________________
૪૪
n-c))'
TreePe 2017e3?????
સાધુની ભિક્ષાચર્યા કેવી હોય?
સાધુ ભિક્ષાએ નીકળે ત્યારે ઘરમાં પેસતા જ ધર્મલાભ દે. આપે તેનેય ધર્મલાભ અને ન આપે તેનેય ધર્મલાભ એ રીતે ઘરમાં પેઠા પછીથી પણ આહાર, મળે કે ન મળે છતાં જે સમતા અને પ્રસન્નતાપૂર્વક સાધુ ઘરમાં ભિક્ષા માટે પેઠા હોય, તે જ સમતા અને પ્રસન્નતાપૂર્વક તે પાછા નીકળે, બહુ વહોરાવે, સારુ સારુ વહોરાવે, તે તેના ઘરમાંથી સાધુ પ્રસન્ન થઈને નીકળે અને નહિ વહોરાવનારા અગર તો થોડું કે સાધારણ વહોરાવનારાના ઘરમાંથી ખિન્ન થઈ ને નીકળે, તો સાધુ પોતાનો ધર્મ ચૂકે. આપનાર ને નહિ આપનાર થોડું આપનાર ને વધુ આપનાર, સામાન્ય વસ્તુ દેનારને સારી વસ્તુ દેનાર, બધા પ્રત્યે સાધુ સમદૃષ્ટિથી જુએ, સૌને ધર્મલાભ દે. સૌ ધર્મનો લાભ પામો' - એ જ સાધુની ભાવના હોય.
ઘણું ને સારું દેનાર પાસે સાધુ જો ગળગળો થઈ જાય, એનો ઉપકાર માનવા મંડી પડે અગર તો એની તાબેદારી સ્વીકારવા તૈયાર થઈ જાય, તો એ સાધુ સાધુ નથી, પણ પેટ ભરવા નીકળેલો વેષધારી ભિખારી છે. સાધુ ભક્તિ કરનારની શુભ ભાવના જોઈને જરૂર પ્રસન્ન થાય; ભક્તિભાવનાની અનુમોદનાવૃત્તિ સાધુમાં જરૂર હોય પણ સારું ઘણું દે તેનામાં જ ભક્તિભાવના હોય અને થોડી કે સામાન્ય પ્રકારની વસ્તુ દેનારમાં ભક્તિભાવના ન જ હોય અગર તો ઓછી જ હોય, એમ માનનાર બેવકૂફ છે.
સાધુ અને રોટલો દેનારનો તાબેદાર, એ વાત જ વાહીયાત છે. સાધુ હોય તે રોટલા દેનારનો તાબેદાર હોય નહિ અને રોટલા દેનારનો તાબેદાર હોય તે સાધુ હોય નહિ. જો કે એવું બને પણ નહિ, પણ ધારો કે એવું જ બને કે રોટલા દેનારની તાબેદારી સ્વીકાર્યા વિના રોટલા મળે જ નહિ, તો તેવા અવસરે પણ સાચો સાધુ રોટલા દેનારની તાબેદારી સ્વીકારવાને બદલે, અન્નપાણી વિના જ સમભાવે ભૂખ્યા મરવાનું જ પસંદ કરે. એને એમ થાય કે, ‘આ વેષ રોટલા દેનારની તાબેદારી કરવાને માટે નથી, પણ આત્મકલ્યાણ માટે જ્ઞાનીની આજ્ઞાને તાબે રહેવાને માટે છે.'
ખરેખર, જેઓ રોટલાને આગળ કરીને, રોટલા આપનારની આજ્ઞા માનવાની વાતો કરે છે, તેઓ મહા અજ્ઞાની છે. તેવાઓને તો