________________
શિયાળ અયોધ્યભાગ-૫
૧૪૪ અને આવે તેમાં તેજી આવે. એટલે એ ચિંતાને વિવેકમય જ્ઞાન,
યોગ્ય માર્ગો-વિરતિના માર્ગે દોરી જાય છે અને એથી આત્માના ઉત્સાહમાં વધારો થઈ જાય છે. ચિંતાની સાથે સાધક પ્રવૃત્તિ થતી હોય અને ચિંતાનું કારણ નાબુદ થતું દેખાતું હોય, એટલે આત્મા પામરતા ખંખેરતો જાય છે અને શૌર્યને ખીલવતો જાય છે.
દુનિયાદારીની ચિંતા અને આત્મચિંતા બંનેયનું અંતર પૈસાની ચિંતાથી આદમી મૂંઝાઈ રહ્યો હોય, એટલામાં ધંધો કરવાની સામગ્રી મળી જાય તો ?
સભાઃ ઉત્સાહ વધે. પૂજ્યશ્રી : અને વ્યાપારમાં ફાવતો જાય તો ? સભાઃ ઉત્સાહનો પાર ન રહે.
પૂજયશ્રી : વ્યાપારમાં ફાવતો જતો હોય, પણ હજુ માથે મોટું કરજ ઉભું હોય અને એ ફેડ્યા વિના આબરૂને લાગેલો બટ્ટો ટળે તેમ ન હોય, તો કમાવા છતાં ચિંતા રહે કે જાય ? પ્રયત્ન થોડો કરે કે વધારે? વ્યાપારમાં વધારે ધ્યાન આપવા માંડે કે દૂર્લક્ષ કરવા માંડે ?
સભાઃ ચિંતા તો હોય જ પણ ઉત્સાહ વધે જાય અને વ્યાપારમાં તો વધારે ધ્યાનવાળો બને.
પૂજ્યશ્રી : હવે કહો કે એની ચિંતાએ એને નુકશાન કર્યું કે ફાયદો કર્યો.
સભાઃ કર્યો તો ફાયદો, પણ વ્યાપારની સામગ્રી મળી ન હોત અને કરેલા વ્યાપારમાં સવ્યો ન હોત તો?
એ દુનિયામાં બનવું શક્ય છે, કારણકે તેવી સામગ્રી મળવી એ મુખ્યત્વે ભાગ્યાધીન અને પુણ્યોદય ન હોય તો વ્યાપાર કરવા છતાં ફાવી ન શકાય એમ પણ બને. આત્મચિંતામાં એવું નથી. સાચી આત્મચિંતાની સાથે જ વિવેક પ્રગટે છે. મારે મારી ચિંતાને ટાળવાને માટે શું કરવું જોઈએ ? એનો ખ્યાલ આવી જાય છે અને એથી આત્મચિંતાશીલ બનેલો આદમી જ્ઞાનીઓએ કહેલા ચિંતા નિવારણના માર્ગે પ્રવૃત્તિશીલ બને છે.