________________
થવાને બદલે કોઈપણ ભવે મને અગર તો કોઈને પણ આવી શ્રીમંતાઈ(S ન મળજો !' એમ થશે. પછી તો ગરીબમાં ગરીબ ધર્મીને જોતાં પણ હર્ષ ઉત્પન્ન થશે અને હાથ જોડાઈ જશે ! આપણે તો આવું પરિવર્તન ઈચ્છીએ છીએ. જેનામાં આવું પરિવર્તન થઈ જાય તેનું કલ્યાણ થયા વિના રહે નહિ. તમારી આવી સ્થિતિ છે કે નહિ, તે તપાસી લેજો !
રાજા કુલકર દીક્ષા લેવાની ઇચ્છાવાળો તો બન્યો, પણ એને એજ વખતે કુયોગ મળ્યો અને એની ભાવના ભાંગી ગઈ ! સૂરોદય રાજાનો જીવ, કે જે શ્રુતિરતિ બાહ્મણ તરીકે એજ ગજપુર નગરમાં ઉત્પન્ન થયો છે, તે કુલંકર રાજાની દીક્ષાની ભાવના જાણીને રાજાને કહે છે કે, “જૈનધર્મ એ કાંઈ આપનો કુળનો ધર્મ નથી; છતાંય તમારે દીક્ષા લેવી જ હોય તો ઉતાવળ શી છે? રાજ્યસુખોને ભોગવીને છેલ્લી વયે દીક્ષા લેજો ! અત્યારે ખેદ પામવાની કાંઈ જરૂર નથી. શ્રુતિરતિની આવી વાત સાંભળતાં જ રાજાનો દીક્ષા લેવાનો ઉત્સાહ સ્ટેજ ભગ્ન થઈ ગયો; અને હવે મારે કેમ કરવું ? તેના વિચારમાં એ પડ્યો. રાજા જો દીક્ષિત બની જાત તો સારું થાત; પણ ભવિતવ્યતા એવી કે, હવે મારે શું કરવું ?' એવો વિચાર કરતો તે સંસારમાં રહો અને એથી આપણે જોઈ ગયા છીએ કે, તેની શ્રીદામા નામની પત્નીએ જ તેને ઝેર દઈને મારી નાખ્યો !
શ્રીદામાને પેલા શ્રુતિરતિ સાથે આડો વ્યવહાર હતો. તેને શંકા છે પડી કે, રાજા અમારો સંબંધ જાણી ગયો છે અને અમને મારી નાંખશે. આવી બંધ પડવાથી તે કુલ્ટા સ્ત્રીએ વિચાર કર્યો કે, 'રાજા અમને બંનેને મારી નાખે, તે પહેલા હું જ તેનું કાસળ કાઢી નાખું !' શ્રી મા રાણીએ તેના યાર શ્રુતિરતિ પુરોહિતની એમાં સંમતિ માંગી. જે શ્રુતિરતિએ રાજાને દીક્ષા નહિ લેવાની સલાહ આપી હતી, તે જ શ્રુતિરતિએ રાજાને વિષ દેવાની વાતમાં સંમતિ આપી !
પાપી આત્માઓ મોટે ભાગે શંક્તિ રહ્યા જ કરે છે ! ભલે કોઈ ન જાણે પણ એને તો ભય રહાજ કરે અને વાત વાતમાં શંકા થયા કરે ! 30:
શ્રી ભરતજી અને ભુવાલંદાર હાથી...૧૨