________________
૨૭૨
h-lcO
*TG 2003)G
ભુવનાલંકાર નામનો હાથી, તેને બાંધેલા સ્તંભનું ઉત્સૂલ કરીને આયુધશાળામાંથી બહાર નીકળી ગયો છે. ઉન્મત્ત બનેલો તે ગામમાં દોડાદોડ કરે છે, ઉપદ્રવ મચાવે છે અને એથી જ્યાં ત્યાં ભાગાભાગ થઇ રહી છે. શ્રીરામચંદ્રજી, શ્રીલક્ષ્મણજી અને સંખ્યાબંધ સામંતો એ મદાંધ બનેલા ગજેન્દ્રને પકડી બાંધવા અને એ રીતે લોક્ને નિરૂપદ્રવ કરવા તેની પૂંઠે પડ્યા છે, પણ કોઈથી તે હાથીને પકડી શકાયો નથી. તોફાન કરતો કરતો તે હાથી સરોવરના તે કિનારે આવી પહોંચે છે કે જે ક્વિારે મુહૂર્ત પર્યંત જળક્રીડા કરી જળમાંથી બહાર નીકળીને શ્રીભરતજી ઉભા છે. શ્રીભરતજીને જોતાંની સાથે જ તે મદાંધ પણ ગજેન્દ્ર એકદમ શાંત થઇ જાય છે. તેનો ઉન્માદ ઓસરી જાય છે. ક્ષણમાત્રમાં તેનો મદ ગળી જાય છે. શ્રીભરતજીને જોતાં જ તે હાથીમાં જેમ પ્રસન્તા પ્રગટે છે, તેમ તેને જોઇને શ્રીભરતજીના અંતરમાં પણ આનંદની ઉર્મિઓ ઉછળી નીકળે છે.
એટલામાં તો નગરમાં ઉપદ્રવ મચાવનારા તે હાથીને બાંધવાને પૂંઠે પડેલા શ્રીરામચંદ્રજી, શ્રીલક્ષ્મણજી અને બીજા સામંતો ત્યાં
આવી પહોંચે છે. હાથીને એકદમ મદરહિત થઈ ગયેલો જોઈને તેમને આશ્ચર્ય થાય છે. ‘કુશળ કારીગરોથી જે હાથી શાંત ન થયો, તે શ્રી ભરતજીને જોતાં માત્રમાં કેમ શાંત થયો ?' એવો આશ્ચર્યયુક્ત વિચાર તે વખતે સર્વનાં મનમાં તો આવે, પણ એનો ખૂલાસો જ્ઞાની વિના કોણ આપે ? એ વખતે તો શ્રી રામચંદ્રજીની આજ્ઞાથી મહાવતો તે હાથીને ખીલે બાંધવા લઇ ગયા, પણ જ્ઞાની મળે ત્યારે આ બનાવનો ખૂલાસો મેળવવાની વૃત્તિ શ્રી રામચંદ્રજીના અંતરમાં પેદા થઇ ગઇ. પુણ્યાત્માઓના કાળમાં આવા પ્રસંગો ઘણા બન્યા છે અને જ્ઞાનીઓએ ખૂલાસા પણ કર્યા છે. એથી એવા પ્રસંગો અનેક આત્માઓને બોધિલાભનું કારણ થતા, અને આત્માઓ એ સાંભળીને કલ્યાણમાર્ગે વિચરનારા બનતા.
શ્રીભરતજીની ભવિતવ્યતા એવી સુંદર છે કે એમને સુગુરુનો સુયોગ ઝટ મળી જાય છે. હીણભાગીને જે વસ્તુ માંગતા પણ ન મળે,
