNa tArI paricaryAno ja che. tArI sevAnA pratApe ja rAma ane sItA vanavAsamAM AvatAM kaSTone ullaMghI zakyAM. arthAt tuM jo sAthe na hota to te benuM zuM thAta, te kahI zakAya nahi !" sapatnInAM saMtAno pratye kevo vartAva joIe ? oramAna dIkarAnI pratye Avo bhAva muktakaMThe pragaTa karavo, e ochI vAta che ? hRdayanI keTalI udAratA joIe ? Aje keTalI sAvakI mAtAomAM A udAratA haze ? sapatnInA saMtAna tarapha sAco vatsalabhAva rahevo, e strIsvabhAvane mATe sahaja karatAM asahaja vadhAre che. je prazaMsA karavAthI potAnA putranI temaja potAnI putravadhunI mahattA ghaTatI hoya, tevI prazaMsA sAvakI mAtA sAvakAnA putranI kare,tyAre enI udAratAno khyAla karavo joIe. A udAratA sAmAnya koTinI nathI. Aje AvI udAratAnuM koI strImAM darzana thAya ke kema? e vicAravA jevuM che. AnI keTalIka sAvakI mAtAonuM varNana to sAMbhaLatA paNa trAsa upajAve tevuM hoya che. sapatnInAM saMtAna pratye vatsalatA rAkhavAnI vAta to dUra Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI, paNa mAtA vihoNAM saMtAno tarapha keTalIka sapatnIomAM dayAbhAve ya hoto nathI. sapatnInA saMtAnane dekhe ane aMtaramAM baLe. aNasamaju, parAzrayI ane nirdoSa bALakane raMjADavuM, du:khI karavuM, emAM keTalI adhamatA che ? pADozInA ke ajANyAnA paNa evA mA vagaranA saMtAna tarapha yogya strI-puruSane sheje dayA Ave, ene badale marelI sapatnInA saMtAnane aneka prakAre trAsa devAya, e ochI adhamatA che ? Aje A prakAranI adhamatA vadhatI jAya che, kAraNa ke kevaLa paudgalika svArthanI ja pradhAnatA AvatI jAya che. sapatnInA saMtAnane raMjADanArI strIo eTalo paNa vicAra karatI nathI ke chokaruM bhale sapatnInuM hoya paNa chokarAno gunho zo ke enA upara atyAcAra karAya ? evo atyAcAra koI tenA ja saMtAna upara kare to e strIne zuM thAya ? Aje ghaNI bAIo nAnI uMmaranA chokarAM mUkIne maratAM mUMjhAya che. ene thAya che ke mArA maryA pachI A chokarAnI zI hAlata ? kAraNake AjjA strI-svabhAvanI ane puruSonI viSayAdhInatAnI ene mAhitI hoya che. keTalIka bAIonuM to AvA kAraNe maraNa bagaDe che. jo ke A moha bhUMDo che. tevA samaye to khAsa karIne AtmAno ane karmano vicAra karI mamatA mUkavI joIe ane badhu vosirAvavuM joIe. paNa ahIM to vAta e che ke strIoe potAnI sthiti sudhArI levI joIe, e mATe A prasaMga majhAno gaNAya. zrI rAmacaMdrajInI mAtA zrI lakSmaNajInA vakhANa kare che. e kahe che ke 'rAma ane sItA tArI paricaryAnA yoge ja vanavAsanAM kaSTo ullaMghI zakyAM.' A prazaMsA sAva khoTI nathI. paNa A vakhate zrI lakSmaNajInI kasoTI che. karelI sevA AvA prasaMge dhULamAM maLI jatAM vAra lAge nahi, paNa A zrI lakSmaNajI che. zrI lakSmaNajIe zrI rAmacaMdrajInI ane zrImatI sItAjInI akhaMDa sevA karI che. phaLaphaLAdi e lAvatA, ArAma karavAne mATe jarUrI tamAma taiyArI e karatAM ane zrI rAmacandrajI tathA zrImatI sItAjI ArAma kare tyAre paheregIranI jema cokI paNa e ja karatAM hatA. ATalI ATalI sevA bajAvelI hovA chatAMpaNa zrI lakSmaNajI aparAjmiA devIe vakhANa karyA eTale haiyuM nizALa-nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe.... 41 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaI che che ! AdezayALa ayodhyabhAga-5 42 hAsto' ema nathI kahetA. pote evI prazaMsAne pAtra che evo bhAva paNa zrI lakSmaNajI nathI darzAvatA. deva-gurunI sevA deva-guru upara upakAra karavA karavAnI nathI 'ame na hota to sAdhune roTalA koNa Apata ? ame na hota to devane koNa pUjata ?' ema Aje bolAya che ne ? sabhA evuM bolanArA ya nIkaLyA che! pUjayazrI : evuM bolanArAonI koIe jo AvI, zrI lakSmaNajInI aparAjitAdevIe karI tevI prazaMsA karI hoya to ? AvuM mAna maLe to emane zuM thAya ? AvuM mAna maLe to evA phalIne phALakA thAya ke bIjuM kAMI? sabhA moDhe phINa AvI jAya. pUjayazrI : vagara mAnapAna maLe ane vagara sevA karyo 'ame, ame karavAnI TevavALA' 'nahIM traNamAM nahi teramAM, nahi chappananA meLamAM' jevI dazA chatAM 'ame, ame' kahenArA ane koI mAna nahi toya AkhA samAjanA AgevAna hovAno daMbha sevanArAne AvuM mAna maLe to? to te bIcArAothI tevuM mAna paNa jIravAya nahi. sAdhuone AhAra-pANI ApavAnAM zA mATe? zrI nimUrtionI sevA karavAnI zA mATe ? sAdhuo upara agara bhagavAna upara upakAra karavA mATe ema? sevA deva-gurunI karavAnI che, paNa te deva-guru upara upakAra karavAne mATe nahi paNa potAnA AtmA upara upakAra karavAne mATe ja deva-gurunI sevA karavAnI che. sAdhuone annapANI athavA to vastra Adi ApavA dvArA mArA AtmAno vistAra thAo e ja buddhi zrI jinAjJAmAM vartatA sAdhuone annapANI athavA to vastrAdi vahorAvatI veLAe suzrAvakonA manamAM hovI joIe." "sAdhuo saMyamI che, ratnatrayInA ArAdhaka che, bhagavAnanI AjJA mujaba mahAvratonuM pAlana karanArA che ane saMyamapAlana sukhapUrvaka karI zakAya te mATe ja anna pANI Adi lenArA che; AvA mahAtmAonA upayogamAM mArI kaMI vastu Avo | Avo sadupayoga thAya eTalI ja mane prApta thayelI sAmagrInI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saphaLatA che !' A bhAvanA sAdhuonI sevA karanAra suzrAvakone hovI joIe. AvI bhAvanAthI raMka AdamI, kAMI na hoya to TukaDo roTalo vahorAvIne paNa potAnuM kalyANa sAdhI zake che. jyAre miSTAna Adi vahorAve paNa potAne sAdhuo upara upakAra karanAra mAnI potAnA karatAM sAdhuone tuccha mAne, potAnAthI sAdhuone dabAyelA mAne, 'sAdhuone ame ja AhArapANI Adi ApIne jIvADIe chIe, mATe sAdhuoe amArI AjJA mAnavI joIe. AvI bhAvanAvALo je hoya, te AvI pApabhAvanAnA yoge tarato nathI paNa DUbe che. ene saMyamanI kiMmata nathI, enA aMtaramAM saMyama pratye AdarabhAva nathI, nahitara to AvI duSTivRtti Ave ja nahi. sAdhuone vahorAvanArA to potAnA saMsAravAsane vakhoDe. e mAne ke 'A mahAsattvazALI ane huM pAmara ! vahorAvatA paNa ene ema thAya ke 'Ama saMyamI AtmAonI bhakti karatAM karatAM paNa mAruM AvaraNa khaso ane samyaphacAritranI ArAdhanA karavAjoga sAmagrI mane prApta thAo !" deva-guru upara upakAra karavAnI vAto karanArAone kaho ke tamArI jAta upara to upakAra karo ! zubhodaye kyAMkathI bhaTakatA bhaTakatA tame ahIM AvyA cho, paNa ahIMthI phera pAchA evI ja rIte cakrAvAmAM paDo nahi e prakArano upakAra tamArA AtmA upara karo toya basa che !' sudeva ke suguru bhaktinA bhUkhyAM hotA nathI. sudeva ane suguru bhaktithI rIjhanArAya hotA nathI ane bhaktanI tAbedArI svIkAranArAya hotA nathI. roTalA ApanArAnA sevaka bane te bIjA; zrI jainazAsananA gurue nahi. roTalA ApanAranI ja jene AjJA uThAvavI hoya, teNe zA mATe varSo paheravo joIe. saMsAramAM zuM tAbedArI uThAvatA paNa koI roTalo Ape tema nahotuM, ke jethI te sAdhuo roTalA ApanAranI tAbedArI uThAve ? je eTalA pAmara che, te zrI jainazAsananA sAdhu to nathI paNa evA to A veSamAM rahIne zrI jainazAsananI apabhrAjanA karAvanArA che ! roTalAnI eTalI kiMmata AMkanArAmAM maLe to saMyama vRddhi ane na maLe to tapovRddhi' e bhAvanA kyAMthI hoya agara kyAMthI Ave ? haiyuM vizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe.3 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 n-c))' TreePe 2017e3????? sAdhunI bhikSAcaryA kevI hoya? sAdhu bhikSAe nIkaLe tyAre gharamAM pesatA ja dharmalAbha de. Ape teneya dharmalAbha ane na Ape teneya dharmalAbha e rIte gharamAM peThA pachIthI paNa AhAra, maLe ke na maLe chatAM je samatA ane prasannatApUrvaka sAdhu gharamAM bhikSA mATe peThA hoya, te ja samatA ane prasannatApUrvaka te pAchA nIkaLe, bahu vahorAve, sAru sAru vahorAve, te tenA gharamAMthI sAdhu prasanna thaIne nIkaLe ane nahi vahorAvanArA agara to thoDuM ke sAdhAraNa vahorAvanArAnA gharamAMthI khinna thaI ne nIkaLe, to sAdhu potAno dharma cUke. ApanAra ne nahi ApanAra thoDuM ApanAra ne vadhu ApanAra, sAmAnya vastu denArane sArI vastu denAra, badhA pratye sAdhu samadRSTithI jue, saune dharmalAbha de. sau dharmano lAbha pAmo' - e ja sAdhunI bhAvanA hoya. ghaNuM ne sAruM denAra pAse sAdhu jo gaLagaLo thaI jAya, eno upakAra mAnavA maMDI paDe agara to enI tAbedArI svIkAravA taiyAra thaI jAya, to e sAdhu sAdhu nathI, paNa peTa bharavA nIkaLelo veSadhArI bhikhArI che. sAdhu bhakti karanAranI zubha bhAvanA joIne jarUra prasanna thAya; bhaktibhAvanAnI anumodanAvRtti sAdhumAM jarUra hoya paNa sAruM ghaNuM de tenAmAM ja bhaktibhAvanA hoya ane thoDI ke sAmAnya prakAranI vastu denAramAM bhaktibhAvanA na ja hoya agara to ochI ja hoya, ema mAnanAra bevakUpha che. sAdhu ane roTalo denArano tAbedAra, e vAta ja vAhIyAta che. sAdhu hoya te roTalA denArano tAbedAra hoya nahi ane roTalA denArano tAbedAra hoya te sAdhu hoya nahi. jo ke evuM bane paNa nahi, paNa dhAro ke evuM ja bane ke roTalA denAranI tAbedArI svIkAryA vinA roTalA maLe ja nahi, to tevA avasare paNa sAco sAdhu roTalA denAranI tAbedArI svIkAravAne badale, annapANI vinA ja samabhAve bhUkhyA maravAnuM ja pasaMda kare. ene ema thAya ke, 'A veSa roTalA denAranI tAbedArI karavAne mATe nathI, paNa AtmakalyANa mATe jJAnInI AjJAne tAbe rahevAne mATe che.' kharekhara, jeo roTalAne AgaLa karIne, roTalA ApanAranI AjJA mAnavAnI vAto kare che, teo mahA ajJAnI che. tevAone to Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUchavuM joIe ke, "zuM A veSa lIdhA vinA ja koInI tAbedArI svIkArIne roTalA meLavavA jeTalI ya tamArAmAM tevaDa nahotI, ke jethI A veSa lIdho ?" ATalI hiMmata to hovI joIe sabhA eTaluM pUchavAnI hiMmata joIe ne ? pUjyazrI te tame jANo vastuta: hiMmata nathI, AvaData nathI ke garaja nathI ? eya vicAravA jevuM che tame loko zuM himata vinAnA cho? tamane hiMmata vinAnA kahe koNa? tamArAmAM sAva hiMmata ja nathI, ema kahenAra mUrkha che. Ama bahu kama hiMmata che ema kahI zakAya, paNa pramANamAM tame kama hiMmatabAja nathI. duniyAdArImAM tame himatabAja nathI ? ghara sAcavavAmAM, vaTa sAcavavAmAM, vepAra kheDavAmAM, luccAI ramavAmAM, koIne phasAvavAmAM, koInuM vera vALavAmAM ane tamArI dhAraNAnI ADe AvanArAne ThekANe pADavAmAM tame hiMmatalAja nathI ? ghera, peDhI upara, vaTa vyavahAramAM ane paisAnI levaDa-devaDa vageremAM tame zuM sAva mAyakAMgalA cho ? raste cAlatAM tamArA gajavAmAMthI koIne kADhI javA detA hazo, ema? dhIrelA nANAM koI na Ape to te tAM karatA hazo, ema? hisAba karavA beThA ho tyAre zaramathI aMjAIne rakamo choDI detA hazo, ema? sabhA ema koI kAMI javA de che? pUjayazrI : nathI javA detA to zuM karo cho e kaho ne ? sabhA cAle teTaluM badhuM. pUjyazrI: paNa sAmo duzmana bane, sAmAne khoTuM lAge enI paravA nahi ? sabhA : paravA rAkhe kAma na cAle ne ? pUjayazrI : have ThekANe AvyuM. tyAM tenI paravA rAkhe to bhIkha mAgavI paDe ane bharabajAre lUMTAIne rotA ghera javuM paDe e samaje che, mATe hiMmata rAkhe che. avasare khoTuM ya, game tevuM kaDavuM hoya to ya svArtha mATe saMbhaLAvI detAM vAra lAgatI nathI ane ahIM kahe che ke hiMmata nathI. A khoTuM nathI ? tamane nathI lAgatuM ke hiMmata nathI ema nahi paNa vastunI garaja nathI. haiyuM vizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe...3 4pa Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 zayALa ayodhyA...........bhaga -5 dharmanI garaja rAkhavI joIe jeTalI garaja duniyAdArInI che, teTalI garaja dharmanI che ? duniyAdArInI garaja che to AvaData khIlavavAnA keTalA prayatno thAya che? nAnapaNathI baccAne zikSaNa enuM apAya che. moTo thAya ne bhoTha rahe to tene keTakeTalo ThokAya che. zIkhavA mATe anubhava meLavavA mATe dhakkA khAvA pArakI peDhIe mukAya che, kAraNa? eka ja ke A bhoTha raheze to ujALaze zuM? ema manamAM beThuM che. mAruM A bheguM kareluM che tenuM thaze zuM? evI tyAM ciMtA che. tyAM ujALavAnuM zuM? tamArI dRSTie mANase ujALyuM ema kyAre kahevAya ? lakSmI vadhAre to ne? sabhA: bhegI nAmanA ya vadhAravAnuM kharuM pUjyazrI : kaI nAmanA? sabhA: peDhI saddhara che evI. pUjayazrI e vAta to lakSmImAM AvI gaI ne ? sabhA: A peDhI pramANika che evI ! pUjayazrI peDhI pramANika che evI zAkha vadhAre teNe kaMIke ya ujALyuM kahevAya paNa AjanA svArthIonI pramANikatAnI vyAkhyA paNa judI che. peDhImAM je heja paNa anIti na AvavA de teNe peDhInI zAkha vadhArI ema mAno cho ke anIti, lUccAI eTalI badhI saphAIthI kare ke anItino mAla eka tarapha tIjorImAM paDato jAya ane bIjI tarapha duniyAmAM pramANikapaNAnI khyAti maLatI jAya evI rIte vartanAre peDhInI zAkha vadhArI ema mAno cho, e paNa khAsa vicAravA jevuM che ne ? Aje moTebhAge anItimattAno Dara nathI, paNa koI ApaNane anItimAna tarIke oLakhI na jAya tenI ja vizeSa ciMtA che. vastuta: jAte anItimAna hovA chatAMpaNa nItimAna tarIke ja jAheramAM AvavAnI icchA che ane ethI svArthavaza loko pApa kare che, eTaluM ja nahi pApa paNa cIkaNuM banAvIne kare che. paisAne lobhe anItinuM eka pApa kare ane e anIti chUpAvavAne mATe aneka pApo kare ! AvA pApIne AjanAo Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujALanArA mAne che ! 'anIti koIpaNa saMyogomAM nahi ja karavI' evI pratijJAvALo, durbhAgyanA udaye lakSmI gumAvavAnI aNI upara Ave, to duniyAnA DAhyAA gaNAtAo ene copaDA badalAvAnI ane leNadArone rovaDAvavAnI ja salAha Ape ane e salAha jo pelo na mAne to kahe ke'bhoTha che, Ane to duniyAnI kazI gama nathI.' Aje to pApa kare ane pApa evI saphAIthI kare ke koIne tenI gaMdheya na Ave. pApa karI te pApane chUpAvavAne mATe ane potAnI jAtane niSpApa tarIke oLakhAvavAne mATe aneka pApo kare, te Aje hoziyAra ane hiMmatabAja gaNAya che. e zikSaNa ane e saMskAra Aje lagabhaga, thoDoka apavAda bAda karatAM, ghera gherathI maLe che; kAraNake garaja mAtra duniyAdArInI che. tame koNa ? samyagdaSTi ke mArgAnusArI ? jeTalI garaja duniyAne duniyAdArInI che, artha ane kAmanI che, teTalI garaja jo dharmanI AvI jAya to kAma nIkaLI jAya. AtmA artha ane kAmanI sAdhanA pUMThe jevo parizrama kare che tevo parizrama jo dharmanI sAdhanA pUMThe kare, to siddhi hAtha-veMtamAM che. dharmanI garaja keLavI juo, pachI juo ke hiMmata ane AvaData Ave che ke nahi ? are, artha ane kAma karatAM dharmane pradhAna mAnatA thaI jAva, toya dazA pharI javA mAMDe ! artha ane kAma karatAM dharmane pradhAna mAnavAnI dazA to samyaktva prApti pUrve paNa AvI zake che, ema jJAnIo pharamAve che. mArgAnusArInuM svarUpa jANo cho ? mArgAnusAritA samyaktvaprApti pUrvenI ja dazA che ne ? mArgAnusArI dharma, artha ane kAma e traNa puruSArthone nija nija kALe sAdhavAjogA mAne, paNa kAma puruSArtha karatA artha puruSArthane pradhAna mAne ane arthapuruSArtha karatAM dharmapuruSArthane pradhAna mAne artha-kAma sAdhe, paNa dharmane bAdhA na pahoMce e rIte. mArgAnusArInA pAMtrIsa guNomAM pahelo ja guNa nyAyasaMpanna vibhava kahyo che, eTale mArgAnusArI vibhava meLavavAno prayatna kare, paNa temAMya nyAyane cUke nahi. nIti karatAM paisAnI kIMmata vadhAre AMke nahi. 'kAM nIti choDa, kAM paiso jato kara' evo vakhata AvI lAge, to haiyuM vizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe.... 47 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 sAco mArgAnusArI paiso choDavo e hA, paNa nIti mUkavI nahi' AvI dazA barAbara sAcave. A dazA Aje keTalAmAM che, e to kaho? dharmanI bhAvanA AvavI e saheluM che, ema? dharma pAmavAnI lAyakAta AvavI e paNa mahAdurlabha che, to dharma pAmavo e ethIya vadhAre durlabha hoya, emAM navAI zI ? mArgAnusAritA, e sudharmanA zravaNa mATenI lAyakAta che ane sudharma - zravaNanI jenAmAM lAyakAta AvI hoya, teya avasare paisAne lAta mAravI sArI paNa nIti tajavI sArI nahi' evuM mAnanAro hoya; jyAre Aje to potAne dharmanA sAcA jANakAra mAnI dharmI samAjnI ane susAdhuonI paNa hAMsI karanArAo kaI hAlatamAM jIMdagI gujAre che, e juo ! n-c))' Trape)G 22022626 tamArI jAtanI tame jAte to parIkSA karI juo ! artha ane kAmanI AMzika upAdeyatA mAnanAra mArgAnusArI paNa dharmane pradhAna mAnanAro hoya. avasare dharmane jALavavAne mATe arthakAmano bhoga dIdhe ja chUTako thAya tema hoya, to arthakAmano bhoga daI devA jevI dazAmAM rAce, paraMtu potAnA dharmamAMthI vicalita thavA jevI pravRttimAM rAce nahi. Avo to mArgAnusArI kahevAya. jyAre samyagdaSTi to te che ke je artha ane kAma e baMnene heya mAne ane ekamAtra dharmane tathA dharmanA yoge prApta thatA mokSane upAdeya mAne ! tame samyagdaSTi cho, mArgAnusArI cho ke bIjA ja cho ? sabhAH samyagdaSTithI anIti thaI jAya e bane nahi ? pUjyazrI : anIti thaI jAya e bane. mohano tevo uchALo AvI jAya ane koI prasaMge AtmA bhAnabhUlo bane, to anIti thaI jAya e zakya che; paNa prasaMga vItatA tenAM haiyAmAM zuM thAya, e jANo cho? potAnI jAta upara dhikkAra Ave. pApa DaMkhe. paNa Aje zuM anIti thaI jAya che? anIti thaI jAya che ke anIti rasapUrvaka keLavIne karAya che? Aje ghaNAoe nakkI karyu che ke, 'anIti karyA vinA cAle ja nahIM' AvAone zuM kahevuM? 'anIti karyA vinA cAle ja nahIM' evuM koNa bolAve che ? haiyAmAM beThelI arthakAmanI lAlasA ke bIjuM kAMI ? arthakAmanI lAlasA vadhI ane ene poSavA anIti AdaravA mAMDI, pachI dhIre dhIre nakkI karyuM ke, 'anIti vinA cAle ja Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi!' pachI zraddhA jAya to navAI che? artha ane kAmanI sAmagrI meLavI ApanAra anIti ke puNya? sabhAH puNya. pUjayazrI : vicAra karIne bolajo. puNya vinA artha ane kAmanI sAmagrI na ja maLe, evI khAtrI che ? sabhAH hAjI. pUjayazrI to to ema nahi kahevAya ke "anIti karIe to ja jIvAya. anIti karatAM paNa artha ane kAmanI sAmagrI tene ja maLe che ke, jenuM puNya udayamAM hoya, keTalAye anItikhoro jelanI divAlo pAchaLa paDe che. keTalAye anItikhoro bhUkhyA peTe TAMTIyA ghasatA marI gayA. keTalAye anItikhoro bhIkha mAMgatA thaI gayAM. anItithI ja artha ane kAmanI sAmagrI maLe che ema na mAno. anIti kare ke na kare paNa artha ane kAmanI sAmagrI tene ja maLe che ke jenuM puNya udayamAM vartI rahyAM hoya. A prakAranI zraddhA jenAmAM hoya te 'anIti vinA cAle ja nahi' ema kahe ? nahi ja. paNa e kyAre bane ? anIti kyAre tajAya ? artha ane kAmanI lAlasA upara aMkuza Ave to ! artha ane kAmanI sAmagrI meLavavAnI IcchAvALo paNa jo kAMIka mArge Avelo hoya, to nakkI kare ke 'artha ane kAmanI sAmagrI joIe che e nizcita vAta che, mane enA vinA cAlatuM nathI mATe meLavavI to paDaze, paNa te dharmane bAdhA pahoMcADIne nahi. dharmane bAdha na pahoMce te rIte prayatna karI lauM ke jethI mAruM bhAgya hoya te mujaba mane maLI jAya paNa nItithI vartatAM na maLe toya anIti to na ja karuM. pApAnubaMdhI puNya ane puNyAnubaMdhI puNya vacce pharaka nItinA mArge cAlatA je puNya na phaLe ane anIti karavAthI ja je puNya phaLe, tene mATe samajI levuM ke te puNya pApAnubaMdhI puNya che. pApAnubaMdhI puNya paNa artha-kAmanI sAmagrI meLavI ApanAra che, ane puNyAnubaMdhI puNya paNa artha kAmanI sAmagrI meLavI ApanAra che paNa e be vacce pharaka che. pApAnubaMdhI puNya udayamAM AvavA mAMDe ke pApa pravRtti zarU thAya. eno Talo joraghara udaya teTalI pApa pravRtti haiyuM vizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe...3 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyabhAga-5 joradAra. e puNyano udaya AdamIne AdamI na rahevA de, AdamIne pAgala banAvI mUke. artha ane kAmanI sAmagrIno kepha caDhAvI de ane dharmane bhUlAvI de ! virala AtmAo ja sAmarthya keLave to bacI zake. pApAnubaMdhI puNya ja che ke je udayamAM AvIne jatAM jatAM pApanuM poTaluM vaLagADI de ! puNya khapatuM jAya ane pApano saMcaya thato jAya. e puNyanA udayane jJAnIo vakhANatA nathI. pApAnubaMdhI puNyanA yoge maLelI sAmagrI vaparAya kyAM ? e sAmagrIno bhogavaTo pApamaya na banato hoya ane AtmAnA pariNAma pApamaya na banI jatA hoya to pAchaLa pApano anubaMdha kema paDe ? pAchaLa pApa mUkIne je puNya jAya te pApAnubaMdhI puNya. e puNyanuM pagaluM udayamAM AvavA mATe, eTale ahIM pApanI dizAe pagaluM bharAyuM ja hoya ! e puNya ja evA prakAranuM che ke e khatama thAya tyAre AtmA pApathI lAI gayo hoya ! AjanA keTalAka zrImaMtonI dazAnuM jo vivekapUrvaka bArIkAIthI avalokana karo to tamane A vastu AMkha sAme dekhAya. zrImaMtonI dazA jovAnuM paNa eTalA ja mATe kahevAya che ke tyAM sAmagrI vizeSa hovAthI kayAM kevo upayoga thaI rahyo che ? tenI ane e ghaNI sAmagrInA yoge kevI dazAne te pAmyo che? te vagerenI jhaTa khabara paDe; to sAmAnya sthitinA mANasonIya dazA jotAM AvaDe to kayA puNyano prabhAva vartI rahayo che ? teno khyAla Ave. pApAnubaMdhI puNyano udaya bahu kAramI rIte mUMjhavanAro hoya che. jyAre puNyAnubaMdhI puNyanI dazA tenAthI viparIta hoya che. puNyAnubaMdhI puNyano udaya pelA karatA sAmagrI uMcI koTinI Ape ane emAM mUMjhAvI mAre nahi. e sAmagrIno AtmA upabhoga karato rahe ane virakti khIlatI jAya. arthakAmanI maLelI sAmagrIno unmArgane badale sanmArge vyaya karavAnuM mana thAya, e puNyAnubaMdhI puNyano prabhAva che. puNyAnubaMdhI puNyano udaya Avo hovAnA kAraNe to puNyatattvanI AMzika upAdeyatA jainazAsane svIkArI che. puNyAnubaMdhI puNya hoya to anIti vinA cAle ja nahi' e buddhi Ave nahi. Aje e buddhi eTalI badhI vyApaka banI gaI che ke sArA gaNAtAnAM haiyAmAM paNa uMDe uMDe e vAta barAbara che evI vAsanA ghara karatI jAya che. Aje to sArA gaNAtAo paNa AvuM bolatA thaI gayA che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyama dharmanI abhirUci hoya to gRhasthajIvana nirmaLa bane nItimAna banavuM hoya to ya arthakAmanI lAlasA upara aMkuza mUkavo paDaze. dIkSA kaThaNa, paNa A to nahi ne ? 'dIkSAno ja upadeza Ape che ane gRhasthadharma batAvatA ja nathI' Avu Aje amAre mATe khUba pracArAI rahyuM che. mUrkhAo AvI taddana khoTI vAtone paNa sAcI mAnI le che. vAta e che ke gRhasthadharma paNa tenA ja haiyAmAM vAstavika prakAre pariNAma pAme che ke jenA haiyAmAM dIkSA pratye abhiruci che, dIkSA pratye, saMyamadharma pratye abhiruci nathI, te vastuta: gRhasthadharmane pAmI zakato ja nathI. saghaLAya dharmonuM mULa saMyamadharma che. saMyamadharmanI sAcI abhirUcI pragaTe te kadAca saMyamI na banI zake, toya enuM gRhasthajIvana nirmaLa banatuM Ave. gRhasthadharma kone mATe ? saMyamadharmane svIkArI tenuM pAlana karavAne je azakta hoya, e kAraNe jeo gRhasthadazAmAM rahyA hoya, temane mATe gRhasthadharma che. gRhastha dharmamAMya amAre upadeza to dharmano ja devAno che, paNa gRhasthAIno upadeza devAno nathI. gRhasthadharma eTale gRhasthapaNAmAM rahIne paNa zakya eTalo tyAga karavo. sAdhu banyA vinA paNa bane teTalA pApathI virAma pAmavuM tenuM nAma gRhasthadharma. sAdhune mATe mahAvrata ane gRhasthane mATe aNuvrata, paNa hiMsAdika pApothI virAma pAmavA sivAyanI vAta che ? nahi ja. vicAro ke, 'mahAvratono abhilASI aNuvratonuM pAlana kevuM kare?' ane 'mahAvratadhArI mahAtmAo upara paNa ame upakAra karIe chIe, mATe amArA kahyAmAM sAdhuoe rahevuM joIe' AvuM mAnanAre kadAca aNuvrato uccAryA hoya, toya tenuM pAlana te kevuM kare ? mATe samajo ke artha ane kAmanI lAlasA upara aMkuza AvyA vinA ane mokSa mATe saMyamadharmanI pradhAnatA hRdayamAM jagyA vinA, thoDo paNa dharma sAcI rItie jIvanamAM nahi Ave. artha ane kAmanI kAramI lAlasA, e anItinuM mULa che. e lAlasA Aje eTalI badhI vadhI gaI che ke, jenuM varNana karavAmAM Ave to te sAMbhaLanArAone mana paNa bahu kAramuM thaI paDe 'anIti barAbara karavI, paNa te evI rIte karavI ke ApaNane koI anItimAna kahe nahi ane ApaNe nItimAna tarIke paMkAvA mATe haiyuM vizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe.... 51 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa2 anIti sAthe tene chUpAvanArAM je je pApo karavA paDe te karavA, emAM vAMdho nahi ene to Aje AvaData, hoMziyArI ane hiMmatazIlatA manAya che ne ? kharekharo nItimAna to Aje zodhavoya bhAre paDe tema che, chatAM koNa potAne aprAmANika kahe che ? aprAmANika chatAM prAmANika tarIke mUcha upara tAla daIne pharavuM e hiMmata vinA bane ? sabhAH hiMmata to kharI ja ne ? *"Paree 100222626 : pUjyazrI : barAbara che. hiMmata kharI, paNa DUbAvanArI ! AthI ja huM kahuM chuM ke tamArAmAM hiMmata nathI ema nahi paNa dharmanI garaja nathI. jenAmAM dharmanI garaja hoya, dharmanI sAcI abhirUci hoya, te hiMmata ane AvaData vagere badhu evA upayogamAM vApare, ke jethI te pApathI pAcho haThato jAya ane mokSanI nikaTa pahocato jAya. avasare bhUlapAtra banela sAdhune paNa e kahevAjoNuM maryAdAmAM rahIne kahI de ! evuM e bole ke sAdhu samajI jAya; yogya sAdhunI bhUla sudharI jAya ane ayogya veSadhArIne paNa ema thaI jAya ke, 'ahIM pola nahi cAle !' deva-gurutA sAcA sevaka bano taravuM hoya to 'deva-gurunA upakAraka ame' evI ghelachA choDo ane deva-gurunA sevaka bano. devanI pUjA karo ane gurunI sevA karo, te tamArA upakAra mATe karo ! e tAraka che, ema samajIne sevA karo ! deva ane gurune potAnA yoge nabhanArA mAnanArA ajJAna che. zrI vItarAganI vItarAgatA pAmavA mATe zrI vItarAga paramAtmAnI pUjA karo nigraMthanI nigraMthatA meLavavA mATe nigraMthonI sevA karo kAraNake vItarAgatA pAmavA mATe nigraMthatA jarUrI che. ema mAno ke, 'huM kamanasIba chuM ke saMyamadharmanI ArAdhanA svayaM AdarIne karI zakato nathI, to mArI je kAMI puNye maLelI sAmagrI che, te saMyamadhArI mahApuruSonI saMyamayAtrAmAM kAma lAgo ane e rIte mArI saMyamadharmanI ArAdhanA ho !' saMyama dharmanI AcaraNA sAdhuo kare, paNa gRhasthoya saMyamadharanI bhakti AdithI saMyama dharmanI ArAdhanA karI zake che. saMyama dharmanI ArAdhanA harakoI AtmA karI zake che. saMyama dharmanI Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcaraNA karavAne mATe je azakta hoya, te paNa zraddhAsaMpanna hoya to saMyama dharmanI ArAdhanAthI vaMcita hoya ja nahi; kAraNake saMyama dharmIonI bhakti, eya saMyama dharmanI ArAdhanA che; ane saMyama dharmIonI anumodanA e ya saMyama dharmanI ArAdhanA che. eTaluM ja nahi paNa taravAnI bhAvanAthI saMyama dharmIonI bhakti karanArAonI anumodanA karavI eya saMyama dharmanI ArAdhanA che. AcaraNA na hoya to paNa ArAdhanA kyAre ? AcaraNA vinA paNa ArAdhanA thaI zake che, paNa te kyAre ? e samajavuM paDaze. e samajo ane saMyama dharmanI AcaraNA tamArAthI na banI zake toya saMyama dharmanI ArAdhanAthI vaMcita na raho. saMyama dharmanI ArAdhanAno lAbha AcaraNA vinA paNa maLato hoya, toya nathI joIto, ema to nathIne ? sabhAH e to ghaNuM sarasa : pUjyazrI : A to ghaNuM sarasa che ja, paNa tamAruM haiyuM sarasa banavuM joIe ne ? saMyama dharmanI ArAdhanA harakoI hAlatamAM harakoI AdamI harakoI samaye karI zake che; AcaraNA vinA paNa ArAdhanA zakya che, paNa te kyAre ? eja moTI vAta che ! saMyamadharmanI sAcI abhirUci pragaTe to A bane. sAcI abhiruci pragaTe eTale zuM thAya, e jANo cho? je AtmA zaktisaMpanna hoya te to svayaM AcaraNA dvArA ArAdhanA kare; jenAthI e bane nahi te saMyama dharmIonI ane saMyamanA arthI AtmAonI bhakti dvArA saMyama dharmanI ArAdhanA kare; saMyamI AtmAone saMyamapAlana mATe Avazyaka vastuo nirdoSapaNe pUrI pADe; vaLI saMyamanA arthIo kayA kAraNasara saMyama dharmanI AcaraNAthI vaMcita rahyAA che ? te zodhI kADhI potAnAthI zakya hoya to te kAraNo dUra karavAne te cUke nahi; ane eTalIya jenI zakti na hoya te saMyama dharmIono ane bhakti karanArAono sAco anumodaka banIne saMyama dharmanI ArAdhanA karI zake che. A badhuM saMyama dharmanI sAcI abhiruci pragaTI hoya to ja bane. zarIre pAMgaLA ane paise tadna garIba paNa ArAdhanAthI vaMcita na rahI jAya tevuM A zAsane darzAvyuM che; paNa jemane ArAdhanA karavI hoya tevAone mATe ja A badhuM kAmanuM che. O D haiyuM nizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe.... 53 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 n-c) *T}ec 2000)G kupracArothI sAvadha raho saMyamadharma pratye hRdayano pUjyabhAva-AdarabhAva nathI, mATe ja 'sAdhuonA upara ame upakAra karIe chIe.' evI bhAvanA Ave che. sabhAH paNa evA thoDA che. pUjyazrI : thoDAmAMthI ja ghaNA thAya ne ? ApaNo irAdo to e che ke thoDA paNa evA na rahe. eya bhaktino hetu samaje, virAdhanAthI bace ane ArAdhaka bane ema ApaNe to icchIe chIe. 'bhakti AtmasevA mATe ja che' ema samajIne ajJAnAdinA yoge uMdhI mAnyatAthI nAhakanI virAdhanAmAM jeo DUbatA hoya te na DUbe ane ArAdhanAthI tare ema to dareka dharmI icche ja ane sAcA dharmIo ema ja ja icche; Ama chatAMpaNa jeo irAdApUrvaka A jAtano kupracAra kare che teone svaparanA hitanI khAtara oLakhI levAnI paNa khAsa jarUra che. Aje evAo paNa A samAjamAM pAkyA che ke jeo AkhA zAsananA kramane pheravavA mAMge che. sarvatra potAnuM Adhipatya icche che. saMyama dharmanI bhAvanAone nAbUda karI artha-kAmanI bhAvanAone poSaNa maLe tevuM vAtAvaraNa emane sarjavuM che. e dhyeyanuM A to pagathIyuM che. bhagavAnane ApaNe pUjIe chIe ane sAdhuone ApaNe AhArapANI vagere ApIe chIe, eTale 'ApaNe chIe to deva pUjAya che ane sAdhuone annapAnAdi maLe che' Ama kahIne teo devagurunA upakAraka hovAnI jherI bhAvanAno pracAra karI rahyA che. jyAM 'ame deva-gurunA upakAraka chIe' evI bhAvanA AvI eTale bhakti gaI ja samajo. pachI saMyamadharma karatAM gRhasthadharmanI pradhAnatA lAge ane sAdhuone AjJAmAM rAkhavAnI vRtti saheje utpanna thAya. Ama zAsanano krama phare ke nahi ? tevA mATe to pharyo ja samajo. vaLI dharma karatAM artha-kAmanI sAmagrInI pradhAnatA manAya, eTale arthakAmanI lAlasAye vadhe; mATe evA pApAtmAothI sAvadha bano e paNa akalyANathI bacavA mATe jarUrI che. pravacanadAna ane zravaNa anupama ArAdhanA kyAre ? sArA prasaMgane ke khoTA prasaMgane jema-jema khIlavo tema tema navuM navuM nIkaLyA kare paNa buddhi ThekANe hovI joIe. jenI buddhi Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www/ EUR ThekANe na hoya, te to sArAmAM sArI kathA paNa evA bhAve vAMce ke na enuM kalyANa thAya ke na to sAMbhaLanAranuM kalyANa thAya. kalyANakArI vaktA te, ke je bolato jAya ane karma nirjarato jAya. vaktA bolavA bese tyAre svapara-kalyANanI bhAvanAothI otaprota hovo joIe. svAra mATenA kalyANakArI mArgano bhomiyo ane svAra kalyANakArI mArganI bhAvanAthI taraboLa banelo vaktA bolato jAya ane karma nirjarato na jAya, e bane nahi. vaktAno AtmA jema jema te bolato jAya tema tema karmabhArathI halako banato jAya; ane laghukarmI zrotAno AtmA paNa evA vaktAnA bole-bole karmabhArathI halako 4 banato jAya; pravacanadAna ane pravacana zravaNa, e paNa anupama koTinI ArAdhanAno ja eka prakAra che. svAra kalyANakArI mArgano jANa vaktA, svapara kalyANanI ja eka mAtra abhilASAthI yathAvidhi dezanA de ane zrotAo potAnI ayogyatAnA kAraNe na paNa pAme athavA potAnI duSTabuddhinA kAraNe duSTakarmanuM upArjana kare, toya vaktAne ekAnta lAbha ja thAya, ema A zAsana kahe che. zrotAone lAbha thAya to ja vaktAne lAbha thAya, evo niyama jJAnIo pAse nathI. mArgano marma pAmyA vinA pATe na besAya paNa vaktAne mATe javAbadArI ochI nathI. pATe caDhI bese ane mArganuM bhAna na hoya to ? mArganuM bhAna hoya, paNa dhyeya mAnapAnanuM hoya to ? e nakAmo. mArganuM bhAna ane sva-para- kalyANanuM ja dhyeya, A baMneya joIe. mArganA bhAra vinAnA vaktAmAM duSTabuddhi na hoya, toya e sva-paranuM kalyANa karI zake nahi. ulaTuM karmabaMdhana thAya. AjJAno e bhaMjaka bane ane ajJAnatAnA yoge usUtrabhASI bane. pApano Dara hoya, AjJAnI virAdhanAno Dara hoya, usUtrabhASaNano Dara hoya, to Aje jene tene pATe caDhI besavAnI vRtti thAya che, te na thAya. ema thAya ke pATe besavAnI lAyakAta joIe ! paNa mAnapAnanI lAlasA lAyakAtanI vAta bhUlAvI de che. vyAkhyAnadAnanuM AkhuM dhyeya bhUlAI jAya che. usUtra bhASaNanI, eTale ke usUtra bhASaNa na thaI jAya tenI tene kALajI hoya, te mArgano marma pAmyA vinA pATe besavA ja kema icche? Aje papa haiyuM vizALa nirmaLa joIe ane vastuno prema joIe....3 ) Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...bhaga-pa. pake game te AdamI, lagabhaga dareka vAtamAM, na jANato hoya toya abhiprAya ApavA tatpara banI jAya che, tema sAdhuo paNa keTalAka jhaTa mATe besavAnI ja cittAmAM paDyA hoya che ane avasara Ave to besI jAya che ! pachI saMghamAM judA judA sUra nIkaLe, emAM navAI zI che? temAM ya zrotAo ajJAna hoya, eTale pariNAma zuM Ave ? pariNAma e ja Ave ke aneka uttama thavAne lAyaka AtmAo paNa kusAdhananA yoge unmArge caDhI jAya; ane ghaNAo ubhagI javAnA kAraNe suyogathI vaMcita paNa rahI jAya. prasaMga upara vicAro utpanna thavAmAM vAMcanAra-sAMbhaLanAranI lAyakAtanI moTI apekSA rahe che. buddhi hoya to kharAba prasaMga paNa evI asara nipajAve ke - 'evI kharAbIthI ApaNe bacavuM.' ane durbuddhi hoya to uttamamAM uttama prasaMga mATe paNa ema thAya ke - "gappA' mATe zrotA ane vaktA baMneyamAM lAyakAta joIe. lAyakAta hoya to ja baMneyanuM kalyANa thAya. nAlAyaka zrotA karatAM nAlAyaka vaktA prAya: ghaNA ja anarthanuM kAraNa bane che. vaktAmAM lAyakAta na hoya, vaktAmAM nAlAyakI hoya to vadhAre nukasAna thAya, kAraNake e potAnI nAlAyakIne pradarzanamAM mUke che ! ..zayALa ayodhyA Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevAmAM kacAza rnAa ne vAtsalyamAM uSa rvAha 4 zrImatI aparAjitA devI eka strI hovA chatAM zokyanA putrano je rIte utkarSa kare che, te teonA amApa vAtsalyanuM sUcaka che. sAthe sAthe sadAya sevAmAM sajja rahenArA zrI lakSmaNajIe je uttara Apyo che te paNa anupama che. nindA pacAvavI kaThaNa che to prazaMsA pacAvavI tethI ya vadhu kaThaNa che. Aje jyAre khoTI prazaMsA sAMbhaLavAno caDAva vadhato jAya che tyAre A vAta khUba mahatvanI che. zrI lakSmaNajInA jIvanamAM sAco sevakabhAva eka AdarzarUpa hovAnuM varNavavApUrvaka pravacanakAra pUjyapAda zrIjIe ' saMyukta kuTuMbanA baLano nAza pAmavAnAM kAraNo tarapha aMgulinirdeza karyo che. ane duniyAmAM cAlatA apapracAronI sAme sAcIvAtone yogya rIte pracArita karavA upara mUkAyelo bhAra ghaNuM kahI jato hoya tevuM lAge che. -zrI 57 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 sevAmAM kacAza nahiM ne - vAtsalyamAM uNapa nahiM * aparAjitAdevInI kevI anupama uttamatA x niMdA karatA prazaMsA vadhAre bhayaMkara che * khoTI ya prazaMsA sAMbhaLavAno anarthakArI caDasa x potAnI prazaMsAno zrI lakSmaNajIe vALelo uttara * sevya banavAnI IcchA prazaMsApAtra che, paNa sevA levAnI lAlasA adhama che * AjJAnI ArAdhanA vinA sAcI sevA thAya nahi * zrI lakSmaNajInA jIvanamAMthI zIkhavA jevo sevakabhAva * sAcI vAto paddhatisara bahAra mUkavAnI Aje jarUra che * sevAmAM kacAza nahi, vAtsalyamAM uNapa nahi * Aje saMyukta kuTuMbanuM baLa kema gayuM? * dharmanA zaraNe AvelAne vartamAnamAM sukha ane paraloka suMdara Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vuM A sevAmAM kacAza nahiM na (c) vAtsalyamAM uNapa nahiM, zrI aparAjitA devInI kevI anupama uttamatA atyAre prasaMga e cAle che ke aparAntiAdevI zrI lakSmaNajInA mastaka upara vAraMvAra hAtha pherave che, cuMbana kare che ane evo bhAva vyakta kare che ke he vatsa ! huM bhAgyavAna chuM ke - mane Aje tArA darzana thayA. aTavInA kaSTo sahI, badhe vijya meLavIne tuM ahIM Avyo, te hamaNAM tAro navo avatAra thayo ema huM mAnuM chuM. videzagamana karI vijaya meLavIne AvelA tane joIne kone AnaMda na thAya ? mArA dIkarA rAme ane vadhu sItAe aTavInA bhayaMkara kaSTo tArI sevAthI vahana karyA che. he putra ! jo tuM tyAM sAthe na hota, to rAma-sItAnI zI hAlata thAya ?' vAta paNa khoTI nathI. zrIlakSmaNajInA jevI sevA karanAro bhAI maLavo duniyAmAM kaThIna che. zrI lakSmaNajI mahApuNyavAna che, vAsudeva che ane zaktisaMpanna che, chatAM vinIta che. zrI lakSmaNajI zrI rAmacaMdrajIne pitA samAna ane zrImatI sItAdevIne mAtA samAna mAnatA hatA. akhaMDapaNe temanI sevA ja karatA hatA. rAma-sItAnI aTavImAM cokI e ja karatA hatA; eTale aparAjitAdevI prazaMsA kare che te tattva vagaranI nathI. chatAM A prasaMgamAM baMneyanI uttamatA spaSTa dekhAya che. prazaMsA karanAranI ane jenI prazaMsA thaI rahI che te zrIlakSmaNajInI ! prazaMsA karanAra eka strI che. e jenI prazaMsA kare che. te potAno dIkaro nathI, paNa sapatnIno dIkaro che. sapatnInA saMtAnano utkarSa bAIothI na khamAya evI duniyAnI mAnyatA che; jyAre ahIM sapatnInA dIkarAno utkarSa svayaM kare che. strIsvabhAva sulabha IrSyA ane A udAratA A beyane sAthe rAkhIne vicArajo. prazaMsAnA zabdo paNa vicAravA jevA che. potAnA peTanA saMtAno karatAM pa9 sevAmAM kacAza jahaM ne vAtsalyamAM uNaya haM...4 ) Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM sapatnInA saMtAno sArAM evuM strIthI bolAya ? A kahe che ke 'tArI ja paricaryAthI mAro putra ane mArI putravadhu aTavInAM kaSTone saMdhI zakayA che ! arthAt tArA ja pratApe Aje huM A benA darzana karavAne bhAgyazALI nivaDI zakI chuM. h-2c0) *">G 2003)}G niMdA karatA prazaMsA vadhAre bhayaMkara che A prazaMsAno zrI lakSmaNajIe je javAba vALyo che te paNa temanI uttamatAno pratibhAsa karAvanAro che. AvA prasaMgo kasoTInA gaNAya. sevAnuM phaLa AvA prasaMge hArI jyAM vAra lAge nahi. 'hA, mArA yoge ja e' ATaluM jo haiyAmAM AvI jAya to mAmalo khatama paNa bhAgyavAnone e Ave ja nahi. niMdA sAMbhaLI lenArA hajI ghaNA paNa prazaMsAmAM nahi mUMjhAnArA thoDA. potAnI niMdA thatI sAMbhaLI gusso na AvavA devo ane samatA jALavavI e muzkela jarUra che, paNa prazaMsA sAMbhaLatA AtmA lepAya nahi, made caDhe nahi, made caDhI elaphela bole nahi e vadhAre muzkela che. niMdA karatAM paNa prazaMsAnA yoge AtmA jhaTa bhAnabhUlo banI jAya che e dRSTie ja niMdA karatAM prazaMsA bhayaMkara che. Aje khoTI prazaMsAe samAjamAM ocho saDo ghAlyo che ? veSadhArIo, cAritrahIno ane utsUtraprarUpako Aje samAjamAM laherathI kema jIvI zake che ? susAdhuo karatAM evAone samAjamAM keTalIkavAra vadhAre Adara kema maLe che ? zrImanto evAonI pAse kema AMTA khAya che ? ane deva-guru-dharma pratye bahumAna vinAnA zrImanto tathA bIjAo - 'Aje ame ja samAjnA kharA kalyANa vAMchu chIe' evA madamAM chakelA kema dekhAya che ? A vastu vicAravA jevI che. veSadhArIo, cAritrahIno ane utsUtraprarUpakonI pAse eka kImio che. pahelI vAta to e ke A veSa che ane bIjI vAta e ke kImio che. enI pAse jAya tene e pANI-pANI karI nAMkhe, bhArobhAra prazaMsA kare, bhATaveDA ya kare ane bhAMDaveDA ya kare. pelAnI ane ene ja gamatuM hoya tenI prazaMsA karavAmAM bhATa bane ane ene na game tevAnI niMdA karavAmAM bhAMDa bane. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNIvAra keTalAka bhadrika AtmAone ema thAya che ke A zrImaMto ke jemane deva, guru ke dharmanI paravA nathI, avasare dharmanA virodhamAM ja je ubhA rahe che, tevAo paNa tyAM kema jAya che?" paNa tapAsa karIe to thAya ke, teo tyAM jAya ja, tyAM javAmAM paNa emane duniyAdArIno agatyano mAnelo lAbha maLe che. pelA veSadhArIe bhATaDA ke bhAMDaveDA karavAnI AvaData keLavI lIdhI hoya che. pelA jAya eTale e AvaDatanAM dvAro khUlI jAya. 'oho tame ? tame na hota to A gAmamAM dharma hota ? tamArA vinA A deharAM ne A upAzrayo sAcave koNa ?" pAse beThelA AdamIone uddezIne paNa kahe ke "A zeTha eTale phalANA gAmanuM nAka, AvaData ghaNI, peDhInA kAmamAMthI phurasada nathI maLatI, toya ahIM AvyA. eTalI to dharmanI lAgaNI che. Ama aneka prakAre bhATavaDA kare. pachI vAtacItamAM pelo zrImaMta kahe ke 'amuka sAdhu to kAMI nahi eTale A veSadhArI bhAMDaveDA zarU kare ane avasare dharmanA siddhAMtano apalApa karIne paNa dharmasaMrakSaka mahApuruSonI ya niMdA kare ! AvA bhATaveDA ane bhAMDaveDA karI jANanArA pAse deva-guru-dharmanA virodhI zrImaMto paNa jAya emAM navAI pAmavA jevuM che zuM? sabhA : keTalIka vAra pelAM mahArAja kahe, te dharma khAtAmAM evAo chUTe hAthe nANAM Ape che, te kema? pUjyazrI: e bahu moTI vAta nathI. pelAnI prazaMsAthI eka to evA dabAyelA hoya ane vaLI nAmanAnA nirmohI to hoya nahi. Ape to vadhAre prazaMsA thavAnI e nakkI vAta che. mahArAjane nArAja karavA taiyAra na hoya. ema paNa evAo jANatA ja hoya che ke jo mahArAja kahe che ane na ApyuM to ApaNI niMdA karyA vinA paNa mahArAja rahevAnA nahi ! AvA vicArathI paNa Ape e azakya nathI. vaLI ekAda sthAna evuM javA-AvavAnuM rAkhavAne mATe paisA to kharcavA paDe. ema ekAda sthAne ktA-AvatA hoya, to e dharmavirodhanA kalaMkane DhAMkavAnI cAdara che. evA AMcaLAne banatA sudhI koI phagAvI na de; kAraNake jena saMghamAM to emane gaNAvuM che ne ? sevAmAM kathA nahiM be vAtsalyamAM uNaya nahiM..4 61 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiyALI ayodhyA......bhAga-5 khoTI ya prazaMsA sAMbhaLavAno anarthakArI caDasa sabhAH evA bhATa, bhAMDa jevA sAdhu pAse sArA sArA paNa jAya che ne ? pUjyazrI : e azakya nathI. keTalAka aNasamajathI jatA hoya, keTalAka vyavahArathI jatA hoya, keTalAka ApaNe to badhe javuM ema mAnI tyAM paNa jatA hoya ane keTalAka emanI mIThAzathI A mahArAja sArA ke kaDavuM kahe ja nahi ema mAnIneya ktA hoya. A rIte aneka prakAre kuguruo pAse bIjAo tA hoya e banavAjoga che. vAta e che ke evA kusAdhuo sAmAnya rIte khoTI prazaMsA sAMbhaLavAnA durguNane evo poSyA kare che ke susAdhunI sAcI ane ekAMte hitakArI paNa vAta ghaNAne rucatI nathI. lokone game ane lokone phAve te bolavuM, e vicArano Aje eTalo kAramo amala thaI rahyA che ke loka susAdhuthI parAmukha banato jAya che. prazaMsA sAMbhaLIne khuza nahi thanArA ane potAnA doSa ciMtavanArA maLavA dohAlA che. Aje to khoTI paNa prazaMsA sAMbhaLavAno lagabhaga caDasa vaLagI gayo che ema kahIe to paNa cAle; ane ethI paNa veSadhArIone, svecchAcArIone ane utsutra prarUpakone phAvatuM AvyuM che. prazaMsAnI lolupatA AtmAne sanmArgathI bhraSTa karanArI che. ane unmArgamAM joDanArI che. prazaMsAnI lolupatArUpa pizAcinInI lapa vaLagI eTale samajo ke e potAnI jAtano ya duzmana banyo ane bIjAone mATe paNa e duzmananI garaja sAravAno; mATe enAthI bahu sAvadha rahevA jevuM che. prazaMsA sAMbhaLavAnI lAlasA sArA AtmAne paNa sahajamAM unmArge caDhAvI de che. potAnI prazaMsAno zrI lakSmaNajIe vALelo uttara zrI rAmacaMdrajInI janetA aparAjitAdevInA moDhethI potAnI prazaMsA sAMbhaLIne zrI lakSmaNajIne mada caDhato nathI. pote tevI prazaMsAne lAyaka hovA chatAM paNa emane ema nathI thatuM ke barAbara che, meM kAMI sevA karavAmAM kamInA rAkhI nathI. zrI lakSmaNajI potAnI prazaMsA sAMbhaLIne e ja vicAre che ke prazaMsA karavA lAyaka to Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDilabaMdhu zrI rAmacaMdrajI ane bhAbhI sItAdevI che. meM to temane kaSTamAM nAkhyAM hatA. verIone jItanAra pote nathI paNa zrI rAmacaMdrajI che ema paNa zrI lakSmaNajI kahe che. zrI lakSmaNajIe Apelo uttara TUMko chatAM paNa khUba manana karavA jevo che. zrI lakSmaNajI potAnI prazaMsAnA javAbamAM aparAjitAdevIne evA bhAvanuM kahe che ke, tvayeva sItAdevyA ca, vane'pyasthAmahaM sukham / / 1" "svecchAdurlalitaimeM cA,ryasya vairANi jajire / satAhira manUna: hiMmajyakevI ghate ? ????" "paraMtu durbhaThThattThuM, -naMdhivA vairisaram ? mAta: 6 saparivAroDadhi, semeontve DrAya ??rU??" he mAtA ! Apa kaho cho ke mArA pUjya vaDilabaMdhu zrI rAmacaMdrajI ane pUjya bhAbhI zrImatI sItAdevI vanavAsanA kTone laMdhI zakyA te pratApa mArI ja paricaryAno che. paNa kharI vAta to e che ke, pUjya bhAI zrI rAmacaMdrajI e ane zrImatI sItAdevIe mAruM lAlanapAlana karavAmAM leza paNa kamInA rAkhI nathI. pitAjInI mAphaka vaDIla baMdhue ane ApanI mAphaka zrImatI sItAdevIe mAruM ghaNuM ja lAlana karyuM che, ane ethI ja vanamAM paNa meM to sukha ja anubhavyuM che. bAkI meM to te baMneyane kaSTamAM ja utAryA che. mArA yatheccha durlalitonA ja pratApe vaDilabaMdhune vairo utpanna thavA pAmyAM ane zrImatI sItAdevInuM apaharaNa thavAnuM mULa huM chuM. he mAtA ! AnAthI vadhAre zuM kahuM? paNa mAtA ! e tArI AziSono ja pratApa che ke mArA pUjya baMdhu saparivAra kSemakuzaLa vairIsAgara laMdhIne ahIM AvI zakyA che. arthAt mArA kAraNe to vaira baMdhAyA, zrImatI sItAdevInuM apaharaNa thayuM, temane aneka kaSTo sahavAM paDyA paNa ApanI AziSonA pratApe bhAI verIsAgarane laMghIne kSemakuzaLa saparivAra pAchA pharyA" AvuM zrI lakSmaNajI kahe che. sevya banavAnI IcchA prazaMsApAtra che, paNa sevA levAnI lAlasA adhama che yAda hoya to zrI lakSmaNajIe rAma-sItAnI karelI sevA AMkha sAme rAkhIne A uttara vicAro. zrI lakSmaNajIe pote karelI sevA yAda rAkhI nathI, paNa ApaNe to yAda rAkhavAnI ne ? sevakabhAva keLavavAmAM AvA prasaMgo khUba sahAyaka thaI jAya, paNa sahAyaka banAvo to ! sevaka banavuM che ke sevya banavuM che? sevAmAM kacAza huM ne vAtsalyamAM uNA hiM..4 13. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 bhAga-5 *Trees 2000)G* sabhAH saune sevya banavAnI ja icchA hoya, sevaka banavA koNa icche ? pUjyazrI : paNa sevya banavuM hoya to sevaka banye ja chUTako che. sevaka banyA vinA sevya nahi banAya. sevya sthAne pahoMcavAnI icchA hovI joIe, paNa sevya banI saunI sevA levAnI lAlasA nahi hovI joIe. sevya sthAne pahoMcavAnI icchA e uttamatA prApta karavAnI icchA che, jyAre sevya banI sevA levAnI icchA e adhama lAlasA che. e adhama lAlasA banI rahe tyAM sudhI sevyapaNuM dUra ja bhAgatuM phare. zrI arihaMta banavAnI abhilASA thaI zake, e abhilASAne jarUra vakhANAya, paNa samavasaraNamAM besavAnI, devatAo pAse sevA karAvavAnI ane lokamAM pUjAvA AdinI lAlasA na joIe. e lAlasA adhama che. sevya banavAnI icchA khUba keLavo, sevya banavAnI icchAnuM khUba jtana karo, sevya banavAne mATe jIvanamAM thaI zake teTalo badho parizrama karavAne cUko nahi, paNa sevA levAnI lAlasA aMtaranA eka khUNAmAMya na AvI jAya, enI kALajI pUrepUrI rAkhajo ! sevya banavAnuM te sevA levA mATe nahi. sevA maLI jAya enI ciMtA nahi, paNa sevA karAvavAnA phAMphAM tame na mAro. sevA karAvavAnA phAMphAM mAranArA, sevya banI zakyA ya nathI ane banI zakaze paNa nahi. sevya banavAne mATe sevA levAnI lAlasAne jema tyajavI joIe, tema uttamamAM uttama koTino sevakabhAva paNa keLavavo joIe. sAco sevakabhAva sevyabhAvane pedA kare che, paNa sevaka konA banavAnuM ? te nakkI karatAM viveka rAkhajo. sevaka tenA ja banavuM ke jenI sevA karavAthI sevya banAya. sevyanI sevA vinA sevya banAya nahi. sevya koNa ? rAga ane dveSathI mUkAyelA anaMtajJAnane pAmelA ane jagatane mokSamArga darzAvanArA paramAtmA pahele naMbare sevya che. zrI siddhipadane pAmelA ane AtmasvabhAvamAM rahenArA paNa devatattvamAM ja gaNAya che. bIjA naMbare sevya guru. pahelA deva ane Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 05. 2) : @ 9 @ bIjA guru. mahAvratAdine dharanArA, tenuM ghIratApUrvaka pAlana karanArA ane AjJA mujaba mokSamArganI ArAdhanA karavA sAthe eka mAtra mokSamArgano ja yathAzakti pracAra karanArA guruo bIjA naMbare pUjya. A be pUjyonI sevA, AjJAnI ArAdhanA e ja dharma, sevyanuM A dhoraNa nakkI karo ane sevA karavAmAM kamInA na rAkho to sevya na bano e bane ja nahi. deva, guru ane dharma e traNanA sevaka bananArA ja sevya banI zakyA che ane banI zakaze. sevaka banavuM nathI ane sevya banI javuM che e nahi cAle. AjJAnI ArAdhanA vinA sAcI sevA thAya nahi sevya banavuM e sAdhya kharuM paNa sAdhyane sAdhavAnuM sAdhana kayuM? sevaka banavuM te ! konA sevaka ? deva, guru, ane dharmanA. tame konA sevaka cho ? nAmanA sevaka nahi ho ! sAcA ! tame pUjA vagere karo cho tenI mane khabara che. AjJA mAne te sevaka ke AjJAne utthApe te sevaka ? IrAdApUrvaka AjJA utthApe te sevaka nathI, pachI bhalene te pUjAdi karato hoya pUjA karavI paraMtu AjJA mAnavI nahi - A kyAMno nyAya ? AjJAnI ArAdhanA e ja sAcI sevA che. zrI arihaMtadevanI AjJA kaI e jANo cho ? sevaka kahevaDAvavuM ane AjJA jANavAnI darakAra nahi e rIta che ? Ama sevya banAze ? AjJAne jANavAno prayatna kare ane zakti mujaba AjJAno amala karavAne cUke nahi e ja sAco sevaka kahevAya ! sevA kone kahevAya e paNa samajo ! traNa vAta thaI. eka to sevya koNa te nakkI karo, sevyanA sevaka banavAno nirNaya karo ane sevyanI AjJA jANavAmAM tathA yathAzakti AjJAnI ArAdhanA karavAmAM bedarakAra na raho ! AjJAnI ArAdhanA e ja sAcI sevA che ! A vAta hRdayamAM kotarAI javI joIe. ArAdhanA karavAnI ane virAdhanAthI bacavAnuM. ArAdhanA zaktisAmagrI mujaba kadAca thoDI thAya to mUMjhAvuM nahi, vadhu karavAno prayatna karyA karavo, paNa virAdhanAthI sadAkALa cetatA rahevuM, e ja sevya banavAno eka mAtra vAstavika upAya che. sevaka banavuM paNa sevAnI khoTI khumArI na Ave tethI sAvadha upa sevAmAM kathA nahiM vAtsalyamAM uNA hiM...4 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 .bhAga-5 TreePe 2003)() rahevuM. e kyAre na Ave ? 'huM sevA emanI karuMchuM, paNa te emanA upara upakAra karavAne mATe nahi, paraMtu mArA upara upakAra karavAne mATe ja.' A buddhi Ave to ! sevA deva-gurunI, paNa te zAne mATe ? mArA kalyANa mATe ! deva-gurunI sevA vinA huM sevya nahi ja banI zakuM. mAre sevya banavuM hoya to deva-gurunI sevA karavI ja joIe. A manovRtti jenA haiyAmAM ghaDAya, te ja sAcI sevA karI zake, vadhAre sevA karuMto vadhAre susvArtha sadhAya ane thoDI sevA karuMto thoDo susvArtha sadhAya te nakkI karavuM joIe. susvArtha eTale AtmArtha. A buddhi Ave to deva-guru amArAthI ja nabhe che evI duSTa vAsanA na Ave ema thAya ke 'deva-guru na hota to mAruM zu thAta ? huM sevA konI karata ? konI sevA karIne sevya banata ?' ArAdhanAnA nAme AzAtanA karanArA ane taravAnuM choDI DUbavAnuM kharIdanArA na bano ! 'deva-gurune nibhAvanArA ame chIe' - ema mAnanArA taratA nathI, paNa DUbe che. taravuM hoya to deva-gurunA sevaka bano. sevaka eTale AjJAnA ArAdhaka bano ane eka ja vAta AMkha sAme rAkho ke 'mAre sevya banavuM che, e mATe ja huM sevA karuMchuM. deva-guru to mahAupakArI che. e upakArIoe jo taravAnuM sAdhana na batAvyuM hota ane taravAne mATe avalaMbana na ApyuM hota, to mAruM zuM thAta ?' kAraNake A bhAvanA hRdayamAM sthApita karyA vinA deva-gurunI vAstavika sevA thaI zakavAnI nathI. zrI lakSmaNajInA jIvanamAMthI zIkhavA jevo sevakabhAva zrI rAmacaMdrajInI mAtAe zrI lakSmaNajInI karelI prazaMsA khoTI nahotI, kAraNake zrI lakSmaNajInI sevAmAM kamInA nahotI; chatAM zrI lakSmaNajIe zuM kahyuM e juo ! sAco sevaka te, ke je potAnI sevAnA varNana sAMbhaLavAne paNa icche nahi. sAco sevaka pote karelI sevAne AgaLa na kare, paNa potAnI sevAmAM rahelI khAmIne ane potAnI khAmIne laIne sevyane paDelI takalIphane yAda kare. sAcA sevakamAM sevAnuM abhimAna na hoya, paNa sevAmAM rahelI thoDI paNa Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAmInuM duHkha jarUra hoya. potAnI khAmI na hoya, te chatAM paNa svAmIne mAthe AvelI AphatamAM bhavitavyatAnA yoge ja pote nimittarUpa banI gayo, toya sevaka ene potAno doSa mAvyA kare. | zrI lakSmaNajIe A lAyakAta barAbara keLavI hatI. zrImatI sItAdevInA apaharaNano doSa paNa potAne mAthe zrI lakSmaNajIe laI lIdho. prasaMga evo banyo hato ke koI zrI lakSmaNajIne doSa daI zake nahi; chatAM keI doSa devA Ave toya kahI zakAya ke, "emA mAro zo gunho ? mane khabara nahotI ke vaMzajAlamAM koI AdamI haze. khabara hota to huM evA zastrahIna ane mArI sAthe nahi laDavAne AvelAne mArata zAno ? eka to laDavA nahi Avelo ane vaLI zastrahIna, ene mAranAra to vIratAne lajavanAro che, eTale bhavitavyatA ja evI ke mAre e jALa pAse javuM, tyAM sUryahAsa khaDjha jovuM, kautukavaza hAthamAM laIne ajamAyaza karavAnuM mana thavuM, ajamAyaza mATe vaMzajAla upara upayoga karavo ane ajANatA zaMbukanuM zira kapAvuM ! zaMbukanuM zira kapAyA pachI paNa tenI mAtA caMdraNakhA tyAM na AvI hota to ? AvyA pachI paNa ame hatA tyAM AvIne moTAbhAInA rUpathI pAgala banI kAmAdhIna na thaI hota to ? tenI kAma vivazatAne ame AdhIna na banyA, ethI tene kopa na caDyo hota to ? kopavALI banIne paNa teNe tenA bhAI zrI rAvaNanI viSaya-kaSAyanI vRtti uzkerIne teNe tene zrImatI sItAdevInA rUpamAM AMdhaLo na banAvyo hota to ! ane te pachIya kRtrima siMhanAdane sAMbhaLI zrImatI sItAdevIne ekalA mUkIne vaDilabaMdhu yuddhasthAne na AvyA hota to ? athavA yuddhasthAne AvavuM hatuM, to zrImatI sItAdevIne sAthe laIne AvyA hota to ? to zrImatI sItAdevInuM apaharaNa na ja thAta, paNa samajo ke bhavitavyatA ja evI ke e badhuM banyuM.' AvuM zrI lakSmaNajI kahI zakata ke nahi? athavA zrI rAmacaMdrajI zrImatI sItAdevIne vanamAM ekalA ja mUkIne kRtrima siMhanAda sAMbhaLI yuddhabhUmimAM cAlyA AvyA, e vAtane mahatva ApIne zrI rAmacaMdrajInI bhUlathI ja zrImatI sItAjInuM apaharaNa thayuM ema zrI sevAmAM kacAza (hiM ne vAtsalyamAM uNA dahiM..4 dra Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyabhAga-5 38 lakSmaNajI kahI zakata ke nahi ? paNa nahi.e zrI lakSmaNajI che. uttama AtmA che. puNyavAna che. AjanAo Ama kahevAne cUke nahi, paNa kahone ke ATalI sevA ja AjanAo kare nahi ! zrI lakSmaNajI to mAne che ke mArI aTakacALI vRttinA pratApe ja zrImatI sItAdevInuM apaharaNa thavA pAmyuM. meM sUryahAsa khagane vaMzajAla upara ajamAvI jovAnuM aTakacALuM jo na karyuM hota to kAMI banata nahi, zaMbuka haNAta nahi, tenI mAtA caMdraNakhA vaDIla baMdhu Adi ame hatA tyAM Avata nahi, tene kAmavivaza banavAnuM nimitta maLata nahi, ethI zaMbUkano pitA yuddha karavA Avata nahi eTale caMdrANakhA potAnA bhAI zrI rAvaNanI pAse sahAyatA mAMgavA jaIne vera vALavAne mATe zrI rAvaNanI viSayakaSAyanI vRttine uzkerata nahi. zrImatI sItAdevInA upabhoganI duSTa lAlasA tenAmAM janmAvata nahi ane je aneka duzmano ubhA thaI gayA tathA saMkhyAbaMdha puruSono saMhAra thayo te thAta nahi. ' arthAt A badhAnuM mULa eka mAtra mAruM ja aTakacALuM hatuM ema zrI lakSmaNajI mAne che ane e aTakacALuM emanA hRdayane keTaluM jhaMkhatuM haze e A prasaMge pote ja e vAtane yAda karI de che. tenA uparathI kalpI zakAya tema che. e kahe che ke "mArA aTakacALA svabhAvathI ja vaDila baMdhune duzmanonI sAthe vairo thayAM ane mArA ja yoge zrImatI sItAdevInuM apaharaNa thayuM. zrI lakSmaNajIe je vRttinA yoge AvuM mAnyuM ane AvuM kahyuM te vRtti samajavA jevI che. sevakabhAva khIlavavAne mATe A vRtti keLavavA jevI che. sevya thoDuM kare toya moTo upakAra mAnavo, sevAkArya darzAve temAMya upakAra mAnavo ane sevyane mAthe bhavitavyatAnI pradhAnatAthI AvelI takalIphamAM anAyAse paNa nimittarUpa banI javAyuM hoya toya ene potAnI khAmI mAnavI e sAmAnya koTino sevAbhAva nathI. sAcI vAto paddhatisara bahAra mUkavAnI Aje jarUra che A jAtano sevAbhAva deva, guru, dharma pratye keLavAI jAya to Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma thaI jAya. Aje to sevyanI sevAmAM takalIpha na paDavI joIe e vAta che. keTalAka to sevyanI sevA karavAne badale sevya pAsethI sevA levAnI adhama vRttivALA banI gayA che ! e vRtti jo na AvI hota to Aje sAdhuone saMsArIonI sevA bajAvavAnuM kahevAya che, te na kahevAta ! tamane samAja annapANI vagere Ape che, mATe tame samAjanI Arthika tathA rAjakIya unnatino prayatna karo, samAjane duniyAdArInuM zikSaNa maLe tenI yojanAo ghaDo tathA tenA phaMDo ugharAvo - AvuM AvuM Aje sAdhuone kahevAya che ne? sabhAH AvuM to pApAtmAo ja kahe che. pUjayazrI e pApAtmAo paNa jainakuLamAM pAkelA che ne ? duniyAmAM to e paNa jena gaNAya che ne ? tamArAmAMnA keTalAe jagatanA cogAnamAM jaIne kahayuM ke, "amArA sAdhuonI pAse AvI mAMgaNI karanArA loko vastutaH jeta nathI, paNa jainatvane lajavanArA pApAtmAo che. amArA samAjamAM pAkelA kulAMgAro che. amArA sAdhuone sAdhutAthI bhraSTa karavAnI ja emanI dAnata che. amArA sAdhuo arthakAmanA tyAgI hovAthI amArI arthakAmanI sAmagrI Ave-jAya ke vadhe-ghaTe tenI cittA e na kare. amArA sAdhuo to amane arthakAmanI sAmagrIthI choDAvavAno jaupakAra kare. rAjakIya bAbato sAthe emane lAge vaLage nahi. dharmanI upara rAjya taraphathI hallo Ave, tyAre rAjya e pApathI pAchuM haThe te mATe karavA joguM yathAzakti ane yathAsAmagrI kare, paNa duniyAnA arthakAmanI cittAmAM paDI rAjakIya caLavaLamAM amArA sAdhuo jhUkAve nahi, Ama chatAMpaNa je jhUkAve te sAdhu sAdhu rahe nahi. sAcA sAdhu ja te kahevAya ke je kevaLa dharmane seve ane dharmano ja pracAra kare !' AvI bAbato yukti ane pramANa sAthe jAhera janatAnI samakSa mUkAya, e mATe keTalAe prayatna karyo ? dharmanA virodhIo di' ugye roja khoTA pracAranA goLAo gabaDAvye ja jAya che, paNa e badhA sAme sAcI hakIkata paddhatisara rajU karavA tame zuM karyuM ? atyAre 19 sevAmAM kacAza nahi ne vAtsalyamAM uNaya haM....4 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 zuM sAcA pracAranI jarUra nathI ? tame ema kema mAno cho ke paddhatisara sAcI vAta bahAra mUkAya toya asara na thAya ? badhAM kaMI ayogya AtmAo nathI. bhoLavAI ubhagI gayelA ghaNA che. emanI pAse, emanA kAne, sAcI vAto yukti puraskara pahoMcADAya to jarUra asara thAya gussAmAM ne gussAmAM vAMce toya kAyama vAMcatA bIja paDI jAya. ne kAgaLIyA jANe pheMkatA ja ho tema sAcI vAtano paddhatisara pracAra karye rAkho. ekavAra karI juo, pachI asara thAya che ke nahi tenI gama paDaze. eka di', be di', pAMca di', mahine, be mahine, cha mahine, varSe paNa enI asara jarUra thAya, paNa tamane paDI che kyAM ? eka gAma ane eka ghara jainanuM evuM na hoya, ke jyAM dharmavirodhIonA pratikAranuM ane dharmapracAranuM sAhitya na pahoMcyuM hoya. niyamita rIte A kAma pAMca varSa thAya to dharmavirodhIone kAM to sudharI javuM paDe ane kAM to lapAI javuM paDe. Aje evA pApAtmAonI vAha-vAha bolAvanArA pAMca varSe emanuM sAMbhaLatA baMdha thaI jAya kAraNake dharmavirodhIonI dAnata khoTI che ane dharmavirodhIono prayatna ekAnte svapara hita ghAtaka che ! AthI jyAM temanI kharI dazA loka samaje, eTale emanI kiMmata phUTI koDInI thaI h-co' *0X3Xec 300e???? jAya. e vAta jarUra che ke zarUmAM khamavuM paDaze. tame haju to vicAra karatA hazo, tyAM to pelAomAM saLavaLATa pesaze ane haze teTalA jorathI humalA karavA mAMDaze, paNa tame makkama rahyA to e ja thAkaze kusAdhuo paNa ukaLI jaze. e vakhate tamArI kasoTI thaze. 'hAya, hAya, A to sAdhu, enI sAme kema bolAya ?' AvuM Ajeya ghaNAne thAya che, paNa eTaluM samajyA nathI ke 'suzrAvaka kusAdhuno tyAgI ja hoya.' suzrAvaka kusAdhu veSadhArI hoya tethI te dharma sAme hallo lAve ane zAsananI khAnAkharAbI kare toya viruddha na bolAya', ema mAnanArA mUrkha che. A kAma karavA jevuM che. A kALamAM bahu jarUrI che. dharmavirodhanA kAmamAM jeTalA bheLA ubhA rahe che, te badhA ja pApamAM rAjI che ema nathI e to pApa vicAranA roja ne roja thatA Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khoTA pracAranuM pariNAma che. khAsa dharmavirodhI gaNAya tevA thoDA che, te paNa te saphAIthI ajJAtavargane mUMjhave che. tamAruM kAma e ke ajJAtavarganuM ajJAna TALavuM. enI sAme sAcI vAta rItasara mUkI devI. dhIre dhIre ene ema thaze ke zuM sAcuM tenI tapAsa to karuM! moTo varga satyAsatyanI, dharmAdharmanI tapAsa karanAro banI jAya, e ja tamArI jIta. e ja tamArA pracAranI saphaLatA samajo. sevAmAM kacAza nahi, vAtsalyamAM uNapa nahi zrI lakSmaNajImAM sAco sevakabhAva khIlyo hato, mATe ja Avo uttara ApI zakyA. sevakabhAva na khIlyo hota to A uttara na nIkaLata; paNa mada caDhata, potAnI prazaMsA karavAnuM mana thaI jAta, pote kevA parAkramothI zrI rAmacaMdrajI tathA zrImatI sItAjIne AMca AvavA dIdhA vinA yuddhamAM vijaya meLavyo e varNavata ane evuM evuM bolata ke je guNavAnanAM momAM chAje nahi. jyAre ahi to zrI lakSmaNajI pote karelI anupama sevAne bhUlI jAya che ane e vAta AgaLa kare che ke 'zrI rAmacaMdrajIe pitAnI jema ane zrImatI sItAdevIe mAtAnI jema vanamAM mAruM lAlanapAlana karyuM che. vanamAM paNa mane ema nathI lAgavA dIdhuM ke ahIM mArA mAtA-pitA nathI. mAtA ane pitAnA sAnidhyamAM ja huM vasato houM ane mane koIpaNa prakAranI cittA na hoya, evI rItie Arya zrI rAmacaMdrajI ane AryA sItAjI mArI sAthe varyA che zrI lakSmaNajInI A vAta paNa khoTI nathI kAraNake zrI lakSmaNajIe jema akhaMDa sevA karavAmAM kamInA rAkhI nathI, tema zrI rAmacaMdrajIe ane zrImatI sItAdevIe vAtsalyabhAvamAM leza paNa uNapa AvavA dIdhI nathI. - zrImatI sItAdevI dIyara pratye kaI rIte varyA haze ? keTaluM vAtsalya rAkhyuM haze ? vAtsalyathI bharelo vartAva na hoya, to mAtAnI garaja sArI zakAya ? Aja to moTebhAge gharamAM paga mAMDe ke dIyara bhAre paDe ane dIyara paNa bhAbhInI sAthe tochaDAI batAve. bhAbhImAM vAtsalya nahi ane dIyaramAM vinaya nahi, eTale ghara maMDAtAnI sAthe ja kajIyA zarU thaI jAya. moTAbhAInI vahu to mAtA jevI gaNAya ane 71 sevAmAM kacAza huM vAtsalyamAM uNaya haM...4 ) Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMziyaLa ayodhyabhAga-5 72 AvanArIe paNa dIyarane putra jevo gaNavA jevI udAratA keLavavI joIe. AgaLanA kuTuMbomAM A vAtsalya ane A bhakti hatI eTale moTuM paNa kuTuMba sukhapUrvaka sAthe rahI zakatuM. paraspara AMkhamAM amI rahetuM. IrSyAnuM nAma nahi ane potAnA bhoge bIjAne sukhI jovAnI bhAvanA. 'eNe bhogavyuM te meM ja bhogavyuM - AvI udAratA. koI bhUla karI bese toya jatuM karI de. vAtAvaraNa evuM che ke AvanArI khoTA saMskAra laIne AvI hoya toya sudharI jAya Aje ? Aje to AvanArI bagaDe nahi to navAI. jeTaluM sAruM bhUlyA teTaluM duHkha vadhyuM. zrI jinezvaradevanA dharmanuM je gharamAM devALuM, siddhAMtanI jyAM thoDI ghaNI paNa asara nahi, tyAM A vAtsalya, A bhakti na hoya; paNa durdazA ja hoya te sahaja che. Aje saMyukta kuTuMbanuM baLa kema gayuM? Aje dharma tarapha aNagamo vadhato jAya che, to tenuM pariNAma paNa pratyakSa banatuM jAya che. saMyukta kuTuMbanI prathA kema nAbuda thaI? saMyukta kuTuMba hoya to ochA kharce sau lliola kare, paraspara zubha saMskAronI Apa-le thAya ane nahi kamAI zakanArAno, apaMgano tathA thoDuM lAvanAro nirvAha thAya tathA vRddha banelA vaDilo sukhapUrvaka jIvI zake. Aje dIkarAo sau-saunuM vaheMcI le che ane keTalIkavAra eTalI to kharAba hAlata thAya che ke mAtA-pitAne mATe khavaDAvavAnA vArA thAya che. vAro Ave eTale dIkarAnI vahune cUMka Ave. khAvAnuM Ape te bhaktithI nahi, kamananuM Ape. sArI cIja kabATamAM rahe. mAbApane bhANe to ThIka-ThIka ! AjanI strIone dhaNI ane potAnA ja chokarAM, sapatnInAM to nahi, be sivAyanAne pALavAnuM game che ? badhI evI nathI, paNa manovRtti kevI che ke juo ! khavaDAve pIvaDAve e eka vAta che ane moTA tarapha bhaktithI tathA nAnAM tarapha vAtsalyathI varte, e judI vAta che. vAta-vAtamAM chaNakI jatAM Aje vAra na lAge. mA-bApa jarA gaMdA rahetA hoya, emane kAMI darda thayuM hoya ne cAkarI karavI paDe, to duniyAnI zarame kare, paNa naskorAM phUle, moDhuM caDhe, ene Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lapa lAge, kAraNa? svArthavRtti vadhI. kusaMskArothI purUSomAM pAmaratA AvatI gaI. pote mahine so lAvato hoya ane bIjo bhAI ochuM kamAto hoya, eTale jhaTa thAya ke'mArI kamANImAM eno bhAga zAno?" emAM pArakA gharanI AvelI roja avasara joIne jhera reDatI ja hoya. pachI saMyukta kuTuMba rahe kyAMthI ? saMyukta kuTuMba e to moTuM baLa hatuM. ekanI taklIpha saunI takalIpha banI jAya, eTale ghaNIvAra to takalIpha AvI hoya to paNa kuTuMbanA mANasone bIjAnI jema e takalIpha jaNAya nahi. dharmanI thoDI-ghaNI paNa bhAvanA hoya to sukha, nahi to chatI sAmagrIe paNa du:kha. sabhA yuropa vagere dezomAM to ghaNuM sukha dekhAya che, tenuM kAraNa pUjyazrI : kAraNa tamArI dRSTi udhI che. tame dUrathI DuMgarA raLIyAmaNA joI rahyA cho. tyAM sukha che ? AryaprajA ATalI nIcI hade pahoMcavA chatAM paNa Aje je zAAi anubhavI rahI che, te tyAM nathI. uMDA utaro to mAluma paDe. Aje paraNanArane tyAM e khAtrI nahi ke amAro saMsAra covIsa kalAka namaze ja. ahIM ? ghaNI garIba thaI jAya, khAvAnI muzkelI paDe, paheravA pUrA kapaDAM na hoya, ghaNI pathArImAM sabaDato hoya, chatAM koIka kulaTA sivAya koI strI dhaNIthI bevaphA bane nahi. Aje tamane je duHkha che, temAM ghaNuM kharuM to tame tamAruM bhUlyAM ane nakalI banyA enuM che. e prajA pAsethI zIkhavA joguM na zIkhyA ane tamArA gharamAM hoLI saLagAve tenI nakala karavAM mAMDI ! sAcA jaina banI jAva to ApoApa samajAI jAya tema che. jena to zuM, paNa AryadezamAM janmelA eka sAcA mAnavI jevA tame banI jAva, toya ghaNo phera paDI jAya kAraNake AryadezanA sarvasAmAnya saMskAromAM paNa e paribaLa che ke AjanI kAramI azAti ane sudravRttithI utpanna thayelA du:khone TALe, paNa kharI vAta e che ke AnA mAnavIne zAMtinI paDI nathI, e kevaLa bhaTakto banI gayo sevAmAM kacAza dahiM ne vAtsalyamAM uNaya haM...4 73 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 ....ozIyALa ayodhyA.bhAga-5. 74 che. A dazAmAM jainatvano to svapneya khyAla na Ave, ethI Azcarya pAmavA jevuM che? dharmanA zaraNe AvelAne vartamAnamAM sukha ane paraloka suMdara jIvanamAM zAnti joItI hoya ane maraNa samaye samAdhi joItI hoya, to dharmanuM zaraNa svIkAryuM ja chUTako che. dharmanuM zaraNa svIkAranAra saMsAratyAgI ja bane, evo niyama nathI saMsAratyAga na ye karI zake; sau evA sattvavALA na hoya, paNa saMsAratyAga nahi karI zakanAro ya jo dharmanA zaraNe AvI gayo hoya, to saMsAramAM rahIne ya ghaNAM duHkhothI mukta rahI zake. je kuTuMbamAM dharmanI chAyA che, tyAM AMkhamAM IrSyA nathI paNa amI che. je kuTuMbamAM dharmanA saMskAro rUDha che, te kuTuMbamAM paraspara evo vAtsalyabhAva ane vinayabhAva hoya che ke prAya: kleza thAya nahi ane kvacita thaI jAya to ya te moTuM rUpa le nahi. dharma evo che ke je ene zaraNe jAya, te A lokamAMya sukhI bane ane paraloka paNa eno suMdara nivaDe. pUrvakarmanA yoge ahIM daridrI banAya, rogI banAya, apamAna pamAya, sAtha vagaranA thaI javAya, A badhuM banavAjoga che, paNa tevA viSama prasaMgomAMya dharmanu zaraNa svIkAryuM hoya to AtmA anupama koTinI zAnti anubhavI zake che. zrI lakSmaNajI ane zrImatI aparAjitA devIno vArtAlApa pUrNa thayA pachI sau saunA sthAne gayA. ayodhyA nagaranA adhipati zrI : bharate A nimitte harSathI mahotsava karAvyo. ane zrI bharata zrI rAmacandrajInA sevaka banIne rahevA lAgyA. i6 Ika karo Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utsavamaya * ayoghyAmAM judAM paDatAM zrI bharatajI 5 zrIrAmacandrajI AdinI ayodhyAmAM padharAmaNI thatAM ekalA rAjakuLamAM ja nahiM, paNa AkhI ayodhyAmAM AnaMda vyApI jAya che, AnaMdamAM AvIne lokoe utsava ujavyo che. tethI AkhI ayodhyAmAM ghera-ghera utsavamaya vAtAvaraNa sarjAyuMche. zrI bharatajI Adie paNa vaDIlabaMdhunA Agamanane vadhAvato mahotsava karAvyo hato. paNa AvA utsavamaya AnaMda-pramodabha vAtAvaraNa vacce zrI bharatajInI sthiti judI ja hatI. pitA ane vaDIlabaMdhunI AjJA khAtara rAjA thayelA zrI bharatajI virakta manodazAnA mAlika hatA. zrI paumacariyam granthanA AdhAre paNa pravacanakAra maharSideve zrI bharatajInI adbhuta Adarza vicAraNA rajU karI che, jemAM vividha upamAo dvArA saMsAranI asAratA, kSaNabhaMguratA ane pariNAma dAruNatAne zabdadeha Apyo che, je vivekI vargane viziSTa AlaMbanarUpa che. -zrI 75 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 dha utsavamaya ayodhyAmAM te judAM paDatAM zrI bharatajI B * dIkSAnI anumati mAMgatA pahelAM zrI bharatajInI suMdara vicAraNA * zrI bharatajInA virAganuM nidAna * paudgalika yogamAM sukhanI mAnyatA e duHkhanI jaDa * gAndhavaMgIta ane nRtya paNa zrI bharatajIne AkarSI zakatAM nathI * azakti ane aMtarAyanI ADa nIce Asaktine chUpAvo nahi * tamane saMsAranA sukho duHkha rUpa lAge che ? * samyagdarzana eTale anaMtakALanA mahAajJAnano nAza * dharmane pAmela AtmA haMmezA sukhI ja hoya * pANInA parapoTA jevuM caMcaLa manuSyapaNuM * lakSmI hAthInA kAna jevI * yauvana, kharekhara phUla jevuM che * viSayabhogo, kiMpAkanA phaLa jevA bhayaMkara che * jIvana svapna jevuM che * baMdhujanonA sneho, paMkhImeLA jevA che * bandhujanonA sneho ati duranta che Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utsavamaya ayodhyAmAM judAM paDatAM zrI bharatajI 5 khUda rAjA je utsava karAve temAM mInA zI hoya ? utsava karavAnI mAtra rAjAnI ja AjJA che ema nathI. paNa prajA paNa utsava karavAne eTalI ja utkaMThita che. zrI rAmacaMdrajInA AgamanathI jema rAjakuLamAM AnaMda AnaMda vyApI rahyo che, tema prajAkuLo paNa khUba AnaMda anubhavI rahyAA che. rAjAnI AjJA ane prajAnI utkaMThA, A beyano yoga thatAM e utsava evo banyo ke bhalabhalA mUMjhAya : paNa jJAnIo pharamAve che ke sAcA virakta AtmAo evA utsavo joIne paNa potAnA virAgane Takkara lAgavA detA nathI. virAga ukksapaNe jenA haiyAmAM vasyo che tevA puNyAtmAo duniyAnI utsavalIlAo joIne mUMjhAya nahi. zrI rAmacaMdrajI AdinA Agamana pachI AkhuMya rAjakuTuMba ane saghaLAya prajAjno AnaMda AnaMda anubhavI rahyA che ane rAjA prajAno sumeLa hovAthI ayodhyAmAM jANe utsavakALa hoya evuM vAtAvaraNa banI gayuM che. tevA samaye ayodhyA nagarInA adhipati zrI bharatajI to koI judI ja vicAraNAmAM magna banyA che. zrI bharata zrI rAmacaMdrajI AdinA AgamanathI khUba AnaMdita banyA che, paNa bIjAonA AnaMdamAM tathA zrI bharatajInA AnaMdamAM ghaNo ja moTo bheda che. zrI rAmacaMdrajI vagere paNa sAhAbI bhogavI rahyA che ane prajAne paNa rAjya taraphathI kazI takalIpha nathI; eTale samaya evo jAya che ke jANe utsavano ja samaya hoya. AvA utsavamaya vAtAvaraNamA paNa zrI bharatajInI vicAraNA sauthI judI paDe che. utsavamaya ayodhyAmAM judA pachatAM zrI bharatajI...5 77 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 ziyALa00 ayodhyabhAga-5 ApaNe joI gayA chIe ke potAnA pitA rAjA dazarathanI sAthe ja dIkSA levAnI zrI bharatajInI vRtti hatI. zrI bharatajIne gAdI to parANe apAI che. zrI bharatajIe gAdI svIkArI nathI, paNa temane svIkAravAnI pharaja paDI che; ane ethI ja gAdIpati zrI rAmacaMdrajI che ema mAnIne zrI bharatajIe to mAtra sevakanI jema rAjya karyuM che. rAjya karatA rahetA hovA chatAM paNa kyAre zrI rAmacaMdrajI Ave ane kyAre huM A badhAthI chUTuM A bhAvanA zrI bharatajIe atyAra sudhI TakAvI rAkhI che. varSo sudhI gAdI bhogavavI ane A bhAvanA TakAvavI e ramata vAta nathI; chatAM sAcA virAgI AtmAone mATe e bahu moTI vAta paNa nathI. have zrI rAmacaMdrajI AvI gayA, eTale zrI bharatajInI virAgabhAvanAmAM vega Ave ne? Ave ja. kAraNake bhAvanAmAM pola nahotI. eka to samyagadRSTi che, ane vaLI rAjyAdine vahelI take tajI devAnI vRttivALA che. suranaranAM sukhane paNa samyagdaSTi jAgRta avasthAmAM duHkharUpa mAnanAro to hoya ja, eTale virAga e ene mATe navAInI vastu nahi. e virAga prabaLa bane eTale bhAvanA amalanA rUpamAM pariNamavA mAMDe. ahIM zrI bharatajI paNa e rIte amalane mATe utsuka bane che. dIkSAnI anumati mAMgatA pahelAM zrI bharatajInI suMdara vicAraNA acadA zrI rAmacaMdrajIne praNAma karIne zrI bharate dIkSA aMgIkAra karavAnI anumati mAMgI. A anumati kaI rIte mAMgI ? ane e pahelAM zrI bharatajIe kevI suMdara vicAraNA karI ? e vastu 'zrI paumacariya' nAmanA graMtharatnamAM vistArathI varNavAyelI che, eTale ApaNe ahIM e prasaMga pAmIne te paNa joI laIe. zrI munisuvratasvAmInA tIrthamAM thayelA AThamAM baLadeva zrI rAmacaMdrajInuM, AThamA vAsudeva zrI lakSmaNajInuM ane AThamAM prativAsudeva zrI rAvaNanuM, prAkRta bhASAmAM racAyeluM A caritra che. zrI triSaSTi Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zalAkApurUSa caritranA sAtamAM parvamAM AvatA caritra karatAM zrI paumacariya' nAmanuM A prAta paghAtmaka caritra vadhAre vistAravALuM che. nava hajAra zloka pramANavALA e caritramAMthI paNa ApaNe prasaMge prasaMge keTalIka vAto vicArI che ane A prasaMge paNa tema karIe chI. samA: 'ubhayariyam' na ta ? pUjyazrI : zrI paumacariyanA kartA nAgilavaMzamAM thayelA zrI rAhusUri mahArAjanA ziSya zrI vijyasUrimahArAjanA antavAsI zrI vimalasUri mahArAja che, ke je sUrimahArAja, caramatIrthapati bhagavAna zrI mahAvIradevanA nirvANa pachI paMdaraso trIsa varSa thayA hovAnuM manAya "eyantarambhi bharaho, tammi ya gandhavvanaTTagIeNaM / na lahaI rahuM mahappA, visaesu virattagayabhAvo 111 // "saMsArabhaudviggo, bharaho paricintiUmADhatto / visayAsatteNa mayA, na kao dhammo suhanivAso 12 // dukhehi mANussattaM, laddhaM jalabubbuovamaM cavalaM / gayakaNNasamA lacchI, kusumasamajovvaNaM hor3a // 3 // "kiMpAgaphalasaricchA, bhogA jIyaM ca suviNaparitullaM / parikhasamAgamasarisA, bandhavanehA aDaDhurantA 14 // "dhandA hu tAyamAI, je savve ujjhiUNa rajjAI / usabhasiridesiyatthaM, sugaDupahaM te samoDaNNA // 5 // "dhaNNA te bAlamuNI, bAlattaNayammi gahiyasAmaNNA / na ya nAo pemmaraso, sajjhAe vAvaDamaNehiM / / 6 / / "bharahAimahApurisA, dhannA te je siriM payahiUNaM. / nigganthA pavvar3ayA, pattA sivasAsayaM sokkhaM / / 7 / / "tarUNataNammi dhamma, jaDuhaM na karemi siddhisuhagamaNaM / gahio jarAe pacchA, ujjhissaM sogamaggINaM // 8 // "galagaNDasamANesuM, sarIrachIrantaravahantesu / thaNaphoDaesu kA vi hu, havar3a raI maMsapiNDesu // 9 // ScsavamayaayodhyAmAM. 448 5.8888. zrI. 12887...5. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 n-bc)) *0Xec 3000008) * * 'tatvonarasAzitte, maraNa yi hastIDayALa muhe / risiyA havaDu raThuM, ghuzvinane aharaghane 10 'anto kayArabharie, bAhiramaThe sabhAvaduggandhe ko nAma karejja raI, cumbijjante aharacamme ||11|| "saMgIya gha phaLe, natya viseSo vuhehi mihiko ummattayasamasarise, ko Nu guNo nacciyavvammi // 12 // "surabhogesu na titto, jIvo pavare vimANavAsammi / so kiha aviyaNDamaNo, mANusabhogesu tippihie ||13|| "bharahassa evaM diyaMhA, bahavo vaccanti cintayantassa / balaviriyasamatthassa, sIhassa va paJjaratthassa // 14 // ayodhyApati zrI bharatajInI vairAgya dazA ane suMdara vicAraNA te graMthamAM je varNavAI che. te ApaNe joIe. zrI bharatajInI A dazA ane vicAraNA khUba manana karavA jevI che. zrI bharatane koI vAtanI tamArI dRSTie mInA nahotI. jene mATe jagatanA jIvo jhUre che, rAtane divasa AthaDe che, nIti anItine jotA nathI, dharma thAya che ke rahI jAya che eno vicAra paNa karatA nathI, hiMsA asatya Adi sevatAMya DaratA nathI ane lagabhaga pAgala jevI hAlata je meLavavAne mATe Aje ghaNAo bhogave che, tenI khoTa zrI bharatajIne nahotI. saMsArika loko jene meLavavAnI lAlasAmAM, bhogavavAnI upAdhimAM ane bheLuM karI sAcavavAnI ciMtAmAM udAratA gumAvI, ucitapaNe vartavAnI buddhi gumAvI, sadAcAra khoI icchAnirodhane bhUlI gayA che ane sadbhAvathI paravArI beThA che, te badhuM zrI bharatajIne puNyodaye vagara mAgye maLyuM che. A dRSTie vicArIe to kahevuM ja paDe ke zrI bharatajIne duniyAnI sAhAbInI mInA nathI. zrI bharatajInI pAse jema bhoga sAmagrI pAra vinAnI che, tema sattA paNa ochI nathI. bhogasAmagrI hoya ane sattA na hoya to ? vipula bhogasAmagrI chatAM mAthe svAmI Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svIkAravo paDe ! ane sattA hoya paNa bhogasAmagrI na hoya to saMsArano rasIyo avasare zuM kare ? lUMTa ja calAve ne ? ahIM samajavA jevuM e paNa che ke, puNyanA judA judA prakAro che. mahArAjA zreNika pAse je sattA hatI, te zrI zAlibhadrajI pAse na hatI; ane zrI zAlibhadrajI pAse je bhogasAmagrI hatI te zreNika mahArAjA pAse nahotI. baMneyane e sAmagrI ane sattA puNyathI maLelI, paNa ekanA puNyano prakAra judo ane bIjAnA puNyano prakAra judo. zrI bharata evA bhAgyazALI che ke nathI kamInA bhogasAmagrInI ke nathI khAmI sattAmAM. kuTuMba paNa uMcI koTinuM maLyuM. zrI rAmacaMdrajI jevA puNya prabhAvaka nItimAna ane zrI lakSmaNajI jevA mahAparAkramI moTA bhAIo che. A hAlatamAM kharuM vicAraNIya to e che ke virAga Avavo ane varSo sudhI TakI rahevo,e zuM saheluM che? zrI bharatajInA virAganuM nidAna Aje duniyAnI dazA juo, bhogasAmagrI meLavavA mATe, bhogavavA mATe, bheLI karavA mATe ane sAcavI rAkhavA mATe, avasara AvI jAya, to kayuM pApa karatAM AMcako Ave tema che? zrI bharatajIne vaNamAgyuM upara paDatuM AvI maLyuM che, te chatAM ene lAta mArIne cAlI javAnI IcchA che. jyAre Aje thoDIka sAhAbIne mATe, thoDIka bhogalIlAne mATe, thoDIka sattA meLavavA mATe, deva, guru ane dharma - traNeyane avasare dura haDaselatAM moTAbhAganA lokanI AMkhamAM AsuMya AvatAM nathI. kAraNa? zrI bharatane A saMsAranuM jJAnIoe varNaveluM kAramuM svarUpa jagyuM hatuM ane ahIM enA ja vAMdhA che. puNyayoge prApta thatAM moTAmAM moTA sukho paNa zrI bharatajIne duHkharUpa lAgyAM hatA. kAraNake e kahevAtA sukhomAM lIna banelo AtmA jema jema bhogavato jAya che, tema tema bhaviSyane mATe kAramAM du:kho kharIdato jAya che, ema zrI bharatajI samaktA hatA. zrI bharatajI A dekhAvanA podgalika sukhonI pAchaLa rahelA kAramAM du:kho joI zakatA hatA, 81 utsavamaya ayodhyAmAM judA caDhatAM zrI bharatajI...5 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyA...bhaga-5 82 eTale eTalI bhogasAmagrI ane eTalI sattA maLelI hovA chatAM paNa, emAM e puNyAtmA mUMjhAtA nahotA ane kyAre chUTe evI bhAvanAmAM ramaNa karatAM hatA. A vastu teonA pariNAmadazipaNAne jaNAve che kharekhara, A zAsanane pAmelA puNyAtmAo AvA pariNAmadarzI banyA vinA rahetA ja nathI. tame evA pariNAmadarzI bano, to tamane paNa manuSyalokanA ja nahi, paNa devalokanAMya sukho du:kharUpa lAgyA vinA rahe nahi; duniyAne du:kha nathI gamatuM e vAta sAcI che, ane sukha game che e vAte ya sAcI che. chatAM paNa duniyAnA jIvo sukhanI icchAthI evo ja prayatna kare che ke jenA pariNAmamAM du:khamaya dazAmAM mUkAye ja chUTako thAya kAraNake duniyAnA jIvone nathI to sAcA sukhanA svarUpanI khabara, nathI to sAcA sukhanA upAyanI khabara ane nathI to du:khanA svarUpa ane du:khanA nidAnanI khabara. sukha ane duHkha benuM svarUpa samajAI jAya ane tenA nidAnano khyAla AvI jAya, to jJAnIo kahe che ke AtmAne ema thAya ke "saMsArarUpI bhaThThImAM huM zekAI rahyo chuM to ene cena paDe nahiM. duniyA jene sukha mAnI pAgalanI peThe jenI peThe doDI rahI che, e sukha ene kAramuM lAge. e kahevAtuM sukha kevA anarthonuM sarjaka che, e vastu jene samajAI jAya tene e kAramuM na lAge e bane ja nahi. Aje duniyAnuM sukha, sukha lAge che, mATe virAga moMgho thaI paDyo che. vairAgya sAme vairabhAva tyAre ja pragaTe, ke jyAre paudgalika saMyogone AdhIna sukha, sukharUpa lAge ane AtmasukhanI vAta ja mithyA bhAse. eka paNa paudgalika vastunA yoga vinAnuM sukha, e ja sukha che duHkhamAtranuM mUla pudgalano yoga che. jyAM pudgalano yoga nahi tyAM du:khanuM nAma nahi ane sukhanI kamInA nahi. Aje to ghaNAone mUMjhavaNa e thAya che ke koIpaNa pIdgalika vastunA yoga vinA sukha saMbhave ja kema? A mUMjhavaNa e ja mithyAtva. jenuM mithyAtva jAya tenI A mUMjhavaNa jAya. buddhipUrvaka vicArAya to Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicakSaNo A vastu samajI zake tema che. duniyAne paudgalika vastuono viyoga thAya eTale duHkha thAya che ne ? viyoganuM du:kha zAthI ? saMyogamAM sukha mAnyuM mATe ne ? saMyoga na thayo hota to viyoga thAta ? nahi ja. keTalIkavAra paugalIka vastuono viyoga du:kha upajAve che. to keTalIkavAra paugalika vastuono saMyoga duHkha upajAve che. gamatuM jAya toya du:kha ane aNagamatuM AvI maLe toya du:kha, eTale vastuta: nathI sukha padgalika vastunA saMyogamAM ke nathI sukha paudgalika vastunA viyogamAM. paudgalika yogamAM sukhanI mAnyatA e duHkhanI jaDa koI kahe ke mAtra gamatI ja paudgalika vastuono saMyoga banyo rahe to sukha rahene ? paNa e vAtamAMya mAla nathI. pahelI vAta to e ke paudgalika vastuno svabhAva ja sthira rahevAno nathI. saDana, paDana ane vidhvaMsana e svabhAva jeno che, tene ja pudgala kahevAya che. paudgalika vastu kahI eTale samajavuM ke te saDavAnI e nizcita, paDavAnI eya nizcita ane teno nAza thavAno eya nizcita. koIpaNa paudgalika vastu vartamAnamAM che tevI ne tevI ja hAlatamAM sthAyI rahevAnI nathI, amuka kALe pheraphAra thavAno ja ane pheraphAra thavAno eTale enA yogamAM jeNe sukha mAnyuM hoya tene duHkha paNa thavAnuM ja. bIjI vAta e che ke paudgalIka dRSTivALo AtmA navInatA mAMge che. jeTaluM maLyuM temAM ja sukha mAnIne badhA besI rahetA hota to ? paNa nahi, badhAne navuM joIe che. duniyAmAM koI evo mANasa tame nahi zodhI zako ke je Atmika dRSTi vinAno hoya ane padgalika vastuo meLavavAnA prayatna mAtrathI para hoya ! AthI spaSTa che ke paudgalika yogamAM sukhanI kalpanA e ja duHkhanI jaDa che, ane paudgalika sukha vastutaH sukha nathI paNa du:kha che. kAraNake AtmA emAM lIna banavAnA kAraNe pariNAme durgatimAM DUbI jAya che. je vastu du:khanI hetubhUta hoya tene sukharUpa mAnavI te mUrkhAI che. A daSTi na AvI hota to cakravartio cakravartitA tyajI saMyama sevata kharA ? nahi 83 utsavamaya ayodhyAmAM jUdA ghaThatAM zrI bharatajI...5 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...bhaga-5 ziyALI ayodhyA 84 ja. zrI bharatajI paNa A duniyAnA ane devalonA sukhane duHkharUpa mAnatA hatA, mATe ja ATalI sAhAbImAM emanI virakti akhaMDita jaLavAI rahI. tame jyAM sudhI zrI bharatajI jene choDavA cAhatA hatA tene meLavavAmAM ja jIvananI sArthakatA samajI beThA cho tyAM sudhI tame buDhA thazo toya tamArAmAM A virakti nahi Ave. gAdharvagIta ane nRtya paNa zrI bharatajIne AkarSI zakatAM nathI zrI rAmacaMdrajI ayodhyAmAM AvyA pachI ApaNe joI gayA ke badhe utsavamaya vAtAvaraNa vyApI rahayuM che. gAndharvanRtya ane gIta cAlI rahela che. e arasAmAM zrI bharatajI kaI dazA bhogavI rahyA che te darzAvavA mATe zrI paumacariyamAM graMthakAra paramarSi pharamAve che ke, "viSayomAM viraktabhAvavALA mahAtmA zrI bharata e gAndharvanRtyathI ane gItathI ratine pAmatA nathI. arthAt e gIta ane e nRtya zrI bharatajIne AkarSI zaktA nathI. gAMdharva gItanA zravaNamAM ke nRtyanA darzanamAM paNa zrI bharatajI AnaMda anubhavI zakatA nathI. kAraNake te puNyAtmAnI pAse e gIta ane nRtyathI AkarSAya evu hadaya rahayuM nathI. emanA hRdayamAM viSayonI ratine nahi paNa viSayonI viraktine sthAna maLyuM che, kAraNake emanuM dhyeya pharI gayuM che. pudgalano yoga chUTyA vinA sukha maLe nahIM ane du:kha jAya nahIM A vAta emanA hadayamAM nizcita thaI gaI che. eTale pudgalanA sukhamAM te rAce zAnA? ane ethI ja jyAre gAMdharvanRtya gIta cAlI rahI che, tevA samaye paNa saMsArabhayathI udvigna banelA zrI bharatajI e ja vicArI rahA che, 'viSayomAM Asakta banelA meM sukhanA nivAsarUpa dharmane karyo nahi." A samajAya che? AtmA keTalo badho vivekI banyo haze, tyAre A vicAra sabhyo haze ? vicAro ke zrI bharatajI bhale virAgabhAve ATalo vakhata viSayasukho bhogavavAmAM rahA, paNa rahA eTalI Asakti to kharI ? Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhAH virakti ane viSayomAM Asakti, beno meLa kema jAme ? pUjyazrI : jeTalA virAgI eTalA tyAgI hoya evo niyama nathI. gharabArI paNa virAgI hoI zake che. na chUTe, na choDI zakAya, paNa choDavA jevuM mAne ane kayAre chuTe evI bhAvanA seve, te virAgI che. A rIte keTalAka AtmAo virAgI hovA chatAM paNa tyAgI ta hoya e banavAjoga che, paNa tyAgI to niyamA virAgI hovA ja joIe. virAgapUrvaka tyAga javakhANavA yogya che. je vastu choDAya che, te, te ja vastu levAne mATe choDAtI hoya, to e mahA ajJAna che. saMsArasukho meLavavAne mATe saMsAranA sukhono tyAga karavo e koIpaNa rIte prazaMsApAtra gaNAya tahi. saMsAranA sukhono tyAga karanAra saMsArasukho pratye virAgI hovo joIe. virAga vinAno tyAga saMsArane vadhAranAro nivaDe, to jarAya navAI pAmavA jevuM nathI; eTale tyAga virAgavALo joIe e barAbara che paNa virAgI tyAgI ja hovo joIe evo niyama nahIM baMdhAya. virAga vinAno tyAga e tyAga nathI ema jarUra kahevAya, paNa ema nahi kahevAya ke je tyAgI na hoya te virAgI paNa hoya ja nahi. samyagdaSTi virAgI hovA chatAM paNa gharabArI hoya e zakya che. pote gharabArI che te sAruM che, ema e na mAne, choDavAnI bhAvanA pUrI hoya, paNa choDI na zake ema paNa bane. na uttama koTino virAga pedA thavAne mATe mithyAtva mohanIyano kSayopazama ke kSaya Avazyaka che, tema virAgIne paNa sAcA tyAgI banavuM hoya to cAritramohanIyanA kSayopazamanI apekSA jarUra rahe che. virAgI gharabArI, tyAgI banavAno abhilASI hoya ane ethI cAritramohanIyano kSayopazama Adi thAya te mATeno yogya prayatna karanAro hoya, paNa viSayono tyAgI na bane tyAM sudhI amuka aMze paNa Asakta to che ne? che ja, paNa e Asakti bIjA AtmAonI Asakti jevI bhayaMkara koTinI hotI nathI. utsavamaya ayodhyAmAM judA paDhatAM zrI bharatajI...5 85 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azakti ane aMtarAyanI ADa nIce Asaktine | chUpAvo nahi uttama koTinA virAgIo viSayanA saMgI hovA chatAM paNa te koTInA Asakta nathI hotA, ke jethI te puNyAtmAone viSayomAM lIna banelA arthamAM Asakta kahI zakAya. puNyAtmAo svayaM jyAre vicAraNA karavA bese, tyAre pote potAnI jAtane viSayAsakta jarura kahI de. kAraNake potAnI jarA paNa khAmI temane bahu ja khaTakatI hoya che. ApaNe je puNyAtmAonI vicAraNAM vAMcatA ema ja kahIe ke 'ghaNAM uMcA' te ja pote vicAravA mAMDe to e ja vicAre ke "huM mahIM adhama!' A vAMcIne koI ema kahI de ke evA virakta ane samartha paNa jo adhama hatA, to ame adhama hoIe emAM navAI zI?" A barAbara che ? nahi ja ! evuM ja Asakti mATe samajo. e Asakti evI nAmanI ke jene tevI Asakti na kahevAya. evA puNyAtmAo saMsAramAM rahA te viSayomAM lIna banIne nahotA rahA, paNa viraktabhAve rahyA hatA. emane potAne pote viratidhara na banyA tenuM temaja dharmAcaraNa na karI zakyAM tenuM evuM du:kha hatuM ke pote svayaM e ja vicAratA ke huM viSayAsakta banIne bhUlyo." puNyAtmAonA evA AtmanindAtmaka vacanane AgaLa karo ane ene bacAvarUpa banAvIne temanA nAme tamArI zithilatAne chUpAvavAne mATeno prayatna karo, e to bahu ja kharAba kahevAya. Aje to korI viSayAsaktine, azakti ane aMtarAyanI ADa nIce chUpAvavAno prayatna thAya che, mATe A tarapha khAsa dhyAna kheMcavAnI jarUra paDI che. samyadRSTi AtmA vadhumAM vadhu viSayAsakta hoya toya kevo ? dhAvamAtA jevo ja ne ? saMsAramAM rahe paNa rame nahi, evo ne ? samyagadRSTi viSayopabhogamAM evo lIna na ja bane, ke jethI te saMsAramAM ramI rahyo che, ema kahevAya. tame evA cho ? tamArI eTalI Asakti gaI che ? A to kahe che ke viSayone ame jherathI paNa ' bhayaMkara mAnIe chIe kharA, paNa enA upabhogamAM khUba ja lIna Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahIe chIe. nukasAnakAraka mAnelI vastu na choDAya e bane, paNa | enA sevanamAM khUba lIna banAya, e kema bane ? zrI bharata Adi jevA puNyAtmAo potAne viSayAsakta kahe, ethI teo viSayomAM khUba ja lIna hatA ema na mAno. A vastune nahi samajanArAo to keTalIkavAra uttama AtmAonA nAme, potAnI bhUMDI viSayAsaktino paNa bacAva karavA mathe che. potAnA nAnA doSane moTuM rUpa ApavuM te to uttamatA che, paNa ApaNe temanA pazcAtApanA vacanane pakaDI levuM ane e AdhAre temanA jevA paNa mahAdoSI hatA ema kahI potAnA cheSone chUpAvavAno prayatna karavo, e to adhamatA hoI kevaLa DUbavAno ja mArga che. tamane saMsAranA sukho duHkha rUpa lAge che ? te zrI bharatajI saMsAranA bhayathI udvigna banyA paNa ApaNane ? saMsArano bhaya keTalo ? saMsAra bhayarUpa lAge to saMsArano bhaya lAge ne? jene saMsAra bhayarUpa na lAge tene saMsArano bhaya ja nahi e to spaSTa vAta che. duniyAmAM bhaya teno ja lAge che ke jenAthI nukasAna lAge. jenAthI nukasAna nahi teno bhaya zAno ? saMsAra tamane bhayarUpa lAgyo che ? saMsAra nukasAnakAraka lAgyo hoya to bhaya lAge ne ? ane bhaya na lAge to jANavuM ke saMsAra haju nukasAnakAraka nathI lAgyo; temaja saMsAra nukasAnakAraka nathI lAgato mATe haju samyakta pAmyA nathI ema paNa sAthe ja samajI levAnuM ! jJAnIoe to saMsAranuM svarUpa anaMtajJAnathI joyuM ane ethI duniyAne cetavavAne mATe kahyuM ke saMsAra duHkhamaya che, du:khaphalaka che ane du:khaparaMparaka che. samyagdaSTi AtmA saMsArane Avo ja mAne ane saMsArane je duHkhamaya, duHkhaphalaka tathA du:khaparaMparaka mAne tene saMsArano bhaya lAgyA vinA rahe nahi. bhaya lAgyA pachI to udvignatA AvavI e svAbhAvika vastu che. saMsArathI AtmA sAco udvigna tyAre ja bane ke jyAre saMsArano bhaya lAge ane saMsArano bhaya tyAre ja lAge ke jyAre 87 utsavamaya ayodhyAmAM judA paDatAM zrI bharatajI...5 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 jJAnIo pharamAve che tema saMsAra duHkhamaya lAge, duHkhaphalaka lAge ane duHkhaparaMparaka lAge. saMsArane du:khamaya mAnanAro, du:kha phaLavALo mAnanAro ane du:khanI paraMparAvALo mAnanAro saMsAramAM rahyo hoya ane virati 1 AcarI zakato hoya tyAre enA hRdayanuM du:kha mApa vinAnuM hoya che. samaje, mAne ane sAruM lAge, te AcarI zake nahi temaja hAnIkAraka lAge te choDI zake nahi, eTale potAnI hAlata tene ciMtAtura banAvyA vinA rahe ja nahi. hAnikAraka mAnavA chatAM choDAya nahi ane hitakara n-cU .ozIyALo ayodhyA. mAnavA chatAM levAya nahi, tyAre mAnavuM paDe ke evI bimArIthI e jakaDAyelo che ke ene mATe hAnikArakano tyAga ane hitakarano svIkAra vartamAnamAM azakya che. vAta e che ke enA hRdayamAM e dazA keTalI du:khada banI hoya? jyAre jyAre e vicAra kare tyAre tyAre potAne e pAmara mAne, ni:zvAsa mUke ane avasare ene potAnI pAmaratAne kAraNe raDavuM Ave eya zakya che. hIrAnI kiMmata jANanAro AdamI hIro joI zake paNa laI na zake e kyAre bane ? kaho ke evA baMdhanamAM paDyo hoya ke enAthI laI zakAya tema na hoya to ja na le. samyagdarzana eTale anaMtakALanA mahAajJAnano nAza samyagdaSTi du:khIye evo ane sukhIye evo. du:khI e mATe ke jANavA ane mAnavA chatAM paNa hAnikAraka vastunA saMsargathI mUkAI hitakara evI vastuno svIkAra thaI zakato nathI; sukhI e mATe ke sva ane parano je bheda anaMtakALamAM nahoto jaNAyo te jANI zakAyo, temaja sukha ane du:khanA svarUpa tathA nidAnano je khyAla anaMtakALamAM nahoto Avyo te khyAla pAmI zakAyo. anaMtakALanuM e mahA ajJAna TaLyuM eno AnaMda, paNa eTaluM mahA ajJAna TaLI javA chatAM ane vastunA svarUpano sAco khyAla AvavA chatAM paNa saMvara ane nirjarA mATenI kriyAo joIe teTalI na thAya temaja AzravanI kriyAo cAlu rahe, enuM ene du:kha ochuM na hoya; du:kha to evuM ke jo Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evuM du:kha bIjA koI kAraNe ajJAnInA haiyAmAM utpanna thaI jAya, to te jIvI na zake; paNa samyagdaSTi to vivekI hoya che, eTale enuM du:kha anarthakAraka nivaDatuM nathI. e to karmanI sattAne samaje, eTale mUMjhAyA vinA hAnikarane tyajvAno ane hitakarane svIkAravAno zakya prayatna te karyA ja kare. zrI bharatajI saMsAranA bhayathI udvigna banyA hatA. samabhAvane pradhAnatA ApIne samabhAva keLavavAno upadeza ApanArA upakArIoe paNa udgignapaNAne vakhANyuM che. A udvignapaNuM e evuM che ke pariNAme samatA Ave ane udvignapaNAnI jaDa ukhaDI javA pAme. ekaluM udvignapaNuM sAruM nathI, udvignapaNAthI para banI javuM e ja DahApaNa che, paNa A jAtanuM udvignapaNuM AtmAne unnatadazAe pahoMcADanArUM che. kAraNa ? sabhA : prazasta che mATe ? pUjyazrI : A viveka zIkhavA jevo che. Aje prazasta ane aprazasta vacceno bheda ghaNA jANatA nathI ane ethI keTalIvAra muMjhAya che. aprazasta heya che ane prazasta upAdeya che; kAraNake prazastamAM e guNa che ke AtmAne e lAbha ja kare che. prazasta kyAya e zuM che ? kaSAya agni samAna che, paNa prazasta kaSAya karmanA samUhane bALanAro agni che. prazasta kAyane paNa kaSAyanA nAme niMdanArAo ajJAna che. rAga ane dveSa kaSAyamAMthI ja janme che, to kaSAyanA nAme deva-guru-dharmanA rAgane niSedhAya? ajJAnAdinA dveSane niSedhAya? nahi ja. e ja rIte zrI bharatajInuM A udvignapaNuM paNa prazasta che ane ethI anumodanAne pAtra che. dharmane pAmela AtmA haMmezA sukhI ja hoya 'amArAmAM evuM prazasta udvignapaNuM kyAre Ave ?' e tamAro manoratha hovo joIe. saMsAranA bhayathI udvigna banyA vinA dharmanI vAstavika ArAdhanA nahi thaI zake. saMsArane bhayarUpa mAnI ane O O utsavamaya ayodhyAmAM judA paDhatAM zrI bharatajI...pa 89 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ h-)c)R)* ziyI ayodhyA 90 bhayanA sthAnathI udvigna banIne, viSayAsaktine tyajIne sukhanA nivAsarUpa dharmane ArAdhavAmAM tatpara bane, ke jethI duHkha jAya ane sukhamaya dazA prApta thAya. duniyAmAM sukhanA sthAnakarUpa koIpaNa vastu hoya, to te eka mAtra zrI arihaMtano dharma ja che. dharma Avyo eTale sukha AvyuM ja samajo. jeTalo dharma eTaluM sukha. duniyAe mAnelA bhayaMkaramAM bhayaMkara du:khamAM paNa AtmAne samAdhimAM rAkhanAra koI hoya to te eka dharma ja che. sukha eTale manano AnaMda ke bIjuM kAMI ? duniyAne lAge phalANo mahAduHkhI che. paNa dharmo ja hoya to te potAne sukhI ja mAne ane sukha anubhave ene khAtrI che ke jeTaluM du:kha Ave che te mArA sukhane najadIka ghasaDI lAve che. sAruM thayuM ke A avasthAmAM ja duSkarmo udayamAM Avyo ke jethI huM samabhAvamAM samAdhimaya sthitimAM rahI zakuM chuM. huM navA duSkarmone upArjato nathI, je hoya che te Ama bhogavAI jAya che ane keTalAka to vinA bhogavyuM paNa nirjare che, eTale mAre mATe ekAnta sukhamaya sthiti prApta thavAnuM have dUra nathI.' A vicAra manane AnaMda ApavAne zuM pUrato nathI? tame dharma karavAno svAda cAkhyo nathI. eTale mUMjhavaNa thAya che bAkI jeoe jIvanamAM dharmane utAryo che, sAcosAca jeo dharmane samarpita banI gayA che. temanA sukhanI avadhi nathI teo to 'dharma ja sukhanA sthAnarUpa che' - eno sAkSAtkAra karI rahyA che : paNa e sukha anubhava vinA kema samajAya ? pANInA parapoTA jevuM caMcaLa, manuSyapaNuM saMsAranA bhayathI udvigna banelA zrI bharatajI vicAre che ke du:khe karIne prApta thayeluM manuSyapaNuM, pANInA parapoTA jevuM caMcaLa che, lakSmI, hAthInA kAnanI mAphaka capaLa che, yauvana, kusumanI mAphaka jotajotAmAM karamAI jAya tevuM che, bhogo, kipAkanA phaLanI mAphaka dekhAvamAM suMdara ane pariNAme bhayaMkara che, jIvita, svapna jevuM che ane 'baMdhujanonA sneho paMkhImeLA jevA tathA ati duranta che' zrI Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatajInI A vicAraNA taddana vyAjabI che. manuSyapaNAnI prApti sahelI nathI. puNyavAna AtmAo ja manuSyapaNAne prApta kare che ane puNya kAMI emane ema baMdhAI tuM nathI. AvuM duHkhe karIne maLeluM manuSyajIvana pANInA parapoTA jevuM caMcaLa che. maraNa kyAre Avaze ?e nizcita nathI. AyuSya rItasara pUrNa thayA vinA maraNa na ja Ave evo niyama nathI. badhAya potAnA manuSyapaNAmAM AyuSyanA rItasaranA anna sudhI rahI ja zake evuM niyata nathI. nimittAdi kAraNe vaheluM maraNa Ave ke nahi ? nirUpakrama hoya to vAta judI che, bAkI sopakrama Ayukarma nimitta pAmIne na ja tUTe ema na kahevAya. pANIno parapoTo jema caMcaLa che, tema duHkhe karIne prApta thayeluM manuSyapaNuM paNa caMcaLa che. A vAta nakkI thaI jAya to pramAda kAramo lAge. jIvAya teTalo kALa sadhAya, to kalyANa thaI jAya. kyAre jIvitano anta Avaze te jANatA nathI, mATe AtmakalyANanI sAdhanAmAM pramAda karavo nahi. jene vIjaLInA jhabuke motI parovavAnuM hoya, te kevo datacitta rahe? lakSmI hAthInA kAna jevI manuSyapaNAnI caMcaLatA samajyAre ane dharmanI jarUrIyAta jANanAre, dharmanI ArAdhanAmAM evA ja datacitta banavAno prayatna karatA rahevuM joIe. manuSyapaNuM jema pANInA parapoTA jevuM che, tema lakSmI, hAthInA kAna jevI che. hAthIno kAna hAlyA ja kare. lakSmI paNa evI ja capaLa. tamArI lakSmI to sthira haze, kema? asthira lakSmImAM mUMjhAvA jevuM hoya ? lakSmI asthira che, e samajAI jAya to lakSmIno garva gaLI jAya ane kRpaNatA bhAgI jAya. dharmanuM koIpaNa kArya Ave che, tyAre lakSmInI mamatA aMtarAyarUpa thAya che ne ? e aMtarAya kyAre TaLe ? lakSmIne caMcaLa mAnI tenI mamatA mUko to ! lakSmInI mamatA aMtarAyarUpa thAya che ne ? tamArI AMkha sAme keTalAe bhIkha mAMgatA thaI gayA? e tame nathI jANatA ? puNyodaya hoya tyAM sudhI lakSmI utsavamaya ayodhyAmAM judA ghaTatAM zrI bharatajI...5 91 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 92 rahe e samajo ane maLI che to A pANInA parapoTA jevuM manuSyapaNuM hayAta rahe tyAM sudhImAM enA dvArA paNa kalyANa sAdhI lo ! yauvana, kharekhara phUla jevuM che vaLI, zrI bharatajI vicAre che ke yauvana kusuma jevuM che. kusuma jyAre khIle tyAre suMdara lAge, paNa eno vikAsa Take keTalo ? kusumane karamAtAM vAra nahi. AnA khIlelA phUlanI kAle kazI kiMmata nahi, tema yauvananuM samajo. yauvanamAM unmAdI na bano. yovana Aje che ane kAle nathI. AnuM jJata yauvanagheluM banyuM che. Aje moTAbhAganA juvAnIyAone unmAda caDhyo che. yovanamAM zaktio teja bane che, paNa e vakhate bhAnabhUlA banelA vadhAremAM vadhAre nIcI hade pahoMce che. e ja yauvana jo dharmanI sAdhanAmAM upayogI bane to bAkI zuM rahe? eja to kalikAla sarvajJa AcArya bhagavAna zrI hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA A prasaMge pharamAve che ke, "yauvanamAM AtmA viSayo tarapha jevo vase che tevo jo mukti tarapha ghase, to kAMI nyUnatA na rahe !" kusuma zobhe paNa te sthAne, tema yauvana kalyANakArI paNa te dharmI mATe. kusumane karamAtAM vAra nahi ane karamAyelA kusumanI kimata nahi, tema yauvana karamAya eTale AdamI lagabhaga nakAmo thaI jAya ! evA nakAmA jevA thaI jAva, te pahelAM ceto to yauvananI prApti phaLe; bAkI moTebhAge phUTI ja rahI che ! paNa mArI yovanaprApti phaLavAne badale phUTI rahI che, e tamane samajAya to ja kAma thAya. viSayabhogo, kipAkanA phaLa jevA bhayaMkara che pAMceya IndriyonA viSayonA sukhanI choLo uchaLe che, te vakhate zrI bharatajI e bhAvanAmAM rUDha banyA che ke manuSyapaNuM, pANInA parapoTA jevuM che, lakSmI, hAthInA kAna jevI che ane yauvana, kusuma jevuM che; eTaluM ja nahI, paNa zrI bharatajI vicAre che ke bhogo, kipAkanA phaLa jevA che. kipAkanuM phaLa dekhAvamAM sundara, paNa je ene khAya tenuM jIvatara jAya. kipAkaphaLa dekhAve suMdara, khAdhe mIThuM ane enI gaMdha paNa zayALI ayodhyabhAga-5 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharAba nahi; paNa peTamAM jyAM prANano nAza kare evuM. bhogasukha paNa evuM che. viSayAndha banelA AtmAne viSayopabhoga sAro lAge, paNa pariNAme pAkanA phaLanI mIThAzathI lobhAnAro mare, tema viSayopabhogomAM AMdhaLo banelo AtmA paNa bhavamAM bhame. jJAnIo jANatA hatA ke viSayAndha banelA AtmAone bhoga bhogavavAmAM keTalo AnaMda Ave che; te tArako e vastune nahotA jANatA ema nahi, paNa niSedha e mATe karyo ke viSayasukha e sukha hoya to paNa e kSaNika sukha che ane viSayabhogonA e kSaNika sukhanA badale maLatuM du:kha bhayaMkara hovA sAthe cirakAlIna che. pAkaphaLanI mIThAza jANanAra paNa enA prANahAraka svabhAvane jANe che, to pAkaphaLane khAvAno niSedha kare che; e ja rIte viSayabhogonA bhayaMkara pariNAmane jANanArA jJAnIoe paNa viSayabhogothI parADamukha banavAno ja upadeza Apyo che. anaMtajJAnIono A upadeza ekAnte hitakara ane vAstavika hovA chatAM paNa laghukarmI AtmAone ja te vAstavika lAge che. zrI bharatajInI A vicAraNA kevI che ? pote viraktabhAve paNa je viSayabhoga kare che, te temane keTalo DaMkhato haze ? viraktabhAve rahelA hovA chatAM paNa zrI bharatajIpotAno bacAva nathI karatA. Aje to rAganA putaLAMo potAne virAgI NAve che. pote saMsAramAM rahyA che, te paNa zAsananI prabhAvanA karavA mATe rahyAA che ema kahe che ! zrI bharatajI bhogone kaMpAkanA phaLa jevA, svAdamAM madhura, paNa svabhAve saMhAraka mAne che. A mAnyatA samyagdaSTimAM jarUra hoya. Aje ghaNAM buDhAonA moDhAmAMthI paNa A zabdo nathI nIkaLatA kAraNake vastu haiye jacI nathI. Aje ghaNA buTTAo maratA sudhI peDhIe jAya, e zuM ? milkata eTalI hoya ke vyAjamAMthI beThe beThe khAdhe paNa vadhe, chatAM peDhIe jAya, vyApAra kare ane avasara AvI lAge to grAhakane chetaravAnuM cUke nahI ! chatAM kahe zuM ?' dukAne na Ie to dahADo kema jAya ?' upAzraye dahADo na jAya ? AnA ghaNA DosAo 'dahADo O F utsavamaya aodhyAmAM judA pachatAM zrI bharatajI...5 93 four Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ....bhAga-5 ayodhyA 94 nathI kto mATe dukAne jaIe chIe' ema kahe che. kAraNake jIMdagImAM dukAna sivAya bIje vakhata gALyo nathI. teoe dharmano svAda cAkhyo nathI. evA buDhAo kevaLa dayApAtra che, nahi to buDhAo chevaTa kAMI nahI to saMvAsAnumati zrAvaka jevuM jIvana paNa meLavI zake ane eTaluM kare toya ghaNuM sAdhI zake. jIvana, svapna jevuM che zrI bharatajI vicAre che ke "jIvana, svapna jevuM che. AMkha khUle tyAre svapna khatama thAya ane AMkha baMdha thAya tyAre jIvana svapna khatama thAya eTalo bheda. keTalAkonI AMkho khullI rahI jAya che, paNa tame khullI rAkhavA matho eTale maraNa pAchuM na jAya. tamane jIvana svapna jevuM lAge che ? svapna jema alpakALamAM pUruM thaI jAya che, tema jIvita paNa alpakAlIna che. ethI paNa jIvanane svapnanI upamAM ghaTI zake che. sabhA : pahelAM manuSyapaNuM pANInA parapoTA jevuM che. ema vicAryuM ane pAchuM jIvita svapna jevuM che ema vicAryuM to beno bhAva eka ja che? pUjayazrI : nahi, baMneno bhAva judo judo che. du:khe karIne prApta thayeluM manuSyapaNuM pANInA parapoTA jevuM capaLa che, e vAta mukhyatve manuSyapaNAnI prApti keTalI durlabha che enI sAthe saMbaMdha dharAve che. saMsAra jaLathI bharelA sAgara jevo che ane manuSyapaNuM temAM utpanna thayelA parapoTA jevuM che. parapoTo e pANInI ja vikRti che. pANI ane havAno evo yoga thAya che. e parapoTAne pANImAM maLI jatAM vAra lAge nahi. parapoTo utpanna thavo muzkela. ghaNA pANImAM parapoTA keTalA ? thoDA. tema manuSyapaNuM maLavuM muzkela; koI koI jIvone ja maLe; ane pAchuM e manuSyapaNuM naSTa thatAM bahuM vAra na lAge. Ama manuSyapaNuM naSTa thAya ane pApa karavAmAM bAkI rAkhyuM na hoya, eTale phera AtmA bIjA jIvonI jema saMsArasAgaramAM DUbe. manuSyapaNa e evI vastu nathI ke darekane vAraMvAra maLe. anaMtAkALamAM anaMtA .... SY 0 thI Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAomAMthI bhAgyavAn AtmAo ja manuSyapaNuM pAme che. Avu mahAkare maLeluM durlabha manuSyapaNuM, pANIno parapoTo pANImAM maLI jAya tema cAlyu jAya, te ThIka nahi ne ? jo ThIka nahi ema lAgatuM hoya, to jIvita svapna jevuM che ema mAnI, jIvita pUrNa thAya te pahelAM ja jIvita daramyAna sAdhavA jevuM sAdhI levuM joIe, ke jethI devalokane manuSyapaNuM ema karatAM karatAM muktie pahoMcI jvAya ! baMdhujanonA sneho, paMkhImeLA jevA che tyArabAda zrI bharatajI baMdhujnonA snehone mATe vicAre che ke 'baMdhujnonA sneho paMkhImeLA jevA che.' sAMje paMkhIo jhADa upara bhegA thAya ane prAta:kALe vikharAI jAya. enA e ja paMkhIo badhAM bIjA divase sAMje e ja vRkSa upara bhegA thAya, e niyama nahi. paMkhImeLo eTale mAtra eka rAtrino uDato saMbaMdha, ke je prAtaH kALe rahevAno nahi. baMdhujnonA sneho paNa evA ja che. saMsAranA anaMtakALanA bhramaNanA hisAbe, e bhavanA saMbaMdhano vicAra karo ! pUrvabhavamAM kayAM mAtApitA, kayAM bhAIbaheno, kayA saMbaMdhIo ane kayA snehio hatA ? te ApaNe jANatA nathI. A bhava pachInA bhavamAM paNa kayA jIvonI sAthe kevo saMbaMdha saMdhAze te paNa ApaNe jANatA nathI. A bhavamAM je mAtA-pitA, bhAIbhAMDu, snehIo ane saMbaMdhIo che, tenA te ja mAtA-pitA, bhAIbhAMDu ane snehIsaMbaMdhIo pUrvabhavomAM hatA ane AvatA bhavomAM haze ema paNa nathI. mAtA pitA, mAtA-pitA ja rahe, evo paNa niyama nathI. mAtA marIne putrIrUpe potAnA ja putranA ghera janme eya bane. pitAno jIva ahIMthI marIne potAnA ja putranA putra tarIke utpanna thAya e paNa azakya nathI. pUrvabhavanI patnIno jIva A bhavanI mAtA bane ane A bhavanI mAtAno jIva AgAmI bhavomAM putrI bane, e paNa zakya che. A bhavano saMbaMdha e haMmezano niyama saMbaMdha nathI. ekabIjA karmayoganA A saMbaMdha che. A bhava pUro thayo ke A saMbaMdha pUro thayo samajo. AvA saMbaMdhanA snehamA rAcavAnuM zuM ? A saMbaMdhanI mUrchA zI ? anaMtakALamAM anaMtA mAtApitA thayA, anaMtA bhAIbhAMDu thayA, 0 utsavamaya ayodhyAmAM judA yatAM zrI bharatajI...pa 95 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . S @@ 93 anaMtA putraputrI vagere thayA ne anaMtIvAra evA saMbaMdho tUTyA, Ama chatAM paNa AtmA eka bhavanA saMbaMdhamAM ghelo kema banI jAya che? saMbaMdhanuM klaka karma che. e karma gayuM eTale saMbaMdha rahe ja nahi; eTale AvA saMbaMdhanA sneho paMkhImeLo jevA che, ema vivekIone to lAgyA vinA rahe ja nahI. badhujanonA sneho ati duranta che badhujanonA sneho ati duranta che. karmajanya saMbaMdha niyamA attavALo ja hoya che. badhujanono saMbaMdha paNa attavALo ja che. ane evA attavALA saMbaMdhamAM snehabhulA banI javAya, to atta vakhate du:kha thayuM, paritApa upajavo e kaMI asvAbhAvika nathI. jeno viyoga niyata che, emAM mArApaNuM rAkhavuM, eno artha ja e che ke viyoganuM duHkha ApaNe ApaNAM hAthe ja utpanna karavuM. game teTalI mamatA rAkho paNa viyoga to thavAno ja ane viyoga thavAno eTale jeNe mohato sneha rAkhyo che, tene mohajanya duHkha paNa thavAnuM ja! AthI ja zrI bharatajI vicAre che ke 'snehIjanonI sAthenA sneho, badhuonI sAthenA sneho, e ati duranta che !' kAraNake e saMbaMdho tUTe e nakkI ja che ane saMbaMdho tUTe che tyAre snehanA yoge vivette bhUlelo AtmA bahu duHkhI thAya che, e to tamArA anubhavanI vAta che. @ ayodhyAbhAga-5 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtanI ghelachA ane viveka , 'sukha bhUMDu ane duHkha ruDuM' A jIvanasUtra ApIne bhavyA jIvone Atmadharmano saMdeza ApanAra ApaNA paramatAraka gurudevazrIe A prakaraNamAM baMdhujanonA snehamAM na muMjhAvA mATe vivekapAmavAnI anivArya AvazyakatA upara bhAra mUkyo che. durgatinuM AyuSya vivekazUnya AtmA ja bAMdhe che, e viSayanI vicAraNAmAMthI zrI zreNika mahArAjA jevA kSAyika vivekanA svAmInI durgatinI carcA upasthita thatAM kSAyika samyatva, kSapakazreNi, upazama zreNi Adi tAtvika padArtho upara pUjyapAdazrI dvArA khUbaja spaSTatA karavAmAM AvI che. pravacanomAM paNa saraLabhASAmAM AvA tatvabhUta padArthonuM nirupaNa dharmakathAmAM tattvano prANa pUre che ne dharmakathAne vadhu rasamaya banAve che. cAlo, ApaNe e rasane mANIe. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mohanI ghelachA ane viveka * * mohanI ghelachA tyajIne vivekI bano ! * vivekanI prApti thayA pachI AtmA potAnA | duzmanone bhagADI mUke che * vivekazUnya AtmA ja durgatinuM AyuSyakarma bAMdhanAro che * kSAyika samyakatva hovA chatAM AtmA narake kema jAya ? * kSAyika samyakatvavAna nArake jAya to kyAre jAya ? mithyASTi kSapakazeNI mAMDI zake ja nahi * samyaktva ekalA kSAyika prakAranuM ja nathI * kSAyopathamika samyakattvanA kALamAM ja, pahelIvAra kSapakazreNi maMDAyA * kSapakazreNi vadhumAM vadhu keTalIvAra maMDAya? * kSapakazreNi mAMDanArA agIyArame guNasthAnake jatAM ja nathI * rAga-dveSathI sarvathA rahita thayelA pharI rAgadveSI banatA nathI * kSapaka zreNivALA ane upazama zreNivALA AtmAmAM dazamAM guNasthAnake raheto taphAvata kSapakazreNi kSAyopathamika samyakatvanI hAjarImAM ja maMDAvI zarU thAya che lAyopathamika sa ttvamAM vartato jIva ja kSAyika samyakatva pAmI zake che samyakatvanI utpatti saMbaMdhI saiddhAMtika ane kArmagraMthika mAnyatA * anya liMge siddha saMbaMdhI khulAso zrI tIrthaMkaranAma karma nikAcyA chatAM narake jAya te kyA kAraNe ? viveka pragaTAvo, jALavo ne khIlavo * ArAdhaka puNyAtmAonI zrI bharatajIe karelI anumodanA: Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mohanI ghelachA ane viveka mohanI ghelachA tyajIne vivekI bano ! mATe ja badhujanonA smomAM kAMI ja mUMjhAvA jevuM nathI, paNa e samajAya tyAre, ke jyAre AtmA vivekI bane. avivekI AtmA pote ja potAnA duHkhano sarjaka bane che ane vivekI AtmA pote ja potAnA duHkhano nAzaka bane che. duHkha utpanna karanAra paNa AtmA che ane duHkhano nAza karanAra paNa AtmA che. vastuta: AtmA koIno snehI ya nathI ane saMbaMdhI ye nathI. saMsAramAM bhave bhave keTalAya saMbaMdho sarjAya che ane nAza pAme che. tyAM eka bhavanA saMbaMdhamAM mUMjhAvuM emAM zuM DahApaNa che? je ApaNuM nathI tene ApaNuM mAnavuM che ghelachA che. e ghelachA jAya nahi ane viveka pragaTe nahi. tyAM sudhI AtmA potAnA hAthe ja potAne du:khI karyA karavAno. jyAM e ghelachA gaI, viveka pragaTyo ane vivekAnusArI vartana thavA mAMDyuM, eTale AtmA du:khanA utpAdaka kAraNono nAza karavA mAMDavAno, ane tema karatAM karatAM AtmA duHkhathI sarvathA mukAI ekAnta sukhamaya dazAmAM ja sadA jhIlavAno, AthI ja parama upakArI jJAnIoe A dazA pAmavAne udyamazIla banavAno ja upadeza Apyo che. vivekanI prApti thayA pachI AtmA potAnA duzmanone bhagADI mUke che zrI bharatajInI A vicAraNA vivekapUrvakanI che. eTale e puNyavAnane badhujanonA sneho paMkhImeLA jevA ati duranta bhAse che. mahilI ghelachA ane viveka 09 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 viveka Ave eTale je jevuM hoya te tevuM bhAsavA mAMDe. avivekI, vasturUpane vastugate nahi mAnatAM ulaTA svarUpe mAnanAro hoya; ane ethI ja jJAnIo pharamAve che ke A saMsAramAM rajhaLAvanAra aviveka jevuM bIjuM koIpaNa bhayaMkara kAraNa nathI. eka mAtra aviveka TaLI jAya ane viveka pragaTI jAya, eTale anantakALanuM bhavabhramaNa-cakra tUTe ane bhramaNano anta jJAnacakSuthI najadIka dekhAya. aviveka TaLe ane viveka Ave, eTale AtmA vastune vastugate samajvA mAMDe, 'huM koNa ?' ane 'mAruM zuM ?' A samaje temaja mArAne dabAvI mane rajhaLAvanAra, du:khI karanAra duzmana koNa che ? eya samaje. pachI mArApaNAne dabAvI rAkhanAra, AtmAnA svarUpane ADe AvanAra duzmanonI sAthe enuM yuddha zarU thAya. AtmasvarUpane AcchAdita banAvI rAkhanArA duzmano sAme e evo hallo laI jAya ke potAnAthI zakya karavAmAM kazuM ja bAkI rAkhe nahi. ema yuddha cAlatAM ane hArajIta thatAM, evo prasaMga AvI ja jAya ke duzmano bhAgI jAya ane bhAgyavAn AtmA svarUpamAM ramaNa karanAro banI jAya. samyaktva e viveka che, ane jJAnapUrvaka cAritra ane tapa e duzmanane hAMkI kADhavAnA hathIyAro che. viveka AvatAMnI sAthe A duzmana, A mitra, A 'mAruM A 'pArakuM' e samajAI jAya ane duzmano sAme hallo laI javAnI buddhi AvI jAya eTale AtmA kema hallo laI jvo, e vagerenuM jJAna paNa meLave ja. h-bcO' ozIyALo ayodhyA. vivekanI hayAtimAM e tAkAta che ke AtmAne durgatimAM javA na de; viveka AvatAM pUrve durgatinuM AyuSya baMdhAI gayuM hoya to bhale durgatimAM javuM paDe, paNa tyAMya viveka kAyama rahI jAya vivekanI hayAtimAM AtmA durgatimAM ghasaDI janAruM AyuSyakarma upArje ja nahi; arthAt vivekanI hayAtino e pratApa che ke A hoya tyAM sudhI to ghora avirata paNa AtmA durgatie laI jvArA AyuSyakarmane bAMdhanAro thAya ja nahi. vivekazUnya AtmA ja durgatinuM AyuSyakarma bAMdhanAro che sabhA : jeTalA AtmAo durgatimAM gayA te badhA ja viveka vinAnA hovAthI gayA ? Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyazrI : vAta barAbara samajyA nahi. durgatimAM je je AtmAo gayA, jAya che ane ze, te te durgatimAM javAnuM je AyuSya karma upArju, upArje che ane upArjaze, te te AyuSya karmanA baMdha samaye te te AtmAo niyamI vivekazUnya hatA, che ane haze. durgatimAM javAnuM AyuSya karma upArju, eno baMdha paDI gayo ane pachI viveka pragaTyo, e vAta judI che; paNa AyuSyakarmano baMdha paDyo na hoya, e dazAmAM viveka pragaTI jAya ane jIvananA anta sudhI barAbara Takyo ja rahe, to te AtmA durgatimAM jAya ja nahi, ema jJAnIo spaSTapaNe pharamAve che. kSAyika samyakatva hovA chatAM AtmA tarake kema jAya ? sabhA : zrI tIrthaMkaradevonA AtmAo narake gayA, te vivekazUnya dazAmAM ? pUjayazrI : je samaye narake gayA te samaye vivekazUnya hatA ema nahi, paNa jyAre te AtmAoe narake javAnuM AyuSyakarma bAMdhyuM, te samaye to te AtmAo niyamI vivekazUnya ja hatA; anyathA te AtmAo durgatie jAta ja nahi. zrI zreNika mahArAjA ane zrI kRSNa mahArAjA kSAyika samyatvavALA eTale kSAyika vivekavALA hovA chatAM narake gayA, tyAM jJAnIo spaSTapaNe jaNAve che ke, "vivekazUnya dazAmAM, viveka pragaTatAM pUrve ja zrI zreNika mahArAja ane zrI kRSNa mahArAja narake kheMcI janArA AyuSyakarmane bAMdhI cukyA hatA. AthI spaSTa che ke jo viveka pragaTatA pUrve naraka javAnA AyuSyakarmane temaNe na bAMdhyuM hota, to kadi paNa kSaya nahi pAmanArA evA vivekane pAmelA te puNyAtmA narake jAta ja nahi ! sAyika samyakatvavAn tarake jAya to kyAre jAya ? sabhA : kSAyika samyaktane pAmelA AtmAone vadhumAM vadhu eka ja vAra narake javuM paDe che, emaja ne ? pUjyazrI : kSAyika samyaktane pAmelA puNyAtmAo, samyaktaprApti pUrve ja jo narakanuM AyuSyakarma bAMdhI cUkyA hoya, to mahino ghelachA ane viveka 101 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 ja te pachInA prathama bhavamAM tarake jAya bAkI kSAyika samyakatva prApti pachI to te AtmAo kadIpaNa narake laI janArA AyuSyakarmane bAMdhanArA thatA ja nathI. AthI spaSTa che ke kSAyika samyakatvane pAmatAM pUrve ja jo narake javA lAyaka AyuSyakarma bAMdhI dIdhuM hoya to ja te pachInA prathama bhAvamAM te puNyAtmAone narake javuM paDe; eTaleke samyakatvanI hAjarImAM to durgatie javA lAyaka duSTa AyuSyakarma baMdhAya ja nahi e cokkasa ja che. sabhA : kSAyika samyakatva pAmyA pachIthI AtmA mokSe kyAre jAya ? pUjyazrI : kSAyika samyakatva pAmatAM pahelA jo AyuSyakarmano baMdha na paDI gayo hoya to te AtmA te ja bhavamAM mukti pAmyA vinA rahe nahi. kSAyika samyakatva kSapakazreNi mAMDyA vinA pamAtuM nathI. have kSapakazreNI mAMDyA pachI AtmAe te pUrve AyuSyakarmano baMdha karI lIdho hoya to te AtmA darzanasaptakano kSaya karIne aTakI jAya che. ane tethI ja te padmaNine khaMDa kSapakazreNi kahevAya che. kadAcit ema paNa bane che ke AtmA kSapakazreNi mAMDyA pachIthI anaMtAnubaMdhI cArano kSaya karIne virAma pAmI jAya che ane mithyAtvano teNe kSaya nahi karelo hovAthI tenA udayathI phera anaMtAnubaMdhI catuSka bAMdhe e zakya che. paNa jeoe pUrve AyuSyakarmano baMdha na karI lIdho hoya te AtmAo to kSapakazreNi mAMDI darzanasaptakto kSaya karavA dvArA kSAyika samyagadarzanane pAmI antarmuhUrtamAM kevaLajJAna paNa upArja che; ane je bhavamAM kevaLajJAna pamAya te bhAvamAM niyamA mokSa pamAya e to bhAgye ja koI jainathI ajANyuM haze ! mithyAdaSTi kSapakazreNi mAMDI zake ja nahi sabhA kSapakazreNi mithyAdRSTi AtmA mAMDI zake? pUjayazrI mithyAdRSTi AtmA kSapakazreNi mAMDI zake ja nahi; samyagudRSTi AtmA ja kSapakazreNi mAMDI zake; pachI te avirata guNasthAnake vartato hoya, dezavirati guNasthAnake vartato hoya, pramatta guNasthAnake vartato hoya ke apramatta guNasthAnake vartato hoya ! eTale aviratidhara samyaguSTi Adi kSapakazreNi mAMDI zake, paNa mithyASTi to kSapakazreNi mAMDI zake ja nahi. zayALa ayodhyabhAga-1 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vulik samyakta ekalA kSAyika prakAranuM ja nathI sabhA Ape hamaNAM ja kahyuM ke kSapakazreNi mAMDyA vinA kSAyika samyagdarzananI prApti thAya ja nahi. pUjyazrI : te barAbara che ane mithyASTi AtmA kSapakazreNi mAMDe ja nahi e paNa barAbara che. kAraNa ke samyakatva ekalA kSAyika prakAranuM ja nathI. mAtra kSAyika prakAra nuM ja samyagdarzana hoya to to mithyAdaSTi AtmA kSapakazreNi mAMDe ja ema kabUla karavuM paDe athavA to koI mokSe javAnuM nathI ke koI mokSe gayuM nathI agara to koI mokSe jatuM nathI ema mAnavuM paDe. pachI mokSamArga, eno upadeza, enI ArAdhanA vagere rahAM kayA ? samyaktvane jo ekalA kSAyika prakAra nuM ja mAnavAmAM Ave to to tema mAnanArAnI sthiti viSama thavA pAme; kAraNake ApaNe jANIe chIe ke A kSetramAMthI hAla koIpaNa AtmA muktie jaI zakato nathI; eTale atyAre A kSetramAM vartI rahelA jIvone teNe kevA mAnavA paDe? sabhA : mithyAdaSTi. pUjayazrI : ema ja mAnavuM paDe. sabhA pUrve AyuSyakarmane bAMdhI cUkelA ane te pachI samyakatva pAmelA evA na manAya ? pUjayazrI : evA na manAya, kAraNake jJAnIo pharamAve che ke A kALamAM A kSetranA jIvo kSapakazreNi mAMDI zakatA nathI; kAraNake je kSetramAMthI je kALamAM mokSe javAnuM hoya che te kALamAM te kSetramAM kSapakazreNi mAMDI zakAya che, paNa te sivAyanA kALamAM te kSetramAM kSapakazreNi mAMDI zakAtI nathI ane kSapakazreNi mAMDyA vinA kSAyika samyatva pamAya ja nahi eTale A kALamAM A kSetramAM vartatA jIvone ApaNe mithyASTi ja mAnavA paDe ethI vartamAnamAM caturvidha zrI saMghanI hayAti nathI emeya mAnavuM paDe; kAraNake samyatva vinA na sAcuM sAdhupaNuM hoya ane na to sAcuM zrAvakapaNuM hoya. Ama sAdhu sAdhvI ke zrAvaka-zrAvikA nathI ema manAya, to zAsanano viccheda paNa mAnavo paDe. e prakAre zAsanano viccheda mAnavAnA yoge mokSamArganI ArAdhanA karavAnI vAta paNa uDI jAya; kAraNake zAsanano viccheda e ja mokSamArgano viccheda che. A prakAranI mAnyatAmAM dorAvuM paDe e nAnIsUnI Apatti nathI paNa zAsanAnusAra mAnyatAvALAne kazI Apatti naDatI nathI. A badhI Apatti to zAthI ubhI thAya che, e bheda yAda che ne ? mahilI ghelachA ane viveka 103 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 ziyALI ayodhyA..........bhAga-5 sabhA : samyakatva ekalA kSAyika prakAranuM ja che, ema mAnavAmAM Ave to ! pUjayazrI : barAbara che. samyakatva ekalA kSAyika prakAra nuM ja che, ema mAnavAmAM Ave to ja A badhI Apatti ubhI thAya, paNa A zAsanamAM samyagadarzananA kSAyika samyagdarzananI jema pathamika samyagadarzana ane kSAyopathamika samyagadarzana e vagere prakAro paNa mAnavAmAM AvelA che. kSAyopathamika samyakattvanA kALamAM ja pahelI vAra kSapakazreNi maMDAya ApaNe vAta to e cAlI rahI hatI ke kSapakazreNi mAMDyA vinA kSAyika samyagadarzana koIpaNa AtmA pAme ja nahi ane mithyAdRSTi AtmA kSapakazreNi mAMDI zake ja nahi. sabhA eTale ke kSAyika samyagadarzana te ja AtmA pAmI zake, ke jenAmAM pathamika samyagadarzana hoya athavA to lAyopazamika samyaggadarzana hoya, paNa pathamika agara kSAyopathamika samyagadarzana jenAmAM na vartatuM hoya, te to kSAyika samyagadarzana pAmI zake ja nahi emane ? pUjayazrI : anumAna doravAmAM ATalI utAvaLa nahi karavI joIe. sabhA : Ape kahAM ne ke kSAyika samyagadarzana mithyAdaSTi pAmI zake nahi. pUjayazrI : te barAbara che, paNa tame hamaNAM ja je anumAna doryuM temAM thoDI bhUla che. mATe ja kahyuM ke 'anumAna doravAmAM ATalI badhI utAvaLa nahi karavI joIe.' sabhA : Apa pharamAvo. pUjayazrI : kSAyika samyagradarzana te ja AtmA pAmI zake che ke je AtmA kSAyopathamika sabhyatvane dharanAro hoya, kSAyopazamika samyakatvanI gerahAjarImAM koIpaNa AtmA sauthI pahelIvAra kSapakazreNi mAMDI zakato nathI. sabhA : sauthI pahelIvAra ema kema? ! che u Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjayazrI : kAraNake kSapakazreNi mAMDI kSAyika samyagadarzana pAmI pUrve AyuSyakarma bAMdhyuM hovAnA kAraNe, aTaka paDelA AtmAo jyAre kevaLajJAna pAme che, tyAre te pUrve te AtmAone pharIthI kSapakazreNi mAMDavI ja paDe che. jo ke e vAta coksa ke phera maMDAtI kSapakazreNino krama pahelAMnI kSapakazreNi jyAM adhUrI hoya tyAMthI ja AgaLa vadhe che. e kSapakazreNi kSAyika samyaktanI hAjarImAM maMDAtI hovAthI, 'kSAyopazayika samyaktanI gerahAjarImAM koIpaNa AtmA pahelI vAra kSapakazreNi mAMDI zakato nathI ema kahevAyuM che.' kSapakazreNi vadhumAM vadhu keTalIvAra maMDAya ? sabhA AtmA kSapakazreNi vadhumAM vadhu keTalIvAra mAMDato haze? pUjayazrI: bahu ja sIdhI vAta che. koIpaNa AtmA mokSe jyAM pahelAM anaMtakALa sudhI A saMsAramAM rahelo ja hoya che. e anaMtA kALamAM AtmA vadhumAM vadhu vakhata kSapakazreNi mAMDe to mAtra be ja vAra mAMDe. pahelIvAra mAMDI tyAre je darzanasaptano kSaya thayo, tyAMthI ja bIjIvAra AgaLa jAya che. moTebhAge to AtmAo ekaja vAra kSapakazreNi mAMDe che. paNa ApaNe vicArI gayA tema, kSapakazreNi mAMDatA pUrve AyuSya-karmano baMdha paDI gayo hoya, to AtmA kSapakazreNi mAMDe to ya darzana saptaka khapAvIne aTakI jAya ane ethI kevaLajJAna pAmavAne mATe e AtmAne pharIthI kSapakazreNi mAMDavI ja paDe, ane bAkI rahelI karma prakRtiono kSaya karavo ja paDe, temaja bIjA paNa AvaraNone dUra karavA ja paDe; eTale eka AtmA vadhumAM vadhu kSapakazreNi mAMDe to be vAra ja mAMDe, be thI trIjI vAra nahi ane e paNa te eka bhavamAM maMDAya to eka ja vAra kSapakazreNI maMDAya, ema apekSAthI kahI zakAya. moTAbhAge to bane evuM ke jIvo je bhavamAM mokSe javAnA hoya te bhavamAM ja kSapakazreNi mAMDe. ahIM eka vAta e paNa yAda rAkhI levAnI ke pahelAM kahI gayA tema, kSapakazreNi mAMDIne anaMtAnubaMdhI catuno kSaya karIne aTakI gayelA ane ethI mithyAtvanA yoge phera anaMtAnubaMdhI catuSkanA cakramAM sapaDAI javAnI zakyatAvALA AtmAonI te kSapakazreNi ApaNe gaNavAmAM lIdhI nathI. anyathA, nizcayapUrvaka kSapakazreNi eka AtmA anaMtakALamAM keTalI vAra mAMDe, te kahI zakAya nahi. mahino ghelachA ane viveka...6 105 7 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 h-0c30' *TreePG 300e???))G kSapakazreNi mAMDanAra kayA kAraNasara aTake ? sabhA : kSapakazreNi mAMDelo jIva darzanasaptakno kSaya karIne aTakI jAya, to tenA aTakI javAnuM kAraNa eka ja ne ? pUjyazrI : hA, ane te e ja ke kSapakazreNi mAMDatA pUrve AyuSyano baMdha paDI gayo hoya. AyuSyakarmano baMdha na paDI gayo hoya to te kSapakazreNi mAMDI darzanasaptakno kSaya karI cUkelA AtmAo antarmuhUrtamAM niyamA kevaLajJAna pAmI jAya. kSapakazreNi mAMDanArA agIyArame guNasthAnake jatA ja nathI sabhA : kSapakazreNI mAMDI agIyAramAM guNasthAnake jaIne keTalAka AtmAo pAchA paDe che ne ? pUjyazrI : je AtmAo kSapazreNi mAMDe che, te AtmAo agIyAramAM guNasthAnake jatA ja nathI ane bIjA je AtmAo agIyAramAM guNasthAnake jAya che, te AtmAo pAchA paDyA vinA rahetA ja nathI. agIyAramuM guNasthAnaka evuM niyata che ke agIyAramAM guNasthAnake je je AtmAo jAya te AtmAo eTale sudhI pahoMcIne niyamA pAchA paDe ja; paNa je je AtmAo kSapakazreNi mAMDe, te te AtmAo agIyAramAM guNasthAnake jAya ja nahi. kSapakazreNi mAMDanArA AtmAo sAtame, AThame, navame ane dazame jaI, dazamAnA aMte rAgadveSathI sarvathA rahita thaI jAya che; te AtmAo tyAMthI agIyArame nahi jyAM sIdhA bArame ja jAya che ane bAramAnA aMte bAkI rahela traNe ghAtIkarmone paNa sarvathA khapAve che ane ema cAreya ghAtIkarmo sarvathA khape tyAre ja kevaLajJAna thAya. sabhA : kevaLajJAnI teramAM guNasthAnake ja hoya ? pUjyazrI : mokSa pAmatA pahelAM pAMca svAkSaro jeTalo samaya kevaLajJAnI AtmA caudamAM guNasthAnake ayogI dazAmAM rahe che. te pahelAM te ghAtIkarmono sarvathA kSaya karyA pachIthI, AtmA vacce jeTalo kALa A saMsAramAM rahe teTalo kALa teramAM guNasthAnake ja rahe. rAgadveSathI sarvathA rahita thayelA pharI rAgadveSI banatA ja nathI sabhA : to pachI agIyAramAM guNasthAnake kayA AtmAo Ave ne paDe ? Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyazrI : zreNi be prakAranI che. kSapakazreNi ane upazama zreNi. upazama zreNivALo AtmA dazamAMthI agIyArame guNasthAnake jAya che ane e guNasthAnaka evuM che ke je tyAM gayo te pAcho gabaDyA vinA rahe ja nahi kAraNake AtmAmAM amuka prakArano evo karmamaLa rahI jAya che, ke jene lIdhe upazama zreNimAM vadhato AtmA agIyArame guNasthAnake pahoMce eTale AgaLa vadhI na zake paNa pAcho ja paDe. sabhA : Ape to pharamAvyuM che ne ke dazamAM guNasthAnake AtmA rAgadveSathI sarvathA rahita thaI jAya che ? jyAre dezamAM guNasthAnakane aMte AtmA sarvathA rAgadveSa rahita thaI jAya che, to pachI dazamA guNasthAnakethI AgaLa vadhI agIyAramAM guNasthAnake jaI pAchA kema paDAya? ekavAra rAgadveSano sarvathA abhAva thaI jAya ane pachI pAchA rAgadveSathI bharelA banI javAya ? ema bane kharuM ? pUjyazrI : muMjhAo mA, je kahevAya che te rItasara samajavA prayatna karo. ekavAra rAgadveSano sarvathA abhAva thaI jAya, eTale anantakALe paNa e AtmA rAgadveSathI lepAya ja nahIM. e nirmaLatA AvI te AvI. pachI te anantakALe paNa jAya ja nahIM ! dazamA guNasthAnakane aMte je AtmAo rAgadveSathI sarvathA rahita thaI jAya, te AtmAo agIyAramA guNasthAnake nahIM jatAM dazamAMthI sIdhA bArame ja guNasthAnake jAya ane kSapakazreNi mAMDelA AtmAo ja dazamA guNasthAnanne aMte rAgadveSathI sarvathA rahita bane che. e vAta kahI hatI ne ? sabhA: hA jI. pUjayazrI : e barAbara yAda hota to A muMjhavaNa na thAta ane kSapakazreNinI vAta upazamazreNinI vAta sAthe tame joDI te joDAta mohalI ghelachA ane viveka... nahIM ne ? kSapaka zreNivALA ane upazama zreNivALA AtmAmAM dazamAM guNasthAnake raheto taphAvata sabhA : barAbara che. tyAre upazama zreNivALA AtmAo dazamAnA aMte rAgadveSathI sarvathA rahita nathI banatA emaja ne ? pUjayazrI che to ema ja, paNa emAMya samajavA jevuM che, e nahi samajo to phera bhUlAvavAmAM paDatAM vAra nahi lAge. upazama zreNi Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 mAMDIne dazamAM guNasthAnaka aMte pahoMcelA AtmAone rAga ke dveSa udayamAM hotA nathI, paNa sattAmAM jarUra hoya che. rAgadveSano sarvathA abhAva nahi. rAgadveSanA udayano sarvathA abhAva, upazama zreNimAM dazamAe pahoMcelAone dazamAne aMte jarUra thAya che. kSapakazreNi mAMDelA AtmAo dazamAnA aMte sarvathA rAgadveSa rahita banI jAya che, rAgadveSa sattAgata paNa hotA nathI, jyAre upazama zreNivALAne dazamAne aMte rAgadveSa udayagata sarvathA na hoya paNa sattAgata niyamA hoya; ane dazamAnA aMte paNa rAgadveSa sattAgata rahI jAya che, ethI ja upazama zreNi mAMDanArA AtmAo te vakhate bAramAM guNasthAnake jaI zaktA nathI ane agIyAramAM guNasthAnake jaIne pAchA paDe che. sabhAH kSapakazreNi mAMDe nahi to kevaLajJAna maLe ja nahi ema -cAE Trees 2007)????a ne ? pUjyazrI : hA. kSapazreNi mAMDI dazamAnA aMte rAgadveSathI sarvathA rahitapaNuM pAmyA vinA ane pachI paNa bAkInA traNa ghAtI karmo chelle chelle kSINa karyA vinA kevaLajJAna pragaTa karI zakAtuM nathI; eTale ke kSapakazreNi mAMDyA vinA koI kevaLajJAna pragaTAvI zakyuM ja nathI. sabhAH mithyAddaSTi kSapakazreNi mAMDI zake nahi, eTale te pahelAM samyagdarzana pAmavuM ja joIe ne ? pUjyazrI : jarUra. mAMDe to samyagdaSTi AtmA ja kSapakazreNi mAMDe. mithyAdRSTI AtmA te dazAmAM kSapakazreNi mAMDI zakto ja nathI. kSapakazreNi kSAyopazamika samyaktvanI hAjarImAM ja maMDAvI zarU thAya che sabhAH kSapakazreNI mAMDanAro AtmA kSapakazreNi mAMDatI vakhate aupazamika agara kSAyopazamika samyaktvamAM vartato ja hoya ? pUjyazrI : A prazna pharI rUpAMtare Avyo. AtmA je samaye kSapakazreNi mAMDavAnI zarUAta kare che te vakhate kSAyopazamika samyaktvamAM ja vartatA hoya che ane darzanasaptakne khapAvI aTakI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDelo khaMDa kSapakazreNivALo jyAre pharI mAMDe tyAre kSAyika samyaktamAM ja vartato hoya che, paNa aupazamika samyaktamAM vartatA AtmA te ja dazAmAM kSapakazreNi mAMDI zake ja nahi. samyagdaSTi AtmA ja mAMDe to kSapakazreNi mAMDI zake che, ema kahevAya tyAre samajI levAnuM ke lAyopazamika samyaktavALAnI ja vAta kahevAya che. badhI vastuo apekSAe kahevAya. e apekSAnI upekSA karanArA sIdhAmAMthI uMdhu pakaDe e banavA joga che. kSAyopathamika samyakatvamAM vartato jIva ja kSAyika samyakatva pAmI zake che sabhA : tyAre kSAyika samyaktva paNa te ja pAme ke je pahelAM kSAyopathamika samyakatva pAmyo hoya ? pUjayazrI : kSAyopathamika samyakatva pAmyo hoya eTaluM ja nahi, paNa kSAyopathamika samyakatvamAM je vartI rahyo hoya te ja kSapakazreNi mAMDe ane darzanasaptakalA kSaya sudhI pahoMce to kSAyika samyakatva pAmI zake. sabhA e viSayamAM saiddhAMtika ane kArmagraMthika vacce matabheda che ne ? pUjayazrI : saiddhAMtika ane kArmagraMthika banneya mAnyatAo A viSayamAM eka ja che, arthAt sAyopazamika samyakatvamAM je AtmA na vartato hoya te kSapakazreNi mAMDI zake ja nahi ane kSapakazreNi mAMDI zake nahi eTale kSAyika samyagadarzanAdi pAmI zake ja nahi. A viSayamAM saiddhAMtika ane kArmagraMthika baMneya maMtavyo eka sarakhAM ja che. samyaktanI utpatti saMbaMdhI saiddhAMtika ane kArmagraMthika mAnyatA sabhAH samyaktvanI utpatti saMbaMdhamAM matabheda nathI ? pUjyazrI : che. kArmagraMthika mAnyatA evI che ke anAdi mithyAdRSTi AtmA je samyakatva pAme che, te pathamika ja hoya che. opathamika sabhyatva vadhumAM vadhu Take to eka attamuhUta Take, eTale 100 mahilA ghelachA ane viveka..6 thI Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che , nahi (c)hyuM che ke che ayodhyabhAga-5 110 opazamika samyakatvane pAmelA AtmA traNa puMja karavA dvArA, te samyaktvano kALa pUrNa karyA pachI traNa vibhAgamAM vaheMcAI jAya che. kAM to kSAyopathamika samyakatva pAme che, kAM to trIjA mizra guNasthAnake jAya che ane kAM to sIdhA ja pahelAM guNasthAnake jAya che. evA paNa AtmAo hoya che ke jeo traNa paMja karatA nathI ane anaMtAnubaMdhIno udaya thaI jvAnA kAraNe cothethI bIje jaIne pahele jAya che. saiddhAntika mAnyatA evI che ke anAdi mithyASTi jIva aupathamika samyakatva pAmyA vinA kSAyopathamika samyakatva pAmI zake che; ane je anAdi mithyASTi jIvo opazamika samyakatva pAme che te jIvo te samyakatvamAMthI kSAyopathamika samyaktvanI dazAmAM jaI zakatA ja nathI. A prakAre samyakatvanI utpattinA saMbaMdhamAM kArmagraMthika ane saiddhAttika mAnyatA vacce taphAvata che, paraMtu kSAyika samyagadarzana, kSAyopathamika samyagadarzana pAmyA vinA pamAya ja nahi. arthAt lAyopathamika samyaktvanI hayAtimAM ja kSapakazreNi mAMDI kSAyika samyagadarzana pamAya. A mAnyatA kArmagraMthika ane saiddhAttika baMneyanI samAna che. anya liMge siddha saMbaMdhI khulAso sabhA : kSAyopazamika sabhyatvanI hayAtimAM ja kSapakazreNi maMDAya, kSapakazreNi mAMDanAra ja kSAyika samyakatva pAmI zake ane te ja AgaLa vadhe to kevaLajJAna upArja mokSe jaI zake, to pachI anyaliMge paNa siddha thAya, ema je kahAM che, tenuM zuM? pUjayazrI : avaliMge paNa siddha thAya ema to kahyuM ja che, paNa anya mAnyatAe paNa siddha thAya, ema to kahAM nathI ne ? sabhA nA jI. pUjayazrI anya mAnyatAe paNa siddha thAya ema nathI kahyuM, pachI emAM mUMjhavaNa karavA jevuM zuM che ? acaliMgamAM rahelo paNa AtmA sAyopazamika samyaktva pAmI, kSapakazreNi mAMDI, dazamAnA 2 5 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMte rAgadveSathI sarvathA rahita banI bAramAnA aMte kevaLajJAnanI ADe AvatA AvaraNone dUra karI, kevaLajJAna upArjI mokSe jAya e bane ane te ja avaliMge siddha thAya ema kahevAya. zrI tIrthakaratAma karma nikAcyA chatAM tarake jAya te kayA kAraNe ? sabhA zrI tIrthakaradevanA AtmAomAM paNa amuka AtmAo tIrthakara nAmakarma nikAcyA pachIthI paNa narake gayA che, te kema? pUjyazrI : zrI tIrthakara nAmakarmanI nikAcanA karatAM pUrve tevA AyuSyakarmano baMdha karI lIdho hoya, eTale tema paNa bane. sabhA : tevo AyuSyakarmano baMdha thayo tyAre temanAmAM paNa samyakta nahi ja ne ? pUjyazrI: nahi ja, kAraNake samyakatvanI hayAtimAM durgatimAM ghasaDI janArA AyuSyakarmano baMdha paDato ja nathI. viveka pragaTAvo, jALavo te khIlavo sabhA: A ekAMte niyama? pUjyazrI : hA. samyagdarzananI hayAtino e prabhAva che. samyagadarzanarUpa vivekano e pratApa che. ApaNI mULa vAta to e hatI ke zrI bharatajI je vicAraNA karI rahyA che te vivekapUrvakanI che. vivekanA yoge, potAnI vivekamayatA khIlavAnA kAraNe, zrI bharatajI saMsArabhayathI udvigna banyA. gAMdharva gItanRtyamAM paNa rati na pAmyA ane paudgalika padArthonI caMcaLatA cittavI zakayA. tamAre paNa tamArA potAnA mATe e dazA lAvavI hoya, to viveka pragaTAvavAnI bAbatamAM ke pragaTelA vivekane jALavavAnI tathA khIlavavAnI bAbatamAM paNa jarAya bedarakArI nahi ja dAkhavavI joIe. ArAdhaka puNyAtmAonI zrI bharatajIe karelI mahI ghelachA ane viveka...3 zrI bharatajI have dharmane vize udyama karanArA ane eka mAtra dharmane ja jIvananuM sAdhya banAvI denArA puNyAtmAonI anumodanA 111 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyA...bhaga-5 112 kare che. zrI bharatajI evA uttamavaMzanA vaMzaja che ke je vaMzamAM utpanna thayelA saMkhyAbaMdha puNyAtmAoe rAjasukhono tyAga karIne nigraMthapaNe prabhumArganI upAsanA karI che. A vaMzano strI parivAra paNa tyAgathI vAMjhIyo rahayo nathI. saMsArane tyajIne mokSamArganI ArAdhanA karanArAo dhanya che.' ema zrI bharatajI vicAre che. rAjasukhono paNa tyAga karIne bhagavAne pharamAvelA mokSamArge vicaranArAo dhanyavAdane pAtra che, e zaMkA vinAnI vAta che. evA tyAgI ArAdhaka puNyAtmAone dhanya che, ema vicAravAmAM jema te puNyAtmAoe karelI saMsAratyAgapUrvakanI ArAdhanAnI anumodanA che, tema pote haju paNa tyAgI nathI banyA te barAbara nathI karyuM. ema mAnIne tevo avasara huM kyAre pAmuM?' A bhAvanAno paNa pratighoSa che ema kahI zakAya. vaLI zrI bharatajI ahIM bALamunione khAsa yAda kare che. 'bALapaNAmAM sAdhupaNuM svIkArIne svAdhyAyamAM rakta banelA ane premarasathI ajANa rahelA bALamunione dhanya che ema zrI bharatajI vicAre che. bALadIkSA jo bhagavAnanA zAsanamAM vihita na hota, to zrI bharatajI potAnI A vicAraNAmAM bALamunione yAda na karata. upakArI mahApuruSo pharamAve che ke 'bALapaNamAM dakSA na pamAya to zrAvaka potAne ThagAelA mAne, dIkSAnI bhAvanA vinAnuM zrAvakapaNuM e nAmanuM ja zrAvakapaNuM che, paNa sAcuM zrAvakapaNuM nathI ja.' $ ) w Nilk Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazAsanA ane bALahIkSA zrI bharatajI bhavya bhAvanAomAM AruDha thaIne je pUrva puruSasiMhoe rAjavaibhavAdino tyAga karyo che, teonA e tyAgadharmanI anumodanA kare che. ane e dvArA jANe pote hajI e nathI karI zakyA teno vasavaso vyakta kare che. jenazAsanane pAmelA puNyAtmAo tyAgI na bane to tyAganA. pUjArI to hoya ja.tyAgano virodha to kyAre paNa na hoya. zrI bharatajI svAdhyAyAdimAM rakta ane premarasathI ajANa evA zrI bALamunione khAsa yAdakare che. A prasaMgane pAmIne sva-parazAtravedI parama gItArtha pravacanakAra pUjyazrI bALadIkSA e apavAda-mArga nathI ja, e vAtane sudraDhapaNe prakAzita kare che. najIkanA bhUtakALamAM dIkSA mArga mATe ane bALadIkSA mATe yatheccha pracAra karanArAone lapaDAka samAna ane vastutattvane samajavAnI vRttivALAone mATe pramANabhUta bane tevI A vibhAganI mananIya vAto tathA prasaMgopAta tiryaMcone sarvavirati kema nahIM? e viSayanA varNanamAM dazavidhA sAmAcArInuM varNana paNa karAyuM che, je vicAramAM magna, karI de tevo che. 113 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 jainazAsana ane bALadIkSA * bALadIkSA e apavAdamArga nathI ja * bhoga bhogavIne AvelAonA karatAM bALadIkSito mATe patanano saMbhava ocho che * zikSaNa, saMskAra ane vAtAvaraNa * bALavaye dIkSito vadhu sArI rIte susaMskArone jhIlI zake che * yuvAnI eLe gumAvI zoka agnimAM zekAvuM paDe te karatAM pahelA cetavuM sAruM * jenI juvAnI saphaLa tenuM jIvatara saphaLa * vRddhoe A vicAravA jevuM che * yuvAnoe cetavA jevuM che * bhogavRttine samAvavAno sacoTa upAya * khasa khaMjavALe vadhe tema bhogo bhogavavAthI bhogavRtti vadhe viSayAdhInonI kAramI kaMgALa hAlata * Indriyone bahekAvavAmAM nahi paNa vaza karavAmAM je paMDitAIno upayoga kare te paMDita che je jIvane devatAI bhogothI tRpti na thaI, to tene mAnuSI bhogothI kema ja thAya ? * pAMjarAmAM pUrAyelA siMhanI jema zrI bharatajI A vicAraNAmAM divaso pasAra kare che karmasattAne hAMkI kaDhAya to ja AtmA svataMtra banI zake AtmAnI zaktine pragaTAvavA prayatna karo. * prazasta rAga-dveSane keLavo ! * deva-guru-dharma upara rAga keLavavAnuM jJAnIoe pharamAvela che Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazAsana ane bALadIkSA * mokSano rAga ane saMsArano dveSa hovo joIe * sAghumAM rAgadveSa na hoya e bane ja nahi * jyAre rAgadveSano abhAva thAya, tyAre ja kevaLajJAnanI prApti thAya * sAdhu mATe prazasta rAgadveSa hovA te kalaMkarUpa nathI, paNa zobhA rUpa che * sAdhumAM rAga-dveSa na ja hoya e pracAra kema ? * IndriyAdine prazasta banAvavA ja joIe * zrI bharatajIno virAgabhAva raheNI-kaheNImAM spaSTapaNe dekhAya che * zrI bharatajInI dazA kaikeyIe zrI rAmacaMdrajIne jaNAvI * citA ane ciMtA samAna che * saMsAramAM ciMtAno anubhava kone nathI thato? * sAcI AtmaciMtA jIvanane sudhAre che. * Atma ciMtAvALo zakya karavAne haMmezAM sajja ja hoya * kalyANakara sAdhanAnuM prabaLa sAdhana AtmaciMtA * duniyAdArInI ciMtA ane AtmaciMtA baMneyanuM aMtara * saMsAramAM prayatna phaLe ja e niyama nahi paNa dharmamAM prayatna to niyamA phaLe * saMsArIno prayatna vartamAnamAM niSphaLa ke nukazAnakAraka bane, to ya bhaviSyane bhUMDu banAve che 115 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 jainazAsana ane bALadIkSA * dharma viSenA prayatnanuM suMdara pariNAma * AtmaciMtA vinA dharmaprayatna nahi * AtmaciMtAnA pariNAme prApta thatAM lAbho * duniyAnuM kalyANa IcchanAre duniyAmAM kayo pracAra karavo ? * mahAbhAgyavAn AtmAo ja dharmaprayatna AdarI zake che * uMcI koTinI dharmArAdhanA kaI ? * bhAvadharmane samajo paNa daMbhane na poSo * anumodanAmAM AnaMda ane duHkha banne hoya * cAritranI ArAdhanAmAM tapa joIe * zrI balabhadra maharSie anarthothI bacavA karelI pratijJA * paraciMtAthI duniyAdArImAM paDelA ane AtmaciMtAthI dharmaprayatnamAM paDelA vaccenuM aMtara * zrI balabhadra maharSinI zrI narasiMhanA nAme prakhyAti * 'dazavidha cakravAla sAmAcArInuM paripAlana na karI zake mATe pazuo sarvavirati dharma nathI pAmatA' e vAta khoTI che * tiryaMco sarvavirati kema pAmI zakatA nathI ? * dazavidha sAmAcArIne aMge jANavA jevuM * sAdhupaNAne mATe sAmAcArIpAlana Avazyaka Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nazAsana ane bALadIkSA bALadIkSA e apavAdamArga nathI ja sabhA : Aje to dIkSAnA virodhIo paNa potAne suzrAvako ane potAnA ToLAne pacIsamAM tIrthakarasvarUpa zrIsaMgha mAnavAnuM kahe pUjayazrI : dIkSAno virodhI hoya e to zrAvaka ja nathI. evAonA ToLAne pacIsamAM tIrthakara svarUpa zrIsaMgha te ja mAne, ke je pote paNa mithyAtvathI gherAyelA hoya. dIkSAnI bhAvanA zrAvakapaNAnI sAthe jaDAyelI ja che, ane ethI evI sArI cIja vahelI na levAya to zrAvaka potAne ThagAyelA mAne, emAM navAI nathI. je vastu ekAnta kalyANakArI che te to jema bane tema vahelI pAmavAnI ja bhAvanA hoya. potAnAthI na ja pamAya toya bIjAone bALavaye pAmatA joI AnaMda Ave. yogya gurunA hAthe adhikArIne bALavaye apAtI dIkSAmAM ADe AvanArAo ane e mATe khoTo pracAra karIne rAjya dvArA aTakAyata karavAno prayatna karanArAo jaina kuLamAM pAkelA bhayaMkaramAM bhayaMkara pApAtmAo che; ane je veSadhArIo evAone uttejana Ape che, tevA jIvone mATe to kahevuM ja zuM? bALadIkSA e apavAdamArga nathI, paNa evo mArga che ke je mArge nahi jaI zakanArA suzrAvako aphasosa ja kare ane pote bALapaNamAM dIkSA na pAmI zakyA, ene potAnI kamanasIbI mAne. "janmathI ke garbhathI ATha varSa ane te pachI thanArI dIkSAne vayanI apekSAe apavAdamArganI dIkSA kahenArA ajJAna che." jainazAsana ane baLadIkSa...7 117 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 ziyALI ayodhyabhAga-5 bhoga bhogavIne AvelAonA karatAM bALadIkSito | mATe patanano saMbhava ocho che bhoga bhogavyA vinA na ja javAya, vagara bhoga bhogavye jAya te paTakAya ja, rAjamArga bhoga bhogavyA pachI ja dIkSA levAno che.' AvuM AvuM bolanArAonI ah ThekANe nathI. ema bolavuM te buddhino sadupayoga nathI, paNa buddhinuM lIlAma che. paDavAno saMbhava, bAlavaye dIkSita thanArAonA karatAM bhoga bhogavavAmAM yauvanavayane laMdhI te pachI dIkSA lenArAone mATe ja vadhAre che. 'abhaktabhogI karatAM bhaktabhogIne mATe paDavAno saMbhava vadhAre che' ema itara darzanamAM varSo sudhI rahevAra, Itara darzanazAstrono prakANDa vidvAna ane zrI jainadarzananA zAstronuM rahasya pAmI samartha zAstrakAra banelA suvihitaziromaNi AcArya bhagavAna zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjA paNa pharamAve che, ane e vastu ApaNe ahi prasaMgopAta vistArathI vicArI gayA chIe. zikSaNa, saMskAra ane vAtAvaraNa bALavaye dIkSita thanArAo bALavayathI ja svAdhyAyamAM rakta banI jAya che, eTale yuvAnavaya AvatAM sudhImAM to temanA AtmAo eTalA badhA susaMskArita banI gayA hoya che ke temane duniyAnI tIvra vAsanAo AkarSI zakatI nathI, pIDI zakatI nathI ane ethI pADI paNa zaktI nathI. kavacit tIvra mahodaya thaI jAya ane patana thaI jAya te vAta judI che bAkI saMskAra, zikSaNa ane vAtAvaraNa hiMsaka pazuonI paNa hiMsaka vRttine pheravI nAMkhI zake che, to bALadIkSito upara saMskAra , zikSaNa ane vAtAvaraNanI asara na thAya ema kema bane ? hiMsaka svabhAvanA pazuo paNa kevA saMskArI banI jAya che, enI sarkasa jonArAone khabara nahi hoya ? che ja, to pachI saMyamanA saMskAra, saMyamanuM ja zikSaNa, saMyamanuM javAtAvaraNa ane saMyamanI ja Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ klal , kriyAomAM roja lAgyA rahevAnuM A badhAnI asara thAya nahI ane bALadIkSitonuM patana thayA vinA rahe ja nahi, AvuM mAnanArA ane bolanArA zuM DahApaNabharyA che? nahI ja. vaLI evuM jeo bole che, te bALadIkSito virAdhanAnA ghora pApamAM paDe te ThIka nahi, evI buddhie bole che ema? nahI ja, kAraNake teo virAdhanAthI ja jo DaratA hota, to to teo A viSayamAM jJAnIonI AjJAne samajavAno prayatna karyA vinA rahI hota nahi. bALavaye dIkSito vadhu sArI rIte susaMskArone jhIlI zake che bALavaye dIkSita thayelA puNyAtmAoe, viSayabhogonA upabhoga nahi karelo hovAthI, tenuM smaraNa thavAno ane tevA smaraNanA yoge te bhogo tarapha AkarSAI javAno paNa temane mATe bhaya nathI; jyAre bhaktabhogIo mATe te paNa bhayanuM kAraNa che. bALavayamAM je rIte zubha saMskArone jhIlI zakAya che, te rIte yuvAnavaya bhogo bhogavavAmAM ja vyatIta karIne dIkSita thanArAo zubha saMskArone prAya: jhIlI zakatA nathI; kAraNake varSonA ayogya AcaraNonA saMskAra temanAmAM paDelA hoya che. zikSaNa jevuM bALavayathI ja levA mAMDeluM hoya ane khIle che, tevuM moTI vaye dIkSA le tenAmAM ochuM khIle che. bALavaye muni thanArA jevA AjJApAlaka ane samarpita bhAvavALA banIne sugurunI nizrAmAM kalyANa sAdhanArA bane che, tevA prAya: bIjA yatheccha jIvana jIvIne AvelA banI zakatA nathI. saMsAramAM rakta banI cUkyA bAda samaye saMsAra choDIne Ave toya emane A jIvananA viSayopabhogano tAjo anubhava to kharo ne ? kharo ja. vaLI evAonAM amuka varSo bIjI paNa keTalIka khoTI pravRttiomAM gayelA hoya. bALavaye dIkSita thanArA mATe e nathI. bALavaye dIkSita banIne svAdhyAyamAM rakta banelA ane premarasanA anubhavathI parADamukha banelA puNyAtmAo to A zAsananA zaNagAra che, eTale zrI bharatajI jevA viSayothI virakta , banelA mahAtmA paNa e ja vicAre che ke tevA bALadIkSitone dhanya che. jainazAsana ane bALadIkSA...7 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 ziyALo ayodhyabhAga-5, yuvAnI eLe gumAvI zoka agnimAM zekAvuM paDe te karatAM pahelA cetavuM sAruM rAjasukho vagereno tyAga karIne, nigraMtha banI mokSamArganI ArAdhanA karanArA mahApuruSo dhanyavAdane pAtra che. e vagere saMdara vicAraNA karIne zrI bharatajI have potAno vicAra kare che. bALavaya to emane ema gaI, paNa have potAnI tarUNAvasthAne zrI bharatajI gumAvI devAne icchatA nathI. eTale ja zrI bharatajI vicAra kare che ke, siddhisukhane prApta karAvanAra dharmane jo huM tarUNapaNAmAM nahi karuM to pAchaLa jarAthI grasita banelo huM zokarUpa agnimAM paDIza ! zrI bharatajI ema mAne che ke mAre dharma sAdhanAnI zarUAta bALavayathI ja karavI joItI hatI, paNa te to gaI eTale have yuvAnI eLe na jAya tenI ciMtA zrI bharatajI jevA rAjA kare che. | vicAro ke konI yuvAnI eLe gaI kahevAya ? bhogane lAta mAre ane anaMtajJAnIoe upadezelA mArganI sAdhanAmAM prayatnazIla bane tenI, ke bhogamAM lubdha banIne pazuthIya bhaMDo bane tenI ? kharekhara, jeo potAnI yuvAnIne bhogonI sAdhanAmAM ane bhogonA bhogavaTAmAM ja gumAve che, teo potAnI yuvAnIno durUpayoga ja kare che. jJAnIonI dRSTie tevAonI yuvAnI eLe gaI ema ja kahevAya. yuvAnI maLI te tenI ja saphaLa che, ke jeo viSayabhogo tarapha pUMTha karIne saMyamanI sAdhanAmAM rakta bane ! yuvAnI eLe javA denArane vRddhAvasthAmAM zokarUpa agnithI zekAvuM paDe, te paNa svAbhAvika che; kAraNake yuvAnI jevI sajyamaya avasthAne pApamAM gumAvI denAra jo viveka karI zake to tene moTebhAge vRddhAvasthAmAM sadA zoka ja karavAno rahe ke meM sAdhyuM nahi !' bagaDyA ke bagADyA pachI DAhI banavuM sAruM ke te pahelAM DAhI banavuM sAruM? AthI spaSTa che ke jeNe vRddhAvasthAne zokarUpa agnimAM zekAvAthI bacAvavI hoya, teNe yuvAvasthAno sadupayoga karI levo joIe ane saMyamanI ArAdhanAmAM jeTalI zakti hoya teTalI zakti kharcavI, e ja yuvAvasthAno vadhumAM vadhu sAro upayoga che. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bharatajI vivakI to che ja. 'viSayasaMga tyajavA jevo che ane dharma ArAdhavA jevo che' ema to jANe ja che; "asaMyama durgatinuM kAraNa ane saMyama mokSanuM kAraNa ema paNa zrI bharatajI samaje che; eTale jo yuvAvasthAmAM pote siddhisukha denAra dharmanI ArAdhanAthI vaMcita rahI jAya, to temane jarA-vRddhAvasthAmAM zokarUpa agnimAM zekAvAnuM ja bAkI rahe kAraNake jarA avasthAmAM AtmA dhAre topaNa dharmanI ArAdhanA karI zakto nathI. vRddhAvasthAmAM svAbhAvika zithilatA AvI jAya che. zarIra nirbaLa banI jAya che ane utsAha maMda paDI jAya che. e dazAmAM yuvAvasthAmAM thaI zake tevI dharmanI ArAdhanA thaI zake nahi, ethI ane yuvAvasthA viSayabhogomAM gALavAnA kAraNe eLe gaI hoya ethI vAstavika vivekane pAmelA AtmAne zokarUpa agnimAM zekAvuM paDe emAM navAI nathI. jo ke meM mArI bALavaya ramatamAM gumAvI ane yuvAvasthA bhogomAM gumAvI e khoTuM karyuM, mane maLelI sAmagrIno meM durUpayoga karyo, dharma sAdhavAjogI vaye pApamAM lInatA keLavI, have mAruM zuM thaze ?" A jAtano zoka paNa AtmakalyANakArI che paraMtu evo zoka karavAno vakhata na Ave, e mATe bAlyAvasthAmAM, bane to e ja avasthAmAM ane e avasthAmAM na bane to yuvAvasthAmAM dharmasAdhanAmAM ughata banavuM, e vadhAre kalyANakArI che. pachI zoka karI kalyANa sAdhIzuM, atyAre to bhogo bhogavI lyo' evo vicAra karanArAomAM to vastuta: sAcI kalyANabuddhi ja nathI. vaLI jeNe potAnI yuvAvasthA dharmanI sAdhanAmAM gALI hoya, te vRddhAvasthAmAM paNa bhoganA kIDAo jevo zithila nathI banato, paraMtu AtmasAdhanA ghaNI sArI rIte karI zake che, temaja vRddhAvasthAnAM svAbhAvika du:khomAM paNa sundara prakAre samAdhimaya dazAmAM rahI zake che. jenI juvAnI saphaLa tenuM jIvatara saphaLa 'tarUNapaNAmAM jo huM siddhisukhanA prApaka dharmane nahi karuM to pAchaLathI huM jarA avasthAmAM zokarUpa agnimAM paDIza.' A vicAraNA dvArA zrI bharatajI potAnA AtmAne jANe ke makkama banAvI rahyA che. ' jainazAsana ane bALadAsa...7 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @@ @ @ ayodhyA....bhAga-5 ziyALo 122 game tema karIne paNa mAre yuvAvasthAmAM ja saMsAra tyAga karIne dharma karavo. A prakAranA utsAhanI khIlavaTamAM AvI vicAraNA bahu sahAyaka banI jAya che. zrI bharatajI pAchaLathI zokarUpa agnimAM zekAvAne icchatA nathI. bhogavayamAM ja bhoganA bhogavaTAne lAta mArI yogasAdhanA karI levAnI zrI bharatajInI IcchA che. duniyAmAM kahevAya che ke jenI juvAnI eLe gaI tenuM jIvatara eLe gayuM !" tamAre paNa tamArI juvAnIne eLe javA daIne jIvatara eLe javA devuM che, ema to nathI ne ? zrI bharatajIno vicAra to juvAnIne eLe javA devAno nathI, e to juvAnIne saphaLa banAvI jIvatarane saphaLa banAvavA icche che, paNa tamAro zo vicAra che ? ahIM beThelA ghaNA to juvAnI vaTAvI cUkelA nathI. moTobhAga to juvAnImAM mahAlanArAono ane juvAnInA aMte poMcavA AvelAno che. A badhAe potAnI bAkInI jIMdagI eLe na jAya evo nizcaya karI levo joIe. ane eTaluM thAya to ja A jIvana ane A sAmagrI pAmyAnI sArthaktA gaNAya. vRddhoe A vicAravA jevuM che juvAnI vaTAvI cUkelA ane jarA avasthAne AdhIna banI gayelA to have bane te thoDuM-ghaNuM kare; bAkI to temane zoka karavAno rahe che ke ame bALavaya ramata-gamatamAM kADhI tathA duniyAnuM zikSaNa meLavavAmAM kADhI, yuvAnavaya artha ane kAmanI sAdhanAmAM tathA tenA bhogavaTAmAM kADhI A rIte gharma karavAnI uttamamAM uttama taka gumAvI dIdhI, eTale amArI juvAnI eLe gaI ane jIvatareya eLe gayuM ! Avo zoka paNa sAcA hRdayathI thAya ane jarA avasthAmAMya zakya dharma karavAne cUkAya nahi, to chelle chelle paNa jIvatarane kAMIka ujALyuM gaNAya. jarA avasthAmAM paNa ATaluM thaI jAya to ethI AtmAne ghaNo lAbha thAya. jIMdagImAM karelA pApone saMbhArI-saMbhArIne pazcAttApa karAya ane jIMdagImAM dharmanI ArAdhanAthI vaMcita rahI teno sAco zoka karavA sAthe, banatI ArAdhanA karI levAya toya Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnajo ke tamane maLelI uttama sAmagrIno amuka lAbha maLI ja gayo ! DUbatAM DUbatAM bacI javAyuM ema mAnajo. yuvAnoe cetavA jevuM che paNa haju je loko juvAnImAMthI pasAra thaI rahyA che ane jemanI juvAnI javAnI taiyArImAM che teoe cetavA jevuM che. teoe zrI bharatajInI A bhAvanA potAnA haiyAmAM DI levI joIe. A bhAvanAmAM potAno AtmA rame, Avo vicAra svayaM aMtarathI janme evI rIte zrI bharatajInI A bhAvanAmAM otaprota thaI javuM joIe. zrI bharatajIne zuM du:kha hatuM ? bhogasAmagrI pAra vinAnI hatI, aMta:puranI ramaNIyo devAMganAonI sAthe hariphAI kare tevI hatI, svajno sAnUkuLa hatA, rAjyamAM upadrava nahoto, zarIre rogI nahotA ane sevakonI khAmI nahotI; AmAnuM tamArI pAse zuM che ? te vicAro! ane zrI bharatajInI viSayo pratyenI viraktatAnI sAthe tamArI viSayopabhoganI lolupatAne sarakhAvo ! zrI bharatajI jarA avasthA Ave te pahelAM bhoganA sAdhanone lAta mArI, saMsAravAsa tyajI, dharmanI ArAdhanA karavAne icche che. e vicAre che ke 'jo juvAnImAM cUkyo, to jarA avasthAmAM zorUpa agnimAM zekAvuM paDaze!' tame paNa vicAra karo, vivekI bano ane A juvAnIne eLe jatI aTakAvo ! jenI juvAnI sudharI tenuM jIvatara sudharyuM ema samajo ane buDhA bano te pahelAM evA banI jAva ke vRddhatvamAM paNa AtmA samAdhipUrvaka jIvI zake ! bhogavRttine samAvavAno sacoTa upAya zrI bharatajI potAnI vRddhAvasthA Ave te pahelAM ja, tarUNAvasthAmAM ja siddhisukhane pamADanArA dharmanI ArAdhanA karavA saMbaMdhI vicAra karyA pachIthI 'bhogo game teTalA bhogavo paNa tRpti maLavAnI ja nathI' eno vicAra kare che. bhogasukho bhogavavAthI bhogavRttine tRpti thatI nathI. bhogone bhogavavA e bhogavRttine tRpta karavAno upAya ja nathI. bhogone bhogavavAthI alpakAlIna zAnti jainazAsana ane bALadIkSA...7 123 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 n-c)))' *0X3ee 2000)G2c thAya, paNa bhogavRtti sateja banatI jAya. bhogo bhogavAtA jAya tema bhogavRtti prAya: vadhatI jAya. AthI jJAnIoe bhogavRtti tyajvAno ane saMyamavRtti svIkAravAno upadeza Apyo. bhogavRttinA tyAga mATe bhoga sAmagrIthI dUra rahevuM ane bhogothI AtmAnI thatI hAni ciMtavavI temaja Atma sukhanI sAdhanAmAM, svAdhyAya AdimAM evA ekatAna banI jyuM ke bhoga bhogavavAnI icchAne utpanna thavAne avakAza ja maLe nahi. AtmA bhoga sAmagrIthI nirALo rahe, saMyamanI kriyAomAM mazagula rahe, svAdhyAyamAM rakta rahe ane indriyo viphare nahi e mATe tapomaya banI jAya. khAya paNa vivekapUrvaka tathA je khAya te eTaluM ja ane evuM ja parimita ke saMyamanI sAdhanA samAdhipUrvaka thaI zake, to bhogavRtti ApoApa zamI gayA vinA rahe nahi. khasa khaMjavALye vadhe tema bhogo bhogavavAthI bhogavRtti vadhe bhoga rogarUpa lAgI jvA joIe. bAkI bhoga bhogavye bhogavRtti tRpta thAya ema mAnavuM, e to khaMjvALIne khasa maTADavAno prayatna karavA jevuM che. khaMjvALa Ave, caLa Ave, tyAre khaMjvALa evI mITTI lAge ke na pUcho vAta; paNa jyAM e caLa zamI, eTale evI kAramI vedanA upaDe ke varNavI varNavAya nahi. maTavA upara AvelA dardane khaMjvALanArA vadhArI mUke che. DAhyAA te kahevAya che ke game tevI caLa Ave paNa khaMjavALe nahi ane khaMjavALe nahi eTale darda nAbUda thayA vinA rahe nahi. bhogone bhogavavAnI icchA, e paNa khaMjavALa AvavA jevI che. e icchAne AdamI gaNakAre nahi, saphaLa banavA de nahi, icchAne damI nAMkhe, eTale samajavuM ke thoDA vakhatamAM A rIte AtmA bhoga bhogavavAnI icchA ja na janme, evI dazAne pAmavAno. paNa A bane kyAre ? bhogavRtti tarapha ghRNA pragaTe ane saMyamavRtti priya lAge tyAre ne ? bhogonA bhogavaTAmAM ja jene sukha dekhAya tene A na samajAya. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhogone bhogavavAnA aneka sAdhanomAM puruSane mATe strI e pradhAna sAdhana che. AthI zrI bharatajI strInA aMgono vicAra karIne, evA zarIramAM rati pAmavA jevuM zuM che ? eno vicAra kare che. kAmazAstrI agara kAmI, strInAM je aMgonuM varNana karatA jIbhane sukavI nAkhe che, te stana vagere aMgone mAMsanA locA vagere jevA ciMtavIne, zrI bharatajI potAnA viSaya-virAgane khIlave che. hoTharUpa cAmaDAvALA mukhane cuMbavAmAM AnaMda zo ? ema zrI bharatajI vicAre che. Ama aMgono vicAra karIne zrI bharatajI strInA AkhA dehano vicAra kare che. aMdara kacarAthI bharelA mAtra bahArathI ja komaLa ane svabhAvathI ja durgadhavALA yuvatInA zarIramAM kayo murkha rati kare ?' ema zrI bharatajI vicAre che. kharekhara, mUrkha banyA vinA yuvatinA zarIra tarapha AkarSaNa thAya tevuM kAMI yuvatinA zarIramAM che ja nahi. bhItaranuM bhale, mAtra bahArano dekhAva ja jue ane AtmAnA svabhAvane visare, e ja yuvatinA zarIramAM rativALo bane | bAkI rati karavA jevuM che paNa zuM? strInAM je je aMgone nihALI mUrkhAo mohAMdha banI jAya che, te te aMgonI sthiti temaja bhogasamayanI sthiti vicArAya, to saheje bhogothI ubhagI javAya tema che; pAse javAnuM mana paNa thAya nahi. evI e sthiti che; paNa viSayAdhatA e bahu bhayaMkara che. manuSyane e pAgala banAvI mUke che. viSayAdhIvonI kAramI kaMgAla hAlata tamArA jIvanano ane tamArA anubhavano tame vicAra karI jojo ! e vicAra vivekane vegaLo mUkIne nahi karatAM. tamArI ane sAmenI thatI hAlata, ceSTA, aMgopAMganI thatI dazA e vicArAya to e pravRtti potAne potAnI dazA tarapha tiraskAra upajAve tevI che. pojhIzanamAMthI hAtha nahi kADhanArA, paTIyAM pADanArA ane mUche tAla denArA, jarA dhULavALo hAtha thAya to sAbu ghasIne hAtha masaLIne dhue che, rUmAlathI moTuM vAraMvAra luche che, thuMkane aDavAmAM gaMdavADa mAne che, 125 jainasamAM ane bALadikSA...7 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LIO 00R 121 zarIre phollI thAya ane lohI ke parU nIkaLe to e melAzathI kALaju kaMpAve che, paNa enA e viSayopabhogamAM zuM kare che ? viSayAdhInonI tyAM kevI kaMgAla hAlata thAya che? e vicArI jozo to spaSTa dekhAze ane evI hAlata bhogavatI jAta upara tiraskAra Avaze. AtmA vivekI bane to, emAM AnaMda jevuM kAMI nathI, paNa e khaMjavALanI mIThAza che ane viSayI loka e mIThAzamAM AMdhaLA banI, nathI gaMdavADano vicAra karatA nathI asvacchatAno vicAra karatA ke nathI potAnI vAstavika hAnino vicAra karatA ! viSayasevanano nazo jyAre utarI jAya, tyAre karelI kriyAno vicAra karI jojo ! paNa nazo caDhe eTale bhAna bhulAya che, mATe na caDhe evI dazA keLavavI e ja hitakArI che. kalikAlasarvajJa AcArya bhagavAna zrImad hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA, viSayAsakta manuSyane gadheDAnI upamA Ape che. pazuomAM mUrkhAmAM mUrkha jAta gadheDAnI gaNAya che. DAho AdamI paNa viSayAsakta thAya, tyAre gadheDA jevo bevakUpha bane che, AthI ja e bhAnabhUlo, viSayano bhogavaTo karI zake che. DAho-DAhAo banI rahe tyAM sudhI ene e dazAnI sUga Ave, paNa kAmAMdhapaNArUpa bevakUphI AvI jAya eTale thaI rahatuM. zrI bharatajI AvA vicAro kare che, te temanuM aMtapura pratikULa banyuM haze, ema ? nahi ja, temanuM aMta:pura to evuM hatuM ke je AjJA kare te uThAve. AjJA karI zakavA jeTalI ane AjJA paLAvavA jeTalI tamArAmAM tevaDa che kharI ? tame svAmI cho kharA ? viSayomAM AMdhaLA banelA avasare je gulAmI kare che, te evI hoya che ke je ghaNAne sAMbhaLatA Azcarya upaje. bhoganA bhIkhArI ane bhogI benI vacce pharaka che. bhoganA bhIkhArI bhogyanA gulAma ane bhogI mATe bhogya gulAma. sAco bhogI paNa che, ke je nIrlepa rahe. vastutaH to bhogano tyAga karavo e ja hitAvaha che, paNa puNyAtmAoe bhogaphaLakarmanA kAraNe bhogo bhogavyA te nirlepapaNe bhogavyA. bhogI e kahevAya. tame bhogI cho ? vicArI jojo ! Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ indriyone bahekAvavAmAM nahi paNa vaza karavAmAM je paMDitAIno upayoga kare te paMDita bhogyasAmagrImAM strInI mukhyatA hovAthI, tenAM aMgono ane tenA zarIrano vicAra karyA pachIthI have zrI bharatajI saMgItano vicAra kare che. saMgIta e paNa amuka prakAranuM hoya to viSaya vivazatAne pegha karI mUke che. amuka prakAranuM saMgIta AtmAne bhAnabhUlo banAvI de che. saMgItanuM AkarSaNa bhAre gaNAya che. karmendriya kAbumAM nahi hovAnA kAraNe haraNIyAM jAna gumAve che. Indriyo konI kAbumAM hoya ? paMDItanI ! sAco paMDita te, ke je potAnI paMDitAIno upayoga indriyone bahekAvavAmA na kare, indriyone vaza banAvAmAM kare. zrI bharatajI vicAre che ke zuM saMgIta ke zuM rUdana, paMDitajjJone mana baMne samAna che. paMDito saMgIta ane rUdana vacce kazo bheda jotA nathI. paMDito saMgItathI kheMcAya nahi ane rUdanathI moM bagADe nahi. temane saMgIta rAga upajAve nahi ane rUdana temanAmAM dveSa pedA kare nahi. zrI bharatajI nRtyane mATe paNa, te unmattatAnuM pratibiMba che, evuM vicAre che. nRtyamAM emane unmattatAnuM darzana thAya che, jyAre Aje kaLAnA nAme kuLavAnonI kumArIkAo jyAM tyAM nAce che ane loka te kaLAne upAsaka banIne jovA jAya che ! kharI vAta to e ja che ke lokamAM vilAsavRtti vadhatI jAya che ane vilAsaghelA banelAo vilAsanA kRtyo mATe sArA zabdono kharAba upayoga karavAnuM paNa cUktA nathI. je jIvane devatAI bhogothI tRpti na thaI, to tene mAnuSI bhogothI kema ja thAya ? gIta ane nRtyanI asAratA vicAryA pachIthI, zrI bharatajI vicAre che ke, A jIve uttama vimAnavAsamAM devatAI bhogo bhogavyA che. e bhogo jevA tevA nathI hotA. devatAI zarIra AvA mAMsAdithI bharapUra hotAM nathI. durgaMdhano abhAva ane sugaMdha pAra vinAnI, rUpa vagere paNa varNanAtIta, icchA mujbanA bhogasukhonI prApti e badhuM A jIve bhogavyu che, chatAMya zrI bharatajI vicAre che ke jIva e uttama jainazAsana ane bALadI....cha 127 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 vimAnavAsamAM maLelA devatAI bhogothI tRptine pAmyo nahi to ahIM kayAMthI tRpti pAmavAno hato ? devatAI bhogonA hisAbe mAnuSika bhogo atyaMta tuccha che. devatAI bhogono khyAla nathI, mATe ja A tuccha bhogomAM paNa lIna banAya che evA devatAI bhogone varSonA varSo sudhI yAvat palyopamanA palyopama ane sAgaropamanA asaMkhyAta kALa sudhI bhogavyA chatAM tRpti thaI nahi, e ja sUcave che ke bhogasukhone bhogavavAthI bhogavRtti tRpta thatI ja nathI. enI tRSNA gayA vinA sukha maLavAnuM nathI. tRpti joIe to tRSNA tyajavI joIe. tRSNAvALuM mana rAkhanAro manuSya A lokanA bhogo bhogavye tRpti pAme e banavAjoga vastu ja nathI. pAMjarAmAM pUrAyelA siMhatI jema zrI bharatajI A vicAraNAmAM divaso pasAra kare che n-bcO' *))))c zrI bharatajI AvA vicAromAM nimagna banyA che. zrI bharatajIne kvacit AvelA A vicAro nathI. graMthakAra mahAtmA kahe che ke divasonA divaso zrI bharatajIe A vicAromAM pasAra karyA. A prakAranA vicAro jenA aMtaramAM ramI rahyA hoya, tenI dazA kevI thAya ? zrI bharatajIne mATe graMthakAra paramarSi pharamAve che ke pAMjarAmAM pUrAyelo siMha jema divaso pasAra kare tema zrI bharatajI divaso pasAra kare che. baLa ane vIryathI samartha hovA chatAM paNa siMha pAMjarAmAM pUrAyelo hoya to lAcAra banI jAya che, enuM sAmarthya tyAM kAma lAgatuM nathI. zrI bharatajI paNa samartha che, paraMtu pAMjarAmAM pUrAyelA siMha jevA che. kayuM pAMjaruM? pitAjInI ane vaDila bhAInI AjJArUpI pAMche. e pAMjaru hoya nahi, to zrI bharatajI ATalo vakhata saMsAramA paDyA rahe nahi. pAMjarAne toDIne paNa javA jevA pariNAma haju AvyA nahotA, paNa have evA pariNAma Ave tevo vakhata paNa dUra nathI. agni ghaNo dhUMdhavAyo hoya, to eka phUMke bhaDako thaI jAya. zrI bharatajI roja potAnI AtmaciMtA kare che, eTale eka divasa koInIya darakAra karyA vinA cAlyA jAya ema bane; paNa e puNyAtmAne evI sthitino yoga maLI jAya che ke teo dIkSA laI zake che. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo ke ekavAra to temaNe uThIne cAlavA mAMDyuM che ane zrI lakSmaNajIe pakaDI rAkhyA che. aMta:puramAM dhamAla macI che ane bhAbhIoe AvIne jaLakrIDA dvArA zrI bharatajInuM mana manAvI levAno prayatna karyo che, chatAM e ja krIDA prasaMgamAM evo bIjo prasaMga AvI maLe che ke zrI bharatajInI varSonI bhAvanA phaLe che e ApaNe AgaLa joIzuM. karmasattAne hAMkI kaDhAya to ja AtmA svataMtra batI zake ApaNe joI gayA ke zrI bharatajInI dazA pAMjarAmAM pUrAyelA siMha jevI thaI paDI che. siMha che paNa pAMjarAmAM pUrAyelo. loko pAMjarAmAM pUrAyelA siMhane jovA jAya che. paNa guphAmAM siMhane jovA jatA nathI. siMha chUTo hoya to dUrathI dekhatA loko kaMpI uThe che. e ja siMha pAMjarAmA pUrAya eTale chokarAM paNa pAMjarAthI jarA dUra rahI majAka karI zake che. kAraNa ? kAraNa e ja ke te samartha che, paNa tenuM sAmarthya AvarAyeluM che. AtmA paNa anaMtI zaktino svAmI che, paNa atyAre ? 'huM anaMtI zaktivALo chuM'- ema koI kahyA kare tethI kAMI vaLe ? avaMtI zakti che, paNa dabAyelI che. zakti AvarAyelI che. e AvaraNa khase nahi tyAM sudhI chatI milakate bhUkhyA maravA jevuM thAya ! milkata che, paNa vasula karAya tyAre kAmanIne ? AtmAnI mita karmanI sattA nIce che. karmanI sattA kAkaludI karye mAne tema nathI. 'bhAIsA'ba ! mAruM mane bhogavavA de, maherabAnI kara ne mAro pIcha choDa' - ema karmane kaho ethI e pIgaLe tema nathI. karmasattA pAse - dayA jevI koI vastu ja nathI, ke jethI chatI milkate tamane TaLavaLatA joIne e potAnI udAratAthI khasI jAya ! eTale rasto eka ja che ane te e ja ke karmasattAne hAMkI kADhavI ! karmasattA paMpALye jAya tema nathI, vinavaNIthI jAya tema nathI ane dayAthI pIgaLIne jAya tema nathI. e to baLa ajamAvavA mAMDo, enI sAme lAla AMkha karo, enA upara pUro roSa keLavIne ene mULamAMthI ja ukheDI nAMkhavAnA prayatnamAM paDo, to ja tamArI milkata tame meLavI zako. zarUmAM karmasattA jora karaze, paNa jyAM tamArI jainazAsana ane bALadIkSA...7 129 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyabhAga-5 130 makkamatA ane caDhatI kaLA dekhAze, eTale ApoApa muDadAla jevI banI jaze. cAra ghAtI karmono jeNe nAza karyo, tene cAra aghAtI karmo zuM karI zake che? aghAtI karmo gayA pachI karmasattA evI pAMgaLI banI jAya che ke pachI te AtmAnI sAme pahelAM jevI ADAI karI zaktI nathI. aghAtI karmomAM AghAta sAme pratyAghAta karavAnI tAkAta rahetI nathI. Ama chatAM paNa e aghAtI karmono nAza paNa jarUrI che, kAraNake e aghAtI karmono paNa AtmA nAza kare tyAre ja AtmA potAnI saghaLI ya saMpattino saMpUrNa mAlika banyo kahevAya che. AtmAnI zaktine pragaTAvavA prayatna karo e vinA Aje huM anaMtI zaktino dhaNI chuM. ema bolyA karavuM ane karavuM kaMI nahi, eTale anaMtI zakti maLI jaze, ema? anaMtI zakti tamArI che, paNa tame vartamAnamAM kevA cho ? AtmAmAM sattAgata anaMtI zakti che eno khyAla che e ThIka che, paNa A khyAlanI kharI saphaLatA tyAre ja gaNAya, ke jyAre AtmA e sattAgata zaktine pragaTAvavAne mATe jJAnIoe darzAvelA mArge udyamazIla bane ! anaMtI zakti mAnIne, te pragaTAvavA tarapha bedarakAra bananArAo to pAmara ja banyA rahe che. anaMtI zakti tyAre ja pragaTavAnI, ke jyAre e bedarakArI TaLaze ane jJAnIonI AjJA mujaba evo udyama kheDAze ke jethI pariNAme karmanA AvaraNa jevuM kaMI raheze nahi ! e mATe karmasattA tarapha vadhAremAM vadhAre roSa keLavavo joIe ane karmasattAnA AvaraNane dUra karavAno mArga darzAvanAra, e mArge javAnI preraNA karanAra ane e mArge javAmAM sahAya karanAra, e vagere upara khUba khUba rAga keLavavo joIe. sabhA rAga ane dveSa nAbuda karavAnA ke keLavavAnA? A to viparita vAta gaNAya. pUjyazrI : A vAta viparIta lAge eja AtmAnI viparItatA che. rAga ane dveSane nAbUda karanArA rAga-dveSa evA keLavavAnA, ke jenA yoge AtmA vahelAmAM vahelo karmasattAthI mukta bane. AtmA, AtmAnA guNo ane AtmAnA guNone khIlavanArI sAmagrI upara Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evo rAga keLavAI javo joIe, ke je rAga tenI ADe AvanArI vastuo upara kAramo dveSa utpanna karI de ! karmasattA ane karmasattAnA yoge AvelA ajJAnAdi doSo upara jyAM sudhI kAramo dveSa nahi pragaTe, tyAM sudhI AtmA anaMtI zaktino svAmI hovA chatAM paNa anaMtI zakti sattAgata rahevAnI ane nAmadAra pAmara banyA rahevAnA ! prazasta rAga-dveSane keLavo ! sabhA : rAgamAtrano nAza nahi thAya tyAM sudhI mukti maLavAnI to nahi ne ? pUjyazrI : nahi ja. paNa enI sAthe eya yAda rAkhI lo ke jyAM sudhI AtmAne, AtmAnA guNo ane AtmAnA guNone khIlavavArI sAmagrI upara paramarAga thaze nahi temaja karmasattA, karmasattAnA yoge AvelA ajJAnAdi doSo ane e doSone khIlavatArI sAmagrI upara kAramo dveSa utpanna thaze nahi, tyAM sudhI vItarAgapaNuM pamAze nahi. A to eka vAta yAda rAkhI ke rAgadveSa na thAya. rAgadveSanuM nAma ke nizAna na hoya, te di' koInA upara rAga ke dveSa kAMI karazo nahi, paNa jyAM sudhI rAga-dveSa che tyAM sudhI A prakAra nA prazasta rAga dveSa tarapha jarAya sugavALA banazo nahi. prazasta rAgadveSa aprazasta rAga-dveSane kADhanArA che; eTaluM ja nahi paNa e evA to guNavAnuM che ke aprazasta rAgadveSa gayA pachI prazasta rAgadveSa eka kSaNa paNa TakatA nathI. deva-guru-dharma upara rAga keLavavAnuM jJAnIoe jainazAsana ane baLadIkSA pharamAvela che jJAnIoe paudgalika vastuo uparano rAgadveSa kADhavAne upadezanA dhodha vahAvyA che. paNa koI ThekANe ema upadezya ke 'bhagavAna uparanA rAgane kADhavA mahenata karajo ! karmasattA uparanA dveSane TALavA mahenata karajo !!' AvuM kyAMya che? bhagavAna upara rAga hoya tyAM sudhI vItarAga na banAya ema vastu svarupa varNave. vItarAgatA AvatA pahelAM bhagavAna upara rAga paNa javAno ema 131 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyabha80-5, 132 kahe, prazasta ke aprazasta rAga nAme nahi rahe tyAre vItarAga thavAze e vagere vAto Ave, paNa koI ThekANe bhagavAna uparano rAga kADhavAne mATe zuM karavuM ane karmasattA uparano dveSa kADhavA mATe zuM karavuM e darzAvyuM che? nahi ja ! UchuM evuM jarUra Ave che ke deva, guru ane dharmano rAga khUba khIlavavAno prayatna karavo ane karmasattA tarapha dveSa keLavavAmAM kamInA na rAkhavI. A rAga ane dveSa keLavAya, to ja AtmA potAnA svAbhAvika svarUpane pragaTAvavAne mATe karavA jogA prayatno karavAmAM vIra ane dhIra bane ! mATe prazasta ane aprazastano bheda samajo. jJAnIoe pharamAvyuM che ke "bhave moDho samo muni' A vAta koI pakaDe ane kaI dazAnI e vAta che, te na samaje to ? munine saMsAra upara dveSa na hoya ane mokSa upara rAga na hoya, paNa te kyAre ? TTe guNaThANe ? aprazasta rAgadveSa beThA che tyAre ? e to bAramAM guNasthAnakanI vAta che. bAramAM guNasthAnake, nathI to mokSano rAga hoto ke nathI to saMsArano dveSa hoto; kAraNake kSapakazreNie caDhIne dazamAnA anne sarvathA para banI gayo hoya che. rAga-dveSa ane mohathI je AtmA dazamAne anne sarvathA para na banyo hoya, te to bArame AvI zake ja nahi; dazamethI agIyArame ja jAya ane tyAMthI pAcho ja paDe ! have jyAre saMsAra ane mokSa baMneya upara samabhAva AvyA vinA kevaLajJAna thavAnuM nathI, to mokSano rAga choDavAno upadeza apAya ke mokSano arthI banavAno upadeza apAya ? mokSano rAga ane saMsArano dveSa hovo joIe sabhA arthI banavAmAM rAga kyAM che? pUjayazrI H rAga vinA arthI banAya nahi. mokSano arthI te ja banI zake ke je mokSano rAgI hoya. mokSano rAga na Ave tyAM sudhI saMyamadharmanI ke gRhastha dharmanI game teTalI kriyAonI vastuta: kaMI ja kimata nathI. chaThThA guNasthAnake rahelA ane pAMca parameSThIomAM trIjA, Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ) cothA ane pAMcamAM pade gaNAtA AcArya, upAdhyAya ane sAdhu mokSanA rANI ane saMsAranA dveSI niyamA hoya. chaThThA guNasthAnake hoya ane saMsArano dveSa tathA mokSano rAga na hoya, e bane ja nahi; chatAM jenAmAM mokSano rAga ane saMsArano dveSa na hoya, to mAnavuM ke e dekhAvanA ja sAdhu, upAdhyAya ke AcArya che; paNa vastutaH ghora mithyAdRSTi che. mokSano rAga ane saMsArano dveSa gayA vinA kevaLajJAna pragaTavAnuM nathI ane mokSa maLavAno nathI, eTaluM ja yAda rAkhIne mokSano rAga kADhavAno ane saMsArano dveSa kADhavAno keI upadeza ApavA maMDI paDe, to mAnavuM ke enA jevo A duniyAmAM bIjo koI bevakupha ja nathI. A vastu paNa khAsa samajavA jevI che. sAdhumAM rAgadveSa na hoya e bane ja nahi mokSano rAga ane saMsArano dveSa, e mokSane dUra karanAra ane saMsArane vadhAranAra nathI ja, paraMtu mokSano rAga ane saMsArano dveSa to saMsAranI jaDa ukheDanAra ane mokSane nikaTamAM lAvI mUkanAra che. jJAnIoe saMsArathI virakta banavAno ane mokSanA rAgI banavAno upadeza Apyo che. e upadeza prazasta rAgadveSamAM nahi mAnanArathI nahi devAya eNe mokSano rAga kADho, deva-guru-dharma uparanoya nAga choDo, evI ja dAMDI pITavI paDaze. Aje loko laI beThA che ke sAdhune rAgadveSa hoya ? sAdhune kaSAya hoya ? sAdhu thayA eTale rAgadveSa, kaSAya javA ja joIe ! AvuM AvuM Aje ghaNAo aNasamajathI paNa bole che. tevAoe samajavuM joIe ke prazasta rAgadveSa ane prazasta kaSAyo chaThThA guNasthAnake vartatA sAdhuomAM na hoya, evuM koI kALe banyuM nathI, banatuM nathI ane banaze nahi. sAdhuo je divase ja nahi, paNa je moTA antarmuhUrtamAM rAgadveSathI kaSAyathI sarvathA rahita thaI jaze, te ja moTA attarmuhUrtamAM to kevaLajJAna pAmaze, pachI vAra nahi lAge. jainazAsana ane baLadIkSA...7 133 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 n-c00 *2aec 2017e22622 jyAre rAgadveSano abhAva thAya, tyAre ja kevaLajJAnatI prApti thAya sabhAH eTalo ja TAIma? pUjyazrI : hA. eTalo ja TAIma. sabhAH antarmuhUrta kone kahevAya ? pUjyazrI : muhUrta eTale be ghaDI. covIsa minITanI eka ghaDI. eTale muhUrta thayuM aDatAlIsa miniTanuM. e aDatAlIsa miniTamAM paNa ochApaNuM hoya, tyAre te kALane jJAnIo antarmuhUrta kahe che. antamuhUrta aneka prakAranA che. paNa "48 minITamAM eka samaya nyUna" evA antarmuhUrtane sauthI moTuM antarmuhUrta kahevAya che. sabhAH je antarmuhUrtamAM AtmA rAgadveSathI sarvathA rahita bane, te ja antarmuhUrte te kevaLajJAna pAme ? pUjyazrI : hA, ema paNa kahI zakAya; kAraNake kSapakazreNino kALa jJAnIoe antarmuhUrtathI vadhAre kahyo nathI. sabhAH kSapakazreNi eTale ? pUjyazrI : : sAmAnya rIte kSapakazreNi eTale ema kahI zakAya ke kSAyika samyaktva Adi guNone roknAra anaMtAnubaMdhI kaSAya mohanIya Adi karmone khapAvavA AtmAno zreNIbaddha uSTa prayatna. kSapakazreNimAM AtmA jema jema caDhato jAya, tema tema karmone kSINa karato jAya. kSapazreNi baddhAyu manuSya mAMDe to cAranA kSaye aTakavAnA banAva sivAya, darzanasaptakno kSaya karIne aTakI jAya che ane abaddhAyuM manuSya kSapakazreNi mAMDIne darzanasaptakano kSaya karyA pachIthI bAkInI prakRtiono paNa kSaya karanAro bane che. prakRtiono kSaya AtmA kaI kaI rIte kare che, teno krama paNa zAstromAM varNavAyelo che. sabhAH kSapakazreNi mAMDIne sUkSmasaMparAyamAM AvIne mohasAgarane taranAro kSapaka nirprantha antarmuhUrta sudhI visAmo le che. ane te pachI nidrA pracalAno ane pAMca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa ane pAMca aMtarAya e caudano kSaya karIne kevaLajJAna pAme che ne ? Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyazrI: te barAbara che. sabhA : Ape pahelAM to ema kahAM ke AkhI kSapakazreNino ja kALa attarmuhUrta che, te kema? pUjyazrI : paNa te pahelAM, attarmuhUrta aneka prakAranAM che, ema kahAM te bhUlI gayA? moTAmAM moTuM attarmuhUrta be ghaDI jeTalA kALathI kAMIka nyUna hoya che. bAkI to jJAnIo pharamAve che ke eka kSapakazreNi kALamAM laghu antarmuhUrto to asaMkhyAtA thavA pAme che. sabhA : nAnAmAM nAnuM antarmuhUrta kevaDuM? pUjayazrI : bethI nava samayanA kALapramANanuM nAnAmAM nAnuM antarmuhUrta gaNAya che, ane eka samaya nyUna aDatAlIsa miniTanAM kALapramANanuM moTAmAM moTuM attamuhUrta gaNAya che. sabhA: eka moTA antarmuhUrtamAM asaMkhyAtA laghu antarmuhUrto kema thAya ? pUjya zrI : nAnAmAM nAnA antarmuhUrtakALa ane moTAmAM moTA antarmuhUrtakALa e be vacce asaMkhyAtA samaya jeTalo kALabheda che mATe ! sabhA moTAmAM moTA attarmuhUrtane aDatAlIsa miniTanuM na kahevAya ? pUjyazrI : zI rIte kahevAya ? aDatAlIsa minITano kALa mUhurta kahevAya ane temAM aDatAlIsa minITomAM paNa ocho kALa hoya to ja attarmuhUrta kahevAya. sAdhu mATe prazasta rAgadveSa hovA te kalaMkarUpa nathI, paNa zobhArUpa che sabhA sAdhune mATe rAgadveSa hovA agara kaSAya hovA e zuM kalaMkarUpa nathI ? pUjayazrI : chaThThA guNasthAnake rahelA AcArya mahArAja, upAdhyAya mahArAja ke sAdhu mahAtmAmAM rAgadveSano sarvathA abhAva hoya e banatuM ja nathI. prazasta rAga-dveSa hovA, e chaThThA guNasthAnake rahelA AcArya mahArAjanA AcAryapaNAne mATe kalaMkarUpa nathI ja, ane te ja 135 jainazAsada ane baLada..7 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALo ayodhyabhAga-5 136 rIte upAdhyAya mahArAjanA upAdhyAyapaNAne mATe ke sAdhumahArAjanA sAdhupaNAne mATe kalaMkarUpa nathI. prazasta rAga-dveSa hovAnA kAraNe. AcAryapaNuM, upAdhyAyapaNuM ke sAdhupaNuM dUSita thatuM ja nathI. jenAmAM rAga-dveSa hoya te sAdhu sAdhu nathI, upAdhyAya upAdhyAya nathI ane AcArya AcArya nathI' AvuM mAnanArA ane bolanArA mithyAvAdIo ja che. sAdhuo aprazasta rAgadveSa na AvI jAya te mATe kALajIvALA hovA joIe' ema kahevuM te barAbara che, paNa 'sAdhuo rAgadveSa rahita ja hovA joIe ema kahevuM te khoTuM ja che. sAdhu mokSanA arthI hoya ane saMsAranA dveSI hoya; eTaluM ja nahi paNa tevA prazasta rAgadveSavALA hoIne, mokSanI prApti mATe ane saMsAranA vicchedane mATe jJAnIonI AjJA mujaba saMvara ane nirjarAnA kAraNone sevavAmAM teo udyamazIla hoya. sAdhumAM rAga-dveSa na ja hoya e pracAra kema? sabhA Aje sAdhuomAM kapAya hoya ja nahi, rAgadveSa hoya ja nahi, evo pracAra kema thaI rahyo che? pUjyazrI. kAraNake Avo irAdApUrvaka pracAra karanArAone suvihita sAdhuonI hayAti khaTake che. suvihita sAdhuone loko mAnatA aTakI jAya to ja potAnI dhAraNA phaLe, ema AvAone lAgyuM che ane ethI ja sAdhuo pratyenI bhakti lokahadayamAMthI kADhavAne mATe ja, mukhyatve A jAtano pracAra paNa thaI rahyo che. keTalAko AvuM ajJAnatAthI paNa bole che. ghaNA ajJAno ema bolatA paNa saMbhaLAya che ke, "sAdhuoe saMsAra choDyo, mA-bApa choDyA, paisA choDyA, bairI-chokarAMno tyAga karyo ane ekalo dharma karavA nIkaLyA, te chatAM emane rAga-dveSa zA ? emane krodha zAno? mAna zAnuM? mAyA zAnI ? lobha zAno ? AvuM bolanArA bicArA ajJAnapaNe paNa bole che. sAdhuoe je choDyuM che. teno sAdhuomAM rAga na hovo joIe e barAbara che; sAdhuo paudgalika lobhane vaza banIne krodha, mAna, mAyA ke dveSa na kare e barAbara che; paNa sAdhuomAM Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazasta kyAyo to hoya ja, mokSanI sAdhanAmAM prazasta rAga-dveSa to vIratA ane dhIratA lAve che. sAdhuo saMsAranA arthI nathI, paNa mokSanA arthI to che ne ? mokSanA arthI che ja, mATe mokSanI sAdhanA karavAmAM sahAyaka bananAra prazasta rAga dveSa sAdhuomAM hoya ja. jyAre rAga-dveSa mULamAMthI jaze tyAre prazasta rAga-dveSa paNa nahi ja hoya. indriyAdine prazasta batAvavA ja joIe prazasta kaSAyanA svarUpane samajo, to Aje thAya che tevI mUMjhavaNa nahi thAya. tamAre paNa mokSanI sAdhanA karavI hoya ane AtmAnI anaMta zaktine pragaTAvavI hoya, to aprazasta rAgadveSAdinA tyAgI ane prazasta rAgadveSAdinA saMgAthI banavuM paDaze; kAraNake karmasattAne nAbuda karavI che karmasattA duniyAmAMthI to naSTa thavAnI ja nathI zrI tIrthaMkara deva jevA paNa karmasattAne duniyAmAMthI nAbuda karI zakyA nathI. eTale ApaNe to ApaNA AtmA uparanI karmasattA nAbuda karavAno prayatna karavAno ane e prayatnanI pUrtirUpe athavA e prayatnanA eka prakArarUpe ja, jJAnIonI AjJAne AdhIna rahIne, bIjA paNa AtmAo potAnA AtmA uparanI karmasattAne nAbuda karavAne udyamazIla bane evo paNa prayatna yathAzakti karavAno. e mATe indriyone prazasta banAvavAnI, kaSAyone prazasta banAvavA ane yogone paNa prazasta banAvavAnA ! jema jema mokSanA irAde indriyo Adi prazasta bane, tema tema mokSa nikTa Ave ane karmasattAmAM polANa paDatuM jAya. karmasattAmAM polANa pADavAno A upAya che. A dazA Ave eTale karmasattA pAMgaLI banavA mAMDe, mokSane sAdhavA aprazasta IndriyAdinA tyAgane mATe ane prazasta indriyAdinA svIkArane mATe udyamazIla banelo AtmA, Akhare karmasattAne potAnA AtmA uparathI nAbuda karI zake che ane svasaMpattino bhoktA banI zake che. tamAre sva-saMpattinA bhoktA banavuM che ke nahi ? svasaMpattinA bhoktA banavuM hoya to A dazA keLavavAne mATe udyamazIla bano e jahitakara che. nazAsana ane bALIikSa....7 137 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 zIyALa ayodhyA.. zrI bharatajIno virAgabhAva raheNI kaheNImAM spaSTapaNe dekhAya che zrI bharatajI saMpattine pIchANI zakyA che ane svasaMpatti meLavavAne mATe utsuka paNa che; paraMtu haju saMyama dharmano svIkAra karI zakyA nathI. zrI bharatajI sukhanA sthAnarUpa dharma ja che, ema to mAne ja che ane viSayothI virakta bhAvavALA paNa che. samyagdaSTi AtmA viratidhara banyAM pahelA AvI uttama dazAne pAmI zake che. zrI bharatajInA aMtaramAM dharmanI ArAdhanA karavAnI AturatA vadhI che, eTale temanA jIvanavyavahAramAM palaTo AvI gayo che. zrI bharatajIno virAgabhAva ane saMsAratyAga karavA mATeno bhAva evo teja banyo che ke temanI raheNI-kaheNImAM e spaSTapaNe jaNAya che. zrI bharatajIe je vicAraNA karI te ApaNe joI gayA chIe. e vicAraNAmAM je AtmA divasonA divaso kADhe te AtmAnA vartAva uparathI saheje jANI zakAya ke A saMsAramAM raho che kharo, paNa Ane saMsAramAM rasa nathI, na chUTake rahyo che. Ama hoIne graMthakAra paramaSie pAMjarAmAM pUrAyelA samartha siMhanI je upamA zrI bharatajIne mATe ApI che te yathArtha che. kharekhara zrI bharatajI saMsAramAM e ja rIte rahA che ema spaSTa jaNAI Ave che. zrI bharatajInI dazA' kaikeyIe zrI rAmacaMdrajIne jaNAvI zrI bharatajInI A saMvigna manodazA temanI mAtA kaikeyIthI paNa chUpI rahetI nathI. potAno putra zrI bharata saMsAramAM kayAMya AnaMda pAmato nathI ema kekeyI jue che. kaikeyIne ema thAya che ke Ane mATe kAMIka upAya yojavo joIe. zrI bharatajIne kaikeyI pote kahevA jAya to kAMI vaLe nahi ema kekeyIne lAge che; AthI kekeyI zrI rAmacaMdrajIne zrI bharatajInA udvignapaNAnI khabara Ape che. zrI bharatajI saMvigna manavALA banyA che ema kekeyI kahe che. moha che ne ? zrI rAmacaMdrajI , zrI lakSmaNajI, zrImatI sItAdevI, vizalyA vagere Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama AtmAo che. paNa temanAmAM moha to che ne ? mohano uchALo bhayaMkara che. zrI rAmacaMdrajI zrI bharatajIne madhura vacanothI evuM evuM kahe che ke je kAcApocAne DhIlo banAvI de, paNa zrI bharatajIno vairAgya have dhUMdhavAyelA agni jevo banyo che. zrI bharatajI have to pAMjarAne toDIne paNa AtmAnI saMpatti prApta karavA jatAM acakAya tema nathI, citA ane ciMtA samAna che kharekhara ciMtA vastu ja evI che. jenA haiyAmAM ciMtA pese tenA AnaMdamAM devatA mUkAI gayA vinA rahe nahi. duniyAmAM kahevAya che ke, 'ciMtA citA samAna citA bahArathI saLagAve che ane ciMtA aMdarathI saLagAve che. citAmAM saLagatAne so joI zake che ane ciMtAmAM saLagatAne koIka ja joI zake che. citA jaldI saLagAvIne khAkha kare che ane ciMtA, mUMjhavaNa ane rIbAmaNamAM divasonA divaso sudhI ane varSonA varSo sudhI zekyA kare che. Ama citA karatA paNa ciMtA bhayaMkara che. ciMtAthI gherAyelA AdamIne khAvA-pIvAnuM bhAve nahi; khAya kharo, paNa khAvAmAM ene rasa Ave nahi; khAdhuM na khAdhuM kare ne uThe game tevuM rasamaya bhojana hoya, mIThAIono thALa sAme goThavyo hoya, judAM-judAM zAka, judI-judI caTaNIo, vividha pharasANa goThaveluM hoya ane rasoI garamAgarama hoya, paNa ciMtAthI gherAyelA AdamIne emAMnI koIpaNa vastu te vakhate AnaMda upajAvI zakatI nathI. koLIyA moDhAmAM mUke kharo, paNa magajamAM bIjI dhUna cAlatI hoya. ciMtAthI AdamIne nikaTanA, AjJAMkita ane sadA anukULapaNe vartanArA svajanono meLApa paNa rUcato nathI. ciMtAthI gherAvA pahelAM jenuM moTuM jotAM moha upajyo hato, jenI joDe mITho vArtAlApa karavAmAM samaya game teTalo jAya to paNa samaya kayAM cAlyo gayo tenI gama paDatI nahotI, thoDA kalAkono paNa jeno viraha khamAto nahoto ane jenI sAthe AnaMda karatA AkhI duniyA bhUlAI jatI hatI, evA paNa svananuM milana, ciMtAthI AdamI barAbara gherAI jAya, tyAre kaMTALA bhareluM lAge che. tamane zI ciMtA che?" ema e pUche te ya gamatuM 19 jeThAsarAja ane bALadIkSA...7 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMziyA ayodhyabhAga-5 140 nathI. nikaTanA snehIo upara paNa vAtavAtamAM gusso AvI jAya che. A zAthI bane che? eka mAtra ciMtAthI ! je vastunA kAraNe mana ciMtAtura banyuM hoya, tenA ja vicAro rAta-divasa AvyA kare che. nidrA paNa uDI jAya che. ciMtA jema bahAriNI che. tema nidrAAriNI paNa che. khUba thAke eTale ekAda jhokuM AvI jAya ane vaLI thoDIvAre AdamI jhabakI jAya, evuM ciMtAnA yoga bane che. saMsAramAM ciMtAno anubhava kone nathI thato ? ciMtAyoge AvI viSama sthiti thaI paDe che, eno thoDo ghaNo 2 anubhava to tamane paNa thayo haze ne ? sabhAH hAjI, hA. bajAramAM doDadhAma karanArA badhAya jANe che. thoDo ghaNo anubhava to saune thayo hoya. pUjyazrI : bajAramAM je vakhate moTI uthalapAthala cAlatI hoya che, moTI peDhIo tUTI ke tUTaze evI vAto phelAI gaI hoya che ane evA vakhate potAne mAthe moTuM jokhama AvavAnI jyAre dahezata lAgI gaI hoya che, te vakhate AdamInI kaI hAlata thAya che? e khAto-pIto nathI ema to nahi, paNa e je rIte khAya pIve che te juo to khabara paDe. game tevA viSayAdhIzonA paNa tevA keI avasare, badhA raMgarAga sukAI jAya che. mAre to amuka vinA na ja cAle, mArAthI AvI doDadhAma to thAya ja nahi, huM AvuM sahana karI zakuM ja nahi.' AvuM AvuM bolanArA paNa avasare evA banI jAya che ke gaIkAle je kArya na ja bane ema kahetA hatA te ja kArya karatA hoya che, ciMtA evI vastu che. have ema nahi bolatA ke gAndharva nRtya ane gAndharva gIta jovA ane sAMbhaLavA chatAM paNa zrI bharatajIne rati na upajI e bane kema? zrI bharatajIne gAndharva nRtyo ane gAndharva gIto rati upajAvI zakyA nahi, kAraNake zrI bharatajI ciMtAtura banyA hatA. A taruNAvasthAmAM jo huM siddhisukhane pamADanArA dharmane nahi karuM to pAchalI jarA avasthAmAM mAre zokarUpa agnimAM zekAvuM paDaze.' A ciMtA jevI tevI che? AvI sAcI ciMtA jenA aMtaramAM janmI jAya, Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene mATe saMyama pAlana duSkara nathI. cAritranA pariNAmane nahi AvavA denArAM karma AtmAne bhale cAritramaya jIvana jIvavA na de, paNa sAcI AtmaciMtA AvI jAya ane cAritranA pariNAmane AvanAruM karma layopazama Adi pAmatuM jatuM hoya to AtmaciMtAzIla AtmAne mATe cAritranuM paripAlana kaSTasAdhya nathI rahetuM, paNa susAdhya banI jAya che. sAcI AtmaciMtA jIvanane sudhAre che. bhaviSyanI sAcI ciMtA vartamAnane sudhAranArI che. bhaviSyanI sAcI ciMtA jamyA vinA vartamAna jevo joIe tevo sudharato nathI. vartamAna samayano durUpayoga thato aTakAvanAra ane vartamAna samayano sadupayoga karAvanAra ghaNAM kAraNomAM AtmaciMtA e mukhya kAraNa che. sAcI AtmaciMtAmAM to e tAkata che ke krame karIne te vartamAna samayanA thaI rahelA durUpayogane aTakAvI de che ane vartamAna samayano sadupayoga karAvanAra bIjA paNa kAraNone ghasaDI lAve che. sAcI AtmaciMtA pramAdane uDADI mUke che. sAcI AtmaciMtA vIryane gopavavA detI nathI. sAcI AtmaciMtA Atmahitane haNanArA vAtAvaraNamAM pahelAnAM jevo AnaMda upajavA detI nathI ane mahIM khaTakAro ubho karI de che. sAcI AtmaciMtA AtmahitanI bAdhaka pravRttiomAM AtmAne rasapUrvaka javA detI nathI, eTaluM ja nahI paNa dhIme dhIme AtmAne evo satvazIla ane saMyamazIla banAvI de che ke AtmA viSayanI sAmagrIthI lapAto nathI. A AtmaciMtArUpI jyota jenA hRdayamAM jhaLahaLatI hoya, te AtmA nATyAraMbhomAM, gAnatAnamAM khAnapAnamAM ane bIjA viSayonI sAmagrImAM pUrvavat AnaMda anubhavI zake nahi; enA haiye DaMkha rahI ja kare. jenI AtmaciMtA maMda hoya, te paNa avasare avasare vastuno vicAra karatA, potAnI viSayAsaktine mATe duHkha anubhavyA vinA rahe nahi. AtmaciMtAnI hayAti ane AtmahitanI bedarakArI, e be sAthe saMbhave ja nahi. AtmaciMtA hoya tyAM AtmahitanI bedarakArI hoya nahi ane AtmahitanI bedarakArI hoya tyAM AtmaciMtA hoya nahi, 41 jainazAsana ane baLada 7 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayodhyA........bhAga-1 ziyALo 142 A niyama. AtmaciMtAnI hayAtimAM viSayasaMga hovo e zakya vastu che, aviratimaya dazA hovI e zakya vastu che. ane viratinA tevA uMcI koTinA pariNAma na Ave e ya zakya vastu che, paNa viSayothI parAkSukha banavAnI ane viratidhara banIne AtmakalyANa sAdhavAnI bhAvanA na ja hoya, e bane ja nahi. viSayasaMga ene mITho na lAge paNa vicAra karatAM jhera jevo kaDavo lAge. avirati ene sukha na upajAve, paNa avirati ene khaTakyA ja kare. aviratino tyAga karIne viratidhara thavA mATe cAritrane AvaranAra karma kSayopazamAdine pAmavuM jarUrI che; e karma kSayopazamAdine na pAmyuM hoya to aviratino tyAga ane viratino svIkAra na paNa thaI zake, paraMtu mithyAtvano kSayopazamAdi thavAnA yoge jenA aMtaramAM AtmaciMtA pragaTI che, te AtmAmAM aviratino tyAga karavAnI ane viratidhara banIne kalyANa sAdhavAnI bhAvanA na hoya e zakya ja nathI. kharekhara samyatvanI prAptinA yoge je AtmAmAM sAcI AtmaciMtA pragaTe che, te AtmAnI vicAradazA ja pharI jAya che. Atma ciMtAvALo zakya karavAne haMmezAM sajja ja hoya sAcI AtmaciMtAvALo jeTaluM zakya samajAya teTaluM karavAne sajja ja hoya. potAne mATe vartamAnamAM je je azakya hoya ane je je karyA vinA sAcuM lyANa sAdhavAnuM nathI tevI khAtrI hoya, te te azakyane paNa zakya banAvavAnI te peravImAM ja hoya; kAraNake ene karaNIya zuM ane akaraNIya zuM, hitakArI zuM ane ahitakArI zuM, eno thoDo ghaNo paNa khyAla AvI gayo hoya che, samyagUjJAna jema jema khIlatuM jAya tema tema Atmahitano khyAla paNa vadhato jAya pahelAM ogharUci sAthe sAmAnya khyAla ane te pachIthI e rUci khyAlane khIlavavA prere eTale jJAna meLavavAno prayatna thAya temaja mAluma paDatuM jAya tema zakya tyAga paNa thato jAya. samyagUjJAna bahuM thoDuM hoya chatAM paNa tyAga thAya e bane. 'mA 5' ane 'mA tuSa' eTaluM paNa rItasara yAda rAkhIne gokhI nahi zakanArA mahAtmA Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viratidhara hatA ne? hatA ja, ane 'mA 5, XaaN tuSa' gokhavAno prayatna karatAM karatAM to e mahAtmA kevaLajJAna paNa pAmyA. vAta to e che ke pahelAM sAcI AtmaciMtA AvI javI joIe. AtmAmAM sAcI AtmaciMtA pragaTe eTale durguNone bhagADavAnuM ane sadgaNone pragaTAvavAnuM kArya zakyatA mujaba thayA vinA rahe nahi. kalyANakara sAdhanAnuM prabaLa sAdhana AtmaciMtA sabhA : ciMtAnA yoge mahAdurdazA utpanna thaI javA pAme che e zaMkA vinAnI vAta che, to pachI AtmaciMtAvALA banavAno upadeza kema apAya che ? AtmaciMtA pragaTe eTale to mahApIDA utpanna thaI jAya ne ? pUjyazrI : A prazna paNa vicAravA jevo che. vastune nahi jANanArA AvI zaMkAomAM mUMjhAya, e asaMbhavita nathI. ciMtA e vastu sAdhanA mATenAM aneka sAdhanomAnuM eka prabaLamAM prabaLa sAdhana che. sAcI ciMtA utpanna thaI jAya, eTale AdamI, je vastu meLavavAnI tenI aMtaramAM ciMtA utpanna thaI hoya, te vastune meLavavAne mATe potAnAthI zakya eTalA prayatno karavAne te cUkato nathI. haMmezAM prayatnone vega ApanAra ane prayatno karavA chatAM saphaLa na banAya to ya hatAza banI pAmara banatAM aTakAvanAra vivekavatI ciMtA che; kAraNake vastu joIe che e nizcita che, 'vastu nahi maLe tyAM sudhI huM du:khI ja rahevAno." A khAtrI hoya ane duHkha TALavAnI laganI lAgI gaI hoya, eTale AtmA prayatno karatAM kaMTALe nahi, paNa prayatnone joradAra banAvavAno prayatna karyA ja kare. thoDA prayatna saphaLatA na sAMpaDe to ya dhIraja gumAve nahi. AtmaciMtA vivekazUnya nahi hovI joIe. vivekavatI AtmaciMtA AtmAne mUMjhavatI nathI. na sadhAya tenuM du:kha upajAve che, paNa ekadama mUDha banAvI detI nathI. duniyAnI ciMtA avasare mANasane pAgala paNa banAvI mUke che, jyAre vivekavatI AtmaciMtA AdamIne dhIra ane vIra banAvatI jAya che. AtmaciMtA utpanna thAya jainazAsana ane baLadI.7 143 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyabhAga-5 144 ane Ave temAM tejI Ave. eTale e ciMtAne vivekamaya jJAna, yogya mArgo-viratinA mArge dorI jAya che ane ethI AtmAnA utsAhamAM vadhAro thaI jAya che. ciMtAnI sAthe sAdhaka pravRtti thatI hoya ane ciMtAnuM kAraNa nAbuda thatuM dekhAtuM hoya, eTale AtmA pAmaratA khaMkherato jAya che ane zauryane khIlavato jAya che. duniyAdArInI ciMtA ane AtmaciMtA baMneyanuM aMtara paisAnI ciMtAthI AdamI mUMjhAI rahyo hoya, eTalAmAM dhaMdho karavAnI sAmagrI maLI jAya to ? sabhAH utsAha vadhe. pUjyazrI : ane vyApAramAM phAvato jAya to ? sabhAH utsAhano pAra na rahe. pUjayazrI : vyApAramAM phAvato jato hoya, paNa haju mAthe moTuM karaja ubhuM hoya ane e pheDyA vinA AbarUne lAgelo baTTo TaLe tema na hoya, to kamAvA chatAM ciMtA rahe ke jAya ? prayatna thoDo kare ke vadhAre? vyApAramAM vadhAre dhyAna ApavA mAMDe ke dUrlakSa karavA mAMDe ? sabhAH ciMtA to hoya ja paNa utsAha vadhe jAya ane vyApAramAM to vadhAre dhyAnavALo bane. pUjyazrI : have kaho ke enI ciMtAe ene nukazAna karyuM ke phAyado karyo. sabhAH karyo to phAyado, paNa vyApAranI sAmagrI maLI na hota ane karelA vyApAramAM savyo na hota to? e duniyAmAM banavuM zakya che, kAraNake tevI sAmagrI maLavI e mukhyatve bhAgyAdhIna ane puNyodaya na hoya to vyApAra karavA chatAM phAvI na zakAya ema paNa bane. AtmaciMtAmAM evuM nathI. sAcI AtmaciMtAnI sAthe ja viveka pragaTe che. mAre mArI ciMtAne TALavAne mATe zuM karavuM joIe ? eno khyAla AvI jAya che ane ethI AtmaciMtAzIla banelo AdamI jJAnIoe kahelA ciMtA nivAraNanA mArge pravRttizIla bane che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAramAM prayatna Le ja e niyama nahi paNa dharmamAM prayatna to niyamA phaLe jJAnIoe kahelI heyanA tyAganI ane upAdeyanA svIkAranI pravRtti AjJA mujaba thAya to phaLaprApti mATe zaMkAne kAraNa rahe evuM kAMI che ja nahi. duniyAdArImAM karelo vyApAra niSphaLa jAya e bane, paNa A vyApAra kadi niSphaLa nivaDato ja nathI. jJAnIo pharamAve che ke artha ane kAma mATenA karelA badhA prayatno phaLe ja evo niyama nathI; puNyodayAdino yoga na hoya to na ya phaLe, jyAre dharma aMgeno nAnAmAM nAno paNa prayatna phaLyA vinA raheto ja nathI. dharmanA prayatno phaLIbhUta thavAne mATe bIjI koI vastunI apekSA rahetI nathI. artha kAmano prayatna jema saphaLa nivaDavAne mATe puNyodayAdinI apekSA rAkhe che, tema dharmane viSe karelA suprayatna saphLa nivaDavAne mATe tevI koI ja apekSA rAkhato nathI. jJAnIo A vastu rajU karIne paNa e ja pharamAve che ke je prayatnanuM phaLa maLavuM parAdhIna che e prayatnane choDo ane je prayatna niyamA phaLavAno che te ja prayatna karo ! duniyAdArInA prayatnanuM phaLa maLyuM to maLyuM; na ya maLe, jyAre dharmanA prayatnanuM phaLa maLavA viSe kazo paNa saMdeha rAkhavA jevuM nathI. duniyAdArInA prayatnamAM paDelA kaIka bhIkha mAge che, kaMIka rajhaLe che, kaMIkane sArA mATe kareluM avaLA mATe thaI jAya che, kaMIkne prayatna eka kare ane lAbha laI jAya bIjo ema bane che, ane kaMIka evA ya che ke jemane nAma mAtranA prayatnathI ghaNuM maLI jAya che, kAraNake duniyAdArImAM ekalA prayatnathI ja siddhi thatI nathI. duniyAdArIno prayatna bhAgyAdinI apekSA pUrepUrI rAkhe che. jJAnIoe pharamAvyuM che ke artha ane kAma mATe ughamanI pradhAnatA nathI paNa bhAgyanI pradhAnatA che. dharmanA prayatnanI bAbatamAM evuM kAMI che ja nahi. emAM to eTaluM ja ke mAtra dharmano prayatna anaMta jJAnIoe je rIte karavAno pharamAvyo che te rIte thavo joIe. AjJAnusAra dharmano prayatna thayo eTale e saphaLa na nivaDe e bane ja nahi. jainazAsana ane bALadI...7 145 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 Trelew 300e????\' saMsArIno prayatna vartamAnamAM niSphaLa ke nukazAnakAraka bane, to ya bhaviSyane bhUMDuM batAve che. vaLI e paNa sAthe ja che ke, duniyAdArIno prayatna saphaLa nivaDe ke niSphaLa nivaDe, to paNa AtmA tenA pApathI lepAya ja che ane e pApathI baMdhAyeluM karma jyAre udayamAM Ave che, tyAre e jIvane aneka du:kho bhogavavAM paDe che. e du:kho bhogavatI vakhate paNa AtmA je samAdhine jALavI zakto nathI ane Artta raudra dhyAnamAM rakta banyo rahe che, to udayamAM AveluM pApakarma to kharI jAya che, paNa potAnA saMkhyAbaMdha sAthIdArone vaLagADatuM jAya che. vicAro ke, duniyAdArIno prayatna keTalo badho anarthakArI che ? duniyAdArIno prayatna tAjetaramAM saphaLa thavo, e bhAgyAdine AdhIna : duniyAdArIno sArA mATe karelo prayatna ja bhUMDuM karanAro nivaDe e ya saMbhavita; jemake kamAvA mATe vyApAra karyo ane bane evuM ke milkata jAya, AbarUne baTTo lAge ane roIne jIMdagI pUrI karavAno vakhata paNa tevo pApodaya hoya to AvI lAge; tyAre duniyAdArIno prayatna tAjetaramAM saphaLa nivaDe ema nahi, saphaLa to na nivaDe paNa tAtaramAM nukazAna karanAro ya na nivaDe e ya nakkI nahi, ane vaLI enA yoge pApakarma baMdhAya e to nakkI ja. e pApakarma udayamAM Ave tyAre AtmAne ghaNI ghaNI rIte kanaDe e ya nakkI, ane jo e kanaDagata vakhate AtmA Artta-raudra dhyAnamAM rakta banI jAya to eka pApakarma bhogavatAM bIjA saMkhyAbaMdha pApakarmo bAMdhe e ya nakkI. duniyAdArInA prayatnanuM AvuM svarUpa jANyA pachI kayo mUDha e prayatna rasapUrvaka kare ? temaja kayo DAhyo e prayatna kiMcit pramANamAM karavo paDe to ya ethI kaMpyA vinA rahe ? dharma viSetA prayatnanuM suMdara pariNAma dharmane aMgenA prayatnamAM AvuM kAMi che ja nahi. dharmano prayatna thavo muzkela, bAkI thaI jAya to ekAMte sukhakara ja nivaDe. dharmano vAstavika prayatna karatAM pApabaMdha nahi ja e nakkI. e prayatna karatAM karmanirjarA thAya ane baMdhAya to puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya, ke je Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 che puNyanA yoge maLelI bhogasAmagrI paNa AtmAne mUMjhave nahi; eTaluM ja nahi paNa e puNyano guNa evo che ke AtmA bhogavato jAya tema paNa teno virAga vadhato jAya. kaho joIe ke AtmAe kayo prayatna karavA jevo che? AtmaciMtA vinA dharmaprayatna nahi sabhAH kalyANa mATe to dharmaprayatna ja karavA jevo che emAM nA nahi. pUjayazrI : tame duniyAdArIno je prayatna karo cho te kalyANa mAnIne karo cho ke akalyANa mAnIne karo cho ? sabhA akalyANa mAne to thAya ja kema? pUjayazrI : na thAya to sArI vAta che, paNa evuM ya bane che ke saMyogAdine AdhIna thaIne keTalAkone akalyANakara paNa prayatna karavo paDe che, paNa e kare to ya baLatA haiye kare ! kyAre enAthI chUTAya e bhAvanA rahe ! bane teTalo dharmaprayatna paNa kare ja. have dharma prayatna thAya kyAre ? sAcI AtmaciMtA Ave to ja dharma prayatnarUpe thaI zake. evA paNa AtmAo hoya che ke jeomAM AtmaciMtA pragaTI hoya, chatAMpaNa jeo dharmAcaraNano vyApAra karavAne azakta hoya. AvA AtmAonuM zuM thAya ? AtmaciMtA pragaTI ane dharmAcaraNarUpa vyApAra banI zake tema na hoya, to zuM e AtmAo muMjhAI ja mare ? jJAnIo pharamAve che ke nA. teo paNa ArAdhanA karI zake che. sabhA AtmaciMtA pragaTavA chatAM dharmAcaraNarUpa vyApAra na karI zake ema bane? pUjayazrI : hA, vyApAra karavAnI ghaNI ciMtA hoya, bajAramAM bhAvonI uthalapAthalamAM amuka lakSAdhipati thayo, amuka pAMca lAkha kamAyo, amuka pacAsa lAkha raLyo, AvuM AvuM sAMbhaLato hoya, bajAramAM javAnI IcchA paNa ghaNI hoya, paNa lakavo thayo hoya to ? sabhA bIjA pAse karAve. pUjayazrI: paNa e to na ja jaI zake ne ? tema dharmAcaraNamAM jainazAsana ane baLadIkSA..7 1che Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 .bhAga-5 yeseke 003e?????' paNa samajo. daDha cAritramohano udaya vartato hoya to ema paNa bane ke sAcI AtmaciMtA pragaTelI hovA chatAM paNa AtmA dharmAcaraNarUpa vyApAra na karI zake e zakya che; Ama chatAM paNa e AtmAe mAtra ciMtAmAM mUMjhAyA karavAnuM ja rahetuM nathI. AtmaciMtAnA pariNAme prApta thatAM lAbho kAryasiddhikAraka pravRtti zarU thAya che eTale ciMtAtura AtmAmAM utsAha vadhe che ane joradAra prayatna karavAnuM baLa pragaTe che, eTale ciMtA vastuta: pIDArUpa rahetI nathI, ene aMge A vAta cAlI rahI che. AtmaciMtAvALA banavAno upadeza kema apAya che e vAta spaSTa thai gai ane AtmaciMtAvALA banavAno upadeza Apavo eja kalyANakara che e vAta paNa puravAra thai gai, kAraNake AtmaciMtAnA yoge AdamI dharmaprayatnamAM lAge che, dharmaprayatnamAM dhIre dhIre te vadhAre ane vadhAre dhIra ane vIra banato jAya che ane dharmaprayatna kadi paNa niSphaLa nivaDato nathI temaja dharmaprayatnamAM lAgyA rahevAthI AtmA AtmasvarUpane pragaTAvI zake che, ke jyA yoge tene nathI to AtmaciMtA karavAnI jarUra rahetI ke nathI to bIjA koipaNa prakAranI ciMtA karavAnI jarUra rahetI. pachI to du:khanuM nAma nahi ane sukhano pAra nahi, eTale ciMtA hoya ja zAnI ? e sukha ochuM thatuM hoya ke kyAreya paNa jvAnuM hoya to ciMtA thAya e bane, paNa siddha dazAnA AtmasukhamAM to teme ya nathI. duniyAnuM kalyANa icchanAre duniyAmAM kayo pracAra karavo ? AthI AtmaciMtAvALA banavAno ane dharmaprayatna ja karavAno upadeza devo temaja duniyAdArInA prayatnathI parArmukha banavAno upadeza devo e ja yogya che. je koIpaNa AtmA duniyAnA jIvonuM kalyANa ja karavAne icchato hoya, teNe duniyAmAM A ja eka nAda phelAvavAno prayatna karavo joie ke 'paranI ciMtAthI parArmukha bano, AtmaciMtAvALA bano, duniyAdArInA prayatnane tajo ane dharmaprayatna karavAmAM apramAdI bano !' A nAda duniyAmAM jeTalo vadhAre phlAya, Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @ @@ teTaluM duniyAnuM vadhAre kalyANa. duniyAmAM jeTalA A nAdane anusare tenuM kalyANa thayA vinA rahe nahi. AnAthI viparIta nAda phelAvavAnA prayatnamAM paDelAo vastuta: sAdhuo nathI ja, paNa duniyAnA jIvone du:khane mArge ghasaDI janAra ghAtakIo ja che. keTalAka evuM ajJAnatAnA yoge kare che, paNa tethI keTalAya AtmAo du:khanA dAvAnalamAM jaI paDe che, te zuM vicAravA jevuM nathI ? paraciMtA karavAno ane duniyAgharInA prayatnamAM joDAvAno upadeza denArA jagatane mIThThA lAge che; emAMnA koI pUrvanuM puNya laIne AvyA hoya to loka ene phUle vadhAve che, paNa e bhAgyanI aMtaranA khuNAmAM paNa IcchA karavA jevI nathI. duniyAmAM pUjAya te sAro ja hoya, duniyAmAM pUjAya te duniyAno sAco hitasvI ja hoya ema na mAnatA. duniyA pUje ke na pUje. dUniyA pUje ke DhekhALA mAre, paNa sAro te ja che ane pUjAvA yogya te ja che, ke jeNe khoTI paraciMtA tajI che, svaparanI sAcI AtmaciMtAmAM je nimagna banyo che, enA yoge jeNe duniyAdArIno prayatna nahi karavAnuM vrata lIdhuM che ane sAco dharmaprayatna yathAzakti karavAne je udyamazIla banyo che ! AthI e vAta spaSTa thaI jAya che ke paraciMtAthI pAchA haThavAno, AtmaciMtAvALA banavAno, duniyAdArIno prayatna choDavAno ane anaMtajJAnIoe pharamAvelA dharmane viSe prayatnazIla banavAno upadeza Apavo, e eka paNa rIte hAnikara nathI ane badhI rIte hitakara jarUra che. 'AtmaciMtA pragaTe to mahAdurdazA thaI paDe, mahApIDA utpanna thaI jAya.' evI gabharAmaNa thatI hoya to te nIkaLI jAya, e mATe ApaNe ATalI badhI vAto karI AvyA. karyasiddhi tarapha AtmA vaLe, eTale e ciMtA mUMjhavaNa utpanna karavAne badale utsAha utpanna karI de che ane ciMtA tathA utsAhano yoga temaja phaLanI sunizcitatA AtmAne dharmaprayatnamAM dhIra ane vIra banAvI mUke che. ciMtAnI sAthe dhIratA ane vIratA na hoya to mUMjhavaNa, durdazA thAya paNa AtmaciMtA jainazAsana ane baLadIkSA...7 2 25 8 0 0 149 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...bhada- oziyALI ayodhyA 15) vAMjhaNI hotI nathI. viveka enI sAthe ja hoya che ane ethI AtmA dharmaprayatna karavA prerAya che. mahAbhAgyavAn AtmAo ja dharmaprayatna AdarI zake che sabhA: jeo AtmaciMtAvALA banyA hoya ane Ape pharamAvyuM tema daDha cAritramohanA udayavALA hovAne kAraNe dharmAcaraNarUpa vyApAra karavAne azakta hoya, teonI kaI dazA thAya ? pUjayazrI : tevA AtmAo paNa kalyANa sAdhI zake che. anaMtajJAnIoe sthApeluM A zAsana che. ArAdhanAnI icchAvALA darekane ArAdhanA karavA maLe, evo mokSamArga anaMtajJAnIoe meM darzAvyo che. ArAdhanAnI icchA hoya te dareka mokSamArganI ArAdhanA karI zake che. ArAdhanAnI sAcI IcchA e paNa ArAdhanA che. svayaM pravRtti karavI, bIjAonI pAse pravRtti karAvavI ane je koI pravRtti karatuM-karAvatuM hoya tene AzrayIne potAnA manamAM ekAnta pramoda utpanna thavo temaja potAnAthI na thAya tenuM du:kha thavuM A traNeya prakAre ArAdhanA thaI zake che. paraciMtAno tyAga karIne, AtmaciMtAmAM rakta banIne ane duniyAdArInI pravRtti mAtrano parityAga karIne ekAnta dharmaprayatnamAM apramatta banI javuM, e badhAne mATe zakya nathI. e prakAre dharmaprayatna karavAmAM ja ekAnta kalyANa che, AvI mAnyatA paNa bhAgyavAna AtmAomAM ja utpanna thAya che. evI mAnyatA utpanna thayA pachI paNa bhAgyavAna eTale ke laghukarmI AtmAo ja e mAnyatAnA amala mATe uttama prakAre utsAhita banI zake che ane e pachI paNa e mAnyatAno abhyAsarUpa amala temaja vAstavika amala uttarottara vadhu bhAgyazALI AtmAo ja karI zake che. ahIM ApaNe bhAgyavAna te AtmAone kahIe chIe ke je AtmAone dharmaprayatnanI bAhA sAmagrI prApta thaI che temaja dharmaprayatna karavAmAM ADe AvanAra karmo jenAM kSayopazamAdine pAmelAM che. ucI koTinI dharmArAdhanA kaI ? AthI spaSTa che ke paraciMtAno tyAga karI, AtmaciMtAno svIkAra karI ane duniyAdArIno prayatna choDI eklA dharmaprayatnamAM Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udyamazIla banavuM e uMcI koTinI dharmArAdhanA che. paNa saune mATe e zakya nathI, AthI AtmaciMtAvALA banIne duniyAdArInA amuka prayatnano tyAga karavAnuM ane amuka prakArano zakya eTalo dharmaprayatna karavAnuM jJAnIoe darzAvyuM che. AnI sAthe ja karavuM, karAvavuM ane anumodavuM ema traNa vastuo mUkI che. je zaktisaMpanna hoya te svayaM dharmaprayatna kare, bIjAonI pAse dharmaprayatna karAve ane je koI dharmaprayatna karatA hoya, je koI dharmaprayatna karAvatA hoya tathA je koI dharmaprayatnanI anumodanA karatA hoya te sarvanI anumodanA kare. bIjAonI pAse dharmaprayatna karAvavAnI jenAmAM zakti na hoya, te svayaM dharmaprayatna kare ane dharmaprayatna karanAranI, dharmaprayatna karAvanAranI ane dharmaprayatnanI anumodanA karanAranI anumodanA kare. svayaM dharmaprayatna karavAnI jenAmAM zakti na hoya te bIjAonI pAse dharmaprayatna karAve ane dharmaprayatna karanAra, dharmaprayatna karAvanAra tathA dharmaprayatnanI anumodanA karanAranI anumodanA kare. svayaM dharmaprayatna karavAnI ane bIjAonI pAse dharmaprayatna karAvavAnI jenAmAM zakti na hoya tene mATe paNa mArga che; evAo dharmaprayatna karanAra, dharmaprayatna karAvanAra ane dharmaprayatnanI anumodanA karanAra puNyAtmAonI anumodanA kare. vicArI juo ke dharmaprayatna mATe A rIte jJAnIoe pharamAveluM hovAthI, dharmanI ArAdhanA karavAnI IcchAvALo koIpaNa AtmA dharmanI ArAdhanAthI vaMcita rahI jAya, e zakya che? nahi ja. sabhA koimAM anumodanA karavAnI zakti paNa na hoya to? pUjyazrI : samajI levuM ke tenAmAM dharmanI ArAdhanA karavAnI IcchA ja nathI ane IcchA che ema jo te kaheto hoya to te daMbha ja kare che athavA to te ajJAnapaNe baDabaDATa kare che. dharmaprayatna karavo, karAvavo ane anumodavo ema traNeya prakAre karavAno che, paNa te yathAzakti ! yathAzakti eTale zaktine gopAvyA vinA kare temaja zaktine laMghe paNa nahi. dharmaprayatna svayaM kare ane bIjAo yathAzakti dharmaprayatna svayaM karanArA bane, temaja je bIjAo dharma prayatna karanAra te na banI zakatA hoya te chevaTe anumodanA karanAra na bane ane 151 jainasA ane bALadakSiA...7 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 oziyALI ayodhyA....bha8-5 anumodanA karanAranI paNa anumodanA karanArA bane. yathAzakti dharmaprayatna karAvanArA bane tathA yathAzakti anumodanA karanAra bane ane anumodanA karanAranI paNa anumodanA karanArA bane, A jAtanI pravRtti te dharmaprayatna karavA ane karAvavArUpa che. traNe prakAre svayaM dharmaprayatna kare ane bIjAonI pAse paNa traNeya prakArano dharma karAvavAno prayatna kare, evA bahu thoDA. je dharmaprayatna svayaM kare teNe karAvavA ke anumodavAnA prakAranI upekSA karavAnI nathI. anumodanArUpa dharma, e chellAmAM chellI koTi che; paNa e karanAra temaja karAvanAra baMneyamAM joIe. jenAmAM AtmaciMtA pragaTe te dharmAcaraNarUpa vyApAra svayaM na karI zakto hoya to paNa karAvavAno tathA anumodavAno ema be prakArano to te ArAdhaka bane ne ? are, karAvavAnI ya zakti na hoya paNa anumodanA karI zake ne ? kaho ke AtmaciMtA pragaTI hoya to jarUra karI zake. bhAvadharmane samajo paNa daMbhane na poSo svayaM dharma prayatna karavo, bIjA pAse dharma prayatna karAvavo ane dharma prayatna karanAranI anumodanA karavI; A traNeya bane to traNeya karo. thoDuM bane to thoDuM karo. dharma prayatna bIjAo pAse karAvo ane dharma prayatna karAvanArA paNa bIjA bane tema karo; dharma prayatna karanAra, karAvanAra ane tenI anumodanA karanAranI anumodanA, bIjAo svayaM karanArA bane temaja bIjAone tevA anumodaka banAve evo prayatna karo; A rIte ArAdhanA karavAnA mArgo ghaNA che. Ama ArAdhanA aneka prakAre thaI zake che. ArAdhanAnA aneka prakArone samajIne bane teTalA vadhu prakAre dharma karo e ja hitAvaha che. zrI zreNika mahArAjA svayaM virati karavArUpa dharmaprayatna karavAne asamartha hatA, te chatAM paNa kSapakazreNi mAMDIne kSAyika samyatva pAmI zakyA ane zrI tIrthakara nAmakarmanI paNa nikAcanA karI zakyA. zrI jJamahArAje paNa e ja rIte darzanasaptano kSaya karIne kSAyika samyakatva upAryuM ane zrI tIrthakara nAmakarmanI nikAcanA karI! Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAthI? ArAdhanA vinA to A bane nahi ne ? kaho ke nahi ja ! A rIte bhAvadharma paNa samajavA jevo che, paNa bhAvadharmanA nAme DhoMga karazo to nukzAna tamane ja che. sabhAH koi ekalI anumodanAthI ja kAma calAvavA mAge to na cAle ? karavuM, karAvavuM ane anumodavuM, e traNeyanuM sarakhuM phLa kahyuM che ne ? pUjyazrI : ekalI anumodanA konA mATe, e yAda na rahyuM ? 'jenAmAM svayaM karavAnI zakti nathI ane bIjAonI pAse karAvavAnI paNa zakti nathI, ene mATe ekalI anumodanA che.' A na bhUlo, AthI kahuM chuM ke, bhUlecUke paNa DhoMga karavAno vicAra na karatA ! koI dharmI kaheze tethI dharmanuM phaLa maLI jvAnuM nathI ane koI adharmI kaheze tethI dharmanuM phaLa bhAgI jvAnuM nathI. AtmakalyANane mATe ja dharma karavAno che. dharma karAvavAno teya AtmakalyANa mATe ane anumodanA karavAnI teya AtmakalyANa mATe ! dharmaprayatna karavA ane dharmaprayatna karAvavAno prayatna nahi karAvavAnA irAde anumodanA dharmane pakaDI besavAthI kalyANa nahi thAya paNa akalyANa thaze. sAcI AtmaciMtA pragaTaze eTale AvA viklpo nahi janme, paNa dareka vastune vastugate samajjAno prayatna thaze temaja heyatyAga ane upAdeya svIkArane mATe upekSA nahi thavA pAme. anumodanAmAM AnaMda ane duHkha banne hoya dharmaprayatna karanAra, karAvanAra ane anumodanAra sarakhA prakAranA uttama pariNAmomAM vartI rahyA hoya to sarakhA phaLane pAme, emAM nA nathI; paNa chatI zaktie dharmaprayatna kare nahi, zakya chatAM dharmaprayatna karAve nahi ane 'rUDI mArI anumodanA' ema karyA kare, tene mATe dharmaprApti durlabha bane to nA nahi. vAta e ja che ke dharmaprayatna karavo, dharmaprayatna karAvavo ane anumodanA karavI, e traNe ya prakAronI ArAdhanA zakyatA mujaba karavAnI che. pachI ekalI anumodanA karavI e ja jene mATe zakya hoya te bhale te prakAre jainazAsana ane bALadIkSA...7 153 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa yodhyabhAga-5, 154 ArAdhanA kare. vAta to e hatI ke dharmAcaraNarUpa vyApAra karavAne azakta evo paNa AtmA, AtmaciMtAvALo banyo hoya to dharmanI ArAdhanAthI vaMcita rahI to nathI. aneka prakAre mokSamArganI ArAdhanA thaI zake che ane ethI AtmaciMtAvALA banelAne mATe tenAmAM janmelI AtmaciMtA durdazArUpa ke mahApIDArUpa banatI nathI. eTaluM cokkasa che ke Avo durlabha manuSyabhava pAmIne paNa karavA karAvavA anumodavArUpe dharmArAdhanA karavAmAM je truTi rahetI hoya tenuM du:kha thAya, paNa te du:kha mUMjhavaNa pedA karanArUM nathI, paNa dharmanI ArAdhanA karavAne mATe vIra ane dhIra banAvanAruM che. anumodanAmAM be vAta hoya che. pahelI vAta to e ke karanAra ane karAvanAra bannenI pravRtti joI khUba pramoda thavo ane bIjI vAta e ke potAnAthI te nathI banatuM teno zoka thavo joIe. anumodanAmAM AnaMda ane zokanuM saMmizraNa thayeluM hoya che. bIjA kare karAve che tethI AnaMda ane pote tema nathI karI zakato enuM du:kha. A AnaMda temaja A duHkha banAvaTI nahi joIe ane A AnaMda tathA A duHkha tenuM ja banAvaTI na hoya ke je zakya karavA karAvavAthI upekSA karanAra na hoya. A vastu samajavAne mATe zrI balabhadra maharSinI, rathakAra nI ane haraNIyAnI vicAraNA yAda rAkhI levI e bahu ja jarUrI che. 'traNeya sAthe maryA ane traNeya devaloka pAmyA mATe karanAra, karAvanAra ane anumodanAra traNeyane sarakhuM phaLa. ATaluM yAda rAkhyuM che, paNa traNeya kaI sthiti ane kaI vicAraNAmAM rakta hovAnA kAraNe ekasarakhA AyuSyanA baMdhavALA banyA? te yAda ja na rAkhe te bane ? te jene yAda hoya te to kadipaNa ekalA ane anumodanArUpa dharmane pakaDavAnI vAta na kare. anumodanAne paNa sAcI banAvavI hoya ane anumodanAnA paNa vAstavika lAbhane meLavavo hoya, to vastusvarUpane samajo. anumodanA ekalA AnaMdarUpa ja nathI, paNa du:kharUpe paNa che e na bhUlo. bIjo kare - karAve tenA AnaMdanI sAthe pote karI - karAvI zakto nathI enuM du:kha hoya, to ja te sAcI anumodanA che. pote nathI karI-karAvI zakato, e vastu sAcI rIte duHkharUpa kyAre lAge ? jyAre Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA-karAvavAne mATe te kharekhara azakta hoya tyAre ja, zakya karekarAve ane azakyanuM du:kha dhare, to ja karanAra-karAvanAranI sAcI anumodanA thaI zake. Aje to hasatA hasatA kahI de che ke, dhanya che !' e vakhate spaSTa dekhAya ke, 'enA haiyAmAM bIjAno dharma AnaMda upajAvato nathI ane pote nathI karI zakto tenuM du:kha nathI. chatAM kahe che 'kare tene dhanya !! nA pADavI nahi ane karavuM ya nahi. eTale paNa kahe ke, kare tene dhanya !' A to eka prakAranI dhIThThAI che. A ghIThThAI AtmAne dharmanI prAptithI vaMcita rAkhanArI che. mATe anumodanAne paNa sAcI banAvo ane anumodanAne sAcI banAvavA mATe zakyanI upekSA na karo ! cAritranI ArAdhanAmAM tapa joIe sabhAH zrI balabhadra maharSi, rathakAra ane haraNa e traNeyanuM mRtyu thayuM tyAre te kaI vicAraNAmAM rakta hatA ? pUjayazrI : prasaMga evo banavA pAmyo che ke, zrI balabadrajI dIkSita thayA pachIthI tIvra tapa karI rahyAA che. cAritrane ujALanAra tapa che. saMyamane khIlavavAra ane saMyamathI sAdhavA yogya siddhinI sAdhanAmAM parama sahAyaka thanAra tapa che. karmanirjarAnuM koI prabaLamAM prabaLa sAdhana hoya to te tapa che. mAtra bhUkhyA rahevuM e ja tapa che ema nathI. tapa bAhA ane atyaMtara ema be prakAra no che ane e baMneya prakAranA tapanA cha-cha bhedo che. zaktisaMpanna AtmAo bAreya prakAranA tapane tapavA dvArA potAnA karmasamUhane tapAve che. zakti mujaba bAreya prakAranA tapane AcaravAne mATe kalyANanA arthI saue udyamazIla banavuM joIe. pUrvanA mahApurUSonAM jIvano vAMco to mAluma paDe ke koInuM jIvana tapathI vAMjhIyuM nahotuM. cAritra tapomaya hoya to ja karmanuM Agamana aTake ane nirjarA thokabaMdha thayA kare. tapomaya cAritra lAvavA mATe paNa AtmaciMtA to joIe ja. zrI balabhadra munivaramAM AtmaciMtA moTA svarUpe pragaTI hatI ane ethI ja teo dIkSita thaI taMgika parvatanA zikhara upara jaIne tIvra tapane tapatA kalyANa sAdhe che. jainazAsana ane baLadIkSA...7 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyabhAga-5. 153 ekavAra mAsakhamaNanuM pAraNuM hovAthI te maharSi zaheramAM bhikSA mATe jAya che. emane zaheramAM pesatA eka bAI jue che ane jotAMnI sAthe ja zrI balabhadra munivaranI atyaMta rUpattine joIne te bAI vyagracittavALI banI jAya che. bAI potAnA baccAne laIne kUve pANI bharavA AvI che, ghaDAmAM doraDAno phAMso nAkhavAnI taiyArI karI rahI che. barAbara e ja vakhate e bAI zrI balabhadra munivarane jUe che. zrI balabhadrajI rAjavaMzamAM utpanna thayelA che. pUrvanA puNya anupama rUpane dharanArA che. pelI bAI rUpa jovAmAM tallIna banI jAya che ane bhAna bhUle che. bIjI tarapha eNe doraDAno gALo ghaDAnA kaMThAmAM nAMkhavAne taiyAra karelo te kAma cAlu che; eTale bane che evuM ke gheraDAnA gALAno phAMso ghaDAnA kAMThAmAM nAkhavAne badale, pAse ja : ubhelA ke beThelA potAnA chokarAnA gaLAmAM nAMkhI de che. zrI balabhadra munivaranA rUpane jotAM e bAI eTalI badhI vyagra cittavALI banI gaI che ke pote ghaDAnA kAMThAne badale potAnA chokarAnA gaLAmAM doraDAno phAMso nAkhe che tenuM ya tene bhAna nathI rahetuM. eTaluM ja nahi paNa potAnI AMkho zrI balabhadra munivaranA mukha upara ja TheravI rAkhIne te bAI kuvAmAMthI pANI kADhavA mATe ghaDAne badale bhUlathI potAnA chokarAne ja kUvAmAM nAkhavA mAMDe che. zrI balabhadra maharSie anarthothI bacavA karelI pratijJA zrI balabhadra munivaranI dRSTi bhAgyayoge e ja vakhate kuvAnA kAMThA upara paDe che. bAIne potAnA tarapha animiSa netre nihALatI ane temAM lIna banIne ghaDAne badale chokarAne kUvAmAM utAratI zrI balabhadra munivara jue che. zrI balabhadra munivaranuM haiyuM kaMpI uThe che. zrI balabhadra munivara A pApane mATe potAnA rUpane javAbadAra mAne che. eTale te maharSi vicAre che ke dhik ne patranarthaa' anarthane karanArA evA mArA A rUpane dhikkAra ho !! keTaluM kRpAmaya hadaya haze? zrI balabhadra munivara tarata ja pelI bAIne bodha pamADe che ane anartha thato aTakAve che. eTaluM karIne mAsakSamaNanuM pAraNuM hovA chatAM paNa bhikSA lIdhA vinA ja, te ja vakhate zrI balabhadra munivara vanamAM za . @ 95 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlyA jAya che. vanamAM AvatAM pahelAM ja potAnA rUpanA yoge thayelA anarthane joIne ja, zrI balabhadra munivara nizcaya karI cUkyA che ke, have huM kyAreya paNa keI nagaramAM ke koI gAmamAM nahi jAuM, paNa vanamAM kASTAdi levAne mATe AvelAonI pAsethI bhikSA meLavIne tapanuM pAraNuM karIza !" tyArathI vanamAM AvIne zrI balabhadra maharSi mAsakhamaNa AdinA durUpane tapavAmAM ughata banyA che ane pAraNuM karavAnA avasare tRNanaSThAdine levAne mATe vanamAM AvelAonI pAsethI je kAMI sUjhatuM annapANI maLI jAya tenAthI pAraNuM karI le che. vana moTuM hoya eTale e vanamAM judA judA pradezomAMthI jarUrI kASThAdi levAne mATe mANaso Ave te svAbhAvika che. A badhAe annapANI ApyuM to kharUM, paNa potapotAnA rAjAone jaIne khabara ApI ke, "koI devI rUpavALo puruSa vanamAM tapa tape che !' pelAone zaMkA thAya che ke, 'kAca ApaNuM rAjya jhaDapI levAnI IcchAthI AvuM tapa to e nahi tapato hoya ne ? athavA to rAjyanI AkAMkSAthI maMtrasAdhanA to nahi karato hoya ne ?' AvI zaMkA AvI eTale te badhA rAjAoe balabhadra maharSinI hatyA karavAno vicAra karyo. paraciMtAthI duniyAdArImAM paDelA ane AtmaciMtAthI dharmaprayatnamAM paDelA vaccenuM aMtara juo ke paraciMtAthI para bane, AtmaciMtAmAM ramaNa karanArA ane AtmaciMtAnA yoge duniyAdArIno prayatna tajI dharma prayatna karavAmAM ughata banelA mahAtmA keTalA kRpALu hoya che ? ane paraciMtAmAM mUMjhAI duniyAdArInA prayatnomAM paDelA keTalA svArthI ane krUra hoya che? potAnuM rUpa joIne eka strI ghelI banI gaI ane ethI ghaDAnA kaMThAne badale baccAnA gaLAmAM doraDAno gALo nAkhI bhUlathI chokarAne kUvAmAM nAkhavA mAMDyuM, eTaluM joIne AtmaciMtAmAM ramaNa karatA ane dharmaprayatnamAM rakta banelA mahAtmAe mAsakSamaNa Adi mahAtapazcaryAnA pAraNe paNa bhikSA mATe purapraveza ke gAmapraveza nahi karavAnuM nakkI karyuM. jyAre paraciMtAmAM muMjhAI gayelA ane 15 jainazAsana ane baLadIkSA...7 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 n-c))'' *"aee 3000/>????C/ duniyAgharInA prayatnamAM rasavALA banelA rAjAoe eka mAtra sAmAnya zaMkA ane te paNa sAva khoTI, enA kAraNe eka mahAmuninI hatyA karavAno nirNaya karyo ! AtmaciMtAnA yoge AvatI uttamatA ane paraciMtAnA yoge AvatI adhamatA vicArI jUo ! AtmaciMtA svaparanA klyANanuM kAraNa bane che. ane paraciMtA svaparanA bhayaMkara ghAtanuM paNa kAraNa bane che. AthI ja vastusvarUpanA jJAtA munivaro, duniyAnA jIvo paraciMtAthI parAmmukha bane ane AtmaciMtAmAM saMlagna bane evo upadeza Ape che. duniyAnA jIvo paraciMtAmAM to paDelA ja che ane sAdhuvezavALA paNa jo AtmaciMtAnI vAtane gauNa banAvI dharmanA nAme paraciMtA vadhAravAno sIdho ke ADaktaro upadeza Ape to mAnavuM ke e pAmaro svaparanuM satyAnAza kADhavAno ja dhaMdho lai beThA che. zrI balabhadra maharSinI zrI narasiMhanA nAme prakhyAti khera, pelAo to zrI balabhadra maharSine haNavAne mATe Ave che. te vakhate siddhArtha nAmano eka deva, ke je zrI balabhadra maharSinA pUrvabhavano saMbaMdhI che te zrI balabhadra maharSinI rakSA karI rahyo che. zrI balabhadra maharSi mohanA yoge potAnA mRtabhAinuM zaba laIne jyAre bhamatA hatA, tyAre A deve ja temane bodha pamADyo hato ane dIkSA levAnI preraNA karI hatI. pelA rAjAone zrI balabhadra maharSine haNavAne mATe AvatA jANIne, jagatanA siMhothI paNa bhayaMkara evA ghaNA siMho te deve virSyA, eTale Azcaryacakti banelA te rAjAoe AvIne zrI balabhadra maharSine namaskAra karyA ane te pachI potapotAnAM sthAne cAlyA gayA. zrI balabhadra maharSi tyArathI 'narasiMha'nA nAme oLakhAvA lAgyA. zrI balabhadra maharSi mahAprabhAvaka hatA ane ugra tapasvI hatA. vanamAM tapa tapatA e mahAtmAnI zreSTha dharmadezanAthI jaMgalanA ghaNA vAgho ane siMho vagere paNa prazamane pAmyA, keTalAko zrAvakapaNAne pAmyA, to keTalAko bhadraka bhAvane pAmyA, keTalAko kAyotsarga karavA lAgyA, to keTalAkoe anazana karyuM; kahe che ke mAMsAhAranA tyAgI Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banelA te tiryaMcarUpadhArIo, zrI balabhadra maharSInA jANe ke ziSyo ja hoya te rIte zrI balabhadra maharSInI nikaTamAM vasanArA banyA. sabhAH pazuone mATe A saMbhave ? pUjyazrI : hA pazuo saMjJI che ke asaMjJI ? sabhA: saMjJI. pUjyazrI : to pachI kema na saMbhave ? pazuo saMjJI che eTale temanAmAM paNa samajazakti hoI zake che. e samajazaktine khIlavanAra maLI jAya, to pazuo paNa mahA samajadAra banI jAya. sarakasavALA vAgha ne bakarI beno kevo yoga dekhADI zake che ? siMhanI pAse kevuM kAma lai zake che ? vAMdarAone kevA keLavI zake che ? zikArI kUtarAo kevA hoMziyAra hoya che ? jApAnamAM pakSIo paNa sTImaramAMthI TapAla laI jAya che e paNa sAMbhaLo cho ne ? pazuo saMzI che eTale keLavavA dhAro to pazuone keLavI zakAya. Dhora paNa caravA gayA hoya to sIdhA ghera kema Ave che? saMzI che mATe ! pazuomAM mANasanA bhAva kaLavAnI paNa zakti hoya che. mAlikanA avAjane hastasparzane paNa pazuo pichAnI zake che. pazuomAM buddhi nathI ane ekalA tamArAmAM ja buddhi che, ema na mAno, ghaNAya AdamI pazuo karatAM paNa bhUMDA hoya che. ghaNAya AdamI evA che ke je pazuo jeTalA paNa potAnA mAlikane vaphAdAra nathI. pazuo vicAra karI zake che ane zrAvakadharmanuM pAlana paNa karI zake che; mAtra sAdhudharma teo pAmI zaktA nathI; kAraNake temanAmAM sarvaviratino pariNAma utpanna thavA pAmato nathI. 'dazavidha cakravAla sAmAcArInuM paripAlana na karI zake mATe pazuo sarvavirati dharma nathI pAmatA' e vAta khoTI sabhAH dazavidha cakravAla sAmAcArI vinA sAdhupaNuM saMbhave nahi ane e dazavidha cakravAla sAmAcArInuM paripAlana karavAne tiryaMco asamartha che, mATe teo sarvavirati dharmane pAmI zaktA nathI e barAbara che ? pUjyazrI : AvuM vaLI koNe bharAvyuM ? jAte pustako vAMcavA ane pachI samajyA vinA yatheccha kalpanAo karavI, e ucita nathI. Avo vicAra karatAM jarA dIrghadRSTi vAparavAnI jarUra hatI. jainazAsana ane bALadIkSA...7 159 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 30 ziyALI ayodhyA...bhAga-5 sabhAH A mArI lpanA nathI. koI sAdhunI pAsethI ja meM to sAMbhaLyuM che. pUjayazrI : to samajo ke A viSayamAM kahenAra e ajJAna che ane teNe kevaLa svacchandI kalpanA ja karI che. kharekhara, A rIte vagara samaye lokonAM hRdayamAM khoTA khyAlo pesADI devA e upakArakatA to nathI, paNa apakArakatA ja che. A vAtane koI sAdhue kahelI che? ema tame kaho, eTale khoTI paNa vAtane sAcI kahI devI, e vAta ahIM nathI. mArAthI koIpaNa vastumAM khyAla phera thaI gayo hoya e kAraNe athavA to evA koI bIjA kAraNe bhUla thaI jAya e bane, paNa bhUlane bhUla jANyA chatAM bhUlane bhUla nathI ema kahevuM e to na ja bane. sabhA: jyAre ApavAthI paNa bhUla thaI jAya to pelA sAdhu mATe Ape je kahyuM te yogya che ? pUjyazrI : e kahyuM te svacchaMdI kalpanAne aMge kahAM. tiryaMcone sarvavirati dharma hoya nahi' AvuM zAstromAM vAMce ane pachI enI siddhine mATe athavA to koI pUche ke 'tiryaMcone sarvavirati dharma kema na hoya ?' eTale ene javAba devAne mATe AvI bAdhaka svacchedI kalpanA karavI e koIpaNa rIte yogya nathI ja. e sAdhunA kahevA mujaba to e nakkI thayuM ke jyAM jyAM dazavidha cakravAla samAcArInuM paripAlana na hoya tyAM-tyAM sAdhupaNuM hoya ja nahi !' kema ema ja ne ? sabhA: hAjI. pUjayazrI : jyAre zAstro to pharamAve che ke dazavidha cakravAla samAcArInuM paripAlana na oya tevA samaye paNa yathAkhyAta jevuM sarvazreSTha cAritra paNa saMbhave che. AtmA apramattabhAva pAmyA vinA rAgadveSano ane mohano sarvathA kSaya karavAne samartha nivaDato nathI e jANanAro ane gRhiliMga, atyaliMga Adi liMge paNa siddha thAya che ema jANanAro to ema ja kahe ke je dazavidha cakravAla sAmAcArIne sevanAro na hoya te sAdhu ja na hoya. bhagavAna zrI RSabhadevasvAmIjInA suputra zrI bharata cakvartI Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArIsA bhuvanamAM kevaLajJAna pAmyA te bhAvacAritra AvyA vinA pAmyA haze kema? devoe AvIne veSa Apyo ane temaNe svIkAryo temAM je kALa gayo te kALamAM teo cAritrahIna haze? ko ke yathAkhyAta cAritravALA ja hatA. veSa na hoya tyAM cAritra na ja hoya, evo paNa ekAnta niyama na ja baMdhAya. veSanI ane sAmAcArInA sevananI AvazyaktA nathI ema nahi, paNa muddo eTalo ja che ke dazavidha cakravAla samAcArI vinA sAdhupaNuM saMbhave ke nahi ? saMbhave, mATe dazavidha cakravAla samAcArInuM paripAlana karavAne tiryaMco samartha nahi hovAnA hetuthI ja teo sarvavirati dharmane pAmI zaktA nathI, ema kahevuM te kevaLa mithyA vacana ja che. tiryaMco sarvavirati kema pAmI zakatA nathI, sabhA: tiryaMco sarvavirati kema pAmI zaktA nathI? pUjyazrI : jJAnI bhagavaMto pharamAve che ke tiryaMcomAM pAMca guNasthAnathI AgaLanA guNasthAnake lai jvArA pariNAmo AvatA ja nathI. manuSyone mATe caudeya guNasthAnako saMbhavita che. koI manuSya pahele, koI bIje, koI trIje, koI cothe, koI pAMcame, koI , koI sAtame, koI AThame, koI navame, koI dazame, koI agiyArame, koI bArame, koI terame ane koI caudame. ema cauda guNasthAnakomAMthI koipaNa guNasthAnake manuSya hovo e saMbhave; jyAre tiryaMco vadhumAM vadhu pAMcamAM guNasthAnake ja saMbhave. AgaLanAM guNasthAnakone lAyaka pariNAmo e AtmAomAM utpanna thatA ja nathI. tiryaMcagatimAM rahelA AtmAomAM te gatine mATe vadhAremAM vadhAre lAyakAta pAMca guNasthAnaka sudhInI che. dezaviratinA pariNAmothI utkaTa pariNAmo, eTale ke pramatta saMyatapaNAnA, apramata saMyatapaNAnA e vagerenA pariNAmo, tiryaMconA AtmAo te gatimAM pAmI zake ja nahi. tiryaMcagatimAM to pAMcamA guNasthAnakanAMya pariNAmo AvI zake che, jyAre devagatimAM to teya nathI. bahu bahu to cothA guNasthAnakanA, eTale ke avirati samyagdaSTinA pariNAmo devagatimAM saMbhave ! Ama kema? e prazna ja asthAne che. jJAnIoe jJAna baLe jainazAsana ane bALade....7 161 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ $ 132 joyuM ke te te gatimAM tenA tenAthI vadhAre caDhatA guNasthAnanA pariNAmo koipaNa AtmAmAM utpanna thatA nathI. amuka prakAranA pariNAmo amuka prakAranA karmano kSayopazamAdi thayA vinA utpanna thaI zaktA ja nathI. kRSNamahArAja kama samartha hatA? paNa emane te bhavamAM cothA guNasthAnakathI AgaLanA pariNAmo Ave ema hatuM ja nahi. aviratino tevo ja koI udaya hato. zreNika mahArAjane mATe paNa ema ja hatuM. e ja rIte tiryaMco evA karmodayavALA che ke pAMcamAM guNasthAnakathI AgaLanA guNasthAnakonA pariNAmovALA banI zake ja nahi; eTale te sarvaviratidhara na banI zake paNa vadhumAM vadhu banI zake to dezaviratidhara banI zake. kevaLa kriyAo ja o, to to evI ghaNI dezavirati dharmamAM gaNAtI kriyAo che ke je manuSya dezaviratidhara karI zake ane tiryaMca dezaviratidhara na karI zake; te chatAM jJAnIo spaSTa pharamAve che ke tiryaMco uMcAmAM uMcA pariNAmavALA bane to pAMcamAM guNasthAnakanA pariNAmavALA banI zake. tiryaMcomAM jo sarvavirati guNasthAnakanA pariNAmo utpanna thaI zaktA hota, to vinA sAmAcArIe paNa temanAmAM cAritra manAta ! mATe koI sAdhue kahayuM hoya to paNa jAgyA tyArathI savAra gaNI bhUla sudhAro. dazavidha sAmAcArIne aMge jANavA jevuM sabhA dazavidha samAcArI kene kahevAya che ? pUjayazrI : 1. icchAkAra, 2. micchAkAra, 3, tathAkAra, 4. AvazyakI, 5. vaiSadhiki, 6. ApRcchanA, 7. pratipRcchanA, 8. chaMdanA, 9. nimaMtraNA ane 10. upasampa A daza prakAre sAmAcArI kahevAya ozIyALa ayodhyabhAga-5 (1) karaNIya pravRtti AjJAdinA yoge karavI ane svataH karavAnI IcchA janme ethI karavI, e be vacce bheda che. karaNIya pravRttimAM svata: IcchAthI ja pravRtta thavuM enuM nAma che, icchAkAra' anya koI mahAtmA pAse kAma levuM hoya tyAre AjJA nahi karatAM ema kahevuM ke tamArI IcchA hoya to karI Apo' enuM nAma paNa IcchAkAra kahevAya che. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) ke akRtya thaI jAya tyAre, eno khyAla AvatAnI sAthe ja A meM khoTuM karyuM ema thavuM ane e rIte asakriyAthI nivRtta thavuM, micchAmidukkaDa' devuM enuM nAma che. "micchAkAra' (3) sUtra vyAkhyAnAdi cAlu hoya tevA samaye gurU koI vacana kahe, tyAre Apa je pharamAvo cho te temaja che ema kahevuM, eTale ke gurunI AjJAne koIpaNa prakArano vilpa karyA vinA ja svIkArI levI, enuM nAma che "tathAkAra'. (4) jJAnAdinA kAraNe upAzrayanI bahAra gayA vinA cAle tema na hoya, evo prasaMga AvI lAge tyAre - "A avazya karavA yogya che tethI huM jAuM chuM' A pramANe gurUne nivedana karavuM, enuM nAma che 'AvazyakI." (5) upAzrayanI bahAra karavA yogya vyApAro pUrNa thaI jAya eTale sAdhu pAchA upAzrayamAM AvI jAya. e vakhate upAzrayamAM pesatAM sAdhu nizIhi bole che. arthAt - bahAranA vyApAranA niSedha dvArA upAzraya pravezanI je sUcanA, enuM nAma che vaiSadhikI'. (6) amuka pravRtti karatAM pahelAM he bhagavan !" A karUM chuM.' A prakAre gurUne pUchavuM, enuM nAma che 'pRcchanA." (7) have ziSya ekavAra pUchyuM to kharuM, paNa emeya bane ke, gurU te karavAno niSedha kare 'A karavA jevuM nathI' emeya kahI de Ama chatAM paNa ziSyane koI evo prasaMga hoya to ema lAge ke "gurUe niSedha karyo, paNa amuka kAraNo evAM che ke A karavuM ja joIe. AvA prasaMge ziSya zuM kare ? gurU ekavAra niSedhe eTale cUpa to thaI jAya, paNa pachI thoDo samaya javA daIne, pharIvAra gurU mahArAjanI pAse te kArya kema karavA jevuM che, enAM kAraNo rajU kare ane kAraNo rajU karIne ziSya kahe ke, "A A kAraNosara A kRtya karavuM che : eTale jo Apa pUjya AjJA pharamAvatA ho to karUM.' A pramANe punaH pUchavuM te athavA to gAmAdimAM javAnI AjJA pAmelA ziSya gamanakALe puna: pUchavuM te, AnuM nAma che 'pratipRcchanA'. jainazAsA ane bALadAsa7 163 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 ziyALo ayodhyabhAga-5 (8) sAdhue khAnapAnanI sAmagrI lAvyA pachIthI mArI upara anugraha karo ane Apa A vAparo A prakAranI bIjA sAdhuone vinaMti karavA dvArA pote pUrve ANelA azanAdino paribhoga karavAne mATe sAdhuone utsAhita karavA, AnuM nAma che chaMdanA.' (9) pote je vastu lAvyA nathI evI paNa azanAdinI vastune mATe huM te vastu meLavIne Apane ApIza.' A pramANe sAdhuone nimaMtraNa karavuM, AnuM nAma che nimaMtraNA.' (10) dazamI che upasaMpad ! kRtAdinA kAraNe huM Apano chuM ema kahIne anya AcArya AdinI nizrAne svIkAravI AnuM nAma che 'upasaMparka - sAdhupaNAne mATe sAmAcArI pAlata Avazyaka A daze ya prakAra nI sAmAcArI sAdhuone mATe che ane sAdhuo je je avasare je je sAmAcArI AcaravI jarUrI hoya, te te samaye te te sAmAcArIne AcaravAmAM prayatnazIla hoya che. sAdhujIvana e kevuM AjJAMkita jIvana hovuM joie, eno AnA uparathI paNa khyAla AvI zake tema che. sAdhupaNAne mATe sAmAcArI pAlana e parama Avazyaka vastu che ane sAmAcArInI AcaraNA zakya chatAM paNa je sAdhuo sAmAcArInA pAlanathI bedarakAra rahe che, teo potAnA hitane haNanArA ja nivaDe che e ni:saMzaya vAta che; paNa jyAM sAmAcArInI AcaraNA na hoya tyAM sarvaviratinA pariNAma na ja hoya, sarvaviratinuM guNasthAnaka na ja hoya, ema to kahI zakAya ja nahi. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI balabhadrajI maharSi thakI ane mRga AtmaciMtA pAmelA AtmAnI tatparatAne zabdadeha ApIne pravacanakAra maharSie anumodanA zuM che ane konA mATe che te vAtane batAvavA pUrvaka; AnaMda ane du:kha baMnenA mizraNarUpa anumodanAnuM spaSTIkaraNa A prakaraNamAM mukhyatayA karyuM che. temaja "karaNa-karAvaNane anumodana tIna sarIkhA phaLa pAyA,'' A pUjAkAranI uktine spaSTa karatI zrI balabhadramunivara, rathakAra ane mRgalAnI kathA vizada rIte varNavavAmAM AvI che. A svayaM karI ke karAvI na zake tene mATe ekalI anumodanA ane anumodanAnI paNa anumodanA kyAre ane kevI rIte LadAyI bane che te, tathA prasaMgopAta bharatajInI adbhuta AtmaciMtAnuM varNana karatAM kAraNarupa ane kAyarUpa samyagadarzananuM svarupa varNavAyuM che. temaja laghukarmitAgurukarmitAno bheda spaSTa karI bharatajInI vizeSatA. varNavAI che. 165 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 33 ' zrI balabhadrajI maharSi, rathakAra ane mRga 2 zrI balabhadramuni ane haraNano prasaMga paraciMtAthI dUra rahI AtmaciMtAmAM joDAI jAo! zrI balabhadrajI bhikSAne mATe nIkaLe che zrI balabhadra maharSinI suMdara vicAraNA ke puNyavAna mRganI uttama vicAraNA chesAcuM arthIpaNuM keLavavAnI jarUra che sAcI AtmaciMtA vinA dharmakriyAo bhAvadharma rUpa na thaI zake che enuM nAma dharmaprayatna mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga. e cAreyane TALavA zuM karavuM joIe ? kAraNa tathA kArya ubhayarUpa samyagadarzana cheka tattvajJAnI paNa gurUkarmitAnA yoge viSayasukhane vaza hoI zake che mithyAtvano kSayopazama hoya paNa cAritramohano udaya A kAma kare che Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ h, zrI balabhadrajI maharSi, rathakAra ane mRga che zrI balabhadramuni ane haraNano prasaMga zrI bharatajIno mULa prasaMga tyAMnI tyAM ja rahyo che ane vacalI vAto ja cAlyA kare che. ApaNe joI gayAM ke zrI balabhadra munivaranI zreSTha dezanAnA yoge vanamAM vasatA vAgho ane siMho vagere tiryaMco paNa prazamane pAmyA che. keTalAka zrAvakapaNAne pAmyA che, to keTalAka bhadrakatAne pAmyA che, keTalAka kAyotsarga karanArA banyA che ane keTalAka anazana karanArA banyA che. keTalAka tiryaMcoe rIte mAMsAhArathI nivRtta thaIne jANe te zrI balabhadra munivaranA tiryaMcarUpane dharanArA ziSyo hoya tema te munivaranI pAse rahe che. have anumodanAne lagato mULa prasaMga Ave che karanAra, karAvanAra ane anumodanAranI vicAraNA kayA nimitte kevI banI te vAta Ave che. te vanamAM eka mRgalo jAtismaraNa jJAnane pAme che. zrI balabhadra munivaranI sAthe ene pUrvabhavano saMbaMdha hato. jAtismaraNa jJAnane pAmelo te mRga, ati saMvegane prApta thayo che, ane tethI te zrI balabhadra munivarano sadAno sahacArI banI jAya che. te mRga sadA sAthe rahIne zrI balabhadra munivaranI upAsanA karyA kare che; ane vanamAM bhamato eka ja kArya karyA kare che. kASThAdine levA zrI balabhadra maharSa, rathakAra ane mR...8 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyabhAga-5, 138 mATe anna sahita AvanArAonI te mRga vanamAM bhamI bhamIne tapAsa karyA kare che. jyAre koIne kASThAdi levAne mATe anna sahita Avela bhALe che, eTale te mRga sIdho zrI balabhadra munivaranI pAse Ave che. ane potAnuM mAthuM dhyAnastha banelA zrI balabhadra munivaranA pAda paMkajamAM mUkIne bhikSA denArA AvyA che enI vinaMti kare che. zrI balabhadra munivara paNa te mRganI vinaMtIthI dhyAnane mUkIne bhikSA mATe nIkaLe che. AgaLa mRga cAle ane e ja dizAe munivara paNa jAya. A rIte kAma cAlyA kare che. vicArI juo! mRganI dazA. enAthI zakya karavAne e cUke che? nahi ja. keTalI bhakti kare che ! munivaranI upAsanA karyA karavI. vanamAM bhamI AhAravALA AgantukonI zodha karyA karavI. tevA koI AvyA mAluma paDe eTale munivaranA pagamAM mAthuM mUkIne te saMbaMdhI khabara ApavI ane munivara dhyAna mUkIne bhikSA mATe cAlavA taiyAra thAya, eTale pote AgaLa cAlI, AvelA AhAravALA taSThAdihArakonI pAse munivarane laI javA-A kamabhakti che? nahi ja. pote AhAra vahorAvI zake tema nathI, koIne preraNA karIne AhAra vahorAvAvI zake temeya nathI, chatAM keTalI bhakti kare che ? anumodanA phaLa levuM hoya to A samajo ! sarbhaktine pAmelA tiryaMcanI A dazA manuSyo mATe ya anukaraNIya che. ATalI bhaktivALo AtmA potAnAthI zakya hoya to svayaM vahorAvavAnuM ane bIjAo pAse vahorAvavAnI pravRtti karAvavAne cUke ? sabhA: nahi ja. pUjayazrI : AtmAnI A dazA AvavI e saheluM nathI. dharmaprayatna phaLyA vinA na ja rahe e coksa, paNa dharmaprayatna thavo e saheluM nathI. dharmanI ArAdhanA karavAnI sAcI IcchA hoya, to koIpaNa AtmA dharmanI ArAdhanAthI vaMcita rahevA pAme ja nahi. evI suMdara rIte dharmanI ArAdhanA karavAno anaMtajJAnI ane anaMta Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upakArI mahApurUSoe mArga darzAvyo che. Ama vastune UMDA utarIne jema jema vicArAya, tema tema khyAla Ave ke, anaMtajJAnI sivAya bIjA AtmAo svataMtrapaNe A mArga darzAvI zake e zakya ja nathI temaja e vAta paNa samajAya ke dharmanI ArAdhanA karavAnI icchAvALo koi AtmA ArAdhanAthI vaMcita na rahI jAya, evI suMdara rIte mokSamArga e tArakoe darzAvyo, mATe e tArakono A jagata upara anaMto upakAra che ! paraciMtAthI dUra rahI AtmaciMtAmAM joDAI jAo ! mRganuM tiryaMcapaNuM eka tarapha rAkho ane bIjI tarapha mRganI pravRtti mUko, pachI tamArUM manuSyapaNuM ane tamArI pravRtti vicAro ! sabhA : to to ema ja thAya ke kyAM e puNyAtmA ane kayAM amArA jevA adhama AtmA ! pUjyazrI : A zabdo paNa utsAhapreraka banavA joie. ema thavuM joie ke mane je sAmagrI maLI che te tene nahi maLelI hovA chatAM paNa, te ATaluM kare ane huM kAMi na karUM ? dharmanI ArAdhanA thai zake evI sAmagrIvALuM AryadezamAM mane manuSyapaNuM maLyuM, ane te mRgane tiryaMcapaNuM maLyuM, eTale huM tenA karatAM vadhAre bhAgyazALI to kharo, paNa ... paNa zuM te samajyAne ? sabhAH paNa kharUM jotAM te mahAbhAgyazALI nivaDyo ane huM mahA kamanazIba nivaDyo ! pUjyazrI : Ama lAgatuM hoya teNe have jIMdagInA bAkInA samayamAM paraciMtAthI ane duniyAdArInA prayatnathI chUTA thavAmAM temaja AtmaciMtAmaya banI dharmaprayatna karavAmAM potAnI sAmagrIne yojI devI joie. sabhAH ullAsa nathI Avato. pUjyazrI : tevo ullAsa utpanna na thato hoya to tevo ullAsa utpanna thAya evo prayatna karyA karo ane tamArI AjubAju zrI balabhadra maharSi, 20kAra ane mRga...8 169 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AzayaLa ayodhyabhAga-5 170 evuM vAtAvaraNa rAkhavAno prayatna karo, ke je vAtAvaraNamAM dharmaprayatna svAbhAvika rIte thayA kare. eka evA sugurUne samarpita thaI jAva ke e je kAMI pharamAve te to icchA hoya agara icchA na hoya to paNa karavuM. ema prayatna karatAM karatAM ullAsa ApoApa namaze. zrI balabhadrajI bhikSA mATe nIkaLe che have ekavAra evuM banyuM ke vanamAM keTalAka rathakAro uttama prakAranAM lAkaDAM levAne AvyA ane temaNe potAne kAmanAM evAM ghaNAM vRkSone chevA, pelo mRga to zodhamAM bhamyA ja kare che eNe A rathakArone joyA. tarata ja zrI balabhadra munivaranI pAse AvI te mRge niyama mujaba te vAtane munivarane jaNAvI. balabhadra munivare paNa pelA mRganI vinaMtithI dhyAna pAryuM. pelA rathakAro jyAM bhojana karavAne beThA che, te jagyAe te mRga zrI balabhadra munivarane laI Avyo. zrI balabhadra munivara paNa mAsakhamaNanuM pAraNuM hovAthI ja bhikSAne mATe AvyA che. zrI balabhadra munivarane AvelA jotAM rathakAronA nAyakanA harSano pAra nathI raheto. rathakArono agraNI zrI balabhadra munivarane joine ekadama AnaMdamAM AvI jAya che ane vicAre che ke, 'aho, A araNyamAM paNa A koI kalpavRkSa jevA mahAtmA che! zuM emanuM rUpa che? zuM emanuM teja che? ane kevo mahAna prazama che? kharekhara, A munirUpa atithinA yoge to huM sarvathA kRtArtha thaI gayo chuM ! A mahAtmA maLyA eTale mArI kRtArthatAmAM have kAMI ja bAkI rahetuM nathI ' Avo vicAra karIne te rathakAre potAnA pAMceya aMgone bhUtala sparza karAvavA dvArA zrI balabhadra munivarane namaskAra karyA ane annapANI vahorAvavA mAMDyAM. tamane paMcAMga praNipAta AvaDe che ? bhagavAnanI pAse agara to gurUnI pAse khamAsamaNuM gho cho, tyAre tamArAM keTalA aMgo bhUtalane sparze che? khamAsamaNuM detAM "manthA vaMDhAtri" bolo cho tyAre mAthuM Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTaluM uMcuM hoya che? be hAtha, be paga ane mastaka A pAMca aMgo bhUtalane bhegAM thaIne sparze, te paMcAMga praNipAta kahevAya. zrI balabhadra maharSinI suMdara vicAraNA e ja vakhate rathakAranA nAyakano ullAsa vagere joIne zrI balabhadra maharSIe vicAryuM ke, 'A koI zuddha buddhivALo zrAddha che ane svargarUpa phaLane ApanArUM karma kamAvAne mane bhikSA devAne mATe ughata thayo che; have jo huM bhikSAne nahi grahaNa karUM, to AnI sadgatino aMtarAya karanAro huM thaIza, mATe tevo aMtarAya karanAro huM na thAuM e hetuthI huM bhikSA grahaNa karUM !" Avo vicAra karIne te zrI balabhadra mahaSi ke je potAnI kAyAne viSe paNa nirapekSa hatA ane karUNArUpa jaLanA sAgara samAna hatA, temaNe te rathakAranAyakanI pAsethI bhikSA grahaNa karI. puNyavAn mRganI uttama vicAraNA have e ja vakhate pelo puNyAtmA mRga zuM vicArI rahyo che ? te juo ! rathakAra nAyaka jyAre potAne sarvathA kRtArtha mAnato thako zrI balabhadra maharSine vahorAvI rahyA che ane balabhadra maharSi jyAre pote potAnI kAyAmAM nirapekSa hovA chatAM paNa rathakAra nAyakanI sadgatimAM aMtarAyabhUta nahi thavAnA hetuthI anugraha buddhie vahorI rahI che, te samaye pelo mRga uMcu moTuM karIne baMnenI vahoravA - vahorAvavAnI kriyA joI rahyo che. e vakhate enI AMkho anumodanAnA ullAsathI azrubhInI banI gaI che. zrI balabhadra maharSine ane rathakAra nAyakane paNa joto te mRga azrubhInA netrovALo thaIne vicAre che ke "aho #pAnidhi: svAmI, taravaikSo vapuSyatva anvagrahIdvathakAraM, tapasAbheka AzrayaH // "aho vanacchida dhanyo'yaM janma cAsya mahAphalam / yenAM mAvAnevuM, ghAnA pratibaMdhita che??? "ahaM punarmandabhAgyo, na tapaH kartumIzvaraH / pratilaM bhayituM nApi, dhimAM tiryakatvadUSitam // 3 // zrI balabhadra maharSi, rathakAra ane maMga...8 171 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 ziyALI ayodhyA...bhaga-5 "aho tapanA eka Azrayarupa zarIramAM paNa nirapekSa kRpAnidhi svAmIe rathakAra upara anugraha karyo, ane A vanachedaka paNa dhanyavAda pAtra che. eno janma mahA phaLa ApanAra che ke je A rIte pAna-ajJathI A mahAtmAnI bhakti kare che. jyAre huM madabhAgya chuM, tapa karavA ya zaktimAna nathI ane tiryacapaNAthI dUSita mane dhikkAra ho, ke huM vahorAvI paNa zakato nathI." A vicAraNAmAM AnaMda ane duHkha baMnenuM saMmizraNa che. munivara ane rathanAyakanI dharmakriyAnA vicAre tenuM hadaya praphulla bane che ane pote te nathI karI zakto ene mATe duHkha anubhave che. A anumodanA che. khUba samajavA jevI che. bhalI mArI anumodanA ema vicArI dharmaprayatna karavo karAvavo potAne mATe zakya hovA chatAM paNa tenAthI vaMcita rahenArAoe ane zreNika mahArAja jevAnAM dRSTAMta laI, khAtApItAM ane moja karatAM tarI javAnI vAto karanArAoe A anumodanA barAbara samajI levAnI jarUra che. | 'khAvata-pIvata mokSa je mAne, te ziradAra bahu jaTamAM.' A vastu, A samajAze to jhaTa khyAlamAM AvI jaze. pachI jene jANI joIne dharmadaMbha karavo hoya te bhale game tema kare; evAno dharmadaMbha jAya ema IcchavA chatAMya ApaNe to tene mATe kahevuM paDe ke 'jevuM tenuM nazIba.' te mRga munivaranI karUNAzIlatAnI, ni:spRhamayatAnI ane ukTa tapazcaryAnI anumodanA karatAM vicAre che ke aho, A svAmI kRpAnA sAgara che, potAnA zarIrane viSe paNa ni:spRhatAvALA che ane taponA eka Azraya sthAnabhUta che, ke je svAmIe rathakAranI upara anugraha karyo." rathakAra vahorAve che tenI anumodanA karatAM paNa mRga vicAre che ke kharekhara, A rathakAra dhanyavAdane pAtra che ane Ano janma mahAphaLavALo che ke jeNe A rIte A pUjya annapANIthI pratilAlyA.' Ama banneyanI anumodanA karatAM potAne mATe te mRga Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jA du:khapUrvaka vicAre che ke ane kharekhara, huM to maMdabhAgyavALo chuM; kAraNake nathI to huM svayaM tapa karavAne samartha ane nathI to huM AvA tapasvI mahAtmAne pratilAbhavAne paNa samartha. tiryakapaNAthI dUSita evA mane dhikkAra ho !" sAcuM arthIpaNuM keLavavAnI jarUra che AnuM nAma sAcI anumodanA. karanArane, karAvanArane ane anumodanArane sarakhuM phaLa e yAda rAkhyuM che, paNa A yAda rAkhyuM che? mRganI rojanI upAsanA ane bhakti kama nathI. mANasa jevA mANasa hovA chatAM tamArAmAMnA keTalAmAM e prakAranI bhakti che e tame samajI zako tema cho. eTalI upAsanA ane eTalI bhakti karanAra mRga potAne dhikkAra de che e na bhUlatAM ! dharmakathA vAMco ke sAMbhaLo tyAre enA hArda sudhI pahoMcavAno prayatna karo ! dharmanuM sAcuM arthIpaNuM keLavavAnI bahu jarUra che. arthIpaNAmAM khAmI hovAnA kAraNe je vastu jevI asarakAraka nivaDavI joie te vastu tevI asarakAraka nivaDatI nathI; ane ethI ja AtmAne mATe te jevI lAbhadAyaka thavI joIe tevI lAbhadAyaka paNa thatI nathI. have je vakhate, ApaNe joI gayA te rIte traNeya mahAnubhAvo dharmadhyAnamAM tatpara banelA che. te vakhate bhavitavyatAnA yoge joradAra pavana phukAya che ane e mahAvAtanA yoge eka aDadhuM chedAeluM vRkSa paDI jAya che. e vRkSanI nIce A traNeya AvI jAya che. traNamAMthI koInuM AyuSyakarma pUrve baMdhAyeluM nahotuM ane atyAre jyAre AyuSyakarmano baMdha paDyo tyAre te zrI balabhadra munivara, te rathakAra nAyaka ane te mRga, e traNeya dharmadhyAnamAM tatpara banelA che, eTale tyAM avasAna pAmIne e traNeya puNyAtmAo padhdhottara vimAnanI aMdara brahmalokamAM devatAo rUpe utpanna thAya che. A karanAra, karAvanAra ane anumodanAra traNeyane maLeluM sarakhuM phaLa ! zrI balabhadra mahadha, rathakAra ane mR.8 173 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 ziyaLa ayodhyabhAga-5 sAcI AtmaciMtA pitA dharmakriyAo bhAvadharma rUpa na thaI zake dharmapravRtti traNeya prakAre thaI zake che. karavA dvArA, karAvavA dvArA ane anumodavA dvArA. A traNeya prakArothI yathAzakya ArAdhanA karavI joIe ane tema karAya to ja A jIvananI sAcI sArthakatA sadhAya temaja pariNAme zAzvata sukhamaya dazA prApta thAya; paraMtu dharmanI dharmarUpe vAstavika ArAdhanA tyAre ja thaI zake che, ke jyAre AtmA AtmaciMtAzIla banI jAya che. sAcI AtmaciMtA pragaTyA vinA paNa dharmakriyAo thAya e bane, paNa te dharmakriyAo bhAvadharmarUpa nahi gaNAya. e dharmakriyAo bhAvadharmanA kAraNarUpe tyAre ja gaNAya, ke jyAre A bhagavAne kaheluM che' evI sadbhaktithI karAya. kalyANanI kAmanA e sabhakti AvyA vinA aMze paNa bhAvanA kAraNarUpe phaLavAnI nathI; mATe sadbhakti keLavo ane sAcA AtmaciMtAzIla bano. zrI bharatajI sAcA AtmaciMtAzIla banyA che ane ethI ja teo gAMdharva nRtya-gItathI ratine nahi pAmatAM saMyamI banavA tatpara thayA che. enuM nAma dharmaprayatna zrI bharatajI to udAsInatAmaya jIvana jIvI rahyA che, kAraNa ke emane saMsArano bhaya lAgyo che ane saMsArano bhaya lAgavAnA yoge puNyAtmA zrI bharatajI saMsAranA mULabhUta kAraNano nAza karavAnI ciMtAmAM paDyA che saMsAranAM cAra kAraNo che mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga. A cAramAMnuM ekapaNa kAraNa bAkI na rahe eTale saMsAra sarvathA jAya. zrI siddhigatine prApta karatAM pUrve phakta pAMca hRstAkSara jeTalo samaya ayogI dazA prApta thAya che ane teTalA samayane anulakSIne ema kahI zakAya ke AtmA A duniyAmAM paNa mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e cAreyathI rahita dazAne pAmI zake che. pachI to siddhAvasthAmAM anaMto kALa e mithyAtva, avirati, kaSAya ane yogathI rahita ekAnta sukhamaya dazA AtmA bhogavyA ja kare che. e dazAne pAmyA pachI AtmAne kAMI karavA jevuM rahetuM nathI, Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNake e paranA saMsarga mAtrathI mUkAI gayo hoya che. jyAM sudhI parano saMsarga che tyAM sudhI AtmAno svabhAva saMpUrNapaNe pragaTa thato | nathI ane ethI ja svabhAvane saMpUrNapaNe pragaTAvavA mATe parano saMsarga chUTe evo prayatna karavAno rahe che, ke je prayatnane jJAnIo dharmaprayatna kahe che. mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e cAreyane TALavA zuM karavuM joie ? A prayatnanI vAstavika zarUAta mithyAtva ghavAvA mAMDe tyArathI thaI ema kahI zakAya; arthAt mithyAtvano kSayopazamAdi e Atma svabhAvane pragaTa karavA mATenuM prathama ane ghaNuM ja agatyanuM pagaluM che. avirati, kaSAya ane yoga-A traNa kAraNonI jaDa ukhADavAnuM kArya jyAM sudhI mithyAtva joradAra hoya tyAM sudhI banI zakatuM nathI. mithyAta maMda paDe nabaLuM paDe tenI sAthe ja avirati, kaSAya ane yoganuM paribaLa paNa amuka aMze ghaTyA vinA rahetuM nathI; mithyAtvanI sAthe avirati paNa jyAre ThIka ThIka nabaLI paDe tyAre kaSAya ane yoganuM paribaLa vaLI vadhAre pramANamAM ghaTe che; ane mithyAtva jAya, avirati jAya ane kaSAya paNa jAya, eTale yoga saMsAranuM kAraNa rahI zakatA ja nathI. mithyAtva, avirati ane kaSAya, e traNeyathI sarvathA rahita banelA AtmAne yogonA yoge je karmabaMdha thAya che, te evo thAya che ke te eka samayathI vadhu vakhata TakI zakato ja nathI. AthI spaSTa che ke yogone saMsAra vadhAravAnA kAraNarUpa na rahevA devA hoya to kaSAyone nAbUda karavAne mATe prayatnazIla banavuM joIe; kaSAyone nAbUda karavAne mATe aviratine nAbUda karI devAnA prayatnamAM lIna banI javuM joIe ane aviratine kADhavA mATe pahelAM mithyAtvano parihAra karavA sAthe cAritramohakarmanA nAza mATe prayatnazIla banI javuM joIe; kAraNake kAramA mithyAtva 175 zrI balabhadra maharSi, rathakAra ane mRga...8 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zayALa ayodhyabhAga-5 176 udayakALamAM karelI game teTalI virati, kaSAyone nAbUda karavAnuM vAstavika kArya karavAne asamartha nivaDe che ane ethI evI viratine jJAnIoe mokSanA kAraNa tarIke gaNAvI nathI. kharekhara mithyAtva eTaluM badhuM bhayaMkara che ke AtmA jyAM sudhI mithyAtvathI gherAelo hoya che tyAM sudhI te bAkInAM traNa kAraNo avirati, kaSAya ane yogathI vastutaH dUra rahI zakato ja nathI. AthI ja upakArI mahApuruSoe mokSanA hetubhUta kriyArUci, anurbadhabhAva tathA samyaktane dharmanA Adi kAraNa tarIke pharamAvela che. kAraNa tathA kArya ubhayarUpa samyagadarzana zrI bharatajI samyagudRSTi che. samyagadaSTi che eTaluM ja nahi paNa e puNyAtmAnuM samyagadarzana khUba khIleluM che. samyagdarzana tattvomAM rUci pedA karavAnuM kArya kare che. zrI kleizvaradevoe pharamAvelA jIvaajIva Adi tattvomAM rUci thavI te kArya samyakta che ane tevI rUci thavAne lAyaka mithyAtvano je kSayopazamAdi te kAraNa samyattva che. kudeva, kugurU ane kudharmano tyAga temaja sudeva, sugurU ane sudharmano svIkAra ene paNa samyakta tarIke oLakhavAmAM Ave che kAraNake kudevAdino tyAga ane sudevAdino svIkAra, ene paNa samyakta tarIke oLakhavAmAM Ave che; kAraNa ke kudevAdino tyAga ane sudevAdino svIkAra, zrI kleizvaradevoe karamAvelAM tattvo upara vAstavika rUci pragaTe to ja sAcI rIte thaI zake che. e ja rIte "tameva saMdhyuM risaMd, i fjaLahiM paveDrayaM te ja sAcuM ane zaMkA vinAnuM ke, je zrI jinezvaradevoe prarUpyuM che. A paNa sAcI tatvarUcino ja eka prakAra hovAthI ene samyagdarzana kahevAmAM Ave che. Ama samyatvane aneka rIte oLakhAvAya che. paNa tenuM mULa mithyAtvano kSayopazamAdi che. mithyAtvano kSayopazamAdi thayA vinA sAcI tatvarUci pragaTatI ja nathI. A tasvarUci jema jema teja banatI jAya che tema tema AtmAmAM AtmaciMtA vadhatI jAya che ane bhavanI bhIti ugratAne dhAratI jAya Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. zrI bharatajInI tasvarUci teja banI che; eTale ja teo saMsAranA bhayathI udvigna banyA che ane saMsAranA ucchedaka dharmanuM yuvAvasthAmAM ja AlaMbana svIkAravAne paNa teo utsuka banI gayA che. tatvajJAnI paNa gurUkarmitAtA yoge viSayasukhane vaza hoI zake che AtmaciMtA e kevI vastu che ane AtmaciMtA pragaTyA pachIthI AtmA kevo banI jAya che ? e saMbaMdhI ApaNe chellA keTalAka divasomAM vicAra karI gayA chIe. A vicAra bahu agatyano che. AtmaciMtAmAMthI dharmanI ArAdhanA karavAnI IcchA pragaTe che ane dhIre dhIre AtmaciMtA evuM pariNAma lAvI mUke che ke dharmanI ArAdhanAmAM AtmA apramatta banI jAya che. evA paNa bhArekarmI AtmAo hoya che ke jeo tatvarUcivALA hoya ane tatvajJAnane paNa dharanArA hoya, chatAMya viSayasukhane vaza thayelA hoya. potAnI te karaNI khoTI che, eno tyAga karyA vinA kalyANa nathI, ema barAbara mAne; paNa pravRtti juo to viSayasukhanA rAgane vaza thayelA jevI lAge. e pravRttinuM ene duHkha na hoya ema na bane, paNa daDha cAritramohakarmano evo kAramo udaya vartI rahyo hoya ke e viSayasukhanA rAgane vaza thayo hoya. mithyAtvanA udayathI emAM je upAdeyatA bhAsatI hatI te na bhAse ane heyatA bhAse; paNa gurukarmI hovAnA kAraNe tyAga karI zake nahi. AvI vastuo udAharaNa levA lAyaka nathI. paNa vastu svarUpanA jJAna mATe samajI levI joIe, paNa ApoApa potAne gurukarmI mAnavAnI, potAne gurukarmI mAnI laIne aviratinA phaMghamAM vadhAre phasAvAya evI peravI karavAnI bhUla nahi karavI joIe. dharmAcaraNarUpa pravRttine karavAne azakta AtmAo paNa dharma prayatna karAvavA dvArA agara to chevaTe dharma prayatna karanAra, karAvanAra ane anumodanAranI anumodanA karavA dvArA kalyANa sAdhI zake che. e apekSAe ja kahayuM hatuM ke dharmanI zrI balabhadra mahaSi, rathakAra ane mR.8 177 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ YO CLASS ozIyALI ayodhyabhAga-5 178 ArAdhanAnI sAcI IcchA hoya to azaktamAM azakta paNa AtmA dharmanI ArAdhanAthI sarvathA vaMcita rahI jAya e banatuM nathI; paNa e mATe AtmA AtmaciMtAzIla banI javo joIe. mithyAtvano kSayopazama hoya paNa cAritramohano udaya A kAma kare che zrI bharatajI paNa samyagdaSTi che ane bIjA paNa keTalAka AtmAo samyagdaSTi che. Ama chatAM ekalA zrI bharatajIne ja gAndharva nRtya ane gIta rati pamADI zake nahi ane eklA zrI bharatajInI ja pAMjarAmAM pUrAelA samartha siMhanI jevI hAlata thAya, enuM kAraNa zuM? Avo prazna mUMjhave nahi eTalA mATe A prasaMgane anulakSIne A spaSTatA thaI rahI che. e samajavuM joIe ke cAritramohano udaya e evI vastu che ke tavA lAyakane tavA de nahi ane svIkAravA lAyakane svIkAravA de nahi ! mithyAtvano kSayopazamAdi 'A tajavA lAyaka ane A AcaravA lAyaka' evI jJAnIonI vAta racavA de, emAM cAritramohano cAritrane rokanAra udaya bAdhA pahoMcADI zake nahi, paNa kAMIkeya viratinA mArge AgaLa vadhavuM hoya to cAritramohanI jarUrI maMdatAnI apekSA rahe che. zrI bharatajI bIjAo karatAM vartamAnamAM vadhAre laghukarmItAnI dazA bhogavI rahyA che ane ethI ja parama AtmaciMtAmAM saMlagna thayA che. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ telayAtrI thAuM zreSThIputra ( bhavathI bhaya pAmelA munivaro manonigrahapUrvaka kevI rIte apUrva sAdhanA kare che, e samajAvavAne mATe tailapAtradhara ane rAdhAvedha-kartAnAM prasiddha dRSTAMtane laIne "darzanAMtaromAM paNa tailapAtradhArakano nirdeza karAyo che.' ema kahIne. paramagurudevazrIe dAna-sanmAna AdithI lokone dharmarAgI. banAvanAra jitazatru rAjA mithyAtvathI gherAyelA zreSThiputrane dharmamArgano pratibodha kevI rIte Ape che, e Akho prasaMga ahIM varNavyo che. te zrI bharatajIno viraktabhAva evo dRDha banI gayo che ke have jANe, emane anumatI na maLe to paNa cAlyA javAnI taiyArIvALA banAvyA che. A saMdarbhamAM AjJA ane AjJApAlana mATe prazno upasthita thavA saMbhavita che tethI AjJA ane AjJApAlana aMgenuM varNana chaNAvaTapUrvaka pUjyapAdazrIjIe karyuM che, je teozrInA zabdomAM ja joIe. ahIM pUrva vAtonA smaraNapUrvaka zrI. dazaratha mahArAjAnA parivAranA thayelA. guNagAna hRdayasparzI che. 179 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 tailapAtra dhAraka-zreSThIputra * * * * * saMsArathI bhayabhIta banavuM enuM nAma ja sAcI AtmaciMtA che dAna sanmAnAdithI lokone dharmarAgI banAvanAra rAjA dharma virodhIonA adhama dhaMdhA mithyAtvathI gherAyelo zreSThiputra rAjIno nirNaya ane cakSachAtra nAmanA rAjasevakanI yojanA zreSThIputranA hAthe rAjAno gaMbhIra aparAdha yakSachAne ApeluM vacana jitazatru rAjAe karelI vicitra zikSA rAjA dharmI che paNa krUra nathI zreSThIputre sAdhelI saphaLatA zreSThIputrane dharmamArgano pratibodha AtmaciMtAne khUba sateja banAvavAno prayatna karo jyAre AjanI dazA to judI ja che zrI rAmacaMdrajIe zrI bharatajIne karelI yAcanA rAjagAdIne levAnI nahi, paNa devAnI dhamAla ApaNe levo joIto hitakara bodha saue potapotAnI pharaja samajavI joIe * * * * Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tailapAtra dhAraka-zreSThIputra - - - * * * * zrI dazaratha mahArAjanA kuTuMbanI uttamatA | mohano udaya bhalabhalAne paNa mUjhave che kaikeyIe ajamAvelI yukti mohodayanA yoge thatI AtmAnI vicitra hAlata zrI dazaratha rAjAne zrI rAmacaMdrajIe Apelo mananIya uttara zrI bharatajIne thayelI vedanA zrI rAmacaMdrajInuM zrI bharatajI para dabANa, zrI rAmacaMdrajIe vanavAsano karelo nirNaya rAjagAdI mATe keTalI nilabhatA haze, te vicAro ! zrImatI sItAjI ane kauzalyA sAsu-vahunI uttamatA kaikeyIno pazcAttApa ane zrI bharatanI sAthe zrI rAmacaMdrajIne levA jAya che kaikeyI zrI rAmacaMdrajInI kSamA mAMge che mohano udaya bahu bhayaMkara che mATe sAvadha raho ! mohanA gharano aMdhApo zrI rAmacaMdrajIno zrI bharata pratyano sneha vairAgI zrI bharatajInI makkamatA rAjyalakSmI aneka pApothI kharaDAyelI * * * 181 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182. tailapAtra dhAraka-zreSThIputra * * * hovAthI mahAduHkhakara che nAmanA dharmIo AvA avasare locA vALyA vinA na rahe Aje keTalAka veSadhArIo paNa avasare zuM bole che ? zrI rAmacaMdrajInuM mona e temanI uttamatA che dIkSA levAmAM pitAnA vacanano bhaMga thato nathI varabodhi kone kahevAya ? AtmahitanI sAdhanAmAM koI vacce na Ave zrI bharatajIe kahelI sApha sApha vAto anumatinI paravA karyA vinA ja cAlI javAno zrI bharatajIno nirNaya dharmakAryamAM dharmaprarUpakanI ja AjJA pramANa che zrI jinezvaradevanI AjJAnI ArAdhanA jevuM koI kalyANakara nathI bhogone bhogavavAthI bhogavRtti tRpta thAya ja nahi AjJAnI ArAdhanAmAM ja AtmakalyANa moTAInI lAlasA tyajIne lAyakAta keLavavAnI jarUra che 1/ Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tailapAtra dhAraka-zreSThIpatra saMsArathI bhayabhIta banavuM enuM nAma ja sAcI AtmaciMtA che. zrI bharatajI vicAra kare che ke 'siddhisukhane ApanArA dharmanI jo huM tarUNAvasthAmAM ArAdhanA nahi karuM to vRddhAvasthAmAM mAre zokarUpa agnimAM zekavuM paDaze.' A vicAranuM janmasthAna kyuM ? saMsArano bhaya. saMsArano bhaya barAbara lAgI jAya ane ethI AtmaciMtAmAM AtmA jo ekatAna thaI jAya to ene mATe dharmaprayatna bahu saraLa banI jAya che. jemane duniyAmAM sAhyabIno pAra nahoto, jemanI sattA apAra hatI ane bhogasAmagrI jemane gherAIne rahetI hatI evA paNa AtmAo saghaLAMya saMsArasukhane kyAre lAta mArI zakyA haze ? ane kyAre ugra tapazcaryAmaya saMyamanuM ukTa pAlana karI zakyA haze ? saMsAra barAbara bhayarUpa bhAsI jAya ane e bhayarUpa saMsAra jyAre AtmAne barAbara bhayabhIta banAvI mUke, tyAre game tevAM saMsArasukhone lAta mArI devI ane saMyamanAM kAramAM kaSTo paNa ullAsapUrvaka sahavAM e zakya banI jAya che, arthAt bhayarUpa saMsArathI bhayabhIta thavuM e ja viziSTa koTinI AtmaciMtA che, ane e AtmaciMtA Ave eTale AtmA saMsArathI mukta thavAne mATe zakya eTalo prayatna karavAne cUke ja nahi. 'bhavasvarUpanA jJAtA banelA, bhavathI bhayabhIta banelA ane mokSanI abhilASAvALA banelA AtmAo saMsAranAM sukhone lAta mAre ane ekAMte apramAdamaya jIvana jIvavAno prayatnazIla bane.' 183 tailautra dhAraka-zreSThIputra.9 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 emAM Azcarya pAmavA jevuM kAMi nathI; agara to 'e vastu sarvathA azakya ja che' ema mAnavA jevuM paNa nathI ! A vastuno khyAla ApavAne mATe jJAnI bhagavaMto tailapAtra dhArakanuM dRSTAMta Ape che. uMcA prakAranuM apramAda sevana kema thai zake ? e batAvavAne mATe darzanAMtaranA zAstromAM paNa tailapAtra dhArakanuM dRSTAMta ApavAmAM AvyuM che. e dRSTAMta bhayabhIta banelo AtmA kai rIte indriyo Adi upara keTalo badho kAbU keLavI zake che, e darzAvanArUM che. eka dharmI rAjAe kai yukti karIne eka zreSThiputrane apramattatAno anubhava karAvavA dvArA dharma pamADyo, enI e kathA che. dAna sanmAnAdithI lokone dharmarAgI banAvanAra rAjA tizatru rAjA svayaM zrI jijJezvaradevanA darzanano zraddhALu che, DAhyo che ane paropakAra mATenA upAyo yojvAmAM svabhAvathI ja pravINa che. e rAjAe potAnA nagaramAM moTAbhAganA janasamUhane zrI nizAsananI pratye anurAgavALo banAvI dIdho che. rAjAe dAna ane sanmAnAdi upAyo yojnA dvArA potAnA amAtyone, nagaranA zreSThIone ane prajAjanone paNa moTebhAge dharmI banAvI dIdhA che. kharekhara sAcA dharmo ane sAmagrI saMpanna AtmA dvArA AvI bIjA AtmAone dharma pamADavAnI pravRtti thavI e sahaja che. manamAM ema nahi vicAratA ke, 'e to emanAthI banne, ApaNAthI nahi." rAjAnA e kRtyanI anumodanA karavI ane potAnAthI bane teTalA prayatna, bIjAo dharmI bane e mATe karavAno nizcaya karavo e dharmAtmAnI pharaja che. e mATe udAratA guNane paNa keLavavo paDaze. kRpaNatA ane mohamastatA baMnene haThAvyA vinA udAratA nahi Ave. dAna ane sanmAna e be vastuo sAmAne sTejamAM kheMcI zake che. peTa bharAya ane sAthe Adara paNa maLe, te koNa na icche ? tamAre AvaData keLavavA jevI che. tamArI peDhInA nokarone dharmI banAvavAno koi divasa prayatna to ThIka, paNa vicAreya karyo che ? -c** *0XePG 3000)???' Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke pachI 'dharmI nokara dharma karavA jAya ethI kAma bagaDe che' ema lAgavAthI dharmI nokara khaTakyo che ? peDhInA nokarone dharmI banAvavAnI vAta dUra rAkhIe paNa tamArA gharamAM jeTalAM mANaso che te badhA dharmAtmA bane, e mATe joitA prayatna karyA che ? koNa dharma nathI pAmyuM? koNa dharmamAM zithila banyuM che ? koNa adharmanA mArge jai rahyuM che ? kone dharmamAM AgaLa vadhavAnI laganI lAgI che ? e vagere bAbatono vicAra ane te pachI dharmaprApti, dharmasthiratA ane dharmapragati mATenA upAyo yojavA, ATaluM paNa tame tamArA ghara puratuMya karyuM che? sabhAH ema karavuM joie evo khyAla ja bahu thoDAone haze! pUjyazrI : kAraNa ? zuM dharmI dharma pamADavAnI icchA vinAno hoya. dharmI AtmAmAM maitrI bhAvanA hoya ke na hoya ? 'parahitavistA maitrI ' bIjA jIvonA hitanI je ciMtA tene maitrI bhAvanA kahevAya che. tyAre sAcuM hita eka mAtra dharmathI ja thAya che e jANanAro dharmI bIjAone dharma pamADavA tarapha bedarakAra kema bane ? sabhAH sAcuM hita eka mAtra dharmathI ja sadhAya che, AvI dRDha mAnyatA to hovI joie ne ? pUjyazrI : jenAmAM e na hoya te dharmI zAno ? dharmIpaNAnA kevaLa vAghA sajIne pharanArAonI A vAta nathI; paNa hRdayanA dharmIonI A vAta che. tailapAtra dhAraka-zreSThIyutra... dharma virodhIonA adhama dhaMdhA dharmI kahevaDAvavAne mATe koNa nAkhuza che ? bhale ame nAstiko rahyA, bhale ame dharmavirodhI rahyA, bhale ame pApI rahyAA, bhale amane mokSa moDo maLe, AvuM AvuM roSathI bolanArAone paNa koi dharmI kahe to te game che; eTaluM ja nahi paNa bhoLA mANasonI pAse to AnA e dharmavirodhIo potAne dharmanA rAgI tarIke oLakhAvavAno ja phUTa prayatna kare che. potAne sAcA dharmI tarIke oLakhAvavAne mATe e pApAtmAo susAdhuone ajJAna, cAritrahIna ane bhArabhUta tarIke 185 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALo ayodhyabhAga-5 187 paNa varNave che. suzrAvakone rUDhicusta, gADara jevA, akta vagaranA ane dharmahIna kahe che temaja susAdhuo tathA suzrAvakone halakA pADavA mATe ane potAnI pApakriyAne paNa dharmakriyArUpa manAvavAne mATe sAcA dharmano apalApa karatAM tathA pUrvAcArya mahAtmAone paNa kalaMkita TharAvatAM emanAM haiyA kaMpatA nathI. dharmadroha karavA chatAM paNa ajJAnavargamAM dharmI athavA to dharmarAgI tarIkenI potAnI chApa besADavAne mATe jyAre dharmavirodhIo ATalI hada sudhInI adhamatA kare che, tyAre vicAro ke temane dhama agara to dharmarAgI tarIke oLakhAvAnI keTalI lAlasA che ? enI jagyAe jo sAcA dharmI banavAnI lAlasA AvI jAya to kAma thaI jAya, paNa dharmavirodha karatA ja rahevuM che ane dharmavirodhI tarIke jAheramAM oLakhAvAya e gamatuM nathI, eTale te bicArAo potAnA pApane khUba puSTa karyA kare che. ApaNe to e kahIe chIe ke dharmI bano, ne dharmI banyA pachI loka adharmI kahe tethI akalyANa nathI ane adharmI hovA chatAM loka dharmI kahe ethI kalyANa nathI. dharmImAM svahitanI ciMtA hoya tema parahitanI paNa ciMtA hoya. bIjA paNa jIvonuM kalyANa thAo, evI dharmImAM svAbhAvika bhAvanA hoya. ene badale kuTuMbane mATe paNa bedarakArI, e zuM? kuTuMbanA to tame mAlika gaNAone ? mAtra mAlika gaNAvuM ja che ke mAlika banavuM che? mAlika tarIkenI morachApa laIne pharavuM ane mAlika tarIkenI pharajothI bedarakAra rahevuM e ucita nathI. rAjA jo prajA pratyeno dharma cUke che to ene mATe zuM zuM nathI kahevAtuM? tema gharano mAlika eTale kuTuMbano rAjA to kharone ? e potAno dharma kema cUkI zake ? tamArA kuLamAM janma pAmelA AtmAo, tamArI bedarakArInA pariNAme dharmathI vaMcita rahI jAya ane adharmamArga gherAI jAya, to eno doSa tamane paNa lAge che, mATe e doSathI bacavuM hoya to tamAre tamArI pharaja adA karI levI joIe. tame pharaja bajAvo, chatAM paNa koI AtmA dharma na pAme, adharmI bane, to ya tame pelA doSathI bacI zake, paNa manamAM enA upara dayA AvavI joie ke Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATalA ATalA prayatno meM karyA te chatAM A bicAro Avo adharmI banyo; mahAbhArekarmI ! saMsAramAM zuM nathI banatuM ?' AvuM vicAravuM ane tenuM paNa bhaluM ciMtatavuM. mithyAtvathI gherAyelo zreSThIputra ApaNe joi gayA ke, 'jtizatru rAjAe potAnA maMtrI Adi prajAnA moTAbhAgane, dAnasanmAnAdi upAyothI saMtoSavA dvArA dharma pamADyo che.' paNa e rAjAnA nagaramAM eka zreSThIputra evo to mithyAtvathI gherAyelo che ke, ene nathI to rAjAnI A pravRtti rUcatI ke nathI to dharmanI hakIkato rUcatI e to evuM ja mAne che ke 'sugatinA arthIoe hiMsA karavI e ja ucita che, paNa dAnAdi dharma karavo e ucita nathI.' vaLI e zreSThIputra ema mAnato hato ke koI mAthAnI mahApIDAthI pIDAi rahyo hoya ane pIDA dUra karavAno upAya pUche, tyAre tene mahAnAganI phaNA upara rahelA ratnano alaMkAra gaLe bAMdhavAnuM kahevuM, e gaLe bAMdhe eTale mAthAnI pIDA maTI jaze ema kahevuM, te duSkara hovAthI jema nirrathaka upadezarUpa che, tema apramattatA mATeno jinokta upadeza paNa koithI na svIkArI zakAya evo ja che. zreSThIputrane emaja lAgatuM ke apramattapaNuM e te kAMi bane ? vAto che vAto ! rAjAno nirNaya ane yakSachAtra nAmanA rAjasevakanI yojanA rAjA vicAra kare che ke 'A agni jevo che. svayaM baLe che ane bIjAone bALe che. jyAM bese che tyAM bALIne kALuM karyA vinA raheto nathI. AthI baLavA sAthe bhayaMkara rIte bALavAno paNa dhaMdho lai beThelo agni jema upekSA karavA yogya nathI, tema A zreSThIputra paNa upekSA karavA yogya nathI.' Ama vicArIne rAjAe te zreSThIputrane koipaNa rIte dharma pamADavAno nirNaya karyo. rAjAe pote ja jIvAdi padArthomAM jene nipuNa banAvyo hato ane samyagdaSTivaMta banAvyo hato, tevA eka yakSachAtra nAmanA sevakane rAjAe bolAvyo ane tene tailapAtra ghAraka-zreSThIyutra.. 187 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...bha8-5 AMtayALa ayodhyA 188 potAnI mudrikAnA ratnarUpa mANikya ApyuM. rAjAnA abhiprAyane pAmI jaI te yakSachAtra tyAMthI cAlyo ane pelA zreSThIputrane maLyo. zreSThIputranI pAse eNe evI evI vAto karavA mAMDI ke je zreSThIputrane khUba gamI gaI. zreSThIputrane lAgyuM ke "A mArA vicArone maLato che. ane ethI divaso jatAM baMne vacce gADha maitrIsaMbaMdha pravartavA lAgyo. rAjAe dharma phelAvelo hovAnA yoge Ama zreSThIputra lagabhaga ekalavAyA jevo to hato ja ane temAM Avo vidvAna, buddhizALI, bhaNelo-gaNelo ane vaLI ekasarakhA vicArano mitra maLI jAya, eTale zreSThIputrano rAga vizeSa prakAre vadhe, e svAbhAvika che. jyAre zreSThIputrano barAbara vizvAsa jAmI gayo, tyAre ekavAra avasara sAdhIne pelA yakSachAtra nAmanA rAjasevake zreSThIputranA dAgInAonI aMdara, te na jANe evI rIte, rAjAe ApeluM peluM mANikya ratna mUkI dIdhuM ! A pachI, "rAjAnuM AbhUSaNa gUma thayuM cheAvo pravAda zaheramAM prasarI gayo rAjAe paNa paDaha vagaDAvyo ke jeNe e AbhUSaNa joyuM hoya athavA to e viSe jeNe kAMI sAMbhaLyuM hoya teNe te kahI javuM. koNa kahevA Ave ? rAjA ane yakSachAtra vinA trIjuM kaI A hakIkata jANatuM nathI ane zreSThIputrane khabara nathI ke mArA dAgInAomAM mANikyaratna che !' eya paDaha sAMbhaLe che, paNa ene bIjo vicAra ja nathI Avato; kAraNake ene banelA banAvanI gaMdha sarakhI paNa nathI AvI. zreSThIputranA hAthe rAjAno gaMbhIra aparAdha rAjyanA nokaroe joyuM ke A ThIka nahi. rAjAnuM AbhUSaNa to game tyAMthI zodhI kADhavuM joIe. AthI pratyeka gharanI tapAsa karavAnuM kAma zarU thayuM ane emAM pelA zreSThIputranA gharamAMthI tenI ratnakaraMDikAmAMthI rAjAnuM mANikyaratna maLI AvyuM rAjjA nokarone to Ane aMgenI bIjI kazI vAtanI khabara nathI, eTale e Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bicArAo to zreSThIputrane kharekharo cora ja mAne che; ane rAjAnA AbhUSaNanI corI e kaMI sAmAnya gunho che ? rAjyamAM to e moTo gunho gaNAya, eTale rAjanokaro zreSThIputrane bAMdhIne zikSA karI rahI A vakhate pelo yakSachAtra AvIne rAjasevakone mAratA aTakAve che ane kahe che ke AnAthI gaMbhIra rALunho thayo che e barAbara che, ane AnI zuddhi vicAra karIne karAvAze. zreSThIputrane to bahu bhaya lAge che, kAraNake khUda rAjAnA AbhUSaNanI corIno Aropa potAne mAthe Avyo che. muddAmAla hAtha lAgavAthI gunho pUravAra thaI gayo che, potAne nirdoSa pUravAra karavAno keI upAya nathI ane rAjAnI sAthe potAne dharmavirodha che eTale rAjA zuM ya karI nAkhaze ? evo bhaya lAgavo te paNa svAbhAvika che. zreSThIputra vicAra kare che ke vastuta: huM doSita nathI, paNa have karavuM zuM?" potAnA mitra yakSachAtrane e vinaMti kare che ke 'maherabAnI karIne tuM rAjAne samajAva ane game te daMDa daIne paNa mane choDe ema kara !' yakSachAtre ApeluM vacana yakSachAtra paNa samaju che. e jANe che ke Ane herAna karavAne mATe A upAya yojAyo nathI, paNa ene dharma pamADI enuM kalyANa sAdhato banAvavA mATe, bIjAonuM akalyANa karato aTakAvavAne mATe ane bIjAone te jAte paNa kalyANamArge doravA ughata thAya evo banAvavAne mATe ja rAjAe A upAya yojyo che. zarIranigrahanI zikSA to ene karavAnI ja nathI. mAtra e ja batAvavAnuM che ke mANasa dhAre ane khUba bhayabhIta banI jAya to manonigraha tathA Indriya nigraha karI zake che ane ethI zrI jinezvaradeve pharamAvela apramattattAno sadupadeza e niraMthaka nathI. AthI yakSachAtra pelA zreSThIputrane kahe che ke tuM bephIkara rahe, zarIranigraha sivAyanI bIjI je kaMI zikSA haze, te huM tane rAjAne kahIne apAvIza." tailapAtra ghAraka-zreSThaputra.9 189 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...bhA.-5. ozIyALI ayodhyA 190 zreSThIputra kahe che ke 'to to ghaNuM sAruM bhAI ! tAro e mATe ghaNo moTo upakAra.' - jitazatru rAjAe karelI vicitra zikSA zreSThIputranA A rItanA manobhAvanuM pariNAma pAmIne yakSachAtre paNa rAjAne paddhatisara vinaMti karI ane zarIranigraha sivAyanuM prAyazcita ApavAne mATe zreSThIputranI vatI jaNAvyuM. rAjAe kahayuM ke, "A zreSThIputrane jIvato choDI devAne huM taiyAra chuM, paNa te eka zarate ! ene huM eTalI ja zikSA karUM chuM ke, telathI bhareluM pAtra baMne hAthomAM grahaNa karIne eNe nagaramAM bhamavuM. A pramANe nagaramAM bhramaNa karatAM, telanuM jo eka biMdu jamIna upara paDI javA pAmaze, to nizcayathI eno vadha karavAmAM Avaze ane jo telanuM eka paNa biMdu paDavA nahi pAme to bIjI koIpaNa zikSA karyA vinA ja ene choDI mUkavAmAM Avaze.' rAjAe karelI zikSA ja rAjAno hadayagata hetu zo hato? e spaSTa karI de che. zreSThIputrane jIvana to priya che. jIvana kone priya na hoya ? du:khamAM DUbI gayelAne paNa maravuM gamatuM nathI. AtmaghAta karanArAo paNa AvezamAM AvIne amuka kRtya karI bese che, paNa te pachI evA taraphaDe che ke, emanuM du:kha eja jANe. e duHkha jovuM paNa bIjAone bhAre thaI paDe che. maraNano bhaya e jevo tevo bhaya nathI. maraNano bhaya jyAre mAthe AvI paDe che, tyAre jIva zuM nathI karato? duniyAmAM paNa kahevAya che ke, eka maraNIyo sone bhArI !' kAraNake so jIvitanA arthI hoya che, jyAre pelo bhale ekalo raho, paNa jIvitathI nirapekSa hoya che. mahAjJAnIo samaju hovAthI karmayoge AvatA maraNathI mUMjhAya nahi, paNa maraNanuM nimitta naSTa karavAnuM to teo paNa uddhata hoya che. bAkI koI AdamI Avezavaza maraNIyo bane, enI gaNanA na gaNAya. zreSThIputrane potAnuM jIvana to vahAluM ja che. bIjAonI hiMsA ene sArI lAgatI hatI, paNa kAMI potAnI hiMsA thoDI ja sArI lAgatI hatI ? potAnA vadhanI vAta sAMbhaLIne to e kaMpI uThyo che. ane ethI rAjAnI AjJA sAMbhaLIne zreSThIputra kahe che ke, 'Ape Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharamAvyuM tema be hAthamAM telanA pAtrane grahaNa karIne, telanuM eka biMdu () 6 paNa nIce paDavA dIdhA vinA ja nagaramAM bhamavAno huM yathAzakti prayatna karIza.' rAjA dharmI che paNa krUra nathI ahIM e yAda rAkhajo ke tizatru rAjAe telanuM ekapaNa biMdu paDaze to vadha karavAmAM Avaze' evuM kahayuM che kharuM, paNa te kevaLa bIka batAvavA pUratuM ja kahevuM che zreSThIputrane je indriyanigraha tathA manonigraha karavAno che, temAM e khUba khyAlavALo banyo rahe e pUratI ja rAjA taraphathI dhAka batAvavAmAM AvI hoya, ema prasaMga jotAM spaSTapaNe jaNAI Ave che; bAkI rAjA to udAra che, dharmI che, eTale enAmAM krUratA saMbhave ja kema? vaLI zreSThIputra nirdoSa che ema paNa rAjA to jANe ja che, eTale bhavitavyatAne yoge zreSThIputranI bhUlathI telanuM bindu paDI paNa jAya, toya rAjA kAMI zikSA kare ja nahi ! athavA to evuM kAMI bane to paNa rAjA saMyoga mujaba paropakArano bIjo kayo upAya ajamAve ? te kahI zakAya nahi. zreSThIputre sAdhelI saphaLatA zreSThIputre yathAzakti prayatna karavAnuM bUla karyuM, eTale rAjAe te vadhAre sAvaceta rahe e mATe sainikone AjJA karI ke tamAre ughADI talavAre A zreSThIputranI cAreya dizAe cAlavuM ane joyA karavuM ke tailapAtramAMthI telanuM eka paNa bindu paDe nahi; jo zreSThIputra tene karAelI zikSA mujaba vartavAmAM pramAda kare to tene barAbara zikSA karavI. bIjI tarapha rAjAe nagaranA rastAomAM zreSThIputranA cittane calAyamAna karAvavA mATe utsava paNa karAvyo nagaranA mukhya mukhya rastAomAM vividha vAjiMtro vAgatAM hoya, nATAraMbha cAlatA hoya ane manane lobhAvI calita karI nAMkhe evAM dRzyo Thera Thera goThavAyAM hoya, chatAMya kyAMya daSTi na jAya ane mana tathA dRSTi ekAkAra jevAM banIne tailapAtramAM coMTI rahe, e bane ? paNa banyuM, kAraNake 'jarAka caMcaLatA AvI to mRtyu niyata che evuM manamAM barAbara jacI gayuM hatuM. enA ja yoge, mana vacana ane kAyAnA caMcaLatAnA parihArapUrvaka zreSThIputra nagaramAM bhamIne rAjAnI pAse AvI pahoMcyo. 191 tailapatra dhAraka-zreSThItra.9 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00 S 192 h-c)); *Trelew 3000002)e zreSThIputrane dharmamArgano pratibodha rAjAe kahyuM ke tuM pote jyAre AvuM atyaMta duSkara kArya paNa jIvitanI prabaLa icchA tathA maraNabhayanA yoge karI zakyo, to pachI 'A jagatamAM koi apramAdI nathI evuM mithyAvacana tuM kema bole che ?' zreSThIputre kabUla karyuM ke 'Apa kaho cho te barAbara che ke eka vastunuM jo prabaLa arthIpaNuM thai jAya ane ema karyA vinA koi mahAbhaya sAthe jhajhUmI rahelo che ema lAge, to kAyika, vAcika ane mAnasika saMyama rahevo, e asaMbhavita nathI' A pachI rAjAe te zreSThIputrane dharmamArgano pratibodha karyo ane kahyuM ke 'maraNa mAtranA bhayathI tuM duSkara apramattatAbhAvane aMgIkAra karI zakyo, tema anaMta ane aparimANa maraNAdi du:khothI trAselA munivaro, te du:khothI mUkAvAne mATe ughukta thaine apramattapaNAne seve che !' zreSThIputrane paNa have to lAgyuM ke 'barAbara che.' ane ethI A nimittane pAmIne te dharmI banI gayo. AtmaciMtAne khUba sateja banAvavAno prayatna karo bhava bhayarUpa lAge ane bhayaMkara bhava AtmAne barAbara bhayabhIta banAvI mUke to AtmAnI ja ciMtAmAM paDelo AtmA A rIte dharmaprayatnamAM apramAda bhAvane pAmI zake che. jo ke bhavanI AvI bhIti lAgavI e muzkela che; laghukarmI AtmAone ja bhavanI bhIti lAge che; paNa bhavathI bhayabhIta banyA vinA nistAra thavAno nathI eya cokkasa che. AthI bhava bhayarUpa bhAse e mATe bhavasvarUpa samajjAne ane vicAravAne prayatnazIla banavuM joie. bhava bhayaMkara bhAse to ja muktisukhanI kiMmata samajAya ane muktisukhanI kiMmata samajAya to ja muktimArganI ArAdhanA karavAno tIvra ullAsa pragaTe. A uparathI samajAze ke AtmaciMtA e keTalI Avazyaka vastu che. AtmaciMtA pApamAM pAMgaLA banAve, AtmaciMtA dharmaprayatna karavAne prere, AtmaciMtA vaLagI jAya to AtmA saMsAramAM lukhkho banI jAya. AtmaciMtA jeTalI sateja bane teTalo viSaya sukhomAMthI rasa uDe. AtmaciMtAvALI dazA eTale AtmavicAraNAmaya jAgRta dazA. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmaciMtA khAtA-pItA, paheratAM - oDhatAM, uThatA-besatAM, haratAMpharatAM ane viSayopabhogonA prasaMgomAM paNa jhaLahaLatI hoya, potAnI AtmaciMtAnI thoDIkeya jyota phelAtI hoya to AtmA kadAca saMsAranI kriyAo kare toya tIvra bandha paDe nahi; eTaluM ja nahi paNa viSayabhoganI kriyA karavAnuM cAlu hoya evA prasaMgeya jo AtmA AtmaciMtAnA yoge zubha dhyAnamAM ArUDha thaI jAya to karmabaMdhane badale karmanirjarA paNa karI jAya. bhogonA bhogavaTAmAM nirlepa rahevAnI kaLA AtmaciMtA zIkhave che. AtmaciMtA jenI teja che, evo AtmA kaI vakhate agara to kaI kriyA karatAM zuddha dhyAnArUDha banI jAya e kahI zakAya nahi. zrI bharata cakravartI ArIsA bhuvanamAM kevaLajJAna pAmyA, te zAthI? jANo cho ke e kevI AtmaciMtAvALA hatA ? sabhA : AtmaciMtA hatI mATe ja cetavanArA sAdharmiko niyojyA hatA. pUjayazrI : puNyAya rAjA strIne kapALamAM tilaka karatAM kevaLajJAna pAmyA ane zrI guNasAgara zreSThIputra lagnanI corImAM kevaLajJAna pAmyA. A prabhAva AtmaciMtAno che; eTale jenAmAM AtmakalyANanI kAmanA hoya teNe AtmaciMtAzIla banavuM ane potAnI AtmaciMtAne jema bane tema vadhu sateja karavAnA prayatnamAM lAgyA rahevuM e ja kalyANa sAdhanAno uttamottama mArga che. ApaNe joI gayA ke viSayomAM virakta bhAvavALA zrI bharatajI gAndharva nRtyane gItothI paNa ratine pAmatA nathI; eTaluM ja nahi paNa saMsAranA bhayathI udvigna banyA che. 'siddhisukhane prApta karAvanAra dharmane jo huM tarUNapaNAmAM nahi karuM to vRddhAvasthAmAM mAre zokarUpa agnimAM zekAvuM paDaze' AvI AtmaciMtAvALA e banyA che ane ethI pAMjarAmAM pUrAelA samartha siMhanI jema divaso pasAra karI rahyA che. zrI bharatajInI A prakAranI saMvignatA, temanI mAtA kaikeyIthI chUpI rahetI nathI. kaikeyI jaIne zrI rAmacaMdrajIne e vAtanI khabara Ape che. zrI rAmacaMdrajI paNa jANe che ke A kAMI rAjyanA lobhathI 17 tailautra dhAraka-zreSThIputra.9 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 rAjavI banyA nathI. zrIrAmacaMdrajI zrIbharatajInI dIkSA levAnI icchAne paNa jANe che; Ama chatAM temanAmAMya moha to che ne ? zrIrAmacaMdrajI jo ke samyagdaSTi che, dharmAtmA che, paNa moha jItIne beThA nathI. mohodayanA yoge virAgIne snehasaMbaMdha toDato aTakAvavAnA prayatno thavA e sahaja che, paNa e AtmAo mArgane mATe ke mArganA upadezakone mATe to jarAya ADuM-avaLuM bole kare nahi. samyagdarzana ane mohano udaya, be sAthe che ne ? kSAyopazamika bhAva ane audayika bhAva beya hoya to banneya kAma kare. mithyAtvano kSayopazama mokSamArga tathA mokSamArganA upadezaka prati evA avasareya dubhArya na AvavA de ane mohano tIvra udaya hoya to potAno snehI potAne choDI cAlyo javA mAge te sahana paNa na karavA de ! jyAre AjanI dazA to judI ja che Aje to dazA ja judI che. vinA kAraNa ko'kane dIkSA leto sAMbhaLIne mArgane ane mArgadezaka sAdhuone bhAMDanArA vadhI paDyA che ane evAono ja A kolAhala che. dharmIoe AvA avasare evA kolAhalakhorothI jarAya gabharAvuM joie nahi, paNa je mArgane e loko bhAMDe che te mArge jvA taiyAra thayelAone temaja e mArganA upadezaka sugurUone paNa evA vadhAvI levA joie ke jethI pelAone thAya ke ApaNI baLatarA kevaLa ApaNane ja bALe che. emanuM kAma to cAlu ja che. emanA kolAhalanuM nimitta dharmIone dharmamArgamAM vadhAre dRDha banAvanArUM nivaDavuM joIe. ema thAya to ja e kolAholakhoro dharmamArgamAM vighno nAMkhatA aTake. n-c))' *c 39002826 zrIrAmacaMdrajI e zrIbharatajIne karelI yAcanA zrIbharatajI saMvigna manavALA banyA che ema jANIne zrIrAmacaMdrajI e zrIbharatajIne madhura vacanothI je vastu kahI, tene darzAvatAM zrI 'paumacariya' nA racayitA paramarSi pharamAve che ke, 'azva viyarekha no vi haiM, maraha ! tuma vize mahAratne taM bhujjasu nissesaM, vasuhaM tisamudaperantaM // 1 // < Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "eyaM sudarisaNaM tuha, vase ya vijjAharAhivA savve / ahayaM dharemi chattaM, mantI vi ya lakhaNo niyayaM // 2 // "hoI tuhaM sattuhaNo, cAmaradhAro bhaDA ya sannihiyA / bandhava ! karehi rajjaM, cirakAlaM jAo si mayA // 3 // "nA raghasahIvaM, dRDhatAmo Turisapusumo tuAM ? malhAha sama , morri UdDranA 244 " zrI rAmacaMdrajI potAnA laghubaMdhu zrI bharatajIne sauthI pahelI vAta to e kahe che ke A mahArAjya upara pitAjIe tane sthApana karyo che. arthAt pitAjIe je kAMI karyuM che tenuM ullaMghana karavuM e ThIka nathI.' ema sUcavIne kahe che ke mATe tuM traNa samudranA aMta sudhInI saghaLI ya pRthvIne bhogava !' ahIM zrI rAmacaMdrajI ema paNa sUcave che ke, 'pitAjIe mahArAjya upara tane sthApita karelo hovAthI, ame je bhUmio ane dvIpo upara vijya meLavyo che, teno mAlika paNa tuM ja che. have AgaLa vadhIne kahe che ke, "he baMdhava ! huM tane yAcanA karuM ke tuM cirakALa rAjya kara !' e kahevA mATe pIThikA karatA hoya tema kahe che ke tArUM darzana amane game che; sarva vidyAdharonA adhipatio tane AdhIna che, huM tAro chatradhara thAuM, lakSmaNa tAro maMtrI thAya ane zatrughna tAro cAmaradhara banaze; temaja saghaLAya subhaTo tArI pAse ja raheze.' ATaluM badhuM kahI pachIthI chelle chelle zrI rAmacaMdrajI kahe che ke rAkSasadvIpane jItIne tArUM darzana karavAne utsuka evo huM ahIM Avyo chuM. to amArI sAthe bhogone bhogavIne tuM pravajyA svIkAraje.' rAjagAdIne levAnI nahi, paNa devAnI dhamAla koNa kone kahe che, e barAbara vicAro ! moTAbhAI nAnAbhAIne kahe che. rAjagAdInA kharA hakkAra zrI rAmacaMdrajI che. zrI rAmacaMdrajI prajAne priya che, zaktizALI che ane aneka vidyAdhara- patio emano paDato bola jhIlavAne taiyAra che. dhAre to ghaDInA chaThThA bhAgamAM rAjjAdI hastagata karI zake tema che. pitA paNa hAjara nathI, ke jethI temanI zarameya naDe. Ama chatAM paNa pote gAdI levAne jarAya utsuka nathI. rAjagAdI choDI javAne taiyAra thAya che, tyAre zrI rAmacaMdrajI chatradhara banavAne taiyAra thAya che, paNa rAjagAdIe besavAne taiyAra thatA nathI. zrI bharatajIne hAla dIkSita tailapatra dhAraka-zreSThIputra.9 195 P ) Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .bha8- ziyALA ayodhyA.......... 191 thavAnI nA pADe che e mohanA yoge, paNa rAjagAdI levAnI eka rUMvATeya zrI rAmacaMdrajInA dilamAM icchA nathI ane nAnAbhAInA chatradhara banI rahevAnI taiyArI che, e guNa kharo ke nahi ? gAdI uparathI uThADI mUkvAnI dhamAla tyAM nahotI. tyAM gAdI levAnI dhamAla nahotI, paNa gAdI devAnI dhamAla hatI. ApaNe levo joIto hitakara bodha AvA prasaMge ApaNe ApaNI dazAno vicAra karIne je kAMI hitakara hoya te grahaNa karavAne tatpara banavuM joIe. zrI rAmacaMdrajI jevA uttama AtmAne paNa baMdhusneharUpa moha A rIte mUMjhave che, to ApaNI zI hAlata ? mATe jema bane tema mohanI sAmagrIthI dUra rahevuM, ke jethI mohanA udayane viSamarUpa dhAraNa karavAnuM nimitta na maLI jAya! Avo vicAra karavo joIe ane sAthe sAthe zrI rAmacaMdrajInI rAjagAdI pratyenI ni:spRhatA vicAravI joIe. kevaLa baMdhusnehanA yoge ja zrI rAmacaMdrajI zrIbharatajIne rAjagAdInI saghaLI mAlikI soMpe che ema na mAnatA, baMdhusnehane vaza thaIne keTalA bhAIoe bApanI saghaLIya milkata potAnA nAnA bhAIne vagara IrSyAe bhogavavA dIdhI ane potAnI raLelI lakSmI paNa ApI dIdhI. Aje to milkatanA lagabhaga ghera ghera kajIyA che. thoDuM ochuM vadhatuM thAya tema khamAtuM nathI. sagA bApanI sAme korToe janArA ane sagA bhAIne rajhaLato karI mUkanArA Aje duniyAmAM hayAta che. arthakAmanI atyaMta AsaktinA yoge pragaTelI kevaLa peTabharI, svArthI ane zarama vagaranI manodazAnA yoge AjanA yugamAM to kAramAM banAvo banI rahyA che. e tarapha najara rAkhIne ane pote zrIrAmacaMdrajInA sthAne hoya to zuM kare eno vicAra karIne zrI rAmacaMdrajIe kahelAM vacano vicAravA jevAM che. zrI dazarathanuM kuTuMba e eka Adarza kuTuMba che. saMsAramAM rahelA paNa te AtmAo AjanI jema saMsAranA kIDAo nahotA. | mAtApitA pratyeno pUjyabhAva, bhAI-bhAI vacceno sneha, sAsuvahuno mAtA-putrI jevo saMbaMdha, moTAbhAI-nAnAbhAIno Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAputra jevo saMbaMdha, irSyAno abhAva ane svArthanI pradhAnatAne badale udAratAnI pradhAnatA A badhI vastuo dazarathanA kuTuMbamAM jhaLahaLyA kare che. sau potapotAnuM kartavya bajAvavAmAM utsuka dekhAya che. koi eke bhUla karI hoya toya bIjAo te bhUlane udAratAthI khamI khAtA, paNa sAme bhUla karIne kajIyo vadhAratA nahi. Aje to takarAra ja A. bApane pUcho ke 'tame Ama kema karyuM ?' to kaheze ke'dIkaro evo pAkyo che mATe !' ane dIkarAne pUcho to kaheze ke 'bApe bhUla karI mATe mAre anicchAe amuka pagaluM bharavuM paDyuM !' ApaNe kahIe ke 'bhalA, bApe bhUla karI ema mAnI laie, paNa tArI pharaja zI hatI ? bApano upakAra tuM kema bhUlyo ? eTaluM ya khamI khAtA na AvaDyuM ?' to Aje evA paNa che, ke je kahI de ke 'mahArAja! AvI vAto pustakomAM sArI lAge, bolavAmAM sArI lAge, paNa duniyAnA vyavahAramAM kAma na lAge !' jyAM AvA dIkarA hoya ane lagabhaga evA ja vicAranA bApa paNa hoya, tyAM kajIyo thavo e navAI na gaNAya, paNa kajIyo na thavo e navAi gaNAya. AvuM nAnA-moTA bhAio vacce, bhAi-beno vacce, sAsu-vahuo vacce, derANI-jeThANI vacce, ochA vadhatA pramANamAM dareka sthaLe cAlI rahyuM che. Aje moTAmAM moTI kuTeva e paDI gai che ke potAnI pharaja sAme jovAtuM nathI ane sAmo jarAka pharaja cUke toya te khamAtuM nathI ane ethI ja paraspara aNabanAva vadhye jAya che. saue potapotAnI pharaja samajavI joie kharI vAta to e che ke saue potapotAnI pharaja tarapha dRSTivALA banavuM joie. saue potAnI pharajathI jarApaNa calita na thavAya tenI kALajIvALA banI vuM joie. game tevo prasaMga AvI lAge, paNa te vakhate e ja jovuM ke 'mArI pharaja zI che ?' potAnI pharaja jonAra ane potAnI pharajje adA karavAmAM pramAda nahi karanAra, sAmA pakSanI pharajacUka tarapha udAratAthI joi zake che; pote potAnI pharaja na tailapAtra dhAraka-zreSThIyutra... 197 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezayaLa ayodhyabhAga-5 198 cUke temaja sAmAnI bhUlane udAratAthI khamI khAya, to pariNAme bhUla karanArane prAya: pastAvo thayA vinA paNa rahe nahi. Aje AnAthI viparIta dazA thaI gaI che ane ethI ja AMkhamAMthI amI sUkAI gayuM che, temaja jherIlI IrSyA AvI gaI che. eka bhUla karI eTale sAmo bhUla kare ane pachI bhUla karanAra vadhAre bhUlo kare eTale sAmo paNa naphphaTa bane e Aje banI rahyAM che. pArakI pharajanI jeTalI ciMtA che, teTalI potAnI pharajanI ciMtA hota to tamAro saMsAra Avo reDhIyALa na hota ! uttama AcAro ane uttama vicAro AjanA Arya gaNatA saMsAramAM svapnavat banI gayA che. kAraNake potAnI pharaja tarapha bedarakArI AvI ane sAmo tenI pharaja adA na kare, bhUle to te khamavAne badale tene pAyamAla karavAnI vRtti AvI ! kalyANa sAdhavuM hoya to sAmo pharaja bajAve che ke nahi tenA upara kendrita banelI dRSTine mArI pharaja zI ane mAre game te bhoge mArI pharaja adA karavI ja joIe e prakAranA dhyeya upara kendrita thavAne mATe prayatnazIla bano ! zrI dazaratha mahArAjanA kuTuMbanI uttamatA zrI dazarathanA kuTuMbamAM A uttamatA hatI, mATe ja enAM vakhANa thAya che. e uttamatA na hota to tyAM hoLIo saLagyA vinA raheta nahi paNa AkhuM kuTuMba susaMskArI che. sabhA kekeyI jevI adhama strI paNa e ja kuTuMbamAM hatI ne ? pUjayazrI : kaikeyIe bhUla karI, je karyuM te ThIka na karyuM, e barAbara che paNa kaikeyI adhama strI hatI ema kahevuM te khoTuM che. kaikeyIe je saMyogonI vacce mAMgaNI karI che te saMyogo jAgyA, samajyA vinA ane vicAryA vinA adhamatAno IlkAba ApI devAnI utAvaLa karavI e paNa eka adhama pravRtti che. eTalI eka mAMgaNI mAtrathI ja kekeyIne adhama gaNavI hoya to to AjanA lagabhaga AkhAya saMsArane adhama kahevo paDaze. sabhA kaikeyIe adhamatA nahotI karI? Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyazrI : vastuta: ene adhamatA kahevAya tema nathI. e saMyogo evA hatA ke mohane AdhIna thaIne evI mAgaNI thaI javI e asvAbhAvika nathI. pativirahanI pIDA ane sAthe ja putra moha, A benA yoge mAMgaNI thaI gaI; paNa te pachI je thayuM te vagere vicAro eTale adhamatAno mithyA bhrama nIkaLI jaze. sabhA : kaikeyIe kayA saMjogo vacce zrI bharatane mATe rAjagAdInI mAMgaNI karI hatI? pUjayazrI : A hakIkata ApaNe pahelAM ghaNA ja vistArathI joI che, chatAM A prasaMge te hakIkatane TUMkamAM joI laIe. rAjA dazarathe ekavAra prasaMga pAmIne zrI satyabhUti nAmanA paramarSine potAnA pUrvabhavonI hakIkata pUchI zrI satyabhUti nAmanA maharSie paNa rAjA dazarathanA keTalAka pUrvabhavo kahI saMbhaLAvyA. pUrvabhavone sAMbhaLIne rAjA dazaratha vairAgyavAsita banyA ane dIkSA levAne tatpara banyA. dIkSA levAnI IcchA thatAM rAjyabhAra zrI rAmacaMdrajIne mAthe mUkavA mATe rAjA dazaratha munivarane vAMdIne tatkALa rAjamahelamAM pAchA AvyA. dIkSA levAne utsuka banelA rAjA dazarathe potAnI rANIone bolAvI. potAnA putrone, amAtyone paNa bolAvyA. AvelA saunI sAthe mITho vArtAlApa karatAM potAnI dIkSA levAnI bhAvanA zrI dazaratha rAjAe vyakta karI. A vakhate bIjAo to kAMI bolyA nahi, paraMtu zrI bharatajIe kahayuM ke he pUjya ! ApanI sAthe huM paNa sarvaviratighara banIza. ApanI gerahAjarImAM huM A gharamAM rahIza nahi. jo huM ApanI sAthe dIkSita nahi thAu ane A gharamAM rahIza to mAre be prakAranAM kAramA kaSTo bhogavavA paDaze; eka kaSTa ApanA virahanuM ane bIjuM kaSTa saMsAranAM tApanuM. jyAre huM ApanI sAthe ja dIkSita thaIza, eTale Apano viraha veThavo nahi paDe ane saMsAranA tApathI baLavAnuM paNa nahi rahe." A vakhate kaikeyInA haiyAmAM mohano uchALo AvI jAya che. 199 tailapatra dhAraka-zreSThIputra.9 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (c) 0 200 kaikeyI jANe che ke rAjA dazarathane game te rIte rokavA dhArazuM to paNa rokI zakAze nahi ane virAgI zrI bharateya kAMI mArA kahevAthI saMsAramAM rahe e banavAnuM nathI. AthI zrI bharatajInAM vacano sAMbhaLIne kaikeyIne e ja vicAra thayo ke jo A zrI bharata kahe che tema te pitA-putrane sAthe ja dIkSita thavAno nirNaya thaze to mAre pati ke putra kAMipaNa raheze nahi. A vicAre kaikeyI bhaya pAmI. e pati to javAnA ja che, rokyA rokAya tema nathI, rokAvAnuM kahevuM paNa duniyAmAM kharAba kahevAya, eTale enuM kAMi nahi, paNa ekano eka dIkaro ya sAthe jAya e kema khamAya ? mAne ekanA eka dIkarAno Avo moha thavo ane te paNa je samaye pativirahano prasaMga AMkha sAme ubho thayo che tevA samaye e zuM asvAbhAvika che ? moha upara vijaya meLavI cUkelA agara to mohanA jorane maMda banAvI cUkelA AtmAonI vAta jAvA dyo! vItarAgapaNAnI ke moTA nirmohIpaNAnI dRSTie A prasaMgane na juo. AvA prasaMge paNa kaikeyIne ATalo moha na thayo hota to ApaNe enI e nirmohatAne hAtha joData. ema kaheta ke 'laghukarmI virala mAtAothI ja thai zake evuM kRtya kaikeyIe karyuM !' paNa eTalI uMcI hade pahoMcelA AtmAo A duniyAmAM bahu thoDA hoya che. n-c)* ozIyALo ayodhyA. mohato udaya bhalabhalAne paNa mUMjhave che zrI rAmacaMdrajI jevA uttama paNa AtmA, mohodayanA yoge zrI bharatajIne zuM kahe che ? AgaLa zrImatI sItAdevI dIkSA levA jAya che. e prasaMga Ave tyAre jo jo ke moha kevI rIte uttama AtmAone paNa thoDIvArane mATe pAgala jevA banAvI mUke che. mohanA udayane AdhIna na thavuM ane svabhAvasiddhi mATe satata prayatnazIla banyA rahevuM e to sAdhuomAM paNa mahAmuniothI ja bane che, ema sAmAnya rIte khuzIthI kahI zakAya. sarAga saMyama ane pramatta guNasthAnaka A zuM che? rAga kema? pramAda kema? samartha paNa munivaro koi koi prasaMge gabaDyA Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kema? cauda pUrvadhara paDe ne nigodamAM jAya emeya bane, te kema? A badhI vastuo samajjA jevI che. mohano udaya e bahu kAramI vastu che. moTA moTAone paNa mohano udaya mUMjhavI nAMkhe e banavAjoga che. tyAM kaikeyInI zI visAta? kaikeyI e prasaMge paNa potAnA patine ane pUtrane AnaMdabharI vidAya ApI zakI hota, to e mahA abhinaMdanane pAtra jarUra gaNAta, paNa 'mAre pati ke putra kAMipaNa raheze nahi' evo vicAra AvI javo e moTI vAta nathI; temaja e vicAranA yoge bhaya pAmIne potAno ekano eka putra saMsAramAM rahI jAya e mATe eka mohamAM beThelI strI prayatna kare, to eTalA mAtrathI tene adhama na ja kahI zakAya. pati ane putra baMneyane eka sAthe gumAvavAnA vicArathI bhaya pAmelI kaikeyI, potAnA ekanA eka putra zrI bharatane yuktipUrvaka rokI levAno nirNaya kare che; ane e mATe ene eka ja upAya sUjhe che. kaikeyIe ajamAvelI yukti zrI dazaratha rAjA sIdhI rIte to zrI bharatane saMsAramAM rahevAnuM kahe nahi ane zrI bharata bIjAnA kahevAthI saMsAramAM rahe nahi, ema hovAthI kaikeyI evI yukti ajmAve che ke dazaratha rAjAnI AjJAthI ja zrI bharatane rokAI rahevAno prasaMga upasthita thAya. kaikeyI zrI dazaratha rAjAne kahe che ke, 'he svAmin ! mArA svayaMvaranA utsava samaye meM ApanuM sArathIpaNuM karyuM hatuM ane ethI khuza thayelA Ape mane eka varadAna mAgavAnuM kahyuM hatuM e Apane yAda che ? he nAtha ! atyAre huM te varadAna mAguM chuM. Apa ApanI pratijJAne satya karI batAvanArA cho ane kALa javAthI kAMi mahApurUSo karelI pratijJAnI upekSA karanArA bane nahi; kAraNake mahAtmAonI pratijJA pASANamAM kotarelI rekhA jevI hoya che. tailapAtra dhAraka-zreSThIyu...9 rAjA zrI dazaratha jue che ke kaikeyIe varadAnanI mAMgaNI kuvakhate karI che; chatAM mAre mAMgaNI to svIkAravI ja joie ane 201 O OF Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 mArA ApelA varadAnanI khAtara huM saMsAramAM rahI jAuM, e paNa bane nahi. saMyamanI sAdhanAmAM saMsAranI pratijJA ADe AvI zake nahi. saMyamanI sAdhanA mATe saMsAranI pratijJAone toDavI paDe to toDavI e pratijJAbhaMga nathI. kAraNake mokSanA hetuthI anaMtajJAnIonI AjJA mujaba vartavA tatpara banavuM eja sAcI kalyANakArI pratijJA che. AthI ja kaikeyIe karelI varadAnanI mAMgaNIno javAba ApatAM zrI dazaratha rAjA kahe che ke, "meM tane je vacana ApyuM che, te mane haju paNa yAda ja che; huM te vAta bhUlI gayo nathI, huM tane haju ya varadAna ApuM chuM. paNa te have eka zarate ke tAre varadAnano upayoga mane dIkSA letA niSedha karavAmAM nahi karavo ! eka vrata levAnA niSedha sivAya mAre AdhIna je kAMI hoya, te tuM mAMgI le !' varadAnamAM saMsAramAM rahevAnuM mAMge to ? saMyama na lezo evI mAMgaNI kare to ? zrI dazaratha rAjA mohanA yoge zuM zuM bane te jANe che; AthI pahelethI ja spaSTatA karI lIdhI ke 'vrata levAno niSedha karavA sivAya mAre AdhIna je kaMI hoya emAMnuM tAre je mAMgavuM hoya te ...bhaga-5 zIyALI ayodhyA mAMga! ... basa, have kekeyI kahe che ke he svAmin ! Apa pote dIkSA ja letA ho, to rAjya mArA putra zrI bharatane Apo !' zrI bharatajIne dazaratha rAjA rAjya Ape, eTale zrI bharatajI dIkSA letA aTakI jAya ke nahi ? aTakI ja jAya, kAraNake pachI game tema thAya toya bIjuM to koI rAjya ke nahi ane zrI bharatajI rAjya na le to zrI dazaratha rAjA moTI muzkelImAM mUkaya pariNAme zrI bharatajIne rAjya levuM paDe ! mahodayanA yoge thatI AtmAnI vicitra hAlata A vastu vicArI zakanArA, kaikeyIne jagatanA sAmAnya AtmAothI halakI mAnavAne nahi ja lalacAya. ghaNI jAya ane sAthe ekano eka dIkaro paNa jAya, evA vakhate mohane vaza eka mAtA potAnA dIkarAne rokI rAkhavAnA ja hetuthI, rAjyalobhathI nahi, rAjamAtA banavAnA lobhathI nahi, sattA bhogavavAnI lAlasAthI Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . kAma !. nahi, eka mAtra dIkarAne jato rAkavAnA hetuthI ja AvI mAMgaNI kare, to te asvAbhAvika che, ema kahenArA mohodayanA svarUpane ane mohodayanA yoge AtmAonI thatI hAlatane jANatA ja nathI ema kahevuM paDe. kaikeyInA mohodayano A bacAva nathI. mohodayane kaikeyI AdhIna na banI hota to te bhUla gaNAta' ema kahenArA mUrkha che; paNa eka vAta cokkasa che ke je saMyogo vacce kaikeyIe mAMgaNI karI che, te saMyogomAM koI javalle ja evI mAMgaNI karyA vinA rahI zake. e saMyogomAM to kaikeyInI mAMgaNI karatAM ghaNI nIcI koTinI mAMgaNI karanArAonI saMkhyA ghaNI ja nIkaLI Ave. kaikeyIe A evI yukti ajamAvI ke zrI bharatajIne pharajIyAta rahevuM ja paDe. zrI dazaratha rAjA khUda ema kahe ke mArI pratijJAne nirarthaka banatI aTakAvavA mATe paNa tuM rAjya le ane saMsAramAM rahe !' banyuM che paNa ema ja. kaikeyIe mAMgaNI karI ke 'Apa dIkSA letA ho to mArA putra zrI bharatane rAjya Apo ! A zabdo pUrA thayA na thayA tyAM to zrI dazaratha rAjAe zrI bharatane mATe kahI dIdhuM ke 'le A pRthvI hamaNAM ja laI le !' zrI dazarathane zrI rAmacaMdrajIne mATe keTalI badhI khAtrI haze ? bahu vicAravA jevI vAta che. rAjyano hakka pitAnA vacana khAtara putra to kare, e bane ? bApanA vacana khAtara to zuM, paNa bApanI AMkhomAMthI AMsu nItaratAM jUe, bApanI phajetI thatA jue, to ya potAnA sukhanA bhoge bApane sukha upaje tema vartanArA keTalA ? paNa A to zrI rAmacaMdrajI che. dazaratha rAjAne khAtrI che ke, "huM A rAjya game tene ApI dauM, toya rAma nA pADe ja nahi ! AthI ja e ja vakhate kahI de che ke "le, A rAjya hamaNAM ja laI le !" zrI dazaratha rAjAne zrI rAmacaMdrajIe Apelo matalIya uttara A rIte rAjyadAna karI dIdhA pachI zrI dazaratharAjA zrI rAmacaMdrajIne bolAvIne kahe che ke "he vatsa ! pUrve mAruM sArathIpaNuM 203 lAyaba gharaka-zreSThItra.9 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyA.....bhAga-1, 204 karavAthI prasanna thaIne meM kaikeyIne eka varadAna ApyuM hatuM. atyAre te varadAna zrI bharatane rAjya ApavAnI mAMgaNI karavArUpe kekeyI mAge che." ATaluM kahIne zrI dazaratha rAjA mauna thaI jAya che. jue che ke zrI rAmacaMdrajI upara have kevI asara thAya che? paNa zrI rAmacaMdrajI to harSa pAmIne kahe che ke "mahAparAkramI evA mArA bhAI zrI bharatane rAjya maLe evuM mArI mAtAe varadAna mAgyuM te bahu sAruM karyuM che." ATaluM harSapUrvaka kahI pachI zrI rAmacaMdrajI potAnuM du:kha vyakta kare che zrI rAmacaMdrajI kahe che ke "pitAjI ! Apa to A viSayamAM mane, ApanI mArA upara maherabAnI hovAthI pUcho cho, paNa lokamAM to A hakIkata mArA avinayanI sUcaka gaNAya tenuM mane du:kha che. lokane ema thAya ke rAma zuM evo avinayI haze ke jethI bApane potAnuM rAjya bIjAne ApatAM pahelAM rAmane pUchavuM paDyuM?" Avo to koI vinaya che ? bApa hakkArane rAjya na Ape ane bIjAne ApavA pUratuM hakkArane pUche e khoTuM che? zuM bApe pUchavuM na paDe ? pUchyA vinA bApathI apAya ? bApa pUche eTalA mAtrathI dIkaro avinayI gaNAya, ema? vinayanI kAMI maryAdA ? A badhA prazno Aje uThe to navAI nahi; kAraNake vinaya gayo che ane sabhyatAno daMbha peTho che. zrI rAmacaMdrajI to ema ja mAnatA hatA ke rAjya ApI detA bApane jo hakkadAra putrane paNa pUchavuM paDe to te hakkAra paNa dIkarAno avinaya ja gaNAya. zrI rAmacaMdrajI to tyAM sudhI kahe che ke "Ape saMtuSTa thaIne rAjya mArA bhAIne ja ApyuM che, paNa kadAca Apa game tene Apo to paNa temAM 'hA' bhaNavAnI ke 'nA' bhaNavAnI, niSedha karavAnI ke saMmati ApavAnI mane kazI ja sattA nathI; kAraNake huM to ApanA sevaka jevo chuM." ane A pachI chelle chelle ema paNa kahe che ke "zrI bharata che te huM ja chuM; Apane mATe ame banneya sarakhA chIe, mATe Apa moTA harSathI zrI bharatano rAjyAbhiSeka karo." zrI bharatajIne thayelI vedanA zrI rAmacaMdrajIno Avo uttara sAMbhaLIne zrI dazaratha rAjA Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda sAthe vismaya pAmyA ane zrI bharatanA rAjyAbhiSeka mATe maMtrIone sUcana karavA lAgyA. zrI bharatajI badhu joI rahI che. emane lAge che ke mAmalo vipharyo. pote rAjya levAne eka aMze paNa IcchatA nathI. zrI dazaratha rAjAnI A pravRtti paNa temane gamatI nathI. koInA vacana khAtara potAne Avo anyAya nahi thavo joIe. ema zrI bharatajI mAne che. vagara mAgye pitAjI rAjya Ape, e acAya ? pote mAMgyuM nathI, pitA Ape che; chatAM anyAya ? tamane lAge ke na lAge, paNa zrI bharatajIne lAge che. zrI bharatajIne potAnI mAtA kaikeyI pratye roSa caDhe che; ane e badhAnA yoge zrI bharatajI potAnA pitA zrI dazaratha rAjAne kahe che ke "he pUjya ! ApanI sAthe dIkSA levAnI meM pahelethI ja prArthanA karelI che, to koInA vacana khAtara Apa mArI prArthanAne anyathA karo e Apane mATe yogya nathI." zrI bharatajI manamAM keTalI badhI vedanAthI pIDAtA haze, tyAre AvuM bolyA haze enI kalpanA karo ! vinIta putra manamAM bahu duHkhI na thayo hoya to AvuM bolI zake ja nahi, eTalAmAM samajI jAva ! zrI dazaratha rAjAne potAne ja zrI bharatajIne rAjya bhogavavAnuM dabANa karavuM paDe che. dazaratha rAjA zrI bharatajIne kahe che ke "he vatsa ! tuM have rAjya nahi levAnI haTha karIne mArI pratijJAne vyartha na kara ! tArI mAtAne meM je varadAna ApyuM che, te kAMI hamaNAM te mArI sAthe vrata levAnI prArthanA karI pachI ApeluM nathI; paNa pUrve ApyuM hatuM ane tArI mAtAe te thApaNarUpe rAkhyuM hatuM. tane rAjyadAna huM ApuM - e rUpe Aje teNe te varadAna mAgI lIdhuM che; mArI ane tArI mAtAnI AjJAne anyathA karavI e tAre mATe yogya nathI.' zrI rAmacaMdrajInuM zrI bharatajI para dabANa juo ke kaikeyIno hetu A rIte pAra paDe che. khuda zrI dazaratha rAjAne paNa kahevuM paDyuM ne ? zrI dazaratha rAjAe A pramANe kahevA chatAM paNa zrI rAmacaMdrajI ne lAge che ke zrI bharata ema mAnaze nahi. AthI zrI rAmacaMdrajI paNa zrI bharatajIne kahe che ke "he bhAI ! huM jANuM 205 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -1, ziyALa ayodhyabhA 20u chuM ke tArA hRdayamAM rAjyaprAptino kiMcit paNa garva nathI, to paNa huM kahuM chuM ke pitAjInA vacanane satya karavAne mATe tuM rAjyane grahaNa kara !" zrI bharatajIne mAtA, pitA ane vaDila baMdhunuM AvuM vartana asahA lAge che. zrI bharatajInI AMkhomAM AMsu AvI jAya che ane zrI rAmacaMdrajInA pagamAM paDI hAtha joDIne zrI bharatajI kahe che ke "pitAjI ane Apa jevA mahAtmAo mane rAjya ApavA taiyAra thAva e to jANe ThIka che, paNa mAre rAjya levuM e yogya nathI." pachI kahe che ke "Apa rAjA zrI dazarathanA putra cho ane huM zuM rAjA dazarathano putra nathI? zuM huM ApanA jevA Aryano nAno bhAI nathI ? ke jethI huM garva karUM ane kharekharo mAtRmukha gaNAuM ?" zrI rAmacaMdrajIe vanavAsano karelo nirNaya | zrI bharatajIno A javAba sAMbhaLIne badhA cUpa thaI jAya che. zrI rAmacaMdrajI mAmalAnI vikaTatA samajI jAya che. AthI zrI dazaratha rAjAne zrI rAmacaMdrajI kahe che ke, "huM jyA sudhI ayodhyAmAM chuM tyAM sudhI zrI bharata rAjya grahaNa karaze nahi. AthI huM vanavAsa jAuM chuM." A pramANe kahIne rAjA dazarathanI AjJA meLavIne zrI rAmacaMdrajIe to cAlavA mAMDyuM. eTale zrI bharate UMce svare rUdana karavA mAMDyuM. rAjagAdI mATe keTalI nilabhatA haze, te vicAro ! mahArAjA zrI dazarathanuM kuTuMba A che. rAjya levAnI paDApaDI nahi paNa devAnI paDApaDI dekhAya che. zrI rAmacaMdrajI ane zrI bharatajI baMneno parasparano vArtAlApa vicAranArane to ema thAya ke, 'AmAM meImAM kamInA nathI.' A to pahelAM banI gayelI vAta che, paNa ApaNe zrI bharatajInI dIkSAbhAvanAnA cAlu prasaMgamAMya e joyuM ke, zrI rAmacaMdrajI pote chatradhara banavAnuM kahe che. zrI lakSmaNajIne mATe te maMtrI thaze ema kahe che ane zatrudana cAmaradhara banaze ema kahe che kAraNake pote jema rAjyathI nirapekSa che, tema zrI lakSmaNajI ane zatrughna paNa zrI bharatane rAjA tarIke svIkAravA taiyAra nathI ema paNa nathI. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama AtmAothI bhareluM A kuTuMba che. zrI bharatajI rAjA che paNa temanAmAM rAjApaNAno garva nathI. vaDila baMdhune pitAtulya mAnavAmAM temane saMkoca nathI kharekhara, AvA AtmAonAM caritro manana karavA jevA hoya che. ahIM prasaMga pAmIne ApaNe pUrva prasaMgo joI rahyA chIe, to thoDuMka vadhAre paNa joI laIe. zrI rAmacaMdrajI rAjapATa choDIne vanavAsa karavA nIkaLyA, tyAre zrImatI sItAdevIne pUchyuM paNa nathI; chatAM zrImatI sItAjI vanamAM paNa patinI sAthe ja javAne taiyAra thaI gayA che. e mahAsatIe hakka laData karI nathI. sArA kAmamAM to jene pavAre pote, tenI pAchaLa javuM eja satIno hakka. pahelA pitA ke pahelAM strI? pitAnI AjJA pALavAmAM strIne pUchavAnuM hoya ? AjJA purUSo to e mATe strIne pUche na pUche to strI vAMdho paNa le. zrImatI sItAjI ane kauzalyA sAsu-vahunI uttamatA zrImatI sItAjIe jyAre potAnI sAsunI AjJA mAMgI, tyAre sAsue vahune khoLAmAM laI lIdhI ane azruo vahAvatAM kahyuM ke, tArA jevI sukumAra ane janmathI ja sukhamAM ucharelIne vanamAM vAnI huM AjJA kema ApuM ? ane patinI pAchaLa jatI satIne huM rokuMya zI rIte ?" A zabdonI pAchaLa keTalo badho vAtsalyabhAva rahelo che. e juo ! sAsu-vahu vaccenI A mIThAza jevI tevI nathI. | zrI lakSmaNajI jyAre potAnI mAtA sumitrAnI pAse AjJA levA gayA tyAre dhIraja dharIne sumitrA kahe che ke "vatsa ! tane zAbAza che, mAro dIkaro Avo ja hoya. have tuM vilaMba na kara, kAraNake rAma mane namaskAra karIne kyAranAe gayA che." zrI lakSmaNajI paNa potAnI mAtAnI AvI AjJA sAMbhaLIne khUba AnaMdamAM AvI jAya che ane kahe che ke "mAtA ! tane dhanya che. tuM ja kharekharI mAtA che !" e ja zrI lakSmaNajI jyAre zrI rAmacaMdrajInI mAtA aparAjitAdevI kauzalyAnI pAse AjJA mAgavA gayA tyAre aparAjitAdevIe raDatAM raDatAM kahAM ke "he vatsa ! maMdabhAgyA huM to marI gaI chuM, kAraNake tuM paNa mane choDIne vanamAM jAya che. zrI rAmanA virahathI pIDita evI mane AzvAsana ApavAne tuM eka to ahI ja rahe, tAre javAnuM nathI." Ama chatAM paNa tailapAtra dhAraka-zreSThIputra.9 paNa 207 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hara ziyALI ayodhyA....bhaga-5 208 zrI lakSmaNajIe dhIraja rAkhavAnuM kahIne namaskAra karIne cAlavA mAMDyuM che. A tarapha zrI bharata rAjya aMgIkAra karyuM nahi; eTaluM ja nahi paNa potAnI mAtA upara keTalAya Akrozo karyA. zrI dazaratha rAjA dIkSA levAne utsuka banyA hatA ane ahIM to koI sAMbhaLatuM ja nathI, sau ciMtAmAM che. AthI zrI dazaratharAjAe zrI rAmacaMdrajIne pAchA teDI lAvavAne mATe maMtrIo vagerene molyA, paNa te pAchA vaLyAM nahi. zrI dazaratha rAjAe pharIne zrI bharatane kahyuM ke "zrIrAma-lakSmaNa to pAchA AvyA nahi mATe have tuM rAjya grahaNa kara, ane mArI dikSAmAM vighnakara na thA." AnI sAme paNa zrI bharatajIe makkamatAthI kahyuM ke "huM kadipaNa rAjya laIza nahi, jAte jaIne huM mArA moTAbhAIne teDI lAvIza." kekeyIno pazcAttApa ane zrI bharatanI sAthe zrI rAmacaMdrajIne levA jAya che potAnI mAMgaNInuM AvuM aNadhAryuM paNa mahAbhayaMkara pariNAma AveluM joIne kaikeyIne paNa bahu ja lAgI AvyuM che. rAjakuTuMbamAM vyApelA zokathI kaikeyI trAsI uThI che. pote je karyuM te ghaNuM ja kharAba karyuM ema kaikeyIne samajAI gayuM che. AthI kaikeyI zrI dazaratha rAjAne kahe che ke "he svAmin ! Ape to ApanI pratijJA mujaba zrI bharatane rAjya ApyuM, paNa Apano e vinayI putra rAjyane grahaNa karato nathI ! je kAMI banavA pAmyuM che ethI zrI bharatanI bIjI mAtAone temaja mane paNa atyaMta du:kha prApta thayuM che. A badhuM vagara vicAryuM kya pApiNI evI meM ja karyuM che. e paNa du:khano viSaya che ke Apa saputra hovA chatAM paNa, ApanA putro hayAta hovA chatAM paNa atyAre A rAjya rAjA vagaranuM thaI gayuM che. vaLI kezalyA, sumitrA ane suprabhAnuM duHzrava rUdana sAMbhaLatAM paNa mAruM hRdaya phATI jAya che. AthI he nAtha ! huM paNa zrI bhAratanI sAthe javA icchuM chuM. vatsa rAmane ane lakSmaNane samajAvIne huM pAchA laI AvIza, mATe mane javAnI AjJA pharamAvo.' Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kekeyIno A pazcAtApa jUo, thaI gayelI bhUla sAme juo tyAre te samayanA saMyogo sAthe ja juo ane te pachIno A pazcAtApa paNa juo. te pachI kaikeyI vagere zrI rAmacaMdrajInI pAse gayAM che ane tyAM jaIne paNa kaikeyI zrI rAmacaMdrajI pAse khUba raDyA che. zrIbharata to zrIrAmacaMdrajI pAse snehavaza mUchita thaI gayA ane mUrchA vaLyA pachI zrIbharatajIe vinayapUrvaka zrI rAmacaMdrajIne kahyuM ke, "Apa abhaktanI jema mane choDIne ahIM kema AvyA ? huM kaMI abhakta nathI. 'zrI bharata rAjyano lobhI che.' evo mane mArI mAtAnA doSathI apavAda lAgyo che, mATe kAM to mane ApanI sAthe vanamAM laI jAva ane kAM to Apa pAchA pharI rAjya svIkAro ke jethI mArUM kalaMka dUra thAya ! Apa rAjA bano, jaganmitra lakSmaNa maMtrI bane, huM pratihAra banuM ane zatrughna chatra dhare !" kaikeyI zrI rAmacaMdrajInI kSamA mAge che e vakhate kekeyI paNa kahe che ke "tamAro bhAI zrI bharata sAcuM ja kahe che, tame bhAtRvatsala cho to bhAInuM vAtsalya karo ! A viSayamAM nathI to ApanA pitAno doSa ke nathI to zrI bharatano gheSa. strIsvabhAvane sulabha evo A doSa mAro ja che. strIomAM kuTilatA vigere je je doSo hoya che, te te doSonI khANa huM chuM. patine, putrone ane temanI mAtAone atyaMta duHkha pamADanArUM meM je kRtya karyuM che. tene mATe mane kSamA karo, kAraNake tame paNa mArA putra cho !" bhUla bhUlarUpe samajAyA pachIthI kaikeyInA aMtaramAMthI kevA kevA zabdo nIkaLe che, e juo ! kaikeyInI jagyAe bIjI koI adhamastrI hoya to ? AjanI koI hoya to ? kaikeyIe A badhuM kahyuM te hadayanA sAcA du:khathI ja kahyuM che. hasatAM hasatAM nathI kahAM, paNa raDatAM raDatAM kahyuM che ! paNa zrI rAmacaMdrajI makkama che. e to kahe che ke "pitAjIe rAjya ApyuM ane huM saMmata thayo, eTale amArA benA jIvatA to te 200 tailapatra dhAraka-zreSThIyu...9 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u5 210 ..bhAga-5 ozIyALo ayodhyA. vANI anyathA thAya nahi." A vagere vAtothI samajAvIne ane AjJA karIne zrIrAmacaMdrajIe tyAM ja zrIbharatajIno rAjyAbhiSeka karyo. mohano udaya bahu bhayaMkara che mATe sAvadha raho ! mahArAjA zrI dazarathanuM A kuTuMba juo. potAnI pharajamAM sau kevA kevA nipuNa che ? e juo, zrI rAmacaMdrajInI rAjya mATenI A nirlobhatAe juo ! cAlu prasaMgamAM paNa zrI bharatajIne kahI kahIne zrI rAmacaMdrajIe kyuM che zuM ? bhogo bhogavIne dIkSA leje, e ja kahyuM che ne ? baMdhusnehane lIdhe A kahyuM che, paNa e vAtane pakaDI na lo ! mohano udaya bahu bhayaMkara che. ApaNane e mUMjhavI na jAya te jovAnuM che zrI rAmacaMdrajIne zrIbharatajIe bahuM ja TUMko uttara Apyo che paNa te bahu sacoTa che. te pachI subhaTo vacce bolyA che, to temane paNa zrI bharatajIe bahu sApha sApha vAto saMbhaLAvI dIdhI che. mohatA gharano aMdhApo mohAdhina saMbaMdhio jeTalA vadhAre, teTalI virAgane virAgano amala karavAmAM muzkelI vadhAre, eTalI Aphata vadhAre AvavAnI vastu upara rAga hoya, paNa janArano moha hoya te kAma to kare ne ? keTalIkavAra mohanI evI pradhAnatA thaI jAya ke samaju paNa svaparahitanA vivekane bhUlI jAya, potAno svArtha haNAya e na sahAya. ApaNane gamatI bhautika vastu ApaNI AMkha sAme rAkhavAno prayatna karavo e zuM svArtha nahIM ? sAmAne to mohanA bandhana upara chINI mUkavI che, paNa svArthane potAnA mohanuM baMdhana tuTe e pAlavatuM nathI. kaikeyIne bharatano moha che. moha kevA AMdhaLA banAve che ? virAgIne vaLagatAM javuM, e zuM che ? virAgIne vaLagatAM javAya, paNa virAga sAdhavA ! ene badale rAga mATe virAgine vaLagatAM javuM e to mohanAM gharano aMdhApo che. zrI rAmacaMdrajIno zrI bharata pratyano sneha ApaNe e joyuM ke putramohanA yoge kaikeyI 'zrI bharatajI saMvigna manavALA banyA che' evI zrI rAmacaMdrajIne khabara Ape che zrI Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmacaMdrajI samajI jAya che. zrI rAmacaMdrajImAM paNa badhusneha beTho che. baMdhusnehathI zrI rAmacaMdrajI haju para banyA nathI. zrI rAmacaMdrajIne paNa ema thAya che ke, zrI bharata amArI sAthe rahI bhoga bhogavato thako AnaMda Ape to sAruM.' A bhAvanA konA gharanI ? ema na thavuM joIe ke ene to pitAjInI sAthe ja dIkSita thavuM hatuM, paNa kevaLa mArI AjJAne AdhIna thaIne rahAo hato; ATalo samaya jyAre e viraktabhAve rahyo che, to have mAre ene saMyama sAdhanAmAM utsAhita karavo joIe.' vicAra to Avo ja karavo joIe, paNa mohanA yoge e vicAra Avato nathI ane ema thAya che ke, huM zrI bharatane kahuM ane ethI te rahe to sAruM. na rahe to baLAtkAre rAkhavAnI vAta nathI hoM ! zrIrAmacaMdrajI zrIbharatajIne rAkhavA mATe dhArata to sattA ajamAvI zakata, paNa eTalI adhamakoTinA e nahotA. zrIrAmacaMdrajI mohavALA hatA paNa sAthe sAthe mithyAtvAdinA kSayopazamAdivALA paNa hatA. AthI ja zrIbharatajIne vinave che, paNa dIkSA ke virAgabhAvanA sAme lAla AMkha karatA nathI. zrI bharatajI hamaNAM dIkSA levAnuM kahe che, jyAre zrI rAmacaMdrajI bhogo bhogavyA pachI dIkSA levAnuM kahe che; bheda ATalo che; zrI rAmacaMdrajIe ATaluM kahyuM te paNa mohanA yoge ja kahAM, bhAtRsnehamAM pAgala banIne dIkSA, virAga bhAvanA vagere upara jarAya Akroza na karyo, temaja zrI bharatajInI sAme baLajabarI paNa ajamAvI nahi, eya bhUlavA jevuM nathI. AnA ghaNAonI dazA vicitra che. vacalI eka vAta pakaDI le, paNa AjubAjunI vAto na jue. AvAo jeTalo anartha na kare eTalo ocho. potAnuMya bagADe ane zakti sAmagrI mujaba pArakAnuM paNa bagADe. e bane che zAthI? ajJAnathI, mithyAtvanA udayathI, e vagerene kAraNe banI jAya; paNa dRSTiviparyAsa thavAthI temaja aMdara dveSano agni jalI rahI hoya ethI jo AjubAjunuM choDI vacaluM pakaDAya to to te pakaDanAro mahAanartha karanAro ja bane; evAo mArgathI vaMcita rahI jAya che, pAmyA hoya to hArI jAya che, ane svaparahitaghAtaka banI saMsAranI musApharIne vadhArI mUke che. evA na banAya te kALajI rAkhavI, e ati Avazyaka che. tailayA dhAraka-zreSThIputra..9 211 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 ziyALI ayodhyabhAga-5 vairAgI zrI bharatajInI makkamatA zrI rAmacaMdrajI zrI bharatajIne kahe che ke, "he zrIbharata ! pitAjIe tane A mahArAjya upara sthApana karyo che. A traNa samudranA aMta sudhInI saghaLIya pRthvIne tuM bhogava, tAruM darzana amane game che ane saghaLAya vidyAdharapatio tane vaza che. eTaluM ja nahi, paNa huM tAro chatradhara banuM, lakSmaNa tAro maMtrI bane ane zatrughna tAro cAmaradhara bane, temaja subhaTo paNa tArI pAse ja raheze; to he bhAI ! huM tane yAcanA karuM chuM ke tuM cirakALa paryata rAjya kara. rAkSasapati jItIne huM tArA darzana mATe utsuka banyo tethI ahIM Avyo chuM. arthAt, huM utsuka banIne tArI pAse Avyo tyAre tuM amane choDIne vAne taiyAra thAya che, eTale ke amane AnaMda ApavA khAtara paNa tuM amArI sAthe bhogone bhogava ane te pachI pravajyA grahaNa karaje." kaho AmAM kAMI kamInA che ? mANasa jaDa evA saMsArasukhano jo jarAya arthI hoya, to A prasaMge enA vairAgyanuM zuM thAya ? traNa khaMDanA rAjyanuM svAmIpaNuM ane tenI sAthe zrI rAmacaMdrajI jevA chatradhara, zrI lakSmaNajI jevA maMtrIvara ane zatrudana jevA cAmaradhara ! sattA ane sAhAbImAM che kAMI khAmI ? saMsAramAM rahevAnI ane bhoga bhogavavAnI zrI rAmacaMdrajI jevAnI yAcanA chatAM na pIgaLavuM e kaMI sAmAnya vAta che? pelA kahe che ke "ame tArA taraphanA snehathI ahIM kheMcAI AvyA tyAre tuM amane mUkIne javA taiyAra thayo' - to ya na DagavuM e keTalI badhI makkamatA che? sAcI ane tIvra AtmaciMtA AvA prasaMge AtmAne mATe bahu ja upayogI thaI paDe che. evI AtmaciMtA dekhItAM sukhonI pAchaLa chUpAelAM du:khone evI rIte dekhADyA kare che ke AtmA pratyakSa viSayasukhomAM lobhAto nathI. khaNaja pAchaLanI baLatarAne jANanArA game tevI caLa Ave to ya manane majabUta banAvI rAkhe che. na rahI zakAya to paNa bahu komaLatAthI paMpALe che. khaNavAno rasa baLatarAnA khyAlane uDAvI de che. e ja rIte viSayasukhonI pAchaLa chUpAelAM Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAramA du:kho barAbara dekhAyA kare ane bhayabhIta banI javAya to tevA koi gurUkarmI AtmAo sivAya prAya: laghukarmI AtmAo e viSayasukhothI lobhAya nahi. zrIbharatajI paNa potAne apAelI ane apAtI viSayasukhonI sAmagrI pAchaLa rahelA kAramA du:khone barAbara joi rahyAA che eTale zrI rAmacaMdrajIne bahu ja TUMko paNa ghaNo sacoTa uttara saMbhaLAvI de che. zrI rAmacaMdrajI traNa khaMDanI pRthvIne bhogavavAnI vAto kare che, pote chatradhara; zrI lakSmaNajI maMtrI ane zatrughna cAmaradhara bane evI vAto kare che, tyAre javAbamAM zrI bharatajI kahe che ke 'Apa jyAre A pramANe kahI rahyA cho tyAre mArI vAta paNa sAMbhaLI lo ! ghaNAM du:khane karanArI rAjyalakSmIne huM mUkavAne icchuM chuM.' ekano rAjyalakSmI bhogavavAne mATe lalacAvavAno prayatna che, te vakhate sAmethI sIdhuM ja kahI devAya che ke rAjyalakSmI sukhakara nathI paNa bahu ja du:khane karanArI che, ane ethI ja huM A rAjyalakSmIno tyAga karavAne icchu chuM. rAjyalakSmI aneka pApothI kharaDAyelI hovAthI mahAduHkhakara che rAjyalakSmI bahu du:khakAraka che e vAta laghukarmI AtmAo sivAya bIjAone gaLe nahi utare. jenI vAtano pAra pAmavo hoya tenI dRSTine samavI paDe ane e dRSTi kAMika keLavAya to vastu samajAya. virAgI AtmAonI vAto rAgamAM bahu khUMcelA AtmAone gaLe na utare. emAM Azcarya pAmavA jevuM kAMi che ja nahi. cakvartInI rAjyasaMpatti sarva zreSTha hoya che. cha khaMDanuM eksarakhuM Adhipatya e bhogave che. eka rIte ema kahevAya ke manuSyanI duniyAmAM ene jevI sattA ane bhogasAmagrI maLe che tevI dharmacakravartI sivAya bIjA koine maLatI nathI. dharmacakravartI zrI tIrthaMkaradevonI AjubAju je sAmagrI patharAelI rahe che te cakravartIo pAse paNa hotI nathI. indro paNa zrI tIrthaMkaradevanI sevAmAM khaDe page tatpara hoya che. e tailapAtra dhAraka-zreSThaputra... 213 O Y Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 ziyALa ayodhyA...bhAga-5 sAhAbI cakravartI pAse nathI, chatAMpaNa cakravartInI sattA ane bhogasAmagrI A duniyAmAM sarvazreSTha hoya che. ema kahIe to cAle; paNa AvI uMcAmAM uMcI koTinI rAjyasaMpatti pAmanArA ane bhogavanArA cakravartIo jo cakravartIpaNAmAM ja mare to niyama sAtamI narake jAya ema jJAnIo kahe che, vicAro ke rAjyasaMpatti du:khakara ke sukhakara ? bhogavaTAnI dazAmAM e sukhada lAge te banavAjoga che, paNa pariNAme to e duHkhakara ja che. ane rAjyalakSmI sAmAnya rIte paNa svabhAvathI ja aneka pApothI kharaDAelI hoya che, eTale ene mATe vivekI AtmAo to e ja uccAre ke, rAjyalakSmI 3 mahAduHkhakara che. zrI bharatajIe jyAM eTaluM ja kahyuM ke, 'he deva ! bahu duHkhane karanArI rAjyalakSmIne huM mUkvAne icchuM chuM. eTale zrI rAmacaMdrajI to cUpa ja thaI gayA. have zuM kahe? rAjyalakSmIne sukhakara kahe? rAjyalakSmIne du:khakara mAnavI e tArI bhramaNA che ema kahe? rAjyalakSmI duHkhakara ja hota to zrI tIrthaMkaradevanA AtmAoe paNa kema bhogavI? ema kahe ? Ama satyano apalApa kare eTale samyakSya bhAge. kapila ! ahIM paNa dharma che ane tyAM paNa dharma che. eTaluM maricIe kahyuM, paNa zAstra kahe che ke e to samyaktanuM vamana hatuM ! zrI rAmacaMdrajInI jagyAe AjanA kahevAtA dharmIo hoya to zuM kahe ? AnA virodhIo to zrI bharatajIne mUrkha, ajJAna, kAcI buddhinA, akla vagaranA, bhogasukhanI gama vagaranA vagere vagere kahe e banavAjoga che, kAraNake e bicArAo bhogasukhone mATe taraphaDI rahyA che. beThA beThA kalpanAo karI karIne devI sukho (?) no evAo anubhava karI rahyA che. emane saMsAramAM bhogathI khadabadatuM svarga utAravuM che, eTale bhoga pAchaLa pAgala banelA e bicArA pAmarone zrI bharatajI jevA parama virAgIne mATe jema tema bakavAnuM mana thAya, to emAM du:kha ke Azcarya thavAne kAraNa nathI; kAraNake te bicArA Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajJAna che ! paNa je keTalAko vastuta: hadayanA dharmI nahi hovA chatAM, duniyAnAM judA judA kAraNone aMge potAne dharmI kahevaDAvI rahI che. temanI pAse Avo prasaMga AvI paDe to teo zuM kahe ? e khAsa vicAravA jevuM che. AvA prasaMge zuM teo zrI rAmacaMdrajInI jema cUpa rahI zake ? nAmanA dharmIo AvA avasare locA vALyA vinA na rahe tame juo ke zrI rAmacaMdrajIe badhuM kahyuM. zrI bharatajIne potAnI sAthe rAkhavAnI paNa temanI icchA pUrepUrI che, paNa jyAM zrI bharatajIe emaja saMbhaLAvI dIdhuM ke, rAjyalakSmI bahu duHkhakara che ane ethI huM teno tyAga karavAne icchuM chuM. eTale zrI rAmacaMdrajI cUpa thaI gayA, ema na kahayuM ke, 'jone bhAI ! tuM kahe che te ThIka che, ema ja kahevAya, paNa ApaNo dharma ekAMtavALo nathI. ApaNo dharma syAdvAdavALo che. e to evA koI pApI AtmAone apekSIne bhagavAne rAjyalakSmIne bahu duHkhakara kahI hoya, tethI e vAta badhAne lAgu na paDAya ! ane tuM? mahApuNyazALI ! virAgabhAve rahenAro ! tuM to rAjyalakSmI bhogavatAM bhogavatAM paNa tarI javAno; mATe A badhI paMcAta mUka ! chatAM tArI marajI ja hoya to haju kayAM buDhApo AvI gayo che ? buDhApo Ave tyAre nIkaLI jajene ! vayanAM kAma vayamAM karIe. juvAnI bhoganI vaya che mATe bhoga bhogavIe ane vRddhavaye dharmeya karIe. ema karIe to kAmeya sadhAya ane dharmeya sadhAya." zrI rAmacaMdrajI AmAMno eka akSara paNa bolyA nathI. evA puNyAtmAo moTebhAge ema bole ja nahi, paNa emanI gyAe keTalAka nAmanA dharmIo hoya to jarUra AvA locA vALyA vinA rahe nahi. emanAthI zrI rAmacaMdrajInI jema cUpa na rahevAya. AjanA keTalAka nAmanA dharmIo to zrI jinezvaradevanA siddhAMtono evI mIThAzathI ane evI paddhatithI apalApa kare ke sAmo ajJAna hoya to emAM phasAI gayA vinA rahe nahi. 215 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 che 60 9i) 2 ( bha8-che ziyaLa ayodhyA........... Aje AvuM bahu banI rahyuM che mATe cetavuM chuM. saMyama levAne taiyAra thayelAne ahIM rahIne kayAM dharma nathI thato ? ema kaI jIbhe kahevAya ? saMyamI banavAthI jeTalo ane jevo dharma thaI zake che, tevo ane teTalo dharma gRhasthapaNAmAM rahIne nathI ja thaI zakato e vAtane jANanAro AvuM bole ? gRhasthapaNAne choDI zakavAne azakta AtmAo paNa thoDoghaNo dharma karI zake e mATe darzAvelo dharma te gRhasvadharma; bAkI mukhya dharma to saMyama ja. ene badale Aje to saMyamI banavA karatAM paNa gRhasthAvAsamAM rahIne vadhAre dharma thaI zake che AvI pApavAsanAo phelAvAya che. Aje keTalAka veSadhArIo paNa avasare zuM bole che? AvI pApavAsanAone Aje keTalAka sAdhuveSadhArIo paNa prasArI rahI che, kAraNake e bicArAo saMyamI banyA te pote bhogasukhothI ThagAyA ema mAne che. emane saMyamano rasa nathI ane veSamAM rahI moja uDAvavI che ! gRhasthAvAsamAM rahIne sAdhuonA karatAM vadhAre dharma thaI zake che, evuM koI veSadhArI kahe to yogya vyaktioe yogya sthaLe ene moDhe ja kahI devuM joIe ke to pachI A bevakuphI kema karo cho ? choDI do A veSane, banI jAva gRhastha ane karo dharmanI ArAdhanA vadhAre. kharekhara, jene saMyamano AsvAda na Ave ane svachaMda sevAya nahi tene mATe to A sAdhujIvana kedakhAnAthI ya bhayaMkara che, e to AmAM rahIne paNa svacchedI ane nagharoLa ja bane; avasare avasare e saMyamI jIvana karatAM gRhasthavAsa sAro evuM bolI jAya eTale samajI levuM ke nAmadArane saMyamamAM rasa nathI. saMyamamAM rasa nahi hovA chatAM paNa evAne A veSa mUkavAnuM pAlavatuM nathI, eTale A nagharoLa tathA pApathI abhIrU banIne saMyamanA lebAzamAM chUpuM svacchaMdI jIvana jIvI rahela che. saMyamano jene AsvAda Avyo che, saMyamano AsvAda je laI rahayo che te to saMyamI jIvanamAM apUrva koTino AtmAnaMda anubhavI zake che. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rAmacaMdrajInuM mota e temanI uttamatA che ApaNe joI gayA ke zrI bharatajIe jyAM eTaluM ja kahyuM ke rAjyalakSmIne huM mUkavAne icchuM , kAraNake rAjyalakSmI bahu du:khakara che. eTale zrI rAmacaMdrajI ekadama mona thaI gayA. pote chatradhara banavA vagerenI vAto karanAra ane cirakALa paryanta rAjyabhogo bhogavavAnI yAcanA karanAra zrI rAmacaMdrajI mAtra ATalA TUMkA javAbamAM mauna kema thaI jAya ? paNa samajo to A javAba bahu sacoTa che. zrI rAmacaMdrajI jevA samajadArane mauna karI devAne mATe ATalo TUMke javAba ghaNo pUrato che, kAraNake rAjyalakSmI moTA du:khane karanArI che e vAta to zrI rAmacaMdrajI paNa mAnatA hatA. rAjyalakSmI bahu duHkhakartA che, ema zrI rAmacaMdrajI nahotA jANatA mATe zrI bharatajIne bhogo bhogavIne pachI dIkSA levAnuM kahetA hatA ema nathI, paNa baMdhu sneharUpa mohanA yoge ja e prakArano Agraha karatA hatA bAkI rAjyasaMpatti bahu du:khartA che ema jo te na mAnatA hota to zrI bharatajIno eTalo TUMko javAba zrI rAmacaMdrajIne mauna na banAvI zakta. ahIM samajavAnuM e paNa che ke zrI rAmacaMdrajIe prathama karelo Agraha e jema temanA mohodayano sUcaka che, tema zrI rAmacaMdrajInuM A mauna temanAmAM pragaTelA samyakvarUpa guNanuM sUcaka che. zrI rAmacaMdrajI jevAoe paNa bhogo bhogavIne pachI dIkSA levAnuM zrI bharatajIne kahyuM ATaluM ja yAda na rAkhatA, nahi to e yAda kadAca anarthakara nivaDaze. sAthe ja e paNa yAda rAkhajo ke mohodayanA yoge zrI bharatajIne bhogo bhogavIne pachI dIkSA levAnuM kahenArA paNa zrI rAmacaMdrajI , bahu du:khane karanArI rAjyalakSmIne huM choDavA icchuM chuM eTaluM ja zrI bharatajIe kahetAMnI sAthe mauna thaI gayA hatA. Aje arthakAma anarthakArI che eTaluM paNa rUcipUrvaka bhAgyavAno ja sAMbhaLI zake che. dharmanA virodhIone to AvI vAtonI paNa sUga caDhe che. AvI agatyanI vAto samAjane nukazAna kare che ema evAo kahe che. AvA vakhate saheje ema thAya ke e pApAtmAo strIone zIlabhraSTa karavA mATeno, susAdhuone halakA pADavA mATeno, 217 telautra dhAraka-zreSTha putra.9 ) cha Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AzayaLa ayodhyA............bhAga-5 218 dakSAne vagovavA mATeno, dharmIone raMjADavA mATeno, dIkSArthIone trAsa devAno, devadravyathI temanAM potAnAM peTa bharavA mATeno ane evo evo bIjo paNa pracAra kare che. ethI samAjane phAyado thAya che ema? paisA mATe sAdhuonI pAse yAcanA karanArA ane potAnAM peTa bharAya, potAnI tIjorIo tara bane, evI yojanAo ghaDIne teno amala karavA mATe sAdhuone upadeza devA nIkaLanArAo, rAjyalakSmI bahu du:khakara che e vAta samajI zakaze ? nahi ja rAjyasaMpatti eTale ? artha ane kAma banneyano eka sAthe moTI koTino yoga. rAjyalakSmI jene maLI tene mATe sAmAnya rIte 3 artha ane kAmanI sAmagrInI khoTa nahi ema kahI zakAya. AvuM to sAmAnya rAjyalakSmIne aMge kahevAya, paraMtu zrI bharatajIne rAjyalakSmI to kvacit mahApuNya maLe evI che, Ama chatAM paNa zrI bharatajI rAjyalakSmIne bahu du:khakara kahIne enAthI mukAvAnI abhilASA pragaTa kare che, eTale zrI rAmacaMdrajI enI sAme eka akSara paNa nahi uccAratAM mauna thaI jAya che, kAraNake zrI rAmacaMdrajI pote paNa rAjyasaMpattine sukhanuM kAraNa nahi paNa bahu duHkhanuM kAraNa ja mAnatA hatA, ane ema mAnavuM e paNa eka prakArano guNa ja che. 'rAjyalakSmI bahu du:khakara hovAthI huM tene choDavA IcchuM AvA javAbathI zrI rAmacaMdrajI to mauna thaI gayA, paNa tyAM je subhaTo hAjara hatA, teo to A sAMbhaLIne vismaya ja pAmyA. subhaTonI AMkho azrujaLathI bharapura banI gaI. AMkhomAM AMsuovALA ane manamAM vismayavALA te subhaTo zrI bharatajIne kahe che ke, seva sADhavAnaDarsTa, "tAyassa kuNasu vayaNaM, pAlasu loyaM suhaM aNuhavanto / pacchA tumaM mahAjasa !, giNhejjasu jiNamae divakhaM / / "Apa rAjyalakSmIne mUkI devAne taiyAra thayA cho, paNa he deva ! amArA vacanane sAMbhaLo, tAtanA vacanane karo, arthAt tAtanA vacana mujaba vartA, sukhane anubhavavA sAthe lokane pALo ane te pachI, he mahAzaya ! zrI jinezvaradevanA matamAM dIkSA Apa grahaNa karajo !" Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ juo ke atyAre badhA bApanA vacananA nAme zrI bharatajIne rokavA prayatna kare che. zrI rAmacaMdrajIe paNa sauthI paheluM eja kahyuM hatuM ke, 'pitAjIe rAjya upara tane sthApita karyo che, mATe sarva pRthvI tuM bhogava.' ane subhaTo paNa pahelI vAta e ja kahe che ke, "tAyansa kuNasu vayaNaM" '' dIkSA levAmAM pitAnA vacanano bhaMga thato nathI zrI bharatajI dIkSA le tethI zrI dazaratha rAjAnA vacanano bhaMga thato hato ? nahi ja, paNa mohanA yoge AdamI pAMgaLI paNa vAto AgaLa kare, emAM Azcarya pAmavA jevuM kAMI ja nathI. e to dhAre ke lAgyuM to tIra nahi to tukko. zrIbharatajI dIkSA le ethI jo pitAjInA vacanano lopa ja thato hoya to zrI rAmacaMdrajIe temaja subhaToe paNa pachI dIkSA lejo ema to hyu ja che, tenuM kema? hamaNAM dIkSA le to vacanabhaMga na thAya ema? sabhA hamaNAM dIkSA levAthI jo vacanabhaMga gaNAya. to pachI dIkSA levAthI paNa vacanabhaMga gaNAya ja, e dekhItI vAta che. pUjyazrI : kaikeyIe varadAna tarIke zI mAMgaNI karI hatI ? e ja ke, 'Apa dIkSA letA ho to badhuM rAjya zrI bharatane Apo.' zrI dazaratha rAjAe hA pADI dIdhI. ApI dIdhuM. have keTalo kALa rAkhavuM na rAkhavuM, emAM zrI dazaratha rAjAnuM vacana vacce zAnuM Ave ? bahu to zrI bharatajI pAsethI zrI rAmacaMdrajI vagerene paDAvI levAno hakaka nahi, paNa zrI bharatajIne svakalyANa sAdhavAne mATe paNa choDavAno hakka nahi ema to kahevAya ja nahi. sabhAH varadAna kone hevAya ? pUjyazrI : sAmAnya rIte varadAna zabdano artha zreSTha dAna thAya. tailapAtra ghAraka-zreSThIyutra... vara eTale zreSTha. dharmanI daiSTie zreSTha dAna e judI vastu che. sabhAH varadAna rAjyadAna ja hoya ? pUjyazrI : nahi. varadAnano artha aicchika ghana thaI zake. 219 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 n-c) *)ree 100e})}))G* 'mAga, mAga, mAge te ApuM' ema duniyAmAM kahevAya che, te varadAnanA rUDha arthamAM ja kahevAya che. ApaNe svAdhIna je kAMi hoya temAMnuM sAmo je kAMi mAge te ane jeTaluM mAMge teTaluM mAMgaNI mujaba ApavuM, badhuM mAge to badhuM ApavuM, ene duniyAmAM varadAna tarIke oLakhAvAya che. tamane yAda hoya to zrI dazaratha rAjAe paNa kaikeyIne eja kahyuM hatuM ke 'vratagrahaNanA niSedha sivAya mAre svAdhIna je kAMi hoya te tuM mAMgI le.' potAne svAdhIna vastu sAmAne sAmAnI icchA mujaba dai devI, e dAna duniyAmAM varadAnanA nAmathI oLakhAya che. sAmAnI sevA Adi joine bahu ja tuSTa thai gayelA samarthoe AvAM varadAno dIdhAnAM ghaNAM udAharaNo Ave che. varabodhi kone kahevAya ? sabhA : evI ja rIte ApaNAmAM 'varabodhi' zabda paNa pracalita che ne ? pUjyazrI : varadAna rAjAo ja dai zake evo koi niyama vizeSa nathI, jyAre varabodhine mATe niyama che. eka mAtra zrI tIrthaMkaradevonA bodhine ja varabodhi kahevAya che ane ema kahevAya che te barAbara ja che. kAraNake emanuM bodhi je tArakabhAva lAve che te tArakabhAva lAvavAnI bIjAonA bodhimAM tAkAta ja nathI ane ethI bIjA koinA bodhine e apekSAe varabodhi na ja kahI zakAya te svAbhAvika che. mULa vAta to e che ke zrI bharatajI hamaNAM dIkSA le, to zrI dazaratharAjAnA vacanano bhaMga thAya ane pachI le to vacanabhaMga na thAya evuM kAMi ja nathI; paNa mohanA yoge evI evI paNa vAto thai rahI che e dhyAnamAM rahevuM joie. AtmahitanI sAdhanAmAM koi vAta vacce na Ave subhaTone zrIbharatajIe je uttara Apyo che te paNa ghaNo samajavA jevo che. avasara pAmIne zrIbharatajIe spaSTapaNe saMbhaLAvI dIdhuM che ke 'prazaMsanIya kArya purUSe koipaNa rIte karavuM Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joie' zrIbharatajInA vacana uparathI lAge che ke zrI bharatajI ghaNA sAphabolA hatA; kAraNake zrIrAmacaMdrajIe jyAre rAjya levAnuM kahyuM te vakhate paNa emaNe (zrI bharatajI)e kahyuM hatuM ke 'zrI dazaratha rAjAnA Apa putra cho ane huM putra nathI ema? ApanA vAno huM bhAi nahi hou kema?' ane dazaratha rAjAne paNa zrI bharatajIe kyuM hatuM ke 'ApanI sAthe vrata levAnI meM karelI prArthanAne Apa koinA vacana khAtara anyathA karo e Apane chAjatuM nathI.' eja rIte zrI bharatajIe subhaTone paNa rItasarano jvAba daI dIdho. bIjI ghaNI vAto karI che, paNa prazaMsanIya kArya purUSe koIpaNa rIte karavuM joIe ema kahIne to zrI bharatajIe AtmahitanI sAdhanAmAM bIjI koI vAta ADe na AvI zake, evo sApha rasto karI lIdho che. zrI bharatarAjAe subhaTone zuM kahyuM hatuM enuM varNana karatAM zrI "pauma cariyam" nAmanA grantharatnanAM praNetA paramarSi lakhe che ke... piuvayaNaM pAliyaM jahAvattaM / parivAnio ya nogo, monavihA mALiyA savvA 12 dinnaM ca mahAdANaM, sAhujaNo tappio jahicchAe / tALa vavasiya na, bna tamahaM vi vavasAmi 2 aNumannaha me sigdhaM, vigdhaM mA kuNaha jaIyA tubhe / kajjaM salAhaNijjaM, jaha taha vi nareNa kAyavvaM // 3 // nandADuNo varindA, bahavo aNiyattavisayapemmA ya / bandhavanehavinaDiyA, kAleNa ahogaI pattA naha rundhaLALa anI, na ya vpiThu sAro nassu tadgha nIvo vi na vvaDu, mahajju vi Anonesu ka zrI bharatajIe kahelI sApha sApha vAto '' 3'' tailapAtra ghAraka-zreSThIyu... subhaToe sauthI pahelI vAta e karI hatI ke, 'pitAjInA vacanane karo, arthAt pitAjInA vacana mujaba varto.' eTale zrI bharatajIpaNa sauthI pahelI vAta e ja kare che ke 'pitAjInA vacananuM meM pAlana karyuM; pAlana karyuM che ema ja nahi, 221 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyaLa ayodhyabhAga-5 222 paNa yathArtha rIte me pitAjInA vacananuM pAlana karyuM che. arthAt pitAjInA vacanano huM dhakSA levA dvArA bhaMga karuM . ema tame kahetA ho to te paNa taddana khoTuM che, kAraNake pitAjInA vacananuM meM yathAvat pAlana karyuM che.' vAta paNa sAcI che. zrI dazaratharAjAnuM vacana rAjya grahaNa karavA pUratuM hatuM, paNa maratA sudhI agara to buDhApA sudhI rAjyatyAga karavo ja nahi' evuM dazaratha rAjAnuM vacana hatuM ja nahi AthI zrI bharatajIe ATalo vakhata rAjya karyuM eTale e vacananuM to yathArtha pAlana thaI ja gayuM che. pitAjInA vacananuM meM yathAvat pAlana karyuM che, ema kahA pachIthI zrI bharatajI subhaToe kahelI bIjI vAtano uttara Ape che. subhaToe bIjI vAta e karI hatI ke, sukhane anubhavavA sAthe Apa lokanuM pAlana karo. AnI sAme zrI bharatajI kahe che ke, atyAra sudhImAM meM lokanuM paripAlaneya karyuM che ane saghaLIya bhogavidhi paNa meM mANI che. atyAra sudhI zrI bharatajIe rAjya bhogavyuM che eTale lokapAlana to karyuM ja che. ane saghaLIya bhogavidhi paNa mANI che ema kahI zakAya. vadhumAM zrI bharatajI kahe che ke meM atyAra sudhImAM ahIM rahIne karavA jevuM bIjuM paNa karI lIdhuM che. meM mahAdAna paNa ghadhuM che ane sAdhujanone yathecchapaNe tapita paNa karyA che.' have to eka ja kArya bAkI che ane te karavuM che, ema sUcavatAM zrI bharatajI kahe che ke, "pitAjIe je karma karyuM te huM karuM chuM. arthAt pitAjIe jema mokSanI abhilASAthI pravrajyA grahaNa karI, tema huM paNa have to mokSanI abhilASAthI pravrajyA grahaNa karavAne icchuM chuM.' anumatinI paravA karyA vinA ja cAlI javAno zrI bharatajIno nirNaya ATalI vAta to jANe ke zrI bharatajIe ThIka ThIka rUpe karI, paNa zrI bharatajI AtmaciMtAnA yoge khUba makkama ane khUba utsuka paNa banI gayA che, saunI anumati levAnI abhilASA jarUra che, paNa have anumatine mATe samaya khovAnuM ane dIkSA levAmAM DhIla karavAne zrIbharatajI taiyAra nathI. zrIbharatajIne to lAgI gayuM che ke, A tarUNAvasthAmAM huM dakSita thaI mokSasukhane pamADanArA dharmane nahi karuM to mArUM thaze zuM ? vRddhAvasthAmAM ud ArAdhanA thaI zakaze nahi che ane tethI dharmanI ArAdhanA vinA bALavaya bALakrIDAmAM ane Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taruNavaya bhogakrIDAmAM kADhavA badala zokarUpa agnimAM zekAvuM paDaze. A prakAranI AtmaciMtAe zrI bharatajIne A vakhate eTalI hada sudhI taiyAra karI dIdhA che ke zrI bharatajI anumati devAmAM bIjAo DhIla kare te ya sAMkhI zakatA nathI, temaja anumati na de to paNa cAlyA ja javuM e nirNaya upara AvI gayA che. vivekapUrvakanI AtmaciMtA jyAre ugra svarUpe AtmAmAM pragaTe che, tyAre te AtmA bahAranAM baMdhanone paMpALIne ja kApavA, evA nirNaya upara raheto nathI, paNa bahAranAM baMdhanone tAbe thayA vinA ane jarUra paDe to bahAranAM baMdhanonI paravA paNa karyA vinA ja AtmakalyANane mATe saMsArano tyAga karIne mokSamArganI ArAdhanAmAM nIkaLI paDavAnA nirNaya upara AvI jAya che. zrI bharatajInA saMbaMdhamAM ema ja banyuM che. anumati Ape to ThIka che, paNa anumati nahi ApatAM vidana ja karavA tatpara bane to koIpaNa rIte cAlyA ja javuM' evA nirNaya upara zrI bharatajI AvyA che ane ethI ja zrI bharatajI, subhaToe kahelI vAtono uttara ApyA pachIthI ghaNI ja spaSTatAthI e vAta kahe che ke, huM tamaneya yAcanA karuM chuM ke mane zIdhra anumati Apo paNa vighna na karo, kAraNake prazaMsanIya kArya purUSe koIpaNa rIte karavuM joIe.' AtmaciMtA tejadAra bane to ATalI makkamatA AvavI e sahaja che. prazaMsanIya kArya kone kahevAya ? artha ane kAmanI sAdhanAnA nAnA ke moTA kAryane prazaMsanIya kArya na kahevAya; kAraNake artha ane kAmanI sAdhanAnuM koIpaNa kArya evuM nathI, ke jenA yoge AtmA pApathI lepAya nahi. je kArya karavAnA yoge AtmA pApathI loya te kAryane prazaMsanIya kArya kahevAya ja kema? prazaMsanIya kArya to te ja gaNAya ke je kArya AtmAne phAyado karanArUM hoya. pratyakSamAM sAmAnya phAyado ane parokSamAM mahAnukazAna, evuM je je kAryomAM bane, temAMnuM ekapaNa kArya prazaMsanIya kArya tarIke gaNAya ja nahi. prazaMsanIya kArya te ja kahevAya ke je jJAnIonI dRSTie AdaraNIya hoya. lailA ghAraka-zreSThItra.9 223 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 ziyALAne ayodhyabha8-5 dharmakAryamAM dharmaprarUpakanI ja AjJA pramANa che 'prazaMsanIya kArya koIpaNa rIte karavuM joIe' e yAda rAkhavAnI sAthe be vAta barAbara samajI rAkhavI jarUrI che. 'prazaMsanIya ane koIpaNa rIte' A be bahu agatyanA muddAo che. 'prazaMsanIya kArya koIpaNa rIte karavuM joIe' e vAtamAM marmane nahi pAmelAo bhaNelAM, zAstroneya bhUlI gayA, usUtra prarUpako banI gayA; mArgabhraSTa thaI gayA. koIpaNa dharmakArya e prazaMsanIya kArya kharUM ke nahi ? AvuM koI pUche to saheje kahevAya ke bhAI ! vastuta: dhamakArya e ja prazaMsanIya kArya che. have ahIM je muddA tarapha tamAruM dhyAna kheMcavuM che te e che ke amuka kArya prazaMsanIya che ema to nakkI thaI gayuM, paNa e kArya kema karavuM joie ? koNe karavuM joIe? kyAre karavuM joie ? e karavAno adhikArI koNa ane adhikArI koNa? e vagere bAbatomAM dharmaprarUpakanI zI AjJA che e jovuM paDe ke nahi? sabhA jovuM ja paDe. pUjayazrI : barAbara che. dharmaprarUpakanI AjJA jovI ja joIe ane AjJA mujaba vartavAnI darakAra hovI ja joIe; paNa keTalAka mUrkhao pakaDI beThA che ke "dharmakArya sAruM che ane koIpaNa rIte karavuM joie ema bhagavAne kahAM che, mATe vidhi bidhinI paMcAtamAM ame nathI paDatA." sAruM kArya game tyAre ane game tenAthI game tema thaI zake AvuM mAnanArA mUrkhao paNa Aje vidyamAna nathI ema nahi tevAoe samajavuM joIe ke je dharmakAryamAM dharmaprarUpakanI AjJA mujaba vartavAnI darakAra ja nathI te kArya vastuta: dharmakArya ja nathI, paNa e to eka prakAranuM AtmanAzaka svecchAcArIpaNuM che; evA svecchAcArIpaNAnA kAryane prazaMsanIya kArya gaNAya ja nahi. 'prazaMsanIya kArya purUSe koIpaNa rIte karavuM joie' eno artha e nathI ke dharmaprarUpakanI AjJAnI avagaNanA karIne paNa dharmakArya karavuM joIe. AjJAnI ArAdhanA nahi tyAM dharmanI ArAdhanA nahi. jene AjJAnI ArAdhanA karavAnI darakAra che te ja sAco dharmI che. suvihita Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziromaNi AcArya bhagavAna zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAja jevAoe paNa e ja spaSTapaNe pharamAvyuM che ke "gha0>>o mALA &ivaddho ' dharma zrI jinAjJAthI pratibaddha che.' zrI jinezvaradevanI AjJAnI ArAdhanA jevuM koI kalyANakara nathI AthI samajo ke prazaMsanIya kArya te ja che ke je AtmAne lAbha karanArUM hoya. ane koIpaNa rIte karavuM joie eno artha e ja che ke "dharmaprarUpakanI AjJAne samajIne te AjJAne bAdhA na pahoMce e rIte, kaho ke AjJAnusArI rIte karavuM joIe.' Aje AjJAnuM baMdhana pAlavatuM nathI, kAraNake svecchAcAra choDavo nathI. magajamAM je bhUsuM bharAyuM te bharAyuM, pachI potAnA matane yogya TharAvavA zAstranAM siddhAMtono paNa avasare apalApa karatAM zarama nahi. A dazA Aje keTalAkonI thaI paDI che ane ethI ja vAtAvaraNa DahoLAyuM che. 'koIpaNa rIte' eTale 'jJAnIoe pharamAvelI rIta' A vAta na bhUlatA; kAraNake AjJAnI ArAdhanAthI jevuM lyANa sadhAya che tevuM kalyANa bIjAthI sadhAtuM nathI, ane e ja rIte AjJAnI virAdhanAthI jevuM akalyANa thAya che tevuM akalyANa paNa bIjAthI thatuM nathI. AjJAnI ArAdhanA ekAnta zreya karanArI che ane AjJAnI virAdhanA ekAtte azreya karanArI che; mATe virAdhanA na thAya teno to khAsa khyAla rAkhavo. zrIbharatajI have prasaMga pAmIne thoDIka hitazikSA ApavAnuM paNa cUktA nathI. zrIbharatajIe subhaTone javAba ApatAM e vAta paNa kahI che ke viSaya premathI pAchA nahi pharelA ane baMdhavasnehathI baMdhAyelA vada Adi ghaNA rAjAo kALe karIne adhogatimAM gayA. agnimAM game teTaluM baLataNa nAkhavAmAM Ave to paNa agni jema tRpta thato nathI, ane sAgaramAM game teTalI nadIo AvI maLe to paNa sAgara jema tRptine pAmato nathI, tema moTA kAmabhAgomAM paNa jIva tRptine pAmato nathI.' talapAtra dhAraka-zreSThIputra.9 225 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 *0X33e3e 2007e2383c bhogone bhogavavAthI bhogavRtti tRpta thAya ja nahi game teTalA kAma bhogo bhogavavAmAM Ave, te chatAM paNa bhogo bhogavRttinI tRptinuM kAraNa bane e zakya ja nathI. zrIbharatajIe saMsArabhayathI udvigna banIne je vicAraNAmAM divaso kADhyA, te vicAraNAnI vicAraNA karatAM ApaNe A vAtanI paNa vicAraNA karI AvyA chIe ke bhogo bhogavavAthI bhogavRtti tRpta thAya che e mAnyatA khoTI che. moTebhAge to bhogono bhogavaTo bhogavRttine uttejjAro che. jJAnIo bhogavRttine agninI upamA Ape che ane bhogonA bhogavaTAne indhananI upamA Ape che. vicArazo to samajAze ke A upamA khoTI nathI paNa yathArtha ja che. agnimAM tame jema jema indhana nAMkhatA jAva tema tema agni vadhAre sateja bane, dhIme baLato hoya te bhaDakArUpe baLavA mADe. Indhana nAMkhyuM agni olavAya e bane nahi. agni bUjhAvavAno sArAmAM sAro upAya ja e che ke emAM indhana nAkhavuM ja nahi. indhana na nAkho eTale amuka kALe agni ApoApa bUjhAi jAya. eTalo vakhata paNa jenAthI agnino tApa na khamAya, teNe agni upara rAkha nAkhavI paNa indhana to nahi ja nAkhavuM. bhogono bhogavaTo e bhogavRtti rUpa agnine mATe IndhanarUpa che. bhogavaTArUpa ina maLatuM baMdha thAya eTale bhogavRttirUpa agnine bUjhAye ja chUTako thAya. bhogono bhogavaTo e tatkALane mATe thoDA samayane mATe zAmaka jarUra che; paNa thoDA samaya bAda to te prAya: bhogavRttine vadhu utteti karanAro janivaDe che. zrIbharatajI A vAta subhaTone kahIne spaSTa sUcave che ke tarUNAvasthAmAM bhogo bhogavavA ja joie, na bhogave te bhogavRttine jItI na zake ema mAnanArA ajJAna che, bhogono bhogavaTo jema ocho, tema bhogavRttine kAbumAM levI sahelI; ane bhogono bhogavaTo jema vadhAre, tema bhogavRttine kAbumAM levI muzkela. jeNe vadhAre bhogone bhogavyA te tRpta thayA sAMbhaLyA che ? keTalAka buTTAo paNa evA bhogarasIyA hoya che ke na pUcho vAta. emano buDhApAmAM Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uchaLato zokha juvAnIyAone paNa Takkara mAre evo hoya che. AthI kharI vAta to e ja che ke bhogothI virAma pAmavA mATe bhogo bhaMDA lAgavA joIe ane bhogavRtti upara kAbu meLavavA mATe bhogonI sAmagrIthI dUra rahI icchAnirodha sAdhavA mATe tatpara banI javuM joIe. AjJAnI ArAdhanAmAM ja AtmakalyANa viSaya premamAM phasI rahelA ane baMdhavasnehamAM rakta rahelA rAjAo ke bIjAo durgatimAM jAya, temAMya navAI pAmavA jevuM zuM che? durgatie na javuM hoya to viSayapremane ekAMte anarthakara mAno, baMdhavajanono moha mAranAro che ema mAno ane e mohAdithI mukta thavAne mATe rAgadveSa tathA mohathI sarvathA mUkAelA ane anaMtajJAnane pAmelA zrI arihaMtadevonI AjJAne ja ArAdhavA jevI mAnIne, zakti mujaba AjJAnI ArAdhanA karavA mAMDo. AjJAnI ArAdhanA karanArane durgatino Dara rAkhavAnI jema jarUra nathI, tema sadgatinI IcchA rAkhavAnI paNa jarUra nathI. e vizvAsa hovo ja joIe ke AjJAnI ArAdhanA karanArA AtmAne ArAdhanAmAM kamInA rahevAnA kAraNe mukti na maLe, to paNa sati evI uttama sAmagrIo sahita maLe, ke tyAM jaIne paNa AtmA virAgabhAvamAM ramyo rahI kalyANa sAdhI zake. moTAInI lAlasA tyajIne lAyakAta keLavavAnI jarUra che ApaNe joyuM ke zrIbharatajIe pote atyAra sudhI kevaLa zrI rAmacaMdrajInI AjJAne ja vazavartI banIne rAjyapAlana karyuM hatuM, e vAta ghaNI ja spaSTatAthI kahI dIdhI ane pravRtti thavAnI anumati mAMgI. zrIbharatajImAM vinItatA ghaNI che, paNa Atmahitano prazna atyAre e puNyAtmAne koI navo kalyANakArI vega ApI rahyA che. AvA prasaMgoe AjJA karanAre bahu vicAra karavAno hoya che. sAmo AjJAbhaMjaka na banI jAya, ene mATenI AjJAdAtAe paNa ghaNI ja kALajI rAkhavAnI che. ApaNe AjJA karI chUTo, pALavI haze to pALaze; nahi to jevuM enuM nazIba' Avo vicAra zrI sarvajJapraNita tailapatra dhAraka-zreSThItra.9 227 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 A zAsanamAM che ja nahi. AjJA karanAranI javAbadArI ghaNI vadhAre che ane ethI ja anaMtajJAnIoe AjJA karavAnI sattA jenA tenA hAthamAM nahi mUkatAM, mahAyogyatAne meLavI cUkelA mahAtmAone soMpI che. AjJA karanAre sAmA AtmAnI lAyakAta, sthiti, bhAvanA, manodazA vagereno bahu vicAra karavAno hoya che. AjJA karanAre avasara paNa jovo joie. amuka avasare karelI AjJA saheje svIkArAI jAya che ane enI e ja AjJA eja vyaktine kasamaye nares 200e))Gc karI hoya, to tenI prAya: avagaNanA thai jAya che. moTA thavuM e vadhAre jokhamamAM mUkAvA jevuM che. moTA banelA anekonA tAraka banavAno parama lAbha pAmI zake, paNa moTApaNuM keLavAyuM hoya to; vadhAre jokhamanuM kArya pAra pADavAnuM kauvata keLavyuM hoya to, e lAyakAta vinA moTA bane te anekonA tAraka banavAne badale anekonA DUbAvanArA na bane to sArUM! A samajAi jAya to moTA banavAnI lAlasA nIkaLI jAya ane moTAi keLavavAne mATe udyamazIla banAya, Aje moTebhAge dazA e che ke moTA banavAnI lAlasA lagabhaga ghara karI beThI che ane moTAi keLavavAnI lAyakAta keLavavAnI vAta jANe zAstramAM kahI ja na hoya, e prakAre vartAya che. A dazA koipaNa rIte hitAvaha nathI. vastuta: AtmA moTAino arthI nahi hovo joie, yogyatAno ja arthI hovo joie. paNa Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAyakAta mujabanI AjJAo 10 zrI arihaMtadevoe mokSamArganI sthApanA karI paNa vidhAnAtmaka ke niSedhAtmaka AjJAo badhAne mATe eka sarakhI na rAkhI. lAyakAta mujaba tenA bhAga pADyA. kAraNake teo sarvajJa hovAthI jIvonI prakRtinA pratyakSajJAtA hatAM. sAdhu mATe je prakAranI AjJA, te prakAranI zrAvaka mATe nahiM, are zrAvaka mATe to keTalIya bAbatamAM vidhAna paNa nahiM ane niSedha paNa nahiM. kema ? jIvonI lAyakAta e ja mahattvanI vastu che. zrIrAmacandrajIe bharatajIne pitAjInI ane potAnI AjJAthI rAjya upara rahevA pharamAvyuM. paNa hitakara AjJA ja vivekIne mATe svIkArya hoya che. tethI zrI bharatajI to svayaM javA taiyAra thaI gayA. A saMdarbhe dIkSA dharma mATe te kALe cAlatI dhAMdhalano ullekha karIne zrI mahAvIradevanuM dRSTAMta ApavA pUrvaka "mAtA-pitAnI vidhamAnatAmAM dIkSA nahiM levAnI'' teonI pratijJA aMge khUba ja suMdara rajUAta thaI che, je ApaNe te paramatArakazrInA zabdomAM ja vAMcIe. -zrI 229 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23) lAyakAta mujabanI AjJAo * zrI jainazAsane sadA sarvadA kalyANanI sAcI kAmanAne AvakArI che * je saMyamadharmanA pAlana mATe azakta hoya tenA mATe gRhasthadhamI gRhasthadharmane aMge keTalIka vAto niSedhavidhAne ya nahi ane vihitavidhAne ya nahi lAyakAta na hoya to nAnA rahevuM emAM. nAnapa nathI zrI rAmacaMdrajIe mohavaza zrI bharatajIne AjJApAlana mATe kahyuM zrI rAmacaMdrajI jyAre roke che eTale zrI bharatajI choDIne cAlI nIkaLe che * bhagavAnanI dIkSA pachI paNa naMdIvardhana raDyA che * dharma pamADavA dvArA ja mAtA-pitAnA upakArono badalo vALI zakAya che * anumati mATe avasare yuktithI kAma levuM paDe che vAstavika hakIkata judI che ane bahArano dhoMdhATa judo che. abhigrahanI pravRtti ninya koTinI nathI bhagavAna zrImahAvIradevanA abhigrahamAM mohodayanI AdhInatA nathI abhigraha na karyo hota to kayo mahA anartha thavA pAme tema hatuM ? cAritramohanIya karmanI sopakramatA ane mAtA-pitAnuM mRtyu bhagavAne kaI rIte jANyuM ? Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAyakAta mujabanI AjJAo 10 zrI sarvajJapraNita zAsananA siddhAMto samajAya to ema thAya ke AjJAmAM ATalo viveka e ja karI zake. mokSamArga darzAvyo, paNa tenI ArAdhanA yogyatAnusAra darzAvI. sau mATe dhyeya eka, sau mATe mArga eka, paNa bheda gatimAM rAkhyo. koi doDI zake, to koine Dagale ne pagale ArAma levo joie; Avo pheraphAra hoya tyAM zuM thAya ? eTalA mATe jJAnIoe aneka prakAranAM vidhAno darzAvyAM. TUMkuM ke moTuM, ldI ke dhIre, paNa je pagaluM mAMDavAnuM te dhyeya tarapha jatA mArge; ATalI vAta rAkhIne jIvo potAnI zakti-sAmagrI - lAyakAta Adi mujaba pagalAM mAMDI zake evI suMdara vyavasthA A zAsane karI che. eTaluM ja nahi paNa dhImuM dhImuM pagaluM mAMDI mArge gati karanAra agara to 'mArga A ja che' ema hRdayathI mAnavA chatAM dhImuM paNa pagaluM AcaraNArUpe mAMDavAne azakta agara to A mArganI dizAe vaLelA AtmAo koipaNa rIte AjJAnA virAdhaka na bane enI jJAnIoe kALajI rAkhI che ane lAyakAta Adi mujabanI ja AjJA pharamAvI che. kAraNa e ja ke jIvonuM ekAnte kalyANa thAya evo mArga darzAvavo hato. e ja rIte moTAi jo sva-parakalyANanI bhAvanAthI temaja lAyakAta AdithI sahita hoya to AjJA karanArane ane AjJA mAnanArane banneyane lAbha thAya; paNa ethI viparIta sthiti hoya to sva ne paravuM keTaluM kAramuM akalyANa thAya te kahI zakAya nahi. lAyakAta mujabanI AjJAo...10 231 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 h-)c) )* ziyALa ayodhya zrI jainazAsane sadA - sarvadA kalyANanI sAcI kAmavAne AvakArI che jIvo ekAMte apramatta banIne yathAkhyAta cAritranuM pAlana karanArA banaze, te pachI ja siddhisthAnane pAmI zakaze; evuM jANanArA jJAnIoe paNa pramAdavALuM saMyama batAvyuM ke nahi ? pramAdavALI paNa virativALI dazA sarvathI nahi to amuka aMzathIya kema pamAya, e batAvyuM ke nahi ? viratithI AcaraNA na thAya to paNa cAra prakAranI saNA Adi dvArA kalyANa kema sadhAya, ema batAvyuM ke nahi ? kema? kAraNa eja ke, e na batAvAya to tevA ghaNA jIvo lyANathI vaMcita rahI jAya. kalyANanI sAcI kAmanA jenAM aMtaramAM pragaTI hoya, evA eka paNa jIvane kalyANanI sAdhanAthI vaMcita rAkhanAra zrI jainazAsana nathI. kalyANanI sAcI kAmanAne zrI jainazAsane sadA - sarvadA AvakArI che. koInAmAM kalyANanI sAcI kAmanA pragaTelI jovAmAM Ave, to zrI jenazAsanane pAmelo AtmA khuza thayA vinA rahe nahi ene ema thaI jAya che, paramabhAgyavAn !' kalyANanI sAcI kAmanAno paNa A mahimA ! kalyANanI sAcI kAmanA paNa alpasaMsArI AtmAomAM ja pragaTe che AthI jenA jenA aMtaramAM kalyANanI sAcI kAmanA pragaTI hoya, te saghaLAya AtmAo potAne prApta thayelI zakti sAmagrI lAyakAta Adi mujaba ArAdhanA karI zake, e mATe jainazAsane mokSamArganI ArAdhanA mATe bhinnabhinna vidhAno yojyAM che. vidhAno judA judA hovA chatAM paNa dhyeya ane mArga eka ja che e bhUlavAnuM nathI. pharaka mArganI gatimAM paDe che. eka kalAkamAM koI pAMca mAila jAya, koI traNa mAIla jAya, koI eka mAila jAya ane koI eka pharlAga ja jAya paNa sauno mArga eka ane saunuM dhyeya paNa eka ATalI vAta jJAnIoe cokkasa rAkhI che. dhyeyane bhUlanAro ke mArgane choDanAro to game tevo virAdhaka bane, paNa emAM jJAnIonI bhUla na ja gaNAya. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je saMyamadharmanA pAlana mATe azakta hoya tenA mATe gRhastha dharma jJAnIoe je vidhAno sAdhuone mATe karyA, te ja vidhAno gRhasthone mATe nahi karavAnuM kAraNa? sabhA sAdhuone mATe mahAvrato ane gRhasthone mATe aNuvrato ema ja kahyuM che ne ? pUjayazrI : e to e ja sUcave che ke sAdhudharma ke gRhastha dharma baMnenI dizA, baMneno mArga eka che : paNa sAdhuo mATe 'mahA' ane gRhasthone mATe 'aNu ema kema? kAraNa e ja ke, vadhAre lAbha to mahAvrato AdinA pAlanathI ja che, paNa mahAvratonuM pAlana karavAne je azakta hoya, te aNuvrato dvArA paNa vrata mArge dhImI ya gati karI zake ! gRhasvadharma tene ja mATe che ke je saMyamadharmanA pAlanane mATe azakta hoya ! "saMyamadharma kyAre pAmuM' e bhAvanA gRhasthadharmanA pAlanamAM hovI ja joIe. "saMyama dharmane svIkArI tenA pAlanamAM rakta banelA mahAtmAo mAre mATe pUjya ja che : temanA dharma pAse mAro dharma to merU pAse sarasava jevo che; huM pAmara chuM ke saMyamadharmane svIkArI zakato nathI. A vagere bhAvanAo gRhastha dharmanuM pAlana karanArAomAM paNa hovI ja joIe. A prakAranI bhAvanAono jenAmAM sarvathA abhAva hoya, te bAhA dRSTie dezavirati dharmanAM pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata ema kadAca bAreya vratone pALato hoya, te chatAM paNa vastuta: dharmane te pAmelo ja nathI; ane A prakAranI bhAvanAothI je viparIta bhAvanAone ja dharanAro hoya, te to bAhAdRSTie bAra vratadhArI hoya toya ghora virAdhaka ja che. vidhAno be prakAranAM che. niSedhavidhAna ane vihitavidhAna. sAdhuonI ekapaNa kSaNa evI rAkhelI nathI, ke je kSaNamAM sAdhune mATe niSedhavidhAna ke vihita vidhAnano abhAva hoya. niSedhavidhAna eTale amuka amuka tyajavuM, e vagerevALuM niSedhAtmaka vidhAna. vihitavidhAna eTale amuka amuka AcaravuM, e vagerevALuM viditAtmaka vidhAna. sAdhujIvana eTale niSedhavidhAna ane vihitavidhAnathI lAyakAta mujaba AjJAo...10 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 ayodhyAbhada-5 ziyALo otaprota jIvana. ekAMte AjJAmaya keInuM jIvana hoya, to te sAdhuonuM ja jIvana che. khAvA - pIvA - paheravA - oDhavA - sUvA - uThavA vagere badhAnA saMbaMdhamAM sAdhuone mATe baMneya prakAranA vidhAno dvArA jJAnIoe sAdhuonA jIvanane ekAMte AjJAthI niyaMtrita banAvI dIdhuM che. gRhasthone mATe ema nathI. gRhasthone mATe paNa amuka prakAranAM niSedha-vidhAno ane amuka prakAranAM vihita-vidhAno jarUra pharamAvelAM che, paraMtu emAM gRhasthAvAsamAM rahelA AtmAothI thatI badhI ja kriyAono samAveza thaI jato nathI. evI keTalIya kriyAo che ke je ekAMte AcaraNIya gaNAya; te chatAM te kriyAo karavI ja joIe evI gRhasthone AjJA nahi. e ja rIte evI keTalIka kriyAo che ke je tyajavA yogya ja che chatAM te tyajavI ja joIe evI gRhasthone mATe gRhasthadharmanI apekSAe AjJA nahi. gRhasthonI ghaNI kriyAo evI che ke je niSedhavidhAna ane vihitavidhAna baMnemAMthI bAtala rAkhavAmAM AvelI che. kriyA potAnA svarUpe tyajavA jevI hovA chatAM paNa te tyajavI ja evI agara to kriyA potAnA svarUpe AcaravA jevI hovA chatAM paNa te AcaravI ja evI gRhasthone mATe gRhastha dharmane AzrayIne AjJA nahi, enuM kAra Na zuM ? kAraNa e ja ke gRhasthAvAsamAM rahelAne mATe te te kriyAono parityAga ane te te kriyAonI AcaraNA zakya nathI; have je kriyAono parityAga agara to paripAlananI AjJA pharamAvavAmAM Ave to pariNAma kevuM Ave ? kaho ke, tema thAya to tenuM pariNAma virAdhanAmAM AvavA sivAya bIjuM Ave ja nahi ane evuM pariNAma AvavA dvArA e jIvonuM akalyANa thAya e svabhAvika hovAthI, anaMta upakArI ane sva - paranA vAstavika hitanA jANa mahAtmAo tevI AjJA kare ja nahi te svAbhAvika che. gRhasthadharmane aMge keTalIka vAto niSedhavidhAne ya nahi ane vihitavidhAne ya nahi gRhasthAvAsamAM rahevAne mATe paraNavAnA niSedharUpa AjJA kharI ke nahi ? Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhAH ema to nahi ja. pUjyazrI : to pachI 'gRhasthAvAsamAM rahenArAe paraNavuM ja joie' evI vidhAnarUpa AjJA kharI ke nahi ? sabhAH eme ya nahIM ja. ya pUjyazrI : barAbara che. paraNavAno niSedhe ya nahi ane paraNavuM evI AjJA paNa nahi ! e kriyA gRhasthone mATe gRhastha dharmanI apekSAe na niSiddha ke na vihita ! sabhAH to pachI samAna zIla, kuLa, vaya, saMskAra vagere vAto kaI apekSAe kahI zakAya ? pUjyazrI : e vAto lagnakriyAnI anumatirUpa nathI. tame jo paraNo to paNa paraNavAnI lAlasAmAM adhamakuLa AdimAM na paDatA, e vagerenuM sUcana che. emAM 'kuLAdinI adhamatA vagerenAM tyAganI AjJA che.' ema kahI zakAya. paNa 'kuLavAna Adi guNovALI ke guNovALAne paraNavAnI ja AjJA che' ema to nathI ja. tamAre mATe khAvAnuM karatA ho to sAdhubhakti, sAdharmika-vatsalatA ane dInAnukampA Adi na cUktA, enA jevuM paraNavA saMbaMdhI kulAdine aMge che. keTalIka vAto vidheyarUpa hoya che ane keTalIka vAto anuvAdarUpa hoya che. A rIte zAstranI vAtono viveka karatAM jene na AvaDato hoya tene unmArge caDhI jatAM vAra na lAge; mATe evAoe to dhArmika pustakonA anuvAdo svayaM vAMcI levAnI vadhatI jatI badIthI, jarUra bacatA ja rahevuM e hitAvaha che. paraNavAnI kriyAnI jema rAMdhavA vagerenI kriyAo saMbaMdhI paNa samajavAnuM che. gRhasthone mATe e kriyAonuM vidhAne ya nahi ane e kriyAono niSedha paNa nahi ! lAyakAta mujabanI AjJAo...10 e paNa juo ke sAdhuone mATe pAMcamAMthI ekapaNa mahAvratano abhAva hoya to na ja cAle, ema pharamAvyuM, jyAre gRhastha dharmamAM to bAre bAra agara to bAramAMthI eka paNa vrata aMgIkAra karanArane dezavirati gaNI zakAya ema pharamAvyuM ! sAdhuone mATe pAMceya mahAvrato joie ja e to kharUM, paNa emAM 'A mahAvratamAM mAre 235 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyabhAga-5 233 ATalI chuTa ane A mahAvratamAM mAre ATalI chUTa' ema koipaNa sAdhu potAnI IcchA mujaba chUTa rAkhI zake ja nahi. ema svecchA mujaba chUTa joItI hoya tene mATe mahAvrato che ja nahi. jyAre gRhastha bAramAMthI eka vrata letAM paNa amuka prakAranI potAnI IcchA mujabanI chUTa rAkhavA mAgato hoya, to te mATe tene niSedhAtmaka AjJA thaI zake nahi. arthAt chUTa rAkhyA vinA ja dezaviratinAM vratomAMnuM koI paNa vrata levuM joIe evuM vidhAna gRhasthone mATe nathI; chatAM e sAthe ja che ke, vratanA prANane haNanArI chUTa rakhAya nahi ane vratanA prANane haNe tevI chUTa rAkhanAro vastutaH vrata leto ja nathI. vAta e che ke sAdhudharma ane gRhasvadharma, e benI vacce Avo AjJAbheda kema? evA AjJAbhedanuM kAraNa e ja che ke gRhastha dharma paNa sarvAze na AdarI zake evAya AtmAo gRhasthadharmanuM zakya pAlana karIne teTalA pUratuM paNa kalyANa sAdhI zake, saMyama dharma aMge evI chUTa rakhAya ema na rAkhyuM. kAraNake e jIvana kevaLa AjJAmaya che, e jIvana evuM che ke jemAM tyajavA yogyano tyAga ane svIkAravA yogyano svIkAra che. gRhasthadazAmAM to tyajavA yogya ghaNI kriyAo svAbhAvika svIkArAelI hoya che ane svIkAravA yogya ghaNI kriyAo tyAM svIkArIne yathAvat pALavI e zakya nathI. lAyakAta na hoya to tAtA rahevuM emAM nAnapa nathI ATalo viveka koNa karI zake ? jeoe bIjA jIvone AjJAnI ArAdhanA karAvavI hoya ane bacavA icchanArAone virAdhanAthI bacAvI levA hoya, tene to AvA viveka vinA cAle ja nahi. moTA sthAne teNe ja besavuM, ke je e sthAne rahIne hAtha nIcenAone pALavAnuM sAmarthya dharAvato hoya. e lAyakAta na hoya, to nAnA rahevuM emAM nAnama nathI. adhikAra prApta karavo e jarUra kaparuM kAma che, paNa adhikArane pacAvavo e enA karatAM paNa vadhAre kaparuM kAma che. adhikArane te ja pacAvI zake, ke je teTalI lAyakAtavALo hoya. jene adhikAra na pace tema hoya ane adhikArane je dIpAvI zake tema na hoya, teNe te adhikAranI javAbadArI mAthe ! I Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi levI ane AvI paDe to ya mAthe nahi rAkhatAM yogyane soMpI devI e ja sva tathA parane mATe hitAvaha mArga che. mULa vAta to e che ke, AjJA karanAre khUba kALajIvALA banavuM joIe, ke jethI potAnI bhUlonA pratApe sAmo AtmA niSkAraNa AjJAvirAdhaka banI jAya nahi ! tame sAdhune pUcho ke 'sAmAyika pArUM' to sAdhu zuM kahe ? 'pharI kara !' ema kahe ? nahi ja. kema? sAmayika kharAba che ? nA, sAmAyika to sAruM ja che, paNa pharI kara !" ema kahyuM ane sAmAe na karyuM to? karyuM paNa manamAM sAdhune bhAMDatAM bhAMDatAM karyuM to ? 'AvA sAdhuo pAse javuM ja nahi ke jethI icchA vagara besI rahevuM paDe' AvuM nakkI kare to ? sAdhuo pratye durbhAva thaI jAya to ? A badhu banavuM e azakya che? kaho ke azakya nahi paNa zakya che. Aje upadezamAMthI khasIne AdezamAM gayelAoe ane te zrAvakone zaramamAM mUkI khoTAM dabANo karanArAoe ghaNAne sAdhu pAse jatAM aTakAvI dIdhA che ! javA de, jazuM ane kAMIka bAdhA Apaze !' athavA 'sAdhuone to jarAka bhakti dekhADIe eTale paisA kaDhAvavAnI ja dRSTi' AvuM AvuM keTalAko Aje bole che, temAM amuka amuka sAdhuonI paNa bhUla nathI' ema to koIthI paNa kahI zakAya tema nathI. AjJA karavAnI yogyatA vinA jeo A dhaMdho laI paDyA, temaNe svayaM mAnyuM ke, "ame ghaNA jIvone dharma pamADIe chIe." paNa pariNAma moTAbhAge ethI viparIta AvyuM. bAdhA to game tema khoTuM dabANa karIne mAno ke, ApI dIdhI paNa pachI pelo na pALe to temAM e rIte bAdhA ApanAra doSita nathI jaTharatA, ema na mAnatA. sAdhune tame 'sAmayika pArUM?' ema pUcho, tyAre pharI kara' ema jema sAdhu na kahe, tema ema paNa na kahe ke "pAravuM hoya to pAra !' kAraNake ema kahe to paNa pelAnI asaMyamAtmaka pravRttinI anumodanAno doSa lAge. AthI sAdhu e ja kahe ke "A sAmAyika pharI karavA yogya che.' sAdhu ATaluM upadeze ane e upadezathI pelo bIjuM sAmAyika kare to bhale, paNa e pachI jo pelo ema ja jaNAve ke, 237 lAyakAta mujabanI AjJAo....10 ) Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 'sAmAyika pAryuM !' to sAdhu e ja kahe ke, 'A AcAra mUkavA yogya nathI.' arthAt 'atyAre sAmAyika pAryuM paNa A AcAra na mUkAI jAya tenI kALajI rAkhavA jevI che.' .bhAga-5 Taree 200e))&G' A rIte sAmAyikane aMge bolavAnuM to jJAnIoe nakkI karI ApeluM che, paNa badhe ja A prakArano jarUrI viveka karavAno rahe che ke jethI sAmo AjJA karanAranI bhUle AjJAbhaMjakapaNAnA pApamAM na paDe, temaja dharmathI, dharmagurUothI ane vaDilo AdithI ubhagavAnI ke bezarama banavAnI sAmAne taka na maLe. zrI rAmacaMdrajIe mohavaza zrI bharatajIne AjJApAlana mATe kahyuM Ama chatAM paNa ajJAnanA yoge vaDila Adi keTalIkavAra bhUlo kare che, tema mohanA yoge paNa buddhizALI vaDilo dvArA keTalIkavAra bhUlo thaI jAya che. snehanI AdhInatAne vaza thai gayelA AtmAo 'A avasare mAre A AjJA karavA jevI che ke nahi ?' evo viveka karavAnuM bhUlI jAya, te bahu ja banavAjoga che. zrI rAmacaMdrajInA saMbaMdhamAM lagabhaga emaja bane che. 'anyadA rAmabhadraM tu, praNamya bharato'bhyaghAt / mArya ! tyahRAAyA rAkhya-bhiyAna mA dhRtam 1 ''pravraniSya tahevAruM, tAtavAhai: saha prazno ! marmanA nAmaviSyaghe-hAryAnnA rAkhyavAnane 5522 "mAM vratAyAnuMmanyasva, svayaM rAkhyuM pratI ca / avohimnastvayi prApte, na hyataH sthAtumutsaa 3'' jyAre zrI bharatajIe namaskAra karavApUrvaka zrIrAmacaMdrajIne hyuM ke, "he Arya ! ApanI AjJAne AdhIna thaine ja meM ATalo vakhata rAjyapAlana karyuM che; rAjyapAlana karavA viSenI ApanI AjJA jo argalArUpa banIne ADe na AvI hota, arthAt rAjyapAlana saMbaMdhI Ape jo AjJA na karI hota to to meM te ja samaye pitAjInI sAthe pravrajyA aMgIkAra karI hota, mATe have to mane dIkSA levAmAM anumati Apo ane A rAjyano svIkAra karo. have Apa padhArI gayA hovAthI bhavathI udvigna evo huM ahIM rahevAne jarAya utsAhita nathI. 66 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bharatajInA AvA kthanane sAMbhaLIne zrI rAmacaMdrajInI AMkhamAM paNa AMsuo ubharAi AvyAM. je vAtane sAMbhaLatAM AtmA praphulla banavo joie, te vAtane sAMbhaLatAM moha zoka pedA kare e banavAjoga che. eTalA mATe to mohane AdhIna nahi thavAnI ane mohanI sAme saghaLIya zaktionA upayogapUrvaka mAro calAvavAnI jJAnIo AjJA pharamAve che. ** ' ''rAmoDavyuhazrutaM mAha, meiva vatsa ! mAhase ? 5 rAjyaM tvameveha, vyutpA vayamAgatAH 1 'tyajannaH saha rAjyena, bhUyastvadvirahavyathAm / vi tRtse vatsa ! taziSTha, rvAmAM mana pUrvavat zrI rAmacaMdrajI azrubhInI AMkhavALA banIne zrI bharatajIne kahe che ke, "he vatsa ! tuM Ama kema bole che ? ame to tane maLavAnI utkaMThAvALA banIne ahIM AvyA chIe; mATe rAjya to tuM ja kara ! rAjyanI sAthe amane paNa choDIne he vatsa ! amane tuM tArA virahanI vyathA zA mATe Ape che ? mATe huM chuM ke mArI AjJAnuM pUrvavat pAlana kara !" zrIrAmacaMdrajI jyAre roke che eTale zrIbharatajI choDIne cAlI nIkLa che zrIrAmacaMdrajIne khabara nathI ke zrIbharatajI Aje pharI gayA che. je zrIbharatajIe kevaLa AjJAne AdhIna thaine pUrve anicchAe paNa rAjyapAlananI jvAbadArI mAthe lIdhI ane dIkSA levAnuM moTuMpha rAkhyuM, te ja zrIbharatajI A vakhate AjJA mAnI dIkSA levAnuM mAMDI vALe ema nathI. pUrvanA saMjogomAM phera hato. koi rAjya levAne taiyAra nahotuM. zrIrAmacaMdrajI ane zrIlakSmaNajI pAchA phare ema nahotuM. zrIdazarathajI dIkSA levAmAM thatA vilaMbathI du:khI thai rahyA hatA. rAjya rAjA vinAnuM hoya, evI paristhiti upasthita thai gai hatI. mAtA, pitA ane vaDila bhAi sauno eka ja Agraha hato ke 'zrI bharate rAjya levuM !' atyAranA saMjogo evA pratikULa nahi hatA, kAraNake zrIdazarathajI dIkSita thai cUkyA hatA, kaikeyIne to pazcAttApa thai rahyo hato ane zrIrAmacaMdrajI ayodhyAmAM AvI gayA hatA. vadhumAM zrIbharatajImAM paNa saMsAranA bhayanA yoge utpanna thayelI AtmaciMtA khUba vadhI gai hatI; AthI lAyakAta mujabanI AjJAo...10 239 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (S2 @ @ chuM u ziyALI ayodhyA...bhaga-5 240 ityAgrahaparaM rAma, jJAtvA natvA ca so'calat / yAvatsaumitriNA tAva-dutthAyAdhAri pANinA // 1 // bharataM ca tathA yAMtaM, vratAya kRtanizcayam / DrAIvA sItAvizanyagr-stamAna mu sasaMzrama: rara ? zrI rAmacaMdrajIne A rIte hajU paNa rAjyapAlana karavAno Agraha karavAmAM ja tatpara banelA jANIne dIkSA levAno nizcaya upara ja AvI gayelA zrI bharatajIe zrI rAmacaMdrajIne namaskAra karIne dIkSA grahaNa karavAnA nizcayathI cAlavA mAMDyuM. - Ama zrIbharatajI kAMI bolyA nahi, ethI temaja je rIte zrIbharatajIe uThIne cAlavA mAMDyuM te joIne zrIlakSmaNajI zrIbharatajInA nizcayane samajI gayA. zrIlakSmaNajIne paNa zrIbharatajI upara prema to che ja. eTale zrIbharatajIe zrIrAmacaMdrajIne namaskAra karIne jevuM cAlavA mAMDyuM ke tarata ja zrI lakSmaNajIe ubhA thaIne zrIbharatajIne hAthathI pakaDI lIdhA ! arthAt zrI lakSmaNajIe zrIbharatajIne cAlI jatAM rokI rAkhyAM. eTaluM ja nahi paNa e prakAre dIkSA levAno nizcaya karIne zrIbharatajI cAlyA jAya che, e vAtanI khabara paDatAM zrImatI sItAdevI tathA vizalyA Adi aMta:pura paNa saMbhrama sahita tyAM AvI pahoMcyuM. kaho, che kAMI bAkI ? mohavALA saMbaMdhIomAMthI chUTavuM e keTaluM badhuM mukta che ? AvA phaMdAmAM tame phasAyA hota to ? thoDApaNa phaMdAmAM phasI paDelA to sau che ne ? have e phaMdAmAM vadhAro thAya te pahelAM cetIne cAlavA mAMDazo, to eTalI ochI muzkelI paDaze. bhagavAnanI dIkSA pachI paNa taMdIvardhata raDyA che kuTuMbanuM rAga baMdhAraNa bahu baLavAna hoya che. virAgI jyAre virAgamArge tyAga mArge gamana kare, tyAre tenA rAgIne saheja paNa zoka na thAya, e bane ja nahi, kemake ekane javuM che. Ama ane bIjAne kheMcavo che bIjI bAjuM ! bIjI bAju kheMcavAnI vRtti na hoya toya rAganA yoge du:kha saheja thaI jAya. moTebhAge to evA vakhate virAgI Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane rAgI vacce kheMcAkheMcI thayA vinA rahe nahi. e kheMcAkheMcamAM rAgI baLavAna hoya to bhaDAko thAya, avAja thAya ane taNakhA paNa uDe. AjubAju ghAsa ane ghAsaleTanA DabbA hoya to saLage. virAgInI sAthe phakta tenA rAgIonI ja laData hoya to to baLavAna jIte ane mAmalAno aMta Ave, paNa Aje to vacce ghAsa ane ghAsaleTanA DabbA ghaNA AvI jAya che. pahelAM taNakhAothI e saLage che ane pachI badhe lAhA lagADe che. vartamAnakALamAM je lAhA lAgI che te pratApa evA pApAtmAono ja che. koi kALa evo nahoto ke jyAre virAgI jAya tyAre rAgInI AMkhamAMthI AsuM na khare ane kazI paNa kheMca-pakaDa na thAya. evuM na thayuM hoya to e bhAgye ja. evA dAkhalA gaNatrInAM. zrI tIrthaMkaradeva jevA paNa jyAre dIkSA levAne taiyAra thAya che tyAre paNa ghaNAne AMsu Ave che. bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmA naMdivardhananI mAMgaNIthI mahAna anarthane aTakAvavA pUratA ja ucita kriyA tarIke potAnA abhigrahanI pUrNAhUti bAda be varasa saMsAramAM rahyA, te chatAM paNa jyAre te tAraka dIkSA levA sajja thayA tyAre naMdivardhana raDyA che. paryuSaNaparvamAM zrI kalpasUtra sAMbhaLanArAone naMdivardhane karelA vilApanI khabara haze ? paMcamuSThi loca karIne, sAmAyika uccArIne, anumati mAgI bhagavAne jyAre cAlavA mAMDyuM tyAre naMdivardhane kAramo vilApa karyo che. 'tvayA vinA vIra ! vayaM vranAmo ? gRheDaghunA zunyavanovamAne '' A to ghaNAne yAda haze. 'he vIra ! tArA vinA ame ghera zI rIte jaie ? kAraNa ke tArA vinAnuM ghara to sUnA jaMgala jevuM banI gayuM che.' evo pokAra karI karIne naMdivardhana raDyA che, paNa bhagavAne pAchuM vALIne joyuM paNa nathI. pAchuM jue eTale ghaTato to moha vadhI ja jAya. naMdivardhana ja e vakhate raDyA che, ema paNa nathI. dIkSita thavA sajja thayelA bhagavAnane zIkhAmaNa denArI vRddhAoe ya raDatAM raDatAM ja zIkhAmaNa dIdhI che. e vakhate bhagavAnane zibikAmAMthI koI utAratuM paNa nathI. moha e cIja bhayaMkara che. lAyakAta mujabanI AjJA...1 241 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 242 n-c)* 0306 0002002)G* dharma pamADavA dvArA ja mAtApitAnA upakArano badalo vALI zakAya che koi rUe mATe tyAgI tyAga choDe ? koI rUe mATe saMyama dharmano arthI saMyama levAnuM mAMDI vALe ? jo ema ja thAya, to to prAya: koinI mukti thAya ja nahi rAgI na mAne ane rotA ja rahe, to rotA mUkIne paNa javAmAM janAranuM kalyANa thavuM e to nizcita ja che, paNa ronAranuMya kalyANa thavAno saMbhava rahelo che. mohanA phaMdAmAM phaselA saMbaMdhIono, teonI anumati meLavavAne mATe ghaTatA upAyo karavA chatAMpaNa teo anumati na ja Ape, to vinA anumatie paNa emano tyAga karavo, emAM pariNAme beyane lAbha che. jJAnIo spaSTa pharamAve che ke, 'evA prasaMge karelo je tyAga, te ja vAstavika rIte atyAga che, ane evA prasaMge mohAdhInonA phaMdAmAM phasAI paDyA rahevuM te dekhItI rIte atyAga hovA chatAM paNa vastatu: tyAga ja che.' AvuM vidhAna karanArA jJAnIoe mAtApitA Adino putre kevo vinaya karavo joie ? mAtApitA AdinI kevI sevA karavI joIe ? ane kai rIte mAtA pitAne saMtoSavAno prayatna karavo joie ? e darzAvavAmAM paNa kamInA nathI rAkhI. saMsAramAM rahelA dIkarAe mAtApitAnI sevAmAM jAtane ghasI nAkhatAM paNa acakAvuM joie nahi. mAtA-pitAnI ekapaNa yogya AjJAnuM ullaMghana karavuM, e putrane mATe kalaMka ja che. mAtA-pitAne dareka yogya rIte saMtoSavAnI kriyA karavAmAM jarAya pramAdI na banavuM, e suputranI pharaja che. mAtA-pitAno upakAra eTalo badho che ke eno sAmAnya rIte badalo vALI zakAya tema che ja nahi : AthI saMsAramAM rahelA putre temanI khUba sevA karavA udyamazIla banIne temane dharma pamADavA mATeno prayatna karyA karavo joie kAraNake dharma pamADavA dvArA ja mAtA-pitAnA anupama upakArano badalo vALI zakAya che. Ama hoIne ja 'mohAdhIna mAtApitA anumati na Ape to paNa mumukSue temano tyAga karavo e ja ucita che' ema jJAnIoe pharamAvyuM che, emAM kAraNa mAtA-pitAne paNa e dvArA dharma pamADavAno che. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA mAtA-pitA vagerenI anumati meLavavAno dIkSArthIe avazya prayatna karavo joie ? pUjyazrI : jarUra. dIkSArthIne mATe sAmAnya rIte vidhi e ja che ke teNe anumatinI upekSA nahi karavI joIe. mAtA-pitA temaja bhaginI ane bhAryA Adi bIjA paNa saMbaMdhIonI anumati meLavavAno dIkSArthIe zakya temaja zAstravihita prayatna avazya karavo joIe. sva-para upakArane anulakSIne mAtA-pitA AdinI anumati meLavavAno prayatna kare. Ama aneka rIte mAtA-pitA AdinI anumati meLavavAno dIkSArthIe prayatna karavo joie, temaja potAnI zakti mujaba mAtA-pitAdinA nirvAhano prabaMdha paNa teNe karavo joIe. ema karavuM e kRtajJatA che. ema na karavAmAM akRtajJatA jaNAya che temaja akarUNatA paNa lAge che ane karUNA e to mArgaprabhAvanAnuM bIja che. sabhA mAtA-pitAdinA nirvAhano prabaMdha paNa dIkSArthIe karavo joIe ? pUjayazrI : emA prasta ja zo ? dIkSA kAMI mAtA-pitAdi upara roSita banIne ke temane herAna karavAnA IrAdAthI levAnI che? nahi ja. dIkSA to kevaLa AtmakalyANane mATe ja levAnI che potAnuM AtmakalyANa sAdhavAnI sAthe avasare mAtA-pitA Adine paNa AtmakalyANanI sAdhanAmAM yojavAno dIkSArthIe hetu rAkhavAno che. mAtA-pitAdinA nirvAhano prabaMdha dIkSArthIe karavAno che, paNa te yathAzakti prabaMdhanuM vidhAna evuM nathI ke e mATe dIkSA ja rahI jAya, eTale potAnAthI zakya hoya eTalo yogya prabaMdha dhakSArthI cUke ja nahi. anumati mATe avasare yuktithI kAma levuM paDe che sabhAH dIkSA mATe anumati meLavavAno prayatna karavA jyAM mAtA-pitAdi trAsa vartAvavA mAMDe to ? pUjayazrI: evuM paNa bane che. dIkSArthIne mAthe taddana khoTA ane bhayaMkara prakAranA Aropo mUkatAM paNa mohAdhIna ane dharmaSI mA layakAta mujaba AjJAo....10 243 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyabhAga-5. 244 bApo acakAyAM nathI. dIkSA levAnI pavitra bhAvanA utpanna thavAmAM nimittarUpa banelA sAdhuone bhAMDatAM, emane mAthe kalpita kAramAM kalaMko oDhADatAM ane taddana khoTI temaja vajuda vagaranI hakIkato jAhera karavA dvArA zrI jainazAsananI apabhrAjanA karatAM paNa jemane arerATI ya nathI thaI, evA ya saMbaMdhIo paNa hoya che. dIkSArthIne divasonA divaso sudhI gharanA oraDAmAM goMdhI mUke, gAMDo thaI gayo che ema TharAvavAnA prayatno kare ane corI vagerenA juThThA Aropo mUke tema ja e rIte sarakArI madadathI paNa dIkSArthIne kalyANamArge jato aTakAvavAnA prayatno kare, A kAMI azakya bInA nathI ! A vIsamI sadInA kahevAtA vyakti svAtaMtryanA yugamAM paNa evuM nathI ja banyuM ema nathI. evuM evuMya banyuM che ke, je sAMbhaLatAM paNa kamakamATI upaje. AvA dharmaSI krUra ane mohAMdha mAtApitA AdinA panAre paDI gayelAone vadhAre sAmarthya keLavavuM paDe ane bahu yuktipUrvaka zikArInA hAthamAMthI zikAra chaTake tema chaTakavuM paDe e paNa zakya che, paNa eTalI badhI adhamatA bahu thoDA kuTuMbomAM hoya. koIe vagara anumati mAgye mAtA-pitA evAM ja che ema nahi mAnI levuM joIe, paNa tevAM hovAno saMbhava lAgato hoya to pahelAM hoziyArIthI vAta karIne temanA abhiprAyane jANI levo joIe, pachI yogya paddhati akhatyAra karI zakAya che. sabhA anumati na maLe to ? pUjayazrI : yogya ane zakya prayatno karavA chatAM paNa mAtApitAdinI anumati na maLe to temano, glAnauSadhAdi daSTAMta mujaba tyAga karavo joIe, paNa evI rIte tyAga karatAM pahelAMya potAnI zakti mujaba temanA nirvAhano prabaMdha karavAnuM cUvuM joIe nahi. sabhAH ATaluM chatAM Aje dhamAla kema che? pUjayazrI : dIkSA dharmano dveSa e ja mukhya kAraNa che. dIkSArthIone ane dIkSAdAtAone Aje moTebhAge khoTI rIte ja vagovavAmAM Ave che, evo mAro anubhava che. AthI ja kahevuM paDe che ke Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koipaNa dIkSA saMbaMdhI koIpaNa kharAba hakIkato vAMco tyAre jAta tapAsa karyA vinA tene sAcI nahI mAnatA. dIkSArthIne temaja dIkSAdAtAne maLajo ane pachI vAMcelI ke sAMbhaLelI hakIkatone kasI jojo. vAstavika hakIkata judI che ane bahArano ghoMghATa judo che sabhA Apa mAtA-pitAdinI anumati vinA dIkSA Apo cho e vAta sAcI che? pUjayazrI: ATha varSathI AraMbhIne soLa varSanI uMmara sudhInA koIne paNa tenAM mAtA-pitAdinI saMmati vinA ame dIkSA ApI ja nathI. ahIM je koI soLa varSanI aMdaranI vaye dIkSita thayelA bALadIkSito che, temAM eka paNa evo nathI ke jene tenA mAtA-pitAnI anumati vinA ja dIkSA apAI hoya. soLa varSathI uparanI uMmare dIkSita thayelAomAM paNa ghaNA evA paNa che ke jemane temanA nikaTanA saMbaMdhIoe anumatI ApI hoya, bAkI mAtA-pitAdinI anumati meLavavAno prayatna ja nahi karanArA ane temanI darakAra ja nahI karI hoya evA koIne ya ame dIkSA ApI ja nathI. Aje je ghoMghATa che te judo che ane vastusthiti ethI judI ja che. satyAsatyanI gaveSaNA karavAno prayatna karanArane A vastunI jANa ane khAtrI thayA vinA nahi rahe. abhigrahanI pravRtti nitya koTitI nathI sabhA mAtApitAnA jIvatAM dIkSA nahi levAnI bhagavAna zrI mahAvIradeve pratijJA karI, e kema? bhagavAna zrI jinezvaradevonuM aMtima jIvana ucita kriyAothI ja bharapUra hoya che. e tArakonA aMtimajIvanamAM ekapaNa anucita kriyAne sthAna hotuM nathI. bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAe karelo 'mAtApitAnA jIvatAM dIkSA nahi levAno abhigraha, e paNa tArakkI eka ucita kriyA ja hatI; arthAt bhagavAne karelA abhigrahanI pravRtti koIpaNa rIte vinca koTinI nathI. bhagavAnanI e pravRtti jema nitva koTinI nahi hatI, tema e pravRttinA nAme mAtApitAnA jIvatAM koIthI ra45 layakata mujabanI AjJA...10 7. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ozayALI ayodhyA....bhAga-5 243 paNa dIkSA levAya ja nahi evuM paNa TharAvI zakAya tema nathI, dharma zrIknizvaradevonA jIvanathI nahi paNa te tArakonI AjJAthI pratibaddha che. ApaNe to te tArakonI AjJAne anusarIne cAlavuM e ja ekAMte hitAvaha che. bhagavAna zrImahAvIradevatA abhigrahamAM mahodayanI AdhInatA nathI sabhA abhigraha to mohodayathI karyo hato ne? pUjayazrI : mohodayanI hayAtimAM karyo hato, paNa mohodayane [ AdhIna banIne nahoto karyo. mohodaya na hota to abhigraha thAta ja nahi, kAraNake mohodaya vinA gRhasthAvAsa zakya ja nathI. mohoya AdhIna banIne karAelI koIpaNa kriyAne ucita kriyA kahevAya ja nahi, jyAre bhagavAne karelA abhigrahane to jJAnIoe ucita kriyA tarIke varNavyo che, kAraNake abhigraha mohodayanI AdhInatAthI nathI thayo, paNa vivekapUrvaka ja thayo che. sabhA jyAre trIsa varSa sudhI gRhasthAvAsa mohodaya hovAthI ja thavAnuM nizcita hatuM, to pachI bhagavAne abhigraha karavAnI jarUra ja kyAM hatI? pUjayazrI: ene aMge paNa zAstrakAra paramaSioe ghaNo ja spaSTa khUlAso karyo che. gRhAvasthAvAsa thavAmAM kAraNabhUta evuM bhagavAnanuM te karma eTaluM nabaLuM hatuM ke, viratinA pariNAmothI teno kSaya thaI jatAM vAra lAge nahi, e mohanIyakarma sopakrama hatuM ane ethI bhagavAnanA viratinA pariNAmothI kSINa thaI jAya evuM hatuM, temaja ema thAya to pariNAme mahAna anartha thAya tema paNa hatuM, AthI gRhasthAvAsanA kAraNabhUta te karmane viratinA tathA prakAranA pariNAmonA kAraNe vaheluM kSINa thaI tuM aTakAvavAne mATe ja bhagavAne abhigraha karyo hato. sabhA potAnuM te karma sopakrama ja che, ema bhagavAne kema jANyuM? pUjyazrI : jJAnabaLe jANyuM, kAraNake zrI tIrthakaranA Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAo traNa nirmaLa jJAnothI sahita ja cyave evo niyama che. garbhamAM paNa te AtmAo traNa jJAne sahita hovAthI potAnI karmasthitine jANI zake te svAbhAvika che. potAnuM cAritra mohanIya karma niyatakAlIna vipAkodayavALu nathI paNa sopakrama che ema jANyA vinA ja bhagavAne jo abhigraha karyo hoya, to to abhigrahanA aMgIkArane nyAyayukta kahevAya ja nahi; paNa zAstrakAra mahArAjA spaSTa zabdomAM pharamAve che ke, 'bhagavAne karelo abhigrahano svIkAra nyAyayukta ja hato, kAraNake abhigraha kare nahi to viratinA pariNAmothI cAritramohanIya karma vinAza pAmI jAya ane tema thAya to mahAna anartha thaI jAya.' evo mahAna anartha thato aTakAvavAne mATe ja potAnA cAritramohanIya karmane TakAvI rAkhavAnI jarUra hatI ane te karma abhigraha grahaNa karyA vinA TakI zake tema hatuM nahi, ethI ja bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAe garbhamAM abhigraha karyo hato. ATalA vivekapUrvaka grahaNa karAelA abhigrahanA svarUpane samajyA vinA bhagavAna paNa mohodayane AdhIna banI gayA' ema TharAvavAne bahAra paDavuM e to tevA AtmAnI ghaNI ja amadazAnuM sUcaka che. | abhigraha na karyo hota to kayo mahA anartha thavA pAme tema hatuM? sabhAH bhagavAna abhigraha na kare ane temanuM cAritramohanIya karma viratinA pariNAmothI vaheluM kSINa thaI jAya, to kayo mahAna anartha thAya tema hatuM? pUjyazrI : bhagavAnanuM te cAritra mohanIya karma sopakrama hovAnA kAraNe viratinA pariNAmothI jo vaheluM kSINa thaI jAya ane ethI bhagavAna mAtA-pitAdino tyAga karI virati svIkAre, to bhagavAna pratye ati snehavALAM te tArakanAM mAtA-pitA niyamAM mRtyu pAme ema hatuM ! Avo mahAna anartha thavAnuM jANyA pachI ane te rokI zakAya tema hovA chatAM paNa tene rokavAno prayatna na karAya, e zuM tAraka AtmAone mATe zakya che ? nahi ja ! jJAnIo to spaSTa pharamAve che ke evo mahAna anartha thato aTakAvavA mATe ja bhagavAna zrI mahAvIradeve garbhAvasthAmAM abhigraha grahaNa karyo hato. lAyakAta mujaba nI AjJA ...10 247. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 @ @ -1, aziyAI ayodhyabhA sabhA mAtApitAnuM cokkasa mRtyu thaze ema bhagavAne jANyuM hatuM, evo spaSTa pATha zAstramAM che? pUjayazrI : hA. zrI AvazyakasUtranA vivaraNamAM samartha TIkAkAra AcAryabhagavAna zrI malayagirijI mahArAjAe ane zrI AvazyakasUtranI vRttimAM suvihitaziromaNi, yAkinImahArAsUnuM samartha zAstrakAra, AcArya bhagavAna zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe, "yadyahamanayorjIvatoH pravrajyAM gRhNAmi, nUnaM na bhavata evaitAvityato, matha havAmahaM vAta, jJAnamayopetaMtvanuM " AvuM spaSTa zabdomAM pharamAvyuM che. prAkRta mahAvIra caritramAM paNa te caritranA racayitA zrI guNacandra gaNi mahAtmAe paNa e ja vAta lakhI che. jar3a puNa jIvaMtesu vi, samaNataNamahamaho pavajjissaM / ta mama virahe dhuvaM, paNa nIcuM ghaDrasanna che? A badhA ullekhothI e vastu pUravAra thAya che ke bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmA jo mAtApitAnA jIvatAM dhakSA leta to mAtA-pitAnuM niyamo mRtyu thavArUpa mahAanartha thayA vinA raheta ja nahi; eTale tevo mahA anartha thato aTakAvavAne mATe ja, potAnA gRhAvasthAnA kAraNarUpa cAritramohanIya karmane TakAvavuM bhagavAna zrI mahAvIradevane mATe Avazyaka hatuM, ane abhigraha vinA te Take tema nahi hovAthI ja, bhagavAne abhigraha grahaNa karyo hato, e ja kAraNe zAstrakAra mahApurUSoe e abhigrahane vyAyayukta TharAvIne ucita kiyA tarIke varNavyo che. cAritramohanIya karmanI sopakramatA ane mAtA-pitAnuM mRtyu bhagavAne kaI rIte jANyuM ? sabhA potAnuM cAritramohanIya karma sopakrama che e ane mAtApitAnA jIvatA pote dIkSA le to mAtA-pitAnuM niyamAM mRtyu thAya, e badhu avadhijJAnano upayoga karyA vinA to jANI zakaya ja nahi ne ? pUjayazrI : e vastuo bhagavAne svayaM, koInA paNa kahI vinA ja, garbhamAM rahA thakI jANI che eTale avadhijJAnano upayoga karavA dvArA ja jANI che ema ja mAnavuM paDe. mAtApitAnA jIvatAM jo Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM dIkSA grahaNa karUM, to to e na ja hoya arthAt mRtyu pAmI ja jAya ema jANIne e kAraNe abhigraha grahaNa karyo, A vAta pharamAvatAM paNa hetu darzAvavA mATe 'jJAnamayopetatva' pada zAstrakAroe mUkeluM che. potAnA cAritramohanIya karmanI sthiti nizcitapaNe jANavA sAthe, potAnAM mAtApitAnA AyuSyakarmanI sthiti paNa nizcitapaNe jANavI, e viziSTa jJAnano upayoga mUkyA vinA banavuM te, tevA saMjogomAM zakya ja nathI. sabhA to pachI bhagavAnanAM mAtApitAnA AyuSyakarmane paNa sopakama ja mAnavuM paDe ne ? pUjayazrI : jarUra. e vinA bhagavAna dIkSA le ethI ati snehanA kAraNe teo nizcitapaNe vahelA mRtyu pAme ema kahI zakAya ja nahi. sabhA : tyAre to jenAmAM AvuM jANavAnuM sAmarthya na hoya, tenAthI to abhigrahanA nAme mAtApitA jIvatAM dIkSA nahi levAno nirNaya thaI zake nahi e to samajI zakAya evI vAta che paNa bhagavAna mAtApitAnA mRtyu bAda paNa moTAbhAInA AgrahathI be varSa mATe saMsAramAM vadhu rahI, tenuM zuM? pUjayazrI : bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmA, mAtApitAnA mRtyunI sAthe ja potAnA abhigrahanI pUrNAhuti thatI hovA chatAM paNa, pachI be varSathI kAMIka adhika samaya saMsAramAM rahA, te paNa mahAanartha thato aTakAvavAne mATe ja rahyA che. tyAM paNa prasaMga evo banyo che ke mAtApitAnA avasAna bAda samApta pratijJAvALA banelA bhagavAna zrI mahAvIradeve dIkSA levAnI IcchAthI potAnA vaDila baMdhu naMdivardhananI pAse anumati mAMgI. AthI bhagavAnanA kuTuMbIoe kahAM ke, "he bhagavAn ! kSata upara kSAra nAMkhavA jevuM Apa na karo !' A vakhate paNa bhagavAne avadhijJAnano upayoga mUkyo ane joyuM ke "pote turtamAM dIkSA le to kevuM pariNAma Ave ? bhagavAne avadhijJAnathI jANyuM ke 'A avasare jo huM pravrajyAno svIkAra karUM, . lAyakAta mujabanI AjJA...10 249 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyabhAga-5 250 to ghaNA mANaso naSTa cittavALA ane prANarahita thAya !' Avo mahAna anartha na thavA pAme, e mATe bhagavAne potAnA kuTuMbIone pUchyuM ke, 'to pachI mAre haju paNa keTalo kALa saMsAramAM rahevuM, ke jethI tamane kSata upara kSAra rAkhavA jevuM na lAge ane tamArI anumati maLe ?" AnA javAbamAM pelAoe be varSa rahevAnuM kahayuM ane bhagavAne paNa amuka zarate tema karavAnI hA pADI. pahelAM abhigraha jema mohodayane AdhIna banIne nahoto karyo paNa jJAna dvArA mAtApitAnuM atisnehavaza vaheluM mRtyu thavAnuM jANIne, tevA mahAanarthane aTakAvavAne mATe ja vivekapUrvaka abhigraha karyo hato, eja rIte mAtApitAnA mRtyu bAda be varSa rahevAnI je kabulAta ApI te paNa, kuTuMbIonA mohathI kheMcAIne mohodayane AdhIna thaIne nathI ApI, paNa jJAnathI joIne mahAna anartha thato aTakAvavAne mATe ja | vivekapUrvaka kabUlAta ApI che. sabhA mAtApitAnA mRtyu bAda avadhijJAnathI mahAna anartha jANIne ja bhagavAna vadhu rokAyA' evuM kayA zAstramAM che? pUjayazrI : zrI AcArAMgasUtranI TIkAmAM TIkAkAra paramaSi zrIzIlAMkasUrijI mahArAjAe bhagavAnane avadhijJAna dvArA thanAra mahAanarthano nizcaya karyo, e vagere hakIkata jaNAvelI che. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAne karyuM te naha kahyuM te karavAnuM 11 .. 'bhagavAna zrI mahAvIradeve mAtApitAnA jIvatAM dIkSA na levAno abhigraha karyo' A prasaMgane pradhAna banAvI Aje ghaNA sudhArako 'nAnI vayamAM dIkSA levAya ja nahIM, ''evI vAto phelAve che. te aMge zAstra spaSTa kahyuM che ke bhavya evA paNa dharmanA adhikArIe prabhue kahyuM te karavAnuM che, paNa karyuM che te nahIM. A vAtane varNavatAM samartha pravacanakAra paramagurudevazrIjI dvArA zrI RSabhadevajInI dIkSA pachI marudevA mAtAno rAganA kAraNe eka hajAra varSanAM rudanano prasaMga levAyo che. temaja zrI dhannAzAlibhadrajIno pratibodha ane dIkSAno prasaMga varNavAyo che. A prakaraNamAM chelle virakta zrI bharatajI zrI sItAdevI AdinA AgrahathI jalakrIDA kare che, tyAre tyAM bhuvanAlaMkAra hAthInA sthaMbhananI Azcaryajanaka ghaTanA bane che. tethI zrI rAmacandrajI Adi vicAramagna bane che ne kevaLajJAnI zrI dezabhUSaNa ane zrI kulabhUSaNa nAme mahAtmAonI padharAmaNInA samAcAra maLatAM prasannatApUrvaka teozrI pAse jAya che vigere ghaTanAo A prakaraNamAM upalabdha che. -zrI 251 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2para bhagavAne karyuM te nahi, kahyuM te karavAnuM bhagavAne karyuM te karavAne lhAne AjJAviruddha thaI rahelo kAramo pracAra * 'bhagavAne kaheluM karavuM paNa kareluM nahi' ema zAstramAM pharamAveluM che bha0 zrI badaSabhadevasvAmIjInA ane bha0 zrI mahAvIradevanA prasaMga vacceno bheda * rAgIne raDavuM Ave emAM navAI nathI * dayAno daMbha karanArAone hitArthI barAbara kahI de * mAtA mUrzita thavA chatAMya zrI zAlibhadrajI pAse kema na gayA ? * zrI zAlibhadrajInA tyAganI vAta upara zrI dhannAjI hase che * mohanA utpAtane Takkara AjanA kuTuMbamAM jAtanAM sukhanI ja kevala dRSTi vadhI rahI che zrI dhanAjIno javAba zrI dhanAjInI makkamatA ane kulInA patnIono paNa zubha nirNaya Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM * dIkSArthInI dIkSA pAchaLa zrI saMghanI pharaja * zrI bharatajI viraphatabhAve jaLakrIDA karavA nIkaLe che bhogatRSNA vadhavAnuM pariNAma * ame krAMtinA ane parivartananA parama himAyatI chIe * vinAzaka hovAthI virodhapAtra che * eka AzcaryakAraka dhaTanA banI. * mahApurUSonA AvAgamananA khabara kone maLe ? * Aje kharA dayApAtra to pApamAM paDelAM zrImaMto che * nabaLA zarIravALo paNa kSamAzIla hoI zake * kaThora vacano kahenAramAM ane mAra mAranAramAM paNa dayA ke prema hoI zake che garIbano paNa sAco tyAga bhUSaNarUpa ja che temaja prazaMsApAtra ja che munivaro pAse javAnI taiyArI 2pa3 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra54 . bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM ke * prabhuzAsanano vaphAdAra jaina saMgha virAgano pUjArI hoya veSadhArIono chUpo sAtha * sAdhuveSanI kiMmata zAthI che ? * sAdhu pAse janArane vairAgya thAya emAM Azvarya zuM ! * zrI rAmacaMdrajIno prazna rasaE Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM bhagavAne karyuM te karavAne khyAne AjJAvirUddha thaI rahelo kAramo pracAra zrI tIrthakaradevonuM aMtima jIvana jJAnapradhAna hoya che, jyAre ApaNuM jIvana AjJApradhAna hovuM joIe. zrI tIrthaMkaradevoe je kahAM che, te mujaba vartavAmAM ja AtmAnuM kalyANa che. zrI tIrthakaradevoe je kahyuM che tene paDatuM mUkIne, karyuM te karavA javAnA cALAmAM paDelAonI to dhobInA kutarA jevI, nahi gharano ne nahi ghATano evI hAlata thAya che, kAraNake, kaheluM karavAnuM paDatuM mUkyuM ane e tArakoe je rUpe karyuM te te rUpe sarva banI zake temato che ja nahi ! - zrI tIrthaMkaradevo dIkSita thAya che tyAre "dat&ma sItAruM" vagere bole che, jyAre te tAraka sivAyanA sau koIne mATe e ja niyama che ke dIkSita thavAne mATe 'svarama maMte ? sImAr3ayaM" vagere bolavuM ja joIe. "bhagavAne karyuM kema ema ame karIe? A pramANenI ghelachAmAM paDIne jo koI dIkSita thatI vakhate 'maMte pada na bolavAno Agraha kare, to bhagavAnanuM karyuM karavAnA cALAmAM paDelA evAne koI sAdhu dIkSA Ape ja nahi; kAraNake evAne dIkSA ApanAra sAdhu paNa virAdhaka ja bane 'kAMte nahi bolavAno Agraha paNa te ja seve, ke je ajJAnI ane mithyAdaSTi hoya. bhagavAna svayaM dIkSA grahaNa kare che, jyAre bIjAoe guruonA hAthe dIkSA grahaNa karavAnI hoya che. dIkSA letAM jeo pratyeka buddha hoI gurU nathI karatA, teo jo AjJAnA ArAdhaka banyA rahevAne icchatA hoya, to bIjAnA gurU banI zaktA bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM...11 rUpapa Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyI ayodhyabhAga-5, 253 nathI, jyAre zrI tIrthakaradevo to svayaM dIkSita thavA chatAM, gurU nahi karavA chatAM aneka ziSyo banAve che. bIjo koI tema kare to te AjJAbhaMjaka ja gaNAya. bhagavAna sAdhudazAmAM rajoharaNa muhapatti vagere rAkhatA nathI ane bIjo koI tema karavA jAya to te AjJAbhaMjaka ja banyo kahevAya. AvI AvI to keTalIya bAbato che, ke je zrI tIrthaMkaradevoe svayaM AcarI che; chatAMpaNa bhagavAne karI mATe ame paNa karIe, ema mAnIne tema karanArA virAdhaka ja bane che. AthI ApaNe mATe to te tArakanI AjJA e ja dharma. bhagavAne kahyuM te karavAnA lakSyavALA ra banavuM, paNa karyuM te karavAnA cALA nahi karavA, AthI bhagavAne je kAMI AcaryuM te ApaNA mATe AjJAthI vihita hoya to paNa ApaNAthI - thAya ja nahi ema na mAnatA; paNa bhagavAne svayaM AcaryuM hoya ke na AcaryuM hoya to paNa je AcaravAnI AjJA pharamAvI te adhikAra mujaba AcaravA yatnazIla banavuM ! bhagavAne karyuM te karavAnI ghelachAmAM bhagavAnanI AjJA sAme Aje ceDAM thaI rahyA che, ane ethI ja bhagavAnanA abhigrahanA nAme temaja mAtApitAnA mRtyu bAda paNa kuTuMbIonA kahevAthI be varSa karatAM kAMIka adhika samaya bhagavAna saMsAramAM rahI e prasaMganA nAme, bhagavAnanI kalyANakAriNI AjJA virUddha kAramo pracAra thaI rahyA che. 'bhagavAne kaheluM karavuM paNa kareluM nahi' ema zAstramAM pharamAveluM che sabhA : bhagavAne kaheluM karavAno yathAzakti udyama karavo joIe, paNa bhagavAne karyuM te karavAnAM ceDAM nahi karavAM joIe. A vAta Ama to baMdhabesatI lAge che, paNa pUrvanA mahApuruSoe A rItanuM pratipAdana karyuM che? pUjayazrI jijJAsuvRttithI ja ane zraddhAmAM sthira thavAne mATe ja jo A rIte zAstrapATho mAgatA ho, to te bahu khuzI thavA jevuM che. vyAyAcArya nyAyavizArada mahAmahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAjAe paNa spaSTa rIte pharamAvyuM che ke - ___ "bhavyenApi dharmAdhikAriNA bhavagaDhukta eva mArgo yathAzaktyA''caraNIyaH, na tu taccaritramAcaraNIyam,' Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmAdhikArI evA bhaLe paNa bhagavAne pharamAvelo ja mArga yathAzakti Acaravo e yogya che. paNa te tArakanuM caritra - AcaraNa AcaraNIya nathI." A vAta spaSTa che ke nahi ? e vicAro. bAkI bhagavAne svayaM AcaryuM hoya ane ApaNane AcaravAnuM pharamAvyuM paNa hoya, to te AcaraNa AjJA mujabanuM ja gaNAya, te chatAM tene ja AMzika anukaraNa kahevuM hoya to e vAta judI che. eno niSedha nathI. AthI ja zrI tIrthaMkaradevanuM dRSTAMta laIne AjJAnI upekSA karavAnI nA pADavAmAM Ave che. tArakanI AjJAne samajo ane AjJAno yathAzakti adhikAra mujaba amala karo to kalyANa nizcita che. ApaNe to bhagavAne kahyuM te ja karavAnuM, chatAM paNa zrI tIrthaMkaradevanuM ja dRSTAMta levuM hoya, to to mAtApitA marI gayA pachI dIkSA laI ja levI joIe ne ? keTalAyanAM mAtApitA marI gayAM che, paNa dIkSA lIdhI? sabhA nAjI. pUjyazrI : basa ! phAvatI ja vAta levI ? evAone mATe to zAstra paNa zastrarUpa thAya che. vaLI prabhuno ja dAkhalo levo hoya, to bhagavAna AdinAthano kema nathI letA? bhagavAna zrI RSabhadevasvAmIe saMyama lIdhA pachI eka hajAra varSamAM eka divasa paNa evo nahoto ke je divase zrI RSabhadevasvAmIjIne saMbhArIne marUdevA mAtA royA na hoya. AvI mAtA koI che ? Aje to pAlanahAra jAya to paNa sAcuM AMsu te kSaNe Ave enI nA nahi athavA keTalIka vakhata yAda Ave tyAre AMsu Ave, paNa vadhAre to nahi ne? marUdevA mAtA to khAtAM - pItAM, besatAM uThatAM, hajAra varSa sudhI zrI RSabhadevasvAmIne saMbhArI saMbhArIne royA che ane rotAM rotAM AMdhaLAM banyAM che. rotAM rotAM AMkho jAya e rUdana kevuMka haze, enI kalpanA karI juo. sabhA tyAre atyAre zoka sAmrAjya ghaTayuM, ema? pUjayazrI : nA, svArthanuM sAmrAjya vadhyuM. doSane guNa manAvavA ATalI caTapaTa kema che? bhagavAna zrI RSabhadevasvAmIjI mAtAnA mohane jANatA hatA. pote saMyamI thaze eTale mAtA virahadu:khathI hajAra varSa sudhI rotAM raheze ane rotAM rotAM AMkhonuM teja gumAvaze, ema bhagavAna nahotA jANatA ema na kahevAya. bhagavAne karyuM che nahiM, kahyuM te karavAnuM..11 257 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyA...bhaga-5 bha0zrI RSabhadevasvAmIjInA ane bha0 zrI mahAvIradevanA prasaMga vacceno bheda sabhAH chatAM e mahAanartha aTakAvavA mATe zrI RSabhadeva bhagavAna rokAyA kema nahi ! pUjayazrI : kAraNake vastuta: e mahAanartha nahi hato. bhagavAn ujjavaLa bhAvine joI rahyA hatA eka hajAra varSa raDaze, raDatAM raDatAM netra teja gumAvaze, paNa aMte kevaLajJAna pAmIne mokSe jaze, e vastu paNa bhagavAna zrI RSabhadevasvAmInA jJAnathI chupI na hatI. bhagavAna zrI mahAvIradevanA prasaMgamAM AvuM nahotuM. tyAM to mAtApitAnA mRtyuno ane mAtApitAnA mRtyu bAda bIjA kuTuMbIjanonA mRtyuno prazna hato. bhagavAna mRtyu aTakAvavA rokAyA hatA, paNa rUdana aTakAvavA nahotA rokAyA. zrI neminAtha bhagavAna pAchA vaLyA te vakhate rAjImatI kAMI ochuM raDyAM nathI, paNa bhagavAna rokAyA nahi ! mohAdhIno raDe emAM navAI nathI. e to svAbhAvika che. mArI dIkSA nimitte koInI paNa AMkhamAM AMsu Ave ja nahi, tyAre huM dIkSA lauM. Avo nirNaya karavAmAM Ave to, bhAgye ja lAkhomAM eka paNa dIkSA laI zake. dIkSA letI vakhate raDanArA saMbaMdhIo paNa pAchaLathI hasatA banyAnA saMkhyAbaMdha dAkhalAo mojuda che. Aje paNa evuM bane che. amArA to anubhavanI vAta che ke pAchaLanA snehIo te vakhate rUe, paNa dIkSA lIdhA pachI jyAre e yogya thAya, eTale ke barAbara ArAdhaka thAya, tyAre e dazAmAM joIne moTebhAge snehI paNa AnaMda pAme che, tyAM jhUke che ane emane potAnI bhUla samajAya che. ghaNA to kahe che ke amane rotAM mUkIne na nIkaLyo hota to tArI AvI sva - para upakAraka suMdara dazA na hota. potAnA snehIne uMcI koTino ArAdhaka sAdhu vidvAna ane padastha banelo jue temaja saMkhyAbaMdha AtmAone tAratAM najare nihALe, tyAre je hadayano snehI che tene ocho AnaMda thAya, ema? nahi ja. kharekhara, vinA anumatie ke saMbaMdhIone raDatAM mUkIne paNa dIkSita bananAra susAdhunA darzane Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvanAra saMbaMdhIone ema paNa thAya che ke, kyAM te dIkaro, ke jene cAravAra khAdhA vinA cAlatuM nahotuM, ane kyAM A, ke je AvA tapasvI che. dhanya che. AvuM snehIone, mArApaNAvALAne sheje thAya, paNa dhAMdhalIyAone ane paMcAtIyAone to prAya: na ja thAya. e to pahelAMye pApa bAMdhe, vacamAMye pApa bAMdhe, maratAMye pApa bAMdhe ane gayA pachI paNa pApa bAMdhe, e zakya che. koi saMyama le temAM vagara svArthe ADe AvanArA ane temAMe saMghanA nAme nIkaLanArA to evuM kAramuM pApakarma bAMdhe che ke jenA svarUpanI sAcI jANa to jJAnIbhagavaMtane ja hoi zake. rAgIne raDavuM Ave emAM navAi nathI saMyama levA nIkLanArane saghaLA snehIonI saMmati maLe ane koinIya AMkhamAM AMsu na Ave, e bane ? na ja bane ema na kahIe, paNa evuM to javalle ja bane, ema to jarUra khI zakAya. chokarIne sAsare vaLAvavI nizcita che, to paNa mAne gADI dekhAtI baMdha thAya tyAM sudhI AsuM Ave ja. saMsArano e svabhAva ja che. jo saMsAramAM A sthiti che, to pachI gharabAra choDIne, saMbaMdha toDIne, haMmezane mATe badhAyane tyajI janAra tyAgI mATe koi rAgIne AMsu na Ave koi rAgIne jarAya du:kha na thAya e kema bane ? ATaluM samajAi jAya to saMbaMdhIonA rUdanane nAme mArgano virodha thAya che te na thAya Aje to dIkSAnI ADe AvavAmAM ajJAnI jIvone puNya manAvA lAgyuM che paNa anaMtA jIvone abhayadAna denAranI ADe AvavAmAM kayo bevakUpha puNya mAne ? dIkSAne ane zokane saMbaMdha che ja. e vakhate sAtamI peDhIno paNa dekhADavAne mATe AvIne roze. jema vyavahAramAM rivAja che ke, koI marI jAya tyAre 'o - o' evI poka badhA mUke. e vakhate paNa vivekI, samajU ane samatAzIla nathI rotA, tema evA AmAMya hoya; paNa moTobhAga raDanArAno; ethI koi dIkSA levA taiyAra thAya eTale samajI ja levuM ke, ghoMghATa thavAno dIkSAnI anumati ApanAranI AMkhamAM paNa pelo dIkSA leto hoya tyAre AMsu AvI jAya che. cAMllo kare paNa mohanuM du:kha sAthe ja hoya ! u bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM...11 259 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 ziyALI ayodhyA...bhaga-5 dayAno daMbha karanArAone hitArthI barAbara kahI de evA vakhate saMyama lenArane saMsAramAM rahI javAnI vRttirUpa dayA Ave, to vastuta: e dayAbhAva nathI paNa hiMsakabhAva che. Aje dIkSAnA viSayamAM ghaNA kahe che ke zuM mAbApanI dayA nathI AvatI ?" paNa evI dayAnI vAto karanArAo, AjanI rAjakIya hIlacAlamAM ghaNAo mAtApitA, bhAIbhAMDuM, bhAryAbhaginI vagerenI darakAra karyA vinA cAlyA jAya che, tyAM vAMdho nathI letAM. tyAM to dezane mATe bhoga Apyo' kahI vakhANa kare che. mAtra dIkSAmAM ja vAMdho le che ane dayAnI vAto kare che, ethI sApha jaNAI Ave che ke, "e dayAnI vAto kevaLa daMbharUpa che.' haiyAmAM dIkSAnI pavitra bhAvanA sAme durbhAva che, e pavitra bhAvanAnI kimata nathI, mATe ja dayAnI khoTI vAto karAya che. dIkSA lenAra to evI vAto karanArAne avasare ema paNa kahI de che ke 'juo tamArA karatAM mArA mAbApa vagere mATe mane vadhAre lAgaNI che. huM kAMI emanuM ahita karavAne to nathI. mAruM hita sadhAya ane avasare emanuM paNa zAzvata hita huM sAdhI zakuM, eja mArI bhAvanA che. mArA mAtApitAno mArA upara parama upakAra che e huM jANuM chuM ane ethI ja mArA mAtApitAne zAzvata kalyANanA mArge yojavAno mAro irAdo che. tamAre zuM lAge vaLage che? tamane mArAM mA-bApanI dayA AvI mATe tame Avyo cho ema nathI, paNa mArA mAtApitAnI dayAnA nAme tamAre tamArI dIkSAvirodhanI pravRttine poSavI che mATe ja tame AvyA cho e huM jANuM chuM. jaina thaIne saMyama virUddha salAha ApavA AvatAM zarama nathI AvatI ? tamArAmAM jainatva hota, to tame AvA vakhate mArA mAtApitAdine mohAdhIna banIne svaparanuM Atmahita haNatAM aTakavAnI salAha ApI hota ane kahAM hota ke phIkara nahi. bhale e kalyANamArge jAya evA mArge amArAthI nathI javAtuM to ame tenA gamanamAM madadarUpa thavAnA IrAde ApanI takalIpho dUra karIzuM ! AvuM kAMI tamAre karavuM nathI, dayA khAIne ya damaDInI madada karavI nathI ane dayAnI vAto karI duniyAne chetaravI che mATe padhAro Apane ghera. jyAM jyAM AvuM kahenArA maLyA, tyAM tyAMthI dayAno daMbha karanArAoe rokAyA vinA cAlavA jamADyuM che. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtA mUcchita thavA chatAMya zrIzAlibhadrajI pAse kema na gayA ? zrIzAlibhadrajIe dIkSA mATe mAtAnI pAse jyAre anumati mAgI tyAre temanI mAtAne mUrchA AvI. dAsIo bhadrAmAtAne sacetana karavA gai, paNa zrIzAlibhadrajI tyAM na gayA. dayA nahotI ? bhakti nahotI ? vinIta to evA hatA ke jyAre jyAre mAtA AvatI, tyAre tyAre Asana uparathI UbhA thaI jatA hatA. e ja zrIzAlibhadrajI atyAre pAse paNa AvatA nathI, kemake zrI jinezvaradevanI dayAnuM svarUpa e samajyA hatA. zrIzAlibhadrajIe e vakhate zo vicAra karyo haze ? A mUrchA mArA pratyenA mohanI che. jo A vakhate huM pAse iza, paMpALavA iza, mAtAnuM mAthuM khoLAmAM lai laiza, to vAraMvAra mUrchA Ave evo moha vadhI paDaze : ane mAre dIkSA levI che e nizcita ja che; tyAre eka mUrchAmAM kAma pate to khoTuM zuM ? AtmAe anaMtakALamAM anaMtA mAtApitAne raDAvyAM che. evuM raDAvavAnuM baMdha karavuM hoya to have mohanI mUMjhavaNane AdhIna na thavuM. AvA ja koi uttama vicAranA yoge zrIzAlibhadrajI, potAnI mAtA mUrchAthI paTakAI paDavA chatAM paNa pAse na gayA ema kahI zakAya. paNa ethI emanAmAM dayA ke bhakti nahotI ema na kahevAya. emanuM haiyuM bhAvadayAthI bharapUra banyuM hatuM, mATe to te puNyAtmA dIkSA levAne tatpara banyA hatA; ane ethI ja zrI zAlibhadrajIe potAnI mAtAne prasaMga pAmIne ema paNa kahyuM che ke "mAtA ! cAritrane grahaNa karanArA koinuM paNa azubha ciMtavanArA hotA nathI. jagatanA jIvo upara teo to maitrIbhAvavALA banelA hoya che; arthAt cAritrane grahaNa karanArA jIvamAtranuM kalyANa ciMtavanArA hoya che ane ethI ja sakaLa jIvonuM hita karanArA te mahAtmAo jagaduMghatAne pAmelA che. vicAra karo ke AvuM kahenArA zrIzAlibhadrajI dayAhIna hatA ke sAcA dayALuM hatA ? vivekIo to emane sAcA dayALuM ja kahe. "ye cAribhagrAhakAste kasyApi azubhacintakA na bhavanti / te tu nAnIvAnAnuvari maitrIbhAva tAH, sananIvAnAM hitArA nAnyatAM prAptAH '' bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM...11 201 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OT ziyALI ayodhyabhAga-5 zrIzAlibhadrajI. potAnI mAtA upara chavAeluM mohanuM kAra muM vAdaLuM bhedavA IcchatA hatA ane ethI ja zrIzAlibhadrajI mAtAne mUrchA AvavA chatAM ya sacetana karavA na gayA. mUrchA vaLI ane zrIzAlibhadrajIne tyAMnA tyAM ja ubhelA bhadrA mAtAe joyA, eTale vinavaNI zarU karI ane vinavaNIthI na patyuM eTale ekadama tyAga nahi karatAM abhyAsarUpe batrIsa patnIomAMthI roja eka ekano tyAga karavAnuM kahyuM. Ama ekaja mUcchae vAta ThekANe paDI gaI. zAlibhadrajIe paNa mAtAnI eTalI vAta svIkArI. AthI ema nahi mAnatA ke eka sAthe badhAno tyAga na thaI zake. zrIdhannAjIe zrIzAlibhadrajIne Darapoka kahA che. zrIzAlibhadrajI vratapAlanamAM satvahIna che ema zrI dhannAjIe kahayuM che. zrIdhanAjI zrIzAlibhadrajInA banevI thatA hatA. zrIzAlibhadrajInI sauthI nAnI bena zrIdhannAjInI sAthe paraNAvAI hatI. zrIzAlibhadrajI dIkSA levAne taiyAra thayA che ane e mATe abhyAsarUpe roja eka eka patnIno ane eka eka zayyAno tyAga kare che, A samAcAra benane maLyA che. benane bhAI upara bahu moha che. potAnA pati zrIdhannAjIne snAna karAvatI 7 vakhate e benane potAnA bhAI zrIzAlibhadrajIno tyAga yAda AvI jAya che ane ethI e rUdana kare che. ene rUdana karatI joIne zrIdhannAjI pUche che ke, tuM rUdana kema kare che?' enA uttaramAM zrIzAlibhadrajInI bena potAnA svAmIne gadgadita kaMThe kahe che ke, "mAro bhAI vrata grahaNa karavAne taiyAra thayo che ane roja roja eka eka strIno temaja eka eka zayyAno tyAga kare che, te kAraNe mane raDavuM Ave che." zrI zAlibhadrajInA tyAganI vAta upara zrI dhanAjI hase che zrIzAlibhadrajInI benanI ane potAnI patnInI A vAta sAMbhaLIne dhannAjI hasI paDe che. zrIzAlibhadrajInoe rono eka ekano tyAga zrIdhannAjIne hAsya upajAve che ! choDavuM ja che, to vaLI Aje eka ane kAle bIjI e zuM? choDavuM ja hoya to eka sAthe choDI | devuM. A vicAranA zrIdhannAjI che, ane ethI ja temane potAnI Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patnInA mukhe, tenA bhAI zrIzAlibhadrajInA rojanA eka enA tyAganuM zravaNa karavAthI hasavuM Ave che. zrI dhannAjIne AvI vAtamAM hasatA joIne, zrIzAlibhadrajInI benane zuM thayuM haze ? enA hRdayamAM mohavaza kevI vedanA thaI haze ? paNa zrIdhanAjIe evo vicAra nahi karatAM sAcI vAta saMbhaLAvI devAno nirNaya ja karI lIdho hoya ema lAge che; kAraNake zrIdhannAjIe hasatAM hasatAM evAM paNa vacano kahyAAM che ke je vacano sAMbhaLatAM mohAdhIna DaghAI ja jAya. zrIdhannAjIe hAsyapUrvaka kahayuM ke, tAro bhAI jo ema karato hoya, to to kahevuM joIe ke te ziyALa jevo Darapoka che ane vratapAlanamAM satvahIna che.' zrI dhanAjInI gyAe AnA banevI hoya to zuM kahe ? jouM chuM. dIkSA kema le che te ! hamaNAM ja solIsITara dvArA noTIsa ApuM chuM. AvuM AvuM kAMIka bolyA vinA rahe? AnA nAdAno kahe che ke dIkSA lenArAonI strIo pArakA sAthe anAcAra kare, enuM pApa kone zire ? uttama kuLavAnone mATe AvI zaMkA kare te paNa nIca che. sArA mANaso mATe AvI zaMkA karavI te pApInuM lakSaNa che. uttama kuLanI uttama saMskArovALI strIo kadI anAcAra na seve. ene bahu moha hoya to potAnA dhaNIne rAkhavA mahenata kare e zakya che; paNa te mahenate ya evI rIte e kare ke kuLavaTane kalaMka na lAge; anAcArano to enAmAM vicAra ja na hoya, paNa Aje to vIca AtmAo evA evA zabdhathI paNa Aju bAjunuM vAtAvaraNa bagADI rahyA che. mohatA utpAtane Takkara zrIdhannAjIe zrIzAlibhadrajIne Darapoka ane satvahIna kahA, eTale zrIzAlibhadrajInI nAnI bena to cUpa ja thaI gaI. zrIzAlibhadrajI potAnA bhAI hatA, paNa AvuM bolanAra zrIdhanAjI potAnA svAmI hatA, eTale te boleya zuM? zrIdhannAjIe to TUMkamAM evuM kahI dIdhuM hatuM ke, moha bhAgavA mAMDe! zrIdhanAjIe jo jarAka hA bhaNI dIdhI hota, to zrIzAlibhadrajInI benanuM rUdana vadhI paData ! e vakhate AzvAsana ApavuM hoya to paNa evA zabdomAM ApavuM joie ke sAmAnA mohane 263 bhavAne karyuM te nahIM, kahyuM te karavAnuM..11 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zayALI ayodhyA...bhaga-5 jora karavAnuM mana na thAya, paNa pote mohathI raDe che e khoTuM kare che eno ene khyAla Ave. mahAdhInanA rUdanamAM je kaI sUra bheLave, te mohalInane vadhAre raDAve ane pote paNa pApabaMdha kare. mohanA utpAtane to evI Takkara mAravI joIe ke, sAmAne caDhelo mohano nazo ApoApa utarI jAya ane vadhAre rUdana karI vadhu pApa bAMdhatAM te aTakI jAya; paNa je jAte vivekI nathI te bIjAne viveka kyAMthI zIkhave? zrIdhannAjInA kathanathI zrIzAlibhadrajInI nAnI bena to cUpa thaI gaI, paNa tenI sapatnIothI cUpa rahevAyuM nahi. zrIdhanAjIne ATha strIo hatI. ane ATha ya atyAre sAthe havaDAvatI hatI. pUrvanAM dhanADhaya kuTuMbomAM paNa patisevAno AcAra kevo jIvaMta hato e juo. zrIdhanAjIne ghera nokara - cAkarono toTo nahi hato, temaja zrI dhanAjInI strIo paNa garIba gharanI ja nahi hatI, chatAM potAnA patine jAte snAna karAve che, e uttama lAcAra kharo ke nahi ? vaLI ATha strIoe Aja ANe havaDAvavuM ane kAle pelIe havaDAvavuM, evA vArA nahotA karyA ! A paNa AjanA jamAnAmAM dhyAna kheMcanArI ja bInA che ne ? AjanA kuTuMbamAM jAtanAM sukhanI ja kevaLa dRSTi vadhI rahI che Aje madhyama varganAM kuTuMbomAM derANI - jeThANI vacce kAmanA : vArA karelA jovAya che. kAmanI vaheMcaNI karI ApyuM paNa mAMDamAMDa nirvAha thAya che ane eTaluM chatAMya vAre tahevAre kAMIka navAjunI thayA vinA rahetI nathI. paraspara ekabIjAthI virUddha uzkeraNInuM kAma to cAlu ja hoya che. saMtoSa, udAratA, khamI khAvAnI vRtti, kuTuMbamAM saMpa jALavavAnI bhAvanA ane kuTuMbamAM nAnAM-moTA, nahi kamAnArakamAnAra, thoDuM kamAnAra vadhatuM kamAnAra, vRddha, azakta, badhAM sukhapurvaka jIve e jAtanA AcAravicAra, e badhu Aje madhyamavarganAM kuTuMbomAMthI lupta thatuM jAya che. Aje dRSTi kevaLa potAnI jAtanA sukha sAme rahe che. potAno thoDoka svArtha sAdhavA jatA kuTuMbIomAM kevo Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaleza phlAze ? bhAI bhAI vacce verajhera thaze, vRddha mAtApitA keTalAM duHkhI thaze ? duniyAmAM potAnA kuTuMbanI kevI vagovaNI thaze ? ane avasare pote dhaNI-dhaNIyANI kevA ekalavAyA rahI jaze ? e prakAra nA vicAro utpanna thavA jeTalI yogyatA paNa Aje svArthavRttie harI lIdhI che. jyAre dhanADhaya kuTuMbomAM, ke jyAM dharmasaMskAro nathI ane AjanA kahevAtA sudhArAno praveza thaI cUkyo che, tyAM to vaLI mahA viSamadazA che. lagabhaga badhuM kAma nokarone ja bhaLAveluM hoya che. e kuTuMbomAM to patisevA pratye koIne ghaNA na hoya to sArU, svataMtratAnA nAme sadAcArano nAza thaI rahayo che ane svaccheda phelAI rahyA che, e samajo ane tamArA gharamAM e pavana pese nahi evI yojanA ghaDo. zrI dhanAjInI ATha patnIomAM paraspara IrSyA nahotI. ekanuM du:kha bIjI sahI zaktI nahotI. potAnA patie zrI zAlibhadrajInI nAnI benane, eTale ke potAnI sapatnIne AzvAsana nahi ApatAM, zrI zAlibhadrajInA tyAgane nahi vakhANatAM zrI zAlibhadrajIne sIdhA ja Darapoka ane satvahIna kahI dIdhA, ethI zrI dhanAjInI bIjI sAta patnIone bahu du:kha thayuM. e vinA mazkarImAM paNa zrI dhannAjIne strIoe je kaho te kahI zakAta nahi. zrI dhanAjInI anya strIoe potAnA pati zrI dhannAjIne kahayuM ke, "he nAtha ! jo vrata grahaNa karavuM saheluM che, to Apa pote ja kema grahaNa karatA nathI ?' Ano artha e thAya ke "bolavuM saheluM che, bIjAne bhIrU ane satvahIna kahI devA emAM bahAdurI joItI nathI, paNa jAte tyAga karo to khabara paDe ! tamArAthI to thatuM nathI ane pelA kare che emane Darapoka ane sattvahIna kahevA che!" zrI dhanAjIno javAba paNa zrI dhanAjI satvazIla che emane mATe ATaluM meNuM paNa basa thaI paDe che. zrI dhannAjI jANe ke keI AvA avasaranI ja rAha joI rahyA hatA, evo ja javAba vALe che. eTale ke "vrata grahaNa karavuM jo saheluM ja che, to Apa kema grahaNa karatA nathI ?' AvuM jyAre potAnI bIjI strIo bolI ke tarata ja zrI dhannAjIe jarAya 30 bhagavAne karyuM te dahIM, kahyuM te karavatanuM...11 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 sAga-5 ozIyALo ayodhyA. acakAyA vinA ke bIjo koI vicAra karyA vinA, potAno nirNaya jAhera karatAM kahI dIdhuM ke 'mArA vratagrahaNamAM vighna karanArI tame Aje mArA puNyayoge ja Ama bolI cho. vighnabhUta thanArI tame anumati ApI eTale have huM tarata ja vrata grahaNa karIza.' strIoe dhAreluM nahi ke zrI dhannAjI Avo jvAba Apaze ane zrI dhannAjInI strIo e paNa jANatI hatI ke zrI dhannAjIno nirNaya e nirNaya ja ! e phare kare nahi. AthI tarataja zrI dhanAjInI strIoe zrI dhannAjIne kahyuM ke 'he svAmin ! prasanna thAo ame to mazkarImAM kahyuM che. ApanA dvArA niraMtara lAlana karAyelI amAro ane A lakSmIno Apa tyAga na karo.' zrI dhannAjInI makkamatA ane kulIna patnIono paNa zubha nirNaya zrIzAlibhadrajI jevA devatAi bhogone bhogavanAra sukomaLa ane kTanuM nAma paNa nahi jANanAra, evAne paNa roja te eka eka strIno ane eka eka zayyAno tyAga karatA hovA chatAMya, je zrIdhannAjI Darapoka ane sattvahIna kahe te zrIdhannAjI have strIonI vinavaNIthI potAno saMyamano nizcaya pherave ? zrIdhannAjI to e ja samaye nitya pada evA mokSane sAdhavA mATe saMsAratyAga karavAno dRDha nizcaya karIne ubhA thai gayAM. A rIte zrI dhannAjInA dRDha nizcayane jANIne te puNyAtmAnI patnIoe paNa kahyuM ke 'ame paNa ApanI pAchaLa dIkSA laizuM.' kAraNake e kuLavAna hatI. satIo to patinI anugAminI hoya vratagrahaNa karavAnI zakti na hovAne kAraNe je patnIo patinI sAthe dIkSita na thAya, te paNa saMsAramAM kai rIte rahe? satIonA dharmane samajo ane e dharmane gharamAM lAvo ! pustakomAM rAkhI svapnAM jevo na banAvI gho. patinA sanmArga gamanamAM ADe AvavAnI buddhi AryapatnImAM na hoya. zrIzAlibhadrajInI mAtAe zrIzAlibhadrajIne samajAvavAno prayAsa karyo che, paNa batrIza strIomAMthI ekya bolI nathI. bhadrAmAtAe anumati ApI tyAreya koie vAMdho lIdho nathI. enuM nAma kulInatA che Aje to dazA ja judI che. Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI dIkSA levA nIkaLe tyAre dayAnI vAto karAya che, paNa saMsAramAM rahA e keTalA nirdaya ane ghAtakI banyA che e jo varNavAya to aMgArA kharavA mAMDe. tamArAthI na thAya to na karo, paNa karanArane hAtha joDavA jeTalI to udAratA keLavo ! sadAcAranA dumana banelA, saMsAramAM svarga utAravAnI vAto kare che, paNa kharI rIte to e bicArA narakanA kIDA banatA jAya che. dayA to emanI khAvA jevI che emanI durdazA joine dharmIone dayA Ave tema che paNa emane emanI pAraraktatA ene bhArekarmItAnA yoge potAnI durdazA nathI jaNAtI. kAraNa ke e bicArA ene sukharUpa mAnI beThA che. bhUMDa kema viSTAmAM moTuM ghAle che ? kaho ke e emAM ja AnaMda mAne mATe ! tevI ja dazA evAonI che kharekhara, ApaNe to evAonI dayA ja khAIe chIe. dIkSArthInI dIkSA pAchaLa zrI saMghanI pharaja potAnI patnIo paNa dIkSA levAne taiyAra thaI ethI zrIghanAjI bahu khuza thayA ane dAna daIne zrI dhanAjIe patnIo sahati dIkSA laI lIdhI. koIne pUchavA gayA nathI. zrIzAlibhadrajInI bena paNa potAnA bhAIne pUSpA gaI nathI. potAnA banevIe A rIte dIkSA lIdhI, e khabara jANIne zrI zAlibhadrajI paNa khUba utsuka banyA. pachI to temaNe paNa mahotsavapUrvaka dIkSA lIdhI. khuda rAjAe emanI dIkSAno mahotsava karyo, kAraNake eya dharmI hatA. e vakhate jyAM jAo tyAM moTebhAge badhA joDanArA hatA, jyAre Aje toDanArA che. saMgha AvAM kAmamAM ADe Ave nahi ane ADe ja Ave te saMgha kahevAya nahi. eka AtmA saMyamanA mArge jAya to pAchaLanAonI khabara levAnI ane janArano mahotsava karavAnI zrI saMghanI pharaja che. dIkSitanA saMbaMdhI AkhAya saMghanA saMbaMdhI hoya e rIte saMgha varte ane gurunAM mAbApa e saMghanAM mAbApa, A dazA saMghanI hovI joIe. koIpaNa AtmA dIkSA levA nIkaLe tyAre keI raDe nahi evuM to kvacit ja bane. anumati ApanAra saMbaMdhIone ya raDavuM AvI 267 haS) bhagavAne karyuM te hiM, kahyuM te karavAnuM...11 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaga-5 ziyALa ayodhyA......... 218 jAya. e rUdana sAme dIkSArthI jue paNa nahi ane emAM ja raDanArane lAbha thavAno saMbhava che. mAtApitAdi anumati na Ape to lyANanA arthIe cAlyA javuM ema zAstroe pharamAvyuM che. kAraNa ke ethI jyAranuM to niyama kalyANa che ane anumati nahi ApanAranuM paNa bhAvimAM kalyANa thavAno saMbhava che. anumati maLe to to sonuM ane suMgadha maLavA jevuM thAya, paNa anumati meLavavAno ghaTato prayatna karavA chatAMya te na maLe to kalyANanA arthIne mAtApitAdinI anumati vinA paNa cAlI nIkaLavAno adhikAra che. zrI bharatajI viraktabhAve jaLakrIDA karavA nIkaLe che zrI bharatajIe joyuM ke zrIrAmacaMdrajI anumati Ape tema nathI, eTale uThIne cAlavA mAMDyuM, paNa zrI lakSmaNajIe ubhA thaIne temane pakaDI lIdhA. zrImatI sItAdevI ane vizalyA Adi anta:pura paNa A khabara jANIne tyAM saMbhrama sAthe AvI pahoMce che zrImatI sItAdevI, dIkSA levAno zrI bharatajIno Agraha bhUlavavAne mATe zrIbharatajIne jaLakrIDAno vinoda karavAnI prArthanA kare che. prArthanAthI na mAnyuM eTale ati Agraha karyo. zrImatI sItAjIne zrIlakSmaNajI mAtArUpa mAnatA hatA to zrIbharatajI temane mAtArUpa mAne temAM navAI nathI. kAraNake zrIbharatajI to zrIlakSmaNajI karatAM paNa nAnA che. moTA bhAInI patnI eTale mAtRvat pUjya' A bhAvanA e kuTuMbamAM svAbhAvika pravartatI hatI. AryadezanA ucca gaNAtAM kuLomAM A bhAvanA navAi rUpa nahotI. chellA thoDAka dazakAo bAda karIe, to Aja sudhI e ane evI bIjI paNa ghaNI uttamabhAvanAo A AryadezamAM kuLapaMraparAnA vArasAnI mAphaka pravartatI hatI. chellA thoDAka dazakAomAM ja badhuM pharI gayuM ema kahIe to cAle. sadAcArane lAvanAra, sadAcAranuM rakSaNa karanAra ane sadAcArane vadhAranAra je bhAvanAo hatI te naSTa thaI gaI ane enuM sthAna evI bhAvanAoe lIdhuM ke jenA yoge mAnavI mAtranA haiyAmAM bhogatRSNAnI kAramI Aga saLagI rahI che. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhogatRSNA vadhavAnuM pariNAma apavAdarUpa gaNAya tevA sajjanonI vAta judI che, paNa moTA bhAganI dazA A thaI paDI che. bhogatRSNA jema vadhatI gaI, tema saghacArono tathA sadvicArono lopa thato gayo ane durAcAro tathA duvicAro vadhavA mAMDyA. pachI durAcArIoe potAnA durAcArone ja sAcAro manAvavAno prayatna Adaryo ane krAMtinA nAme, kaLAnA nAme, sudhArAnA nAme, pragatinA nAme tathA samAna hakka AdinA nAme ajJAnalokane durAcAro tarapha ghasaDIne, sadAcAranA upAsako tathA pracArako tarapha durbhAva phelAvavA mAMDyo. ame krAMtinA virodhI chIe ema nathI; paNa vartamAnanI krAMti vinAzaka che mATe ame tenAthI cetatA rahI bIjAone bacatA rahevAne prerIe chIe. krAMti eTale parivartana. ene mATe to A zAsana che A 6 zAsanano pracAra ja parivartanakArI che. svamAM ane paramAM parivartana lAvavAne mATe to A zAsananI ArAdhanA che. zrI jaina zAsanano sAco ArAdhaka kSaNe kSaNe parivartana mATe ja mathyA kare che. zrI jaina zAsananA sAcA ArAdhakanI pratyeka dharmakriyA krAMtikArI hoya che. evuM mAnanArA ame, krAMtinA virodhI kema hoI zakIe ? amAro prayatna to sAcuM parivartana lAvavAno ja che. duniyAnA jIvo vartamAnamAM je dazA bhogavI rahyA che, te duHkhada che ane duHkhasarjaka che. ame duHkhada ane duHkhasarjaka dazA TALavAno bhagavAnano pegAma pracAranArA chIe. ame to janatAmAM evuM parivartana AveluM jovAne IcchIe chIe ke duniyAnA mAnavI mAtranI dizA ja palaTAI jAya. saMsAramAM rAcato, ane saMsArane vadhArato AtmA saMsAranAM baMdhanone toDato ane mokSanI nikaTa pahoMcato banI jAya. e amAro manoratha che. ame to evuM parivartana lAvavA IcchIe chIe, ke je parivartana manuSyone duHkhathI bacAvI sukhamaya sthitie pahoMcADe temaja manuSya sivAyanA bIjA jIvo Aje manuSyo taraphathI je mahotrAsa bhogavI rahyA che te jIvono paNa te mahotrAsa maTI jAya ! 299 ka)) bhagavAne karyuM te hiM, kahyuM te karavAnuM...11 Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyA...bhaga-5 270 artha ane kAma tarapha ghasaDAI rahelA AtmAo dharmane mokSa tarapha vaLe. evuM jabbara parivartana lAvavAno zrI jainazAsananA sAcA upAsakono prayatna hoya che. ame krAMtinA ane parivartananA parama himAyatI chIe ! duniyAdArInAM sukhomAM rAcatI ane sukho meLavavA mATe rAtadivasa svaMya duHkhI banI bIjAone duHkhI karatI duniyAne, duniyAdArInAM sukhonI IcchAthI paNa choDAvI devA jevuM parivartana lAvavAmAM ane vizvakalyANa mAnIe chIe. A parivartananA ame upAsaka chIe ane ethI ja ame kahIe chIe ke 'zrI jainazAsananA sAcA ArAdhaka jevuM bIjuM koI ja krAMtivAdI nathI. ane ethI ja 'ame jevA ane jeTalA parivartananA himAyatI chIe, tevA uMcA ane teTalA jabbara parivartananuM himAyatI vastuta: bIjuM kaMI ja nathI.' AvuM pratyeka sAco jaina kahI zake che. Ama chatAM paNa amane krAMtinA virodhI kahevAmAM Ave che, ame krAMtinA parivartananA, sudhArAnA, pragatinA virodhI chIe evo khoTo pracAra karIne lokone bhaDakAvavAmAM Ave che; paNa zrI jainazAsana jevuM krAMtinuM, parivartananuM, sudhArAnuM ane pragati AdinuM himAyatI bIjuM koI ja zAsana nathI; ane ethI ja zrI jainazAsanane sAcI rIte mAnanAra sau koI harahaMmeza parivartana, krAMti, sudhArA ane pragati AdinA himAyatI hatA, che ane raheze. duniyA jaDa padArthonA saMyogomAM sukha mAne che, jyAre jena jaDanA saMyogane ja du:khanuM kAraNa mAne che. duniyA jaDanA utkarSamAM kalyANa mAne che, jyAre jaina AtmAnA urSamAM kalyANa mAne che. je dIkSA AjanA kahevAtA krAMtivAdIone gamatI nathI, te dIkSA bALapaNathI na pamAya to jaina potAne chetarAelA mAne che. A mAnyatAomAM ja parivartana raheluM che. AvuM parivartana thAya to saunuM kalyANa thayA vinA rahe nahi. vinAzaka hovAthI virodhapAtra che paraMtu AjanA kahevAto parivartanavAda AnAthI sAva ulTo che. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krAMtinA ane kalAnA nAme Aje aneka prakAranA durAcAro poSAI rahyA che. sudhArAnA nAme Aje aneka strIonAM zIlo luMTAI rahyAM che. pragatinA nAme Aje kauTuMbika sabhAva lagabhaga naSTa thaI gayo che. comera bhogatRSNAnI Aga phelAI che ane ethI mAnavI mAnavI nathI raho. cAre tarapha asaMtoSanI lAgaNI vyApelI jovAya che. AnA yoge sadAcAra sevIonI vANI paNa ghaNAone khaTake che. temanI ane bIjAonI sudhAraNAne mATe ja thatI temanI TIkAo teo khamI zaktA nathI. A krAMti nAzaka che ane ethI ja virodhane pAtra che. Aje keTaleka sthaLe to dIyaro bhAbhInI cheDatI karavAnuM paNa cUkatA nathI. je bhAbhIne mAtRdaSTie jovI joIe te bhAbhI tarapha kudRSTi utpanna zAthI thaI ? suMdara kuLAcAro gayA ethI ! AryadezanA uttama kuLAcAro Aje pUrvavat vidyamAna hota to Aje majuravAda ane muDIvAda jevA 2 vAdo tathA tenA saMgharSaNo utpanna thAta ? nahi ja. paNa uttama kulAcArone ya kurUDhIo kahI enA nAzamAM Aje to sudhArAnI kUca manAya che. jenaphaLamAM janmelAo paNa AnAthI bacyA nathI ane ethI ja jaina saMghomAM Aje jyAM ne tyAM viSama vAtAvaraNa prasaratuM jAya che. zrImatI sItAdevInI vRtti prasaMga cUkvavAnI che ane gurunI hAjarI vinA saMyama levAya nahi ema zrI bharatajI jANe che, eTale zrI bharatajI zrImatI sItAdevIe ati Agraha karavAthI anta:pura sahita jaLakrIDA karavAne gayA. zrI bharatajI jaLakrIDA karatAM paNa vairAgyane ! bhUlyA nathI. kema bhUle ? varSothI rAjagAdI upara rahA chatAM no vairAgya nAza na pAmyo teno vairAgya ATalAthI nAza pAme ? nahi ja:paNa rAgIno e svabhAva che ke vAta thoDI hoya toya ene moTI mAnI che le. zrI bharatajI aMta:pura sAthe jaLakrIDA karavAne gayA, paNa te lukhkhA hadaye ane virakta dazAmAM. e dazAmAM paNa zrI bharatajIe muhUrta paryata jaLakrIDA karI. jaLakrIDA karyA bAda zrI bharatajI rAjahaMsanI jema jaLamAMthI nIkaLIne sarovaranA tIra upara AvI ubhA. | eka AzcaryakAraka ghaTanA banI e vakhate eka AzcaryakAraka banAva banyo. zrI rAmacaMdrajIno 271 bhagavAne karyuM te nahiM, kahyuM te karavAnuM.11 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 h-lcO *TG 2003)G bhuvanAlaMkAra nAmano hAthI, tene bAMdhelA staMbhanuM utsUla karIne AyudhazALAmAMthI bahAra nIkaLI gayo che. unmatta banelo te gAmamAM doDAdoDa kare che, upadrava macAve che ane ethI jyAM tyAM bhAgAbhAga thai rahI che. zrIrAmacaMdrajI, zrIlakSmaNajI ane saMkhyAbaMdha sAmaMto e madAMdha banelA gajendrane pakaDI bAMdhavA ane e rIte lokne nirUpadrava karavA tenI pUMThe paDyA che, paNa koIthI te hAthIne pakaDI zakAyo nathI. tophAna karato karato te hAthI sarovaranA te kinAre AvI pahoMce che ke je kviAre muhUrta paryaMta jaLakrIDA karI jaLamAMthI bahAra nIkaLIne zrIbharatajI ubhA che. zrIbharatajIne jotAMnI sAthe ja te madAMdha paNa gajendra ekadama zAMta thai jAya che. teno unmAda osarI jAya che. kSaNamAtramAM teno mada gaLI jAya che. zrIbharatajIne jotAM ja te hAthImAM jema prasantA pragaTe che, tema tene joine zrIbharatajInA aMtaramAM paNa AnaMdanI urmio uchaLI nIkaLe che. eTalAmAM to nagaramAM upadrava macAvanArA te hAthIne bAMdhavAne pUMThe paDelA zrIrAmacaMdrajI, zrIlakSmaNajI ane bIjA sAmaMto tyAM AvI pahoMce che. hAthIne ekadama madarahita thaI gayelo joIne temane Azcarya thAya che. 'kuzaLa kArIgarothI je hAthI zAMta na thayo, te zrI bharatajIne jotAM mAtramAM kema zAMta thayo ?' evo Azcaryayukta vicAra te vakhate sarvanAM manamAM to Ave, paNa eno khUlAso jJAnI vinA koNa Ape ? e vakhate to zrI rAmacaMdrajInI AjJAthI mahAvato te hAthIne khIle bAMdhavA lai gayA, paNa jJAnI maLe tyAre A banAvano khUlAso meLavavAnI vRtti zrI rAmacaMdrajInA aMtaramAM pedA thai gai. puNyAtmAonA kALamAM AvA prasaMgo ghaNA banyA che ane jJAnIoe khUlAsA paNa karyA che. ethI evA prasaMgo aneka AtmAone bodhilAbhanuM kAraNa thatA, ane AtmAo e sAMbhaLIne kalyANamArge vicaranArA banatA. zrIbharatajInI bhavitavyatA evI suMdara che ke emane suguruno suyoga jhaTa maLI jAya che. hINabhAgIne je vastu mAMgatA paNa na maLe, Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te ja vastu bhAgyavAna AtmAne ApoApa AvI maLe che. A avasare dezabhUSaNa ane kulabhUSaNa nAmanA be jJAnI munivaro e ja arasAmAM tyAM padhAryA ane udyAnamAM birAjamAna thayA te mahAtmAo padhAryAnA khabara tarata ja zrIrAmacaMdrajI , zrIlakSmaNajI ane zrI bharatajI Adine maLyA. mahApurUSonA AvAgamananA khabara kone maLe ? mahAmunionI padharAmaNInA khabara tarata ja zrI rAmacaMdrajI vigere rAjasukho bhogavanArane maLI jAya, tenuM kAraNa zuM e vicAro ! zrI rAmacaMdrajI vagerenI dharmavRtti, A dvArA paNa samajavA dhAro to samajI zakAya tema che. Aje jainakuLamAM janmelA keTalA zrImaMtone, munirAjo padhAratAMnI sAthe ja munirAjo padhAryAnI khabara maLe che ? 'munirAjo padhAryA che evA khabara sAMbhaLIne keTalA zrImaMtonAM haiyA praphulla bane che ? munirAjo padhAryA che e jANavA mATe keTalA zrImaMto utsuka hoya che? kayA zrImaMtanI evI dazA che ke koI dharmIne munivaro padhAryAnI khabara temane pahoMcADavAnuM mana thAya ? pUrvanA dharmI rAjAo ane dharmI zrImaMto to evA mANaso yojI rAkhatA ke je mANaso mahAtmAonA AvAgamana viSe kALajI rAkhatA ane mahAtmAo padhAryAnuM sAMbhaLatAMnI sAthe ja mAlikane khabara devA doDatA. e mAliko paNa evA khabara laIne AvanArane evo navAjI detA ke e eka ja sevAmAM khabara laI AvanAranuM dAridra phaDAI tuM mahAmuni padhAryA evA khabara sAMbhaLatAM e lokone eTalo badho AnaMda thato ke e khabara lAvanArane teothI ullAsapUrvaka inAma apAI jatuM. inAma ApatA nahi, paNa apAI jatuM ane hadayanA ullAsathI je InAma apAI jAya temAM khAmI paNa zI rahe ? khAmI rahe teTalI InAma lenAranA bhAgyanI khAmI, e dazA hatI. zrIrAmacaMdrajI vagere bhogomAM paDelA hatA, paNa vairAgyanA vairI nahotA. bhogatyAga e ja kalyANakArI mArga che ema e mAnatA hatA. bhogone rogonI jema choDIne anaMta jJAnIonI AjJA mujaba vicaranArA mahAtmAo ja jagatamAM sauthI zreSTha che ane badhAe 273 bhagavAne karyuM te hiM, kahyuM te karavAnuM....11 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (c) C ja pha6@ che ke huM ziyALa ayodhyA..bhAga-5 26 sevavA yogya che ema e mAnatA hatA. rAjA paNa prajAno pAlaka hovAthI prajA tene bhale sevya mAne, paNa nigraMtha mahAtmA to rAjA ane prajA banneyane mATe sevya che AvI samaja temanAmAM hatI. jagatanuM kalyANa karavAnI sAcI kAmanA to A mahAtmAomAM ja hoya evI emane pratIti hatI. zrIrAmacaMdrajI vagere muni mahAtmAonA Agamanane potAnA kalyANanuM Agamana mAnanArA hatA. muni mahAtmAo padhAratAM e evI rIte vartatA ke jethI temano sevakvarga ane prajAvarga samajI to ke ApaNA pAlakone koI cIja jo vadhumAM vadhu priya to te A jaMgamatIrtha che. AthI munimahAtmA padhAryAnuM je koI vaheluM jANatuM te ullAsabhera temanI pAse doDI AvatuM ane khabara detuM. kAraNa ke 'A khabara devA mAtrathI ja jIMdagInuM dAridra phaDAI gayA vinA nahi rahe evI sau koI sevakenA aMtaramAM khAtrI hatI. Aje kharA dayApAtra to pApamAM paDelAM zrImaMto che AjanA dharmI gaNAtA zrImaMtonI paNa kaI dazA che ? emane manirAjo padhAryAnI khabara ApavAne temanA gharanAM mANaso paNa utsuka hoya che ke kema? e vicAravA jevuM che. munirAjo padhAryA che e khabara sAMbhaLIne to keTalAka jaina gaNAtA zrImaMto upahAsa kare che. bhoganI gulAmImAM e bicArAo eTalA pAgala ane pAmara banI gayA hoya che ke tyAgIonA tyAga tarapha temanA aMtaramAM bahumAna pedA thatuM nathI, paNa dayAnI ke dveSanI lAgaNIo pedA thAya che ! te bicArA mahApApakarmonuM upArjana karIne durgatimAM keTalAya bhavo sudhI bhamavAnI taiyArI karI rahyA che, eTale kharA dayApAtra to teo che, paNa keTalIka vAra gAMDAo DAhyAAone ja gAMDA mAnavA taiyAra thaI jAya che. garIba mANasa paNa nigraMtha banyo eTale teNe to svecchApUrvaka bhaviSyamAM game tevI bhogasAmagrI maLe toya te nahi levAnI pratijJA karI. teno e tyAga kama nathI. parigraha parimANano niyama karanArAo potAnI hadayadazA vicArI jue toya khabara paDe ke garIbano paNa nigraMtha banI Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaviSya mATeno arthakAmanI sAmagrI meLavavA bhogavavA vagereno trividhe tyAga, eya kAMI kama vastu nathI. Aje to tyAga gamato nathI ane bhoganA roge pAgalapaNuM prasarAvyuM che, eTale Ano vicAra ja evAo karatAM nathI. 'kSamA vIrasya bhUSaNam' to "kSama TurvanarA suSai ' artha evo thato nathI. sabhA: 'kSamA vIrasya bhUmi' ema kahevAya che ne ? tema sAmagrI saMpanno tyAga e ja sAco tyAga che, ema to kharuM ne ? pUjyazrI : 'kSatmA vIrasya bhUSaNam' no artha e nathI ke, 'kSatra Turvanaca duSavi ' vIra AdamIne mATe kSamA e bhUSaNa ane nirbaLa AdamIne mATe kSamA e dUSaNa, ema mAnanArAo to ajJAna che. kSamA e Atmika guNa che. kSamAguNa jenAmAM pragaTyo hoya, tene mATe te guNa bhUSaNarUpa ja che, pachI te sabaLa hoya ke nirbaLa hoya ! jenI kAyA durbaLa che. evAmAM paNa jo kSamAguNa pragaTyo hoya, to te bhUSaNarUpa ja che ; kAraNa ke kSamAguNa pote ja bhUSaNarUpa che. e vAta sAcI che ke kevaLa pratyakSa prasaMgo joIne anumAna bAMdhanArAone ema lAge che ke, 'kSamA to sabaLAnuM bhUSaNa ane nabaLAnuM dUSaNa paNa ApaNe mAtra pratyakSane ja mAnanArA nathI. sabhAH nabaLAne koIe gALa dIdhI agara to mAryo ane te prasaMge pote sAme gALa na de athavA to mAre nahi, ethI tene kSamAzIla kema kahevAya ? pUjayazrI : A prazna Aje ghaNAone mUMjhavI rahyA che ane ajJAnI hovA chatAM paNa jJAnI hovAno DoLa karanArA ghaNAo, Avo prazna ubho karIne bhoLA lokone mUMjhavI rahyA che. vastuta: A praznamAM kAMI che ja nahi. nabaLAne koIe gALa dIdhI agara to mAryo ane te prasaMge nabaLo potAnI nabaLAInA kAraNe ja jo sAmAne gALa na de ke mAre nahi, to ethI ene lokottara dRSTie prazaMsanIya kSamAzIla na kahevAya, paraMtu nabaLo gALa denArane sAme gALa na de ane mAranArane 27pa bhagavAne karyuM te AMha, kahyuM te karavAnuM.11 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S$ (c)(c)(c). ziyALa ayodhyA....bhaga-5, 276 sAme mAre nahi, tyAre enAmAM kSamA nathI ja paNa nabaLAI agara to kAyaratA ja che, ema te nabaLo hovA mAtranA kAraNe ja na kahevAya. nabaLA zarIravALo paNa kSamAzIla hoI zake sabhA : barAbara samajAyuM nahi. pUjyazrI : pharI barAbara samajo ! nabaLo AdamI pote gALa denArane sAmI gALa devAnI bhAvanAvALo to hoya, paNa 'sAme gALa daIza to vadhAre gALo sAMbhaLavI paDaze athavA to sAmo mArI besaze ane chevaTe huM to tene kAMIka nahi karI zakuM. AvA koI vicArathI nabaLAInA kAraNe ja nabaLo AtmA gALa denArane gALa na de, to ethI te lokottara dRSTie prazaMsanIya kSamAzIla Tharato nathI; e ja rIte eka nabaLAne koIe mAryo. ene manamAM to ema thAya ke, 'be coDI dauM.' paNa jANe che. huM jyAM hAtha uThAvIza tyAM to pelo vaLI be coDaze to ema kevaLa nabaLAInA kAraNe ja nabaLo potAne mAranArane sAme mAre nahi eTalA mAtrathI ja tene paNa tevo kSamAzIla na kahevAya, paraMtu vAta e che ke zarIre nabaLo hoya te sAco ane lokottara dRSTie paNa prazaMsanIya kSamAzIla na hoI zake ema mAnanAra khoTA che kSamAno gADha saMbaMdha to mana sAthe che. zarIre nabaLo hoya paNa mana jo majabuta hoya ane AtmA suvivekI banyo hoya to nabaLA zarIravALo paNa suMdara kSamAzIla hoI zake che. jeTalA zarIre nabaLA eTalA kSamA vagaranA ema na mAno ! zarIre nabaLA paNa sAcA kSamAzIla hoI zake che. sabhA e kema bane ? pUjayazrI : zarIre bhale nabaLo hoya, paNa je AtmA gALa denArane paNa gALa devAnI vRtti vagarano hoya te sAco kSamAzIla che. koI mAra mAre toya mAranAranuM bhUMDuM thAo' eTalo ya vicAra jene ne Ave ane mAra mAranAranIya je dayA ciMtavI zake, te zarIrano nabaLo hovA chatAM paNa suMdara kSamAguNane dharanAro che. A prakAranA uttama kSamAgaNa vagaranA je nirbaLo, gALa denAra sAme gALa detA nathI ke Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAra mAranArane sAme mAra mAratA nathI, te nirbaLo te vakhate manamAM to sAmAnA bhaMDAno ja vicAra karatA hoya che. e vakhate kadAca hoTha phaphaDAvatA na hoya ane moTuM hasatuMya rAkhatA hoya, paNa emanuM haiyuM sAmAnuM bhUMDuM ciMtavavAnA vicArathI jarUra kALuM banyuM hoya che. ema thAya ke 'zuM karuM? mArAmAM tAkAta nathI, Aje saMyogo anukULa nathI; nahi to ene batAvI deta ke mane gALa kema devAya che ! agara to mArA upara hAtha kema upADAya che. AvA mANasomAM keTalAka to e vakhate evI gAMTha vALe che ke atyAre kAMI nahi paNa avasare vAta.' ane evAone bhAgyajoge jo leI avasara maLI jAya to e ene gALa denAra ke mAranAranuM satyAnAza kADhatAM paNa kadAca e aTake nahi ! AvA mANasone vastuta: kSamAzIla na kahevAya. vastuta: sAco kSamAzIla to te kahevAya ke je potAnAmAM gALano badalo gALathI ane mArano badalo mArathI levAnI tAkAta che ke nahi eno vicAra ja na kare, paNa zAnti rAkhI sAmAnI dayA ciMtave. mANasa zarIre game tevo nirbaLa hoya, paraMtu tene gALa denArane gALa devAnuM ke mAranArane mAravAnuM mana paNa na thAya e zuM kama vAta che? sAmo gussAmAM AvI gALa deto hoya agara to mAra mArato hoya evA vakhate paNa je nabaLo manamAM gALa denArAnuM ke mAranAranuM aMzeya bhUMDuM na ciMtave, potAnA azubhodayane vicAre ane gALa denAranA ke mAra mAranAranA AtmAnI dayA ciMtave e zuM ochuM che? sabhA nahi ja. pUjayazrI: e zuM kSamAzIla nathI ? sabhA: mahA kSamAzIla che. pUjyazrI : enI kSamA e nabaLA zarIrano hovA mAtrathI ja zuM dUSaNarUpa che ? sabhA nahi ja, e to bhUSaNarUpa ja gaNAya. pUjyazrI tyAre e vAta to have na rahIne ke jeTalA nabaLA teTalA kSamA vagaranA ja hoya ? agara to nabaLAnI kSamA e dUSaNarUpa ja che? sabhA nA jI. ra77 bhagavAne karyuM te haM, kahyuM te karavAnuM..11 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALa ayodhyA.........bhAga-2 278 kaThora vacano kahenAramAM ane mAra mAratAramAM paNa dayA ke prema hoI zake che e cokkasa che ke je koI mananA nabaLA che, arthAt jemanuM mana vivekavaMta banyuM nathI, vAstavika koTinA kSamAguNathI jemanuM aMtara vAsita banyuM nathI ane kaSAyo upara je kAbu vagaranA che, temane sAcA kSamAzIla na kahevAya, paraMtu nabaLA zarIravALAomAM koI sAco kSamAzIla ja na hoya, ema mAnavuM te khoTuM che. game tevA kAraNe paNa sAmAne kaThora vacano na kahevAM agara to kone mAra nahi mAravo, = enuM nAma ja kSamA che e mAnyatA bhUlabharelI che. kaThora vacano kahenAra ane mAra mAranAra paNa kSamAzIla hoI zake che, temaja kaThora vacano nahi bolavAno daMbha sevanAra ane koIne na mAravAno dekhAva karanAreya akSamAzIla hoI zake che. dayAthI ane premathI paNa avasare kaThora vacano kahevAM paDe che ane mAra mAravo paDe che, e vAta zuM mAbApa banelA saMsArIone samajAvavI paDe tema che ? kevaLa dekhAva nathI jovAno, paNa sAthe haiyuM ya jovAnuM che. vyApArInI kSamA ane pAradhInI zAnti zuM vakhANavA lAyaka che? nahi ja, kAraNake emAM chetarI levAnI ane hiMsA karavAnI bhAvanA samAelI che. sAcI kSamA to te ja che ke je dayAmaya hoya. sAcI kSamA sva ke para koInuM bhUMDuM karanArI na hoya. muktinA irAdAthI krodhano nigraha, ene ja jJAnIo sAcI kSamA pharamAve che. AtmAmAM kSamAguNa svAbhAvikarUpa banI jAya, te uMcI koTinI kSamAzIlatA che. uMcAmAM uMcI koTinI kSamAzIlatA paNa nabaLA zarIravALAmAM AvI zake che, ane ethI e vAta tanna spaSTa che ke sAco kSamAguNa vIramAM hoya ke nabaLAmAM hoya, paNa te bhUSaNarUpa ja che. garIbano paNa sAco tyAga bhUSaNarUpa ja che temaja prazaMsApAtra ja che Ama chatAM paNa sabaLAmAM kSamAguNa hoya to duniyAnA jIvone | enI jhaTa pratIti thAya che temaja potAnAmAM tAkAta chatAM sAmAnI jI Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'TTER gALone ane sAmAnA mArane sahI levo, sAmAnuM bhUMDuM ciMtavavuM nahi ane AtmakalyANanI ja apekSA rAkhavI, e vadhu stutipAtra che. Aje to guNanA svarUpanI gama nathI ane guNanI darakAra nathI, eTale keTalAkone guNa ke guNAbhAsanI temaja guNa ke durguNanI khabara paDatI nathI. vAta e che ke nirbaLa zarIranA AdamImAM paNa sAco kSamAguNa hoya to te bhUSaNarUpa ja che ane prazaMsApAtra ja che. eja rIte garIbano tyAga paNa jo sAco tyAga ja hoya ane temAM ekAMte sva tathA paranA hitanI ja dhAraNA ane sAdhanA hoya, to te tyAga bhUSaNarUpa ja che ane prazaMsApAtra ja che. garIbamAM garIba AdamI paNa sAco tyAgI bane che, tyAre te potAnI dInatAne choDe che temaja viSayabhoganI ane viSayasAmagrI meLavavAnI abhilASAne paNa choDe che, ane e badhAmAM AtmAno nAza che, evI enAmAM buddhi pragaTI hoya che, AthI te bhaviSyamAM viSayabhogo maLe ke viSayasAmagrI maLe evI IcchAne tyajI de che, ane e paNa ochuM nathI. vaLI te anaMtajJAnI zrI jinezvaradevonI AjJAne samarpita banI jaIne te tArakonI AjJA mujaba iMdriyanigraha, manonigraha vagerenI je pravRtti kare che, tenA yoge te jagatanA moTAmAM moTA RddhisaMpannathI paNa sevavA yogya banI jAya che; paraMtu ATalI vivekabuddhi AjanA keTalAka jaina zrImaMtomAM nathI ane ethI te bicArAo munimahAtmAonA AgamananA paNa abhilASI nathI. AvAone munimahAtmAo padhAryAnI khabara devA koNa jAya ? kAraNake e unmatto kadAca mahAtmAone mATe ja elaphela bole, e kAMI mahAtmAonI padharAmaNI sAMbhaLIne khuza na thAya. | munivaro pAse javAnI taiyArI zrI dezabhUSaNa ane kulabhUSaNa nAmanA kevaLajJAnI paramaSio padhAryAnA samAcAra sAMbhaLIne haSita banelA zrIrAmacaMdrajI saunI sAthe te mahAtmAone vaMdana karavA mATe javAne taiyAra thaI jAya che. zrI bharatajI tIvra virAgavALA banyA che, e zuM zrI rAmacaMdrajI nahotA jANatA ? mahAtmAonI pAse javAthI zrI bharatajIno virAgabhAva teja banaze, eno temane khyAla nahoto, ema? paNa e mahApurUSo bhagavAne karyuM te hiM, kahyuM te karavAnuM.11 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che che ke haiM .ziyALI ayodhyA bhaga-5 280 vairAgyanA vairI nahotA. Avo vairAgya tamArA putrane ke tamArA vhAlA saMbaMdhIne thayo hoya ane evA vakhate vairAgya pedA karAvanAra muni padhAryA hoya, to tame javA do ? ene mATe upAzrayanAM dvAra baMdha ja thAya ke khullA thAya ? prabhuzAsanano vaphAdAra jeta saMgha virAgano pUjArI hoya sabhAH dezAMtaramAM mokalI de ! pUjyazrI : kAraNake jainapaNuM aMtaramAM bahu pariNamI gayuM che, kema? sabhAH jenapaNAno ja vAMdho che. pUjyazrI : ane te chatAM paNa jainasaMgha tarIkenI khoTI khumArIno pAra nathI Aje jainatva vinAnAo ja moTebhAge, 'ame saMgha, ame saMgha evI rADo pADI rahyA che ane saMghanA nAme zAsanano droha karI rahyA che. prabhuzAsanane vaphAdAra saMgha to virAgano pUjArI hoya: sAco saMgha virAgIno virodhI ke vairAgyano vairI na hoya, jyAre Aje janatvane nahi pAmelA hovA chatAM ya zrI saMgha banI besanArA ane paccIsamA tIrthakaravat pUjAvAnI duSTa lAlasA sevanArA to virAgIonA duzmana banI beThA che ane vairAgya sAme jhera varSAvI rahyA che. veSadhArIono chUpo sAtha sabhA: emAM sAdhuono paNa sAtha che ne? pUjayazrI : sAdhuono nahi paNa veSa dhAriono sAtha che jo ke-je veSadhArio ane nAmanAnA bhUkhyA banelA kusAdhuo evAone sAtha ApI rahyA che, te paNa bahu sAvadhAnIthI ane chUpI rIte ApI rahyA che. kAraNake hajI samAjamAM ochI dharmabhAvanAnuM pramANa paNa ghaNuM che. sAdhuveSanI kiMmata zAthI che ? sabhA: evA paNa veSa dhArio che ke jemanI pAse mA-bApo potAnAM chokarAMne mokale che ane te rIte potAnA chokarAomAM jAgelI vairAgyabhAvanA naSTa thaze evI khAtrI rAkhe che. Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyazrI : evAM mAbApo to adhama ja gaNAya. sAmAnI vairAgyabhAvanAne jANyA pachI, eno vairAgyabhAva nAza pAme evA saMyogomAM ane irAdApUrvaka mUkanArAo ane vairAgyapoSaka saMyogone rokanArAo, potAnA hitane haNavAnI sAthe potAnA saMbaMdhinA paNa hitane haNanArAo che. evAone tame kahI tevI khAtrI hoya ane e khAtrI jo sAcI hoya, to zrI jainazAsananA e coTA jevA veSadhArione mATe zuM kahevuM? A veSanI jokhamadArI ochI nathI. veSanI kiMmata veSanI pAchaLa rahelI javAbadArInA yoge che. veSanI mahattA A veSa pAchaLa rahelA saMyamane ane tapane AbhArI che. A vastu nahi samajanArAo ane veSanA Azraya nIce peTa bharI khAnArAono samAjane mATe ekAnta bhayarupa ja che. paraMtu evAone koIpaNa gAmamAM sthAna na maLe, evI zrI saMghamAM prabaLatA nathI, e ja moTI paMcAta che. sAdhu pAse jatArane vairAgya thAya emAM Azcarya zuM ! - sAdhu pAse jyAranI vairAgyabhAvanA sateja banavI joIe. sAdhu jo sAdhu ja hoya to enI vAtacIta, kriyA vagere badhuM vairAgyanuM kAraNa bane tevuM hoya. sAdhu pAse janArane vairAgya thAya emAM Azcarya pAmavAnuM hoya ja nahi, sAdhu vairAgyano upadeza de to navAI pAmavAnI hoya nahi, kAraNake e to svAbhAvika che. sAdhu virAgI che, tyAgI che, virAgapUrvakanA tyAgamAM ja svaparahita mAnanArA che ane ethI sAdhu virAga janme ane tyAga karavAnI vRtti utpanna thAya tevo upadeza de temAM navAI pAmavA jevuM zuM che ? navAI to tyAre thavI joIe ke jyAre sAdhu pAse varSo sudhI javA chatAMya vairAgya na thAya agara to sAdhu duniyAdArIno upadeza de ! Aje to AnAthI udhI ja hAlata che. ghaNAone vairAgyano upadeza de che' - e vAta sAMbhaLavI paNa gamatI nathI. ghaNA bicArA pAmaro rIse baLe che, emAM amAro upAya nathI, ame to virAgapUrvakanA tyAgane sAro mAnyo che temaja duniyAdArInA rAgane bhUMDo mAvyo che, eTale svAra kalyANa mATe bhagavAne karyuM te hiM, kahyuM te karavAnuM..11 281 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Rs 282 amAre virAgapUrvakanA tyAgano ja upadeza devAno hoya. ame virAgapUrvakanA tyAgano upadeza nahi detAM, jo tenAthI uMdhI vAto karIe to ame paNa mArganA ArAdhaka nahi paNa cora TharIe. zrI rAmacaMdrajIno prazna prasaMga e cAle che ke kevaLajJAnI munivarane vAMcavA mATe zrI rAmacaMdrajI, zrI lakSmaNajI ane zrI bharatajI saparivAra jAya che. badhAne eka ja banAva Azcaryajanaka lAgyo ke bhuvanAlaMkAra hAthI ja zrI bharatane joIne zAMta kema thayo ? AthI vaMdana Adi ucita hai kriyAo karyA bAda, kevaLajJAnI munivarane zrI rAmacaMdrajI pahelo ja De prazna e pUche che ke, "he bhagavan! unmatta thaIne bhAgato hAthI zrI bharatane joIne zAMta kema thayo ane hAthIno tamAma mada kema utarI gayo ?" javAbamAM kevaLajJAnI munivara e beyanA pUrvabhavo kahe che. AgaLanA kALamAM AvI rIte koInA pUrvabhavo kahevAtA tyAre hajAro AtmAonuM kalyANa thatuM. Aje to jo kadi tevA viziSTa jJAnI hoya ane ekano pUrvabhava kahe to zuM thAya ? badhA eka pachI eka pUche to Aro kyAre Ave ? evA kALamAM jJAnIono saMyoga rUM thatAM hajAro AtmAo sahajamAM kalyANa sAdhI jatA hatA ane evA AtmAo je kALamAM hatA te kALamAM jJAnIo paNa hatA. ...bhaga-5 yALI ayodhyA .... Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhaNatajI ane bhuvanAlaMkAra hAthI 12 jyAre viziSTa jJAnIonI hAjarI hatI tyAre eka paraMparA hatI ke teozrInA zrImukhe lAyaka jIvo potAnI ke bIjAonI pUrva bhavaparaMparA jANavAno prayatna karatA hatA. 'bhuvanAlaMkAra hAthI zrI bharatajIne joIne zAMta kema thaI gayo ?' AvA zrI rAmacandrajInA praznanA uttara svarUpe mahAmunivaronA zrImukhe te baMnenI lAMbI bhavaparaMparA ahIM varNavAI che, je bhavabhramaNanI bhayAnakatAnA jIvaMtA dRSTAMtarUpa che. zrI RSabhadeva prabhunA vakhatathI prAraMbhAtI A paraMparAnuM varNanA bhavanI ane jIvanI caDatI-paDatInA tAdraza citrane khaDuM karI de che. prasaMgopAta paramagurudevazrIe zrI kaSabhadevasvAmInA gRhasthapaNAno dAkhalo laIne yatheccha bolanArane TapAryA che ane gRhasthonI ciMtAmAM paDI jaIne "karemibhaMte'nI pratijJAne paNa upekSaNIya gaNatA keTalAka sAdhuonI svaparahita nirapekSatAne rajU karI che. cAlo, te badhI vAto A prakaraNamAM ApaNe svayaM mANIe. -zrI ? 283 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bharatajI ane bhavanAlaMkAra hAthI * zrI bharata ane bhuvanAlaMkAra hAthInA pUrvabhavonI paraMparA * zrI jinezvaradevanI AjJA viruddha bolavAmAM sva tathA parano nAza thAya che. * kulakara ane zrutirati tarIke * prabhu AjJAnA pAlaka sAdhu kadI pApa sAdhaka pravRttimAM anumodaka na thAya * nAno dharma kare te vadhAre DAhyo * chellA thoDAka dazakAo pUrve pravartatI saMbhAvanAo * bhogatRSNA vadhavAnuM pariNAma * amAro prayatna pariNAma lAvavAno che * kayuM parivartana lAvavuM che ? * parivartananA parama himAyatI * suparivartana thayA vinA kalyANa nathI * Ajano kahevAto parivartanavAda nAzaka hovAthI virodhapAtra che * pUrvano kathAsaMbaMdha. * kulaMkara rAjAne vairAgya Avyo paNa A badhuM sAMbhaLIne tamane zuM thAya che ? * dayAnu sthAna duHkha nahIM rahevuM joIe paNa pApa che e hovuM joIe * pApInI pApa salAha mAnavI ja nahiM * svArthIsaMsAra * pApa karazo to tenuM phaLa bhogavavuM ja paDaze * pApathI dhrujavuM nahIM * AtmasvabhAvane pragaTAvavAnI icchAthI rahita ane mAtra parabhAvamAM ja ramanAra e jaina nahiM * joDIyA bhAI tarIke utpanna thavuM * viSayabhoganI icchAne saphaLa na thavA devI ke samAnatAnI thaI rahelI vAto karIne rahI-sahI. zAMtino nAza na karo * mokSamArganI ArAdhanA karAnArAo ja jIvanane saphaLa banAve che * dharma mahotsavo dharma bhAvanA vagere utpanna karavAnA hetu rupa che mATe jarurI che. * priyadarzana gRhavAsamAM rahIne utkaTa tapazcaryA kare che * vinodano jIva saMsAramAM bhamIne mRdumatI tarIke avinIta mRdumatinuM niraMkuza unmArgI jIvana Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "tathI bharatajI ane bhuvanAlaMkAra hAthI che zrI bharata ane bhavanAlaMkAra hAthInA pUrvabhavonI paraMparA A bhuvakAlaMkAra hAthI ane zrI bharatanA pUrvabhavanI paraMparA moTI che. zrI RSabhadeva bhagavAnanA vakhatathI pUrvabhavonuM varNana cAlu thAya che. zrI RSabhadeva svAmI pote saMyama laIne cAlI nIkaLyA che, tyAre cAra hajAra rAjAo paNa emanI sAthe cAlI nIkaLyA che. bhagavAna to maunapaNe ane nirAhArapaNe vicare che. bhagavAne to phAgaNa vada AThamathI vaizAkha suda bIja sudhI bhikSA mATe javA chatAM paNa kathya AhAra nahi maLavAthI AhAra lIdho nathI. e vakhate koI dharmamAM samatuM nahotuM. bhagavAnane nirdoSa bhikSA maLatI nahotI. badhAnI bhakti to apAra hatI, paNa thAya zuM? bhagavAna Ave tyAre hIrA, mANeka, hAthI ghoDA, kanyA vagere vastuo badhA AgaLa dharatA, paNa prabhune evI bhikSA nahi, mATe prabhu bhikSA lIdhA vinA cAlyA jatA hatA. bhagavAna A rIte nirAhArapaNe rahI zake; paNa pelA cAra hajAra zI rIte rahI zake ? emane dharmanI to khabara nathI. saMsAramAM jema bhagavAnanI AjJA mujaba vartatA hatA, te rIte tyAM paNa vartIzuM ema dhArIne nIkaLyA hatA. bhagavAne lonca karyo tema emaNe paNa karyo. bhagavAna cAlyA tema e paNa pUMThe cAlyA, paNa pachI divaso vA lAgyA, AhAra maLyo nahi ane bhagavAna to kaMI bolatA nathI, eTale pelA cAra hajAra akaLAya che. CS(uruM zrI bharatajI ane bhavajalaMkAra hAthI....12 285 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 287 n-20)" *0X3XePG 300Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8) w yogya ja karavI. yogya pratijJA ja lAbhanuM kAraNa bane che. zakti hoya teNe yogya pratijJA karI apara hita sAdhavAne cUvuM joIe nahi, ayogya pratijJA karI hoya to bhAgatAM vAra na karavI ane yogya pratijJAnA pAlanamAM zarIra jAya, hADakAM bhAMge, prANa jAya to paNa pAchA na paDavuM. anaMta upakArIoe pharamAvelI pratijJA vadhe ke duniyAnI bIjI vastuo vadhe ? kahevuM ja paDaze ke anaMtajJAnIonI AjJA ja vadhe.paNa AjJAnA mahimAne nahi samajatA hoIne, karemi bhaMtenuM paccakakhANa karanAra keTalAka sAdhuo, 'A bicArAne strI maLatI nathI, nAtamAM vAMdho paDyo che mATe kanyAnI levaDadevaDa nathI thatI, jo vAMdho maTe to A bicArA vAMDhA rahetA maTe.' AvI AvI bhAvanAomAM rame che ane potAnI e bhAvanAo jIvatAM jIvatAM phaLarUpe jovAya evA upadezo ApavAmAM paNa khUba ja AnaMda mAnI rahI che. AthI e pUravAra thAya che ke te bicArAone nathI potAnI pratijJAnuM bhAna ke nathI svaparanA sAcA hitanI ciMtA ! emane to eka ja ciMtA che ane te e ja ke samayanA bahAne yatheccha apekSaAo AgaLa karI ajJAna lokamAM khUba khUba nAmAMkti banavuM ! AthI e bicArAoe nizcita karyuM che ke jevA dAva tevI apekSA ! A dazAmAM evAo kyAMthI samajI zake ke "zrI jinezvaradevanI AjJA virUddha jarApaNa bolavuM ke AcaravuM e svaparahitanAzaka hoI kalaMkabhUta ja che. pelA cAra hajAra tApasa thayA hatA, emAMthI bhagavAne kevaLajJAna thayA pachI traNa hajAra navase ne aThThANuM to pAchA AvyA che ane pharIne bhagavAna pAse dIkSA laIne potAnuM kAma sAdhI gayA che. kaccha ane mahAkaccha na AvyA. saMyama mUkyA pachI teo jaMgalamAM ja rahI. dIkSA paLAya nahi, ghera avAya nahi, zrI bharata AvavA de nahi, 287 te bharatajI ane bhavana(laMkAra hAtho.12 PD) Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 eTale jaMgalamAM ja rahyA, tyAM phulaphaLAdi khAtA hatA ane AdinAtha bhagavAnanuM dhyAna dharatA hatA. tyArathI bhUtalamAM vanamAM vasanArA, jaTAne dharanArA ane kaMdaphalAdino Ahara karanArA tApasono mArga pravarto. TraQec 2012))??c kulaMkara ane zrutirati tarIke kevaLajJAnI paramarSi, zrI rAmacaMdrajInA praznanA uttararUpe zrI bharatajInA ane bhuvanAlaMkAra hAthInA pUrvabhavanI vAta ahIM zarU kare che. A cArahajAra rAjA emAM pralhAdana ane suprabha nAmanA rAjAonA caMdrodaya ane surodaya nAmanA putro paNa hatA. te baMnee tyAMthI marIne ghaNo kALa bhavabhramaNa karyuM. pachI caMdrodaya gajapura nagaranA harimati rAjAnI caMdralekhA nAmanI rANIthI kulaMkara nAme dIkaro thayo ane surodaya e ja nagaramAM vizvabhUti nAmanA brAhmaNanI agnikuDA nAmanI strIthI zrutirati nAmano dIkaro thayo. eka thayo rAjAno dIkaro ane eka thayo brAhmaNano dIkaro. anukrame kulaMkara rAjA thayo. eka vakhata te tApasanA AzramamAM to hato, tyAM mArgamAM maLelA zrI abhinaMdana nAmanA avadhijJAnI munie ene kahyuM ke, 'he rAjA ! tuM jene vaMdana karavA jAya che, te tApaso paMcAgni sAdhe che, temAM dahana karavAne AvelA kASThamAM eka sarpa che ane te pUrvabhavamAM kSemaMkara nAmano tAro pitAno pitA hato; mATe tuM tyAM jA, e kASThamAMthI yatanApUrvaka sarpane bahAra kaDhAvI sarpanA prANanI rakSA kara !' eka to sarpanA prANa bace ane rAjA jene mAne che e mArganI ayogyatA siddha thAya, mATe avadhijJAnI munivare A pramANe kahyuM. avadhijJAnI abhinaMdana munivaranuM A kathana sAMbhaLIne rAjA to AkuLavyAkuLa thai gayo. muni kASThamAM paDelA sarpane tathA pUrvabhavane jANe e jANI vismaya paNa pAmyo. A pachI tarataja tyAMthI te tApasa pAse gayo ane kASTha kaDhAvI, phaDAvI, teNe sarpanI rakSA karI. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prasaMganA yoge rAjAne to jJAnI muninI sevAnuM ja mana | thayuM; arthAt saMyamanI bhAvanA thaI. ene saMyamanI bhAvanA thaI tyAM pelo zrutirati brAhmaNano putra ne teno mitra AvIne rAjA kulaMkarane samajAvavA lAgyo. sArI vastu maLe tyAre khoTI salAha ApanAra maLe, to sArI vastuno nAza thatA prAya: vAra lAge nahi, zrutirati rAjA kulaMkarane be vAto kahe che : eka to e ke "he mitra ! A muni je dharma pALe che, te ApaNA saMpradAyano nathI !' ane bIjI vAta e ke "eTaluM chatAM paNa jo tAre tyAM saMyama levuM hoya to paNa te A vayamAM na hoya ! chellI vayamAM dIkSA levAnI hoya.' prabhu AjJAnA pAlaka sAdhu kadi pApasAdhaka pravRttimAM anumodaka na thAya tame paNa ema nakkI karyuM che ne ? AvuM nakkI karyuM hoya ane pachI evuM sAMbhaLavAnuM maLe eTale 'rotI hatI ane pIyarIyA maLyAM A kahetI saphaLa thAya. avadhijJAnI muninA paricayathI banelA banAvathI saMyamanI bhAvanA thaI hatI, kAMI dharmanuM jJAna to hatuM nahi; temAM A bhAIbaMdha maLyA, pachI bAkI zuM rahe : tame paNa dIkSA mATe chellI vaya ja mAno cho ne ? ane te paNa potA mATe nahi, pAraka mATe; kema? Aje keTalAka gharaDAo Ama ja bole che ane kahe che ke 'huM dIkSA lauM? evA to ke mahArAja joI nAkhyA ! amane evI asara na thAya.' jUnA, pATanA pAyA pAse besIne corasAM ghasI nAkhanArA ane saMkhyAbaMdha pauSadha karanArA keTalAke pauSadhamAM paNa AvuM bole che, kahe che ke koNa dIkSA le che? kayA mahArAje bhoLavyo? evAo dvArA AvuM saMbhaLAya tyAre ApaNane thAya ke "koNe A buDhAone AvuM zIkhavyuM haze ! kharekhara, AvAo dharmAtmAo nathI paNa dharmahIno ja che. enA pauSadhanI tathA sAmAyiktI vastuta: kimata ra89 zrI bharatajI ane bhavajalaMkAra hAtha...12 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ayodhyA............bha800- ja nathI. e bicArA na mAluma kayA kAraNe kuLapaMraparAnI kriyAne DhasaDe che? AvAone dharmI gaNavA emAM paNa dharmane nukazAna ja che. aDatAlIsa kalAkanA pauSadha kare ane dIkSA levA gayelo pAcho Ave temAM rAjI thAya e kadI bane ? amadAvAdavALA mohanabhAI zeTha je parama dharmAtmA hatA, teo AvAne koDhIyA mAnatA ne pUchatA ke AvA koDhIyAnI sAthe jamavAmAM pApa nahi ? dIkSita ghera Ave ane poSahamAM rahelA paNa haiyAphUTa banI rAjI thAya to e pauSadha karanArA dharmanA arthI nathI; paNa saMsAranA ja arthI hoI saMsAramAM ja bhaTakanArA che. jyAre eka suzrAvaka evA haiyA ? vinAnA pauSadha karanArA mATe ema kahe to pachI koInA dIkSA patanathI ke dIkSA levA gayelA koIne kuTuMbIonAM trAsa AdithI ghera pAchuM. AvavuM paDe evI sthiti ubhI thavAthI koI ghera Ave ethI jo koI sAdhu rAjI thAya to e sAdhune mahAoDhIyo kahevo paDe emA Azcarya zuM che ? AvA mahAkoDhIA jevA banelA sAdhuo pApasthAnonI puSTi thAya evA upadezaka bane e kAMI bahu moTI vAta nathI. prabhuAjJAnA pAlaka sAdhuo to kadI ja pApasAdhaka pravRttimAM anumodaka ke sahAyaka na thAya. sAdhu ane bhayaMkara karmAdAnamAM AzIrvAda de e bane ja kema? karmAghana zIkhavA janArane "nAmo paidhyA, tumAra acchA ho' ema sAco sAdhu kahe e zuM zakya che? vanakarmAdinA pApamAM sAdhu na samaje e vAta ja banavAjoga nathI; paNa jyAM sAdhupaNAnuM bhAna na hoya ane lokamAM nAmAMkita thavAnI ja IcchA baLavAna hoya tyAM jJAna paNa ajJAnarUpe ja pariName e sahaja che. sabhA avadhijJAnI muni sarpa kADhavA jAte kema na gayA? pUjayazrI : jJAnInI kriyAmAM prasta na hoya. e jema sarpane joI rahyA che, tema jenA yoge te bacavAno che te ane enAthI paraspara (zIyALa che ke Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAbha vagere je thavAnuM che te jANI rahyA che. mArI tamArI vAtamAM AgamanuM pUchavuM paDe. Agama e jJAnInA banAvelA kahelA akSaro che, eTale atizaya jJAnI potAnI dRSTimAM yogya lAge tema varte. atizayajJAnIo game tema varte toya e yogya ja hoya; chatAM paNa jJAnIonA vartananI yogyatA koI aMdhane na dekhAya to te vAta judI che, kAraNake ajJAna e moTo aMdhApo che. nAno dharma kare te vadhAre DAhato ApaNe joI gayA ke zrutirati dIkSA levA sajja thayelA kulakara rAjAne kahe che ke, Aje je sAdhu pratyeno tane prema thayo che, te kAMI ApaNI paraMparAno dharma pALatA nathI, eTaluM chatAM tyAM saMyama levuM ja hoya to A juvAna vayamAM na hoya, chellI vayamAM leje.' tame paNa ema ja mAno cho ne ? saMyama chellI vaye, ke je vayamAM tAkAta na rahe ane navarA besI mAthA halAvavAnAM hoya, ema? sabhAH chellI vaya sudhInA jIvananI khAtrI zI? pUjyazrI : unmArge gayelAo to prAya:jIvana nizcita hoya ema ja varte. sabhAH evA gharaDA saMyama letA paNa nathI. pUjyazrI ane juvAna paNa te ja le che ke je evA gharaDAnI salAha mAnatA nathI. A bAju A kulaMkara rAjA to kAMI pAmyo nathI, eTale enA pariNAma ogaLI gayA. eka rAjAne jyAre vairAgya Avyo, tyAre saMyama na levAya tyAM sudhI AhAra pANInA tyAgano temaNe abhigraha karyo ane tarata siMhAsana uparathI uThIne cAlavA mAMDyuM. rastAmAM deve emanI ghaNI ghaNI parIkSA karI che. chevaTe chellI parIkSA e karI che ke, deve kahyuM che ke, tArI sthiratA ajaba che, paNa hAla juvAna vaya che ane AyuSya moTuM che, to rAjyasukha bhogavIne pachI saMyama leje.' tyAre emaNe javAba Apyo che ke, bahu AyuSya che to bahu kALa 291 zrI bharatajI ane bhavanalaMkAra hAthe..12 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ....bha saMyama paLAze ane ethI vadhAre sAruM thaze.' Avo uttara jeno AtmA dharmathI raMgAelo hoya te Ape. nAnI vayamAM dharma kare te DAho ke moTo thaIne kare te DAhato ? bemAM vadhAre DAho kayo? kahevuM ja paDaze ke nAno vahelo cetyo mATe e ja vadhAre DAhAo. pacIsa varSano thaine peDhI upara bese e DAho ke paMdara varSathI peDhI upara bese te DAhato ? sabhA: paMdara varSano. pUjayazrI : tyAM tame evuM ja bolavAnA, ahIM paNa evuM ja bolo. zrI jainazAsanamAM paNa moTA thaIne AvelAnA karatAM ATha varasanA Ave e vadhAre DAhA. evAne to uMcakI mAthe caDhAvIne, hAthamAM pakaDIne mokalavA joIe. enI bhAvanA vRddhi pAme tevI vAtacIto ane pravRtti thavI joie, salAha paNa enI ApavI joIe. bALaka dIkSAnI IcchA dekhADe, eTale kahevuM ke, "tuM puNyazALI ! | ame ATalA moTA thayA chatAM hajI A bhAvanA thatI nathI ane tane A bhAvanA thaI mATe tuM pUjya.' Ama kaho eTale bhale e kAMI na huM jANato hoya paNa eTaluM to ene thAya ke, "bApAjI paNa jenAM vakhANa 83 kare che te dIkSAne dhanya che !' bALakamAM e svabhAva che ke pakaDe te prAya: maratAM ya na mUke. bALakanA hAthamAM kAMI dRSTivAda na mUkAya. bALaka pAse to je : bolAtuM hoya te bolAya. bALavayane laIne bALamuni hase to, lyo hasI paDyA, muni zAnA?' ema na kahevAya. ulTa e khinna thAya to paNa ema kahe ke, "Apane dhanya che, ApanI zI vAta? muni bahu hase paNa nahi !' ema kahIne page lAge muni samajI jaze ke, 'ToNo marAI gayo !' pachI te nahi hase. bALakanI ane moTAnI sarakhAmaNI na thAya. moTo chokaro nizALe na jAya to dhola marAya, paNa nAnuM bALaka nizALe na jAya to patAsuM apAya, bau bau apAya, be paisA apAya, hAla bhAI hAla bhAI' karIne laI javAya to Ave ane e 1) hAla bhAI'mAMthI e lAlabhAI thAya ! ahIM paNa e vRtti joIe. dezIya ayodhyA... Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have pelo zrutirati to mithyAdaSTi hato ane A rAjA kulakara | dharma pAmyo nahoto, eTale avadhijJAnI muninA yoge pelA sarpanI vAtanA nimittathI dharmanA pariNAma jAgelA te DhIlA thayA, cAlyA gayA? - have saMsAranuM svarupa jojo. rAjA je ramaNInI sAthe bhoga bhogavavA mATe saMsAramAM rahe che, tyAM vaLI judI ja ghaTanA che. e rAjAne zrIdAmA nAmanI rANI hatI. e kulTA hatI. e ja rANI A ja bhAIbaMdha zrutirati sAthe sadA Asakta hatI.vairAgya thayA chatAM rAjA saMsAramAM rahyo mATe agara to bIjA koI nimittane pAmIne 'amAruM duzleSTita rAjAe jANyuM che. evI e kulTA rANIne zaMkA thaI ane ethI e kulTAe potAnA patine mArI nAMkhavAno vicAra karyo. A saMsAra ! A banAvo saMsAramAM navA nathI, kAyama bane che, paNa ajJAnanA AvaraNathI joI zakAtA nathI. dhoLuM eTaluM dUdha nahIM ane pILuM eTaluM sonuM nahi. pachI purohitaputranI saMmatithI rANI zrIdAmAe jhera ApIne potAnA svAmI rAjA kulaMkarane mArI nAMkhyo. juo ke rAjA kulakarathI saMyama na levAyuM, bhoga bhogavavAnA paNa rahI gayA ane manuSyabhava nakAmo gayo ! zAstrakAra paramaSio vAraMvAra sAvadha rahevA pharamAve che A to saMsAra ! sukhanA pahADa khaDA hoya paNa puNya paravAryuM ke khalAsa. agIyAra vAge sUtelA savA agiyAre khalAsa thayA, e nathI jANatA? khAtAM-pItAM, peDhI upara hisAba gaNatAM rupiyA gaNatAMgaNatAM, hasatAM-hasatAM maraNa thAya, e badhAM moTe bhAge kumaraNa. vratAdinA svIkArapUrvaka zubha dhyAnamAM maraNa thAya, te uttama maraNa. Aje loko judI gaNatrI kare che. koI hasatAM mare to kahe ke, "vedanI ochI' paNa kaI rIte hasato hato te jovuM joIe. AyuSya kayuM ra3 ....zrI bharatajI ane bhuvanAlaMdAra hAthI...12 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziyALI ayodhyAbhAga-5, 294 baMdhAya che te jotA nathI. strInA moMDhA sAme joI hasato hasato mare to ? ane rIbAIne maryo kahevAto hoya, e namo nai[[[ bolato bolato maraNa pAmyo hoya to ? vedanA ke roga, e kAMI navI vastu nathI, maratI vakhatanA pariNAmanI dhArA jovI joIe. paisAnI pathArImAM 'mArA paisA, mArA paisA karato hasato hasato marI jAya, te svarga pAme ke tyAM sApa thAya ? cha mahinA pathArI paDyo rahyo, kSaya thayo, rIbAyo e kharuM, paNa pratikramaNa karyuM. rAte khAdhuM nahIM ane cAre prakAranAM zaraNo laI navakAra gaNato gaNato mare, to enI to sadgati ja thAya. e pApI kahevAya ? nahi ja. sabhAH lAMbo mAMdo rahe to kuTuMbI paNa kahe ke chUTe to sAruM. AvA kuTuMbiomAM rahetAM tamane bhaya nathI thato ? tame bahu jabarA cho. haju AyuSya hAthamAM che, jIvanadorI tamArI pAse che, mATe durgatithI bacAya tema varto. have anukrame te zrutirati paNa kALe karIne maraNa pAmyo. tyArabAda ghaNA kALa paryanta saMsAramAM vividha jAtinI yoniomAM te baMnee bhramaNa karyuM. chellA thoDAka dazakAo pUrve pravartatI saMbhAvanAo ApaNe joI gayA ke utkaTa vairAgyanA yoge zrI bharatajIe, zrI rAmacandrajInI anumatinI darakAra karyA vinA ja cAlavA mAMDyuM. paNa zrI lakSmaNajIe temane pakaDI lIdhA ane te khabara antaHpuramAM pahoMcatAM antaHpuramAM paNa khaLabhaLATa macI gayo. zrI rAmapatnI sItAjI ane pUrvabhavanI mahAtapasvinI vizalyA vigere saMbhrama sahita tyAM doDI AvyAM. zrI bharatajInI dIkSita banavAnI bhAvanAne zithIla banAvavA mATe, sItAjIe jalakrIDAnA vinodathI zrI bharatajI pratye prArthanA karI. zrImatI sItAjIne zrI lakSmaNajI mAtApa mAnatA hatA, to zrI bharatajI temane mAtAjIpa mAne emAM navAI nathI kAraNa ke zrI bharatajI to zrI lakSmaNajI karatAM paNa nAnA che. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'moTAbhAInI patnI eTale mAtRvat pUjya' A bhAvanA e kuTuMbamAM svAbhAvika pravartatI hatI. AryadezanAM ucca gaNAtAM kuLomAM A bhAvanA navAIrupa nahotI. chellA thoDAka dazakAo bAda karIe, to Aja sudhI e ane evI bIjI paNa ghaNI uttama bhAvanAo A AryadezamAM kulaparamparAnA vArasAnI mAphaka pravartatI hatI. chellA thoDAka dazakAomAM ja badhuM pharI gayuM. ema kahIe to cAle. sadAcAra lAvanAra, sadAcAranuM rakSaNa karanAra ane sadAcArane vadhAranAra je bhAvanAo hatI te naSTa thaI gaI ane enuM sthAna evI bhAvanAoe lIdhuM, ke jenA yoge mAnavI mAtranA haiyAmAM bhogatRSNAnI kAramI Aga saLagI rahI che. bhogatRSNA vadhavAnuM pariNAma apavAdarupa gaNAya tevA sajjanonI vAta judI che, paNa A moTA bhAganI dazA A thaI paDI che. bhogatRSNA jema vadhatI gaI, tema sadAcArono tathA sadvicArono lopa thato gayo ane durAcAro tathA durAcAro tathA duvicAro vadhavA mAMDyA. pachI durAcArioe potAnA durAcArone ja sadAcAro manAvavAno prayatna Adaryo ane krAntinA nAme, kalAnA nAme, sudhArAnA nAme, pragatinA nAme tathA samAna hakka AdinA nAme ajJAnalokane durAcAro tarapha ghasaDIne, sadAcAranA upAsako tathA pracArakonA tarapha durbhAva phelAvavA mAMDyo. | amAro prayatna parivartana lAvavAno che. ame krAMtinA virodhI chIe ema nathI paNa vartamAnanI krAnti vinAzaka che mATe ame tenAthI cetatA rahI bIjAone bacatA rahevAne prerIe chIe. krAnti eTale parivartana. ene mATe to A zAsana che. A zAsanano pracAra ja parivartanakArI che. svamAM ane paramAM parivartana lAvavAne mATe to A zAsananI ArAdhanA che. zrI jainazAsanano sAco ArAdhaka kSaNe kSaNe parivartana mATe ja mathyA kare che. zrI jainazAsananA sAcA ArAdhakanI pratyeka dharmakriyA krAntikArI zrI bharatajI ane bhuvAlaMkAre hAthI....12 295 S Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ...bhAga-5 .zayALI ayodhyA * hoya che. AvuM mAnanArA ame, krAntinA virodhI kema hoI zakIe ? amAro prayatna to sAruM parivartana lAvavAno ja che. kayuM parivartana lAvavuM che? duniyAnA jIvo vartamAnamAM je dazA bhogavI rahyA che, te du:khada che ane du:khasarjaka che. ame du:khada ane du:khasarjaka dazA TALavAno bhagavAnano pegAma pracAranArA chIe. ame to janatAmAM evuM parivartana AveluM jovAne icchIe chIe ke duniyAnA mAnavI mAtranI dizA ja palaTAI jAya. saMsAramAM rAcato ane saMsArane vadhArato AtmA saMsAranAM baMdhanone toDato ane mokSanI nikaTa pahoMcato banI jAya, e amAro manoratha che. ame to evuM parivartana lAvavA IcchIe chIe, ke je parivartana manuSyone duHkhathI bacAvI sukhamaya sthitie pahoMcADe temaja manuSya sivAyanA bIjA jIvo Aje manuSyo taraphathI je mahotrAsa bhogavI rahyA che te jIvono paNa te mahAtrAsa maTI jAya ! artha ane kAma tarapha ghasaDAI rahelA AtmAo dharma ane mokSa tarapha vaLe, evuM jabbara parivartana lAvavAno zrI jainazAsananA sAcA upAsakono prayatna hoya che. parivartananA parama himAyatI duniyAdArInAM sukhomAM rAcatI ane e sukho meLavavA mATe rAtadivasa svayaM duHkhI banI bIjAone du:khI karatI duniyAne, duniyAdArInAM sukhonI icchAthI paNa choDAvI devA jevuM parivartana lAvavAmAM ane vizvakalyANa mAnIe chIe. A parivartananA ame upAsaka chIe ane ethI ja ame kahIe chIe ke 'zrI jainazAsananA sAcA ArAghaka jevuM bIjuM koI ja krAntivAdI nathI.' ane ethI ja "ame jevA ane jeTalA parivartananA himAyatI chIe, tevA uMcA ane teTalAM jabbara parivartananuM himAyatI vastutaH bIjuM koI ja nathI.' AvuM pratyeka sAco jaina kahI zake che. suparivartata thayA vinA kalyANa nathI Ama chatAM paNa amane krAntinA virodhI kahevAmAM Ave che. Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. @ 6, S @ ame krAntinA, parivartanamAM, sudhArAnA, pragatinA virodhI chIe evo khoTo pracAra karIne lokone bhaDakAvavAmAM Ave che paNa zrI jenazAsana jevuM krAntinuM, parivartananuM , sudhArAnuM ane pragati AdinuM himAyatI bIjuM koI ja zAsana nathI ane ethI ja zrI jainazAsanane sAcI rIte mAnanAra sau koI harahaMmeza parivartana krAnti, sudhArA ane pragati AdinA himAyatI hatA, che ane raheze duniyA jaDa padArthonA saMyogomAM sukha mAne che, jyAre jaina, jaDanA saMyogane ja du:khanuM kAraNa mAne che, duniyA jaDanA saMyogane ja du:khanuM kAraNa mAne che, jyAre jaina, AtmAnA utkarSamAM kalyANa mAne che, je dIkSA AjanA kahevAtA krAntivAdIone gamatI nathI. te dIkSA bALapaNathI ja pamAya, to jaina potAne chetarAelo mAne che, A mAnyatAomAM ja parivartana raheluM che. AvuM parivartana thAya to saunuM kalyANa thayA vinA nahIM rahe. Ajano kahevAto parivartanavAda nAzaka hovAthI virodhapAtra che. paraMtu AjanA kahevAto parivartana AnAthI sAva ulTo che. kAntinA ane kalAnA nAme Aje aneka prakAranA durAcAro poSAI rahyAM che. sudhArAnA nAme Aje aneka strIonAM zIlo lUMTAI rahyAM che. pragatinA nAme Aje kauTuMbika sabhAva lagabhaga naSTa thaI gayo che. comera bhogatRSNAnI Aga phelAI che ane ethI mAnavI, mAnavI nathI rahyo, cAre tarapha asaMtoSanI lAgaNI vyApelI jovAya che. AnA yoge sadAcAra-sevionI vANI paNa ghaNAone khaTake che. temanI ane bIjAonI sudhAraNAne mATe ja thatI temanI TIkAo teo khamI zakatA nathI. A krAnti nAzaka che ane ethI ja virodhane pAtra che. Aje keTaleka sthaLe to dIyaro bhAbhInI cheDatI karavAne paNa cUkatA nathI. je bhAbhIne mAtRdaSTie jovI joIe, te bhAbhI tarapha kudaSTi utpanna zAthI thaI? suMdara kulAcAro gayA ethI! 27 zrI bharatajI ane bhavanAlaMkAra hAtha...12 Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 AryadezanA uttama kulAcAro Aje pUrvavat vidyamAna hota, to Aje majuravAda ane muDIvAda jevA vAdo tathA tenAM saMgharSaNo utpanna thAta? nahi ja, paNa uttama kulAcAroneya kuruDhio kahI enA nAzamAM Aje to sudhArAnI kUca manAya che ! jainakuLamAM janmelAo paNa AnAthI bacyA nathI ane ethI ja jainasaMghomAM Aje jyAM ne tyAM viSama vAtAvaraNa prasaratuM jAya che ! Trees 200e}}})}G pUrvano kathAsaMbaMdha zrI bharatajI, rAmapatnI sItAjIne mAtRvapUjya mAnatA hatA. lakSmaNapatnI vizalyAne paNa e ja dRSTie jotA hatA. sItAjIe jalakrIDAno vinoda karavAnI prArthanA karI. temanA ati AgrahathI zrI bharatajI paNa aMta:pura sahita jalakrIDA karavA gayA. eka muhUrtaparyanta, viraktabhAve, jalakrIDA karIne zrI bharatajI sarovara kAMThe AvI ubhA. eTalAmAM madonmatta banIne staMbha ukheDI AyudhazALAmAMthI bhAgelo ane upadrava macAvato bhuvanAlaMkAra nAmano hAthI tyAM AvI pahoMcyo. zrI bharatajIne jotAM ja, maMtrabaLanA yoge ja hoya tema, te hAthIno mada gaLI gayo. zrIrAmacandrajI vigere te hAthIne pakaDavA pAchaLa AvyA. temane A joIne Azcarya thayuM. zrI rAmacandrajIe madarahita banelA te hAthIne AyudhazALAmAM laI javAnI mahAvatone AjJA karI ane mahAvato laI paNa gayA. eTalAmAM zrI dezabhUSaNa ane zrI kulabhUSaNa nAmanA kevaLajJAnI mahAtmAo tyAM padhAryA. A be mahAtmAonA udyAnamAM samavasaryAnA zubha samAcAra sAMbhaLatAMnI sAthe ja, zrI rAmacandrajI, zrI lakSmaNajI ane zrI bharatajI AdinA parivAra sahita te mahAmunione vaMdana karavAne mATe gayA. vaMdana karyA bAda zrI rAmacandrajIe sauthI paheluM e ja pUchyuM 'he mahAtman ! mAro bhuvanAlaMkAra hAthI bharatane jotAM ja madarahita kema thaI gayo ? A praznanA uttaramAM, kevaLajJAnI zrI dezabhUSaNa munivare zrI bharatajIno ane bhuvanAlaMkAra hAthIno pUrvabhavono saMbaMdha varNavavA Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMDyo. zaruAta, vartamAna covIzInA prathama tIrthapati bhagavAn zrI RSabhadevasvAmIjInA samayathI karI ane te pachInA te baMnenA parasparanA saMbaMdhavALA keTalAka bhavo varNavavA mAMDyA. ApaNe emAMno paNa keTaloka bhAga ApaNe gaI kAla sudhImAM joI gayA chIe zrI dezabhUSaNa nAmanA kevaLajJAnI paramaSie pharamAvyuM ke, pUrve zrI RSabhadeva bhagavAne jyAre dIkSA lIdhI, tyAre te tArakanI sAthe cAra hajAra rAjAoe paNa dIkSA lIdhI hatI. te vakhate loko bhikSAdAna AdinA vidhinA vidhithI ajANa hovAne kAraNe, prabhu bhikSA levA to jatA, paraMtu te tArakane kathya bhikSA : maLatI nahIM, ane ethI bhagavaMta nirAhArapaNe mauna rahIne viharavA meM lAgyA. bhagavAna sudhApariSaha sahavAne samartha hatA, eTale e tAraka to bhikSA nahi maLavAthI jarA paNa muMjhAyA nahI ane zubha dhyAnathI calita che paNa thayA nahi. paraMtu pelA cAra hajAra rAjAo svayaM dIkSita banelA, temanAthI bhUkhanuM duHkha sahI zakAyuM nahi, Akhara thAkIne te cAreya hajAra ra svayaMdIkSita rAjAo vanavAsI tApaso banI gayA. emAM prahalAdana rAjAnA putra caMdrodaya rAjA ane suprabharAjAnA putra sUrodaya rAjA paNa hatA. A bemAM eka zrI bharatajIno jIva che ane bIjo bhavanAlaMkAra hAthIno jIva che. te baMneya rAjAoe tyAMthI marIne, cirakAla paryanta bhavabhramaNa karyuM. cirakAla paryanta aneka yonio dvArA aneka bhavomAM paribhramaNa che karyA bAda, gajapura nagaranA rAjA harimatinI rANI candralekhAnI kukSIthI, candrodaya rAjAno jIva manuSyalokamAM utpanna thayo ane tenuM nAma kulaMkara' rAkhavAmAM AvyuM. bIjI tarapha eja rIte aneka yonio dvArA aneka bhavomAM paribhramaNa karIne, sUryodaya rAjAno jIva e ja gajapura nagaramAM vizvabhUti nAmanA brAhmaNanI agnikuMDA nAmanI strIthI "zrutirati' tarIke utpanna thayo. rAjaputra kulakara yogya vaye pahoMcatA rAjA banyo. eka vAra rAjA kulakara je vakhate tApasInA Azrama tarapha jaI rahyo che, te vakhate 299 .....zrI bharatajI ane bhavajalaMkAra hAthI..12 ) Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 mArgamAM tene zrI abhinaMdana nAmanA avadhijJAnI munivarano meLApa thayo. te mahAtmAe kulaMkara rAjAne kahyuM ke, 'he rAjan ! tuM je tApasanI pAse jaI rahyo che, te tApasa paMcAgni tapa tapI rahyo che. tyAM bALavAne mATe lAvavAmAM AvelA eka kASThamAM sarpa rahelo che. te sarpano jIva te ja che, ke je pUrvabhavamAM tArA pitAmaha kSemaMkarano jIva hato. AthI te lAkaDAne cIrAvIne, te sarpane yatnapUrvaka bahAra kaDhAvIne, tuM enI rakSA kara !' munivaranA mukhethI A vAta sAMbhaLatAM ja rAjA AkuLa-vyAkuLa thaI gayo ane tatkAla tApasAzramamAM pahoMcIne vinA vilaMbe teNe lAkaDuM phaDAvI nAkhyuM. munivare kahyA mujaba temAM rahelA sarpane joIne te atyanta vismaya pAmyo. vismaya pAmyo eTaluM ja nahIM, paNa vairAgya pAmyo ane dIkSA levAnI tenAmAM icchA janmI. ec 2009e006) kulaMkara rAjAne vairAgya Avyo paNa A badhuM sAMbhaLIne tamane zuM thAya che ? sabhA : ekadama vairAgya AvI javAnuM ane dIkSA levAnI icchA thavAnuM kAraNa zuM ? munivare kAMI upadeza to dIdho nahoto ! : pUjyazrI vairAgya AvavAnuM kAraNa khulluM ja che. potAnA ja dAdAno jIva marIne sarpa thayo che, to potAnI zI hAlata thaze evo vicAra na Ave? vairAgya utpanna thavAne mATe A sAmAnya kAraNa che? nahi ja ! rAjA mithyAdRSTi che, jaina dharmathI aparicita che. chatAM paNa dAdAnI dazA joIne ene potAno vicAra Ave che. paNa A vRttAMta sAMbhaLIne tamane zo vicAra Ave che. e to kaho. mithyAtvamAM paDelA paNa rAjAne dAdAnI dazA joIne dikSita banavAnI bhAvanA thAya che. jyAre 'bhagavAnanA zAsana upara amane pUrepUrI zraddhA che' ema bolanArAone AvA AvA prasaMgo sAMbhaLatAM paNa vairAgyabhAvanA na jAge, to zuM mAnavuM ? zrI jinazAsana eTale zrI vItarAga paramAtmAnuM zAsana ane zrI jvizAsananA ArAdhako eTale virAgI AtmAo, A mAno che ? Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA: hAjI pUjayazrI samyagdaSTi tyAgI na hoya to virAgI to hoya ja ne ? ' sabhAH hAjI. pUjyazrI ane virAgI kyAre tyAgI na bane ? sabhA bane to tyAga kare, pUjayazrI : potAnAthI tyAga zakya hoya, te chatAM paNa sAco virAgI tyAga na kare, e bane ? sabhAH nahi ja. pUjayazrI: to pachI tame badhA zuM tamAre mATe tyAgane azakya mAno che ? tyAga tamAre mATe zakya nathI mATe ja tame tyAgI banatA nathIne ? sabhA ema na manAya ? pUjyazrI : ema na ja manAya, ema kaheto nathI, paraMtu ema kyAre manAya te to jovuM paDaze ne ? sabhAH hAjI. pUjayazrI : tyAre vicAro ke, kyAre huM tyAgI banuM evI bhAvanA tamArAmAM che ? "huM kamanasIba chuM ke mArAthI virati dharma svIkArI zakAto nathI. AvI vicAraNA Ave che? 'dhanya che te puNyAtmAone, ke je puNyAtmAo nAnI uMmaramAM paNa saMsAranA tyAgI banIne, bhagavAn zrI kleizvaradevonI AjJA mujaba vartI cAritrapAlana karI AtmakalyANa sAdhI rahA che !' AvA vicAro tamane AvyA kare che ? 'bhagavAn zrI jinezvaradevonA sarvazreSTha, anupama ane paramakalyANakArI zAsananI sAmagrI pAmavA chatAM temaja nizrA levA yogya sugarano yoga pAmavA chatAM ane ArAdhanAnA mArganI thoDI ghaNI paNa jANa thavA chatAM huM viratidharmanI sAdhanA karI zakato nathI e mAro kevo kAramo azubhodaya che ?" Avo Atma tiraskAra tamArA aMtaramAM avasare zrI bharatajI ane bhuvana laMkAra hAtha...12 301 Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u5 302 avasare paNa pragaTe che kharo ? 'saMsAramAM rahevAthI mArA AtmAnuM bhayaMkara koTinuM ahita thaI rahyuM che' ema lAge che kharUM ? 'AvuM manuSyapaNuM maLavA sAthe mane lakSmI, strI, chokarAM, sattA ke AbarU vagere na maLyuM hota paNa jo eka mAtra zrI jinAjJAnI suMdara prakAranI ArAdhanA maLI hota to mAro A janma saphaLa thAta; jyAre A to badhA maLavA chatAMya mAro manuSyajanma niSphaLa ja nahi paNa nukazAnakArI banI rahyo che.' A prakAranI AtmavedanA tame kyAreya paNa anubhavo cho kharA ? 'AvatA bhavamAM bhale huM daridrapaNAne pAmuM, dAsapaNAne pAmuM, paNa zrI jmiAjJAnI utkaTa ArAdhanA karI zakAya tevI sthiti maLe to basa che ! Avo ya icchAvirodha thAya che ? h-c)` *)repec 300e))226 dayAnuM sthAna duHkha nahi rahevuM joIe paNa pApa che e hovuM joIe A badhuM thatuM hoya to vicArI juo ane te pachI vicAro ke, huM tyAgI nathI banato te saMsArarAganA kAraNe ke mAre mATe tyAga azakya che ethI ? svayaM parIkSaka banavAno A mArga che., tamArI AtmadazAnA tame parIkSaka bano e jarUrI che. zrI jinAjJAnI ArAdhanAthI ja sukha che, kalyANa che, ema lAgavuM joie. 'A jagatamAM sukhano koi paNa mArga hoya, to te zrI jinAjJAnI ArAdhanAno ja mArga che.' AvI hArdika mAnyatA hovI joie. cakravartI paNa jo dharmahIna hoya, to te paNa du:khI che, kAraNa ke e mahAdu:khamAM paDavAnI kAryavAhI karI rahyo che. A manovRtti ghaDAvI joie. rAjA banavAnI, zrImaMta banavAnI, moTaro doDAvavAnI, salAmo jhIlavAnI ane jyAM tyAM prazaMsA pAmavAnI icchA javI joie ane zrI jinAjJAnI ArAdhanA karavAnI icchA pragaTavI joie. dayAnuM sthAna du:kha ja nahi rahevuM joie, paNa dayAnuM mukhya sthAna pApa rahevuM joie. du:khI karatAM paNa pApInI dayA vadhu AvavI joie. pachI dharmahIna ane pAparakta zrImaMtone joine temanI zrImaMtAine namavAnuM mana nahi thAya; eTaluM ja nahi paNa evA zrImaMtonI dayA Avaze ! 'e zrImaMtabhAi mane maLe to sArUM !' ema Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thavAne badale koIpaNa bhave mane agara to koIne paNa AvI zrImaMtAI(S na maLajo !' ema thaze. pachI to garIbamAM garIba dharmIne jotAM paNa harSa utpanna thaze ane hAtha joDAI jaze ! ApaNe to AvuM parivartana IcchIe chIe. jenAmAM AvuM parivartana thaI jAya tenuM kalyANa thayA vinA rahe nahi. tamArI AvI sthiti che ke nahi, te tapAsI lejo ! rAjA kulakara dIkSA levAnI icchAvALo to banyo, paNa ene eja vakhate kuyoga maLyo ane enI bhAvanA bhAMgI gaI ! sUrodaya rAjAno jIva, ke je zrutirati bAhmaNa tarIke eja gajapura nagaramAM utpanna thayo che, te kulaMkara rAjAnI dIkSAnI bhAvanA jANIne rAjAne kahe che ke, "jainadharma e kAMI Apano kuLano dharma nathI; chatAMya tamAre dIkSA levI ja hoya to utAvaLa zI che? rAjyasukhone bhogavIne chellI vaye dIkSA lejo ! atyAre kheda pAmavAnI kAMI jarUra nathI. zrutiratinI AvI vAta sAMbhaLatAM ja rAjAno dIkSA levAno utsAha sTeja bhagna thaI gayo; ane have mAre kema karavuM ? tenA vicAramAM e paDyo. rAjA jo dIkSita banI jAta to sAruM thAta; paNa bhavitavyatA evI ke, have mAre zuM karavuM ?' evo vicAra karato te saMsAramAM raho ane ethI ApaNe joI gayA chIe ke, tenI zrIdAmA nAmanI patnIe ja tene jhera daIne mArI nAkhyo ! zrIdAmAne pelA zrutirati sAthe ADo vyavahAra hato. tene zaMkA che paDI ke, rAjA amAro saMbaMdha jANI gayo che ane amane mArI nAMkhaze. AvI baMdha paDavAthI te kulTA strIe vicAra karyo ke, 'rAjA amane baMnene mArI nAkhe, te pahelA huM ja tenuM kAsaLa kADhI nAkhuM !' zrI mA rANIe tenA yAra zrutirati purohitanI emAM saMmati mAMgI. je zrutiratie rAjAne dIkSA nahi levAnI salAha ApI hatI, te ja zrutiratie rAjAne viSa devAnI vAtamAM saMmati ApI ! pApI AtmAo moTe bhAge zaMkti rahyA ja kare che ! bhale koI na jANe paNa ene to bhaya rahAja kare ane vAta vAtamAM zaMkA thayA kare ! 30: zrI bharatajI ane bhuvAlaMdAra hAthI...12 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yALI ayodhyA.........bhAga-5, 304 jeTalA cora eTalA sukhe jIveya nahi ane sukhe uMghI zakeya nahi ! bhale polIsa ne jANatI hoya, paNa ene to thaDaka hoya ja! kharekhara AthI ja kahevAya che ke pApI sarvatra zaMkita hoya che, ane A prasaMgamAM paNa emaja banyuM che. pApInI pApa salAha mAnavI ja nahi rAjAne saMyama levAnI IcchA thaI tyAre sAthI sAro maLyo hota to kalyANa thAta, paNa sAthI UMdho maLyo, eTale badhuM UMdhuM ja thayuM. na samaya sadhAyo, na bhoga bhogavAyA, akALe maravuM paDyuM ane saMsAramAM rUlavuM paDyuM. durgatimAM jatAM roke koNa ? khoTI salAha ApanAro pelo zrutirati tyAM khabara levA na gayo ! salAhakAro sAthe Avaze ema na mAnatA ! pApInI pApa salAhane AdhIna na thavuM evI re jJAnIonI zikhAmaNa che. pApanI salAha ApanArA kAMI pApanA pariNAme prApta thayelA duHkhamAM bhAga nahi le ! svArthI saMsAra duniyA svArthI che. sukhamAM sau bhAga le ane du:khamAM koI nahi ! jamavA ThaMDe kaleje Ave ane rovA Ave tyAre khoTuM rUe. du:khamAM bhAga levAnA bahAne Ave, poka mUke, DhoMga kare, paNa tamAma khoTuM ! pAchaLathI to hasatA jAya ! have to vaLI tyAM paNa lADavA ane cavANuM khAvAno rivAja thayA. smazAne maDaduM bALavA jAya tyAM A zobhe ? A lAgaNI che? jo ke mohathI thatI mamatA prazaMsanIya nathI, paNa premanI vAto karanArA keTalA badhA svArthI che e jovAnuM che ! mAla jamavA Ave tyAre nirAMte peTa bharIne khAya ane rovAmAM kevaLa DhoMga kare; jarAya sAcuM na raDe ! moTebhAge to sAmAne rovaDAvavA pUratA ja bahAranA Ave che. uhuM karatA jAya paNa te moTuM DhAMkane. bAIo veMta vaita kude kharI, paNa kuTe chAtI sAcavIne ! kuTe tyAre avAja hAtha uparano thAya. saMsAra bhayaMkara che. nikaTanA sagAo rUe teya premane laIne jaema nathI. moTo bhAga to potAnA svArthane raDe che. Ave 99 che Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApa karazo to tenuM phaLa bhogavavuM ja paDaze AthI ja DAhA mANaso kahe che ke koInI paNa salAha mAnatAM pahelAM vicAra karajo ! phalANAnA kahevAthI ke phalANAe mane khoTI salAha ApI uzkeravAthI meM pApa karyuM Avo bacAva karmasattA pAse nahi cAle. khoTI salAha ApanArane tenA pApanuM phaLa jarUra bhogavavuM paDaze, paNa ethI khoTI salAha mAnIne pApa karanAra pApanI sajAthI bacI jaze ema na mAnatA. AthI ja kahevAya che ke snehI hoya ke sagobApa hoya paNa pApanI salAha koInIya mAnavI nahi. pApathI dhrujavuM joIe paNa e bane kyAre ? pApa khaTake to ne ? tamane pApa khaTake che? garIbI khaTake che eTaluM pApa aTake che? moTara nathI, sattA nathI, kIti nathI, e jeTaluM khaTake che, teTaluM pApa khaTake che? moTara vagere meLavavAne mATe jeTalA vicAro ane prayatno karo cho, teTalA vicAro , ane prayatno pApathI bacavA mATe karo cho. pApa kema baMdhAya ? zAthI baMdhAya ? e badhuM jANavAnI darakAra che ? pApanA pariNAmathI koNa dhrujatuM nathI ? sau dhruje che. jaina to pApathI dhruje ! pApapravRtti karavI paDe toya te paritApapUrvaka kare, pApa pravRttimAM sAcA jainane koI paNa kALe upAdeya buddhino rasa hoya nahi. dharmapravRttimAM rasa ane pApapravRttimAM paritApa, ATaluM AvI jAya to A jIvanano sadupayoga thaI jAya, karavuM che? AtmasvabhAvane pragaTAvavAnI icchAthI rahita ane mAtra parabhAvamAM ja ramanAra e jaina nathI khera, kulaMkara rAjA maryA pachIthI amuka kALe zrutirati paNa maraNa pAmyo ane e bhavano saMbaMdha pUrNa thayo. A pachIthI te banneya jIvo cirakALa paryata aneka yonio dvArA saMsAramAM bhaTakyA. saMsAramAM bhaTakavAnuM ja che ne ? eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM ane bIjA bhavamAMthI trIjA bhavamAM ! saMsAramAM bhaTakavuM ane bAMdhelA pApa puNyanuM phaLa bhogavavuM temaja navAM navAM karmo upArjavAM 301 zrI bharatajI ane bhuvAlaMkAra hAthI...12 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 ane bhaTakavuM. e saMsArI jIvo mATe navuM nathI. navAi AtmA azubhakarma bAMdhato aTake ane AtmasvabhAvane pragaTAvanArI kriyAmAM joDAya enI che. saMsAramAM navAI jevuM A che ane jenA mATe eno abhAva e navAI rUpa che ! jena eTale azubhakarma na baMdhAya tenI kALajI rAkhanAro ane AtmasvabhAvane pragaTAvanArI pravRttine yathAzakya AcaranAro ! AtmasvabhAvane pragaTAvAnI jenAmAM IcchA nathI ane je mAtra parabhAvamAM ja rame che te jaina nathI. potAne jaina tarIke oLakhAvanArAoe A samajavAnI jarUra che. Aje jeTalA jaina tarIke oLakhAya che te badhA ja jo AvA hota to jaina samAjamAM Aje A dIkSAnA jhaghaDA na hota, devadravyane ane tenA niyamanone uDAvavAnI vRtti na hota, veSadhArIo mahAlI zaktA na hota ane sudhArAne nAme je bhayaMkara saDo peTho che temaja pesI rahyo che tenuM nAmanizAne ya na hota ! jaina samAjane unnata banAvavAnI vAto karI, jaina samAjane mahAadhogatine mArge ghasaDI rahelA veSadhArIone temaja kahevAtA sudhArakane kaho ke jaina samAjanI sAcI unnati karavI hoya to AtmasvabhAva pragaTAvavAnuM lakSya saumAM keLavAya e mATe mahenata karo ! paNa kare kyAMthI ? jyAM potAnuM ThekANuM nathI tyAM bIjAnuM evA zuM sudhAre ? kaho ke kazuM ja nahi. evAo to jeTaluM na bagADe teTaluM ziyALa ayodhyabhAsa ochuM. joDIyA bhAI tarIke utpanna thavuM ahIM to kulakara ane zrutirati banneyanA jIvo cirakALa paryata vividha yonio dvArA saMsAramAM bhamIne rAjagRha nagaramAM, kapila nAmanA brAhmaNane ghera, tenI patnI sAvitrInI kukSithI banneya eka sAthe utpanna thayA. ekanuM nAma rAkhyuM vinoda ane bIjAnuM nAma rAkhyuM ramaNa. vinoda ghera raho ane ramaNa veda bhaNavAne mATe dezAMtara cAlyo gayo. ramaNa jyAre dezAMtaramAM vedano abhyAsa karI rahyo che, tyAre ahIM vinoda eka zAkhA nAmanI jyA sAthe paraNe che, paNa | vinodanI patnI kulaTA che. vyabhicAriNI che. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayabhoganI icchAne saphaLa na thavA devI saMsAramAM e navAirUpa nathI. viSayopabhoganI lAlasAmAM paDelA AtmAo kyuM pApa na kare? e kahevAya ja nahi. viSayabhoganI icchA evI vastu che ke e prabaLa bane to AdamIne pAgala banAvI de. AthI ja jJAnIoe viSayabhoganI icchA janme evA vAtAvaraNathI dUra rahevAne pharamAvyuM che. viSayasAmagrI na chUTe toya enA ati paricayamAM na rahevuM. paricayamAM evAnA rahevuM ke jethI viSayabhoganI icchA nmI hoya toya zamI jAya. viSayabhoganI icchA upara kAbU meLavavo e ghaNuM muzkel kAma che, e mATe abhyAsa karavo joie. dhIre dhIre kAbU AvI jAya. viSayavRttine vadhAre tevI sa!magrIthI dUra rahevuM, sArA vAtAvaraNamAM rahevuM, manane sadvicAromAM yojyuM. durvicAra AvatAMnI sAthe ja tene kADhI nAkhavA tatpara banavuM, tevA vakhate ekAMtamAM nahi rahetAM sArAonI pAse cAlyA javuM. Ama viSayabhoganI utpanna thayelI icchAne saphaLa nahi thavA devI. A rIte vartatAM vartatAM AtmA potAnI nirvikArI dazAne pragaTAvI zake che. samAnatAnI thai rahelI vAto karIne rahI sahI zAMtino nAza na karo vinodane strI to maLI, paNa vyabhicAriNI maLI. jenI strI vyabhicAriNI hoya tenA jIvanano bharoso nahi ! purUSa karatAM sAmAnya rIte strImAM kAmavAsanA ghaNI hoya che. purUSanI kAmecchA jeTalI jaldI zamI zake che, teTalI ldI strInI kAmecchA zamatI nathI, Avo sAmAnya svabhAva che purUSamAM ane strImAM avayavo vageremAM paNa eTalo kudaratI bheda che ke purUSa karatAM strInuM zarIra vadhAre azucimaya hoya che. strIno svabhAva kudaratI rIte irSyA, sAhasa vagere durguNovALo hoya che. ene niyaMtraNa joie. apavAda badhe hoya paNa ApavAdika vAtono upayoga sarvasAdhAraNa vidhAno virUddha karavAno - zrI bharatajI ane bhuvanAlaMkAra hatathI.....12 307 Q. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMziyAra ayodhyabhAga-5 30% na hoya. strI bhogya ane purUSa bhoktA ema khAlI nathI kahAM, jyAM strIonA punarvivAhanI chUTa che, tyAM strIonA hAthe purUSonAM keTalA khUna thayAM enI tapAsa karo ! punarvivAhavALAne samajAvo ke jena samAjanI rahI sahI zAMtino nAza na karo ! bAIomAM rahelI kulavaTanI bhAvanAno, pavitra maryAdAnA nAza na karo ! eka mUA pachI bIjo thAya che ema lAgaze, eTale pratikULatA veThIne paNa patisevA thAya che ane ema karatAM paraspara anukULatA thaI jAya che e nahi thAya; ulaTuM patine jhera devAnA kissAo vadhavA mAMDaze. punarvivAha e pApa rivAja che. je jamAtamAM e rivAja che, te jamAtamAM paNa e nahi karanArA uMcA gaNAya che; sArA gaNAya che; paMcanI gAdI evAne ja maLe che; nAtarAM karanArAone prAya: te gAdI maLatI nathI samAnatAne nAme Aje vAhIyAta vAto thaI rahI che, paNa bhogyane bhoktA banAvavAno prayAsa nirarthaka che. AjanI caLavaLa, AnA bhayaMkara vicAro, duniyAnA mahA azubhodayanI taiyArI sUcavI rahI che. e lokone kaho ke ophIse cha kalAka beThA pachI ghera Avo cho ane je taiyAra rasoI maLe che te pachI nahi maLe. pachI maryAdA nahi rahe. bAIoe paNa samajavuM joIe. zIlathI bhraSTa karanArI vAtone sAMbhaLavAthI paNa dUra rahevuM joIe. samAnatAnA nAme Aje aneka bAIo A vinodanI strInA jevI dazA tarapha ghasaDAI rahI che e na bhUlo. have ahIM zuM bane che te joIe. keTaloka samaya vItyA bAda ramaNa veda bhaNIne potAnA gAme pAcho phare che. gAmamAM AvatAM pahelAM rAta paDI jAya che ane ethI akALe AvelA tene dvArapAlo nagaramAM pesavA detA nathI. ramaNa vicAra kare che ke savAre gAmamAM jaIzuM ane ethI rAta gALavAne mATe te eka yakSamaMdirano Azraya le che. tyAM koI pUche ja nahi game te Ave ne game te jAya. vyabhicArIo ane Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ coTTAo paNa evuM sthAna ghaNIvAra pasaMda kare che. ramaNa suI to gayo, paNa Aje A sthAnamAM tenuM mRtyu thavAnuM che. mRtyu kyAre ane kyAM thaze enI khabara jJAnIone paDe, ApaNane nahi. ApaNe to evuM jIvana jIvavuM ke jethI koIpaNa sthAne ane koIpaNa paLe mRtyu thAya, toya ciMtA na rahe ! mRtyuthI Daryo mRtyu nahi Ave ema nahi bane ! mRtyu thavAnuM e nizcita vAta che ane kyAre thavAnuM te ApaNe jANatA nathI, to mRtyu mATe sadA taiyAra rahevuM e ja DahApaNane ? sabhA: hAjI. pUjayazrI : to pachI mRtyu mATe taiyAra rahenArAnuM jIvana kevuM hovuM joIe ? A jIvana dvArA sAdhavA yogya sAdhavAmAM je mazagula hoya, te ja mRtyu mATenI taiyArIvALo che ema gaNAya; kAraNake mRtyu game tyAM ane game tyAre Ave to paNa ene mUMjhavaNa na thAya ! ramaNa uMghI gayA bAda, tenA ja moTAbhAI vinodanI zAkhA nAmanI patnI tyAM AvI pahoMcI. sabhA: tyAM kema AvI ? pUjayazrI zAkhAne datta nAmanA eka brAhmaNanI sAthe saMbaMdha hato ane tethI Aje rAtanA yakSamaMdiramAM maLavuM evo teNe saMketa karyo hato. e saMketa mujaba yakSamaMdire AvavAne zAkhA nIkaLI, tyAre vinoda paNa tenI pUMThe cAlyo. vinodane vahema paDI gayo che ane tethI tenAM pApane pakaDavA te tatpara banyo che. zAkhAnI pAchaLa teno pati vinoda khajJa sahita yakSanA maMdiramAM Avyo, paNa zAkhAne tenI khabara nathI. zAkhA eTalI badhI kAmAdhIna banI gaI che ke atyAre tene bIjuM jovAnI ke jANavAnI darakAra nathI. kAmAjonI dazA AvI bane temAM navAI pAmavA jevuM nathI. ahIM paNa bane che evuM ke koipaNa kAraNasara, pelo datta nAmano brAhmaNa, ke jenI sAthe zAkhAe saMketa karelo che, te Avyo nathI; ahIM to pelo ramaNa sUtelo 309 zrI bharatajI ane bhavanAlaMdAra hAtha...12 Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ $ 310 che. zAkhA tene DhaMDhoLe che ane uThADe che, zAkhA ene e datta mAne che ane enI sAthe ja ratikrIDA kare che ! ramaNa ane zAkhAnI ratikrIDAne jotA vinode, AvezamAM AvI jaIne potAnA khaggathI ramaNane mArI nAkhyo. vinode ramaNane mAravAno prayatna karyo eTale baMne vacce jhapAjhapI thaI, paNa ramaNa pAse charI hatI ane vinoda pAse talavAra hatI, eTale benI laDAImAM ramaNa maraNa pAmyo. have ramaNa marI gayo, paNa zAkhAe joyuM ke, pApa pakaDAI gayuM ! , potAnuM pApa jANanAro jIvato na javo joIe. evo zAkhAe nirNaya rU karyo. ane ramaNanI charIthI ja teNe potAnA svAmI vinodane mArI nAkhyo. bhayaMkara pApo karanArA ane maryAdA mUkI anAcAra sevanArA, avasare, kevA krUra bane che te juo ! A rItie beu bhAInuM sAthe ja gaNAya tema mRtyu thayuM. mokSamArganI ArAdhanA karanArAo ja jIvanane saphaLa banAve che dezabhUSaNa nAmanA kevaLajJAnI paramaSi pharamAve che ke te vinoda ane te ramaNa tyAMthI marIne pharI pAchA cirakALa paryata aneka bhavomAM bhaTakyA. koI puNyanA yoge vinodane ane ramaNane manuSyabhavanI prApti thaI gaI hatI paNa manuSya jIvananI sArthakatA teo sAdhI zakyA nahi. temane tevI sAmagrI maLI nahi ane saMyogo evA AvI maLyA ke banneyanuM ghaNI kharAba rIte maraNa thayuM. "manuSyajIvananI sArthakatA na sadhAI eTale cirakALa bhavabhramaNa karavuM paDyuM. manuSya lmanI sArthakatA sAdhavAmAM je upekSA seve, tenI AvI dazA thAya te svAbhAvika che. bhavabhramaNa na joituM hoya, bhavabhramaNa na gamatuM hoya to jJAnIo pharamAve che ke jIvana sArthakatA sAdhavA matho !" jIvanasArthatA sAdhavAnA jJAnIoe ghaNA upAyo darzAvyA che. jenAthI " je upAyo dvArA zakya hoya te upAyo dvArA jIvanasArthakatA sAdhavAnI che. ziyALa ayodhyA..........bhaga-5 Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanasArthaktA sAdhI tyAre ja kahevAya ke jyAre AtmA upara lAgelAM karmo bahu ghaTI jAya, bhavabhramaNa parimita banI jAya, durgati aTakI jAya ane mukti niTamAM AvI jAya. e mATe mokSamArganI ArAdhanA karavI joie. mokSamArga kayo? ratnatrayI, samyagdarzana, samyajJAna ane samyakcAritra A traNanA yogane mokSamArga kahevAya che. A traNanI ArAdhanA e muktimArganI ArAdhanA ane te sivAyanI jeTalI pravRttio te mukhyatve bhavabhramaNanuM kAraNa. AthI spaSTa che ke mukti mArganI ArAdhanAmAM jenuM jIvana pasAra thAya tenuM ja jIvana sArthaka che, kAraNake enA yoge bhavabhramaNa naSTa agara parimita thai gayA vinA rahetuM ja nathI. cirakALa paryaMta bhavabhramaNa karIne vinoda eka zreSThIne tyA janmyo ane tenuM nAma 'dhana' rAkhavAmAM AvyuM. te dhanazreSThIe lakSmI nAmanI eka kanyA sAthe lagna karyuM ane e ja lakSmInI kukSimAM, cirakALa paryaMta bhavabhramaNa karIne, ramaNano jIva utpanna thayo. vinoda ane ramaNa ghaNA kALa pUrve rAjAo hatA, pachI eka rAjA banyo ne bIjo purohita banyo, te pachI ghaNA kALe banne joDIyA bhAi banyA ane te pachI ghaNA kALe ahIM te banneya pitA - putra banyA, saMsAramAM Ama cAlyA ja kare che. bhave bhave AtmAne navA navA saMbaMdho prApta thAya che, ne tUTe che ane navA saMdhAya che. A bhavanI patnI bIjA koi bhavamAM pati bane, dIkaro bApa bane, mAtA patnI bane, evuM cAlyA ja kare che; eTale AvA karmajya saMbaMdhomAM nahi mUMjhAtA, vivekazIla AtmAe to jJAnIoe pharamAvelA mArganI sAdhanAmAM ja tatpara banI javuM joie. zrI bharatajI ane bhuvanAlaMkAra hAtha....12 vinodano jIva dhanazreSThI potAnA putrapaNe utpanna thayelA ramaNanuM nAma bhUSaNa rAkhe che ane batrIza zreSThIkanyAo sAthe tene paraNAve che. have ekavAra te bhUSaNa potAnI batrIzeya patnIo sAthe krIDA karato agAzImAM beTho che. rAtrinA traNa praharo ema vItI jAya che 311 Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sche. 312 ane rAtrino cotho prahara zarU thaI jAya che. e vakhate zrIdhara nAmanA eka munivara kevaLajJAna pAme che ane devatAo teno mahotsava AraMbhe che, e jotAM bhUSaNanA aMtaramAM dharmanA pariNAmo pragaTe che. dharmamahotsavo dharmabhAvanA vagere utpanna karavAnA heturUpa che, mATe jarUrI che devatAo svayaM virati karI zaktA nathI. virati emane mATe zakya nathI. bhagavAna pAse jAya tyAreya e bhogakriyAthI sarvathA para hotA nathI. bhogasAmagrIno devone yoga evo che ke devatAo dhAre toya 4. dezavirati ke sarvavirati banI zake nahi, devatAo vadhumAM vadhu cothA guNasthAnake hoya, tiryaMco vadhumAM vadhu pAMcamAM guNasthAnake hoya, jyAre manuSyo kSINakarmI banatA AgaLa vadhe to cheka caudamAM guNasthAnake paNa pahoMcI zake. jo ke A kALamAM A kSetramAM evI ArAdhanA karanAra nathI, ke jethI kSapakazreNi mAMDI zake; chatAMpaNa devatAo ane tiryacothI uci sthitie to manuSyo pahoMcI zake che. virati e manuSyajanmanI uttamatAnuM mukhya kAraNa che. devatAo mATe e zakya nathI, chatAM paNa uttamadevo kalyANakotsava vagere dvArA deva gurunI bhakti karavAnuM cUktA ziyALa ayodhyabhAga-5 nathI. deva - gurunI bhakti nimitta ane dharmanI ArAdhanA nimitte thatA mahotsavo paNa aneka AtmAomAM dharmapariNAma utpanna thavAnA nimittarUpa che. Aje AvA mahotsavo keTalAkone khaTake che. kahe che ke, "emAM dravyano dhumADo thAya che !' evuM bolanArAo emaNe mAnelA potAnA netAnA svAgata mATe, emaNe mAnelA vAvaTA-dhvanA vaMdana mATe ane emaNe bhegI karavA dhArelI sabhAone mATe keTalo kharca kare che, e juo ! sabhA emAM to lokamAM dezasevAnI lAgaNI utpanna karavAno ane uttejanAno hetu che. pUjayazrI : to pachI dharmanA mahotsavomAM dharmanI lAgaNI utpanna Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAno hetu che. dharmanA mahotsavo joIne laghukarmI AtmAo) anumodanA kare, dharmanI ArAdhanA karavAnI bhAvanAvALA bane, e nimitta pAmIne paNa dharmano ane dharmAtmAno vicAra kare, A hetu che. dharmanI lAgaNI utpanna karanArA mahotsavone niraMthaka kema kahevAya ? emAM vaparAtA paisAno dhumADo thAya che ema kema kahevAya ? jene dharmanI lAgaNI na hoya te ja evuM bole ane evAo bole ke baLe tethI dharmamahotsavo na aTake ! emAMnA keTalAka dharmaDhelI che ane ethI dharmanI dareka kriyA sAthe emane vaira che! evA saMsArabhramaNanA sAgarItonuM kahyuM te mAne, ke jene saMsArabhramaNa vadhAravuM hoya ! zrIdhara nAmanA munivarane utpanna thayelA kevaLajJAnano - devatAoe AraMbhelo mahotsava joIne bhUSaNanA aMtaramAM dharmanA pariNAmo utpanna thayA. dharmanA pariNAmo utpanna thatAMnI sAthe ja te huM ubho thaI gayo. thoDIvAra pahelAM to potAnI batrIzaya patnIonI sAthe . te krIDA karato hato, paNa eka suMdara nimitta maLyuM, eTaluM ja nahi paNa phaLyuM dharmanA pariNAma utpanna thayA; ane ethI munine vaMdana karavAno utkaTa bhAva thavAthI teNe batrIzayane mUkIne te ja vakhate cAlavA mAMDyuM. jenA aMtaramAM dharmanA pariNAmo utpanna thayA hoya tene mAluma paDe ke che dharmanA pariNAmo pragaTatAMnI sAthe ja AtmAmAM kevuM parivartana thaI jAya che ! kalyANakArI parivartana joIe to dharmanA pariNAmo utpanna karavAnI mahenata karo, munivarane vaMdana karavAnI zubha bhAvanAthI bhUSaNa jaI rahyo che, paNa mahAtmAnAM darzana thAya ane temanI dezanA sAMbhaLIne dharmanI ArAdhanAmAM lIna banI kalyANa sAdhI zake, evuM bhUSaNanuM bhAgya nathI. mahAtmAnAM darzana paNa bhAgya hoya to thAya ne ? mArgamAM bhUSaNane sApa karaDyo ane ethI tenuM mRtyu nipajyuM. sArI sAmagrI maLavI ane phaLavI, e mATe suMdara bhavitavyatA joIe. bhagavAna vicaratA hatA te vakhate paNa durbhavya AtmAo ane abhavya AtmAo bhavabhramaNanI ja kAryavAhI karI rahA hatA. bhagavAna zrI bharatajI ane bhuvAlaMkAra hAtha....12 Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 maLyA pachI paNa phaLe kone ? sArI bhavitavyatA hoya tene. bhagavAna zrI mahAvIradevanI sabhAmAM 363 pAkhaMDIo hatA ne ? zrI jJeizvaradeva jevA tArakanI atizaya saMpanna vANI sAMbhaLavA chatAM paNa e bicArAo pAkhaMDI rahyA, to vicAro ke emanI kevI kAramI bhavitavyatA haze ? e bicArAo keTalA badhA dayApAtra ? uttamamAM uttama yoga maLyo, paNa kamanasIba evA ke pAkhaMDathI gherAyelA rahyA. AmAM bhagavAnano doSa ? bhagavAnanI khAmI ? AjanAo kahe che ke, ame na samajIe temAM khAmI gurunI ! evAo prayatna karyA pachI bolatA hoya to to samajyA, paNa kazoya prayatna kare nahi ane gurunI khAmI kahe, tyAre mAnavuM paDe ke, bicArA pAmaro potAnI bhUla ane potAnI khAmI chUpAvavAnA irAdAvALA che, temaja sAthe eTalI badhI ayogyatA dharAve che ke, potAnI khAmI khAtara gurune badanAma karatAM paNa emane AMcako Avato nathI. gurumAM khAmI na ja hoya ema ApaNe kahetA nathI. guruo vItarAga ke sarvajJa nathI, kaSAyothI sarvathA para nathI temaja badhuM jANe che ema paNa nathI. guruomAM khAmI ane ajANapaNuM hoya, paNa te temanA padane kalaMkarUpa na joie. vAta e che ke mANase vastu svarUpa jANavAnA artho banavuM joie, jANavAno prayatna karavo joie, na samajAya te samajvA vadhu mahenata karavI joie ane te pachI ja maryAdAmAM rahIne bolavuM joie ! h-lco' Tra{ee 2003)G2c bhUSaNane sarpa Dasyo, paNa atyAre te zubha pariNAmamAM hato. zubha pariNAmamAM mare te zubha gatimAM ja jAya e niyama. maratI vakhate AtmA jevA pariNAmomAM vartato hoya, tevI tenI gati thAya che ane pUrve AyuSyabaMdha paDI gayo hoya to maraNa samaye te ja prakAranA pariNAma utpanna thai jAya che. bhUSaNa tyAMthI marIne zubha gatimAM utpanna thayo ane dharmanA pariNAma, munivaMdananI bhAvanA tathA munivaMdana mATe jvAnI pravRtti e badhAnA yoge te have zubha Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gatiomAM bhamavA lAgyo. ninidAna dharmavRtti zubha paraMparAne vadhAranArI nivaDe che. bhUSaNanA jIvane atyAra sudhI azubha gatiomAM bhamavAnuM thayuM hatuM, te have zubha gatiomAM bhamavAnuM thayuM. | cirakALa paryata zubha gatiomAM bhramaNa karyA bAda, dezabhUSaNa nAmanA kevaLajJAnI munivara pharamAve che ke te bhUSaNano jIva jaMbudvIpanA aparavideha nAmanA kSetramAM AvelA ratnapura nAmanA nagaramAM acala nAmanA cakravartInI hariNI nAme patnInI kukSithI putrapaNe utpanna thayo. tenuM nAma priyadarzana rAkhavAmAM AvyuM. | svabhAvathI ja te dharmatatpara hato. thoDA samayanA dharma pariNAmo : paNa AtmAne kaI rIte mokSanI nikaTa lAvatA jAya che e juo ! " bALavayamAM ja priyadarzananA hRdayamAM dIkSA levAnI bhAvanA utpanna thaI. De pUrvanA susaMskAronA yoge ane tevA karmano kSayopazama thavAthI 8 bALavayamAM paNa dIkSA levAnI IcchA thAya e zakya che. evo bALaka ? potAnA hadayanI yathArthatAne vyakta na karI zake e bane, bIjAne samajAvI na zake, paNa svAbhAvika rIte ja te saMyamI banavAnI 8 bhAvanAvALo hoya. ahIM priyadarzanamAM bALavayathI ja dIkSita banavAnI IcchA hatI, paNa mAtApitAne moha che, eTale Agraha karIne temaNe traNa che hajAra kanyAo paraNAvI. traNa hajAra kanyAone paraNavA chatAM paNa A priyadarzana to saMvegamAM lIna raho. A prabhAva puNyAnubaMdhI puNyano. A e puNya evuM hoya che ke bhogasAmagrI uttama koTinI Ape ane te che chatAMya virAgabhAva ghaTe nahi paNa vadhye jAya ! priyadarzana gRhavAsamAM rahIne utkaTa tapazcaryA kare che priyadarzane gRhavAsamAM rahIne paNa cosaTha hajAra varSa paryata utkRSTa tapanuM ArAdhana karyuM. gRhavAsamAM rahevA chatAM paNa priyadarzane je ArAdhanA karI che te vakhANavA jevI che, anumodavA jevI che. gRhavAsamAM priyadarzana raho tenI anumodanA nathI, tenI saMyamI banavA jeTalI suMdara bhavitavyatA nahi, saMyamI jIvana na pamAyuM eTalI khAmI, paNa gRhavAsamAM rahIne ya cosaTha hajAra varSa uTa tapa tapavuM e sAmAnya 315 ...zrI bharatajI ane bhuvAlaMkAra hAtha....12 Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00 316vAta che ? tapa e nirjarAnuM anupama sAdhana che. saMyama sAthe ya tapa to joie ja. tapa vinAnuM saMyama e saMyama nathI. tapa mAtra bhUkhyA raho to ja thAya ema paNa nathI. tapanA cha bAhyA ane cha atyaMtara ema bAra bhedye che. tapanI ArAdhanA e bAreya bhedothI zakti mujba karavI joie. saMyamI mATe tapa e bhUSaNa che ane gRhastho mATe tapa e parama sAdhanA che. e sAdhanA priyadarzane karI ane ethI te tyAMthI yathAkALe maraNa pAmIne brahmalokamAM devatA thayo. h-c) 13]ec vinodano jIva saMsAramAM bhamIne mRdumati tarIke bhUSaNano jIva to A rIte zubha gatiomAM bhamato bhamato brahmalokamAM deva tarIke utpanna thayo, paNa vinodano jIva je dhanazreSThInA bhavamAM Avyo hato ane bhUSaNano pitA banyo hato, tenuM te pachI zuM thayuM ane kaI rIte te paNa brahmalokamAM deva tarIke utpanna thayo, e varNana have Ave che. te dhanazreSThI tyAMthI marIne cirakALa paryaMta saMsAramAM bhamyo. te pachI potanapura nAmanA nagaramAM, agnimukha nAmanA brAhmaNanA ghera, tenI zakunA nAmanI strIthI te putrapaNe utpanna thayo ane tenuM nAma mRdumati rAkhavAmAM AvyuM. te mRdumati jema jema vayamAM vadhato gayo, tema tema avinItatAmAM paNa vadhato gayo. bALaka avinIta bane temAM mAbApa paNa javAbadAra gaNAya. mAbApe karavo joito zubha prayatna karyo hoya ane te chatAMya baccAM kharAba nivaDe to temAM te bALakonI asuMdara bhavitavyatA kAraNarupa gaNAya, paNa mAbApa potAnI pharaja cUkyAM hoya to ? to to mAbApa paNa doSapAtra gaNAyane ? baccAM sArAM agara kharAba nivaDe, temAM temanA pUrvabhavanA saMskAra, A bhavanA saMskAra, temanI tathAbhavyatA vagere kAraNo gaNAya, paraMtu tethI mAbApanI, vaDilonI ane vidyAgurunI vagerenI javAbadArI ochI thatI nathI. saue potAnI pharaja adA karavI joie; pharaja adA karyA pachI baccAM kharAba nivaDe to nirUpAya. mRdumatinAM mAtApitAe Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnI pharaja adA karI ke nahi te jJAnI jANe, paNa ahIM pharamAve che ke mRdumati avinIta pAkavAthI, tenA pitA agnimukha brAhmaNe tene gharanI bahAra kADhI mUkyo. avinIta mRdumatinuM niraMkuza ubhArthI jIvana have to mRdumati sarvathA aMkuza vinAno banI gayo. jyAM tyAM bhamavA lAgyo. svacchaMdapaNe bhamato te jugAra vagere sarva kaLAomAM pAvaradho banyo temaja pAko dhUrta banyo, ane pachI pAcho potAne ghera Avyo. ghera pAchA pharyA pachI paNa te jugAra to ramato ja. pAkA jugArIne jugAra ramyA vinA cena na paDe. Ama jugAra ramavA jAya che, paNa dhUrtakaLAmAM nipuNa hovAthI koIthI jItAto nathI. saune jItIne ja e Ave che. AthI divase divase tenI Rddhi vadhatI jAya che, ane dhIre ? dhIre te mahARddhi saMpanna banI jAya che. evA vyasanIo dhana Ave eTale zuM kare ? pApathI Avela lakSmI prAya: pApamArge ja jAya. ahIM paNa emaja banyuM kAraNake mRdumati vasaMtanA nAmanI vezyA sAthe bhoga bhogavavA lAgyo. jugArI to hato ja ane have vaLI vezyAcArI banyo. eka avinItatAmAMthI keTalA doSo jamyA ? avinItatA svaccheda AtmAne unmArge doranAra che. Aje vinItatA bhAgatI jAya che ane svadI gurunI pUjA - sevA, dharmAtmAo pratye bahumAna, zikSako pratye sadbhAva, e vagere naSTa thatuM jAya che. nAnapaNathI ja khoTI khumArI AvavA mAMDe che ane vaDilone mUrkha mAnavAnI durbuddhi poSAya che. avinItatA, e aneka anAcAronuM janmasthAna che ane suvinItatA, e aneka sadAcAronuM janmasthAna che. avinItAvasthAmAM anAcAra Avavo sahelo ane suvinItAvasthAmAM sadAcAra Avavo sahelo. zAstrakAra paramamarSioe dharmanA arthIne oLakhAvatAM, temAMya vinayane pradhAna sthAna ApyuM che. vinayaguNa jo yogya rUpamAM AvI jAya, to 317. zrI bharatajI ane bhavanAlaMkAra hAtha... Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 aneka guNone ghasaDI lAve evo e mahAguNa che. jJAnI uddhata hoya ane ajJAnI vinIta hoya, to uddhata rajhaLI jAya ane ajJAnI vinIta jJAnInI nizrAme rahIne tarI jAya. avinItatA e to evI bhayaMkara vastu che ke te na hoya tyAMthI doSone ghasaDI lAve che, jyAre suvinItatA aneka guNone AkarSita thavAmAM bahu sahAyaka nivaDe che. mRdumati avinIta, dhUrta, jugArI ane vezyAcArI banyo; paNa tenI bhavitavyatA evI suMdara hatI ke jIMdagInA aMta sudhI te tevo ja rahyA nathI. ene koI evA suyoga prApta thaI jAya che, ke je tenA AkhAya jIvanane palaTAvI de che. mUdumatinuM suMdara parivartana thaI jAya che. avinItatA, dhUrtatA, durbasavitA ane unmArga-gAmitA cAlI jAya che. eno e mRdumati vinIta, sarala ane saMyamI banI jAya che. te mRdumatie vasaMtasenA nAmanI vezyAnI sAthe bhogo bhogavyA bAda dIkSA grahaNa karI ane e rIte A jIvanane pUrNa karIne te mRdumatino jIva paNa brahmalokamAM deva tarIke utpanna thayo. ..bhAga-5 yALI ayodhyA ..... gayAyata Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dikSArthInuM pUrvajIvana doSadita ja hovuM joie evo niyama nathI A 13 jIvonuM bhAva parAvartana kyAre thAya che te kahI zakAtuM nathI, A zAstravacana dareka ghaTanAomAM saMkaLAyelo che. zrI bharatajI ane bhuvanAlaMkAra hAthInA pUrvabhavonA varNanamAM e vAta ane bhavacakranI viSamatA ApaNe joI gayA. dIkSArthI bananAranuM pUrvajIvana doSarahita ja hoya tevo niyama nathI, tema dIkSita banatI vakhate pApavRtti na joIe, e vAta paramagurudevazrIe A viSayanA varNanamAM spaSTa karI che. chelle, bhUSaNa ane dhana ja zrI bharatajI ane bhuvanAlaMkAra hAthI thayA che, ema jaNAvI ahIM teonI pUrvavArtA pUrNa karI che. A vAtothI adhika vairAgI banelA zrI bharatajI dIkSAno svIkAra kare che, niraticAra pAlana kare che ne kevaLI banI mokSe padhAre che. hAthI paNa jAtismaraNa pAmI vivekI banyo ane aNazaNa karyuM ne brahmalokamAM utpanna thayo che. zrI kaikeyImAtA dIkSA svIkArI mokSe padhAre che. -zrI 319 Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 (6 dIkSArthInuM pUrvajIvana doSarahita ja hovuM joIe ? evo niyama nathI * zuM te vairAgya pAmI zake ? dIkSA paNa laI zake ? * dIkSita banatI veLAe pApavRtti na joIe *bhUSaNano jIva te zrI bharatajI ane dhanano jIva bhuvanAlaMkAra hAthI *zrI bharatajInI dIkSA ane mukti Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkSArthInuM pUrvajIvana doSarahita ja hovuM joIe evo niyama nathI 13 zuM te vairAgya pAmI zake ? dIkSA paNa laI zake ? jugArI, vyabhicArI, vezyAgAmI, uddhata ane dhUrta temaja ne bApe paNa kADhI mUkyo hato evo ya mANasa vairAgya pAmI zake ke nahi ? ane vairAgya pAme to vairAgya pAmIne dIkSA paNa lai zake ke nahi ? gItArtha muni enI yogyatA tapAsIne dIkSA ApI zake ke nahi ? evA paNa vairAgya pAmIne yogya bane to evAneya dIkSA ApI zakAya evI zrI jinezvaradevanI AjJA kharI ke nahi ? A badhI vAto vicAravA jevI che. Aje keTalAko taraphathI nA pADavAmAM Ave che; keTalAko koi tevA dIkSita thAya to enA pUrvajIvananAM sAMbhaLelA sAcA-khoTAM vyasano vagerenA vRttAMto jAheramAM mUke che ane pavitra dIkSAne niMde che; paNa dIkSA levAne mATe pUrvajIvana doSarahita ja hovuM joIe evo niyama nathI. pUrvajIvana suMdara hoya to sArI vAta che, paNa mAno ke pUrvajIvana nizva aneka doSothI bhareluM hoya, chatAM tevoya AtmA virAgI bane saMyamano ardhI bane ane suguru tenAmAM yogyatA jUe to jarUra dIkSA dardI zake che. koi koivAra evuMya bane ke roja pUjA karanAra na pAme ane bhagavAnane gALa denAra paNa pAmI jAya. sabhAH Thaga paNa ? pUjyazrI : hA, ThagavRtti gayA pachI ane lAyakAta pragaTyA pachI! pUjA karanAramAM paNa koI koI Thaga kayAM nathI hotA ? sArA dekhAtA paNa Thaga kyAM nathI hotA ? eka mANasa roja pUjA karato hoya paNa vaLa dIkSArthInuM pUrvajIvana doSarahita ja hovuM joIe evo niyama nathI...13 321 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 arthakAmano ja arthI hoya to ? arthakAmanI lAlasAthI ja dharmakriyAo karato hoya to ? pUjA sivAyanI dharmakriyAono tiraskAra karato hoya to ? saMyamano vairI hoya to ? evA koi rahI jAya e paNa bane ane koie bhamAvavAnA yoge kevaLa aNasamajathI gALa denAro koi suyoga pAmIne tarI jAya e paNa bane ! n-c00 Trac 300Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinazAsanamAM pUrvanA jIvananI apekSAe mahAhiMsako, mahAmRSAvAdIo, jabbara coTTAo, mahAvyabhicArIo ane pAra vinAno parigraha dharAvanArAo paNa, pApathI trAsanArA banavAnA yoge dIkSita banIne kalyANa sAdhI gayA che. vAta e che ke dIkSita banatI veLAe pApavRtti na joie ane jIvananA aMta sudhI pApa nahi karavAnI daDhatA joIe. pApI paNa jo sAco virAgI bane ane saMyamajIvI banavA Icche to ene lAyakAta chatAM dIkSA na ja devAya, evo niyama A zAsanamAM nathI. bhUSaNano jIva te zrI bharatajI ane dhavano jIva bhavanAlaMkAra hAthI ApaNe joI gayA ke bhUSaNano jIva paNa cirakALa paryata zubha gatiomAM bhramaNa karI, priyadarzanano bhava karIne brahmalokamAM deva tarIke utpanna thayo ane dhanazreSThIno jIva paNa cirakALa saMsAramAM bhamI, mRdumatino bhava karIne brahmalokamAM ja deva tarIke utpanna thayo. pUrvabhavonuM A varNana karyA bAda, dezabhUSaNa nAmanA kevaLajJAnI paramarSi zrI rAmacaMdrajIne kahe che ke, mRdumatino jIva brahmalokamAMthI vIne pUrvabhavanA kapaTadoSanA kAraNe vaitADhyagiri upara bhavanAlaMkAra nAme hAthI thayo che ane priyadarzanano jIva brahmalokamAMthI cyavIne tamAro parAkramI bhAI zrI bharata thayela che. zrI bharatane jotAM ja bhavanAlaMkAra jAtismaraNa jJAnavALo banyo ane tethI ja tatkALa te gajendra madarahita banI gayo; kAraNake viveka utpanna thayA pachI raudrapaNuM rahetuM nathI. zrI bhAratanI dIkSA ane mukti pUrvabhavonA A vRttAMtane sAMbhaLIne, zrI bharatajI adhika virAgI banyA. saMsAranuM svarUpa samajAyA bAda zaktisaMpanna AtmA saMsArane vaLagI rahe e bane ja nahi. zakya hoya to te saMsArano sarvathA tyAga kare ane tyAga na thaI zake to ya te udvignatAthI rahe ApaNe jANIe chIe ke zrI bharatajI to prathamathI ja virAgI hatA. potAnA pitAzrI dazaratha rAjAnI sAthe ja dIkSita thavAne zrI bharatajI utsuka hatA ane zrI rAmacaMdrajI Adi pAchA pharyA bAda to e 3ra3 dIkSArthInuM cUrvajIvana doSarahita ja hovuM joIe evo niyama nathI...13 ? Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 koipaNa rIte saMsAra choDavAne ja icchatA hatA, AthI adhika virakta banelA zrI bharatajIe, tyAM ne tyAM ja eka hajAra rAjAonI sAthe dIkSA lIdhI. zrI bharatajI caramazarIrI hatA. A temano chello bhava hato. temaNe dIkSA lIdhI, niraticArapaNe pALI, kevaLajJAna pragaTAvyuM ane mokSe gayA saMsArathI mUkAyA, saMsAranA du:khothI mUkAyA, mukti pAmyA ane anaMta sukhanA bhoktA banyA. zrI bharatajI sAthe je eka hajAra rAjAoe dIkSA lIdhI hatI, teo paNa cirakALa paryaMta lIdhelA vratanuM pAlana karIne ane uttamakoTinA vratapAlananA pratApe vividha prakAranI labdhione meLavI mokSapadane pAmyA arthAt paranA saMyogathI mUkAyA ane svabhAvamAM lIna banyA. A bAju bhuvanAlaMkAra hAthI paNa jAtismaraNajJAna utpanna thavAthI vivekI banyo che. zrI bharatajIne jJAnIe kahevAthI pUrvabhavono khyAla Avyo. jyAre bhuvanAlaMkAra hAthIne to te pahelAM ja jAtismaraNa jJAnanA yoge khyAla AvI gayo hato. AthI te paNa vairAgya pAmIne vividha prakAranAM tapo karavA lAgyo. vividha prakAranAM tapo karIne te gajendre aMte anazana karyuM ane tyAMthI marIne te brahmalokamAM deva tarIke utpanna thayo. *)ec 2017e????)G zrI bharatajInI mAtA kaikeyIe paNa dIkSA lIdhI. je kaikeyIe zrI bharatajIne mATe, potAnA putrane saMsAramAM rokI rAkhavAne mATe, zrIrAmacaMdrajIno hakka chInavI levAno prayatna karyo hato ane gAdI zrIbharatajIne ApavAnI mAgaNI karI hatI, te kaikeyIe paNa dIkSA lIdhI. dIkSA lIdhA bAda saMyamanuM akhaMDa pAlana karyuM ane pariNAme te paNa muktie pahoMcyA. zrI paMcamabhAga samApta Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUrimaMtra samArAdhana saMskRta-prAkRta granthamALA gautamapRcchA TIja * * rUpasena caritra * rgAputra caritran TIja * arhadabhiSeka pUjana zrRMgAra vairAgya taraMginI * chattarAdhyayana sthAgraha * jItakalpassUtram kalpa vyavahAra-niziyasUtrANi ca 0 tavaddeza pradvIpa (patha) * navatatva saMvedana prakaraNa saTIka * samavasaraNa sAhitya saMgraha * zvetnavAna nRvacaritrag gautama kulakam paMcastotrANi * susaDha caritram zrALuLa vivaLa - TIvjha - mASAMtara * praznapati- nuvAna vyAkhyAna vAcaspati granthamALA 1. dhodha dharma dezanAno 2. paramagurunI jIvana saMdhyA (DhaLatI sAMjanI dvitiyAvRtti 3. bodhadAyaka kathAo 4. sAdhuvezano mahimA 5. jagadguru AcArya bhagavAna vijaya hIrasUrIzvarajI mahArAja 6. paricaya pustikA 7. karAla kalikALa * paramaguru kI jIvanasaMdhyA prakAzita thanArA pustako zrI jayAnaMdakevalI caritra 95 zrI mukti-mahodaya granthamALA * yogadaSTi sajjhAya (sArtha) * jIvana jyotanA ajavALA * sUrirAma sajjhAya saritA * sAdhanA ane sAdhaka * supAtradAna mahimA vidhi * prazna paddhati pApamukti arthAt bhava AlocanA-1-2 * aba mohe samyagdarzana dIjIe... * paMca pratikramaNa sUtra * huM to mAMgu samyagdarzana . bAla rAmAyaNa vAna dAyA * pApamukti arthAt bhava bhAlocanA 1-2 * pApamukti arthAt bhava bhAlocanA 1 * vuM ja ma i ? * zrI hradayapradIpa SiitrazikA 7 zrI vIzasthAnaka tapa mahApUjA muktikiraNa hindI-gujarAtI graMthamALA 1. guNa gAve so pAve guNa 2. sAgarakAMThe chabachabIyA 3. vANIvarSA 4. karIe pApa parihAra 5. mananA jharukhe 6. prabhuvIra ane upasago 7. paMcamAMga zrI bhagavatIsUtram bhAga-1 8. prabhuvIranA daza zrAvako 9. navapada zaraNa 10. bhagavAna zrI vasvAmIjI 11. gAgaramAM sAgara 12. huM AtmAM 13. nA puja ne 14. prabhuvIra che vI zrAvaja 15. prabhuvIra purva navarga 16. navavata hI kALa 17. 69 mITa havA Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CEEDED pAtharavuM zrI smRtimaMdira prakAzananA sadasyonI zubha nAmAvAtI mukhya AdhArastaMbha : *zrI dinezakumAra acaladAsa zAha, amadAvAda AdhArastaMbha: * zAha cImana popaTalAla pIlucAvaLA (surata) * sadaiva smaraNIya sahayogI : * zAha hasamukhabhAI amRtalAla, lADola * zreSThivarya zrI kesarIcaMda motIcaMdajI zAha, damaNa mobhI : * 289 * pU. munirAja zrI cAritrasuMdara vijayajI ma. smRti * zrI samarathamalajI jIvAjI vinAkIyA parivAra - pUnA * zrI AzAbhAI somAbhAI paTela, subhAnapurA-baroDA * premilAbena vasaMtalAla saMkalecA parivAra, selavAsa-vApI sahAyaka : * paramaguru sUritraya saMyamasuvarNotsava smRti Ting *pU.sA.zrI harSapUrNAzrIjInI smRti nimitte ha.kailAsabena *pU.sA.zrI cAritraratnAzrIjI ma. vardhamAna tapa smRti * zrImatI zobhanAbena caMpakalAla koThArI, muMbaI *zrImatI gulAbabena navinacaMdra zAha, muMbaI * zeThazrI pannAlAla jhumakharAma, muMbaI * zeThazrI genamalajI cunIlAlajI bAphanA, kolhApura * zrI saMbhavanAtha vAMcanA samiti, muMbaI * zeThazrI taruNabhAI popaTalAla, lADola * mInAkSIbena sAkaracaMda ha. kuMjeza, muMbaI * zeThazrI jesIMgalAla cothAlAla mepANI, muMbaI * zrImatI vimalAbena ratilAla vorA, muMbaI * zeThazrI praviNakumAra vAlacaMda zeTha, nAsika * zeThazrI bAbulAla maMgaLajI uMbarIvAlA, muMbaI * zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha, ANaMda * nainAbena ramezacaMdra kAntIlAla coksI AtmajAgaraNano ujAsa ane muktipatha para sAtAvaraNa hindI mAsika/gujarAtI pAkSika * zrI mahendrabhAI maganalAla zAha, amadAvAda mAtuzrI lakSmIbena kezavajI cheDA, muMbaI (gAma-bhacAu) * zrImatI rUkSmaNIbena prANalAla chaganalAla zeTha parIvAra, malADa-muMbaI * zrImatI kalAvatIbena kIrtikumAra zAha, lodrA AjIvana lavAjama rU. 750 prakAzaka :zrI smRtimaMdira prakAzana amadAvAda Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmAyaNa ane sUriAma siddhahastalekhaka pU.A.zrImad vijaya pUrNacandrasUrIzvarajI mahArAja kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya-viracita 10 parvo/vibhAgomAM vistRta/ triSaSThizalAkApuruSa caritranAM sAtamAM parvamAM rAmAyaNa tarIke prasiddha kathAvastu varNita che. zalAkA-puruSano artha uttama puruSa thAya. ethI sArthaka nAma dharAvatAM A caritramAM 24 tIrthaMkaro, 12 cakravartIo, navanavanI saMkhyA dharAvatA baLadevo-vAsudevo ane prativAsudevonAM jIvana rajU thayAM che. zrI munisuvrata svAmIjI bhagavAnanA kALamAM thaI gayelA AThamA baLadeva rAmacandrajI, vAsudeva rAvaNa ane prativAsudeva lakSmaNajInI jIvana-kathA eTale ja rAmAyaNa ! rAmAyaNa eTale rajoharaNanI khANa ! A jAtano sau prathama paricaya jaina jagatane karAvanArA pU. munirAja zrI rAmavijayajI mahArAja hatA. vi.saM. 1985/1986nI sAlamAM muMbaI lAlabAga bhUlezvaranA AMgaNe A ja pUjyazrIe jaina rAmAyaNanA AdhAre ApelAM pravacanonA prabhAve ja jaina jagatane evo khyAla AvavA pAmyo hato ke, jaina rAmAyaNa eTale ja rajoharaNanI khANa ! jemAM pAne pAne ane pAtre pAtre jovA maLe dIkSAnuM sanmAna ! rAmAyaNanI rasadhArAnA sau prathama uddagAtA banavAnuM zreya jemanA zire abhiSekI zakAya, evA A pU. pravacanakArazrI ja AgaLa jatAM vyAkhyAna vAcaspati pU. AcAryadeva zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA tarIke rAmAyaNa eTale saMskRtino Adarza A rItanI anokhI oLakhANa ajainone paNa ApavAnA yazabhAgI banavA saphaLa rahyA hatA. vi.saM. 2007mAM amadAvAdamAM premAbhAI holamAM prati ravivAre jAhera pravacano rupe pU. pravacanakArazrIe rAmAyaNanA mAdhyame saMskRtino saMdeza suNAvyo ane amadAvAdanAM aneka dainikoe svayaMbhU preraNAthI prerita banIne e saMdezano je rIte vyApaka phelAvo karyo, enA pratApe ja ajaina jagatane paNa e vAtano khyAla pAmyo ke, jainonuM paNa eka adbhuta rAmAyaNa che ane saMskRtinA ajoDa AdarzathI e samRddha che. AvavA Ama, jaina-ajaina jagatamAM rAmAyaNanA prathama pravaktA- pravacanakAra tarIkenAM mAnasanmAnanA ekamAtra adhikArI pU. AcAryadeva zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnAM zrImukhe vivecita jaina rAmAyaNanI pustaka zreNIne vAMcIzuM, to rAmAyaNa eTale rajoharaNanI khANa ane rAmAyaNa eTale saMskRtino Adarza-A jAtano paricaya keTalo badho yathArtha che, e samajAI gayA vinA nahIM ja rahe. A zreNInuM AkarSaka saMpAdana-saMkalana karIne prasiddha pravacanakAra AcArya zrI vijaya zreyAMsaprabhasUrijIe tathA prakAzanalAbha laIne piMDavADA nivAsI lAlacaMdajI chaganalAlajI parivAre adbhuta gurubhakti adA karyAno ahesAsa paNa sAthe sAthe thaze ja. jaina rAmAyaNa: rajoharaNanI khANa : bhAga-1 prastAvanAmAMthI) Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI pIjI rIte I0IMID | gurupraveza-mahotsavanI | guruono praveza mahotsava karavo, 1ii zAsana prabhAvanAnuM kAraNa che. zrI jainazAsananI tyAgI mahAtmAonI = eka a jevA samAjanI verAgyaprItinI 1 jAherAta che. ) ke dharmaguruone maLatuM mAna | Tii . dharmanuM mAna che. te chedharmaga nuM sanmAna jotAM te yogya AtmAo dharmanI . dharmasevakonI 1 AtumodanA-prazaMsA karavA prerAya, ke 1zAsanuM pratye bhaktivALA bane ugere pasana prabhAvanAnA hetuthI ja naddavAruo sAmaiyAMmAM kare che. E - IT rAja*/ot Gad JzamALA